Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

24/08/2023

BRICS đối đầu với Mỹ ?

Ngô Nhân Dụng

Hin nay kinh tế Trung Quc đang lê lết vì nn gim phát, mt cuc khng hong đa c treo trên đu. Kinh tế M đang hi phc, sm và nhanh hơn tt c các nước Tây Phương. Thế gii th ba, k c các thành viên khi BRICS, cũng biết là con đường phát trin nào an toàn nht.

brics1

Các nhà lãnh đo ca Brazil, Trung Quc, Nam Phi, n Đ và Nga ti hi ngh thượng đnh BRICS Johannesburg, 23/8/2023.

Tp Cn Bình mi thng trên mt trn ngoi giao : Khi BRICS đã thâu nhn 6 quc gia thành viên mi, s tr thành mt tp hp có th đương đu vi M và các nước Châu Âu trong chiến lược ca Đảng cộng sản Trung Quc.

BRICS ghép các ch đu trong tên gi Brazil, Russia (Nga), India (n Đ), China (Trung Quc) và South Africa (Cng Hòa Nam Phi), gm 40% dân s c thế gii và 26 phn trăm Tng Sn Lượng toàn cu. Ln sau cùng khi BRICS m ca cho mt nước gia nhp là Nam Phi vào năm 2010, cũng do Bc Kinh đ bt. Ngày Th Năm, do đ ngh ca Tp Cn Bình, BRICS chính thc mi thêm sáu nước là Argentina, Egypt, Ethiopia, Iran, Saudi Arabia và United Arab Emirates, gia nhp t tháng Giêng năm 2024. Saudi Arabia, Liên hip United Arab Emirates, và Egypt có th coi là thân thin vi M ; Iran kch lit đi đu vi M. Tng thng Brazil gii thích rng vic thâu nhn các thành viên mi da trên v thế đa lý, không quan tâm đến ý thc h, và không ai có th ph nhn v thế đa lý ca Iran và các nước mi được mi. Ông còn ng ý mun mi thêm các nước Nigeria, Angola, Mozambique và Cng Hòa Dân Ch Congo. Hin có 22 nước chính thc xin gia nhp và 40 nước ng ý mun tham d. Nam Phi đã gi thư mi 67 lãnh t các nước Châu Phi, Châu M La tinh và Châu Á đến d kiến, không mi mt nước Châu Âu và Bc M nào.

Lãnh t các nước BRICS mi tp hp Johannesburg, Nam Phi trong ba ngày, gm Tng thng Luiz Inácio Lula da Silva (B), Th tướng Narendra Modi (I), Ch tch Tp Cn Bình (C), Tng thng Cyril Ramaphosa (S). Đi din Nga (R) là Ngoi trưởng Sergei Lavrov. Tng thng Vladimir Putin không có mt vì đã b Tòa án Hình s Quc tế (ICC) kết ti dit chng Ukraine. Chính ph Nam Phi, mt thành viên ca ICC, vì bn phn s phi bt giam nếu ông đến x này. Ông Putin đã ch gi mt video chào mng, trong đó ông kết án M và khi NATO gây ra cuc chiến Ukraine mt điu không ai tin.

Cuc chiến Ukraine chia r khi BRICS. n Đ và Brazil đã lên án Nga xâm lăng nước láng ging và kêu gi đình chiến. Trung Quốc và Nam Phi ch im lng, đã gi s gi đến th đô c hai nước tìm đường hòa gii.

