Trong tháng 2 vừa qua, cái chết đau thương, lẫm liệt của nhà đối kháng người Nga Alexei Navalny trong tù đã gây sầu thảm, phẫn nộ cho toàn cộng đồng tiến bộ nhân loại. Đối với người Việt Nam tiến bộ, nỗi đau lại càng sâu thêm khi trong ngày cuối cùng của tháng 2, ngày 29, nhà cầm quyền độc tài Hà Nội bắt đi cùng lúc hai nhà đấu tranh kiên cường. Làn sóng truy lùng, bắt bớ có tính càn quét những cá nhân có tư tưởng chống đối chế độ độc tài đã diễn ra từ nhiều năm qua. Song, vụ bắt bớ ngày 29 tại Hà Nội có thể đã gây ra một cảm giác bi quan trong dư luận, rằng đây là những người đấu tranh cuối cùng.

Tạp chí chuyên nghành về dân chủ, Journal of Democracy số tháng 10/2023.

Phải chăng thế giới dân chủ, như nhiều người nghĩ, đang suy thoái và có khả năng bị thất bại trước các lực lượng độc tài, phản dân chủ ?

Phải chăng công cuộc đấu tranh giải cộng, cứu nước của người Việt Nam đang bị đè nát, lâm vào ngõ cụt ?

Để trả lời cho câu hỏi đầu, có lẽ nhiều độc giả sẽ khẳng định ngay : đúng thế, thế giới dân chủ đang thoái trào. Nhưng một nghiên cứu nghiêm túc có tính khoa học của giới học giả chính trị mới đây đã chứng minh điều ngược lại : Chế độ dân chủ không hề thoái trào mà còn tỏ ra rất bền bỉ, dẻo dai trước các tấn công, thách thức của các cá nhân, lực lượng phi dân chủ.

Đó là kết luận của hai học giả, Steven Levitsky, Giáo sư Đại học Harvard, Lukan A. Way, Giáo sư Đại học Toronto, trong một nghiên cứu, Democracy’s Surprising Resilience, được giới thiệu và tóm tắt rõ ràng với các con số, chứng minh cụ thể trên tạp chí chuyên nghành về dân chủ, Journal of Democracy số tháng 10/2023.

Về câu hỏi thứ hai liên quan tới Việt Nam, người viết cũng có suy nghĩ lạc quan và tích cực tương tự như bản nghiên cứu vừa đề cập về tình hình dân chủ trên toàn thế giới. 

Chế độ dân chủ không hề thoái trào mà còn tỏ ra rất bền bỉ, dẻo dai trước các tấn công, thách thức của các cá nhân, lực lượng phi dân chủ.

Lý do nào có thể đưa đến sự lạc quan trước tình trạng chính quyền độc tài gia tăng bắt bớ như đã và đang diễn ra tại Việt Nam ?

Ở đây, người viết xin đưa ra hai lý do.

Thứ nhất, sự gia tăng bắt bớ cả về số lượng lẫn mở rộng phạm vi bắt bớ sang nhiều lĩnh vực dường như không liên quan trực tiếp tới chính trị, như các nhà hoạt động môi trường, các nhà nghiên cứu chính sách thân chính quyền, là dấu hiệu khách quan cho thấy tư tưởng bất mãn, chống đối chế độ độc tài đã thâm nhập sâu hơn và phát triển rộng hơn trong xã hội.

Nếu so với số cá nhân bị bắt trong cuộc khủng bố vào đầu những năm 2000, phong trào chống đối ngày nay đã mạnh lên và lan tỏa gấp nhiều lần. Bài viết này không đủ khả năng để liệt kê hết những gương mặt chống đối nổi bật hiện nay. Số cá nhân bị chính quyền bắt luôn luôn chỉ là một phần nhỏ của cả khối người có cùng khát vọng, tư tưởng. Do đó, sự tiếp tục bắt bớ hay gia tăng bắt bớ còn cho thấy sự bế tắc, cùng quẫn của kẻ cai trị. Chúng muốn bắt để khủng bố dân chúng nhằm dập tắt sự chống đối ngay từ trong tư tưởng. Nhưng kết quả lại là điều ngược lại.

Thứ hai, nói về truyền thống của người Việt Nam, chúng ta phải thừa nhận trong suốt hàng trăm hoặc nhiều ngàn năm tồn tại, ngoại trừ 20 năm Việt Nam Cộng Hòa, người Việt Nam chỉ biết chống người cai trị ngoại tộc (bất kể xấu, tốt) nhưng không hề biết đấu tranh, chống đối, phòng ngừa sự cai trị độc đoán, tàn ác của những kẻ nội tộc. Với một lịch sử như thế, những phong trào hay những cá nhân độc lập có tư tưởng chống đối chế độ độc tài cộng sản Việt Nam là một sự tiếp nối rất quí giá nhưng cũng vô cùng gian khó.

Quí giá là bởi chúng ta có quá ít kinh nghiệm đấu tranh, chống đối kiểu này. Gian khó là vì những người đấu tranh vừa đồng thời phải đối mặt với một chế độ tàn ác, xảo quyệt vừa đồng thời phải chấp nhận sự cô độc do khối quần chúng rộng lớn không có truyền thống lịch sử chống độc tài nội tộc. Song, chính những yếu tố này lại chứng tỏ sức sống mãnh liệt, bền bỉ, quả cảm không thể dập tắt của những người Việt Nam có tư tưởng chống chế độ độc tài nội tộc do Đảng Cộng Sản Việt Nam duy trì.

Luật sư Trần Danh San (1937 – 2013) và Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện (1939-2012)

Trước khi kết thúc, người viết xin thuật lại câu chuyện của hai người đã bị nhà cầm quyền Hà Nội bắt và giam cầm trong những bối cảnh đen tối, khép kín gấp vạn lần hôm nay.

Luật sư Trần Danh San (1937 – 2013), một trí thức Việt Nam Cộng Hòa, bị chính quyền cộng sản bắt năm 1977 sau khi ông có những hoạt động công khai chống đối sự độc tài, tàn ác của chính quyền. Trong tù, Luật sư Trần Danh San không chỉ vẫn giữ tư tưởng chống đối mà còn tổ chức làm báo truyền bá tư tưởng chống đối. Nhà cầm quyền đã dùng nhiều thủ đoạn dã man, hèn hạ hòng khuất phục ông. Các bạn tù kể rằng : "Sau những trận đòn chạm tới điểm chết, sau những tháng kiên giam nơi hầm tối của anh, viên cán bộ trưởng trại Phan Đăng Lưu có câu hỏi : Anh có ngừng chống đối không ? Trần Danh San trả lời chắc chắn : Chống đối là điều tất nhiên !"

Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện (1939-2012), sinh ra và lớn lên trên miền Bắc "xã hội chủ nghĩa", đã phải đi tù nhiều lần tổng cộng 27 năm vì có tư tưởng bất ưng, tố cáo bản chất độc tài, bất nhân của chế độ Hồ Chí Minh. Trong suốt 27 năm tù ròng rã, Nguyễn Chí Thiện không bao giờ được xã hội biết đến, chứ đừng nói nhắc đến. Thế nhưng, Nguyễn Chí Thiện vẫn có niềm tin như thế này :

Trong bóng đêm đè nghẹt

Phục sẵn một mặt trời

Trong đau khổ không lời

Phục sẵn toàn sấm sét

Trong lớp người đói rét

Phục sẵn những đoàn quân

Khi vận nước xoay vần

Tất cả thành nguyên tử.

(1976) 

Hai nhân vật vừa kể, và rất nhiều người đáng kính khác, đã trở thành người thiên cổ, nhưng tinh thần, khát vọng mãnh liệt chống độc tài cộng sản của họ đã được truyền tiếp, một cách kỳ diệu, vào các cá nhân, lớp người của ngày hôm nay – những người đang bị bắt, đã bị bắt, đã lại bị bắt và có thể sẽ bị bắt. Bởi chừng nào chế độ Hà Nội còn tồn tại, "chống đối là điều tất nhiên".

Phạm Hồng Sơn

(05/03/2024)

Live stream chửi Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Minh Sơn bị tuyên sáu năm tù

RFA, 29/09/2023

Ông Nguyễn Minh Sơn (60 tuổi), một người thường sử dụng mạng xã hội Facebook để lên tiếng về nhiều vấn đề chính trị-xã hội ở Việt Nam, đã bị Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội kết án sáu năm tù giam về tội danh "tuyên truyền chống nhà nước" theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự.

Ông Nguyễn Minh Sơn trước khi bị bắt - Fb Sơn Nguyễn

Phiên tòa chỉ kéo dài vài giờ đồng hồ trong buổi sáng ngày 29/9 tại trụ sở tòa án ở quận Hoàng Mai. 

Luật sư Ngô Anh Tuấn, người bào chữa cho ông Sơn, nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) sau khi trở về từ phiên tòa :

"Ông Sơn khai nhận toàn bộ các hành vi của mình, khai nhận các hành vi mà ông đã thực hiện và ông nói rằng là ông ấy có sai. Người ta cáo buộc có đúng một cái clip thôi, cái clip ông ấy quay trực tiếp và phát tán trên mạng. Việc tàng trữ tài liệu người ta không truy cứu".

Theo luật sư Tuấn, ông Sơn bị kết tội vì một video phát trực tiếp (live stream) trên trang Facebook cá nhân bên ngoài phiên tòa xử nhà báo công dân Lê Trọng Hùng vào cuối năm 2021. Khi đó ông Sơn trong tình trạng say rượu buông lời chửi bới cộng sản và ông Hồ Chí Minh.

Luật sư Tuấn cho biết, ông tìm cách giảm nhẹ cho thân chủ bằng cách đề nghị xét xử theo cáo buộc khác nhưng hội đồng xét xử không đồng ý.

"Tôi phân tích, đánh giá, và cho rằng là hành vi này có thể bị xử phạt ở một hình thức khác phù hợp hơn, có thể là (phạt-PV) hành chính.

Cái vấn đề như này người ta có thể cân nhắc ở một tội danh khác, như làm nhục người khác hay là tội 331 (Điều 331- lợi dụng quyền tự do dân chủ- PV), hoàn toàn có thể làm được".

Ông cho rằng bản án sáu năm tù giam đối với thân chủ của mình là vô cùng nặng nề so với hành vi đã thực hiện.

Trong lời nói cuối cùng, ông Sơn xin lỗi, bày tỏ sự ân hận và mong được giảm nhẹ hình phạt. Luật sư không rõ ông Sơn có kháng cáo bản án hay không.

Bà Nguyễn Thị Phước, vợ của ông Sơn, cho RFA biết bà không được vào phòng xử án. Mãi cho đến gần trưa bà mới được nhân viên bảo vệ cho vào nhưng khi đó phiên tòa đã kết thúc và bà chỉ nhìn thấy chồng mình khi bị cảnh sát tư pháp dẫn giải rời khỏi phòng xử án.

Ông Sơn tham gia nhiều cuộc biểu tình ở Hà Nội trong giai đoạn 2011-2018 để phản đối hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông, phản đối chính quyền Hà Nội chặt phá cây cổ thụ ở trung tâm thành phố, và một số vấn đề khác. Ông cũng có nêu quan điểm về tình hình xã hội Việt Nam trên trang cá nhân.

Tuy nhiên, những người bạn của ông cho biết, ông Sơn không phải là cây viết có tiếng tăm và có tầm ảnh hưởng lên người khác. Do vậy, việc ông bị bắt giữ theo Điều 117 làm nhiều người bất ngờ.

Ông bị bắt vào ngày 28/9/2022. Công an khám xét nhà và tịch thu một số tài liệu, sách vở cùng với máy tính của ông.

Nguồn : RFA, 29/09/2023

**********************

Hai nhà tranh đấu mãn án tù 5 năm, quyết tâm đòi công lý

VOA, 28/09/2023

Hai nhà hoạt động vì nhân quyền Ngô Văn Dũng và Lê Qúy Lộc vừa mãn án tù 5 năm cho VOA biết rằng hai ông bị "án oan" và quyết tâm đòi công lý vì những việc hai ông làm không sai luật.

Nhà ho ạ t đ ộ ng Ngô Văn Dũng và Lê Qúy L ộ c sau khi mãn án tù, tháng 9/2023.

Từ Đăk Lăk, ông Ngô Văn Dũng, người còn được biết với tên là Biển Mặn, chia sẻ với VOA về bản án 5 năm tù và 2 năm quản chế với cáo buộc "Phá rối an ninh" :

"Nói đến 5 năm tù thì nó cũng nặng nề thật. Nhưng tôi xem đó như một chuyến rong chơi, nên cũng không có gì nặng nề, không có gì là tiếc nuối".

"Vừa rồi, với việc làm của tôi, tôi cảm thấy không có gì hối tiếc vì tôi thấy tôi đáng làm. Tôi thật sự muốn nói lên tiếng nói của mình.

"Về bản án 5 năm tù thì lúc nào, kể cả bây giờ và mãi mãi về sau, tôi cũng nói rằng là tôi bị oan, bởi vì tôi không có làm cái gì vi phạm pháp luật, tôi luôn luôn làm những việc pháp luật không cấm".

Từ Quảng Ngãi, ông Lê Quý Lộc, người vừa mãn án tù vào giữa tháng 9, chia sẻ ý kiến cá nhân của ông với VOA :

"Bản thân tôi không có tội. Bản án của chính quyền Việt Nam chỉ dành để đàn áp những người đấu tranh cho dân chủ và cho nhân quyền. Những bản án bỏ túi đó không có nghĩa gì đối với tôi.

"Lập trường của tôi thì ở đâu cũng vậy. Lúc ở trong tù tôi vẫn đấu tranh cho anh em phạm nhân, về đời, cũng vậy, tôi vẫn tiếp tục đấu tranh và tiếp tục để giành các quyền được có của dân tộc, quyền được có của người dân Việt Nam".

Được biết hai ông là những người tham gia trong cuộc biểu tình phản đối hai dự luật Đặc khu Kinh tế và An ninh mạng ở thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 10/6/2018. Hai ông bị bắt cùng với một số người khác vào tháng 9/2018 khi vận động cho cuộc biểu tình tương tự tiếp theo, khi họ nỗ lực kết nối với những người cùng chí hướng để tranh đấu cho các quyền căn bản của người dân, bao gồm quyền biểu tình ôn hòa.

Chính quyền Việt Nam kết tội những nhà hoạt động này "phá rối an ninh" theo Điều 118 của Bộ luật Hình sự, với bản án tổng cộng hơn 40 năm tù giam cho 8 người. Riêng hai ông mỗi người bị án 5 năm tù giam và 2 năm quản chế.

Ông Lộc nói rằng ông sẽ quyết tâm đòi công lý : "Sau bản án phúc thẩm ngày 8/1/2021, đến ngày 15/1/2021 tôi đã gửi đơn kêu oan lên Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và ngày 25/1/2021 tôi đã gửi đơn kêu oan lên Chủ tịch nước cũng như Chủ tịch Quốc hội. Sau khi tôi mãn hạn tù 5 năm, tôi dự kiến gửi đơn yêu cầu Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phúc thẩm lại".

Tương tự, ông Dũng nói : "Tôi không tin rằng sẽ có công lý, nhưng tôi muốn làm sao đó để họ trả lại án oan sai cho tôi".

VOA đã liên lạc Tòa án nhân dân tối cao và Tòa cấp cao ở Đà Nẵng, đề nghị họ cho ý kiến về việc kêu oan của hai ông Ngô Văn Dũng và Lê Qúy Lộc, nhưng chưa được phản hồi.

Ông Dũng chia sẻ về mục đích chung của các nhà tranh đấu :

"Anh em có cùng chung hướng suy nghĩ và việc làm, và họ chọn việc làm đúng nhất mà họ làm. Và việc họ lên tiếng cũng có mục đích cho đất nước, quê hương Việt Nam đẹp hơn, giàu có hơn".

Ngoài ra, ông Dũng mong muốn chính quyền trả lại những bài thơ, bản nhạc đã bị tịch thu khi ông bị bắt.

"Cái khát khao nhất của tôi hiện nay như tôi mong muốn và từng đề nghị với trại giam và an ninh về việc tôi có 450 bài thơ và nhạc, nói về tình yêu quê hương đất nước, nói về vợ con và gia đình… và không liên quan đến Đảng, chế độ hay nhà nước hoặc đến chính trị gì cả. Khi tôi về tôi viết rất nhiều đơn để xin đem về nhưng cuối cùng họ không cho giải quyết đem về. Tôi muốn làm sao để được đem tập thơ về làm kỷ niệm".

Khi hai ông Dũng và Lộc cùng các thành viên trong nhóm bị tuyên án hồi năm 2020, chính phủ Hoa Kỳ lên tiếng bênh vực : "Chính phủ Hoa Kỳ quan ngại sâu sắc đến việc Việt Nam kết án và tuyên phạt tám thành viên của tổ chức xã hội dân sự Hiến pháp tại Việt Nam hơn 40 năm tù".

Đồng thời Hoa Kỳ kêu gọi Việt Nam trả tự do cho tất cả những ai bị giam giữ bất công và cho phép những cá nhân ở Việt Nam được bày tỏ quan điểm của họ một cách tự do mà không sợ bị trả thù.

Truyền thông Việt Nam dẫn lời cơ quan chức năng gọi nhóm này là "nhóm những người có tư tưởng bất mãn với chính quyền, thường xuyên tiếp xúc với các thông tin có nội dung xấu trên mạng xã hội, chia sẻ các video trên Facebook cá nhân để kêu gọi, kích động, lôi kéo người tham gia biểu tình".

