Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Việt Nam được ‘nhắc nhở’ cẩn trọng về chính sách tiền tệ

Khánh Hòa, VNTB, 23/12/2020

Một năm tang thương

Tại buổi Công bố Báo cáo Điểm lại – Cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam, ấn phẩm tháng 12-2020 chiều 21-12, các chuyên gia của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam đã trả lời một số câu hỏi quanh việc Việt Nam bị Bộ Tài chính Mỹ "dán nhãn" thao túng tiền tệ.

luatchoi1

Giám đốc Quốc gia Ngân hàng thế giới (WB) tại Việt Nam, bà Carolyn Turk cho biết trước việc bị Bộ Tài chính Mỹ xác định thao túng tiền tệ, Chính phủ Việt Nam cần có chính sách về tỷ giá hối đoái thích hợp hơn.

Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Carolyn Turk, nhấn mạnh Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt để phục hồi sau đại dịch Covid-19. Việt Nam đang có cơ hội để chọn con đường phát triển xanh hơn, thông minh hơn và bao trùm hơn. Nhờ đó, Việt Nam trở nên vững vàng hơn trước những cú sốc trong tương lai do cả đại dịch hay thảm họa thiên nhiên.

Theo báo cáo, dù phải đối mặt với cú sốc lớn nhất toàn cầu trong nhiều thập kỷ qua, Việt Nam dự kiến tăng trưởng gần 3% năm 2020 trong khi kinh tế thế giới dự kiến suy giảm ít nhất 4%.

Ông Jacques Morisset, Chuyên gia kinh tế trưởng và Quản lý Chương trình Kinh tế Vĩ mô, Thương mại và Đầu tư, của WB tại Việt Nam, cho rằng giai đoạn này, Việt Nam có cơ hội suy nghĩ nhiều hơn về một số chính sách của mình, đơn cử như chính sách về tỷ giá hối đoái.

"Thế giới những tháng vừa qua có nhiều biến động về tiền tệ, như đồng EURO, USD, Yen, đây cũng có thể là dịp để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam suy nghĩ xem đồng tiền nào Việt Nam muốn chú trọng trong thực hiện điều chỉnh dự trữ, có thể suy nghĩ đến việc đa dạng hóa, đưa ra chiến lược trên cơ sở xem xét những đối tác khác, điểm đến khác về đầu tư, thương mại" – chuyên gia Jacques Morisset phân tích.

Ông Jacques Morisset cũng cho rằng đây có thể là thời điểm Việt Nam có thể suy nghĩ về chính sách thương mại. "Việt Nam là một nước mở cửa, nền kinh tế liên quan mật thiết đến xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ, trong thời gian dịch Covid-19, chúng ta có thể xem xét việc khai thác số hóa, những công nghệ ngày càng quan trọng, phải loại bỏ một số rào cản thương mại đối với dịch vụ. Trong thách thức có cơ hội, Việt Nam có thể tăng tốc một số chính sách, một số cải cách để ứng phó với thách thức tốt hơn" – ông gợi ý.

Ông Morisset cũng cho biết, trong thời gian tới, triển vọng của Việt Nam được cho là tích cực khi nền kinh tế được dự báo tăng trưởng ở mức khoảng 6,8% trong năm 2021 và sẽ ổn định quanh mức 6,5% các năm tiếp theo. Dự báo này dựa trên giả định rằng khủng hoảng Covid-19 sẽ dần được kiểm soát, khi vắc-xin Covid-19 chứng minh được tính hiệu quả, kết quả quản lý một số rủi ro có thể phát sinh ở các mặt tài khóa, tài chính và xã hội.

Theo dự báo của WB, ngành nông nghiệp Việt Nam dự kiến sẽ phục hồi sau tác động của dịch cúm heo gây ảnh hưởng trong quý I năm 2020 và những thiệt hại trong mùa bão năm 2020.

Ngành dịch vụ tiếp tục khôi phục nhờ gỡ bỏ hầu hết các biện pháp giãn cách xã hội theo dự báo và nhờ sức cầu tăng lên ở tầng lớp trung lưu trong nước. Các biện pháp cấm du khách nước ngoài sẽ từng bước được gỡ bỏ và ngành du lịch sẽ từng bước phục hồi.

Hy vọng… Biden

Vẫn theo WB, thực tế thì quy mô và thời gian hoành hành của đại dịch, cũng như tác động kinh tế của nó, khó có thể dự đoán. Vì vậy, một kịch bản xấu hơn cũng được đưa ra.

Trong trường hợp thế giới, và có thể cả Việt Nam, phải hứng chịu những làn sóng Covid-19 mới, sự phục hồi của nền kinh tế sẽ ở mức thấp hơn, và việc đưa nền kinh tế quay trở lại xu hướng tăng trưởng và củng cố tài khóa như trước Covid-19 cũng diễn ra chậm hơn dự kiến.

Trong một hội thảo cập nhật chủ đề : "Kinh tế Việt Nam trong thế giới biến động : Covid, hậu bầu cử Hoa Kỳ và RCEP", theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Trường Chính sách Công và Quản lý Fulbright (FSPPM), thì một vấn đề nổi lên trong quan hệ thương mại song phương Việt Nam-Hoa Kỳ hiện nay đó là thặng dư thương mại.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Việt Nam, thặng dư thương mại hàng hóa của Việt Nam với Hoa Kỳ trong 10 tháng đầu năm 2020 là 50,9 tỷ USD.Trong khi phía Mỹ ước tính con số thâm hụt thương mại với Việt Nam là 56 tỷ USD.

Chính vì vậy, Mỹ đang gây sức ép rất lớn lên Việt Nam với cáo buộc gần đây về điều tra cơ chế quản lý tỷ giá hối đoái của Việt Nam. Cụ thể, Hoa Kỳ đã cáo buộc Việt Nam thao túng tiền tệ thông qua việc định giá đồng Việt Nam thấp hơn 4,7% so với tỷ giá hối đoái thực tế nhằm thúc đẩy xuất khẩu, và chính sách tỷ giá đó đã gây thiệt hại cho các ngành kinh tế nội địa của Hoa Kỳ.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đang mở một cuộc điều tra về việc liệu Việt Nam có định giá thấp đồng tiền của mình và gây tổn hại cho thương mại Hoa Kỳ hay không. Cuộc điều tra được thực hiện theo Mục 301 của Đạo luật Thương mại 1974, điều khoản pháp lý tương tự mà Mỹ đã sử dụng để bắt đầu cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc.

Theo ông Nguyễn Xuân Thành, nếu Mỹ kết luận Việt Nam thao túng tỷ giá để giữ đồng tiền thấp hơn giá trị thực thì đó sẽ là các căn cứ để Bộ Thương mại và Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ có thể đề xuất các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, từ kết luận đến việc đưa ra các biện pháp trừng phạt là cả một quá trình.

"Khách quan mà nói, tỷ giá hoàn toàn không phải là yếu tố gây ra thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ với Việt Nam. Yếu tố cơ cấu mới là nguyên nhân chính.Việt Nam là nền kinh tế nhập khẩu linh kiện, nguyên phụ liệu từ Trung Quốc, Hàn Quốc, ASEAN rồi gia công, chế tạo với giá trị gia tăng thấp để xuất sản phẩm cuối cùng sang thị trường Mỹ và EU. Vì thế, Việt Nam thặng dư thương mại hàng hóa với Mỹ, với EU, nhưng thâm hụt ở mức tương đương với Trung Quốc, Hàn Quốc và ASEAN", ông Thành phân tích.

Ông Thành cho rằng, ngay cả khi kết luận Việt Nam thao túng tỷ giá, thì xác xuất có những hành động trừng phạt nặng nề như đối với Trung Quốc là rất thấp, vì ông Biden sẽ không áp dụng cách tiếp cận của ông Trump. Mặc dù vậy, một số ngành xuất khẩu ở Việt Nam vẫn sẽ chịu tác động nhất định vì Mỹ sẽ tiếp tục có các biện pháp bảo hộ với từng ngành hàng cụ thể.

Khánh Hòa

Nguồn : VNTB, 23/12/2020

*********************

Nhà Trắng và Thông tin Chính phủ : ai đúng hơn ai ?

VNTB, 23/12/2020

Sau khi bị Mỹ gắn mác "Thao túng tiền tệ" hôm 16/12/2020. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuọc điện đàm với Tổng Thống Trump lúc đêm khuya ngày 22/12/2020 từ Việt Nam.

luatchoi03

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến chào Tổng thống Donald Trump tại Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Osaka 28/6/2019 - Ảnh minh họa

Trang Facebook của chính phủ, Thông tin Chính phủ với hàng triệu người theo dõi, đưa tin quan trọng :

"TỔNG THỐNG DONALD TRUMP RẤT QUÝ TRỌNG ĐẤT NƯỚC VÀ CON NGƯỜI VIỆT NAM"

Trong đó nêu rõ mục đích chính của cuộc điện đàm là động thái gắn mác thao túng tiền tệ cho Việt Nam từ phía Bộ Ngân Khố Hoa Kỳ hôm 16/12/2020.

"Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ và Tổng thống Hoa Kỳ đã trao đổi về việc Cơ quan Đại diện thương mại Hoa Kỳ (USTR) đang tiến hành điều tra chính sách tiền tệ và nguyên liệu gỗ của Việt Nam theo Điều khoản 301 của Luật Thương mại năm 1974 của Hoa Kỳ.

Thủ tướng Chính phủ khẳng định Việt Nam là nước đang phát triển, tiềm lực kinh tế còn hạn chế, điều hành chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành tỷ giá không nhằm tạo lợi thế cạnh tranh thương mại quốc tế.

Trên tinh thần đó, hai bên nhất trí giao các Bộ, ngành Việt Nam và Hoa Kỳ tiếp tục hợp tác, giải quyết một cách toàn diện các quan tâm của Hoa Kỳ và Việt Nam, qua đó duy trì quan hệ thương mại ổn định, hướng tới cán cân thương mại hài hòa, bền vững, cùng có lợi.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chúc mừng Tổng thống Donald Trump về phát triển thành công 2 loại vaccine trong thời gian ngắn kỷ lục.

Tổng thống Donald Trump khẳng định rất quý trọng đất nước và con người Việt Nam và mong muốn thăm lại Việt Nam vào thời gian tới".

Thế nhưng, theo Reuters, tin tức từ phía Nhà Trắng đưa ra có vẻ lại không khớp với thông tin của chính phủ Việt Nam

Hôm thứ Ba 22/12/2020, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nêu quan ngại về thâm hụt thương mại của Việt Nam với Hoa Kỳ trong một cuộc điện đàm cùng với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Nhà Trắng cho biết.

Người phát ngôn Nhà Trắng Judd Deere cho biết : "Tổng thống Trump nêu quan ngại về thâm hụt thương mại và thúc giục Thủ tướng Phúc thực hiện các biện pháp mạnh để đảm bảo thương mại công bằng và có đi có lại giữa Hoa Kỳ và Việt Nam".

Ai nói đúng hơn ai ?

Các công ty Mỹ đã nhập khẩu khoảng 65 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2020, so với 66,6 tỷ USD của cả năm 2019.

Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn một phần tư tổng doanh thu xuất khẩu trong 11 tháng đầu năm nay. Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Hoa Kỳ bao gồm hàng may mặc, điện tử và các sản phẩm gỗ.

Nguồn : VNTB, 23/12/2020

*********************

Ông Phúc và ông Trump đin đàm, nêu quan ngi thâm ht mu dch

VOA, 23/12/2020

Hôm 22/12, Tng thng Donald Trump nêu quan ngi v thâm ht thương mi ca Hoa K vi Vit Nam trong mt cuc đin đàm vi Th tướng Nguyn Xuân Phúc, Nhà Trng cho biết.

luatchoi3

T ng th ng Donald Trump và Th t ướ ng Nguy n Xuân Phúc t i Hà N i, ngày 27/02/2019.

Vào tun trước, Hoa K đã ch đnh Vit Nam là nước thao túng tin t, mt đng thái mà các chuyên gia thương mi cho rng có th m đường cho vic Tng thng Trump đánh thuế lên hàng nhp khu t Vit Nam trước khi ông ri nhim s vào tháng 1/2021.

Phát ngôn Nhà Trng Judd Deere cho biết : "Tng thng Trump nêu quan ngi v thâm ht thương mi và thúc gic Th tướng Phúc thc hin các bước đi táo bo đ đm bo thương mi công bng và có đi có li gia Hoa K và Vit Nam".

B Ngoi giao Vit Nam loan báo hôm 22/12 rng Th tướng Nguyn Xuân Phúc đã có cuc đin đàm vi Tng thng M Donald Trump, "khng đnh vic điu hành chính sách tin t ca Vit Nam không nhm to li thế cnh tranh thương mi quc tế".

Th tướng Phúc khng đnh : "Vit Nam là nước đang phát trin, tim lc kinh tế còn hn chế, nên điu hành chính sách tin t nhm kim soát lm phát và n đnh kinh tế vĩ mô, điu hành t giá không nhm to li thế cnh tranh thương mi quc tế".

Ngoài ra, Th tướng Nguyn Xuân Phúc và Tng thng Donald Trump còn trao đi v vic Cơ quan đi din thương mi M (USTR) đang tiến hành điu tra chính sách tin t và nguyên liu g ca Vit Nam theo Mc 301 ca Lut Thương mi năm 1974 ca M.

Cng thông tin Chính ph Vit Nam viết : "Trên tinh thn đó, hai bên nht trí giao các B, ngành Vit Nam và Hoa K tiếp tc hp tác, gii quyết mt cách toàn din các quan tâm ca Hoa K và Vit Nam, qua đó duy trì quan h thương mi n đnh, hướng ti cán cân thương mi hài hòa, bn vng, cùng có li".

B Tài chính M hôm 16/12 đưa Vit Nam vào danh sách các nước thao túng tin t sau khi cho rng quc gia này đã can thip mnh vào th trường tin t nhm điu chnh hiu qu cán cân thanh toán.

M cho rng Vit Nam đã đáp ng 3 tiêu chí mà B Tài chính M dùng đ đánh giá vic thao túng tin t ca mt quc gia, bao gm thng dư tài khon vãng lai ln hơn 3% GDP, thng dư thương mi hàng hóa song phương vi M ít nht là 20 t USD, và can thip vào th trường ngoi hi vượt quá ít nht là 2% GDP.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long hôm 17/12 nhn đnh vi VOA rng Vit Nam không nên ci chính mà phi chng minh là không có nhng du hiu thao túng tin t như B Tài chính M va đnh danh.

Tiến sĩ Ngô Trí Long nói : "Nhng du hiu đó Vit Nam có hay không ? Ch không phi h nói như vy mà mình ci chính. Vit Nam phi chng minh là không có nhng du hiu đó".

Bà Deborah Elms, Giám đc điu hành ca Trung tâm Thương mi Châu Á có tr s Singapore, phát biu trong mt s kin trc tuyến hôm 18/12 do Phòng Thương mi Hoa K ti Vit Nam t chc : "Nếu khôn ngoan thì nên có kế hoch ngay t bây gi cho kết lun điu tra theo Mc 301, bi vì, nht là vi vic xác đnh ca B Tài chính, rt có th Hoa K s áp đt mt s hình thc tr đũa đi vi Vit Nam".

Bà nhn mnh rng : "S có nhng hu qu kinh tế".

Nguồn : VOA, 23/12/2020

*************************

Thủ tướng Việt Nam điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump

RFA, 12/12/2020

Việt Nam và Hoa Kỳ đồng tin tưởng mối quan hệ hai nước sẽ tiếp tục đi vào chiều sâu, ổn định, mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước, trong đó hợp tác kinh tế thương mại là trọng tâm và động lực của quan hệ song phương.

luatchoi4

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc điện đàm với Tổng thống Donald Trump ngày 22/12/2020. Courtesy of VGP News

Nội dung vừa nêu được Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump khẳng định trong cuộc hội đàm, vào ngày 22/12.

