Virus corona : Truyền thông Trung Quốc đả phá thuyết ‘virus từ phòng thí nghiệm’
Hoàng Lan, Thoibao.de, 07/05/2020
Truyền thông Trung Quốc cáo buộc Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo là dối trá sau khi ông nói rằng có "những bằng chứng rõ ràng" cho thấy virus corona bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán.
Ông Pompeo nói như vậy hôm Chủ Nhật nhưng không đi vào chi tiết cụ thể.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo - Ảnh minh họa
Trong một bài xã luận đăng tải hôm thứ Ba, tờ Hoàn Cầu Thời Báo có khuynh hướng diều hâu nói rằng ông Pompeo ‘suy đồi’.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nói tuyên bố của Mỹ là "mang tính suy đoán", và rằng tổ chức này chưa hề thấy có "bằng chứng cụ thể" nào.
Các bài xã luận trên truyền thông Trung Quốc thường đưa ra cái nhìn bên trong về cách đánh giá của chính phủ, nhưng cho đến nay vẫn chưa có phản ứng chính thức nào từ giới chức Trung Quốc đối với các nhận xét của ông Pompeo.
Hôm thứ Hai, Hoàn Cầu Thời Báo cáo buộc ông Pompeo về "các thuyết lố bịch và các sự kiện bị bóp méo". Đến hôm thứ Hai, cuộc công kích vẫn tiếp tục.
"Pompeo định một mũi tên trúng hai đích bằng cách phun ra những lời dối trá", báo này viết. "Trước tiên, ông ta hy vọng sẽ giúp được Trump tái đắc cử vào tháng 11 này… thứ hai, Pompeo ghét đất nước Trung Quốc xã hội chủ nghĩa, mà đặc biệt là không thể chấp nhận được sự trỗi dậy của Trung Quốc".
Bài xã luận thừa nhận rằng đã có "những vấn đề lúc ban đầu" trong cách phản ứng của Trung Quốc đối với việc bùng phát dịch bệnh, nhưng nói rằng "công tác thực hiện tổng thể là đủ tốt đẹp để làm lu mờ đi những sai sót".
Báo này cũng nói "có thể thấy là virus này lần đầu tiên lây nhiễm vào người là ở những nơi khác [chứ không phải là Vũ Hán]".
Hoàn Cầu Thời Báo không phải là tờ báo duy nhất của Trung Quốc nhắm vào ông Pompeo và Hoa Kỳ.
Tờ Nhân Dân Nhật Báo nói rằng ông Pompeo "không có bằng chứng", trong lúc một đoạn tin trên trang CCTV thì cáo buộc các chính trị gia Hoa Kỳ là "có âm mưu hiểm ác".
Đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV đưa bài bình luận với tiêu đề "Kẻ xấu xa Pompeo khạc nhổ bừa bãi chất độc và lan truyền những lời dối trá".
Bài viết dẫn lời Giám đốc khẩn cấp Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Mike Ryan và nhà virus học Đại học Columbia W. Ian Lipkin, cho rằng nCoV có nguồn gốc tự nhiên và không phải do con người tạo ra hay rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
"Những bình luận thiếu sót và vô lý của các chính trị gia Mỹ cho thấy ngày càng nhiều người biết không có bằng chứng nào tồn tại", bài bình luận cho hay, thêm rằng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo phát biểu "điên cuồng và lươn lẹo" khi nhiều lần nói nCoV rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán.
"Cái gọi là ‘virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm Vũ Hán’ hoàn toàn là dối trá. Các chính trị gia Mỹ đang gấp rút đổ lỗi, lừa bịp và đàn áp Trung Quốc khi nỗ lực chống dịch trong nước của họ là một mớ hỗn độn", bài luận nêu thêm.
People’s Daily, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, cũng đăng hai bài bình luận công kích Pompeo và cựu chiến lược gia Nhà Trắng Steve Bannon là "cặp hề dối trá", nói rằng Bannon như "một hóa thạch sống trong Chiến tranh Lạnh".
Bannon tuần trước nói rằng Trung Quốc đã tiến hành một vụ "nhà máy Chernobyl sinh học" nhằm vào Mỹ và ủng hộ giả thuyết nCoV có nguồn gốc từ Viện Virus học Vũ Hán.
CCTV tuần qua nhiều lần chỉ trích Pompeo là "kẻ thù chung của nhân loại", cáo buộc Ngoại trưởng Mỹ "lan truyền virus chính trị" khi cho rằng đại dịch bắt nguồn từ phòng thí nghiệm.
Trung Quốc và Mỹ liên tục đấu khẩu về nguồn gốc nCoV sau khi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hồi tháng 3 nêu giả thuyết quân đội Mỹ đã mang virus đến Vũ Hán. Hai nước thường xuyên cáo buộc nhau lan truyền thông tin sai lệch, trong khi Trump cũng công kích Trung Quốc thiếu minh bạch về dịch bệnh.
Trung Quốc luôn bác bỏ cáo buộc "giấu dịch", khẳng định đã cung cấp thông tin kịp thời và đầy đủ về dịch bệnh cho WHO cũng như các nước khác, đồng thời cho rằng giả thuyết virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm là "phi thực tế và vô căn cứ".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã nhiều lần cổ súy - mà không có bằng chứng - cho ý tưởng theo đó nói Covid-19 có thể có nguồn gốc từ Mỹ.
Trong một cuộc phỏng vấn với ABC hôm Chủ Nhật, ông Pompeo nói có "bằng chứng rõ ràng" cho thấy virus corona khởi phát từ Viện Virus Học Vũ Hán.
"Nên nhớ rằng Trung Quốc có truyền thống gây lây nhiễm cho thế giới, và họ có truyền thống vận hành các phòng thí nghiệm dưới chuẩn", ông nói.
Ông Pompeo, từng là giám đốc Cục Tình Báo Trung Ương (CIA), nói rằng ông không nghĩ là virus này do con người tạo nên hoặc đã bị cải biến gene.
Phòng thí nghiệm Vũ Hán nổi tiếng về việc nghiên cứu các loại virus corona liên quan tới dơi.
Hồi tháng Tư, Tổng thống Trump đã được hỏi liệu có phải "quy trình đảm bảo an toàn lỏng lẻo" đã khiến cho một loại virus thoát ra ngoài thông qua một thực tập sinh và bạn trai của cô hay không.
Ông Trump không xác nhận thuyết này, nhưng nói : "Chúng ta ngày càng nghe nhiều về chuyện này".
Hồi tuần trước, ông được hỏi liệu ông đã nhìn thấy bằng chứng nào khiến ông "đạt độ tin tưởng cao" là virus corona đang gây bệnh hiện nay chính là thoát ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán hay chưa.
"Có, tôi đã thấy", ông đáp, nhưng nói ông không thể đi sâu vào chi tiết.
Hồi tháng trước, tờ Washington Post tường thuật rằng các viên chức Hoa Kỳ tới thăm phòng thí nghiệm này vào tháng 1/2018 và tường trình sau đó rằng họ quan ngại về vấn đề an toàn.
Hôm thứ Hai, giám đốc tình trạng khẩn cấp của WHO, Michael Ryan, nói tổ chức này không nhận được "dữ liệu hay bằng chứng cụ thể nào" từ Hoa Kỳ về nguồn gốc của virus.
"Cho nên từ phía chúng tôi đánh giá thì đây vẫn chỉ là chuyện suy đoán", ông nói.
Hồi tuần trước, cộng đồng tình báo Hoa Kỳ nói họ "nhất trí" rằng virus này "không phải là do con người tạo ra, cũng không bị cải biến gene".
Tuy nhiên, giới này nói sẽ "tiếp tục thẩm định" xem liệu có phải việc bùng phát dịch bệnh bắt đầu từ việc "tiếp xúc với các con vật bị nhiễm bệnh hay không, hay đó là kết quả của một sự cố tại một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán".
Thủ tướng Úc Scott Morrison hôm thứ Ba nói rằng rất nhiều khả năng virus này khởi phát từ một chợ buôn bán động vật hoang dã. Tuy nhiên, ông nói ông không loại trừ thuyết cho rằng nó xuất phát từ một phòng thí nghiệm.
Trong lúc đó, "các nguồn tin tình báo" phương Tây nói với một số báo rằng "không có bằng chứng" cho thấy virus này thoát ra từ một phòng thí nghiệm.
