Gia Lai : Công an xóa bỏ hoàn toàn đạo Hà Mòn, ngăn chặn phục hồi Tin lành Đê ga của người Tây Nguyên
RFA, 18/12/2020
Công an tỉnh Gia Lai hôm 18/12 cho biết công an đã xóa bỏ hoàn toàn đạo Hà Mòn và ngăn chặn sự phục hồi của Tin lành Đê ga, FULRO của người Tây Nguyên.
Những người Thượng ở Tây Nguyên theo đạo Hà Mòn nhận lỗi trước người dân buôn làng. Ảnh minh họa
Tin này được công bố trong Hội nghị tổng kết công tác 2020 và triển khai chương trình công tác năm 2021 của công an tỉnh hôm 18/12 ở thành phố Pleiku.
Đạo Hà Mòn và Tin lành Đê ga là những đạo khá phổ biến của người sắc tộc Tây Nguyên theo Thiên Chúa giáo nhưng lại không được chính phủ thừa nhận.
Tổ chức FULRO của người theo đạo Thiên Chúa giáo ở Tây Nguyên là một nhóm du kích có vũ trang thành lập từ năm 1964, được coi là đồng minh của người Mỹ trong thời chiến tranh Việt Nam nhưng đã bị bỏ lại sau khi cuộc chiến kết thúc vào năm 1975.
Theo Chính phủ Việt Nam, đạo Hà Mòn và Tin lành Đê ga là những tà đạo, biến thể từ Thiên Chúa giáo. Khu vực Tây Nguyên là nơi tập trung nhiều tín ngưỡng dân gian ; hoạt động của các phần tử cực đoan, FULRO... là cơ sở quan trọng của sự ra đời và phát triển "hiện tượng Hà Mòn".
Hồi giữa tháng 3 vừa qua, Công an tỉnh Gia Lai đã bắt giữ 3 người được cho là theo đạo Hà Mòn đang lẩn trốn trong hang sâu thuộc vùng rừng giáp ranh giữa hai xã H’ra và Pơ Lang huyện Mang Yang, tỉnh Gia Lai.
Truyền thông trong nước cho biết công an đã thu giữ từ những người này nhiều tài liệu bí mật bị cho là chống phá, tuyên truyền trái pháp luật.
Trong những năm qua, nhiều người dân theo đạo Tin lành ở Tây Nguyên đã tìm cách chạy sang các nước láng giềng như Campuchia và Thái Lan xin lánh nạn. Họ cáo buộc chính quyền đã đàn áp họ, bắt họ bỏ đạo.
Theo tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (HRW), chính quyền Việt Nam đã bắt những người Thượng theo các tôn giáo này phải bỏ đạo, tổ chức các buổi đấu tố, bắt những người theo đạo Hà Mòn phải công khai nhận sai và bỏ tà đạo.
Trong chương trình tổng kết cuối năm 2020, Công an tỉnh Gia Lai cũng cho biết thành công của công an tỉnh là ngăn chặn tình trạng người vượt biên sang nước khác, đảm bảo an ninh cho địa phương.
********************
Việt Nam thừa khoảng 1,5 triệu nam vào năm 2034
RFA, 18/12/2020
Tổng cục Thống kê thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngày 18/12 đưa ra dự báo Việt Nam sẽ dư thừa 1,5 triệu nam giới từ 15 đến 49 tuổi vào năm 2034 và sẽ tăng lên tới 2,5 triệu nam giới vào năm 2059.
Ảnh minh hoạ. Reuters
Truyền thông nhà nước Việt Nam loan tin cùng ngày dẫn thông tin từ hội nghị công bố kết quả nghiên cứu chuyên sâu tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 như vừa nêu.
Theo bà Vũ Thị ThuThuỷ, Vụ trưởng Thống kê Dân số và Lao động, tại hội nghị cho biết, trong vòng 30 năm qua mức sinh của Việt Nam đã giảm một nửa, tổng tỷ lệ sinh giảm từ 3,8 con/ phụ nữa vào năm 1989 xuống còn 2,09 con/phụ nữ vào năm 2019.
Bà Thủy còn cho biết, tỷ số giới tính khi sinh năm 2019 là cứ 100 bé gái thì có 111,5 bé trai và được đánh giá là mất cân bằng giới tính khi sinh ở mức rất cao. Trong khi đó, tỷ số giới tính khi sinh theo tự nhiên khoảng 105 bé trai/100 bé gái và năm 2019 cả nước có 45.900 bé gái bị thiếu hụt theo tỷ số này.
Tình trạng này phổ biến nhiều ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nhất là khu vực nông thôn. Sự mất cân bằng giới tính khi sinh xảy ra ở tất cả các nhóm có mức sống khác nhau. Ngoài ra, tâm lý ưa thích con trai và nhu cầu cần có con trai tác động tới việc sinh thêm con của các cặp vợ chồng, những cặp vợ chồng đã có hai con nhưng chưa có con trai nên khả năng sinh thêm rất cao so với gia đình đã có ít nhất một người con trai.
Tổng cục Thống kê cũng dự báo, năm 2029 dân số Việt Nam là khoảng 105 triệu người, 2039 lên tới 111 triệu và 117 triệu vào năm 2069. Vào năm 2034 Việt Nam sẽ chấm dứt thời kỳ dân số vàng tồn tại từ năm 2007, khi người trên 65 tuổi chiếm 15% tổng dân số cả nước.
Cũng tại hội nghị, bà Naomi Kitahara, trưởng đại diện quỹ dân số Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam (UNFPA) bày tỏ lo ngại dân số Việt Nam đang già hóa với tốc độ nhanh chưa từng thấy.
Năm 2019 cả nước có 11,4 triệu người hơn 60 tuổi chiếm gần 12% tổng dân số. Do đó, bà đề nghị chính phủ Việt Nam cần xây dựng chính sách để cá nhân, cặp vợ chồng có thể tự do lựa chọn về số con, thời gian sinh, khoảng cách giữa các lần sinh thay vì thực hiện chính sách sân số và kế hoạch hóa gia đình như hiện nay.