Điều 25 Hiến pháp 2013 của Việt Nam có quy định về quyền biểu tình của công dân, nói rằng : "Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình".

Tuy nhiên, mãi cho đến nay và cho đến hết nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV vào năm 2026, đất nước do Đảng cộng sản lãnh đạo vẫn chưa có Luật Biểu tình hay Luật Lập hội, điều mà các nhà tranh đấu cho là do chính quyền lo sợ "thế lực thù địch chống phá".

Nguồn : VOA, 28/09/2023

Tổ chức nhân quyền Quốc tế chung tay bảo vệ nhà hoạt động Việt Nam trước sự đàn áp của chính quyền

RFA, 28/06/2023

Tổ chức Sáng kiến Pháp lý Việt Nam (LIV) cùng với Viện Luật Nhân quyền Quốc tế thuộc Đại học Luật Berkeley (IHRLC) đã gởi một bản kiến nghị cho cơ chế "Các Thủ tục đặc biệt" của Liên Hiệp Quốc, yêu cầu mở một cuộc điều tra về việc bốn nhà hoạt động nhân quyền Việt Nam đang bị bỏ tù một cách vô lý, đồng thời yêu cầu chính quyền Việt Nam trả tự do cho những người này.

Nhà hoạt động Nguyễn Thuý Hạnh và Luật gia Đặng Đình Bách - Courtesy Amnesty International

Muốn sự thật được phơi bày

Trả lời RFA qua email hôm 28/6, Giáo sư Laurel Fletcher, giám đốc IHRLC, cho rằng mức độ đàn áp của chính phủ Việt Nam khiến tình hình trở nên đặc biệt cấp bách. Ông cũng xác nhận, hệ thống dày đặc các quy định pháp lý của Việt Nam đã vi phạm luật pháp quốc tế. Ngoài ra, các quan chức Việt Nam đã sử dụng nó (luật pháp-pv) để nhắm vào những người bất đồng chính kiến. Nội dung email viết :

"Các trường hợp được nêu trong bản kiến nghị nêu bật mức độ độc ác và độc đoán của những công cụ này khi chúng được các quan chức sử dụng.

Mục tiêu của chúng tôi là thu hút sự chú ý của quốc tế và gây áp lực buộc Việt Nam phải trả tự do cho các nhà hoạt động. Liên Hợp Quốc có quyền nêu lên những trường hợp này với chính phủ Việt Nam.

Bản kiến nghị này vừa mang tính tượng trưng nhưng cũng có tính pháp lý, rằng Việt Nam đang vi phạm các quyền cơ bản của những người bảo vệ nhân quyền. Chúng tôi sẽ không để Liên Hiệp Quốc hay chính phủ Việt Nam gạt bỏ sự thật này".

Giáo sư Laurel còn cho rằng khi những tiếng nói trong nước bị bóp nghẹt, những nhà hoạt động phải đối mặt với nguy cơ bị bỏ tù, nếu họ lên tiếng. Do đó, các tổ chức quốc tế bên ngoài Việt Nam, có cơ hội và đặc quyền lên tiếng thay cho họ. Điều này, theo bà Laurel, thể hiện tình đoàn kết quốc tế :

"Sẽ rất nguy hiểm nếu các nhóm hoạt động địa phương đứng lên bảo vệ những người bị bỏ tù oan. Chúng tôi nêu lên những trường hợp này nhằm thể hiện tình đoàn kết quốc tế và để các nhà hoạt động cùng gia đình họ biết rằng họ không bị lãng quên".

Dừng "việc đàn áp" các tiếng nói phản biện

Bốn nhà hoạt động được nêu tên trong bản kiến nghị này bao gồm nhà hoạt động môi trường Đặng Đình Bách, nhà báo Trương Châu Hữu Danh, người sáng lập Quỹ 50K - Nguyễn Thuý Hạnh và bà Đinh Thị Thu Thủy – người bị bắt vì những phát ngôn chỉ trích chính quyền ôn hoà trên mạng xã hội.

Bà Vi Trần, người sáng lập tổ chức LIV cho biết tổ chức này cùng với IHRLC đã vận động cho khoảng 30 tù nhân lương tâm ở Việt Nam. Trong bản kiến nghị lần này, IHRLC quyết định chọn ra bốn trường hợp trên :

"Những người sinh viên luật của trường Đại học Luật Berkeley đã chọn ra bốn người bảo vệ nhân quyền này bởi vì họ nhận thấy rằng bốn trường hợp này là những trường hợp nổi bật về vấn đề vi phạm nhân quyền ở Việt Nam nói chung".

Bà Vi cho biết thêm rằng Liên Hiệp Quốc có những thủ tục đặc biệt, những nhóm làm việc đặc biệt về vấn đề bắt giữ và giam giữ tùy tiện. Do đó, việc yêu cầu những Báo cáo viên đặc biệt này nhằm nhờ họ nhắc nhở chính quyền Việt Nam về những hành vi vi phạm nhân quyền :

"Có những nhóm làm việc về vấn đề bắt giữ người bất hợp lý với những điều luật không rõ ràng. Điều luật 117 và 331 là những điều luật mà Liên Hiệp Quốc đã có những kiến nghị gửi đến chính quyền Việt Nam rằng những điều luật đó vi phạm quyền con người rất trầm trọng.

Những nhóm làm việc bên Liên Hiệp Quốc sẽ xem xét những trường hợp mình đưa ra có đúng và đủ hay không, sau đó họ sẽ gửi thư đến chính phủ Việt Nam yêu cầu giải thích tại sao những người này bị bắt và bị giam giữ".

Các "Thủ tục đặc biệt" là các cơ chế do Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc thành lập ra. Thủ tục này có chức năng xem xét, giám sát, tư vấn và báo cáo công khai về tình hình nhân quyền ở một số nước hoặc vùng lãnh thổ cụ thể.

Bản kiến nghị này được gởi đi trong lúc một trong bốn nhà hoạt động được nêu tên trong bản kiến nghị là luật gia Đặng Đình Bách đang tuyệt thực ở trong tù từ ngày 9/6, nhằm đòi hỏi chính quyền phải trả tự do cho mình ngay lập tức và vô điều kiện.

Bà Trần Thảo, vợ của ông Bách nói với RFA về tình hình hiện này của ông :

"Anh Bách gọi về vào ngày 27/6. Anh ấy nói rằng vẫn duy trì tuyệt thực và sức khỏe thì hiện đang vẫn ổn.

Tôi có nói với anh ấy rằng chiến dịch vận động cho anh ấy mọi người đã cố gắng bằng tất cả mọi nguồn lực có thể, và tầm ảnh hưởng của nó đã hơn cả mong đợi rồi".

Qua bản kiến nghị này, bà Thảo hy vọng với các báo cáo và thông tin xác thực mà các tổ chức nhân quyền trong và ngoài nước đã cung cấp, Liên Hiệp Quốc sẽ có những hành động cụ thể :

"Tôi mong là Liên Hiệp Quốc sẽ có những biện pháp cụ thể và thiết thực để kịp thời gây áp lực đối với nhà cầm quyền Việt Nam dừng việc đàn áp những nhà lãnh đạo của các tổ chức xã hội dân sự, cũng như sẽ phải lắng nghe sự kêu gọi từ quốc tế để trả tự do ngay lập tức cho chồng tôi".

Nguồn : RFA, 28/06/2023

**************************

KKF lên án Công an Sóc Trăng đánh đập nhà hoạt động người Khmer

RFA, 28/06/2023

Một nhà hoạt động về quyền người bản địa Khmer Krom ở đồng bằng Sông Cửu Long tố cáo Công an tỉnh Sóc Trăng đánh đập ông trong quá trình tra khảo về các hoạt động ôn hoà của ông. Liên minh Người Khmers Kampuchea Krom (KKF) ra thông cáo báo chí lên án vụ bạo lực này và yêu cầu Chính phủ Việt Nam điều tra.

Ông Tô Hoàng Chương (phải) và hai quan chức nhân quyền quốc tế - Fb TO Hoang Chuong

Trả thù cá nhân ?

Ông Tô Hoàng Chương, 36 tuổi, người tố bị công an Sóc Trăng đánh, cũng là một nhà hoạt động nhân quyền người Khmer Krom, sống ở ấp Lạc Sơn, xã Thành Hoa Sơn, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh, 28/6 cho Đài Á Châu Tự Do (RFA) biết câu chuyện của mình :

"Vào ngày 23/6 tôi từ Trà Vinh đi Sóc Trăng thăm người bạn tên là Lâm Vông, huyện Mỹ Xuyên, xã Mỹ Tâm để hỏi thăm sức khoẻ của ông ấy. Khoảng 13 giờ tôi về, từ nhà ông Lâm Vông khoảng 1 cây số thì công an tỉnh Sóc Trăng, công an giao thông, công an huyện công an tỉnh chặn đường bắt xe chúng tôi.

Xe có bảy người thì bắt cả bảy người luôn, nhưng chỉ đánh đập một mình tôi còn sáu người kia chỉ bị tra hỏi, người nửa tiếng, người một tiếng rồi được thả ra".

Ông Chương, cho biết ngay sau khi ông bị tách riêng ra nhóm bảy người, Công an Sóc Trăng đưa ông vào phòng hình sự và một nhóm khoảng ba đến bốn người mặc thường phục tấn công ông.

Ông kể những người này dùng tay đấm vào đầu vào mặt ông trong suốt thời gian làm việc từ hơn 13 giờ đến khoảng 17 giờ. Khi ông chất vấn tại sao lại đánh ông thì một trong số họ xưng là chỉ huy có lời lẽ đe doạ tính mạng của ông. Ông thuật lại lời của viên công an :

"Tao không cần biết gì hết. Tại vì tao hận mày lâu lắm rồi. Mày là mấy người phản động, tuyên truyền tuyên ngôn của Liên Hiệp quốc của người dân tộc bản địa cho người Khmer Krom hiểu biết. Mày là phản động đối với người Việt Nam".

Ông cho rằng mình bị đánh đập và tra khảo vì hoạt động của mình trong nhiều năm qua :

"Tôi có đi phát sách Tuyên ngôn của Liên Hiệp quốc về quyền của các dân tộc bản địa, Tuyên ngôn của Liên Hiệp quốc về quyền con người (Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền- PV).

Tôi không phải là thành viên gì hết, chỉ là dân bản địa và làm theo của Liên Hiệp quốc và luật của dân bản địa".

Ông Chương cho biết được trả tự do vào lúc 18 giờ 30 cùng ngày. Trước khi được thả, phía công an lập biên bản rồi bắt ông ký. Họ nói nếu ông không ký sẽ không được trở về nhà. Tuy nhiên, ông cho biết, không nhớ nội dung cụ thể của biên bản này.

Hôm sau, ông có đi khám sức khỏe vì thấy đau đầu và đau âm ỉ trong người.

Nhiều nhà hoạt động Khmer khác cũng bị đánh đập

Đây là lần đầu tiên ông Chương bị đánh bởi công an Việt Nam. Trước đó, từ năm 2016, ông chỉ bị công an Trà Vinh mời lên đồn công an một số lần để tra hỏi về các hoạt động ôn hoà đòi quyền lợi cho người Khmer.

Trước đó một tuần (vào ngày 19/6), Công an Sóc Trăng đã bắt giữ và đánh đập ông Lâm Vông ở khóm 9 phường 3 thành phố Sóc Trăng chỉ vì ông này phát sách Tuyên ngôn của Liên Hiệp quốc về quyền của các dân tộc bản địa, Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, và mặc áo có chữ Khmer Krom và bản đồ 21 tỉnh của Việt Nam có người Khmer sinh sống.

Ông Lâm Vông cho RFA biết ông bị công an mặc thường phục bắt khi ông đi công chuyện ở xã Đại Tâm, huyện Mỹ Xuyên. Họ đưa ông vào phòng an ninh của Công an tỉnh Sóc Trăng, khoá hai tay ông sau lưng rồi khoảng ba đến bốn người đeo khẩu trang đánh vào đầu, trán và ngực ông. Họ giữ ông đến tận chiều tối hôm sau (20/6) mới cho ông về nhà.

Trong thời gian giam giữ ông, công an Sóc Trăng cũng đến nhà ông lục soát, lấy đi một số sách nhân quyền và áo phông, ông Lâm Vông cho biết.

Sau khi bị đánh, ông Vông có đi bác sĩ để kiểm tra, hiện sự việc đã qua một tuần nhưng ông cho biết, máu còn tụ ở mắt do ông bị công an đánh trực diện vào mắt.

Riêng trường hợp của ông Chương, ông cho biết trong nửa năm qua, ông bị tra khảo và giam giữ ở đồn công an địa phương hai lần vì phát sách nhân quyền cho người Khmer. Lần một (18/2) ông được cho về trong ngày, còn lần hai vào ngày 18/4, ông bị giam hai ngày hai đêm.

Phóng viên gọi điện cho Công an Sóc Trăng để kiểm chứng thông tin mà ông Tô Hoàng Chương và Lâm Vông cung cấp. Người trực điện thoại yêu cầu phóng viên đến trụ sở cơ quan này để được cung cấp thông tin.

KKF lên án vụ đánh đập của Công an Việt Nam

Ở Việt Nam, người Khmer là dân tộc bản địa có lịch sử định canh định cư rất lâu dài, phân bố chủ yếu ở đồng bằng Sông Cửu Long. Họ được gọi Khmer Krom để phân biệt với người Khmer Campuchia.

Ông Tô Hoàng Chương cho biết người Khmer Krom sống hoà thuận với các sắc dân khác trong vùng nhưng họ bị phân biệt đối xử bởi chính quyền địa phương. Chính quyền không tổ chức lớp học tiếng Khmer cho con em của người Khmer Krom và trẻ em chỉ có thể đến học tiếng của dân tộc mình trong chùa của người Khmer.

Còn ông Lâm Vông cho biết, vợ ông là người Khmer đến từ Campuchia, đã sống ở Việt Nam trong 23 năm qua nhưng không được chính quyền địa phương cấp bất cứ giấy tờ gì.

Vào ngày 25/6, Liên minh Người Khmers Kampuchea Krom (KKF) có trụ sở ở Hoa Kỳ ra thông cáo báo chí lên án Công an tỉnh Sóc Trăng về "hành vi đối xử tàn bạo và vô nhân đạo" đối với ông Tô Hoàng Chương.

Thông cáo nói : "Vụ việc này minh họa rõ ràng việc nhà cầm quyền Việt Nam sử dụng tra tấn và đe dọa trắng trợn đối với các cá nhân vận động cho quyền của người Khmer-Krom bản địa ở đồng bằng sông Cửu Long.

Những hành động như vậy rõ ràng vi phạm các nghĩa vụ của Việt Nam theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Chống Tra tấn, một hiệp ước mà quốc gia này đã phê chuẩn".

KKF khẩn thiết kêu gọi Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế can thiệp và gây áp lực buộc Chính phủ Việt Nam phải điều tra vụ tra tấn và ngược đãi ông Chương, và đưa những kẻ vi phạm ra chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Nhà chức trách Việt Nam phải cung cấp chăm sóc y tế cho ông Chương, bồi thường cho những tổn thương về thể chất và tâm lý gây ra cho ông bởi vụ tra tấn, thông cáo KKF viết.

KKF đồng thời trong thông cáo, thúc giục cộng đồng quốc tế kịch liệt tố cáo việc sử dụng tra tấn và nhiệt thành ủng hộ công lý, trách nhiệm giải trình và bảo vệ nhân quyền ở Việt Nam.

Phóng viên có gửi email cho Bộ Ngoại giao Việt Nam để đề nghị bình luận về thông cáo báo chí của KKF, nhưng chưa nhận được phản hồi.

Nguồn : RFA, 28/06/2023

"Việt Nam còn duy trì chính phủ độc đảng, những người bất đồng chính kiến sẽ còn bị giam cầm"

RFA, 11/10/2022

Ông Alan Lowenthal và bà Katie Porter, hai trong số những dân biểu Hoa Kỳ đã đấu tranh không ngừng nghỉ để trả tự do cho tù nhân lương tâm Michael Phương Minh Nguyễn hai năm trước, đã có những chia sẻ với Đài Á Châu Tự Do suy nghĩ của họ về tình hình nhân quyền tại Việt Nam.

Bà Katie Porter và ông Alan Lowenthal - AP, RFA edited

"Từ lúc Michael Nguyễn bị cầm tù vô cớ tại Việt Nam, những thông tin tôi tìm hiểu được về hệ thống pháp luật của Việt Nam đều đáng lo ngại. Hệ thống này không phản ánh các tiêu chuẩn Hoa Kỳ mong đợi trong việc bảo vệ tự do ngôn luận và thủ tục tố tụng chính đáng. Ví dụ trường hợp ông Michael, ông đã không được gặp luật sư và không được xét xử công bằng theo tiêu chuẩn của hầu hết các nền dân chủ trên thế giới".

Đó là nhận xét của dân biểu Katie Porter về hệ thống luật pháp Việt Nam qua trường hợp của người Mỹ gốc Việt Michael Phương Minh Nguyễn, người đã bị chính quyền cộng sản Việt Nam bắt và giam cầm suốt hai năm.

Dân biểu Katie Porter qua đó cho biết vai trò của Hoa Kỳ trong việc thiết lập các chuẩn mực nhân quyền trong công tác đối ngoại :

"Qua trường hợp ông Michael, người dân Mỹ mới thấy được tầm quan trọng của việc đấu tranh cho tự do ngôn luận cả trong và ngoài nước, và dùng sự đấu tranh đó làm kỳ vọng đối với các quốc gia muốn thiết lập một mối quan hệ kinh tế và ngoại giao với Mỹ".

