Sức mạnh đàm phán đơn phương của Việt Nam đang bị Trung Quốc bào mòn lại đã tỏ ra mỏng manh trong hai năm qua. Dựa vào Moscow, hoặc Washington để có được sự ủng hộ có thể không lý tưởng, nhưng Hà Nội lại chẳng còn mấy lựa chọn nào.
Các tàu chiến của hải quân Nga ra khơi trong cuộc diễu hành của hạm đội Nga như một phần của lễ kỷ niệm Ngày Hải quân tại St. Petersburg vào ngày 28 tháng 7. Hình ảnh Alexey Nikolsky/AF/Getty
Bennett Muray nhận định rằng công ty dầu mỏ lớn Rosneft của Nga đang âm thầm ủng hộ Hà Nội trong cuộc đụng độ với Bắc Kinh.
Sau một thời gian các tàu hải cảnh của Việt Nam và Trung Quốc đụng độ nhau khi Tàu Hải Dương 8 thực hiện việc thăm dò tại vùng biển Bãi Tư Chính, thì Hà Nội đã "tìm lại được cột sống lưng" để đứng thẳng "đương đầu" với Bắc Kinh. Hai năm trước, Hà nội lặng lẽ cúi đầu cho dừng dự án khoan dầu do Repsol thực hiện trước sức ép của Bắc Kinh. Lần này Hà Nội đã dám lên tiếng yêu cầu Bắc Kinh rút tàu thăm dò và các tàu hải cảnh hộ tống ra khỏi vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam. Điều theo tác giả đã làm cho Hà Nội tỏ ra cứng cỏi hơn lần này là nhờ vào Nga.
Vùng biển cách Việt Nam 200 hải lý với nhiều tiềm năng dầu mỏ, cách Trung Quốc tới 600 hải lý nhưng họ đã tự vẽ đường lưỡi bò bao trùm khu vực rộng gần 35.000 dặm vuông và tuyên bố chủ quyền trong khu vực này. Theo tác giả với khoảng cách địa lý xa như vậy, Trung Quốc không có lựa chọn đích thực nào để tuyên bố chủ quyền ở bãi Tư Chính.
Tuy nhiên, Việt Nam đã cho ngừng khoan dầu ở Lô 136/03 và 07/03, là các lô được Việt Nam cho phép khoan lần cuối cùng. Trong khi lý do hủy bỏ không bao giờ được Hà Nội tiết lộ công khai, các báo cáo từ Hà Nội và trong ngành cho rằng Trung Quốc đã đe dọa xâm chiếm các căn cứ của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa, lãnh thổ tranh chấp dữ dội trong những năm 1980. Việt Nam, cố gắng cứu vãn tình hình an ninh trong bối cảnh nghi ngờ về cam kết của chính quyền Trump đối với khu vực đã không còn. Ngoài ra sự việc cũng trở nên khó khăn cho Việt Nam hơn khi Philippines đột nhiên thay đổi quan điểm về đường lưỡi bò sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte nắm quyền từ năm 2016.
Chính sách của Kremlin về tranh chấp Biển Đông chưa bao giờ được công khai. Moscow ngầm ủng hộ Bắc Kinh về mặt ngoại giao khi công khai khẳng định rằng các quốc gia không liên quan phải tránh xa tranh chấp. Nga cho rằng việc cho xung đột ở Biển Đông là một vấn đề toàn cầu là nhằm biện minh cho việc tăng cường sức mạnh của Mỹ.
Cũng như Trung Quốc, Moskva không tin tưởng các tổ chức "ngáng đường" Trung Quốc, Tổng thống Putin nói rằng Nga đã đoàn kết và ủng hộ lập trường của Trung Quốc, sau khi từ chối công nhận phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực năm 2016 phản đối đường chín đoạn. Cách tiếp cận của Nga đối với Biển Đông giống như thái độ Trung Quốc đối với việc sáp nhập Crimea năm 2014 : trung lập nhưng kiên quyết phản đối việc vấn đề được giải quyết ở phương Tây.
Nhưng hành động của Nga trên biển lại không có lợi cho Trung Quốc như vậy. Mặc dù Nga có thể không chính thức đứng về phía Việt Nam, nhưng các công ty Nga là những công ty duy nhất hiện đang hoạt động trong khu vực đường lưỡi bò. Đây không phải là chuyện nhỏ vào thời điểm mà dân quân hàng hải Trung Quốc tàn nhẫn tấn công vào ngư dân nước ngoài và bài bố quân để mạnh tay đẩy Việt Nam ra khỏi các mỏ dầu và khí đốt của chính Việt Nam, sự hợp tác của Nga với Việt Nam để khai thác tài nguyên là sự thách thức nghiêm trọng, ngay cả khi Kremlin cẩn thận tránh lôi kéo sự chú ý đến đó.
Những nguyên do mà Muray cho rằng đã làm cho Nga phải tỏ thái độ là vì sự bành trướng của Sáng kiến Vành đai và Con đường, Kremlin không muốn Trung Quốc kiểm soát toàn bộ tuyến hàng hải xuyên Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương cũng như lợi ích của các công ty khai thác dầu khí của Nga ở Biển Đông.
Lần trước Repsol đã phải rút lui sau khi đã bỏ ra hàng trăm triệu đô la đầu tư và từ bỏ doanh thu tiềm năng. Lần này, khó khăn hơn nhiều vì có liên quan đến Rosneft, công ty có cổ đông chính là chính phủ Nga. Gazprom cũng hoạt động gần đó cùng với Zarubezhneft, một công ty nhà nước của Nga được thành lập vào năm 1967 và là công ty liên doanh Vietsovpetro với PetroVietnam. Trong khi Repsol chỉ là một công ty tư nhân từ một cường quốc nhỏ bé, nắm giữ rất ít địa chính trị, Nga được dự kiến sẽ đóng vai chính trị để bảo vệ dòng tiền cho Hà Nội.
Sáng kiến Vành đai và Con đường Trung Quốc, với các kế hoạch tham vọng để kết nối Á-Âu, phải cẩn thận luồn các tuyến đường qua những nơi mà Nga coi là sân sau của họ. Khoảng 7 tỷ đô la tài sản của Trung Quốc đã được đầu tư ở Ukraine, nơi vẫn đóng cửa trong một cuộc chiến thầm lặng chống lại Nga ở phía đông. Georgia, mối quan hệ với Nga từ lâu đã bị đầu độc, cũng đã "tán tỉnh" Sáng kiến Vành đai và Con đường. Trung Quốc cũng đang phát tán tầm ảnh hưởng của họ ở các quốc gia vốn là bạn của Nga trong Liên minh kinh tế Á-Âu, và một dự án đầy tham vọng nhằm liên kết Kazakhstan với Belarus đã được tiến hành.
Trung Quốc, bị cô lập vì giữa cuộc chiến thương mại của Hoa Kỳ và làn sóng không can dự chung của phương Tây, cũng không có tâm trạng đối đầu với cường quốc duy nhất ở Biển Đông. Mặc dù có thể không có lợi cho Nga khi đứng về phía Hoa Kỳ trong việc tố cáo chủ nghĩa bành trướng trên biển của Trung Quốc, Kremlin cũng không muốn Bắc Kinh kiểm soát các tuyến hàng hải trị giá hàng tỷ đô la nối liền các đại dương Ấn Độ và Thái Bình.
Về phía Việt Nam, liên kết công nghiệp dầu khí với các cường quốc có thể là cơ hội tốt nhất để bám vào một số các khu vực khai thác của họ trong phạm vi đường lưỡi bò. Hà Nội cũng đã đưa Hoa Kỳ vào cuộc, với dự án cùng với ExxonMobil ở mỏ Cá voi xanh ngoài khơi Đà Nẵng nằm giữa ranh giới với đường lưỡi bò. Nhưng sự thành công của chiến lược không còn phụ thuộc vào việc ra quyết định của Hà Nội nữa. Trong khi đó sức mạnh đàm phán đơn phương của Việt Nam đang bị Trung Quốc bào mòn lại đã tỏ ra mỏng manh trong hai năm qua. Dựa vào Moscow, hoặc Washington để có được sự ủng hộ có thể không lý tưởng, nhưng Hà Nội lại chẳng còn mấy lựa chọn nào.Bennett MurrayNguyên tác: Vietnam’s Strange Ally in Its Fight With China, Foreign Policy, 01/08/2019
Khánh Anh dịch
Nguồn : VNTB, 03/08/2019
Các cường quốc can dự vào Biển Đông đến đâu ?
Ngọc Lễ, VOA, 01/08/2019
Mặc dù các cường quốc trên thế giới đều ý thức những nguy cơ đến từ sức mạnh của Trung Quốc trên Biển Đông và đều có những lợi ích chiến lược đối với vùng biển này, sự can dự của họ cùng với Mỹ để thách thức Trung Quốc có những hạn chế nhất định, các nhà nghiên cứu đến từ các cường quốc này cho biết tại một hội nghị về Biển Đông mới đây ở Washington, Mỹ.
Tàu sân bay Mỹ Ronald Reagan tham gia tập trận cùng Nhật Bản ngoài khơi BIển Đông hồi tháng 8 năm 2018
Trong khuôn khổ chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Mở và Tự do (FOIP) mà Bộ Quốc phòng Mỹ công bố hồi đầu tháng Sáu, Mỹ nhấn mạnh đến sự hợp tác của bốn cường quốc trong khu vực là Mỹ-Nhật-Ấn-Úc (còn gọi là The Quad - Bộ Tứ) và kêu gọi sự can dự mạnh mẽ hơn từ các nước Châu Âu, nhất là Anh và Pháp, để đảm bảo cấu trúc an ninh trong khu vực trước mối đe dọa từ Trung Quốc.
Tại Hội nghị Biển Đông hằng năm lần thứ 9 hôm 24/7/2019, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) đã mời các học giả đại diện các nước Nhật, Ấn, Úc và Đức (đại diện cho khối Âu Châu) để trình bày về cam kết của các cường quốc này đối với an ninh trên Biển Đông.
Nhật ‘lo lắng’
Nhật Bản là nước ‘rất dễ bị tổn thương’ trước những diễn biến tiêu cực trên Biển Đông, Toshihiro Nakayama, giáo sư về quản lý chính sách ở Đại học Keio, khẳng định tại hội thảo.
"Nhật Bản phụ thuộc hoàn toàn vào giao thương…Hơn 90% giao thương của Nhật Bản lệ thuộc vào vận chuyển bằng đường biển", ông giải thích. "Do đó, vùng Biển Đông đặc biệt là huyết mạch hàng hải hết sức quan trọng đối với Nhật".
"Nếu con đường hàng hải đó bị chặn hoặc nếu một quốc gia đơn lẻ nào đó làm chủ vùng biển đó thì Nhật sẽ rơi vào tình thế dễ bị tổn thương".
Do đó, ông cho biết ý đồ của Trung Quốc muốn biển Biển Đông thành vùng biển của riêng họ là ‘quan ngại lớn của Nhật’.
Cho đến nay, mặc dù Tokyo không tham gia vào các cuộc tuần tra bảo vệ tự do hàng hải (FONOP) trên Biển Đông do Mỹ khởi xướng do những tranh cãi trong nước, nhưng nước này tham gia vào nhiều cuộc tập trận trong khu vực và công khai ủng hộ các chiến dịch FONOP của Mỹ, ông Nakayama nói.
"Hồi năm ngoái Nhật Bản đã công khai nói rằng họ đã tiến hành tập trận tàu ngầm ở Biển Đông và họ đã tập trận như thế hơn 15 năm nay", ông cho biết và nói việc Nhật công khai việc tập trận là ‘diễn biến quan trọng’.
Tuy nhiên, ông cho biết ở Nhật hiện đang có cảm nhận rằng thế cân bằng chiến lược ở Biển Đông đang ‘nghiêng về hướng có lợi cho Trung Quốc’ và lo lắng về cam kết của Mỹ đối với khu vực dưới thời Tổng thống Donald Trump với phương châm ‘Nước Mỹ trên hết’.
"Chúng tôi nhìn thấy tham vọng của Trung Quốc để thay thế Mỹ hay gạt Mỹ ra rìa trong vai trò lãnh đạo ở Châu Á-Thái Bình Dương", ông nói.
Mặc dù không ai nói về sự thoái lui hoàn toàn của Mỹ khỏi khu vực nhưng nếu có những dấu hiệu mờ nhạt về việc này thì nó sẽ gây tác động tiêu cực cho khu vực, ông nói thêm.
"Chỉ cần một dấu hiệu nhỏ về sự thoái lui của Mỹ sẽ tạo ra thay đổi lớn trong cán cân quyền lực", ông giải thích.
Ông Nakayama nói trước giờ ông đã trao đổi với rất nhiều quan chức ở khu vực Đông Nam Á và vấn đề Biển Đông ‘không bao giờ là về quyết tâm của Mỹ mà là về kiểm soát các vấn đề’.
"Nhưng giờ đây cảm nhận của các nước trong khu vực hay ít nhất là ở Nhật đã có sự thay đổi lớn", ông nói. "Chúng ta có chính quyền Trump do đó có cảm giác chung là sự bất định về vai trò của Mỹ ở Châu Á".
Tổng thống Trump đã không đến dự các hội nghị thượng đỉnh của khu vực ở Singapore và Papua New Guinea hồi cuối năm ngoái mà cử phó Tổng thống Mike Pence đi thay trong khi Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đã có sự xuất hiện nổi bật.
Ông cho rằng Tổng thống Trump nên quan tâm đến cảm nhận của khu vực về cam kết của Mỹ, về sự hiện diện lâu dài của Mỹ ở khu vực. Đó là điều quan trọng hơn các chiến dịch FONOP hay triển khai vũ khí gì, nhất là trong bối cảnh Biển Đông.
Giáo sư Toshihiro Nakayama nói rằng nói rằng mặc dù ở Nhật mọi người đều lo về Trung Quốc nhưng họ ‘không muốn đối đầu trong quan hệ với Bắc Kinh’.
Hơn nữa, Nhật là nước ‘rất ngại rủi ro’ trong việc đảm nhận các vai trò an ninh nhưng ông cho rằng điều này ‘đang thay đổi đáng kể’.
Châu Âu quan ngại
Đối với các nước Châu Âu, vấn đề Biển Đông không quan hệ lắm đối với lợi ích sát sườn của họ trừ một vài nước như Anh, Pháp, nhưng cách hành xử ngày càng quả quyết nói chung của Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực đã khiến Châu Âu quan ngại, bà Sarah Kirchberger đến từ Viện Chính sách An ninh thuộc Đại học Kiel, Đức, cho biết.
"Mãi cho đến gần đây Biển Đông còn là một chủ đề ít người Châu Âu biết đến hay quan tâm bởi vì nó xa xôi và không có liên hệ gì đối với họ mặc dù nhiều nước Châu Âu dựa vào xuất khẩu qua hải lộ đó", bà giải thích.
Bà cho biết trong vòng hai năm qua, Châu Âu đã có ‘sự thay đổi đáng kể’ trong thái độ đối với Trung Quốc mà tất cả đều xuất phát từ cách hành xử ngày càng chuyên chế và quả quyết của Bắc Kinh.
Bà chỉ ra cách chính quyền Bắc Kinh đang kiểm soát và định hướng dư luận bên ngoài theo chiều hướng có lợi cho Trung Quốc và tìm cách bóp nghẹt những tiếng nói chỉ trích hay những cuộc thảo luận về những ‘tội ác’ trước đây của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Mặc dù cộng đồng doanh nghiệp vẫn nhìn thấy nhiều cơ hội trong việc hợp tác với Trung Quốc, cộng đồng an ninh đã ‘cảnh giác hơn nhiều’, bà nói. "Một số người từng chủ trương thỏa hiệp với Trung Quốc đã thật sự thay đổi quan điểm".
Ngoài ra, chiến lược ‘Made in China 2025’ mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đưa ra nhằm vươn lên dẫn đầu thế giới trong những ngành công nghệ chủ chốt khiến Berlin đặc biệt quan ngại vì nó thách thức sự thịnh vượng của nước Đức.
"Nếu nhìn vào tin tức, trao đổi với các chuyên gia hay thậm chí với cộng đồng doanh nghiệp sẽ thấy mối quan ngại này – ngay cả Hiệp hội các ngành Kỹ nghệ Đức cũng đã ra cảnh báo các doanh nghiệp đừng có quá phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc", bà nói thêm.
Bà cho biết Châu Âu nhìn vào Trung Quốc với nhiều mối quan ngại trong bối cảnh cuộc cạnh tranh quyền lực của nước này với Mỹ. Thứ nhất là quan ngại về cán cân quân sự ngày càng thay đổi giữa Mỹ và Trung Quốc. Thứ hai là Bắc Kinh ngày càng quả quyết trên một loạt phương diện từ quân sự cho đến kinh tế và ngoại giao và cách hành xử này đã ảnh hưởng trực tiếp đến Châu Âu. Thứ ba là những dấu hiệu của mối quan hệ chiến lược ngày càng sâu sắc giữa Trung Quốc với Nga mà EU xem là mối đe dọa an ninh chính.
Vị đại diện đến từ nước Đức này so sánh cách hành xử của Trung Quốc ở Biển Đông và eo biển Đài Loan với hành động hung hăng của Nga ở Ukraine.
Bà Kirchberger dẫn ra các dấu hiệu cho thấy nhiều khả năng Trung Quốc ‘đang xây dựng một hệ thống quân sự chống ngầm mang tính kết nối dưới Biển Đông’ với các thiết bị giám sát mọi động tĩnh và phân tích những dữ liệu thu thập được từ hệ thống phao nổi và vệ tinh trên Biển Đông. Nếu Trung Quốc có thể kiểm soát được hoạt động tàu ngầm của các nước khác, bà nói, thì điều này ‘sẽ thay đổi cán cân quân sự’ ở Biển Đông.
Với tư cách là đồng minh với Mỹ trong khối NATO, các nước Châu Âu ‘trước hết phải đảm bảo an ninh cho ngôi nhà của mình để người Mỹ có thể rảnh tay triển khai ở khu vực Thái Bình Dương’, bà nói. Bên cạnh đó, một số nước Châu Âu cũng có hành động giương cao ngọn cờ luật pháp quốc tế trên Biển Đông.
"Tôi nghĩ Pháp là quốc gia ở vị trí tốt nhất ở Châu Âu để tham gia tích cực vào các chiến dịch tuần tra bảo vệ tự do hàng hải (FONOP) mà họ đã tham gia lâu nay", bà Kirchberger cho biết. "Họ là quốc gia Thái Bình Dương (Pháp có nhiều lãnh thổ hải ngoại ở vùng biển này) và họ có sự hiện diện quân sự đáng kể ở Thái Bình Dương. Họ có nhiều kinh nghiệm và họ có năng lực hải quân rất tốt".
"Do đó nếu có chiến dịch đa phương nào (của Châu Âu) diễn ra thì theo quan điểm của tôi người Pháp sẽ nắm vai trò lãnh đạo bởi vì tàu chiến của họ thường đi qua khu vực này mà mới đây nhất chiến hạm Pháp đã băng qua eo biển Đài Loan trong một hành động bị Bắc Kinh lên án gay gắt".
Việc Trung Quốc hủy bỏ lời mời Pháp tham dự sự kiện kỷ niệm ngày thành lập của Hải quân Trung Quốc ngay sau đó cho thấy ‘sự thay đổi trong cách hành xử của Trung Quốc chắn chắn đang ảnh ưởng đến các nước Châu Âu’.
Về phần Đức, bà cho biết Berlin không sẵn sàng chấp nhận rủi ro về quân sự với Trung Quốc. ‘Hành động can đảm nhất’ mà Berlin có thể làm là dung chấp những người bất đồng chính kiến với chế độ như Ngãi Vị Vị hay Lưu Hà, vợ của Lưu Hiểu Ba.