Nga và Trung Quốc rt mun BRICS thâu nhn các thành viên mi đ tăng cường thế lc ; vì c hai đu đang b cô lp trước nhng đòn cm vn ca M, Châu Âu, Nht Bn. C hai chế đ đc tài mun to mt t chc ln có th cân bng vi G-7, G-20, là nơi các nước dân ch t do chiếm ưu thế. Nhiu viên chc Trung Quốc đã t ý mun BRICS, vi hai nước đông dân nht thế gii, to thế cân bng vi nhóm G-7, gm M, Canada, ba nước Châu Âu và Nht Bn. Tp Cn Bình đã đăng mt bài trên nhiu t báo Nam Phi, viết rng Trung Quc và Nam Phi phi cùng thúc đy giúp các nước đang phát trin gia tăng nh hưởng trên thế gii. Ông còn tuyên b, Johannesburg rng, "Trung Quc không bao gi có máu bành trướng !". Ông không nói đến "máu" mà dùng ch DNA, ht ging di truyn. Người Vit Nam nào nghe câu đó cũng phi trn mt ngc nhiên ! Dân Uyghurs, Tây Tng nghe s ni gin, dân Mãn Châu, nếu còn sng, phi phát khóc ! Thi Trung Quc thng nht, 200 trước Tây Lch, c nước ch bng 25% din tích bây gi.

n Đ, Brazil và Nam Phi vn dè dt trong vic m rng BRICS. n Đ, vi nhng xung đt biên gii vi Trung Quc vn kéo dài, nghi ng Tp Cn Bình mun m rng BRICS đ to thế lc riêng. Tng thng Lula lo ngi nếu thêm nhiu nước vào BRICS thì các nước trong khi s khó đoàn kết đ đưa ra mt tiếng nói thng nht, hu qu là khi BRICS s yếu đi ch không mnh hơn. Thc s là ông không mun công khai chng M. Lula mi tuyên b Johannesburg : "Chúng tôi không mun to mt thế lc cnh tranh vi các tp hp G7, G20, hay là nước M". Nam Phi là nước yếu nht trong khi, nên lo nh hưởng ca mình s gim mt nhiu nếu thêm các nước mi.

Nhưng Tp Cn Bình đã thng thế khi thuyết phc được khi BRICS m ca, thc hin mt kế hoch lâu dài. Trong khi M đang bn tâm lo chn Nga ti chiến trường Ukraine, Trung Quốc tiếp tc chiến lược tranh th các nước nghèo đang trên đường phát trin. Kế hoch Nht Đi Nht L đã nâng cao s hàng hóa mua bán vi gia Trung Quc vi các nước này lên cao, vượt trên s thương v vi M, Nht Bn và Châu Âu cng li.

Cu giám đc Tân Hoa Xã Minh Kim Duy (Ming Jinwei,明金) nhn xét rng vic m rng khi BRICS là mt thông đip báo cho chính ph M biết rng : "Các ông không th ln áp Trung Quc" vì chúng tôi có bn bè khp thế gii. Minh Kim Duy cho rng Tp Cn Bình đã dùng chiến thut du kích ca Mao Trch Đông trong cuc ni chiến trước năm 1949. Quann cng sn Trung Quc đã đánh chiếm vùng nông thôn, cô lp và bao vây các thành ph ca chính quyn Quc Dân Đng cho đến khi chiến thng.

Tp Cn Bình khó thành công khi mun tn công M trên mt trn kinh tế.

Mt mc tiêu ca Nga và Trung Quốc là dùng khi BRICS đ gim bt thế lc ca đng đô la M trên h thng tài chánh thế gii. Trong thông đip video gi khi BRICS, ông Putin nói, "Mc tiêu ca chúng ta, là gim bt vai trò ca m kim trong các giao dch thương mi không th đo ngược li và đang tiến mnh hơn".

Hin nay hu hết các nước mua bán vi nhau thường dùng đô la M đ thanh toán. Tin AP cho biết, theo nghiên cu ca Qu D tr Liên bang (Federal Reserve), tc Ngân hàng Trung ương M, thì t 1999 đến 2019, 96 phn trăm các giao dch gia các nước trong Châu M dùng đng đô la. Gia các nước khác ngoài Châu Âu, 79% dùng m kim. Các giao dch này được thanh toán qua h thng SWIFT và các ngân hàng New York.

Chính ph M có th li dng vai trò ca đng m kim như mt đòn tn công, thí d không cho các ngân hàng M giao dch vi mt nước khác, mt công ty hay ngân hàng khác, k c các t chc hay nhng cá nhân b cm vn. Khi đó, vic giao dch ca các t chc hoc cá nhân này b ngưng đng vì các đi tác ca h vn ch dùng m kim đ thanh toán. Nga và Trung Quc đã là nn nhân ca miếng đòn cm vn này. H tìm cách lách khi, nhưng chu nhiu tn kém vì phi cho đng tin di chuyn vòng vo nhiu ln. Hai nước đang dùng đng tin ca mình khi mua bán vi nhau, đng nguyên đóng vai chính.

