Từ Nixon bắt tay với Mao trong chiến tranh Việt Nam (2/1972) tới Nguyễn Phú Trọng uống trà thân thiết với Tập Cận Bình (12/2023) để tự chui vào "Cộng đồng cùng chung vận mệnh" do Bắc Kinh chỉ huy. Viễn tượng gì cho Việt Nam ?
I. Cách nằm mơ giải quyết chiến tranh để giữ "danh dự" cho Mĩ và không bị mang tiếng là "bán đứng đồng minh" của Nixon-Kissinger
II. Xã hội dân chủ đa nguyên tự do phóng khoáng : thay đổi trong ổn định
III. Cách nằm mơ tiến lên thiên đàng xã hội chủ nghĩa từ Hồ Chí Minh tới Nguyễn Phú Trọng
IV. Xã hội độc tài, khép kín : cản trở đất nước thay đổi, ổn định giả đang đứng trước sóng ngầm
V. Chế độ toàn trị cộng sản Việt Nam đã bỏ lỡ hai cơ hội vàng cho Việt Nam từ sau 1975 ! Nhưng cơ hội mới đang tới, làm sao nắm được để dân tộc ta chuyển mình thực sự ?
Chiến tranh Việt Nam - một cuộc nội chiến với sự tiếp tay từ bên ngoài tàn khốc nhất trong lịch sử Việt Nam, gây chia rẽ trầm trọng nhất trong xã hội Hoa Kì. Còn với riêng Việt Nam, đến nay sau gần nửa thế kỉ mặc dầu lời thề của người sáng lập Đảng cộng sản Việt Nam là "độc lập, dân chủ, tự do, hạnh phúc, xã hội chủ nghĩa" ! Nhưng thực tế chỉ còn "xã hội chủ nghĩa" làm dân tộc ta vẫn chìm đắm trong độc tài, đàn áp, chậm tiến ! Nguy hiểm nữa là nguy cơ Bắc thuộc đang sừng sững trước mắt !
Sau gần nửa thế kỉ hai miền Bắc-Nam từng làm "tiền đồn Thế giới cộng sản" và "tiền đồn Thế giới tự do"- dùng bom đạn, võ khí tối tân của Liên Xô, Trung Quốc và Hoa Kì giết hại bao nhiêu triệu đồng bào, tàn phá đất nước. Nhưng sau gần nửa thế kỉ thống nhất, vào những dịp 30/4 ngay cả cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã phải trải lòng tâm sự "vẫn có hàng triệu người vui và hàng triệu người buồn !" Tai sao ?
Sau hơn 30 năm Liên Xô và các nước cộng sản Đông Âu tan rã, nhưng hiện nay trên quê hương chúng ta gần 100 triệu đồng bào vẫn bị độc tài toàn trị cộng sản kìm kẹp và Nguyễn Phú Trọng vẫn khăng khăng nói rằng, chủ nghĩa Marx-Lenin trước sau vẫn là kim chỉ nam của Việt Nam ! Tại sao ?
Thế rồi mới vài ngày trước ông Trọng còn nhất trí với Tập Cận Bình tính nhốt tương lai Việt Nam vào "Cộng đồng cùng chung vận mệnh" do Bắc Kinh chỉ huy theo mưu đồ đen tối của họ Tập ! Tại sao ?
Trong khi đó Trung Quốc sau chuyến thăm của Tổng thống Nixon tháng 2/1972 đã giành được ghế thường trực với quyền phủ quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, nay trở thành cường quốc kinh tế thứ hai trên thế giới và có võ khí nguyên tử. Chẳng những thế nay Tập Cận Bình còn nói thẳng tham vọng tái lập đế quốc Đại Hán, muốn ghế giới theo mẫu mực phát triển theo xã hội chủ nghĩa độc tài kiểu Trung Quốc trong thế kỉ này ! Vì thế nay Trung Quốc đang trở thành đối thủ chiến lược nguy hiểm của Hoa Kì và các nước dân chủ đa nguyên.
Khi sinh thời cả Nixon lẫn Kissinger đã được một số giới ca tụng là những nhà chiến lược khôn ngoan, biết thời hiểu thế. Có thực vậy không ?
Đưa tin cựu ngoại trưởng Mĩ Kissinger qua đời đầu tháng 12/2023 Tập Cận Bình đã gọi đó là, "người bạn cũ, người bạn tốt của nhân dân Trung Quốc" và "khen" rất xiên xẹo, thực tình là chửi xéo các giới chuyên viên và trí thức Hoa Kì "Trí tuệ Kissinger là di sản quý giá nhất để lại cho Mỹ" [1] .
Trong khi ấy mỗi lần nói đến Tập Cận Bình thì Nguyễn Phú Trọng luôn luôn tỏ ra kính mến nhận là "người bạn cũ, người bạn tốt của tôi", "người bạn thân thiết và quan trọng". Chẳng những thế, mới vài tháng trước để chuẩn bị cho việc mời họ Tập sang thăm, ông Trọng còn thân hành mời cả Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hùng Ba đi theo lên cửa khẩu "Hữu nghị" ở biên giới Việt Nam-Trung Quốc và chính mình trồng "cây Hữu nghị"và rồi lại tự khen là, "trên thế giới chỉ có Việt Nam và Trung Quốc có cửa khẩu được đặt tên bằng Hữu nghị, thể hiện đầy đủ sự trân trọng của hai nước đối với tình hữu nghị truyền thống" [2] ! Mỗi lần gặp nhau hai bên lại tự khen lẫn nhau. Nhưng họ biết thừa rằng, đây chỉ là giả dối, hoàn toàn trái với sự thật lịch sử. Vì chính tại cửa khẩu này đã bao nhiêu lần quân Trung Quốc đã đánh giết tàn sát nhân dân Việt Nam ở biên giới. Gần đây nhất là cuộc chiến xâm lược của Đặng Tiểu Bình đầu năm 1979 !
Chiến tranh Việt Nam đã kết thúc gần nửa thế kỉ (4/1975). Từ đó xã hội Hoa Kì theo chế độ dân chủ đa nguyên đã phát triển như thế nào trải qua nhiều đời Tổng thống Nixon, Ford, Carter, Reagan, Bush bố, Clinton, Bush con, Obama, Trump và Biden ? Còn tại Việt Nam, cũng trong gần nửa thế kỉ nhưng lại vận hành theo chủ nghĩa Marx-Lenin của chế độ độc đảng đã phát triển như thế nào xuyên qua các đời Tổng bí thư Lê Duẩn, Trường Chinh, Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh, Nguyễn Phú Trọng ?
Nửa thế kỉ chỉ là thời gian tương đối ngắn trong lịch sử, nhưng đã diễn ra những sự kiện quan trọng ở Hoa Kì, Việt Nam và thế giới. Trong dịp cuối năm thư thả và yên tĩnh chúng ta - những ai đang quan tâm tới đất nước, dù ở trong nước hay hải ngoại, từ những trí thức, nhân sĩ, thanh niên, các tổ chức xã hội dân sự, kể các đảng viên cộng sản tiến bộ biết quí lòng tự trọng - hãy bình tâm nhìn lại sự phát triển trong nửa thế kỉ ở Hoa Kì và Việt Nam để tìm ra nguyên nhân, rút tỉa kinh nghiệm, quyết tìm ra bài học thực tế và dứt khóa chọn hướng đi tương lai đúng đắn cho Việt Nam.
I. Cách nằm mơ giải quyết chiến tranh để giữ "danh dự" cho Mĩ và không bị mang tiếng là "bán đứng đồng minh" của Nixon-Kissinger
Cách đây hơn nửa thế kỉ khi tranh cử Tổng thống 1968, Nixon hứa với cử tri Hoa Kì là, ông sẽ tìm cách chấm dứt chiến tranh Việt Nam trong tư thế mạnh để Hoa Kì không thể trở thành quốc gia thua trận đầu tiên trong lịch sử, đồng thời không bị mang tiếng là "phản lại đồng minh". Đa số cử tri Mĩ đã bầu cho ông. Sau khi nắm chức Tổng thống từ đầu 1969, Nixon cử Kissinger làm Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia và sau đó kiêm chức Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kì [3] .
