Sáu nước cắt quan hệ ngoại giao với Qatar (BBC, 05/06/2017)
Sáu nước Ả-rập trong đó có Saudi Arabia và Ai Cập cắt quan hệ ngoại giao với Qatar, cáo buộc nước này làm mất ổn định khu vực.
Chính phủ Qatar nói họ tin rằng hành động của các nước láng giềng là "không thỏa đáng"
Các quốc gia nêu trên nói rằng Qatar đang trợ giúp các nhóm khủng bố, gồm cả tổ chức xưng là Nhà nước Hồi giáo (IS) và al-Qaeda, điều mà Qatar bác bỏ.
Hãng thông tấn SPA của Saudi Arabia cho biết Riyadh đóng cửa biên giới, cắt đứt liên lạc đường bộ, đường biển và trên không với bán đảo Qatar nhỏ bé nhưng có trữ lượng dầu lửa lớn.
Qatar gọi quyết định trên là "không thỏa đáng" và "không có căn cứ trên thực tế".
Diễn biến không tiền khoáng hậu này được coi như sự phân rẽ to lớn giữa các quốc gia Vùng Vịnh Ba Tư đầy quyền lực, vốn cũng là các đồng minh thân cận của Hoa Kỳ.
Việc cắt đứt quan hệ diễn ra giữa lúc căng thẳng dâng cao giữa các nước vùng Vịnh với quốc gia láng giềng gần đó, Iran.
Tuyên bố của Saudi Arabia cáo buộc Qatar cộng tác với "các nhóm khủng bố do Iran hậu thuẫn" trong khu vực Qatif ở miền đông và tại Bahrain.
Tổng thống Donald Trump gặp Tổng thống Ai Cập Sisi và Quốc vương Saudi Arabia Salman tại Saudi Arabia hồi hai tuần trước và đặt tay lên trái cầu cùng cam kết chống chủ nghĩa cực đoan
Việc rút đại diện ngoại giao đầu tiên do Bahrain thực hiện, rồi tiếp đến là Saudi Arabia vào đầu giờ sáng thứ Hai.
Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE), Ai Cập, Yemen và Libya sau đó cũng có hành động tương tự.
SPA dẫn lời giới chức nói rằng nước này đang "bảo vệ an ninh quốc gia trước mối nguy của chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan".
Saudi Arabia, UAE và Bahrain cho toàn bộ các du khách và người Qatar thường trú hai tuần để ra khỏi lãnh thổ.
Các diễn biến mới nhất :
UAE yêu cầu quan chức ngoại giao Qatar rời đi trong vòng 48 giờ. Các hãng hàng không của UAE gồm Etihad Airways, Emirates và Flydubai nói sẽ ngưng toàn bộ các chuyến đi và đến thủ đô Doha của Qatar kể từ đầu giờ sáng thứ Ba 6/6, giờ địa phương.
Các đồng minh vùng Vịnh nói đã đóng cửa không phận đối với hãng hàng không của Qatar là Qatar Airways, là hãng đã ngưng toàn bộ các chuyến bay tới Saudi Arabia.
Hãng thông tấn nhà nước của Bahrain nói nước này cắt quan hệ ngoại giao bởi Qatar đã "gây xáo trộn an ninh và sự ổn định, và can thiệp vào công việc nội bộ của Bahrain".
Khối liên minh Ả-rập do Saudi Arabia dẫn đầu đang chiến đấu chống lại các phiến quân Houthi tại Yemen cũng trục xuất Qatar ra do nước này có "hoạt động nhằm củng cố chủ nghĩa khủng bố" và hỗ trợ cho các nhóm cực đoan.
*******************
Saudi Arabia và các đồng minh tố Qatar "ủng hộ khủng bố" và cắt đứt quan hệ ngoại giao (RFI, 05/06/2017)
Bão tố ngoại giao ở Trung Đông : ngày 05/06/2017 Saudi Arabia, Ai Cập, Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất, Bahrain và Yemen đã cắt đứt quan hệ với Qatar với lý do nước này "ủng hộ khủng bố".
Một cuộc họp thượng đỉnh Hội Đồng Hợp Tác Vùng Vịnh. Ảnh minh họa. AFP PHOTO/YASSER AL-ZAYYAT
Đây là cuộc khủng hoảng trầm trọng nhất từ khi Hội Đồng Hợp Tác Vùng Vịnh (CCG) được thành lập năm 1981, gồm Saudi Arabia, Bahrain, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE-United Arab Emirates), Koweit, Oman và Qatar. Ba trong số các nước này cùng với Ai Cập và Yemen từ sáng sớm hôm nay đã lần lượt loan báo cắt đứt quan hệ ngoại giao với Qatar vì "ủng hộ khủng bố", như al-Qaeda, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (Daesh, IS) và Huynh đệ Hồi giáo.
Ryad cho đóng cửa các biên giới trên đất liền, đường không và đường biển với Qatar để "bảo vệ an ninh quốc gia và mối nguy khủng bố". Cairo cũng đóng các biên giới với Qatar vì nước này "kích thích thái độ thù địch với Ai Cập". Sáu công ty hàng không vùng Vịnh ngưng tất cả các chuyến bay đến Doha. Các nhà ngoại giao Qatar có 14 ngày để rời bốn nước vùng Vịnh trên, riêng Ai Cập hạn định 48 giờ, còn công dân các nước này bị cấm đến Qatar.
