Ukraine bị tàn phá nhưng không gục ngã
Chiến tranh Ukraine, bầu cử Nghị Viện Châu Âu là hai trong số những chủ đề được các tờ báo Pháp quan tâm nhất hôm 16/02/2024.
Một tòa nhà chung cư bị phá hủy sau cuộc tấn công của Nga ở Kiev, Ukraine, ngày 03/01/2024. AP - Efrem Lukatsky
Trang nhất và bài xã luận của nhật báo thiên tả Libération chú ý đến một nước Ukraine bị tàn phá, nhưng vẫn không gục ngã. Kể từ khi Nga xua quân xâm lược Ukraine ngày 24/02/2022, Kristina Berdynskykh hàng ngày viết đúng một dòng chữ. Trên mạng X (tiền thân là Twitter), nhà báo người Ukraine và là cộng tác viên của Libération đếm từng ngày. "Ngày thứ 723", theo sau là hai hình biểu tượng thể hiện cảm xúc : lá cờ Ukraine và một nắm tay siết chặt, với hashtag : "#Chiến tranh Ukraine bước sang ngày thứ 723, tức gần 2 năm".
Vào tháng 02/2023, trong số báo tưởng niệm năm đầu tiên của cuộc chiến ở Ukraine, Libération đã ca ngợi lòng dũng cảm và phẩm giá phi thường của người Ukraine. Người dân và binh sĩ nước này vẫn đứng vững, vẫn kiêu hãnh, 365 ngày sau khi bị quân đội Nga xâm lược và tàn phá. Thêm một năm đã trôi qua, và sự can đảm, sự kiên cường của mọi người vẫn hiện hữu, và chiến tranh cũng đang trở thành một cuộc chiến tiêu hao.
Trong số báo tưởng niệm năm nay, các phóng viên và đặc phái viên của tờ báo thiên tả thuật về những người đã khuất, bị thương, hoặc tàn tật suốt đời. Quá nhiều nước mắt đã rơi trên hàng chục ngàn ngôi mộ được trang trí bằng lá cờ xanh vàng tràn ngập trên khắp các nghĩa trang của đất nước, nếp nhăn lộ rõ trên khuôn mặt mọi người. Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng công du khắp thế giới để thuyết phục các nước viện trợ thêm nhiều vũ khí. Nguyên thủ Ukraine hôm nay có mặt ở Paris để ký kết với đồng nhiệm Pháp Emmanuel Macron một thỏa thuận an ninh song phương, với hy vọng sẽ giúp Kiev tiếp tục đứng vững trên chiến trường.
Cuộc chiến cũng đè nặng lên vai những giáo viên phụ trách các lớp học ở dưới tàu điện ngầm Kharkiv, tìm cách duy trì và nuôi dạy thế hệ tiếp theo bằng bất cứ giá nào. Nhưng làm sao trẻ con có thể phát triển bình thường khi hàng ngày phải sống trong tình trạng "hứng bom" ? Libération cũng chú ý đến những người lính kiên cường trên chiến trường, những người dân có tuổi không chịu rời bỏ những ngôi nhà bị phá hủy, ở giữa những cánh đồng bị rải mìn. Họ không còn mong chờ bất cứ điều gì, kể cả hòa bình.
Bài xã luận nhắc lại cuộc chiến ở Ukraine đã kéo dài không phải 2 năm mà là 10 năm. Vào năm 2014, đông đảo người dân Ukraine đã mơ về một Châu Âu mang lại cho họ sự cởi mở, tôn trọng các quyền tự do và pháp quyền, và sau đó là hòa bình và an ninh. Nga đã phản ứng một cách tàn khốc, thông qua việc sáp nhập bán đảo Crimea. 10 năm sau, Kiev vẫn tìm cách hướng về một tương lai chung với Châu Âu, điều hoàn toàn trái ngược với quốc gia xâm lược họ, nơi các quyền tự do ngày càng trở nên hiếm hoi, nơi cuộc sống ngày càng giống với những năm đen tối của chế độ độc tài Stalin.
Liên Âu vẫn tích cực hẫu thuận Ukraine
Vẫn về Ukraine, tờ Les Echos dành trang nhất nói về việc Liên Âu vẫn tích cực hậu thuẫn Kiev. Khối 27 đang nỗ lực hết sức để chứng tỏ sự ủng hộ của họ dành cho Ukraine không hề suy giảm, khi cuộc chiến chống Nga chuẩn bị bước vào năm thứ ba.
Pháp hôm nay ký kết với Ukraine một thỏa thuận an ninh song phương, giống với thỏa thuận thủ tướng Anh Rishi Sunak ký với tổng thống Zelensky vào cuối tháng 1. Như vậy, các thành viên khối G7 có mặt tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Vilnius vào tháng 07/2023 lần lượt ký các thỏa thuận song phương với Ukraine, cam kết cung cấp hỗ trợ và thiết bị quân sự cho Kiev.
