Ukraine phủ nhận tấn công Sở chỉ huy Hạm Đội Biển Đen ở Crimea

Thu Hằng, RFI, 31/07/2022

Nga cáo buộc Ukraine tấn công sở chỉ huy Hạm đội Biển Đen ở Sebastopol, trên bán đảo Crimea, ngày 31/07/2022, đúng Ngày thành lập Hải quân Liên bang Nga. Người đứng đầu thành phố Sebastopol cho biết một máy bay không người lái đã hạ cánh xuống sân của sở chỉ huy hạm đội và làm 6 nhân viên bị thương. Tổng cục An ninh Liên bang Nga đã mở điều tra. Phía Ukraine bác cáo buộc của Nga.

(Ảnh minh họa) - Hình ảnh vệ tinh của Maxar Technologies cho thấy soái hạm Moskva của Nga tại cảng Sevastopol, bán đảo Crimea, ngày 7/4/2022. Soái hạm Moskva đã bị Ukraine đánh chìm hồi tháng 03. AP

Trên mạng Telegram, thị trưởng Sebastopol Mikhail Razvojaie bày tỏ phẫn nộ vì "sáng nay (31/07), những kẻ theo chủ nghĩa dân tộc Ukraine đã quyết định phá hỏng Ngày thành lập Hải quân Nga" ở bán đảo Crimea, bị Nga sáp nhập vào tháng 03/2014. Mọi hoạt động kỉ niệm nhân dịp này "đã bị hủy vì lý do an ninh". Thị trưởng Sebastopol cũng đề nghị người dân "nếu có thể", không nên ra khỏi nhà.

Theo AFP, đây là lần đầu tiên chính quyền Nga thông báo về một cuộc tấn công như vậy kể từ đầu cuộc xâm lược Ukraine ngày 24/02. Trước đó, Hạm Đội Biển Đen cũng chịu nhiều tổn thất nghiêm trọng do bị quân Ukraine tấn công, đặc biệt là vụ đánh chìm soái hạm Moskva, dù phía Nga thông báo là bị hỏa hoạn.

Tuy nhiên, ngày 31/07, Ukraine đã phủ nhận cáo buộc của Nga, đánh giá đó là "hành động cố ý khiêu khích". Trong một đoạn video, người phát ngôn vùng Odessa Sergui Bratchuk khẳng định : "Giải phóng vùng Crimea của Ukraine bị chiếm đóng sẽ được tiến hành bằng cách khác, hiệu quả hơn nhiều".

Hải quân Nga sẽ được trang bị tên lửa hành trình siêu thanh

Ngày thành lập Hải quân được tổ chức trên khắp nước nước Nga với nhiều sự kiện quan trọng. Đích thân tổng thống Vladimir Putin thị sát cuộc duyệt binh hải quân của Hạm đội Baltic ở Saint-Peterburg.

Tại buổi lễ, ông Putin thông báo Hải quân Nga sẽ nhận được tên lửa hành trình siêu thanh Zircon trong những tháng tới. Chiến hạm đô đốc Gorchokov sẽ được trang bị loại vũ khí đáng gờm trước tiên. Dù không nhắc đến Ukraine, ông Putin nhấn mạnh rằng khu vực triển khai tên lửa Zircon phụ thuộc vào lợi ích của Nga và "điều quan trọng là Hải quân Nga có khả năng đáp trả chớp nhoáng bất kỳ ai quyết định vi phạm chủ quyền và tự do của chúng ta".

Ngoài ra, theo Reuters, nguyên thủ Nga cũng cho biết đã ký ban hành một học thuyết hải quân mới, nhưng chi tiết không được công bố. Ngoài Hạm đội Baltic lâu đời nhất, Nga còn có Hạm đội Biển Đen, Hạm đội Phương Bắc, Hạm Đội Thái Bình Dương và Hạm đội Caspi.

Thu Hằng

************************

Chính quyền Ukraine kêu gọi toàn dân tỉnh Donetsk sơ tán khẩn cấp

Trọng Thành, RFI, 31/07/2022

Tại tỉnh Donetsk, miền đông Donbass, chiến sự tiếp tục dữ dội trong những ngày gần đây, quân Nga tấn công gần như hàng ngày vào các vùng dân cư. Tối 30/07/2022, tổng thống Ukraine kêu gọi toàn bộ dân cư tỉnh Donetsk khẩn trương sơ tán. 