Đoạn phim hoạt hình của Trung Quốc nhằm chế nhạo cách ứng phó Covid-19 của Mỹ dường như không đạt được kết quả mong muốn tại các trang mạng xã hội Thái Lan.
Đoạn phim hoạt hình nêu trên nói về cuộc trò chuyện giữa một chiến binh đeo khẩu trang và tượng Nữ thần Tự do, 2 hình ảnh đại diện lần lượt cho Trung Quốc và Mỹ.
Khi chiến binh đeo khẩu trang tuyên bố rằng : "Chúng tôi đã phát hiện ra virus mới", tượng Nữ thần Tự do đáp : "Thì sao ? Nó chỉ là virus cúm thôi".
Đoạn video này, có logo của hãng thông tấn nhà nước Tân Hoa Xã (Trung Quốc), là sản phẩm tuyên truyền mới nhất của Bắc Kinh trong xung đột với Mỹ về nguồn gốc Covid-19 cũng như nỗ lực kiểm soát đại dịch.
Với tựa đề "Once Upon A Virus" (Tạm dịch : Ngày xửa ngày xưa có một con virus), đoạn video được Tân Hoa Xã đăng lên Youtube hôm 29-4 và được các Đại sứ quán Trung Quốc tại Thái Lan, Singapore, Malaysia và Campuchia chia sẻ trên Facebook.
Theo Straits Times, đoạn video nhận được những phản ứng trái chiều từ người dùng mạng ở nhiều nước. Dù vậy, tại Thái Lan, sản phẩm này bị chỉ trích gay gắt.
"Chỉ có một quốc gia duy nhất tìm cách giấu dịch" - người dùng mạng Leo Simachokedee bình luận.
Trong khi đó, nhà hoạt động dân chủ Nuttaa Mahattana khẳng định đây là sản phẩm tuyên truyền kém cỏi.
"Thay vì làm những điều như thế này… hãy tìm cách chữa trị cho các bệnh nhân nhiễm Covid-19 bất kể họ đến từ quốc gia nào" - một người dùng Facebook khác, Whitthit Phopa, bình luận.
Về lý do khiến bệnh dịch Covid-19 bùng lên tại Vũ Hán, Trung Quốc, trước khi lan ra toàn thế giới, các cơ quan tình báo phương Tây, hôm 02/05/2020, vừa tung ra một tài liệu hiếm, với "nhiều bằng chứng" cho thấy chính quyền Trung Quốc "che giấu thông tin", "phá hủy chứng cứ".
Khả năng virus thoát ra từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán là một trong các hướng điều tra.
Tài liệu điều tra của liên minh tình báo Five Eyes (gồm 5 nước Mỹ, Anh, Canada, Úc và New Zealand) được công bố vào lúc các lãnh đạo chóp bu Mỹ, từ tổng thống Donald Trump đến ngoại trưởng Mike Pompeo, liên tục nhấn mạnh là có nhiều chứng cứ cho thấy virus gây bệnh Covid-19 lọt ra từ phòng thí nghiệm Trung Quốc ở Vũ Hán.
Tinh thần chính của tập tài liệu 15 trang, mà Daily Telegraph có được, khẳng định "chính quyền Trung Quốc đã cố tình xóa bỏ hay phá hủy các bằng chứng về bệnh dịch". Bắc Kinh bị cáo buộc đã che giấu thông tin, bịt miệng, và đưa đi mất tích nhiều bác sĩ muốn nói lên sự thực, phá hủy các bằng chứng trong phòng thí nghiệm, từ chối cung cấp "các mẫu virus sống" mà các nhà khoa học quốc tế đang cần để nghiên cứu chế tạo vác-xin. Các hành động như trên của Trung Quốc bị tố cáo đã khiến rất nhiều quốc gia lâm vào tình trạng nguy hiểm, và dẫn đến hàng chục nghìn người chết.
Hồ sơ của nhóm Five Eyes tập trung vào nhóm nghiên cứu thuộc Viện Virus Học Vũ Hán, do nhà nghiên cứu nổi tiếng về virus corona ở loài dơi, bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli) đứng đầu. Theo Daily Telegraph, kết quả nghiên cứu về một số loại virus corona ở loài dơi tại một hang động tỉnh Vân Nam cho thấy sự tương đồng về bộ mã di truyền hết sức lớn với virus corona gây bệnh Covid-19. Theo Daily Telegraph có ít nhất một trong số 50 mẫu virus corona được tiến sĩ Thạch Chính Lệ nghiên cứu về mặt di truyền giống đến 96% với virus gây bệnh Covid-19.
Vẫn theo tài liệu nói trên, bà Thạch Chính Lệ thoạt tiên đã rất bàng hoàng khi biết đến virus mới gây viêm phổi cấp có thể thuộc nhóm virus corona.
Bà Thạch từng cho biết đã trải qua nhiều đêm trắng, bởi ám ảnh virus có thể thoát từ phòng thí nghiệm của bà. Tuy nhiên, sau đó, nhà nghiên cứu này đã thay đổi quan điểm do áp lực của chính quyền Trung Quốc.
Daiy Telegraph cũng đặc biệt nhấn mạnh đến trường hợp "đáng lo ngại nhất" của nhà nghiên cứu Hoàng Yến Linh (Huang Yan Ling), thành viên Viện Virus Vũ Hán, bị Bắc Kinh buộc phải im lặng. Daily Telegraph dẫn lại thông tin từ báo mạng Hồng Kông, theo đó có nhiều tin đồn về việc khoa học gia Hoàng Yến Linh là người đầu tiên được chẩn đoán mắc Covid-19, và đây có thể là "bệnh nhân số không". Tuy nhiên, ngày 16/02, Viện Vũ Hán phủ nhận điều này. Tiểu sử cũng như hình ảnh của nhà khoa học trên trang nhà của viện nghiên cứu bị xóa bỏ. Theo Viện Virus Học Vũ Hán, bà Hoàng vẫn khỏe mạnh. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, nữ khoa học gia biệt tích.
Tài liệu điều tra của nhóm Five Eyes cũng mô tả việc chính quyền Trung Quốc kiểm duyệt thông tin trên các mạng Internet, liên quan đến dịch bệnh, ngay từ cuối tháng 12/2019. Ngày 02/01/2020, Ủy Ban Y Tế của tỉnh Hồ Bắc ra lệnh cho các phòng xét nghiệm ngừng các hoạt động phân tích về loại virus mới, và yêu cầu tiêu hủy các bệnh phẩm. Ngày 03/01, Ủy ban Y tế Quốc gia ra lệnh cấm xuất bản các thông tin liên quan đến căn bệnh mới xuất hiện.
Vẫn theo Daily Telegraph, Trung Quốc đã có bằng chứng là virus corona mới có thể lây từ người sang người từ ngày 06/12/2019, nhưng không chỉ chấp nhận sự thật này từ ngày 20/01/2020, trước khi ra quyết định phong tỏa Vũ Hán từ ngày 23/01.
Hoàng Lan
Người Thoibao.de, 07/05/2020
******************
Covid-19 đe dọa dẫn đến 'Chiến tranh lạnh' mới giữa Mỹ và Trung Quốc
VOA, 06/05/2020
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong thời gian gần đây cáo buộc Trung Quốc che giấu về virus corona chủng mới, cho rằng chính phủ Trung Quốc có thể đã để mặc cho dịch bệnh này lây lan, và ông đe dọa buộc Bắc Kinh phải trả giá đáng kể cho đại dịch.
Được cho là xuất phát từ Trung Quốc, virus corona chủng mới đang gây thiệt hại nặng cho Mỹ
Ngược lại, các quan chức Trung Quốc buộc tội chính quyền ông Trump cố tình lờ đi tình hình, quản lý kém cỏi một cách nguy hiểm, và cố gắng "tống tiền".
Tình trạng Washington và Bắc Kinh công kích nhau nặng lời gần như hàng ngày gửi tín hiệu báo động đến các chuyên gia về an ninh quốc gia, họ lo rằng đang có mầm mống của một cuộc Chiến tranh lạnh mới giữa hai siêu cường vào thời điểm đang có khủng hoảng toàn cầu.