Trước đó Tổng thống Kennedy vì cũng tin chủ thuyết Domino của thời Tổng thống Eisenhower- "Nếu miền Nam rơi vào cộng sản thì nhiều nước Châu Á, đặc biệt Đông nam Á sẽ chạy theo cộng sản"- nên đã gia tăng nhanh số cố vấn quân sự Hoa Kì sang miền Nam Việt Nam từ 685 (1960) lên 16.000 (11.63) khi Johnson thay Kissinger bị ám sát [4] để giúp chính phủ Việt Nam Cộng hòa thời Ngô Đình Diệm chống lại chiến tranh giảỉ phóng do Đảng cộng sản Việt Nam tổ chức xuyên qua Mặt trận giải phóng miền Nam, do chính đảng này dựng lên theo mẫu mực Chiến tranh giải phóng của Mao Trạch Đông đánh đổ Tưởng gới Thạch phải chạy sang Đài loan 1949.
Sau khi Ngô Đình Diệm bị chính quyền Kennedy lật đổ 1/11/1963 thì miền Nam rơi vào khủng hoảng chính trị toàn diện, chỉ nội trong 2 năm 1963-65 có tới 10 chính phủ liên tiếp bị dựng lên đạp xuống, trong khi chiến tranh ngày càng gia tăng. Một số tướng lãnh tranh giành quyền lực và tham nhũng, đứng đầu là Nguyễn Văn Thiệu và Nguyễn Cao Kỳ ! Phong trào Phật giáo đòi thành lập chính phủ dân sự thay thế chế độ quân phiệt, tiếp đến là phong trào chống tham nhũng của Linh mục Trần Hữu Thanh từ cuối 1973 [5] .
Sau khi Kennedy bị ám sát 22/11/1963, Johnson lên thay và cả tin là, với võ khí tối tân và sức mạnh kinh tế, ngoại giao Hoa Kì sẽ đánh tan Chiến tranh giải phóng ở miền NamViệt Nam. Nên ông đã thay đổi chiến lược, từ cố vấn sang trực tiếp tham chiến theo sách lược Hoa Kì hóa chiến tranh Việt Nam. Chỉ trong vài năm số binh sĩ Mĩ tham chiến trực tiếp ở Việt Nam đã lên tới trên nửa triệu người. Và sau biến cố Vịnh Bắc bộ (4/8/1964) Hoa kì còn thả bom đánh phá miền Bắc. Nhưng chiến tranh giải phóng vẫn lan rộng ở miền Nam. Cuộc tham chiến trực tiếp ở Việt Nam theo kế hoạch Mĩ hóa chiến tranh Việt Nam thời Johnson đã gây thiệt hại người và ngân sách rất lớn cho Hoa Kì, từ 386 triệu USD (1964) đã vọt lên 20 tỉ USD (1967) [6] và phong trào phản chiến bùng nổ ở Hoa Kì khiến Quốc hội Mĩ thay đổi thái độ, từ ủng hộ toàn bộ Tổng thống trở thành cơ quan kiểm soát đường lối ngoại giao, quân sự đối với hành pháp. Vì thế kế hoạch "Đại xã hội" xóa nghèo đói ở Hoa Kì cũng bị thất bại. Cuối cùng Johnson đã phải bỏ ra tranh cử Tổng thống cuối 1968.
***
Là một chính trị gia theo chủ nghĩa thực dụng (Realpolitik), đặt tham vọng cá nhân làm tối thượng, Nixon muốn thành công trong nhiệm kì Tổng thống đầu tiên để lót đường cho Tổng thống nhiệm kì 2 mong vang danh lịch sử. Với sự tiếp sức mạnh mẽ nhất của Kissinger, ngay khi vào Nhà Trắng trong vai trò Cố vấn an ninh, và sau đó kiêm nhiệm Bộ trưởng Ngoại giao, hai người đã đưa ra chiến lược Việt Nam hóa chiến tranh thay cho Hoa Kì hóa chiến tranh Việt Nam thời Johnson.
Sách lược này có những nội dung chính là, miền Nam Việt Nam phải tăng cường quân lực và gánh vác trực tiếp cuộc chiến để quân lực Hoa Kì rút lui từng bước khỏi miền Nam. Đồng thời Hoa Kì khai thác sự xung đột của Liên Xô và Trung Quốc - hai nước cộng sản và đồng minh chính của Hà Nội. Kissinger-Nixon tin rằng, chính sách chia để trị sẽ gây ra hoang mang lo sợ cho nhóm cầm đầu cộng sản Việt Nam, tạo thế thuận lợi cho Nixon tại Hội nghị Paris về chấm dứt chiến tranh Việt Nam.
Cao điểm của chiến lược này là Nixon-Kissinger đã đi đêm với Mao Trạch Đông. Sau những cuộc gặp bí mật của Kissinger với Chu Ân Lai và Mao 1971, nên Mao đã niềm nở đón Nixon tại Bắc Kinh 21/2/1972 và sau đó Nixon giúp Trung Quốc giành ghế thường trực tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Chỉ ba tháng sau (5/1972) Nixon cũng còn được Brezhnev (Chủ tịch đảng và Chủ tịch nước Liên Xô) -đồng minh chính của cộng sản Việt Nam khi đó- tiếp và hội đàm thân mật, mặc dầu các cuộc ném bom của Hoa Kì gia tăng ở miền Bắc và còn mở rộng chiến tranh sang Kampuchia và Lào. Các biến cố này làm điên đầu Lê Duẩn-Lê Đức Thọ và đã bực bội kết án Bắc Kinh là đâm dao sau lưng đồng chí [7] .
Nhờ thế, sau 4 năm đàm phán (18/1/1969 -18/1/1973) giữa " những người điếc" Hội nghị 2 bên bốn phe (cộng sản miền Bắc – Mặt Trận Giải Phóng miền Nam /Hoa Kì - Việt Nam Cộng Hòa) vào đúng dịp tranh cử Tổng thống nhiệm kì thứ 2, Nixon đã hãnh diện trình làng trước dư luận Hoa Kì và thế giới về dự thảo Hiệp định và để các bên kí vào ngày 27/1/1973 vào đúng dịp Nixon bắt đầu nhiệm kì Tổng thống lần thứ 2. Khi đó trước dư luận ông đã hô hoán như đã giữ lời hứa chấm dứt chiến tranh trong danh dự [8] !
Nhưng thực sự thì lại hoàn toàn khác. Những điểm chính trong hiệp định xác định nội dung mà trong thời gian đầu Nixon-Kissinger coi là không thể nhượng bộ. Như "đình chiến tại chỗ" để cho hàng trăm ngàn quân cộng sản miền Bắc đóng quân tại chỗ không phải rút về miền Bắc. Ban quân sự hai bên có nhiệm vụ ngăn ngừa xung đột, nhưng trong thực tế nó để mỗi bên tự ý dùng quyền phủ quyết để cuộc chiến tiếp diễn. Ủy hội Quốc tế kiểm soát đình chiến chỉ là con hổ không răng. Hội nghị quốc tế Hòa bình Paris về Việt Nam gồm 12 nước, nhưng mỗi nước chỉ đứng vào phe của mình… Tuy nhiên khi ấy Ủy ban Nobel Hòa bình 1973 lại ngớ ngẩn công bố giải thưởng Nobel Hòa bình cho Kissinger-Lê Đức Thọ gây nhiều tranh cãi. Kissinger hớn hở đón nhận, nhưng Lê Đức Thọ từ chối, vì chính khi ấy Lê Duẩn đang chuẩn bị cho trận Tổng công kích sẽ khai diễn vào giai đoạn thích hợp [9] !
Tuy vậy Nixon-Kissinger vẫn nuôi hi vọng là, ít nhất vài năm sau miền Nam còn tồn tại để Nixon-Kissinger không bị tai tiếng là thua trận và bán đứng đồng minh ! Nhưng vụ gian lận Watergate đã làm tê liệt chính quyền Nixon và việc Quốc hội Hoa Kì khóa ngân sách tài trợ quân sự và kinh tế cho miền Nam đã như lời mời cho cộng sản miền Bắc mở cuộc tổng tấn công với cao điểm là đầu 1975. Vào chính thời điểm chế độ cộng sản miền Bắc đổ toàn quân vào miền Nam để chiếm trọn miền Nam thì Mao đã ra tay cho hải quân Trung Quốc chiếm Hoàng sa (1/1974) do Việt Nam Cộng Hòa kiểm soát. Nixon-Kissinger đã im lặng [10] !
