Tổng thống Trump loại trừ khả năng đàm phán lại thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung (RFI, 12/05/2020)
Kêu gọi Trung Quốc tôn trọng cam kết trước đã, tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/05/2020 tuyên bố không có chuyện đàm phán lại hiệp định thương mại theo yêu cầu của Bắc Kinh.
Cờ Mỹ và Trung Quốc trước một khách sạn ở Bắc Kinh. Ảnh minh họa chụp ngày 14/05/2019. AFP/Archivos
Chủ Nhật vừa qua, khi được báo chí đặt câu hỏi về tin đồn Mỹ-Trung có thể đàm phán lại thỏa thuận thương mại song phương mà phần một đã được ký kết vào tháng 01/2020, tổng thống Donald Trump cho biết ông có nghe phía Trung Quốc có ý như thế.
Theo chủ nhân Nhà Trắng, Bắc Kinh muốn đàm phán lại thỏa thuận để giành lợi thế cho họ, nhưng ông không quan tâm. Điều ông quan tâm là Trung Quốc phải tôn trọng những gì họ đã ký kết trước đã.
Theo AFP, trong cuộc điện đàm hôm thứ Sáu tuần trước, các nhà thương thuyết hai nước đã đồng ý thi hành "giai đoạn một" của thỏa thuận ký hồi tháng Giêng. Theo thỏa thuận này, Hoa Kỳ đình hoãn các biện pháp tăng mức thuế đánh trên hàng nhập khẩu Trung Quốc. Đổi lại, Bắc Kinh nhập thêm 200 tỷ đô la hàng hóa Mỹ trong thời gian hai năm so với mức độ năm 2017.
Tuy nhiên, vụ đại dịch siêu vi corona chủng mới từ Vũ Hán từ cuối năm 2019 đã làm mối quan hệ căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc trở thành nghiêm trọng hơn.
Washington cáo buộc Bắc Kinh che giấu quy mô đại dịch, cố tình không báo động sớm với quốc tế, có trách nhiệm gián tiếp gây ra cái chết của hàng trăm ngàn người.
Nghiêm trọng hơn nữa là qua tuyên bố của ngoại trưởng Mike Pompeo, chính quyền Mỹ công khai lên án chính quyền Trung Quốc che giấu "tai nạn" để siêu vi từ phòng thí nghiệm lọt ra ngoài.
Tú Anh
*******************
Covid-19 : Mỹ vượt ngưỡng 80.000 ca tử vong (RFI, 12/05/2020)
Theo số liệu của Đại học John Hopkins, đến hôm qua 11/05/2020, Mỹ đã vượt ngưỡng 80.000 ca tử vong vì dịch Covid-19, trong đó riêng thành phố New York có tới gần 20.000 người qua đời. Tuy nhiên, có một dấu hiệu tích cực là số ca tử vong trong ngày trên toàn nước Mỹ lần đầu giảm xuống dưới 1.000 ca kể từ đầu tháng Tư đến nay : trong vòng 24 giờ có thêm 776 người chết vì virus corona.
"Đồng hồ tử thần Trump" - báo số người chết vì virus corona, tại Times Square, New York, Mỹ. Ảnh chụp ngày 08/06/2020 Reuters - Lucas Jackson
Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh của Mỹ (CDC) vẫn thận trọng nhận định dù số ca tử vong trong 24 giờ qua giảm, nhưng điều này chưa thành xu hướng giảm chắc chắn. CDC dự báo trong những ngày tới tình hình vẫn rất nghiêm trọng. Cũng trong ngày hôm qua, CDC nhận định các biện pháp kiểm soát và đo thân nhiệt hành khách đến các sân bay lớn của Mỹ được áp dụng hồi tháng 2 để ngăn chặn dịch Covid-19 là vô ích và tốn kém. AFP nhắc lại từ ngày 03/02, Hoa Kỳ bắt đầu giám sát hành khách Mỹ từ Trung Quốc trở về nước. Hành khách được hỏi về các triệu chứng bệnh, được đo thân nhiệt và thông tin của họ được chuyển đến chính quyền địa phương để theo dõi.