Truyền thông Nhà nước Việt Nam, trong cùng ngày 22/12, cho biết Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tại cuộc điện đàm, bày tỏ Việt Nam đánh giá cao vai trò lãnh đạo và tình cảm tốt đẹp mà Tổng thống Donald Trump đã dành cho Việt Nam trong những năm qua và cảm ơn ông Donald Trump luôn quan tâm thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump được cho biết khẳng định Hoa Kỳ coi trọng quan hệ Đối tác toàn diện với Việt Nam, chúc mừng Việt Nam đảm nhiệm thành công cương vị Chủ tịch ASEAN 2020, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực.

Tổng thống Trump đồng thời chúc mừng Chính phủ và người dân Việt Nam ứng phó thành công với đại dịch Covid-19. Ông Trump cũng hoan nghênh sự hợp tác trong phòng chống dịch bệnh giữa hai nước.

Cũng theo tin từ báo giới Nhà nước Việt Nam, ông Donald Trump nói với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc rằng ông mong muốn thăm lại Việt Nam vào thời gian tới.

*************************

Vit Nam áp thuế chng bán phá giá đi vi thép ngui Trung Quc

VOA, 23/12/2020

Vit Nam va chính thc ra quyết đnh áp thuế chng bán phá giá đi vi mt s sn phm thép cun cán ngui có xut x t Trung Quc k t ngày 28/12/2020 và s kéo dài trong 5 năm, vi thuế sut có th lên đến trên 25%.

luatchoi5

M t nhà máy s n xu t thép Vũ Hán, H B c, Trung Qu c.

Hôm 23/12, B Công thương Vit Nam cho biết va ra quyết đnh áp thuế chng bán phá giá (CBPG) chính thc đi vi sn phm thép cán ngui nhp khu dng cun hoc tm có xut x t Trung Quc.

Biên đ bán phá giá ca hàng hóa nhp khu được xác đnh là t 4,43% đến 25,22%, vn theo B Công thương.

Mc đích áp dng mc thuế này là ngăn chn và gim thiu thit hi cho ngành sn xut trong nước do tác đng t lượng ln các sn phm thép cán ngui nhp khu đang được bán phá giá vào Vit Nam".

Trong quá trình điu tra t tháng 9/2019, B Công Thương phát hin lượng nhp khu thép cán ngui t Trung Quc lên đến 272.073 tn, chiếm 65,5% tng lượng nhp khu thép cán ngui vào Vit Nam.

Vit Nam cho biết vic điu tra này được thc hin theo đúng quy đnh ca T chc Thương mi thế gii (WTO), Lut Qun lý ngoi thương và các quy đnh liên quan.

Vào tháng 5/2020, B Thương mi M m mt cuc điu tra xem liu các sn phm thép tm không g nhp t Vit Nam có phi là thép Trung Quc được gia công Vit Nam đ xut sang M nhm tránh thuế.

Theo mt thông cáo báo chí ca Cơ quan Thương mi Quc tế Hoa Kỳ (ITA) hôm 12/5, B Thương mi M nghi ng rng các nhà sn xut thép ca Vit Nam nhp khu nguyên liu thép cán phng không g t Trung Quc, sau đó gia công hoàn thin ri xut khu sang M.

T trước đến nay các quan chc Vit Nam nói rng luôn quyết tâm ngăn chn hàng nhp khu Trung Quc gn mác Vit Nam đ né thuế xut khu sang M.

Khi đến thăm Vit Nam vào tháng trước, C vn An ninh Quc gia Robert Obrien khuyên rng Vit Nam nên ngăn chăn vic trung chuyn trái phép hàng xut khu ca Trung Quc.

Nguồn : VOA, 23/12/202

***********************

Việt Nam áp thuế chống bán phá giá đến hơn 25% với thép từ Trung Quốc

RFA, 23/12/2020

Việt Nam sẽ áp thuế với biên độ 4,43% đến 25,22% đối với các mặt hàng nhập khẩu từ 16 nhà sản xuất thép Trung Quốc.

luatchoi6

Ảnh minh họa - Courtesy of doanhnhanvn

Đó là quyết định do Bộ Công thương Việt Nam công bố hôm 23/12 và mạng Bloomberg loan đi. Đây được coi là động thái chống bán phá giá của Việt Nam đối với các mặt hàng thép Trung Quốc.

Theo Bloomberg, Quyết định của Bộ công thương có hiệu lực trong vòng 5 năm, tính từ ngày 21/12/2020 đối với thép cán nguội dạng cuộn hoặc tấm có xuất xứ từ Trung Quốc.

Bộ này cho rằng việc nhập các sản phẩm thép bán phá giá có thể gây thiệt hại đáng kể cho ngành thép trong nước.

Theo nguồn truyền thông Nhà nước Việt Nam, việc áp thuế chống bán phá giá 5 năm với thép cán nguội Trung Quốc là từ kết quả kiểm tra của Bộ công thương từ tháng 9/2019. Qua đó, lượng nhập khẩu thép nguội từ Trung Quốc xấp xỉ 273.000 tấn chiếm 65,5% tổng lượng nhập khẩu thép cán nguội vào Việt Nam.

Số liệu nhập khẩu cho thấy có sự gia tăng tuyệt đối và tương đối với lượng nhập khẩu thép cán nguội từ Trung Quốc so với sản lượng sản xuất tại Việt Nam và Bộ cho rằng sự gia tăng đó là nguyên nhân chính gây tác động tiêu cực đối với hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa tương tự của các doanh nghiệp sản xuất trong nước.

Additional Info

  • Author ,Khánh Hòa, VNTB, RFA tiếng Việt, VOA tiếng Việt
Published in Diễn đàn

Tại sao người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Trump nhiều nhất trong số người Mỹ gốc Á ?

Việc lan truyền thông tin sai lệch tràn lan qua Facebook và các nền tảng truyền thông xã hội khác cũng góp phần đáng kể vào sự ngưỡng mộ mạnh liệt của họ đối với ông Trump và sự phản đối dành cho Biden.

viet1

Trong lịch sử, hầu hết cử tri người Mỹ gốc Á có xu hướng bỏ phiếu "phe màu xanh" – Đảng cộng hòa – và nhiều người Mỹ gốc Á tự nhận thấy rằng mình đã bỏ phiếu cho Joe Biden cho cuộc bầu cử năm nay. Phần lớn, tôi muốn nói đến mọi nhóm người Châu Á ngoài nhóm cử tri Việt Nam. Các nhóm vận động – Dữ liệu AAPI, APIA Vote và Người Mỹ gốc Á thúc đẩy Công lý – thực hiện một cuộc khảo sát thăm dò ý kiến vào tháng 9 năm 2020 cho thấy cử tri người Việt có nhiều khả năng bỏ phiếu cho ông Trump nhất so với các nhóm người Mỹ gốc Á khác.

Cử tri người Mỹ gốc Việt cũng đã lên tiếng ủng hộ ông Trump : nhiều cuộc mít tinh của MAGA (Make America Great Again) đã được tổ chức bởi các người Việt Đảng cộng hòa tại Santa Ana, California , Houston, và Texas.

Cử tri người Việt luôn có xu hướng nghiêng về đảng Cộng hòa, vì vậy đối với một số người, có thể không ngạc nhiên khi họ trung thành với đảng Cộng hòa và bỏ phiếu cho ông Trump. Cử tri Cuba cũng theo loại hình này, người Cuba cũng có xu hướng bảo thủ hơn các nhóm Latinh khác – có lẽ là vì cả người Cuba lẫn người tị nạn Việt Nam cùng chạy trốn khỏi các chế độ cộng sản, do đó có cùng quan điểm chính trị.

Mặc dù vậy, việc lan truyền thông tin sai lệch tràn lan qua Facebook và các nền tảng truyền thông xã hội khác cũng góp phần đáng kể vào sự ngưỡng mộ mãnh liệt của họ đối với ông Trump và sự phản đối dành cho Biden.

Ví dụ, tờ The Washington Examiner, một tờ báo được biết đến là có khuynh hướng bảo thủ và thiên tả, đã đăng một bài báo ám chỉ ông Biden tin rằng Hoa Kỳ không có nghĩa vụ phải giúp đỡ người tị nạn Việt Nam. Tuy nhiên, bài báo đã không nói đến ngữ cảnh về lời nói của ông Biden.

Năm 1975, ông Biden phân biệt rõ ràng giữa việc giúp đỡ người tị nạn Việt Nam rời bỏ Việt Nam với viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Việt Nam Cộng Hòa. Ông ấy ủng hộ điều đầu tiên, nhưng không ủng hộ điều thứ 2. Ông Biden kiên định với cương lĩnh phản chiến mà ông được bầu, nói rõ rằng ông muốn đưa quân nhân Hoa Kỳ về nước.

Lầm tưởng rằng ông Biden "không quan tâm đến" người Việt Nam vì ông đã bỏ phiếu chống lại Dự luật HR 6755 của Quốc hội năm 1975, còn được gọi là Đạo luật Hỗ trợ Người tị nạn và Di cư Đông Dương, cũng đã góp phần làm mất uy tín của ông Biden và đảng Dân chủ trong mắt cử tri Việt Nam.

Đạo luật này được sự bảo trợ của ông Peter Rodino Jr. – một thành viên Đảng Dân chủ, không phải Đảng Cộng hòa. Dự luật cho phép 130.000 người tị nạn từ Đông Nam Á vào Hoa Kỳ và phân bổ 455 triệu Mỹ kim để giúp họ tái định cư, số tiền tương đương khoảng hơn 2 tỷ Mỹ kim ngày nay.

Mặc dù đúng là ông Biden đã không bỏ phiếu ủng hộ dự luật này, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là ông cũng hoàn toàn không tham gia bỏ phiếu cho dự luật này.

Năm 1975, ông Biden gặp khó khăn trong việc di chuyển từ Delaware đến thủ đô Washington– một số người thân trong gia đình ông đã qua đời vào cuối năm 1972 và các con trai của ông cũng bị thương nặng. Trong giai đoạn này, Biden dành nhiều thời gian cho gia đình và cuối cùng đã không tham dự một số cuộc bỏ phiếu của Quốc hội.

Do những vấn đề gia đình nghiêm trọng này, sẽ không chính xác nếu nói rằng ông Biden đã bỏ phiếu chống lại dự luật cụ thể này. Tuy nhiên, ông Biden là một thành viên của Ủy ban Dịch vụ nước ngoài, cơ quanphê duyệt dự luật để dự luật được đưa ra bỏ phiếu ngay từ đầu.

Trái ngược hoàn toàn và trớ trêu với sự chào đón người tị nạn Đông Nam Á này, chính quyền của Trump đã giảm bớt các biện pháp bảo vệ đối với người tị nạn chiến tranh Việt Nam bằng cách mở rộng đối tượng người tị nạn có thể bị trục xuất. Chính quyền Trump đã tiến hành trục xuất hàng ngàn người tị nạn Việt Nam trở về cố quốc – mặc dù những người tị nạn này đã chạy trốn khỏi chính đất nước đó cách đây 40 năm.

Một khía cạnh trong chiến dịch tranh cử của Trump đã thúc đẩy thành công của ông với cử tri người Mỹ gốc Việt là luận điệu "chống Trung Quốc" rõ ràng và thẳng thắn của ông.

Cộng đồng Việt Nam chỉ trích Bắc Kinh do Trung Quốc đã từng đô hộ Việt Nam và tiếp tục ý định xâm lấn đất Việt. Căng thẳng giữa hai nước ngày càng dâng cao, thể hiện trong cuộc xung đột về yêu sách lãnh thổ đối với các đảo, nạn tàu thuyền và tuyên truyền chống Trung Quốc ngày càng gia tăng trên mạng xã hội ở Việt Nam.

Lập trường của ông Trump chống lại Trung Quốc đã cho phép người Việt Nam cảm thấy như thể họ đang nhận được sự đồng cảm. Một số người Việt Nam rất biết ơn về luận điệu chống Trung Quốc vì họ cũng tin rằng ông Trump sẽ đứng lên chống lại Bắc Kinh.

Tuy nhiên, hành động và sự liên kết của Trump nói khác với quan điểm này : ông ta đi từ thái cực này sang thái cực ngược lại, từ đổ lỗi cho Trung Quốc vì đã làm tổn thương nền kinh tế của Hoa Kỳ cho đến việc tiếp đón long trọng chủ tịch Trung Quốc tại câu lạc bộ Mar-A-Lago riêng của mình.

Thái độ luôn thay đổi của ông đặt ra nhiều câu hỏi cho người Mỹ, đặc biệt là khi tờ The New York Times tiết lộ rằng ông Trump trả thuế cho Trung Quốc xấp xỉ 200.000 Mỹ kim, khác xa so với 750 Mỹ kim mà ông nộp cho Hoa Kỳ.

Mối quan hệ của Trung Quốc với Trump vẫn rất đặc biệt – Forbes báo cáo dòng tiền 5,4 triệu Mỹ kim từ một ngân hàng nhà nước đến Trump Tower, nơi Trump duy trì các mối quan hệ khi ông trở thành tổng thống thứ 45, có thể vi phạm Mục 9 của Hiến pháp Hoa Kỳ "quan chức liên bang không được chấp nhận bất kỳ món quà nàotượng đài, văn phòng hoặc danh hiệu nào, dưới bất kỳ hình thức nào, từ bất kỳ vua, hoàng tử hoặc quốc gia nước ngoài nào" mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.

Có vẻ như tất cả hoặc thậm chí phần lớn lợi nhuận từ các giao dịch của Trump với Trung Quốc cũng không chuyển vào kho bạc Hoa Kỳ, bởi vì chỉ có khoảng 190.000 đô la được quyên góp vào năm ngoái từ lợi nhuận làm việc với các chính phủ nước ngoài. Dựa trên thỏa thuận giữa Trump Towers và đơn vị thuê, Ngân hàng Công thương Trung Quốc, ngân hàng này vẫn đăng  địa chỉ của họ trong tòa nhà của Trump.

Ông Trump đã không nhất quán về lập trường chỉ trích đối với Trung Quốc. Ông được cho là đã chấp thuận việc Bắc Kinh bỏ tù người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ trong các trại tập trung và tuyên bố rằng quan hệ Trung Quốc và Hoa Kỳ chưa bao giờ tốt hơn, bất chấp việc ông liên tục đổ lỗi cho Trung Quốc kể từ khi ông bắt đầu vận động tranh cử vào năm 2016. Đầu năm nay, Trump đã nhiều lần ca ngợi Chủ tịch Tập Cận Bình vì đã làm việc hiệu quả trong việc kiểm soát đại dịch Covid-19 ở Trung Quốc.

Ngoài ra, các động thái của Trump để "chống lại" Trung Quốc đôi khi đã phản tác dụng. Một số cử tri Việt Nam có ấn tượng rằng Trump đã làm tốt kể từ khi ông đặt ra các lệnh trừng phạt thương mại và thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc, tin rằng tổng thống đang đứng trước "kẻ bắt nạt lớn" Trung Hoa.

Thực tế đáng buồn là những mức thuế này đã gây tổn hại về mặt kinh tế, làm tổn thương người tiêu dùng và các ngành công nghiệp Mỹ nhiều hơn là giúp ích cho họ. Chi phí của các mức thuế này rơi vào người tiêu dùng và doanh nghiệp, chủ yếu là những người phụ thuộc vào hàng hóa nhập cảng và các ngành xuất khẩu phải đối mặt với sự trả đũa từ các quốc gia khác.

