Phiên tòa xét xử thêm một người Việt bị cáo buộc là mật vụ tham gia bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh dự kiến sẽ diễn ra trong những tháng sắp tới. Khi đó, một lần nữa các bằng chứng cứ cho thấy chính quyền Việt Nam là chủ mưu của vụ án này sẽ được đưa ra trước toà.
Photo : Slovak
Luật sư bảo vệ quyền lợi cho ông Trịnh Xuân Thanh bình luận với Đài Á Châu Tự do như vậy và cho biết Việt Nam trước giờ không nhắc tới vụ bắt cóc, nhưng cũng chưa bao giờ phủ nhận những cáo buộc của tòa án Đức và chính phủ Đức.
Việt Nam không thể phủ nhận hành vi tổ chức bắt cóc
Bà Petra Schlagenhauf, luật sư của ông Trịnh Xuân Thanh, trả lời RFA qua email rằng thực tế chuyện chính quyền Việt Nam tổ chức bắt cóc Trịnh Xuân Thanh vào tháng 7/2017 là một vấn đề được đề cập trong phiên tòa đầu tiên xét xử ông Nguyễn Hải Long, một trong những "diễn viên" góp tay thực hiện vụ bắt cóc.
Phiên tòa diễn ra tại Berlin, thủ đô nước Đức vào mùa hè 2018. Ông Nguyễn Hải Long bị kết tội hoạt động mật vụ cho Việt Nam và tham gia vào vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, mà còn ở mức độ tồi tệ hơn vì ông Thanh đã bị tước quyền tự do trong hơn bảy ngày. Do đó, Nguyễn Hải Long bị kết án ba năm 10 tháng tù giam.
Vị luật sư người Đức cho biết thêm rằng phiên tòa này đã đưa ra được nhiều bằng chứng cho thấy vụ bắt cóc này được thực hiện bởi Chính quyền Việt nam. Phía Việt Nam chưa bao giờ thừa nhận chuyện bắt cóc, nhưng họ cũng không thể phủ nhận bằng chứng đó, cũng như kết luận của tòa án nước Đức :
"Tôi nghĩ một phiên tòa xét xử ông Lê (Lê Anh Tú - PV) sẽ diễn ra tại Tòa án Tối cao Berlin trong những tháng tới. Khi đó, các bằng chứng này sẽ một lần nữa được tòa đưa ra. Và do đó, vụ án bắt cóc này lại nhận được sự quan tâm của công chúng.
Cho đến nay, Việt Nam chưa bao giờ thú nhận rằng đó là một vụ bắt cóc, nhưng họ cũng không thể phủ nhận những bằng chứng này và kết luận của Tòa án (trong phiên tòa đầu tiên, ông Nguyễn Hải Long đã đưa ra các biện pháp khắc phục. Và thậm chí rằng cả Tòa án tối cao Đức đã xác nhận bản án chống lại ông Long.
Ông Lê (Lê Anh Tú - PV) được cho là đã tham gia vào vụ bắt cóc nhiều hơn là ông Nguyễn Hải Long".
Bộ Ngoại giao Việt Nam từ đó đến nay vẫn thường né tránh trả lời trực tiếp truyền thông Quốc tế về các cáo buộc tổ chức bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Thay vào đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng chỉ nói chung chung rằng "Trịnh Xuân Thanh vi phạm pháp luật Việt Nam, đã bị đưa ra xét xử công khai theo đúng quy định của pháp luật Việt Nam và hiện đang trong quá trình thi hành án".
Quan điểm trái chiều chuyện Trịnh Xuân Thanh được trả về Đức
Luật sư bảo vệ quyền lợi cho Trịnh Xuân Thanh vẫn luôn giữ quan điểm xuyên suốt rằng bà tin tưởng thân chủ của mình sẽ sớm được trở lại Đức trong thời gian không xa, nhưng từ chối cung cấp thêm thông tin chi tiết :
"Tôi vẫn tin rằng thân chủ của mình có thể trở lại Đức trong thời gian không xa sắp tới. Vui lòng hiểu rằng tôi không thể cung cấp thêm chi tiết".
Không lạc quan như bà luật sư người Đức, luật sư Nguyễn Văn Đài đánh giá, về khía cạnh luật pháp thì Việt Nam có khung pháp lý để đặc xá cho Trịnh Xuân Thanh trở về Đức, vì lý do ngoại giao. Tuy nhiên, ông Đài cho rằng trên thực tế thì chuyện đó rất là khó có thể xảy ra :
"Luật pháp Việt Nam có cho phép điều đó (trả Trịnh Xuân Thanh về Đức - PV), đối với những trường hợp đặc biệt, vì những mối quan hệ ngoại giao quốc tế thì Chủ tịch nước Việt Nam có quyền đặc xá, miễn các hình phạt còn lại để cho người nào đó được trả tự do tại Việt Nam, hoặc đi định cư ở nước ngoài.
Về mặt thực tiễn thì tôi cho rằng là Trịnh Xuân Thanh không thể quay trở lại Đức, chừng nào người đứng đầu bắt cóc đó là ông Tô Lâm còn ở trên cương vị là Ủy viên Bộ Chính trị - Đại tướng - Bộ trưởng Công an, ông ấy sẽ không bao giờ cho phép điều đó xảy ra.
Cho nên tôi nghĩ rằng chỉ khi nào ông Tô Lâm mất chức, nghỉ hưu hoặc không dính dáng gì đến quyền lực của chế độ Cộng Sản nữa, thì lúc đó ông Trịnh Xuân Thanh mới có cơ hội để trở lại Đức".
Tại Điều năm, khoản hai, Luật Đặc xá 2018 quy định "Chủ tịch nước xem xét, quyết định đặc xá trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước mà không phụ thuộc vào thời điểm.
Đức không bao giờ chấp nhận những gì Việt Nam đã làm
Mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Đức rạn nứt kể từ sau vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh vào tháng 7/2017. Đức lên án Việt Nam ngay sau khi xảy ra vụ việc và tuyên bố sẽ không bao giờ dung thứ cho hành vi vi phạm chủ quyền và coi thường luật pháp nước Đức ngay trên lãnh thổ Đức.
Tuy nhiên, đến cuối năm 2018, Chính phủ Đức bắt đầu dần dần nối lại mối quan hệ với Việt Nam.
Cụ thể, tháng 2/2019, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas có cuộc gặp mặt với người đồng cấp của Việt Nam là ông Phạm Bình Minh. Ông Maas cho biết hai bên sẽ bàn về những thảo thuận để nối lại mối quan hệ Đối tác chiến lược mà vị Ngoại trưởng này nói là "sẽ được vun đắp bằng chất liệu mới".
Luật sư Petra Schlagenhauf thừa nhận Đức đã dần bình thường hóa mối quan hệ với Việt Nam, nhưng điều đó không có nghĩa là Đức chấp nhận những gì mà Việt Nam đã làm :
"Đúng là Đức, sau một thời gian đã "bình thường hóa" quan hệ giữa với Việt Nam, nhưng cũng vẫn là nước Đức khiến cho tình trạng thân chủ của tôi trở thành vấn đề thường trực trong các cuộc tiếp xúc ngoại giao giữa hai nước.
Điều này không chỉ là do nước Đức không bao giờ "chấp nhận" những gì Việt Nam đã làm, mà còn là vì thân chủ của tôi đã có quy chế tị nạn ở Đức".
Luật sư Nguyễn Văn Đài nói với RFA rằng nước Đức theo hệ thống Tam quyền phân lập. Vấn đề về quan hệ giữa hai nước là thuộc nhánh hành pháp của Chính phủ và Bộ Ngoại giao. Còn vụ án bắt cóc Trịnh Xuân Thanh thì nó thuộc ngành tư pháp bên tòa án :
"Cho nên đối với ngành tư pháp thì họ sẽ không bao giờ bỏ qua. Có thể năm năm, 10 năm hay 20 năm sau, nếu chưa bắt được thủ phạm thì cái vụ việc này nó sẽ không dừng lại".
Ông Đài còn cho biết thêm rằng trường hợp ông và cộng sự được sang Đức hồi năm 2018, khi còn đang thụ án là do yêu cầu từ phía Chính phủ nước Đức, như là một điều kiện để cứu vãn mối quan hệ hai nước sau vụ Trịnh Xuân Thanh :
"Khi Bộ Công an Việt Nam bàn giao tôi cho đại diện của Chính phủ Đức, cũng như của EU tại sân bay Nội Bài để đi sang Đức thì phía Việt Nam họ cũng kể công rằng họ đã nỗ lực một cách nhanh chóng nhất để đưa tôi rời khỏi nhà tù Việt Nam để sang Đức.
Họ đề nghị phía Chính phủ Đức cần phải tích cực xem xét những đáp ứng này từ phía Việt Nam, theo các yêu cầu của Đức, và mong rằng hai bên cũng bình thường lại mối quan hệ trước đây. Đó là phía Việt Nam họ nói như vậy.
Phía trước họ cũng đáp lại rằng họ ghi nhận cố gắng, nỗ lực của Việt Nam trong việc giải quyết bất đồng giữa hai bên và tạo điều kiện để cho tôi có thể rời khỏi Việt Nam một cách nhanh nhất".
Nguồn : RFA, 10/06/2022
Rõ ràng là vòng quay của bánh xe lịch sử đã cố ý chơi khăm chính thể độc đảng ở Việt Nam và những kẻ bắt cóc : chẵn một năm sau thời điểm Chính phủ Đức tuyên bố tạm ngừng quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam bởi vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, một quốc gia khác nằm trong khối Liên minh châu Âu là Slovakia còn trừng phạt mạnh tay hơn cả thế : tạm ngừng quan hệ với Việt Nam !