"Đồng hồ tử thần Trump"
Trong khi số ca tử vong vẫn tiếp tục tăng và thành phố New York vẫn chiếm tới gần 1/4 số ca tử vong toàn quốc, một màn hình điện tử được dựng lên ở quảng trường Thời Đại của New York và được gọi là "Đồng hồ tử thần Trump". "Đồng hồ tử thần Trump" biểu thị số người chết vì virus corona mà theo nhà làm phim Eugene Jarecki, người tạo ra đồng hồ, là những nạn nhân này lẽ ra đã có thể thoát khỏi lưỡi hái tử thần nếu tổng thống Mỹ Donald Trump hành động sớm hơn. Hôm qua, "đồng hồ tử thần Trump" chỉ con số hơn 48.000.
Con số hiển thị trên "đồng hồ tử thần Trump" được tính dựa theo giả định của các chuyên gia là 60% số nạn nhân có để đã thoát khỏi cái chết nếu chính quyền Trump ra quy định về giãn cách xã hội và đóng cửa trường học sớm hơn một tuần, tức là vào ngày 09/03 thay vì vào ngày 16/03. Nhà làm phim Jarecki, người đã hai lần giành giải thưởng tại Liên hoan phim Sundance, viết trên Medium : "Có những người đã mất đi cuộc sống một cách vô ích, điều này đòi hỏi chúng ta phải tìm một nhà quản lý khủng hoảng có trách nhiệm hơn".
Theo nhà làm phim Mỹ, tên của những người lính ngã xuống được khắc trên đài tưởng niệm nhắc nhở chúng ta về cái giá của chiến tranh, còn việc định lượng số người đã mất đi sự sống do tổng thống phản ứng chậm trễ trước virus corona cũng có tác dụng vô cùng quan trọng.
Nhân viên Nhà Trắng phải đeo khẩu trang
Hôm qua, Nhà Trắng ra lệnh cho toàn bộ nhân viên đến cánh Tây làm việc phải đeo khẩu trang. Đây là khu vực mà êkip của tổng thống Trump hoạt động hàng ngày và cũng là nơi có 2 người được xác nhận dương tính với virus corona. Đó là một quân nhân thuộc êkip của tổng thống Donald Trump và phát ngôn viên của phó tổng thống Mike Pence. Chỉ thị gửi tới toàn thể nhân viên Nhà Trắng chiều hôm qua cho thấy các biện pháp vệ sinh y tế đã được nâng lên mức cao nhất. Reuters cho biết bản thân tổng thống Trump hôm qua cũng nhắc tới khả năng hạn chế tiếp xúc với phó tổng thống Mike Pence. Dường như ông Pence đang tự cách ly sau khi phát ngôn viên của ông nhiễm virus corona.
Thùy Dương
********************
Covid-19 : Số ca tử vong giảm nhưng Châu Âu vẫn thận trọng (RFI, 12/05/2020)
Tại Châu Âu, nơi bị dịch bệnh tàn phá nặng nề nhất thế giới, nhiều nước đang trong giai đoạn giải tỏa dần dần, số người tử vong vẫn theo xu hướng giảm, nhưng ở nhiều nước, số ca nhiễm virus corona lại có dấu hiệu tăng trở lại. Để đề phòng dịch bệnh tái bùng phát, các nước có những biện pháp hạn chế tùy tình hình cụ thể.