Một khu vực bị Nga oanh kích ở thị trấn Toretsk, vùng Donetsk, Ukraine, ngày 27/07/2022  via Reuters - State Emergency Service of Ukraine

Theo ước tính của chính quyền Ukraine, hiện tại, ít nhất 200.000 thường dân, trong đó có khoảng 52.000 trẻ em, vẫn còn trụ lại tại tỉnh Donetsk, trong các vùng lãnh thổ không bị quân Nga chiếm đóng, Tránh tổn thất tối đa cho dân thường là mục tiêu của Kiev hiện tại. Thông tín viên Stéphane Siohan tường trình từ Kiev :

"Tổng thống Volodymyr Zelensky vẻ mặt khá mệt mỏi, vào tối thứ Bảy, đã kêu gọi người dân Donbass rời khỏi tỉnh Donetsk càng sớm càng tốt. Donetsk là nơi giao tranh hiện đang diễn ra rất dữ dội. Trong những giờ gần đây, sức ép của quân đội Nga ngày càng gia tăng trong vùng lân cận thành phố chiến lược Bakhmout. Tại khu vực này, có thể bốn ngôi làng đã bị quân Nga chiếm lĩnh.

Đầu ngày, phó thủ tướng Iryna Vereshchuk cho biết quân Nga đang phá hủy một cách hệ thống các mạng đường ống khí đốt của Donbass, và như vậy về lâu dài, trong mùa đông tới, dân cư tại đây sẽ không thể sống sót trong điều kiện như vậy.

Cuối tuần này, không khí trở nên nặng nề hơn ở Ukraine, sau vụ thảm sát tại nhà tù Olenivka, gần Donetsk, khiến 53 tù nhân chính trị Ukraine thiệt mạng. Các nhà ngoại giao Anh và Pháp đã lên án hành động này, trong khi tổng thống Ukraine một lần nữa gọi Liên bang Nga là một "quốc gia khủng bố".

Trong lúc bạo lực ngày một dữ dội tại Donbass, chính quyền Ukraine dường như giờ đây mong muốn cứu được càng nhiều thường dân càng tốt".

Tại mặt trận phía nam, theo AFP, trong đêm hôm qua sang sáng ngày hôm nay, Chủ Nhật 31/07, thành phố Mykolaiv, một lần nữa bị oanh kích. Theo thông báo của thị trưởng Oleksandr Senkevych, trên Telegram, đây có thể là "đợt tấn công lớn chưa từng có" kể từ đầu chiến tranh, "nhiều tiếng nổ lớn vào khoảng từ 1h đến 5h sáng". Ít nhất 2 người chết và 3 người khác bị thương. Có khoảng hơn chục hỏa tiễn bắn vào các khu dân cư và trường học. Thành phố Nikopol kế bên cũng bị trúng khoảng 50 trái Grad sáng hôm nay và có ít nhất một người bị thương, theo tỉnh trưởng tỉnh Dnipropetrovsk. 

Vụ thảm sát tại nhà tù Olenivka : Nga mời Liên Hiệp Quốc và Chữ Thập Đỏ đến điều tra

Phía Nga cho biết đã mời chuyên gia của Liên Hiệp Quốc và tổ chức Chữ Thập Đỏ đến điều tra tình hình tại chỗ. Trong thông cáo ngày 31/07, bộ Quốc Phòng Nga cho biết đưa ra quyết định này "vì lợi ích cho việc tiến hành một cuộc điều tra khách quan". Quân ly khai cáo buộc quân đội Ukraine dùng hệ thống tên lửa HIMARS của Mỹ để oanh kích nhà tù. 

Trọng Thành

**********************

Giao tranh ở Kherson : Quân Ukraine tiêu diệt hàng trăm lính Nga

Thùy Dương, RFI, 30/07/2022

Quân đội Ukraine hôm 30/07/2022 cho biết đã tiêu diệt hàng trăm lính Nga và phá hủy 2 kho đạn trong cuộc giao tranh ở vùng Kherson, trung tâm của cuộc phản công của các lực lượng vũ trang Ukraine ở miền nam và là khu vực trọng điểm của các tuyến tiếp tế của Moskva.