Trong khi nhiều cử tri gốc Việt tiếp tục công khai sự ủng hộ của họ với Trump, thì có một sự chia rẽ ngày càng tăng trong các gia đình Việt Nam khi các thế hệ trẻ ủng hộ ông Biden hơn là ông Trump. Cuộc bầu cử căng thẳng năm nay đã bộc lộ khoảng cách lớn giữa các bậc cha mẹ bảo thủ và con cái thiên tả của không chỉ người Việt Nam mà còn của tất cả các gia đình trên khắp nước Mỹ. Trong trường hợp của những cử tri người Mỹ gốc Việt trẻ tuổi như tôi, cuộc đấu tranh để nâng cao nhận thức của các thành viên gia đình truyền thống, bảo thủ chắc chắn là một cuộc chiến khó khăn, nhưng nó là một cuộc chiến cần thiết.

Nhiều cử tri gốc Việt không được trang bị một bức tranh đầy đủ để ủng hộ một ứng cử viên thực sự sẽ làm việc vì lợi ích cao nhất của họ cũng như của cả đất nước nói chung. Điều thiếu sót này đặc biệt đúng đối với thế hệ người Việt lớn tuổi hơn thường dựa vào các nguồn truyền thông nước ngoài để đưa tin do bất đồng ngôn ngữ. Tin tức thiên lệch cả từ hải ngoại ở Việt Nam và các nguồn tiếng Việt đã góp đáng kể vào mối quan hệ giữa cộng đồng người Việt Nam theo khuynh hướng bảo thủ và lớn tuổi với ông Trump.

Một số trang web tổng hợp tin tức bao gồm The Interpreter và PIVOT’s Viet Fact Check đã ra đời nhờ nỗ lực của những người trẻ Việt Nam tiến bộ và tiến bộ nhằm giải quyết tình trạng thiếu các bài báo chính xác và phi đảng phái dành cho những người gặp khó khăn với tiếng Anh.

Hiện tại, sự chia rẽ giữa các gia đình Việt Nam sẽ tiếp tục gia tăng – trừ khi chúng ta có thể đưa thông tin cho hai nhóm người trên ở trên cùng một trang, một phần do khoảng cách thông tin này. Việc nhiều trang tin tức cung cấp tin tức bằng tiếng Việt, tiếng Tây Ban Nha và các ngôn ngữ khác cho khán giả là điều vô cùng cần thiết.

Ngày nay, các công ty công nghệ và nền tảng truyền thông xã hội cũng có trách nhiệm "đánh dấu" và xác minh các thông tin sai lệch đang lưu hành. Và đối với các cử tri trẻ, chúng ta phải nhận ra trách nhiệm công dân của mình bao hơn là chỉ bỏ phiếu bốn năm một lần. Điều quan trọng là chúng ta phải tiếp cận với những người xung quanh mình mỗi ngày và trân trọng khuyến khích ý thức cao hơn để cải thiện cộng đồng của chúng ta.

Hana Dao

Nguyên tác : "Misled and misinformed : Why Vietnamese voters make up the largest Asian demographic in favor of Trump", The Stanford Daily, 10/11/2020

Vũ Quốc Ngữ dịch

Nguồn : VNTB, 10/11/2020

Additional Info

  • Author Hana Dao
Published in Diễn đàn

Chưa bao giờ người Việt chia rẽ bởi một tổng thống Mỹ như hiện nay. Quan điểm khác nhau về Donald Trump đang làm cho nhiều người Việt khó chấp nhận nhau.

trump1

Tác giả nói người Việt hải ngoại và trong nước ủng hộ Trump vì ông thể hiện việc chống Trung Quốc. Ảnh minh họa 

Vị tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ đang là chủ đề tranh cãi giữa người Việt với nhau ở mức độ không kém gì những tranh cãi xoay quanh người Quốc gia và Cộng sản từ 1975 tới nay.

"Đừng viết về ông Tổng thống của anh nữa"

Tuần trước tôi bị một người anh thân tình sống cùng thành phố nói lời chia tay và xóa bạn với tôi trên Facebook. Lý do, anh đã nhiều lần nhắc, "Thôi, em đừng viết gì về ông Tổng thống của anh nữa", tôi vẫn không làm theo.

Đây không phải lần đầu tôi bị người khác ngưng nói chuyện, hủy kết bạn sau khi tôi viết về Donald Trump, dù trước đó chúng tôi khá thân nhau ngoài đời, hợp nhau về nhiều chủ đề từ chính trị, lịch sử, văn hóa, xã hội, đến niềm tin.

Trên mạng xã hội Facebook tôi có bạn ở khắp vùng miền, quốc gia, khác tôn giáo, không cùng cách thức đấu tranh, chẳng chung sở thích… trước đây vẫn trao đổi với nhau về nhiều vấn đề để học hỏi lẫn nhau. Nhưng khi biết tôi suy nghĩ về Trump khác họ, đã có không ít người ngừng tương tác, hủy kết bạn.

Không chỉ cá nhân, mà cả những nhóm và tổ chức cũng bị cuốn hút vào cuộc tranh cãi này. Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên một tổ chức chính trị có thành viên tại nhiều quốc gia vừa mất một thành viên ở Australia có hơn 20 năm gắn bó. Nguyên nhân vì anh ủng hộ Donald Trump, trong khi đa số các thành viên khác của Tập Hợp lại không.

Sự chia rẽ giữa người Việt vì Tổng thống thứ 45 của Mỹ dễ thấy nhất qua vụ cô Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm) đưa lên Facebook. Đây là nhận định cá nhân về Donald Trump, về nước Mỹ khi dịch bệnh bắt đầu bùng phát mạnh tại quốc gia này hồi nửa cuối tháng Ba.

trump2

Phát biểu của Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh gây gây tranh cãi mạnh mẽ giữa hai nhóm bênh và chống cô trên mạng. Ảnh minh họa 

Các điều cô Quỳnh viết đều đúng với thực tế tại thời điểm đó và cả sau này.

Tuy nhiên, chẳng cần suy xét lời cô Quỳnh viết đúng hay sai, rất nhiều người Việt đã hùa vào sỉ vả, 'ném đá' cô trên không gian mạng. Họ nói cô không biết mang ơn Donald Trump khi ra khỏi nhà tù cộng sản Việt Nam, họ vu khống cô là "cộng sản nằm vùng"…

Không ít người đấu tranh trong nước cũng hùa theo cho rằng, Quỳnh nói không đúng về cá nhân ông Trump và nước Mỹ. Số khác tung ra những khác biệt cá nhân để thêm đòn nhằm hạ gục.

Họ 'đấu tố' cô bởi cô dám chê Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ và nói quốc gia này không vĩ đại ngược lại với những điều Trump tự khoe.

Một số còn đi xa hơn thu thập chữ ký kêu gọi trục xuất cô về lại Việt Nam.

Điều này hoàn toàn trái ngược với thái độ tiếp đón nồng hậu dành cho Quỳnh chưa đầy một năm trước, mời cô nói chuyện sau khi bị chính quyền Việt Nam trục xuất từ nhà tù.

Nhiều người Việt ủng hộ Donald Trump còn lập danh sách những người không thích Trump để tấn công. Có cái gì đó na ná những người đấu tranh bị dư luận viên trong nước lập danh sách để đánh phá, răn đe.

Người không thích Trump, thường bị nhóm ủng hộ cáo buộc, "cộng sản nằm vùng", "phá hoại nước Mỹ", "bọn thổ tả", "tình báo Hoa Nam", "nhận tiền từ cộng sản Trung Quốc để viết"…

Với không ít người Việt, Donald Trump như một chân lý tuyệt đối. Họ đồng nhất ủng hộ Donald Trump mới yêu nước Mỹ, yêu Việt Nam và ngược lại. Sao mỉa mai giống yêu đảng cộng sản, yêu chủ nghĩa xã hội và yêu nước là một ?!

Ủng hộ Trump vì không thích Trung Quốc

Ông Huỳnh Ngọc Chênh, một người đấu tranh trong nước được nhiều người biết viết, "Tui có xu hướng ủng hộ Trump, vì ổng làm Trung Cộng suy yếu. Những yếu tố khác có thể xếp sau".

Tương tự, cô Huỳnh Thục Vy cũng thổ lộ, "Ai trấn áp được kẻ thù truyền kiếp của đất nước tôi, thì tôi đều thích". Donald Trump là người như thế nên cô thích, ủng hộ.

Người Việt hải ngoại và trong nước ủng hộ Donald Trump gặp nhau ở điểm, ông thể hiện việc chống Trung Quốc mạnh mẽ mà chẳng cần suy xét đến hiệu quả, cách làm của chủ nhân Nhà Trắng.

trump3

Căng thẳng Mỹ Trung kéo dài trên nhiều mặt trận - Ảnh minh họa 

Đây là tâm lý dễ hiểu của đa số người Việt trước một Trung Quốc hàng ngàn năm qua chỉ muốn xâm chiếm, đồng hóa, khống chế Việt Nam. Do đó, người Việt dễ dàng ủng hộ bất kỳ ai chống lại Trung Quốc.

Tranh chấp căng thẳng trên Biển Đông có thêm lý do để người Việt đặt hy vọng vào Donald Trump để kiềm hãm được sự tham lam, hung hăng của Trung Quốc.

Nhiều người Việt đặt niềm tin dễ dãi, Donald Trump gây chiến tranh thương mại với Trung Quốc sẽ làm cho quốc gia này sụp đổ. Dẫn đến chính quyền Việt Nam hiện nay cũng sẽ tan rã để tiến đến xã hội tự do, dân chủ.

Rất đông người Việt theo đạo Công giáo, Tin lành còn có thêm lý do để ủng hộ Donald Trump, vì ông ta chống phá thai, phản đối hôn nhân đồng tính.

Có người đưa lý do ủng hộ Donald Trump, vì ông làm Tổng thống chỉ nhận lương một đô la/năm. Suy nghĩ theo cách dân Mỹ thiếu tiền trả lương cho Tổng thống của mình.

Số khác ủng hộ Tổng thống Mỹ đương nhiệm vì ông ấy nói năng bộc trực, phản ứng nhanh chóng. Thực tế thì Trump hành xử một cách đầy cảm xúc, trong cái tôi lớn, nặng tính hơn thua, thiếu tầm nhìn chiến lược.

Người Việt tại Mỹ lại ủng hộ Donald Trump vì ông thuộc đảng Cộng hòa. Với nhiều người Việt phải bỏ quê hương ra đi sau ngày 30/4/1975, đảng Cộng hòa như cuộc 'hôn nhân' chính trị.

Làm ngơ trước sự thật

Vì ủng hộ Donald Trump, nhiều người Việt không nhìn vào sự thật đang xảy ra cho nước Mỹ trong gần nửa năm qua. Một nước Mỹ vừa qua cơn khủng hoảng pháp lý với vụ luận tội Tổng thống ở Lưỡng viện Quốc hội, lại vướng vào đại dịch Covid-19.

Sau hơn ba tháng bùng phát, nước Mỹ vẫn ở đỉnh với hàng chục ngàn ca nhiễm mới mỗi ngày. Trong khi đa số các nước bùng phát dịch với thời gian ngắn hơn đã khống chế được dịch bệnh.

Chính phủ Trump lúng túng trong việc xử lý đại dịch. Các cuộc họp báo hàng ngày ở Nhà Trắng đã cho thấy tình trạng "trống đánh xuôi kèn thổi ngược" giữa Tổng thống và các chuyên gia y tế, giữa chính phủ liên bang và các thống đốc tiểu bang, giữa vấn đề giãn cách xã hội và mở lại hoạt động bình thường.

Khi cơn dịch chưa dứt thì xảy ra vụ George Floyd hồi cuối tháng Năm đã làm bùng lên cơn sốt âm ỉ về bạo lực cảnh sát và nạn phân biệt đối xử với người da màu.

Trong khi nhiều người Việt ủng hộ ông Trump bất chấp thực tế thì đã có những dấu hiệu cho thấy tỉ lệ ủng hộ Tổng thống đang đi xuống.

Một loạt các viên chức quân đội, cựu cố vấn an ninh đã công khai chỉ trích ông Trump chà đạp Hiến pháp.

trump4

Những cáo buộc của John Bolton trong cuốn sách của ông đã khiến Donald Trump tức giận - Ảnh minh họa  

Ngay trong đảng Cộng hòa đã hình thành nhóm Lincoln Project để ngăn ngừa ông Trump thắng cử thêm một nhiệm kỳ nữa.

Mùa hè này hứa hẹn vài ba cuốn sách chứa những yếu tố không có lợi cho ông Trump như cuốn hồi ký của cựu cố vấn an ninh John Bolton hay của cháu ruột tổng thống Mary Trump.

Ủng hộ nhưng xin đừng làm ngơ trước sự thật để bênh vực bằng mọi cách.

Để ủng hộ Donald Trump nhiều người Việt đang cố gắng tự đầu độc mình và cộng đồng bằng tin giả.

Từ chuyện Joe Biden quỳ trước hòm của George Floyd ; bốn cảnh sát bị người biểu tình giết ; đập phá nghĩa trang, bia tưởng niệm ; chủ tiệm nail bị người da đen hiếp dâm ; hay việc Trump vận động ở Tulsa có hàng trăm ngàn người tham dự…

Ủng hộ hay không với Donald Trump đó chuyện bình thường trong xã hội dân chủ. Nhưng đừng vì ủng hộ hay phản đối mà phát tán tin giả, bịa đặt, chứng minh bằng thuyết âm mưu, vu cáo, đấu tố người có suy nghĩ khác.

Điều này chỉ đem lại sự hả hê vì hạ nhục, miệt thị, đè bẹp được người khác. Tuy nhiên không thể hiện được một người biết tôn trọng sự thật, ứng xử văn minh, lại hành xử dân chủ méo mó và không hướng tới một xã hội tốt đẹp.

Cần để sự thật được phơi bày, các chính sách, cách làm việc của Donald Trump cần được phân tích dưới nhiều góc nhìn.

Tất cả để thấy được Tổng thống Mỹ hiện nay có đặt sức khỏe, ích lợi, an toàn của người dân, nước Mỹ lên hàng đầu hay không ? Và cường quốc số một thế giới như Mỹ hiện nay có còn là quốc gia trách nhiệm trong các vấn đề quốc tế hay không ?

Đừng để yếu tố Donald Trump làm cho người ủng hộ và không ủng hộ trở nên khó chấp nhận nhau. Khoảng cách giữa hai nhóm này trong cộng đồng người Việt ngày càng xa.

Giữa một nước Mỹ chia rẽ thì với nhiều người khẩu hiệu "America first" không bằng Donald Trump first.

Võ Ngọc Ánh

Nguồn : BBC, 28/06/2020

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh từ thành phố Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ.

Additional Info

  • Author Võ Ngọc Ánh
Published in Diễn đàn

Nhà bình luận chính trị David Hutt nói rằng mục tiêu chiến tranh thương mại kế tiếp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ là Việt Nam.

muctieu1

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đứng trước một lá cờ Việt Nam trong một buổi lễ đến Hà Nội, ngày 12 tháng 11 năm 2017. Ảnh : AFP / Jim Watson

Trong bài viết Trump's next trade war target : Vietnam , nhà báo làm việc tại Á Châu, chuyên viết trong mục 'Đông Nam Á' của The Diplomat, cũng thường xuyên viết cho Asia Times, nhận định rằng Việt Nam rất có thể là mục tiêu kế tiếp trong chiến tranh thương mại của Trump.

Trả lời phỏng vấn với BBC Việt Ngữ hôm 21/7, ông David giải thích rõ hơn những lý do chính tại sao ông Trump xem Việt Nam như mục tiêu kế tiếp của cuộc chiến thương mại, cũng như Hà Nội có thể làm gì để giảm thiểu tối đa rủi ro này.