"Đây là một sự chuyển động nguy hiểm đối với thế giới", bà Rachel Esplin Odell, một chuyên gia về Trung Quốc tại Viện nghiên cứu nhà nước có trách nhiệm Quincy, nói. Viện của bà cổ súy cho sự kiềm chế trong chính sách quân sự của Hoa Kỳ.
"Cả hai chính phủ [Mỹ và Trung Quốc] đều đang cố khai thác thất bại của phía bên kia để phục vụ lợi ích đối nội", bà nói, và cho rằng họ đang lấy lửa dập lửa giữa lúc thế giới đang bị hỏa hoạn.
Bà Odell và các chuyên gia khác cho rằng hậu quả có thể rất to lớn - kéo dài đại dịch, làm sâu sắc thêm cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu, gây nguy hiểm cho các cuộc đàm phán thương mại nhạy cảm và mở ra những rạn nứt địa chính trị mới.
Ông Jacob Stokes, một nhà phân tích kỳ cựu về chính sách của Trung Quốc, nói : "Đây là một vấn đề nghiêm trọng mà bạn hy vọng sẽ có sự hợp tác của toàn thế giới - đặc biệt là giữa các cường quốc hàng đầu - bởi vì nếu không có sự hợp tác đó, mặt tiêu cực sẽ rất lớn". Ông Stokes làm việc tại Viện Hòa bình Hoa Kỳ, một viện phi đảng phái.
Xấu nhất trong 'gần 50 năm'
Cho đến nay, không có dấu hiệu nào cho thấy căng thẳng tăng cao sẽ dẫn đến một cuộc đối đầu quân sự, mặc dù Hải quân Hoa Kỳ đã tiến hành một "hoạt động vì tự do hàng hải" gần đây ở Biển Đông, trong khu vực mà Bắc Kinh tuyên bố là lãnh hải của họ.
Nhưng quan hệ Mỹ-Trung hiện ở mức "xấu nhất" trong gần 50 năm qua, ông Stokes, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Phó Tổng thống Joe Biden, nói.
Một trong những thiệt hại đầu tiên có thể xảy ra là thỏa thuận thương mại được Tổng thống Mỹ Donald Trump và Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He ký kết tại Nhà Trắng hồi tháng 1 - là thỏa thuận "giai đoạn 1" mà các quan chức Nhà Trắng từng nói rằng sau này sẽ có một hiệp định lớn hơn về những vấn đề còn khó khăn hơn.
Không rõ liệu Trung Quốc có sẵn sàng hoặc có thể thực hiện các cam kết của mình trong giai đoạn 1 hay không, trong đó có lời hứa sẽ mua thêm 200 tỷ đô la hàng hóa và dịch vụ của Mỹ trong hai năm tới - từ nông sản cho đến ô tô và dụng cụ y tế.
Ông Stokes nói rằng ngay cả trong thời kỳ kinh tế bình thường, thực hiện cam kết cũng đã khó rồi. Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc hiện đang sụt giảm vì đại dịch, chính phủ của Chủ tịch Tập Cận Bình có thể tìm cách đàm phán lại bản thỏa thuận.
"Liệu có thể có giai đoạn 2 không khi mà giai đoạn 1 chẳng đi đến đâu ?" ông Stokes nói, "Đó là một thách thức lớn".
Hôm 4/5, Bộ trưởng Tài chính của Tổng thống Trump, Steven Mnuchin, nói ông hy vọng Chủ tịch Tập sẽ thực hiện đầy đủ thỏa thuận ký hồi tháng 1 bất chấp căng thẳng gia tăng và khủng hoảng kinh tế.
"Nếu họ [tức Trung Quốc] không làm như vậy, sẽ có những hậu quả rất đáng kể trong mối quan hệ và trong nền kinh tế toàn cầu về mặt các bên sẽ thay đổi cách làm ăn với Trung Quốc", ông Mnuchin nói trong một cuộc phỏng vấn.
Nhưng ngay cả khi ông Mnuchin hy vọng sẽ duy trì được bản thỏa thuận thương mại, ông Trump vẫn đưa ra ý tưởng áp thuế mới đối với Trung Quốc và cố gắng đòi bồi thường cho thiệt hại kinh tế và nhân mạng vì đại dịch.
Một bệnh nhân Covid-19 tại một bệnh viện ở New York
"Họ đã phạm một sai lầm khủng khiếp và họ không muốn thừa nhận điều đó", tổng thống Mỹ nói hôm 3/5 trong một buổi gặp ảo với công chúng trên kênh Fox News. "Họ đã cố che giấu nó. Họ đã dập thông tin về nó, giống như một đám cháy", nhưng họ đã thất bại, ông Trump nói.
Tổng thống Mỹ cho biết ông đang tìm cách để buộc Trung Quốc trả tiền, nhưng ông không đưa ra chi tiết cụ thể.
"Chúng tôi chưa xác định số tiền cuối cùng là bao nhiêu", ông Trump nói tuần trước khi được hỏi về các khoản bồi thường có thể đòi. "Số tiền sẽrất đáng kể", ông nói.
Nếu ông Trump nhất quyết thực hiện lời đe dọa về thuế quan mới hoặc các hoạt động trả đũa kinh tế khác, điều đó có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng kinh tế, bà Odell nói.
"Nó sẽ có tác động làm ớn lạnh nền kinh tế và thị trường toàn cầu", bà nói.
Căng thẳng gia tăng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc - bị đại dịch Covid-19 làm cho trở nên tồi tệ hơn - làm khởi phát cuộc Chiến tranh lạnh mới, cựu nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Nhà Trắng Clete Willems nói hôm 5/5.
"Thực tế là căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đang gia tăng đáng kể tại thời điểm này", ông Willems, cựu phó giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia, nói với CNBC.
"Tôi biết mọi người cảm thấy bất an với thuật ngữ này, nhưng tôi nghĩ chúng ta phải trung thực và gọi đúng tên của sự việc, và đây là sự khởi đầu của cuộc Chiến tranh lạnh mới, và nếu chúng ta không cẩn thận, mọi thứ có thể trở nên tồi tệ hơn nhiều", ông nói thêm.
"Thực tế là ... người ta ngày càng thất vọng với các chính sách kinh tế của Trung Quốc và Trung Quốc cũng phải trả lời rất nhiều câu hỏi liên quan đến virus corona", ông nói. Ông Willems rời chức vụ của mình trong Nhà Trắng hồi năm ngoái.
Ông Yong Wang, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Mỹ tại Đại học Bắc Kinh, cho rằng những lời đao to búa lớn không ngừng của chính quyền ông Trump đổ lỗi cho Trung Quốc về dịch Covid-19 có nguy cơ gây ra cuộc "Chiến tranh lạnh" mới. Nó cũng có thể làm xấu đi hình ảnh của Mỹ trong công chúng Trung Quốc, ông nói.
"Trước đây, người ta thường coi hệ thống chính trị của Hoa Kỳ là đáng tin cậy. Giờ thì điều đó đã bắt đầu thay đổi", ông nói.
Như nhiều chuyên gia chính trị và quan chức chính phủ Trung Quốc, ông Wang tin rằng các cáo buộc của ông Trump đối với Trung Quốc là một phần của mưu đồ nhằm làm đánh lạc hướng những chỉ trích trong nước Mỹ về việc ông Trump xử lý đại dịch.
Trong những tuần gần đây, ông Trump đối diện với kết quả thăm dò ý kiến cho thấy sự ủng hộ dành cho ông bị giảm, trong khi đó, ông Biden đang vượt lên một chút ở một số "bang chiến địa".
Trung Quốc cũng bị chỉ trích vì thiếu minh bạch về dịch bệnh, đặc biệt là trong giai đoạn đầu, khi họ kiểm duyệt thông tin về virus và bịt miệng các bác sĩ đã cố gắng phát đi tín hiệu báo động. Điều đó đã gây ra phản ứng dữ dội bên trong Trung Quốc, và ông Tập đã nhanh chóng bóp nghẹt. Trung Quốc cũng bị chỉ trích dữ dội ở nước ngoài.
Ngay cả ở thời điểm hiện tại, các quan chức và chuyên gia y tế của Hoa Kỳ vẫn đặt câu hỏi liệu có thể tin nổi hay không số liệu về tỷ lệ lây nhiễm và số người chết của Trung Quốc. Bắc Kinh gần đây đã hạn chế việc tiếp cận với cuộc nghiên cứu của Trung Quốc về virus corona chủng mới, và điều đó càng làm tăng thêm mối lo ngại.
