Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

08/10/2021

Dòng người kéo nhau về quê làm đảo lộn mọi lý thuyết phát triển

Trần Lê Minh - Cao Nguyên - Trân Văn

Con đường thiên lý của đoàn người chạy khỏi Thành phố Hồ Chí Minh sẽ sớm phải đổi chiều

Trần Lê Minh, RFA, 08/10/2021

Không cn nói v nhng lý do khiến người dân gc tnh lên Thành phố mưu sinh phi chy chết tr v quê nhng ngày này na. Đã có quá nhiu phân tích t đt b chy đu tiên cách đây vài tháng ri. Cho đến nay, nhng nguyên nhân y ch càng sâu sc và gây tác đng trên nhiu người hơn, ch không h thay đi.

lythuyet01

Người lao động ngoại tỉnh rời Thành phố Hồ Chí Minh sau giãn cách hôm 1/10/2021 Reuters

Nhưng nếu ở vị trí người quản lý xã hội, quý vị sẽ làm gì ?

Hàng chc ngàn con người t tán b chy trong ch vài chc gi, mang theo vô s nguy cơ v tai nn giao thông, v nhng s c bt ng gp trên đường đi như bnh hon, đ rt, đt t, và hin hin nht là mang theo mm dch v nhng vùng quê đã căng thng che mưa trn gió my tháng nay.

Theo nguyên tc chng dch, phi cách ly người có nguy cơ. Nhưng ch riêng Bến Tre trong hai ngày có đến 30.000 người tràn v như thy triu, đm bo không có khu cách ly nào chun b sn nhân lc và cơ s vt cht đ đón nhn.

Nếu không ngăn chn kp thi, mt người F0 v quê vui mng đi gp g bà con bn bè bn phương, chính là cách nhanh nht đưa người thân ca mình lên đường đoàn t ông bà. Vì tnh chưa h được tiêm nhiu vc-xin như Sài Gòn.

Vit Nam không so sánh được vi M. Tp tc sinh hot ca người quê là t đi đng đường, vườn rng rào thưa, hàng xóm qua li như cơm ba. Cán b cơ s thò tay ra sau gáy bt si lông biến thành trăm ngàn Tôn Hành Gi cũng không đ người đi canh kè kè hàng gi đ nhc nh, x pht tng người. Người dân cũng không có tin đ tăng cường mua sm online, hn chế giao tiếp, yên trong nhà. Thm chí, nhiu người còn không có c ni s bnh dch.

Nhưng cũng không có cách nào ngăn ni bin người sôi trào mun thoát ra khi nhng phòng tr ti tăm, m thp, thiếu không khí và ánh sáng, 10 người nhét vô 15 m2 din tích , my tháng tri chng kiến cái chết nhe nanh chung quanh.

Nếu là người qun lý ca các đa phương, quý v s làm gì ?

"Bàn tay ta làm nên tất cả"

Vài hôm nay, t "cát c" xut hin công khai trong vài bài phát biu ca cp lãnh đo cao nht Vit Nam. Căn c vào truyn thng nói gim, nói tránh, nói chung chung trong văn hóa phát biu ca lãnh đo Vit Nam thì khi dùng đến t này công khai tc là mc đ tc gin đã cc k cao.

Tình hình người dân có quê gc các tnh vào min Nam làm ăn và chy dch tr v mt cách nháo nhào đã din ra t cách đây my tháng. Khi Thành phố Hồ Chí Minh m ca nhưng doanh nghip vn chưa hoàn toàn tái khi đng nhn toàn b công nhân tr li làm vic, các ngành dch v đu mi he hé (ví d hàng quán ch bán thc ăn mang đi ; các đim dch v công cng đông người như rp hát, gym, spa vn đóng), công trình xây dng ngng tr thì vn còn có rt nhiu người, đc bit là lao đng t do chưa tìm li được công vic. Hết tin thì v quê ch đi đâu bây gi ?

Điu này chc chn lãnh đo các đa phương, đu tiên là Thành phố Hồ Chí Minh phi d liu. Trong nhng ngày còn gii nghiêm, hoàn toàn có thi gian đ các cp chính quyn tìm hiu nguyn vng li hay tr v ca người dân, thông qua các nhóm Zalo ca t dân ph hay con đường trc tiếp phát phiếu đin tên. Khi nm nguyn vng ri thì vic đng viên li đ ch doanh nghip m ca, hay vic phi hp vi các đa phương đích, vi h thng giao thông công cng máy bay, tàu la, xe đò… đu có th tính toán k và lên kế hoch c th đ ln lượt đón v. Nếu tính toán trước, vic đón v này đã được thc hin tun t và an toàn cho c người dân và các đa phương đích, vì hu hết người dân bt k thường trú hay tm trú t i Thành phố Hồ Chí Minh đu đã tiêm vc-xin. Ch đ 14 ngày sau khi tiêm thì căn c tình hình khu cách ly tnh mà đón hay cho v tiếp tc cách ly ti nhà đu thong dong.

Thế nhưng, chng ai làm c.

Nói như góc nhìn t phía các lãnh đo Vit Nam, ging như "có bàn tay chng phá" kch lit hình nh mt đt nước luôn hô to khu hiu do dân, vì dân. Ch có điu, bàn tay này chính là bàn tay ca nhng người đang điu hành chính quyn. D, "bàn tay ta làm nên tt c", như nhà thơ cách mng Hoàng Trung Thông đã viết.