Tương tự, Dân biểu Alan Lowenthal cũng đề cập đến công tác đối ngoại tại Việt Nam. Ông cho rằng quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với Trung Quốc và Việt Nam với Hoa Kỳ là lý do Việt Nam còn "nửa vời" trong việc bảo vệ nhân quyền và tự do ngôn luận :

"Bộ Ngoại giao Mỹ nghĩ rằng Việt Nam mong muốn hợp tác với Hoa Kỳ để bảo vệ độc lập và chủ quyền trước một Trung Quốc hiếu chiến, nhưng họ không muốn chọn giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc Việt Nam bị ràng buộc về mặt kinh tế và quân sự với Trung Quốc. Và Trung Quốc có một lịch sử tồi tệ về nhân quyền. Do đó, Việt Nam sẽ tiếp tục theo bước Trung Quốc".

Dân biểu Lowenthal phân tích thêm về mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc đồng thời chỉ ra những thiếu sót trong tiêu chuẩn bảo vệ nhân quyền tại quốc gia độc đảng này :

"Tôi nghĩ rằng chừng nào Việt Nam còn duy trì một chính phủ độc tài độc đảng có quan hệ chặt chẽ với các chính phủ độc tài khác như Trung Quốc, những người bất đồng chính kiến sẽ còn bị giam cầm".

Việt Nam đã ứng cử để trở thành thành viên Hội đồng nhân quyền Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2023-2025. Tuy nhiên, quốc gia Đông Nam Á này đang gặp nhiều phản đối từ các tổ chức trong và ngoài nước. Nhận xét về vấn đề này, Dân biểu Lowenthal nói :

"Dù Việt Nam có được mời tham dự Hội đồng hay không, chúng ta cần xem xét những gì đang thực sự xảy ra ở Việt Nam, công dân được quyền nói lên điều gì, làm việc gì để cải thiện chính phủ, nâng cao nhận thức về vấn đề gì Và chúng ta nên xem xét liệu Việt Nam sẽ dùng ghế Hội đồng để hướng tới các mục tiêu nhân quyền hay sẽ dùng nó để che giấu những lời chỉ trích về tình hình trong nước".

Dân biểu Katie Porter, cùng với đó, khuyến khích Chính phủ Việt Nam nên tiếp thu ý kiến của những nhà hoạt động đấu tranh dân chủ từ ngoài nước :

"Tôi nghĩ Việt Nam cần hoan nghênh những ý kiến, quan điểm, và sự trợ giúp mà cộng đồng người Mỹ gốc Việt muốn cống hiến. Tôi nghĩ sự cống hiến này mang tinh thần xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho người dân Việt Nam. Và tôi hy vọng rằng chính phủ Việt Nam sẽ thu nhận sự cống hiến này với tư duy đó".

**********************

Kiểm toán Nhà nước phát hiện tám vụ việc vi phạm pháp luật, chuyển sang Công an

RFA, 11/10/2022

Trong năm 2022, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện tám vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật và chuyển sang cơ quan cảnh sát điều tra để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Phó tổng kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn báo cáo kết quả này trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội vào chiều 11/9.

Phó tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn báo cáo trước Quốc hội trước đây - Công Thương

Truyền thông Nhà nước trích báo cáo của Kiểm toán Nhà nước trước Quốc hội cho biết, tám vụ việc vi phạm được nói tới bao gồm bảy vụ liên quan đến quản lý Nhà nước về tài nguyên khoáng sản giai đoạn 2017 – 2021 tại thành phố Hải Phòng. Các công ty này lập dự án để được cấp phép nhưng không khai thác mà chuyển cho doanh nghiệp khác khai thác.

Vụ việc còn lại có dấu hiệu trốn thuế tại Công ty cổ phần Phát triển hạ tầng khu công nghiệp tỉnh Tây Ninh trong việc chuyển nhượng cổ phần, cổ phiếu.

Cũng theo báo cáo, trong năm nay, cơ quan này đã kiến nghị xử lý hơn 22.000 tỷ đồng bao gồm kiến nghị tăng thu nhân sách Nhà nước, giảm chi ngân sách Nhà nước và các kiến nghị khác.

Trong năm 2022, Kiểm toán Nhà nước đã tiến hành một số cuộc kiểm toán quan trọng về "Việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng chống dịch Covid-19". Theo báo cáo, cơ quan này đã chuyển danh sách các đơn vị, địa phương mượn, mua kit xét nghiệm có dấu hiệu bất thường sang Thanh tra Chính phủ để lưu ý khi thanh tra theo chuyên đề tại các bộ, ngành, địa phương.

Việt Nam âm mưu gì khi bỏ tù các nhà bất đồng chính kiến trong nhà thương tâm thần

Nguyễn Kiến Tạo, VNTB, 26/03/2021

Bỏ tù các nhà bất đồng chính kiến, hoạt động vì nhân quyền, đối kháng chính trị vào các trại, nhà thương tâm thần là phương cách của nhà nước cộng sản

Hà Nội đã đưa các ông Phạm Thành, Lê Anh Hùng và Trinh Bá Phương vào Bệnh viện tâm thần loại trừ ý chí tranh đấu

Bỏ tù người bất đồng chính kiến vào nhà thương tâm thần là phương thức được các nước cộng sản áp dụng. Sau khi Liên Xô tan rã, các tài liệu của nước cộng sản này bị xới tung, phơi bày cho thấy nhà nước cộng sản này đã từng áp dụng các biện pháp đàn áp khắc nghiệt, dã man thế nào đối với dân chúng của họ ; một trong các phương pháp tàn nhẫn đó là đã sử dụng các trại tâm thần như một dạng nhà tù nhốt những người không đồng quan điểm với các chính sách của đảng cộng sản.

Hành vi chống chính quyền, biểu tình, viết lách có tính ‘phản động’ dễ dàng bị tống vào tù hay đưa đến các trại giáo dưỡng, cải tạo, hay nhà thương tâm thần. Đặc biệt, các đảng viên cao cấp có tư tưởng khác, mâu thuẫn với giáo điều Marx Lenin, hay bi quan với chế độ thường bị gán cho các bệnh phân liệt tâm thần, mất trí để bị ‘an dưỡng’ tại các bệnh viện chữa trị.

Tài liệu giải mật cho thấy biện pháp này được sử dụng mạnh mẽ, phổ quát dưới thời Stalin, Khrushchev và Brezhnev, và có thể đã bắt đầu dưới thời Lenin.

Những người bị ‘điều trị’ tại các bệnh viện tâm thần bị coi là người có nguy cơ gây hại cho người khác, cho xã hội. Họ có thể bị khóa tay chân, biệt giam, cũng có thể bị đánh đập vì lý do nào đó. Chính cách gán ghép cho bệnh nhân là người tâm thần, cách đối xử của quản giáo, y tá, bác sĩ, những người giám thị bệnh nhân nhiều trường hợp đã biến người bình thường bị đẩy vào trại, nhà thương điên thành người mắc bệnh tâm thần thực sự.

Nếu người bị giam giữ không ‘phục hồi tâm thần theo ý của đảng’ họ sẽ không bị xét xử tại tòa án, thay vào đó, họ bị tuyên bố là mất trí, có thể bị giam cầm cho đến chết, hoặc đưa đi các trại gulak, cải tạo lao động. Nếu anh ta ‘phục hồi theo ý đảng’ anh ta có thể sẽ được thả ra, hay đưa ra tòa lãnh án. Gán ghép bệnh tâm thần cho người khác chính kiến áp dụng ở cả các nước cộng sản khác, thời đó, như Romania, Bulgaria, và đến nay vẫn còn được áp dụng một cách triệt để khi tinh tế, khi thô bạo như tại Trung Quốc và Việt Nam

Bản báo cáo của Human Rights Watch gửi Ủy Ban Nhân Quyền Liên Hiệp quốc ngày 13/8/2002 có đoạn viết :

Chính phủ Trung Quốc nên trả tự do ngay lập tức cho bất kỳ ai bị giam giữ trong các cơ sở dành cho người bệnh tâm thần dựa trên chẩn đoán có động cơ chính trị, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và Sáng kiến Geneva về Tâm thần cho biết trong báo cáo này. Chính phủ cũng nên chấm dứt thói quen sử dụng tù nhân tâm thần lâu nay vì mục đích chính trị. Trong báo cáo dài 298 trang, "Những suy nghĩ nguy hiểm : Tâm thần chính trị ở Trung Quốc ngày nay và nguồn gốc của nó trong thời đại Mao", Tổ chức Theo dõi Nhân quyền và Sáng kiến Geneva về Tâm thần, một tổ chức quốc tế có trụ sở tại Hà Lan, so sánh việc đối xử với những người bất đồng chính kiến trong các trại tâm thần đối với những vụ lạm dụng tương tự ở Liên Xô cũ. Việc kết án những người bất đồng chính kiến tới các bệnh viện tâm thần đặc biệt trên cơ sở chẩn đoán sai đã dẫn đến việc Liên Xô buộc phải rút khỏi WPA vào năm 1983 và nó không được chấp nhận cho đến năm 1989, sau khi các cải cách của Gorbachev đã chấm dứt tình trạng lạm dụng chính trị có hệ thống đối với tâm thần học ở Liên Xô (*). 

Ít nhất 1 triệu người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ đã bị nhốt trong 85 trại tù mà chính quyền Trung Quốc gọi là ‘trại Cải Tạo’ từ năm 2017, với các tường kín bằng xi măng cốt thép, vọng gác cao trang bị súng đạn, và các hàng rào thép gai dao cạo vây chung quanh, trong đó ‘học viên’ nam nữ học nghề, chữ Hán, và văn hóa Trung Quốc. Thực chất họ bị tẩy não, một phương pháp tâm lý học áp dụng triệt để bởi Liên Xô và các nước cộng sản. Người bị tẩy não sẽ bị nhồi nhét bằng đủ mọi cách vào trong đầu những điều chính quyền cho họ thấy họ đúng hay sai. Họ là những người bị gán là cứng đầu, có khung hướng chống đối chính quyền Bắc Kinh đang cai trị vùng Tân Cương màu mỡ của người Hồi giáo. 

Thực chất đây là các trại tập trung cải tạo tư tưởng, cải tạo tâm thần như bản báo cáo của Human Rights Watch nói trên.

Đảng cộng sản Việt Nam sau khi họ chiếm miền Nam cũng áp dụng chính sách cải tạo như vậy, quy mô rộng lớn hơn, tàn khốc hơn đối với các thành phần trong chế độ Việt Nam Cộng Hòa mà họ cho là có tư tưởng lệch lạc, sai trái chống đối cách mạng.

Các trại tập trung cải tạo chỉ thả về những người được gọi là "học tập cải tạo tốt", tức có là tư tưởng mới theo định hướng của đảng, có nghĩa là đã được tẩy não. Chính sách tẩy não học tập cải tạo này làm hàng ngàn người chết trong các trại tập trung suốt từ Bắc đến Nam, hàng trăm người bị tử hình vì trốn trại, chống đối hay bị ghép tội vu vơ. Những người cuối cùng trong chính quyền Việt Nam Cộng Hòa được trả tư do vào năm 1993 bởi áp lực của quốc tế lên Hà Nội.

Trong quy mô nhỏ hơn, chính quyền Việt Nam cũng sử dụng bệnh viện tâm thần làm nơi giam giữ những nhà hoạt động vì dân chủ, nhân quyền.

Mới đây họ đã chuyển từ trại tạm giam sang bệnh viện tâm thần trung ương ông Trịnh Bá Phương, một người đấu tranh giữ đất cho dân oan Dương Nội và tích cực bênh vực cho người dân Đồng Tâm trước và sau vụ thảm sát cụ Lê Đình Kình, người bị hàng nghìn cảnh sát cơ động đang đêm tấn công giết chết tại nhà.

Tiên liệu về sư sẽ bị bắt của mình, trước đó ông Trịnh Bá Phương đã viết thư báo cho mọi người biết về sức khỏe hoàn hảo của ông và ông sẽ giữ quyền yên lặng cho đến khi có hiện diện của luật sư. Tin từ công an điều tra xét hỏi cho biết ông Phương bị tâm thần vì không chịu mở miệng nói bất cứ điều gì.

Trước đây vài tháng, nhà văn Phạm Thành cũng bị chuyển từ trại tạm giam sang bệnh viện tâm thần trung ương. Một người trẻ tuổi cũng bị giam chung với ông Phạm Thành tại trại tâm thần cho biết ông Phạm Thành rất tỉnh táo và đã dạy anh nhiều điều đáng trân quý. Người thanh niên bị đưa và trại tâm thần vì bị chẩn đoán có tư tưởng chống đối, sai lệch. Ông Phạm Thành đã bị giam trong trại tâm thần khoảng 3 tháng trước khị bị điều trở lại trại tạm giam.

Người tù hiện đang ở trại tâm thần là ông Lê Anh Hùng, ông bị bắt ngày 5/7/2018 và bị chuyển vào trại tâm thần hôm 1/4/2019. Ông Lê Anh Hùng bị bắt vì tội "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước".

Người ta có thể nghĩ rằng việc ngang nhiên đưa nhà văn Phạm Thành, người là tác giả của hơn một chục tác phẩm rất ăn khách trong và ngoài nước, Lê Anh Hùng một blogger nổi tiếng của đài VOA và Trịnh Bá Phương người thanh niên, nông dân mạnh khỏe được nhiều người mến mộ vì lòng can đảm xả thân vì dân oan vào trại tâm thần, cộng sản Việt Nam đã công khai cảnh báo một hình thức trừng phạt tinh vi, khốc liệt có tính hủy diệt các nhà đấu tranh vì nhân quyền, dân quyền và tự do dân chủ cho Việt Nam.

Nguyễn Kiến Tạo

Nguồn : VNTB, 26/03/2021

Xem thêm

1. https://www.refworld.org/docid/3deb868a1.html 

2.https://www.pbs.org/newshour/features/uighurs/ 

*********************

Các tiểu xảo của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam

Jackhammer Nguyễn, Tiếng Dân, 23/03/2021

Hôm 22/3, bà Phạm Thanh Nghiên, một người hoạt động trong nước, cho biết, ông Trịnh Bá Phương bị đưa đến một bệnh viện tâm thần.

Ông Trịnh Bá Phương giữ quyền im lặng của mình, dẫn đến việc ông bị đưa vào bệnh viện tâm thần.

Tôi không hề bất ngờ trước quyết định này của nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam. Đó chỉ là một trong nhiều tiểu xảo mà họ sử dụng để cai trị dân chúng.

Ông Phương là một trong ba người trong gia đình bị bắt vào ngày 24/6/2020, với tội danh bị nhà nước cộng sản Việt Nam gán cho là : "Làm, tàng trữ, phát tán và tuyên truyền thông tin, tài liệu vật phẩm nhằm chống nhà nước Việt Nam". Hai người kia là mẹ ông Phương, bà Cấn Thị Thêu và em trai ông, là Trịnh Bá Tư.

Ông Phương cũng như các thành viên trong gia đình ông, nhất là bà Cấn Thị Thêu, thuộc tầng lớp có nhận thức hiếm hoi trong số nông dân Việt Nam hiện nay. Xuất phát từ việc bị cướp đất, giống như hàng ngàn nông dân Việt Nam khác, họ hiểu được nguyên nhân của mọi nguyên nhân trong thảm trạng xã hội Việt Nam hiện nay, chính là sự độc quyền cai trị của Đảng cộng sản Việt Nam, cũng như cái gọi là "ý thức hệ" của đảng này.

Chính vì sự thấu hiểu đó, mà sau những lần vào tù ra khám, ông Phương, bà Thêu và cả gia đình ông chuyển từ việc đấu tranh đòi quyền lợi trực tiếp, sang một cuộc đấu tranh bao quát hơn, có quy củ hơn, có lý tưởng hơn. Mặt khác, họ vẫn là những người gần gũi với những nông dân Việt Nam, vì thế họ dễ trở thành những thủ lĩnh của giới nông dân, là điều mà Đảng cộng sản Việt Nam rất lo sợ. Việc bắt giam cả gia đình ông Phương là điều không làm cho giới quan sát ngạc nhiên.

Điều mà nhà cầm quyền bất ngờ trước những nông dân có ý thức như gia đình ông Phương, là họ trưởng thành trong phong trào dân sự Việt Nam (dù hiện nay phong trào có bị yếu đi rất nhiều), nên họ đối diện với nhà cầm quyền một cách tự tin, như việc ông Phương giữ quyền im lặng của mình, dẫn đến việc ông bị đưa vào bệnh viện tâm thần.

***

Đây không phải là lần đầu tiên người cộng sản áp dụng tiểu xảo này, và là một trong những tiểu xảo mà họ áp dụng với các tù nhân lương tâm.

Tiểu xảo thường thấy là họ bắt người vì một lý do này rồi sau đó kết án, giam giữ vì một lý do khác. Trường hợp ông Phương bị bắt vì lý do "phản động" như "tuyên truyền chống nhà nước", nhưng nay họ giam ông vì "bệnh tâm thần", một lý do rất dễ biện hộ khi đối diện với những áp lực từ bên ngoài, hơn là lý do tuyên truyền chống chế độ rất mù mờ mà họ đưa ra ban đầu. Những gì ông Phương đăng tải trên trang Facebook cá nhân của ông rất "hiền lành" so với hàng ngàn trang khác, nhưng họ bắt ông vì ông gần với giới nông dân như tôi trình bày ở trên.