David Hutt : Có hai lý do. Việc định tuyến lại các sản phẩm của Trung Quốc qua Việt Nam là một điều mới, và khá nghiêm trọng, nhưng có lẽ đó không phải là mối quan tâm chính của chính phủ Hoa Kỳ - xét cho cùng, Trung Quốc cũng từng bị cáo buộc chuyển sản phẩm của mình qua nhiều quốc gia khác, và đã làm như vậy ngay cả trước cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, để tận dụng các thỏa thuận thương mại ưu đãi của quốc gia khác với Mỹ.

Nghiêm trọng hơn là thặng dư mậu dịch lớn mà Việt Nam có với Mỹ. Như tôi lưu ý trong bài viết, đã lên đến mức lớn nhất trong năm ngoái (khoảng 40 tỷ USD) và có thể tăng hơn trong năm nay, vì mới trong 5 tháng đầu năm nay, thặng dư đã đạt 21,6 tỷ USD.

Ngay sau khi ông Trump trở thành tổng thống, thặng dư mậu dịch là vấn đề lớn đối với ông - chúng ta nhớ rằng trong vài tháng đầu cầm quyền, ông Trump khá chống Việt Nam ; ông thường nhắc đến con số thặng dư mậu dịch khổng lồ của Việt Nam, nhiều hơn nhắc đến Trung Quốc lúc bấy giờ, và ông quyết định đưa Hoa Kỳ ra khỏi TPP, điều làm cho những người ở Hà Nội rất khó chịu.

BBC : Giới phản biện có thể lập luận rằng, những tuyên bố từ Trump, như ''Việt Nam lợi dụng chúng ta thậm chí còn tệ hơn cả Trung Quốc"có thể chỉ là một trong những tuyên bố nhất thời, vì trong nỗ lực kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc, Mỹ sẽ cólợi hơn khi giữ mối quan hệ tốt với Việt Nam. Hơn nữa, Việt Nam không trộm cắp tài sản trí tuệ, do đó không làm tổn hại nhiều cho Mỹ như Trung Quốc. Ông nghĩ sao ?

David Hutt : Vâng, tôi có lưu ý trong bài viết rằng, theo các nguồn tin chính phủ mà tôi có được tại Việt Nam, mọi người thực sự không biết phải phản ứng như thế nào với bình luận của ông Trump. Với Trump, người ta luôn luôn phải đoán xem một bình luận ông đưa ra có phải là chính sách thực sự của Nhà Trắng không, hay chỉ là một phát ngôn mang tính cách thời điểm, hoặc Trump nghĩ rằng nếu ông nói điều gì đó thật kỳ quặc thì sẽ buộc người khác phải sửa đổi cung cách của họ.

Nếu chúng ta nhìn vấn đề với đôi mắt phân tích, thì những lời bình luận của ông Trump chắc chắn là kém ngoại giao và phi lý. Việt Nam không có chính sách cạnh tranh thương mại không công bằng như những chính sách bất công của Trung Quốc đối với thương mại Hoa Kỳ. Và Hà Nội chắc chắn sẵn sàng chấp nhận yêu cầu của Washington, ít nhất là trong quan hệ kinh tế. Vì vậy, không, Việt Nam không lợi dụng Mỹ tệ hơn Trung Quốc.

Hơn nữa, và đây là điều khiến cho những bình luận của Trump trở nên kỳ quái, là ít nhất từ năm 2011, dưới thời chính quyền Obama, Mỹ đã đặt ưu tiên và nuông chiều Việt Nam vì những phản đối của Việt Nam với sự bành trướng của Trung Quốc ở vùng Biển Đông. Không có quốc gia Đông Nam Á nào được Washington trao cho nhiều ưu đãi như thế, và không có quốc gia nào trong khu vực có nhiều vấn đề chính trị như Việt Nam - chẳng hạn như hồ sơ nhân quyền khủng khiếp và việc bảo trì hệ thống độc đảng - những điều thường khiến cho Mỹ rất quan tâm đã được ngó lơ. Chỉ cần so sánh cách Mỹ phản ứng với các sự kiện chính trị ở Campuchia với Việt Nam chúng ta sẽ thấy.

Việt Nam thực sự có tầm quan trọng chiến lược đối với Mỹ. Một cách đặc biệt, Trump thực sự đã làm theo chính quyền Obama trong các giao dịch với Việt Nam - điều này rất độc đáo, vì Trump có xu hướng làm ngược lại với Obama trong những lãnh vực khác - và thực tế ông Trump đã nâng quan hệ với Việt Nam lên cấp độ cao hơn, ngoại trừ trong vài tháng đầu nhậm chức. Tôi tin rằng ông Trump đã đến thăm Việt Nam ba lần. Ông gần như không bao giờ nói chuyện công khai về vấn đề nhân quyền tại Việt Nam, trong khi ông Obama ít nhất đã đề cập đến những vấn đề này. Và ông Trump cũng đã dành nhiều lời khen ngợi có lẽ hơi quá lời cho Hà Nội khi thủ đô nước này tổ chức cuộc đàm phán giữa Mỹ và Triều Tiên vào tháng Hai.

Vì vậy, những bình luận gần đây của ông Trump không những chỉ bất thường, mà còn đi ngược lại chính sách đối ngoại của Mỹ với Việt Nam trong gần một thập niên qua. Cho nên, tôi cảm thấy những lời này đáng kinh ngạc - có lẽ do ông cố tình phát ngôn như thế để buộc Hà Nội giảm thặng dư mậu dịch bằng cách mua thêm hàng hóa của Mỹ, và cũng có lẽ để thể hiện, theo cái kiểu của Trump, là ngay cả các đồng minh của ông cũng phải coi chừng.

BBC : Tuyên bố của ông Trump, cộng thêm việc Mỹ áp 400% thuế lên thép có nguồn gốc từ Hàn Quốc và Đài Loan gia công tại Việt Namdường như cũng khiến Việt Nam quan ngại. Theo ông thì Việt Nam đã làm đủ chưa để giảm thiểu xác suất có thể trở thành mục tiêu kế tiếp trong chiến tranh thương mại của ông Trump ? Ông khuyên Hà Nội nên làm gì thêm để khỏi trở thành mục tiêu này ?

David Hutt : Tôi cho là, như đã đề cập ở trên, bình luận của ông Trump và việc áp thuế - không phải là là những điều quá hệ trọng - được đưa ra để khiến cho Việt Nam tìm cách giảm thặng dư mậu dịch bằng cách mua thêm hàng hóa của Mỹ. Những điều đó có lẽ cũng khiến Việt Nam suy nghĩ rõ hơn về vị trí của mình, là Việt Nam đứng ở đâu trong lúc Mỹ và Trung Quốc được xem như là đang ở trong một chiến tranh lạnh mới.

muctieu2

Nhân công tại một xưởng may ở Hà Nội. Nhiều nước Á Đông mong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sẽ giúp nước họ ở vào vị trí thuận lợi hơn

Điều tốt cho Việt Nam là việc điều chỉnh thặng dư mậu dịch sẽ dễ hơn việc giảm thiểu các sản phẩm của Trung Quốc được chuyển vào Mỹ qua Việt Nam nhiều. Muốn giảm thặng dư mậu dịch Việt Nam đơn giản chỉ phải mua thêm hàng hóa từ Mỹ (mọi người đều biết Washington đã vận động Việt Nam mua vũ khí quân sự từ Mỹ, thay vì từ Nga), trong khi giảm hàng Trung Quốc đi qua ngả Việt Nam vào Mỹ đòi hỏi phải tổ chức lại hải quan và biên giới, một điều khá khó khăn.

Có bằng chứng cho thấy là Hà Nội đang cố gắng giảm thiểu các sản phẩm Trung Quốc được chuyển qua Việt Nam để vào Mỹ. Quan trọng hơn, cũng có bằng chứng cho thấy ngày càng có nhiều nhà lập pháp ở Việt Nam bắt đầu đặt câu hỏi tại sao họ phải chấp nhận đầu tư nhiều như vậy từ Trung Quốc - và liệu chất lượng chứ không phải số lượng có phải là cách tiếp cận tốt hơn. Mặc dù Việt Nam thường không cùng có quan điểm chính trị và địa chính trị với Bắc Kinh, đặc biệt là về vấn đề Biển Đông, nhưng về kinh tế, cả hai nước rất thân thiết.

Nhưng nếu Việt Nam cố gắng thay đổi chính sách thương mại với Trung Quốc, chẳng hạn như bằng cách trở nên kén chọn hơn về những khoản đầu tư mà họ chấp nhận, điều này sẽ làm hài lòng Mỹ. Nếu ông Trump hành xử hợp lý, ông sẽ cố gắng sử dụng cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang diễn ra để thu hút thêm sự ủng hộ cho Mỹ từ các nước Châu Á khác. Chúng ta không thể phỏng đoán là ông ấy chắc chắn sẽ hành xử đúng như thế, nhưng đe dọa sẽ biến Việt Nam thành mục tiêu kế tiếp của chiến tranh thương mại có thể là cách mà ông Trump buộc Hà Nội phải thay đổi để có cách tiếp cận thân thiện hơn với Hoa Kỳ.

Tina Hạ Giang

Nguồn : BBC, 22/07/2019

Published in Diễn đàn

Tổng thống Trump nói Việt Nam đang lạm dụng thương mại với Mỹ còn tệ hơn Trung Quốc (RFA, 26/26/2019)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa lên tiếng chỉ trích Việt Nam đã lạm dụng thương mại với Mỹ và ông nói Việt Nam là "nước lạm dụng kinh khủng nhất" liên quan đến thương mại không công bằng với Mỹ.

chieu1

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại một hội nghị ở Washington DC hôm 26/6/2019 - Hình minh họa (AP)

Trong buổi phóng vấn với Fox Business News hôm 26/6, chỉ vài giờ trước khi lên đường dự Thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản và gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Trump đã nói : "Gần như tất cả các nước trên thế giới đều lợi dụng Mỹ". Ông cũng nêu ra một loạt những tên nước mà ông cho là đang lợi dụng Mỹ bao gồm Việt Nam, Đức và Nhật Bản.

"Việt Nam thậm chí đối xử với Mỹ còn tệ hơn Trung Quốc", Tổng thống Trump phát biểu.

Khi được hỏi liệu Mỹ sẽ đánh thuế hàng hóa Việt Nam không (tương tự như với Trung Quốc), Tổng thống Trump nói rằng Việt Nam là nước lợi dụng nhất dù Việt Nam đã mua nhiều than từ West Virginia, Mỹ.

Tổng thống Hoa Kỳ chỉ trích đồng minh Đức là đã chậm trễ trong việc đóng góp vào ngân sách của NATO trong khi trả hàng tỷ đô la tiền khí đốt cho Nga.

Nói về Nhật Bản, Tổng thống Trump phát biểu : "Nếu Nhật Bản bị tấn công, chúng ta sẽ chiến đấu cuộc Chiến Thế giới thứ III. Chúng ta sẽ bảo vệ họ bằng chính sinh mạng và tiền của của chúng ta. Nhưng nếu chúng ta bị tấn công, Nhật Bản sẽ không giúp chúng ta".

Nói về Trung Quốc, Tổng thống Trump cảnh báo nền kinh tế của Trung Quốc sẽ bị tổn thất nếu Trung Quốc không đạt được thỏa thuận với Mỹ.

Quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc hiện đang căng thẳng do chiến tranh thương mại. Hoa Kỳ mới đây đã áp 25% thuế lên 200 tỷ đô la hàng hóa nhập từ Trung Quốc. Tổng thống Trump mới đây dọa rằng Hoa Kỳ sẽ có thể sẽ áp thêm thuế lên những hàng hóa còn lại của Trung Quốc, ước tính là khoảng hơn 300 tỷ đô la.

Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc cùng một số lãnh đạo những nước trong khối ASEAN cũng sẽ tham dự Thượng đỉnh G20 lần này diễn ra từ ngày 28 đến 29/6 ở Osaka, Nhật Bản.

Hoa Kỳ hiện là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2018, hàng hóa Việt Nam xuất sang Hoa Kỳ đạt trên 47 tỷ đô la, tăng hơn 14% so với năm trước đó. Xuất siêu của Việt Nam sang Hoa Kỳ vào năm 2018 là gần 35 tỷ đô la.

***************

Trump đả kích Việt Nam là 'kẻ lạm dụng' thương mại (VOA, 26/06/2019)

Tổng thng M Donald Trump hôm th Tư ch trích Vit Nam gay gt v vn đ thương mi, cáo buc nước này đang li dng cuc chiến tranh thương mi gia M và Trung Quc đ thúc đy xut khu sang M.

chieu2

"Rất nhiu công ty đang di sang Vit Nam, nhưng Vit Nam li dng chúng ta còn t hơn c Trung Quc", Tng thng Trump nói hôm thứ Tư.

Ông đưa ra nhng phát biu này trong mt cuc phng vn trực tiếp trên đài Fox Business mà trong đó ông bình lun v mt lot vn đ kinh tế, vài tiếng trước khi ông lên đường sang Nht Bn d hi ngh ca Nhóm 20 cường quc kinh tế.

"Rất nhiu công ty đang di sang Vit Nam, nhưng Vit Nam li dng chúng ta còn tệ hơn c Trung Quc", tổng thng nói, nhắc ti vic thuế quan ca ông áp lên hàng hóa Trung Quc đang khiến các công xưởng sn xut di đi các nơi khác đ tránh chi phí gia tăng.

"Ông có muốn đánh thuế Vit Nam không ?" người dn chương trình Maria Bartiromo đt câu hi.

"Chúng tôi đang thảo lun vi Vit Nam", ông Trump tr li. "Vit Nam gn như là k lm dng ti t nht trong s tt c mi người".

"Giờ h đang mua than đá từ West Virginia, điu này làm tôi hài lòng", ông nói thêm.

**********************

Mỹ ‘lần đầu’ bán trực thăng thương mại cho Việt Nam (VOA, 26/06/2019)

Hai chiếc trc thăng thương mi đu tiên ca M đã được bàn giao cho phía Vit Nam, và Đi s Hoa Kỳ ti Hà Ni, ông Daniel Kritenbrink, nói rng đây là "mt mc quan trng".

chieu3

Một chiếc Bell 505. Ảnh minh họa

Ông David Sale, Giám đốc Điu hành ph trách khu vc Châu Á – Thái Bình Dương ca tp đoàn Bell, mi cho VOA tiếng Vit biết rng Công ty trc thăng min bc, vn thuc B Quc phòng Vit Nam, mua hai chiếc trc thăng Bell 505 đ phc v cho dch v du lch ở Vnh H Long, và nói rng đây là hp đng "quan trng" đi vi c hai bên.

"Hàng không là một ưu tiên hàng đu cho c M ln Vit Nam. Bell có lch s lâu đi v vic đi mi, và s hp tác gia Bell và Công ty trc thăng min Bc, mt doanh nghip điều hành trực thăng hàng đu, s đnh hình tương lai ca chúng tôi Vit Nam", ông Sale nói.

Theo tìm hiểu ca phóng viên VOA Vit ng, Bell 505 là loi trc thăng 5 ch ngi s dng "công ngh hàng không tiên tiến", vi giá thành hơn mt triu đôla mt chiếc.

Ngoài Việt Nam, ông Sale cho biết rng các nước khác cũng s dng trc thăng này gm Campuchia, Indonesia và Australia. Không chỉ sn xut trc thăng thương mi, tp đoàn Bell còn bán c các máy bay lên thng quân s.

Công ty trực thăng min Bc nói trên trang web ca mình rng doanh nghip nhà nước này "có đ năng lc đ cung cp dch v trực thăng" phục v du lch, chương trình tìm kiếm người M mt tích trong chiến tranh ti Vit Nam, thăm dò và khai thác dầu khí cũng như tìm kiếm cu h.