II. Xã hội dân chủ đa nguyên tự do phóng khoáng : Thay đổi trong ổn định
Xã hội mở phóng khoáng ở Mĩ từ sau Nixon đã trải qua 9 đời Tổng thống Ford, Carter, Reagan, Bush cha, Clinton, Bush con, Obama, Trump, Biden. Sau vụ Watergate Hoa Kì rơi vào khủng hoảng nội bộ kéo dài, Nixon phải từ chức để tránh bị cách chức và ngồi tù. Tổng thống Ford ân xá cho Nixon đã gây ra tranh cãi lớn, nên ông đã thất cử, nhưng là người đón nhận tử tế tị nạn Việt Nam vào Hoa Kì. Tổng thống Carter (1977-81) phải tập trung hàn gắn phân hóa trong xã hội Mĩ sau thất bại chiến tranh Việt Nam, lại phải đối phó với lạm phát cao và khủng hoảng năng lượng. Ông hướng trọng tâm vào nhân quyền và được giải Nobel Hòa bình. Tổng thống Reagan giữ hai nhiệm kì 8 năm (1981-89), có chính sách kinh tế tự do thích hợp với Hoa Kì khi đó, nên kinh tế Mĩ tăng trưởng đều đặn. Khi làm Tổng thống ông còn gặp thời, vì khi đó Gorbachev làm Tổng bí thư và Chủ tịch nước Liên Xô (1985-91) và thực hiện cải cách sâu rộng nội bộ, đồng thời thỏa thuận tài giảm võ khí chiến lược giữa Hoa Kì-Liên Xô. Nhờ vậy người kế nhiệm Reagan là Tổng thống Bush (1989-93) đã chứng kiến bức tường ô nhục Berlin sụp đổ 11/1989. Trước đó (12/6/1987) Tổng thống Reagan đã kêu gọi Gorbachev dỡ bỏ bức tường ô nhục này. Tại hội nghị Thượng đỉnh ở Malta 3/12/199 Tổng thống Bush và Tổng bí thư Gorbachev chính thức chấm dứt Chiến tranh lạnh Đông-Tây giữa Cộng sản-Tư bản từ sau Thế chiến thứ 2. Nhờ vậy các nước Đông Âu từ bỏ cộng sản. Liên Hiệp Châu Âu (EU) mở rộng cho các nước cựu cộng sản Đông Âu trở thành một khu vực tương đối dân chủ, phát triển, giải quyết các cuộc chiến xung đột khu vực. Bush cha đã giúp Tây Đức thống nhất với Đông Đức trong hòa bình.
Nhưng kinh tế Mĩ không phát triển tốt nên cử tri Hoa Kì đã bỏ phiếu cho Clinton 2 nhiệm kì (1993-2001). Clinton tập trung vào các vấn đề đối nội của Hoa Kì như bảo hiểm sức khỏe, chống AIDS và kì thị, tăng thuế để nâng cao ngân sách. Trong ngoại giao thời thập niên 90 khi ông làm Tổng thống được coi là "thập niên vàng", vì sau khi Liên Xô sụp đổ nên tình hình quốc tế tương đối ổn định, ngoại trừ chiến tranh ở Kosovo-Nam Tư. Trong nhiệm kì 2, Clinton phải đối phó với các Affairs tình ái với một số phụ nữ, có lúc Quốc hội đã vận động để cách chức nhưng không thành. Từng trong phong trào phản chiến tranh Việt Nam thời sinh viên, Clinton đã bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Việt Nam giữa thập niên 90.
Vừa làm Tổng thống chưa lâu, Bush con (2001-09) đã phải chứng kiến biến cố tàn khốc 11/9/2001 của nhóm khủng bố Hồi giáo cực đoan bin Laden tấn công Trung tâm Thương mại Thế giới ở NewYork và một số nơi ở Hoa Kì, giết hại gần 3.000 người và hàng chục ngàn người bị thương làm xúc động toàn Hoa Kì và thế giới. Lúc đầu ông được sự hậu thuẫn của nhân dân Hoa Kì và các đồng minh. Nhưng Tổng thống Bush con đã có phản ứng quá đà, vung tay quá trán, có lẽ từ hậu quả bệnh nghiện rượu thời còn thanh niên. Bush con cho quân Mĩ vào Afghanistan và dựng đứng lên tin là Tổng thống Iraq Saddam Hussein có võ khí hóa học để đánh lừa Hoa Kì và thế giới, đem quân tham chiến trực tiếp ở Iraq đẩy Hoa Kì vào chiến tranh sa lầy ở Trung Đông. Trung Quốc lợi dụng trỗi dậy trở lại.
Tiếp đến là thời kì của Tổng thống Obama tám năm (2009-17), là Tổng thống Mĩ đầu tiên gốc Châu Phi. Ông tập trung giải quyết hậu quả của khủng hoảng kinh tế - tài chính Hoa Kì và thế giới 2008 ; thực hiện các cải cách nội bộ, nổi tiếng là Obamacare nhằm cải tổ hệ thống bảo hiểm y tế để nhiều giới được hưởng. Ông để Hoa Kì rút quân khỏi Iraq, cải thiện quan hệ với các nước Hồi giáo, mở rộng chiến tranh ở Afghanistan, thủ lãnh khủng bố bin Laden bị giết ; căng thẳng với Nga sau khi Putin chiếm đảo Crimea của Ukraine, bình thường quan hệ với Cuba, tích cực ủng hộ kế hoạch chung về biến đổi khí hậu đạt Thỏa thuận chung Paris 2015.
Nhà tài phiệt và playboy Trump đã may mắn thắng cử Tổng thống (2017-21). Nhưng khi quyền trong tay ông ta hành động như một nhà độc tài trong các xã hội khép kín kiểu cộng sản, nên hoàn toàn không thích hợp với xã hội mở, phóng khoáng của Hoa Kì. Vì thế Hoa Kì lại rơi vào rối loạn cùng cực, các đồng minh chính mất tin tưởng. Trung Quốc trỗi dậy trở thành siêu cường kinh tế thứ 2, tranh giành ảnh hưởng với Hoa Kì.
Từ 3 năm qua Tổng thống Biden (2021) phải giải quyết các vấn đề nội bộ cực kì rối loạn do Trump để lại và giải quyết kinh tế tê liệt do Covid 19. Ông làm sống dậy liên minh ngoại giao, quốc phòng và kinh tế với EU, NATO và kết hợp với nhiều nước Châu Á để chống lại chiến tranh xâm lược của Putin ở Ukraine và chủ trương xâm lấn Biển Đôngg của Tập Cận Bình. Nhờ đó gây lại niềm in với các đồng minh, mặc dầu đã ở tuổi quá cao.
Nói tóm lại, hơn nửa thể kỉ qua Tổng thống Mĩ nào chỉ theo chủ nghĩa thực dụng, đặt tham vọng cá nhân quá lớn, chỉ biết trước mà không thấy sau, sẽ phải nhận thất bại, như với Trump và Bush con. Trường hợp Nixon còn thảm hại hơn. Không chỉ thất bại trong chiến tranh Việt Nam, phải từ chức vì gian lận trong vụ Watergate, mà còn để lại những hậu quả cực kì tai hại không chỉ cho Hoa Kì mà cho cả thế giới cho tới ngày nay, do tin tưởng mù quáng vào Mao, nên đã nhượng bộ phi lí cho Trung Quốc.
Xã hội tự do phóng khoáng của Mĩ không cho phép những thủ đoạn gian xảo, lời hứa hão không thể che đậy được lâu, trước sau sẽ bị dư luận của các tổ chức xã hội dân sự độc lập được tự do hoạt động, các giới trí thức, chuyên viên có lương tâm, nền báo chí- truyền hình độc lập và cạnh tranh phanh phui, tạo ra những tranh luận công khai, thẳng thắn và hàng ngày.
Đây là những điều kiện cần thiết và rất quan trọng để nâng cao dân trí. Nhân dân các giới, đặc biệt là phần lớn cử tri -còn được gọi là đa số thầm lặng có trí tuệ và tấm lòng-, theo dõi và đánh giá các ứng cử viên Tổng thống trong các cuộc bầu cử định kì và giới hạn thời gian. Chính nhờ đó chế độ dân chủ tự do phóng khoáng ở Hoa Kì mở ra những cơ hội mới để xã hội thay đổi thường xuyên. Những tư tưởng sai lầm, những chủ trương cực đoan không thích hợp bị kết án, bị thay thế, đào thải… Nhờ thế xã hội này rất năng động, được cải thiện thường xuyên với chất lượng cao.
