Công lý nửa vời, một thủ thuật trị an !
Trân Văn, VOA, 15/08/2020
Nếu tỉnh táo, chắc chắn người ta sẽ thở dài khi thấy hệ thống truyền thông chính thức đồng loạt loan báo ông Nguyễn Đức Chung "có nhiều chỉ đạo bất thường để công ty Nhật Cường có cơ hội trúng thầu" (1).
Ông Nguyễn Đức Chung
Tường thuật về những"chỉ đạo bất thường" của ông Chung trên hệ thống truyền thông chính thức để Công ty Nhật Cường trúng thầu không phải là điều tra riêng của các nhà báo. Ai cũng thấy các tình tiết liên quan đến vai trò và trách nhiệm của ông Chung trong vụ án "buôn lậu", "vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng", "rửa tiền", "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Công ty Nhật Cường, vừa được tường thuật rộng rãi đều từ… công an mà ra, thay… công an để… loan báo ! Các tình tiết liên quan đến vụ án "chiếm đoạt tài liệu bí mật nhà nước" dính líu đến ba cá nhân mà công việc của họ đều liên quan mật thiết đến ông Chung cũng thế !
Cần phải nhớ rằng, Luật Tố tụng hình sự cấm việc "tiết lộ bí mật điều tra" (Điều 177) còn Luật Hình sự xác định việc "cố ý làm lộ bí mật điều tra" là tội phạm và tùy tính chất, mức độ sai phạm, người vi phạm có thể bị phạt đến bảy năm tù (Điều 286).
Đến nay, ông Chung vẫn chưa phải là bị can trong bất kỳ vụ án hình sự nào. Bộ Chính trị chỉ tạm thời đình chỉ sinh hoạt đảng của ông Chung trong Ban chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội và không cho phép ông hành xử như Phó Bí thư Thường trực của Thành ủy Hà Nội trong 90 ngày. Tương tự, Thủ tướng Việt Nam cũng chỉ tạm đình chỉ chức vụ Chủ tịch thành phố Hà Nội của ông Chung trong 90 ngày để công an dễ dàng thực hiện công việc điều tra. Về nguyên tắc, điều tra chỉ nhằm xác định ông Chung có tội hay không, bị điều tra không phải là đương nhiên trở thành tội phạm. Đó cũng là lý do thiên hạ cấm các cơ quan điều tra "tiết lộ bí mật điều tra".
Thế thì tại sao công an lại tích cực "tiết lộ bí mật điều tra", chưa kể từ trước đến nay, gần như chẳng bao giờ hệ thống bảo vệ pháp luật xuống tay với đảng viên nào vi phạm pháp luật nếu đảng chưa kỷ luật "đồng chí" đó. Vì sao Ủy ban Kiểm tra của Ban chấp hành trung ương đảng CSVN chưa xem xét, chưa đề nghị kỷ luật như… qui trình mà xưa giờ vẫn áp dụng đối với các "đồng chí" loại đặc biệt, thuộc diện Bộ Chính trị quản lý, vì sao chưa lấy ý kiến của Ban chấp hành trung ương đảng, Bộ Chính trị chưa xác định có kỷ luật hay không mà công an bất kể… truyền thống, bất chấp pháp luật, liên tục cung cấp đạn dược cho hệ thống truyền thông chính thức… bắn phá ông Chung dữ dội như vậy ?
Rõ ràng hệ thống chính trị, hệ thống công quyền, hệ thống bảo vệ pháp luật tại Việt Nam không mắc "tứ chứng nan y" (mù, câm, điếc, bại liệt), thế thì tại sao đến năm ngoái mới phát giác chủ Công ty Nhật Cường "buôn lậu", "vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng", "rửa tiền", "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và từ năm ngoái tới nay mới phát giác hàng chục viên chức hữu trách tiếp tay cho chủ Công ty Nhật Cường phạm đủ thứ tội ? Qui hoạch – qui định – qui trình lựa chọn, sắp đặt nhân sự vẫn được khẳng định là chặt chẽ, đúng đắn, tại sao lại để lọt… ông Chung. Đảng có chịu trách nhiệm không khi nâng ông Chung lên để ông tiếp tục phạm thêm tội khác ?