Đức không muốn tham gia vào FONOP vì ‘không sẵn sàng’, bà nói và đưa ra lý do là hải quân Đức đã đi xuống sau nhiều thập niên bị bỏ bê và ở quốc gia có lịch sử gây chiến như Đức thì bất cứ hành động quân sự nào ‘cũng sẽ rất mất lòng dân và gần như là tự sát chính trị’. Do đó, hình thức đóng góp tốt nhất của Đức là tham gia vào một nỗ lực đa phương của Châu Âu.
Ấn Độ ‘hướng Đông’
Về phần Ấn Độ, một quốc gia nằm trong ‘Bộ Tứ’ trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ, bà Pooja Bhatt, nghiên cứu sinh tiến sĩ đến từ Đại học Jawaharlal Nehru, nói rằng lập trường của New Delhi đối với Biển Đông là ‘hòa bình, ổn định và an ninh dựa trên luật pháp và chuẩn mực được quốc tế chấp nhận’, ‘ủng hộ tự do hàng hải, tự do hàng không và thương mại không bị gián đoạn’.
Bà Bhatt chỉ ra rằng Ấn Độ có nhiều lợi ích ở Biển Đông và cũng sẽ ‘là một nạn nhân’ nếu vùng biển này xảy ra bất ổn.
Trước hết là lợi ích năng lượng khi các tập đoàn dầu khí của Ấn Độ trong vòng 10 năm qua đã tham gia thăm dò hai lô trong vùng biển của Việt Nam. Thứ hai là bảo vệ con đường giao thương của Ấn Độ với hơn một nửa kim ngạch ngoại thương của nước này phải thông qua con đường Biển Đông. Thứ ba là Ấn Độ muốn có một cấu trúc khu vực mang tính hội nhập, mở và tự do vốn cho phép tất cả các nước có lợi ích đều được tham gia. Thứ tư, Ấn Độ muốn cùng các nước trong khu vực xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng và các dự án kết nối các nước trên nguyên tắc ‘minh bạch và bình đẳng’.
Trong khuôn khổ chính sách đối ngoại ‘Hướng Đông’, Ấn Độ trong những năm qua đã tích cực tăng cường sự hiện diện về kinh tế, chính trị và quân sự với các nước xung quanh Biển Đông, đặc biệt là với Việt Nam – nước mà Ấn Độ xem là then chốt trong chiến lược ‘Hướng Đông’. Chính sách ‘Hướng Đông’ này và lập trường về Biển Đông của Ấn Độ xuất phát từ khuôn khổ mối quan hệ ‘yêu và ghét’ của Ấn Độ đối với Trung Quốc, bà Bhatt cho biết.
"Mặc dù người Ấn Độ tự nhiên không thích các hành động của Trung Quốc vì những lý do lịch sử như chiến tranh và tranh chấp biên giới giữa hai nước, có một số nhân tố mà Ấn Độ phải xem xét", bà nói về ý định của Ấn Độ có sẵn sàng đi xa hơn trong việc thách thức Trung Quốc hay không.
Trước hết năng lực của Ấn Độ hiện nay chưa đến mức có thể tham gia vào cuộc đối đầu với Trung Quốc. Thứ hai, Ấn Độ đang đa dạng hóa các lợi ích ‘do sự quan tâm của Mỹ đến khu vực ngày càng suy giảm còn Trung Quốc thì hung hăng’. Thứ ba là lợi ích của chính Ấn Độ trong giao thương với Trung Quốc.
Bà cũng lưu ý lập trường của các nước Đông Nam Á là ‘không muốn có thêm cấu trúc an ninh khu vực mới (kiểu như Bộ Tứ)’ mà thay vào đó ASEAN muốn ‘củng cố các cấu trúc an ninh có sẵn để có thêm các chức năng mới’.
Bà khuyên rằng Mỹ không xem Ấn Độ hay các nước khác trong khu vực chỉ đơn thuần là đối tác an ninh hay quân sự mà cần phải chú trọng mối quan hệ đối tác kinh tế và xây dựng cơ sở hạ tầng như Trung Quốc đã làm với các dự án RCEP (Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực) và Ý tưởng Vành đai-Con đường (BRI).
"Tôi cho rằng các nước trong khu vực cảm thấy rất bất an khi trở thành đồng minh quân sự (với Mỹ)", bà nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay khi lên nắm quyền đã từ bỏ Hiệp ước Đối tác Kinh tế Xuyên Thái Bình Dương (TPP) vốn nhằm tăng cường mối quan hệ kinh tế của Mỹ với các nước trong khu vực trước sức ảnh hưởng càng lớn của Trung Quốc.
Úc đề cao luật pháp
Cũng giống như các cường quốc bên ngoài khác, Canberra cũng có lợi ích trong việc duy trì hòa bình và ổn định trên Biển Đông và đây là ưu tiên trước hết của nước này, bà Bec Strating, giảng viên về Chính trị thuộc Đại học La Trobe, cho biết.
"Chính sách được công bố của Úc trong những năm qua là bày tỏ mối quan ngại lớn đối với các cường quốc đang nổi thách thức luật lệ trên biển, trên không và xem đó là mối đe dọa đối với ổn định khu vực – yếu tố rất quan trọng góp phần vào sự thịnh vượng và an ninh quốc gia của Úc", bà nói.
Cũng giống như Ấn Độ và Nhật Bản, Úc có khối lượng hàng hóa lớn được giao thương qua con đường Biển Đông với gần hai phần ba. Tuy nhiên, Canberra không lo lắng về việc con đường giao thương này bị gián đoạn vì phần lớn hàng hóa đó đi đến hay đi từ Trung Quốc.
"Không có khả năng Trung Quốc gây cản trở cho việc giao thương này vì đó cũng là lợi ích của họ", bà Strating giải thích. "Nguy cơ kinh tế thực sự đối với Úc là khả năng Trung Quốc sử dụng các đòn bẩy kinh tế mà họ có như buôn bán các mặt hàng thiết yếu, du lịch hay giáo dục bậc cao để trừng phạt Canberra nếu Úc có lập trường cứng rắn trên Biển Đông".
Bà cho rằng quan hệ giao thương với Trung Quốc là rất quan trọng để giúp nền kinh tế Úc mạnh mẽ và duy trì sự thịnh vượng. Tuy nhiên, về lâu dài thì Úc có lợi ích trong việc ‘bảo đảm quyền tự do hàng hải’.
"Tôi cho rằng lợi ích then chốt của Úc nằm ở việc duy trì trật tự thế giới dựa trên luật lệ", bà nói. "Vấn đề là liệu sự xói mòn luật lệ về biển trên Biển Đông sẽ đe dọa tính hợp pháp của toàn bộ UNCLOS (Công ước Quốc tế về Luật Biển) hay không".
Úc có lợi ích lớn trong việc bảo vệ tính toàn vẹn của UNCLOS vì nước này được hưởng vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) rộng đến 10 triệu km vuông, lớn thứ ba thế giới, theo quy định của UNCLOS.
"Úc dự đoán việc đánh bắt trái phép sẽ ngày càng tăng về quy mô và độ phức tạp trong vòng 20 năm tới trong vùng đặc quyền kinh tế của mình bởi vì tranh chấp Biển Đông sẽ đẩy các tàu cá xuống các vùng biển ở phía bắc Úc", bà cho biết.
Cho nên việc Canberra bảo vệ trật tự dựa trên luật pháp, bảo vệ UNCLOS, không chỉ đơn thuần là bảo vệ cho hiện trạng khu vực dưới sự lãnh đạo của Mỹ mà còn là bảo vệ những lợi ích cốt lõi của Úc liên quan đến chủ quyền và tài nguyên, bà giải thích.
Chính vì vậy, các nhà lãnh đạo Úc đã rất mạnh miệng công khai chỉ trích Trung Quốc không tuân thủ phán quyết hồi năm 2016 của Tòa Trọng tài Thường trực được thành lập theo UNCLOS. "Điều này hơi đặc biệt vì các lãnh đạo Úc thường rất do dự trong việc công khai lên án Trung Quốc về những vấn đề như nhân quyền", bà nói.
Tuy nhiên, cũng theo bà Strating, Úc cũng gặp vấn đề trong việc chỉ trích Trung Quốc vì nước này bị Bắc Kinh tố ngược là ‘đạo đức giả’ vì vi phạm luật pháp quốc tế trong tranh chấp chủ quyền với Đông Timor trên Biển Timor.
Do lịch sử an ninh vốn gắn chặt Úc với các cường quốc bên ngoài, trước hết là Anh và giờ là Mỹ, bà Strating cho rằng Úc vẫn là một đồng minh gắn bó với Mỹ và đã có lập trường mạnh mẽ trên các vấn đề liên quan đến Trung Quốc.
Bà đưa ra bằng chứng là khác với Ấn Độ, Úc rất sốt sắng với ý tưởng về ‘Bộ Tứ’. Dù vậy, trên một số vấn đề, Canberra ‘vẫn không sẵn sàng gây sức ép lên Bắc Kinh’.
Bà nhìn nhận rằng ‘có sự cách biệt’ giữa lời nói và hành động của Úc trên Biển Đông vì Canberra tuyên bố rất mạnh miệng nhưng trên thực tế họ không có hành động gì mới.
"Các nhà hoạch định chính sách của Úc cho đến nay vẫn từ chối tham gia FONOP một phần là vì họ cho rằng điều này sẽ làm gia tăng căng thẳng trên Biển Đông", bà cho biết và nói rằng Canberra ‘không sẵn sàng chấp nhận rủi ro’ khi đưa tàu chiến vào trong phạm vi 12 hải lý của các hòn đảo mà Trung Quốc chiếm giữ trên Biển Đông.
Đối với người dân Úc, họ biết những gì diễn ra ở Biển Đông nhưng họ không xem đó ảnh hưởng đến lợi ích sát sườn của Úc vốn được cho là giao thương và thịnh vượng, bà nói và cho biết nhiều người ở Úc ‘có quan điểm rất tích cực’ về quan hệ với Trung Quốc.
Về những gì mà Úc muốn ở Mỹ, bà Strating đề nghị chính quyền Trump nên quay trở lại với TPP và phê chuẩn UNCLOS. Vì không tham gia vào UNCLOS nên Mỹ không ở thế mạnh về pháp lý để đối phó với Trung Quốc.
Ngọc Lễ
Nguồn : VOA, 01/08/2019
*********************
Biển Đông : Thượng nghị sĩ Mỹ yêu cầu phản ứng mạnh với Trung Quốc
Trọng Nghĩa, RFI, 31/07/2019
Vào lúc Trung Quốc tiếp tục xâm lấn Biển Đông, đặc biệt là cho tàu vào khu vực Bãi Tư Chính trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, để khảo sát và sách nhiễu hoạt động dầu khí của Việt Nam, bốn thượng nghị sĩ Mỹ vừa lên tiếng yêu cầu chính quyền Hoa Kỳ có nhiều nỗ lực hơn nhằm "răn đe" Bắc Kinh ở Biển Đông.
Đảo Hải Nam và bản đồ đòi chủ quyền hình "lưỡi bò" của Trung Quốc tại Biển Đông. (@wikipedia.org)
Trong một bức thư đề ngày 29/07/2019 gởi đến ngoại trưởng Mỹ, các thượng nghị sĩ đã yêu cầu ông Mike Pompeo đưa những "hành vi hiếu chiến và bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông" lên hàng trọng tâm trong các cuộc thảo luận của ông tại Diễn Đàn Khu Vực ASEAN (ARF), mở ra ngày 02/08 tại Bangkok, trong khuôn khổ Hội Nghị Ngoại Trưởng thường niên của khối ASEAN.
Lá thư của các thượng nghị sĩ Bob Menendez, Ed Markey, Patrick Leahy và Brian Schatz gần như là một bản cáo trạng, nêu bật 4 loại hành động của Trung Quốc liên quan đến Biển Đông cần phải lên án.
Đó là những hành vi gây hấn trong vùng đặc quyền kinh tế của những nước khác, việc sử dụng các đảo nhân tạo đã được quân sự hóa để bức hiếp những quốc gia khác, quyết định phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực (của Liên Hiệp Quốc) bác bỏ yêu sách chủ quyền Trung Quốc, và các nỗ lực nhằm sức ép buộc ASEAN nhượng bộ trong đàm phán về Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông.
Đối với các tác giả bức thư, các hành động "hù dọa, bức hiếp, bác bỏ phán quyết ngoại giao hòa bình, cũng như những đe dọa dùng vũ lực của Trung Quốc trong những năm qua đang tạo ra thách thức lớn cho lợi ích của Mỹ trong khu vực".
Chính quyền Mỹ, theo bức thư, đã đi đúng hướng trong việc vạch trần các hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc ở Biển Đông, cũng như tổ chức các chiến dịch tuần tra nhằm đảm bảo tự do hàng hải trong khu vực. Tuy nhiên, Hoa Kỳ cần có thêm nhiều hành động để đối phó với các hoạt động hiếu chiến của Trung Quốc và ngăn chặn việc Trung Quốc tung hoành ở Biển Đông mà không bị trừng phạt.
Bức thư kết luận : "Hiện vẫn chưa muộn để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về hành vi của họ, và răn đe những hành vi xâm lấn trên biển của Trung Quốc".
Trọng Nghĩa
*******************
Mỹ đẩy mạnh chiến lược an ninh vào lúc Trung Quốc làm khu vực lo ngại
VOA, 31/07/2019
Các sự cố gần đây liên quan đến tàu Trung Quốc ở các vùng biển Đông Nam Á đang làm lung lay lòng tin của khu vực về sự thành thật của Bắc Kinh muốn thấy hòa bình trên biển, đồng thời tiếp sức cho nỗ lực của Mỹ đẩy mạnh xây dựng liên minh với các quốc gia không khuất phục trước hành động lấn tới của Trung Quốc.
Tàu sân bay Mỹ USS Carl Vinson thăm Đà Nẵng, Việt Nam, tháng 3/2018
Hành động của Trung Quốc trên các vùng biển giàu năng lượng ở Biển Đông, kể cả vụ đối đầu tại Vùng Đặc quyền Kinh tế của Việt Nam, sẽ là chủ đề trong nghị trình thảo luận tại hội nghị an ninh giữa các ngoại trưởng ASEAN và đại diện các cường quốc thế giới vào ngày thứ Sáu 2/8.
Trong số các cường quốc đó có Hoa Kỳ, nước đã đề ra Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thách thức cao vọng bá quyền về hàng hải của Trung Quốc và tìm cách thắt chặt quan hệ với các quốc gia phản kháng lại Bắc Kinh.
"Vai trò của Hoa Kỳ là không thể phủ nhận và rất quan trọng, và họ cần gây thêm áp lực đối với Trung Quốc", ông Nguyễn Hồng Hải, nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Queensland, Úc, nói.
"Cộng đồng quốc tế cũng cần phải làm điều đó. Tất cả các bên tuyên bố chủ quyền cần quốc tế hóa điều đó", ông Hải nói thêm.
Việc Việt Nam gần đây kêu gọi tập hợp cộng đồng quốc tế là bước đi rời khỏi những phản ứng thận trọng thường thấy của Việt Nam đối với Trung Quốc, nước tìm cách giải quyết các tranh chấp qua con đường song phương.
Theo chuyên gia về Biển Đông Carl Thayer, việc Trung Quốc gần đây gia tăng các hành vi lấn tới không phải là điều ngẫu nhiên, mà là một phản ứng đối với Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, cũng như vì Hoa Ky gia tăng điều động máy bay ném bom và tàu hải quân Hoa Kỳ thực hiện tuần tra ở Biển Đông, nơi có lượng hàng hóa trị giá 3,4 nghìn tỷ đô la đi qua hàng năm.
Ông Thayer cho rằng Trung Quốc đang tích cực ngăn chặn các nước láng giềng Đông Nam Á tiến hành thăm dò, khai thác các mỏ năng lượng ngoài khơi mà không có sự tham gia của Trung Quốc, đồng thời làm nản lòng các liên doanh nước ngoài.
"Việc Trung Quốc sử dụng ‘chiến thuật vùng xám’ chắc chắn sẽ khiến các quốc gia trong khu vực phải có biện pháp đối phó và chống đối", ông Thayer đưa ra ý kiến. Theo ông, "Điều này mang lại rủi ro là các cuộc đối đầu trên biển sẽ leo thang".
Bảo vệ quan điểm của Bắc Kinh, Đại sứ Trung Quốc tại Philippines, Zhao Jianhua, nói hôm 29/7 rằng Trung Quốc cam kết tuân theo luật pháp quốc tế và làm việc tích cực với ASEAN để hình thành bộ quy tắc ứng xử hàng hải trong vòng ba năm tới.
"Từ những bên ở đầu chiến tuyến như Hồng Kông và Đài Loan, cho đến Philippines, Malaysia, Indonesia và chắc chắn là cả Việt Nam nữa – quý vị có thể thấy sự chống đối mạnh mẽ của rất nhiều quốc gia nhỏ hơn", Richard Heydarian, một tay bút kiêm nhà phân tích thường trú ở Manila, đưa ra nhận định.
"Chắc chắn là Washington có không gian chiến lược đó để mà hành động", ông Heydarian nói.
Theo Reuters
***************
Thượng nghị sĩ Mỹ lên án Trung Quốc điều tàu xâm phạm vùng biển Việt Nam
RFA, 01/08/2019
Bốn Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ hôm 31/7 ra tuyên bố lên án Trung Quốc điều tàu khảo sát và các tàu Hải cảnh vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gọi đây là một bằng chứng mới nhất về những hành động xâm lấn của Trung Quốc nhằm khẳng định những đòi hỏi về chủ quyền sai trái của Bắc Kinh ở Biển Đông.
Hình minh họa. Các Thượng nghị sĩ Mỹ và tuyên bố chung Photo : RFA
Các Thượng nghị sĩ tham gia ký tuyên bố bao gồm Thượng nghị sĩ Jim Risch, Bob Menendez – Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, Cory Gardner, và Edward Markey – Chủ tịch Tiểu ban Đông Á và Thái Bình Dương của Thượng viện.
Tuyên bố được đưa ra vào trước cuộc gặp của Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Mike Pompeo với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị ở Bangkok, Thái Lan diễn ra vào chiều ngày 1/8.
"Xác định những cách chắc chắn để đẩy lùi những hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông nên là ưu tiên hàng đầu trong nghị trình của Hoa Kỳ tại các cuộc họp ASEAN tại Bangkok tuần này. Ngoài vai trò lãnh đạo của Mỹ, điều quan trọng là các đối tác của chúng ta (Hoa Kỳ) trong khu vực, đặc biệt là các nước ASEAN, đoàn kết và cứng rắn trước hành động xâm lấn của Trung Quốc", tuyên bố có đoạn viết.
Thượng nghị sĩ Cory Gardner được trích lời trong tuyên bố cho biết việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và sử dụng những hành động gây thù hằn với các nước đòi chủ quyền khác là sai pháp luật.
Vì vậy, Thượng nghị sĩ Gardner nói ông hy vọng Ngoại trưởng Pompeo sẽ nhân cơ hội này để khẳng định Hoa Kỳ luôn đứng cùng với các đối tác ASEAN và kêu gọi một chính sách hợp tác để đối phó với thái độ hiếu chiến của Bắc Kinh đối với các đồng minh của Mỹ ở khu vực.
Tại cuộc gặp với các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN hôm 1/8, Bộ trưởng Mike Pompeo nói rằng Hoa Kỳ không bao giờ yêu cầu các quốc gia ở Ấn Độ Thái Bình Dương phải chọn phe giữa các nước. Ông đồng thời cũng lên tiếng chỉ trích các hành động xâm lấn của Trung Quốc ở Biển Đông.
Trước đó, vào ngày 29/7, các nghị sĩ Bob Menendez, Ed Markey, Brian Schatz và Patrick Leahy cũng gửi thư đến Ngoại trưởng Mike Pompeo, đề nghị ông lên án các hành động của Trung Quốc trong các thảo luận tại hội nghị với Bộ trưởng các nước ASEAN lần này.