Trong xã hội cởi mở, phóng khoáng, đôi khi vẫn có những rủi ro trong các cuộc bầu cử Tổng thống. Nhưng nói chung cử tri Mĩ phần lớn biết chọn Tổng thống. Nếu sau này thấy sai, họ dám chống lại các quyết định của chính họ. Mỗi lần xã hội Hoa Kì rơi vào khủng hoảng, cử tri thường chọn một Tổng thống mới, giống như một bệnh nhân cần phải thay bác sĩ, thay thuốc, tiếp máu để hồi phục trở lại. Nhờ đó nửa thế kỉ qua, Hoa Kì tuy phải trải qua một số lần bão táp chính trị, kể cả cuồng phong như tornado, nhưng các thành phần tiến bộ trong xã hội Hoa Kì biết dùng kiến thức và kinh nghiệm của mình, đã can đảm vượt qua thành kiến đảng phái và chủng tộc để cùng nhau đứng dậy, mạnh bước tiến lên. Chính vì vậy Hoa Kì vẫn giữ được vị thế của cường quốc số một trên thế giới từ sau Thế chiến thứ 2 đến nay.
Như vậy tuy chưa phải toàn hảo, đôi khi vẫn còn sơ hở, nhưng cho tới nay nói chung, nền tảng chế độ dân chủ đa nguyên ở Hoa Kì có đủ sức để tự đề kháng ngăn cản và chống thế lực độc tài, chủ nghĩa dân tộc cực đoan từ bên ngoài. Mà đặc biệt còn biết kết hợp các nội lực tiến bộ ở mỗi thời kì trong xã hội Hoa Kì để đẩy lùi, sửa chữa những chủ trương quá khích, kì thị, hay các mầm mống độc tài.
III. Cách nằm mơ tiến lên thiên đàng xã hội chủ nghĩa từ Hồ Chí Minh tới Nguyễn Phú Trọng
Đầu thế kỉ trước khi mới ở tuổi 20-30 chưa đủ kiến thức chính trị và kinh nghiệm chính trị, nhưng sau khi là đảng viên cộng sản Pháp (1920) và sang Liên Xô để được huấn luyện thành cán bộ Đệ tam Quốc tế cộng sản vào thập niên 20-30 của thế kỉ trước, Hồ Chí Minh đã ngây thơ đến mức khờ khạo mù quáng tin tuyệt đối vào chủ nghĩa đại đồng của Marx và nhắm mắt tuân theo các phương pháp giải phóng thuộc địa và nắm quyền kiểu Lenin, dùng các thủ đoạn cực kì tàn bạo và dã man, lấy đấu tranh giai cấp và bạo lực trong việc cướp quyền và giữ độc quyền cho Đảng cộng sản. Nên ngay khi ấy ông đã quả quyết đó là "đũa thần", là "bửu bối" tuyệt đối trung thành. Ông Hồ không thấy rằng, áp dụng chủ nghĩa Marx-Lenin để đánh đuổi thực dân chính là đánh hổ cửa trước rước sói cửa sau ! Đánh đuổi thực dân nhưng lại dựng lên chế độ độc tài và cực kì sai lầm Marx-Lenin [11] !!!
Chính vì thế từ đó dân tộc ta đang trở thành nạn nhân của học thuyết này gần 1 thế kỉ nay. Sẵn sàng lập Đảng cộng sản Đông Dương, sau đổi thành Đảng Lao động và từ Đại hội 4 là Đảng cộng sản Việt Nam, hãnh diện làm "tiền đồn" cho Thế giới cộng sản chống lại Tư bản. Là học trò ngoan của Hồ Chí Minh, nên chính Nguyễn Minh Triết, trong tư cách Chủ tịch nước, cũng đã hãnh diện tới mức ngây ngô ngớ ngẩn, nói trong chuyến thăm Cuba (28/9/2009), là hai nước làm lính canh cho thế giới cộng sản :
"Có người ví von, Việt Nam - Cuba như là trời đất sinh ra. Một anh ở phía Đông, một anh ở phía Tây. Chúng ta thay nhau canh giữ hòa bình cho thế giới ! Cuba thức thì Việt Nam ngủ, Việt Nam gác thì Cuba nghỉ…" [12] .
Vì thế sau khi chiếm được miền Bắc Lê Duẩn và Hồ Chí Minh chuẩn bị ngay chiến tranh giải phóng ở miền Nam. Khi ấy thuộc hạ tâng bốc Lê Duẩn là ông "Trăm nến" -thông minh sáng suốt như trăm ngọn nến ! Chống lại chủ trương "chung sống hòa bình" của Krushchev nên đã thần thánh hóa Mao :
"Chính Đảng cộng sản Trung Quốc, đứng đầu là đồng chí Mao Trạch Đông, là người đã thực hiện một cách xuất sắc nhất lời giáo huấn của Lê-nin vĩ đại… Nếu trước đây Lê-nin đã nói rằng, sách lược cách mạng Nga là một mẫu mực cho tất cả người cộng sản thế giới, thì ngày nay chúng ta cũng có thể nói rằng, sách lược của cách mạng Trung Quốc là một mẫu mực về sách lược cho nhiều nước cộng sản ở Châu Á, Châu Phi và Châu Mĩ la tinh…" [13] .
Vì thế bằng mọi giá phát động Chiến tranh giải phóng miền Nam ! Họ đã cực kì mù lòa không biết rằng, giữa lúc Chiến tranh lạnh bùng nổ giữa Cộng sản và Tư bản, làm như thế là đưa dân tộc Việt Nam vào nội chiến tàn khốc, làm quân cờ, vật thí nghiệm cho các thế lực đế quốc bên ngoài !
Từ khi giương ngọn cờ đánh thực dân, giành độc lập, nhưng từ tâm đen chỉ cốt đánh lừa sự nhẹ dạ lòng yêu nước của đa số nhân dân để thực hiện phương pháp văn hóa cai trị Marx-Lenin để cướp chính quyền Mùa Thu 1945, tiếp đến thiết lập chế độ xã hội chủ nghĩa trên toàn miền Bắc từ 1954 và rồi cả miền Nam từ 1975, Hồ Chí Minh và những người hậu duệ từ Lê Duẩn tới Nguyễn Phú Trọng đã dựng lên một chế độ khép kín, cực kì độc tài xã hội chủ nghĩa theo mô hình Marx-Lenin trên toàn Việt Nam [14] - khác hẳn với chế độ tự do phóng khoáng dân chủ đa nguyên của Hoa Kì và nhiều nước khác trên thế giới.
Điểm chung lớn và nổi bật của những người cầm đầu chế độ toàn trị suốt gần 80 năm qua từ Hồ Chí Minh, Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười, Lê Khả Phiêu, Nông Đức Mạnh tới Nguyễn Phú Trọng hiện nay là cực kì mù quáng, chỉ lấy niềm tin chủ quan của cá nhân và phe đảng làm nền tảng hoạt động, phủ nhận hoàn toàn các thực tế khách quan, thẳng tay đàn áp tàn bạo các tiếng nói đối lập, ngay cả với các thành phần đảng viên tiến bộ và có lương tâm qua nhiều thời kì. Như các tổ chức Việt Nam Quốc dân đảng, Đại Việt…, nhiều nhân sĩ trí thức suốt gần 8 thập kỉ, các đảng viên cộng sản tên tuổi như Thủ tướng Võ Văn Kiệt, ủy viên Bộ Chính trị Trần Xuân Bách, tướng Trần Độ...
Sau khi Liên Xô và các nước cộng sản Đông Âu tan rã, Võ Nguyên Giáp đã tỉnh ngộ nói thẳng : "Thời đại ngày nay có nhiều điều thời K.Marx chưa có, ngay cả thời bác Hồ cũng có những điều chưa có. 25 năm sau khi Tuyên ngôn của Đảng cộng sản ra đời K.Marx đã nói, bây giờ tình hình có nhiều điểm khác trước, nếu ngày nay mà viết lại thì những biện pháp cách mạng nêu ra trong cuối Chương II của Tuyên ngôn có nhiều điểm phải viết khác đi" [15] .
IV. Xã hội độc tài, khép kín : Cản trở đất nước thay đổi, ổn định giả đang đứng trước sóng ngầm
Các thủ lãnh trong chế độ độc tài còn tuân theo chủ nghĩa thực dụng hơn nữa, chỉ thấy trước mà không thấy sau, chỉ thích nghe nịnh hót, không dám nghe phê bình. Họ chỉ tính toán theo lợi ích cá nhân và vây cánh ! Cụ thể như Lenin, Stalin thời cựu Liên Xô và Putin hiện nay ; hay Mao, Tập ở Trung Quốc ; Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Đỗ Mười, Nguyễn Phú Trọng ở Việt Nam.