Công ty này cho biết "đang s hu đi tàu bay trc thăng tiên tiến, hin đi" tng mua ca Nga và Châu Âu như Mi-17 và EC-155B1.

Viết trên Facebook ca Đi s quán M, đi s Kritenbrink nói rng "dù đã có trc thăng M Vit Nam trong những năm gn đây, song đây là ln đu tiên có giao dch thương mi".

"Tôi muốn chúc mng Bell và các đi tác ca h v tha thun này. Tôi cho rng đây mi ch là khi đu cho mt s hp tác kinh tế ln hơn nhiu trong thi gian sp ti", nhà ngoi giao hàng đầu ca M Vit Nam nói.

Theo VietNamNet, Bell 505 "là dòng trực thăng hin đi đu tiên của M được Vit Nam biên chế k t sau khi kết thúc chiến tranh". Báo đin t này viết thêm rng "không quân Vit Nam vn đang duy trì hot đng ca trc thăng UH-1 ca M, vn là chiến li phm sau năm 1975".

Việc mua bán trên được thc hin trong bi cảnh Bộ Quc phòng M mi xác nhn rng Hoa Kỳ "cung cp" cho Vit Nam máy bay hun luyn T-6 cũng như đào to phi công quân s Vit Nam đ giúp quc gia cu thù tăng cường "kh năng phòng th".

Một quan chc B Ngoi giao M năm ngoái khng đnh vi VOA tiếng Việt rng Vit Nam có các hp đng mua các thiết b quân s vi Hoa Kỳ tr giá ti 94,7 triu đôla.

Viễn Đông

********************

Hồi hương hơn 700 bộ hài cốt quân nhân Mỹ trong chiến tranh Việt Nam (RFA, 26/06/2019)

Đã có hơn 700 bộ hài cốt của quân nhân Mỹ hy sinh trong chiến tranh Việt Nam đã được tìm thấy trong suốt hơn 30 năm qua.

chieu4

Lễ hồi hương hài cốt quân nhân Mỹ ở sân bay Đà Nẵng hôm 25/6/2019 - Courtesy of FB U.S. Embassy in Hanoi

Thông cáo báo chí của Đại sứ quán Mỹ hôm 24/6 cho biết, với sự hợp tác của Văn phòng tìm kiếm người mất tích Việt Nam và Cơ quan tìm kiếm Tù binh và Người mất tích thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ (DPAA), đã có 727 bộ hài cốt của quân nhân Mỹ được tìm thấy từ năm 1985 đến nay.

Từ ngày 9/5 đến này 23/6, một đội tìm kiếm hỗn hợp gồm các chuyên gia quân sự và dân sự Hoa Kỳ và Việt Nam đã tìm được một bộ hài cốt quân nhân Mỹ. Các nhà khoa học pháp y hai nước đã kiểm tra bộ hài cốt và khuyến nghị đưa bộ hài cốt tới phòng giám định của DPAA ở Hawaii để kiểm tra thêm.

Một lễ hồi hương hài cố quân nhân Mỹ vừa được tổ chức vào sáng ngày 25/6 tại Đà Nẵng. Đây là lần hồi hương hài cốt quân nhân Mỹ lần thứ 150

Theo Đại sứ quán Mỹ, có tổng cộng 1.246 quân nhân Mỹ hiện vẫn chưa được tìm thấy sau chiến tranh Việt Nam.

Cuộc chiến Việt Nam chấm dứt vào tháng 4 năm 1975. Cuộc chiến đã khiến khoảng 3 triệu người Việt và 58.000 người Mỹ thiệt mạng.

Published in Việt Nam

Bắc Hàn có thể thử hạt nhân trở lại (BBC, 16/03/2019)

Thứ trưởng ngoại giao Choe Sun-hui của Bắc Hàn nói Mỹ đã ném đi 'một cơ hội vàng' tại Thượng đỉnh lần hai ở Hà Nội.

bachan1

Thượng đỉnh Donald Trump - Kim Jong-un - Ảnh minh họa (Soha)

Nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un có thể phá vỡ các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa với Mỹ và tiếp tục thử nghiệm tên lửa và hạt nhân, bà Choe Sun-hui nói.

Bắc Hàn đã đề nghị dỡ bỏ tổ hợp hạt nhân chính tại Yongbyon.

Nhưng các cuộc đàm phán thất bại sau khi ông Trump từ chối dỡ bỏ các lệnh trừng phạt trừ khi Bắc Hàn phá hủy tất cả các địa điểm hạt nhân của nước này.

Bắc Hàn đã nói gì ?

Ông Kim chuẩn bị đưa ra thông báo chính thức về lập trường của mình liên quan đến các cuộc đàm phán trong tương lai với Mỹ, bà Choe nói tại Bình Nhưỡng.

"Chúng tôi không có ý định nhượng bộ các yêu cầu của Mỹ dưới bất kỳ hình thức nào, chúng tôi cũng không sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán kiểu này", bà nói với các phóng viên ở Bắc Hàn, theo Thông tấn xã Tass của Nga.

Bà cáo buộc Hoa Kỳ có lập trường "giống như xã hội đen", theo Associated Press, nhưng nói thêm rằng "quan hệ cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo vẫn tốt".

Bà Choe nói rằng yêu cầu của Bắc Hàn trong Thượng đỉnh lần hai tại Việt Nam là Mỹ gỡ bỏ 5 lệnh trừng phạt kinh tế, chứ không phải tất cả, như ông Trump nói sau khi cuộc đàm phán thất bại.

"Điều rõ ràng là Mỹ đã vứt bỏ một cơ hội vàng lần này", bà nói. "Tôi không rõ tại sao Hoa Kỳ lại diễn giải khác đi như vậy. Chúng tôi không bao giờ yêu cầu gỡ bỏ toàn bộ lệnh trừng phạt".

Lập trường của Mỹ

bachan2

Thứ trưởng ngoại giao Bắc Hàn, bà Choe Sun-hui tại Thượng đỉnh Trump-Kim ở Hà Nội 2/2019

Ông Trump và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rõ ràng sau cuộc hội đàm hồi tháng Hai rằng các quan chức Bắc Hàn đã yêu cầu gỡ bỏ toàn bộ lệnh trừng phạt.

"Họ muốn các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ hoàn toàn và chúng tôi không thể làm điều đó", ông Trump nói với các phóng viên. "Đôi khi bạn phải từ chối và lần này là vậy", ông nói.

Tại Washington tuần này, đại diện đặc biệt của Mỹ tại Bắc Hàn, ông Stephen Biegun, nói rằng các chinh sách ngoại giao vẫn "đang được thúc đẩy", mặc dù ông không nói có phải hai bên đã có bất kỳ cuộc đàm phán nào kể từ Thượng đỉnh lần hai, hoặc đã phác thảo bất kỳ kế hoạch nào cho các cuộc đàm phán tiếp theo.

Hai nhà lãnh đạo gặp nhau lần đầu tại Singapore năm ngoái, trong một hội nghị thượng đỉnh chưa có tiền lệ giữa một tổng thống Mỹ đương nhiệm và một lãnh đạo Bắc Hàn. Cuộc gặp lần hai của ông Trump và ông Kim được tổ chức vào tháng Hai tại Hà Nội.

Trong một cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh Hà Nội, ông Trump nói rằng không có kế hoạch nào cho hội nghị thượng đỉnh thứ ba, nhưng ông bày tỏ sự lạc quan về một "kết quả tốt" trong tương lai.

Cánh cửa ngoại giao vẫn mở

Laure Bicker, phóng viên BBC Seoul

Vậy thì, điều này có nghĩa sẽ lại có "lửa và giận dữ" ? Không hẳn. Có thể chiến thuật của Bắc Hàn là để mong có phản ứng từ Mỹ. Bình Nhưỡng nhận thức được rằng Donald Trump đã khoe khoang về khả năng khiến ông Kim ngừng phóng tên lửa và ngừng thử hạt nhân.

"Miễn là không thử vũ khí hạt nhân", ông Trump nói, "Tôi không vội vàng".

Sau khi hai nhà lãnh đạo không đưa ra được một thỏa thuận chung nào tại Thượng đỉnh ở Hà Nội và các biện pháp trừng phạt kinh tế vẫn còn đó, Bắc Hàn có thể đang cố gắng để đưa ông Trump trở lại bàn đàm phán với một thỏa thuận tốt hơn.

Điều đáng chú ý là bà Choe Sun-hui vẫn ca ngợi mối quan hệ cá nhân giữa Kim Jong-un và Donald Trump. Vì vậy, cánh cửa ngoại giao vẫn mở. Thay vào đó, bà đổ lỗi cho Mike Pompeo và Cố vấn an ninh quốc giaJohn Bolton vì đã làm cho lập trường của Mỹ trở nên cứng rắn hơn.

Bắc Hàn cũng có những cá nhân theo đường lối cứng rắn, những người có thể cho rằng chuyến tàu kéo dài 120 giờ của Kim Jong-un tới Hà Nội và quay về Bắc Hàn là một thất bại. Thông báo này cho họ, cùng với chính quyền Trump, biết rằng, ông Kim rất kiên định.

******************

Triều Tiên đo phản ứng của Mỹ trước khi có bước kế tiếp (VOA, 16/03/2019)

Triều Tiên đang xem xét đình chỉ các cuc đàm phán vi M và cân nhc li mt lnh cm các cuc th ht nhân và tên la tr khi Washington nhượng b, thứ trưởng ngoại giao Triu Tiên Choe Son-hui tuyên b hôm 15/3.

bachan3

Cố vn an ninh quốc gia M John Bolton được cho là người có lp trường cng rn vi Triu Tiên

Phía Triều Tiên đ li rng các quan chc cp cao của M ‘to ra môi trường thù đch và thiếu tin tưởng’ dn ti s đ v ca thượng đnh M-Triu ln hai Hà Ni vào tháng trước, đng thi cnh báo rng h có th s suy nghĩ li v chuyn tm ngưng các v phóng tên la và th ht nhân.

Phát biểu Washington, Ngoại trưởng M Mike Pompeo khng đnh M mong mun tiếp tc đàm phán vi Bình Nhưỡng và ‘hết sc mong ch’ nhà lãnh đo Kim Jong-un vn gi đúng cam kết không ni li các cuc th ht nhân và tên la.

Thứ trưởng ngoại giao Triu Tiên Choe Son-hui t cáo "lp trường hành x như lưu manh ca M" "đe da tình hình".

Cố vn an ninh quc gia Hoa Kỳ John Bolton phát biu vi các phóng viên bên ngoài Nhà Trng rng : "Tôi nghĩ điu đó không chính xác".

Còn Ngoại trưởng M Mike Pompeo thì nói vi báo gii rng đây không phi là ln đu tiên ông b Triu Tiên gi là ‘lưu manh’. "Và sau đó chúng tôi tiếp tc có cuc đi thoi rt chuyên nghip… Tôi hoàn toàn tin rng chúng tôi vn tiếp tc như vy", ông nói.

Ông cũng nói rằng trong tuyên b ca Triu Tiên vn đ ng kh năng tiếp tc đàm phán.

"Mong muốn ca chính quyn là chúng tôi tiếp tc đàm phán v vn đ này", ông Pompeo nói. "Như Tng thng đã nói khi ông Hà Ni, đ xut h đưa ra, đơn gin là không đến mc độ có th chp nhn được, xét trên nhng gì mà h đòi đ đáp li".

Lãnh đạo Triu Tiên Kim Jong-un đã cam kết nhiu ln vi Tng thng M Donald Trump Hà Ni rng ông s không ni li các v th ht nhân hay tên la, ông Pompeo cho biết. "Đó là li ca Chủ tch Kim. Chúng tôi hết sc trông ch ông y s gi đúng cam kết".

Lời phát biu ca thứ trưởng ngoại giao Triu Tiên th hin ging điu trước đây ca Bình Nhưỡng ti nhng thi đim căng thng trong vic đi phó vi Washington.

Chuyên gia về Triu Tiên Joshua Pollack tại Trung tâm James Martin v nghiên cu không ph biến vũ khí ht nhân Monterey, California, cho rng Bình Nhưỡng có th đang đưa ra ti hu thư.

Ông Joel Wit thuộc t chc ‘38 đ Bc’ nhn đnh Triu Tiên nhiu kh năng tr nên cng rn hơn sau khi thượng đnh Hà Ni sp đ. "H có th đang đo lường phn ng ca M trước khi đưa ra quyết đnh phóng tên la", ông nói.

Published in Châu Á

Hiện thời, cần nhìn nhận một sự thật mà có lẽ giới tuyên giáo đảng ở Việt Nam chẳng hề muốn đả động : những chuyến công du quốc tế của giới chóp bu Việt Nam diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đã bước vào năm suy thoái kinh tế thứ 10 liên tiếp, nợ xấu ngập đầu còn nợ công phi mã đến 210% GDP, ngân sách có nguy cơ cạn kiệt, trong lúc các kênh "ngoại viện" gần như đóng lại.

doiung1

Nguyễn Phú Trọng có gỡ khỏi ‘công bằng và đối ứng’ ?

Nhiều khả năng, và trên thực tế tương quan quyền lực nội bộ đảng hiện nay thì cũng chẳng còn khả năng nào khác, chính Nguyễn Phú Trọng sẽ dẫn ‘đoàn cấp cao’ để công du Mỹ, trên cơ sở chuyến đi tiền trạm của Vương Đình Huệ vào cuối tháng Sáu năm 2018.

Nguyễn Phú Trọng sẽ làm thế nào để gỡ khó từ ràng buộc ‘công bằng và đối ứng’ của Trump ?

Trong cuộc gặp Trump – Phúc tại Mỹ vào tháng Năm năm 2017, không những không đề cập gì đến "Hiệp định thương mại song phương Việt – Mỹ", Trump lại xoáy vào một vấn đề cực kỳ khó chịu và khó khăn đối với phía Việt Nam : trong phần phát biểu ngắn gọn tại cuộc gặp song phương tại Nhà Trắng hôm 31/5/2017, Tổng thống Hoa Kỳ đã nhấn mạnh vấn đề giao thương và thâm hụt thương mại ‘lớn’ với Việt Nam, mà ông hy vọng sẽ ‘sớm được cân bằng’. Ngay trước đó, Bộ trưởng thương mại Hoa Kỳ cũng không bỏ quên vấn đề này trong cuộc gặp với Thủ tướng Phúc.

Ngay trong năm 2017 và đến đầu năm 2018 đã mở đầu bằng hàng loạt "điềm xấu" dành cho hàng xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Mỹ : Bộ Thương mại Mỹ nâng tỷ lệ thuế đánh vào hai mặt hàng thép và tôm Việt Nam lần lượt là 53% và hơn 25%.

doiung2

Đúng vào ngày Lễ Tình Yêu 14 tháng Hai năm 2018, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dường như muốn bày tỏ "tình yêu" đối với chính thể độc đảng ở Việt Nam bằng cử chỉ "siết nợ". Ảnh : VTC News

Riêng tôm – mặt hàng chủ lực xuất khẩu vào thị trường Mỹ – sẽ phải chịu thuế cao gấp 21 lần so với trước đây. Cộng hưởng với việc bị Liên minh Châu Âu "rút thẻ vàng" đối với hàng hải sản Việt Nam và đang lấp ló "thẻ đỏ", kim ngạch xuất khẩu của hải sản Việt Nam vào hai thị trường EU và Mỹ trong năm 2018 chắc chắn sẽ bị giảm sút phần nào, nếu không muốn nói là giảm đáng kể, so với doanh số năm 2017.

