Chế độ cộng sản giảm bớt những hạn chế về cờ bạc trong nước để nắm bắt và đánh thuế một ngành công nghiệp nhiều tỷ đô la vốn chủ yếu hoạt động ngầm.
Cờ bạc hết là bác thằng bần
Trong quyển sách "A Dragon Apparent" của Norman Lewis về cuộc du hành cuối năm 1940 ở Đông Dương, nhà văn ghi nhận các thương gia Việt Nam để dĩa xúc xắc tại quầy hàng để đánh bạc cùng với khách hàng.
Khách Việt Nam tại Grand Casino ở Hà Nội. Ảnh : Facebook
Các bà nội trợ thường đặt cược vào những ngày tốt, Lewis viết, "có nghĩa là trên hơn năm mươi phần trăm những lần như vậy họ trở về nhà tay không và với số tiền chợ mất tăm".
"Cờ bạc là tội lỗi bám riết người Việt Nam", nhà báo viết vào thời điểm đó. "Đó là một cơn ghiền quốc gia".
Kể từ khi Đảng Cộng sản cầm quyền nắm quyền kiểm soát đất nước vào năm 1975, cơn ghiền đó hoàn toàn bất hợp pháp đối với công dân Việt Nam, một phần của nỗ lực của chính quyền nhằm ngăn chặn những tệ nạn xã hội.
Một bảo vệ đứng ở lối vào của Club 99, một sòng bạc nhỏ được điều hành bởi Furama Resort - Đà Nẵng. Ảnh : AFP / Hoàng Đình Nam
Theo Bộ luật Hình sự, bất kỳ người Việt nào cá cược bất hợp pháp với giá trị hơn 88 đô la Mỹ đều có thể bị phạt tù. Cá cược trị giá hơn 2.200 đô la Mỹ có thể lãnh án tù từ hai đến bảy năm tù giam.
Nhưng điều đó sẽ sớm thay đổi khi Đảng máy mó với việc cho phép cờ bạc trong nước để tăng thu nhập. Năm ngoái, chính phủ đã thông qua một động thái để cho phép các công dân Việt Nam đánh bạc trong các sòng bạc được chỉ định.
Theo chương trình thử nghiệm ba năm, các con bạc trong nước phải có thu nhập hàng tháng ít nhất là 445 đô la Mỹ, không có tiền sử tội phạm và được sự cho phép của gia đình. Vé mỗi ngày tương đương 44 đô la Mỹ để vào sòng bạc được chỉ định theo chương trình.
Trong vài năm qua, chính phủ đã thông qua rất nhiều cải cách dần dần đối với luật cờ bạc hạn chế. Vào tháng 9 năm 2016, chính phủ đã thông qua một nghị quyết lớn cho phép các nhà đầu tư nước ngoài xây dựng các sòng bạc liên hợp trong nước.
Năm ngoái, một chương trình thí điểm kéo dài năm năm đã được đưa ra cho phép cá độ đua ngựa, đua chó và đá banh quốc tế, tất cả đều theo quy định chặt chẽ của nhà nước.
Vào tháng 6 năm nay, chính phủ đã thông báo dự án Khu nghỉ dưỡng liên hợp Bãi Dài vẫn còn đang phát triển ở Phú Quốc sẽ là một trong sòng bạc đầu tiên cho phép công dân Việt Nam đánh bạc hợp pháp.
Ngành công nghiêp tỷ đô la
Việc nới lỏng này đã được xem xét cẩn thận. Năm 2013, nhà nước đã tiến hành một nghiên cứu bí mật để đo lường tác động tiêu cực của cờ bạc chợ đen đối với xã hội Việt Nam, Augustine Ha Ton Vinh, một chuyên gia trong ngành kinh doanh trò chơi đã tư vấn cho chính phủ về cải cách.
Không có ước tính đáng tin cậy về quy mô của ngành cờ bạc đen Việt Nam, nhưng có thể có trị giá hàng tỷ đô la, các nhà phân tích yêu cầu giấu tên nói. Khi chính phủ đặt giá thầu để hợp pháp hoá một số các trò các cược họ đã làm tổn hại lớn cho doanh thu cờ bạc chợ đen.
Vào tháng 3 đã diễn ra một cuộc đánh bắt thị trường cá độ bất hợp pháp trên toàn quốc có trị giá ước chừng 420 triệu USD liên quan đến hai quan chức chính phủ cấp cao. Chín mươi người khác, bao gồm cả các quan chức địa phương cũng đã bị bắt trong đợt vây ráp.
Vào tháng 9, nhà cái cá độ thể thao trực tuyến bất hợp pháp khác đã bị kết án 9 năm tù, trong khi 25 người khác cũng bị bắt giam tham gia điều hành đường dây cá độ trị giá 26 triệu USD. Một đường dây cờ bạc trực tuyến khác bị đánh cuối năm ngoái được cho là trị giá 89 triệu USD.
Tiền Việt Nam trên mép bàn bi-da. Ảnh : Getty Images
Không rõ nhà nước hy vọng sẽ thu được bao nhiêu tiền từ cờ bạc hợp pháp . Những gì rõ ràng là chính phủ cần nguồn thu thuế mới vì họ gần như đã chạm trần nợ công 65% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Chính phủ hiện áp đặt mức thuế suất 35% cho tất cả các hoạt động cờ bạc. Tuy nhiên gần đây họ đã thông báo cho Quốc hội là có thể cắt giảm tỷ lệ đó xuống từ 15% đến 20% đối với các khu nghỉ dưỡng liên hợp trong các đặc khu.
"Với một ngành công nghiệp trị giá 2-3 tỷ đô la Mỹ, chính phủ đang xem xét tăng doanh thu thuế hợp lý trong ba năm đầu tiên của các khu nghỉ dưỡng liên hợp và các địa điểm cờ bạc khác", Vinh nói.