Vụ án thứ ba (2) mà công an cho rằng ông Chung có liên quan ("vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại thành phố Hà Nội) có phải là vụ Công ty Arktic (do con ông Chung làm Giám đốc) được chọn làm doanh nghiệp độc quyền cung cấp RedOxy-3C (sản phẩm xử lý ô nhiễm nguồn nước) cho Hà Nội, từng khiến dư luận râm ran cách nay vài năm (3), tại sao đến bây giờ công an mới tích cực… tìm hiểu ? Tại sao Văn phòng Ban chấp hành trung ương đảng tích cực thái quá đến mức hi hữu (soạn - gửi văn bản yêu cầu Ban Tuyên giáo Ban chấp hành trung ương đảng chỉ đạo hệ thống truyền thông đồng loạt đưa tin ông Chung bị tạm đình chỉ công tác trong ngày 12 tháng 8) ?
***
Liệu tất cả những dấu hiệu khác thường liên quan đến việc đảng đột ngột xử lý ông Chung hết sức nghiêm khắc, sai với cả… truyền thống thực thi kỷ luật đảng lẫn pháp luật thực định có liên quan đến việc lựa chọn – sắp đặt nhân sự lãnh đạo đảng tại đại hội 13 để lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam trong năm năm sắp tới không ? So cách xử lý ông Chung với cách xử lý ông Nguyễn Nhân Chiến (cũng là Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, Bí thư tỉnh Bắc Ninh), cách xử lý ông Tất Thành Cang (cựu Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng, cựu Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh) thì sự nghiêm khắc này hoàn toàn không phải là… nghiêm minh !
Một "ông" (Nguyễn Nhân Chiến), táo tợn đến mức bôi bẩn toàn bộ các hoạt động liên quan đến những đại hội đảng đang diễn ra rầm rộ trên khắp Việt Nam, thản nhiên khai quang, đổ bê tông cho quan lộ của trưởng nam (chuyển Bí thư thành phố Bắc Ninh vừa tái đắc cử đảm nhận công tác khác để chỉ định con trai thế chỗ), khiến Ban Tổ chức Ban chấp hành trung ương đảng phải lên tiếng chấn chỉnh nhưng vẫn không hề ngán ngại, tiếp tục điều chuyển trưởng nam vốn không chuyên môn, không kinh nghiệm sang làm trụ cột cơ quan chuyên trách những lĩnh vực quan trọng nhất đối với dân sinh của cả một tỉnh (việc làm, môi trường lao động, an sinh xã hội) thì rõ ràng không thể bảo đó là nghiêm minh !
Một "ông" (Tất Thành Cang), là thủ phạm vụ chuyển nhượng 34 héc ta đất ở Nhà Bè (Thành phố Hồ Chí Minh), nếu không đổ bể sẽ khiến công khố mất khoảng 2.000 tỉ đồng,… cách nay hai năm, từng bị Ủy ban Kiểm tra của Ban chấp hành trung ương đảng kết luận "đã có những khuyết điểm vi phạm rất nghiêm trọng" nên bị Ban chấp hành trung ương đảng tước bỏ tư cách Ủy viên của cơ quan này, bị cách chức Phó Bí thư Thường trực và tư cách Ủy viên Ban Thường vụ của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, mới được Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh… "phê bình". Vì sao Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã chính thức thừa nhận, ông Cang là đồng phạm gây ra thảm nạn Thủ Thiêm (Thành phố Hồ Chí Minh) nhưng chỉ… "phê bình" với lý do… "hết thời hiệu xử lý kỷ luật đảng" (4) ?
Về nguyên tắc, việc xác định thời điểm để tính toán thời hiệu áp dụng qui định của đảng trong xem xét – thi hành kỷ luật đối với đảng viên, hay áp dụng các qui định của pháp luật nhằm truy cứu trách nhiệm hình sự đối với công dân đều dựa vào một trong hai yếu tố : Hoặc tính từ thời điểm xảy ra vi phạm, hoặc tính từ thời điểm phát hiện vi phạm. Thảm nạn Thủ Thiêm xảy ra cách nay hai thập niên nhưng chỉ đến cách nay vài năm mới được xác định là có vi phạm. Nếu Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh chọn thời điểm phát hiện Dự án Xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm có vi phạm để tính thời hiệu thì rõ ràng không thể chỉ "phê bình" ông Cang và nhiều "ông" khác.
Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh hết sức liều lĩnh khi chọn thời điểm xảy ra vi phạm để tính… thời hiệu, bởi lựa chọn đó đồng nghĩa với việc mặc nhiên thừa nhận hệ thống chính trị, hệ thống công quyền đã biết Dự án Xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm có vi phạm từ khi khởi động và không những vẫn để những vi phạm đó xảy ra, hủy hoại tương lai của vài chục ngàn người mà còn lựa chọn – sắp đặt ông Cang làm cán bộ cấp chiến lược. Lựa chọn thời điểm tính thời hiệu kiểu đó có khác gì Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh thay mặt toàn đảng thách thức công chúng : Bất kể hậu quả nghiêm trọng thế nào thì cũng sẽ không có bất kỳ ai chịu trách nhiệm !
***
Lịch sử nhân loại cung cấp hàng loạt ví dụ cho thấy, nghiêm khắc nhưng không nghiêm minh là cội rễ của bất nhân, vô đạo. Không xứ sở nào, dân tộc nào có thể xây dựng một xã hội thật sự "công bằng, dân chủ, văn minh" trên nền tảng đó. Song ở Việt Nam, nghiêm khắc nhưng không nghiêm minh đã cũng như đang được ứng dụng như… thủ thuật trị an cả trong nội bộ đảng lẫn quản trị, điều hành quốc gia. Thực tế cho thấy, trong đảng, thủ thuật này thúc đẩy tập hợp – phát triển lực lượng và khiến các băng, nhóm sử dụng mọi thủ đoạn để thu đoạt – nắm giữ - mở rộng quyền lực, tránh việc trở thành nạn nhân của nghiêm khắc.
Với dân, nghiêm khắc giúp giảm đáng kể sự bất bình về những bất toàn của hệ thống, bất cập trong xã hội và thường làm thiên hạ quên đòi nghiêm minh. Đó là lý do việc hành xử một cách nghiêm khắc với một vài cá nhân khiến nhiều người tin đảng quyết tâm… chỉnh đốn cho dù chính thực tế chỉ ra, đảng vẫn thế, vẫn "đốn" mà không "chỉnh". Quan sát phản ứng của công chúng ắt sẽ thấy, sự kiện ông Chung đang bị đồng chí đánh cho tả tơi làm nhiều người hả dạ. Sự hả dạ đó giảm bớt sự phẫn nộ nơi nhiều người về cách xử lý vụ Đồng Tâm bởi… ít ra công chúng cũng được chứng kiến… quả báo nhãn tiền. Nhờ vậy, đảng có thể duy trì… ổn định chính trị !
Chuyện ông Nguyễn Nhân Chinh chỉ có thể làm Bí thư Thành ủy Bắc Ninh trong 13 ngày cũng vậy. Sự hả dạ khiến công chúng quên rằng, nếu họ không sử dụng các quyền hợp pháp của họ để buộc đảng phải có biện pháp đủ mạnh, đủ hiệu quả nhằm khai tử phương thức lựa chọn – sắp đặt nhân sự xấc xược kiểu đó thì "con vua lại vẫn là vua, con sãi ở chùa vẫn quét lá đa". Rõ nhất là thảm nạn Thủ Thiêm, việc xử lý ông Tất Thành Cang một cách nghiêm khắc vì chỉ đạo chuyển nhượng 34 héc ta đất ở Nhà Bè rẻ hơn giá trị thực tới 2.000 tỉ đã kéo mức độ bất ổn về nhân tâm, dân ý đối với thảm nạn Thủ Thiêm xuống ngưỡng an toàn.
