Vài tháng trước, báo chí đã viết cả trăm bài chứng minh Vũ nhôm đáng tội thế nào : Mua hàng chục công sản (nhà/đất) từ chính quyền Đà Nẵng với giá rẻ mạt không thông qua đấu giá rồi sang tay ăn chênh lệch hoặc giữ lại kinh doanh, phân lô bán nền [1].
Toàn cảnh khu Trung tâm Triển lãm Quốc gia Giảng Võ 40 năm tuổi bị phá bỏ để thay bằng khu chung cư và cửa hàng ở trung tâm Hà Nội hôm 13/9/2016 - AFP
Lò xuất hiện ngay, Vũ nhôm cùng nhiều quan chức Đà Nẵng bị đưa vào lò.
Vài ngày gần đây, báo chí lại dậy sóng vụ Thủ Thiêm. Chỉ đơn cử một doanh nghiệp - Đại Quang Minh - được giao dự án theo hình thức xây dựng-chuyển giao (BT-Build&Transfert) : Tự bỏ tiền ra làm 11km đường và 1,5km cầu Thủ Thiêm 2 (với mức giá được duyệt trên trời - 1.000 tỷ/km đường và hơn 3.000 tỷ cho cầu) để đổi lại nhận tới 105ha đất vàng xây khu đô thị (có nơi bán tới 350 triệu/m2) [2].
Lò đã rục rịch, củi Sài Gòn sắp bị đưa vào lò.
Thế nhưng, cùng lúc đó tại Hà Nội, VinGroup :
Mua lại khu đất 35.075 m2 tại 29 Liễu Giai - một vị trí siêu trung tâm Hà Nội - chỉ với giá 18 triệu/m2 từ SCIC (Tổng công ty Kinh doanh vốn nhà nước), trong khi giá thị trường 200-300 triệu/m2, để rồi triển khai dự án tầm cỡ số 1 Hà Nội Vinhomes Metropolis với nhiều khối nhà chung cư từ 43-47 tầng có tổng diện tích sàn 239.330 m2 và bán ra với giá 80-100 triệu/m2 sàn (8-10 tỷ/căn hộ) [3].
Mỗi ngày trôi qua, Vingroup của tỷ phú Vượng thu về bao nhiêu tiền?
Bỏ ra 1.500 tỷ thâu tóm 90% cổ phần công ty Triển lãm Giảng Võ thông qua cổ phần hóa (số tiền này thành vốn điều lệ của chính công ty mà VinGroup kiểm soát nên nhà nước không thu được đồng nào) để có được gần 68.380 m2 tại 148 Giảng Võ - một vị trí siêu trung tâm khác ở Hà Nội, với cam kết ban đầu xây dựng Khu Triển lãm quốc gia ở Mễ Trì và Khu Triển lãm quốc tế ở Đông Anh (một hình thức BT).
Thế nhưng, sau nhiều lần điều chỉnh quy hoạch, 75 ha ở Mễ Trì đã được chuyển đổi công năng để làm khu đô thị, trở thành đất đối ứng để VinGroup xây cái gọi là Thành phố Triển lãm ở Đông Anh với diện tích 300 ha. Chưa biết bao giờ Thành phố Triễn lãm này (khởi công năm 2016) sẽ hoàn thành, cũng như chưa có dấu hiệu nào cho thấy khi xây xong sẽ được bàn giao lại cho nhà nước, chỉ biết là 68.380 m2 đất vàng tại Giảng Võ và 75 ha tại Mễ Trì đã được VinGroup lên kế hoạch xây chung cư và khu đô thị cao cấp [4].
Đặc biệt hơn, sau khi VinGroup có được khu đất số 29 Liễu Giai và số 148 Giảng Võ, cả hai khu đất này trở thành hai vị trí duy nhất được UBND Hà Nội "đặc cách" cho phép xây trên 45 tầng ngay trong khu vực nội đô lịch sử - đi ngược với Quy hoạch Vùng Thủ đô được Thủ tướng phê duyệt trước đó (theo đó, phải hạn chế xây dựng cao tầng) [5].
Chiêu thức tương tự - thâu tóm đất công "không thông qua đấy giá" bằng cách mua giá rẻ, cổ phần hóa hoặc điều chỉnh quy hoạch/công năng sử dụng đất - song khác với Vũ nhôm và Thủ Thiêm là những đối tượng mà báo chí tập trung lên án, VinGroup gần như miễn nhiễm với quyền lực thứ tư. Gần một năm trước đây, Thời báo Kinh tế Việt Nam đã xóa chi tiết VinGroup bị Bộ Tài chính phát hiện mua rẻ khu đất 29 Liễu Giai chỉ vài giờ đồng hồ sau khi đăng tải [6].
Cũng chẳng có tờ báo nào đặt vấn đề vì sao từ UBND Hà Nội cho tới Chính phủ thường xuyên có những điều chỉnh quy hoạch/công năng sử dụng đất có lợi cho VinGroup, chẳng bù với Thủ Thiêm khi báo chí phân tích chi tiết từng văn bản bất hợp lý và bất hợp pháp ra sao.
Tương tự, Văn phòng Chính phủ cũng từng thừa ủy quyền Thủ tướng giao Thanh tra chính phủ đưa cả hai khu đất 29 Liễu Giai và 148 Giảng Võ vào diện thanh tra năm 2017, nhưng tới nay đã hơn 1 năm mà vẫn chưa có kết quả [7].
Báo chí ngó lơ, thanh tra làm ngơ, thế nên dẫu có cả một Vũ nhôm + Thủ Thiêm ngay giữa lòng Hà Nội mà vẫn chẳng thấy cái lò đâu.
Cái lò quả thật có mắt. Chỉ là, như mù.
Nguyễn Anh Tuấn
Nguồn : RFA, 13/05/2018
[1] http://dantri.com.vn/kinh-doanh/ai-da-dong-y-ban-nhieu-nha-dat-cong-san-...
[2] http://www.motthegioi.vn/thoi-su-c-66/dai-quang-minh-lam-4-tuyen-duong-d...
[3]&[7] http://www.asia-pacific.vn/news/detail/loat-sieu-du-an-dia-oc-vao-tam-ng...
[4] https://www.facebook.com/nguyen.anh.tuan8690/posts/1570321536316067
[5] http://cafebiz.vn/vi-tri-duy-nhat-trong-noi-do-lich-su-ha-noi-duoc-phep-...
[6] https://www.facebook.com/nguyen.anh.tuan8690/posts/1724004647614421