Thế Vận Hội Paris 2024 : Niềm tự hào quốc gia
Các bước chuẩn bị cho Thế Vận Hội Olympic Paris 2024, tình hình Trung Đông, lạm dụng tình dục trong ngành điện ảnh Pháp nằm trong số những chủ đề được các tờ báo Paris quan tâm nhất hôm nay 10/05/2024.
Vận động viên bơi lội Florent Manaudou cầm ngọn đuốc Olympic trên thuyền "Belem", cảng Marseille, Pháp, ngày 08/05/2024. Reuters - Denis Balibouse
Nhật báo Le Monde dành trang nhất và bài xã luận nói về niềm tự hào của nước Pháp khi chuẩn bị tổ chức Thế Vận Hội 2024. 78 ngày trước khi diễn ra lễ khai mạc, tờ báo phân tích về sự kiện mà Pháp đã không tổ chức trong một thế kỷ. Nhưng kể từ khi Paris chính thức giành quyền đăng cai Olympic 2024, những tranh cãi và lo ngại xung quanh sự kiện đã lấn át cả niềm tự hào của việc tổ chức sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh.
Ngọn đuốc Olympic đã tới Marseille ngày 08/05. Le Monde nhấn mạnh đây là khởi đầu của một hành trình trước những con mắt trên toàn thế giới hướng về nước Pháp. Lòng nhiệt thành của quần chúng đối với quá trình rước đuốc đi kèm với những lễ hội được tổ chức tại Marseille là một tín hiệu đáng khích lệ cho những sự kiện được tổ chức sau đó. Điều này cho thấy những gì Olympic và Paralympic có thể mang lại : Cơ hội để cùng nhau tham gia một sự kiện với không khí lễ hội mà Pháp đang cần hơn bao giờ hết.
Ngọn lửa thế vận giờ sẽ được truyền tay trên khắp nước Pháp với 10.000 người rước đuốc, từ những nhân vật nổi tiếng cho đến những người vô danh, từ những vận động viên giàu thành tích cho đến gia đình những nạn nhân của các vụ tấn công khủng bố. Họ đều đại diện cho một nước Pháp hết lòng vì sự kiện lớn của đất nước, sự kiện mà ai cũng có thể đóng góp theo cách của mình.
Tờ báo nhận định những khoảnh khắc mà đất nước có thể đoàn kết thực sự quá hiếm hoi để bỏ qua. Ở một nước Pháp ngày càng bị chia rẽ và thường xuyên bị bôi nhọ trong mắt thế giới, Thế Vận Hội sẽ là sự kiện quý giá mà mọi người đều có thể tận hưởng.
Những tranh cãi về tính hữu ích của việc tổ chức một sự kiện như vậy vào thời điểm thế giới bước vào giai đoạn chuyển đổi sinh thái là điều đã được lường trước. Thế giới đã có nhiều thay đổi từ thời điểm Paris nộp đơn ứng cử cho đến lúc chính thức giành quyền đăng cai Thế Vận Hội. Nhưng Paris đã bỏ ra rất nhiều công sức cho sự kiện này. Le Monde cho rằng Olympic 2024 có thể sẽ là cầu nối giữa những gì đã được thực hiện trong quá khứ với những điều mà Thế Vận Hội sẽ hướng tới trong tương lai.
Ngoài giá vé đắt đỏ, hầu hết các trở ngại đều đã được khắc phục. Khâu chuẩn bị không chậm tiến độ hay không có sự chênh lệch lớn nào về tài chính được ghi nhận. Mặc dù không phải tất cả cơ sở hạ tầng đã được khánh thành, hầu hết đều được hoàn thành đúng thời hạn. Cuối cùng, thách thức chính của Olympic sẽ là tìm cách bảo đảm cho sự kiện này không bị ảnh hưởng bởi những vấn đề về an ninh, trong bối cảnh thế giới ngày càng bất định.
Le Monde kết luận Pháp sẽ không được lợi gì nếu thất bại trong việc tổ chức Thế Vận Hội. Các chính trị gia dường như cũng đã thức tỉnh về vấn đề này. Sau những bất đồng trong những tháng đầu tiên, cuối cùng mọi người cũng đều hướng về cùng một mục tiêu. Trong vòng chưa đầy ba tháng nữa, Paris nói riêng và Pháp nói chung sẽ phải cho thế giới thấy một hình ảnh tích cực về đất nước và tự nhủ rằng người Pháp có đủ mọi khả năng biến kỳ Thế Vận Hội này thành niềm hạnh phúc, niềm tự hào tập thể và dân tộc.