Trịnh Xuân Thanh bị áp giải tới tòa Hà Nội. Ảnh minh họa
Đóng băng quan hệ !
"Quan hệ song phương Việt Nam-Slovakia sẽ bị đóng băng cho đến khi Slovakia nhận được lời giải thích khả tín từ Hà Nội về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh" - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Slovakia Boris Gandel nói với hãng thông tấn nhà nước TASR hôm 19/10, trong một phản ứng trước lời kêu gọi của đảng Tự do và Đoàn kết đối lập (SaS) đòi phải trục xuất đại sứ Việt Nam (VOA).
Điều trớ trêu là nếu có thời Đức còn bị giới quan chức Việt Nam xem là ‘tư bản phương Tây’ và ‘theo đuôi Mỹ’, thì Slovakia lại luôn được Hà Nội khen tặng danh hiệu ‘đối tác thân thiện’ hoặc ‘đối tác tin cậy’ của Việt Nam, trong đó hàm ý nguồn gốc xuất thân của Slovakia từ ‘khối các nước xã hội chủ nghĩa anh em’, tức Tiệp Khắc ở Đông Âu, trước khi Liên Xô chính thức tan rã vào năm 1990.
Nhưng bước sang thế kỷ 21 và vào lúc này đây, ngay cả quá khứ được xem là khắng khít về ý thức hệ cũng chẳng còn nghĩa lý gì nữa. Bạn sẽ nghĩ sao nếu bạn bị một kẻ nào đó lợi dụng bạn để lén lút giấu một nạn nhân bị bắt cóc ngay trong nhà bạn ?
Chính phủ và cả thể diện quốc gia Slovakia đã trở thành nạn nhân thứ hai - bị lợi dụng như thế. Chính sự thật khó tưởng tượng đó - nhưng từ đầu tháng Tám năm 2018 đến nay đã được các cơ quan cảnh sát và công tố của Slovakia phối hợp với Đức tìm ra nhiều bằng chứng về vụ ‘vận chuyển Trịnh Xuân Thanh’ qua sân bay Bratislava của Slovakia vào tháng Bảy năm 2017 - đã khiến Quốc hội Slovakia thực sự công phẫn và lên án, gây áp lực đủ mạnh đối với chính phủ của Thủ tướng Peter Pellegrini để phải có những biện pháp ngoại giao đủ nghiêm khắc đối với những kẻ bắt cóc, cho dù vào tháng Năm năm 2018 ông Peter Pellegrini còn lắc đầu với báo chí quốc tế trước câu hỏi Slolvakia có dính líu đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.
Nhưng sau hai tháng điều tra của cảnh sát và công tố Skovakia, đến đầu tháng Mười năm 2018 Thủ tướng Peter Pellegrini đã lần đầu tiên tuyên bố "Việt Nam sẽ nhận lãnh các hậu quả về ngoại giao do vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh gây ra"(báo Pravda.sk ngày 2/10/2018).
"Quan điểm của chúng tôi rất rõ ràng. Nếu thật sự Slovakia đã bị lợi dụng và phái đoàn Việt Nam đã lạm dụng một chuyến thăm để đưa một công dân của mình từ Slovakia ra khỏi khu vực Schengen – ra ngoài khối Liên minh châu Âu, thì sẽ phải chịu hậu quả nghiêm trọng mà Bộ trưởng Ngoại giao Slovakia đã thông báo. Và chúng tôi sẽ phản ứng rất mạnh đối với Việt Nam, bởi vì không thể tưởng tượng được rằng một quốc gia ngoài Liên minh châu Âu (EU) có thể thực hiện các hoạt động như vậy tại một nước thành viên của EU, một nước thành viên của khối NATO [khối quân sự Bắc Đại Tây Dương]" - Thủ tướng Pellegrini tuyên bố.
Nhưng với hàng triệu người đang hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp là nạn nhân của một chế độ Việt Nam dung dưỡng cho nạn tham nhũng kinh hoàng từ trên xuống dưới và đàn áp hầu hết tiếng nói và hành động phản ứng về tình trạng bất công ấy, và đặc biệt là với hàng trăm người hoạt động nhân quyền mà mỗi người đã phải chịu cảnh bị công an mặc thường phục bắt cóc ít ra vài ba lần, chẳng có gì là khó tưởng tượng.
Giới hạn của sự kiên nhẫn
"Bộ trưởng Tô Lâm là người đầu tiên bước lên chiếc chuyên cơ của chính phủ Slovakia, tiếp theo là các thành viên của phái đoàn Việt Nam, tất cả 12 người. Trịnh Xuân Thanh là người cuối cùng được đưa lên máy bay, rõ ràng là ông ta bị thương, trông có vẻ đờ đẫn và được hai mật vụ Việt Nam xốc nách hai bên dìu đi…" - tờ Frankfurter Allgemeine Zeitungn của Đức mô tả như thế trong một bài báo tường thuật vào ngày 3/8/2018. Đó là một phát giác mới : chính cựu Bộ trưởng Nội vụ Slovakia Robert Kaliňák đã giúp Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi khu vực Schengen bằng chuyên cơ của chính phủ Slovakia.
Trong khi đó, vụ Tòa án Thượng thẩm Berlin ở Đức đưa ra xử vụ án Nguyễn Hải Long tham gia vào đường dây bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã làm dày hẳn hồ sơ chứng cứ của vụ này : để được hưởng mức án giảm nhẹ chỉ còn 3 năm 10 tháng tù giam, Nguyễn Hải Long đã khai sạch toàn bộ các ‘đạo diễn’ và ‘diễn viên’ Việt Nam đã tổ chức và thực hiện vụ bắt cóc Thanh tại Berlin vào tháng Bảy năm 2017.
Nhưng cũng như người Đức, chính phủ và Bộ Ngoại giao Slovakia đã khá kiên nhẫn để chờ câu trả lời từ Bộ Chính trị và chính phủ Việt Nam về vụ ‘Tô Lâm làm bình phong’ cho vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.
Song từ tháng Năm đến cuối tháng Bảy năm 2018, đại sứ Việt Nam tại Slovakia là Dương Trọng Minh đã chỉ một mực "Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ có mặt tại Slovakia" - lối thanh minh được quy chiếu bởi phát ngôn của Bộ Công an Việt Nam về ‘Trịnh Xuân Thanh tự nguyện về nước đầu thú’.
Đến lúc đó, Slovakia bắt đầu mất dần kiên nhẫn.
Sau khi báo chí Đức và Slovakia tung loạt bài điều tra về thực chất Trịnh Xuân Thanh đã bị ‘vận chuyển’ qua sân bay Bratislava, đến tháng chín năm 2018 Ngoại trưởng Slovakia Miroslav Lajcak đã tuyên bố không bổ nhiệm đại diện ngoại giao của Slovakia tại Hà Nội - hành động phản ứng cứng rắn đầu tiên và làm tiền đề cho hậu quả ‘tạm ngừng quan hệ với Việt Nam’ sẽ xảy ra chỉ một tháng sau đó.
Còn sau khi Ngoại trưởng Miroslav Lajcak một lần nữa hối thúc Việt Nam phải trả lời vụ Trịnh Xuân Thanh trong cuộc tiếp xúc với Ngoại trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh tại New York vào cuối tháng Chín năm 2018, cho đến nay "Bộ Ngoại giao Slovakia hiện vẫn chưa nhận được câu trả lời từ phía Việt Nam sau cuộc họp của bộ trưởng ngoại giao hai nước ở New York gần đây" - theo lời phát ngôn viên Gandel của Slovakia.
"Slovakia là một quốc gia nghiêm túc và sẽ có hành động ngoại giao nghiêm khắc đối với Việt Nam ngay khi những nghi ngờ nghiêm trọng mà Việt Nam đang đối mặt được xác nhận đầy đủ và chính thức", TASR dẫn lời ông Gandel nói.
Đã có một điểm tương đồng đặc biệt trong cơn địa chấn mang tên Trịnh Xuân Thanh : cả hai cơ quan cảnh sát Đức và Slovakia đều tạm kết thúc giai đoạn đầu tiên về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh trong vòng khoảng 2 tháng, tuy khác nhau về thời gian. Với người Đức là từ tháng Tám đến tháng Mười năm 2017, còn với Slovakia là từ tháng Tám đến tháng Mười năm 2018.
Sau 2 tháng điều tra, Viện Công tố Slovakia đã ra quyết định bắt đầu tiến hành truy tố hình sự (khởi tố) về vụ án dùng chuyên cơ chính phủ Slovakia đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi khu vực Schengen. Hai cảnh sát (hộ tống phái đoàn công an cấp cao do Bộ trưởng Tô Lâm dẫn đầu) đã khai với cơ quan điều tra Slovakia rằng họ đã nhìn thấy một người đàn ông Việt Nam, có lẽ là Trịnh Xuân Thanh, bị kéo lết lên chuyên cơ của chính phủ Slovakia.
Quyết định bắt đầu tiến hành truy tố hình sự (khởi tố) về vụ án ‘dùng chuyên cơ chính phủ Slovakia đưa Trịnh Xuân Thanh ra khỏi khu vực Schengen’ của Viện Công tố Slovakia cho thấy vụ Trịnh Xuân Thanh đã không thể chìm xuồng ở Slovakia theo cách mà giới chóp bu Việt Nam hết sức mong muốn.
Một số thông tin cho biết trước đó đã có những ‘vận động’ từ phía Bộ Ngoại giao Việt Nam và cả những hứa hẹn ‘sẽ tạo môi trường thuận lợi về đầu tư và thương mại ở Việt Nam cho Slovakia’, nhưng đã không được chính phủ của Thủ tướng Peter Pellegrini hồi đáp.