Hoa Kỳ không phải là quốc gia duy nhất tức giận về cách thức Trung Quốc xử lý dịch, và các nhà lãnh đạo thế giới khác cũng đã hình dung về hậu quả khi công kích Bắc Kinh.
Ở Úc, Thủ tướng Scott Morrison kêu gọi cần có một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của virus corona. Trung Quốc đã nhanh chóng phản ứng, bao gồm cả lời đe dọa tẩy chay kinh tế đối với các sản phẩm của Úc và cáo buộc rằng ông Morrison đang dính líu vào thứ "chủ nghĩa cơ hội đáng khinh".
Tổng thống Trump thăm nhà máy sản xuất đồ bảo hộ của Honeywell ở Phoenix, 5/5/2020
Ông Trump cần phải cẩn thận ?
Mong muốn buộc Trung Quốc phải trả giá là điều có thể hiểu được, ông Dan Blumenthal, giám đốc về nghiên cứu Châu Á tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, một tổ chức cố vấn đặt ở thủ đô Washington. Nhưng ông Blumenthal, một cựu quan chức Lầu Năm Góc trong chính quyền của ông George W. Bush, nói rằng ông Trump phải có những bước đi cẩn thận vì Mỹ còn phụ thuộc vào Trung Quốc về một số mặt hàng y tế.
"Ông ấy không nên khẩu chiến với ông Tập, lý do là có liên quan đến xuất khẩu thiết bị y tế Trung Quốc và những thứ quan trọng khác mà chúng ta [Mỹ] cần", ông nói. Về lâu dài, các chính trị gia Mỹ và công chúng sẽ "muốn ít phụ thuộc hơn" vào Trung Quốc và sẽ ủng hộ các nỗ lực tách hai nền kinh tế ra. Nhưng một nỗ lực như vậy có thể mất nhiều năm, và sẽ phải trả giá, ông nói.
"Các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ sẽ phải nói rất thẳng thắn với công chúng rằng trong một thời gian, các sản phẩm này sẽ có giá cao hơn", ông Blumenthal nói.
Ông Wang, chuyên gia của Đại học Bắc Kinh, nói rằng nếu Hoa Kỳ dấn tới thực hiện lời đe dọa đòi Trung Quốc đền bù thiệt hại liên quan đến virus corona, hoặc "chia tách" hai nền kinh tế, có lẽ điều đó sẽ gây ra phản tác dụng.
Trung Quốc đã bắt đầu có dấu hiệu cho thấy đây sẽ là nền kinh tế đầu tiên phục hồi sau khủng hoảng, đưa Bắc Kinh ở vào thế mạnh hơn để trả đũa nếu quan hệ xấu đi thêm nữa, theo ông Wang.
Ông Wang cũng nói rằng nếu Hoa Kỳ cố xa lánh Trung Quốc về mặt ngoại giao, thì Bắc Kinh sẽ chuyển sang hình thành các liên minh sâu sắc hơn ở Châu Âu, Châu Á và trên toàn thế giới.
"Cần phải nói rõ : Trung Quốc không muốn điều này xảy ra. Trung Quốc muốn hợp tác", ông nói. "Nhưng Trung Quốc sẽ sẵn sàng phản công kinh tế nếu những nhân vật có quan điểm diều hâu về Trung Quốc trong chính quyền ông Trump tiếp tục đi trên con đường nguy hiểm này", ông Wang nói.
(USA Today, CNBC, FOX, CNN)
******************
Trung Quốc lẻ loi trong cơn thịnh nộ Covid-19 tràn về
Hoàng Trung, Thoibao.de, 07/05/2020
Khi dịch bệnh Covid-19 có dấu hiệu lắng xuống, cho đến ngày 05/5 chỉ còn 5 quốc gia trên thế giới tiếp tục thực hiện việc phong tỏa nghiêm ngặt là Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha, Rumani và Maroc. Phần còn lại của thế giới đã bắt đầu ‘bình thường hóa’ đời sống và sống chung với dịch bệnh. Hơn bao giờ hết, cộng đồng quốc tế muốn biết rõ hơn về bệnh dịch, bùng lên từ Vũ Hán, khiến 3,5 triệu người lây nhiễm và ít nhất 230.000 người chết, theo các số liệu chính thức, buộc một nửa nhân loại sống trong phong tỏa, khiến kinh tế toàn cầu suy sụp.
Mọi con mắt đều dồn về Trung Quốc, nơi khởi phát dịch bệnh.
Ông Jeff Sessions, người từng phục vụ trong vai trò Bộ trưởng Tư pháp Mỹ
Mỹ đứng đầu cuộc tấn công vào Bắc Kinh khi nguyên thủ Hoa Kỳ tin tưởng virus bị rò rỉ từ phòng thí nghiệp P4 tại Vũ Hán. Mơi đây, cựu Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Jeff Sessions đã yêu cầu Quốc hội điều tra khả năng Trung Quốc che giấu sự bùng phát dịch Covid-19 giống như cách các nhà lập pháp Mỹ điều tra cuộc tấn công của Nhật Bản vào Trân Châu Cảng năm 1941. Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 5/5 (giờ địa phương), Tổng thống Donald Trump khẳng định Mỹ thời gian tới sẽ công bố một báo cáo "đầy đủ" về nguồn gốc của virus gây dịch Covid-19, nhưng không nói rõ thời điểm cụ thể, theo tờ The New York Post.
Theo tờ The Sun, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace phát biểu hôm 3/5 khẳng định Trung Quốc rất cần phải trả lời những câu hỏi về cách xử lý dịch Covid-19 giai đoạn đầu và liệu nước này đã cảnh báo thế giới kịp thời chưa. Quan chức này cho rằng tình hình hiện tại đòi hỏi Bắc Kinh phải cởi mở với quốc tế về mọi thông tin liên quan đến dịch bệnh, cả những thành công lẫn thiếu sót,.
Chính quyền Úc, vốn khá kín tiếng trên đấu trường ngoại giao quốc tế, cũng hứa hẹn sẽ gây áp lực với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhằm mở một cuộc điều tra về nguồn gốc virus. Bắc Kinh dọa trả đũa, với việc tẩy chay hàng hóa và các trường đại học Úc.
Liên minh Châu Âu cũng bắt đầu cao giọng với Trung Quốc, cho dù với sự dè dặt, vì EU hiện có nhiều hợp đồng kinh tế với Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực trang thiết bị y tế. Trước đó, Bruxelles hạ tông giọng với những lời lẽ nhẹ nhàng hơn trong một tuyên bố lên án việc Bắc Kinh bóp méo thông tin về đại dịch.
Tuy nhiên, giờ đây EU tỏ ra kiên quyết hơn. Bruxelles đang chuẩn bị một dự thảo nghị quyết cho một hội nghị toàn thể của WHO. Trong một cuộc trả lời báo Pháp, lãnh đạo ngoại giao Liên Âu, ông Joseph Borrell, nhấn mạnh đến "tầm quan trọng của việc làm sáng tỏ các bối cảnh cụ thể khiến đại dịch bùng phát", đòi hỏi một cuộc điều tra "độc lập" về những gì đã diễn ra. Cho dù coi Bắc Kinh là "một đối tác chiến lược", EU cần tìm ra được một "thế cân bằng về lợi ích".
Tổ Chức Y Tế Thế Giới, mà từ đầu đến nay bị chỉ trích mạnh về thái độ thiên vị Trung Quốc, cũng bắt đầu thay đổi, với việc đề nghị Bắc Kinh cho tham gia điều tra nguồn gốc virus.
RFI đã giới thiệu bài viết có tựa đề "Trong trận cuồng phong Covid-19, bão đang đổi chiều nhắm vào Bắc Kinh" trên nhật báo Pháp Le Figaro.