Trường hợp hai ông Cù Huy Hà Vũ và Trần Huỳnh Duy Thức thì lại bị bắt vì lý do mang tính tội phạm hình sự (trường hợp ông Vũ, ông ở trong phòng với một người phụ nữ, với "hai bao su đã qua sử dụng" và gian lận thương mại trong trường hợp ông Thức), nhưng khi đưa họ ra tòa xử sau đó, chính quyền cộng sản buộc họ vào những tội "chính trị phản động" không liên quan gì đến tội danh đã được dựng lên để bắt họ ban đầu. Cả hai người này đều là người có quan hệ rộng, cư trú ở thành thị, bắt họ với những lý do "chính trị" ban đầu sẽ khó thành công hơn.

Khi trục xuất tù chính trị, nhà cầm quyền cộng sản lại thực hiện bằng một tiểu xảo khác, nói rằng người bị trục xuất cần được chăm sóc sức khỏe, cần đoàn tụ gia đình, vì thế họ "cho phép" những người này ra đi "vì lý do nhân đạo". Khi thực hiện tiểu xảo này, họ sẽ tiếp tục biện hộ với thế giới bên ngoài là họ không có tù nhân chính trị, không có tù nhân vì lý do tôn giáo

Một tiểu xảo khác dùng để kềm chế các cuộc biểu tình của người dân chống Trung Quốc xâm lược, hay kỷ niệm các sự kiện có liên quan tới yếu tố Trung Quốc là họ cho các nhóm công an mặc thường phục, giả dạng làm "quần chúng tự phát". Tiểu xảo "quần chúng tự phát" được họ sử dụng từ những ngày mới lên cầm quyền, từng thực hiện trong cải cách ruộng đất, cho đến nay.

Tiểu xảo "quần chúng tự phát" cũng được áp dụng trong "hiệp thương, xác nhận tư cách ứng cử viên Quốc hội", dùng để loại những người tự ra ứng cử làm đại biểu Quốc hội, chứ không được "Đảng cử". Quần chúng trong tiểu xảo này là tổ chức Mặt trận Tổ quốc, các tổ dân phố, đem người bị nhắm đến ra đấu tố để loại trừ.

Nhưng đỉnh cao của loại tiểu xảo này chính là việc dựng lên các tổ chức bình phong của Đảng, như thời kỳ chiến tranh Việt Nam, họ dựng lên Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam.

Trong lĩnh vực tuyên truyền ở thời đại mạng xã hội, họ dùng một tiểu xảo mới là, cho phép người dân theo dõi một cách thoải mái các kênh tin vịt ở hải ngoại, hay trong nước, vì tin vịt đánh hạ uy tín của nền dân chủ Mỹ (chuyện các thuyết âm mưu về gian lận bầu cử Mỹ), để đánh gục uy tín của những người chống Cộng. Họ khá thành công trong việc này, như tôi đã trình bày trong bài viết : "Tuyên giáo Việt Nam và các Youtuber hải ngoại : Hai đồng minh bất ngờ".

Trong các nền dân chủ phương Tây, không phải các chính trị gia không có những tiểu xảo chính trị với các đối thủ của họ, nhưng tam quyền phân lập, cùng với tự do báo chí, đã làm cho họ khó thực hiện được.

Ở Việt Nam hiện nay, cũng như ở Trung Quốc và các nước độc tài (chính quyền quân phiệt Miến Điện buộc tội bà Aung San Suu Kyi, đối thủ chính trị của họ, là buôn lậu máy bộ đàm), các tiểu xảo này luôn được sử dụng, dưới vỏ bọc "giữ vững an ninh chính trị" và các tiểu xảo trở thành thuộc tính của những xã hội này. Mà khi tiểu xảo bị biến thành dòng chủ lưu của xã hội, thì nhà cầm quyền đang tự hủy hoại xã hội mà họ đang sống.

Jackhammer

Nguồn : Tiếng Dân, 23/03/2021

********************

Viện tâm thần : chiêu trò ‘trả thù’ của chính quyền Việt Nam

Giang Nguyễn, RFA, 22/03/2021

Thêm tiếng nói đối lập bị đưa vào viện tâm thần – chiêu trò ‘trả thù’ của chính quyền Việt Nam

Nhà đấu tranh cho dân oan Trịnh Bá Phương là trường hợp mới nhất bị cơ quan chức năng chuyển từ trại giam vào bệnh viện tâm thần. Trước khi bị bắt, ông là người hoàn toàn tỉnh táo, không hề có triệu chứng bệnh gì về tâm thần.

Nhà hoạt động Trịnh Bá Phương - Courtesy of FB Thu Đỗ

Ngày 22/3 Công an Thành phố Hà Nội mới cho người thân của ông Trịnh Bá Phương biết ông bị chuyển vào viện tâm thần. Trước đó, vào ngày 19/3, vợ ông Phương là bà Đỗ Thị Thu đến trại giam để thăm chồng, mới được cán bộ trại tạm giam tiết lộ chồng bà đã bị bị chuyển trại từ hai, ba tuần trước rồi, nhưng lúc đó trại giam không cho biết họ đã chuyển ông Phương đi đâu.

Khi nghe báo tin chồng bị chuyển đến Viện Tâm Thần, bà Thu chất vấn và biết được lý do :

"Em gặp anh Nguyễn Thế Bắc, họ chỉ thông báo bằng mồm rằng đã trích xuất chồng em đi tới Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 vào hôm 1/3. Em bảo là 'Lý do tại sao các anh lại chuyển chồng em đi', thì các anh ấy nói rằng là 'chồng em chống đối, không hợp tác giống như là không chịu trả lời những câu hỏi của anh ấy (điều tra viên - PV) cho nên họ đưa đi". 

Bà Thu cũng cho biết, tháng 9/2020, gia đình đã bị Cơ quan An ninh Điều tra triệu tập để hỏi về tiền sử của gia đình có ai bị tâm thần hay không vì ông Phương "không nhìn điều tra viên và cũng không trả lời những câu hỏi của điều tra viên".

Nhà hoạt động Trịnh Bá Phương bị bắt tạm giam từ ngày 24/6/2020 với cáo buộc "làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống nhà nước", sau khi ông và gia đình đưa tin về vụ cưỡng chế đất đai ở xã Đồng Tâm đầu năm 2020. Sau khi ông và người mẹ là Cấn Thị Thêu cùng em trai Trịnh Bá Tư và dân oan Nguyễn Thị Tâm bị bắt, ông đã từ chối không nói gì với cán bộ trại giam và có chuyển tin cho vợ rằng ông sẽ giữ quyền im lặng.

Anh Lê Anh Hùng. Photo courtesy of Lê Anh Hùng's blog. Photo courtesy of Lê Anh Hùng's blog.

Nhà đấu tranh, cựu tù nhân lương tâm Phạm Thanh Nghiên khẳng định rằng việc đưa ông Trịnh Bá Phương vào trại tâm thần là một sự gia tăng hành vi trả thù từ phía điều tra viên khi người bất đồng chính kiến tiếp tục can trường và công an không cưỡng chế được ông Phương khai theo ý mình.

"Tôi có thể khẳng định rằng đây là một biện pháp trả thù chứ không còn là âm mưu nữa, một hành động rất cụ thể ở phía Nhà nước cộng sản Việt Nam đối với những người hoạt động nhân quyền. Vì sao tôi khẳng định như thế ? Bởi vì thứ nhất là tôi cũng là một trong người bạn của Phương và gia đình Phương cũng như những người bạn của Phương đều khẳng định rằng Phương là một người khỏe mạnh về tinh thần và tâm thần. Không có vấn đề gì về cái gọi là tâm thần cả mà phải bị đưa vào trại tâm thần. Điều thứ hai nữa là đây không phải trường hợp đầu tiên. Chúng ta có thể nhớ lại hai trường hợp cụ thể của blogger Lê Anh Hùng và của nhà văn Phạm Thành".

Nhà hoạt động Lê Anh Hùng, một blogger của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA), bị bắt ngày 5/7/2018 và bị tạm giam để điều tra vì cáo buộc ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước'. Vào tháng 4/2019, ông bị chuyển vào Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1. Sau đó có tin ông không chịu uống thuốc tâm thần của bệnh viện, nên ông đã bị một nhân viên y tá tên An đánh đập dã man.

Nhà báo độc lập Nguyễn Vũ Bình đã thuật lại  thông tin này với Đài Á Châu Tự Do vào tháng 7/2020 : "Anh Lê Anh Hùng bị nhân viên bệnh viện ép cho uống thuốc, nhưng anh Lê Anh Hùng nghĩ mình không bị bệnh nên phản kháng. Khi anh Hùng phản kháng lại thì bị đánh, sau đó bị trói và bị tiêm thuốc".

Cho đến nay, gần ba năm sau khi bị bắt, vụ của blogger Lê Anh Hùng vẫn chưa được xét xử.

Nhà văn Phạm Thành bị công an Hà Nội chuyển vào Viện pháp y Tâm thần Trung ương  hôm 25/11/2020, sau sáu tháng ở tại trại tạm giam. Ông là tác giả của một số cuốn sách chỉ trích mạnh mẽ hệ thống chính trị hiện nay và cả tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng như ‘Cò Hồn Xã Nghĩa’ hay ‘Thế thiên Hành Đạo hay Đại Nghịch Bất Đạo’. Nhà văn Phạm Thành bị bắt ngày 21 tháng 5 cùng năm vì tội "làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước".

Cựu tù nhân lương tâm Phạm Thanh Nghiên nhận định rằng trong cả ba trường hợp của blogger Lê Anh Hùng, nhà văn Phạm Thành và nhà đấu tranh Trịnh Bá Phương, gia đình không được thông báo cho đến khi họ đi tiếp tế, hỏi ra thì mới được phía công an trại giam cho biết và thừa nhận là đã đưa những người này bị chuyển đến viện tâm thần. Bà Phạm Thanh Nghiên nói chính quyền Việt Nam đã học chiêu trò này từ công sản Liên Xô :

"Nếu mà bạn theo dõi các diễn biến xảy ra ở bên Nga Xô nhiều năm trước thì đây là một cách làm của Stalin, của mật vụ Nga vẫn cứ làm đối với những nhân vật đối kháng, đối với những người tranh đấu cho tự do, nhân quyền, dân chủ bằng cách là đưa họ vào các trại tâm thần, gọi là "điều trị" (chúng ta cho phải cho vào ngoặc kép), để cho những người này bị hủy hoại về thể xác lẫn tinh thần. Đặc biệt là hủy hoại trí tuệ của những người mà họ cho rằng là chống họ. Đây là một điều rất nguy hiểm và rất đáng lo ngại".

Nhà báo Phạm Thành. Photo : Blog Bà Đầm Xòe

Luật sư Đặng Đình Mạnh, người nhận bào chữa cho ông Trịnh Bá Phương cho rằng thân chủ của mình đang thực hiện quyền "không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội" mà Bộ Luật Tố tụng hình sự năm 2015 có quy định. 

Bộ luật Tố tụng hình sự Việt Nam sửa đổi năm 2015 có hiệu lực đầu năm 2018 quy định : "Bị can, bị cáo có quyền trình bày lời khai, trình bày ý kiến, không buộc phải đưa ra lời khai chống lại chính mình hoặc buộc phải nhận mình có tội".

Ứng cử viên Đại biểu Quốc Hội độc lập Lê Trọng Hùng thì lập luận trên trang Facebook cá nhân : "Việc đưa Phương vào bệnh viện tâm thần đã vi phạm hàng loạt các điều trong hiến pháp trong đó có điều 20 bảo vệ nhân phẩm, danh dự và điều 31 quyền được xét xử công bằng" !

Giới đấu tranh cho nhân quyền và gia đình đã khẩn cấp lên mạng xã hội Facebook thông tin ông Trịnh Bá Phương bị chuyển vào viện tâm thần. Họ cho biết họ cũng đã liên hệ với một số nơi như các tổ chức nhân quyền và đại sứ quán các nước tự do để thông báo về trường hợp mới nhất này.

Giang Nguyễn

Nguồn : RFA, 22/03/2021

Trường hợp mới nhất

Cơ quan An ninh điều tra-Công an thành phố Hà Nội, vào ngày 25/11, đã chuyển nhà báo, nhà văn bất đồng chính kiến Phạm Thành vào Viện pháp y Tâm thần Trung ương, sau gần 6 tháng ông bị bắt giữ, hồi hạ tuần tháng 5 vừa qua.

Blogger Lê Anh Hùng, vào ngày 16/7/2020, bị trói vào giường bệnh do không chịu uống thuốc tâm thần của Viện Pháp y Tâm thần Trung ương. - Courtesy of Facebook Nguyễn Vũ Bình

Nhà báo độc lập Hoa Mai Nguyễn, một thành viên Ban biên tập của Hội Những Người Cầm Bút Can Đảm, lên tiếng với RFA lên quan thông tin nhà báo Phạm Thành bị đưa vào bệnh viện tâm thần.

"Cá nhân tôi khẳng định một điều là anh Phạm Thành không bao giờ có triệu chứng bị bệnh tâm thần, bởi vì anh ấy rất minh mẫn và thông minh. Tuy nhiên, anh ấy có bị ngứa và đó là triệu chứng bình thường của những người già. Tôi quen biết anh Phạm Thành có thể nói là nhiều năm nay và hàng tuần liên lạc với anh thường xuyên. Cá nhân tôi thấy anh Phạm Thành rất khỏe".

Từ Sài Gòn, nhà báo tự do Ngô Nhật Đăng chia sẻ với RFA rằng thời gian ông quen biết và từng làm việc chung với nhà báo, nhà văn Phạm Thành trong 1 thập niên. Nhà báo Ngô Nhật Đăng nhấn mạnh trong ngần thời gian đó và cho đến trước khi bị bắt giam, nhà báo Phạm Thành hoàn toàn là người bình thường và không có biểu hiện gì của bệnh tâm thần.

Tuy nhiên, đối với nhà báo Ngô Nhật Đăng thì thông tin nhà báo Phạm Thành bị đưa vào bệnh viện tâm thần không có gì ngạc nhiên và cũng có thể tiên liệu được. Bởi vì, nhà báo Ngô Nhật Đăng là người từng đồng hành với gia đình của blogger Lê Anh Hùng trong lần anh bị bắt giam và bị đưa vào bệnh viện tâm thần ở Hòa Bình hồi năm 2013.

Nhà báo Ngô Nhật Đăng kể lại, trong một dịp đến thăm blogger Lê Anh Hùng ở bệnh viện, ông đã có cơ hội trao đổi với giám đốc và nhân viên y tế tại Bệnh viện Tầm thần Trung ương và được cho biết họ tiếp nhận những trường hợp bệnh nhân như blogger Lê Anh Hùng.

"Tức là họ cũng có suy nghĩ để biết ai là người tâm thần hay không tâm thần. Tức nhiên ở vị trí của họ thì có những điều không thể nói ra được. Nhưng qua cách tiếp xúc và cách đối xử, cụ thể qua cách họ đối xử với anh Lê Anh Hùng trong bệnh viện thì tôi thấy là có rất nhiều người còn có lương tâm".

Mặc dù vậy, blogger Lê Anh Hùng, hồi trung tuần tháng 7 năm 2020 từ bệnh viện tâm thần báo tin với gia đình rằng do không chịu uống thuốc tâm thần của Viện Pháp y Tâm thần Trung ương, nên anh đã bị một nhân viên y tá tên An đánh đập dã man, trói vào giường bệnh và tiêm thuốc tâm thần.

Cơ quan An ninh điều tra bắt giữ blogger Lê Anh Hùng vào đầu tháng 7/2018 với cáo buộc "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước" và anh lại bị đưa vào bệnh viện tâm thần vào đầu tháng 4/2019.

Bìa quyển sách "Thế thiên hành đạo hay đại nghịch bất đạo" của Nhà văn Phạm Thành, do Nhà xuất bản Tên Lửa phát hành. Courtesy of Facebook Nhà xuất bản Tự Do

Họ được pháp luật bảo vệ ?

Luật sư Nguyễn Văn Đài, vào ngày 1/12, cho RFA biết trước đây ông từng phụ trách hồ sơ của vài trường hợp tương tự như blogger Lê Anh Hùng và nhà báo Phạm Thành.

"Trước đây là ông mục sư Tô Văn Trường, bị bắt hồi năm 2003. Sau khi ông bị giam 8 tháng thì họ không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông được và họ đưa ông vào bệnh viện tâm thần. Ông Tô Văn Trường bị giam thêm một năm nữa thì mới được thả ra.

Trường hợp thứ hai là anh Nguyễn Trung Lĩnh. Anh Lĩnh đã bị bắt và bị điều tra về Điều 88 Bộ luật Hình sự trước đây. Sau 3 tháng điều tra thì họ chuyển ảnh Lĩnh vào bệnh viện tâm thần. sau 1 năm ở trong bệnh viện tâm thần thì anh Lĩnh được thả về và không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hiện nay anh Lĩnh lại bị bắt tiếp và cũng bị đưa vào bệnh viện tâm thần".

Luật sư Nguyễn Văn Đài cho biết theo quy định của pháp luật Việt Nam thì người nào bị quy kết trong thời gian phạm tội mà bị mắc bệnh tâm thần sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Hoặc những người đã phạm tội và bị phát bệnh tâm thần sau khi bị bắt thì phải được điều trị bệnh. Trường hợp này sẽ do tòa án xem xét có phải chịu truy cứu trách nhiệm hình sự liên quan hành vi phạm tội trước đó hay không.

Về hai trường hợp được dư luận trong và ngoài nước chú ý bao gồm blogger Lê Anh Hùng và nhà báo Phạm Thành, luật sư Nguyễn Văn Đài cho rằng có thể cả hai sẽ phải ở trong bệnh viện tâm thần một thời gian và được thả ra mà không qua xét xử.

