Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

05/12/2017

Việt Nam kiểm toán hàng loạt dự án BOT, chiến thắng của 'bên thứ ba' ?

Khánh An

Hàng loạt d án BOT giao thông s b kim toán vào năm 2018, theo kế hoch va được Kim toán Nhà nước công b hôm 5/12, mt ngày sau khi Th tướng Nguyn Xuân Phúc ra lnh tm ngừng thu phí trm BOT Cai Ly vì cuc "biu tình" bng tin l ca các tài xế.

kiemtoan1

Tài xế vui mng sau khi Th tướng Nguyn Xuân Phúc ra lnh dng thu phí trm BOT Cai Ly vào ngày 4/12/2017.

Các động thái ca chính ph Vit Nam được mt nhà phân tích nhn đnh là "khá dè dt" trước phn ng d di nhưng ôn hòa và thông minh ca người dân, vn là "bên th ba" đã bị gạt ra ngoài trong hp đng gia nhà nước và ch đu tư.

Một nhà phân tích và vn đng cho xã hi dân s ti Vit Nam, Tiến sĩ Nguyn Quang A, cho rng chính ph Vit Nam đang rơi vào tình trng "lúng túng" và "dè dt" trước tình trng "nóng lên tng hi" của trm thu phí BOT Cai Ly.

Ông nói : "Tôi cho rằng phn ng ca chính ph khá dè dt và chng t s tranh giành gia các quan đim khác nhau còn rt mnh trong chính ph".

Theo kế hoch được Tng kim toán Nhà nước H Đc Phc ký ban hành ngày 4/12, mt lot các d án xây dng và đu tư theo hình thc BOT trong lĩnh vực giao thông như d án nâng cp, ci to Quc l 1 Đng Nai, Lâm Đng, Quc l 18 đon Bc Ninh-Uông Bí, d án đường cao tc Trung Lương-M Thun, công trình cu Vit Trì-Ba Vì, hm đường b qua đèo C-Quc l 1, cu Bch Đng-Thành phố Hồ Chí Minh… s nm trong chương trình làm vic ca cơ quan kim toán vào năm ti.

Theo cơ quan này, đã có 27 d án BOT b kim toán vào năm 2016 và b rút chi phí đu tư xung 1.150,46 t đng, giúp gim thi gian thu phí hoàn vn so vi d án ban đu tng cng hơn 107 năm.

Phản ng ‘dè dt’

Kế hoch kim toán các d án BOT được đưa ra vào thi đim Th tướng Nguyn Xuân Phúc va h lnh dng thu phí trm thu phí Cai Ly, Tin Giang, t 1 – 2 tháng, sau nhng ngày hn lon vì cuc "biu tình" bng tin l ca gii tài xế. Trm thu phí Cai Lậy đã phải x trm nhiu ln trong ngày đu tiên m ca thu phí tr li hôm 30/11 vì các tài xế đng lot np tin phí dư 100 đng và đòi thi li t tin rt ít được s dng này.

Trước đó vào tháng 8, trm này cũng đã phi dng thu phí ch sau 2 tun khai trương vì "chiến thut" tr phí bng tin l ca người dân, gây ách tc giao thông nhiu gi lin. B Giao thông vận tải ngay sau đó phi ra quyết đnh gim mc phí qua trm t 35.000 đng – 180.000 đng xung còn 25.000 đng – 160.000 đng, nhưng người dân vẫn cho rng vic h phi đóng phí trên con đường mà h đã đóng thuế xây dng là phi lý.

Nguyên nhân cốt lõi ca "cuc chiến" gia người dân và nhà đu tư-nhà nước, theo Tiến sĩ Nguyn Quang A, là do người dân – bên th ba trong hp đng BOT – đã b loi ra ngoài vì li ích ca nhà đu tư và nhà nước. Ông phân tích :

"Bản thân BOT, nếu làm đúng, là rất tt. Nhưng đáng tiếc là Vit Nam có s cu kết gia chính quyn vi các doanh nghip thc hin d án BOT đ bóp méo sơ đ vì li ích riêng tư ca h".

"Sự phn kháng dân s mt cách rt ôn hòa và đúng pháp lut ca người dân là mt điều rất đáng hoan nghênh. Bây gi người dân đã biết h là mt bên th ba trong hp đng ca bt kỳ d án BOT nào vì h là người chi tr trc tiếp khon phí đy, nhưng h li b loi ra ngoài".

Bên thứ ba đang cm lái ?