Quyết định khởi tố vụ án Trịnh Xuân Thanh của Viện Công tố Slovakia cũng cho thấy quan điểm của những lãnh đạo cấp cao nước này là lạnh lẽo và cứng rắn hơn nhiều so với những gì thể hiện trước đó với giới chóp bu Việt Nam, và chiều hướng của ngành tư pháp Slovakia là rất có thể sẽ dẫn tới một phiên tòa lớn để xét xử những quan chức Slovakia dính líu đến vụ ‘tiếp tay cho bắt cóc’, theo cách mà Tòa án Thượng thẩm Berlin vào tháng Tư năm 2018 đã mở phiên tòa xử Nguyễn Hải Long.
Những giả thiết về kịch bản chế tài ngoại giao của Slovakia đối với Việt Nam - như ‘hạ cấp ngoại giao’, triệu hồi đại sứ của Slovakia về nước (hiện tại chỉ là Đại biện lâm thời), và tuyên bố trục xuất Đại sứ của Việt Nam tại Slovakia về nước - té ra là không xa sự thật. Nhưng với tuyên bố ‘tạm ngừng quan hệ với Việt Nam’, Slovakia còn trừng phạt nặng nề hơn cả thế.
Sự kiên nhẫn đã chạm vào giới hạn cuối cùng của nó.
Sự thể cay đắng và quá bỉ mặt đối với giới chóp bu Việt Nam là động tác trừng phạt của Slovakia lại xảy ra đúng vào thời gian Việt Nam đang rất kỳ vọng rằng EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt Nam- châu Âu) sẽ được Hội đồng châu Âu chấp thuận cho Ủy ban châu Âu chính thức ký kết vào cuối năm 2018.
Nhưng với tốc độ lan truyền chóng mặt của cơn địa chấn mang tên Trịnh Xuân Thanh từ Đức sang Slovakia và lan ra cả Pháp, Ba Lan, Nga…, chẳng có gì chắc chắn là Nghị viện châu Âu - mà các nghị viện Đức, Pháp, Slovakia, Ba Lan đều là những thành viên - sẽ dễ dàng phê chuẩn EVFTA cho dù hiệp định này có được ký chăng nữa.
Phạm Chí Dũng
Nguồn : VOA, 22/10/2018
Phần 1
Ngày 30/6/2018, trong lúc tham dự một diễn đàn với Hội doanh nghiệp Việt Nam tại Berlin ở Đức, Tham tán công sứ Đại sứ quán Việt Nam tại Đức là Nguyễn Hữu Tráng đã gây bất ngờ lớn khi trả lời không quá chung chung đối với câu hỏi của phóng viên Lê Trung Khoa từ Thoibao.de – một trang tin điện tử của cộng đồng người Việt ở Cộng hòa liên bang Đức
Hỏi : Tôi là Trung Khoa, bên Thoibao.de, nhân dịp hôm nay có Đại sứ Nguyễn Hữu Tráng đến có một câu hỏi liên quan nhiều đến quan hệ Việt – Đức, đó là vụ án Trịnh Xuân Thanh, nơi mà hiện nay Tòa Thượng thẩm tại Berlin vẫn đang xét xử, vậy Đại sứ có thể cho biết phía Việt Nam đang có hướng nào để giải quyết vấn đề này ?
Trả lời : Cảm ơn anh Khoa, anh Khoa là người cung cấp nhiều nhất thông tin về vụ này cho cộng đồng, tôi nhiều khi phải xem chỗ anh Khoa có thông tin gì hay, chắc là thành ra anh Khoa sẽ biết nhiều hơn tôi.
Về tổng thể mà nói tôi nghĩ rằng có nhiều việc rất là đáng tiếc xẩy ra và việc đó không nằm trong chủ trương, mong muốn của các nhà nước hay của bất kỳ ai cả .
Nó xẩy ra như thế là nó xẩy ra, và bây giờ tôi có thể nói với các anh các chị là Chính phủ hai nước từ cuối năm ngoái, từ cuối tháng 12 năm ngoái (2017) đã có thỏa thuận lộ trình để xử lý vấn đề này, để đưa quan hệ hai nước trở lại bình thường.
Về cơ bản cho đến nay cả hai bên đều trao đổi rất thẳng thắn với nhau, phía Việt Nam cũng đáp ứng một số yêu cầu của Đức nêu ra, đặc biệt trong thỏa thuận tháng 12 năm ngoái (2017) với Đức đã có thỏa thuận không công khai, không nói công khai về câu chuyện này nữa.
Cho nên tôi với tư cách là người có hàm Đại sứ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam cũng không thể nói công khai những gì chúng ta đã làm, phía Đức đã làm, hay là phía Đức nói gì với Việt Nam, Việt Nam nói gì với họ, cái đó đã nằm trong thỏa thuận giữa hai Bộ Trưởng ngoại giao từ tháng 12 năm ngoái (2017).
Các anh các chị có thể tin tưởng rằng câu chuyện đó cả phía Việt Nam và cả phía Đức đều nghiêm túc và cùng trao đổi với nhau một cách thẳng thắn nhất để có thể sớm kêt thúc chuyện đó" (1).
Tham tán công sứ Đại sứ quán Việt Nam tại Đức Nguyễn Hữu Tráng (giữa) Ảnh : NguoiViet.de
Đây là lần đầu tiên một quan chức Việt Nam đã xuất hiện trong một diễn đàn công khai để ‘giải trình’ về chuyên án gây chấn động Châu Âu này.
Không chỉ chấp nhận trả lời về vụ Trịnh Xuân Thanh, đây cũng là lần đầu tiên một quan chức bậc trung của ngành ngoại giao Việt Nam chịu trả lời phỏng vấn của Thoibao.de với thái độ rất… vui vẻ.
Thoibao.de lại là trang báo đầu tiên đưa tin về vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’ xảy ra vào cuối tháng Bảy năm 2017 ngay tại Berlin, kéo theo mối quan tâm đặc biệt ngay sau đó của các cơ quan cảnh sát và cả an ninh Đức, cùng nhiều tờ báo Đức như Taz, Frankfurt… và báo chí các nước khác.
Bằng vào thành tích trên, Thoibao.de đã bị chính thể độc đảng ở Việt Nam liệt vào dạng ‘phản động’ nhất, bị giới dư luận viên của đảng và công an công kích và chửi bới thậm tệ trong vô số lần. Cho tới nay, Thoibao.de là một trong những trang báo ‘phản động’ khó truy cập nhất ở việt Nam do hàng rào bức tường lửa được công an dựng lên.
Một năm sau khi cuộc khủng hoảng Đức – Việt nổ ra từ vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’, trong bối cảnh chính quyền Việt Nam bị Chính phủ Đức và sau đó là hầu hết các tờ báo quốc tế quan tâm đến vụ Trịnh Xuân Thanh cáo buộc rằng Thanh đã bị bắt cóc chứ không phải ‘tự nguyện về Việt Nam đầu thú’ mà sau đó đã phải nhận đến hai cái án chung thân, hiện tượng rất đỗi lạ lùng là cho Hà Nội lại không hề phản ứng quyết liệt theo cách ‘đập tan những luận điệu xuyên tạc của các thế lực phản động’, hoặc theo cái cách mà họ hay ‘nhảy dựng lên’ để phản ứng với các báo cáo của Hoa Kỳ và những tổ chức nhân quyền quốc tế về việc Việt Nam vi phạm nhân quyền trầm trọng, mà cho đến nay vẫn tuyệt đối ‘cấm khẩu’ trong tất cả các kênh ngoại giao, tuyên giáo và báo chí nhà nước.
Thông thường, hành động của một quốc gia nhằm trả đũa quốc gia khác trục xuất nhân viên ngoại giao của mình là trục xuất lại nhân viên của quốc gia đối phương. Nhưng kể từ tháng Tám năm 2017 khi Đức tố cáo mật vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh và trục xuất ít nhất hai nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Đức, cho tới nay phía Việt Nam vẫn chỉ một mực ‘Trịnh Xuân Thanh tự nguyện về nước đầu thú’ nhưng lại chẳng dám có bất kỳ phản ứng công khai hay trục xuất trả đũa nào đối với các nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Đức tại Hà Nội.
Không chỉ trục xuất vài cán bộ ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Đức về nước, Nhà nước Đức còn thẳng tay tuyên bố tạm thời đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam vào tháng 10/2017, và một tháng sau đó đã thông báo ngừng luôn hiệp định về miễn trừ visa đối với quan chức Việt Nam đi công tác ở Đức.
*****************
Phần 2
Vì sao Việt Nam ‘cấm khẩu’ trước Đức ?
Trong buổi họp báo thường kỳ diễn ra ở Hà Nội vào ngày 3/8/2017, một ngày sau khi Bộ Ngoại giao Đức ra tuyên bố phản đối hành động mật vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, Bộ Ngoại giao Việt Nam tuy "lấy làm tiếc", nhưng đã không có lấy một câu hay từ ngữ nào phủ nhận cáo buộc của phía Đức về việc Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc.
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã không có lấy một câu hay từ ngữ nào phủ nhận cáo buộc của phía Đức về việc Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc.
Vào tháng Năm năm 2018, trước áp lực quyết liệt của Bộ Ngoại giao Slovakia về vụ ‘Tô Lâm làm bình phong’, Đại sứ Việt Nam tại Slovakia là Dương Trọng Minh, chứ không phải là Bộ Ngoại giao Việt Nam, đã buộc phải lên tiếng ‘Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ có mặt ở Slovakia’, nhưng lại không hề thanh minh cho việc ‘Việt Nam không bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’.
Cần nhắc lại, trong cuộc gặp ngày 2/5/2018 giữa Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Slovakia Pellegrini tại dinh Thủ tướng ở Berlin, ông Pellegrini đã phải đối mặt với một câu hỏi khó chịu từ phía Đức : Chính phủ Slovakia đã đóng vai trò gì trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh từ Berlin đưa về nước hồi mùa hè năm ngoái ?
