Gần đây có nhiều vụ nổi cộm, nhưng có lẽ vụ báo chí phanh phui và cất vó về các cô tiếp viên hàng không của hãng Vietnam Airlines đã mang một số lượng lớn ma túy từ Pháp về Việt Nam là vụ nổi cộm nhất. Nhưng, sự nổi cộm này dường như có gì đó bất thường, nó làm liên tưởng đến rất nhiều vụ bật phản phé trong báo chí mà không hiểu sao đến nay nó vẫn tồn tại và gây khó hiểu.
Báo Kiến Thức nhảy vào đánh Vụ Đồng Tâm : Thấy gì từ ông Lê Đình Kình chủ mưu gây rối ? Ảnh : VTV (13/01/2020).
Thứ nhất, cho đến lúc này, nền báo chí nhà nước, báo chí độc tài của nhà nước cộng sản Việt Nam đang chơi trò gì ? Bởi cái trò diễn tự do báo chí của họ lại cho hiệu ứng hết sức tệ từ vấn đề báo chí cho đến vấn đề an ninh tâm lý xã hội. Từ những đề nghị, yêu cầu, đề xuất, ý tưởng có phần nghễnh ngãng của các ông nghị cho đến những vụ như vận chuyển ma túy vừa xảy ra, báo chí đưa tin cặn kẽ, chạy tít giật gân, để câu view hay để thể hiện tính thời sự nóng hổi ? Hay để chứng minh rằng Việt Nam có tự do báo chí ?
Nếu để câu view thì vô hình trung, câu chuyện lại đánh vào mỹ cảm con người một vết thương và lâu dần, cảm xúc bị chai lì vì những chuyện động trời. Bởi câu chuyện không đơn thuần là đưa tin mà đi từng chi tiết cặn kẽ, cụ thể, nhiều tờ báo cùng đăng về nội dung đó. Rõ ràng, tác động mỹ học của nó không hề nhỏ. Giả sử đây là cách để cho thấy báo chí Việt Nam "có tự do", đưa tin không cần tránh né con ông cháu cha thì càng trật, bởi tự do báo chí không phải là vậy và không chừng còn tác dụng ngược bởi cách đánh xoáy quá sâu vào câu chuyện mà những nước tự do báo chí lại có những qui ước để tránh việc đánh sâu, hạ bệ hay vằm nát một số phận nào đó bằng ngòi bút.
Như vậy, cách chơi lâu nay của báo chí trong nước trước các sự việc nổi cộm vừa nêu nói lên điều gì ? Ở vấn đề đầu, các phát biểu ngớ ngẩn của các ông nghị ất ơ, rõ ràng với cơ chế quản lý báo chí của nhà nước cộng sản, mọi vấn đề đều được phê duyệt, đều được xét ở góc độ chính trị, bất kì thông tin nào được đưa lên mặt báo đều được soi xét yếu tố chính trị, các tiêu chí về báo chí thì tiêu chí chính trị đặt lên hàng đầu. Vậy sao việc các ông nghị phát biểu ngớ ngẩn, chỉ mới ở mức độ đề nghị/góp ý/đề xuất và còn phải bàn luận rất lâu, chưa chắc đã có kết quả khi việc bàn luận ngã ngũ nhưng báo chí lại đưa lên mặt báo ngay tức khắc, dư luận thỏa sức chê cười vào một thứ chưa thành hiện thực ?
Ở đây có hai vấn đề, thứ nhất, yếu tố phe nhóm đã hình thành một cách mạnh mẽ, việc bóc mẽ cái tệ của ông nghị này, ông cán bộ nọ, việc dẫn ra các câu nói, lời đề xuất của các cán bộ cao cấp để cho thấy sự ngớ ngẩn, dốt nát của họ là để cho họ bẽ mặt, họ bị dư luận soi mói và họ thụt vi, họ bớt lộng trong những lần sau, phe của họ cũng giảm đi uy tín và khi một phần tử trong phe có người bị bị bóc mẽ, thì phe đối thù cũng phải gượm mình, bớt hăng hái và "hiền" đi. Rõ ràng, việc bóc mẽ những lời phát biểu khi nó chưa ngã ngũ, chưa đi đến quyết định chỉ góp vui cho độc giả và biến kẻ bị bóc mẽ thành trò hề, không có lợi gì về mặt truyền thông (vì sự việc chưa ngã ngũ), đặc biệt là với truyền thông độc tài, điều này chỉ cho thấy cái lưng ghẻ của Đảng.
Cựu chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc lên tiếng bảo vệ gia đình và người thân của ông trước vụ tai tiếng Việt Á nhưng phát ngôn này sau đó đã bị toàn bộ hệ thống báo chí nhà nước gỡ ra khỏi các bản tin và đoạn video tường thuật..