Hình nh nhng bà m mang thai hay đu đa con nh mi my tháng sau lưng, quyết mt hành trình vn dm đi b t Sài Gòn v tn Hà Giang-con đường hơn 2.000 km. Hình nh đoàn người nam ph lão u lếch thếch rã ri trong đêm đen gió mưa ri b min Nam đu đã bước vào lch s, ghi du mt giai đon tang thương ca đt nước, đc bit chng nhn tình trng quan liêu, vô trách nhim tn cùng ca mt b máy chính quyn thi đim này.

Họ có cơ hội sửa sai hay không ?

Chc chn có.

Hin gi dương lch là gn gia tháng 10/2021. Âm lch là mùng 3 tháng 9 năm Tân Su. Ti đa hai tháng na thôi là bt đu mùa sn xut, kinh doanh rn ràng cho tết. Nhng th trường ln nht Vit Nam là Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Ni, Đà Nng, Cn Thơ vi s dân chích vc-xin cao, đu s m ca toàn b trong vài tun na thôi. Hàng không cũng s m li. Các đơn hàng xut khu s phi tranh cướp thi gian và th trường đ bù li nhng tháng đóng băng. Các công ty đu phi chy bt tc đ đt kế hoch năm đã lên, hoàn thành kế hoch kinh doanh. D án đu tư tiếp tc. Dân có tin tiếp tc đi du lch, thăm thân. Tóm li, cái lò xo sn xut, kinh doanh và tiêu dùng đã nén hết mc t tháng 5 đến nay s bung li kch lit đ bù li nhng gì đã m t.

Tc là dòng nhân lc s li phi chy ngược cun cun tr v Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương, Long An, Tin Giang, nhng nơi mà mt tun nay h hi h ri đi. Quy lut này chưa có bt c biến s nào làm thay đi c.

Chưa có khu công nghip, khu chế xut nào, doanh nghip thu hút lao đng nào m ra Hà Giang, Ngh An, Hà Tĩnh, Qung Nam, Qung Ngãi, Phú Yên, Sóc Trăng, Bến Tre, Đc Nông đ nhn s nhân lc này vào làm vic kiếm tin c.

V quê đ chôn hũ ct người thân, đ đưa lên chùa nương ta lòng Pht, đ nh tình yêu thương rut rà trn tĩnh li cm xúc đã quá tri st trong bn năm tháng qua, đ có thêm trí tu cùng bàn tính cuc mưu sinh tiếp tc, đ gi đa con còn nh mà m nó đã qua đi vì nhim dch cho ông bà lo giùm ch quê luôn thì ly gì ăn ?

Và đó chính là cơ hi đ chính quyn, đc bit là Thành phố Hồ Chí Minh sa sai.

K ra cái gì cũng trút lên đu Thành phố Hồ Chí Minh thì cũng oan và ti. H mang tiếng qun lý mt đa phương ln nht nước, nhưng v b máy, cơ cu và quyn lc cũng không khác my mt tnh l x chc cà đao c. Vài chc năm nay thành ph này ráo nước miếng năn n cơ chế qun lý đô th đc bit nhưng ngoài vài đim hình thc ra thì chưa được thêm quyn lc gì.

Nhưng, mc k. Trách nhim s phi tiếp tc trút lên vai h. Thành phố Hồ Chí Minh s phi đón nhn tr li vài triu người quay tr li làm vic. Bình Dương, Long An, Tin Giang, Đng Nai… cũng thế.

Nhng đim yếu chí mng trong chng dch va qua đã được chính các lãnh đo chính quyn và ngành y tế Vit Nam tng kết :

-Điu kin sng trong các nhà tr công nhân và người nghèo lao đng t do quá cht hp, yếm khí, thiếu nng gió, thiếu v sinh, là nguyên nhân chính gây lây lan và bùng phát dch. Ông Trn Vit Anh, Phó Ch tch Hip hi Doanh nghip Thành phố PHCMcho hay nhiu phòng tr ch 10 m2 có 10 người chung sng (trước dch, công nhân chia ca ngày/đêm, ch v nhà đ ng nên s người thường xuyên trong nhà ít hơn 10 người). Th trưởng B Lao đng, thương binh và xã hi Nguyn Văn Hi nói trong đt đi kho sát va ri, ông gp trường hp có gia đình 5-6 người sng trong căn phòng ch 7m2.

-Nhn thc kém, ý thc tuân th điu kin chng dch kém, trong cao đim dch vn t tp nhu nht, ăn ung chung, hát karaoke, coi khu trang là vt đi phó công an.

WHO t năm ngoái đã nhc mi ming "vc-xin không phi là viên đn bc" (vũ khí vô đch. Trong truyn thuyết phương Tây ch viên đn bng bc mi giết được người sói). Vit Nam chưa đ vc-xin đ bao ph dân s, chính vì vy hai đim ct t trên càng phi đ tâm.

Thay đi nhn thc không th mt sm mt chiu. Nhưng ban hành các quy đnh nâng cao v điu kin nhà tr và kim soát nó cht ch thì chính quyn làm được.