Bài báo nhận định : "Bão đang đổi chiều và bắt đầu thổi mạnh về hướng Trung Quốc. Khắp nơi trên hành tinh, càng ngày càng có nhiều tiếng nói đòi mở điều tra quốc tế để xác định nguồn gốc đại dịch Covid-19. Các sức ép ngày càng gia tăng chống lại chế độ cộng sản Trung Quốc, do Bắc Kinh từ chối cung cấp các kết quả điều tra dịch tễ học và mở cửa cho các chuyên gia quốc tế… Nghiên cứu về các nguồn gốc của virus được
"Covid-19 kể từ giờ nằm ở tâm điểm cuộc chiến ngoại giao hiện nay giữa Bắc Kinh với các cường quốc phương Tây", với "cuộc đối đầu dữ dội giữa hai mô hình trái ngược, mô hình dân chủ đòi hỏi sự minh bạch và mô hình của các chế độ siêu độc tài và cộng sản, tìm mọi các che giấu thông tin, bóp méo thông tin". Câu hỏi mà Le Figaro đặt ra là : Ai sẽ thắng ai ?
Bản thân chính quyền Trung Quốc cũng ý thức được sự căm phẫn của thế giới đối với chế độ Bắc Kinh. Theo Reuters, bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc hồi tháng trước đã cung cấp cho các lãnh đạo nước này một báo cáo nội bộ, cho thấy giờ đây chế độ cộng sản Trung Quốc đang phải đối mặt với một làn sóng đối kháng chưa từng thấy từ quốc tế, kể từ sau cuộc đàn áp Thiên An Môn năm 1989. Vào thời điểm đó, phương Tây đã từng áp đặt các trừng phạt. Còn giờ đây cho dù Trung Quốc đã mạnh hơn rất nhiều, cục diện thế giới cũng có thể nghiêng về phía bất lợi cho Bắc Kinh, với đại dịch bùng lên từ Vũ Hán.
Theo một báo cáo của Viện Nghiên cứu Quan hệ Quốc tế Đương đại Trung Quốc - Cicir, thân cận với bộ An Ninh Quốc Gia Trung Quốc, tâm lý bài Trung có thể khiến dự án "Con Đường Tơ Lụa Mới" bị giảm tốc. Cũng có khả năng quan hệ Mỹ - Trung xấu đi nhanh chóng, và đụng độ vũ trang giữa hai nước có thể xảy ra.
Le Figaro khép lại bài "Cơn bão đang đổi chiều…" với nhận định, dù sao ưu tiên của Trung Quốc hiện nay vẫn "dường như là tìm mọi cách, bất luận cực đoan thế nào, để không phải đối mặt với sự thật về nguồn gốc virus".
Trong một diễn biến liên quan, một tài liệu điều tra của các cơ quan tình báo thuộc liên minh Five Eyes (gồm Mỹ, Anh, Úc, Canada và New Zealand) cáo buộc Bắc Kinh "phá hủy bằng chứng" về nguồn gốc virus, với nhận định thái độ của Trung Quốc là "một sự lăng nhục đối với đòi hỏi minh bạch quốc tế".
Hãng truyền thông Úc Daily Telegraph công bố tài liệu của lực lượng tình báo về nguồn gốc dịch bệnh Covid-19
Hôm thứ Bảy, 02/5, hãng truyền thông Úc Daily Telegraph công bố nhiều thông tin từ một điều tra của liên minh tình báo Five Eyes, về nguồn gốc dịch bệnh Covid-19.
Tinh thần chính của tập tài liệu 15 trang, mà Daily Telegraph có được, khẳng định "chính quyền Trung Quốc đã cố tình xóa bỏ hay phá hủy các bằng chứng về bệnh dịch". Bắc Kinh bị cáo buộc đã che giấu thông tin, bịt miệng, và khiến cho nhiều bác sĩ muốn nói lên sự thực mất tích, phá hủy các bằng chứng trong phòng thí nghiệm, từ chối cung cấp "các mẫu virus sống" mà các nhà khoa học quốc tế đang cần để nghiên cứu chế tạo vác-xin. Các hành động như trên của Trung Quốc bị tố cáo đã khiến rất nhiều quốc gia lâm vào tình trạng nguy hiểm, và dẫn đến hàng chục nghìn người chết.
Hồ sơ của nhóm Five Eyes tập trung vào nhóm nghiên cứu thuộc Viện Virus Học Vũ Hán, do nhà nghiên cứu nổi tiếng về virus corona ở loài dơi, bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli) đứng đầu. Kết quả nghiên cứu về một số loại virus corona ở loài dơi tại một hang động tỉnh Vân Nam cho thấy sự tương đồng về bộ mã di truyền hết sức lớn với virus corona gây bệnh Covid-19. Theo Daily Telegraph có ít nhất một trong số 50 mẫu virus corona được tiến sĩ Thạch Chính Lệ nghiên cứu về mặt di truyền giống đến 96% với virus gây bệnh Covid-19. Hơn nữa, một nghiên cứu được nhóm các nhà khoa học, do bà Thạch Chính Lệ đứng đầu, công bố hồi tháng 3/2019, nhận định "rất có khả năng các bệnh dịch giống như SARS hay MERS đến từ các virus corona sống ký sinh ở loài dơi. Và nhiều khả năng dịch bệnh sẽ xuất hiện tại Trung Quốc".
Tài liệu điều tra của nhóm Five Eyes cũng mô tả việc chính quyền Trung Quốc kiểm duyệt thông tin trên các mạng Internet, liên quan đến dịch bệnh, ngay từ cuối tháng 12/2019.
Ngày 02/01/2020, Ủy ban Y tế của tỉnh Hồ Bắc ra lệnh cho các phòng xét nghiệm ngừng các hoạt động phân tích về loại virus mới, và yêu cầu tiêu hủy các bệnh phẩm.
Ngày 03/01, Ủy Ban Y Tế Quốc Gia ra lệnh cấm xuất bản các thông tin liên quan đến căn bệnh mới xuất hiện.
Daily Telegraph cũng đặc biệt nhấn mạnh đến trường hợp "đáng lo ngại nhất" của nhà nghiên cứu Hoàng Yến Linh (Huang Yan Ling), thành viên Viện Virus Vũ Hán, được cho là "bệnh nhân số không". Tuy nhiên, ngày 16/02, Viện Vũ Hán phủ nhận điều này. Tiểu sử cũng như hình ảnh của nhà khoa học trên trang chủ của viện nghiên cứu bị xóa bỏ. Theo Viện Virus Học Vũ Hán, bà Hoàng vẫn khỏe mạnh. Tuy nhiên, kể từ đó đến nay, nữ khoa học gia biệt tích.
Vẫn theo Daily Telegraph, Trung Quốc đã có bằng chứng là virus corona mới có thể lây từ người sang người từ ngày 06/12/2019, nhưng chỉ chấp nhận sự thật này từ ngày 20/01/2020, trước khi ra quyết định phong tỏa Vũ Hán từ ngày 23/01.
Trong lúc không có thông tin rõ ràng về khả năng virus thoát ra từ một phòng thí nghiệm tại Vũ Hán, thì liên minh tình báo Five Eyes đặc biệt chú ý đến việc chính phủ Úc tài trợ cho một nghiên cứu của nhóm khoa học gia Vũ Hán, trong đó có tiến sĩ Thạch Chính Lệ, trong các nghiên cứu can thiệp vào hệ mã di truyền của virus corona ở loài dơi, để xem xét khả năng các virus nói trên lây truyền sang các động vật có vú khác như thế nào.
Khi cơn cuồng phong kéo đến, Trung Quốc đơn độc đáp trả bằng những tiểu xảo quen thuộc. Thay vì chọn Tổng thống Mỹ Donald Trump là mục tiêu tấn công, Bắc Kinh đã chuyển hướng chỉ trích sang Ngoại trưởng Mike Pompeo.
Bắc Kinh đang tung ra chiến dịch tấn công ngoại trưởng Mỹ trên truyền thông, lên án ông Mike Pompeo là "kẻ thù của nhân loại".
Chiến dịch tấn công lãnh đạo ngoại giao Mỹ trên truyền thông Nhà nước Trung Quốc diễn ra liên tục từ ngày 27 đến 30/04. Pompeo là "kẻ dối trá", "kẻ vu khống"… Báo chí Trung Quốc coi Mike Pompeo là ngoại trưởng Mỹ tồi tệ nhất trong lịch sử.
"Bốn tội lỗi" của ngoại trưởng Mỹ mà truyền thông Trung Quốc bêu ra là cắt tài trợ cho WHO, che giấu thất bại của nước Mỹ trong việc phòng chống dịch Covid-19, đổ hết trách nhiệm cho Trung Quốc, và khiến thảm họa nhân đạo trên thế giới gia tăng, do các đàn áp quá mức nhắm vào một số quốc gia như Cuba hay Iran.