Kể từ khi bắt đầu chiến tranh, Paris đã cung cấp thiết bị bảo hộ, tên lửa chống tăng, xe bọc thép hạng nhẹ, đại bác Caesar và đạn dược cho Ukraine. Xứ lục lăng cũng tham gia huấn luyện phi công Ukraine trong việc sử dụng chiến đấu cơ F-16. Ngoài ra, nước này sẽ nhận được thêm 40 tên lửa SCALP tầm xa, hàng trăm quả bom và pháo Caesar, cũng như những tên lửa địa đối không A2SM vào năm 2024.
25 quốc gia khác cũng đã cam kết hỗ trợ Ukraine tại cuộc họp ở Vilnius, và theo đó, nối gót các nước G7 sẵn sàng đưa ra những bảo đảm an ninh cho Ukraine. Một nhà ngoại giao Châu Âu giải thích : "Chúng ta cần thể hiện sự ủng hộ lâu dài đối với Ukraine. Nga vẫn chưa đạt được bất kỳ mục tiêu nào, khi Moskva muốn viết lại trật tự an ninh Châu Âu theo cách riêng của họ, tức là bằng vũ lực. Putin tin rằng thời gian đang ủng hộ ông ta và các nền dân chủ thì đang suy yếu".
Nhật báo kinh tế nhận định việc Liên Âu mở các cuộc đàm phán kết nạp Ukraine và thông qua gói viện trợ trị giá 50 tỷ euro vào ngày 01/02 là những dấu hiệu mới nhất về nỗ lực của Châu Âu trong việc hỗ trợ Kiev. Nhưng khó khăn chính đối với các đồng minh của Kiev vẫn là đẩy nhanh tốc độ cung cấp vũ khí khi tình hình trên thực địa đang rất phức tạp. Ukraine đang cạn kiệt đạn dược, trong khi Nga đang vận hành ngành công nghiệp quốc phòng hết công suất và nhận được vũ khí từ Bắc Triều Tiên và Iran.
Tư tưởng cực hữu hoành hành ở Châu Âu
Tờ Le Figaro dành trang nhất nói về hiện tượng các đảng cực hữu đang ngày càng được lòng dân ở các nước Châu Âu. Tại Pháp, đảng Tập Hợp Dân Tộc (RN) đang dẫn đầu các thăm dò trước cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu vào tháng 6, bỏ xa đảng Phục Hưng (Renaissance) của tổng thống Macron. Ở Ý, đảng Fratelli d'Italia của Giorgia Meloni vượt xa đảng Dân Chủ. Ở Áo, đảng FPO cũng đang dẫn đầu.
Chỉ còn chưa đầy 4 tháng nữa sẽ diễn ra cuộc bầu cử Nghị Viện Châu Âu, viễn cảnh những đảng cực hữu giành được nhiều ghế đang ngày càng trở nên rõ rệt. Nhật báo thiên hữu nhận định trong bối cảnh Châu Âu phải đối mặt với tình trạng nhập cư ngày càng vượt tầm kiểm soát, chi phí sinh hoạt cắt cổ, các quy định về môi trường ngày càng chặt chẽ, tình trạng bất ổn địa chính trị ngày càng gia tăng, cán cân quyền lực hoàn toàn có thể bị đảo lộn.
Le Figaro nhấn mạnh từ trước tới giờ, định chế này luôn rất "thân" Châu Âu, giờ đây sẽ phải đối mặt với viễn cảnh một Nghị Viện quay sang "bài" Châu Âu. Một chuyên gia về Châu Âu nhận định "nếu định chế này có tới gần 200 nghị viên thuộc phe cực hữu, Nghị Viện Châu Âu sẽ nhanh chóng rơi vào thế bế tắc vì sẽ luôn có những nhóm bỏ phiếu chống hoặc không bỏ phiếu", và đây là điều mà định chế này chưa từng trải qua…
Mỹ : Robert Kennedy Jr có khả năng gây bất ngờ trong cuộc bầu cử tổng thống 2024 ?
Nhìn sang Hoa Kỳ, tờ La Croix dành trang nhất quan tâm đến cháu trai của cố tổng thống John Kennedy, Robert Kennedy Jr, người có thể gây bất ngờ khi "xen vào" cuộc đối đầu giữa Joe Biden và Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Các cuộc thăm dò chỉ mang tính tương đối vào thời điểm 9 tháng trước cuộc bầu cử tổng thống. Tuy nhiên, dường như mọi thăm dò đều cho thấy một trận "tái đấu" giống như hồi năm 2020. Người dân Mỹ dường như không mấy vui vẻ khi lại phải bầu lên một tổng thống đã "rất có tuổi".
