Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

14/02/2017

Khác biệt giữa dân chủ pháp trị và độc tài toàn trị

Thiện Ý

Có quan niệm cho rng chính tr và đo đc là hai phm trù khó có s dung hp, "chính tr đi vào thì đo đc đi ra". Vì nói đến chính tr là người ta hay nghĩ đến các th đon, âm mưu giành chính quyn đ thc hin nhng ch trương chính sách cai tr ; người hay đảng cm quyn có th vn dng mi phương cách dù gian trá, bt chính, vô nhân đo, phn đo đc, vô luân đ đt mc tiêu cá nhân hay tp th.

phaptri1

Lễ khai mc Đi hi Đng Cng sn Vit Nam ln th 12, 21/1/2016. (nh tư liu)

Quan niệm này có th phn ánh phn nào sinh hot chính tr thc tế, nhưng ch đúng v mt tiêu cc ca chính trị, mà không đúng v mt tích cc và chính mt tích cc này ca chính tr mi phn ánh trung thc ni dung và ý nghĩa cao đp ca chính tr, phù hp vi nhân đo, đo đc xã hi. Theo đó t ng chính tr bao gm hai cơ cu t chc và nhân s điu hành chính quyền đ thc hin ch trương, chính sách cai tr sao cho có hiu qu thc tế là làm cho dân giàu, nước mnh, mi tng lp nhân dân được sng trong đc lp, t do, công bình, m no và hnh phúc.

Một chính đng, mun nm được chính quyn theo vương đo, phải chng t trước nhân dân là mt đng chân chính, vng mnh v t chc, đưa ra được các ch trương, chính sách ích quc, li dân có tính thuyết phc và kh thi. Người làm chính tr chuyên nghip, mun nm được chính quyn, trước hết phi chng t tài năng và đạo đc cá nhân trước chính đng ca mình (nếu mun nm chính quyn thông qua chính đng), hay trước nhân dân (nếu mun nm chính quyn vi tư cách cá nhân). Như vy, chính tr và đo đc dù hai phm trù vn có s dung hp và là mt s kết hp phi có theo ý nghĩa chính danh, cao đp ca t ng chính tr. Chng qua, quan nim cho rng gia chính tr và đo đc không th dung hp, xut phát t nhng biu hin tiêu cc ca các hot đng chính tr thc tin ca các chính đng và các chính tr gia bt chính, bất lương, làm chính tr theo trường phái bá đo, ch vì li ích cá nhân hay chính đng ca mình. Thế nhưng, thc tế vi các biu hin tích cc ca các chính đng và các chính tr gia chân chính, lương ho, đã xác tín ni dung và ý nghĩa cao đp của từ chính tr. Đng thi cũng chính thc tế th hin mt tiêu cc ca các chính đng và các chính tr gia bt chính, bt lương, đã làm mt nim tin ca nhân dân, khiến chính tr có bn cht trái đo đc, vô nhân đo.

Vì vậy, dưới mt qun chúng và công lun xã hi, đo đc chính tr đã là chun mc xét đnh, tín nhim, tuyn chn, đánh giá các chính đng và các chính tr gia chuyên nghip. Trên thc tế, qun chúng và công lun luôn gi vng các chun mc này và không b qua nhng vi phm chun mc đo đc đối vi các chính đng hay các chính tr gia tham chính.

Trên thực thế cho thy ý nghĩa tích cc, cao đp ca chính tr thường th hin mc đ cao trong các chế đ chính trị "dân chủ pháp tr" ; còn ý nghĩa tiêu cực xu xa ca chính tr hu như ch th hin trong các "chế đ đc tài" các kiểu (quân chủ chuyên chế, tôn giáo chuyên chế, đc tài quân phit, cng sn chuyên chính hay cng sn đc tài toàn tr…). Thực tế ai cũng có th thy rõ s khác bit vế ý nghĩa chính tr tt hay xu nơi các nước theo chế độ dân chủ và các nước theo chế đ đc tài.

Tại Hoa Kỳ, như quý đc gi quan tâm đu biết qua các cuc tranh c vào các chc v dân c hay công c, tiêu chun đo đc cá nhân chính tr gia là mt tiêu chun hàng đu gn lin vi tài năng các ng viên đc lp cũng như do chính đng đưa ra. Trong các cuc bu c vào các chc v dân c các cp liên bang hay tiu bang và đa phương nói chung, mt s ng viên đã phi b cuc sau khi công b ý đnh ra tranh c hay mi bước vào tranh c mt thi gian, do b c tri hay truyền thông báo chí đưa ra trước công lun nhng vi phm đo đc cá nhân. Thông thường, các ng viên biết t trng phi b cuc, vì nhng vi phm pháp lut liên quan đến ái tình bt chính (vi phạm lut hôn nhân gia đình) hay trốn thuế, th hin mt phẩm chất thiếu trung thc, bt xng vi nhân cách mt người đi din làm vic cho dân cho nước. Vì vy, trong cuc bu c va qua nhng người chng ng c viên Tng thng Donald Trump đã c đưa ra nhng quan h ba bãi trong đi thường ca ông Trump vi ph nữ và c buc ông phi công khai h sơ khai thuế. Nhưng rt cuc ng c viên Trump đã không h hn gì, có l ông đã không vi lut (hôn nhân gia đình và thuế v) mà vợ con ca ông và s thuế đã biết rõ thc cht các v t cáo này chăng ? Do đó, trong các cuộc bầu c tranh c t do Hoa Kỳ, mi người đu có quyn bóc trn đi tư cá nhân ca mt ng viên mà không s b kết ti vi phm đi tư cá nhân là như vy.