Một ngôi nhà bị tên lửa Nga phá hủy tại Kramatorsk, Ukraine, ngày 29/07/2022  via Reuters – Donetsk Rehgional Military Administration

Báo cáo của bộ chỉ huy quân sự miền nam Ukraine nhấn mạnh đã có hơn 100 lính Nga bị tiêu diệt, 7 xe tăng bị phá hủy trong cuộc giao tranh hôm qua ở vùng Kherson, thành phố lớn đầu tiên của Ukraine bị Nga chiếm giữ từ hôm 24/02. Phó chủ tịch Hội đồng khu vực Kherson, Yuri Sobolevsky, yêu cầu người dân không đến gần kho đạn của Nga, bởi "quân đội Ukraine đang tấn công dữ dội quân Nga và đây mới chỉ là điểm khởi đầu".

Vẫn theo bộ chỉ huy quân sự miền nam Ukraine, giao thông đường sắt đến Kherson qua sông Dnipro đã bị gián đoạn, có thể cô lập thêm lực lượng Nga ở phía tây dòng sông nhờ cắt được nguồn tiếp viện cho quân Nga từ bán đảo Crimea. Tuy nhiên, cũng trong hôm qua, bộ Quốc Phòng Anh cho biết Nga có thể đã dựng 2 cầu phao và triển khai một hệ thống phà để thay thế các cây cầu bị quân đội Ukraine phá hủy.

Trong khi đó, theo phủ tổng thống Ukraine, các lực lượng vũ trang đang tập trung hỏa lực tấn công vào các kho đạn dược và các vị trí có quân nhân Nga ở Tchornobaika, Nova Kakhovka, Brylivka… nhưng không cho biết thêm chi tiết. 

Còn tại Sloviansk, ở vùng Donetsk, tâm điểm các vụ oanh kích của quân Nga ở miền đông, nhà ga đường bộ và nhiều tòa nhà quanh đó bị hư hại nặng. Theo thống đốc vùng, một trung tâm dịch vụ xã hội cũng đã bị oanh kích, hư hại nhưng không có thiệt hại về nhân mạng.

Còn thống đốc vùng Kharkiv, miền đông, cho biết thành phố Kharkiv, lớn thứ hai Ukraine, trong đêm hôm qua hứng ít nhất 5 tên lửa S-300 của Nga. Vào lúc 3 giờ sáng, 3 tên lửa S-300 đã nhắm trúng vào 1 trường học, làm đổ sụp tòa nhà chính. Hiện giờ chưa có thông tin cụ thể về số nạn nhân.

Thùy Dương

**********************

Quân đội Ukraine sử dụng chiến thuật nào nhằm chiếm lại vùng Kherson ?

Anh Vũ, RFI, 29/07/2022

Hôm 27/07/2022, Ukraine dồn dập bắn phá cây cầu có vai trò trọng yếu trong việc tiếp tế cho các đơn vị quân Nga đang chiếm đóng thành phố Kherson. Trận chiến nhằm kiểm soát vùng mang cùng tên này có thể sẽ có tác động lớn đến cục diện của cuộc chiến tranh. Các chuyên gia quân sự phân tích về ý đồ chiến lược của Ukraine để giành lại vùng đất chiến lược ở phía nam bị Nga chiếm đóng.

Ảnh chụp hôm 21/07/2022 : Cầu Antonovsky, dẫn vào thành phố Kherson

Xe quân sự Nga chạy trên cầu Antonovsky sau khi bị quân đội Ukraine pháo kích lần đầu 19/07/2022.  AFP - Stringer

Đây là một cây cầu trọng yếu để vào một thành phố mang tính chiến lược không hề nhỏ. Quân đội Ukraine đã bắn phá từ đêm 26 đến 27/07 cầu Antonovsky nối thành phố Kherson nằm bên bờ nam của sông Dniepr với phần còn lại của vùng đất gần như nằm dưới sự kiểm soát hoàn toàn của quân Nga.

Đây không phải lần đầu tiên quân Ukraine nhắm vào công trình này, nhưng Kiev ngày càng cho thấy rõ muốn tập trung nỗ lực vào đó để chuẩn bị phản công nhằm lấy lại thành phố phía nam Ukraine. Ngay từ hôm 19/07, khi các đợt rốc két đầu tiên gây hư hại cầu Antonovsky, các nhà bình luận quân sự Nga lên tiếng cảnh báo về nguy cơ các nhóm quân đóng tại Kherson bị cắt đường tiếp viện.