Như vậy, việc bóc mẽ này không những gây bất lợi cho kẻ đã nuôi báo chí mập ra mà còn tạo ra những mũi dùi, ở đó các phe nhóm chính thức chĩa mũi dùi vào nhau thông qua báo chí. Bên cạnh đó, nguyên lý "trâu bò húc nhau, ruồi muỗi chết" cũng được tận dụng tối đa, những thông tin mà người dân cần để đi đến tiến bộ được thay thế, lấp liếm bằng các tin giật gân hàm chứa các cuộc đánh ngầm, đánh hội đồng đằng sau nó. Và người dân vốn dĩ sống trong sợ hãi, cam chịu lại thêm lần nữa bị đánh lạc hướng, bị dắt mũi bởi những thứ giật gân và vô bổ.
Đến chuyện các tiếp viên hàng không bị bắt do vận chuyển ma túy, nếu xét về đánh án thì hầu như các động thái cùa báo chí vừa qua đã lật tẩy toàn bộ sự vụ, yếu tố bí mật để điều tra án, để bắt con cá to hơn, con ác chủ bài đã bị vén. Nghĩa là con cá mập của vụ này còn ẩn nấp được thời gian không ngắn nữa một khi sự việc đã được công bố. Lẽ ra, việc này phải giữ bí mật và câu chuyện chỉ mới bắt đầu thì báo chí nhà nước đã cho nó kết thúc ở các cô tiếp viên hàng không, động ổ, con bự nhất sẽ lùi vào bí mật, mà không chừng, con bự nhất cũng đang thao túng báo chí để thực hiện mục tiêu của nó.
Nói cho cùng, báo chí Việt Nam có cái buồn cười là nó chưa bao giờ có tự do nhưng lại rất tự do trong việc đánh phe nhóm, hay nói khác đi là báo chí Việt Nam, nếu trước đây chừng hai mươi năm chỉ phục vụ Đảng cộng sản thì đến nay, báo chí là công cụ của các phe nhóm quyền lực và tiếng nói của nó nhằm mục đích bảo vệ nhóm lợi ích đã nuôi nó, công kích, đánh cho đến vỡ đầu nhóm địch thủ và lợi ích đảng hay lợi ích nhân dân trên danh nghĩa đều bị qua lơ một cách trắng trợn. Hay nói khác đi, báo chí đã qua mặt Đảng lãnh đạo một cách ngoạn mục bằng chiêu bài bảo vệ sự trong sạch của hệ thống và truy cùng diệt tận cái xấu, cái ác, kì thực, báo chí đang bảo vệ chủ nuôi của nó và xem Đảng cộng sản như một thứ bùa chú trừ tà khi cần thiết.
Báo chí Việt Nam, nếu trước đây chừng hai mươi năm chỉ phục vụ Đảng cộng sản thì đến nay, báo chí là công cụ của các phe nhóm quyền lực và tiếng nói của nó nhằm mục đích bảo vệ nhóm lợi ích đã nuôi nó
Và khi con vật nuôi trở thành loài phản phúc, nó tự ve vuốt bộ lông của nó và ngoe nguẩy đuôi mừng cục xương có dính nhiều thịt, nó bỏ lơ chủ, mặc cho chủ của nó vuốt ve hay la mắng, nó vẫn cứ vẫy đuôi và nghĩ về cục xương dính nhiều thịt, chủ hiểu như thế nào cũng đúng. Thậm chí, nó sẵn sàng cắn nghiến ống xương của chủ khi cục xương của nó không còn dính chút thịt nào… thì lúc đó, chủ của nó có thể trở thành một loài súc vật khác trong mắt nó mặc dù trước đó vài giây, vẫn còn nhìn thấy nó vẫy đuôi. Tình trạng báo chí của Đảng cộng sản hiện nay là vậy, một nền báo chí tưởng như là bảo vệ Đảng nhưng nó đang dồn hết tâm sức để rủ rê độc giả thay nhau ném đá vào Đảng cộng sản thông qua những cú thọc gậy vào đối phương và mỗi ngày một rõ hơn, nó đang vén cái lưng áo của Đảng cộng sản ra cho thế giới thấy toàn bộ ghẻ và vết thẹo trên đó.
Rất tiếc sự vén lưng này không phải vì nhân dân, không phải vì những con người cần lao, đau khổ, lầm than đang rên xiết dưới dòng đời, mà nó vén lưng kẻ nuôi nó cho người ta cười, để rồi trong những người không hay biết gì về thủ đoạn của nó, tự nhiên mà cười, vô tư là cười, tiếng cười chỉ điểm và nghiễm nhiên biến người đang cười thành con mồi ngon cho một cuộc chơi săn mồi khác của nhà độc tài.
Cuối cùng, báo chí cộng sản là một loại báo chí rất đỗi phản phúc, vì nó sẵn sàng phản bất kì thứ gì, ngoại trừ kẻ nào vừa ném cho nó một cục xương còn dính nhiều thịt !
Viết từ Sài Gòn
Nguồn : RFA, 20/03/2023