Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Quốc tế

21/06/2023

Nga phá đập, dội bom - Kiev phản công trong khó khăn

Nhiều tác giả

Chính Nga là thủ phạm vụ phá nổ đập Kakhovka tại Ukraine

Trọng Nghĩa, RFI, 20/06/2023

Trong những ngày qua, các phương tiện báo chí có uy tín tại Mỹ - cụ thể là nhật báo The New York Times ngày 16/06/2023 và hãng thông tấn AP ngày 18/06 - đã liên tiếp công bố những manh mối ban đầu trong cuộc điều tra do chính họ tiến hành về vụ đập thủy điện Kakhovka tại Ukraine đột nhiên bị phá vỡ hôm 06/06/2023. Kết luận của các cơ quan truyền thông Mỹ đều đi theo hướng : Chính Nga đã cho phá nổ con đập để cản bước phản công của lực lượng Ukraine.

vodap1

Ảnh chụp từ drone của quân đội Ukraine, ghi ngày 28/5/2023, cho thấy một chiếc ô tô trên đập Kakhovka dường như chứa đầy chất nổ. Con đập bị phá vỡ vào ngày 6 tháng 6, khi nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Ảnh do Quân Đội Ukraine cung cấp. AP

Ngay sau khi đập Kakhovka bị vỡ, Nga và Ukraine đều tố cáo nhau là thủ phạm. Tuy nhiên, theo các nhà quan sát, các cáo buộc khác nhau của Nga – theo đó con đập bị trúng tên lửa hoặc bị đánh sập bằng chất nổ - đều không giải thích được một vụ nổ mạnh đến mức được ghi nhận trên các máy theo dõi địa chấn trong khu vực.

Đối với The New York Times, điều đã rõ là các "dấu hiệu đều gợi lên khả năng là Nga đã phá nổ đập Kakhovka". Theo tờ báo, Kakhovka là một con đập đã được thiết kế để chống lại hầu hết các cuộc tấn công có thể tưởng tượng được từ bên ngoài. Do đó việc công trình kiên cố này lại bị phá vỡ là chỉ có thể bắt nguồn từ một vụ cho nổ tung từ bên trong, tại điểm yếu nhất của con đập, và sử dụng một khối lượng chất nổ cực lớn, điều mà chỉ có lực lượng Nga trấn giữ con đập là có thể làm được.

Kết luận của The New York Times đã phần nào được hãng tin AP bổ sung trong bài "Hình ảnh chụp từ drone và nhiều thông tin cho thấy là Nga có phương tiện, động cơ và cơ hội để phá hủy con đập Ukraine".

Một chiếc xe gài chất nổ bên trên con đập ?

Trong những ngày trước khi xảy ra vụ nổ, các video quay bằng drone của quân đội Ukraine cho thấy hàng chục binh sĩ Nga đóng quân trên bờ sông Dniepr, thoải mái đi đi lại lại trên con đập mà không cần trú ẩn, cho thấy họ tin tưởng vào khả năng kiểm soát khu vực, và đặc biệt là con đập có tầm quan trọng chiến lược.

Theo AP, họ đã có được nhiều bức hình chụp đập Kakhovka cho thấy một chiếc ô tô dường như chứa đầy chất nổ, ở ngay bên trên công trình. Trên các bức ảnh, do drone Ukraine chụp ngày 28/5, người ta thấy một chiếc ô tô có mui được cắt ra một cách gọn gàng, để lộ ra những chiếc thùng khổng lồ, một chiếc có một vật trông giống như một quả mìn gắn trên nắp với một sợi cáp chạy dài về phía bờ sông dưới quyền kiểm soát của Nga. Không rõ chiếc xe đã ở lại vị trí này bao lâu.

Một quan chức chuyên về truyền tin của lực lượng đặc biệt Ukraine, cho rằng đó là một chiếc xe có gài chất nổ, và ông tin rằng việc đó có hai mục đích : Ngăn chặn bất kỳ bước tiến nào của Ukraine vào con đập và khuếch đại vụ nổ đã được lên kế hoạch nhắm vào phòng máy phía dưới và phá hủy phần trên cùng của con đập vì bản thân khối chất nổ gài trên xe sẽ không đủ để đánh sập con đập.

Hai quan chức Ukraine đã tiết lộ với AP là trước khi vụ nổ xẩy ra, Nga đã đóng quân ngay tại ở khu vực trọng yếu bên trong con đập, nơi được cho là tâm điểm của vụ nổ.