Biểu tình thời hậu phong tỏa tại Rôma (Ý) ngày 12/05/2020 : Vẫn phải tôn trọng khoảng cách an toàn. Reuters - REMO Công anSILLI
Tại Ý, hôm 11/05/2020, số ca tử vong hàng ngày là 179, cao hơn một chút so với hôm Chủ Nhật (165). Đây cũng là ngày thứ ba liên tiếp số người chết ở Ý giảm xuống dưới mức 200 ca/ngày. Lần đầu tiên kể từ ngày 10/03, số bệnh nhân nặng phải nằm phòng hồi sức tích cực giảm xuống còn 999 người. Theo dự kiến, từ ngày 18/05, các bảo tàng và tất cả các cửa hàng bán lẻ được mở cửa trở lại.
Nhìn sang Tây Ban Nha, nước ghi nhận gần 27.000 ca tử vong vì virus corona, AFP cho biết hôm nay 12/05, chính phủ công bố quy định kể từ thứ Sáu 15/05, tất cả những người đến từ nước ngoài phải bị cách ly 14 ngày. Họ chỉ được phép ra ngoài mua nhu yếu phẩm, đi khám bệnh và phải đeo khẩu trang khi đi ra ngoài. Quy định này có hiệu lực cho đến hết giai đoạn tình trạng khẩn cấp (hết ngày 24/05).
Tuy nhiên, quy định cách ly không được áp dụng cho lao động vùng biên giới, những người làm nghề vận tải hàng hóa, phi hành đoàn của các hãng hàng không nước ngoài và nhân viên y tế đến Tây Ban Nha làm việc.
Còn nước Đức đang có "nghịch lý giải tỏa". Ba tuần sau khi Đức bắt đầu dỡ bỏ dần dần các biện pháp phong tỏa đất nước, thủ tướng Angela Merkel lo ngại về khả năng người dân giảm ý thức phòng bệnh. Và trong khi nhiều ca mới nhiễm virus được ghi nhận, thì tại một số vùng, nhiều người dân biểu tình đòi bình thường hóa hoàn toàn cuộc sống.
Trong một cuộc họp ngày hôm qua 11/05, thủ tướng Merkel phàn nàn về việc nhiều người dân không chịu đeo khẩu trang khi đến các cửa hàng mua sắm, trong khi viêc đeo khẩu trang là bắt buộc từ cuối tháng Tư.
Còn tại Rumani, khoản tiền phạt rất cao mà cảnh sát áp dụng trong giai đoạn phong tỏa bị coi là vi hiến và khiến dân chúng giận dữ. Mức phạt cơ bản là 2000 lei, tương đương với 415 euros, bằng lương tối thiểu trước khi trừ các khoản đóng góp xã hội. Mức phạt tối đa cao gấp 10 lần.
Thông tín viên đài RFI Benjamin Ribout từ Bucarest cho biết là Tòa bảo hiến Romania tuyên bố các khoản tiền phạt mà chính phủ quy định là "quá mập mờ" và đặc biệt là "quá cao".
Thùy Dương
****************
Covid–19 : Nga đứng thứ 2 thế giới về ca nhiễm, Tổng thống Putin chấm dứt phong tỏa toàn quốc
Với hơn 230.000 người dương tính với virus corona mới, Nga đã trở thành quốc gia đứng thứ 2 thế giới về số ca nhiễm, sau Mỹ. Cho dù vậy, tổng thống Nga Putin vào hôm qua, 11/05/2020, vẫn quyết định chấm dứt 6 tuần lễ phong tỏa triệt để, nhưng để mỗi vùng quyết định nhiều biện pháp cụ thể.
Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu về dịch Covid-19 ngày 11/05/2020 từ tư dinh Novo-Ogaryovo gần Moskva, thủ đô Nga. via Reuters - SPUTNIK
Về các biện pháp phong tỏa tại Nga, phát biểu hôm qua của ông Vladimir Putin rất được trông đợi, trong bối cảnh số người nhiễm virus corona mới tăng vọt, với hơn 10.000 ca một ngày. Tổng thống Nga đứng trước áp lực phải mở cửa lại nhiều lĩnh vực kinh tế, đặc biệt trong lúc mặt hàng chiến lược dầu mỏ sụt giá chưa từng thấy. Kinh tế Nga dự kiến sụt giảm 6% năm nay.