Nhật báo công giáo nhận định Kennedy có thể sẽ gây bất ngờ, bởi ưu điểm của ông chính là tên ông mang. Vào tháng 08/2023, Robert Kennedy Jr đã tuyên bố sẽ ra tranh cử vào Nhà Trắng. Theo các cuộc thăm dò, nếu cuộc bỏ phiếu diễn ra hôm nay, hơn 15% số người được hỏi cho biết sẽ bỏ phiếu cho Kennedy. Một lần nữa, những cuộc thăm dò vào tháng 2 chỉ có giá trị dự báo tương đối cho cuộc bầu cử diễn ra sau đó 9 tháng. Tuy vậy, La Croix nhắc lại mọi bất ngờ đều có thể xảy ra, khi doanh nhân Ross Perot đã nhận được gần 20% số phiếu bầu vào năm 1992, và ngăn cản George H. Bush trở lại Nhà Trắng, đồng thời giúp cho Bill Clinton đắc cử tổng thống.
Sự trở lại của huyền thoại thể dục dụng cụ Simone Biles
Về lĩnh vực thể thao, nhật báo Le Monde dành trang nói về huyền thoại môn thể dục dụng cụ Simone Biles, người đang chuẩn bị tích cực cho Thế Vận Hội Paris khai mạc vào tháng 7 tới.
Là người Mỹ gốc Phi đầu tiên đăng quang ngôi vô địch thể dục dụng cụ Hoa Kỳ vào năm 2013, ở tuổi 16, Simone Biles đã giành được 7 huy chương Olympic – trong đó có 4 huy chương vàng (cá nhân, đồng đội, nhảy ngựa và thể dục tự do) tại Rio vào năm 2016, và 30 huy chương khác tại giải vô địch thế giới, trong đó có 23 huy chương vàng, bao gồm cả các danh hiệu cá nhân vào các năm 2013, 2014, 2015, 2018, 2019, 2023. Simone Biles chỉ cao 1,42 mét, là vận động viên thể dục có nhiều danh hiệu nhất trong lịch sử bộ môn, tính cả nam lẫn nữ, và nhiều người đã đặt biệt danh cho cô là "The GOAT", nghĩa là "vĩ đại nhất mọi thời đại".
Sau hơn 2 năm nghỉ ngơi, Simone Biles đã trở lại thi đấu vào tháng 08/2023 và lần thứ tám trong sự nghiệp giành chức vô địch quốc gia. Sau đó, vào tháng 10, cô lần thứ sáu vô địch thế giới tại Anvers, Bỉ. Tại giải đấu đó, cô thực hiện cú nhảy đôi yurchenko, cú nhảy mà chưa một vận động viên nữ nào thực hiện thành công trong một giải đấu chính thức.
Các nhà quan sát nhận định có rất nhiều khả năng Simone Biles sẽ tiếp tục tỏa sáng rực rỡ trong kỳ Thế Vận Hội tới ở Pháp.
Báo động về bạo lực học đường ở Pháp
Về tình hình xã hội ở Pháp, trang nhất của tờ La Croix cũng chú ý đến tình trạng bạo lực học đường. Bộ trưởng Giáo dục Nicole Belloubet hôm 12/02 đã công bố kết quả các bản tham khảo ý kiến của 7,5 triệu học sinh, từ lớp 3 đến lớp 12 về vấn đề này. Kết quả đã khiến rất nhiều chuyên gia ngạc nhiên, bởi nguy cơ học sinh bị quấy rối và bạo hành cao nhất là ở cuối cấp tiểu học.
Kết quả của cuộc khảo sát khiến nhiều người đặt câu hỏi, bởi hầu hết các thảm kịch liên quan đến trường học gần đây đều do học sinh cấp hai thực hiện. Eric Debarbieux, nhà giáo dục, chuyên gia về bạo lực học đường, nhận định : "Điều này khiến chúng ta bị nhầm lẫn về bản chất của vấn đề. Chúng ta đã quên rằng những bi kịch này chỉ chiếm một phần rất nhỏ của bạo lực học đường, và chúng được hình thành một cách âm thầm, từ bậc tiểu học trở đi, và chúng ta chưa có đủ các biện pháp ngăn ngừa hữu hiệu".
Nhà phân tích tâm lý Nicole Catheline khẳng định cần phải nghiên cứu chuyên sâu về chủ đề này ngay từ khi học sinh còn rất bé, đặc biệt trong giai đoạn học lớp 4 và lớp 5, bởi đây là lúc có rất nhiều mối đe dọa đối với tâm lý : "Trong hai năm học đó, trẻ trở nên độc lập hơn, tức là trẻ bắt đầu tự suy nghĩ. Nhóm bạn dần dần thay thế cha mẹ về mặt suy nghĩ, và chúng học bắt chước người lớn".
Phan Minh