"Thứ nhất một phần là vì dư luận xã hội và áp lực quốc tế. Những bài viết của anh Lê Anh Hùng mà họ cho là vi phạm vì liên quan ông Nông Đức Mạnh, Hoàng Trung Hải và hàng loạt các quan chức cao cấp của chính quyền. Và khi đưa ra xét xử thì anh Lê Anh Hùng sẽ bảo vệ chính kiến của anh ấy. Bởi do họ không muốn có một phiên tòa chỉ nói về các quan chức chóp bu của họ như vậy. Thứ hai, cuốn sách dẫn đến việc nhà báo Phạm Thành bị bắt là viết về Nguyễn Phú Trọng trong ‘Đại nghịch Bất đạo’. Nếu như đưa nhà báo Phạm Thành ra xét xử thì đương nhiên nhà báo Phạm Thành là người bản lĩnh và ông phải bảo vệ quan điểm của ông rằng tại sao ông nói Nguyễn Phú Trọng là người đại nghịch bất đạo. Thế nên những phiên tòa xét xử đó không khác nào để cho những người bất đồng chính kiến công khai nói xấu hay sỉ nhục các quan chức cấp cao của họ. Điều này thì có lẽ họ không muốn nên họ cố tình vu cho những người này bị bệnh tâm thần và sau một thời gian trong bệnh viện thì sẽ thả họ ra".

Thế nhưng, luật sư Nguyễn Văn Đài lưu ý tình cảnh của những nhà bất đồng chính kiến như Nguyễn Trung Lĩnh, Lê Anh Hùng và Phạm Thành gặp phải nguy cơ bị trở thành người tâm thần thật sự rất cao, do cơ quan điều tra ép buộc các nhân viên y tế tiêm thuốc hay cho họ uống thuốc để biến họ thành những người mắc bệnh tâm thần.

Nhà báo Hoa Mai Nguyễn và luật sư Nguyễn văn Đài kêu gọi người Việt trong và ngoài nước cùng cộng đồng quốc tế cần lên tiếng mạnh mẽ để Chính quyền Việt Nam không áp dụng biện pháp như thế đối với những người dân thể hiện quan điểm và bày tỏ chính kiến của họ.

Nhà báo Ngô Nhật Đăng nhận định rằng biện pháp này được Chính quyền Cộng sản sử dụng để hạn chế và đàn áp quyền tự do ngôn luận của người dân dù đối với quy chuẩn của xã hội văn minh thì không ai có thể chấp nhận được, kể cả ở xã hội Việt Nam. Tuy nhiên bất cứ lúc nào, "những người muốn nói lên những sự thật do lương tâm của họ thôi thúc cũng phải tiên liệu rằng, ngoài việc bị bắt và giam giữ thì cũng có khi bị trở thành người tâm thần".

Nguồn : RFA, 01/12/2020

Ở Việt Nam, công dân nào đủ can đảm để công khai chống chính quyền ?

Võ Hàn Lam, VNTB, 01/08/2020

Lời tuyên thệ của nhóm Hiến Pháp : "Quyết tử cho tổ quốc trường tồn" được nhắc nhiều trong phiên tòa xét xử họ. Xứ sở này bất tử.

Xin được luận bàn quanh "Tội phá rối an ninh" tại điều 118 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Bản tin trên báo Công an Thành phố Hồ Chí Minh hôm 31/7 tường thuật về một vụ án xâm phạm an ninh quốc gia, theo khoản 1, điều 118 Bộ luật Hình sự 2015, "nhằm chống chính quyền nhân dân mà kích động, lôi kéo, tụ tập nhiều người phá rối an ninh, chống người thi hành công vụ, cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức", viết như sau (trích) :

"Theo cáo trạng, đây là nhóm những người có tư tưởng bất mãn với chính quyền, thường xuyên tiếp xúc với các thông tin trên có nội dung xấu trên mạng xã hội. Các bị cáo (…) đã chia sẻ các video trên Facebook cá nhân để kêu gọi, kích động, lôi kéo người tham gia biểu tình.

Quá trình thực hiện hành vi phạm tội, các bị cáo đã tổ chức họp bàn để lên kế hoạch, phân công nhiệm vụ, kêu gọi tài trợ, chuẩn bị hung khí, công cụ hỗ trợ để tổ chức một cuộc biểu tình mang tính chất bạo động, gây bạo loạn với mục đích gây mất trật tự xã hội, an ninh chính trị nhằm chống phá chính quyền Nhà nước Việt Nam, nhưng đã bị các cơ quan chức năng kịp thời phát hiện và ngăn chặn" (*).

"Nhằm chống chính quyền nhân dân" đó là mệnh đề thuộc vế phải có cho yêu cầu tiếp theo là ‘thực hiện’.

Câu hỏi đặt ra là : 

Thế nào là nhằm chống chính quyền nhân dân ?

Đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia, mục đích là dấu hiệu bắt buộc trong định tội. Mục đích chống chính quyền là mục đích chung phải có đối với tất cả các tội xâm phạm an ninh quốc gia.

Tuy vậy mục đích chống chính quyền chỉ có ý nghĩa xác định một hành vi cụ thể phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia.

Muốn xác định hành vi đó phạm tội gì phải căn cứ vào mục đích cụ thể. Biểu hiện của hành vi phạm tội và mục đích cụ thể giúp xác định khách thể trực tiếp của tội phạm.

Tất cả các tội xâm phạm an ninh quốc gia đều nhằm chống chính quyền, nhưng mục đích cụ thể thì khác nhau, và đó là căn cứ để định tội. Chẳng hạn hành vi thành lập tổ chức chống chính quyền, nếu mục đích nhằm lật đổ chính quyền thì phạm tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân ; nếu nhằm thu thập bí mật Nhà nước cung cấp cho nước ngoài thì phạm tội gián điệp. Hành vi nói xấu Nhà nước, xuyên tạc chế độ xã hội chủ nghĩa, nếu nhằm gây chia rẽ tín đồ tôn giáo với chính quyền thì phạm tội phá hoại chính sách đoàn kết ; nếu nhằm kích động người khác trốn đi nước ngoài thì phạm tội trốn đi nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân.

Với vụ án mà tựa bài báo Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã đặt là "Xét xử 8 thành viên nhóm kín 'Hiến Pháp' tội phá rối an ninh", thì một thắc mắc đặt ra là mục đích cụ thể của nhóm này là gì ? Bài báo cho biết, "các bị cáo đã tổ chức họp bàn để lên kế hoạch, phân công nhiệm vụ, kêu gọi tài trợ, chuẩn bị hung khí, công cụ hỗ trợ để tổ chức một cuộc biểu tình mang tính chất bạo động, gây bạo loạn với mục đích gây mất trật tự xã hội, an ninh chính trị nhằm chống phá chính quyền Nhà nước Việt Nam".

Cáo buộc với nội dung nêu trên cho thấy là điều không tưởng đối với hoàn cảnh thực tế ở Việt Nam. Bởi với một quốc gia chưa có luật về quyền biểu tình như Việt Nam, thì hầu như mọi manh nha cho ‘xuống đường phản đối’ đều bị nhanh chóng ‘dập tắt’ ngay từ đầu ; thậm chí ngay cả khi ‘được xuống đường’, chắc chắn người dân nào dù có ‘gan bằng trời’, cũng hiểu là nếu xảy ra bạo động, thì họ sẽ là người bị trấn áp nhanh nhất bởi lực lượng vũ trang luôn trong tâm thế sẳn sàng.

Hơn nữa, một nhóm người thì khó thể nào lại chọn giải pháp ‘đối đầu’ với nhà chức trách, khi họ quyết định chọn việc biểu tình đề đạt yêu cầu, nguyện vọng nào đó. Lưu ý, ở Việt Nam có hẳn luật An ninh quốc gia, nên nhóm người dân khó thể ‘chống chính quyền nhân dân’ qua việc ‘xuống đường biểu tình gây rối’. Họ hiểu họ sẽ lập tức bị bắt giữ, thậm chí trấn áp thô bạo.

Cách giải thích hợp cả lý lẫn tình ở đây, là nhóm kín "Hiến Pháp" như tựa bài báo Công an Thành phố Hồ Chí Minh, đang muốn biểu thị một quyền dân sự bằng hành động tổ chức biểu tình tự phát, qua đó gây sự chú ý của các cấp liên quan về yêu cầu cho chính sách/quyết sách hay dự luật nào đó.

Võ Hàn Lam

Nguồn : VNTB, 31/07/2020

Chú thích :

(*)http://congan.com.vn/song-theo-phap-luat/xet-xu-8-thanh-vien-nhom-kin-hien-phap-toi-pha-roi-an-ninh_96803.html

*******************

Đàn áp gia tăng tại Việt Nam

Monitor Tracking Civil Space, 30/07/2020

Trước thềm đại hội toàn quốc của Đảng Cộng sản cầm quyền vào đầu năm 2021, chính phủ gia tăng đàn áp các nhà chỉ trích. Một chiến dịch nhằm đàn áp hàng chục cá nhân kết nối với Nhà xuất bản Tự do đã được thực hiện. Thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (IJAVN) – tổ chức nhà báo độc lập cuối cùng trong nước – đã bị bắt và bị truy tố. Những người chỉ trích chính phủ trực tuyến đang bị theo dõi trong khi Facebook bị cáo buộc là đồng lõa trong việc kiểm duyệt các bài đăng quan trọng. Những người bảo vệ nhân quyền cũng đã bị bắt và bị kết án.

Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Thành, Nguyễn Quốc Đức Vượng, Cấn Thị Thêu, Trịnh Bá Phương và Trịnh Bá Tư

Quyền biểu lộ

Chiến dịch tấn công nhà xuất bản

Việc đàn áp Nhà xuất bản Tự do đã tiếp tục vào năm 2020 sau một thời gian tạm dừng do đại dịch. Như đã được báo cáo trước đây, kể từ đầu tháng 10/2019, công an đã quấy rối và đe dọa hàng chục người liên quan đến Nhà xuất bản Tự do – nhà xuất bản độc lập phát hành sách về chính sách công và chính trị ở Việt Nam – dường như mục tiêu của chiến dịch đàn áp.

Nhà xuất bản Tự do được một nhóm các nhà bất đồng chính kiến thành lập tại Thành phố Hồ Chí Minh vào tháng 2/2019 nhằm thách thức việc kiểm soát ngành xuất bản của chính quyền độc đảng độc tài.

Việcquấy rối đã xảy ra tại ít nhất ba thành phố lớn là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Huế, ngoài các tỉnh Bình Dương, Quảng Bình, Quảng Trị và Phú Yên. Hơn 100 cá nhân bị quấy rồi vì được cho là đã mua hoặc đọc sáchdo Nhà xuất bản Tự Do in hoặc làm việc cho Nhà xuất bản Tự Do.

Họ đã bị công an địa phương triệu tập để thẩm vấn về những cuốn sách đã mua của Nhà xuất bản Tự Do. Sau khi thẩm vấn, hầu hết đều bị buộc phải ký cam kết không mua sách của Nhà xuất bản Tự Do. Một số người còn bị khám xét chỗ ở và bị bắt cóc.

Tháng 5/2020, Phùng Thủy, còn được gọi là Thủy Tuất, bị bắt tại Thành phố Hồ Chí Minh khi đang giao sách cho Nhà xuất bản Tự Do. Trong khi bị giam giữ, Thủy Tuất bị thẩm vấn và bị tra tấn khi bị cảnh sát đấm vào mặt, ngực, xương sườn và bụng. Khi được thả ra, mặc dù bị thương nặng, Thủy Tuất đã đi trốn ngay vì sợ có thể bị công an bắt giữ lại. Sau đó, cảnh sát đã bắt giữ cô con gái 24 tuổi của anh và từ chối thả cô ra trừ khi Thủy Tuất trở về đồn công an. Cô vẫn bị cảnh sát giam giữ

Vào ngày 10/7/2020, có thông tin rằng nhà báo và tác giả người Việt Nam Phạm Đoan Trang đã rút khỏi Nhà xuất bản Tự Do sau khi bị cảnh sát đàn áp dữ dội.

Thừa nhận công việc quan trọng của Nhà xuất bản, ngày 3/6/2020, Nhà xuất bản Tự do đã được trao Giải thưởng Voltaire 2020 của Hiệp hội Nhà xuất bản Quốc tế (IPA). Giải thưởng được trao cho những người thể hiện "sự can đảm mẫu mực trong việc duy trì quyền tự do xuất bản và khuyến khích người khác thực hiện quyền tự do ngôn luận.

Khi trao giải, Chủ tịch Xuất bản Tự do IPA tuyên bố :

"Công việc của Nhà xuất bản Tự do ở Việt Nam, một nhà xuất bản du kích, phát hành sách trong một bầu không khí đe dọa và nguy hại cho sự an toàn cá nhân của họ là nguồn cảm hứng lớn. Cộng đồng xuất bản quốc tế công nhận sự dũng cảm của họ và sẽ hỗ trợ họ trong khả năng của chúng tôi".

Bắt giam thành viên của hội nhà báo độc lập

Ba thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (IJAVN) đã bị công an thành phố Hồ Chí Minh bắt giữ vào tháng 5 và tháng 6/2020. IJAVN là một tổ chức xã hội dân sự được thành lập vào năm 2014 và thúc đẩy quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và tự do lập hội.

Theo Phóng viên không biên giới (RSF), Phạm Chi Thành, một nhà báo và thành viên IJAVN với bút danh Phạm Thành, đã bị bắt tại nhà riêng ở Hà Nội vào ngày 21/5 và bị giải đi ngay lập tức. Ông Thành hiện đang bị giam giữ tại Hà Nội theo điều 117 của bộ luật hình sự về tội ‘tuyên truyền chống phá nhà nước". Ông Thành đã từng làm việc đài tiếng nói Việt Nam trước khi trở thành một nhà hoạt động dân chủ và chỉ trích nhà nước độc đảng.

Dự án 88 đưa tin ngày 23/5/2020, Nguyễn Tường Thụy đã bị bắt và Công an Hà Nội đã khám xét chỗ ở của ông Thuỵ. Ông Thuỵ là một cựu quân nhân 70 tuổi, hiện là phó chủ tịch của IJAVN. Ông Thuỵ bị buộc tội theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015 với cáo buộc tuyên truyền chống lại nhà nước. Công an ngay lập tức đưa ông Thuỵ đến thành phố Hồ Chí Minh cách đó 1.700km.

Sau đó, vào ngày 12/6/2020, Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã bắt giữ Lê Hữu Minh Tuấn, một thành viên khác của IJAVN. Kể từ khi gia nhập hiệp hội, công việc Lê Tuân đã tập trung vào những bất công xã hội, chính trị trong nước và phong trào dân chủ Việt Nam. Tuấn được cho là đã bị đưa đến trại tạm giam Chí Hòa thuộc thẩm quyền của công an thành phố Hồ Chí Minh.

Theo tin đã đưa trước đây, chủ tịch của IJAVN, ông Phạm Chí Dũng, đã bị bắt vào tháng 11/2019, có lẽ vì liên quan đến việc phản đối phê chuẩn Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU.

Theo trang Người Bảo vệ Nhân quyền, Defend the Defender, các vụ bắt giữ là một phần trong kế hoạch xoá sổ IJAVN và kiểm soát hoàn toàn báo chí trước Đại hội toàn quốc lần thứ 13 của Đảng Cộng sản Việt Nam dự kiến tổ chức ​​vào đầu năm 2021. IJAVN có hơn 50 các nhà báo và nhà bất đồng chính kiến ​​độc lập, họ đã xuất bản hàng ngàn bài báo về các vấn đề như vi phạm nhân quyền, tham nhũng hệ thống, và ô nhiễm môi trường.

Bắt giữ và kết án những người phê bình chính phủ trên mạng

Ngày càng có nhiều người chỉ trích chính phủ trên mạng bị bắt và bị kết án.

Đinh Thị Thu Thủy, 38 tuổi, sử dụng Facebook để ủng hộ tù nhân chính trị. Cô bị bắt vào ngày 18/4/2020 tại tỉnh Hậu Giang và bị buộc tội ‘tuyên truyền chống lại nhà nước theo Điều 117 của bộ luật hình sự. Theo Dự án 88, cô bị cáo buộc mở nhiều tài khoản Facebook để chỉnh sửa, đăng và chia sẻ hàng ngàn tài liệu phỉ báng và nói xấu lãnh đạo Đảng.

Ngày 17/4/2020 tòa đã kết án 1,5 năm tù một Chung Hoàng Chương vì đăng tải các bài đăng chống nhà nước lên Facebook. Chung Hoàng Chương bị buộc tội ‘lạm dụng quyền dân chủ và tự do xâm phạm lợi ích của Nhà nước tại một phiên tòa một ngày ở Cần Thơ. Chương bị buộc tội viết bài chống phá nhà nước và đưa ra những bình luận xúc phạm ba công an bị thiệt mạng trong một cuộc đụng độ với người biểu tình gần Hà Nội vào tháng 1/2020.

Ngày 11/5/2020, Tòa án nhân dân quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ đã kết án Mã Phùng Ngọc Phú 9 tháng tù giam về tội lạm dụng quyền tự do dân chủ theo Điều 331 của Bộ luật hình sự 2015. Truyền thông nhà nước đưa tin cô đã bị kết án vì đưa tin tức giả mạo về việc lây nhiễm Covid-19 ở Việt Nam.

Cùng ngày, Dự án 88 đưa tin Phan Công Hải đã bị kết án năm năm tù ở Nghệ An. Hải không có luật sư và phiên tòa chỉ kéo dài hai giờ.