Tóm lại, ngoại trưởng Mike Pompeo là "kẻ gần như không còn nhân tính" và là "sự hổ thẹn cho nền ngoại giao Mỹ".
Trên thực tế, truyền thông Trung Quốc tránh đả kích công khai tổng thống Mỹ, mũi nhọn chỉ trích nhắm vào Hoa Kỳ được dồn sang viên ngoại trưởng.
Trên bình diện đa phương, một ngày sau khi EU cho biết Liên minh và 27 quốc gia thành viên sẽ đồng tài trợ cho một dự thảo nghị quyết kêu gọi đánh giá độc lập trên cơ sở dữ liệu về virus corona mới gây ra căn bệnh Covid-19 tại Hội nghị Y tế Thế giới trực tuyến vào ngày 18/5, Trung Quốc đã có động thái đáp trả ngay tức khắc.
Trung Quốc ‘trả đũa’ lại EU bằng cách đã cử một đại diện cấp thấp tham dự sự kiện cam kết toàn cầu do EU dẫn đầu về vắc-xin Covid-19. Trong số 43 quốc gia tham gia, Trung Quốc là nước duy nhất không cử quan chức cấp bộ trưởng mà thay vào đó là Đại sứ Trung Quốc tại EU Trương Minh.
Sự tham dự của Đại sứ Trung Quốc tại EU Trương Minh được công bố vào phút cuối, vì các thông tin trước đó của EU cho thấy Thủ tướng Lý Khắc Cường sẽ phát biểu, theo một thông báo truyền thông của EU gửi đi 4 giờ trước sự kiện diễn ra.
Trung Quốc không chỉ đưa quan chức cấp thấp nhất tới sự kiện trực tuyến, mà còn không đưa ra cam kết tài chính mới nào, cũng không hứa sẽ biến bất kỳ loại vắc-xin thành công nào thành lợi ích chung như một số nước tham gia kêu gọi.
Đại sứ Trung Quốc tham dự chỉ lên tiếng kêu gọi "tạm dừng các trò chơi đổ lỗi" - rõ ràng đề cập đến nỗ lực của Hoa Kỳ và EU trong việc điều tra nguồn gốc của virus corona.
Một nhà ngoại giao EU lưu ý rằng vị đại sứ Trung Quốc không tập trung vào vắc-xin - vốn là chủ đề của sự kiện - mặc dù Bắc Kinh là một trong những quốc gia hàng đầu nghiên cứu về Covid-19. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cuối tuần qua cho biết nước này đã phê duyệt thử nghiệm lâm sàng cho ba loại vắc-xin ngừa Covid-19 của ba công ty : Công ty công nghệ sinh học CanSino Biologics, Công nghệ sinh học Sinovac và Viện sản phẩm sinh học Vũ Hán.
Ông Antoine Bondaz, một chuyên gia về mối quan hệ EU - Trung Quốc tại Quỹ Nghiên cứu Chiến lược ở Paris (Pháp) nhận xét : "Trung Quốc muốn thuyết phục EU rằng họ là đối tác tốt hơn Mỹ và sẽ thúc đẩy chủ nghĩa đa phương. Tuy nhiên, họ đã không hành động khi họ có cơ hội để làm như vậy".
Cho đến nay, Trung Quốc vẫn chưa cam kết tham gia một cuộc điều tra quốc tế nào vì cho rằng "đó sẽ là một trò chơi đổ lỗi nhằm vào Bắc Kinh", mặc dù Trung Quốc đã nhiều lần cam kết hỗ trợ cho WHO.
Phương Tây liên tục đưa ra những cáo buộc liên quan đến vấn đề minh bạch thông tin của Trung Quốc về dịch Covid-19 cũng như về nguồn gốc của virus.
Trung Quốc đang phải hứng chịu những quả báo do những tai họa mà chính quyền nước này , vì che giấu đã và đang gây ra cho nhân loại.
Trước những cáo buộc như vũ bão của Mỹ, Anh, Úc, EU và nhiều nước khác, Trung Quốc sẽ không còn cơ hội để giấu diếm sự thật.
Hoàng Trung
Nguồn : Thoibao.de, 07/05/2020
*********************
Covid -19 : Đài Loan tuyên bố Trung Quốc không xứng đáng trong Tổ chức Y tế Thế giới
Tú Anh, RFI, 05/05/2020
Chỉ có Đài Loan, với một chính quyền được bầu một cách dân chủ mới xứng đáng đại diện cho nhân dân trong một định chế quốc tế. Trung Quốc là một chế độ không xứng đáng. Đài Bắc kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới loại Trung Quốc ra khỏi tổ chức vì thiếu trách nhiệm trong vụ đại dịch Covid-19.
Tổng thống Thái Anh Văn kiểm tra tình hình chống dịch Covid-19 tại một đơn vị quân đội tại Đài Nam, Đài Loan, ngày 09/04/2020. Reuters - ANN WANG
Bị Trung Quốc xem là một tỉnh nổi loạn và gây áp lực loại ra khỏi Tổ chức Y tế Thế giới WHO/OMS, Đài Loan không ngừng vận động cộng đồng quốc tế ủng hộ tái gia nhập. Bước thứ nhất là xin làm quan sát viên Hội Đồng Y Tế Thế Giới World Health Assembly (WHA), cơ cấu quyết định của WHO/OMS, cho dù Bắc Kinh sẽ ngăn chặn.
Hội Đồng sẽ nhóm họp trong tháng 5 này. Vấn đề Đài Loan là một trong những chủ đề sẽ được 194 thành viên thảo luận, theo bản tin của Reuteurs.
Từ Đài Bắc, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Đài Loan Joanne Ou cho rằng việc Hoa lục giành chiếc ghế thành viên của Trung Hoa Dân Quốc tại Liên Hiệp Quốc vào năm 1971, cho đến nay chỉ giải quyết vấn đề ai là đại diện cho Trung Quốc. Nhưng Trung Quốc không có tư cách đại diện cho Đài Loan ở các định chế quốc tế khác.
Theo Bộ Ngoại giao Đài Loan, chỉ có một chính phủ dân cử mới xứng đáng đại diện cho 23 triệu dân Đài Loan. Do vậy, Đài Bắc kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới cho phép Đài Loan tái gia nhập, không thể loại 23 triệu người ra khỏi cuộc chiến quốc tế chống Covid-19 mà Đài Loan đã chứng minh tiến hành hiệu quả hơn chính quyền Hoa lục.
Hiện nay, ước nguyện của Đài Loan được nhiều cường quốc hậu thuẫn, đứng đầu là Hoa Kỳ cũng như Úc và Nhật Bản.
WHO : "Không có bằng chứng đại dịch Covid-19 xuất phát từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán"
Trong khi đó, từ Genève, một chuyên gia trong Tổ chức Y tế Thế giới bác luận điểm của Mỹ, theo đó, siêu vi corona chủng mới gây đại dịch "lọt" ra từ một phòng thí nghiệm của Trung Quốc tại Vũ Hán.
Bác sĩ Michael Rayan, giám đốc Chương trình Khẩn cấp của Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng cho đến thời điểm này, không có bằng chứng xác minh corona chủng mới có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm. Chính phủ Mỹ chưa cung cấp "bằng chứng và sự kiện" ; Nói cách khác những cáo buộc của Washington là "suy đoán" không có cơ sở.
Tú Anh
*********************
Tình báo Mỹ : Trung Quốc che giấu độ bùng phát virus để tích trữ thiết bị
Thu Thủy, Thoibao.de, 06/05/2020
Một tài liệu tình báo cho thấy các quan chức Mỹ tin rằng Trung Quốc đã che đậy mức độ bùng phát của virus corona - cũng như mức độ lây nhiễm của căn bệnh này - để dự trữ vật tư y tế cần thiết cho việc ứng phó với dịch bệnh.
Nhân viên đang chất lô hàng vật tư, thiết bị y tế nhập khẩu từ Trung Quốc lên máy bay để chuyển tới giúp Ba Lan - Ảnh minh họa
Theo một báo cáo tình báo của Bộ An ninh Nội địa dài bốn trang đề ngày 1/5 mà Associated Press (AP) được xem, các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã "cố tình che giấu sự nghiêm trọng" của Đại dịch với thế giới vào đầu tháng 1/2020.
