'64% người Mỹ gốc Việt ủng hộ Tổng thống Trump' - Vì sao ? (VOA, 26/10/2018)
Dù có nhiều ý kiến khác nhau nhưng các cử tri Mỹ gốc Việt cho VOA biết chính các chính sách cứng rắn của chính quyền Hoa Kỳ đối với khối cộng sản, đặc biệt là Trung Quốc trong hai năm qua, là nguyên nhân chính khiến họ càng ngày càng ủng hộ Tổng thống Donald Trump.
Tổng thống Donald Trump tại cuộc vận động cho Thượng nghị sĩ Ted Cruz, ở thành phố Houston, bang Texas, ngày 22/10/2018.
Luật sư Nguyễn Quốc Lân, Ủy viên Chủ tịch của Hội đồng Quản trị Học khu Garden Grove bang California, và là một nhà hoạt động tích cực của đảng Cộng hòa trong cộng đồng Việt Nam tại Hoa Kỳ từ nhiều năm qua, cho VOA biết nhận xét của ông về lý do nhiều người trong cộng đồng có xu hướng ủng hộ ông Trump :
"Trong thời gian qua cộng đồng và cử tri gốc Việt vẫn tin rằng Tổng thống Donald Trump đã làm được nhiều việc để chống lại khối cộng sản, điển hình là Trung Quốc và Nga, và ông cũng có chính sách mạnh về quốc phòng, quân sự… và đây chính là những điều mà cộng đồng người Việt Nam mong muốn từ nhiều năm trước từ thời Tổng thống Ronald Reagan. Điều này giải thích vì sao sự ủng hộ của cộng đồng đối với Tổng thống Donald Trump lại cao hơn với các sắc dân Á Châu khác".
Vào đầu tháng 10, một cuộc khảo sát về cử tri gốc Á cho biết người Mỹ gốc Việt là cộng đồng gốc Á duy nhất có số đông ủng hộ Tổng thống Donald Trump với tỷ lệ cao nhất đến 64%, trong khi chỉ có 24% cử tri gốc Hoa ủng hộ.
Tổng thống Donald Trump và Thượng nghị sĩ Ted Cruz, Houston, Texas, 22/10/2018.
Từ bang Texas, ông Nhất Nguyên, người vừa tham dự một cuộc vận động với hàng chục ngàn người ủng hộ của đảng Cộng hòa do Tổng thống Donald Trump chủ trì tại thành phố Houton hôm 22/10, cho VOA biết :
"Cho đến hôm nay tôi ủng hộ ông Trump tuyệt đối. Gần đây ông có những chính sách rất mạnh mẽ đối với chính quyền Trung Quốc nơi người dân bị đưa đến những nơi khốn cùng, cũng giống như chính quyền cộng sản Việt Nam. Theo thiển ý của tôi, nếu Trung Quốc yếu đi thì có thể có lợi cho vấn đề đấu tranh cho nhân quyền của người Việt Nam. Đó là những lý do khiến tôi ủng hộ ông Trump mạnh mẽ".
Đông Y sĩ Nhất Nguyên nói thêm :
"Là một người ủng hộ đảng Cộng hòa từ lâu nay, đặc biệt là Tổng thống Trump, tôi thấy ông là một vị tổng thống từng nói những gì ông làm, và cố gắng làm những điều ông đã nói. Đó là điều mà tôi rất tôn trọng ông. Không những hiện nay tôi ủng hộ ông Trump mà tôi đã từng ủng hộ ông và bầu ông làm tổng thống".
Quốc Kỳ Trung Quốc và Mỹ - Ảnh minh họa
Ông Nguyễn Quốc Lân nói chính việc Washington mạnh tay ngăn chặn sự bành trướng bá quyền của Bắc Kinh là điểm mấu chốt để cử tri gốc Việt ủng hộ ông Donald Trump :
"Tôi nghĩ người gốc Việt vẫn kỳ vọng Tổng thống Donald Trump có thể kìm tỏa Trung Quốc. Họ nghĩ ông có thể ngăn cản sự bành trướng của Trung Quốc để bảo vệ Biển Đông cho Việt Nam. Họ hy vọng rằng với sự mạnh tay như vậy thì không những người Việt Nam cản trở được giao hảo giữa nhà nước Việt Nam với Trung Quốc mà còn ngăn cản khuynh hướng ngã theo cộng sản của chính quyền Việt Nam. Cộng đồng Việt Nam nói chung rất kỳ vọng rằng Tổng thống Donald Trump có thể làm được việc này. Họ luôn hỗ trợ sự mạnh tay hơn của ông Trump đối với Trung Quốc trong thời gian sắp tới".
