Bức tường ám ảnh Donald Trump
Bên cạnh vấn đề nội tình nước Pháp đang cố gắng thoát khỏi khủng hoảng Áo Vàng, các báo Pháp chính ra hôm nay, 10/01/2019, còn dành nhiều chú ý đến thời sự đang diễn ra ở nước Mỹ của tổng thống Donald Trump cũng không kém phần nóng bỏng với cuộc khủng hoảng shutdown mà căn nguyên là bức tường mà tổng thống Trump đang muốn dựng lên ở biên giới với Mexico.
Tổng thống Trump trước hình mẫu bức tường mà ông muốn xây dựng ở biên giới với Mêhicô. Ảnh chụp tại San Diego, California, ngày 13/03/2018. Reuters/Kevin Lamarque/File Photo
Le Monde trở lại với bài phát biểu đầu năm trước quốc dân hôm 8/1 của tổng thống Donald Trump. Một lần nữa trong thông điệp liên bang đầu năm này, ông Trump dành để biện hộ cho dự án xây tường ngăn ở biên giới với Mêhicô mà theo ông là để bảo vệ nước Mỹ trước nạn di dân, tội phạm…
Nhật báo Le Monde nhận định : "Donald Trump không có nhượng bộ nào về "bức tường" của mình". Đó là bức tường vẫn ám ảnh ông Trump từ chiến dịch tranh cử tổng thống 2016 cho đến bây giờ. Vì nó mà ông từ chối mọi thỏa hiệp, sẵn sàng chấp nhận để hoạt động của chính phủ Mỹ rơi vào tình trạng "shutdown" kéo dài chưa từng có từ trước đến nay. Xã luận của Le Monde chạy tựa "Hoa Kỳ : bức tường trong ngõ cụt".
Xã luận tờ báo đặt câu hỏi : "Tại sao cứ ám ảnh với đường biên giới này, trong khi mà đa số những kẻ phi pháp vẫn tràn vào nước Mỹ qua các tấm visa đàng hoàng hợp lệ ? Tại sao lại cứ quả quyết bức tường sẽ ngăn được nạn buôn ma túy, trong khi mà ma túy vẫn tuồn qua Mỹ bằng những lối vào hợp pháp, ẩn trong các hàng hóa bình thường ?".
Chắc chắn không mấy người Mỹ tin vào sự cần thiết của một công trình tốn kém, không hiệu quả đó nhưng đó là một lời hứa tranh cử chưa làm được của ông Trump. Le Monde khẳng định mục đích của ông Trump chỉ để lấy lòng cử tri.
Xã luận tờ báo viết tiếp : "Từ bao nhiêu năm qua, nước Mỹ vẫn tỏ ra bất lực trước vấn đề di dân. Các đời tổng thống nối tiếp từ George W.Bush đến Barack Obama đã cố găng nhưng không thành. Tự nhận là nhà vô địch về thương thuyết, như ông Trump, rồi cũng sẽ vẫn đưa nước Mỹ lún sâu vào lối mòn cũ mà thôi".
Bức tường và bất chấp tất cả
Vẫn dùng hình ảnh bức tường, nhật báo Libération chạy tựa hồ sơ về nước Mỹ : "Shutdown, Trump ở chân tường". Nếu còn tiếp tục trong những ngày tới thì đây sẽ là đợt shutdown kéo dài nhất lịch sử nước Mỹ.
Libération cho biết : "Đến giờ cuộc khủng hoảng này mang tính chính trị. Để có nguồn tài chính cho công trình xây tường khổng lồ này như đã hứa trong tranh cử, Donald Trump đòi Quốc hội giải ngân 6 tỷ đô la. Phe Dân chủ hiện chiếm đa số ở Hạ viện kiên quyết chống. Và ngân sách cho chính phủ hoạt động vì thế cũng không thể được thông qua".