Tiết lộ được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Trump tăng cường chỉ trích Trung Quốc, với việc Ngoại trưởng Mike Pompeo hôm 3/5 nói rằng Trung Quốc chịu trách nhiệm cho sự lây lan của dịch bệnh và phải bị buộc trách nhiệm này.
Trong khi đó những người chỉ trích chính quyền Trump lại cho rằng chính phủ đã ứng phó chậm và không đầy đủ trước đại dịch virus corona. Các đối thủ chính trị của Tổng thống Donald Trump cáo buộc rằng ông Trump đả kích Trung Quốc, một kẻ thù địa chính trị nhưng là đối tác thương mại quan trọng của Mỹ, nhằm đánh lạc hướng những lời chỉ trích ngay trong nước Mỹ.
Báo cáo cũng nói rằng Trung Quốc đã không thông báo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) biết rằng virus corona "là một bệnh truyền nhiễm" trong suốt tháng 1 để họ có thể đặt hàng vật tư y tế từ nước ngoài. Cũng theo báo cáo, việc nhập khẩu khẩu trang và áo bảo bộ cùng găng tay y tế của Trung Quốc tăng mạnh trong thời gian này.
Những kết luận này dựa trên độ tin cậy 95% rằng sự thay đổi trong hành vi nhập khẩu và xuất khẩu của Trung Quốc không nằm trong phạm vi bình thường, theo báo cáo.
Trung Quốc đã thông báo cho WHO về sự bùng phát dịch vào ngày 31/12. Họ đã liên lạc với Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Hoa Kỳ vào ngày 3/1 và công khai xác định nguồn bệnh này là một chủng virus corona mới vào ngày 8/1.
Các quan chức Trung Quốc đã ngăn chặn các bác sĩ muốn cảnh báo sớm về virus này và liên tục hạ thấp nguy cơ bùng phát của dịch bệnh.
Tuy nhiên, nhiều bước đi sai của chính phủ Trung Quốc dường như là do những rào cản quan liêu, sự kiểm soát chặt chẽ về thông tin cũng như việc các quan chức ngần ngại trong việc báo cáo tin xấu.
Không có bằng chứng công khai nào cho thấy đây là một âm mưu có chủ đích để mua hết các vật tư y tế trên thế giới.
Trong một đăng tải trên Twitter hôm 3/5, Tổng thống Trump dường như đổ lỗi cho các quan chức tình báo Mỹ vì đã không làm rõ sớm hơn mức độ nguy hiểm có thể có của sự bùng phát dịch virus Cúm Vũ Hán.
Ông Trump trước đây đã suy đoán rằng Trung Quốc có thể đã để virus corona thoát ra do một "sai lầm" khủng khiếp nào đó. Các cơ quan tình báo của ông nói rằng họ vẫn đang xem xét quan điểm do tổng thống và các phụ tá của ông đưa ra, trong đó cho rằng đại dịch có thể phát sinh từ một tai nạn tại phòng thí nghiệm Trung Quốc.
Bắc Kinh đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc của Mỹ cho rằng sự bùng phát dịch là do lỗi của Trung Quốc, và chỉ ra nhiều sai lầm của các quan chức Mỹ trong cuộc chiến chống lại dịch bệnh này. Trung Quốc công khai thông báo rằng virus có thể lây truyền từ người sang người hôm 20/1 và Mỹ đã mất gần 2 tháng để chuẩn bị cho đại dịch, trong đó chính phủ Hoa Kỳ đã không thể cung cấp các dụng cụ y tế và triển khai các bộ dụng cụ xét nghiệm không đầy đủ.
Khi công bố tài liệu 15 trang của liên minh tình báo Ngũ Nhãn, báo Australia Daily Telegraph mô tả nó như một "quả bom".
Ngũ Nhãn (Five Eyes), liên minh tình báo 5 nước Mỹ, Anh, Australia, New Zealand và Canada, cáo buộc Trung Quốc che đậy thông tin về virus bằng cách bác bỏ khả năng nCoV lây từ người sang người, "bịt miệng" các bác sĩ cảnh báo sớm, xóa bằng chứng trong phòng thí nghiệm và không chịu cung cấp mẫu sinh phẩm cho các nhà khoa học quốc tế nghiên cứu vaccine.
Bên trong chợ Hải sản Vũ Hán, nơi được cho là khởi đầu lây nhiễm virus Cúm Vũ Hán
Tài liệu được báo Australia công bố hôm 2/5 nhắc đến công việc của Thạch Chính Lệ, nhà nghiên cứu hàng đầu của Viện Virus học Vũ Hán (WIV). Năm 2013, bà Thạch và các đồng sự thu thập mẫu phân dơi móng ngựa từ một hang động ở tỉnh Vân Nam và sau này phát hiện nó chứa virus giống nCoV tới 96,2%.
Nhóm này từng tổng hợp ra một virus corona mới giống SARS, để phân tích xem nó có thể truyền từ dơi sang động vật có vú khác hay không. Nghiên cứu được thực hiện cùng với Đại học Bắc Carolina tháng 11/2015 kết luận rằng virus có thể truyền trực tiếp từ dơi sang người và không có cách điều trị.
Nghiên cứu thừa nhận độ nguy hiểm của công việc họ tiến hành. "Cần phải cân nhắc giữa một bên là tiềm năng ‘đi trước đón đầu’ những dịch bệnh trong tương lai với bên còn lại là nguy cơ tạo ra các mầm bệnh nguy hiểm hơn", các nhà khoa học viết. Họ cho biết "để đánh giá khả năng lây sang người của virus corona từ dơi, họ đã tạo ra một loại virus corona mới từ trình tự gene được phân lập từ dơi móng ngựa Trung Quốc".
Một trong những đồng tác giả với bà Thạch, giáo sư Ralph Baric từ Đại học Bắc Carolina, nói trong cuộc phỏng vấn với Science Daily vào thời điểm đó : "Virus này rất dễ gây bệnh. Cả phác đồ điều trị đã được sử dụng để đối phó SARS năm 2002 lẫn thuốc ZMapp chống Ebola đều không thể vô hiệu hóa được nó".
Tháng 3/2019, bà Thạch và các đồng sự công bố một đánh giá có tiêu đề "virus corona trong loài dơi ở Trung Quốc" trên tạp chí y khoa Viruses, viết rằng họ nhắm đến mục tiêu "dự đoán các điểm nóng virus và nguy cơ lây truyền giữa các loài". "Rất có khả năng dịch virus corona giống SARS hoặc MERS trong tương lai sẽ bắt nguồn từ dơi, và nhiều khả năng xảy ra ở Trung Quốc", đánh giá có đoạn viết.
Mỹ đã dừng tài trợ cho các thí nghiệm gây tranh cãi có nguy cơ làm lây lan virus nguy hiểm vào tháng 10/2014, lo ngại nó có thể dẫn đến đại dịch toàn cầu. Tuy nhiên, họ nối lại tài trợ vào tháng 12/2017.
WIV - Viện Virus học Vũ Hán đang là tâm điểm của nhiều nghi ngờ. Tổng thống Mỹ Donald Trump và các quan chức Mỹ đang thúc đẩy giả thuyết nCoV đã bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm này.
Cộng đồng Tình báo Mỹ hôm 1/5 bác bỏ giả thuyết nCoV là virus nhân tạo hoặc bị biến đổi gene, song cho biết họ đang xem xét khả năng nCoV thoát ra ngoài "sau một sự cố tại phòng thí nghiệm ở Vũ Hán". Giới chuyên gia đánh giá khả năng này khó xảy ra nhưng không phải không thể. Trong khi đó, Trung Quốc bác bỏ nghi vấn.
Daily Telegraph chú ý đến việc Hoàng Diễm Linh (Huang Yan Ling), nhà nghiên cứu tại WIV, "biến mất". Có những tin đồn trên mạng xã hội Trung Quốc rằng bà là người đầu tiên được chẩn đoán nhiễm nCoV và là "bệnh nhân số 0". Tiểu sử và ảnh của bà đã bị xóa khỏi trang web của WIV.
Ngày 16/2, Viện Virus học Vũ Hán bác bỏ thông tin Hoàng Diễm Linh là "bệnh nhân số 0", nói rằng bà vẫn sống và khỏe mạnh, nhưng không đưa ra bằng chứng.