Chỉ có Nga mới có điều kiện tạo ra một vụ nổ lớn

Kakhovka là một trong những con đập thời Xô Viết dọc theo sông Dniepr được xây dựng để chịu được lực cực lớn, lên tới hàng nghìn cân thuốc nổ. Chỉ có lực lượng Nga chiếm đóng con đập mới có phương tiện để tạo ra một vụ nổ như đã xẩy ra, chứ phía Ukraine hoàn toàn không có điều kiện.

Theo Sidharth Kaushal, chuyên gia thuộc viện nghiên cứu Anh RUSI tại Luân Đôn, được AP trích dẫn, Ukraine được biết là không có được bất kỳ tên lửa nào có thể mang theo đầu đạn lớn hơn 500 kg.

Ngoài ra, khó có thể nghĩ rằng lính biệt kích Ukraine có thể lén mang được vào hàng trăm ký thuốc nổ để phá hủy con đập, nơi được binh lính Nga kiểm soát hoàn toàn từ trong ra ngoài trong nhiều tháng.

Mới một ngày trước khi cấu trúc bị sập vào ngày 6/6, Nga đã thiết lập một ổ hỏa lực bên trong phòng máy quan trọng của con đập, nơi mà Ukrhydroenergo, cơ quan điều hành hệ thống đập Kakhovka, cho là chỗ bị phá nổ. Riêng tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngay từ tháng 10/2022, đã báo động về nguy cơ con đập bị Nga gài mìn.

Illia Zelinskyi, một tư lệnh Ukraine, cho rằng vụ nổ dường như phát ra từ khu vực đặt phòng máy. Ông và một quan chức Mỹ quen thuộc với giới tình báo đều xác nhận rằng các lực lượng Nga đã cố thủ ở đó một thời gian.

Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh (ISW), một tổ chức tư vấn của Mỹ đã theo dõi các hành động của Nga ở Ukraine kể từ khi chiến tranh bắt đầu, đã cho rằng "việc đưa lên bàn cân các bằng chứng, lập luận và luận điệu tuyên truyền (từ mỗi phía) cho thấy rằng Nga đã cố tình phá hủy".

Phá đập để cản bước Ukraine

Theo ghi nhận của tất cả các nhà quan sát, Nga là bên được hưởng lợi từ tình trạng lũ lụt xẩy ra sau khi đập Kakhovka bị phá, cho dù vùng đất mà họ kiểm soát cũng bị nạn. Theo AP, ngăn chặn đường phản công của quân Ukraine có thể là động cơ thúc đẩy Nga cho phá nổ con đập.

Ngay sau vụ đập Kakhovka bị phá vỡ gây nên tình trạng lụt lội, theo hãng tin Mỹ, các chỉ huy Ukraine nói rằng họ đã thất bại trong một số kế hoạch đánh chiếm các vị trí của Nga trong một cuộc phản công hiện đang ở giai đoạn đầu.

Ở khu vực xung quanh con đập, sông Dniepr tạo thành tiền tuyến giữa các lực lượng Nga và Ukraine, trong đó lực lượng Nga kiểm soát chính con đập.

Hai chỉ huy Ukraine từng ở trong khu vực, nhưng ở các địa điểm khác nhau, nói với AP rằng nước dâng cao nhanh chóng đã tràn vào các vị trí của họ (và của Nga), phá hủy thiết bị, buộc họ phải bắt đầu lại từ đầu kế hoạch tấn công, và khiến họ phải hành quân trên một đoạn đường dài hơn nhiều so với dự kiến và khó khăn hơn vì phải lội bùn.

Một người xác định : "Hành động của Nga là làm gián đoạn một số chuỗi tiếp ứng của chúng tôi cũng như khiến cho việc vượt sông Dniepr phức tạp hơn đối với chúng tôi".

Bản thân tổng thống Nga Vladimir Putin đã gián tiếp thừa nhận lợi thế cho lực lượng của mình vào tuần trước, mặc dù ông vẫn phủ nhận trách nhiệm của Nga.

Cơ quan tình báo Ukraine đã công bố một cuộc điện đàm bị nghe lén, được cho là giữa một người lính Nga và một người khác, trong đó người lính này nói rằng "các nhóm phá hoại của chúng ta đã ở đó. Họ muốn gây hoảng sợ với con đập. Vụ việc không hoàn toàn diễn ra theo kế hoạch".

