Bộ Tài nguyên và Môi trường lên tiếng về kỷ luật cán bộ vụ Formosa (Dân Trí, 15/04/2017)
Trao đổi với phóng viên Dân trí trưa nay 15/4, một lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết đang chờ thông báo chính thức của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương về xử lý trách nhiệm cán bộ trong vụ Formosa để Hội đồng Kỷ luật của Bộ có cơ sở thực hiện. "Chúng tôi coi đây là bài học đắt giá"- vị này nói.
Ông Võ Kim Cự và ông Nguyễn Minh Quang bị đề nghị kỷ luật liên quan sự cố môi trường Formosa.
Phóng viên Dân trí đặt câu hỏi : "Theo quy định, sau khi Uỷ ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với ông Lương Duy Hanh- Cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường thì Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phải cách chức về mặt chính quyền đối với ông Hanh ?". Vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định : "Đúng như vậy".
Theo Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, ông Lương Duy Hanh đã thiếu trách nhiệm khi làm trưởng đoàn thanh tra đối với dự án Formosa ; không tham mưu giám sát việc thực hiện các công trình bảo vệ môi trường trong giai đoạn thi công xây dựng và vận hành thử nghiệm dự án này.
Đối với trường hợp ông Mai Thanh Dung trong thời gian giữ chức vụ Cục trưởng Cục Thẩm định, Đánh giá tác động môi trường bị Uỷ ban Kiểm tra Trung ương kết luận thiếu trách nhiệm trong việc tham mưu cho Tổng cục Môi trường trình Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt thay đổi nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) dự án Formosa, vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết ông Dung đã bị cách chức Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường và hiện nay đang giữ chức vụ Phó Viện trưởng Viện Chính sách Tài nguyên-Môi trường, chỉ làm về công tác nghiên cứu khoa học.
"Đối với các cán bộ trong thẩm quyền thì chúng tôi đã xử lý kỷ luật rồi. Hai Trưởng phòng, một Phó Trưởng phòng thuộc Tổng cục Môi trường đã bị kỷ luật khiển trách và cảnh cáo, điều động sang đơn vị khác làm việc"- vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường nói.
Riêng đối với các trường hợp mà Uỷ ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật gồm ông Nguyễn Minh Quang - nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và 2 nguyên thứ trưởng bộ này gồm ông Bùi Cách Tuyến và ông Nguyễn Thái Lai, vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết đang chờ ý kiến chỉ đạo của Ban Bí thư theo đúng thẩm quyền, trình tự.
Đánh giá sự cố môi trường biển miền Trung do Formosa gây ra ảnh hưởng tới toàn xã hội, vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định với phóng viên Dân trí : "Ngay từ đầu, khi bắt đầu xảy ra sự cố, chúng tôi đã khẳng định trách nhiệm này của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Chúng tôi sẽ chấp hành nghiêm túc yêu cầu của Uỷ ban Kiểm Trung ương và coi đây là bài học đắt giá để xem xét lại toàn bộ vấn đề, khắc phục tất cả tồn tại với tinh thần chịu trách nhiệm trước nhân dân".
Dẫn lại quan điểm chỉ đạo của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng tại cuộc họp báo thường kỳ vừa qua của Chính phủ về việc dù còn 1-2 lỗi vi phạm chưa khắc phục xong thì cũng không cho Formosa hoạt động trở lại, vị lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cam kết : "Phải đảm bảo môi trường là trên hết".
Như Dân trí đã phản ánh, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương vừa ban hành thông cáo về kỳ họp thứ 13 của cơ quan này diễn ra trong ngày 12-13/4. Qua đó, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương nhận định, Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016 đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, để Bộ Tài nguyên và Môi trường, một số cá nhân có nhiều vi phạm trong công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên nước liên quan đến dự án Formosa Hà Tĩnh, để xảy ra hậu quả nghiêm trọng.
Uỷ ban Kiểm tra Trung ương khẳng định ông Nguyễn Minh Quang - nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm người đứng đầu về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự Đảng nhiệm kỳ 2011-2016.
Ông Bùi Cách Tuyến - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường phải cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhiệm kỳ 2011-2016. Ông Tuyến đã thiếu trách nhiệm khi ký phê duyệt các Báo cáo đánh giá tác động môi trường, bỏ qua sự cảnh báo ảnh hưởng đến môi trường ; buông lỏng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, giám sát việc xây dựng các hạng mục công trình bảo vệ môi trường của Công ty Formosa.