Theo truyền thông Đức, vào ngày 26/7/2017 – tức 3 ngày sau khi Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc – Bộ trưởng Công an Việt Nam, tướng Tô Lâm đã đến thăm Slovakia và có cuộc làm việc ngắn với Bộ trưởng Nội vụ nước này. Cũng theo báo chí Đức, trong đoàn của ông Tô Lâm có những nghi phạm đã tham gia vào vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Sau đó phía Việt Nam đã mượn Slovakia một chiếc máy bay để di chuyển. Truyền thông Đức cho rằng rất có thể Trịnh Xuân Thanh đã ở trên chiếc máy bay đó.
Cho tới nay phía Việt Nam vẫn chỉ một mực ‘Trịnh Xuân Thanh tự nguyện về nước đầu thú’ nhưng lại chẳng dám có bất kỳ phản ứng công khai hay trục xuất trả đũa nào đối với các nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Đức tại Hà Nội. Ảnh : VOA
Nhưng cho tới nay, vẫn tuyệt nhiên vẫn không thấy Bộ trưởng công an Tô Lâm hiện ra để ‘phản bác những luận điệu sai trái’ mới đây của phía Slovakia và Đức về vụ ‘Tô Lâm làm bình phong’. Hiện tượng quá trống vắng này càng khiến dư luận quốc tế tin rằng đã có một mối liên đới nào đấy giữa tướng Tô Lâm và Trịnh Xuân Thanh trong vùng lãnh thổ Slovakia.
Thông thường, hành động của một quốc gia nhằm trả đũa quốc gia khác trục xuất nhân viên ngoại giao của mình là trục xuất lại nhân viên của quốc gia đối phương. Nhưng kể từ tháng Tám năm 2017 khi Đức tố cáo mật vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh và trục xuất ít nhất hai nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Đức, cho tới nay phía Việt Nam vẫn chỉ một mực ‘Trịnh Xuân Thanh tự nguyện về nước đầu thú’ nhưng lại chẳng dám có bất kỳ phản ứng công khai hay trục xuất trả đũa nào đối với các nhân viên ngoại giao của Đại sứ quán Đức tại Hà Nội.
Không chỉ trục xuất vài cán bộ ngoại giao của Đại sứ quán Việt Nam tại Đức về nước, Nhà nước Đức còn thẳng tay tuyên bố tạm thời đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam vào tháng 10/2017, và một tháng sau đó đã thông báo ngừng luôn hiệp định về miễn trừ visa đối với quan chức Việt Nam đi công tác ở Đức.
Lần đầu tiên thừa nhận bắt cóc ?
Cách nói ‘phía Việt Nam cũng đáp ứng một số yêu cầu của Đức nêu ra’ của Tham tán công sứ Nguyễn Hữu Tráng trong nội dung trả lời với Thoibao.de đã dẫn tới một suy luận trong người nghe : nếu quả thực giới chóp bu Việt Nam không chỉ đạo mật vụ nước này thực hiện chiến dịch bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, tại sao Việt Nam lại phải đáp ứng một số yêu cầu của Đức nêu ra ? Tại sao trước động thái Đức thẳng tay hạ cấp quan hệ ngoại giao với Việt Nam theo cái cách mà chỉ có thể hiểu rằng ‘bản lĩnh Việt Nam’ bị sỉ nhục như tát vào mặt, giới chóp bu và Bộ Ngoại giao Việt Nam lại không dám có bất kỳ phản ứng (công khai) nào ?
Khó có thể hiểu khác hơn, cách trả lời trên của Tham tán công sứ Nguyễn Hữu Tráng giống như lần đầu tiên Việt Nam gián tiếp thừa nhận vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’.
Vậy còn nội dung trả lời ‘từ cuối tháng 12 năm ngoái (2017) đã có thỏa thuận lộ trình để xử lý vấn đề này, để đưa quan hệ hai nước trở lại bình thường’ của ông Nguyễn Hữu Tráng cho thấy điều gì ?
Cần điểm lại dĩ vãng gần
Vào tháng Mười Một năm 2017, một nguồn tin không muốn nêu tên trong Bộ Ngoại giao Đức trả lời VOA tiếng Việt rằng chính quyền Berlin "hiện vẫn trao đổi với chính phủ Việt Nam" về vụ ông Thanh. Khi được hỏi phía Hà Nội đã hồi đáp như thế nào trước các đề nghị Berlin đưa ra hồi tháng Chín, trong đó có yêu cầu Việt Nam xin lỗi và cam kết không lặp lại việc vi phạm pháp luật của Đức, nguồn tin ngoại giao này nói : "Việt Nam biết cần phải làm gì để sửa chữa thiệt hại đã gây ra và để từng bước đưa mối bang giao song phương trở lại quan hệ đối tác chiến lược"…
Kể từ tháng Mười năm 2017 khi tạo nên cơn động đất khi đột ngột tuyên bố tạm thời đình chỉ quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam, đó là lần đầu tiên người Đức – dù chỉ là gián tiếp mà chưa có một thông báo chính thức nào – hé ra ý có thể phục hồi mối quan hệ này, do đó cũng mang lại một tia hy vọng cho giới chóp bu Việt Nam bị cáo buộc đã dùng lực lượng mật vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ngay tại Berlin vào cuối tháng 7/2017.
Cũng khi đó đã phát ra một tín hiệu mơ hồ về một khả năng : nhằm vớt vát thể diện trước người Đức, phục hồi quan hệ đối tác chiến lược với nước này và quan trọng không kém là nhằm vận động quốc hội ở các nước Châu Âu bỏ phiếu thông qua EVFTA, Tổng bí thư Trọng đã tìm cách "cam kết" trả Trịnh Xuân Thanh cho Đức sau khi hoàn thành mục tiêu xử có án nặng đối với Thanh như một ý nghĩa ‘rửa mặt’.
Tuy nhiên, sau đó đã chẳng có thêm tín hiệu nào mới. Trong khi những cuộc đàm phán Đức – Việt vẫn giậm chân tại chỗ, Trịnh Xuân Thanh đã phải nhận hai án chung thân mà chẳng có hy vọng gì được ‘đoàn tụ với gia đình’ theo nguyện vọng của đại gia tham nhũng này.
Thậm chí vào tháng Mười Hai năm 2017, kết cục đàm phán Đức – Việt đã bế tắc đến mức cơ quan công tố Đức đã phải phát lệnh truy nã toàn Châu Âu đối với một nhân vật đặc biệt mà cơ quan cảnh sát Đức đã có cả hình ảnh chứng minh người này phụ trách chiến dịch bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin : Trung tướng Đường Minh Hưng – Phó tổng cục trưởng Tổng cục An ninh thuộc Bộ Công an Việt Nam.
**********************
Phần 3
Vì sao Trịnh Xuân Thanh vẫn… chơi golf ở Đức ?
Vào năm 2018, thách thức đối ngoại mà đảng cầm quyền của Nguyễn Phú Trọng phải đối mặt còn khó khăn hơn so với năm 2017. Nếu không chịu nhượng bộ trong việc ‘trả Trịnh Xuân Thanh cho Đức’, ông Trọng có thể sẽ phải nhận thêm hậu quả về một cuộc khủng hoảng ngoại giao lan rộng giữa các nước Châu Âu với Việt Nam, không những tuyệt vọng về EVFTA (Hiệp định thương mại tự do Việt nam- EU) mà còn có thể tuyệt giao về quan hệ ngoại giao, để khi đó số phận của chính thể độc đảng ở Việt Nam sẽ biến thành… Bắc Triều Tiên.
Cũng bởi thế, vào tháng Năm năm 2018 đã xuất hiện một số suy đoán cho rằng để xử lý khủng hoảng đối ngoại trên, ông Trọng đã chỉ đạo các cơ quan tư pháp ‘vận động Trịnh Xuân Thanh rút đơn kháng cáo’ ngay trước phiên xử phúc thẩm Trịnh Xuân Thanh, mà theo đó sau khi ông Thanh đã ‘yên tâm ở tù chung thân’, phía Việt Nam sẽ đàm phán với Đức để âm thầm trả Trịnh Xuân Thanh cho Đức theo hình thức ‘áp dụng luật đặc xá trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu về đối nội, đối ngoại của Nhà nước’.
Sau vụ "bắt cóc Trịnh Xuân Thanh" đến nay, phần lớn trong số 28 nước Châu Âu đã dừng kế hoạch xem xét thông qua EVFTA. Ảnh : VOA Vietnamese
Luồng suy đoán trên cũng nêu ra cơ sở là với các nhà lãnh đạo Việt Nam, sau khi đã xử Trịnh Xuân Thanh, đặc biệt ‘ông anh’ của Trịnh Xuân Thanh là Đinh La Thăng, đã phần nào đáp ứng nguyện vọng "trừng trị những kẻ tham nhũng" trong một bộ phận dân chúng, cũng thể hiện được uy quyền "đốt lò" của mình. Con bài Trịnh Xuân Thanh đã hết hạn sử dụng, không nên là vật cản cho quan hệ hai nước Việt – Đức, đặc biệt quan hệ Việt Nam – EU. Hiệp định thương mai tự do Việt nam – EU phải được ký kết sớm, và cần giải toả con bài Trịnh Xuân Thanh càng sớm càng tốt.