Nhà tr s s ra đy, công an khu vc nào cũng nm cht mi tình hình ca h được c. Nếu nhi nhét, thiếu v sinh thì pht. Mc gì không pht được ?

Nếu giá thuê tr vì thế mà tăng cao so vi trước kia (mt phòng 15 m2 có th đến chc người) thì đó là trách nhim ca các doanh nghip, khu chế xut, khu công nghip. H phi lo được khu lưu trú đ điu kin cho công nhân, hoc dùng các bin pháp khác đ tăng tin công cho công nhân đ sc sinh sng an toàn ti các đa phương trng đim công nghip.

Đó là điu kin bt buc đ doanh nghip tn ti vi tình hình mi. Nhà nước Vit Nam- nếu mun - dư sc h tr chính sách tài chính và đt đai ca nhà nước cho doanh nghip.

Trần Lê Minh

Nguồn : RFA, 08/10/2021

**********************

Công nhân đến đường cùng thì phải về quê !

Cao Nguyên, RFA, 08/10/2021

K t đu tháng mười, khi các quy đnh v giãn cách xã hi được ni lng ti thành ph Sài Gòn, cũng là lúc mà dòng người nhp cư đang các tnh tâm dch min Nam ùn ùn đ ra t phía đ được v quê. Sau bn tháng b "giam lng", hàng vn người lao đng vn quyết ri b các thành ph có nn kinh tế đng đu c nước, mc k li cam kết tăng h tr, kêu gi bà con li ca Th tướng Chính ph. H cho rng đã chu đng nhiu mt mát, c v tinh thn và vt cht, h không còn sc cm c thêm được na.

lythuyet02

Người lao động rời Thành phố Hồ Chí Minh hôm 1/10/2021 - Reuters

Dòng người đổ về quê mặc lời kêu gọi của Thủ Tướng

Khi nhng đoàn người đu tiên kéo nhau chy ra khi thành ph, Th tướng Phm Minh Chính kêu gi người dân nên kim chế, không di chuyn t phát làm tăng nguy cơ lây lan dch bnh trong cng đng. Đng thi, ông yêu cu Thành phố Hồ Chí Minh và các tnh phi tuyên truyn, gii thích, vn đng bà con li tiếp tc sn xut, kinh doanh, phát trin kinh tế.

Ngày 5/10, tr li mng báo Tui Tr, ông Lê Tấn Dũng, Thứ trưởng Bộ Lao đng, Thương binh và Xã hi cho biết s tăng mc h tr đ "gi chân" người lao đng li.

B qua nhng li ha hn ca các cp lãnh đo t thành ph cho đến Chính ph, trong hơn mt tun va qua, theo mng báo VTC, ch tính riêng Bình Dương đã có đến 123.000 người b v quê.

Nhng người lao đng ngoi tnh mà Đài Á Châu T do phng vn sau đây cho biết h quyết phi v quê, mc k nhng li ha hn, cam kết ca lãnh đo là vì h không th tr ni các thành ph ln thêm được na.

Ch Đ Th L Bình Dương, có hai con nh đang tui ăn hc và mt m già mà c hai v chng đu mt vic hơn bn tháng nay. Ch L nói có nhn được tng cng 2,4 triu đng tin h tr. Nhưng bao nhiêu đó thì làm sao đ cho c mt gia đình năm người chi tiêu trong bn tháng tri. Vy nên, ch quyết đnh vài ba na sp xếp xong công vic, c gia đình s v quê :

"Gi v quê thì đ phn nào. Mình không phi mt tin thuê phòng tr, còn ăn ung thì quê có rau ăn rau, có gì ăn đó, còn đây thì tt c mi th đu phi b tin ra đ mua. Gia đình cũng có đt có vườn, cũng có th nuôi con này con kia đ ăn vượt qua được khó khăn. Ch đây c vy hoài, dch hoài, em nghĩ là không ai tr được trong này lâu đâu !

Công nhân đến đường cùng thì h phi v quê thôi. Công nhân đi làm mi tháng tính toán chi tiêu hết bao nhiêu, còn dư thì h s gi v quê nghèo. Trong ba, bn tháng va va ri h không còn tin d tr na thì h phi v.

V mưa gió như vy rt là nguy him, nhưng mà h cũng phi c gng đ vượt qua, ch đây h chu không ni đâu ! Em cũng nm trong nhng trường hp đó nhưng mà ti vì em có con nh. Bây gi nếu như có đàn ông và có xe thì chc là em cũng đã đi xe máy v ri !"

V li cam kết tăng h tr ca các lãnh đo, ch L cho biết có nghe v nhiu gói h tr, nhưng biết bao gi người lao đng mi nhn được tin :

"Em nghe v nhiu gói h tr lm luôn. Mà nói chung đâu phi ai cũng nhn được đâu ! Em cũng là mt trong s người may mn nhn được ch vn có nhiu người chưa nhn được luôn. Nên là cam kết thì em cũng biết là đã cam kết ri, nhưng mà biết chng nào tin mi v tn tay người dân. Ch Chính ph, Nhà nước v thì chc nhiu người h không tr được đâu !"

Ch Thanh Tình, huyn Trng Bom, Đng Nai bày t nim vui mng chia s vi RFA rng ch và các con va được mt nhóm mnh thường quân h tr xe đò cho c nhà v quê.