Vào năm 2017, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ đã giảm 7% còn 659 triệu USD. Nếu biện pháp đánh thuế tôm lên hơn 25% được Bộ Thương mại Mỹ kiên quyết áp dụng, chắc chắn giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam vào thị trường Mỹ còn giảm sút thê thảm, dẫn đến khả năng giá trị xuất siêu của Việt Nam vào Mỹ trong năm 2018 bị sụt giảm so với năm 2017 đang ngày càng hiện rõ, càng khiến rệu rã chân đứng của chế độ chính trị này.

Dù trong năm 2017, hàng Việt Nam đã lập kỷ lục xuất siêu vào thị trường Mỹ lên tới khoảng 35 tỷ USD và vào thị trường Châu Âu đến khoảng 25 tỷ USD – những con số cực kỳ có ý nghĩa trong bối cảnh Việt Nam vẫn phải nhập siêu đều đặn từ "bạn vàng" Trung Quốc gần 30 tỷ USD/năm theo đường chính ngạch, chưa kể đường tiểu ngạch khoảng 20 tỷ USD/năm. Nhưng rõ là người thay thế tổng thống cũ Obama đã không còn dành nhiều ưu ái cho Việt Nam.

Tròn một năm sau thời điểm liệt Việt Nam vào danh sách 16 quốc gia "gây hại" cho nền kinh tế Mỹ, đúng vào ngày Lễ Tình Yêu 14 tháng Hai năm 2018, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dường như muốn bày tỏ "tình yêu" đối với chính thể độc đảng ở Việt Nam bằng cử chỉ "siết nợ" thông qua nội dung "hai nhà lãnh đạo cũng thảo luận về các vấn đề thương mại và cam kết sẽ tăng cường, mở rộng mậu dịch song phương công bằng và đối ứng".

Nhưng vẫn chưa hết. Trump luôn là một ẩn số khó đoán định. Không hề ưu ái Việt Nam, vị tổng thống này đang trở thành trong những nhà chính trị thực dụng nhất trên thế giới.

Dấu hỏi lớn là sau "công bằng và đối ứng" về thép, nhôm và tôm, Trump sẽ còn có thêm những chế tài thương mại nào đối với Việt Nam ?

Một hệ quả rất không mong đợi đối với Việt Nam là nếu Mỹ "siết" các điều kiện thương mại như đánh thuế xuyên biên giới, dựng đứng hàng rào kiểm nghiệm chất lượng đối với hàng hóa Việt Nam mà trước đó cá basa, tôm, gạo đã trở thành "nạn nhân", đồng thời ngưng trệ vô thời hạn Hiệp định thương mại song phương Việt – Mỹ hoặc làm cho hiệp định này trở nên khó khăn hơn nhiều so với 15 năm trước đó, giá trị xuất siêu hàng năm của Việt Nam vào Hoa Kỳ sẽ tụt thê thảm.

Vào năm 2015, Nguyễn Phú Trọng phải lần đầu tiên ‘xuất tướng’ sang Mỹ nhằm tìm kiếm cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam, mà kẻ hưởng lợi phía sau đương nhiên là ngân sách đảng cầm quyền của ông ta trong bối cảnh sắp hết tiền, được tham gia và Hiệp định TPP. Còn vào năm 2018 này, ngân sách nuôi đảng của Nguyễn Phú Trọng đã bộc lộ nhiều dấu hiệu cạn kiệt và có thể lao xuống vực xoáy nguy hiểm của nạn vỡ nợ. Cần phải gấp rút tìm ra lối thoát cứu đảng và cứu vãn chế độ mà hơi thở của nó có lẽ chỉ còn kéo dài từng năm này.

Liệu với gợi ý ‘sẽ cải cách’ và hứa hẹn ‘Việt Nam cải cách sẽ có lợi cho Mỹ’ mà chẳng có bất kỳ bản thuyết minh chi tiết nào kèm theo, Nguyễn Phú Trọng có dễ dẫn dụ Donald Trump mở hầu bao viện trợ và đối ứng thương mại ?

Thiền Lâm

Nguồn : CaliToday, 03/07/2018

Published in Diễn đàn

Thương mại thế giới náo loạn vì Donald Trump

Washington chuẩn bị ban hành sắc lệnh áp thuế nhôm - thép phá vỡ "khung thương mại" do chính Hoa Kỳ đã lập ra. Việc cố vấn kinh tế của tổng thống Trump từ chức đẩy mậu dịch toàn cầu vào một tương lai vô định.

trade0

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một cuộc họp về tăng thuế nhôm-thép vào Mỹ tại Nhà Trắng, Washington, ngày 01/03/2018. Reuters/Kevin Lamarque

Nhật báo kinh tế Les Echos ghi nhận : Việc cố vấn kinh tế của tổng thống Donald Trump từ chức phản đối chính sách bảo hộ làm náo loạn Nhà Trắng, đảo lộn thế cân bằng trong dàn cố vấn của lãnh đạo Mỹ trên một hồ sơ quan trọng. Phe chủ trương đẩy mạnh giao thương quốc tế với những gương mặt hàng đầu như ngoại trưởng Rex Tillerson, bộ trưởng quốc phòng James Mattis hay cố vấn kinh tế Gary Cohn bị suy yếu.

"Chủ trương bảo hộ chia rẽ Nhà Trắng", tựa một bài báo trên Libération. Le Figaro đưa tin "Phe ôn hòa trong Nhà Trắng yếu thế". Thêm một cộng tác viên thân cận của tổng thống Trump giũ áo ra đi. Le Monde nói tới "một sự chảy máu" về nhân sự ở phủ tổng thống.

Nhưng không chỉ có thế. Sự ra đi của ông cố vấn kinh tế Gary Cohn là một dấu hiệu cho thấy thế giới cận kề một cuộc chiến tranh thương mại.

Les Echos phân tích : có lẽ hồ sơ duy nhất mà từ khi bước vào Nhà Trắng, Donald Trump không hề thay đổi ý kiến là bảo hộ mậu dịch. Từ thép của Trung Quốc đến máy bay và gỗ nhập của Canada, từ máy giặt Hàn Quốc đến xe hơi Châu Âu... đều trong tầm ngắm của lãnh đạo Hoa Kỳ. Donald Trump không chỉ tăng thuế nhập khẩu, mà còn muốn phá vỡ luôn cả luật chơi thương mại từng do chính Hoa Kỳ đặt ra 70 năm về trước.

Vì muốn dành ưu tiên cho các thỏa thuận song phương thay vì đa phương, Donald Trump đã rút Mỹ ra khỏi Hiệp định Tự do Mậu dịch xuyên Thái Bình Dương TPP. Ông cũng là người ngăn chặn việc cho bổ nhiệm ba trong số bảy thẩm phán của tòa án trọng tài thuộc Tổ chức Thương mại có trọng trách giải quyết các xung đột giữa các thành viên. Donald Trump đang đẩy thương mại thế giới vào hoàn cảnh "hỗn loạn chưa từng thấy từ nhiều thế kỷ qua".

"Thế giới trong tình trạng hỗn loạn" cũng là cụm từ được Libération sử dụng trong bài viết mang tựa đề "Liên Hiệp Châu Âu sẵn sàng đọ sức với Trump" để trả đũa đòn Washington áp thuế nhôm-thép.

Tờ báo cho rằng, tổng thống Hoa Kỳ dùng "nhầm vũ khí để giải quyết một vấn đề có thực", chính vì vậy mà Liên Hiệp Châu Âu phản ứng mạnh mẽ và dọa trả đũa đích đáng, tức là đánh thuế vào quần Jean Levi's, vào rượu whisky Bourbon hay bơ đậu phộng của Mỹ nhập vào thị trường Châu Âu.

TPP hồi sinh

Le Monde dành một bài báo dài nói về một Thỏa thuận Thương mại xuyên Thái Bình Dương được hồi sinh. Nhà báo Marie de Vergès nhắc lại những nguyên tắc cơ bản của Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương - CPTPP - được 11 nền kinh tế cùng ký kết tại Chile.

Washington để ngỏ khả năng đàm phán để gia nhập câu lạc bộ này kèm theo một số điệu kiện. Có điều chính quyền Trump thiên về những thỏa thuận song phương, mà trước mắt "không một quốc gia nào muốn một mình đàm phán với Mỹ".

Viện nghiên cứu kinh tế Peterson Institute tại Washington đánh giá : với CPTPP giữa 11 nền kinh tế trong vành đai Thái Bình Dương, các doanh nghiệp Mỹ phải "đứng ngoài một tổ chức mà trớ trêu thay, do Hoa Kỳ từng là một trong những nhà kiến trúc". Rồi đây, với CPTPP, doanh nhân Mỹ mất lợi thế trên thị trường Nhật Bản so với các hãng của Canada hay Mexico.

Vì sao Kim Jong-un chọn giải pháp hòa hoãn ?

Tên tuổi người đàn ông thứ nhì xuất hiện nhiều trên các trang báo Paris trong ngày là Kim Jong-un. Kim Jong-un "mở mặt trận ngoại giao", tựa của Le Figaro.

Le Monde trên trang nhất đăng ảnh lãnh tụ Bắc Triều Tiên tiếp phái đoàn cao cấp của Hàn Quốc ở Bình Nhưỡng. Bên trên là hàng tựa : "Vì sao Kim Jong-un hòa hoãn ?".

Ở trang trong, nhà báo Philippe Pons giải thích : ông Kim "cũng muốn thoát khỏi tình trạng bế tắc". Dù có khả năng chống chọi với hàng loạt các biện pháp trừng phạt của quốc tế, Bắc Triều Tiên bắt đầu mệt mỏi. Bình Nhưỡng sưởi ấm quan hệ với Seoul nhằm "nới lỏng gọng kềm" của quốc tế.

Yếu tố thứ nhì là sau một loạt các vụ thử nghiệm, Bắc Triều Tiên đã buộc cả thế giới, đứng đầu là Mỹ, phải công nhận khả năng răn đe của chế độ được cho là còn rất khép kín này. Giờ đây, Bình Nhưỡng có thể tự cho phép thông báo "tạm ngưng các vụ thử nghiệm" trong lúc diễn ra đàm phán.

Trong mọi trường hợp, theo lời một chuyên gia về hạt nhân Bắc Triều Tiên thuộc Viện Nghiên cứu Sejong tại Seoul, Bình Nhưỡng sẽ không bao giờ từ bỏ các chương trình hạt nhân vì ba lý do : Một là không có vũ khí hạt nhận, an ninh của Bắc Triều Tiên dễ bị đe dọa. Hai là trang bị vũ khí nguyên tử ít tốn kém hơn so với việc trang bị các loại vũ khí quy ước. Sau cùng từ bỏ tham vọng hạt nhân có thể hiểu như một tín hiệu mềm yếu của bản thân Kim Jong-un.

Philippe Pons kết luận : Điều chắc chắn là thái độ hòa hoãn của Bình Nhưỡng đang khiến chính sách của Mỹ đối với Bắc Triều Tiên thêm nan giải.

Nga và Trung Quốc, điểm tựa của Hàn Quốc ?

Trong bối cảnh hai nước Triều Tiên giành lại quyền tự định đoạt lấy tương lai, Seoul giữ khoảng cách với đồng minh truyền thống là Washington, Le Figaro nhận định : trên bàn cờ quốc tế, "nhà độc tài trẻ" Bắc Triều Tiên từng được đào tạo ở Thụy Sĩ này đang làm tổng thống Hoa Kỳ bối rối.

Các chiến lược gia ở Washington còn hoài nghi về thiện chí của Bình Nhưỡng. Biết đâu, tổng thống Moon "có thể trông chờ vào Nga và Trung Quốc" làm hạ nhiệt tình hình bán đảo Triều Tiên.

Mục tiêu lâu dài của Kim Jong-un là làm suy yếu liên minh Mỹ-Hàn, chấm dứt các đợt tập trận chung giữa hai đồng minh truyền thống này và sau cùng là đẩy 28.500 lính Mỹ ra khỏi bán đảo Triều Tiên. Một cách gián tiếp, tác giả bài báo muốn nói là Trung Quốc và Nga tán đồng cả ba mục đích mà Bình Nhưỡng hướng tới.

Có một điều chắc chắn là trước mắt, việc Seoul - Bình Nhưỡng nối lại đường dây điện thoại đỏ "tạm thời xua tan đe dọa kịch bản đánh phủ đầu và đang làm dấy lên hy vọng quốc tế giảm nhẹ cấm vận Bắc Triều Tiên".

Kim Jong-un, không chỉ là một "Rocket man" như biệt danh mà tổng thống Mỹ Donald Trump dành tặng cho lãnh đạo Bắc Triều Tiên, mà nhân vật số 1 ở Bình Nhưỡng còn là một "chiến lược gia" tầm cỡ.

Nữ ứng cử viên tổng thống Nga duy nhất

Trở lại với những bài báo nhân Ngày Quốc Tế Phụ Nữ, La Croix phác họa chân dụng nữ ứng cử viên tổng thống Nga duy nhất, đương đầu với Vladimir Putin, là Ksenia Sobtchak.

Năm nay 36 tuổi, Ksenia Sobtchak là con gái cố thị trưởng thành phố Saint Petersburg. Ông này là người từng đỡ đầu cho sự nghiệp chính trị của Vladimir Putin. Thành danh trong làng giải trí, Ksenia từng được mệnh danh là con búp bê của đài truyền hình. Thuở bé, cô từng thấy Vladimir Putin rất thường xuyên lui tới trong gia đình, khi còn là "cộng tác viên và dưới quyền của cha cô là Anatoli Sobtchak". Những người xấu miệng cho rằng, cô gái tóc vàng Ksenia Sobtchak là "một ứng cử viên được điện Kremlin điều khiển từ xa".

Bình đẳng nam nữ, mục tiêu còn xa vời

Để đánh động công luận về phân biệt đối xử - nam nữ tại Pháp, báo Libération đặc biệt có hai giá báo khác nhau. Bán cho phụ nữ chỉ có 2 euro, và 2,5 euro cho các ông. Tờ báo giải thích : "Đây không phải để phạt nam giới mà chỉ nhằm xoáy vào cách biệt về mức lương giữa hai giới tính. Cùng công việc, cùng bằng cấp, lương phụ nữ thấp hơn so với các đồng nghiệp nam 25%". Les Echos chạy trang nhất : "Tổng thống Macron hứa bình đẳng về mức lương", một mục tiêu tờ báo đánh giá là "đầy tham vọng".

Bạo hành với phái đẹp

Le Figaro nhân ngày 8 tháng 3 dành trang nhất để nói về "dư âm từ vụ án Weinstein" trước hiện tượng phụ nữ bị bạo hành. Xã luận của tờ báo không phủ nhận những đóng góp của các phong trào bảo vệ nữ giới, của những sáng kiến từ các hội đoàn, từ những cá nhân... vạch trần những hành vi khiếm nhã dưới mọi hình thức của phái nam. Nhưng theo Le Figaro thì chìa khóa cho phép chấm dứt hiện tượng tiêu cực đó, là giáo dục. Le Monde đưa ra cùng quan điểm : Giáo dục là chìa khóa chống các hình thức kỳ thị và phân biệt giới tính.

Công trình dài hơi đó phải được thực hiện từ rất sớm, gần như là từ khi đứa trẻ mới lọt lòng. Không thể dậy cho con gái những đức tính như là dịu dàng, nhẫn nhục, hòa nhã... Còn con trai thì phải hùng, dũng, xông pha... Thậm chí, một số sách dành cho trẻ nhỏ bị chỉ trích là đưa ra một cái nhìn sai lệch về vai trò của nữ giới. Tại sao những nghề như cảnh sát, phi công, lính cứu hỏa... lại chỉ hướng về mấy cậu con trai ? Còn con gái thì được đọc sách về thần thoại, thiên nhiên, và được hướng về những ngành nghề như làm cô giáo, hay y tá ?