Trịnh Xuân Thanh quan chức tham nhũng nhưng được ‘ăn theo’ nhân quyền Ảnh : Youtube
Như vậy, chỉ cần Chính phủ đề nghị, với lý do cần đáp ứng yêu cầu của nước Đức để sớm ký kết hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU, Chủ tịch nước sẽ ra lệnh đặc xá trong trường hợp đặc biệt đối với Trịnh Xuân Thanh. Bù lại, Trịnh Xuân Thanh cũng phải "xuống nước" rút kháng cáo kêu oan và chấp nhận mất một số tài sản khủng đứng tên con trai để thi hành án…
Tuy nhiên, đó chỉ là một suy đoán và mang tính giả thiết nhiều hơn. Trong thực tế, Hà Nội khá thường nuốt lời với quốc tế về vấn đề cải thiện nhân quyền, và càng chẳng có gì chắc chắn trong lời hứa của chính quyền này với đối tượng quan chức tham nhũng phải đi tù. Toàn bộ vụ Trịnh Xuân Thanh với kết quả đàm phán Đức – Việt gần như bế tắc cho tới tháng Năm năm 2018 là một minh chứng quá rõ để khiến giới chính khách Châu Âu hiểu thế nào là ‘lời hứa Việt Nam’.
Đến đầu tháng Sáu năm 2018 thì sự việc trở nên rõ hơn nhiều. Tờ Nhật báo Frankfurt Phổ thông (Frankfurter Allgemeine Zeitung – FAZ) của Đức cho biết Trịnh Xuân Thanh sẽ được trả tự do "trong thời gian tới đây". Dựa trên nhiều nguồn tin, tờ nhật báo này nói rằng chính phủ Hà Hội đã cam kết với nước Đức sẽ cho phép Trịnh Xuân Thanh xuất cảnh sang nước Cộng Hòa Liên bang Đức sau khi vụ xét xử một người giúp đỡ bắt cóc ở Berlin đi đến kết thúc.
Cũng theo thông tin của nhật báo này, một phần của sự nhượng bộ từ phía Việt Nam cũng là việc trả tự do cho luật sư Nguyễn Văn Đài.
Với những vụ trả tự do như thế, Hà Nội hy vọng sẽ cải thiện được quan hệ kinh tế với nước Đức và EU, báo FAZ tường thuật. Đại diện EU cũng nói với Hà Nội rằng việc phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do với Việt Nam vào đầu năm 2019 sẽ phụ thuộc vào sự chấp thuận của Đức trong Hội đồng Châu Âu. Thuộc vào trong số những nhượng bộ về ngoại giao của Việt Nam cũng là việc cải thiện những điều kiện giam giữ cho các tù nhân chính trị khác.
Từ giữa năm 2016, bàn cờ đối thoại và đàm phán về nhân quyền đã dần chuyển từ tay người Mỹ sang Liên minh Châu Âu. Còn sau vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’, có vẻ như người Đức duy lý, rất nguyên tắc và theo phương châm cứng rắn đang cầm chịch và cầm đằng chuôi trong phần lớn hoạt động và nội dung đàm phán nhân quyền, thậm chí đàm phán chi tiết ‘một đổi một’ với giới con buôn Hà Nội.
Có thể cho rằng nếu yêu cầu kiêm điều kiện của Đức về việc phải thả Nguyễn Văn Đài và Lê Thị Thu Hà không được thỏa mãn, với tư cách là đầu tàu kinh tế và cũng là một trong những đầu tàu chính trị trong khối EU, Đức sẽ thẳng tay phủ quyết EVFTA và còn thể đưa vụ ‘bắt cóc Trịnh Xuân Thanh’ theo hướng quốc tế hóa và tạo ra thế triệt buộc đối với chính thể và một số quan chức cao cấp của Việt Nam.
Hai cái tên – một Trịnh Xuân Thanh quan chức tham nhũng nhưng được ‘ăn theo’ nhân quyền, và một Nguyễn Văn Đài nhà hoạt động nhân quyền – rõ ràng là những bằng chứng đầu tiên cho thấy chính thể độc trị ở Việt Nam bắt đầu phải nhượng bộ Chính phủ Đức nói riêng và EU nói chung về pháp quyền và nhân quyền.
Trước khi bị bắt cóc tại Berlin, Trịnh Xuân Thanh đã có một trải nghiệm ung dung nhàn nhã của giới thượng lưu : với một số ngoại tệ lớn đã tích góp được gửi trong ngân hàng Đức, hàng ngày ông ta rong chơi các nơi, uống bia và đánh golf cùng với vài người bạn Việt. Chỉ là nếu không dính dáng với cô bồ cũ, Thanh sẽ không tạo ra gót chân Asin khiến các mật vụ chuyên ngành bắt cóc của Việt Nam lần ra dấu vết và tóm gọn cả cặp.
Thiền Lâm
Nguồn : CaliToday, 05/07/2018
Việt Nam lên tiếng vụ Trịnh Xuân Thanh sau khi bị tố ‘giữ im lặng’ (VOA, 18/05/2018)
Liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, Bộ ngoại giao Việt Nam ngày 17/5 lên tiếng nói Việt Nam "đang tiếp tục trao đổi chặt chẽ với phía Đức" và "luôn coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Đức". Phát biểu của người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng được đưa ra trong buổi họp báo hôm 17/5, một ngày sau khi truyền thông Slovakia đưa tin rằng cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở nước này "giữ im lặng" trước danh sách hàng loạt câu hỏi mà Bộ Ngoại giao Slovakia gửi liên quan đến vụ bắt cóc này.
Người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng nói Việt Nam "đang tiếp tục trao đổi chặt chẽ với phía Đức" và "luôn coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Đức".
Báo chí Việt Nam cho biết tại cuộc họp báo chiều 17/5, khi được hỏi về phản ứng của Việt Nam đối với trường hợp Nguyễn Hải Long, người bị xem là một mật vụ của Việt Nam, đang bị xét xử tại Đức trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định "công việc liên quan đến bảo hộ công dân sẽ được tiến hành đúng quy định của pháp luật", theo Người Lao Động.
Đối với yêu cầu cập nhật thông tin về vụ này, phát ngôn viên Lê Thị Thu Hằng nói :
"Chúng tôi đã phát biểu nhiều lần. Hiện Việt Nam đang tiếp tục trao đổi chặt chẽ với phía Đức. Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ đối tác chiến lược với Đức vì lợi ích của nhân dân hai nước".
Hình ảnh Trịnh Xuân Thanh trên báo Đức.
Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) bị Hà Nội truy nã, đã bất ngờ biến mất khỏi Đức vào cuối tháng 7 năm ngoái trong lúc đang xin tị nạn ở nước này. Chính phủ Đức nói Việt Nam đã bắt cóc ông Thanh tại một công viên ở Berlin.
Ông Thanh xuất hiện trở lại vào ngày 3/8 trong các bản tin trên truyền hình Việt Nam nói rằng ông này tự ra đầu thú.
Hiện chính phủ Đức đang tiến hành xét xử những người liên quan đến vụ bắt cóc, trong đó có Nguyễn Hải Long, người bị cáo buộc là gián điệp đã thuê chiếc xe để sử dụng trong vụ bắt cóc này.
Ngoài ra, chính phủ Slovakia cũng bị truy tố trách nhiệm khi đã cho Bộ trưởng Công an Tô Lâm và các quan chức Việt Nam mượn một chiếc máy bay để phục vụ công việc, nhưng truyền thông Đức nói có thể Việt Nam đã sử dụng chiếc máy bay này để vận chuyển Trịnh Xuân Thanh.
Một ngày trước khi người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng về vụ này, tờ Slovak Spectator cho biết Bộ Ngoại giao Slovakia đã gửi các câu hỏi về vụ bắt cóc này cho Đại sứ Dương Trọng Minh, nhưng mãi đến ngày 16/5 vẫn chưa nhận được câu trả lời.
"Chúng tôi sẽ không bỏ qua chuyện này mà không có một câu trả lời nào", tờ báo của Slovakia dẫn lời Bộ trưởng ngoại giao Miroslav Lajcak nói, đồng thời cho biết thêm rằng Slovakia đã cảnh báo đại sứ Việt Nam rằng họ đã chờ đợi đủ rồi và vấn đề quá nghiêm trọng để mà kéo dài.
Bộ trưởng Ngoại giao Slovakia Miroslav Lajcak.
Các giới chức Việt Nam bị cáo buộc đã sử dụng máy bay mượn của Slovakia để thực hiện hai chuyến bay. Đầu tiên là bay từ Prague đến Bratislava. Sau khi có cuộc họp với các đại diện người Slovakia, Việt Nam tiếp tục dùng máy bay này bay từ Bratislava tới thủ đô Moscow của Nga.
Theo tờ báo Đức Frankfurter Allgemeine Zeitung, chiếc xe bị cáo buộc bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã đậu ngay trước khách sạn Borik của chính phủ Slovakia trong khoảng thời điểm diễn ra cuộc họp giữa hai bên.
Hôm 3/5, đích thân Thủ tướng Đức Angela Merkel lên tiếng yêu cầu Slovakia cung cấp thông tin về sự can dự của nước này trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Bà nhấn mạnh rằng vụ này đã gây "ảnh hưởng nặng nề đến mối quan hệ Đức-Việt".
Cho tới nay, Slovakia chỉ phủ nhận đã giúp Việt Nam trong vụ bắt cóc và không có bằng chứng cho thấy ông Thanh có mặt trên máy bay.
Sau khi cho biết đã triệu đại sứ Việt Nam tới để truyền đạt các chất vấn và quan ngại về vụ việc, Bộ Ngoại giao nước này nói :
"Nếu những cáo buộc này được xác nhận, chúng tôi sẽ xem đó là một vụ việc nghiêm trọng với một tác động tiêu cực đến quan hệ song phương của hai nước", Bộ cho biết trong một thông cáo. "Chúng tôi mạnh mẽ bác bỏ chuyện Slovakia có dính líu đến hành động đó."..
Sau khi trở về nước, Trịnh Xuân Thanh bị tuyên hai bản án tù : 14 năm tù và chung thân về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và tội tham ô tài sản.