Cũng như nhiu công nhân khác, ch Tình đt con vào Nam làm vic, nhưng do dch bnh, ch mt vic bn tháng nay. Nhng ngày b phong to, m con ch ăn ung, chi tiêu dn vào tin tiết kim ch không nhn được tin h tr t gói an sinh nào. Không còn chu đng ni, ch lên mng cu cu, xin được giúp đ cho v quê, và đã được mt nhóm thin nguyn giúp đ :

"Em tht nghip nay là bn tháng, có ba đa con nh luôn mà đến nay vn không được h tr hay là được mt gói an sinh nào hết.

Nếu mà không có đoàn xe rước em v quê chc là my m con cũng li b v, ch em tht nghip bn tháng ri, không có được h tr gì hết trơn. Cũng hên hôm nay em được xe đón m con em v".

Đường về nhà đầy gian khổ

Anh Thương, Hóc Môn ch theo con gái mi 18 tháng tui cùng vi tt c đ đc chy xe máy v Kiên Giang. Khi tr li phng vn Đài Á Châu T do vào đêm 6/10, anh cho biết đang tìm ch tri tm bt bên đường cho con gái nh ng tm. Hôm sau mi tiếp tc lên đường.

Anh Thương lên Thành phố Hồ Chí Minh lao đng t do, ai thuê gì làm đó đ nuôi con gái va mi 18 tháng tui. Trong bn tháng tht nghip va qua, anh nhn 1,5 triu đng, đóng tin tr hết mt triu, còn 500 ngàn đng anh đ dành mua sa cho con, còn mình thì xin go ăn qua ngày :

"Em có nhn được mt gói mt triu rưỡi, xong em cũng đóng tin phòng hết mt triu, còn 500 ngàn đ dành li mua sa cho con, my tháng tri bây gi hết cm c đó c ni ri.

V quê thì có ba m, ông bà chú bác cũng đ hơn, còn Sài Gòn thì đâu có ai đâu. Bây gi trước mt là v quê cho tm n, khi nào Sài Gòn bt bt ri lên làm li, ch bây gi trên đó cũng đâu có tin đâu mà sng".

Khi thành ph va "m ca" tr li, được mt người tt bng cho 700 ngàn đng, anh nhanh chóng thu xếp đ đc, xin ch tr cho n li tin phòng ri ôm theo con gái v quê. Hai cha con bt đu hành trình t sáng hôm 6/10, cùng vi đoàn hơn mười xe khác đi mưa v nhà.

Khi đến đa phn tnh Cn Thơ, giáp ranh Kiên Giang, xe anh Thương chết máy gia đường, không theo kp vi đoàn. Xe hư mà không tìm được ch sa, anh đành tìm ch ng li, sáng hôm sau mi tìm ch sa xe ri v :

"Con ca em bây gi cũng đang đây luôn, đâu có v được đâu, phi v theo đoàn nhưng mà hi nãy xe em b hư nên không có bt kp vi đoàn, gi phi li chc phi sáng mai đi sa xe".

Tình đồng bào giúp người về quê

Nhng ngày va qua, không ít nhng hình nh, video lan truyn trên mng xã hi cho thy hàng đoàn xe gn máy cht đy đ đc, ch theo c gia đình ba, bn người, có c tr em, ni đuôi nhau tháo chy ra khi thành ph. Có c nhng đoàn người không có xe, phi li b c trăm cây s đ tr v nhà. Lúc mt, h ăn ng luôn bên l đường.

Anh Trn Quc Hin, huyn Đăk Mil, tnh Đăk Nông, có nhà nm ngay trên trc đường t Nam ra Bc. Chng kiến cnh tng đoàn người vi b dng mt mi, t tơi, đ v hướng các tnh min Trung và min Bc dưới tri mưa trng tri, anh Hin quyết đnh phi làm điu gì đó đ giúp đ cho bà con được v nhà an toàn hơn.

Ban đu, anh t m mt đim phát thc ăn, nước ung và xăng cho đoàn đi xe máy. Sau đó, lượng người đ v ngày mt đông, anh Hin lp luôn mt trm dng chân, có võng và mái che, cung cp thc ăn nóng, cà phê, áo mưa Thm chí sa xe và chun b ch ng đ bà con ngh ngơi ri đi tiếp cho an toàn. Được s ng h ca người thân và bn bè, anh lp nhóm "Tiếp sc v nhà", ước tính mi ngày trao my ngàn phn quà cho người dân v ngang qua đây.

Có nhng anh em đng bào dân tc thiu s đi b v. H va đi va xin quá giang xe tng đon đường. Sau khi nhn được tin báo thì nhóm anh Hin cũng liên h xe đưa h v. Anh Hin chia s vi RFA :

"Trước tình cnh h đi b my ngày như vy đ đc cũng t tơi hết ri. H thiếu ăn. Người ng bào" (dân tc thiu s - PV) h cũng không dám ti mình xin hay là nh tr giúp, cho nên làm mình thương lm.

Đc bit là nhng em bé nh đi theo cha m v. Có nhng xe ch theo hai em bé, có xe ch đến ba em bé luôn. H di chuyn ra ti ngoài Bc, Ngh An, Thanh Hóa, gn nht là Gia Lai.