Chính vì vậy cách cai trị độc tài tuân theo mù quáng ý thức hệ sai lầm Marx-Lenin đã dựng lên một xã hội khép kín, bất động, ù lì, im lặng như đống thóc, coi dân và đảng viên như một đàn cừu, không phải là xã hội con người có nhận thức và ý kiến độc lập. Đây là sự ổn định giả tạo, dưới bạo lực của bộ máy công an mật vụ hàng triệu người từ các thôn làng ở miền quê tới các phường trong các thành phố và bộ máy tuyên giáo nắm trọn các hoạt động báo chí, truyền thanh, truyền hình, internet, toàn quyền định hướng nhà báo viết gì, viết như thế nào để tô hồng cho Tứ trụ … Với cơ chế tổ chức này đã tạo ra những người chỉ biết lợi dụng cơ chế độc tài toàn trị để trở thành những kẻ độc quyền trong từng thời kì như các vua thời phong kiến, toàn quyền thao túng Bộ chính trị, Trung ương đảng để sai bảo hàng triệu đảng viên !
Chính Nông Đức Mạnh trong "Ngày Báo chí Việt Nam" đã nói thẳng sự khinh thường báo chí như thế nào : "Báo chí viết gì, nói gì, thông tin gì, bao giờ cũng phải vì lợi ích của cách mạng, của đất nước của Đảng" [16] . Rồi Đỗ Mười, người suốt mấy chục năm cầm trịch và giựt dây cũng phán cho các nhà khoa học xã hội chủ nghĩa phải viết kết luận trước khi nghiên cứu : "Những người làm công tác lí luận cần phải phát triển lí luận cách mạng Việt Nam lên một bước mới, chứng minh được con đường xã hội chủ nghĩa chúng ta đi là có cơ sở khoa học và nhất định sẽ thắng lợi" [17] .
Chế độ độc đảng theo khuôn mẫu văn hóa cai trị Marx-Lenin khiến cho các cơ thế dùng để ngăn chặn, trừng trị lạm quyền, lộng quyền, tham nhũng của các cơ quan công quyền, như Quốc hội, Tòa án, Viện kiểm sát đã biến thành các cơ quan độc quyền của Đảng cộng sản, thực chất là nằm trong tay vài người có thế lực nhất trong Bộ Chính trị trong từng thời kì, dùng vây cánh, chức tước và tiền bạc thao túng tung hoành [18] ! Vì thế càng chống tham nhũng thì tham nhũng càng bùng nổ bất trị theo thời gian :
Thời Nông Đức Mạnh bùng ra vụ tham nhũng Mafia Năm Cam, PMU 18 [19]. Các thủ phạm tiếp tay lại chính là các tướng công an, các cán bộ lãnh đạo báo chí. Các người đứng chóp bu trong Đảng và Chính phủ thì được bảo vệ.
Thời Nguyễn Tấn Dũng nổ tung ra vụ tập đoàn Vinashin (con tầu không bến) thiệt hại ngân sách quốc gia nhiều tỉ USD, gây ra tranh chấp công khai kịch liệt giữa Nguyễn Phú Trọng-Nguyễn Tấn Dũng suốt trong nhiều năm. Cuối cùng 2 người này thỏa hiệp tạm thời đề nắm quyền tiếp [20] . Từ khi Nguyễn Phú Trọng nắm chức Tổng bí thư và kiêm Trưởng ban chỉ đạo trung ương Phòng chống tham nhũng và tiêu cực thì tham nhũng càng tung hoành và trở nên bất trị. Mặc dầu ông Trọng đã ra rất nhiều nghị quyết và luật bảo là rất nghiêm minh, "nhốt quyền lực trong lồng", trừng trị "bất cứ người đó là ai". Tuy nhiên vụ tham nhũng có hệ thống Việt Á chống Covid-19 liên quan tới nhiều bộ trưởng, nhiều ngành. Nhưng chính Nguyễn Phú Trọng lại kí Quyết định số 264/QĐ-Chủ tịch nước (10/3/2021) "Tặng Huân chương lao động hạng ba cho công ti Việt Á có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện các công tác phòng, chống dịch Covid-19". Tiếp đó lại xẩy ra vụ án tham nhũng "Chuyến bay giải cứu" lợi dụng hàng chục ngàn người bị kẹt ở nước ngoài do Covid-19 muốn trở về Việt Nam chưa giải quyết xong [21] . Tình hình rất căng thẳng, đổ tội lẫn nhau đã chạy lên cả Bộ Chính trị, Trung ương đảng. Nên để tự cứu mình và vây cánh Nguyễn Phú Trọng đã phải tổ chức 4 Hội nghị trung ương bất thường và Quốc hội họp bất thường cuối 2022 để trảm Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và hai Phó Thủ tướng cùng nhiều cán bộ cao cấp. Nay lại đang bùng nổ Vụ án Vạn Thịnh Phát - Trương Mỹ Lan tham nhũng lên tới 433.000 tỷ đồng, "lớn nhất trong lịch sử tố tụng Việt Nam" [22] .
Vì cầm quyền lâu không xuyên qua các cuộc bầu cử dân chủ trong Đảng và nhân dân, nên những người cầm đầu đang thành tù nhân của quyền lực, bị quyền lực và bổng lộc quyến rũ sai khiến. Nên những người cầm đầu này trong từng thời kì tạo dựng vây cánh để thanh toán lẫn nhau, toa rập với nhau để cố kéo dài quyền hành, hay cất nhắc tay sai lên, nhưng mình đứng đằng sau giật dây. Như Đỗ Mười đã ngăn cản không cho điều tra các tố cáo vụ Năm Châu-Sáu xứ để bảo vệ Lê Đức Anh. Hay vụ tìm cách lật đổ Tổng bí thư Lê Khả Phiêu của Đỗ Mười-Lê Đức Anh để đưa Nông Đức Mạnh lên thay làm bù nhìn cho Đỗ Mười tự do thao túng suốt 2 nhiệm kì Tổng bí thư 10 năm ! Khi ấy tướng Võ Nguyên Giáp và một số ủy viên Bộ Chính trị đã phải công khai phê bình hành động toa rập của Đỗ Mười-Lê Đức Anh làm "đảo chánh" ngay trong cung đình đỏ [23] .
Các thủ đoạn lạm quyền, lộng quyền của Nguyễn Phú Trọng lại càng ngang ngược hơn, dựng lên và bắt phe cánh xếp cho mình vào "trường hợp đặc biệt" từng bước nắm Tổng bí thư suốt 3 nhiệm kì, mặc dầu đã bị bệnh nặng, quá tuổi vượt xa thời hạn theo qui định của Điều lệ Đảng ! Mặc dầu ông Trọng vẫn từng lên giọng rao giảng đạo đức giả : Danh vọng có ý nghĩa gì, danh dự mới là quí…, đòi kẻ dưới phải tuyệt đối tuân hành kỉ luật Đảng. Và từng mạt sát đe dọa cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt khi ông Kiệt viết thư cho Bộ Chính trị đòi hủy bỏ nguyên tắc tổ chức "tập trung dân chủ" chỉ là hình thức và đòi thực hiện dân chủ thực sự trong Đảng và ngoài xã hội… [24] .
Tình trạng ngày càng lạm quyền, lộng quyền, tham nhũng của ngay những người có thế lực nhất trong Đảng là hậu quả trực tiếp của chế độ độc đảng cầm quyền lâu, và áp dụng bàn tay sắt theo cách cai trị Marx-Lenin. Nó biến quyền thành tiền, tiền đề mua quyền. Chính điều này Lê Khả Phiêu đã phải xác nhận !