Thời gian vừa giúp đảng thoái thác nghiêm minh, vừa tìm được lối thoát trong việc giải quyết thảm nạn Thủ Thiêm bằng… thời hiệu. Cứ ngẫm sẽ thấy, đảng không cần được dân chúng tin, yêu. Sở dĩ thỉnh thoảng đảng lại tỏ ra nghiêm khắc với một số đồng chí vì đó chính là cách đảng chủ động sử dụng để chỉ cho dân chúng thấy bóng dáng công lý đã thấp thoáng ở… cuối đường. Đảng chỉ cần dân tiếp tục nhẫn nại chờ đợi sự nghiêm minh sẽ đem tới công lý… toàn phần, nhờ vậy, đảng có thể tiếp tục duy trì đặc quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối trên con đường… hướng tới nghiêm minh. Công lý nửa vời là một loại vũ khí hữu dụng, giúp hạ cùng lúc hai loại đối tượng : Đồng chí không đồng… sàng và đồng bào tuy không đồng tâm nhưng dễ bị phân tâm !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 15/08/2020
Chú thích
(4) https://plo.vn/thoi-su/ong-tat-thanh-cang-bi-phe-binh-lien-quan-den-du-an-thu-thiem-929894.html
********************
Chủ tịch Hà Nội bị đình chỉ : Cách đưa tin báo chí nhà nước thế nào ?
BBC, 14/08/2020
Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung, bị đình chỉ công tác tạm thời trong thời gian 90 ngày là một sự kiện được báo chí, truyền thông chính thống Việt Nam trong tuần này đưa khá rầm rộ.
Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung
Vậy có gì đáng lưu ý và có thể lý giải ra sao về sự 'thay đổi' trong cách thức mà truyền thông nhà nước đưa tin hay không trong trườn hợp này ?
"Tôi cho rằng những người làm báo ở Việt Nam rất rành rẽ về phương pháp đưa tin, đưa bài", nhà báo tự do, blogger Nguyễn Hữu Vinh, cựu Thiếu tá An ninh thuộc ngành Công an Việt Nam nói với một cuộc tọa đàm trực tuyến của BBC News tiếng Việt hôm thứ Năm.
"Khi mà họ đã có được le lói những thông tin một nhân vật nào đó thất sủng, thì đương nhiên họ không thể nào mà họ đem kể công, kể trạng của những người đó, nhất là họ lại hơn mọi người, họ biết khá là nhiều thông tin hậu trường.
"Nhiều khi chúng ta cũng phán đoán tình hình qua cách đưa tin, đúng như các ý kiến nói, xem cách đưa tin mà người ta đưa có vẻ như là bóng gió về cái không hay của một nhân vật nào đó thì chúng ta biết đó là tình trạng rất không thuận lợi cho nhân vật đó.
"Thì họ không thể nào đưa tin một cách tích cực cho một người đang sắp thất sủng, vì như thế thì chắc chắn họ sẽ được Ban Tuyên giáo hay Bộ Thông tin và truyền thông nhắc nhở ngay.
"Chắc chắn các vị lãnh đạo, rồi tổng biên tập cho đến cơ quan chủ quản sẽ được nhắc nhở ngay, không thể có chuyện đó".
'Đưa tin như thế là bình thường' ?
Từ góc nhìn của mình, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Quang A, sống ở Hà Nội, nói với BBC :
"Báo chí chính thống của Việt Nam là cái loa của đảng Cộng sản Việt Nam, thì như vậy đưa tin như thế rất là bình thường.
"Bởi vì lúc mà ông còn tại chức, họ thi nhau ca ngợi, nhưng đến lúc bị vấn đề thì người ta hùa nhau vào, thậm chí còn lên án như thể họ là tòa án nữa.
"Cái đấy là cái không có gì lạ so với nền báo chí do đảng Cộng sản Việt Nam kiểm soát cả".
Còn từ Warsaw, Ba Lan, nhà báo Mạc Việt Hồng, Chủ biên báo mạng Đàn Chim Việt Online, bình luận :
"Tôi nghĩ là báo chí Việt Nam đưa tin mà chúng ta có thể thấy là na ná như nhau ở các báo, bởi vì là theo tôi là họ đều có sự chỉ đạo về cách đưa tin, nhất là trong những vụ việc mà có tính nhạy cảm.