**************************
Đại sứ Việt Nam khẳng định Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ tới Slovakia (VOA, 18/05/2018)
Thủ tướng Slovakia hôm 18/5 cho biết Bộ Ngoại giao nước này đã nhận được trả lời từ Đại sứ Việt Nam tại Bratislava, ông Dương Trọng Minh, rằng Trịnh Xuân Thanh chưa bao giờ có mặt ở Slovakia. Thông tin trên được Thủ tướng Peter Pellegrini đưa ra tại một hội nghị thượng đỉnh không chính thức của EU ở Sofia hôm 18/5.
Đại sứ Dương Trọng Minh (phải) và Quốc vụ khanh Slovakia Lukas Parizek.
"Đại sứ Việt Nam có thể khẳng định chắc chắn rằng người bị bắt cóc ở Đức không ở trong phái đoàn khởi hành từ Bratislava", Slovak Spectator dẫn lời ông Pellegrini nói.
"Chỉ có các thành viên chính thức của phái đoàn Việt Nam lên máy bay. Người được hỏi thậm chí còn chưa từng tới Slovakia. Đây là thông tin chính thức do Đại sứ nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam cung cấp cho Bộ trưởng của chúng tôi", tờ Slovensko dẫn lời Thủ tướng Pellegrini cho biết thêm.
Với thông tin mới được cung cấp này, Thủ tướng Slovakia nói ông "vui mừng vì những lời này khẳng định rằng Slovakia không hề liên quan gì đến việc bắt cóc công dân này bên ngoài biên giới khu vực Schengen".
Thủ tướng Slovakia Peter Pellegrini.
Thủ tướng Pellegrini nói thêm đây là thông tin mới và ông cần phải xem xét.
"Tôi tin chắc rằng thông tin này đã làm rõ toàn bộ vụ việc và Slovakia có thể ngừng giải thích rằng mình không nằm trong một âm mưu hay hành động có tổ chức", ông Pellegrini nói.
Thông tin từ Thủ tướng Slovakia được đưa ra 2 ngày sau khi Bộ trưởng Ngoại giao nước này cảnh cáo đã "chờ đợi đủ rồi" trước tình trạng Đại sứ Việt Nam "giữ im lặng" quá lâu trước hàng loạt câu hỏi Slovakia gửi đến liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.
"Chúng tôi sẽ không bỏ qua chuyện này mà không có một câu trả lời nào", Slovak Spectator dẫn lời Bộ trưởng ngoại giao Miroslav Lajcak nói hôm 16/4.
Trước đó, truyền thông Đức cho biết Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) bị Hà Nội truy nã, đã bị mật vụ Việt Nam bắt cóc ở Berlin trong thời điểm Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm có mặt ở Slovakia vào cuối tháng 7 năm ngoái. Trong khi đó, Hà Nội khẳng định ông này tự ra đầu thú.
Báo chí Đức nói một số nghi phạm trong vụ bắt cóc đã được nhìn thấy cùng với ông Tô Lâm tại Bratislava, và chiếc máy bay mà Bộ Nội vụ Slovakia cho phái đoàn quan chức cấp cao Việt Nam mượn sau khi phái đoàn này bất ngờ thay đổi lịch trình đã được sử dụng để vận chuyển Trịnh Xuân Thanh.
Chính phủ Slovakia ngay từ đầu phủ nhận giúp đỡ Việt Nam trong vụ bắt cóc và không có bằng chứng cho thấy Trịnh Xuân Thanh có mặt trên máy bay. Bộ Ngoại giao Slovakia sau đó đã triệu đại sứ Việt Nam tới để truyền đạt các chất vấn và quan ngại về vụ việc.
Hiện chính phủ Đức đang tiến hành xét xử những người có liên quan đến vụ bắt cóc, mà theo lời Thủ tướng Angela Merkel, đã gây "ảnh hưởng nặng nề đến mối quan hệ Đức-Việt".
*********************
Vợ Trịnh Xuân Thanh biết tại sao chồng mình rút kháng cáo (CaliToday, 17/05/2018)
Vì lý do an ninh cũng như vì sự an nguy của ông Trịnh Xuân Thanh trong nhà tù ở Việt Nam, đó là lý do mà Tòa thượng thẩm Berlin tại phiên xử thứ 5 của vụ án xét xử nghi can-mật vụ Nguyễn Hải Long đi đến quyết định lấy lời khai kín của bà Trần Dương Nga và những lời khai này phải giữ bí mật…
Phía Đức hiện đang làm căng vụ án bắt cóc, đây là vụ án liên quan đến an ninh quốc gia nên tính nghiêm trọng và nghiêm túc được đặt lên hàng đầu
Theo nhà báo Lê Trung Khoa- chủ trang Thoibao.de, tại phiên xử thứ 5 diễn ra vào ngày 15/5/2018, của Tòa thượng thẩm Berlin xét xử nghi can-mật vụ Nguyễn Hải Long với cáo buộc có liên can đến vụ bắt cóc Trịnh XuânThanh tại vườn thú Berlin vào ngày 23/7/2017, bà Trần Dương Nga tức là vợ của ông Trịnh Xuân Thanh cho Hội đồng xét xử biết ông Vũ Đình Duy, người có họ hàng với ông Trịnh Xuân Thanh có nói với bà rằng ông Đào Quốc Oai có cổ phần rất lớn tại một khu chợ người Việt ở Praha (thủ đô Cộng hòa Séc), từ đó nghi can-mật vụ Nguyễn Hải Long là chủ một cửa hàng chuyển tiền ở đây đã thuê xe cho những người thực hiện vụ bắt cóc.
Cũng tại phiên xử, bà Nga cho biết là bà cũng biết lý do tại sao ông Trịnh Xuân Thanh đã rút đơn kháng cáo ở hai bản án sơ thẩm kinh tế được xét xử tại Tòa án Hà Nội (Việt Nam) nhưng bà Nga xin từ chối tiết lộ thông tin. Luật sư của Trịnh Xuân Thanh thuê tại Đức là bà Luật sư Schalagenhauf cho biết, ông Thanh hiện đang ở trong nhà giam Công an Việt Nam nếu bà Nga với tư cách người vợ tại phiên xử này có những lời khai bất lợi cho ông Thanh thì ông Thanh rất dễ phải đón nhận hậu quả không lường trước được. Hội đồng xét xử Tòa thượng thẩm Berlin quyết định sẽ lấy lời khai kín đối với bà Nga và tiếp nữa là mọi thông tin trong lời khai này sẽ được bảo mật, không được tiết lộ ra ngoài vì có những lý do an ninh.
Trong khi đó vào ngày 7/5/2018 vừa qua, tại Tòa án Hà Nội ông Trịnh Xuân Thanh đồng loạt rút kháng cáo hai bản án sơ thẩm liên quan đến những sai phạm của ông xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN), Tổng Công ty Xây lắp Dầu khí (PVC) và công ty PVPLand. Ở hai bản án sơ thẩm của hai vụ án này, ông Thanh đều bị Hội đồng xét xử tuyên tù chung thân.
Động thái rút kháng cáo chấp nhận hai bản án sơ thẩm của Trịnh Xuân Thanh khiến dư luận Việt Nam cho đến nay vẫn đang còn tranh luận sôi nổi, nó đã làm "giảm nhiệt" rất nhiều về sự quan tâm của dư luận nhắm vào phiên xử phúc thẩm vụ án Cựu ủy viên Bộ Chính Trị ông Đinh La Thăng và đồng bọn cũng có liên quan đến Trịnh Xuân Thanh.
Ban đầu động thái rút kháng cáo của Trịnh Xuân Thanh, dư luận đặt nhiều nghi vấn ; liệu có sự thỏa thuận ngầm nào ở đây bởi Trịnh Xuân Thanh không phải là người kém kiến thức khi đưa ra một quyết định chấp nhận sống chung thân trong nhà tù Việt Nam ? Phía Đức hiện đang làm căng vụ án bắt cóc, đây là vụ án liên quan đến an ninh quốc gia nên tính nghiêm trọng và nghiêm túc được đặt lên hàng đầu, yêu cầu phía Việt Nam trả Trịnh Xuân Thanh về lại Đức. Trong khi đó, nếu đặt lên cán cân thì chắc chắn Việt Nam cần Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (gọi tắt là EVFTA) hơn là cần Trịnh Xuân Thanh. Tuy nhiên, cũng có khả năng nhỏ xảy ra là Việt Nam kiên quyết giữ Trịnh Xuân Thanh, không cần chọn EVFTA vì sự thể diện.
Ngoài ra, cũng có quan điểm cá nhân cho rằng, động thái nói trên của Trinh Xuân Thanh là một ngầm ý của ông Thanh muốn cho Chính phủ Đức và quốc tế quan tâm hiểu là ông không thừa nhận bản án ở Việt Nam vì ông từng kháng cáo kêu oan và sự kháng cáo có lẽ cũng vô nghĩa.
Thông tin từ bà Luật sư Schalagenhauf cho báo đài biết là vào cuối năm 2017 ông Thanh đã được chấp nhận cho tị nạn chính trị tại Đức, như vậy ông Thanh bây giờ được coi là người của pháp luật Đức và nước Đức có nhiệm vụ bảo hộ.
Dư luận Việt Nam dự đoán trong những ngày sắp tới, có thể Việt Nam sẽ đi đến quyết định trao trả Trịnh Xuân Thanh về lại Đức, hòng trả lời yêu cầu của Đức vào mấy tháng trước khi vụ bắt cóc mới diễn ra.
Tuy nhiên, hiện tại phía Đức đang đưa vụ án Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc ra xét xử với nghi can là mật vụ Nguyễn Hải Long. Chính phủ Đức đang cho Việt Nam và quốc tế thấy họ sẽ đi đến cùng của vụ bắt cóc để bảo vệ sự tôn nghiêm của pháp luật và sự tôn nghiêm của một quốc gia, dân tộc có chủ quyền là nước Đức. Thời điểm này có lẽ không có gì thích hợp hơn cho Việt Nam là quyết định giữ im lặng và theo dõi động thái từ nước Đức.