Tôn giáo không là lá bùa hộ mệnh cho phụ nữ

La Croix dành ba trang báo nhường lời cho những sáng kiến san bằng "bất bình đẳng" nam nữ. Người thì cho rằng, giải pháp hay nhất là bắt các ông tham gia nhiều hơn vào công việc nhà, vào việc dậy dỗ con cái. Người thì coi việc bảo đảm cho nữ giới độc lập về mặt tài chính là thượng sách. Nhưng có rất nhiều tiếng nói quan niệm, kiến thức và học vị là hai lá chắn khá hiệu quả, giới hạn rủi ro phụ nữ bị bạo hành hay bị lạm dụng.

Les Echos, trong một bài báo nhỏ mang tựa đề "Làn sóng phản kháng từ các nữ tu sĩ tại Vatican" cho biết, trong số báo gần đây nhất, nguyệt san Femmes Eglise Monde, tạm dịch là Phụ nữ Giáo hội Thế giới, được ấn bản chung với hãng thông tấn của Tòa Thánh, ba nữ tu sĩ lên tiếng về hiện tượng trọng nam khinh nữ trong Giáo hội Công giáo. Các vị nữ tu bị bóc lột. Nhiều người phải nhận lấy những công việc như là dọn bữa điểm tâm cho các "cha", quét dọn tu viện, giặt chăn màn... mà không được trả lương và giờ giấc làm việc của họ cũng không được ấn định rõ ràng như những quy định về luật lao động trong đời thường ngoài xã hội.

Hiện tượng bất bình đẳng về giới tính đã len lỏi vào cả các tu viện !

Thanh Hà

Published in Quốc tế

Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi Việt Nam cùng giải quyết tranh chấp Biển Đông (RFA, 10/11/2017)

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vừa có bài viết trên báo Nhân Dân của Đảng Cộng Sản Việt Nam hôm 10/11, kêu gọi hai nước làm việc cùng nhau để kiểm soát các mâu thuẫn và bất đồng trên biển Đông, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề trên biển.

chon5

Chủ tịch nước Trần Đại Quang (phải) bắt tay Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại đối thoại Hội đồng Tư vấn Kinh doanh APEC ở Đà Nẵng hôm 10/11/2017 - AFP

Bài viết của Chủ tịch Tập Cận Bình có đoạn ‘chúng ta cần xuất phát từ đại cục cải cách, phát triển, ổn định của mỗi nước và hữu nghị Trung – Việt, kiểm soát các mâu thuẫn và bất đồng, kiên trì hiệp thương hữu nghị, tìm kiếm giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề trên biển mà hai bên đều có thể chấp nhận được’.

Chủ tịch Tập Cận Bình cũng kêu gọi hai bên cần thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên trên biển Đông (DOC) và tích cực thúc đẩy tham vấn về Bộ Quy tắc về ứng xử ở biển Đông (COC).

Hiện Việt Nam và Trung Quốc đang có tranh chấp về chủ quyền ở khu vực biển Đông, đặc biệt là ở hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Quan hệ giữa hai nước đã trở nên căng thẳng hồi năm 2014 khi Trung Quốc đưa giàn khoan dầu vào khu vực quần đảo Hoàng Sa đang tranh chấp giữa hai nước. Sau đó lãnh đạo hai nước đã có các cuộc gặp làm giảm căng thẳng.

Hồi giữa năm nay, Trung Quốc cũng gây sức ép buộc Việt Nam phải ngừng hoạt động thăm dò dầu khí ngoài khơi. Sau đó Trung Quốc đã tiến hành một loạt các cuộc tập trận ở khu vực Hoàng Sa khiến Việt Nam phải lên tiếng phản đối.

Tình hữu nghị và chủ nghĩa xã hội

Trong bài viết đăng trên báo Nhân Dân, Chủ tịch Tập Cận Bình cũng nói đến tình hữu nghị hai nước. Ông viết ‘nhân dân hai nước kề vai chiến đấu, chi viện lẫn cho nhau, đã kết nên tình hữu nghị nồng thắm vừa là đồng chí, vừa là anh em trong cuộc đấu tranh giành độc lập và giải phóng dân tộc của mỗi nước’.

Ông dẫn chứng là trong cuộc chiến Việt Nam, Trung quốc đã giúp đỡ vô tư cho Việt Nam. Ông trích câu nói của Chủ tịch Mao Trạch Đông rằng ‘700 triệu người dân Trung Quốc là hậu thuẫn vững chắc của nhân dân Việt Nam’.

Chủ tịch Trung Quốc cũng ca ngợi thương mại song phương giữa hai nước với kim ngạch hai chiều năm 2016 đạt 100 tỷ đô la, các doanh nghiệp Trung Quốc đang đầu tư vào Việt Nam, điển hình là tập đoàn Thiên Hồng, kinh doanh ở Bắc Ninh đã xây dựng nhà máy và tạo hơn 7.000 việc làm tại địa phương.

Chủ tịch Tập Cận Bình cũng một lần nữa khẳng định trong bài viết của mình quan hệ giữa hai nước trên tinh thần láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt, và kêu gọi hai nước cần giữ gìn và phát triển quan hệ hai nước, thúc đẩy sự nghiệp chủ nghĩa xã hội.

********************

Việt Nam có nhận được hậu thuẫn của Donald Trump ? (RFI, 10/11/2017)

Sau thượng đỉnh APEC tại Đà Nẵng, tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ thăm chính thức Việt Nam ngày 11/11/2017 trước khi đi Philippines dự thượng đỉnh Đông Á. Người đứng đầu Nhà Trắng sẽ phải đối mặt với những bận tâm của chính quyền Việt Nam vì Hà Nội cho rằng chính quyền mới của Mỹ chưa làm hết sức.

chon1

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên chiếc Air Force One rời Trung Quốc lên đường đến Việt Nam, ngày 10/11/2017. Reuters/Jonathan Ernst

Theo bài viết trên The Diplomat (08/11/2017) của nhà báo Bennett Murray, phụ trách văn phòng của Deutsche Presse-Agentur tại Hà Nội, ông Trump sẽ không hoàn toàn giữ vị trí trọng tâm trong tuần này. Nguyên thủ nhiều cường quốc trên thế giới sẽ có mặt tại Đà Nẵng, một ngày trước chuyến thăm chính thức của tổng thống Mỹ, để tham dự diễn đàn APEC thường niên, trong đó sẽ có chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tổng thống Nga Vladimir Putin, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, cũng như thủ tướng của nhiều nước trong APEC.

Vừa mới củng cố thêm quyền lực sau Đại hội Đảng cộng sản Trung Quốc vào tháng 10/2017, ông Tập Cận Bình cũng sẽ thăm chính thức Việt Nam sau thượng đỉnh APEC.

Mọi ánh mắt trong nước đổ dồn vào hai chuyến viếng thăm cấp cao nhất vì Việt Nam cố gắng khai thác cả hai cường quốc để duy trì cam kết không liên kết có từ lâu. Theo đánh giá của ông Lê Đăng Doanh, một cựu cố vấn kinh tế cấp cao của chính phủ, "chuyến công du chính thức của tổng thống Donald Trump tại Hà Nội có ý nghĩa quan trọng đối với Việt Nam để giữ cân bằng sức mạnh trong vùng, trong bối cảnh sức mạnh của Trung Quốc trỗi dậy từ sau Đại hội Đảng cộng sản lần thứ 19".

Còn ông Nguyễn Quang A, một doanh nhân nghỉ hưu và là một nhà hoạt động ly khai, cho rằng bất chấp tình trạng nhân quyền tại Việt Nam mà ông là một nhà đấu tranh tích cực, mối bận tâm của mọi người là Hà Nội và Wasshington duy trì mối quan hệ trong bối cảnh Bắc Kinh ngày càng tỏ ra táo bạo hơn. Ông cho biết : "Chúng tôi đã có kinh nghiệm từ lâu, lâu lắm rồi… Chúng tôi phải chống cự chính sách bành trướng (của Trung Quốc), và tôi nghĩ, nếu Việt Nam có thể có được sự ủng hộ của các nước khác, như Nhật Bản, Mỹ, thì sẽ rất tốt".

Tuy nhiên, ông Quang A tỏ ra lo ngại rằng tổng thống Trump sẽ ít dấn thân vào quan hệ song phương : "Chúng tôi sợ rằng các chính sách của Trump không tốt đẹp cho lắm vì ông là một doanh nhân, nên các chính sách của ông có thể bị ảnh hưởng bởi tâm lý kinh doanh, thương mại…". Ông Quang A cũng sợ rằng Việt Nam sẽ bị Trump sử dụng như một quân cờ để thúc đẩy một chương trình nghị sự không liên quan gì đến tương lai của vùng Đông Nam Á. Ông nói thêm : "Việt Nam đã bị các nước khác bán đi bán lại nhiều lần, vì thế chúng tôi phải nghĩ đến những khả năng xấu".

Việt Nam và hai cựu thù

Nhà báo Đức nhắc lại, mối thù của Việt Nam với Trung Quốc có từ thời xa xưa. Miền Bắc Việt Nam từng bị nhà Hán đô hộ vào thế kỷ II-TCN, cho đến nhà Minh vào thế kỷ XV.

Các huyền thoại chống xâm lược Trung Quốc đã ăn sâu tại Việt Nam với những con phố mang tên các anh hùng dân tộc thời xưa. Ký ức về cuộc chiến biên giới 1979, khiến vài chục nghìn người chết ở cả hai phía chỉ trong vòng 1 tháng, vẫn còn hằn sâu và các tranh chấp đang diễn ra liên quan đến các hòn đảo ngoài khơi Biển Đông được cho là sự tiếp tục của mối hiềm khích thường xuyên. Trung Quốc đòi chủ quyền trên phần lớn Biển Đông, kể cả các khu vực thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, nổi tiếng là giầu nguồn nhiên liệu hoá thạch.

Theo ông Quang A, nghi ngờ Trung Quốc là thói quen ở Việt Nam : "Ông Tập thường nói với thế giới rằng họ phát triển một cách hoà bình, họ không chủ ý làm hại ai hết, nhưng quan hệ với Trung Quốc, bạn phải hiểu được toàn bộ mối quan hệ. Bạn phải thận trọng với những gì họ nói, vì những gì họ nói hoặc đã nói là rất, rất tốt đẹp, nhưng hành động thực tế lại hoàn toàn ngược lại".

Tuy nhiên, vẫn theo ông Quang A, một mức độ thân thiện với Bắc Kinh là điều cần thiết trong thực tiễn địa lý vì "một mặt, Trung Quốc vẫn ở đó, là láng giềng của chúng tôi. Không thể di chuyển Việt Nam sang chỗ khác, vì vậy phải có quan hệ tốt với Trung Quốc. Nhưng đồng thời, chúng tôi phải kháng cự hành động của họ ở Biển Đông, và có thể không chỉ ở trên biển, mà còn cả trên đất liền nữa".

Trong khi đó, Hoa Kỳ lại được đánh giá cao ở Việt Nam, 84% người dân tin vào Mỹ theo tham khảo của Pew được công bố vào tháng 06/2017. Thậm chí, 58% người dân Việt tin tưởng vào tổng thống Donald Trump ; đây là tỉ lệ khá cao so với thế giới. Mối quan hệ mạnh mẽ với Việt Nam hiện cũng được ủng hộ trong giới chính trị gia Washington ; tại đậy, ủng hộ Hà Nội ít bị phản đối hơn trong thế kỷ 21.

Theo nhận định của ông Michael Mazza, một nhà nghiên cứu của Viện Doanh nghiệp Hoa Kỳ tại Washington và là chuyên gia về chính sách quốc phòng Châu Á-Thái Bình Dương, các lợi ích của Hoa Kỳ nằm trong mối quan hệ hợp tác với Việt Nam.

Ông nói : "Một mối quan hệ song phương vững chắc có tiềm năng làm tăng thêm thịnh vượng cho cả hai nước, tạo điều kiện cho Mỹ lan rộng trong vùng, ngăn chặn hành vi xấu của Trung Quốc, và, nói chung, hình thành một Đông Nam Á và rộng hơn khu vực Châu Á-Thái Bình Dương dẫn tới lợi ích của Mỹ".

Vẫn theo chuyên gia này, những ký ức từ cuộc chiến tranh Việt Nam không còn đặc biệt quan trọng trong các mối quan hệ đương đại, ngoài việc hợp tác tìm kiếm hài cốt lính Mỹ và xử lý hậu quả của chất độc da cam. Ông Mazza cho rằng "khó mà nói được là quan hệ song phương sẽ đi đến đâu. Hoa Kỳ và Việt Nam phải đi từ hai nước chiến tranh thành hai nước hợp tác và duy trì hòa bình, trật tự ở Biển Đông".

Donald Trump tìm gì ?

Vì Việt Nam tìm cách cân bằng quan hệ với Trung Quốc và Mỹ, các nhà quan sát tại Washington và Hà Nội tập trung đánh giá Trump quan tâm đến việc duy trì phía Mỹ trên cán cân đến mức nào.

Việc Mỹ rút khỏi hiệp định mậu dịch xuyên Thái Bình Dương TPP đã gây bối rối và làm mất tinh thần tại Hà Nội. Việt Nam cũng chú ý theo dõi các chiến dịch tuần tra tự do hàng hải của Hải Quân Mỹ (FONOP) để thách thức các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, hiện khởi động khá chậm chạp dưới thời Trump.

Ông Mazza nói, ngoài TPP mà Việt Nam là một bên tích cực tham gia, có lý do để nghi ngờ rằng chính sách đối với Việt Nam của chính quyền Obama, được phần lớn hai đảng ủng hộ, được tiếp tục dưới thời Trump. Ông nhắc lại chuyến thăm Nhà Trắng của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vào tháng 05/2017 :

"Đoạn nói về Biển Đông trong thông cáo chung đã đề xuất một sự nhất quán về triển vọng và cách tiếp cận của Hoa Kỳ và Việt Nam về thách thức đặc biệt này đối với luật pháp quốc tế". Vẫn theo ông Mazza, thông cáo này cũng tăng thêm khả năng một tầu sân bay Mỹ ghé thăm Việt Nam, lần đầu tiên từ khi kết thúc chiến tranh.

Tuy nhiên, mối đe doạ hạt nhân Bắc Triều Tiên có thể khiến ông Trump phân tán tập trung đến vấn đề Biển Đông, do đó có thể mở ra cơ hội cho Trung Quốc. Điều này có lẽ được thể hiện qua việc Nhà Trắng tạm ngừng hoạt động tuần tra ở Biển Đông trong vòng vài tháng trong lúc tìm sự ủng hộ của Bắc Kinh trong hồ sơ Bắc Triều Tiên. Tuy nhiên, "dường như Hoa Kỳ đã tiến hành thường xuyên trở lại các đợt tuần tra tự do hàng hải ở Biển Đông và đã có sự cam kết cấp cao nhất quán với các nhà lãnh đạo Đông Nam Á trong 6 tháng qua".

Giáo sư Carlyne Thayer, một chuyên gia về Biển Đông, thuộc đại học New South Wales, nhận xét Việt Nam đã "nhạy bén" sau lễ nhậm chức của Trump để thu hút sự chú ý của tân tổng thống Mỹ bằng cách đánh vào "máu" kinh doanh của Donald Trump.

Giáo sư Thayer nói : "Trong chuyến công du của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nhiều thỏa thuận thương mại trị giá nhiều tỉ đô la đã được ký kết, Việt Nam chấp nhận thương lượng một hiệp định tự do trao đổi mậu dịch với Mỹ, và Việt Nam chấp nhận cải thiện điều kiện đầu tư cho các doanh nghiệp Mỹ và bảo vệ và tăng cường quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ".