Trọng Nghĩa

**************************

Nga không kích Ukraine, Kiev gặp khó khăn trong cuộc phản công

Phan Minh, RFI, 20/06/2023

Nga đã tiến hành một cuộc không kích quy mô lớn vào thủ đô Kiev và nhiều thành phố khác của Ukraine vào đêm qua 19/06/2023 rạng sáng hôm nay 20/06. 

vodap2

Một thủy quân lục chiến Ukraine dùng súng phóng lựu đạn tự động AGS-17 tấn công vào các vị trí của lính Nga, ở ngoại ô Avdiivka, Ukraine, ngày 19/06/2023. AP - Evgeniy Maloletka

Bộ tổng tham mưu quân đội Ukraine, được Reuters trích dẫn, cho biết, theo thông tin ban đầu, hệ thống phòng không của Ukraine đã bắn hạ được 28 trên 30 drone do Iran sản xuất được Nga phóng đi. 

Vẫn về chiến tranh Ukraine, từ hai tuần qua, quân đội nước này đã tiến hành những cuộc phản công theo 3 hướng : ở phía nam Zaporijjia, về phía biển Azov ; ở đông nam, về phía Mariupol và xung quanh thành phố Bakhmouth. 

Từ Kiev, thông tín viên RFI Stéphane Siohan cho biết, những cuộc phản công của quân đội Ukraine đang gặp khó khăn : 

Nhìn chung, chỉ có gần 1/4 lực lượng mới của quân đội Ukraine được huy động và dường như họ làm công việc trinh sát. 

Họ thăm dò, thử phản ứng của đội hình lực lượng Nga. Chúng ta thấy các thiết bị của phương Tây trên chiến trường như xe tăng Leopard của Đức, xe tăng Bradley của Mỹ, xe bọc thép AMX của Pháp trên tuyến đầu của các chiến dịch. Nhưng điều rõ rệt là phần lớn quân đội vẫn ở phía sau, trong khi các đơn vị ở tiền tuyến dường như đang thử phản ứng, thăm dò những điểm yếu của lực lượng quân địch. 

Cuối cùng, có một điều không thể bàn cãi là Ukraine thiếu nguồn lực không quân, cả máy bay lẫn drone. Rất nhiều khả năng quân đội Ukraine sẽ đợi cho đến khi có khả năng làm chủ bầu trời, có thể là với chiến đấu cơ F-16 trước khi tiến hành các đợt phản công lớn. 

Phan Minh

************************

Ukraine tố cáo Hungary ngăn chặn tiếp cận tù nhân chiến tranh

Chính quyền Kiev hôm qua, 19/06/2023, tố cáo Budapest gây cản trở cho việc tiếp cận một nhóm tù nhân chính tranh người Ukraine được Nga chuyển đến Hungary qua trung gian của Giáo hội Chính thống giáo Nga, nhưng Ukraine không được thông báo. 

vodap3

Người tị nạn Ukraine tới Hungary bằng xe lửa, nhà ga Zahony, Hungary, ngày 27/02/2022. Reuters – Bernadett Szabo)

Trên trang mạng xã hội Facebook, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Ukraine Oleg Nikolenko, khẳng định, bất chấp các nỗ lực ngoại giao, 11 người Ukraine được chuyển đến Hungary từ ngày 8/6 đã bị "biệt giam, không được tiếp cận các nguồn tin công khai và các cuộc tiếp xúc của họ với người thân diễn ra dưới sự hiện diện của bên thứ ba". 

Kiev tố cáo Budapest, vốn vẫn giữ các mối liên hệ với điện Kremlin, là "đã vi phạm Công ước Châu Âu về Nhân quyền", đồng thời một lần nữa yêu cầu chính quyền Hungary cho phép "lãnh sự Ukraine được tiếp cận ngay lập tức" số tù nhân chiến tranh "để có thể thẩm định tình trạng sức khỏe và tâm thần, giải thích các quyền và cung cấp hỗ trợ lãnh sự khẩn cấp". 

Hungary đã phản bác lại các cáo buộc, với giải thích rằng về mặt pháp lý, đó là không phải là các tù nhân chiến tranh vì họ được trả tự do ngay trên lãnh thổ Nga. Vẫn theo Budapest, những người này có thể rời Hungary bất kể lúc nào và họ không bị theo dõi. 

Theo AFP, nhóm tù nhân này này xuất thân tỉnh Zakarpattia, tây nam Hungary, nơi sinh sống một cộng đồng Hungary. Việc chuyển giao số tù nhân này sang Hungary đã được Giáo hội Chính thống giáo Nga thông báo và cũng là bên trung gian. Ukraine về phần mình lấy làm tiếc rằng đã không được tham dự trong tiến trình đàm phán này.