Israel phải từ bỏ chiến dịch tấn công vào Rafah
Nhìn sang Trung Đông, xã luận của tờ La Croix quan tâm đến những hành động tiếp theo của quân đội Israel ở dải Gaza. Có nên phá hủy Rafah hay không ? Chính quyền Israel đang lưỡng lự ? Giả thuyết này bị các đồng minh của Nhà nước Do Thái cực lực phản đối. Từ góc độ quân sự, việc nghiền nát thành phố 1,4 triệu dân này được coi là biện pháp duy nhất để tiêu diệt tận gốc những lực lượng còn sót lại của Hamas, tổ chức Palestine đứng sau vụ tấn công khủng bố ngày 07/10/2023. Tuy nhiên, đây là điều không thể chấp nhận về mặt ngoại giao, và cũng là minh chứng của thái độ "đi đến cùng" của Israel, không quan tâm đến nỗi khổ đau và mạng sống của dân thường. Về mặt nhân đạo, Tel-Aviv đã có những hành động bị thế giới lên án sau sáu tháng liên tục tấn công dải Gaza. Một cuộc tấn công tàn khốc mới nhắm vào Rafah sẽ khiến Israel thực sự bị cô lập.
Đồng minh quan trọng nhất của Nhà nước Do Thái là Hoa Kỳ đã gia tăng áp lực với Israel trong những ngày gần đây. Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 08/05 đã thừa nhận việc bom "sản xuất tại Mỹ" giết chết dân thường ở dải Gaza là hành động "sai trái". Chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ 2024 đang bước vào giai đoạn quan trọng và chủ nhân Nhà Trắng rõ ràng đang muốn lấy lòng những cử tri trẻ tuổi ủng hộ Palestine. Nhưng điều này có nghĩa là đã đến lúc Israel phải thừa nhận chiến thắng của họ chưa trọn vẹn và sự trả thù của họ đã đi đến giới hạn.
Nhật báo công giáo kết luận an ninh của đất nước không chỉ phụ thuộc vào kết quả trên chiến trường, và về lâu dài, Israel sẽ phải đạt được một thỏa thuận chính trị với Palestine. Nhà nước Do Thái không được phép phá hủy Rafah, và phải dừng cuộc chiến của họ.
Lạm dụng tình dục : "Chủ đề cấm kỵ" trong ngành điện ảnh Pháp
Tại Pháp, trang nhất và bài xã luận của tờ Libération chú ý đến nạn lạm dụng tình dục trong ngành điện ảnh. Vài ngày trước khi Liên hoan phim Cannes 2024 khai mạc, việc chủ tịch Trung tâm Điện ảnh và Hoạt hình Quốc gia (CNC) Dominique Boutonnat vẫn tại chức khiến giới trong nghề cảm thấy bất bình và hoang mang, khi ông sẽ bị xét xử vào tháng 6 tới vì tội lạm dụng tình dục người con đỡ đầu.
Giới điện ảnh Pháp đang trong tình trạng nín thở. Tố cáo hành vi xâm phạm tình dục có phải là điều ai cũng muốn làm, nhưng không ai dám làm ? Liệu liên hoan Cannes năm nay có trở thành một cuộc "thanh lọc" trong hậu trường của điện ảnh Pháp hay không ? Cuộc điều tra mà nhật báo thiên tả công bố về lãnh đạo CNC khiến mọi người bàng hoàng. Sẽ bị xét xử ngày 14/06 vì tội "lạm dụng tình dục" con đỡ đầu, Dominique Boutonnat vẫn phủ nhận mọi cáo buộc và tiếp tục hành xử như không hề có chuyện gì xảy ra.
Ông Boutonnat vẫn luôn nhận được sự hậu thuẫn từ các bộ trưởng Văn Hóa, nhưng một bộ phận lớn những người trong ngành điện ảnh Pháp đang kêu gọi ông từ chức. Libération nhắc lại những lời lẽ gay gắt của diễn viên Judith Godrèche tại Thượng Viện vào giữa tháng 3 : "Điều quan trọng là CNC phải có một lãnh đạo hoàn toàn trong sạch trong khi ngành điện ảnh đang ngày càng bị vẩn đục".
Xuất hiện tại Mỹ vào năm 2017 với vụ bê bối Harvey Weinstein, phong trào #MeToo đã phải mất 7 năm để vượt Đại Tây Dương, khi một số nữ diễn viên tìm cách phá vỡ sự im lặng, như Adèle Haenel đã gây tiếng vang lớn khi rời khỏi buổi lễ trao giải César năm 2020 sau khi Roman Polanski nhận giải đạo diễn xuất sắc nhất. Sau các vụ án Depardieu, Jacquot hay Doillon, liệu liên hoan phim năm này có chứng kiến những cuộc "thanh lọc" trong ngành hay không ? Nhiều người đang mơ về điều đó, và một số khác thì đang run sợ.
