Một ngày trước Ngày Quốc Tế Phòng Chống Tham Nhũng, Việt Nam công bố hai đường dây nóng và một địa chỉ điện thư để dân gọi vào tố cáo những hành vi tham ô hối lộ của người thi hành công vụ.
Các bạn trẻ Hà Nội sử dụng internet tại một quán cà phê vỉa hè. AFP
Hai số điện thoại mà Cục Phòng Chống Tham Nhũng, Thanh Tra Chính Phủ cho công bố vào ngày 19 tháng Mười Hai, là 08048228 gọi trong giờ hành chính và số di động để lưu tin nhắn là 091115616.
Cùng với hai số trên, việc tố giác tham nhũng cũng được tiếp nhận qua hộp thư điện tử tại địa chỉ Cette adresse e-mail est protégée contre les robots spammeurs. Vous devez activer le JavaScript pour la visualiser.
Báo chí trong nước loan tải tin này với hàng tít " Thanh tra tiếp nhận phản ảnh tham nhũng cả qua điện thoại, tin nhắn và email. Bản tin trên các báo trong nước còn cho thấy việc thông báo đường dây tiếp nhận thông tin này là nhằm triển khai thực hiện Luật Phòng Chống Tham Nhũng qua Nghị Định Chính Phủ từ năm 2013, và kể từ ngày 1 tháng 12 năm 2018 này thì Cục Phòng Chống Tham Nhũng bắt đầu tiếp nhận thông tin phản ánh trực tiếp những vụ việc có dấu hiệu tham nhũng qua hai số điện thoại nóng có thể lưu lời nhắn và qua hộp thư điện tử mà báo chí đăng tải.
Điểm đáng nói ở đây là các thông tin trên được đưa ra một ngày trước Ngày Quốc Tế Phòng Chống Tham Nhũng 20 tháng Mười Hai, cũng là ngày có buổi tọa đàm về công tác phòng chống tham nhũng tại Việt Nam ở Hà Nội.
Được hỏi ông nghĩ thế nào về những thông tin này, ông Đào Công Tiến nguyên là hiệu trưởng Đại Học Kinh Tế ở Sài Gòn cho rằng chuyện này cũng tốt và nếu cần thì cứ gọi thử :
Đường dây này tốt thôi, có nhu cầu thì cứ làm thôi, có điều nguồn thông tin nắm được thì có lẽ không nhiều đâu, không đáp ứng được đâu. Thì cứ làm thử đi còn đối với tôi thì cái đảng và nhà nước này thì tui phản bác nhiều việc lắm, tôi đặt kỳ vọng vào đó đến mức mà kết quả hay hiệu quả của nó mang lại thì không.
Để có thể kiểm chứng, đường dây viễn liên của Á Châu Tự Do được nối về số 0804228 gọi trong giờ hành chánh. Rất tiếc câu trả lời tự động là " số máy này không đúng" :
Đối với số di động 091115616 thì "thuê bao không liên lạc được", do đó cũng không có phần lưu lại lời nhắn.
Bà Kim Hoa, một cư dân Tiền Giang, đang gặp khó khăn trong vụ khiếu kiện tham nhũng, nói rằng đích thân lên cơ quan chính phủ mà kêu còn không xong huống gì gọi điện để lời nhắn mà có hiệu lực :
Chỉ là hình thức còn thực chất là không có đâu. Trong tư cách người dân thì chính bản thân tôi đã khiếu nại với thanh tra Bộ Tư Pháp, có văn bản của thanh tra Bộ Tư Pháp gởi về yêu cầu cục trưởng Cục Thi Hành Án Tiền Giang giải quyết. Cục trưởng lại đá cho cục phó để cục phó giải quyết. Văn bản trên xuống chỉ là ổn định lòng dân tạm thời, chứ cái chuyện đi tố cáo tham nhũng thì coi chừng cái mạng mình khó giữ. Đích thân tôi đi tới các cơ quan công quyền cấp cao, tới Viện Kiểm Sát cấp cao tới Cục Thi Hành Án. Đích thân tới thì người ta tiếp mình nhưng ý kiến của mình thì đợi xem xét, không biết đã rơi vào đâu, kết quả chẳng đi về đâu hết.
Dầu có thông báo công khai hay báo có đăng thì cũng không mấy ai tin tưởng là câu trả lời của bà Kim Võ ở Đồng Nai :
Không tin bởi vì không hình dung được họ sẽ làm đúng sự thật, mà hình như người dân cũng không quan tâm nữa bởi có nhiều chuyện mà họ che đậy hơn là nói ra ngoài cho người ta biết. Nói chống tham nhũng là họ muốn có cái lòng tin của người dân nhưng mà đa số người dân họ không màng nữa, tin hay không tin họ cũng không dám nói nữa. Dân bây giờ người ta cũng biết rồi, thí dụ như có làm đơn gởi tới chính quyền thì chuyện cũng trở đi rồi trở lại, tới lui cũng không có câu trả lời thỏa đáng thì chuyện mình không thấy làm sao mình tin.