Bức thư chỉ rõ hành động đe dọa. lấn lướt của Trung Quốc trong những năm qua đang đặt ra một thách thức nghiêm trọng đối với những quyền lợi của Mỹ ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Vào ngày 26/7, Dân biểu Eliot Engel – Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ cũng có tuyên bố riêng lên án hành động của Trung Quốc ở vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Ông cho rằng những hành động của Trung Quốc ở đây cũng đe dọa những quền lợi của các công ty Hoa Kỳ đang hoạt động trong khu vực.
Từ giữa tháng 6 và đầu tháng 7, Trung Quốc đã liên tiếp điều nhiều tàu Hải cảnh, tàu dân quân biển và tàu khảo sát HD-8 vào khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam, quấy nhiễu họa động thăm dò khai thác dầu khí ở lô 06.1 thuộc liên doanh giữa Việt Nam và Nga.
Việt Nam sau đó đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc phải rút toàn bộ tàu khỏi vùng nước.
Hôm 20/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã lên tiếng phản đối hành động bắt nạt của Trung Quốc ở Biển Đông.
RFA tiếng Việt
Ngư dân Việt Nam kêu gọi hành động chống lại Trung Quốc (VOA, 30/07/2019)
Một nhóm ngư dân Việt Nam kêu gọi chính phủ thực hiện các biện pháp quyết liệt hơn để đòi Trung Quốc phải lập tức rút nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 ra khỏi các vùng biển của Việt Nam.
Trang web của Hội Nghề Cá Việt Nam.
Ngày 29/7, Hội nghề cá Việt Nam ra tuyên bố "kịch liệt lên án hành động tàu Trung Quốc xâm phạm chủ quyền ngang ngược, cản trở ngư dân hoạt động", theo VNExpress.
Cũng hôm 29/7, Hội nghề cá đã gửi bản tuyên bố này đến Bộ ngoại giao, Bộ quốc phòng và các cơ quan chính phủ khác của Việt Nam, theo Reuters.
Hội nghề cá "kịch liệt lên án và phản đối hành động của phía Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền biển đảo Việt Nam", "hành vi này gây cản trở việc khai thác hải sản của ngư dân vùng Đông Nam Bộ và Nam Trung Bộ", tuyên bố của Hội viết.
Hội đề nghị các cơ quan chức năng Việt Nam phải phản đối mạnh mẽ hơn các hành động của Trung Quốc ; có các biện pháp đấu tranh kiên quyết với hành động ngang ngược và phi lý nêu trên, yêu cầu Trung Quốc rút ngay lập tức nhóm tàu Hải Dương 8 ra khỏi vùng biển Việt Nam.
Bản tuyên bố của Hội Nghề Cá Việt Nam hôm 29/7/2019.
Trong khi đó thì Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, cáo buộc Việt Nam là "vi phạm quyền chủ quyền của Trung Quốc đối với Bãi Tư Chính từ tháng Năm", theo South China Morning Post hôm 29/7.
"Trung Quốc đã thể hiện quan điểm của mình và đang liên lạc với phía Việt Nam", bà Hoa được tờ báo của Hong Kong trích lời nói tại một cuộc họp báo hôm 26/7. "Chúng tôi kêu gọi phía Việt Nam xử lý phù hợp vụ việc".
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc tung ra lời tố cáo đó một ngày sau khi người đồng cấp Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng, lên tiếng về vụ đối đầu ở bãi Tư Chính mà bà mô tả là "nghiêm trọng" và cho biết Hà Nội đã "trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, yêu cầu nước này rút ngay ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam".
"Các lực lượng chức năng của Việt Nam triển khai các biện pháp phù hợp, đúng pháp luật", bà Hằng nói trong tuyên bố mới nhất về cuộc "đối đầu" giữa tàu chấp pháp Việt Nam và Trung Quốc nhiều tuần qua.
Đây là lần thứ ba trong vòng 10 ngày Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng về vụ Bãi Tư Chính, leo thang cuộc khẩu chiến với Trung Quốc.
*******************
Hội nghề cá phản đối hành động vi phạm vùng biển Việt Nam của tàu Trung Quốc (RFA, 30/07/2019)
Hội Nghề cá Việt Nam hôm 29/7 vừa có công văn lên án hành động của tàu Trung Quốc, xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông.
Hình minh họa. Tàu Hải cảnh của Trung Quốc đang đuổi theo một tàu Cảnh sát biển Việt Nam hôm 14/5/2014 ở Biển Đông - AFP
Theo công văn, Hội Nghề cá cho biết nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 cua Trung Quốc thời gian qua đã vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông (gần Bãi Tư Chính), gây cản rở công việc khai thác hải sản của ngư dân tại vùng biển này.
Hội Nghề cá đề nghị các cơ quan chức năng Việt Nam phản đối mạnh mẽ hơn nữa đối với các hành động của Trung Quốc.
Trong tháng 7 vừa qua, trên trang mạng Facebook lan truyền một video được ngư dân đảo Phú Quý quay cho thấy các tàu Hải cảnh của Trung Quốc xuất hiện ở vùng nước của Việt Nam.
Từ tháng 6 đến nay, Trung Quốc đã liên tục gửi các tàu Hải cảnh và tàu Hải Dương 8 đến khu vực Bãi Tư Chính và gần Bãi Tư Chính của Việt Nam, quấy nhiễu các hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam.
Trung Quốc coi khu vực này thuộc vùng nước lịch sử trong đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này vẽ ra trên biển.
Tòa Trọng tài Quốc tế hồi năm 2016 đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc này nhưng Trung Quốc không chấp nhận phán quyết của tòa.
******************
Vụ Bãi Tư Chính : Vì sao người dân không biểu tình chống Trung Quốc ? (VOA, 29/07/2019)
Căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc vẫn tiếp tục sau nhiều tuần báo chí trong nước và quốc tế tường thuật, phân tích về tranh chấp giữa hai nước tại Bãi Tư Chính trên Biển Đông, thể hiện qua việc các đại diện ngoại giao hai nước liên tiếp đưa ra những bình luận mang tính chỉ trích, cao buộc lẫn nhau trong vài ngày gần đây.
Đông đảo nhân viên nhà nước ngăn cản người biểu tình phản đối Trung Quốc hồi hè 2014
Tuy nhiên, theo quan sát của VOA, cho đến nay, chưa có một cuộc biểu tình nào của người dân ở bất cứ địa điểm nào trên toàn đất nước Việt Nam về vấn đề này. Điều này trái ngược với những cuộc tuần hành, biểu tình nổ ra rầm rộ hồi mùa hè năm 2014, khi Trung Quốc đưa một giàn khoan thăm dò vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam trên Biển Đông.
Giới những người cổ súy cho dân chủ, tiến bộ xã hội có chung một lời lý giải về tình trạng này. Họ cho rằng người dân từng bày tỏ lòng yêu nước, phản đối Trung Quốc trong quá khứ, nhưng đổi lại là sự "ngược đãi" của chính quyền. Vì vậy, giờ đây người dân có thái độ "thờ ơ", ngay cả khi xuất hiện bài viết với hàng tít có tính chất giục giã như "Huy động toàn dân bảo vệ chủ quyền và phẩm giá dân tộc" trên các báo nhà nước như VietNamNet, vốn thuộc quản lý của Bộ Thông tin và truyền thông.
Trong bài viết đăng hôm 27/7 trên Facebook cá nhân có tổng cộng gần 190.000 người theo dõi, nghệ sĩ, đạo diễn Nguyễn Công Vượng nhấn mạnh ngay từ đầu rằng "những người yêu nước bị tổn thương".
Điểm lại sự kiện tàu thăm dò Trung Quốc vào thềm lục địa Việt Nam tháng 5/2014, và các cuộc tưởng niệm những người lính Việt ngã xuống để bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa và biên giới phía bắc, ông Vượng tóm tắt rằng "những người xuống đường đã bị chính quyền quy chụp phản động, bắt bớ, đánh đập". Bên cạnh đó, vẫn theo ông Vượng, các thành phần thân nhà nước thường được gọi là dư luận viên "bêu rếu, bôi nhọ" những người biểu tình bằng những lời "vô liêm sỉ" chỉ vì họ "chống Trung quốc xâm lược Nước Ta".
Nghệ sĩ 39 tuổi còn có tên là Vượng Râu, nổi tiếng cả về diễn hài lẫn sự trực ngôn của ông về các vấn đề thời sự, xã hội, nói thêm : "Có lẽ hiếm nơi nào như Đất Nước chúng ta khi lòng yêu Nước là có tội ! Bởi bất cứ ai yêu Nước muốn gìn giữ non sông mà lên tiếng cho bất công hay phản đối xâm lăng của giặc tàu thì đều bị quy vào là Phản Động".
Hậu quả của việc gắn nhãn "phản động" là nó làm "tổn thương nhiều người, tổn thương đến trái tim Yêu Nước, tổn thương đến tấm lòng vì Sơn Hà Xã Tắc của những người yêu quê hương Việt Nam", ông Vượng bày tỏ quan điểm trong bài viết nhận được gần 7.500 phản ứng yêu, thích, trên 1.200 lời bình luận, và được hơn 2.000 người chia sẻ.
Trong bối cảnh như vậy, khi chủ quyền của đất nước bị đe dọa, "những người yêu nước khi xưa đôi khi họ dửng dưng, thậm chí Nhà nước có cho phép và kêu gọi xuống đường biểu tình thì những nhân sĩ, trí thức, những nhà dân chủ tiên phong cũng sẽ chẳng xuống đường nữa !", nghệ sĩ Vượng Râu nhận định.
Ông viết thêm rằng họ không xuống đường "không phải vì họ sợ" bị bắt bớ, mà đơn giản là "họ đã nản, họ đã chán" sau khi chịu "tổn thương quá nhiều vì yêu nước".
Phần nào chia sẻ quan điểm với nghệ sĩ, đạo diễn Nguyễn Công Vượng, nhà hoạt động nữ Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, tức blogger Mẹ Nấm, nói qua YouTube hôm 28/7 :
"Thủ phạm làm cho lòng yêu nước bị thui chột, bị vùi dập, đó chính là đảng cộng sản. Về sự thờ ơ đó, mình không thể trách người dân được. Bởi vì những người dân thờ ơ ngày hôm nay chính là những người bị đạp vào mặt, bị quăng xuống đường khi đi biểu tình chống Trung Quốc. Và những người dân thờ ơ ngày hôm nay chính là những người bị kết tội phản động, tuyên truyền chống nhà nước. Cho nên mình không thể nào mình trách dân được. Mình chỉ cảm thấy bi ai".
Xem đây như một chuyện gậy ông đập lưng ông, nhà văn kiêm võ sư Đoàn Bảo Châu viết hôm 29/7 trên trang cá nhân có tổng cộng hơn 110.000 người theo dõi rằng việc chính quyền đánh đập, bắt bớ người biểu tình phản đối Trung Quốc là cách hành xử "quái gở", khiến nhiều người "trở nên ghét bỏ chính quyền".
"Giờ thì những sự đàn áp, đánh đập người yêu nước đã có kết quả rồi đấy", ông Châu nêu ý kiến trong bài viết nhận được hơn 2.500 phản ứng yêu, thích. Dưới góc nhìn của ông, hành xử của chính quyền làm người dân cảm thấy lòng yêu nước của họ "bị rẻ rúng", đi kèm theo đó là "sự uất ức trong dân chúng tăng cao", dẫn đến thái độ mặc kệ và chờ xem chính quyền cùng với giới dư luận viên sẽ làm gì.
Nhìn về dài hạn, nhà văn, võ sư Đoàn Bảo Châu cho rằng hành động mà ông nói là "ngu xuẩn" của chính quyền "mang lại một sự phân rã tư tưởng trong con người Việt Nam". Ông bày tỏ lo ngại rằng "nếu có chiến tranh, điều ấy sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thắng bại".
Ngay sau khi có tin tàu Trung Quốc hoạt động ở Bãi Tư Chính, gây căng thẳng giữa Việt Nam và Trung Quốc, hôm 23/7, trên diễn đàn Bàn luận về Kinh tế - Chính trị có gần 192.000 thành viên xuất hiện bài viết ngắn đặt câu hỏi "Biển Đông nếu có chiến tranh mấy anh chị có tự nguyện cầm súng bảo vệ chủ quyền đất nước không ? Giả sử nếu bảo vệ được rồi lại tiếp tục làm trâu ngựa cho lũ búa liềm [ý nói đảng cộng sản] đè đầu cưỡi cổ - vậy chúng ta chọn thế nào ?"
555555555555555
Đa số nói họ "mặc kệ" nếu chiến tranh xảy ra trên Biển Đông (23/7/2019, Bàn luận về Kinh tế -Chính trị)
Theo quan sát của VOA, trong số 255 lời bình luận, đa số ý kiến cho rằng "ngu gì đi làm bia đỡ đạn" hay "thời nông dân cầm súng giữ nước qua rồi. Bây giờ đến thời con ông cháu cha [của các quan chức] đánh giặc nhé". Bên cạnh đó là rất nhiều người khẳng định nếu họ có súng, họ "săn quan tham" trước, hoặc "diệt bọn phản quốc, bán nước, thù trong trước, diệt giặc ngoài sau". Một số ý kiến khác nói "chuyện đó có đảng, nhà nước lo" hay "hãy để cho đảng viên đi trước đã, dân đi theo sau".
Liên quan tới căng thẳng nhiều ngày qua giữa Hà Nội và Bắc Kinh trên vùng biển tranh chấp, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng hôm 25/7 nói rằng "Việt Nam đã có nhiều hình thức giao thiệp ngoại giao phù hợp, trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, yêu cầu rút ngay khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam".
"Các lực lượng chức năng của Việt Nam triển khai các biện pháp phù hợp, đúng pháp luật", bà Hằng nói thêm.
********************
Dân Việt ‘biểu tình trên mạng’, kêu gọi đưa Trung Quốc ra tòa (VOA, 29/07/2019)
Hàng trăm người dân Việt Nam và các tổ chức xã hội đã tham gia ký vào một tuyên bố kêu gọi chính phủ Hà Nội kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế vì cho rằng "đất nước đang đứng trước hình hình rất nguy hiểm" trong bối cảnh Bắc Kinh tiếp tục các hoạt động "bất hợp pháp" tại Bãi Tư Chính trên Biển Đông.
Hình ảnh tuần duyên Trung Quốc và bản đồ khu vực Bãi Tư Chính trên Biển Đông. (Ảnh chụp màn hình Thanh Niên)
Trung Quốc được cho là đã cử một tàu khảo sát cùng nhiều tàu hải cảnh tới khu vực Bãi Tư Chính từ 3/7 và Bộ Ngoại giao ở Hà Nội hôm 19/7 cáo buộc tàu khảo sát Hải Dương 8 đã "vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam".
Theo cập nhật của chuyên gia hàng hải Ryan Martinson của Trường Hải chiến Mỹ hôm 28/7, tàu Hải Dương 8 vẫn tiếp tục các hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Đây là cuộc đụng độ căng thẳng nhất giữa Việt Nam và Trung Quốc trên Biển Đông kể từ năm 2014, khi Bắc Kinh đưa tàu Hải Dương 981 vào khu vực mà Hà Nội nói là đặc quyền kinh tế của mình, làm bùng nổ nhiều cuộc biểu tình trong và ngoài nước chống lại hành động của Trung Quốc.
Tuy nhiên, Việt Nam chưa bao giờ kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế như Philippines đã làm để nhận được phán quyết có lợi cách đây 3 năm.
Một trong 4 nội dung kêu gọi của Tuyên bố Biển Đông, hiện đang được lan truyền trên mạng xã hội để lấy chữ ký, là chính phủ Việt Nam "cần khẩn trương chuẩn bị hồ sơ kiện Trung Quốc ra các Tòa án Quốc tế thích hợp" và "cần lên tiếng tố cáo trước Hội đồng Bảo an, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế việc Trung Quốc xâm phạm lãnh hải và [vùng] đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở bãi Tư Chính".
Nhà báo Võ Văn Tạo, nói với VOA từ Nha Trang, cho rằng việc quốc hội Việt Nam không ra được nghị quyết để phản đối Trung Quốc gây bức xúc trong người dân và ông ký vào bản Tuyên bố Biển Đông cũng vì thấy cần phải "đốc thúc chính phủ đưa Trung Quốc ra kiện trước tòa án quốc tế".
"Lý do mà tôi ký vào Tuyên bố Biển Đông chủ yếu là trong đó Tuyên bố đề cập đến vấn đề Việt Nam cần kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế trong việc Trung Quốc đã vi phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam", nhà văn Nguyễn Viện nói với VOA từ Thành phố Hồ Chí Minh, mặc dù ông cho rằng "thật tâm tôi không tin chính phủ Việt Nam đủ dũng cảm kiện Trung Quốc".
Hai chuyên gia Mỹ, Chủ tịch Trung tâm Stockton về Luật hàng hải Quốc tế của Trường Hải chiến Mỹ James Kraska và Giám đốc chương trình Sức mạnh Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), bà Bonnie Glaser, tuần trước nói với VOA rằng Việt Nam nên kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế để ngăn chặn hành vi xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam về lâu dài. Ông Kraska cho rằng Việt Nam có rất nhiều khả năng thắng kiện.
Cuối tuần rồi - ngày 26 tháng 7 – bà Hoa Xuân Oánh, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, tố cáo : "Từ tháng 5 đến nay, Việt Nam vi phạm quyền chủ quyền của Trung Quốc tại bãi Tư Chính" và theo bà : "Trung Quốc đang liên lạc với Việt Nam để thể hiện quan điểm của mình" (1).
Hình ảnh tuần duyên Trung Quốc và bản đồ khu vực Bãi Tư Chính trên Biển Đông. (Ảnh chụp màn hình Thanh Niên)
Trong tương quan Việt – Trung về chủ quyền tại biển Đông, có lẽ thông tin vừa kể là đáng chú ý nhất trong chuỗi thông tin liên quan đến sự kiện Trung Quốc điều động các tàu có vũ trang, hộ tống tàu Haiyang Dizhi 8 vào thăm dò địa chấn trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.
Tố cáo của Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc chỉ ra rằng, người Việt nên đòi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam "tuyên truyền, giáo dục" cặn kẽ hơn…
***
Cho đến giờ này, sự kiện Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam để thăm dò dầu khí đã được xác định là xảy ra từ đầu tháng 7.
Cũng vì vậy, câu hỏi đầu tiên người Việt nên đòi đảng tổ chức "tuyên truyền, giáo dục" để biết tại sao sau đó, bà Nguyễn Thị Kim Ngân – Chủ tịch Quốc hội - vẫn cùng chín Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đang nắm giữ nhiều chức vụ khác nhau trong Quốc hội (như Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục - Thanh niên - Thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội), chính phủ (Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Văn hóa – Thể thao – Du lịch, Thứ trưởng Ngoại giao), chưa kể hàng loạt viên chức cao cấp khác của Đảng cộng sản Việt Nam (Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kiểm tra Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Phó Ban Đối ngoại Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Phó Bí thư Thành ủy TP.HCM, Phó Bí thư Tỉnh ủy Tiền Giang), của chính phủ Việt Nam (Thứ trưởng Kế hoạch – Đầu tư, Thứ trưởng Công Thương), của các đoàn thể (Chủ tịch Hội Phụ nữ, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư),… sang thăm Trung Quốc ?
Tại sao không hủy chuyến thăm như một cách phản đối Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam tại biển Đông ? Tại sao vẫn duy trì phái đoàn với thành phần hùng hậu như vậy để bày tỏ thành tâm, thiện ý với Trung Quốc (2) ?