Anh hi h là đi my ngày ri. H nói là đi hai ngày, xut phát t Sài Gòn qua các trm cht chn. Nhìn thy cnh các em bé, anh thy rt xúc đng, rt là thương. Nhng cnh đó in vào tâm trí anh, nó làm cho cho anh không th ng được".

Cao Nguyên

Nguồn : RFA, 08/10/2021

***********************

‘Có tin vui gia gi tuyt vng’

Trân Văn, VOA, 08/10/2021

Du nhiu nơi mưa như trút, ri gió, giông, nhưng nhiu ngàn người Vit, k c người già, tr con, thm chí không ít sơ sinh vn lm lũi đi ti vì chưa v đến nhà Đt di tn khi các đô th, trung tâm công nghip đã kéo dài hơn mt tun, chưa biết bao gi mi chm dt. Đã có nhng người vĩnh vin nm li dc đường như m con ch Hà Th Vuông gc Qung Xương, Thanh Hóa (1), anh Giàng A Chìa gc Phù Yên, Sơn La (2), hoc đói khát, kit sc nên na đêm ngã xung mương, may mn có người phát giác, đưa đưa đi cp cu và đang nm bnh vin như Nguyn Đc M, Nguyn Đình Phương gc Lc Hà, Hà Tĩnh (3)...

lythuyet03

Dòng người kéo nhau v quê. Nhng cnh đi này đã được người dân các đa phương giúp đ khi lâm vào hoàn cnh khó khăn nht.

May mn là bên cnh nhng thông tin, hình nh đau lòng v thm cnh hi hương đó còn có nhng thông tin, hình nh khác nhưtin vui gia gi tuyt vng - tên nhc phm mà Trm T Thiêng viết hi tháng 8/1996, thi đim người Vit tha hương cùng nhau đóng góp, xây dng làng Vit Nam trên đt Philippines cho nhng đng bào kém may mn hơn : Đã thoát khi Vit Nam đến Philippines nhưng không th đi đnh cư ti quc gia th ba :Có tin vui gia gi tuyt vng. Mt vòng tay va mi m ra. Cu anh em nhng đi mt vn. Ðường mơ đi càng bước càng xa Có tin vui gia gi tuyt vng. Bao sinh linh nhn phép gii oan. Siết tay nhau cúi đu gt l. T ơn trên. Người vn thương người (4) !

***

Đó là câu chuyn Thuan Kieu k v nhng gì đã din ra ch Cng Đôi, xã Đi Hi, huyn Kế Sách, tnh Sóc Trăng sau khi nn dân lũ lượt lên đường tìm v nhà :Bngi sáng ngày 2/10/21 được tin hàng ngàn người đang kt cht đu tnh Sóc Trăng, c ch xôn xao Ai đó tht lên : Mua bánh mì cho h ! Toàn b bánh mì ti ch Cng Đôi bmua hết. Tt c được mangv nhà ông Phó Sơn. Có bánh mì thì có tht quay, có ch la C xóm nhà lng ch góp ca, góp sc, chưa đy mt tiếng hơn ngàn bánh mì được phát cho bà con nhưng vn còn nhiu người chưa có.

Thế là mt cuc hi ý nhanh : Cn nu cơm tiếp tếcho h Như cái máy đã được lp trình, mi người mt tay nên chưa đy mt gi đã có hơn trăm hp cơm đến tay đng bào v quê Thông tin lan nhanh, c ch mi hp ngày đu tiênsau Ch th 16, ai có gì cho ny, hơn 30 con người li tiếp tc. Lúc đu ông Phó Sơn cho 1 bao go ST25, mt bao Tài Nguyên nhưng đến gi đã có hơn 10 bao go, Gia đình anh Hin cho bn con heo 100ký làm sn. Mt người chưa biết tên, lúc2 gi sáng 3/10/2021 gi 20 con gà cho 100 phn ăn. Sáng nay nhn thêm hơn 1.000 trng gà, vt ca anh Hai Tường và anh Công.

Chia la vi bà con ch Cng Đôi, gia đình ch Ht gn nhà th Nam Hi nhn nu cơm. Đến 9gi sáng 3/10/2021 đã nu hơn 100ký go do ông bà Uân giúp đ và chưa t chi nu tiếp. C xóm ch, người ln tui nht là ch Loan- 70 tui- vn có mt trong sut 30 tiếng qua Chưa mt li kêu gi nhưng vn có hơn chc triu tin mt, gn mttn go và hàng tn tht, rau c, trng đã trao cho xóm ch. Sáng nay c ngàn người đ v, my trăm phn cơm t ba nơi vn không đ, thế là toàn b các quán bún, cháo, h tíu, bánh mì li mt ln na lên đường tiếp tế, h mang đi cho, không bán. Sáng hôm qua tri mưa toàn b áo mưa ch Cng Đôi đã đượcmangra phát cho bà con.

