Căng thẳng vùng Vịnh, Moskva lo ngại (RFI, 11/06/2017)
Trước nguy cơ khủng hoảng Qatar kéo dài, Nga đề nghị làm trung gian hòa giải giữa các nước vùng Vịnh. Hôm thứ Bảy 10/06/2017, năm ngày sau khi Saudi Arabia và các đồng minh Shia cắt đứt quan hệ với Doha và phong tỏa Qatar, ngoại trưởng Qatar bay sang Moskva cầu cứu.
Ngoại trưởng Qatar Mohammed bin Abdulrahman bin Jassim al-Thani (trái) gặp đồng nhiệm Nga Sergey Lavrov tại Moskva ngày 11/06/2017 - Yuri KADOBNOV / AFP
Từ Moskva, thông tín viên Jean-Didier Revoin phân tích :
Khi gặp đồng nhiệm Qatar, ngoại trưởng Sergey Lavrov nhắc lại là nước Nga có một nguyên tắc là không can thiệp vào nội bộ nước ngoài, không nhúng tay vào quan hệ song phương của các nước khác. Tuy nhiên, ngoại trưởng Nga nhấn mạnh là Moskva không vui thích gì khi thấy bang giao giữa các đối tác của Nga bị suy thoái.
Nhân tiếp ngoại trưởng Qatar, Mohamed ben Abderrahmane al-Thani, Moskva không bỏ lỡ cơ hội để khẳng định vai trò đại cường không thể thiếu trong việc giải quyết một vấn đề hệ trọng trên trường quốc tế.
Hơn thế nữa, căng thẳng đang gây chấn động các vương triều vùng Vịnh có thể sẽ tác động đến cuộc khủng hoảng tại Syria, nơi mà Nga đang đứng bên cạnh chế độ Bachar al-Assad dấn thân vào cuộc chiến quyết định chống Daesh.
Moskva lo ngại cuộc khủng hoảng ở vùng Vịnh sẽ vượt ra khỏi biên giới các nước liên can và lan đến Trung Đông. Vì lý do này mà ngoại trưởng Sergey Lavrov tuyên bố muốn các nước vùng Vịnh giải quyết xung khắc bằng con đường đàm phán và Nga sẵn sàng hành động "với sự đồng ý và trong quyền lợi của mỗi bên liên can" qua một giải pháp ngoại giao.
Iran tiếp viện Qatar chống đỡ phong tỏa
Chủ nhật 11/06/2017, phát ngôn viên hãng hàng không Iran Air cho biết đã sử dụng năm chuyến bay, mỗi chuyến 90 tấn, tiếp tế rau quả cho Qatar để tránh tình trạng thiếu thực phẩm. Hãng thông tấn Tasnim đưa tin là có ba tàu biển chuẩn bị chở sang Doha "350 tấn thực phẩm".
Theo AFP, tuy lãnh thổ bị phong tỏa, kiều dân bị trục xuất nhưng Doha không sử dụng biện pháp tương tự, trả đũa các nước vùng Vịnh và Ai Cập, trục xuất 11.000 kiều dân các nước này.
Tú Anh
********************
Washington can thiệp vào khủng hoảng vùng Vịnh (RFI, 10/06/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua, 09/06/2017, đã thúc giục Qatar "ngưng ngay lập tức việc tài trợ cho khủng bố", đồng thời kêu gọi quốc gia đang bị Saudi Arabia và các đồng minh phong tỏa chống lại các phong trào cực đoan.
Quốc vương Qatar Tamim Bin Hamad Al Thani hội đàm với tổng thống Mỹ Donald Trump tại Ryad ngày 21/05/2017. REUTERS/Jonathan Ernst/File Photo
Nhà Trắng, bộ Ngoại Giao Mỹ rồi đến Lầu Năm Góc lần lượt đưa ra những tuyên bố nhằm can thiệp vào cuộc khủng hoảng chưa từng thấy tại vùng Vịnh, sau nhiều ngày tỏ thái độ nhập nhằng, thậm chí mâu thuẫn nhau.
Ông Donald Trump trong cuộc họp báo tại Nhà Trắng tuyên bố : "Rất tiếc là Qatar luôn tài trợ cho khủng bố". Ngoại trưởng Rex Tillerson tỏ ra khoan dung hơn với Qatar, kêu gọi có những tiến triển mới trong chống khủng bố. Đặc biệt ông Tillerson đề nghị các nước liên quan hãy giảm bớt phong tỏa Qatar, nêu ra các hậu quả nhân đạo đối với người dân, nhấn mạnh những trở ngại trong cuộc chiến chống lại tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo (Daesh, IS).