Tài liệu của Ngũ Nhãn còn cáo buộc Trung Quốc che đậy thông tin về dịch. Ngày 6/12/2019, 5 ngày sau khi một người đàn ông liên quan đến chợ hải sản Hoa Nam Vũ Hán có triệu chứng giống viêm phổi, vợ anh ta cũng mắc bệnh, cho thấy có dấu hiệu virus lây từ người sang người.
Ngày 31/12/2019, giới chức Trung Quốc bắt đầu kiểm duyệt tin tức về virus trên các công cụ tìm kiếm của nước này, xóa các thuật ngữ bao gồm "biến thể SARS", "chợ hải sản Vũ Hán" và "viêm phổi Vũ Hán bí ẩn".
Ngày 1/1/2020, giới chức Vũ Hán đóng cửa và khử trùng chợ hải sản Hoa Nam, dù chưa tiến hành bất kỳ cuộc điều tra nào về nguồn gốc virus. New York Times đưa tin rằng Trung Quốc không lấy mẫu từ động vật hay chuồng nhốt tại đây và đánh giá đây là hành vi "xóa sạch bằng chứng".
Ủy ban Y tế Hồ Bắc ngày 2/1 ra lệnh cho các công ty nghiên cứu gene ngừng thử nghiệm virus mới và tiêu hủy tất cả các mẫu sinh phẩm. Một ngày sau, Ủy ban Y tế Quốc gia yêu cầu tiêu hủy hoặc chuyển các mẫu bệnh phẩm nCoV đến một số cơ sở xét nghiệm được chỉ định, đồng thời ra chỉ thị không công bố thông tin về dịch. Các bác sĩ lên tiếng về loại virus mới, như Lý Văn Lượng, bị khiển trách và bị coi là "lan truyền tin đồn thất thiệt".
Ngày 10/1, quan chức Trung Quốc nói rằng dịch "đã được kiểm soát" và người nhiễm chỉ có "triệu chứng nhẹ". Hôm sau, một phòng thí nghiệm ở Thượng Hải chia sẻ trình tự gene với thế giới, nhưng nó bị đóng cửa một ngày sau đó với lý do "sửa chữa".
Ngũ Nhãn chỉ trích Trung Quốc ban đầu liên tục phủ nhận dịch. "Mặc dù có bằng chứng virus lây từ người sang người vào đầu tháng 12/2019, Trung Quốc bác bỏ cho đến ngày 20/1", tài liệu có đoạn viết. "WHO cũng làm vậy, mặc dù các quan chức Đài Loan đã bày tỏ lo ngại virus lây từ người sang người từ ngày 31/12/2019. Các chuyên gia Hong Kong đưa ra cảnh báo tương tự ngày 4/1".
Ngày 24/1, các quan chức ở Bắc Kinh ngăn WIV chia sẻ các mẫu phân lập virus với Đại học Texas. Ngày 6/2, cơ quan giám sát mạng Trung Quốc tiếp tục thắt chặt kiểm soát chủ đề dịch bệnh trên các mạng xã hội.
Ngũ Nhãn nhấn mạnh nghịch lý khi giới chức Bắc Kinh ra lệnh cấm người dân đi lại trong nước, nhưng lại lên án động thái cấm người Trung Quốc nhập cảnh của Australia và Mỹ. "Hàng triệu người rời Vũ Hán sau khi dịch bùng phát và trước khi Vũ Hán bị phong tỏa ngày 23/1. Hàng nghìn người bay ra nước ngoài. Trong suốt tháng hai, Bắc Kinh yêu cầu Mỹ, Italy, Ấn Độ, Australia, Đông Nam Á và nhiều nước khác không áp hạn chế đi lại với công dân nước này, mặc dù chính Trung Quốc đã áp đặt các hạn chế nghiêm ngặt trong nước".
Tình báo 5 nước cho rằng hành động của Bắc Kinh "gây nguy hiểm cho các nước khác" và không khác gì "đòn công kích vào sự minh bạch quốc tế".
"Khi các nhà ngoại giao EU chuẩn bị một báo cáo về đại dịch, Trung Quốc đã gây áp lực với Brussels để loại bỏ ngôn từ chỉ trích Trung Quốc nói dối về Cúm Vũ Hán. Khi Australia kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về dịch, Trung Quốc dọa sẽ tẩy chay thương mại. Họ cũng phản ứng dữ dội với những lời kêu gọi minh bạch của Mỹ", tài liệu có đoạn viết.
Thực tế, tình báo Mỹ chưa xác nhận về sự tồn tại của tài liệu 15 trang nói trên, nhưng một quan chức cấp cao nước này nói với Fox News báo cáo đó phù hợp với quan điểm của tình báo Mỹ rằng Trung Quốc biết việc nCoV lây từ người sang người sớm hơn những gì họ thông báo, rằng họ biết chủng virus này lây lan mạnh hơn những gì nước này tuyên bố với cộng đồng quốc tế trong những tuần đầu tiên dịch bùng phát.
Báo Trung Quốc Global Times đã chỉ trích gay gắt Daily Telegraph sau khi họ đăng thông tin về tài liệu của Ngũ Nhãn. Họ dẫn lời Lý Hải Đông (Li Haidong), giáo sư Viện Quan hệ Quốc tế của Đại học Ngoại giao Trung Quốc, nói rằng : "Truyền thông Australia tung tin về một tài liệu không được kiểm chứng để bôi nhọ Trung Quốc. Đây là hành vi thiếu tính chuyên nghiệp và khách quan của báo chí".
"Ngay cả khi tài liệu này thực sự tồn tại, liên minh Ngũ Nhãn được thành lập để phục vụ mục đích chính trị của 5 quốc gia. Báo cáo điều tra của họ chỉ đáp ứng nhu cầu chính trị của họ, thay vì sự thật khoa học", Lý nói thêm. "Một số đơn vị truyền thông và chính trị gia Australia không còn xem xét một cách độc lập lợi ích chung của đất nước mà áp dụng cách tiếp cận do Mỹ dẫn đầu để bôi nhọ Trung Quốc về Cúm Vũ Hán. Họ đang làm tổn thương tình bạn sâu sắc và lợi ích chung đã gắn kết từ lâu giữa hai đất nước".
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Quốc hội về Tình báo và An ninh Australia Andrew Hastie cho rằng thế giới cần sự minh bạch và phải tổ chức một cuộc điều tra. "Rất nhiều người Australia đã chịu thiệt hại do cách xử lý tồi tệ của chính phủ Trung Quốc. Nếu Australia - Trung Quốc thật sự thân thiết như Bắc Kinh nói, chúng ta cần câu trả lời về việc tất cả bắt đầu như thế nào", ông cho hay.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 3/5 cho biết ông tin rằng có thể có tới 100.000 người Mỹ sẽ tử vong trong đại dịch virus corona, sau khi số người chết vượt qua ước tính trước đó của ông, nhưng ông tin chắc rằng một loại vắc-xin sẽ được phát triển vào cuối năm nay.
"Chúng ta sẽ mất đi khoảng 75.000, 80.000 cho đến 100.000 người. Đó là một điều kinh khủng", ông Trump nói. Trước đó hôm 1/5, vị tổng thống đương nhiệm nói rằng ông hy vọng số người Mỹ chết sẽ ít hơn 100.000 và trước đó trong tuần ông đề cập đến khoảng 60.000 đến 70.000 người có thể sẽ tử vong.
Khoảng một nửa số các bang hiện đã dỡ bỏ một phần các hạn chế đóng cửa vì số ca mắc mới của Cúm Vũ Hán đã bắt đầu giảm hoặc chững lại trong lúc người dân cũng muốn được giảm bớt những hạn chế đã khiến nền kinh tế rơi vào tình trạng khó khăn.
Trong một đánh giá mâu thuẫn với một số chuyên gia y tế công cộng, ông Trump nói ông tin rằng một loại vắc-xin chống Cúm Vũ Hán sẽ có vào cuối năm nay.
Nhiều chuyên gia y tế, bao gồm bác sĩ Anthony Fauci, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm hàng đầu của quốc gia, đã thận trọng cho rằng một loại vắc-xin có thể có trong vòng 1 năm đến 1 năm rưỡi nữa.
Thu Thủy
Nguồn : Thoibao.de, 06/05/2020