Qatar vốn tự hào đóng vai trò đáng kể trong khu vực và được chọn làm nước chủ nhà Cúp bóng đá thế giới 2022, cũng bị loại ra khỏi liên minh quân sự Ả Rập chống lại phe nổi dậy thân Iran ở Yemen.
Sự kiện này diễn ra 15 ngày sau chuyến thăm của tổng thống Mỹ, trong dịp đó ông Donald Trump đã kêu gọi các quốc gia Hồi giáo tham gia chống chủ nghĩa cực đoan. Trước khoảng 50 lãnh đạo Hồi giáo, ông Trump chỉ đích danh Iran là kẻ thù, nguồn gốc của khủng bố.
Đây là sự ủng hộ công khai chính sách của Saudi Arabia và các đồng minh vốn cứng rắn với Iran theo Hồi giáo Shia, trong khi Qatar luôn giữ quan hệ tốt với Iran, cho những người phe Huynh Đệ Hồi giáo và Hamas từ các nước láng giềng tị nạn.
Sau khi tổng thống Mỹ rời đi, mọi sự diễn biến rất nhanh. Báo chí vùng Vịnh đăng tải các phát biểu được cho là của quốc vương Qatar ca ngợi Hamas và coi Iran là một nhân tố ổn định cho Trung Đông. Qatar cải chính, và chuẩn bị trục xuất các thành viên Hamas, nhưng không làm giảm được căng thẳng.
Doha tố cáo các láng giềng vùng Vịnh muốn đặt Qatar dưới quyền giám hộ, cho rằng việc cắt đứt quan hệ ngoại giao là "bất hợp lý" và "vô căn cứ". Đồng thời, chính quyền Qatar cũng thông báo cấm các chuyến bay thương mại giữa Doha và các nước nói trên.
Từ Sydney, ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson kêu gọi các nước vùng Vịnh giải quyết bất đồng và đoàn kết với nhau. Phía Iran cho rằng "việc cắt quan hệ và đóng cửa biên giới không phải là cách giải quyết khủng hoảng".
Theo thông tín viên RFI ở Ai Cập, cuộc khủng hoảng này làm Qatar bị cô lập không chỉ về ngoại giao, mà cả về địa lý. Quốc gia này là một bán đảo, biên giới đất liền duy nhất là với Saudi Arabia. Về lâu về dài, căn cứ quân sự quy mô của Mỹ tại Qatar có thể bị ảnh hưởng, nhưng Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, vốn có sẵn một căn cứ của Pháp, có lẽ sẽ hài lòng nếu Hoa Kỳ di chuyển căn cứ quân sự đến nước mình.
Thụy My
************************
Hàng loạt quốc gia cắt đứt quan hệ với Qatar vì 'chứa chấp khủng bố' (VOA, 06/06/2017)
Bảng chỉ đường tới đại sứ quán Qatar ở Manama, Bahrain, ngày 5/6/2017. Bahrain là một trong những nước tuyên bố cắt đứt quan hệ với Qatar.
Saudi Arabia, Bahrain, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất và Ai Cập đã tuyên bố cắt đứt quan hệ ngoại giao với Qatar, cáo buộc nước này hỗ trợ khủng bố.
Đây là động thái riêng biệt trong một chuỗi liên tiếp các biện pháp gần đây của các quốc gia trên.
4 quốc gia nói họ sẽ rút nhân viên ngoại giao khỏi Qatar và cắt giao thông đường hàng không và đường biển đến quốc gia này.
Các hãng hàng không trong khu vực, bao gồm Saudi, Emirates và Etihad, đều cho biết sẽ tạm dừng các chuyến bay tới Qatar, trong khi Qatar Airways thông báo ngừng hoạt động đối với các chuyến bay tới Saudi Arabia.
Yemen sau đó cũng tham gia vào việc cắt đứt quan hệ với Qatar.
Phát biểu từ chuyến công tác ngoại giao tại Sydney, Australia, cùng với Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson kêu gọi các quốc gia hãy để mở các kênh thông tin.
"Chúng tôi chắc chắn khuyến khích các bên ngồi lại với nhau và giải quyết các khác biệt. Chúng tôi sẽ làm bất cứ điều gì để giúp họ giải quyết vấn đề, nhưng chúng tôi cho rằng điều quan trọng là GCC (Hội đồng hợp tác vùng Vịnh) phải hợp nhất. Tôi mong rằng điều này không gây tác động đáng kể, nếu như có bất kỳ tác động nào, đối với sự hợp nhất, cuộc chiến hợp nhất chống khủng bố trong khu vực hoặc trên toàn cầu".
Saudi Arabia, dẫn đầu liên minh các quốc gia chiến đấu ủng hộ chính phủ Yemen, cho biết các lực lượng của Qatar sẽ bị rút ra khỏi cuộc chiến đó.
Hãng thông tấn nhà nước Saudi Arabia, SPA, nói Qatar "chứa chấp nhiều nhóm khủng bố và các nhóm phe phái sắc tộc nhằm gây bất ổn trong khu vực, bao gồm nhóm Huynh đệ Hồi giáo, ISIS và al-Qaida, và cổ xúy cho thông điệp và kế hoạch của các nhóm này thông qua truyền thông".
Bộ Ngoại giao Qatar nói các biện pháp trên là "vô căn cứ và chỉ dựa trên các cáo buộc thiếu cơ sở và vô căn cứ".