Minh Anh

************************

Tình báo Estonia : Ukraine vẫn trong giai đoạn thăm dò điểm yếu của đối phương

Trọng Thành, RFI, 19/06/2023

Bộ quốc phòng Ukraine hôm nay, 19/06/2023, thông báo, các lực lượng Ukraine đã giải phóng thêm được ngôi làng thứ 8, làng Piatykhatky, tỉnh Zaporijja. Thông tin về ngôi làng thứ 8 được một nguồn tin phía Nga xác nhận, theo Viện nghiên cứu chiến tranh (ISW), có trụ sở tại Washington.

vodap4

Một binh sĩ Ukraine tại làng Blahodatne, gần mặt trận trong vùng Donetsk, miền đông Ukraine, ngày 17/06/2023. Reuters - RFE/RL/Serhii Nuzhnenko

Cách nay một tuần, ngày 12/06, bộ quốc phòng Ukraine đã thông báo chiếm được 7 ngôi làng chiếm. Hiện tại cuộc phản công của quân đội Ukraine đã bước sang tuần lễ thứ ba, tuy nhiên, theo giới quan sát, nếu như Kiev khẳng định gặt hái một số thắng lợi nhỏ, thì không thể phủ nhận quân đội Ukraine đã vấp phải sự kháng cự dữ dội của quân Nga.

Theo tướng Pháp Jérôme Pellistrandi, giám đốc tạp chí Revue Défense Nationale, "quân đội Nga đã rút được kinh nghiệm từ các khó khăn và các thất bại của họ". 

Tướng Jérôme Pellistrandi nhấn mạnh, "toàn bộ thách thức đối với Ukraine, là duy trì được cuộc phản công về dài hạn, có đủ lực lượng dự bị để tiếp sức cho các đơn vị trên tuyến đầu. Và dĩ nhiên phải có đủ đạn được để liên tục oanh kích đối phương. Đây là một trong các lý do khiến ủy viên Ủy Ban Châu Âu Thierry Breton yêu cầu tăng tốc cung cấp đạn pháo hạng nặng cho Ukraine".

Về phần mình, chỉ huy Tình báo Quân sự Estonia, đại tá Margo Grosberg, hôm 16/06/2023, cũng khẳng định lực lượng hai bên đang ở thế ngang ngửa, và quân đội Ukraine vẫn chỉ đang trong giai đoạn thăm dò điểm yếu của đối phương, giai đoạn chính của cuộc phản công còn chưa bắt đầu.

Thông tín viên Marielle Vitureau tường trình từ Vilnius :

"Quân đội Ukraine vẫn tiếp tục các chuẩn bị cho cuộc phản công được trông đợi", theo đại tá Margo Grosberg, được truyền thông nhà nước Estonia dẫn lời. Theo viên sĩ quan cao cấp này, nếu như đối với người dân bình thường, giai đoạn chính của cuộc phản công dường như có vẻ bị trễ, thì từ quan điểm quân sự, mọi thứ hoàn toàn là hợp lý. 

Tương quan lực lượng giữa quân đội hai bên hiện tại là một chọi một, và phía Nga đã có thời gian để tăng cường các tuyến phòng ngự. Như vậy, quân đội Ukraine phải hành động một cách bài bản hơn, thận trọng hơn và kín đáo hơn để không vấp phải quá nhiều nguy cơ. 

"Các nguồn lực về con người và kỹ thuật là vô cùng quý giá". Quân đội Ukraine đã mất gần 10% phương tiện đã được các nước phương Tây cung cấp, theo chỉ huy tình báo Estonia. Trong các cuộc tấn công, các phương tiện này giúp bảo vệ tốt hơn các binh sĩ. Tuy nhiên, phản công đồng nghĩa với các tổn thất không tránh khỏi này. Theo viên chỉ huy tình báo quân sự Estonia, việc tìm kiếm các điểm yếu của đối phương dọc theo một phần lớn chiến tuyến sẽ còn được tiếp tục trong suốt tuần tới.

Để tạo bước đột phá, các lực lượng phản công Ukraine trước tiên phải vượt qua được hàng loạt chướng ngại vật, như "các tuyến răng rồng", tức các khối bê tông chống xe tăng, nhiều công sự và các bãi mìn dày đặc. Theo báo Mỹ Wall Street Journal, ngày 17/06, cuộc phản công của Ukraine dường như đã phải ngưng lại trong những ngày gần đây "để các chỉ huy sơ kết tình hình sau hai tuần lễ phản công, và xem xét khả năng chọc thủng phòng tuyến đối phương mà không phải gánh chịu các tổn thất lớn". 