***
Câu hỏi thứ hai người Việt nên đề nghị đảng tổ chức "tuyên truyền, giáo dục" để biết tại sao trong khi các loại tàu Trung Quốc đang ngang dọc thăm dò dầu khí trong EEZ của Việt Nam mà các cơ quan ngôn luận của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam như báo Nhân Dân, của chính phủ như báo điện tử chính phủ vẫn khẳng định với "đồng chí, đồng bào" rằng, "quan hệ Việt – Trung là tài sản quý báu cần gìn giữ, kế thừa và phát triển" (?), vẫn nhấn mạnh "quan hệ hai nước sẽ phát triển theo chiều sâu, ủng hộ lẫn nhau trong sự nghiệp đổi mới, cải cách mở cửa và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới", tiếp tục bày tỏ mơ ước "mở rộng, nâng cao chất lượng hợp tác trên các lĩnh vực, duy trì xu thế phát triển tích cực của quan hệ hai nước" (?). Thậm chí qua Thông tấn xã Việt Nam, ông Đặng Minh Khôi, Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc còn khoe đã thiết lập khoảng "60 cơ chế giao lưu, hợp tác" và chuyến thăm Trung Quốc của phái đoàn do bà Ngân dẫn đầu "sẽ giúp củng cố sự tin cậy chính trị, phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung thiết thực, hiệu quả vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển trong khu vực và trên thế giới" (3) !
***
Câu hỏi thứ ba người Việt nên đề nghị đảng tổ chức "tuyên truyền, giáo dục" để biết tại sao ngày 19 tháng 7, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam đã công khai lên án Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam biển Đông, đồng thời loan báo đã tiếp xúc với Trung Quốc nhiều lần qua các kênh khác nhau, đã trao công hàm phản đối (4) nhưng Trung Quốc không thèm bận tâm mà ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, vẫn tiếp tục dẫn một phái đoàn nữa, lần này thay mặt Đảng cộng sản Việt Nam sang Trung Quốc tham dự "Hội thảo lý luận lần thứ 15 giữa hai đảng cộng sản" ?
Cứ như báo chí Việt Nam tường thuật thì ông Thưởng có "đề nghị Trung Quốc tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Việt Nam trên biển theo luật pháp quốc tế, không để ảnh hưởng tiêu cực đến đà phát triển quan hệ hai nước". Tuy nhiên với thực tế quan hệ Việt – Trung như đã biết, ai tin Trung Quốc sẽ nghe "đề nghị" của ông Thưởng khi mục tiêu chính trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Thưởng - mối quan tâm hàng đầu của Đảng cộng sản Việt Nam - vẫn chỉ là ước muốn "thúc đẩy quan hệ hai đảng, hai nước phát triển lành mạnh, ổn định trong thời gian tới" và tìm kiếm "phương hướng triển khai hợp tác, giao lưu giữa bộ phận tuyên giáo, tuyên truyền hai đảng" (5) ?
***
Từ ba câu hỏi chính như đã đề cập, có lẽ người Việt nên đề nghị đảng tổ chức "tuyên truyền, giáo dục" để tìm lời đáp cho câu hỏi thứ tư : Với đảng, chủ quyền quốc gia tại biển Đông quan trọng hơn hay tìm kiếm hậu thuẫn từ Trung Quốc để duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của đảng tại Việt Nam quan trọng hơn ?
Chẳng riêng người Việt, đảng cũng hiểu rất rõ dã tâm của Trung Quốc. Những bài viết trên Nhân Dân, trên báo điện tử của chính phủ, những nhận định của Đại sứ Đoàn Minh Khôi về sự "quý báu" của quan hệ Việt – Trung mà Thông tấn xã Việt Nam phát tán khi bà Ngân dẫn một phái đoàn hùng hậu, đại diện cho cả đảng, lẫn quốc hội, chính phủ, các đoàn thể chính trị tại Việt Nam, sang thăm Trung quốc sau khi đảng cộng sản Trung Quốc vừa tổ chức xong đại hội thứ 19, hoàn toàn không dành cho Trung Quốc, tất cả những lời được gắn cánh để nâng quan hệ Việt – Trung bay cao là dành cho "đồng đội, đồng chí, đồng bào". Ngay cả "đề nghị" của ông Thưởng – được hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam loan báo rộng rãi – cũng vậy. Mục tiêu của tất cả những lời lẽ tốt đẹp hay được tụng ca là "thẳng thắn" đều nhắm vào người Việt, giữ cho họ không quá sốt ruột rồi vọng động, không có lợi cho nỗ lực duy trì sự "ổn định chính trị" tại Việt Nam của đảng.
Đó cũng là lý do tuy đảng không tụng "16 chữ vàng" và "tinh thần bốn tốt" nữa song "tuyên truyền, giáo dục" về quan hệ Việt – Trung vẫn thế, bất kể Trung Quốc không rút lại yêu sách về chủ quyền tại biển Đông, chưa bao giờ chấm dứt những hành động nhằm khẳng định, vùng biển vốn thuộc về người Việt là… của Trung Quốc !
***
Câu hỏi thứ năm người Việt nên đề nghị đảng tổ chức "tuyên truyền, giáo dục" để biết : Khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam tiếp tục bày tỏ thành tâm, thiện ý qua việc cử bà Ngân dẫn đầu một phái đoàn hơn 20 viên chức cao cấp sang thăm Trung Quốc, rồi cử ông Thưởng dẫn thêm một phái đoàn khác bày tỏ quyết tâm "hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa" theo gương Trung Quốc, bất chấp Trung Quốc đang xâm phạm EEZ của Việt Nam nhưng Trung Quốc vẫn không thèm… chứng, vẫn khơi khơi "tố cáo" : "Việt Nam vi phạm quyền chủ quyền của Trung Quốc tại bãi Tư Chính" thì trong mắt đảng, quan hệ Việt – Trung có còn "quý báu" hay không ? Trung Quốc xâm hại chủ quyền quốc gia tới mức nào thì quan hệ Việt – Trung mới hết "quý báu" ?
Tại sao nửa tháng sau khi Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam ở phía Nam biển Đông, lúc dư luận đã sôi sùng sục vì người Việt chỉ có thể tìm biết về diễn biến trên hệ thống truyền thông quốc tế, mạng xã hội thì hệ thống truyền thông chính thức mới lên tiếng, Bộ Ngoại giao mới phản đối ? Sự phản đối mạnh mẽ của Bộ Ngoại giao, của hệ thống truyền thông chính thức, kể cả mượn miệng người ngoài để nói về "nhịn nhục và phẩm giá dân tộc" (6) nhằm "đối ngoại" hay "đối nội" ? "Tố cáo" của Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho thấy, giống như trước nay, "đối ngoại" là hoàn toàn vô ích, làm sao hữu ích khi Trung Quốc hiểu tường tận đảng muốn gì ! Còn "đối nội", đa số dân chúng đều tự cho là không cần phải bày tỏ thái độ của họ nữa ! Xả "áp suất", giảm áp lực dư luận theo phương thức đó lợi hay hại ? Sẽ dùng được bao nhiêu lần ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 30/07/2019
Chú thích :
(1) https://www.voatiengviet.com/a/tq-vn-vi-phạm-quyền-chủ-quyền-bãi-tư-chính-từ-tháng-năm/5018482.html
(2) http://baochinhphu.vn/Doi-ngoai/Chu-tich-Quoc-hoi-tham-chinh-thuc-Trung-Quoc/370155.vgp
Nhiều tổ chức và cá nhân kêu gọi Hà Nội hợp tác với Mỹ đối phó tình hình Biển Đông (Người Việt, 29/07/2019)
Mười tổ chức xã hội dân sự và hàng chục cá nhân đã ký tên trên một bản tuyên bố về Biển Đông, đòi nhà cầm quyền thả tù chính trị và đẩy mạnh hợp tác quốc phòng với Mỹ.
Một cuộc biểu tình của người dân Việt Nam bày tỏ lòng yêu nuớc, chống Trung Quốc. (Hình : BBC)
Trên các mạng xã hội lan truyền một bản "Tuyên bố về Biển Đông" của 10 tổ chức xã hội dân sự độc lập và hàng chục cá nhân đã ký tên, trong đó có nhiều người từng là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam nay đã phản tỉnh.
Bản tuyên bố xuất hiện lúc đang có cuộc đối đầu giữa lực lượng cảnh sát biển, kiểm ngư của Việt Nam với lực lượng hải giám và "dân quân biển" của Trung Quốc trên Biển Đông từ những ngày đầu tháng Bảy, khu vực bãi Tư Chính, thuộc đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam.
Báo chí chính thống của nhà cầm quyền Hà Nội chỉ cho dân chúng biết lờ mờ qua những lời tuyên bố của Bộ Ngoại Giao phản đối Trung Quốc khi đưa tàu khảo sát địa chất đến hoạt động khu vực vừa kể. Nhưng phải theo dõi các nguồn thông tin quốc tế người ta mới biết là các tàu Trung Quốc đến đó để quấy nhiễu, cản trở hoạt động khoan dò dầu khí của Việt Nam tại Lô 6.2.
Bắc Kinh lấy cớ hoạt động của phía Việt Nam nằm trong phạm vi chủ quyền "Lưỡi Bò" ngang ngược của họ trên biển Đông và đòi phía Việt Nam phải tôn trọng dù phán quyết của Tòa Trọng Tài Quốc Tế năm 2016 đã tuyên bố cái 9 vạch "Lưỡi Bò" đó là vô giá trị.
Trước sự việc đang diễn ra và nếu leo thang căng thẳng có thể dẫn đến chiến tranh, các tổ chức xã hội dân sự độc lập tại Việt Nam cũng như các người Việt yêu nước khắp nơi ra tuyên bố kêu gọi nhà cầm quyền Hà Nội "Trả tự do cho tất cả tù nhân lương tâm, sửa các luật phản dân chủ như : luật đất đai, luật báo chí, luật an ninh mạng, ban hành luật lập hội, luật biểu tình… Tiến tới một Nhà nước Việt Nam có thể chế dân chủ pháp quyền phổ quát. Nâng cao sức chiến đấu và lòng trung thành bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Nhân dân của Quân đội, đặc biệt là Hải quân, Cảnh sát biển".
Đồng thời họ kêu gọi "Trong các mối quan hệ với Trung Quốc, đặc biệt là quan hệ kinh tế thương mại, phải hết sức cẩn trọng, đề cao cảnh giác, đặt quyền lợi quốc gia trên hết".
Bản tuyên bố khuyến cáo "Khẩn trương đấy mạnh hợp tác quốc phòng với Mỹ và các nước tôn trọng luật pháp quốc tế và hiện không cưỡng chiếm đất đai biển đảo của Việt Nam nhằm bảo vệ tổ quốc một cách hiệu quả". Bên cạnh đó là "Lên tiếng tố cáo trước Hội đồng Bảo an, Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế việc Trung Quốc xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam ở khu vực bãi Tư Chính, Vũng Mây… vi phạm Công ước của Liên Hiệp Quốc về luật biển (UNCLOS). Khẩn trương chuẩn bị hồ sơ kiện Trung Quốc ra các tòa án quốc tế thích hợp".
Sau cùng họ đòi hỏi nhà cầm quyền Hà Nội "Thông tin thường xuyên và kịp thời diễn biến tình hình biển Đông cho toàn thể nhân dân Việt Nam và thế giới, tranh thủ sự đồng thuận của công luận cho cuộc chiến đấu bảo vệ chủ quyền của Việt Nam. Mặt khác, Nhà nước Việt Nam không được ngăn cản quyền công khai bày tỏ một cách ôn hòa lòng yêu nước, ý chí bảo vệ Tổ quốc của người dân Việt Nam".
Khi Trung Quốc đưa giàn khoan khổng lồ Hải Dương 981 tới phía nam quần đảo Hoàng Sa dò tìm dầu khí, hàng chục ngàn người dân đã biểu tình khắp nơi từ Sài Gòn đến Hà Nội, Bình Dương đến Hà Tĩnh chống bá quyền bành trướng Bắc Kinh.
Một số cuộc biểu tình đã biến thành bạo động, đốt phá hàng trăm cơ sở mà Trung Quốc đầu tư sản xuất tại Việt Nam. Hàng trăm người đã bị nhà cầm quyền kết án tù nặng nề. (TN)
********************
Trung Quốc khoe tàu khảo sát đại dương mới bị nghi sẽ dùng ở Biển Đông (RFI, 28/07/2019)
Trung Quốc hôm 27/07/2019 lại phô trương chiếc Đại Dương Hiệu (Da Yang Hao), một con tàu khảo sát đại dương cỡ lớn được cho là sẽ khai mở một "kỷ nguyên mới" cho việc nghiên cứu biển khơi. Theo giới quan sát chiếc tàu này cũng sẽ là công cụ giúp Bắc Kinh áp đặt yêu sách chủ quyền trên Biển Đông.
Tàu khảo sát Đại Dương Hiệu. Ảnh chụp qua màn hình đài CCTV. Nguồn : CCTV
Trích dẫn truyền thông Trung Quốc, nhật báo Hồng Kông South China Morning Post cho biết chiếc tàu khảo sát mới này của Trung Quốc có trọng tải 4.600 tấn, tầm hoạt động khoảng 14.000 hải lý, chạy được với tốc độ tối đa 16 nút (hải lý/giờ). Con tàu có khả năng thăm dò tài nguyên ở sâu dưới đáy bất kỳ đại dương nào trên thế giới.
Báo chí Trung Quốc không ngần ngại cho rằng con tàu sẽ đưa năng lực thăm dò và nghiên cứu tài nguyên biển của Trung Quốc vào một "kỷ nguyên mới" và sẽ giúp duy trì lợi ích của Bắc Kinh trên các vùng biển quốc tế.
Theo một số nhà quan sát, Bắc Kinh ngày càng tăng cường đội tàu khảo sát đại dương và dùng các chiếc tàu dân sự này để áp đặt yêu sách chủ quyền Trung Quốc trên biển, nhất là ở Biển Đông. Trong bối cảnh đó, tàu Đại Dương Hiệu rất có thể sẽ được triển khai xuống Biển Đông.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã hai lần đội lốt hoạt động dân sự để tìm cách xâm chiếm vùng biển của Việt Nam, một lần vào năm 2014, với việc đưa giàn khoan HD-981 vào vùng biển gần Hoàng Sa, và lần mới đây là triển khai chiếc tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất 8 tại khu vực Bãi Tư Chính gần Trường Sa.
Trả lời tờ SCMP, ông Collin Koh chuyên gia về hàng hải tại Trường Nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam thuộc Đại học Công Nghệ Nanyang ở Singapore, cho rằng nếu chiếc tàu này được triển khai xuống Biển Đông, điều đó sẽ tăng cường sự hiện diện trên biển của Trung Quốc trong khu vực.
Không chỉ là hiện diện đơn thuần, theo chuyên gia Collin Koh, tại Biển Đông, con tàu sẽ còn có nhiệm vụ thu thập những thông tin và dữ liệu hải dương quan trọng, giúp Trung Quốc tăng cường hiểu biết về vùng biển, cho phép Bắc Kinh tối ưu hóa phạm vi các hoạt động dân sự và quân sự trong vùng, qua đó khẳng định thêm yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.
Còn theo ông Tống Trung Bình (Song Zhongping), một nhà bình luận quân sự tại Hồng Kông, việc tăng cường năng lực trên biển trong lãnh vực dân sự rất quan trọng nếu Trung Quốc muốn trở thành một cường quốc hàng hải. Trong chiều hướng đó, chuyên gia này cho rằng hoạt động của chiếc Đại Dương Hiệu sẽ không giới hạn ở Biển Đông.
Trọng Nghĩa
*******************
Trung Quốc khai trương tàu mới : Biển Đông sẽ tiếp tục nóng lên ? (BBC, 27/07/2019)
rung Quốc vừa tổ chức giao nhận một tàu khảo cứu đại dương qui mô mà Bắc Kinh nói là dạng tàu "kỷ nguyên mới" về thám hiểm hàng hải, Tân Hoa Xã đưa tin.
Việc bàn giao tàu đánh dấu kỷ nguyên mới về năng lực thăm dò và nghiên cứu tài nguyên biển của Trung Quốc, theo truyền thông Trung Quốc
Tàu 4.600 tấn này tiếp sức đáng kể cho Bắc Kinh trong nỗ lực khuynh đảo ở khu vực đang có tranh chấp ở Biển Đông, theo giới quan sát.
Bản tin dựa trên hình ảnh từ Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) hôm thứ Bảy 27/07 nói với tốc độ tối đa 16 hải lý/giờ và tầm hoạt động khoảng 14.000 hải lý, tàu Da Yang Hao (Đại Dương Hiệu) có khả năng tiến hành thăm dò tài nguyên tầng sâu ở bất kỳ đại dương nào trên thế giới.
Bản tin nói con tàu Đại Dương Hiệu cũng đại diện cho "đỉnh cao" của công nghệ khảo sát đại dương của Trung Quốc.
"Việc bàn giao tàu đánh dấu kỷ nguyên mới về năng lực thăm dò và nghiên cứu tài nguyên biển của Trung Quốc và [sẽ giúp] duy trì lợi ích của quốc gia trên khu vực biển quốc tế", Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) dẫn lại truyền thông nhà nước Trung Quốc.
Bắc Kinh liên tục xây dựng đội tàu thám hiểm đại dương của mình như một phần trong lập trường ngày càng quyết đoán ở Biển Đông, và các nhà quan sát cho rằng tàu Đại Dương Hiệu có thể được triển khai đến vùng biển đang có tranh chấp.
Collin Koh từ Viện Nghiên cứu Quốc tế S Rajaratnam tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, được SCMP dẫn lời nói rằng nếu tàu được điều đến Biển Đông thì sẽ tăng cường sự hiện diện trên biển của Bắc Kinh trong khu vực, nhưng sự hiện diện này mới là "một phần của câu chuyện".
Tàu được cho là làm nhiệm vụ "nhiều hơn khảo sát" và cũng có các phòng thí nghiệm trên tàu để thực hiện các thí nghiệm nghiên cứu khoa học biển.
"Nhìn chung thì tàu không chỉ làm nhiệm vụ khảo sát mà là tàu nghiên cứu hải dương học. Tàu thường vượt quá nhiệm vụ khảo sát và cũng có các phòng thí nghiệm trên tàu để nghiên cứu khoa học biển", ông Koh nói.
"Nếu được triển khai đến Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông theo cách gọi của Việt Nam), con tàu giúp thể hiện sự hiện diện hàng hải của Trung Quốc. Nhưng ngoài ra việc thu thập thông tin và dữ liệu hải dương quan trọng của tàu sẽ giúp Trung Quốc tăng cường hiểu biết về vùng biển, và điều này sẽ giúp tối ưu hóa phạm vi hoạt động dân sự và quân sự - tựu chung là giúp Trung Quốc khẳng định về các tuyên bố chủ quyền của mình".
Kể từ đầu tháng Bảy, Trung Quốc và Việt Nam đã và đang "đối đầu căng thẳng" tại bãi Tư Chính ở Biển Đông (trong tiếng Anh gọi là Vanguard Bank).
Vào tuần này Hà Nội nói đã thực hiện các hình thức "giao thiệp ngoại giao phù hợp", trao công hàm phản đối và yêu cầu tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc "rút ngay khỏi vùng biển của Việt Nam".
Người phát ngôn của Bộ ngoại giao Lê Thị Thu Hằng gọi sự việc này là 'nghiêm trọng' và nói "Các lực lượng chức năng của Việt Nam triển khai các biện pháp phù hợp, đúng pháp luật".
"Việt Nam coi hoạt động của nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính là vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam", người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam được dẫn lời nói thêm.
Bill Hayton, học giả và cũng là phóng viên BBC, người vừa dự Hội thảo về Biển Đông tại Washington DC của trung tâm CSIS, nói với BBC rằng Trung Quốc, qua vụ Tư Chính, muốn "phủ quyết quyền thăm dò, khai thác dầu khí của các nước ASEAN".
Ông Hayton cũng tin rằng Bắc Kinh muốn "trừng phạt" Việt Nam vì đã bắt đầu công tác thăm dò thương mại"ở vùng mà Trung Quốc cho là thuộc 'đường chữ U' Bắc Kinh nêu ra.