Chiu hômqua tôi theo anh em mangcơm đến cht phát mà bùi ngùi My trăm con người nhếch nhác, mt mi, thy cơm h mng mà mình li thy rưng rưng. Đêm qua tôi trn trc khi thy đoàn người vn ùn ùn v quê. Sáng nay khi qua xóm ch cht thy hàng quán đua nhau đi cu tr, thay vì bán, hàng ngàn bánh mì, c trăm phn h tíu, bún, cơm c ào ào lên cht. Tôi t hi trong hàng ngàn con người đó có ai là thân nhân cah không mà tisao h có th thc sut đêm đ phc v và vui v như làm tic đãi bà con xa v ? Tt c đu đng li hai tiếng ĐNG BÀO tht quí giá (5) !

Đó là rt nhiu nhng video clip mà ni dung na ná như video clip được gii thiu trên trang facebook ca Đc Nguyn làm người xem va mun a nước mt, va mun mm cười : Mt người đàn ông lam lũ chy mt chiếc xe hai bánh gn máy, phía sau kéo mt cái thùng g t chế, đang giúp ba cha con anh Trn Văn Liêm đi b v Tht Nt, Cn Thơ leo vào bên trong đ đưa h đến Bến Lc, Long An – nơi nghe nói là s có xe đưa h đi tiếp Sau chiếc thùng g có dòng sơn nguch ngoc :Xe 0 đng ! Nghe người ghi video clip hi thăm mi biết ch xe cũng 0 đng nhưng mun góp sc. Ông gc Bình Phước, đến Sài Gòn làm mướn ri mc kt, chưa v quê vì có cái thùng g có th tiếp sc cho người cô thế, thiếu phương tin đi thêm được cây s nào hay cây s đó (6) !

Đó là min Nam, min Trung, Nguyn Nguyên mô t quanh cnh Hi Vân Quan và tâm trng khi phi chng kiến cnh tượng này :Mt đoàn xe bán ti đi sn Hi Vân Quan đ đi đoàn người thiên di t Nam v Bc, người ln tui, hay xe có tr em s được ưu tiên chuyn c người và xe qua đèo. Mt cht phát đ ăn và xăng 0 đng đi sut ngày đêm ngay ca ngõ Hi Lăng đ tiếp sc cho đoàn người về. Tt c, vn là dân.

lythuyet04

Mt cht phát đ ăn và xăng 0 đng đi sut ngày đêm ngay ca ngõ Hi Lăng đ tiếp sc cho đoàn người v

Nhng ngày qua có ti chín vn người tháo chy v quê hương t vùng tam giác kim cương nhưng chng ai thy các cp lãnh đo cúi đu xung đ nhìn xem dân thng kh thế nào. Nhà nước có đy đ phương tin di tn nhưng đâu có đoái hoài, tng đoàn người đp xe hàng ngàn cây s, tng đoàn người đi b hàng trăm cây s cũng như mt cơn gió lướt qua mt các v. Mà cũng đúng, nếu h tht s nghĩ ti dân dù ch mt ln thì đâu có nhng thm cnh này xy ra, đâu có chuyn nhng ca hàng 0 đng mc lên.

Không giúp nhưng h đang làm vic gì khi ăn thuế ca dân ? À ! Tha Thiên - Huế da ai v s pht tt tay. Còn trong Bình Dương my hôm nay h bn x lý ai lên mng lp đoàn v quê. T bao gi kêu gi thành đoàn đi cùng nhau mà li gán cho cái danh "đi tượng" ? T bao giơ đoàn người tha hương đã đến hi hp hi mun tìm s sng b gn cho là hành vi kích đng ? Ai mi kích đng ? Ai đã làm cho gn 90.000 doanh nghip ln không si tăm ? Ai, ai mi kích đng làm cho FDI tháo chy ? Nhng người này ư ? Hay chính sách chng dch cc đoan thiếu trí tu nhưng tha lưu manh ?

Nhng hình nh chân tht ch có dân giúp dân nhng ngày qua đp nhưng bun, bun ti nao lòng. Đp là vì không có mùi "din xut", không giơ tay "quyết thng", không ngôn ng "truyn thông", không hô hào "vĩ đi" không màu hng "quang vinh ngo ngh". Nó tht ti tn cùng bn cht s vic nên đã chm đến trái tim mi người. Bun vì nó phn ánh không gì trn tri hơn s bt tài ca mt th chế vô dng, mt h thng chính tr vô nhân, tham lam, tàn nhn vi chính đng bào mình. Quan chc chng bao gi cúi đu nhìn đến người dân mt ln đ ra quyết sách nhân đo. Chính ph gì mà c mi ngh quyết ban ra hay thay đi chính sách là mt ln dân tháo chy, vy là vì dân hay vì chính bn thân các v quan chc ?

Dch dã trên toàn thế gii sut hai năm nay, tt c các dân tc trên đa cu phi gánh chu. Nhưng chng biết có nơi đâu kh hơn dân nước Vit ? Chng biết nơi đâu dân li lm than như thế kia ? Hôm nay h quyết ra đi, nhng git nước mt và dư chn sut bm tháng qua đ đ h có đng lc hi hương, trong tâm thế đu không ngonh li, li này ai kích đng ?

Nhìn trên Hi Vân Quan mưa giăng khp li, trng xóa như mt bc tranh đy nét chm phá, ho lên mt thm cnh bun vô tn c không gian và thi gian, như nói lên ni lòng ca tng người đang đy bão t.