Trọng Thành

***********************

EU : Châu Âu tăng tc vn chuyn vũ khí ti Ukraine

Reuters, VOA, 18/06/2023

Trong mt cuc phng vn vi nht báo Le Parisien ca Pháp, người đng đu ngành công nghip ca Liên minh Châu Âu (EU), Thierry Breton, cho biết rng EU đang đy nhanh vic cung cp vũ khí cho Ukraine đ h tr nước này phn công li các lc lượng Nga.

vodap5

Ông Thierry Breton.

"Chúng tôi s tăng cường n lc cung cp vũ khí và đn dược – đây là cuc chiến cường đ cao mà chúng đóng vai trò quan trng", ông Breton nói.

"Chúng tôi đang chun b cho cuc chiến kéo dài thêm vài tháng na, thm chí lâu hơn", ông nói thêm.

Ukraine đã phát đng mt cuc phn công vào đu tháng này đ chiếm li lãnh th t các lc lượng Nga, và B trưởng Quc phòng Hoa K Lloyd Austin hôm th Năm tun trước đã kêu gi các đng minh ca Kyiv "n lc hơn na" đ cung cp thêm vũ khí và đn dược.

Trong mt din biến liên quan, mt quan chc do Nga b nhim đã tha nhn hôm 18/6 rng Ukraine đã chiếm li mt ngôi làng Zapororizhzhia nm min nam.

Đây là thng li đu tiên ca Ukraine trên mt trn đó k t khi h phát đng cuc phn công vào đu tháng này.

Quan chc này, Vladimir Rogov, nói rng các lc lượng Ukraine đã chiếm được khu đnh cư Piatykhatky và đang c th đó trong khi hng chu ha lc t pháo binh Nga.

Ông nói thêm rng giao tranh ác lit vn tiếp din trong khu vc. Không có bình lun ngay lp tc t Ukraine và Reuters không th xác nhn đc lp tình hình trên chiến trường.

Nga nói rng h đang gây tn tht nng n cho các lc lượng ca Kyiv và Tng thng Vladimir Putin tun trước nói rng Ukraine "không có cơ hi" thành công trong cuc phn công.

Ukraine cho biết tun trước rng h đã giành li quyn kim soát khong 100 km2 lãnh th ch trong hơn mt tun, tái chiếm mt chui các ngôi làng khu vc Donetsk phía đông.

(Reuters)

***************************

Anh h tr Ukraine tăng cường h thng phòng th mng

Reuters, VOA, 18/06/2023

Anh hôm 18/6 cho biết s tăng cường chương trình ca mình đ h tr h thng phòng th mng ca Ukraine trong khi nước này tiến hành cuc phn công Nga.

vodap6

Tổng thống Ukraine phát biểu trong Hội nghị

Trong thông báo, chính ph Anh cho biết s cung cp thêm 16 triu bng Anh (20,5 triu USD) tài tr và có kh năng được h tr thêm 9 triu bng t các đng minh quc tế.

London nói rng gói h tr - b sung vào khon 6,35 triu bng Anh được công b vào năm ngoái - s trang b tt hơn cho Ukraine đ bo v cơ s h tng quc gia quan trng ca nước này khi các cuc tn công ca Nga nhm làm tê lit Ukraine trong khi Kyiv tiến hành mt cuc phn công nhm đy lùi các lc lượng Nga khi các vùng phía nam và đông Ukraine mà h chiếm đóng.

Th tướng Anh Rishi Sunak cho biết : "Các cuc tn công kinh hoàng ca Nga vào Ukraine không ch gii hn cuc xâm lược man r trên b, mà còn liên quan đến nhng n lc bnh hon nhm tn công cơ s h tng mng cung cp các dch v quan trng ca h, t ngân hàng đến cung cp năng lượng, cho người dân Ukraine vô ti".

"Khon tài tr này rt quan trng đ ngăn chn nhng cuc tn công d di đó, cng c h thng phòng th mng ca Ukraine và tăng kh năng ca quc gia này trong vic phát hin và vô hiu hóa phn mm đc hi nhm vào h".

Tun ti, ông Sunak cũng s đ ngh các doanh nhân và doanh nghip tăng cường đu tư vào Ukraine ti mt hi ngh nhm giúp nước này tái thiết nn kinh tế đt nước sau cuc xâm lược ca Nga.

Nguồn : VOA, 18/06/2023

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Trọng Nghĩa, Trọng Thành, Phan Minh, Minh Anh, Reuters
Read 272 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)