Những ngày qua, cuc chiến BOT Cai Ly có vẻ như đã tr thành cuc chiến chung khi nhng tin tc v v này được cp nht và chia s chóng mt trên c truyn thông chính thng ln mng xã hi. Đc bình lun ca người dân, ai cũng có th hiu h đang ng h và đng v phía nào.

Luật sư Phm Công Út, Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, cho rng cuc chiến này nhn được s ng h ca công chúng mt phn còn là vì cách đu tranh rt "dí dm" và "sáng to" ca các anh tài xế "ly".

"Người dân min Tây Nam B th nht là người khí khái, th hai h cũng có nhng cái láu cá của h. Khi gp nhng s c này, h cũng có cách đ h tn ti được. đây, người ta dùng t mi gi h là nhng tài xế ‘ly’, nhưng ‘ly’ d thương vì cách cư x không gay gt nhưng li khiến phía bên kia lúng túng. Vi cách x lý rt linh hot, dí dỏm, hiu qu ca my anh nông dân Hai Lúa này thì không mt thế lc cường quyn, thế lc tài phit nào có th bóp chết được h".

Trong cùng ngày 5/12, tỉnh Khánh Hòa cũng phi t chc "hp khn" liên quan đến trm thu phí BOT Ninh An, thuc th xã Ninh Hòa. Trước đó, hôm 4/12, các tài xế đây cũng s dng chiêu thc tr tin l hoc tin mnh giá cao để đi qua trm khiến cho giao thông khu vc b kt xe nhiu gi lin.

Trả li báo Người Đưa Tin hôm 5/12, lãnh đo tng cc Cnh sát, B Công an Vit Nam, cho biết đã phi tăng cường lc lượng ti BOT Cai Ly và nhiu trm thu phí khác đ bo đm an inh trật t.

Trong báo cáo gửi Th tướng Nguyn Xuân Phúc hôm 4/12, B Công an nói h ghi nhn được 12 xe thường xuyên qua li trm Cai Ly đ gây ri, kích đng, cn tr giao thông. Nhưng theo Tiến sĩ Nguyn Quang A, vic đi qua li trm là quyn hp pháp của công dân.

"Người ta bo có 14 người thường xut hin. Nhưng tôi nghĩ nếu nhng người đó mà có Lng Sơn và đi đi li li 20 ln, 50 ln [qua trm] thì đy vn là quyn hoàn toàn hp pháp ca người ta, không có c gì đ bo rng đy là gây ri c".

Tin cho hay chủ đu tư BOT Cai Ly, ông Nguyn Phú Hip, cũng va có báo cáo nhanh gi Văn phòng Chính ph và các cơ quan hu trách trong ngày 5/12. Trong đó, ông Hip yêu cu Chính ph, B Công an, B Giao thông vận tải và chính quyn Tin Giang phi sm điu tra các hành vi gây rối, làm mt an ninh trt t trong khu vc.

Nhưng bt chp phát ngôn ca gii hu trách, các tài xế được cho là "gây ri" đã được người dân tung hô như nhng "anh hùng" trên mng xã hi. Còn Tiến sĩ Nguyn Quang A cho rng chính ph nên trân trng nhng người b cho là "gây ri" đ t h, có th phát hin ra tiêu cc, tham nhũng, điu mà Tng bí thư Nguyn Phú Trng đã c vũ trong thi gian qua.

Khánh An

Nguồn : VOA, 05/12/2017

******************

Thủ tướng họp ‘nóng’ vụ BOT Cai Lậy, dừng thu 1 tháng (VOA, 04/12/2017)

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc ra lệnh tạm dừng hoạt động trạm thu phí BOT Cai Lậy một tháng để chờ hướng giải quyết.

dungthu1

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã phải họp "nóng" hôm 4/12 về vụ BOT Cai Lậy.

Quyết định của ông Phúc được đưa ra trong một cuộc họp khẩn chiều ngày 4/12, sau khi nhiều tài xế đã sử dụng tiền lẻ mua vé để phản đối việc trạm đặt sai vị trí, thu phí không hợp lý và đã gây ùn tắc giao thông nghiêm trọng trong nhiều ngày.