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Jeff Davis quan tâm đến Al Udeid, căn cứ quân sự chiến lược của Mỹ đặt tại Qatar, với 10.000 quân nhân đồn trú. Ông nhận xét : "Tuy các hoạt động tại căn cứ Al Udeid không bị ngưng lại hoặc giảm sút, nhưng tình hình hiện nay gây trở ngại cho việc vạch ra các chiến dịch quân sự lâu dài. Qatar rất quan trọng cho các phi vụ của liên minh để chống Daesh trong khu vực".
Về phía Qatar hôm qua tìm kiếm sự ủng hộ của các nước. Ngoại trưởng Mohamed Ben Abderrahmane đã bất ngờ sang Đức, rồi sáng nay đến Matxcơva để gặp đồng nhiệm Serguei Lavrov, và điện đàm với ngoại trưởng Mỹ. Phía Đức xác nhận đang diễn ra những cuộc thảo luận với Hoa Kỳ và các đồng minh trong khu vực. Ngoại trưởng Qatar khẳng định với AFP là cuộc khủng hoảng hiện nay không thể biến thành xung đột vũ trang.
Saudi Arabia, Các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất, Bahrein, Ai Cập và Yemen hôm thứ Hai 5/6 đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Qatar, ngưng các liên lạc hàng không, hàng hải và đường bộ, với lý do vương quốc dầu lửa nhỏ bé này "ủng hộ khủng bố". Cơn địa chấn ngoại giao vùng Vịnh xảy ra chỉ 15 ngày sau khi tổng thống Donald Trump thăm Ryad, và đề nghị các nước Hồi giáo kiên quyết chống lại xu hướng cực đoan.
Tối thứ Năm rạng sáng thứ Sáu 9/6, các nước trên đã công bố một danh sách "khủng bố" mà theo họ là được Doha ủng hộ, gồm 59 cá nhân và tổ chức. Doha tố cáo những cáo buộc trên là "vô căn cứ". Saudi Arabia và các đồng minh Hồi giáo Sunni cũng chỉ trích Qatar gần gũi với Iran theo hệ phái Shia. Về phía Iran cho biết sẵn sàng tiếp tế cho Qatar bằng đường biển.
***********************
Saudi Arabia công bố danh sách các tổ chức "khủng bố" được Qatar hậu thuẫn (RFI, 09/06/2017)
Vua Saudi Arabia Salman Al Saud (P) tiếp Quốc vương Bahrein Hamad al Khalifa, tại Jeddah, ngày 07/06/2017 REUTERS
Theo AFP, hôm nay, 09/06/2017, Saudi Arabia và ba quốc gia vùng Vịnh, đã công bố một danh sách bao gồm 12 tổ chức và 59 cá nhân bị coi là "khủng bố", được Qatar ủng hộ.
Bốn quốc gia vùng Vịnh ra một thông cáo chung khẳng định là Qatar đã thi hành một chính sách hai mặt, vừa tuyên bố chống khủng bố, lại vừa hậu thuẫn về mặt tài chính và kể cả cho phép nhiều tổ chức khủng bố sử dụng lãnh thổ của mình. Trong danh sách nói trên có nhiều tổ chức có nguồn gốc Ai Cập, Libya và Bahren.
Danh sách cá nhân và tổ chức khủng bố nói trên là một diễn biến mới trong cuộc khủng hoảng giữa Qatar và nhóm các nước Ả Rập do Saudi Arabia đứng đầu. Các nước này cáo buộc Qatar liên minh với Iran, vốn là một đối thủ chính của Saudi Arabia trong khu vực.
Ngay sau khi danh sách trên được công bố, Qatar thông báo bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc. Ngoại trưởng Qatar lên án chính sách cấm vận, phong tỏa của các quốc gia vùng Vịnh, và khẳng định đang tiến hành các nỗ lực ngoại giao, phối hợp với các "quốc gia bạn hữu", để hạn chế tác hại của khủng hoảng, "dỡ bỏ cuộc phong tỏa bất công", và "khởi sự đàm phán".
Vẫn về Qatar, hôm qua, theo báo Le Monde, kênh truyền hình Al-Zazeera thông báo bị tin tặc tấn công trên quy mô lớn. Al-Zazeera là một hãng truyền thông lớn, do chính phủ Qatar thành lập năm 1996, có gần 80 văn phòng trên khắp thế giới, và sử dụng nhiều thứ tiếng. Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới lên án vụ tấn công, và khẳng định kênh này là "nạn nhân" của chiến dịch tấn công chống lại Doha, do Saudi Arabia đạo diễn.
Về quan hệ Pháp – Ai Cập, hôm nay, ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian có chuyến công du Cairo, với trọng tâm là siết chặt hợp tác về an ninh chống khủng bố, đặc biệt là tại Libya.
Trọng Thành