Tướng tại ngũ của Venezuela kêu gọi quân đội chống lại Maduro (VOA, 02/02/2019)
Một vị tướng tại ngũ của Venezuela kêu gọi các lực lượng vũ trang nổi dậy chống lại Tổng thống Nicolas Maduro và công nhận nhà lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido là tổng thống lâm thời trong khi áp lực trong và ngoài nước gia tăng.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro dự một cuộc diễn tập quân sự ở Caracas, ngày 1 tháng 2, 2019.
Trong một video lan truyền trên Twitter hôm thứ Bảy, Tướng Francisco Yáñez của bộ chỉ huy cao cấp của lực lượng không quân, nói hầu hết các lực lượng vũ trang đã từ ông Maduro, người tuyên bố ông là nạn nhân của một cuộc đảo chính do Mỹ chỉ đạo.
"Người dân Venezuela, 90 phần trăm lực lượng vũ trang Venezuela không đứng về phía nhà độc tài, họ đứng về phía nhân dân Venezuela", ông Yáñez nói trong video.
"Với những gì đã diễn ra trong vài giờ qua, sự chuyển tiếp sang chế độ dân chủ sắp xảy tới".
Tướng Francisco Yáñez
Website của bộ chỉ huy cao cấp đăng thông tin về ông Yáñez, cùng với một bức hình của ông, là trưởng tham mưu chiến lược của lực lượng không quân.
Trên tài khoản Twitter của mình, bộ chỉ huy cao cấp của lực lượng không quân cáo buộc vị tướng này phản quốc. Ông Yáñez là vị tướng tại ngũ đầu tiên của Venezuela công nhận ông Guaido kể từ khi ông tuyên bố ông là tổng thống chính danh vào ngày 23 tháng 1.
Đoạn video xuất hiện trong lúc những người ủng hộ phe đối lập huẩn bị biểu tình rầm rộ khắp nước nhằm cố gắng duy trì áp lực đối với ông Maduro sau khi Washington công nhận ông Guaido là tổng thống chính danh và ban hành các chế tài mà có thể càng làm suy yếu hơn nữa ngành dầu mỏ của quốc gia thuộc khối OPEC này.
Những người chỉ trích ông Maduro cũng hi vọng sẽ khuyến khích các hành động tương tự của các nước Châu Âu. Một số quốc gia thành viên Liên Hiệp Châu Âu dự kiến sẽ chính thức công nhận ông Guaido vào tuần sau, trong khi những nước khác có thể sẽ có lập trường ủng hộ thận trọng hơn.
Venezuela đang đối mặt với tình trạng lạm phát phi mã, thiếu hụt thực phẩm và người dân di cư hàng loạt sang các nước láng giềng Mỹ Latin - một tình huống có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn trong thời gian ngắn vì các chế tài mới.
******************
Quốc hội EU công nhận Tổng thống tự phong Venezuelan Juan Guaidó (VNTB, 01/02/2019)
Hôm thứ Năm 31 tháng 1 năm 2019, Nghị viện Châu Âu công nhận Juan Guaidó là Tổng thống lâm thời hợp pháp của Venezuela, theo Hiến pháp Venezuela.
Tổng thống tự phong Juan Guaido được Quốc hội EU ủng hộ
Các nghị sĩ kêu gọi người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Federica Mogherini và các quốc gia thành viên cũng công nhận Guaidó " là tổng thống lâm thời hợp pháp duy nhất của Venezuela cho đến khi có cuộc bầu cử tổng thống tự do, minh bạch và đáng tin cậy mới để có thể khôi phục nền dân chủ".
Trong một nghị quyết, được thông qua với 439 phiếu, 104 phiếu chống, và 88 phiếu trắng, các nghị sĩ nhắc lại sự ủng hộ tuyệt đối dành cho Quốc hội, cơ quan dân chủ hợp pháp có quyền hạn duy nhất của Venezuela cần được khôi phục và tôn trọng, bao gồm quyền và sự an toàn của các thành viên.
Sau sự công nhận Juan Guaidó, EU và các quốc gia thành viên cũng nên công nhận các đại diện được chỉ định bởi các cơ quan hợp pháp.
Bắt giữ những người chịu trách nhiệm việc gây bạo lực
Các nghị sĩ lên án sự đàn áp và bạo lực dữ dội, dẫn đến giết chóc và thương vong đồng thời yêu cầu chính quyền Venezuela ngăn chặn mọi vi phạm nhân quyền, buộc những người chịu trách nhiệm phải chịu trách nhiệm và đảm bảo rằng tất cả các quyền tự do cơ bản và quyền con người đều được tôn trọng.
Về vấn đề này, họ ủng hộ lời kêu gọi của Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc tiến hành một cuộc điều tra độc lập và đầy đủ về những vụ giết người liên tục.
Họ cũng tố cáo việc giam giữ các nhà báo viết về tình hình ở Venezuela, trong số đó có một số công dân EU, và kêu gọi trả tự do cho những người này ngay lập tức.
Thành lập nhóm liên lạc
Các nghị sĩ kêu gọi Đại diện cấp cao tham gia cùng các quốc gia trong khu vực và bất kỳ tác nhân chủ chốt nào để thành lập một nhóm liên lạc, như đã nêu trong kết luận của Hội đồng ngày 15 tháng 10 năm 2018, để có thể hòa giải nhằm xây dựng một thỏa thuận kêu gọi "bầu cử tổng thống tự do, minh bạch và đáng tin cậy, dựa trên lịch đã thống nhất, về các điều kiện bình đẳng cho tất cả các chủ thể, minh bạch và sự hiện diện của các nhà quan sát quốc tế".