"Nhạy cảm ở đây là nó dính đến một nhân vật cấp cao, thì người ta đều quán triệt cách đưa tin như thế nào rồi.
"Cho nên mặc dù điểm qua rất nhiều trang báo ở trong nước, nhưng không có gì mới cả, có thể nói là trang nọ na ná như trang kia".
Nhân dịp này, nhà báo Mạc Việt Hồng cũng chia sẻ với BBC một góc nhìn so sánh từ đất nước mà bà đang sinh sống và làm việc tại Châu Âu.
"Ở Ba Lan vừa rồi, người ta cũng có bắt một vị cựu Bộ trưởng giao thông, vận tải. Tôi thấy rằng cách đưa tin của họ rất là khác.
"Bởi vì họ có nền báo chí độc lập và các báo họ khai thác những khía cạnh rất khác nhau và họ cũng cố gắng đánh giá công tâm tất cả những đóng góp, cũng như phân tích những sai lầm của vị đó.
"Và điều này chúng ta chưa thể thấy được ở một nền báo chí mà đặt dưới một ông Tổng Biên tập là Ban Tuyên giáo Trung ương như là ở Việt Nam được.
"Điều đó tôi nghĩ cũng là một sự thiệt thòi cho những người bị bắt, hoặc là những người bị đình chỉ, trong trường hợp này ở đây, cụ thể trong vụ của ông Nguyễn Đức Chung.
"Đáng nhẽ ra người ta phải có những phân tích, những đánh giá từ nhiều khía cạnh, góc cạnh khác nhau và nó công tâm hơn.
"Thì đó là điều tôi nghĩ là báo chí của Việt Nam chưa đạt được", bà Mạc Việt Hồng nói với BBC News tiếng Việt.
Nguồn : BBC, 14/08/2020
***************************
Ông Chung và Đồng Tâm : Không hề vô can
Nguyễn Anh Tuấn, RFA, 12/08/2020
Vậy là Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã bị tạm đình chỉ chức vụ - một dấu hiệu cho thấy khả năng cao ông sẽ bị cho vào lò.
Hiếm có một nhân vật nào gây nhiều tranh cãi như ông Chung trong chốn quan trường Việt Nam hiện tại. Nên khi ông ngã ngựa, người khen kẻ chê không ít.
Người khen ông dẫn đủ chuyện trồng cây xanh nhiều thế nào, phòng chống dịch hiệu quả ra sao. Kẻ chê ông lôi chuyện công ty sân trước sân sau, từ công ty tin học Nhật Cường đến nhà máy nước sông Đuống.
Tuy nhiên, có một luồng quan điểm rất lạ, cho rằng ông Chung đã phản đối kịch liệt việc dùng bạo lực ở Đồng Tâm. Và vì thế là một điểm cộng cho ông.
Dân thường như tôi không ngồi trong cuộc họp của bọn họ để biết được ông Chung có phản đối sử dụng vũ lực ở Đồng Tâm hay không.
Tôi cũng chưa từng thấy bất kỳ bằng chứng nào cho thấy ông Chung phản đối việc này, như một số người đang lan truyền trên mạng.
Tôi chỉ biết tầm thời gian này năm ngoái, chính ông Chung, trước báo giới, đã công khai cáo buộc cụ Kình ‘lợi dụng khiếu nại để trục lợi’ [1].
Một cáo buộc cực kì nặng nề nhưng không đi kèm bất kỳ bằng chứng nào - nghĩa là vu khống.
Đã thế, ông Chung khi đó còn yêu cầu các cơ quan báo chí ‘vạch trần âm mưu này’ [2], khác gì là chuẩn bị dư luận để chính quyền sau đó mạnh tay với Đồng Tâm.
Bởi vậy, có thể không chỉ một mình ông Chung phải chịu trách nhiệm cho những gì xảy ra ở Đồng Tâm, nhưng ông không hề vô can.
Ông vẫn là một trong số họ.
Nguyễn Anh Tuấn
Nguồn : RFA, 12/08/2020
Chú thích :
[1][2] Vũ Hân, Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung: 'Ông Kình lợi dụng việc khiếu nại ở Đồng Tâm để trục lợi', Thanh Niên Online, 27/08/2019