Trump : tình báo Mỹ 'ngây thơ' và nên 'đi học lại' (BBC, 31/01/2019)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gọi các cơ quan tình báo Mỹ là "ngây thơ" đối với Iran và ông cũng bác bỏ đánh giá của họ về mối đe dọa do Bắc Hàn đặt ra.
Tổng thống Donald Trump rút khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran vào tháng Năm năm 2018
"Hãy cẩn thận với Iran. Có lẽ tình báo nên quay lại trường học !", ông Trump viết trên Twitter.
Phản ứng này được đưa ra sau khi một báo cáo tình báo Mỹ cho rằng Iran đang không chế tạo vũ khí hạt nhân.
Nó cũng nói rằng Bắc Hàn vẫn "không có vẻ từ bỏ" kho vũ khí và khả năng sản xuất của mình.
Giám đốc tình báo quốc gia Dan Coats và các giám đốc tình báo khác đã trình bày báo cáo Đánh giá Đe dọa Toàn cầu cho Thượng viện hôm thứ Ba, 29/01/2019.
Năm ngoái, Mỹ đã rút khỏi thỏa thuận năm 2015 về hạt nhân Iran, động thái đã làm nảy sinh chỉ trích rộng rãi từ các đồng minh của Washington.
'Thụ động, ngây thơ'
Ông Trump cũng đưa ra một nỗ lực ngoại giao để cải thiện quan hệ với Bắc Hàn, gặp gỡ nhà lãnh đạo nước này, ông Kim Jong-un, tại Singapore vào tháng 6 năm ngoái để thảo luận về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.
Vào thời điểm đó, ông Trump cho biết cuộc gặp này đã chấm dứt mối đe dọa hạt nhân của Bắc Hàn- một tuyên bố bị một số chính trị gia và chuyên gia Mỹ nghi ngờ.
Báo cáo của tình báo Mỹ cũng cảnh báo rằng các mối đe dọa mạng từ Trung Quốc và Nga là mối lo ngại ngày càng tăng và cả hai nước có thể đang tìm cách gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020.
Trong một loạt các thông điệp trên Twitter, ông Trump cho hay giới chức tình báo Mỹ "dường như cực kỳ thụ động và ngây thơ khi nói về sự nguy hiểm của Iran. Họ đã sai !"
Iran, ông tiếp tục cho biết, đã "gây rắc rối trên khắp Trung Đông, và nhiều hơn thế nữa" vào năm 2016, nhưng đã "khác biệt nhiều" kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran mà ông Trump gọi là "khủng khiếp".
Tuy nhiên, ông Trump cảnh báo rằng Tehran vẫn là "nguồn nguy hiểm và xung đột tiềm tàng", khi ông đề cập các vụ thử hỏa tiễn gần đây của Iran.
Về Bắc Hàn, Tổng thống Trump viết rằng "thời gian sẽ cho biết điều gì sẽ xảy ra với Bắc Hàn, nhưng vào thời điểm cuối của chính quyền trước đó, mối quan hệ là khủng khiếp và những điều rất tồi tệ đã sắp xảy ra.
"Nay là một câu chuyện hoàn toàn khác. Tôi mong được gặp Kim Jong-un trong thời gian ngắn. Tiến trình đang được thực hiện - một sự khác biệt lớn !"
Không phải lần đầu
Đây không phải là lần đầu tiên Trump va chạm với giới lãnh đạo tình báo Mỹ ?
Một dẫn chứng là năm ngoái, ông Trump đã phải đối mặt với một loạt các chỉ trích từ cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa sau khi ông bảo vệ Nga về những tuyên bố rằng nước này đã can thiệp trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016.
Các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đã kết luận vào năm 2016 rằng Nga đứng sau một nỗ lực tác động vào bầu cử Mỹ chống lại ứng cử viên Hillary Clinton của đảng Dân chủ, với một chiến dịch được nhà nước ủy quyền để tấn công mạng và tung tin tức giả mạo lên mạng xã hội.
Nhưng sau cuộc đối thoại trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Helsinki vào tháng 7/ 2018, ông Trump nói rằng không có lý do gì để nước Nga can thiệp.
Cố vấn đặc biệt của Hoa Kỳ Robert Mueller đang tiếp tục điều tra về các cáo buộc thông đồng với Nga trong cuộc bầu cử năm 2016 tại Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump đã nhiều lần mô tả cuộc điều tra này là một "cuộc săn phù thủy" hay cố "bới lông tìm vết".