Đại sứ Venezuela tại EU, bà Claudia Salerno đã cảnh báo sau khi Nghị viện Châu Âu công nhận Juan Guaidó là Tổng thống lâm thời rằng Liên Hiệp Châu Âu có nguy cơ đẩy Venezuela vào nội chiến.
Trong một cuộc phỏng vấn với Euronews, bà Claudia Salerno, cho biết điều này sẽ thúc đẩy căng thẳng ở nước này và kêu gọi các quốc gia thành viên Châu Âu hành động có trách nhiệm.
Bà Salerno tuyên bố : "Nghị viện Châu Âu không thể tự cho họ đứng trên Hội đồng Bảo an... Không phải liệu Venezuela muốn thay đổi. Venezuela đã có những thay đổi sâu sắc trong 20 năm qua về dân chủ và thể chế và luôn luôn là lựa chọn của người dân".
Bối cảnh
Juan Guaidó, Chủ tịch hội đồng quốc gia do phe đối lập kiểm soát, tự tuyên bố là Tổng thống lâm thời Venezuela vào ngày 23 tháng 1, trong nỗ lực lật đổ Tổng thống Nicolás Maduro. Guaidó đã nhanh chóng được một số quốc gia, bao gồm Mỹ, Colombia, Argentina, Brazil, Chile và Canada công nhận là Tổng thống hợp pháp của Venezuela.
Vào ngày 26 tháng 1, thay mặt EU, bà Federica Mogherini tuyên bố hỗ trợ đầy đủ cho Quốc hội Venezuela và kêu gọi cuộc bầu cử tổng thống tự do, minh bạch và đáng tin cậy sẽ được tổ chức khẩn cấp, đồng thời cảnh báo rằng, trong trường hợp nếu không có thông báo trong những ngày tiếp theo, EU sẽ có hành động kế tiếp, bao gồm cả vấn đề công nhận ltổng thống.
Venezuela đang trong một cuộc khủng hoảng xã hội, kinh tế và dân chủ sâu sắc. Hơn ba triệu người đã bỏ nước ra đi và tỷ lệ lạm phát vượt quá 1.650.000%.
Phương Thảo tổng hợp
********************
Venezuela : Juan Guaido tiếp xúc với Moskva và Bắc Kinh (RFI, 01/02/2019)
Tổng thống Venezuela tự xưng tỏ thái độ hòa dịu với Nga và Trung Quốc. Một chính quyền mới sẽ có lợi cho hai chủ nợ chính của Venezuela, lãnh đạo đối lập Juan Guaido tuyên bố như trên với hãng thông tấn Reuters chiều thứ Năm 31/01/2019 tại Caracas.
Lãnh đạo đối lập Juan Guaido tại Caracas, Venezuela, ngày 31/01/2019. Reuters/Carlos Garcia Rawlins
Trong cuộc phỏng vấn dành cho báo chí nước ngoài, tổng thống Venezuela tự xưng cho biết đang bí mật "tiếp xúc với quân đội" để thuyết phục lực lượng võ trang bỏ rơi tổng thống Nicolas Maduro. Nhưng quan trọng hơn hết là nhà lãnh đạo trẻ tuổi này đã "gửi thông điệp" thuyết phục Nga và Trung Quốc, hai đồng minh cốt lõi của Nicolas Maduro, ủng hộ một chế độ mới.
Ông nói : "Điều tốt đẹp cho Nga và Trung Quốc là tình hình ổn định với một chế độ mới ở Venezuela. Nicolas Maduro không bảo vệ Venezuela, không bảo vệ đầu tư của bất kỳ ai, ông ta không phải là một đối tác tốt của Nga và Trung Quốc".
Cuộc phỏng vấn được thực hiện vài giờ sau cuộc mít-tinh và nhân khi Juan Guaido vắng nhà, một toán mật vụ đến tận căn hộ tìm vợ của ông để uy hiếp tinh thần. Nhà lãnh đạo đối lập 35 tuổi khẳng định "không sợ bị bắt".
Về phần Trung Quốc, cho dù lên án Juan Guaido âm mưu đảo chính, nhưng Bắc Kinh, qua tuyên bố của phát ngôn viên bộ Ngoại Giao, Cảnh Sảng, cho biết Trung Quốc duy trì "tiếp xúc với mọi bên và bằng các phương tiện khác nhau".
Liên Hiệp Châu Âu lập nhóm tiếp xúc
Tổng thống tự xưng ngày càng được nhiều nước công nhận. Chiều thứ năm, Nghị viện Châu Âu thông qua nghị quyết nhìn nhận Juan Guaido là "tổng thống" và kêu gọi 28 thành viên cùng ủng hộ.
Về hành động, Liên Hiệp Châu Âu sẽ lập "nhóm tiếp xúc quốc tế" để giúp tổ chức bầu cử tổng thống tại Venezuela. Theo tuyên bố của bà Federica Mogherini, lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu, các nước thành viên sẽ công nhận tổng thống lâm thời của Venezuela trong những ngày tới. Mục tiêu của "nhóm tiếp xúc" không phải là làm trung gian hòa giải mà "tạo điều kiện để mọi công dân Venezuela được tự do phát biểu một cách dân chủ qua lá phiếu".
Tú Anh