Cầu Antonovsky nằm trong tầm ngắm 

"Quân chiếm đóng (Nga) phải học bơi để qua sông Dniepr. Bằng không họ phải chấp nhận rút khỏi Kherson chừng nào còn có cơ hội", hôm 27/07, Mykhailo Podoliak, cố vấn của tổng thống Volodymyr Zelensky đã viết như vậy trên mạng Twitter.

Sim Tack, một nhà phân tích quân sự của Forces Analysis, một cơ quan chuyên theo dõi các xung đột, cho biết loạt oanh kích hôm thứ Tư vừa rồi đã không phá hủy hoàn toàn cây cầu Antonovsky, nhưng những lỗ thủng do rốc két để lại trên cầu đã khiến "chỉ còn những xe hạng nhẹ có thể đi qua cầu và các đơn vị quân Nga tại chỗ đã đóng cầu đối với các xe tải chở đồ tiếp viện".

Ukraine không chỉ nhắm vào cây cầu Antonovsky dài 1,4 km, lối chính vào Kherson từ phía nam. "Quân đội Ukraine đã bắn phá một cầu nhỏ khác ở phía đông bắc Kherson, bắc qua một nhánh sông Dniepr", chuyên gia SimTack ghi nhận. Đó là một đường quan trọng khác của quân Nga để vào thành phố. Qua đường đó, Nga có thể chuyển đồ tiếp viện và quân đến từ Nova Kharkova. Thành phố bên bờ nam của sông Dniepr này nằm cách thành phố Kherson 70 km về phía đông còn có cây cây cầu thứ 2 để nối hai bờ sông.

Làm tiêu hao sinh lực địch hơn là đối đầu trực tiếp 

Quân Ukraine miễn cưỡng không muốn tấn công trực tiếp vào điểm qua lại đó, vì "cầu nằm gần một nhà máy điện lớn và rủi do nhà máy bị phá hủy sẽ lớn", Sim Tack nhận định. Quân đội Nga đã nắm bắt được mục đích ý đồ của Ukraine và "họ đã lắp đặt, sử dụng các cầu phao để thay thế trong trường hợp bị thiếu tiếp viện", ông Aliyev Huseyn, chuyên gia về xung đột Ukraine-Nga tại đại học Glasgow, ghi nhận. Nhưng các công trình này "không chắc chắn và hẹp hơn các cầu bình thường, điều này làm cho việc vận chuyển hậu cần diễn ra chậm", chuyên gia này nhận xét.

Nhưng Kherson sẽ không chỉ được chiếm lại bằng oanh kích các cây cầu. "Vào thời điểm nhất định cần phải đưa quân vào thành phố", Glen Grant, chuyên gia về quân sự Nga, thuộc cơ quan tư vấn Baltic Security Foundation, nhận định. Chính vì thế phần đông các phương tiện truyền thông đánh giá các vụ bắn phá đó như là bước khởi đầu cho một cuộc tấn công quy mô lớn của Ukraine khi quân Nga bị suy yếu vì thiếu tiếp viện. 

Nhưng kịch bản về một cuộc giao tranh lớn và rất có thể đẫm máu không được các chuyên gia tán thành. "Ưu tiên của quân đội Ukraine là hạn chế tốt đa thiệt hại nhân mạng, nhất là khi các đơn vị quân điều động trong vùng này được trang bị tốt và Kiev không hề muốn hy sinh đội quân đó nếu vẫn còn cách khác", theo chuyên gia Aliev Huseyn.