Dân bế tc, hoang mang, đon đường dài thênh thang ch biết kêu tri - mà tri cũng ch biết khóc. Trên đnh Hi Vân, mưa giăng kín, nhìn đoàn người thiên di lm lũi lướt qua, ni tng đoàn rng rn như mang hình hài c Vit Nam trước mt. Người ta c chy, phía trước chng còn ai nhìn thy tương lai (7).

***

Nhng tm bng "không đng" : Nước không đng ! Cơm không đng ! Xăng không đng ! đã được dng trên nhiu no đường khp Vit Nam. Xuan Bình Nguyen cm thán :Trong thm ha nhân đo, chính quyn không điu đng ni vài đoàn tàu ha, vài trăm quân xagiúp dân cùng cc vượt đường dài, băngqua nng nóng, mưa bão, đ v quê ! Trong hon nn ch còn có dân t chăm lo, đùm bc nhau ?Trên đt nước đã có hơn 70 năm lâm vào đi nn, ch có nhng tm bin "KHÔNG ĐNG" là đáng giá (8) !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 08/10/2021

Chú thích

(1) https://congan.com.vn/giao-thong-24h/hai-me-con-tu-vong-khi-tren-duong-ve-que-tranh-dich_121111.html

(2) https://infonet.vietnamnet.vn/doi-song/an-toan-giao-thong/2-vo-chong-bi-tai-nan-tren-duong-tu-mien-nam-ve-son-la-nguoi-vo-nguy-kich-duoc-chuyen-den-bv-bach-mai-394258.html

(3) https://baoquangnam.vn/xa-hoi/bi-tai-nan-tren-duong-ve-que-tranh-dich-hai-nguoi-dan-ong-khong-tien-vao-vien-118247.html

(4) https://www.youtube.com/watch?v=6Ca3m3K5ThQ&ab_channel=AsiaEntertainmentOfficial

(5) https://www.facebook.com/100021610994456/posts/948810085849349/

(6) https://facebook.com/story.php?story_fbid=4750907491595393&id=100000285671991

(7) https://www.facebook.com/minhchau.troidong/posts/6276259452447792

(8) https://www.facebook.com/529185933/posts/10160131045790934/

************************

Covid-19 : Nỗi lo ca nhiễm tăng cao khi người lao động tháo chạy về quê

RFA, 07/10/2021

Cuc tháo chy t mt tun qua đã khiến các quan chc đa phương khu vc Đng bng sông Cu Long và Tây Nguyên phi vt v theo dõi và cách ly nhng người tr v. Nhiu người trong s h trước đó đã tri qua nhiu tháng b giam cm không có vic làm hoc không có đ lương thc khi mc kt ti Thành ph H Chí Minh và các tnh lân cn... nay li tiếp tc b giam cm cách ly nếu xét nghim nhim vi-rút corona chng mi.

lythuyet05

Đoàn người rời Thành phố Hồ Chí Minh vào sáng sớm ngày 1/10/2021 sau khi Thành phố dỡ bỏ lệnh phong tỏa. AFP PHOTO

Tr li RFA t Sài Gòn hôm 7/10, Bác sĩ Đinh Đc Long, nhn đnh :

"Vic này đúng ra chính quyn có đ thi gian đ chun b ri, nếu như vy đã không xy ra. L ra bn tháng nay chính quyn phi tiêm chng đy đ cho người ta, nhưng không ai tiêm, bây gi người ta đói quá, không ai nuôi người ta, không công ăn vic làm thì người ta phi v, đó là nhu cu sng còn ca người ta, không có cách nào khác. C cho người ta là F0 đi, nếu không triu chng thì ch là người lành mang mm bnh, thành phi đi x bình đng, cho v nhà người ta theo dõi... Ch bây gi mà li lp li nht người ta cách ly như đã tng làm thành ph thì có khi người ta có khi li mang bnh nng thêm và chết do lây nhim chéo".

Theo Bác sĩ Đinh Đc Long vic này có th tránh được, ví d my tháng qua mi tun cho người dân v quê vài nghìn người thì không đến ni quá ti như va qua. Ông Long nói tiếp :

"Đã l xy ra như vy thì ch có cách v đến tnh nào thì tnh đó cho cách ly ti nhà, ch trương bây gi là chung sng vi dch bnh. Ch không th nào loi b F0 ra khi cng đng được, và đy mnh tiêm chng, mà mun vy phi có vc-xin... Nếu my tháng qua mà tiêm ri thì có s gì, có b đi na thì cũng rt nh. Cái này rõ như ban ngày ri, nhưng vn đ là nhà cm quyn làm đến mc đ nào ? Trách nhim h đến đâu và kh năng h đến đâu ? Có khi h mun nhưng không làm được vì không có ni vc-xin. Tôi nghĩ đúng ra chính quyn phi d báo, phi tiên lượng là nó s như thế, đ xy ra thì trách nhim đu tiên là chính quyn".

Theo truyn thông nhà nước, cho đến ngày 5/10, tng cng đã có hàng trăm trường hp dương tính vi Covid-19 đã được tìm thy trong s hơn 160 ngàn người tr v quê nhà ca h.

Ch riêng ti tnh An Giang, trong s 37 ngàn người tr v bng xe máy, ch mi mt na được xét nghim, mà đã có 130 ca dương tính. Tr li báo chí trong nước, ông Nguyn Thân Bình - mt cán b đa phương tnh An Giang cho biết : "Bin người v quê vào thi đim này là vô cùng khó khăn đi vi tnh chúng tôi".