"Đường nào cũng về La Mã" và "Đường nào Trịnh Xuân Thanh cũng về Đức" nhưng Việt Nam sẽ phải chọn thời điểm thích hợp và lý do chính đáng để làm xoa dịu "cơn giận" của Đức và làm hài lòng phần nào dư luận quốc tế.
Vẫn phải nói rằng, việc Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc ở Đức cho đến nay vẫn chỉ một phía cáo buộc đến từ nước Đức còn phía Việt Nam vẫn giữ im lặng. Dư luận Việt Nam do bị hạn chế việc truy cập thông tin vụ bắt cóc cũng như vụ án xét xử Nguyễ Hải Long nên đến nay phần nhiều vẫn chưa biết cáo buộc của Đức có đúng hay không ? Việt Nam nói Trịnh Xuân Thanh về đầu thú đúng hay là sai ? Tuy nhiên, con số dư luận ở Việt Nam cho rằng đây đích thị là một vụ bắt cóc đang ngày một tăng.
Quê Hương
Nghi ngờ Trịnh Xuân Thanh 'bị đưa sang Slovakia' (BBC, 30/04/2018)
Bộ Nội vụ Slovakia tuyên bố rằng họ quan ngại về việc chuyến thăm của Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm hồi năm ngoái có thể đã bị 'lợi dụng' cho những mục đích vượt ra ngoài phạm vi hợp tác và hữu nghị song phương, truyền thông nước này hôm 29/4 nói.
Hôm 24/4, phiên tòa xử nghi phạm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bắt đầu tại Berlin
TASR, hãng thông tấn của Slovakia, dẫn nguồn từ Vụ Báo chí thuộc Bộ Nội vụ nói rằng Bộ đang phải phản hồi các thông tin từ truyền thông Đức, theo đó nói chuyến công du của ông Tô Lâm có thể có liên hệ tới hoạt động của cơ quan an ninh Việt Nam tại Đức.
Truyền thông Đức trong những ngày gần đây nói rằng Slovakia 'có thể đã có dính líu' vào vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh hồi 7/2017 tại Berlin.
Chính phủ Slovakia không xác nhận tin báo chí này nhưng nói hôm 29/04 :
"Kể từ tháng 8 năm ngoái, Bộ Nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với các cơ quan của Đức để làm rõ vấn đề, để hợp tác tối đa thông qua việc trợ giúp pháp lý quốc tế".
"Nếu như thông tin từ phía Đức đưa ra được xác nhận, thì chúng tôi sẽ coi đó là việc đối tác Việt Nam đã hành xử không công bằng, lạm dụng lòng hiếu khách của chúng tôi để làm những việc không nằm trong phạm vi quan hệ hữu nghị, và việc đó làm bất ổn quan hệ song phương vốn đang rất tốt đẹp giữa hai nước", Bộ Nội vụ Slovakia được TASR dẫn lời nói.
Vụ việc đang tiếp tục làm rung động quan hệ Đức - Slovakia, khiến đương kim Thủ tướng Slovakia, ông Peter Pellegrini (Đảng Smer-SD) đã phải trả lời truyền hình và xác nhận nước ông bị cho là "có dính líu" đến vụ Trịnh Xuân Thanh.
Theo trang slovensko.hnonline.sk, Thủ tướng Pellegrini hứa ông sẽ yêu cầu có cuộc điều tra về vụ này.
Khách sạn Borik
Cuộc họp giữa Bộ trưởng Nội vụ khi đó của Slovakia, Robert Kalinak, và ông Tô Lâm, diễn ra tại khách sạn Borik ở Blatislava hồi 7/2017.
Theo Bộ Nội vụ, cuộc họp được thu xếp trong chuyến đi trước đó của phái đoàn Slovakia tới Việt Nam nhằm củng cố quan hệ hợp tác giữa hai nước.
Tờ FAZ (Frankfurter AllgemeineZeitung) của Đức, số ra ngày 25/4/2018, nói rằng chỉ ba ngày sau vụ bắt cóc ở Berlin, vào ngày 26/7/2017, nhiều nhân vật tình nghi trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã từ Prague trên các xe thuê chạy tới Pressburg và đỗ xe tại bãi đỗ của khách sạn Borik.
Báo này cũng nêu rõ Khách sạn Borik là nơi nằm dưới sự chủ quản của chính phủ Slovakia và là nơi đã diễn ra cuộc gặp gỡ giữa tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Công an Việt Nam với Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak, người đồng thời là Phó thủ tướng cho đến ngày 12/03.
Báo chí Đức đưa nhiều tin quanh phiên tòa 'bắt cóc' Trịnh Xuân Thanh
Bài tường thuật của FAZ nói trong phái đoàn Việt Nam có cả tướng Đường Minh Hưng, người hiện đang bị cơ quan điều tra Đức cho là đã trực tiếp chỉ huy vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh tại Berlin.
Cơ quan công tố Đức nói tướng Hưng đã rời Berlin về Việt Nam ngay sau vụ bắt cóc, và trong những ngày đó, Đức tin rằng ông Trịnh Xuân Thanh vẫn đang còn bị giữ tại một địa điểm bí mật nào đó ở Châu Âu.
FAZ nói rằng ông Hưng đã quay ngay trở lại Châu Âu để tham dự cuộc gặp giữa phái đoàn Việt Nam với các chính trị gia cao cấp của Slovakia, và đặt câu hỏi phải chăng đây là cuộc gặp để hai bên thương lượng trong việc Slovakia giúp đỡ Việt Nam đưa ông Trịnh Xuân Thanh về nước.
Hôm 24/4, phiên tòa xử nghi phạm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bắt đầu tại Berlin.
Cơ quan điều tra Đức nói rằng một phụ nữ đi cùng ông Trịnh Xuân Thanh vào thời điểm xảy ra vụ bắt cóc cũng bị bắt đi.
Theo nội dung cáo trạng, chiếc xe chở những người bị bắt đã chạy thẳng về Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin. Người phụ nữ bị bắt cóc cùng ông Thanh, được nêu danh tính là cô Thi Minh P. D., đã rời Đức về Việt Nam ngay trong ngày, qua ngả Bắc Kinh.
Tuy nhiên, cơ quan công tố Đức nói rằng ông Thanh sau khi bị đưa về Đại sứ quán đã được đưa về Việt Nam "bằng cách nào đó không rõ".
Các điều tra viên nghi ngờ rằng đối tượng bị bắt cóc có thể đã được đưa vào xe dịch vụ cứu thương để đưa tới thủ đô Bratislava của Slovakia, sau đó bay về Hà Nội, nhật báo Đức Tageszeitung tường thuật.
Trịnh Xuân Thanh bị điều tra 'rửa tiền' ?
Phiên tòa ở Berlin xử ông Nguyễn Hải Long, bị cáo buộc có liên quan tới vụ 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh', đã tạm nghỉ sau hôm khai mạc 24/4.
Tòa án sẽ mở lại vào hai ngày 7 và 8/5.
Ông Trịnh Xuân Thanh đã bị kết án hai án chung thân ở Việt Nam
Truyền thông Đức đã đăng nhiều tin bài về phiên xử, trong đó có thông tin gây chú ý từ tuần báo Focus hôm 26/4.
Tờ báo này nói vào năm 2013, giới chức Đức chú ý một tài khoản mà người vợ ông Trịnh Xuân Thanh đã mở ở ngân hàng Sparkasse ở Đức.
Tài khoản này nhận vào 635.000 euro. Người gửi, tờ báo Focus ghi, là ông Hong Quang NL, đăng ký chỗ ở giống địa chỉ nhà vợ ông Thanh.
Tờ Focus cũng tường thuật giới chức Đức tìm thấy danh sách ghi các tài khoản ở Đức của vợ chồng ông Thanh.
Đến ngày 28/4, cũng tờ Focus lại đăng bài thứ hai, nói rằng chính nhân vật Hong Quang NL, thông qua một luật sư, đã liên lạc với cảnh sát Đức, hai ngày sau khi xảy ra vụ "bắt cóc Trịnh Xuân Thanh" ở Berlin.
Nhân vật NL này, theo báo Focus, đã cung cấp các thông tin như tin về một cô gái được cho là người tình của Trịnh Xuân Thanh, thẻ tín dụng ông Thanh, và các chuyến bay mà có thể đã đưa ông Thanh ra khỏi nước Đức.
Trước tin của tờ Focus về cuộc điều tra cáo buộc rửa tiền, nhà báo tự do Lê Mạnh Hùng từ Berlin bình luận :
"Theo tôi, có hai vấn đề riêng rẽ. Cáo buộc rửa tiền, giả sử ông Thanh vẫn còn đang ở Đức, nhưng lý do xin tị nạn bị xem là không xứng đáng, rằng ông chạy trốn như tội phạm kinh tế, chưa chắc ông ấy đã được cho tị nạn".
"Nhưng trong khi thủ tục xin tị nạn của ông Thanh chưa xong, chưa đến ngày thẩm vấn thì xảy ra vụ mà Đức gọi là bắt cóc, sau đó bị xử án mà tưởng có nguy cơ bị tử hình. Dường như vì vậy Đức đã cấp cho ông quyền cư trú tị nạn chính trị".
Ông Hùng đặt giả thuyết : "Giờ đây ví dụ ông Thanh lại được quay lại Đức, biết đâu ông ấy lại phải ra tòa vì cáo buộc rửa tiền".
