Đại sứ Mỹ nói có thể ‘cân bằng thích ứng’ về nhân quyền đối với Việt Nam

Giang Nguyễn, RFA, 05/03/2021

"Cũng giống như mọi mối quan hệ, có những khác biệt giữa hai quốc gia và hệ thống chính trị của chúng ta. Nhưng tôi nghĩ nếu chúng ta giữ quan điểm tổng quát thì có thể giải quyết những vấn đề đó một cách hiệu quả".

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink (Trái) và Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội (1/2018).

Đại sứ Daniel Kritenbrink khẳng định như vừa nêu tại cuộc thảo luận trực tuyến hôm 5 tháng 4 do Trung tâm Miller thuộc Đại học Virginia (UVA) tổ chức. Ông nói, với quan điểm đó, từ năm 2017, trong vai trò nhà ngoại giao cao cấp nhất của Hoa Kỳ tại Việt Nam, ông cùng các đối tác, chính quyền Việt Nam, đã có những thành công vượt bực, một phần không nhỏ vì những lợi ích của hai bên hoàn toàn "song hành với nhau". Ông nói :

 "Tôi đã cùng với các đối tác và những người bạn Việt Nam của tôi phấn đấu giải quyết một số vấn đề vô cùng nhạy cảm và khó khăn trong ba năm qua. Chúng tôi đã giải quyết được hầu hết mọi vấn đề. Việt Nam biết điểm mấu chốt của họ là gì. Tôi nghĩ chính là giữ sự độc lập, an ninh và thịnh vượng".

Ông Kritenbrink ghi nhận rằng Việt Nam theo đuổi những mục tiêu đó một cách vô cùng "thực tiễn". Về phía Hoa Kỳ, ông Kritenbrink đề cập đến các thành tựu mà ông đặc biệt hãnh diện. 

Đầu tiên là nỗ lực giúp hòa giải và xử lý các di chứng do chiến tranh để lại. Cụ thể, ông nhắc đến chuyến thăm Cầu Hàm Rồng cùng với cựu chiến binh Mỹ và Việt Nam giữa năm ngoái. Ông cũng là Đại sứ Hoa Kỳ đầu tiên thắp hương tại nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn năm 2019. Năm 2018 ông đã làm như thế tại Nghĩa trang Quân đội Biên Hòa. Đây là nơi còn lại phần mộ của những chiến sĩ thuộc Quân Đội Việt Nam Cộng Hòa.

Ngoài ra, Đại sứ Kritenbrink còn nhấn mạnh thành quả trong lĩnh vực thương mại và giao dịch :

"Thứ nhì, tôi cũng tự hào về những điều thiết thực mà chúng tôi đã làm được. Bạn biết đấy, các giao dịch thương mại trị giá hàng tỷ đô la mà chúng tôi đã ký kết nhờ có quan hệ thực sự này. Chúng tôi ở đây để hoàn thành công việc giao dịch thực sự mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia. Tôi thực sự tự hào về điều đó. Tôi cũng tự hào về chuyến thăm của hai hàng không mẫu hạm".

Đại sứ Kritenbrink cũng nhắc đến nỗ lực giúp trả tự do cho công dân Mỹ, ông Michael Phương Minh Nguyễn. Nhưng ông thừa nhận ví dụ điển hình về các lĩnh vực mà hai bên không đồng quan điểm là vấn đề nhân quyền.

Ông chia sẻ rằng nhân quyền là một trong những mối căng thẳng lớn nhất trong quan hệ song phương. Khi trao đổi với phía Việt Nam về vấn đề này, thông điệp ông thường nêu ra như sau :

"Chúng tôi cho rằng Việt Nam sẽ thành công hơn nếu Việt Nam bảo vệ các quyền công dân, tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế mà Việt Nam đã ký kết về nhân quyền. Tuy nhiên, chúng tôi cũng nói rõ rằng chỉ có Việt Nam và người dân Việt Nam mới làm được những quyết định này. Theo tôi quí vị hiểu được ngữ cảnh đó và tôi nghĩ chúng ta có thể đạt được sự cân bằng thích ứng và không quá tập trung vào một vấn đề. Vì như tôi đã đề cập ban đầu, bất chấp những khác biệt mà chúng ta có về nhân quyền, khi chúng ta nhìn vào các vấn đề khác trong chương trình nghị sự của chúng ta từ mối quan hệ an ninh, thương mại, giữa con người với con người và nỗ lực quan trọng về việc xử lý di sản chiến tranh, thì bạn sẽ thấy rằng lợi ích của chúng ta gần như hoàn toàn song hành".

Nói đến lĩnh vực an ninh trong khu vực, ông khẳng định Trung Quốc là mối thách thức lớn nhất của Hoa Kỳ, điều mà Tân Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Antony Blinken cũng đã khẳng định trong tuyên bố đầu tiên về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ hôm 3 tháng 3.