Ti Đng Tháp, tính đến ngày 5/10 có 107.000 người v quê và đã phát hin 99 người nhim Covid-19. Còn ti Cà Mau, nhà chc trách cho biết đã có gn 20 ngàn người hi hương, sau khi xét nghim được 50%, ngành y tế phát hin trên 100 F0.

Không ch An Giang, Cà Mau, Đng Tháp có nhiu F0, Bc Liêu cũng đã ghi nhn 41 người nhim Covid-19 khi sàng lc hơn 13.000 người tr v t Thành phố Hồ Chí Minh, Đng Nai, Bình Dương, Long An. S F0 ti Cn Thơ là 10 người, Trà Vinh 12 trường hp

lythuyet06

Người lao đng ri Thành phố Hồ Chí Minh hôm 1/10/2021. Reuters.

Bác sĩ Phm Ngc Thng, mt nghiên cu sinh chuyên ngành v truyn nhim và chng nhim khun, khi tr li RFA hôm 7/10, nhn đnh :

"Sau nhng cái rút kinh nghim điu tr và x lý dch thì Vit Nam hin đã tm n đnh. Còn các đoàn người v quê thì theo tôi ch nh hưởng làm đt gãy chui lao đng sn xut, là đim bt li cho Thành phố Hồ Chí Minh và các cm công nghip min Nam... Nhưng vic s F0 di chuyn thì theo tôi không th cm, tht ra cũng có nhng tnh cũng đã t phát ri. Theo mình thì s không sao đâu, lo ngi phân chia F0 cũng không đúng, vì 20% F0 do chúng ta phát hin ra, còn 20% trong cng đng... Ví d như ba mươi my nghìn người v quê mà phát hin 400 ca F0 thì t l y quá thp".

Th hai theo Bác sĩ Phm Ngc Thng, min dch cng đng đến t vic tiêm vc-xin và t nhng ca F0 không phát hin. Hin tình hình dch bnh đã đt đ bão hòa và không còn lây lan khng khiếp như đu dch. Ông Thng nói tiếp :

"Ngoài ra, các biến th mi như delta, gamma hay biến th lambda... thì phi có quá trình cng sinh vi người Vit Nam. Hin nay theo quan đim ca tôi thì coronavirus nó đã có tương thích đáng k vi chng người Vit Nam cho nên điu cn quan tâm nht là t l khi bnh, và t l t vong không vượt quá ch s cho phép ca các nước. Theo tôi không s na đâu, nhiu tnh đã bình thường hóa, cuc sng đã quay tr li bình thường, nhưng tt nhiên không như trước dch. Chính ph đã rút ra kinh nghim rt nhiu, nhưng mình là người Vit Nam thì cm thy quá đau xót khi hai vn người t vong, đây là mt cú sc, nhưng nó s thúc đy mình đi ti, đ chính ph Vit Nam đáp ng dch tt hơn. T trước đến gi chính ph đã không đáp ng nên khi dch xy ra mi lúng túng như và tn tht ln như v y".

Hơn 120 ngày, chính quyn Thành ph H Chí Minh và các tnh lân cn như Long An, Bình Dương và Đng Nai ban hành lnh cm nghiêm ngt vi mong mun chn đng dch lây lan. Đây là khu vc có chng 3,5 triu lao đng nhp cư. Bin pháp cm ra ngoài dù ch đ kiếm thc ăn khiến nhiu công nhân nhp cư rơi vào tình thế tuyt vng.

Khi lnh nhà kết thúc vào th Sáu 1/10, cnh hn lon din ra ti các trm kim soát ca Thành ph H Chí Minh. Nhng người b chn li cho biết h không có gì đ ăn ngoi tr mì gói. H nói rõ b mt vic c my tháng ri, không còn tin đ mua thc ăn...

Trong bi cnh hn lon, chính quyn Thành ph H Chí Minh đã thay đi bin pháp và cho phép người dân ri đi, nhưng cho biết nhng người tr v phi được kim tra và cách ly khi tr v nhà. Trong khi tiếp tc kêu gi mi người không t ý v quê, chính quyn hôm th By 2/10 đã b trí 113 xe buýt đ đưa 8.000 người di cư v nhà. Công an tnh Đng Nai cũng đã áp gii 14.000 người đi xe máy ra khi khu vc ca h hôm th Ba 5/10.

Tuy nhiên theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hp - thuc Vin ISEAS-Yusof Ishak, Singapore, s h tr ca chính ph là quá ít và chưa bao gi là đ, h ri đi bi vì h b mt vic làm và không có cơ hi có vic làm mi. Còn bà Ngô Th Bích Huyn thuc T chc t thin Tr em Sài Gòn khi tr li hãng tin Al Jazeera cho biết : "H không có tin ăn, không có tin tr tin thuê phòng và con cái không có sa đ ung. H ch có th trông ch vào m rau, go hoc mt s thc ăn t nhà th hoc các t chc t thin ".

Nguồn : RFA, 07/10/2021

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Trần Lê Minh, Cao Nguyên, Trân Văn
Read 432 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)