Cả trong lãnh vực đối ngoại, tâm lí bạc nhược, bảo thủ, sợ những thay đổi có thể làm mất quyền lực của bản thân và vây cánh cũng là những tiêu chí hành động của họ trong nhiều thập niên vừa qua. Vì thế mặc dù Bắc Kinh đã mấy lần bán đứng đồng chí Hà Nội để tranh thủ quyền lợi cho Trung Quốc, như Mao đã thực hiện khi bắt tay Nixon-Kissinger giữa lúc chiến tranh Việt Nam đang ở giai đoạn căng thẳng nhất. Cả tới sau này, mặc dầu Bắc Kinh xâm chiếm Hoàng sa 1974, mở chiến tranh biên giới đánh phá các tỉnh biên giới phía Bắc Việt Nam 1979 rồi ủng hộ chế độ Pol Pot ở Kampuchia… Nhưng để bảo vệ độc quyền cho Đảng và quyền hành cho chính mình, họ không biết hổ thẹn vẫn sang Thành Đô "cầu hòa" với Thiên triều phương Bắc 1990. Họ tin rằng, nếu chế độ cộng sản Trung Quốc trụ được thì chế độ cộng sản Việt Nam cũng trụ được. Mặc dầu nhiều tổ chức và nhân sĩ trí thức Việt Nam, cả Võ Văn Kiệt, Võ Nguyên Giáp đã cánh báo chủ trương bành trướng đế quốc của Bắc Kinh. Và mới đây, ngày 12/12/2023 Nguyễn Phú Trọng đã ngoan ngoãn nghe lời ru ngủ của Tập Cận Bình tự chui vào cái rọ [25] .
V. Chế độ toàn trị cộng sản Việt Nam đã bỏ lỡ hai cơ hội vàng cho Việt Nam từ sau 1975 ! Nhưng cơ hội mới đang tới, làm sao nắm được để dân tộc ta chuyển mình thực sự ?
Qua các diễn tiến chính trị, kinh tế, ngoại giao, văn hóa ở Hoa Kì và Việt Nam gần nửa thể kỉ sau Chiến tranh Việt Nam mọi người đều có thể thấy. Trong khi ở Hoa Kì đã có những thay đổi liên tục trong nhiều lãnh vực, đôi khi rất vũ bão. Nói chung là thay đổi tuần tự liên tục đều đặn. Nhờ thế đời sống vật chất và tinh thần của đa số nhân dân được cải thiện có thể thấy rõ.
Trong khi đó gần nửa thế kỉ qua Việt Nam trước sau vẫn bị chìm đắm, quần quại dưới chế độ độc đảng. Nên mặc dầu người dân phải làm ăn rất vất vả, nhưng đời sống vật chất chỉ được cải thiện rất ít. Lợi tức đầu người chỉ bằng 1/9 Nam Hàn và Đài Loan. Đời sống tinh thần hầu như vẫn dẫm chân tại chỗ, thậm chí phải nói là đang giật lùi ! Trong khi đó người dân Nam Hàn-Đài Loan không chỉ có đời sống rất sung túc, họ còn được hưởng tự do dân chủ và nhân quyền được tôn trọng [26] . Đó là kết quả đấu tranh kiên trì của các thành phần tiến bộ ở hai nước này đã từng bước dứt khoát rũ bỏ các chế độ độc đảng và quân phiệt và quyết tâm tổ chức xã hội theo dân chủ đa nguyên !
Những kết quả hay hậu quả này là do hai chế độ chính trị ở Hoa Kì và Việt Nam hoàn toàn khác nhau, như trắng với đen. Một bên là ĐA NGUYÊN, môt bên là NHẤT NGUYÊN. Từ các nguyên lí đối nghịch nhau đó đưa tới những cơ cấu tổ chức xã hội và những giá trị nền tảng xã hội hoàn toàn khác nhau.
Xã hội dân chủ đa nguyên thừa nhận sự khác biệt giữa cá nhân về chính kiến và lối sống trong một xã hội, biết tôn trọng cá tính, khuyến khích khả năng và sáng kiến của công dân. Nhưng khi sống chung với nhau thì phải tổ chức xã hội đó như thế nào để quyền lợi chung được tôn trọng, đồng thời mỗi cá nhân vẫn giữ được cá tính và phát triển khả năng của mình. Từ thừa nhận một triết lí rất sát với xã hội loài người, nên các tiêu chuẩn giá trị căn bản của xã hội và những cơ chế tổ chức vận hành xã hội này rất phù hợp với nhau. Nhờ vậy trong các xã hội này sau mỗi lần vấp ngã lại được cải tiến liên tục, để sát với ước nguyện và nhu cầu của cá nhân và xã hội hơn. Vì thế các xã hội dân chủ đa nguyên có sức sống rất năng động và sáng tạo, có ý thức trách nhiệm cộng đồng cao. Cứ sau 4 năm, xuyên qua bầu cử tự do dân chủ, cử tri có thể đẩy Tổng thống bất tài thất đức về vườn. Quốc hội có quyền chất vấn thường xuyên Tổng thống và khi cần thiết có thể truất phế Tổng thống như trường hợp Nixon.
Ở Việt Nam dưới chế độ độc đảng các điều kiện trên hoàn toàn không có. Thậm chí các Đại hội Đảng cũng không có thực quyền đề cử hay truất phế Tổng bí thư. Hiện tượng rất tiêu cực này ngày càng phổ biến, do càng nắm quyền lâu thì những người có quyền lực cao nhất thường lợi dụng để kéo dài quyền, hoặc đứng đằng sau giựt giây. Trong thực tế chỉ tính từ sau 1975 tới nay, sau khi hai cây đại thụ Lê Duẩn-Trường Chinh mất Đỗ Mười và Nguyễn Phú Trọng (hai người cực kì bảo thủ, giáo điều) đã lần lượt thay nhau trực tiếp hay gián tiếp thống đoạt quyền bính bất chấp Điều lệ Đảng suốt thời gian dài từ 1986 tới nay. Sau 1986 Đỗ Mười, dù là người gần như thất học lại bị bệnh tâm thần, nhưng đã tìm mọi cách khuynh đảo Bộ Chính trị. Lúc đầu tuy chỉ giữ chức Thủ tướng nhưng đã lấn át Nguyễn Văn Linh. Đến khi nắm chức Tổng bí thư (1991) thì tự do tung hoành biến Đảng thành cơ quan thi hành các quyết định sai lầm của mình. Dốt nát và bướng bỉnh đặt hệ thống doanh nghiệp nhà nước làm chủ đạo, vì thế cho tới nay kinh tế Việt Nam không ngóc đầu lên được ! Cùng với Lê Đức Anh cầu hòa với Giang Trạch Dân tại Thành Đô (9/1990), rồi đưa Lê Khả Phiêu lên làm Tổng bí thư giữa nhiệm kì. Nhưng khi thấy Phiêu không theo ý của mình nên đã loại ngay giữa đường, khiến khi đó tướng Giáp đã công khai kết án đó là "đảo chính". Sau đó đã đặt Nông Đức Mạnh giữ chức Tổng bí thư bù nhìn suốt trong 10 năm, Đỗ Mười đứng đằng sau giựt dây (2001-2011).
Năm 2011 mặc dù đã 66 tuổi, theo Điều lệ Đảng không được ra tranh cử Tổng bí thư, nhưng Nguyễn Phú Trọng đã lươn lẹo vượt qua. Sau nhiệm kì thứ nhất lại khuynh đảo Bộ Chính trị và Trung ương đảng để làm "trường hợp đặc biệt" nắm ghế Tổng bí thư lần hai, rồi còn chiếm cả ghế Chủ tịch nước một thời gian. Từ 2021 lại lì lợm ngồi tiếp Tổng bí thư nhiệm kì ba, mặc dầu bị bệnh nặng. Chính sự lộng quyền đã cho phép quyền lực của người cầm đầu ngày càng bất trị, khiến cho Đảng ngày càng tha hóa, đảng viên càng biến chất và xã hội càng bất trị [27] !
Tự do, bình đẳng, công bằng và bác ái là những giá trị căn bản trong một xã hội dân chủ đa nguyên. Từ những giá trị căn bản cao quí này, các cơ chế tổ chức và vận hành trụ cột để xây dựng, triển khai và kiểm soát chế tài cho các giá trị căn bản trên được thực hiện nghiêm túc, từ các cơ quan công quyền tới các tổ chức trong xã hội và đến tận từng công dân. Từ nguyên tắc tổ chức tam quyền phân lập giữa ba cơ cấu công quyền quan trọng nhất là lập pháp, hành pháp và tư pháp, hoạt động độc lập, bình đẳng, nhưng có trách nhiệm liên đới với nhau để tránh bị lạm quyền và ngăn ngừa độc tài, tham nhũng ; đồng thời gìn giữ nghiêm minh kỉ cương quốc gia và bảo vệ độc lập và hòa bình với bên ngoài. Hệ thống tư pháp và tòa án độc lập từ trung ương tới địa phương là những thanh gươm bảo vệ trật tự, công bằng và bình đẳng giữa các cơ quan công quyền và với nhân dân. Quốc hội (lập pháp) là cơ quan công quyền thảo luận và ban hành các đạo luật, còn là cơ quan kiểm soát và thúc đẩy chính phủ thực hiện các chính sách thích hợp. Các cuộc điều trần, chất vấn công khai và thẳng thắn Tổng thống trước Quốc hội. Và nếu cần để bảo vệ nền tảng dân chủ của đất nước, các đại biểu Quốc hội của hai đảng có thể hợp tác để cách chức Tổng thống. Hành pháp không chỉ có nhiệm vụ điều hành các cơ quan chính phủ, mà còn có quyền yêu cầu Quốc hội thông qua các chính sách mới phù hợp với tình thế.