Ông Nguyễn Thái Lai - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ nhiệm kỳ 2011-2016 vì đã thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, ký giấy phép xả nước thải cho Công ty Formosa.
Uỷ ban Kiểm Trung ương đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Nguyễn Minh Quang, ông Bùi Cách Tuyến và ông Nguyễn Thái Lai theo quy định.
Đối với trách nhiệm của ông Võ Kim Cự - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh hợp tác xã Việt Nam, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, Uỷ ban Kiểm tra Trung ương cũng đề nghị Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật ông Cự theo quy định.
Nguyên Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường sẵn sàng nhận kỷ luật
Chia sẻ với báo chí về đề nghị kỷ luật của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, ông Nguyễn Minh Quang- nguyên Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nói cá nhân ông nhất trí với đề nghị kỷ luật và cũng sẵn sàng nhận kỷ luật.
Ông Quang thừa nhận có phần trách nhiệm khi không đưa dự án Formosa vào diện dự án đặc biệt để kiểm soát ngay từ đầu, còn việc quản lý là thuộc trách nhiệm của Ban quản lý Khu kinh tế Vũng Áng.
"Trách nhiệm của tôi là trách nhiệm của tư lệnh ngành, đứng ra nhận trách nhiệm trước Đảng, trước dân, chứ tôi không trực tiếp xử lý, làm việc với họ. Có một Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm việc này… Tôi đã nói trong Ban cán sự Đảng (Bộ Tài nguyên và Môi trường) là việc đấy mình có liên quan, mình phải nhận một phần trách nhiệm. Sau khi kiểm tra ra 53 lỗi, giờ đã khắc phục được 52 lỗi. Những công nghệ này liên quan đến cả các Bộ khác như Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng chứ đâu phải mỗi chúng tôi"- ông Quang nói.
Đánh giá sự Formosa là một tổn thất nhưng ông Quang cho rằng từ đó tư duy của lãnh đạo cấp cao, của cả hệ thống, của người dân đều thay đổi nhận thức về việc bảo vệ môi trường, không bất chấp môi trường, đổi môi trường lấy kinh tế.
Thế Kha
*******************
Chống "cát tặc" đang bị gian thương lợi dụng kiếm tiền tỷ (GDVN, 15/04/2017)
Trong vai người mua cát với số lượng lớn, phóng viên đã tìm hiểu và thấy giá cát tăng đột biến nhưng nguồn cung không thiếu, mua bao nhiêu cũng có.
Giá cát tăng mạnh bất thường
Từ thời điểm đầu tháng 4/2017, cát xây dựng trên địa bàn cả nước tăng mạnh, có những thời điểm giá bị thổi lên theo ngày, tăng từ 30 - 50%. Cá biệt là tại thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, có thời điểm giá cát tăng tới 70%.
Còn tại Hà Nội, giá cát cũng biến động theo ngày, tăng giá dao động phổ biến từ 20-30%.
Chuyện cát tăng giá cao bất thường đã gây ảnh hưởng lớn tới hoạt động xây dựng của người dân và doanh nghiệp.
Anh Nguyễn Tuấn Dũng, một chủ thầu xây dựng ở khu vực Thanh Xuân Hà Nội cho biết : "Hàng năm, như một quy luật, đầu năm tăng giá vật liệu, cuối năm tăng giá nhân công. Không chỉ cát, sỏi mà xi măng, sắt thép đều tăng.
Nhưng năm nay có vẻ không bình thường so với các năm khác, vì giá cát liên tục tăng, tăng theo ngày.
Tôi cho rằng, việc tăng giá cát đang có yếu tố đầu cơ, làm giá của những nhà cung cấp vật liệu xây dựng.
Đặc biệt, khi mà việc khai thác cát bị siết chặt, nguồn cung giảm, trong khi nhu cầu xây dựng thì tăng cao nên giá cát vì thế được đẩy lên".
Đồng quan điểm, anh Ngô Bá Huy, Giám đốc Công ty Xây dựng An Huy, có trụ sở ở quận Cầu Giấy, Hà Nội chia sẻ rằng :
"Đầu tháng 4, giá cát lấp nền, cát vàng, cát mờ đều liên tục tăng bất thường. Việc này làm tôi rất lo lắng trong nhận thầu công trình.