Đây là lần thứ ba tổng thống Nga phát biểu kể từ đầu mùa dịch Covid-19. Theo AFP, trong phát biểu tối qua nhân một cuộc họp chính phủ, được truyền hình phát lại, nguyên thủ Nga đã thông báo chấm dứt lệnh phong tỏa triệt để trên toàn quốc, kéo dài từ 6 tuần nay. Nhiều vùng có thể quyết định dỡ bỏ từ hôm nay một số biện pháp phong tỏa.
Theo tổng thống Nga, trên cơ sở tư vấn của các chuyên gia, mỗi vùng sẽ quyết định giữ hay bỏ biện pháp nào cần thiết. Tuy nhiên, lệnh cấm các hoạt động tập hợp đông công chúng và cấm người trên 65 tuổi ra khỏi nhà vẫn có hiệu lực trên toàn quốc.
Riêng thủ đô Moskva, với hơn 121 nghìn ca dương tính, sẽ tiếp tục duy trì phong tỏa cho đến 31/05. Toàn bộ những người làm công ăn lương tiếp tục phải nghỉ việc sẽ nhận được lương, như trong 6 tuần qua. Ngoại trừ các ngành xây dựng, và nhiều ngành công nghiệp ở Moskva, với khoảng nửa triệu lao động, sẽ hoạt động trở lại ngay từ ngày 12/05.
Tổng thống Nga cũng yêu cầu tất cả các địa phương, kể từ ngày 12/05, "tạo điều kiện cho việc nối lại các hoạt động của toàn bộ các lĩnh vực căn bản của nền kinh tế, như xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp, viễn thông, năng lượng, khai khoáng".
Đối lập mỉa mai
Phản ứng trước quyết định của ông Putin, nhà đối lập số một tại Nga, trên Twitter, chính trị gia Alexeï Navalny mỉa mai "sự khôn ngoan" của người đứng đầu nước Nga, đã "hủy bỏ các biện pháp toàn quốc" đúng vào thời điểm nước Nga có số lượng người nhiễm virus tăng kỷ lục. Từ hơn hơn mười ngày nay, số ca nhiễm mới tại Nga mỗi ngày tăng thêm hơn 10.000.
Trên thực tế, không chờ đợi quyết định của tổng thống, lo ngại dịch bệnh, chính quyền Moskva và vùng thủ đô hồi tuần trước, đã tuyên bố sẽ kéo dài giai đoạn phong tỏa, và bổ sung thêm biện pháp bắt buộc mang khẩu trang trên phương tiện giao thông công cộng và các cửa hàng. Saint Petersbourg, thành phố lớn thứ hai của Nga, cũng theo chân Moskva. Tuy nhiên, nhiều khu vực khác đã thông báo cho phép người dân ra khỏi nhà trở lại.
Theo thống kê của Đại học Mỹ Johns Hopkins, với 10.899 ca dương tính mới hôm nay, tổng cộng tại Nga, đã có 232.243 người nhiễm virus corona mới. Nga trở thành quốc gia nhiều ca dương tính thứ hai thế giới (sau Hoa Kỳ), hơn Anh và Tây Ban Nha. Số người thiệt mạng tại Nga vì Covid-19, theo thống kê chính thức, tính đến nay hôm nay là 2.116 người. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng có thể hàng nghìn người chết vì Covid-19 đã không được thống kê.
Về lý do khiến Nga có số người nhiễm virus cao, tổng thống Nga giải thích đây là do chính sách xét nghiệm quy mô lớn, với tổng số 5,8 triệu xét nghiệm, tính cho đến hôm nay, với số lượng trung bình 170.000 xét nghiệm/ngày. Tổng thống Nga hứa tăng số lượng xét nghiệm lên 300.000/ngày.
Trọng Thành