Bên cạnh đó, các tổ chức xã hội dân sự từ trung ương tới địa phương trong đủ mọi lãnh vực liên quan tới đời sống hàng ngày của công dân được tôn trọng và bảo vệ từ phía các cơ quan công quyền để các xã hội dân sự được độc lập, tự do thành lập và hoạt động trong khuôn khổ luật pháp của xã hội dân chủ đa nguyên. Lãnh vực hoạt động cực kì quan trọng nữa trong một xã hội dân chủ đa nguyên là các báo chí, truyền thanh, truyền hình, điện tử được độc lập và tự do hoạt động. Những trí thức, chuyên viên, những người cầm bút trở thành những tổ chức và cá nhân làm tai, mắt, miệng và cái đầu của nhân dân và toàn xã hội. Đó là những nơi phát ra tiếng nói từ lương tâm, trí tuệ của toàn xã hội !
Chính trị, kinh tế, giáo dục và văn hóa trong các xã hội dân chủ đa nguyên được tự do phát triển và cạnh tranh lành mạnh và thường xuyên. Các chính đảng, nghiệp đoàn và các tổ chức văn hóa, giáo dục được tự do hoạt động. Đó là những động cơ khuyến khích tài năng và bảo vệ công dân và các tổ chức. Nhờ vậy năng suất lao động cao, khuyến khích tinh thần sáng tạo và các chính kiến được quyền công khai tranh luận. Đây là những động lực chính để nâng cao liên tục đời sống vật chất và tinh thần của người dân.
Những giá trị căn bản và cao quí này từ những kinh nghiệm của nhân loại trải qua ngàn năm để kiến tạo một xã hội văn minh thời đại đã không được nhìn nhận, còn bị phủ nhận và đán áp ở Việt Nam suốt gần thế kỉ qua dưới chế độ xã hội chủ nghĩa. Hệ thống phân quyền hoàn toàn bị thủ tiêu trong thực tế. Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân chỉ làm theo lệnh của Bộ Chính trị, Ban bí thư. Nhưng trong thực tế chỉ một người có quyền lực lớn nhất từng thời kì, lưu manh xảo quyệt độc quyền và vài nhóm lợi ích chia chác quyền-tiền với nhau ! Nhưng họ vẫn núp đằng sau Đảng độc tài để nhân danh biện minh cho độc quyền. Nếu không làm thế họ sẽ chết sớm. Chính điều này nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã bộc trực công khai nói thẳng :
"Dù ai nói ngả nói nghiêng, dù ai có muốn bỏ Điều 4 Hiến pháp gì đó thì không có chuyện đó. Bỏ cái đó đồng nghĩa với chúng ta tuyên bố chúng ta tự sát, cho nên phải củng cố công tác chính trị tư tưởng, củng cố vai trò của Đảng" [28] .
Trong khi đó Điều 4.1 của Hiến pháp đã giành độc quyền cho đảng này : "Đảng cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội" [29] .
Sau gần 80 năm cai trị độc quyền tàn ác, vì vậy hiện nay chế độ này chỉ tùy thuộc một người có quyền lực bao trùm nhất trong từng giai đoạn và phục vụ vài nhóm lợi ích. Vì thế khi cơ hội vàng cho nhân dân và đất nước sẽ dễ bị bỏ qua, vì nó hoàn toàn đi ngược với quyền lợi ích kỉ của những người này !
Chỉ tính từ sau 4/1975 các thế lực độc tài, bảo thủ lì lợm đã "cả vú lấp miệng em", ngăn cản và đàn áp các thành phần đảng viên cộng sản tiến bộ và biết tự trọng và đàn áp dã man các nhân sĩ, trí thức dân chủ. Nên họ đã ra tay phá tan hai cơ hội vàng của Việt Nam có thể chuyển từ độc tài sang dân chủ đa nguyên.
Kiêu ngạo trước chiến thắng 4/1975 nên họ đã nuốt lời hứa hòa giải dân tộc với nhân dân, kết hợp nội lực để cùng nhau xây dựng tái thiết nhanh sau cuộc nội chiến suốt trên hai thập kỉ. Thay vào đó là nhắm mắt mù quáng thực hiện chủ trương kiêu binh của bên thắng cuộc, xuyên qua các chính sách trả thù kì thị, bắt hàng trăm ngàn binh sĩ Việt Nam Cộng Hòa nhốt trong các trại cải tạo, cưỡng bách hàng triệu dân thành thị phải đi các khu kinh tế mới, đánh đổ tư sản mại bản, lập doanh nghiệp nhà nước và các hợp tác xã nông nghiệp. Thực hiện các mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa nên các giới công nhân, nông dân bất mãn, nạn đói khủng khiếp như nạn đói 1945, lạm phát phi mã lên tới 700-800%, hàng triệu người đã bị xua đuổi trở thành thuyền nhân, phải vượt Thái Bình Dương tìm đường tị nạn. Tạo ra cảnh tang thương làm thế giới vô cùng xúc động !
Đầu thập niên 90 khi các nước cộng sản Đông Âu và Liên Xô sụp đổ, chứng minh rõ ràng là, xã hội chủ nghĩa theo mô hình Marx-Lenin đã hoàn toàn sai lầm. Đúng ra khi ấy là cơ hội vàng thứ hai không chỉ cho nhân dân mà cả cho chế độ đương thời. Nhưng họ lại như con nhím không dám nhìn sự thực, không đủ bản lĩnh và can đảm dứt khoát từ bỏ chế độ độc đảng độc tài, không dám tin vào dân tạo nội lực đoàn kết, hùng mạnh để vươn lên. Trái lại họ đã ươn hèn rủ nhau sang Thành Đô cúi đầu thần phục nhờ chế độ cộng sản Trung Quốc che chở !
***
Nay Việt Nam đang đứng trước cơ hội mới không chỉ thoát Trung mà còn có thể thoát cả nạn độc tài đảng trị, nhưng nguy cơ bỏ lỡ cơ hội lần thứ ba cũng lại rất lớn. Từ khi nhà độc tài Putin mở cuộc chiến xâm lược Ukraine từ đầu 2022 để mong tái sinh đế quốc Đại Nga đã làm đảo lộn tình hình thế giới. Tập Cận Bình đã lợi dụng thế cò hến tranh nhau để đóng vai ngư ông biển lợi trong mưu đồ thực hiện tham vọng đế quốc Đại Hán, trước hết ở Châu Á và sẽ mở rộng ra trên thế giới trong thế kỉ này.
Vì thế Hoa Kì, EU và NATO đang liên minh chặt chẽ trong quốc phòng, ngoại giao và kinh tế, thương mại để cô lập Putin. Ngoài ra Hoa Kì, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc còn lập Liên minh Bộ tứ, cùng với các nước Châu Á khác và EU thiết lập một chiến lược mới bao vây và ngăn chặn ý đồ chiếm Biển Đông làm bàn đạp để thao túng thương mại và kinh tế trên toàn thế giới của Tập Cận Bình [30] .
Cả thế giới đang bước vào thời kì mới, trong đó Đông Nam Á và Châu Âu là hai trung tâm biến động nóng. Trung Quốc đang gặp những khó khăn lớn trong kinh tế, thương mại. Những chống đối của nhân dân ngày càng gia tăng khiến cho nội tình tranh chấp giữa các phe trong Đảng cộng sản Trung Quốc ngày càng căng thẳng. Tập Cận Bình đang đứng trước những thử thách rất gay gắt, cả nội trị lẫn đối ngoại. Để cứu vãn quyền lực cá nhân, nhà độc tại họ Tập có thể đưa ra những hành động phiêu lưu với bên ngoài để mong tạo lại ảnh hưởng trong đảng và nhân dân. Tập Cận Bình sẽ gia tăng áp chế, kể cả vũ lực đối với Đài Loan và các nước lân bang với Trung Quốc, đặc biệt với Việt Nam. Như mới ít ngày trước đây họ Tập đã tới Hà Nội ép Nguyễn Phú Trọng phải chấp nhận gia nhập "Cộng đồng cùng chung vận mệnh Trung Quốc – Việt Nam" dưới sự chỉ huy của Trung Quốc [31] .