*****************
Biển Đông : Lãnh đạo đối ngoại Hạ Viện Mỹ lên án Trung Quốc xâm lấn Việt Nam (RFI, 27/07/2019)
Vụ Trung Quốc cho tàu vào khảo sát và sách nhiễu giàn khoan dầu của Việt Nam tại khu vực Bãi Tư Chính, phía nam Biển Đông, trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, tiếp tục bị tố cáo. Sau bộ Ngoại Giao Mỹ, ngày hôm qua 26/07/2019, đến lượt Hạ Viện Mỹ lên tiếng. Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Hoa Kỳ đã ra tuyên bố ủng hộ Việt Nam và lên án hành vi "xâm lấn" của Trung Quốc.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Mỹ Eliot L. Engel. Ảnh minh họa
Trong một bản thông cáo về vụ "Trung Quốc can thiệp vào vùng biển do Việt Nam kiểm soát, dân biểu bang New York thuộc đảng Dân Chủ Eliot L. Engel, chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Mỹ trước hết ghi nhận rằng : "Hành vị xâm lấn mới đây của Trung Quốc ở Biển Đông là một minh chứng đáng lo ngại về việc một quốc gia công khai chà đạp luật pháp quốc tế".
Đối với vị dân biểu Mỹ, căn cứ vào Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, các hành động của Trung Quốc "đã cấu thành tội vi phạm chủ quyền và các quyền chính đáng của Việt Nam trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)". Theo nhân vật này, quan trong không kém là hành vi của Trung Quốc cũng đe dọa lợi ích của các công ty Mỹ hoạt động trong khu vực.
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Hoa Kỳ nhắc lại rằng vào tuần trước, đã có nhiều thông tin về việc tàu thăm dò dầu khí Trung Quốc đã tiến vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Chính quyền Việt Nam đã liên tiếp đòi Trung Quốc rút đi nhưng bị Bắc Kinh làm ngơ.
Theo ông Engel : "Kiểu sách nhiễu mà Trung Quốc thực hiện là một mối đe dọa đối với Việt Nam và là bằng chứng cho thấy Trung Quốc sẵn sàng bắt nạt các nước láng giềng. Những sự cố như thế chứng tỏ Trung Quốc đã ngang nhiên coi thường luật pháp và ngoại giao quốc tế.
Bản thông cáo kết luận : "Tôi sát cánh cùng Việt Nam và các đối tác khu vực của Mỹ để lên án hành vị xâm lược này. Cộng đồng quốc tế phải tiếp tục duy trì trật tự dựa trên luật lệ và luật pháp quốc tế".
Người phụ trách Ủy ban Đối ngoại Hạ Viện Mỹ đã kêu gọi Trung Quốc "lập tức rút ngay mọi tàu thuyền ra khỏi lãnh hải của các nước láng giềng và chấm dứt các chiến thuật bắt nạt bất hợp pháp đó".
Trọng Nghĩa
*******************
Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ lên án Trung Quốc, ủng hộ Việt Nam về Biển Đông (VOA, 27/07/2019)
Dân biểu Eliot L. Engel, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, hôm 26/7 ra tuyên bố về việc Trung Quốc "can thiệp vào vùng biển do Việt Nam kiểm soát", trong đó ông "lên án Trung Quốc" và bày tỏ ủng hộ Việt Nam.
Dân biểu Eliot L. Engel, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ
Mở đầu tuyên bố của mình, ông Engel cho rằng sự hung hăng của Trung Quốc gần đây ở Biển Đông là "một minh chứng đáng lo ngại về một quốc gia công khai xem thường luật pháp quốc tế".
Vị Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ khẳng định là chiểu theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển, các hành động của Trung Quốc "cấu thành sự vi phạm chủ quyền của Việt Nam và các quyền hợp pháp của Việt Nam trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)".
Bên cạnh đó, ông Engel cũng lưu ý rằng điều quan trọng không kém là hành vi của Trung Quốc "đe dọa lợi ích của các công ty Hoa Kỳ hoạt động trong khu vực".
Tin tức của các báo đài khác nhau trong tuần qua cho biết các tàu thăm dò dầu khí của Trung Quốc hoạt động ở Bãi Tư Chính thuộc vùng EEZ của Việt Nam. Về phần mình, Việt Nam nhiều lần yêu cầu Trung Quốc rút các tàu đó ra, song Trung Quốc bỏ ngoài tai lời yêu cầu này.
Trước diễn biến như vậy, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Eliot L. Engel bình luận trong tuyên bố của mình rằng động thái quấy rối hiện nay của Trung Quốc là "mối đe dọa đối với Việt Nam", đồng thời cũng là bằng chứng cho thấy Trung Quốc "sẵn sàng bắt nạt các nước láng giềng".
Ông Engel nhấn mạnh thêm rằng những sự cố như thế này chứng tỏ Trung Quốc "ngang nhiên coi thường luật pháp và ngoại giao quốc tế".
Vị Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ đưa ra thông điệp rõ ràng trong phần cuối tuyên bố : "Tôi đứng về phía Việt Nam và các đối tác trong khu vực của chúng ta để lên án sự hung hăng này". Vị dân biểu Mỹ đưa ra lời kêu gọi Trung Quốc "rút ngay lập tức tất cả các tàu khỏi lãnh hải của các nước láng giềng và chấm dứt các chiến thuật bắt nạt bất hợp pháp này".
Ông Engel cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế "phải tiếp tục duy trì trật tự dựa trên các quy định, và duy trì luật pháp quốc tế".
*********************
Hành động của Trung Quốc 'đẩy Việt Nam vào vòng tay của Mỹ' (VOA, 27/07/2019)
Trung Quốc và Việt Nam lẽ ra là những đối tác tự nhiên của nhau bởi vì hai nước chia chung ý thức hệ cộng sản, nhưng theo một chuyên gia của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore (ISEAS Yusof Ishak) thì những hành động của Bắc Kinh trên Biển Đông đang đẩy Việt Nam, một nước cựu thù trở thành một đồng minh của Mỹ.
Tư liệu : Bộ ngoại giao Việt Nam tuyên bố về biển Đông trên Twitter (@PressDept_MoFA)
Đó là ý kiến của Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore (ISEAS Yusof Ishak) trong một bài bình luận đăng trên báo South China Morning Post ngày 25/7/2019.
Bài báo lược qua những diễn biến mới đây trên Biển Đông.
Đối đầu trên biển
Căng thẳng không ngừng leo thang giữa hai nước anh em xã hội chủ nghĩa sau khi Trung Quốc điều tàu khảo sát địa chất Hải dương 8 vào hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam, cản trở các hoạt động thăm dò dầu khí của Việt Nam liên doanh với các nước khác trên các vùng biển thuộc thềm lục địa Việt Nam, theo định nghĩa của Công ước Quốc tế về Luật biển 1982.
Hà nội tố cáo Bắc Kinh xâm phạm chủ quyền của Việt Nam tại bãi Tư Chính, lọt thỏm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý được quốc tế công nhận, trong khi Bắc Kinh vẫn đơn phương tuyên bố chủ quyền trên hầu hết diện tích Biển Đông.
Việt Nam lần này phản ứng mạnh mẽ và công khai một cách bất thường. Một mặt gửi tàu cảnh sát biển tới bãi Tư Chính để thách thức tàu hải cảnh Trung Quốc, mặt khác chính thức phản đối Trung Quốc, và còn kêu gọi "tất cả các bên liên quan trong cộng đồng quốc tế hãy góp phần duy trì trật tự, hòa bình và ổn định trên Biển Đông".
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê thị Thu Hằng cho biết Việt Nam đã liên lạc với phía Trung Quốc và "mạnh mẽ đòi Trung Quốc phải ngưng mọi hoạt động bất hợp pháp, rút tàu ra khỏi các vùng biển của Việt Nam".
Ngày hôm sau, dường như để đáp ứng lời kêu gọi của phía Việt Nam, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ra tuyên bố bày tỏ quan tâm về "hành động cậy mạnh đe dọa Việt Nam và ngăn cản các hoạt động từ lâu của Việt Nam, thăm dò và khai thác tài nguyên dầu khí ở Biển Đông". Tuyên bố của Mỹ hối thúc Bắc Kinh hãy "ngưng hành vi bắt nạt của mình và tự chế, tránh các hoạt động có tính cách khiêu khích và gây bất ổn".
Tuyên bố của Mỹ muốn chỉ ra rằng các quyền lợi của Hà nội và Washington giờ đã tụ về một điểm. Hai bên đều muốn thách thức các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông, mà cả hai nước cho là quá tham lam. Việt Nam lẽ đương nhiên muốn bảo vệ chủ quyền và các lợi ích hàng hải của mình trong Biển Đông, trong khi Hoa Kỳ đang tìm cách kiềm hãm cao vọng bành trướng của Trung Quốc trong khu vực, thách thức vị thế cường quốc số 1 của Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp, nhà nghiên cứu thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore. (Facebook)
Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp đặt nghi vấn về tính hợp lý của chính sách đối ngoại của Trung Quốc, ông nói vào thời điểm khi mà cường quốc đang lên ở Châu Á cần đến các nước bạn và đồng minh để đối phó với những sự đối đầu của Hoa Kỳ, thì Bắc Kinh lại đẩy Việt Nam ra xa, vào vòng tay của Mỹ.
Ông đặt câu hỏi, tại sao Việt Nam phải cân nhắc những sự nhạy cảm về an ninh của Trung Quốc, trong khi nước này không lý gì tới những quan tâm an ninh chính đáng của Việt Nam ? Trong khi đó thì Hoa Kỳ đang mở rộng vòng tay, mời gọi Việt Nam tham gia một cấu trúc an ninh liên kết khu vực, có thể giúp Việt Nam mặc cả với Trung Quốc và được hưởng những lợi ích qua các nỗ lực của Hoa Kỳ tăng sức cho các đối tác khu vực, về cả mặt kinh tế lẫn quân sự, để kiềm hãm Trung Quốc.
Nguy cơ xung đột
Hệ thống truyền thông ABC của Úc bày tỏ lo ngại về nguy cơ xung đột bùng nổ trong khu vực vì những sự xung đột ở cả Biển Đông và biển Hoa Đông. Bài báo "‘Ready to fight’ : Tensions escalate in South China Sea", tạm dịch "Sẵn sàng úng chiến : Căng thẳng leo thang ở Biển Đông" đăng ngày 26/7, viết :
"Châu Á đã nhảy vọt một bước tới gần thảm họa. Máy bay chiến đấu của 4 nước đối đầu nhau trên không phận một hòn đảo đang tranh chấp. Việt Nam đang thách thức một tàu trinh sát có hành vi khiêu khích của Trung Quốc, và Philippines kêu gọi Hoa Kỳ, nước đã ký hiệp ước phòng vệ hỗ tương, hãy bảo vệ Philippines".
********************
Việt Nam hy vọng Mark Esper thúc đẩy quan hệ quốc phòng Việt – Mỹ (VOA, 26/07/2019)
Hôm 25/7, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng bày tỏ hy vọng tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper sẽ thúc đẩy quan hệ quốc phòng với Việt Nam.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và ông Mark Esper, hôm 25/7/2019.
VNExpress dẫn lời bà Hằng nói : "Chúng tôi mong trên cương vị mới, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ sẽ tiếp tục đóng góp vào quan hệ giữa hai nước, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng".
Bà Hằng cho biết thêm : "Quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ đang phát triển tốt đẹp trên nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực an ninh quốc phòng".
Hôm 23/7, ông Esper được Thượng viện Hoa Kỳ phê chuẩn với tỷ lệ 90-8 sau gần bảy tháng xáo trộn lãnh đạo tại Ngũ Giác Đài kể từ khi quyền Bộ trưởng Patrick Shanahan bất ngờ từ chức hồi tháng 6.
Năm nay 55 tuổi, ông Esper từng phục vụ quân đội và cũng từng phục vụ trong chính quyền của cựu Tổng thống George W. Bush. Ông trở thành Bộ trưởng lục quân kể từ tháng 11/2017.
Kể từ khi ông Jim Mattis từ chức vào tháng 12 năm ngoái vì khác biệt trong quan điểm chính sách với ông Trump, Lầu Năm Góc vẫn chưa có ông chủ chính thức. Nhiều thành viên của Quốc hội và hai đảng đã thúc giục ông Trump phải nhanh chóng tìm người cho vị trí này.
Trong thời gian giữ chức người đứng đầu Lầu Năm Góc, ông Mattis đã hai lần đến thăm Việt Nam.
Theo VnExpress, hợp tác quốc phòng Việt - Mỹ không ngừng gia tăng trong thời gian gần đây. Việt Nam năm 2017 tiếp nhận một tàu tuần tra 3.250 tấn của lực lượng Tuần duyên Mỹ và biên chế vào Cảnh sát biển Việt Nam.
Trong hai năm qua, Mỹ cũng đã chuyển giao tổng cộng 12 xuồng tuần tra Metal Shark cho Cảnh sát biển Việt Nam.
Đô đốc Phil Davidson, chỉ huy Bộ tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương (USINDOPACOM), hồi tháng 2 cho biết Washingtion có thể chuyển giao cho Việt Nam thêm một tàu tuần tra của Tuần duyên Mỹ, cùng một số máy bay không người lái (UAV) ScanEagle và phi cơ huấn luyện sơ cấp T-6 Texan II.
Hôm 1/6, Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận tập đoàn Boeing đã được giao hợp đồng chế tạo 6 UAV ScanEagle cho chính phủ Việt Nam, cũng như cung cấp linh kiện phụ tùng, huấn luyện và cử chuyên gia hỗ trợ kỹ thuật.
Việt Nam yêu cầu Trung Quốc lập tức rút tàu ra khỏi bãi Tư Chính (RFI, 25/07/2019)
Hà Nội hôm 25/07/2019 yêu cầu Trung Quốc "rút ngay lập tức" chiếc tàu Hải Dương Địa Chất 8 đang thăm dò trái phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng. Ảnh họp báo ngày 25/07/2019. Reuters/Kham
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng hôm nay tuyên bố : "Việt Nam đã có nhiều biện pháp ngoại giao phù hợp, trao công hàm phản đối cho phía Trung Quốc, các lực lượng chức năng Việt Nam đã triển khai các biện pháp theo đúng pháp luật. Chúng tôi yêu cầu Trung Quốc rút ngay lập tức các tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam".
Bà Lê Thị Thu Hằng khẳng định : "Việt Nam kiên quyết, kiên trì bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán, đúng theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế".
Đây là lần thứ ba trong vòng 10 ngày qua Hà Nội lên tiếng phản đối việc Trung Quốc xâm phạm vùng biển Việt Nam, và ngày càng tỏ ra kiên quyết hơn.
Giáo sư Ryan Martinson, trường Hải Chiến Hoa Kỳ hôm nay 25/7 ghi nhận tàu Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 vẫn tiếp tục hoạt động tại bãi Tư Chính, ngoài ra còn có thêm sự hiện diện của một tàu hải cảnh Trung Quốc 5.000 tấn mang số hiệu 3501.
Báo chí trong nước cho biết thêm, giàn khoan Hakuryu-5 đang hoạt động tại lô 06.1 bể Nam Côn Sơn ngoài khơi thềm lục địa Việt Nam sẽ kéo dài hoạt động thêm một tháng rưỡi, đến hết ngày 15/9, thay vì rút đi vào ngày 30/7 như dự kiến. Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải miền Nam đề nghị tàu bè cần di chuyển cách xa giàn khoan.
Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), tàu Hải Dương Địa Chất 8 của Cục Địa Chất Trung Quốc từ ngày 3/7 thăm dò tại khu vực bãi Tư Chính, nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa Việt Nam.
Cũng theo CSIS, trước khi phát hiện được chiếc thăm dò tàu này, các tàu tuần duyên cỡ lớn trang bị vũ khí hạng nặng của Trung Quốc cũng đã lao thẳng vào giữa hai tàu Việt Nam đang bảo vệ một giàn khoan Rosneft liên doanh với Nga tại lô 06.1 một cách nguy hiểm, nhằm đe dọa.
Cuối tuần rồi Hoa Kỳ đã yêu cầu Trung Quốc và đội ngũ "dân quân biển" chấm dứt việc quấy nhiễu hoạt động khai thác dầu khí của các nước khác tại Biển Đông. Bắc Kinh tố cáo Washington "vu khống".
Thụy My
****************
Chống Trung Quốc ở Biển Đông : Việt Nam làm gương cho Duterte ? (RFI, 25/07/2019)
Trong những ngày qua, thời sự Biển Đông nổi cộm với vụ Trung Quốc vào đầu tháng cho tàu vào khảo sát khu vực Bãi Tư Chính gần Trường Sa, đồng thời sách nhiễu tàu tiếp tế phục vụ cho một giàn khoan dầu cho Việt Nam. Đây là khu vực nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Chính quyền Việt Nam đã lập tức cho tàu chấp pháp của mình ra ngăn chặn, và đã công khai lên tiếng đòi Trung Quốc rút tàu đi.
Một tầu hải cảnh Trung Quốc (trắng) gần một con tầu của cảnh sát biển Việt Nam tại Biển Đông, khoảng 210 km (130 hải lý) ngoài khơi Việt Nam, ngày 14/05/2014. Reuters / Nguyễn Minh
Trong lúc Việt Nam có phản ứng dứt khoát nhằm ngăn chặn các hoạt động của Trung Quốc, Philippines, một nước Đông Nam Á khác mà vùng đặc quyền kinh tế (gần đây nhất là tại khu vực Bãi Cỏ Rong) bị Trung Quốc xâm phạm, lại không nói gì. Thậm chí, trong thông điệp gởi toàn quốc hôm 22/07/2019, tổng thống Duterte lại công khai nhắc lại quan điểm "chủ bại" của ông khi cho rằng Trung Quốc đã "chiếm hữu và kiểm soát" được Biển Đông rồi, sức mạnh quân sự của Trung Quốc lại hùng hậu hơn Philippines gấp bội, vì thế không nên đụng với Bắc Kinh.
Trước hai cách phản ứng chống lại các hành động áp đặt yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, nhiều chuyên gia đã cho rằng, thay vì có phản ứng khiếp nhược trước Bắc Kinh trên vấn đề Biển Đông, Manila nên học tập cách ứng phó của Việt Nam.
Thói thường của Trung Quốc : Mềm nắn, rắn buông
Trong bài viết : "Malaysia và Việt Nam cho thấy là Philippines có thể kháng lại Trung Quốc - Malaysia, Vietnam show PH can stand up to China", tờ báo mạng Philippines Rappler ngày 23/07/2019 đã trích lời chuyên gia Gregory Poling, giám đốc cơ quan Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Quốc Tế và Chiến Lược (CSIS) tại Washington, cho rằng : "Khi các nước có yêu sách chủ quyền (trên Biển Đông) chủ động vùng lên và không để mình bị hù dọa, trong đa số trường hợp, Bắc Kinh đều lùi bước, thay vì dùng võ lực".
Ghi nhận trước tiên của tờ Rappler là Malaysia và Việt Nam vẫn tiếp tục các hoạt động dầu khí ở Biển Đông bất chấp các cuộc chạm trán căng thẳng với tàu Hải Cảnh Trung Quốc trong vùng biển của mình. Điều đó cho thấy là Philippines có thể chống lại các hoạt động xâm lược của Trung Quốc khi Bắc Kinh cho thăm dò dầu khí ở Biển Đông (mà Manila đã cải tên thành Biển Tây Philippines).
Trả lời phỏng vấn của trang mạng Rappler, ông Poling nêu bật sự kiện là cuộc đối đầu giữa Việt Nam và Malaysia với Trung Quốc hiện đang diễn ra gần các giàn khoan dầu nằm ở bên trong vùng đặc quyền kinh tế của hai nước Đông Nam Á.
Dù bị Trung Quốc sách nhiễu, giàn khoan Việt Nam vẫn hoạt động
Liên tưởng đến khu vực Bãi Cỏ Rong (Reed Bank) của Philippines, được cho là có trữ lượng dầu khá lớn mà Manila rất muốn khai thác, chuyên gia Mỹ cho rằng nếu thúc đẩy việc thăm dò khu vực này mà không được phép của Trung Quốc, thì chắc chắc Philippines sẽ bị "những kiểu sách nhiễu tương tự".