Dù sao, Việt Nam vẫn hạn chế khả năng xích quá gần đến Mỹ. Hà Nội tôn trọng chiến lược "ba không" : không liên minh quân sự, không căn cứ nước ngoài, không để một nước sử dụng Việt Nam làm phương hại nước khác.

Tuy nhiên, ông Lê Đăng Doanh lại cho rằng những luật lệ này có thể bị thay đổi đề thích nghi với thực tế đang biến chuyển trong thế kỷ 21 và ông "ủng hộ mạnh mẽ một khái niệm mới, theo đó Việt Nam sẽ cố gắng tìm đồng minh với các nước thân thiện để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và bảo vệ lợi ích quốc gia khỏi bất kỳ cuộc tấn công thù nghịch nào từ bên ngoài". Song ông Doanh không nêu bất kỳ tên một quốc gia nào như một đồng minh tiềm năng.

*****************

TT Trump ca ngợi dũng khí Hai Bà Trưng trong diễn văn APEC (VOA, 10/11/2017)

Phát biểu ti mt din đàn quc tế ti Đà Nng hôm 10/11, Tng thng M Donald Trump ca ngi dũng khí ca Hai Bà Trưng và tinh thn dân tc đy t hào ca người dân Vit Nam. Các nhà phân tích nhn đnh rng đây là mt thông đip mnh m v vai trò ca phụ nữ và ch quyn lãnh hi ca Vit Nam.

VIETNAM-APEC-SUMMIT

Tổng thng M Donald Trump phát biu ti Hi ngh APEC, Đà Nng, hôm 10/11/2017.

Phát biểu ti Hi ngh Đi thoi ca các lãnh đo và Hi đng tư vn doanh nghip trong Hi ngh Hp tác Phát trin kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) trưa th Sáu 10/11, Tng thng M Donald Trump ca ngi Vit Nam là một đt nước mnh m, ông nhc đến ch nghĩa dân tc Vit Nam vi hình tượng n anh hùng Hai Bà Trưng :

"Hào khí đó cháy bỏng trong con tim ca mi người yêu nước và mi quc gia. Người dân nước ch nhà Vit Nam đã nhn biết v hào khí này không phi ch cách nay 200 năm, mà có t gn 2000 năm trước. Vào khong năm 40 sau công nguyên, Hai Bà Trưng đã tiên chinh đánh thc tinh thn dân tc ca người dân trên mnh đt này. Đó là ln đu tiên người Vit Nam đng lên vì nn đc lp và nim t hào dân tộc".

chon3

Hai Bà Trưng khi nghĩa (Tranh dân gian Đông H - nh chp Báo Giáo dc)

T thành ph H Chí Minh, nhà s hc Nguyn Nhã nói ông rt n tượng vi hào khí anh hùng dân tc Hai Bà Trưng mà Tng thng Hoa Kỳ ngi khen :

"Tôi rất n tượng v bài phát biu ca ông Trump có nói v Hai Bà Trưng. Hai Bà Trưng tiêu biu cho người ph nữ Việt Nam chiến thng quân xâm lược và tr thành n vương. Tht n tượng khi Tng thng M đến Vit Nam và quan tâm đến s kin lch s Vit Nam có t hơn 2000 năm nay".

Cảm kích trước s ngi khen ca ông Trung v nn đc lp Vit Nam đã có t hơn hai thiên niên k trước, và nht là khi ông ch Tòa Bch c so sánh vi nn đc lp của Hoa Kỳ chỉ có cách nay hơn 200 năm, bà Bùi Th Minh Hng Bà Ra – Vũng Tàu nói :

"Khi nghe bài phát biểu ca Tng thng thì tôi hiu rng ông mun nói đến ch quyn ca đt nước, qua hình nh Hai Bà Trưng mà tôi còn nhBà Trưng quê Châu Phong, Gin người tham bo thù chng chng quên, Ch em nng mt li nguyn, Pht c nương t thay quyn tướng quân. Bài phát biểu ca ông Trump khiến cho chúng tôi nghĩ đến vai trò ca ph n trong vic giành ly đc lp – t do. Theo tôi ông Trump nêu các nhân vt lch s là gi đi thông đip : người dân không chu làm nô l, yêu chung t do, dân ch và tôn trng ch quyn".

Ngoài ra, theo bà Minh Hằng ông Trump mun nhc nh chính quyn Vit Nam v vai trò ca người ph n trong xã hi hin đi, nhng người lên tiếng vì sự tiến b xã hi nhưng b Hà Ni giam cm :

"Thông điệp ca ông Trump trong bài phát biu cũng khá rõ : ông mun hp tác vi nhng nước mà nhà lãnh đo không đc tài, ám ch rng lãnh đo Vit Nam không th c tiếp tc áp đt chế đ đc tài đi vi đt nước, và thân phn ca nhiu người ph n như blogger M Nm, Trn Th Nga đang b giam cm. Có l đây là thông đip nhc nh ca ông Trump".

Ông Trump nói :

"Ngày nay những anh hùng y và câu chuyn y vn là li nhc nh v lch s, là câu tr li cho câu hỏi ln v tương lai ca chúng ta. Điu đó nhc nh chúng ta rng : Chúng ta là ai, chúng ta cn phi làm gì. Cùng vi nhau, chúng ta có sc mnh đ cùng vươn đến tm cao mi mà chúng ta chưa bao gi vươn ti được".

Nói về vn đ bo v ch quyn, Tng thng M nhn đnh : "Chúng ta hiu rng không có gì quý hơn đc lp ch quyn. Chúng tôi s tôn trng s đc lp và ch quyn ca các nước. Đó là cách chúng ta s cùng nhau ln mnh".

Bà Minh Hằng nói thêm :

"Ông Trump cũng từng khng đnh rng ông chn nhng láng giềng tt, ch không phi láng ging đy mưu mô, th đon. Vit Nam tng coi M là đế quc xâm lược nhưng h không ly đi ca Vit Nam mt tc đt nào c, trong khi đó mt 1000 năm đô h gic Tàu thì Trung Quc luôn luôn xâm lược, ln chiếm, lãnh thổ, lãnh hải. Vì vy Vit Nam nên tn dng quan h quc tế đ gi ch quyn, và tôi nghĩ Vit Nam nên chn M".

chon4

Tàu Hải quân Hoa Kỳ tun tra Bin Đông

Tiến sĩ s hc Nguyn Nhã, đng thi là mt nhà nghiên cu tình hình Bin Đông cũng nhn đnh rng Hoa Kỳ là nước có th h tr cho Vit Nam rt nhiu trong vic gìn gi ch quyn lãnh hải :

"Sự h tr bên ngoài và nht là tình hình thế gii biến đnh như hin nay thì nhng nước như Hoa Kỳ có th h tr Vit Nam trong vic bo v ch quyn bin đo".

Tuy nhiên, tác giả Thin Ý Nguyn Văn Thng thành ph Houston, bang Texas nhn đnh rng trong mối quan h ba bên Hoa Kỳ - Vit Nam – Trung Quc, Hoa Kỳ luôn tìm cách dung hòa các li ích và làm va lòng nhà lãnh đo Bc Kinh :

"Ở trong thế mt c đôi tròng, buc Vit Nam phi duy trì chính sách đi dây, không dám ngã hn v phía Hoa Kỳ, vì nếu ngã theo thì lập tc s có phn ng bt li hơn na, vì hin ti đã quá l thuc v kinh tế và chính tr vi Trung Quc. Vì vy chuyến đi này ca ông Trump đến Vit Nam còn phi làm sao đ làm va lòng Trung Quc".

Kết thúc bài phát biu, Tng thng M nhấn mnh : "Hãy chn tương lai ca lòng yêu nước, s thnh vượng, nim t hào, ch không phi nghèo đói hay s tôi t. Hãy chn mt n Đ Dương - Thái Bình Dương t do, thông thoáng".

Published in Việt Nam

Nhà Trắng hôm 16/10 thông báo Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ đến Hà Nội, thăm chính thức Việt Nam vào ngày 11/11, sau khi dự Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Đà Nẵng.

mong1

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp gỡ Tổng thống Donald Trump trong chuyến thăm Hoa Kỳ hồi tháng 5/2017. AFP

Thông tin Tổng thống Hoa Kỳ đột nhiên có quyết định đến Hà Nội thăm chính thức Việt Nam thu hút sự quan tâm của nhiều người dân trong nước.

RFA trao đổi với Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Ánh, giảng viên trường đại học Ngoại thương về chuyến công du này của người đứng đầu chính quyền Mỹ đến Việt Nam. Bà Ánh cho biết kỳ vọng của bà :

Điều tôi mong mỏi duy nhất là bởi vì TPP không còn Mỹ nữa, thì hi vọng có thể tìm được hình thức kinh tế nào khác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ bởi vì Hoa Kỳ là một trong những nền kinh tế lớn nhất trên thế giới. Và quan hệ hợp tác với Hoa Kỳ sẽ giúp ích rất nhiều cho sự phát triển của Việt Nam.

Bà Ánh cho biết nhiều người Việt Nam quan tâm đến kinh tế đã rất thất vọng khi ông Trump rút Washington ra khỏi Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) sau khi ông mới lên nhậm chức đầu năm nay.

Cũng đồng quan điểm với Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Ánh, chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho biết ông hi vọng Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ tìm ra được những giải pháp thắt chặt hơn nữa mối quan hệ kinh tế giữa hai nước :

Việt Nam và Mỹ là hai nước từ thù địch cho đến bạn bè. Và Mỹ là một thị trường lớn cho nền kinh tế thế giới, chứ không riêng gì Việt Nam. Giữa Việt Nam và Mỹ về quan hệ kinh tế trong 20 năm vừa qua phát triển rất tốt. Mỹ bây giờ là thị trường thứ hai của Việt Nam về vấn đề ngoại thương. Nhờ có Mỹ mà rất nhiều công nghệ, công nghiệp của Việt Nam phát triển tốt.

Mong rằng mình có cơ hội để làm tốt hơn nữa. Rất tiếc là ông Trump đã rút ra khỏi Hiệp định TPP nhưng có lẽ vẫn có thể nói chuyện được về một phần nào đó trong hiệp định đó mà ta có thể triển khai được.

Trong chuyến thăm Hoa Kỳ hồi tháng 5 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Việt Nam sẽ ký các hợp đồng thương mại với Mỹ lên tới 17 tỷ đô la.

Kể từ khi Việt Nam và Mỹ ký kết Hiệp định thương mại song phương, kim ngạch thương mại 2 chiều giữa hai nước liên tục tăng và duy trì trong suốt những năm qua. Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, kim ngạch hàng hóa hai chiều giữa hai nước tăng từ 220 triệu USD năm 1994 lên trên 47 tỷ USD vào cuối năm 2016. Hiện Mỹ là thị trường xuất khẩu số 1 của Việt Nam, và Việt Nam xếp thứ 27 về nhập khẩu hàng hóa từ thị trường này.

Blogger Trương Duy Nhất từ Đà Nẵng lại có cái nhìn khác. Ông nghĩ rằng số đông người Việt mong muốn Mỹ sẽ bàn bạc với Việt Nam về hai vấn đề chính là Biển Đông và nhân quyền :

Với hai điều này, tôi thấy ông Trump càng đi xa vời so với tư duy trước đây của ông Obama.

Ví dụ như vấn đề biển Đông, chính sách xoay trục sang Châu Á của Obama thì ông Trump đã đi ngược lại, không còn quan tâm nữa. Đặc biệt, với tư duy của một doanh nhân, ông ấy quan tâm nhiều hơn đến vấn đề lợi ích kinh tế quốc gia nhiều hơn vấn đề Biển Đông.

Còn vấn đề dân chủ nhân quyền, với những tác động đến giới đấu tranh thì gần như nguội lạnh đi. Chính vì vậy tình trạng bắt bớ các nhà bất đồng chính kiến ở Việt Nam từ đầu năm tới nay càng ráo riết và rầm rộ hơn.

mong2

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc gặp Tổng thống Donald Trump tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Đức tháng 7/2017. AFP

Thực tế cho thấy từ đầu năm đến nay, hơn hai chục nhà hoạt động bị bắt giữ, trong đó có 5 người thuộc Hội Anh Em Dân Chủ. Ngoài ra, hàng loạt các nhà hoạt động khác bị triệu tập liên quan đến vụ án Nguyễn Văn Đài. Các nhà hoạt động đều bị tuyên án nặng, điển hình như blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh 10 năm tù, bà Trần Thị Nga 9 năm tù. Mới ngày 25/10 vừa qua, tòa tuyên án 6 năm tù 4 năm quản chế cho sinh viên Phan Kim Khánh ở Thái Nguyên.

Nhiều nhà quan sát nghĩ rằng Việt Nam đang thực hiện chiến dịch "dọn đường" cho APEC khi mà nhiều nguyên thủ quốc gia, trong đó có tổng thống Hoa Kỳ đến dự.

Ông Trương Duy Nhất cho biết bản thân ông không kỳ vọng gì với chuyến thăm lần này của ông Trump nói riêng, và cả nhiệm kỳ của ông nói chung. Ông cho rằng đây chỉ là một chuyến thăm xã giao, nhân tiện ông Trump tới dự APEC mà thôi.

Phó Giáo sư Nguyễn Hoàng Ánh lại không nghĩ rằng đây chỉ là một cuộc thăm hỏi xã giao. Bà giải thích :

Chúng ta thấy ông Trump không phải là người thích đi thăm hỏi xã giao cho lắm. Cho nên tôi nghĩ nếu ông đã chấp nhận một lời mời đến thăm như vậy thì chắc chắn ông ấy phải có mục tiêu và kỳ vọng nhất định nào đó. Tôi cũng nghĩ rằng bộ máy của Thủ tướng Phúc đang rất cố gắng xây dựng Việt Nam như một đất nước sáng tạo, khởi nghiệp. Vì vậy, việc hợp tác với Hoa Kỳ có thể phát triển hướng sáng tạo và khởi nghiệp của Việt Nam, nên sẽ là một hướng đi hợp lý.

Tuy nhiên, bà cũng đồng tình rằng Việt Nam không nên kỳ vọng bất cứ thay đổi nào về dân chủ nhân quyền sau chuyến thăm này, vì ông Trump vốn đã không mặn mà chuyện nhân quyền.

Cựu tù nhân lương tâm Paulus Lê Sơn nói với chúng tôi rằng, anh mong muốn Tổng thống Trump sẽ tạo áp lực để Việt Nam cải thiện tình hình nhân quyền hiện tại :

Mong muốn làm sao cho dân đỡ khổ, dân có tiếng nói và chính quyền phải nghe dân. Ở Việt Nam, dân nói chính quyền có nghe đâu, có chút nhân quyền nào đâu. Chính quyền phục vụ cho dân mà cuối cùng dân lại phục vụ chính quyền.

Anh Paulus Lê Sơn cho biết, mặc dù có mong muốn như vậy nhưng trong trường hợp Tổng thống Trump có gây áp lực về nhân quyền đi chăng nữa, thì Việt Nam cũng chỉ hứa suông là sẽ thực hiện như tiền lệ trước đây :

Việt Nam hứa nhiều rồi nhưng chẳng bao giờ thấy được như vậy. Không phải chỉ ông Trump mà có cả ông Bush, ông Obama, và bao nhiêu người nữa mà có được đâu. Hứa suốt mà vẫn đàn áp dân như vậy. Thậm chí càng ngày càng đàn áp dân mạnh hơn.

Ông Trump sẽ là vị Tổng thống Mỹ thứ 6 thăm Việt Nam. Sau khi nhậm chức một tháng, ông Trump đã gửi thư cho Chủ tịch nước Việt Nam vào ngày 23/2, khẳng định mong muốn thúc đẩy hợp tác với Hà Nội trong các lĩnh vực kinh tế- thương mại, các vấn đề khu vực và quốc tế.

Published in Việt Nam
Trang 1 đến 2