Đối vi các chc v công c cũng vy, ngoài tài năng, phm cht đo đc ca các ng viên cũng được xét đến. Vì vy nhng người sau khi được tân Tng thng Donald Trump (cũng như các v tin nhim) mời tham gia ni các còn phi được s chun thun ca Quc hi đ được xét nhiu mt trong đó có phm cht đo đc cá nhân. Mt đin hình dưới thi Tng thng Barrack Obama nhiệm kỳ đu, đã có ba nhân vt được ông đ c vào các chc v công quyn, nhưng hai trong ba v này đã phi t chi s đ c sau khi b phanh phui thiếu thuế. Đó là cu Thượng Ngh sĩ Tom Dashle, tng là lãnh t đng Dân Ch ti Thượng Vin, tuyên bố không nhn chc B trưởng Y tế đc trách chương tình ci t y tế đy tham vng ca Tng thng Obama, vì đã quên tr tin thuế 130.000 USD. Khi loan báo quyết đnh rút lui, ông Dashle nói rng ông không th nào thi hành công v vi nim tin không trọn vẹn ca Quc hi và người dân M". T chi ca ông Dashle được đưa ra ch vài tiếng đng h sau khi bà Nancy Killefer, người được Tng thng Obama đ c làm người qun tr ngân sách Tòa Bch c, mt chc v mi nhm theo dõi s chi tiêu tránh lãng phí của chính phủ, phi t nhim cũng vì vướng mc vi tin thiếu thuế trong quá kh. Riêng ông Tim Geithner được đ c gi chc B trưởng Tài chánh thì khi phi t nhim, vì đã kp sa sai s thiếu thuế. Trong cuc phng vn ca đài truyn hình NBC, Tng thng Obama nói ông rất bun, hi tiếc và có li trong vic gii quyết v vic này. Ông nói : "Tôi nhìn nhn mình đã sơ sut, lm li này quan trng cho c ni các, vì chúng ta mun gi đi thông đip rng nước M không có hai b lut riêng r, mt dành cho người có chức quyn, và mt dành cho dân nghèo".

Trong khi đó, chế đ đc tài toàn tr cng sn ti Vit Nam, chng cn nói ra thì nhân dân Vit Nam ai cũng biết chính tr không có đo đc và không cn đo đc. Vì vy khác vi chế đc dân ch, các chc v công cử đu do s chn la duy nht ca Đảng Cộng sản Việt Nam. Tiêu chun hàng đu đ được la chn không phi là nhân cách, tác phong và đi sng đo đc mà là lòng trung thành được th hin trong quá trình thc hin các ch trương, chính sách. Tiêu chun tài năng cũng cần, nhưng ch là đ làm tt nhim v đng giao phó, vì li ích ca đng ch không phi li ích ca dân. Trong các cuc bu c, Đảng Cộng sản Việt Nam chn ng c viên đ dân bu. Các c tri cũng được quyn phê phán có mc đ, nhưng nghiêm cm bi móc đi tư cá nhân nh hưởng không tt cho đng. Truyn thông, báo chí thì nhà nước nm đc quyn nên lý lch các ng c viên đng cho biết đến đâu thì dân biết đến đó. Ti trn thuế ch áp dng cho nhân dân, cũng như quan h bt chính dù vi phm lut hôn nhân gia đình là không có hay có cũng không được áp dng vi các ng c viên được đng chn và các quan chc nhà nước cao cp. Đó là thc trng ph biến dưới chế đ "Cng hòa Xã hi Ch nghĩa Vit Nam" hin nay.

Như vy có th nói, chính tr phi có đo đc, s vi phm đo đc chính trị là do các hành vi ca các chính đng và nhng người làm chính tr. Có khác chăng là cách x lý các vi phm đo đc chính tr trong chế đ dân ch có khác chế đ đc tài. S khác bit này được th hin qua cách x lý ca Tng thng Obama và s t giác, tự x nhng vi phm đo đc chính tr ca nhng người được đ c vào các chc v công quyn Hoa Kỳ. Trong khi đó, dưới chế đ cng sn Vit Nam, nhng ng c viên được đng chn không t giác t chi s đ c ca đng khi thy mình bt xng v đo đc đã đành, mà chính Đảng Cộng sản Việt Nam còn coi nh tiêu chun đo đc và tìm cách bao che nhng vi phm pháp lut ca các viên chc cm quyn vì li ích cao nht ca đng.

Tựu trung, trong chế đ đc tài toàn tr như Vit Nam hin nay, có hai th lut pháp, mt cho nhân dân và mt cho nhng k cm quyn. Như thế, nó tiêu biu cho mt tiêu cc ca chính tr, làm mt ý nghĩa cao đp ca chính tr, khiến nhiu người lm tưởng hai phạm trù chính tr và đo đc không th dung hp, trong khi thc cht và thc tế chính tr và đo đc có tính cht song hp, góp phn ch yếu vào s n đnh, phát trin và thăng hoa xã hi lòai người. Vì chính tr mà không có đo đc, không ch phá hủy niềm tin con người mà còn phá hy c s tiến b và nn đo đc xã hi.

Thiện Ý

Nguồn 

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Thiện Ý
Read 759 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)