*******************
Viện ISEAS : Trung Quốc trỗi dậy khi Mỹ lơ là Đông Nam Á (RFA, 31/01/2019)
Một cuộc khảo sát được công bố trong tháng này của Viện Nghiên Cứu Đông Nam Á (ISEAS-Yusof Ishak) tại Singapore chỉ ra rằng, Trung Quốc đang tăng cường mở rộng ảnh hưởng cả về kinh tế và chính trị, đồng thời hoài nghi về cam kết của Mỹ đối với khu vực Đông Nam Á. Nói cách khác là Trung Quốc đang lấp dần những khoảng trống mà Hoa Kỳ bỏ ngỏ.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh hôm 9/11/2017. AFP
Cuộc khảo sát có sự tham gia của hơn 1.000 học giả từ 10 nước trong Hiệp hội Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Họ là những giới chức chính phủ, doanh nhân, giới hoạt động xã hội dân sự và truyền thông. Họ được hỏi về các vấn đề địa chính trị, kinh tế và an ninh ảnh hưởng đến khu vực. Khảo sát được thực hiện trực tuyến từ giữa tháng 11 đến đầu tháng 12 năm 2018.
Trong bản báo cáo kết quả khảo sát dài 38 trang, một trong 32 câu hỏi được trả lời cho thấy 74,1% nhận định Trung Quốc - chứ không phải Liên minh Châu Âu (EU), Ấn Độ, Nhật Bản hoặc Nga - sẽ tranh giành quyền lãnh đạo chính trị để đáp lại sự lơ là ngày càng tăng của Hoa Kỳ đối với Đông Nam Á và ASEAN.
Kết quả khảo sát cho thấy hơn 70% học giả nói rằng, chính phủ nước họ nên thận trọng trong việc đàm phán các dự án trong phạm vi Sáng kiến Vành đai và Con đường để tránh rơi vào bẫy nợ của Bắc Kinh. Học giả ở Malaysia, Philippines và Thái Lan là những người lên tiếng mạnh mẽ nhất về việc này. Ngoài ra, một số ý kiến khác cũng cho rằng các dự án này thiếu các tiêu chuẩn về môi trường, khó thực hiện, thiếu khả năng thương mại và nghi ngờ về vấn đề xung đột lợi ích.
Hình minh họa. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (giữa) chụp hình cùng đại diện nước ngoài tại lễ khai mạc Diễn đàn Vành đai Con Đường ở Bắc Kinh hôm 2/7/2018AFP
Hơn 45% cho rằng Trung Quốc sẽ trở thành một "cường quốc xét lại với ý đồ biến Đông Nam Á thành khu vực ảnh hưởng của mình". Trong khi đó chưa đến 9% xem Trung Quốc là một "cường quốc hiền lành và rộng lượng".
Khảo sát cho rằng "Kết quả này là tiếng chuông thức tỉnh cho Trung Quốc để nước này cải thiện hình ảnh tiêu cực của mình tại Đông Nam Á, dù Bắc Kinh liên tục cam đoan về sự trỗi dậy hiền lành và hòa bình".
Ngoài ra, hơn một phần tư số người được hỏi bày tỏ sự mất niềm tin vào Hoa Kỳ với vai trò đối tác chiến lược và hỗ trợ an ninh quốc phòng trong khu vực.
Khảo sát nhấn mạnh Trung Quốc không giấu giếm tham vọng trong các vấn đề quốc tế và Đông Nam Á sẽ là nơi cho Bắc Kinh thử nghiệm. Đa số những người được hỏi lo ngại khu vực Đông Nam Á sẽ trở thành nơi cạnh tranh giữa các cường quốc, từ đó dẫn tới phân cực chính trị khu vực sâu sắc hơn nữa. Do đó các nước thành viên ASEAN cần đoàn kết để tránh trở thành con tốt trong trò chơi quyền lực của Trung Quốc hay Mỹ.
Liên quan đến Sáng kiến Vành đai và Con đường (OBOR) của Trung Quốc, các quốc gia Đông Nam Á lo ngại dựa trên kinh nghiệm của Sri Lanka và Malaysia với các dự án cảng chiến lược Hambantota và East Coast Rail Link do Trung Quốc hậu thuẫn.
Sri Lanka đang nợ Trung Quốc nhiều tỷ đô la do hoạt động đầu tư cơ sở hạ tầng, bao gồm cảng chiến lược Hambantota, và buộc phải cho Trung Quốc thuê cảng này trong thời gian 99 năm.
Một lưu ý được đưa ra là cuộc khảo sát chỉ dựa trên ý kiến phản hồi của 1.000 học giả ở Đông Nam Á, nên kết quả của cuộc khảo sát này không có nghĩa là đại diện, mà chỉ nhằm mục đích trình bày một quan điểm chung của những người có sự ảnh hưởng đến các chính sách chính trị, kinh tế và xã hội của những nước trong khu vực.
Viện nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) của Singapore là một tổ chức nghiên cứu công lập được thành lập bởi Quốc hội vào năm 1968 và được đổi tên thành Viện ISEAS - Yusof Ishak vào năm 2015.
Diễm Thi