An Hải
*****************
Vụ nhà báo Khashoggi bị giết : Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nói đến một số "bằng chứng mới" (RFI, 26/10/2018)
Trong một phát biểu sáng hôm nay, 26/10/2018, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định cơ quan điều tra nước này còn có trong tay "nhiều bằng chứng khác" liên quan đến vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi.
Cảnh biểu tình trước tòa lãnh sự Saudi Arabia tại Istanbul đòi sự thật về cái chết của nhà báo Khashoggi. Ảnh 25/10/2018. Reuters/Osman Orsal
Theo Reuters, trong một cuộc nói chuyện với các thành viên đảng cầm quyền AKK tại Ankara, nguyên thủ Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu chính quyền Riyadh trả lời cho câu hỏi : Ai là người ra lệnh sát hại nhà báo đối lập, tại lãnh sự quán Saudi Arabia ở Istabul. "Ai ra lệnh cho 15 người (thành viên đội đặc nhiệm) đến Thổ Nhĩ Kỳ ?". Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan gia tăng áp lực lên chính quyền Saudi Arabia, khi khẳng định an ninh nước này còn có nhiều bằng chứng khác.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng cho biết viên chưởng lý Saudi Arabia sẽ đến Istanbul hôm Chủ Nhật tới để gặp lãnh đạo cơ quan công tố thành phố này.
Hôm qua, 25/10, chính quyền Saudi Arabia đã thay đổi lập trường trong vụ nhà báo bị sát hại, lần đầu tiên khẳng định đây là một vụ giết người được lên kế hoạch từ trước. Tuyên bố của chưởng lý Saudi Arabia dựa trên các chứng cứ được phía Thổ Nhĩ Kỳ cung cấp. Trước đó, Riayd cho rằng việc nhà báo Jamal Khashoggi qua đời là do một tai nạn bất ngờ, sau một vụ "ẩu đả" với nhân viên tòa lãnh sự.
Việc tư pháp Saudi Arabia thừa nhận vụ giết người có chủ đích là theo hướng điều tra của Thổ Nhĩ Kỳ cho đến nay. Riyadh thay đổi thái độ cũng có thể là để đối phó với các thông tin mà giám đốc CIA Mỹ đã thu thập được, trong chuyến công du Thổ Nhĩ Kỳ mới đây. Theo một tờ báo Thổ Nhĩ Kỳ thân cận với chính quyền Ankara, cơ quan an ninh nước này đã chia sẻ với lãnh đạo CIA Mỹ Gina Haespel một số đoạn ghi âm, cho thấy vụ giết người là do gia đình hoàng tộc Saudi Arabia chủ mưu. Hôm qua, lãnh đạo CIA cho biết đã thông báo với tổng thống Mỹ kết quả chuyến đi.
Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về các vụ hành quyết không qua tư pháp, bà Agnès Callamard, yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế.
Đức muốn điều tra minh bạch, Nga tin tưởng lãnh đạo Saudi Arabia
Theo AFP, yêu cầu chính quyền Saudi Arabia tiến hành một cuộc điều tra "nhanh chóng, minh bạch, và đáng tin cậy" là đòi hỏi của Thủ tướng Đức Angela Merkel, trong cuộc điện đàm với quốc vương Saudi Arabia hôm qua. Ngược lại, cũng sau một cuộc điện đàm giữa tổng thống Nga với quốc vương Saudi Arabia, người phát ngôn phủ tổng thống Nga ra thông báo khẳng định Moskva không có lý do gì để nghi ngờ hoàng gia Saudi Arabia can dự vào cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi.
Nghị Viện Châu Âu yêu cầu trừng phạt
Hôm qua, trong phiên họp toàn thể tại Strasbourg, các nghị sĩ Châu Âu đã bỏ phiếu thông qua một nghị quyết yêu cầu các quốc gia thành viên có các biện pháp trừng phạt Saudi Arabia, nếu có đủ chứng cứ cho thấy chính quyền Riyadh đứng đằng sau vụ này. Nghị quyết được thông qua với 325 phiếu thuận, một chống, 9 vắng mặt.
Trọng Thành
*****************
Sau vụ Khashoggi, "MbS" lọt vào vòng kim cô của Donald Trump (RFI, 26/10/2018)
Trách nhiệm của thái tử Saudi Arabia Mohammad bin Salman al-Saud "MbS" càng lúc càng rõ trong vụ sát hại nhà báo đối lập Jamal Khashoggi hôm 02/10/2018 trong tòa lãnh sự tại Istanbul. Trong ván cờ địa chính trị và nhiên liệu, Washington cần Riyadh nhưng "MbS" bắt đầu trở thành một đối tác phiền toái. Tổng thống Donald Trump đối phó bằng cách nào ?
Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman. Ảnh chụp ngày 11/04/2017.Reuters
Tổng thống Donald Trump rất hài lòng khi thấy "MbS", biệt danh của thái tử Saudi Arabia 33 tuổi củng cố quyền lực tại Riyadh và cũng là bạn thân của Jared Kushner, con rễ kiêm cố vấn của chủ nhân Nhà Trắng. Đó là chuyện cũ. Chuyện mới là từ khi nghi án sát nhân, thủ tiêu nhà báo đối lập Jamal Khashoggi nổ ra, vị thái tử đầy quyền uy bị đặt vào ghế bị cáo. Hệ quả là hầu hết giới lãnh đạo quốc tế tẩy chay diễn đàn đầu tư "Viễn ảnh 2030", khai mạc ngày 23/10, tại Riyadh.
Bởi vì từ hơn hai tuần nay, thông tin từ cuộc điều tra của cảnh sát Thổ Nhĩ Kỳ được báo chí địa phương và Mỹ tiết lộ hàng ngày đã đánh tan những lập luận chống đỡ tình huống của chế độ Riyadh và giờ đây "MbS" bị xem là nghi can số một, người chủ mưu một chiến dịch trả thù cá nhân nhưng vụng về và thất bại thảm hại.
Hệ quả của vụ tai tiếng này ra sao ? Câu trả lời tùy thuộc vào quyết định của Washington, nếu không bỏ rơi MbS thì ít ra sẽ giữ khoảng cách lạnh nhạt để gây áp lực.
MbS tự trói tay
Theo phân tích của AFP, chính tổng thống Donald Trump, thoạt đầu còn tỏ ra bao dung nhưng sau đó phải tức giận vì cảm thấy bị phản bội. Biện pháp đầu tiên là cấm visa nhập cảnh những viên chức dính liếu với đoàn sát thủ. Trả lời phỏng vấn của Wall Street Journal, tổng thống Mỹ "để yên" cho quốc vương Salman 80 tuổi nhưng nhấn mạnh đến "trách nhiệm" quản lý đất nước của thái tử MbS, nếu "có một người can dự thì người đó không ai khác hơn là Mohammad bin Salman".
Về mặt chiến lược, Hoa Kỳ không muốn để cho chế độ Riyadh suy yếu. Saudi Arabia và Israel là hai đồng minh trụ cột của Mỹ tại Trung Đông. Ngoài nhu cầu chiến lược còn có lợi ích kinh tế. Dầu hỏa, đôla của Riyadh đóng góp đáng kể cho sự phồn vinh của Mỹ. Gần đây, trong chuyến công du Hoa Kỳ của thái tử MbS, hai bên đã ký hơn 300 tỷ đôla hợp đồng trong đó có 110 tỷ mua vũ khí. Chưa hết, Donald Trump còn cần Saudi Arabia trong vai trò "điều hòa" thị trường dầu khí trong khuôn khổ kế hoạch trừng phạt Iran và Nga. Riyadh bị mất ổn định đồng nghĩa với 13% lượng dầu cung cấp cho thị trường bị hao hụt, giá dầu sẽ leo thang.
Trợ lực và áp lực Mỹ
Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, vương quyền Saudi Arabia cần Mỹ để tồn tại. Không có Washington, dòng họ Salman khó giữ ngôi lâu dài, theo nhận định của Martin Indyk, cố vấn địa chính trị thời tổng thống Bill Clinton. Trong chủ trương "lợi ích nước Mỹ trước tiên", tổng thống Donald Trump từ từ nhường gánh nặng khu vực cho đồng minh Israel và Saudi Arabia. Thế nhưng "MbS" đánh mất tín nhiệm, gây nhiều phiền toái cho Mỹ, từ vụ Khashoggi cho đến chuyện gây xích mích với Qatar và can thiệp vào Yemen, gây ra thảm nạn nhân đạo tại sừng Châu Phi, vô tình tạo lợi thế cho Iran. Các chuyên gia khác như Gary Grappo, nhà ngoại giao nhiều năm hoạt động tại Riyadh cho rằng các nước Tây phương rất e dè MbS nhưng thái tử đã củng cố được quyền lực rất khó loại trừ.
Nhưng trong trường hợp "thoát nạn" và lên ngôi, MbS sẽ là một ông vua suy yếu. Chuyên gia Joseph Bahout, Viện nghiên cứu Carnegie ở Washington dự đoán như sau : Để tồn tại, MbS sẽ đàn áp tàn bạo đối lập trong nước. Nhưng về đối ngoại vua MbS sẽ tỏ ra là đồng minh trung thành với Mỹ và cực kỳ cứng rắn với Iran, theo chính sách của chủ nhân Nhà Trắng.
Tú Anh