Cựu chiến binh Nguyễn Đức Giang, đang điều trị trong bệnh viện K ở Hà Nội, nói rằng hai đường dây nóng để tố giác tham nhũng chỉ khiến ông thêm bức xúc và cám cảnh thân phận của mình hơn mà thôi :
Không có tác dụng ! Chuyện thanh tra chính phủ mà đưa email với đường dây nóng tố cáo tham nhũng thật ra chỉ là trò mị dân của đảng cộng sản này thôi, nó không thực tế , người dân nhìn thấy hết. Nói chung tất cả trò này là trò lừa đảo, không thực tế và không bao giờ có được.
Bây giờ tham nhũng trong việc tôi đi nằm viện đây này, ngay bệnh viện K ở Hà Nội thì có hai máy xạ trị và máy gia tốc. Máy cũ kỹ là máy A và máy xịn là máy C. Máy C thì bảo là mới phải nộp tiền gấp 2 lần máy cũ, xạ trị cũng đắt hơn. Dân nghèo như tôi dùng máy cũ thôi, sau một thời gian họ kêu là máy hỏng họ bắt dùng cái đắt tiền. Nếu tôi gọi được để tố cáo thì tôi sẽ bị đẩy ra khỏi cái bệnh viện K đấy và đưa về cái bệnh viện mà khả năng chữa bệnh là không ra gì luôn và thế là rơi vào bế tắc.
Tại cuộc tọa đàm ngày 20 tháng Mười Hai vừa qua ở Hà Nội nhân Ngày Quốc Tế Chống Tham Nhũng, ghi nhận có sự hiện diện của phó tổng thanh tra chính phủ là ông Trần Ngọc Liệm, phó cục trưởng Cục Phòng Chống Tham Nhũng là ông Ngô Mạnh Hùng.Lên tiếng tại cuộc tọa đàm, ông Francesco Checchi, cố vấn khu vực về phòng chống tham nhũng vùng Đông Nam Á-Thái Bình Dương, khẳng định từ cuối 2009 Việt Nam đã phê chuẩn Công Ước Liên Hiệp Quốc về phòng chống tham nhũng, vì thế Hà Nội cần thúc đẩy sự tham gia của các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, truyền thông, báo chí… vào chu trình đánh giá UNCAC. Bên cạnh đó, vẫn theo lời ông Francesco Checchi, Hà Nội nên khuyến khích sự góp mặt của các tổ chức xã hội dân sự cũng như các cộng đồng vào quá trình xây dựng, thực hiện và giám sát chính sách phòng chống tham nhũng.
Đáp lại, phó cục trưởng Cục Phòng Chống Tham Nhũng Ngô Mạnh Hùng giới thiệu Luật Phòng Chống Tham Nhũng 2018 vừa được quốc hội thông qua để thay thế luật cũ năm 2015. Ông Ngô Mạnh Hùng cho biết Việt Nam đã hoàn thành hai giai đoạn của việc thực thi UNCAC và đang tiến tới giai đoạn 3 là giai đoạn thẩm định toàn diện việc thực hiện công ước này.
Đó là đánh giá chống tham nhũng của viên chức nhà nước, còn nhận xét của người dân thì sao. Không đâu vào đâu cả là ý kiến của ông Trần Ngọc Quang, cựu phóng viên báo đảng, nay là nhà báo độc lập tại Nha Trang :
Vừa rồi ông Lưu Bình Nhưỡng nói trước diễn đàn quốc hội rằng vấn đề xử lý đơn thư tố cáo là không đâu vào với đâu cả. Đấy là thực trạng của Việt Nam. Người ta cũng rõ mười mươi cả cái thành phố Hồ Chí Minh hai đời Đinh La Thăng và Nguyễn Thiện Nhân mà các chi bộ còn chưa phát hiện ra tham nhũng thì bây giờ cái vụ Thủ Thiêm đấy là cả khối ung nhọt. Tham nhũng hay không thì nó là cả một hệ thống rồi. đụng vào đâu thì tham nhũng ở đấy.
Ngay cả Nha Trang Khánh Hòa này, tất cả những dự án mà thanh tra chính phủ nhảy vào đã để lại cái dư âm xã hội khủng hoảng. Tất cả mọi thứ, dân oan mất đất rồi các dự án lấy tiền lấy đất xong rồi không thực hiện gì cả mà ôm tiền đi đâu mất. Ngay cái sân bay Nha Trang nó đã xẻ hết để bán trong đó Vũ Nhôm là hàng chục nghìn đô rồi. Người ta biết cả đấy chứ, họ không làm mà làm cũng không xuể, ngay cả báo chí cũng không che đậy được, mỗi một ngày đăng một vụ đại án thì không có ý nghĩa gì cả.
Nhiều năm qua, đảng cộng sản Việt Nam và chính phủ Hà Nội nhiều lần kêu gọi người dân tham gia tố cáo những cán bộ, viên chức tham nhũng ; thế nhưng có trường hợp làm theo kêu gọi đó lại bị trả thù bởi chính phía có sai phạm đáng phải trừng trị.
Thanh Trúc
Nguồn : RFA, 21/12/2018