Cảnh sát thành phố Hồ Chí Minh đã bắt giữ Huỳnh Anh Khoa và Nguyễn Đăng Thương vào ngày 13/6/2020 vì tham gia nhóm thảo luận trực tuyến. Theo Defend the Defenders, họ điều hành một nhóm Facebook với 46.000 người theo dõi về các vấn đề kinh tế xã hội ở Việt Nam. Họ bị buộc tội lạm dụng các quyền tự do dân chủ theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự 2015. Nhân viên an ninh thuộc Công An quận 8 đã lục soát nhà Khoa và buộc ông và vợ phải ký ba tài liệu không xác định ; Cả Khoa và Thương đều được cho là đang bị giam giữ tại nhà giam quận 8. Nhóm Facebook này đã bị đóng sau các vụ bắt bớ.

Vào ngày 23/6, Tòa án Nhân dân tỉnh Hòa Bình đã xét xử ông Nguyễn Văn Nghiêm, thợ làm tóc, theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015 và kết án ông sáu năm tù. Ông Nghiêm bị bắt vào cuối năm 2019 vì các bài đăng trên Facebook và phát hình trực tiếp về các vấn đề như chủ quyền, chống tham nhũng và nhân quyền.

Vào ngày 24/6, Facebooker Vũ Tiến Chi ở Lâm Đồng, đã bị bắt và buộc tội theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015.

Vào ngày 7/7/2020, một Facebooker khác bị kết án theo Điều 117 của Bộ luật Hình sự 2015 do ‘tuyên truyền chống lại nhà nước" truyền bá quan điểm dân chủ trên Facebook và nhận án tù 8 năm. Nguyễn Quốc Đức Vượng, 29 tuổi lên tiếng ủng hộ dân chủ tại Việt Nam và chia sẻ tin tức về các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông trước khi bị bắt vào tháng 9/2019. Kể từ khi bị bắt, anh ta không được phép gặp gia đình, và chỉ được gặp luật sư. Bên cạnh việc chia sẻ các bài báo, Vượng thường phát hình trực tiếp để bày tỏ ý kiến ​​và tranh luận về các vấn đề quốc gia và xã hội như chủ quyền, tham nhũng và quyền đất đai.

Facebook đồng lõa kiểm duyệt với chính phủ

Vào ngày 21/4/2020, Reuters đưa tin Facebook đã bắt đầu tăng cường đáng kể việc kiểm duyệt các bài đăng ’chống nhà nước ở Việt Nam. Điều này diễn ra sau khi bị chính quyền gây áp lực, kể cả việc nghi ngờ hạn chế có chủ ý trên máy chủ thuộc các công ty viễn thông nhà nước khiến không thể truy cập Facebook được trong thời gian dài.

Hai nguồn tin của Facebook nói với Reuters rằng, "chúng tôi tin rằng hành động này là nhằm gây áp lực đáng kể cho chúng tôi buộc tăng cường tuân thủ các lệnh gỡ hợp pháp các nội dung mà người dùng Facebook ở Việt Nam có thể đọc được. Trong một tuyên bố gửi qua email, Facebook xác nhận rằng họ đã miễn cưỡng tuân thủ yêu cầu của chính phủ đối với việc "hạn chế quyền truy cập vào nội dung được cho là bất hợp pháp".

Tổ chức Ân xá Quốc tế đã chỉ trích Facebook vì những hành động này. William Nee, Cố vấn Kinh doanh và Nhân quyền tại Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết :

"Việc tiết lộ Facebook đang đáp ứng các yêu cầu kiểm duyệt sâu rộng của Việt Nam là một bước ngoặt tàn khốc đối với tự do ngôn luận ở Việt Nam và hơn thế nữa. Chính sách đàn áp tàn nhẫn của Việt Nam không có gì mới, nhưng sự thay đổi chính sách của Facebook làm cho Facebook trở thành đồng lõa".

Trong một báo cáo được công bố vào năm 2019, Tổ chức Ân xá Quốc tế phát hiện ra rằng khoảng 10% tù nhân lương tâm của Việt Nam – bị bỏ tù chỉ vì thực thi quyền con người ôn hòa – đã bị bỏ tù vì những bài đăng trên Facebook.

Cuộc đàn áp chỉ gia tăng kể từ khi có dịch Covid-19. Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, từ tháng 1 đến giữa tháng 3/2020, tổng cộng 654 người đã được triệu tập đến các đồn công an trên khắp Việt Nam để ‘ làm việc’ với công an vì các bài đăng trên Facebook liên quan đến vi-rút, trong đó 146 người đã bị phạt và số còn lại đã buộc phải xóa bài viết.

Quyền hội họp

Người bảo vệ nhân quyền bị bắt và đánh đập

Tháng 4/2020, công an Nghệ An đã bắt giữ cựu tù chính trị, Trần Đức Thạch, vì cáo buộc liên kết với Hội Anh em vì Dân chủ. Ông Trần Đức Thạch là một nhà văn, nhà hoạt động từng đoạt giải thưởng và là cựu tù nhân chính trị. Ông bị cáo buộc tham gia các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền, vi phạm Điều 109 của Bộ luật hình sự Việt Nam.

Tổ chức Nhân quyền cho biết trong một bức ảnh của ông do phương tiện truyền thông nhà nước đăng tải ông bị thương ở mặt, cho thấy rất có thể ông đã bị đánh đập trong khi bị giam giữ.

Theo Frontline Defenders, Hội Anh em Dân chủ được thành lập vào năm 2013 là hội của các nhà hoạt động và những người bảo vệ nhân quyền trước đây bị cầm tù vì quan điểm chính trị của họ. Hội Anh em Dân chủ hỗ trợ sự phát triển một xã hội công bằng ở Việt Nam cũng như bảo vệ các tiêu chuẩn nhân quyền có trong hiến pháp Việt Nam và các công ước nhân quyền quốc tế. Trước một cuộc đàn áp năm 2017, Hội này đã đào tạo thường xuyên về các chủ đề nhân quyền cho công dân Việt Nam.

Vào tháng 4/2018, bảy thành viên của Hội Anh em vì Dân chủ đã bị kết tội thực hiện các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền và bị kết án tù nặng.

Ba dân oan trong một nhà bị bắt

Vào ngày 24/6/2020, chính quyền đã bao vây và xông vào nhà và bắt giữ Trịnh Bá Phương và sau đó bắt luôn mẹ của Phương là Cấn Thị Thêu. Bà Thêu là một cựu tù đã bị bỏ tù hai lần vì đấu tranh cho quyền đất đai, và Phương cũng là một nhà hoạt động nổi tiếng, rất tích cực trong các vấn đề về quyền đất đai trong cộng đồng.

Công an cũng đã khám xét nhà của một thành viên thứ ba trong gia đình, Trịnh Bá Tư, anh trai của Phương, và bắt giữ anh ta. Cả ba cá nhân đều thẳng thắn chỉ trích sự cố đất đai ở Đồng Tâm và cảnh báo các nhà ngoại giao nước ngoài về vấn đề này. Họ bị buộc tội theo Điều 117.

Một dân oan đất đai khác là bà Nguyễn Thị Tâm cũng bị bắt tại Dương Nội cùng ngày với cùng tội danh

Như đã đưa tin, vào tháng 1/2020, công an đã tấn công Đồng Tâm nơi người dân phản đối việc cho một công ty viễn thông thuộc sở hữu của quân đội thuê đất trong nhiều năm. Trong khi hành động, ba sĩ quan công an và người lãnh đạo 85 tuổi, Lê Đình Kình, đã thiệt mạng trong khi hàng chục người bị bắt vì "phá rối an ninh". Sau đó, trên toàn quốc đã diễn ra đàn áp nhằm dập tắt những tranh luận công khai về vụ tranh chấp đất đai chết người này.

Hai nhà hoạt động chống tham nhũng bị kết án

Theo Defend the Defenders, vào ngày 8/5/2020, Tòa án Nhân dân huyện Sóc Sơn tại Hà Nội đã kết án các nhà hoạt động chống tham nhũng, Đặng Thị Huệ và Bùi Mạnh Tiến về một tội ‘gây rối trật tự công cộng’ theo Điều 318 của Bộ luật Hình sự. Họ từng bị kết án 15 tháng tù. Hai người này bị bắt vào giữa tháng 10 năm 2019 khi chặn trạm thu phí BOT Bắc Thăng Long-Nội Bài (xây dựng-vận hành-chuyển giao) để phản đối việc thu phí bất hợp pháp.

Các nhà hoạt động chống BOT đã bị các nhân viên mặc thường phục và côn đồ đàn áp. Trước đó vào năm 2019, Hà Văn Nam và sáu người khác đã bị kết án và kết án từ 18 tháng đến 36 tháng giam tù vì ‘gây rối trật tự công cộng’.

Biểu tình ôn hòa

Người biểu tình bị truy tố xung quanh vụ tranh chấp đất đai ở Đồng Tâm

Như đã nói ở trên, các vụ phản đối tranh chấp đất đai Đồng Tâm vào tháng 1/2020 đã khiến ba sĩ quan cảnh sát và một thủ lĩnh thiệt mạng. Vào tháng 6/2020, chính quyền đã truy tố 25 người về các tội giết người trong vụ tranh chấp đất đai.

Theo truyền thông nhà nước, Viện kiểm sát nhân dân Hà Nội đã đưa ra các bản cáo trạng sau một cuộc điều tra kéo dài 20 ngày, cáo buộc con trai ông Lê Đình Đình là ông Lê Đình Chức, và cháu nội ông là Lê Đình Doanh và Lê Đình Uy tội giết người, cùng với 22 người khác bị buộc tội giết người. Nếu bị kết án họ có thể phải đối mặt với tối thiểu 12 năm tù hoặc bị kết án tử hình.

Bốn người khác trong làng bị buộc tội cản trở người thi hành công vụ, một tội danh mang án tù từ hai đến bảy năm.

Các nhà hoạt động đã tranh cãi phiên bản chính thức của vụ việc nói rằng cảnh sát đã tấn công người dân bằng cách sử dụng hơi cay, đạn cao su và đạn dược. Trong cuộc đột kích, đường làng đã bị chặn và điện thoại và internet đã bị cắt. Họ đã kêu gọi một cuộc điều tra của chính phủ để điều tra các sự kiện cơ bản về các sự kiện ở Đồng Tâm : căn cứ pháp lý cho cuộc đột kích, số cảnh sát, vũ khí được sử dụng bởi cả hai bên, lý do cắt điện thoại và kết nối internet, và số thương vong.

Những người bị giam giữ không được phép gặp mặt người thân.

Monitor Civic Tracking Space

********************

Tòa tuyên hơn 40 năm tù giam đối với 8 thành viên nhóm Hiến Pháp

RFA, 31/07/2020

Nhóm 8 người thuộc nhóm Hiến Pháp tại phiên tòa xét ở Thành phố Hồ Chí Minh hôm 31/7/2020 - Pháp Luật

Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vào tối ngày 31/7/2020 đã tuyên phạt 8 người trong nhóm Hiến Pháp tổng cộng 40 năm 6 tháng tù giam với cáo buộc tội danh "phá rối an ninh" theo khoản 1, Điều 118 Bộ luật Hình sự 2015.

Cụ thể mức án đối với từng người là : bà Nguyễn Thị Ngọc Hạnh 8 năm tù giam và Hoàng Thị Thu Vang 7 năm tù giam.

Các ông Đỗ Thế Hóa, Lê Quý Lộc và Ngô Văn Dũng mỗi người bị tuyên 5 năm tù giam.

Ông Trần Thanh Phương có mức án 5 năm 6 tháng tù, ông Hồ Đình Cương là 4 năm 6 tháng tù giam, riêng bà Đoàn Thị Hồng mặc dù có con nhỏ dưới 3 tuổi vẫn bị tuyên 2 năm 6 tháng tù giam.

Mỗi người đều sẽ bị quản chế tại nhà từ 2-3 năm sau khi trả xong án.

Luật sư Đặng Đình Mạnh, người bào chữa cho 2 ông Trần Thanh Phương và Hồ Đình Cương, vào tối 31/7 nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do như sau :

"Nói chung vụ xử thì nó cũng bình thường thôi, chỉ có điều là cái quan điểm của cơ quan bảo vệ pháp luật nó khắt khe quá.

Trong hồ sơ thể hiện những người này thật ra đang chuẩn bị thực hiện quyền biểu tình của mình thôi, nhưng lại khép họ vào cái tội nặng hơn rất là nhiều là 'phá rối an ninh'.

Rằng là cái nhóm này dự định gây khó khăn, cản trở cho các công việc thường nhật của các cơ quan nhà nước, tổ chức v.v... và có thể tiến tới mục tiêu xa hơn là chiếm giữ các cơ quan này rồi tạo những hành vi bạo động bạo loạn gây rối, gây mất an ninh".

Theo vị luật sư thuộc đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh, ông cho rằng những người này chỉ chuẩn bị biểu tình một cách chi tiết hơn những người khác thôi và những roi điện tự chế là do người khác đem tới sát ngày biểu tình và dự định chỉ dùng để tự vệ khi bị côn đồ tấn công.

Phiên xử được tuyên bố là công khai thế nhưng những người thân của các nhà hoạt động này hoàn toàn không được tham dự.

Bà Huỳnh Thị Kim Nga, vợ ông Ngô Văn Dũng vào chiều 31/7/2020 thuật lại vụ việc như sau :

"Tụi em không có gia đình nào được vào hết đó chỉ có mỗi người một luật sư được vào thôi còn người nhà không được tham dự, vợ con không ai được tham dự hết.

Họ nói là có giấy mời giấy triệu tập thì được vào mà có bao giờ họ gửi cho mình cái giấy nào đâu mà mình có.

Cái thứ hai nữa là họ nói là do Covid mà mình không nghĩ là Covid vì là an ninh với công an quá đông, cũng phải là mấy trăm người thì không lấy lý do là Covid được.

Họ chỉ nói là có giấy triệu tập thì được vào mà mình đâu có giấy đâu, rồi họ lùa hết, giống như là đàn áp, lùa đi hết ai mà không chịu đi, không kịp đi là họ xô đẩy đàn áp khủng khiếp".

Theo TTXVN, trong vụ việc có hai người là bà Nguyễn Thị Ngọc Hạnh và bà Hoàng Thị Thu Vang giữ vai trò chủ mưu.

Sáu người khác có tham gia bao gồm bà Đoàn Thị Hồng, các ông Đỗ Thế Hóa, Trần Thanh Phương, Hồ Đình Cương, Lê Quý Lộc

Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quy kết cho rằng, đây là nhóm những người có tư tưởng bất mãn với chính quyền, thường xuyên tiếp xúc với các thông tin trên có nội dung xấu trên mạng xã hội.

Những người này bị cho là đã chia sẻ các video trên Facebook cá nhân để kêu gọi, kích động, lôi kéo người tham gia vào các cuộc biểu tình chống luật Đặc khu và An ninh mạng hồi tháng 6/2018.

Cả 8 người đều bị cơ quan an ninh bắt giữ trước và sau ngày 2/9/2018 khi kêu gọi thêm các cuộc biểu tình ôn hòa để phản đối 2 dự luật này.

Tòa tuyên hơn 40 năm tù giam đối với 8 thành viên nhóm Hiến Pháp (RFA, 31/07/2020)

Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vào tối ngày 31/7/2020 đã tuyên phạt 8 người trong nhóm Hiến Pháp tổng cộng 40 năm 6 tháng tù giam với cáo buộc tội danh "phá rối an ninh" theo khoản 1, Điều 118 Bộ luật Hình sự 2015.

Nhóm 8 người thuộc nhóm Hiến Pháp tại phiên toà xét ở ở TP Hồ Chí Minh hôm 31/7/2020 - Pháp Luật

Cụ thể mức án đối với từng người là: bà Nguyễn Thị Ngọc Hạnh - 8 năm tù giam và Hoàng Thị Thu Vang - 7 năm tù giam.

Các ông Đỗ Thế Hóa, Lê Quý Lộc và Ngô Văn Dũng mỗi người bị tuyên 5 năm tù giam.

Ông Trần Thanh Phương có mức án 5 năm 6 tháng tù, ông Hồ Đình Cương là 4 năm 6 tháng tù giam, riêng bà Đoàn Thị Hồng mặc dù có con nhỏ dưới 3 tuổi vẫn bị tuyên 2 năm 6 tháng tù giam.

Mỗi người đều sẽ bị quản chế tại nhà từ 2-3 năm sau khi trả xong án.

Luật sư Đặng Đình Mạnh, người bào chữa cho 2 ông Trần Thanh Phương và Hồ Đình Cương, vào tối 31 tháng 7 nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do như sau:

"Nói chung vụ xử thì nó cũng bình thường thôi, chỉ có điều là cái quan điểm của cơ quan bảo vệ pháp luật nó khắt khe quá.

Trong hồ sơ thể hiện những người này thật ra đang chuẩn bị thực hiện quyền biểu tình của mình thôi, nhưng lại khép họ vào cái tội nặng hơn rất là nhiều là 'phá rối an ninh'.

Rằng là cái nhóm này dự định gây khó khăn, cản trở cho các công việc thường nhật của các cơ quan nhà nước, tổ chức v.v. và có thể tiến tới mục tiêu xa hơn là chiếm giữ các cơ quan này rồi tạo những hành vi bạo động bạo loạn gây rối, gây mất an ninh."

Theo vị luật sư thuộc đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh, ông cho rằng những người này chỉ chuẩn bị biểu tình một cách chi tiết hơn những người khác thôi và những roi điện tự chế là do người khác đem tới sát ngày biểu tình và dự định chỉ dùng để tự vệ khi bị côn đồ tấn công.