Những khoản thu thuế này không chỉ làm cho cờ bạc thị trường chợ đen bị thiệt hại. Vinh cho biết một vài năm trước đây, người Việt đã chi khoảng 800 triệu USD mỗi năm để đi đánh bạc ở nước ngoài, bao gồm cả ở Campuchia và Macau.
Nhưng có khả năng là có một lĩnh vực chưa được khai thác nhiều lợi nhuận hơn nữa. Hạn chế pháp lý và lượng khách đánh bạc ít có nghĩa là ngành công nghiệp cờ bạc đã không được đầu tư đúng mức trong nhiều thập kỷ, điều này đã ảnh hưởng khách du lịch cụ thể là người Trung Quốc đại lục vốn muốn kết hợp kỳ nghỉ với bài bạc.
Biểu đồ nợ công của Việt Nam không ngừng gia tăng theo thời gian
So với nước láng giềng Campuchia đã nhanh chóng trở thành một trung tâm cho khách du lịch cờ bạc. NagaWorld, tổ chức độc quyền đánh bạc tại Phnom Penh, được ghi nhận là doanh thu 625 triệu đô la năm ngoái, nhờ phần lớn khách Trung Quốc.
Các hãng hàng không và khách sạn hiện phục vụ riêng cho khách du lịch Trung Quốc ở Campuchia, nhiều đến độ du khách Trung Quốc tăng 40% lên 1,2 triệu khách năm ngoái theo Bộ Du lịch.
Sihanoukville, một thành phố cờ bạc ở vùng biển phía nam Campuchia, hiện được xem là một khu Trung Quốc và thậm chí là một Macau mới. Các chuyên gia về cá cược nói rằng một ngày nào đó Việt Nam có thể cạnh tranh với Campuchia với nhiều vốn đầu tư và bí quyết công nghiệp hơn.
Đã có đầu tư đáng kể trong những năm gần đây, với việc cải cách đầu tư cờ bạc trong nước đã mở rộng khu vực này ra hơn nữa. Trong tháng này, Bộ Tài chính cho biết sẽ cắt giảm nhiều thủ tục hơn nữa trong lĩnh vực đầu tư cờ bạc.
Cờ bạc hợp pháp : chỉ dành cho người có thu nhập cao
The Grand Hồ Tràm Strip là sòng bạc và khu nghỉ dưỡng liên hợp được cấp giấy phép đầu tiên và lớn nhất tại Việt Nam ước tính 4,2 tỷ USD do người Mỹ sở hữu.
Dự án Hoiana trị giá 4 tỷ USD do tập đoàn Hồng Kông, SunCity của Macau và một công ty đầu tư của Việt Nam góp vốn đầu tư, dự kiến sẽ mở cửa trong năm tới. Trong khi đó, một số khu nghỉ mát sòng bạc khác trị giá hàng tỷ đô la dự kiến sẽ mở trong những năm tới.
Tất cả khoản đầu tư này dường như đang thu hút được sự chú ý đúng đắn. World Poker Tour, một giải thi đấu uy tín, đã tổ chức sự kiện đầu tiên tại Việt Nam trong tháng này.
Nhưng không chỉ là tiền làm cho Hà Nội hứng thú. Các nguồn tin tại thành phố Hồ Chí Minh nói rằng các vấn đề xã hội liên quan đến cờ bạc bất hợp pháp gồm bạo lực, nợ và tội phạm được cho là trở nên phổ biến hơn.
Nhà chức trách Việt Nam bắt quả tang một ổ cờ bạc. Ảnh : Facebook
Tân Hoa Xã, phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc, đã báo cáo rằng trong mùa World Cup mùa hè rồi số lượng các hiệu cầm đồ ở Việt Nam "mọc lên như nấm" và một số tiệm "đã mở ra và hoạt động để phục vụ các con bạc địa phương chỉ trong thời gian có các giải đấu bóng đá".
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã chỉ thị cho các sở cảnh sát tăng cường kiểm tra các hiệu cầm đồ trong thời gian thi đấu sau khi có tin cho nhiều người đã ấn định mức lãi suất ngày cao hơn luật cho phép.
Cảnh sát cũng gia tăng điều tra các đầu nậu cho vay tiền. Ít nhất hơn một chục các tổ chức cá độ bóng đá bất hợp pháp đã bị bắt trong hoặc sau World Cup, một số các tổ chức trong đó đã tạo dựng sổ sách cá cược trị giá hàng triệu đô la.
Tác động xã hội của cờ bạc chợ đen là không thể lường được, mặc dù phương tiện truyền thông trong nước thường đăng bài về các thủ thuật man rợ của các đầu nậu cho vay và các tổ chức cá độ để thu tiền con bạc.
Tuy nhiên, cải cách cờ bạc đang tạo ra một tình huống bất bình đẳng cao. Luật pháp hiện tại, vốn không thể sớm được cải cách, có nghĩa là chỉ những công dân Việt Nam có thể đánh bạc hợp pháp là những người kiếm được hơn 445 đô la một tháng - gấp ba lần mức lương trung bình hàng tháng ở Hà Nội và nhiều hơn nhiều so với thu nhập người dân nông thôn.
Nhưng mặc dù chính phủ đã triệt hạ nhiều tổ chức cá độ chợ đen trong những tháng gần đây, ngành cá độ ngầm sẽ vẫn sinh lợi và phổ biến chừng nào đó là nơi cá cược duy nhất dành cho đại đa số dân chúng.
David Hutt
Nguyên tác : Short on cash, Vietnam punts on gambling, Asia Times, 08/10/2018
Phương Thảo chuyển ngữ
Nguồn : VNTB, 10/10/2018