Đó là căn nguyên của tình trạng shutdown, kéo dài đến hôm nay sang ngày thứ 20. Hai bên vẫn tiếp tục đổ lỗi cho nhau về tình trạng ¼ hoạt động chính quyền bị tê liệt. Dư luận Mỹ đã bắt đầu nhận ra chính tổng thống phải chịu trách nhiệm trong cuộc khủng hoảng này. Libération cho hay, theo một cuộc thăm dò dư luận do viện Ipsos-Reuters tiến hành vừa công bố hôm 8/1 thì 51% người Mỹ cho rằng ông Donald Trump là người chịu trách nhiệm về tình trạng shutdown hiện nay, chỉ có 21% cho rằng trách nhiệm thuộc đảng Dân chủ.
Theo Libération, bị ám ảnh sợ hứa không giữ lời, ông Trump đang bị dồn đến chân tường. Nếu lùi bước thì lại sợ làm thất vọng cử tri trong lúc mà chiến dịch tranh cử tổng thống 2020 đang rục rịch bắt đầu. Để thoát khỏi thế lưỡng nan, tổng thống Mỹ có thể vận dụng tình trạng khẩn cấp để qua mặt Quốc hội, sử dụng quân đội để xây tường. Nhưng việc này sẽ làm phe Dân chủ tức giận và có cơ dẫn đến trận chiến kiện tụng pháp lý. Tuy nhiên Nhà Trắng hôm qua (9/1) cho biết, cửa ra đó "chắc chắn vẫn còn trên bàn" của tổng thống.
Tác động của tình trạng shutdown
Vẫn liên quan đến hồ sơ shutdown của chính quyền Mỹ, báo kinh tế Les Echos có bài giải thích : "Shutdown tác động thế nào đến các dịch vụ công của Mỹ ?".
Les Echos cho biết : từ ngày 21/12 năm ngoái, thời điểm chính phủ bắt đầu rơi vào tình trạng shutdown, không dưới 9 bộ trong đó có các bộ quan trọng như Nội vụ, Tư pháp, Tài chính và rất nhiều cơ quan liên quan khác không được cấp tiền, buộc phải hoạt động cầm chừng. Một số dịch vụ như bưu điện, kiểm soát không lưu, biên giới hay giữ gìn trận tự không thể ngừng thì các nhân viên làm việc không lương. Một số dịch vụ khác thì ngừng hẳn. Từ cuối tháng 12 năm ngoái gần 1 triệu viên chức chính quyền hoặc phải làm việc không lương, hoặc tạm nghỉ việc. Tình trạng này kéo dài sẽ đè nặng lên kinh tế Mỹ do sức mua của dân bị sụt giảm.
Venezuela : Maduro, tổng thống lạc lõng ở đất nước khánh kiệt
Tiếp tục với thời sự Châu Mỹ, nhật báo Les Echos nhìn qua Venezuela, nơi mà hôm nay ông Nicolas Maduro chính thức nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ thứ 2 trong lúc đất nước đang chìm trong khủng hoảng toàn diện.
Les Echos ghi nhận qua hàng tựa : "Maduro tuyên thệ, người Venezuela bỏ đi ồ ạt" để cho thấy sự cô độc của tổng thống tái đắc cử trong ngày lên nhậm chức lãnh đạo đất nước.
Hôm 20/5 năm ngoái ông Nicolas Maduro tái đắc cử tổng thống nhiệm kỳ thứ 2 trong 6 năm. Cuộc bầu cử không chỉ bị đối lập trong nước mà cả Hoa Kỳ, Liên Hiệp Châu Âu, Canada cùng 12 nước Châu Mỹ khác phản đối kịch liệt vì cho rằng cuộc bầu cử đã diễn ra không công bằng và tự do. Người kế thừa di sản chính trị của Hugo Chavez giờ đây trở nên đơn độc lãnh đạo một đất nước kiệt quệ, kết quả của chính ông lãnh đạo trong 6 năm qua. Ông Manduro giờ chỉ còn được sự ủng hộ của Trung Quốc, chủ nợ chính của Venezuela và của Nga, chủ yếu vì lợi ích quân sự hay của Cuba, vì cùng chung ý thức hệ.