Nga còn đ ngh thiết lp mt ng tin BRICS", dùng vàng làm bn v, đ thay thế m kim trong các giao dch gia các nước trong khi. BRICS cũng thành lp Ngân hàng Phát trin Mi (New Development Bank, NDB) nhưng đang gp nhiu khó khăn. Giám đc Tài chánh ca Ngân hàng này thú nhn vi báoAl Jazeera, "Mình không th bước ra ngoài thế gii ca đng m kim và hot đng trong mt thế gii song hành".

Tng thng Brazil Lula de Silva cũng mun trong hi ngh BRICS k này tho lun v vic dùng ng tin BRICS" thay thế m kim. Ông nói vi ký gi Ahmadi Ali,Al Jazeera rng, "mi đêm tôi cht thc gic li t hi ti sao các nước mua bán vi nhau c phi dùng đng đô la đ thanh toán" ! Nhưng theo bn tin Reuters, Nam Phi, nước ch nhà triu tp hi ngh quyết đnh không đưa vn đ ng tin BRICS" vào chương trình ngh s.

H biết có bàn cãi cũng ch mt thi gi vô ích. n Đ chc chn không mun nói đến chuyn này vì đang hy vng cung cp cho th trường M các món hàng r tin, thay thế vai trò ca hàng Trung Quc. M cũng là mt ngun đu tư vào công nghip n Đ trong thi gian sp ti, đc bit là phát trin các k thut cao mà chính ph M đang cm vi Trung Quc. n Đ s mua máy bay, đi pháo, xe thiết giáp ca M, đ thay thế kho vũ khí Nga mua t na thế k trước, mà cuc chiến Ukraine cho thy là hiu qu rt yếu. Nam Phi, Brazil và n Đ s tiếp tc tích lũy đng đô la, trong qu d tr ngoi t, ch s dng đng tin ca nước h trong các giao dch song phương.

Trong cuc hp thượng đnh BRICS, B trưởng Thương v Vương Văn Đào (王文, Wang Wentao) thay mt Tp Cn Bình đc nhng li rt hoa m, "Ngay bây gi, thế gii đang thay đi và lch s đang din ra trước mt chúng ta như chưa tng thy, đưa nhân loi qua mt khúc quanh quan trng. Chúng ta s quyết đnh đường đi ca lch s !"

Hai đ tài quan trng nht trong hi ngh BRICS là m rng đ thâu nhn các thành viên mi, và gim bt vai trò chế ng ca đô la M. Vladimir Putin và Tp Cn Bình đã thành công trên mt ngoi giao, nhưng tht bi khi đng ti vn đ kinh tế. Đường đi ca lch s vn không khác gì thi Mao Trch Đông : Kinh tế s quyết đnh bang giao quc tế !

Chính Mao Trch Đông đã đ xướng vic áp dng chiến tranh du kích trên toàn cu t thp niên 1960. Bước đu "gii phóng thế gii th ba", hp lc bao vây và sau cùng đánh gc các nước tư bn. Nhưng Mao không thành công. Vì sau cùng, chính các nước nghèo thuc thế gii th ba, khi đc lp, cũng mun phát trin theo li kinh tế tư bn. Các "phong trào gii phóng" được Mao khuyến khích dn dn tàn li ; ri chính Trung Quc cũng "tư bn hóa".

Hin nay kinh tế Trung Quc đang lê lết vì nn gim phát, mt cuc khng hong đa c treo trên đu. Kinh tế M đang hi phc, sm và nhanh hơn tt c các nước Tây phương. Thế gii th ba, k c các thành viên khi BRICS, cũng biết là con đường phát trin nào an toàn nht.

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : VOA, 24/08/2023

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Ngô Nhân Dụng
Read 241 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)