Với đà tăng giá chưa có dấu hiệu dừng lại như thời điểm này thì nguy cơ lỗ là rất lớn".
Để khảo sát giá, phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam trong vai một người dân có nhu cầu mua cát để xây nhà đã tiến hành liên hệ với các cơ sở chuyên cung cấp cát sỏi ở một số khu vực nội thành.
Theo anh Ngô Đăng Mỹ, Giám đốc Công ty TNHH Anh Đức, trụ sở ở Linh Đàm, Hoàng Mai, Hà Nội báo giá, cát san lấp 95 nghìn đồng/m3, cát vàng 200 nghìn đồng/m3, cát vàng trộn bê tông có giá là 300 nghìn đồng/m3.
So với giá cát thời điểm cuối tháng 3, mỗi khối cát đã tăng lên 30 nghìn đồng/m3 cho đến 100 nghìn đồng/m3. Anh Ngô Đăng Mỹ cho biết giá cát trên đã bao gồm phí vận chuyển.
Khi được hỏi về giá cát để mua lượng lớn, các chủ bến tỏ ra bình thản như thể chưa muốn bán ! (ảnh Bạch Đằng- chụp tại Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội).
Để tìm hiểu kỹ hơn về giá cát hiện nay, Phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam đã đến bến Chèm, bến Bạc ở Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội – một nơi tập trung nhiều ông lớn phân phối cát cho thị trường xây dựng Hà Nội.
Theo khảo sát, thì giá cát bán tận bến ở đây có rẻ hơn khu vực nội thành từ 5 nghìn đồng/m3 đến 30 nghìn đồng/m3.
Đơn cử, giá cát san lấp hiện có giá 90 nghìn đồng/m3, cát vàng có giá 175 nghìn/m3, cát nâu có giá là 150 nghìn /m3. Tuần trước, giá cát san lấp là 75 nghìn đồng/m3 và giá cát vàng bán ra 140 nghìn đồng/m3.
So với thời điểm cách đây 2 tuần thì vào lúc này nhiều chủ bến cát đã có thể gom về những khoản lợi nhuận chênh lệch rất lớn, thế nhưng họ vẫn khá bình thản chứ không vội vã đẩy hàng đi vì cho rằng giá sẽ tiếp tục tăng trong những ngày tới.
Ở khu vực phía Nam, đỉnh điểm là tại Thành phố Hồ Chí Minh giá cát cùng loại còn được bán với giá gấp đôi, thậm chí gấp 3 lần ở Hà Nội.
Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện giá cát vàng bị đẩy lên cán mức 450 nghìn đến 500 nghìn đồng/m3 ; cát san lấp 250 nghìn đến 270 nghìn đồng/m3. Trong khi vào cuối tháng 3, giá chỉ bằng nửa mức giá hiện tại.
Tại thành phố Biên Hòa, Đồng Nai, hiện giá cát các loại đã tăng gấp đôi so với một tháng trước đây.
Cát sông Đồng Nai dùng để xây có giá 350 nghìn đồng/m3, trong khi cách đó một tháng chỉ khoảng 180 nghìn đồng/m3 ; Cát san lấp cũng đã tăng lên hơn 100 nghìn đồng/m3.
Trao đổi với phóng viên Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam, Kiến trúc sư Nguyễn Văn Thành hiện làm việc tại Hà Nội cho biết : "Việc giá cát tăng hiện nay ở khu vực Hà Nội, Thành Phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai và một số tỉnh miền Bắc như Bắc Ninh, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Nam Định là có yếu tố thổi giá, đầu cơ.
Lợi dụng tâm lý siết chặt trong việc khai thác cát sỏi nên các đầu nậu cố tình tạo khan hiếm giả tạo. Chứ nguồn cung về cát không có chuyển giảm sút một cách nhanh chóng để giá có thể tăng gấp đôi như một số địa phương hiện nay".
Giá cát tăng nhưng hoạt động buôn bán lại vắng lặng không được nhộn nhịp như thời điểm trước đây (ảnh Bạch Đằng).