Bãi Cỏ Rong là một khu vực ở phía đông bắc quần đảo Trường Sa, trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, hiện do Manila kiểm soát, nhưng bị Bắc Kinh đòi chủ quyền.
Diễn biến tình hình hiện nay giữa Malaysia và Việt Nam với Trung Quốc, theo ông Poling, có thể giúp cho Philippines một bài học : Đó là "trong cả hai trường hợp Malaysia và Việt Nam, hành vi quấy rối của Trung Quốc đã không thể ngăn các giàn khoan Malaysia và Việt Nam hoạt động".
Duterte cần học cách phản ứng cứng rắn của Aquino và Việt Nam
Nhận định về các hành vi quấy nhiễu của Trung Quốc nhắm vào Việt Nam và Malaysia, giám đốc AMTI cho rằng điều đó cho thấy là chiến lược của Trung Quốc chỉ là sách nhiễu và hù dọa chứ không phải là dùng võ lực.
Trong chiều hướng đó, ông Poling khẳng định rằng nếu bị kháng cự, Bắc Kinh sẽ lùi bước. Chuyên gia Mỹ nhắc lại rằng vào năm 2014, thời tổng thống Aquino, chính quyền Philippines đã chống lại việc Trung Quốc phong tỏa Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal, mà người Philippines gọi là Ayungin), và "đó là điều mà chính quyền Malaysia và Việt Nam đang làm".
Không chống lại Trung Quốc sẽ phải trả giá
Theo các nhà phân tích, nếu không làm gì để chống lại các hành vi sách nhiễu của Trung Quốc, Philippines tất nhiên sẽ phải trả giá.
Theo Rappler, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã nhiều lần tuyên bố rằng Trung Quốc sẽ sẵn sàng gây chiến với Philippines nếu nước này khẳng định quyền của mình ở Biển Đông. Đối với các chuyên gia, đây là một lập luận sai lạc. Mặc dù vậy, ông Duterte tiếp tục nhắc lại các mối đe dọa về nguy cơ chiến tranh với Trung Quốc mà Philippines chắc chắn sẽ bị thảm bại trong bài diễn văn gởi toàn quốc hôm 22 tháng 7 vừa qua.
Theo ông Poling, cho dù việc Philippines tiếp tục khẳng định chủ quyền của mình ở Biển Đông hàm chứa một số rủi ro, nhưng Manila sẽ phải trả giá nặng nề hơn khi từ bỏ việc khẳng định các quyền hợp pháp của mình trong vùng biển của mình.
Chuyên gia Mỹ xác định nguyên văn như sau : "Cách tốt nhất để giảm thiểu rủi ro không phải là không làm gì cả, mà là củng cố thêm quan hệ liên minh với Hoa Kỳ, làm cho rõ rằng bất kỳ một cuộc tấn công nào của Trung Quốc vào Philippines sẽ dẫn đến sự can thiệp của Mỹ, đồng thời bền bỉ khẳng định chủ quyền của mình để Trung Quốc hiểu rằng bắt nạt sẽ không có kết quả".
Lời kết luận của ông Poling rất rõ ràng khi ông nhắc đến cách đối phó của Việt Nam : "Người ta sẽ không bao giờ nghe thấy các quan chức Việt Nam công khai than thở rằng họ không thể khẳng định các quyền của nước họ, vì họ không thể chiến đấu chống lại Trung Quốc. Ngược lại là khác, người Việt Nam đã chiến đấu chống Trung Quốc, đồng thời cho rằng bản thân Trung Quốc cũng không muốn chiến tranh như mọi nước khác".
Biển Đông : Bắc Kinh không đối xử được với Hà Nội như với Philippines
Khác biệt trong đối sách Trung Quốc của Việt Nam và Philippines cũng đã được nhật báo Mỹ Forbes chú ý khi vừa xuất hiện những thông tin đầu tiên về vụ Việt Nam đưa tàu ra ngăn chặn tàu Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính.
Trong bài viết ngày 13/07 mang tựa "Biển Đông : Bắc Kinh không thể đối xử với Việt Nam như là đối với Philippines - Beijing Shouldn't Treat Vietnam Like The Philippines", tờ báo Mỹ đã đăng ý kiến riêng của chuyên gia Panos Mourdoukoutas, công tác viên của Forbes.
Theo chuyên gia này, Bắc Kinh cũng muốn áp dụng chính sách chiêu dụ Hà Nội như đã thành công khi thuyết phục được ông Duterte "trở cờ", và lặng thinh nhìn Trung Quốc hoành hành tại vùng biển mà Manila tuyên bố chủ quyền. Thế nhưng Bắc Kinh đã thất bại.
Theo ông Mourdoukoutas, liên quan đến tranh chấp Biển Đông, chính sách chiêu dụ của Bắc Kinh không thành công với Việt Nam, và Hà Nội không xem Bắc Kinh là một người "bạn", giống như cách mà Tổng thống Rodrigo Duterte đã bày tỏ. Điều này đã được thấy khi Việt Nam triển khai lực lượng để đối đầu với tàu Trung Quốc thâm nhập vào vùng biển mà Bắc Kinh tranh chấp với Hà Nội.
Trọng Nghĩa
Biển Đông : Mỹ tố cáo Bắc Kinh khiêu khích, yêu cầu chấm dứt quấy nhiễu (RFI, 20/07/2019)
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm nay 20/07/2019 bày tỏ quan ngại về "những hành động khiêu khích liên tục" của Trung Quốc nhắm vào các hoạt động khai thác dầu khí của các nước láng giềng ở Biển Đông, đặc biệt là tại vùng biển được Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Một tàu hải cảnh Trung Quốc gần một tàu của cảnh sát biển Việt Nam trên Biển Đông ngày 14/05/2014. Reuters/Nguyen Minh/Files
Trong thông cáo hôm nay được AFP và Reuters trích dẫn, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, bà Morgan Ortagus nhận định : "Những vụ khiêu khíchlặp đi lặp lại của Trung Quốc nhằm ngăn trở việc triển khai các hoạt động dầu khí ngoài khơi các nước khác đang đe dọa an toàn năng lượng của khu vực".
Bản thông cáo nhắc nhở, như ngoại trưởng Mike Pompeo đã "lưu ý" hồi đầu năm, "Trung Quốc với các biện pháp cưỡng bức đã ngăn chận các nước thành viên ASEAN tiếp cận nguồn năng lượng trị giá trên 2.500 tỉ đô la".
Cụ thể hơn, bà Ortagus tố cáo Bắc Kinh "sử dụng lực lượng dân quân biển để gây áp lực và đe dọa các quốc gia khác". Hoa Kỳ "kiên quyết phản đối việc cưỡng bức và đe dọa của bất kỳ bên nào nhằm khẳng định yêu sách lãnh thổ". Washington cũng yêu cầu Bắc Kinh "chấm dứt việc quấy nhiễu này".
Hôm qua Việt Nam tố cáo một tàu khảo sát của Trung Quốc mang tên Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 cùng với các tàu hộ tống đã xâm nhập bất hợp pháp vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, và trong suốt nhiều ngày đã tiến hành khoan thăm dò ở bãi Tư Chính gần quần đảo Trường Sa. Tàu tuần duyên Trung Quốc còn hung hăng đe dọa các tàu Việt Nam bảo vệ giàn khoan do Rosneft khai thác ở lô dầu 06.1.
Trước đó vài ngày, Trung Quốc tuy không xác nhận vụ xâm nhập, khẳng định vùng biển thuộc "chủ quyền" của mình – mặc dù yêu sách "đường lưỡi bò" cách đây đúng ba năm (ngày 12/07/2016) đã bị Tòa án Trọng tài Thường trực La Haye bác bỏ vì không có cơ sở pháp lý.
Trên Twitter hôm nay, giáo sư về Luật Biển quốc tế James Kraska của trường Hải Chiến Hoa Kỳ bình luận về sự kiện ở bãi Tư Chính : "Vi phạm trắng trợn UNCLOS ! Việt Nam nên kiện Trung Quốc theo phụ lục VII của Công ước, sẽ thắng".
Thụy My
**************
Mỹ đả kích Trung Quốc 'bắt nạt' Việt Nam giữa tranh cãi về tàu khảo sát (VOA, 20/07/2019)
Mỹ hôm thứ Bảy lên án Trung Quốc bằng những lời lẽ đanh thép, cáo buộc nước này có "hành vi bắt nạt" và "làm suy yếu hòa bình và an ninh" khu vực giữa lúc tàu khảo sát địa chất của Trung Quốc tiếp tục hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam ở phía nam Biển Đông.
Sự xuất hiện của tàu thám hiểm "Hải Dương Địa Chất 8" trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam đã khơi ra phản ứng quyết liệt từ Hà Nội. (Ảnh : Cục Điều tra Địa chất Trung Quốc)
Thông cáo dài của Bộ Ngoại giao Mỹ cho thấy một sự ủng hộ gần như rõ ràng đối với Việt Nam trong một tranh cãi gay gắt với nước láng giềng và thể hiện lập trường mạnh mẽ của Mỹ về vụ việc được nói là tàu Trung Quốc cản trở hoạt động dầu khí của các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.
Sự xuất hiện của tàu Hải Dương Địa Chất 8 gần Bãi Tư Chính khơi ra phản ứng quyết liệt từ Việt Nam kể từ khi tin tức loan đi hồi tuần trước cho biết các tàu của lực lượng hải cảnh của Việt Nam và Trung Quốc đã đối đầu ở khu vực này trong suốt một tuần gần một lô dầu thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, gợi nhớ đến một vụ đối đầu căng thẳng khác vào năm 2014 liên quan đến một giàn khoan của Trung Quốc gây nên biểu tình bạo động ở Việt Nam.
Mỹ, nước không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông nhưng luôn khẳng định quyền tự do hàng hải ở đây, đã nhiều lần chỉ trích Trung Quốc về những hành động ngày càng quyết đoán nhằm xác lập chủ quyền rộng lớn trong vùng biển mà Việt Nam và một số nước khác có tranh chấp với Trung Quốc.
"Hoa Kỳ lo ngại về những bản tin về sự can thiệp của Trung Quốc vào các hoạt động dầu khí ở Biển Nam Trung Hoa [Biển Đông], bao gồm các hoạt động thăm dò và sản xuất từ lâu nay của Việt Nam", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus nói trong một phát biểu sáng thứ Bảy.
"Những hành động khiêu khích liên tục của Trung Quốc nhắm vào việc phát triển dầu khí ngoài khơi của các nước có tuyên bố chủ quyền khác đe dọa an ninh năng lượng trong khu vực và làm suy yếu thị trường năng lượng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở".
Thông cáo nói thêm :
"Việc Trung Quốc cải tạo và quân sự hóa các tiền đồn đang tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa, cùng với những nỗ lực khác để khẳng định các yêu sách hàng hải bất hợp pháp ở Biển Nam Trung Hoa, bao gồm việc sử dụng dân quân hàng hải để hăm dọa, cưỡng ép và đe dọa các quốc gia khác, làm suy yếu hòa bình và an ninh của khu vực.
"Áp lực gia tăng của Trung Quốc đối với các nước ASEAN chấp nhận các điều khoản của Bộ Quy tắc Ứng xử tìm cách hạn chế quyền của họ hợp tác với các công ty bên thứ ba hoặc các nước, càng để lộ ra thêm ý định khẳng định quyền kiểm soát tài nguyên dầu khí ở Biển Đông.
"Mỹ kiên quyết phản đối sự cưỡng ép và đe dọa của bất kì nước tuyên bố chủ quyền nào nhằm khẳng định các yêu sách lãnh thổ hoặc hàng hải của mình.
"Trung Quốc nên chấm dứt hành vi bắt nạt và kiềm chế thực hiện loại hoạt động khiêu khích và gây bất ổn này.
Cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng ngày thứ Sáu cũng đưa ra phát biểu tương tự nhắm vào Trung Quốc dù không nhắc cụ thể tới vụ tranh chấp với Việt Nam. "Hành vi cưỡng ép của Trung Quốc đối với các nước láng giềng Đông Nam Á là phản tác dụng và đe dọa hòa bình & ổn định trong khu vực", ông viết trên Twitter.
*****************
Hoa Kỳ yêu cầu Trung Quốc dừng hành động bắt nạt tại Biển Đông (RFA, 20/07/2019)
Hoa Kỳ vào ngày 20 tháng 7 mạnh mẽ yêu cầu Trung Quốc cần ngưng ngay hành động bắt nạt và can thiệp với hoạt động theo dạng khiêu khích và gây bất ổn tại Biển Đông
Phát ngôn nhân Morgan Ortagus của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ( ảnh chụp ngày 10/6/2019) - AFP
Phát ngôn nhân Morgan Ortagus của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ trong thông cáo đưa ra nhắc lại điều mà Ngoại trưởng Mike Pompeo nói hồi đầu năm rằng bằng việc chặn đứng phát triển ở Biển Đông thông qua các biện pháp bắt nạt, Trung Quốc ngăn không để các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) tiếp cận những nguồn năng lượng tái tạo dự trữ lên đến hơn 2,5 ngàn tỷ đô la. Đặc biệt hoạt động thăm dò và sản xuất dầu khí của Việt Nam bị Trung Quốc cản trở với những hành vi bắt nạt.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ dù không nêu rõ những hành động cản trở của Trung Quốc diễn ra cụ thể khi nào, nhưng theo Cơ quan này thì hành động như thế của Trung Quốc đe dọa đến hòa bình và an ninh khu vực.
Thông cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lặp lại việc Trung Quốc tiến hành cải tạo và quân sự hóa những đảo đá tiền tiêu ở Biển Đông, cùng với các nổ lực khác nhằm khẳng định tuyên bố chủ quyền phi pháp tại khu vực biển này, bao gồm việc sử dụng lực lượng dân quân biển để trấn áp, dọa nạt, đe nẹt những quốc gia khác làm phương hại đến hòa bình và an ninh khu vực.
Hoa Kỳ mạnh mẽ phản đối việc cưỡng bức, đe dọa bởi bất cứ quốc gia nào nhằm khẳng định tuyên bố chủ quyền và quyền hàng hải tại Biển Đông.
****************
Trung Quốc không phản hồi kêu gọi của Hoa Kỳ về thảo luận khủng hoảng ở Biển Đông (RFA, 19/07/2019)
Trung Quốc không có phản hồi nào trước đề nghị của Hoa Kỳ về thiết lập một cơ chế thảo luận về khủng hoảng ở Biển Đông, trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường hoạt động quân sự tại vùng biển này.
Một tàu tuần duyên của Việt Nam (bìa phải) cố gắng duy chuyển giữa các tàu tuần duyên Trung Quốc gần một giàn khoa dầu của Trung Quốc được lấp đặt tại khu vực biển tranh chấp ở Biển Đông. Hình chụp ngày 14/05/14. AFP
Đô đốc Philip Davidson, Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ cho biết thông tin vừa nêu tại Diễn đàn An ninh Aspen, diễn ra vào 18 tháng 7, ở Bang Colorado, thảo luận về ảnh hưởng gia tăng quân sự của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương.
Đô đốc Philip Davidson nói rằng Bắc Kinh và Washington hiện có "đối thoại đang tiếp diễn" ở cấp độ quân sự, nhưng cần có một cơ chế thảo luận về khủng hoảng để giảm bớt nguy cơ tính toán sai lầm. Đô đốc Philip Davidson nhấn mạnh rằng Trung Quốc và Hoa Kỳ đang tham gia ở cấp độ quân sự và Hoa Kỳ đã đưa ra một yêu cầu cho cơ chế thảo luận về khủng hoảng với Trung Quốc trong vấn đề kiểm soát ở Biển Đông, tuy nhiên Bắc Kinh chưa hề phản hồi lời kêu gọi của Washington.
Hoa Kỳ và Trung Quốc bất đồng quan điểm liên quan việc triển khai quân sự đến khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Bắc Kinh luôn phản đối các cuộc trập trận quân sự vì mục tiêu bảo vệ tự do hàng hải ở vùng biển này, trong lúc các quốc gia Đông Nam Á có tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc quan ngại về sự tăng cường quân sự của Bắc Kinh tại đó.
Cảnh báo của Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc Philip Davidson vừa được đưa ra ngay sau khi Mạng báo South China Morning Post, vào ngày 17 tháng 7 dẫn phân tích của Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải (AMTI) thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược & Quốc Tế (CSIS) ở thủ đô Hoa Kỳ cho rằng nguy cơ đụng độ giữa tàu Trung Quốc với tàu của Việt Nam và Malaysia tăng cao tại Biển Đông trong những tuần gần đây khi mà Trung Quốc cố cản trở hoạt động thăm dò dầu khí của hai nước này ở khu vực đó.
AMTI nêu rõ Bắc Kinh thể hiện ý muốn này càng tăng qua việc sử dụng vũ lực và đe dọa nhằm cản trở mong ước thăm thăm dò dầu khí của các nước láng giềng. Căng thẳng mới nhất diễn ra suốt hai tuần qua kể từ lúc tàu thăm dò Hải Dương 8 của Trung Quốc đi qua khu vực hai lô dầu khí nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Việt Nam hôm ngày 3 tháng 7.
Chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, Đô đốc Philip Davidson, tại Diễn đàn An ninh Aspen xác nhận rằng Washington cam kết tiếp tục hiện diện ở vùng biển tranh chấp Biển Đông, và cam kết này không phải là để khẳng định các yêu sách của Hoa Kỳ mà nhằm giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình và giữ gìn trật tự dựa theo luật pháp quốc tế.
*****************
Mỹ đòi Trung Quốc 'dừng thái độ bắt nạt' nước khác ở Biển Đông (BBC, 20/07/2019)
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm thứ Bảy 20/7/2019 lên tiếng trước các tường thuật có nội dung nói Trung Quốc can thiệp vào các hoạt động dầu khí tại Biển Đông, bao gồm cả các hoạt động thăm dò, khai thác mà Việt Nam đã tiến hành từ lâu nay.
Các lực lượng của Việt Nam hồi 5/2014 đã phải đối đầu với nhiều tàu thuyền Trung Quốc khi Bắc Kinh đưa Giàn khoan HD-981 vào vùng biển mà Việt Nam nói là thuộc lãnh thổ của mình
"Các hành động khiêu khích lặp đi lặp lại của Trung Quốc nhắm vào hoạt động dầu khí ngoài khơi của các quốc gia khác có tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông đang đe dọa tới an ninh năng lượng khu vực và làm suy yếu thị trường năng lượng tự do và cởi mở tại Ấn Độ-Thái Bình Dương", Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói trong một tuyên bố.
Bộ Ngoại giao cũng nói rằng việc Trung Quốc gia tăng áp lực lên các nước ASEAN trong việc hạn chế quyền của các nước này trong việc hợp tác với các bên thứ ba cho thấy Bắc Kinh đang muốn xác quyết quyền kiểm soát của mình đối với các nguồn trữ liệu dầu khí tại Biển Đông.
Hồi tháng 3/2018, Việt Nam đã yêu cầu đối tác Repsol ngừng dự án ở lô 07/03 thuộc mỏ Cá Rồng Đỏ, ngoài khơi Vũng Tàu.
Giới quan sát khi đó cho rằng đây là vì sức ép của Trung Quốc.
Trước đó, vào tháng 7/2017, một dự án dầu khí quan trọng khác của Việt Nam ở Biển Đông, trong đó Repsol cũng là đối tác, cũng đã phải ngưng.
Tin cho hay giới lãnh đạo Repsol khi đó được chính phủ tại Hà Nội thông báo rằng Trung Quốc đã đe dọa sẽ tấn công các căn cứ của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa nếu không dừng việc khoan thăm dò.