Phiên xử được tuyên bố là công khai thế nhưng những người thân của các nhà hoạt động này hoàn toàn không được tham dự.

Bà Huỳnh Thị Kim Nga, vợ ông Ngô Văn Dũng vào chiều 31/7/2020 thuật lại vụ việc như sau :

"Tụi em không có gia đình nào được vào hết đó chỉ có mỗi người một luật sư được vào thôi còn người nhà không được tham dự, vợ con không ai được tham dự hết.

Họ nói là có giấy mời giấy triệu tập thì được vào mà có bao giờ họ gửi cho mình cái giấy nào đâu mà mình có.

Cái thứ hai nữa là họ nói là do COVID mà mình không nghĩ là COVID vì là an ninh với công an quá đông, cũng phải là mấy trăm người thì không lấy lý do là COVID được.

Họ chỉ nói là có giấy triệu tập thì được vào mà mình đâu có giấy đâu, rồi họ lùa hết, giống như là đàn áp, lùa đi hết ai mà không chịu đi, không kịp đi là họ xô đẩy đàn áp khủng khiếp".

Theo TTXVN, trong vụ việc có hai người là bà Nguyễn Thị Ngọc Hạnh và bà Hoàng Thị Thu Vang giữ vai trò chủ mưu.

Sáu người khác có tham gia bao gồm bà Đoàn Thị Hồng, các ông Đỗ Thế Hóa, Trần Thanh Phương, Hồ Đình Cương, Lê Quý Lộc

Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quy kết cho rằng, đây là nhóm những người có tư tưởng bất mãn với chính quyền, thường xuyên tiếp xúc với các thông tin trên có nội dung xấu trên mạng xã hội.

Những người này bị cho là đã chia sẻ các video trên Facebook cá nhân để kêu gọi, kích động, lôi kéo người tham gia vào các cuộc biểu tình chống luật Đặc khu và An ninh mạng hồi tháng 6-2018.

Cả 8 người đều bị cơ quan an ninh bắt giữ trước và sau ngày 2-9-2018 khi kêu gọi thêm các cuộc biểu tình ôn hòa để phản đối 2 dự luật này.

*********************

Y án 18 tháng tù cho nữ tài xế chống BOT 'bẩn' Huệ Như (BBC, 29/07/2020)

Ngày 29/7/2020, Tòa án Thành phố Hà Nội xét xử phúc thẩm bà Đặng Thị Huệ (thường được gọi là Huệ Như), nữ tài xế cũng được một số người ca ngợi là đấu tranh phản đối các BOT 'bẩn', với tội danh 'Gây rối trật tự công cộng'.

Nữ tài xế Huệ Như

Tại phiên tòa sơ thẩm diễn ra vào tháng Sáu, bà Huệ Như đã bị tuyên hình phạt 18 tháng tù giam. Sau phiên tòa sơ thẩm, bà Huệ Như đã kháng cáo khẳng định mình vô tội.

Bào chữa cho bà Huệ Như có các luật sư : Đặng Đình Mạnh, Hà Huy Sơn, Lê Luân, Phạm Lệ Quyên và Lê Đình Việt. Bào chữa cho ông Bùi Mạnh Tiến có luật sư Lê Đình Việt.

Bà Huệ Như bị công an huyện Sóc Sơn, Hà Nội, bắt giam tối 16/10/2019 cáo buộc "gây rối trật tự công cộng". Tối cùng ngày, công an khám xét nhà bà ở thành phố Thái Bình.

Trước đó, bà từng bị tạm giữ 12 giờ hôm 11/6 và bị thu giữ ô tô riêng.

Bà Huệ Như trong một lần bị công an bắt

Sau vụ việc đó, bà Huệ Như đã khởi kiện Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải do đồng ý để Công ty CP BOT Vietracimex 8 đặt trạm trên con đường đã hết hạn thu phí từ lâu và thu phí cho tuyến tránh thành phố Vĩnh Yên.

Bà Huệ cũng đồng thời khởi kiện việc bắt giữ người trái phép, giữ xe và việc bị hành hung dẫn đến xẩy thai.

Truyền thông Việt Nam đưa tin UBND Thành phố Hà Nội và BỘ GTVT cũng nhiều lần kiến nghị để di dời, gộp trạm thu phí này với một trạm thu phí khác, vì những bất cập của BOT này. Tuy nhiên suốt từ năm 2016 tới nay chưa được giải quyết.

Trong một cuộc xô xát với cảnh sát hồi tháng 5/2019, có tin bà Huệ Như, khi đó đang mang bầu 5 tuần đã phải nhập viện cấp cứu sau khi bị an ninh thường phục tại trạm BOT đấm đá vào bụng, theo nguồn tin từ nhà hoạt động Võ Hồng Ly.

Huệ Như là ai ?

Huệ Như tên thật là Đặng Thị Huệ, sinh năm 1981.

Các vụ việc người dân đấu tranh phản đối các BOT đặt sai vị trí hoặc thu phí quá thời hạn đã diễn ra nhiều năm qua. Bà Huệ Như được coi là một trong những người tiên phong, 'truyền cảm hứng' cho phong trào đấu tranh chống BOT 'bẩn'.

Bà Huệ Như là nhân viên hành chính một trường tiểu học ở Thái Bình, đồng thời là mẹ đơn thân có hai con nhỏ. Bà nhiều lần tham gia phản đối các trạm BOT 'bẩn' cùng với tài xế Hà Văn Nam, người bị tuyên 30 tháng tù giam với tội danh "gây rối trật tự công cộng" hồi tháng 6/2019.

Bà Huệ Như từng nhiều lần livestreams về vụ việc sai phạm tại BOT Bắc Thăng Long trên đường Võ Văn Kiệt tại Hà Nội, và từng trả lời phỏng vấn các báo nước ngoài về việc này.

Trong một livestream ngày 7/5/2019, bà Huệ Như tiếp tục kêu gọi mọi người cùng chung tay đấu tranh phản đối BOT 'bẩn', đòi quyền lợi chính đáng cho mình, và khẳng định bà 'không quan tâm đến các mục đích chính trị.

"Tôi đòi hỏi quyền lợi cho tôi, không bị ai lựa chọn, kích động, xúi giục. Ai thấy đúng thì ủng hộ. Đừng gọi tôi là anh hùng. Ai có cách khác thì cứ ra đó tự đòi quyền lợi cho mình", bà Huệ Như nói trong livestream.

*********************

Cắt giảm phân nửa điện than để ưu tiên năng lượng tái tạo : thế bắt buộc ! (RFA, 28/07/2020)

Phát biểu tại một cuộc tham vấn nội bộ hồi đầu tháng này, Viện Năng lượng Việt Nam tiết lộ Kế hoạch Phát triển Năng lượng Lần thứ Tám (PDP8) sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2021.

Điện mặt trời và điện gió tại tỉnh Bình Thuận, ảnh minh họa chụp năm 2019.- AFP

PDP8 quy định mở rộng nhanh chóng năng lượng tái tạo và khí đốt tự nhiên trong nước và cho biết chính phủ Hà Nội có thể hủy bỏ 7 dự án điện than đã lên kế hoạch và hoãn 6 dự án khác cho đến sau năm 2030 hoặc 2035.

Cụ thể, PDP8 vạch ra một lộ trình phát triển cho từng loại phát điện đến năm 2030, với một tầm nhìn trực tiếp kéo dài đến năm 2045. Với nhu cầu năng lượng của Việt Nam được thiết lập hơn gấp đôi trong thập kỷ tới, kế hoạch này rất quan trọng đối với những nỗ lực của quốc gia trong việc kiềm chế khí thải carbon và sắp xếp con đường phát triển của đất nước với các mục tiêu khí hậu Paris.

Truyền thông trong nước dẫn lời ông Hoàng Quốc Vượng – Thứ trưởng Bộ Công thương và Thương mại cho biết trong giai đoạn tiếp theo, Việt Nam sẽ không phát triển mạnh về điện than mà chỉ tiến hành phát triển các dự án đã được liệt kê trong PDP7 và PDP7 sửa đổi.

Trao đổi với RFA vào tối 28/7, Giáo sư - Viện sĩ - Tiến sĩ khoa học Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội Điện lực Việt Nam, Nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Điện lực Việt Nam đưa ra giải thích vì sao chính phủ Hà Nội đề ra kế hoạch năng lượng mới này :

"Một số công trình nguồn điện Việt Nam bị chậm so với kế hoạch. Chương trình điện hạt nhân đang bị đình lại, gây thiếu hụt khá lớn về nguồn điện. Tạm thời các nguồn điện than vẫn đóng vai trò quan trọng trong cân bằng điện năng của Việt Nam. Tuy nhiên nhà máy điện than gây tác động xấu về môi trường. Như vậy không thể bỏ ngay nhiệt điện than nhưng sẽ thực hiện kế hoạch giảm dần vai trò của nhiệt điện than trong cân bằng điện năng của Việt Nam. Thay vào đó sẽ ưu tiên các nguồn năng lượng tái tạo mặt trời và gió ở Việt Nam. Tôi nghĩ đây là một kế hoạch hợp lý và phù hợp với xu thế phát triển chung của thế giới".

Đồng quan điểm nêu trên, Tiến sĩ Ngô Đức Lâm, chuyên gia năng lượng độc lập thuộc Liên minh Năng lượng bền vững Việt Nam ; nguyên Phó viện trưởng Viện Năng lượng cho biết thêm Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 55 vào đầu tháng 2 về chủ trương ưu tiên phát triển năng lượng mới, năng lượng tái tạo và giảm dần nhiệt điện than một cách hợp lý.

Tiến sĩ Ngô Đức Lâm cũng bày tỏ quan điểm ủng hộ nội dung này vì những nguyên nhân sau :

"Nếu nhiệt điện than phát triển quá cao đi ngược chiều xu thế phát triển năng lượng của cả thế giới. Cả thế giới trong giai đoạn vừa qua đều giảm nhiệt điện than và đưa năng lượng mới tái tạo vào vì nhiệt điện than ảnh hưởng lớn nhất đến biến đổi khí hậu toàn cầu. Chính vì vậy hội nghị biến đổi toàn cầu phải giảm tỉ lệ điện than, không thì biến đổi cực đoan khí hậu toàn toàn cầu diễn ra cực kỳ phức tạp. Nên phải thay thế bằng năng lượng không gây ra khí nhà kín nữa là năng lượng gió và năng lượng mặt trời. Việt Nam tuân thủ cái đó nên nhiệt điện than phải giảm".

Bên cạnh đó, Tiến sĩ Ngô Đức Lâm cũng cho rằng nguồn vốn để làm nhiệt điện than hiện nay khó khăn bởi vì phải vay của World Bank và ADB. Trong khi đó 2 ngân hàng này ra rào cản kỹ thuật không cho vay vốn để phát triển nhiệt điện than nữa nên dù chính phủ muốn làm nhiều thì cũng không thể vay được, vì không có tiền làm nên phải giảm bớt.

"Phát triển nhiệt điện than thì số than phải nhập đến năm 2030 sẽ gấp đôi số mình hiện có. Việc nhập này rất phức tạp vì người ta chỉ bán trong 5 năm sau đó phải xem lại. Vì vậy chỉ được cấp trong 5 năm mà cả đời nhà máy 30 năm thì không ai ký được trong 5 năm. Vấn đề nhập than và vận tải cảng biển cũng không thể nhập nổi, phải giảm bớt đi".

Việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch trong chiến lược mở rộng năng lượng than của Việt Nam đã gây ảnh hưởng lớn nhất cho biến đổi khí hậu, tăng gấp ba lần trong thập kỷ qua.

Cơ quan Năng lượng và Tái tạo Điện cùng với Cơ quan Năng lượng Đan Mạch đưa ra Báo cáo triển vọng năng lượng của Việt Nam năm 2019 dự đoán năng lượng gió và mặt trời sẽ đánh bại điện than trong nước bằng giá thành. Cụ thể, vào năm 2030 năng lượng tái tạo sẽ cho ra 20 GW và hơn 100 GW vào năm 2050.

Giáo sư Trần Đình Long nhận định :

"Mức độ giảm nhiệt điện than theo tiến trình thế nào còn phụ thuộc vào khả năng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo để thay thế. Theo tôi biết những chủ trương hiện nay của nhà nước thì việc phát triển năng lượng tái tạo mở ra những cơ hội khá lớn. Thực tế những năm vừa rồi, ví dụ với chính sách giá điện của nhà nước đã thúc đẩy khá mạnh mẽ việc phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là của điện mặt trời tại Việt Nam".

Còn theo Tiến sĩ Ngô Đức Lâm, từ thực tế việc tạo ra năng lượng tái tạo trong một năm qua cùng với những nội dung kế hoạch được triển khai rõ ràng, việc phát triển năng lượng mặt trời, năng lượng gió thay thế cho điện than là rất khả quan :

"Triển khai nằm trong tầm tay, không có gì khó. Tất cả điện than trong nước vẫn được sử dụng, những nhà máy đang xây dựng dở đến năm 2025 vẫn được tiếp tục xây dựng, không bỏ đi. Chỉ có tương lai bỏ đi chứ từ giờ đến năm 2025 người ta giảm bớt đi. Chỉ một năm vừa qua, chủ trương tư nhân hóa vào làm năng lượng gió, mặt trời phát triển quá nhanh, theo như Thủ tướng nói đề nghị có 8.000 MW của năng lượng mặt trời đem vào nhưng đã đem vào vận hành được 5.000 MW, tức bằng 5 nhà máy nhiệt điện than cỡ lớn".

Vẫn theo Tiến sĩ Ngô Đức Lâm, hạn chế lớn nhất trong việc phát triển năng lượng tái tạo hiện nay là vấn đề truyền tải nhưng cũng sẽ sớm được giải quyết :

"Có những nhà máy dù có điện nhưng không thể truyền đi nên nhà nước đã cho tư nhân làm đường dây này, trước đây chưa bao giờ có. Độc quyền nhà nước là không ai được làm nhưng có chủ trương cho phép tư nhân được quyền đầu tư xây dựng đường dây tải điện này dù không được quyền quản lý, vẫn phải bàn giao cho công ty truyền tải và chia lãi".

Ngoài ra, Tiến sĩ Ngô Đức Lâm cho biết trong quá trình làm còn diễn biến khác như chiếm nhiều đất, đi đường dây mới qua vùng này vùng kia… hiện vẫn đang chờ các địa phương nêu ý kiến thế nào, có gặp trục trặc gì nữa không.

Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính (IEEFA) và Tập đoàn Môi trường Đổi mới và Phát triển Môi trường (GreenID) có trụ sở tại Việt Nam vào tuần trước đưa ra tuyên bố cho biết trong bối cảnh giá năng lượng sạch giảm mạnh cũng như những khó khăn trong tài chính và các mục tiêu khí hậu ngày càng được nâng cao, 13 dự án điện than sẽ khó được phục hồi một khi đã bị hoãn lại.

Với các ưu đãi chính sách mạnh mẽ, chính phủ Hà Nội đã quản lý để lắp đặt hơn 5 GW năng lượng mặt trời trong vòng chưa đầy ba năm, đồng thời cũng đã phê duyệt gần 12 GW dự án điện gió dự kiến ​​sẽ được đưa vào hoạt động đầu năm 2021.

Phạm Đoan Trang phải rút khỏi Nhà xuất bản Tự do vì bị đàn áp khốc liệt (RFA, 10/07/2020)

Nhà báo độc lập/nhà hoạt động Phạm Đoan Trang tuyên bố rút khỏi Nhà Xuất Bản Tự Do, chấm dứt đối đầu trực diện với lực lượng chức năng Việt Nam trước những biện pháp đàn áp mà theo cô là tàn bạo lâu nay nay đối với các thành viên của Nhà Xuất Bản này.

Nhà báo Phạm Đoan Trang và những cuốn sách do cô viết được Nhà xuất bản Tự Do xuất bản - FB Phạm Đoan Trang

Vào chiều ngày 10 tháng 7, nhà báo độc lập/nhà hoạt động Phạm Đoan Trang cho Đài Á Châu Tự Do biết nguyên nhân chính của quyết định mà cô vừa đưa ra :

"Có nhiều lý do nhưng có một lý do quan trọng là anh em Nhà Xuất Bản Tự do khổ quá. Có người nói với tôi rằng đấu tranh kiểu này là tự sát. Chỉ làm sách nhưng bị chính quyền xem là tội phạm, đối đầu trực diện nên chính quyền sử dụng vũ lực dẫn đến tổn thất nhiều.

Anh em mỗi lần bị bắt, bị đánh phải chịu tổn thất lâu dài. Trường hợp mới nhất là anh Phùng Thủy bị bắt cóc và bị đánh vào ngày 8 tháng 5 vừa rồi đến nay anh gần như tàn phế, tay chân không co duỗi được, có dấu hiệu suy thận, dạ dày luôn ra máu".

Tài khoản Facebook cá nhân của nhà báo độc lập/ nhà hoạt động Phạm Đoan Trang nêu rõ " Suốt một năm qua, sự săn lùng, đàn áp của lực lượng an ninh với tôi và Nhà xuất bản Tự Do chưa bao giờ dừng, tăng mạnh từ khoảng tháng 9 năm ngoái và kéo dài qua Tết, tạm lắng một chút trong thời gian Việt Nam có dịch nCoVid, và bùng lại ngay sau đó với việc phục kích, bắt và tra tấn một người vận chuyển sách ở Sài Gòn, vào ngày 08/5/2020.