Cảnh giác với chiêu trò thổi giá, tạo khan hiếm giả tạo
Chia sẻ những thông tin được xem là "tuyệt mật" về thế giới của những ông trùm phân phối cát xây dựng tại bến Chèm, bến Bạc (xã Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội) – nơi được xem là thủ phủ của cát xây dựng Hà Nội, ông Nguyễn T.T (xin được giấu tên) cho biết :"Cả khu vực bến Chèm, bến Bạc kéo dài hàng km ở khu vực xã Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội thì giá cát đều như nhau.
Trông các bến sông riêng lẻ, cứ tưởng mỗi khu vực là lãnh địa của một ông trùm, một thế giới riêng bất khả xâm phạm. Bề ngoài mang vẻ như "mạnh ai nấy làm", "thân ai nấy lo" nhưng sự thực đều là "anh em" hết.
Giá cát hàng ngày lên xuống như thế nào, những ông trùm cát sỏi đều phải bàn bạc tính toán với nhau. Đó là một thế giới ngay cả "con nhang, đệ tử" thân cận của các ông trùm cũng không thể tiếp cận.
Những ông trùm vẫn thường liên lạc, bàn bạc để quyết định về giá. Do đó, không có chuyện một nơi mỗi giá, mạnh ai nấy bán, tranh giành khách hàng trong việc buôn bán cát tại nơi đây.
Như một luật bất thành văn của giới buôn cát xây dựng tại bến Chèm, bến Bạc, không một đầu nậu cát sỏi nào có thể tự ý điều chỉnh giá xuống mà không thông qua bàn thảo với "anh em" trong giới.
Nếu có người nào lỡ xuống giá thì coi như tự ý biết điều mà cuốn chiếu rời khỏi khu vực này nếu không cái giá phải trả là rất đắt".
Ông Nguyễn T. cho biết : "Hiện cát xây của Hà Nội đang được vận chuyển đưa về từ Việt Trì, Phú Thọ là chính. Đó là cát mỏ, còn cát tự khai thác trên sông Hồng ở khu vực Hà Nội là gần như không có.
Ngay cả mỏ cát ở khu vực Sơn Tây, Hà Nội giờ cũng khó để khai thác. Lực lượng chức năng giờ làm căng lắm nên thời gian này đa số các ông trùm khai thác cát làm nhỏ giọt cố để nuôi quân thôi".
Vừa kể, ông T. vừa chỉ tay về phía những chiếc xà lan trống không nằm bất động trên bãi.
Bàn về chuyện giá cát tăng, ông T. cho rằng, lý do chính là vì hiếm nguồn cung ; đặc biệt là giá cát vàng tăng nhanh do nhu cầu xây dựng lớn mà nguồn cung loại cát này giờ rất khan hiếm.
Theo ông Nguyễn T.T, hoạt động vận chuyển cát trên sông Hồng kém nhộn nhịp hơn trước đây (ảnh Bạch Đằng).
Như cố giúp chúng tôi hiểu hơn, ông T. chỉ về phía những xà lan cát vàng, cát nâu đang nối đuôi nhau chạy trên sông Hồng đoạn gần chân cầu Thăng Long và nói :
"Tất cả đều từ Việt Trì, Phú Thọ và ở các nơi xa về hết. Nhìn thế, chứ lên Việt Trì đợi cả tuần mới bốc được một xà lan cát để về. Một chuyến chở từ Việt Trì về tận Hà Nội cũng mất gần 6 ngày.
Nguồn cát đã hiếm, những nơi có mỏ cát được khai thác thì người ta cố tình xuất hàng nhỏ giọt nên lượng cung vì thế mà khan hiếm theo".
Nói thì nói vậy, nhưng theo tìm hiểu của phóng viên thì muốn mua bao nhiêu cũng có, chỉ có giá lên mà thôi.
Giá cát tăng bất thường thực sự chỉ là chiêu trò làm giá, gây rối loạn thị trường của một số đối tượng.
Hiện tại, nhà nước chống "cát tặc" không giấy phép khai thác, còn "cát tặc có giấy phép" thì lại đẩy giá lên cao nhằm trục lợi.
Do đó, rất cần có sự vào cuộc nhanh chóng của các cơ quan chức năng, nhất thiết phải quản lý được việc khai thác của các đơn vị có giấy phép để đánh thuế, quản lý giá, tránh thất thu cho Nhà nước, xử lý những trường hợp sai phạm nhằm tránh những tác động xấu tới thị trường vật liệu xây dựng và thị trường bất động sản.
Bạch Đằng