Việt Nam và Trung Quốc cáo buộc lẫn nhau 'vi phạm chủ quyền, quyền tài phán'
Việt Nam hôm thứ Sáu, 19/7, chính thức cáo buộc một tàu thăm dò khảo sát của Trung Quốc cùng các tàu hộ tống đã vi phạm chủ quyền với việc tiến vào vùng đặc quyền kinh tế và thêm lục địa ở phía nam Biển Đông.
Sự hiện diện của tàu khảo sát của Trung Quốc trên lãnh thổ của Việt Nam ở Biển Đông dẫn đến cuộc đối đầu
"Đây là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nói.
"Việt Nam đã tiếp xúc nhiều lần với phía Trung Quốc ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam ; tôn trọng quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và ổn định, hòa bình ở khu vực".
Trước đó, hôm 17/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng đã lên tiếng về cuộc căng thẳng hiện thời.
"Chúng tôi hy vọng phía Việt Nam thực sự tôn trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Trung Quốc tại các vùng biển có liên quan và không có những hành động làm phức tạp tình hình", ông Cảnh Sảng nói tại cuộc họp báo định kỳ ở Bắc Kinh.
Tuy nhiên, cho đến nay, cả hai bên đều không trực tiếp đề cập tới Bãi Tư chính, tâm điểm của cuộc đối đầu hiện nay.
"Hoa Kỳ cương quyết phản đối việc o ép và hăm dọa từ bất kỳ bên nào nhằm xác quyết các tuyên bố của mình về lãnh thổ hay quyền trên biển", thông cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm 20/7 nói.
"Trung Quốc cần phải dừng thái độ bắt nạt của mình và kiềm chế, không thực hiện kiểu hành động khiêu khích và gây bất ổn này", bản thông cáo nói thêm.
******************
Biển Đông : Tàu Trung Quốc vẫn hoạt động tại vùng biển Việt Nam (RFI, 20/07/2019)
Hôm 20/07/2019, theo ghi nhận của giáo sư Ryan Martinson, chiếc tàu Hải Dương Địa Chất (Haiyang Dizhi) 8 cùng với các tàu hộ tống vẫn tiếp tục hoạt động tại vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam ở bãi Tư Chính. Bắc Kinh hiện vẫn giữ im lặng sau khi bị Hà Nội tố cáo đích danh vi phạm chủ quyền, và yêu cầu rút toàn bộ tàu khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Một tàu tuần duyên của Trung Quốc hoạt động trong vùng Biển Đông gần Scarborough, khu vực có tranh chấp chủ quyền với Philippines. Ảnh chụp ngày 14/05/2019. TED ALJIBE / AFP - Ảnh minh họa
Bản đồ do giáo sư Ryan Martinson, trường Hải chiến Hoa Kỳ cập nhật hôm nay cho thấy nhóm tàu này từ ngày 18 đến 20/7 vẫn liên tục hoạt động tại vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) Việt Nam. Trong khi theo Công ước quốc tế về Luật Biển (UNCLOS) mà cả Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên, thì nếu các nước khác khi có những hoạt động tại khu vực 200 hải lý trên, nếu ảnh hưởng đến quốc gia ven biển, thì phải được phép của nước này.
Tuần trước, tàu Haijing 35111 của tuần duyên Trung Quốc đã thao tác một cách mà theo mô tả của CSIS là "đầy đe dọa" đối với các tàu Việt Nam đang bảo vệ một giàn khoan của Nhật mang tên Hakuryu-5, do tập đoàn quốc doanh Nga Rosneft (ROSN.MM) thuê, hoạt động tại lô dầu 06.1 của Việt Nam, ở cách Việt Nam 370 km (230 hải lý) về hướng đông nam.
Theo quan sát của các chuyên gia, Trung Quốc đưa tàu thăm dò địa chất và tàu hải cảnh cỡ lớn đến bãi Tư Chính, nhằm gây sức ép lên việc khai thác dầu khí của Việt Nam trước khi xây dựng xong bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông. Sự hiện diện của dân quân biển Trung Quốc cũng cho thấy dự báo Bắc Kinh dùng lực lượng này để quấy nhiễu là chính xác.
Tuy tình trạng này đã diễn ra nhiều tuần qua, nhưng đến hôm qua Hà Nội mới phản ứng bằng một tuyên bố mạnh mẽ, tố cáo Trung Quốc vi phạm chủ quyền và yêu cầu Bắc Kinh rút toàn bộ các tàu ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm 12/7 tuyên bố "Trung Quốc kiên quyết bảo vệ chủ quyền và quyền hàng hải trên Biển Đông". Tuy nhiên sau khi bị Việt Nam tố cáo đích danh hôm qua, đến nay chưa thấy có phản ứng gì về phía Trung Quốc. Bắc Kinh cũng không đáp ứng lời kêu gọi của đô đốc Philip Davidson, tư lệnh Ấn Độ - Thái Bình Dương về việc thiết lập một cơ chế liên lạc trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.
Trên Twitter, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton kêu gọi "tôn trọng chủ quyền và quyền tự do hàng hải", chỉ trích các hành vi cưỡng bức của Trung Quốc đối với các láng giềng Đông Nam Á. Cũng trên Twitter, giáo sư về Luật Biển quốc tế James Kraska bình luận : "Vi phạm trắng trợn UNCLOS. Việt Nam nên kiện Trung Quốc theo phụ lục VII của Công ước, sẽ thắng".
Ngay sau tuyên bố của Bộ Ngoại giao Việt Nam, trên mạng xã hội Việt Nam, nơi mà thông tin về tàu Trung Quốc vốn đã rò rỉ từ mấy ngày qua, xuất hiện rất nhiều bài viết đả kích thái độ ngang ngược của Bắc Kinh, và cả những lời kêu gọi có hành động phản đối nhà cầm quyền Trung Quốc.
Thụy My
*******************
Việt Nam chính thức phản đối Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế (RFA, 19/07/2019)
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Việt Nam vào ngày 19 tháng 7 lên tiếng về phát biểu của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 17 tháng 7 về diễn biến ở khu vực Biển Đông.
Ảnh minh họa : Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê thị Thu Hằng - AFP
Tại cuộc họp báo vào chiều ngày 19 tháng 7, bà Lê Thị Thu Hằng nói rõ trong những ngày qua, nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã có hành vi vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam tại khu vực phía nam Biển Đông.
Bà Lê thị Thu Hằng tuyên bố đó là vùng biển hoàn toàn của Việt Nam, được xác định theo đúng các qui định của Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1982 mà cả Vệt Nam và Trung Quốc đều là thành viên.
Theo lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam thì phía Hà Nội đã tiếp xúc nhiều lần với phía Bắc Kinh ở các kênh khác nhau, trao công hàm phản đối, kiên quyết yêu cầu chấm dứt ngay các hành vi vi phạm, rút toàn bộ tàu ra khỏi vùng biển Việt Nam ; tôn trong quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam vì quan hệ hai nước và vì ổn định, hòa bình ở khu vực.
Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục triển khai nhiều biện pháp phù hợp thực thi chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán một cách hòa bình, đúng pháp luật nhằm bảo vệ vùng biển của Việt Nam.
Bà Lê Thị Thu Hằng nói thêm là Việt Nam mong muốn các nước liên quan và cộng đồng quốc tế cùng nỗ lực góp phần nhằm bảo vệ và duy trì lợi ích chung.
Vào chiều ngày 12 tháng 7 South China Morning Post – SCMP loan tin có ít nhất 2 tàu hải cảnh Trung Quốc và 4 tàu Cảnh sát biển Việt Nam đang đối đầu với nhau ở Bãi Tư Chính trong khoảng một tuần rồi, nơi Việt Nam có nhà giàn DK1 do Tiểu đoàn DK1 trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân kiểm soát.
Mạng báo tiếng Anh có trụ sở ở Hồng Kông trích dẫn đoạn Tweet của ông Ryan Martinson - Trợ lý giáo sư tại Trường Hải Chiến Mỹ cho hay, hôm 3/7, tàu thăm dò dầu khí Trung Quốc mang tên Haiyang Dizhi 8 (Marine Geology 8) đã đi vào vùng biển gần rạn san hô do Việt Nam kiểm soát để thực hiện một cuộc khảo sát địa chấn.
Ông Ryan Martinson đăng tải ảnh chụp màn hình về thông tin theo dõi dữ liệu tàu trong một tweet hôm 11/7 chỉ ra, khu vực trên có sự xuất hiện của các tàu hộ tống tàu thăm dò Trung Quốc gồm tàu bảo vệ bờ biển vũ trang 12 ngàn tấn số hiệu 3901 mang theo trực thăng và tàu 2.200 tấn số hiệu 37111.
Trong khi đó, sáng 11/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên Chính phủ đột nhiên đi thăm Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và nói chuyện qua điện thoại vệ tinh với các chiến sĩ làm việc trên các tàu CSB 4031, 4034, 9001, 8002, 4038, 4039.
Theo SCMP, cuộc đối đầu có thể dẫn đến đụng độ lớn nhất trên Biển Đông trong vòng 5 năm trở lại đây và có thể kích động làn sóng chống Trung Quốc chưa từng thấy ở Việt Nam kể từ vụ giàn khoan Hải Dương 981 kéo vào vùng biển nước này.
Theo Wikipedia, Bãi Tư Chính là một cụm rạn san hô ở phía nam Biển Đông mà Việt Nam cho lắp đặt các cấu trúc thép có tên là nhà giàn DK1 và giao cho Tiểu đoàn DK1 trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân kiểm soát.
Việt Nam tuyên bố bãi Tư Chính nằm trên thềm lục địa phía nam, không thuộc quần đảo Trường Sa và bác bỏ sự gán ghép bãi này vào quần đảo Trường Sa.
Đài Loan và Trung Quốc quan niệm bãi này thuộc quần đảo Nam Sa. Khu vực bãi Tư Chính đã nhiều lần là đối tượng tranh cãi giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Năm 1994, tàu vũ trang Việt Nam đã buộc tàu thăm dò Shiyan 2 rời đi sau 3 ngày đối đầu.
Hiện phía Việt Nam cũng như Trung Quốc chưa có bình luận gì về vụ việc này.
Vào ngày 11 tháng 7, ông thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có cuộc làm việc với Bộ Tư Lệnh Cảnh sát Biển Việt Nam và lên tiếng cho rằng cơ quan này không được để bị động, bất ngờ trước các tình huống xảy ra trên biển.
Cũng vào chiều ngày 11 tháng 7, tại cuộc gặp ở Bắc Kinh giữa bà chủ tịch quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân với ông chủ tịch Nhân Đại Trung Quốc Lật Chiến Thư hai phía lặp lại cám kết sẽ tiếp tục tuân thủ nhận thức chung của hai lãnh đạo cao cấp hai đảng, hai nước ‘thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển Việt Nam- Trung Quốc’.
Vụ Trung Quốc điều tàu HD-8, được hộ tống bởi hai tàu hải cảnh, bất thần xâm nhập khu vực bãi Tư Chính ở vùng biển đông nam Việt Nam để ‘thăm dò dầu khí’ là hoàn toàn bất thường.
Tàu Hải Dương 8 (Haiyang Dizhi 8) của Trung Quốc đã vào vùng biển gần rạn san hô do Việt Nam kiểm soát để thực hiện cuộc khảo sát địa chấn từ ngày 3 tháng Bảy 2019. Ảnh: Ryan Martinson
Những bất thường
Điểm bất thường đầu tiên là Bãi Tư Chính là nơi mà phía Trung Quốc đã quá am hiểu về trữ lượng dầu khí và còn nhẵn mặt trơ tráo đến độ đã từng hai lần - vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018 - cho nhiều tàu chiến vây bọc khu vực này để buộc Repsol - đối tác Tây Ban Nha liên doanh với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) - phải rút lui khỏi dự án khai thác mỏ Cá Rồng Đỏ trong khu vực này.
Điểm bất thường thứ hai là vụ ‘thăm dò dầu khí’, mà thực chất là thêm một vụ khiêu khích với những đường nét rất quen thuộc của Bắc Kinh, trùng với khoảng thời gian quan chức chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đi Bắc Kinh để bàn với Tập Cận Bình về ‘làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện’ và ‘đại cục’.
Điểm bất thường thứ ba là vụ khiêu khích trên xảy ra khi đang ngày càng dày hơn tin tức về chuyến đi Mỹ của ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng, hoặc một quan chức trong ‘tam trụ’ được Trọng chọn làm người thay mình đi Mỹ - có thể là Nguyễn Thị Kim Ngân hoặc Nguyễn Xuân Phúc. Một chuyến đi mà chắc chắn không khiến Bắc Kinh hài lòng, nếu không nói là ngược lại.
Và thêm một điểm bất thường nữa, mà có lẽ chưa phải cuối cùng và cần được xem là quá đỗi bình thường, là thói câm nín của giới tuyên giáo và báo chí nhà nước Việt Nam trước vụ khiêu khích trên, như đã từng câm lặng trong rất nhiều lần xảy ra khiêu khích từ Bắc Kinh trên Biển Đông.
Bài cũ diễn lại
Vụ tàu HD-8 của Trung Quốc xâm nhập Bãi Tư Chính thật ra chỉ là bản sao của những vụ xâm nhập, khiêu khích và bắn thông điệp cảnh cáo Việt Nam xảy ra trước đó.
Vào ngày 10 tháng 4 năm 2019, Trung Quốc đã tung ra động thái sẽ đưa giàn sản xuất dầu khí lớn thứ hai là Dongfang 13-2 CEPB vào Lưu vực Yinggehai ở Biển Đông, trong bối cảnh ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng sắp công du Hoa Kỳ - chuyến đi mà khi đó dự kiến có thể diễn ra vào mùa hè năm 2019. Không biết có phải trời ‘thương’ Nguyễn Phú Trọng hay do ‘sức khỏe có vấn đề’, hoặc bởi cả hai lý do này, 4 ngày sau đó ông ta suýt chút nữa đã ‘tịch’ hẳn ở xứ Kiên Giang ‘nhà Ba Dũng’ bởi một cơn bạo bệnh được cho là đột quỵ không mấy êm ái, để từ đó đến nay Trọng đã thoát được cảnh phải hành hương đến Bắc Kinh.
Còn trước đó, từ năm 2014 Trung Quốc đã sử dụng chiến thuật cho giàn khoan và tàu ‘thăm dò dầu khí’ vào biển Đông để khủng bố tâm lý rệu rã của chính thể bị cộng đồng lên án là ‘hèn với giặc, ác với dân’.
Tháng 5 năm 2014, giàn khoan Hải Dương 981 của Trung Quốc đã lần đầu tiên tấn công vào Biển Đông, chen lấn vào vùng hải phận của Việt Nam và như một cú tát tai nổ đom đóm vào mặt Bộ Chính trị ở Hà Nội, nhất là với những quan chức Việt vẫn còn mộng mị ngủ ngày mà đã biến thành cơn mê sảng bi kịch trong thói đu dây quốc tế giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Vào thời điểm đó, đã xuất hiện những kế hoạch khai thác dầu khí ở giữa Tập đoàn Dầu khí Việt Nam với những đối tác nước ngoài là Repsol tại mỏ Cá Rồng Đỏ ở vùng biển Đông Nam, với Tập đoàn dầu khí Rosneft của Nga tại mỏ Lan Đỏ, cũng như bắt đầu có kế hoạch thăm dò khai thác với tập đoàn dầu khí khổng lồ ExxonMobil của Mỹ tại mỏ Cá Voi Xanh ở vùng biển Quảng Nam, Quảng Ngãi.
Đến năm 2015, giàn khoan Hải Dương 981 lại hiện hình một lần nữa. Ngày 6/5/2015, website của Cục Hải sự Trung Quốc đăng tải thông báo về hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981 tại giếng Lăng Thủy 25-1S-1 ở Biển Đông. Hoạt động này là đáng được chú ý, dù khi đó Hải Dương 981 vẫn nằm ngoài vùng lãnh hải Việt Nam. Một tuần sau thông báo trên của Cục Hải sự Trung Quốc, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Ted Osius bất ngờ thông báo "Chúng tôi sẽ tiếp Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng với nghi thức cấp cao nhất". Đến tháng 7 năm 2015, Trọng chính thức đi Mỹ - chuyến công du đầu tiên của ông ta đến xứ Cờ Hoa mà đã được Tổng thống Barak Obama tiếp đón đặc cách như một nguyên thủ quốc gia tại Phòng Bầu Dục.
Điều đáng nói là hình ảnh tái xuất mang tính khủng bố của Hải Dương 981 vẫn xảy ra dù Nguyễn Phú Trọng đã chấp nhận ‘đi Trung Quốc trước khi đi Mỹ’, khi tới Bắc Kinh vào tháng 4 năm 2015.
Còn vào năm 2019, Trung Quốc lại khai triển chiến thuật ép và lấn từng bước : trước chuyến đi Mỹ của Nguyễn Phú Trọng hoặc một quan chức thay thế cho Trọng, tùy thuộc vào thái độ của Trọng với Tập ra sao mà giàn khoan Dongfang 13-2 CEPB sẽ nằm yên ở vùng chồng lấn biển hoặc lao thẳng vào hải phận Việt Nam theo đúng cái cách của Hải Dương 981 vào năm 2014, hoặc một lần nữa có đến vài trăm tàu các loại vây hãm khu vực Bãi Tư Chính để gây sức ép với giới chóp bu Việt Nam như đã từng làm vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018, khiến Repsol rốt cuộc phải ‘bỏ của chạy lấy người’ và phía Việt Nam phải chấp nhận bồi thường cho Repsol khoản đầu tư ban đầu thăm dò dầu khí mà công ty này bỏ ra lên đến 200 - 300 triệu USD.
Tập Cận Bình muốn gì ?
Khác với hai năm 2017 và 2018 là những thời điểm đường lưỡi bò vẽ bổ sung của Trung Quốc đã quét qua gần như toàn bộ các lô dầu khí nằm trong vùng biển chủ quyền của Việt Nam, còn Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khi đến Hà Nội đã trắng trợn đến mức ra yêu sách bắt Việt Nam phải ‘cùng hợp tác dầu khí’, với tỷ lệ ăn chia có thể lên đến 60% cho Trung Quốc và chỉ còn lại 40% cho chủ nhà Việt Nam - được hiểu thực chất là phải mời một tên cướp vào nhà mình để cùng chia bôi tài sản…, nguồn cơn Trung Quốc gây ra khiêu khích vào năm 2019 rất có thể là do Nguyễn Phú Trọng ‘trốn biệt’ mà không chịu đi ‘chầu thiên tử’.
Vụ tàu HD-8 tiến thẳng vào Bãi Tư Chính xảy ra đồng thời với sự hiện diện của Nguyễn Thị Kim Ngân ở Bắc Kinh cho thấy rất rõ là Tập Cận Bình đã không hề thỏa mãn với một Kim Ngân thay thế, mà tiếp tục gây sức ép đòi hỏi phải đích thân Nguyễn Phú Trọng đi Trung Quốc.
Nhưng cho dù có phục hồi sức khỏe để thực hiện chuyến đi ‘Trung Quốc trước, Mỹ sau’, chuyến đi này chắc chắn sẽ mang lại cho Nguyễn Phú Trọng những thất lợi lớn về chính trị và cả rủi ro sinh mạng khó lường. Có lẽ trong cái liếc mắt nhăn mày của ‘thiên triều’, Trọng không còn được xếp vào hàng ‘ngoan hiền dễ bảo’ nữa.