Thủ tướng Slovakia, Robert Fico (giữa) đưa ra một triệu euro tiền mặt (trên bàn) để thưởng cho ai giúp tìm ra kẻ giết ông Jan Kuciak nhưng đến hôm 15/03 ông Fico đã từ chức, sau khi Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak (bìa phải) cũng từ chức trước đó vài hôm
Bộ trưởng Nội vụ Slovakia Robert Kalinak và thủ tướng Robert Fico đều đã từ chức sau khi bị hàng vạn dân biểu tình phải đối vì vụ việc có liên quan đến cái chết của nhà báo Jan Kuciak và vị hôn thê.
*********************
Việt Nam có thể đã lợi dụng lòng hiếu khách của Slovakia để bắt cóc Trịnh Xuân Thanh (RFA, 30/04/2018)
Bộ Nội vụ Slovakia hôm 29/4 bày tỏ quan ngại về chuyến thăm của Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm sang nước này hồi năm ngoái vì nghi ngờ chuyến thăm có thể được sử dụng nhằm mục đích khác hơn là thăm hữu nghị. Hãng tin TARS của Slovakia loan tin này hôm 29/4.
Trịnh Xuân Thanh (giữa) bị dẫn ra tòa ở Hà Nội hôm 22/1/2018 AFP
Bộ Nội vụ Slovakia đưa ra phản ứng này sau khi có thông tin từ báo chí Đức cho biết chuyến thăm của tướng Tô Lâm đến Slovakia có thể là liên quan đến việc mật vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, một cựu quan chức ngành dầu khí lúc đó đang xin tỵ nạn tại Đức.
Thông báo của bộ Nội vụ Slovakia viết : ‘chúng tôi cho rằng những việc như vậy đáng ra phải được giải quyết theo cách khác, theo tiêu chuẩn. Từ tháng 8 năm ngoái đến nay, Bộ Nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với các đối tác Đức để làm rõ vấn đề này, cung cấp các hợp tác tối đa thông qua hỗ trợ tư pháp quốc tế.
Bộ Nội vụ Slovakia cho biết nếu các thông tin được phía Đức công bố được xác nhận thì phía Slovakia sẽ xem việc làm của chính phủ Việt Nam là không công bằng với đối tác của mình, và lạm dụng lòng hiếu khách của Slovakia vào mục đích khác thay vì tình hữu nghị, và điều này sẽ làm ảnh hưởng đến quan hệ hai nước.
Theo Bộ Nội vụ Slovakia, vào tháng 7 năm ngoái, Bộ trưởng công An Tô Lâm đã đén Slovakia và gặp Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak tại khách sạn Borik ở Bratislava. Mục đích của chuyến thăm được nói vào lúc dó là để tăng cường quan hệ giữa hai nước.
Trong khi đó báo chí Đức cho gần đây cho biết Slovakia có thể có liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Berlin, Đức vào tháng 7 năm ngoái. Theo báo chí Đức, một số kẻ tình nghi tham gia vụ bắt cóc đã có mặt trong chuyến thăm Bratislava cùng tướng Tô Lâm.
Chính phủ Đức đã cáo buộc Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế và Đức khi cho mật vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.
Chính phủ Việt Nam bác bỏ cáo buộc này và nói rằng Trịnh Xuân Thanh đã về nước đầu thú.
Vào đầu năm nay, Việt Nam đã mở hai phiên tòa xét xử Trịnh Xuân Thanh về các tội cố ý làm trái quy định nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng và tham ô với hình phạt án tù chung thân.
Hôm 23/4, tòa Thượng thẩm Đức đã mở phiên tòa xét xử một nghi phạm tham gia vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Cáo trạng đọc trước tòa cũng cáo buộc tướng công an Đường Minh Hưng đã đến Berlin, trực tiếp chỉ huy vụ bắt cóc.
******************
Về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh : Báo chí truyền thông Slovakia chỉ trích chính phủ nước này dữ dội (Tiếng Dân, 02/05/2018)
Ngay sau khi vụ bắt cóc xảy ra, đầu tháng 8 năm 2017 chính phủ ở Bratislava đã được phía Đức thông báo chính thức về nghi vấn Trịnh Xuân Thanh được đưa ra khỏi EU bằng chuyên cơ của chính phủ Slovakia. Kể từ đó các nhà điều tra Đức đã làm việc chặt chẻ với Bộ Nội vụ Slovakia để làm rõ vấn đề. Cuộc điều tra này được giữ kín, sau hơn 8 tháng điều tra, phía Đức mới bắt đầu hé lộ.
Ảnh chụp bài báo trên tờ Handelsblatt ra ngày 30/04/2018
Hôm 30/04/2018 báo Handelsblatt, là nhật báo Đức chuyên về kinh tế, đăng một bài báo với tựa đề "Chuyên cơ của chính phủ trong tâm điểm – Báo chí truyền thông Slowakia thấy Chính phủ đồng lõa" và chạy hàng tít phụ "Người Việt bị bắt cóc ở Berlin có thể đã được vận chuyển bởi một máy bay của Chính phủ Slovakia. Các phương tiện truyền thông Slovakia nói đây là một sự ô nhục cho đất nước". Sau đây là bản dịch bài báo của tờ Handelsblatt :
Bộ Nội vụ Slovakia đã bị chỉ trích vì có thể dính líu đến vụ bắt cóc một người Việt Nam từ Berlin đưa về nước. Vụ việc này là một sự ô nhục quốc tế cho cả nước Slovakia, nhật báo "Dennik N" viết như vậy hôm thứ Hai vừa qua.
Chính phủ đã trình bày cho dư luận quốc tế thấy một hình ảnh khủng khiếp của đất nước: "Hoặc chúng ta là một băng đảng của những kẻ cẩu thả, hoặc thậm chí chúng ta là những kẻ đồng lõa trong một vụ tội phạm quốc tế".
Bộ Nội vụ ở Bratislava, thủ đô Slovakia đã thú nhận rằng, họ đã cho một phái đoàn ngoại giao Việt Nam sử dụng ngắn hạn một chuyên cơ của chính phủ Slovakia sau một chuyến thăm làm việc thường lệ.
Bộ Nội vụ không biết rằng hồi tháng 7 năm ngoái, chiếc chuyên cơ này có thể đã được dùng để chở doanh nhân bị bắt cóc Trịnh Xuân Thanh về nước. Bộ Nội vụ giận dữ về việc mình có thể đã bị "lợi dụng" lòng hiếu khách.
Hôm thứ Hai vừa qua, trong cuộc nói chuyện với các báo "Pravda" và "Plus1den" Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak cho biết rằng, từ tháng 8 năm 2017 chính phủ ở Bratislava đã được Phía Đức thông báo chính thức về sự nghi ngờ này. Kể từ đó, Bộ nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với chính quyền Đức, nhưng được giữ bí mật.
Trong 2 vụ án ở Việt Nam, Trịnh Xuân Thanh đã bị kết án hai lần tù chung thân vì tham nhũng và quản lý kém. Phiên tòa xét xử phúc thẩm sắp bắt đầu. Vụ bắt cóc này đã làm cho quan hệ Đức-Việt bị ảnh hưởng nặng nề.
Chuyên cơ của Chính phủ Slovakia đã cho Bộ Trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm mượn chở Trịnh Xuân Thanh về Hà Nội qua ngả Moscow
Trong khi đó một bài báo trên nhật báo TAZ số ra ngày 01/05/2018 cho biết một số chi tiết mới về nghi vấn Bộ Nội vụ Slovakia đã cung cấp Bộ trưởng Công an Tô Lâm một chuyên cơ của Slovakia để chở Trịnh Xuân Thanh về nước.
Theo trình bày của Bộ Nội vụ Slovakia, phái đoàn Công an cao cấp Việt Nam ban đầu muốn bay đến Vienna, thủ đô nước Áo, chứ không bay đến Slovakia. Trong một thời gian ngắn thì kế hoạch đã được thay đổi.
Thời gian ngắn trưa ngày 26/07/2017 Bộ trưởng Công an Tô Lâm đã hạ cánh xuống Praha, thủ đô CH Séc. Theo thông tin tờ TAZ nhận được, tháp tùng ông là Trung tướng Đường Minh Hưng và hai người đàn ông khác, trong đó có một sĩ quan cảnh sát cấp cao.
Theo lời của Bộ Nội vụ Slovakia, vì sự thay đổi lịch trình này và để cho Bộ trưởng Tô Lâm không bỏ lỡ cuộc hẹn ngay sau đó tại Moscow, nên Slovakia đã cung cấp cho Bộ trưởng Tô Lâm một chuyên cơ của chính phủ Slovakia. Theo sưu tra của tờ TAZ, đó là một chiếc Airbus A319, được gửi đến Praha – Cộng hòa Séc vào buổi sáng ngày 26/07/2017.
Chỉ một tiếng rưỡi đồng hồ sau đó chiếc chuyên cơ lại cất cánh chở Bộ trưởng Tô Lâm cùng với những người tháp tùng và hạ cánh xuống phi trường Bratislava của Slovakia vào đầu giờ chiều ngày 26/07/2017.
Sân bay Letisko Batislava của Slovakia
Chỉ hơn một tiếng rưỡi sau, chiếc chuyên cơ của chính phủ Slovakia lại cất cánh một lần nữa và bay đến Moscow, có lẽ với nạn nhân bị bắt cóc Trịnh Xuân Thanh trên máy bay, sau đó ông Thanh bị đưa về Hà Nội.
Những thông tin về thời gian do Bộ Nội vụ Slovakia đưa ra cũng không ăn khớp với nhau : Theo Bộ Nội vụ, cuộc họp làm việc tại khách sạn chính phủ Bôrik kéo dài khoảng hai giờ. Nhưng các bộ trưởng không thể nào nói chuyện với nhau lâu như thế được, vì thời gian từ khách sạn đến sân bay đã mất 40 phút.
Hiếu Bá Linh, tổng hợp