Tình hình trên phản ảnh thái độ, hoàn cảnh và ý đồ rất rõ ràng của Nguyễn Phú Trọng và Tập Cận Bình. Nguyễn Phú Trọng chỉ mong kéo dài chế độ toàn trị để củng cố quyền hành cho cá nhân và phe cánh, vì đang đứng trước nguy cơ tranh giành quyền lực và tiền bạc ở ngay trong Trung ương trước Đại hội 14 không còn xa, nên cần dựa vào Tập Cận Bình để được che chở. Nhưng trong khi đó Tập Cận Bình lại tương kế tựu kế, sẽ lợi dụng từng bước lôi kéo và ép chế Việt Nam vào trong cái lồng "Cộng đồng cùng chung vận mệnh" dưới sự chỉ huy của Trung Quốc với mục tiêu cuối cùng là Việt Nam sẽ bị Bắc thuộc [32] !!!
Âm mưu đen tối của họ Tập và thái độ luồn cúi của Nguyễn Phú Trọng đang gây lo ngại và bất bình chính đáng rất lớn trong nhiều thành phần yêu nước dân chủ Việt Nam ở trong và ngoài nước, kể cả những đảng viên cộng sản tiến bộ và biết quí lòng tự trọng. Tùy theo tình hình quốc tế phát triển và phản ứng của của các bên liên quan chính, như Trung Quốc, Nga một bên và bên kia là Hoa Kì, EU, NATO, Việt Nam, Đài Loan, Nhật, Ấn… sẽ đưa tới một số khả năng. Trong đó chứa đựng nguy cơ rất xấu cho các phe nhóm trong Đảng cộng sản Việt Nam chạy theo Tập Cận Bình và từ đó mở ra cơ hội rất lớn cho dân tộc ta là, không những có thể thoát Trung mà còn có thể thoát khỏi và chấm dứt chế độ độc tài toàn trị, theo cách cai trị văn hóa sai lầm của mô hình Marx-Lenin đã phá hoại đất nước và đàn áp nhân dân ta gần một thế kỉ nay và nay đang cúi đầu tìm sự che chở của Tập Cận Bình !
Mục tiêu của Nguyễn Phú Trọng : Kéo dài chế độ toàn trị để tham quyền tiếp nên phải nhờ họ Tập che chở. Mục tiêu của Tập Cận Bình : Đẩy Việt Nam vào vòng kiềm tỏa Bắc thuộc dưới tên mới "Cộng đồng cùng chung vận mệnh".
Mục tiêu rõ ràng và dứt khoát của những người dân chủ yêu nước chúng ta : Thoát Trung và Thoát Cộng ! Nhân dân bất mãn sẽ đứng dậy, các tổ chức dân chủ, yêu nước hãy kết đoàn cùng nhân dân đấu tranh kết hợp với sức mạnh thời đại của các nước tiến bộ dân chủ đa nguyên !
Đây là cơ hội cực kì tốt cho các đoàn thể và lực lượng dân chủ yêu nước thuộc các thành khác nhau ở trong và ngoài nước, kể cả những đảng viên cộng sản tiến bộ và biết quí lòng tự trọng. Mùa Xuân mới đang tới trên quê hương với gần 100 triệu đồng bào. Hãy quyết chí cùng nhau liên kết đấu tranh để mở ra một tương lai mới vinh quang cho Việt Nam, hạnh phúc cho dân tộc !
Âu Dương Thệ
29/12/2023
[1] . Đài Bắc kinh 1.12.2023
[2] . Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (cri.cn)
[3] . Âu Dương Thệ, die Vietnampolitik der USA – von der Johnson- zur Nixon-Kissingerissinger Doktrin. Oder : Die Neuorientierung der amerikanischen Außenpolitik (Chính sách VN của Hoa kì – Từ học thuyết Johnson tới chủ thuyết Nixon-Kissingerissinger. Hay : Chính sách đối ngoại mới của Hoa kì. Luận án Tiến sĩ, 541 tr., Peter Lang Verlag, Frankfurt-Bern-LasVegas, 1979 ; Die Vietnampolitik der USA-von der Johnson-zur Nixon-Kissinger-Doktrin oder ... - Au Duong The - Google Books
[4] . Như 3, tr. 119
[5] . Như trên, tr.371
[6] . Như trên, tr.172
[7] . Như trên, tr. 415 tt ; Stephen B. Young : 'Sự phản bội của Henry Kissinger là nguyên nhân chính khiến Việt Nam Cộng hòa sụp đổ' - BBC News Tiếng Việt
[8] . Như trên, tr. 415
[9] . Hè 1974 tại trụ sở của phái đoàn VNCH tại Paris Tác giả đã đọc toàn bộ biên bản các cuộc họp về Hội nghị Paris về VN suốt 4 năm và có dịp trao đổi ý kiến với một số chính trị gia VN khi đó.
[10] . Hải chiến Hoàng Sa 1974 – Wikipedia tiếng Việt
[11] . Như 3, tr. 480 tt
[12] . http ://www.youtube.com/watch ?v=o5kS-xFvN7A ;
[13] . Lê Duẩn, Bài thuyết trình trước Hội nghị lần thứ 9 của Ban chấp hành trung ương Đảng Lao động 12.1963, Học tập (nay là Tạp chí CS) 2.1964
[14] . Cùng tác giả, THÔNG LUẬN - Văn hóa Marx-Lenin còn kìm kẹp dân tộc ta bao lâu nữa ? (thongluan-rdp.org)
[15] . Võ Nguyên Giáp, Thấm nhuần hơn nữa quan điểm thực tiễn, phát triển sáng tạo lí luận đưa đất nước tiến lênh nhanh hơn, vững mạnh hơn", Tạp chí Cộng sản số 15, 5.2002
[16] . Nhân dân 21/6/2003 ; cùng tác giả, Việt Nam "Đổi mới" ? ! Hay : Treo đầu dê, bán thịt chó ! Tập I (lulu.com), Tập I, tr. 192
[17] . Đỗ Mười nói tại Hội nghị triển khai các chương trình và đề tài khoa học xã hội cấp nhà nước giai đoạn 1997-2000", Nhân Dân 11.5.97, Tập I, tr. 193
[18] . Như 14
[19] . Tập I, 260 tt, 315 tt
[20] . Tập I, tr. 414 tt
[21] . Cùng tác giả, THÔNG LUẬN - Tại sao Nguyễn Phú Trọng lại vừa phải giở trò cũ ? (thongluan-rdp.org)
[22] . Vụ án Vạn Thịnh Phát : Bị can Trương Mỹ Lan rút cả trăm nghìn tỷ … (bing.com), VoV.vn 21/11/2023
[23] . Tập I, tr. 289 tt
[24] . Tập I, tr. 137 tt
[25] . Cùng tác giả, - Tương lai lại tự chui vào rọ ! (thongluan-rdp.org)
[26] . Cùng tác giả, THÔNG LUẬN - Tình hình Việt Nam sau gần 40 năm gọi là "Đổi mới" (thongluan-rdp.org)
[27] . Tập II, tr. 264-68
[28] . Nguyễn Minh Triết trong tư cách Chủ tịch nước kiêm Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng, nói tại Tổng cục Chính trị Quân Đội Nhân Dân ngày 27/8/2007 nhân dịp 62 năm "Cách mạng Tháng 8" - VTV3 27/8/2007, Tập I, tr. 381
[29] . Hiến pháp năm 2013 (thuvienphapluat.vn)
[30] . Tại sao Nguyễn Phú Trọng lại vừa phải giở trò cũ : https://vietnamthoibao.org/vntb-tai-sao-nguyen-phu-trong-lai-phai-gio-tro-cu-trong-dip-don-tong-thong-biden-phan-1/
[31] . Cùng tác giả, - Tương lai lại tự chui vào rọ ! (thongluan-rdp.org)
[32] . Như trên