Từ thành phố Hồ Chí Minh, luật sư Nguyễn Thanh Lương nói với VOA tiếng Việt rằng ông không tin tưởng vào bất kỳ giải pháp nào của người đứng đầu chính phủ vì không cách nào giải quyết được tận gốc vấn đề lợi ích nhóm ở Việt Nam :

"Có nhiều vấn đề của phần chìm trong tảng băng mà chưa lộ ra. Đây không phải thuần túy là vấn đề trạm thu phí Cai Lậy, vì khi thực hiện một dự án như vậy thì dây mơ rễ má chằng chịt trong xã hội Việt Nam đầy rẫy tham nhũng. Việc xử lý vấn đề này của thủ tướng thì tôi cũng không tin cậy, nếu có thì cũng nửa vời, vì không chỉ một BOT Cai Lậy Tiền Giang mà còn rất là nhiều cái khác. Bản chất của nó là lợi ích nhóm, một hình thức đầu tư vốn ít mà đem lại nhiều tiền do ăn trên xương máu của nhân dân".

Truyền thông trong nước cho hay Thủ tướng Phúc yêu cầu tạm dừng thu phí trong 1 tháng để Bộ Giao Thông Vận tải, cùng địa phương, doanh nghiệp đánh giá toàn diện dự án trước khi có quyết định trở lại.

dungthu2

BOT Cai Lậy hỗn loạn ngày 30/11/2017

Báo Thanh niên trích lời Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết như vậy, chỉ ít phút sau khi phiên họp do ông Phúc chủ trì kết thúc trong đó có bàn về câu chuyện BOT Cai Lậy.

Ông Mai Tiến Dũng nói : "Riêng với Cai Lậy, thủ tướng quyết định tạm dừng thu phí 1 tháng và giao Bộ Giao thông vận tải đánh giá toàn diện và đề xuất phương án xử lý, kết hợp với tỉnh Tiền Giang xử lý cụ thể trên tinh thần hợp lý, hợp tình, hợp lòng dân".

Ông Đinh Quang Tuyến, một nhà hoạt động ở thành phố Hồ Chí Minh, nêu nhận định : "Nếu như quốc lộ này tắc nghẽn thì nó sẽ làm tắc nghẽn toàn bộ nền kinh tế. Vì đặt trạm thu phí BOT ở ngay đường chính một cách bất hợp pháp, nên chuyện này có thể bất ngờ trở thành vấn đề sống còn của cả thể chế. Nếu như họ duy trì trạm BOT này thì chỉ có một nhóm lợi ích được lợi thôi".

Truyền thông trong nước tối ngày 4/12 đưa tin nói chính phủ nhìn nhận rằng quá trình thực hiện có chỗ này chỗ kia chưa đúng nguyên tắc, chưa hợp lòng dân, nên ông Phúc chỉ đạo là "phải cầu thị lắng nghe phản ánh của người dân, doanh nghiệp, trên cơ sở thượng tôn pháp luật và có sự điều chỉnh cho phù hợp, hợp lòng dân".

Ông Tuyến cho rằng vấn đề trạm BOT Cai Lậy là một sự "ức chế, bùng nổ nghiêm trọng", chứ không đơn giản chỉ là "vài chục nghìn đồng lẻ", và cần phải do Bộ Chính trị giải quyết :

"Bộ Chính trị phải bàn với nhau và nói chuyện với các nhóm lợi ích, chứ không phải ông Nguyễn Xuân Phúc. Trong Bộ Chính trị và trong cả thể chế có nhiều nhóm, trong đó không thể vì một nhóm mà các nhóm khác hi sinh được, nên các nhóm còn lại sẽ gây áp lực để nhóm đang khai thác BOT này đành phải chấp nhận mà lùi bước, vì sự tồn vong của cả thể chế".

dungthu3

Người dân cho rằng việc đặt trạm BOT trên quốc lộ 1 qua địa phận tỉnh Tiền Giang thu phí cho tuyến tránh là bất hợp lý. Họ dùng tiền lẻ, tiền xu… trả phí để cố tình kéo dài thời gian qua trạm.

Có cùng nhận định với ông Tuyến, luật sư Lương nói rằng vấn đề BOT Cai Lậy là một trong các khía cạnh bề nổi của vấn nạn tham nhũng do các nhóm lợi ích ở Việt Nam thao túng và lũng đoạn nên rất khó có thể xử lý triệt để.

Ông nói thêm : "Thực chất đó là một sự thỏa hiệp và dàn xếp với nhau để che đậy, bưng bít mặt trái của xã hội trong các vấn đề liên quan đến tham nhũng. Việc này 5 ông thủ tướng cũng không giải quyết được".

Báo Zing tối ngày 4/12 trích lời ông Dũng nói : "Quan điểm của Thủ tướng là chủ trương về BOT nhất quán để thu hút nguồn lực đầu tư ngoài vốn ngân sách Nhà nước. Nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện những gì chưa đúng thì cơ quan chức năng phải biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của dân".

Quay lại trang chủ
Read 671 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)