"Ukraine sẽ dựa vào chiến thuật làm tiêu hao sinh lực quân Nga, tiếp tục bắn phá có phương pháp các điểm vào thành phố cho đến khi quân Nga buộc phải rút lui vì thiếu tiếp viện cần thiết. Sau đó họ sẽ vào thành phố và chỉ còn phải đối mặt với các lực lượng còn lại để yểm trợ cho lính Nga rút", chuyên gia Sim Tack phân tích

Vai trò cốt yếu của dàn phóng rốc-két Himars 

Đó là một chiến lược đòi hỏi kiên trì hơn để hạn chế thiệt hại về người. Nhưng chiến lược đó "sẽ không thể thực hiện nếu không có các hệ thống pháo phản lực Himars của Mỹ", chuyên gia Aliyev Huseyn khẳng định. Các dàn phóng rốc-két đó có độ chính xác cao hơn rất nhiều so với các loại pháo khác đang được quân đội Ukraine sử dụng. "Để gây được thiệt hại cho các cây cầu như mục tiêu đề ra, quân Ukraine có thể phải tốn nhiều đạn dược và thời gian nếu dùng các loại pháo cổ điển", theo chuyên gia Sim Tack. 

Thực tế, các dàn Himars là loại vũ khí có thể tạo sự khác biệt. Có lẽ đây là giải pháp khả dĩ hơn trong các quyết định của Ukraine khi mở chiến dịch phản công toàn diện hơn vào tỉnh Kherson, như đánh giá của Aliyev Huseyn. 

Như vậy Kiev tránh được tối đa đối mặt trực tiếp với quân đội Nga có quân số áp đảo hơn. "Chiến lược của Ukraine là trước tiên sử dụng pháo Himars để tấn công vào chiều sâu các trung tâm chỉ huy của Nga và các kho khí tài buộc quân Nga phải lùi, kéo theo sự hỗn loạn trong hệ thống liên lạc và hậu cần tiếp viện", chuyên gia Aliyev Huseyn phân tích.

Không thể nào theo đuổi một mục đích như vậy mà không có thiết bị vũ khí mới của Mỹ. "Tất cả những gì quân Nga đã làm cho đến giờ là đặt các kho vũ khí và các sở chỉ huy ở ngoài tầm các loại pháo truyền thống của Ukraine", chuyên gia Glen Grant giải thích. Nhưng các hệ thống Himars của Mỹ có tầm bắn 80 km, ít nhất cũng xa gấp đôi tầm bắn của các loại rốc két thông dụng trên chiến trường.

Bước ngoặt của cuộc chiến ?

Chiến thuật này đã giúp Ukraine lấy lại một số làng và "tiến được ở phía bắc vùng Kherson xung quanh thành phố Vysokopilla", chuyên gia Sim Tack nhấn mạnh. 

Nhưng lấy lại Kherson có thể sẽ là một bước ngoặt của cuộc chiến, theo ông Glen Grant. Thành phố này thực tế là thủ phủ duy nhất của Ukraine ngoài Donbass nằm trong tay quân Nga. Moskva đã triển khai các phương tiện quan trọng để "Nga hóa" thành phố này qua việc thiết lập chính quyền chiếm đóng, kêu gọi các công chức quy hàng để bảo đảm tính liên tục của chính quyền Nga tại chỗ. 

"Nếu Ukraine đẩy lui quân Nga ra khỏi Kherson thì Moskva không thể tiếp tục nói rằng tất cả mọi chuyện đều ổn ở Ukraine", theo ông Aliyev Huseyn. Một tổn thất như vậy "sẽ là đòn đánh vào tinh thần, vốn dĩ đã không cao lắm, của quân đội Nga", ông Glen Grant nhấn mạnh.

Kherson có thể mang lại lợi thế quyết định cho quân đội Ukraine. Nếu Kiev lấy lại được toàn vùng Kherson, Ukraine sẽ có thể tiếp cận trở lại với nhiều hải cảng trên Biển Đen, tạo thuận lợi cho việc xuất khẩu ngũ cốc, chuyên gia Aliyev Huseyn nhận định. 

Nga bị dồn vào một bên bờ sông Dniepr, quân đội Ukraine có thể tạo được một phòng tuyến bảo vệ tự nhiên. "Kiev như vậy có thể giải phóng một phần các đơn vị đã huy động trong vùng để tăng cường cho các mặt trận khác, như Donbass hay vùng Zaporijjia", chuyên gia Sim Tack phân tích.

 Moskva không phải không biết mối nguy đó, có lẽ điều đó cũng lý giải phần nào việc Nga giảm các nỗ lực tấn công trong vùng Donbass. Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine, ông Oleksiy Danilov, đã khẳng định rằng Moskva đang triển khai trở lại tối đa quân về hướng Kherson.

Anh Vũ