Trên trường quốc tế thì như vậy. Ở trong nước, cuộc khủng hoảng chính trị và kinh tế trầm trọng đã đẩy 2,3 triệu người dân Venezuela vào cảnh khánh kiệt, buộc phải bỏ quê hương chạy lánh nạn kinh tế sang các láng giềng Nam Mỹ. Con số này còn có thể tăng gấp đôi lên 5,3 triệu người trong năm nay, theo dự tính của Liên Hiệp Quốc.
Pháp : Loay hoay tìm lối thoát khỏi khủng hoảng Áo Vàng
Khủng hoảng Áo Vàng vẫn là chủ đề chính của các báo Pháp ra hôm nay. Lúc này, chính phủ đang gấp rút chuẩn bị cho cuộc tham khảo, lấy ý kiến đóng góp của công dân về các chính sách dân sinh của chính phủ.
Sự kiện được gọi là cuộc "Thảo luận" toàn quốc này sẽ bắt đầu từ ngày 15/1 tới với việc thu thập ý kiến, thảo luận về các chính sách của chính phủ liên quan đến các vấn đề dân sinh của nước Pháp. Các báo tập trung khai thác vấn đề cốt lõi mà người dân Pháp sẽ quan tâm nhất trong cuộc thảo luận toàn quốc này là thuế khóa, sức mua.
Bên cạnh đó các báo cũng ghi nhận thấy những khó khăn của chính phủ trước cuộc thảo luận rộng rãi trong toàn dân sắp tới. Le Figaro nhận thấy trong lúc thủ tướng Pháp đang đôn đáo tiếp xúc với các đối tác xã hội để chuẩn bị cho cuộc thảo luận lớn thì chỉ trích vẫn tiếp ngày càng nhiều. Nhật báo Libération thì khẳng định, cho dù có ý kiến cho rằng cuộc thảo luận tới không mang lại gì, đối thoại vẫn là lối thoát tốt nhất để nước Pháp ra khỏi cuộc khủng hoảng Áo Vàng thay vì biến phẫn nộ chung thành bạo lực của một thiểu số.
Tintin, 90 tuổi vẫn không già
Hôm nay là ngày sinh nhật lần thứ 90 của Tintin, nhân vật chính đã đi vào huyền thoại của loạt phim hoạt hình nổi tiếng khắp thế giới "Những cuộc phiêu lưu của Tintin" của tác giả Hergé. Báo Le Figaro chạy tựa trên trang nhất : "Tintin, tuổi trẻ vĩnh cửu của một người hùng 90 tuổi".
Le Figaro cho biết : Đó là vào ngày 10 tháng Giêng năm 1929, trên phụ trang dành cho giới trẻ của nhật báo công giáo Bỉ "Thế kỷ 20" đã ra đời nhân vật nhỏ bé mang tên gọi Tintin. Đó là câu chuyện tranh về chuyến du hành đầu tiên của nhân vật Tintin cùng con chó Milou. Tiễn Tintin và chú chó ra ga lên tàu bắt đầu chuyến phiêu lưu tới Liên Xô là một ông già đeo kính, đạo mạo, mồm ngậm tẩu. Đó là điểm khởi đầu của chuyến du hành vòng quanh thế giới của người hùng Tintin và cũng là bắt đầu một câu chuyện dài kỳ thú với sức sáng tạo vô cùng phong phú về những vùng đất, con người, xã hội khác nhau trên hành tinh.
Câu chuyện tranh đó sau được chuyển thành loạt phim hoạt hình "Những cuộc phiêu lưu của Tintin" đã làm say mê biết bao nhiêu thế hệ trẻ, già. Cha đẻ của nhân vật là họa sĩ trẻ người Bỉ : Georges Rémi, lấy bút hiệu là Hergé (1907-1983). Ông đã sáng tạo ra một tác phẩm hoạt hình với các nhân vật mang tính phổ quát trong suốt gần một thế kỷ qua đã mê hoặc nhiều thế hệ khán giả, từ những người chưa biết chữ đến lớp người già ở khắp nơi trên thế giới. 90 năm sau, tính hiện đại trong câu chuyện của Tintin vẫn cưỡng lại với thời gian. Đến nay có nhiều nhà nghiên cứu về các nhân vật của bộ phim cũng như tác giả Hergé.
Anh Vũ