Ngoài ra, tuy HD-8 chỉ là một vụ khiêu khích nhỏ, nhưng lại toát lộ dấu hiệu về sức ép và gây hấn của Bắc Kinh có thể gia tăng đột ngột và thô bạo hơn hẳn trong thời gian tới, do đó đòi hỏi chủ trương ‘gần Mỹ’ hoặc ‘dựa Mỹ’ của Nguyễn Phú Trọng cần được triển khai nhanh hơn, đặc biệt là mối quan hệ hợp tác quân sự Việt - Mỹ không còn nhiều thời gian để chơi trò vờn bắt nhau mà phải đi vào những vấn đề thực chất hơn nhiều, như khi nào một hàng không mẫu hạm của Mỹ sẽ chính thức có mặt ở quân cảng Cam Ranh, đồng thời Nguyễn Phú Trọng phải gấp rút đi Mỹ, hoặc thậm chí phải tính toán đến khả năng chọn người thay thế ông ta đi Mỹ, cho dù Trọng vẫn muốn chỉ mình ông ta - với tư cách nguyên thủ quốc gia - được Donald Trump đón tiếp bằng thảm đỏ và trong Phòng Bầu Dục ở Washington.
Phạm Chí Dũng
Nguồn : VOA, 16/07/2019
Ngày Chủ nhật 14/7 đã trôi qua lặng lẽ tại Sài Gòn và Vũng Tàu. Không có một cuộc biểu tình nào của người dân để sẻ chia với người lính hải quân Việt Nam đang đối mặt với giặc Trung Quốc ở bãi Tư Chính.
Vào sáng 11/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên Chính phủ thăm Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và trò chuyện với cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam trên các tàu CSB 4031, 4034, 9001, 8002, 4038, 4039 đang làm nhiệm vụ trên biển thông qua truyền hình trực tuyến tại Phòng điều hành Trung tâm Chỉ huy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam
Về mặt hành chánh, bãi Tư Chính thuộc phạm vi quản hạt của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Sở dĩ không có biểu tình, vì theo nhà báo Trần Đình Thu, "nếu còn tồn tại chủ nghĩa xã hội thì đừng bao giờ nói đến chuyện chống Trung Quốc. Điều đó vô nghĩa lắm. Chỉ nói đến chuyện chống Trung Quốc, khi nào Việt Nam trở thành một nước dân chủ đa đảng, ký các hiệp ước đồng minh với Mỹ, Nhật, Hàn Quốc…".
Luật sư Nguyễn Thanh Bình chua chát không kém : "Có lẽ nên xóa kỷ luật một số tướng tá bên bộ Quốc phòng và mấy vị đô đốc, tướng lĩnh của bộ tư lệnh hải quân. Thôi thà để nó tham nhũng còn hơn là để tổ quốc bị xâm lăng... Tin trên làm nức lòng đám quan chức tham nhũng. Họ được ngoại bang bảo kê chăng ? Đám chính trị gia công tử, xa-lông với đám quan chức xôi thịt có vẻ rất khoái và có vẻ đang mong đợi những gì đó đặc lợi, đặc quyền…".
Bản tin trên tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi sáng (1), cho biết (tóm lược) : Có ít nhất 2 tàu hải cảnh Trung Quốc và 4 tàu Cảnh sát biển Việt Nam đang đối đầu với nhau ở bãi Tư Chính trong khoảng một tuần qua, nơi Việt Nam có nhà giàn DK1 do Tiểu đoàn DK1 trực thuộc Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân kiểm soát.
Ông Ryan Martinson đăng tải ảnh chụp màn hình về thông tin theo dõi dữ liệu tàu trong một tweet hôm 11/7 chỉ ra, khu vực trên có sự xuất hiện của các tàu hộ tống tàu thăm dò Trung Quốc gồm tàu bảo vệ bờ biển vũ trang 12 ngàn tấn số hiệu 3901 mang theo trực thăng và tàu 2.200 tấn số hiệu 37111.
Ông Ryan Martinson, trợ lý giáo sư tại Trường Hải Chiến Hoa Kỳ (Naval War College), trong một tin nhắn Twitter vào sáng sớm hôm chủ nhật 14/7 (giờ Sài Gòn) cho biết như vậy kèm ảnh chụp màn hình theo dõi.
"Và bây giờ chúng tôi đã xác nhận sự tham gia của lực lượng dân quân biển Trung Quốc trong hoạt động hộ tống. Đó Qi Qiongsanshayu 00114, một chiếc tàu lớn thuộc sở hữu của đơn vị thành phố Sansha [Tam Sa]. Có lẽ đây không phải là tàu dân quân biển duy nhất (2).
Trong một diễn biến khác, theo tờ Tin Tức của Thông Tấn xã Việt Nam (3), vào sáng 11/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các thành viên Chính phủ thăm Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển và trò chuyện với cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát biển Việt Nam trên các tàu CSB 4031, 4034, 9001, 8002, 4038, 4039 đang làm nhiệm vụ trên biển thông qua truyền hình trực tuyến tại Phòng điều hành Trung tâm Chỉ huy, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam
Các bản tin tương tự ở RFA, BBC, RFI chủ yếu dẫn lại nguồn kèm dự báo (4), cuộc đối đầu có thể dẫn đến đụng độ lớn nhất trên Biển Đông trong vòng 5 năm trở lại đây, và có thể kích động làn sóng chống Trung Quốc chưa từng thấy ở Việt Nam kể từ vụ giàn khoan Hải Dương 981 kéo vào vùng biển nước này.
Tuy nhiên tính đến Chủ nhật 14/7, hệ thống báo chí quốc doanh không khai thác thông tin này. Có chăng chỉ là kiểu tường thuật ẩn dụ :
"Đó có lẽ là đám cưới nhiều nước mắt nhất ở Vĩnh Linh (Quảng Trị). Chú rể lính Trường Sa, theo lịch sẽ về trước ngày cưới ba ngày, nhưng bất ngờ sóng to gió lớn không về kịp. Nhẫn cưới đã không được trao trong ngày này... Qua điện thoại, cả hai gia đình đã thống nhất tổ chức lễ cưới vào ngày 12 và 13/7 này. Để kịp về cưới vợ, chú rể đã xin phép đơn vị cho về phép 10 ngày. Cô dâu Ly Na nói đúng ra chú rể đã có mặt ở nhà từ ba ngày trước ngày cưới. Nhưng gần ngày về thì thời tiết không thuận lợi. Tàu không cập được để về đúng ngày. Cả nhà phải động viên nhau chấp nhận đám cưới không có chú rể. Cũng không có ảnh cưới. Không cắt bánh. Không rót rượu. Và không có luôn việc trao nhẫn cưới cho nhau" (5).
Mạng xã hội cũng chưa thấy bất kỳ lời kêu gọi nào về những cuộc tuần hành biểu thị lòng dân trước đe dọa về những đụng chạm có thể bằng vũ trang của quân đội hai quốc gia.
Vài hôm trước đó, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân có chuyến công du ở Trung Quốc, cũng chưa rõ bà có lên tiếng nói gì về vấn đề này với Tập Cận Bình.
Có ý kiến phân tích, các tàu khảo sát địa chấn của Trung Quốc hơn một tuần qua đã mở cuộc thăm dò thềm lục địa của Việt Nam, khu vực bãi Tư Chính (phía Trung Quốc gọi là Vạn An Bắc). Khu vực này hồi năm 1992, Trung Quốc đã từng ký giấy phép cho phép hãng khai thác dầu khí Mỹ Creston hoạt động.
Vụ này tạm ngưng, vì phía Việt Nam đưa công ty khai thác của Mỹ ra tòa. Tuy nhiên nghe đâu thời hạn hợp đồng giữa Trung Quốc với phía công ty Mỹ vẫn còn, nay, thăm dò thềm lục địa của Việt Nam là nằm trong hoạch định tái khởi động lại hợp đồng ấy.
Lập luận trên có cái lý, vì hôm thứ sáu, 13/7, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng đã không xác nhận việc vụ đối đầu tại bãi Tư Chính, nhưng ông nói Trung Quốc quyết tâm bảo vệ lợi ích của mình ở Biển Đông, tờ Bưu Điện Hoa Nam Buổi sáng [scmp, nguồn đã dẫn] cho biết thêm. "Chúng tôi cũng cam kết quản lý sự khác biệt của mình thông qua các cuộc đàm phán với các quốc gia liên quan", người phát ngôn này nói.
Tuy nhiên, theo Reuters, ngày 27/6 tập đoàn dầu khí Trung Quốc đã phát đi thông báo mời thầu 8 lô dầu khí ngoài khơi Việt Nam. Vị trí các lô dầu khí này trùng với lộ trình thăm dò của Haiyang Dizhi 8, từ lô 130 đến lô 156.
Nhắc lại : Tòa án Trọng tài thường trực PCA đã phán quyết bác bỏ "đường lưỡi bò" của Trung Quốc trong một bản án tuyên ngày 12/07/2016, điều này có nghĩa Trung Quốc không có quyền gì đối với tài nguyên biển thuộc EEZ của quốc gia khác, trong đó có Việt Nam. Điều đó dẫn đến thỏa thuận vào năm 1992 của Trung Quốc với công ty khai thác dầu khí của Mỹ, hiện tại là ‘vô hiệu’.
Có một nội dung ít được báo chí cũng như mạng xã hội khai thác trong chuyến công du của Đoàn đại biểu cấp cao của Việt Nam tại Trung Quốc vừa kết thúc vào cuối tuần qua, đó là bà Nguyễn Thị Kim Ngân làm công việc ‘tiền trạm’ cho sắp tới đây sẽ có cuộc gặp gỡ giữa hai bộ chính trị Trung Quốc và Việt Nam tại Hà Nội.
Bàn luận bên lề, một số luật sư ở Sài Gòn dự báo từ chuyến công du Bắc Kinh của bà Nguyễn Thị Kim Ngân, khả năng sắp tới đây nếu có chuyến thăm Hoa Kỳ với tư cách là người đứng đầu quốc gia, thì nếu ông Nguyễn Phú Trọng trở ngại vì sức khỏe, thì người thay thế chính là Nguyễn Thị Kim Ngân.
Đứng về mặt Luật hiến Pháp, mà người Mỹ vốn quen với nền pháp trị, hay viện dẫn các nguyên tắc và diễn tiến hiến định, thì bà Ngân là người cao nhất nước, vì bà là Chủ tịch Quốc hội, mà Hiến pháp Việt Nam gọi là cơ quan quyền lực tối cao.
5 năm trước, các cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc lắp đặt giàn khoan thăm dò dầu khí HD-981 đã diễn ra trong tháng 5 năm 2014 tại 22 tỉnh thành của Việt Nam trong đó có Hà Nội, Sài Gòn, Vũng Tàu, Huế, Đà Nẵng, Bình Dương, Thanh Hóa. Tại đa số các thành phố những cuộc biểu tình đã diễn ra ôn hòa, thu hút hàng ngàn người tham gia.
Hiện tại thì họa xâm lăng cận kề, song xem ra người dân thực sự đã đặt trọn niềm tin tưởng vào Đảng và Nhà nước, khi họ không còn sục sôi kêu gọi xuống đường tuần hành ủng hộ người lính hải quân, không còn muốn tố cáo, lên án với cộng đồng quốc tế về chuyện Trung Quốc bá đạo dẫm đạp lên luật pháp quốc tế.
Trúc Giang
Nguồn : VNTB, 15/07/2019
(2) @KennedyMaritime @AndrewSErickson" : "And now we have confirmed China maritime militia involvement in the escort operation. That’s Qiongsanshayu 00114, a big boat owned by the Sansha City unit. Probably not alone out there.
Trung Quốc đang chơi trò gì tại Biển Đông ? Phải chăng những bất ổn trong nước và khó khăn trong giao thương Mỹ - Trung khiến Tập Cận Bình "xuất khẩu bất ổn" ra ngoài, và Biển Đông là một lựa chọn ?
Dàn DK1 - Bãi Tư Chính - Ảnh minh họa
Trong khi dư luận Việt Nam vẫn xôn xao với lon coca và lu nước chống ngập, thì ngoài Biển Đông, những giằng co giữa lực lượng kiểm ngư Việt Nam với lực lượng biển Trung Quốc tại Bãi Tư Chính vẫn đang tiếp tục.
Trung Quốc đang chơi trò gì tại Biển Đông ? Phải chăng những bất ổn trong nước và khó khăn trong giao thương Mỹ - Trung khiến Tập Cận Bình "xuất khẩu bất ổn" ra ngoài, và Biển Đông là một lựa chọn ?
Panos Mourdoukoutas trong một bài viết trên forbes đã nhấn mạnh, Bắc Kinh không nên đối xử với Việt Nam như Philippines. Tác giả này lý giải, bởi điều đó sẽ không thành công và sẽ không giúp cho sự hội nhập kinh tế của khu vực.
Việt Nam không muốn điều đó, và đó là lý do vì sao mà Hà Nội đã "triển khai lực lượng của mình để đối đầu với các tàu Trung Quốc, tại các vùng lãnh thổ đang tranh chấp".
Bắc Kinh đang áp dụng trò chơi đảo chiều đối với Việt Nam, tương tự như làm với Philippines. Theo đó, Bắc Kinh đã từng biến Philippines từ một kẻ thù thành một người bạn, và thúc đẩy kế hoạch biến Biển Đông thành biển của chính mình. Đó là lý do vì sao vào tháng 4. 2018, Duterte đã đảo ngược quyết định trước đó của mình về việc giương cờ Philippines tại các đảo tranh chấp, thậm chí là hoãn thi hành phán quyết trọng tài quốc tế về Biển Đông (vốn có lợi cho nước này) theo lời khuyên thân thiện của Bắc Kinh.
Sự yếu đuối của Duterte thể hiện ngày càng rõ, khi nội các của ông đã gọi vụ Trung Quốc đâm "chìm tàu ngư dân" chỉ là sự "va chạm".
Và sự thật là, ông Duterte nói rằng ông không thể ngăn tàu Trung Quốc đánh bắt cá ở vùng biển Philippines. Văn phòng của ông tiết lộ ông đã ký một thỏa thuận bằng lời nói vào năm 2016 với Chủ tịch Tập Cận Bình để cho phép các tàu Trung Quốc đánh cá, bao gồm cả ở Bãi Cỏ Rong - Reed Bank, để đổi lấy việc Philippines tiếp cận các khu vực tranh chấp khác dưới sự kiểm soát của Trung Quốc.
Gần đây, Bắc Kinh đã bắt đầu thử chiến lược tương tự với Việt Nam. Tuần này, Chủ tịch Tập Cận Bình đã tiếp Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân, "kêu gọi hai nước để thúc đẩy tình hữu nghị và tăng cường hợp tác để nâng quan hệ song phương lên tầm cao mới", theo Hoàn Cầu Thời Báo.
Tuy nhiên, "hợp tác" theo hướng hội nghị này không hẳn là khiến cho tình hình êm dịu. Bởi, tranh chấp hàng hải lần này vẫn diễn ra, bất chấp cam cam kết hồi tháng 5, của Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc và Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hàng hải bằng đàm phán.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm thứ Sáu vẫn tiếp tục khẳng định yêu sách của Trung Quốc đối với khu vực.
"Vị trí của Trung Quốc trong Biển Đông là rất rõ ràng. Chúng tôi kiên quyết giữ vững lợi ích và quyền chủ quyền của mình ở đó".
Giáo sư Baladas Ghoshal, chuyên gia hàng đầu của Ấn Độ về Đông Nam Á trong một bài luận đăng trên ET vào ngày 13/7, đã lý giải các hành động khiêu khích của Trung Quốc. Theo đó, căng thẳng tiếp tục gia tăng ở Biển Đông, bất chấp kỷ niệm 3 năm phán quyết của PCA về Biển Đông xuất phát từ lòng tham vô độ của Bắc Kinh đối với đất đai và lãnh thổ, tham vọng muốn cạnh tranh sự thống trị khu vực với Mỹ.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền không tranh cãi đối với đảo Thị Tứ, và thể hiện sức mạnh của mình bằng cách triển khai ít nhất bốn máy bay chiến đấu J-10 tới. Đây là lần đầu tiên máy bay chiến đấu hiện diện ở đây kể từ năm 2017.
Việc triển khai cũng là một tuyên bố rằng Trung Quốc có thể mở rộng sức mạnh không quân của họ trên biển Đông và những vùng vận chuyển quan trọng, như J-10 (máy bay phản lực có tầm bắn chiến đấu lên đến 500 dặm), theo nhu cầu của Bắc Kinh.
Bắc Kinh cũng xây dựng các cơ sở trên đào, triển khai tên lửa đất đối không, xây dựng 20 nhà chứa máy bay tại sân bay, nâng cấp hai bến cảng và thực hiện cải tạo đất đai. Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn khi Bắc Kinh thử nghiệm tên lửa chống hạm. Lầu Năm Góc đã lên án hành động mới nhất của Trung Quốc là tiếp tục quân sự hóa ở vùng biển tranh chấp. Lầu Năm Góc, theo một tuyên bố chính thức, đã ghi nhận nhiều vụ phóng tên lửa của Trung Quốc từ các công trình nhân tạo ở Biển Đông gần quần đảo Trường Sa, và mô tả vụ phóng tên lửa này thực sự đáng lo ngại vì nó mâu thuẫn với Tuyên bố của Chủ tịch Tập Cận Bình trong Vườn hồng 2015. Khi đó, ông Tập đã cam kết với Mỹ, các quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và thế giới rằng ông sẽ không quân sự hóa các tiền đồn nhân tạo đó.
Tên lửa DF-21D, sát thủ hàng không mẫu hạm, có tầm bắn 1.500 km cũng hiện diện trên khu vực Biển Đông.
Những tranh chấp và lấn lướt bất chấp các quan điểm và thỏa thuận trước đó của Bắc Kinh đã chỉ ra điểm yếu của ASEAN.
Trong cuộc chiến chéo giữa Mỹ - Trung, ASEAN rơi vào tình trạng bất lực vì thiếu sự thống nhất trong vấn đề Biển Đông. ASEAN chắc chắn lo ngại về tình hình xấu đi ở Biển Đông, điều này được thể hiện trong tuyên bố của Chủ tịch ASEAN trong một hội nghị gần đây.
"Chúng tôi đã thảo luận về các vấn đề liên quan đến Biển Đông và bày tỏ một số lo ngại về việc cải tạo đất và các hoạt động trong khu vực, đã làm xói mòn niềm tin, làm gia tăng căng thẳng và có thể phá hoại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực. Chúng tôi tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường niềm tin lẫn nhau".
Có vẻ, Trung Quốc đã thành công trong cách tiếp cận của mình, "hoãn tranh chấp và cùng phát triển tài nguyên".
Vậy giải pháp duy nhất đặt ra đối với vấn đề Biển Đông là gì ?
Đó là thông qua Bộ quy tắc ứng xử (CoC) có tính chất ràng buộc về mặt pháp lý. Điều này hiện đang được đàm phán giữa Trung Quốc và ASEAN. Nhưng có những nghi ngờ về ý định của Trung Quốc bởi Bắc Kinh được cho là không ưa thích một CoC ràng buộc về mặt pháp lý. Nhưng một CoC không ràng buộc như vậy sẽ là vô nghĩa. Thứ hai, Trung Quốc cũng đã cho thấy xu hướng đàm phán với các quốc gia yêu sách khác trên cơ sở một đối một. Và cách thức này khiến Bắc Kinh cảm thấy có thể áp đảo ý chí đối với quốc gai đối diện, bởi sức nặng ngoại giao và kinh tế đối với các quốc gia nhỏ hơn. Đây là lý do tại sao CoC phải được ASEAN đàm phán chung với Trung Quốc và không thành viên ASEAN nào nên có thỏa thuận riêng với Bắc Kinh. Tuy nhiên, ngay cả khi Trung Quốc đồng ý với một CoC ràng buộc, ai sẽ thực hiện nó ?
Trong khi đó, Việt Nam cũng đang đau đầu, khi Bắc Kinh gây hấn trong trước thềm Đại hội Đảng tiếp theo. Những lo lắng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về việc xử lý không tốt với vấn đề Biển Đông có thể ảnh hưởng đến tổ chức Đại hội của mấy năm về trước đang quay trở lại.
Một bóng ma thực sự mang tên Bắc Kinh.
Nguyễn Hiền
Nguồn : VNTB, 15/07/2019
Tham khảo
- https://www.bloomberg.com/graphics/2019-south-china-sea-silent-war/