Pháp : Bạo lực giao thông gia tăng
Vẫn tại Pháp, nhật báo thiên hữu Le Figaro dành trang nhất nói về bạo lực giao thông. Ngày càng có nhiều người thừa nhận đã từng chửi bới trong lúc lái xe, xuống xe để gây lộn với những người lái xe khác… Đối với nhiều hiệp hội, thói quen lái xe của người Pháp cho thấy một xã hội ngày càng hung hãn.
Pierre Lagache, phó chủ tịch liên đoàn chống bạo lực giao thông, không ngạc nhiên khi ghi nhận những căng thẳng ngày càng gay gắt giữa những người lái xe ô tô. Quan sát này hiện đã được chia sẻ rộng rãi. Các hiệp hội quan tâm đến việc "sống chung hòa bình" trên mạng lưới gần 21.000 km tuyến giao thông trên toàn nước Pháp, ghi nhận sự suy đồi trong cách ứng xử của những người lái xe. Một sự suy thoái trở thành tiền đề cho bạo lực hàng ngày, khiến mọi người phải chịu rất nhiều áp lực, với những vòng quay tàn bạo của bánh xe, những cú nhấn ga dữ dội đi kèm và những lời lăng mạ được tuôn ra.
Trong một nghiên cứu được công bố vào đầu tuần, Vinci Autoroute Foundation, cơ quan chuyên thăm dò về thái độ khi lái xe, đã báo cáo về sự suy đồi đáng lo ngại nói trên. Vô lăng trở thành dụng cụ để trút giận. 67% người được hỏi thừa nhận đã lăng mạ những người lái xe khác, 32% cho biết cố tình "đâm" vào đuôi xe khác và 55% bấm còi khi gặp những tài xế khiến họ khó chịu. Tệ hơn nữa, 18% thừa nhận đã xuống xe để đánh nhau. Cũng từ nghiên cứu này, nếu thống kê ở riêng châu Âu, dường như người Pháp là quán quân về thói lái xe hung hãn.
Pháp tìm biện pháp chống chọi nắng nóng
Về vấn đề khí hậu, nhật báo kinh tế Les Echos dành trang nhất nói về việc các thành phố ở Pháp đang tìm những biện pháp chống chọi với nắng nóng. Mùa hè sắp đến, nhiều người lo lắng về những đợt nắng nóng tới đây, đặc biệt tại các thành phố lớn. Báo cáo thứ 6 của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) dự đoán, từ giờ đến cuối thế kỷ này, nhiệt độ trên hành tinh của chúng ta sẽ tăng thêm từ 2°C đến 5°C. Cục khí tượng Météo France ước tính nước Pháp từ giờ đến năm 2050 sẽ hứng chịu nhiều đợt nắng nóng hơn, đồng thời nắng nóng sẽ dữ dội hơn và kéo dài hơn. Còn theo Cục Quản lý Môi trường và Năng lượng (Ademe), hiện tại có sự chênh lệch từ 2°C đến 3°C giữa thành phố và nông thôn, và mức chênh lệch lên tới 10°C trong các đợt nắng nóng. Mặc dù nhiệt độ không lên đến 62,3°C như ở Rio de Janeiro, Brazil ngày 17/03, các thành phố của Pháp đang tìm các biện pháp chống chọi với hiện tượng Trái đất nóng lên.
Sophie Blanc, thuộc công ty Tribu, một công ty ở Paris chuyên hỗ trợ các thành phố như Villeurbanne, Chambéry hoặc Vitry-sur-Seine trong chiến lược thích ứng với nắng nóng, nhấn mạnh : "Hiện tượng này sẽ không chỉ ảnh hưởng đến các thành phố lớn mà cả các thành phố mọi quy mô". Yann Daoulas, giám đốc tiếp thị tại Kermap, một công ty khởi nghiệp phát triển chuyên môn về hình ảnh trên không và vệ tinh để phân tích độ che phủ của cây, khẳng định : "Ban đầu chỉ có thành phố lớn tiếp cận chúng tôi, nhưng giờ đây chúng tôi cũng được cả các thị trấn nhỏ mời gọi".
Nhiều biện pháp chống nắng nóng đã được Ademe thống kê, từ những biện pháp xanh lá cây (sử dụng thực vật) cho đến màu xanh lam (liên quan đến nước, chẳng hạn như phun sương)…
Phan Minh