Từ đó, tất cả các thành viên của Nhà xuất bản Tự Do và những người bị cho là thành viên Nhà xuất bản đều bị công an săn lùng, rình mò, bắt cóc. Tất cả đều đã phải bỏ nhà đi từ trước Tết nguyên đán Canh Tý để có thể duy trì công việc làm sách. Còn người thuộc diện nghi ngờ thì bị thẩm vấn, theo dõi.

Trước tình cảnh này, tôi nghĩ rằng với tư cách là người đại diện và tác giả chính của Nhà xuất bản Tự Do, tôi cũng phải chịu trách nhiệm cho việc anh chị em Nhà xuất bản (và cả độc giả - tức là những người không phải thành viên Nhà xuất bản) bị trấn áp, sách nhiễu, và đứng trước rủi ro bị bắt bất cứ lúc nào".

Nhà báo độc lập/nhà hoạt động Phạm Đoan Trang được Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới vào tháng 9 năm ngoái trao giải Tự Do Báo chí, hạng mục Tầm Ảnh hưởng.

Nhà Xuất bản Tự do là nơi cho ra đời những tác phẩm của nhà báo độc lập/nhà hoạt động Phạm Đoan Trang như ‘Chính trị Bình Dân, Cẩm Nang nuôi tù, Phản kháng phi bạo lực…

Nhà Xuất bản Tự do được Hiệp Hội Xuất bản Quốc tế trao giải Prix Voltaire năm 2020 vào ngày 3 tháng 6 vừa qua.

Hiện chưa rõ liệu Nhà Xuất bản Tự do có tiếp tục công việc xuất bản các cuốn sách bị Hà Nội cấm cản như trước đây hay không.

**********************

Blogger Lê Anh Hùng bị giam cầm hơn hai năm chưa được xét xử (VOA, 09/07/2020)

Blogger Lê Anh Hùng, một cộng tác viên thường xuyên của VOA tiếng Việt, bị chính quyền Việt Nam giam cầm hơn hai năm vẫn chưa được xét xử. Gia đình của nhà báo tự do này cho biết trong thời bị giam giữ ông bị công an Hà Nội cưỡng bức điều trị bệnh tâm thần mặc dù sức khỏe của ông bình thường.

Blogger Lê Anh Hùng, một cộng tác viên thường xuyên của VOA tiếng Việt, bị chính quyền Việt Nam giam cầm từ ngày 05/07/2018 cho đến nay đã hơ n hai năm nh ư ng v ẫn chư a đ ược xét xử.

Hôm 8/7/2020, bà Trần Thị Niêm cho VOA biết bà đã thăm gặp con trai bà vào ngày trước đó và sức khỏe của ông vẫn bình thường. Bà nói thêm rằng đã nhiều lần yêu cầu chính quyền giải thích nguyên nhân vì sao họ chậm xét xử trường hợp của con bà nhưng chưa nhận được trả lời.

"Cho đến nay vẫn chưa có gì mới. Con tôi ở trong đó chịu đựng hơn hai năm qua mà chưa được xét xử. Họ không cho biết lý do vì sao con tôi chưa được xét xử. Tôi cũng đã gửi đơn, làm đủ cách".

Ông Lê Anh Hùng bị công an Hà Nội bắt giam vào ngày 5/7/2018 theo Điều 331 Bộ Luật Hình Sự với tội danh "Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Theo Luật Tố tụng hình sự Việt Nam 2003, thời hạn tạm giam tối đa để điều tra đối với "tội phạm đặc biệt nghiêm trọng" là 16 tháng, bao gồm cả 3 lần gia hạn tạm giam, mỗi lần không quá 4 tháng.

VOA đã liên lạc Công an và Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố Hà Nội để tìm hiểu lý do vì sao ông Lê Anh Hùng chưa được xét xử, nhưng chưa được phản hồi.

Bà Niêm cáo buộc rằng trong thời gian qua ông Lê Anh Hùng bị trại giam đưa vào Viện Pháp y Tâm thần Trung ương để "đầu độc" làm cho trí nhớ ông "suy tàn".

"Họ bảo là Hùng bị hoang tưởng. Nhưng từ nhỏ đến nay nó vẫn làm báo, viết lách bình thường. Tại sao họ lại bảo là hoang tưởng chứ ? Họ trói chân, trói tay bắt phải uống thuốc, rồi họ bắt tiêm thuốc.

"Họ đầu độc để cho Hùng khỏi viết lách hay nói lên sự thật, họ đầu độc cho suy tàn về trí tuệ để không còn nói lên được sự thật nữa".

VOA đã liên lạc Viện Pháp y Tâm thần Trung ương I để tìm hiểu về cáo buộc của bà Niêm nhưng chưa được phản hồi.

Bà Niêm nói thêm :

"Lê Anh Hùng chả có tội gì hết ! Nó chỉ nói lên sự thật thôi. Họ che giấu sự thật thì họ bắt thôi. Nó tố cáo ông Hoàng Trung Hải và ông này cũng đã bị đình chỉ công tác rồi. Nó chỉ nói lên sự thật chứ có làm gì trái đâu !"

Bà Trần Thị Niêm, mẹ của nhà báo tự do Lê Anh Hùng. Photo YouTube via The 88 Project.

Vào tháng 6 vừa qua, các cựu viên chức nhà nước và nhà hoạt động cho nhân quyền trong và ngoài nước đã gửi thư ngỏ cho Tổng bí thư - Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, kêu gọi chính quyền ngưng lạm dụng điều trị tâm thần và trả tự do cho nhà báo tự do Lê Anh Hùng.

Bức thư có đoạn viết : "Sau một thời gian Lê Anh Hùng bị bắt, thay vì khởi tố vụ án Lê Anh Hùng tố cáo hoặc tiếp tục truy tố Hùng với tội danh khi bắt giam, Lê Anh Hùng đã bị đưa đi giám định tâm thần hai đợt (cuối tháng 10/2018 và tháng 4/2019), và bị cưỡng ép đưa vào Viện Pháp Y Tâm thần Trung ương, Thường Tín điều trị. Việc giám định và cưỡng ép chữa bệnh đối với Lê Anh Hùng đã không hề trao đổi, thông báo cho gia đình".

Các nhà báo Nguyễn Văn Hóa, Trươ ng Duy Nh ất, Lê Anh Hùng, Nguyễn Tường Thụy, Phạm Chí Dũng, là những cộng tác viên của VOA và RFA thuộc USAGM, đang bị chính quyền Việt Nam giam giữ.

Nhà báo độc lập Tôn Phi, một người ủng hộ cho các hoạt động vì tự do báo chí và đấu tranh cho lẽ phải của ông Lê Anh Hùng, nói với VOA :

"Tôi rất lấy làm tiếc khi chính phủ Việt Nam bắt bớ cầm tù những người cầm bút để lên tiếng đòi công bằng cho xã hội. Trong số những người đang bị bắt giữ, tôi bày tỏ lòng cảm thông sâu sắc nhất đối với ký giả Lê Anh Hùng, vì trong tất cả các blogger, nhà báo tự do bị bắt thì anh lại bị đối xử như một bệnh nhân tâm thần và bị tiêm thuốc tâm thần. Đây là trường hợp đáng thương nhất và đáng quan tâm nhất !"

Cơ quan Truyền thông Quốc tế Hoa Kỳ (USAGM), cơ quan giám sát đài VOA, liên tục lên tiếng kêu cầu chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông Lê Anh Hùng, cùng các cộng tác viên khác đang bị giam cầm như Nguyễn Văn Hóa, Phạm Chí Dũng, Trương Duy Nhất, và Nguyễn Tường Thụy.

******************

Hai tù nhân lương tâm Lê Minh Thể và bác sĩ Hồ Hải ra tù sớm (RFA, 10/07/2020)

Ông Lê Minh Thể, người bị tòa án nhân dân Cần Thơ kết án 2 năm tù giam với cáo buộc hành vi "gây phá hoại sự đoàn kết dân tộc, gây chia rẽ nhân dân với đảng và Nhà nước" vừa ra khỏi trại giam Gia Trung, tỉnh Gia Lai vào sáng 10 tháng 7 năm 2020.

Bác sĩ Hồ Hải (trái) và ông Lê Minh Thể (phải) - Photo : RFA

Bà Lê Thị Bình, em gái ông Thể cho biết ông bị bắt vào ngày 10 tháng 10 năm 2018, được giảm 3 tháng tù nhưng phải chấp hành quản chế tại địa phương trong vòng 2 năm sau khi mãn án. Bà Bình bày tỏ cảm xúc khi đón người thân của mình như sau :

"Nói chung là mong anh ra tù, trông mong từng ngày nên đón được rất là vui. Với lại được anh em cộng đồng chia sẻ nên em thấy cũng rất là xúc động, vui và muốn cảm ơn đến tất cả các anh chị em luôn quan tâm đến ảnh".

Ông Lê Minh Thể cũng bày tỏ niềm vui khi ra tù và cho biết thêm là đang trên xe di chuyển về Cần Thơ nên cảm thấy hơi mệt và hẹn một cuộc nói chuyện khác với phóng viên Đài Á Châu Tự Do.

Ông Lê Minh Thể, sinh năm 1963, là một tài xế và là cựu quân nhân quân đội nhân dân Việt Nam có thời gian đóng quân tại Lào.

Ông từng là một ủng hộ viên của nhóm Hiến pháp, một tổ chức dân sự không được Việt Nam công nhận chuyên làm việc để phổ biến Hiến pháp Việt Nam.

Hồi tháng 3 năm 2019, ông Lê Minh Thể bị Tòa án nhân dân quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ tuyên phạt 2 năm tù giam với cáo buộc tội danh "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" theo điều 331 Bộ luật hình sự 2015.

Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân quận Bình Thủy quy kết, ông Thể đăng các bài nói chuyện trực tiếp trên Facebook cá nhân đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề an ninh chính trị, quốc gia ; làm ảnh hưởng uy tín, vai trò lãnh đạo của đảng Cộng sản, Nhà nước ; tiếp tay cho các "thế lực thù địch phản động" nhằm xóa bỏ vai trò lãnh đạo của đảng và lật đổ chính quyền nhân dân trong nước.

Một tù nhân lương tâm khác là blogger, bác sĩ Hồ Văn Hải hay còn gọi là Hồ Hải hôm 10 tháng 7 cũng công bố trên tài khoản Facebook Hồ Thiên Cơ cho biết, ông đã ra tù từ hôm 17 tháng 4 năm nay và tiếp tục bị quản chế 2 năm tại địa phương.

Như vậy, bác sĩ Hồ Hải ra tù sớm hơn thời hạn là 6 tháng 15 ngày đối với bản án 4 năm tù giam vì bị cáo buộc "tuyên truyền chống phá Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", mà Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh tuyên hồi tháng 2 năm 2018 trong một phiên tòa ít người biết đến.

Blogger này cho biết thêm, lý do ông được ra tù sớm sẽ được công bố trong cuốn sách của ông xuất bản vào năm 2022.

Blogger ‘Giáo sư Hớt tóc’ bị xử 6 năm tù (VOA, 23/06/2020)

Hôm 23/06, một tòa án ở tỉnh Hòa Bình tuyên phạt nhà hoạt động Nguyễn Văn Nghiêm, người viết blogger với tên Giáo sư Hớt tóc, 6 năm tù vì "tuyên truyền chống Nhà nước", theo tin từ gia đình.

Ông Nguyễn Văn Nghiêm tại phiên tòa ngày 23/06/2020 ở tỉnh Hòa Bình. Photo Báo Hòa Bình.

Bà Phạm Thị Xuân, vợ của ông Nguyễn Văn Nghiêm, nói với VOA rằng phiên tòa xử chồng bà không có luật sư bào chữa.

"Phiên tòa hôm nay xử trong vòng 3 tiếng. Họ xử chồng tôi 6 năm tù.

"Tôi bảo chồng tôi thuê luật sư thì anh bảo có luật sư cũng không làm gì được nên từ chối luật sư.

Báo Hòa Bình hôm 23/06 loan tin rằng bị cáo Nguyễn Văn Nghiêm, sinh năm 1963, bị xử 6 năm tù về tội "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam" theo điều 117, Bộ Luật hình sự.

Được biết từ năm 2011, ông Nguyễn Văn Nghiêm tham gia mạng xã hội, chia sẻ bài viết và các video thể hiện quan điểm cá nhân về tình hình chính trị của đất nước và nhiều vấn đề tiêu cực của xã hội.

Ông Nguyễn Văn Nghiêm và vợ Phạm Thị Xuân, ngày 23/06/2020. Photo CAND.

Truyền thông của tỉnh Hòa Bình cho biết ông Nguyễn Văn Nghiêm có dùng các tài khoản Facebook có tên "Nghiêm Nguyễn" (Tiến sĩ hớt tóc), "Giáo sư hớt tóc", "Vừa hớt tóc vừa kể chuyện", "Học sinh trung học Mường Bi" ; và kênh Youtube cá nhân "Tiến sĩ hớt tóc".

"Trong đó có 31 video có nội dung xuyên tạc, phỉ báng chính quyền Nhân dân ; bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân", trang này viết.

Ngay hôm 23/6 cộng đồng mạng xã hội trên Facebook đã lập trang "Tự do cho Nguyễn Văn Nghiêm" kêu gọi chính quyền Việt Nam trả tự do cho nhà hoạt động 57 tuổi này.

Cũng hôm 23/6, Tổ chức Người bảo vệ Nhân quyền lên tiếng kêu gọi chính quyền phóng thích ông Nguyễn Văn Nghiêm. Theo tổ chức này, ông Nghiêm bị bắt vào ngày 5/11/2019 vì các bài đăng của trên Facebook liên quan đến các vấn đề như vi phạm nhân quyền, tham nhũng có hệ thống, ô nhiễm môi trường trên diện rộng, và tố cáo các hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam trên Biển Đông.

*******************

Luật sư : "Cáo trạng đối với Nguyễn Quốc Đức Vượng là nghèo nàn !" (RFA, 22/06/2020)

Luật sư bào chữa của nhà hoạt động Nguyễn Quốc Đức Vượng vừa nhận được bản Cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Lâm Đồng đề ngày 7 tháng 5 cáo buộc ông này tội danh "Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" quy định tại khoản 1, Điều 117 Bộ luật Hình sự 2015.

Anh Nguyễn Đức Quốc Vượng và Facebook cá nhân có tên Vượng Nguyễn - FB Vượng Nguyễn

Luật sư Nguyễn Văn Miếng hôm 12-6 được gặp thân chủ của mình sau 9 tháng bị tạm giam và vào tối 22 tháng 6 năm 2020, nhận xét về bản Cáo trạng này như sau :

"Khi mà tôi gặp Vượng tôi chỉ có có một bản cáo trạng thôi, do Viện kiểm sát cấp cho tôi dài 4 trang.

Tôi có trao đổi với Vượng về bản cáo trạng đó thì theo đánh giá của tôi đó là một bản cáo trạng rất là nghèo nàn, bởi vì bút lục đánh khoảng 2.000 bút lục, tuy nhiên họ chỉ viết được cái bản cáo trạng có 4 trang.

Trong bốn Trang đó thì không có một dấu hiệu gì nghiêm trọng đối với một người viết Facebook".

Theo nội dung Cáo trạng, vào ngày 10/6/2018, ông Nguyễn Quốc Đức Vượng bị Công an thành phố Hồ Chí Minh bắt giữ và phạt hành chính số tiền 750 ngàn đồng sau cuộc biểu tình phản đối dự thảo Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng.

Cáo trạng kết luận "với ý thức chống đối, tư tưởng bất mãn với chế độ, Nguyễn Quốc Đức Vượng đã sử dụng mạng xã hội để đăng tải, phát tán 98 video livestream (phát trực tiếp) thời lượng tương đương 110 giờ phát sóng và 366 bài viết trên trang facebook cá nhân "Vượng Nguyễn" có nội dung thể hiện quan điểm, ý thức xuyên tạc, phỉ báng chính quyền nhân dân, nói xấu chế độ xã hội chủ nghĩa".

Đồng thời cáo trạng cũng quy kết ông Vượng "đả kích các chủ trương, chính sách của đảng và Nhà nước trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, có nhiều lời lẽ xúc phạm tới lãnh tụ Hồ Chí Minh, lãnh đạo cấp cao của đảng và Nhà nước và mong muốn thay đổi thể chế Nhà nước hiện nay, xóa bỏ sự lãnh đạo của đảng Cộng sản Việt Nam".

Facebooker Nguyễn Quốc Đức Vượng hoàn toàn không được gặp gia đình và luật sư suốt thời gian ông bị giam giữ điều tra. Hôm 18/6/2020, gia đình của ông Vượng cũng làm đơn xin thăm gặp tại trại Mát - Lâm Đồng nơi giam giữ nhà hoạt động này, tuy nhiên cán bộ quản giáo không cho gặp mặt.

Nguyễn Quốc Đức Vượng sinh năm 1991 bị cơ quan An ninh điều tra công an tỉnh Lâm Đồng bắt giữ vào ngày 23 tháng 9 năm 2019.

Ông John Sifton, Giám đốc vận động Châu Á của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch sau đó ra thông cáo khẳng định :

"Chính quyền Việt Nam nghĩ rằng có thể dập tắt tiếng nói của Nguyễn Quốc Đức Vượng bằng cách bắt giữ anh về hành vi bày tỏ ý kiến trên Facebook.

Nhưng việc đó chỉ gây nhiều sự chú ý hơn tới các quan điểm của anh, và tới những nỗ lực đè nén nhằm kiểm duyệt thông tin trên mạng của chính quyền Việt Nam".