Giang Nguyễn

Nguồn : RFA, 05/03/202

*********************

Đại sứ Kritenbrink : Mỹ và Việt Nam có ‘lợi ích song trùng’ dù vẫn còn ‘căng thẳng’

VOA, 05/03/2021

Hôm 4/3, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink phát biểu rằng hai nước hầu như có lợi ích "song trùng" về vấn đề an ninh và ổn định khu vực trong khi căng thẳng về nhân quyền và quan hệ kinh tế thương mại vẫn tồn tại. Ông cũng nhắc lại rằng nhân quyền là một phần "trọng tâm" trong chính sách đối ngoại của Washington đối với Hà Nội.

Đ ạ i s ứ M ỹ t ạ i Vi ệ t Nam Daniel Kritenbrink phát bi ể u tr ự c tuy ế n t ạ i bu ổ i h ộ i th ả o ngày 4/3/2021 do Miller Center t ổ ch ứ c. Photo Zoom via YouTube.

Đại sứ Kritenbrink phát biểu tại cuộc thảo luận trực tuyến do Trung tâm Miller thuộc Đại học Virginia (UVA) tổ chức :

"Tôi nghĩ rằng mối quan tâm và tầm nhìn của chúng tôi về khu vực và thế giới thì gần như hoàn toàn song trùng với nhau".

"Hoa Kỳ và Việt Nam đều muốn sống trong một khu vực thịnh vượng, ổn định, nơi các quốc gia tuân theo luật pháp quốc tế, nơi các nước lớn không bắt nạt kẻ yếu, nơi các nước giao thương tự do và cởi mở, và là nơi chúng ta đề cao các giá trị chung".

Tuy nhiên, nhà ngoại giao Hoa Kỳ cũng nhận định rằng hai bên vẫn còn có những căng thẳng, khác biệt mà theo đó ông phải "lùi lại một bước để thấy rõ tầm nhìn dài hạn và tập trung vào mục tiêu chiến lược rộng lớn hơn".

"Mặc dù thực tế rằng đây là một trong những mối quan hệ bạn bè và đối tác quan trọng và tích cực nhất của chúng ta, nhưng vẫn có sự căng thẳng trong mối quan hệ này".

"Có những khác biệt giữa hai quốc gia và sự khác biệt về hệ thống chính trị của chúng ta. Nhưng tôi nghĩ nếu chúng ta lưu tâm đến điểm lớn hơn thì chúng ta có thể giải quyết những vấn đề này một cách hiệu quả", Đại sứ Kritenbrink chia sẻ.

Ông nói rằng một trong sự khác biệt rõ rệt nhất là nhân quyền, và ông nhấn mạnh rằng nhân quyền là "là một phần trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Mỹ và vẫn là một phần trọng tâm trong cam kết của chúng tôi với Việt Nam".

"Chúng tôi cho rằng Việt Nam sẽ thành công hơn nếu Việt Nam bảo vệ các quyền của công dân theo những cách nhất định, tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế liên quan đến nhân quyền".

Trong một cuộc phỏng vấn với VOA vào tuần này, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS - Singapore), đưa ra nhận xét về sự tương đồng và khác biệt trong quan hệ Việt-Mỹ :

"Quan hệ giữa Hoa Kỳ - Việt Nam từ năm 1994 đến nay, tức sau 25 năm bình thường hóa quan hệ, có những bước tiến triển tích cực cho cả hai phía, trở thành đối tác toàn diện, nhưng hai nước vẫn có sự khác biệt lớn và nhỏ, trong đó có các vấn đề về dân chủ, nhân quyền, về phát triển, nhưng chính quyền của Tổng thống Joe Biden vẫn nhằm phát triển mối quan hệ Mỹ - Việt tốt hơn.

"Dù có khác biệt nhưng Mỹ và Việt Nam vẫn muốn trở thành những người bạn".

Hôm 3/3, trong Hướng dẫn tạm thời về Chiến lược An ninh Quốc gia, chính quyền của Tổng thống Biden có nhắc đến Việt Nam như là một đối tác trong khu vực ASEAN mà Washington nhắm tới để thắc chặt an ninh vùng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Liên quan đến các khía cạnh kinh tế, trang Bloomberg dẫn lời Đại sứ Kritenbrink tại buổi hội thảo hôm 4/3 nói rằng quan hệ kinh tế và thương mại giữa hai nước sẽ vẫn là trọng tâm của Hoa Kỳ dù Washington vẫn lo ngại về khả năng tiếp cận của các công ty Mỹ vào thị trường Việt Nam.

Vào tháng 12/2020, Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã gắn mác Việt Nam là "nước thao túng tiền tệ" trong khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam khẳng định không sử dụng tỷ giá hối đoái "để tạo lợi thế cạnh tranh không lành mạnh trong thương mại quốc tế".

Ông Kritenbrink cho biết rằng chính quyền Biden tập trung vào việc bảo vệ lợi ích của người lao động và nhà xuất khẩu Hoa Kỳ.

Nguồn : VOA, 05/03/2021