Thông Luận

Bắt 4 người Lào vận chuyển 60 kg ma túy trái phép vào Việt Nam (RFA, 20/03/2020)

Công an Hà Tĩnh vừa bắt giữ 4 người Lào, khi những đối tượng này đang vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào về Việt Nam để tiêu thụ.

Bốn tội phạm ma túy người Lào (đeo bảng trước ngực) bị bắt tại Hà Tĩnh ngày 18/03/2020 - Courtesy : baohatinh.vn

Truyền thông trong nước, vào ngày 20/3 cho biết vụ bắt giữ vừa nêu xảy ra vào lúc 15 giờ ngày 18/3, do Công an tỉnh Hà Tĩnh phối hợp với lực lượng An ninh tỉnh Bôlykhămxay của Lào cùng thực hiện.

Tin cho biết cả 4 đối tượng người Lào bị bắt quả tang trong lúc đang sử dụng 2 xe ô tô bán tải để vận chuyển trái phép chất ma túy, theo tuyến Quốc lộ 13 đi từ Lào về Việt Nam. Lực lượng chức năng tiến hành khám xét và đã thu giữ 60kg ma túy tổng hợp, 240 ngàn viên hồng phiến cùng một số tang vật khác.

Công an Hà Tĩnh cho báo giới biết vụ án đã được bàn giao cho lực lượng An ninh tỉnh Bôlykhămxay xử lý theo quy định của pháp luật.

Cũng tin liên quan đến tội phạm ma túy, Công an thành phố Buôn Ma Thuộc, tỉnh Đắk Lắk, vào ngày 20/3, bắt giữ 2 đối tượng có hành vi mua bán trái phép chất ma túy.

Hai người bị bắt giữ gồm Nguyễn Ngọc Sang (sinh năm 1977), ở thành phố Buôn Ma Thuộc và Phan Đình Hạnh (sinh năm 1977), ở Nghệ An. Đối tượng Hạnh khai nhận đã thuê xe ô tô để đưa 1 kg ma túy đá từ tỉnh Nghệ An vào thành phố Buôn Ma Thuột bán cho đối tượng Sang với giá tiền 380 triệu đồng. Đồng thời nhận số tiền 50 triệu đồng của Sang còn nợ của đợt giao dịch mua bán lần trước.

Cả hai đối tượng này được nói là đã có tiền án về các tội liên quan đến ma túy.

*******************

Người vận chuyển gần 29kg sừng tê giác lậu vào Việt Nam bị bắt giam (RFA, 20/03/2020)

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an Thành phố Cần Thơ khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt tạm giam do "Vi phạm quy định về quản lý, bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm" đối với một người vận chuyển gần 29kg sừng tê giác lậu vào Việt Nam, ông Đỗ Thanh Sơn. Báo trong nước loan tin ngày 20/3/2020.

Ông Đỗ Thanh Sơn tại hải quan Cần Thơ - Photo : Báo Nhân Dân

Tin cho biết, hôm 2/3/2020, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Cần Thơ phát hiện một kiện hành lý của ông Sơn có dấu hiệu khả nghi nên yêu cầu được kiểm tra. Khi kiểm tra thì phát hiện 11 mẫu sừng động vật là sừng tê giác, tổng trọng lượng gần 29kg.

Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Cần Thơ lập biên bản vi phạm, tạm giữ tang vật và đưa ông Đỗ Thanh Sơn đi cách ly theo quy định (do chuyến bay đến từ Hàn Quốc). Do thực hiện yêu cầu phòng chống dịch Covid-19 nên chuyến bay này đến Cảng hàng không quốc tế Cần Thơ thay vì phi trường Tân Sơn Nhất.

Tháng 7 năm ngoái, Hải quan sân bay Hà Nội đã thu giữ 125kg sừng tê giác nhập lậu. Đây được coi là một trong những vụ buôn lậu động vật hoang dã lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ xếp Việt Nam vào danh sách những nước cần chú ý về buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã từ năm 2017. Việt Nam còn bị cho là một điểm trung chuyển lớn và cũng là nơi tiêu thụ ngà voi và sừng tê giác lậu.

Các tù nhân lương tâm ở trại 6 ngưng tuyệt thực (RFA, 30/07/2019)

Các tù nhân lương tâm ở trại 6, Thanh Chương, Nghệ An, vừa ngưng tuyệt thực sau khi những đòi hỏi của họ về quạt điện được trại giam đáp ứng, nhưng cho biết sẽ tiếp tục tuyệt thực nếu trại giam không cho họ gọi điện về cho người thân. Gia đình của những tù nhân lương tâm này xác nhận thông tin sau khi đi thăm họ tại trại 6 hôm 29/7.

Các tù nhân lương tâm tuyệt thực ở trại 6, Thanh Chương, Nghệ An Photo : RFA

Từ ngày 10/6, có ít nhất 3 tù nhân lương tâm ở trại 6 là Trương Minh Đức, Đào Quang Thực, và Nguyễn Văn Túc đã bắt đầu tuyệt thực để đòi hỏi cán bộ trại giam lắp các quạt điện cho phòng giam của họ vào khi mùa hè ở Nghệ An nóng kỷ lục với nhiệt độ có lúc lên đến 40 độ C.

Vào chiều tối ngày 29/7, bà Bùi Thị Rề, vợ tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Túc viết trên Facebook cá nhân sau chuyến thăm của gia đình bà đến trại giam vào cùng ngày, cho biết ông Túc thông báo là quạt và điện đã được nối lại từ ngày 21/7 và các anh em đã ngưng tuyệt thực. Tuy nhiên ông Túc cho gia đình biết các tù nhân lương tâm sẽ tuyệt thực vào tháng tới nếu trại giam không cho phép họ gọi điện về gia đình mỗi tháng 1 lần theo quy định.

Theo bà Bùi Thị Rề, trại giam nói với các tù nhân lương tâm rằng các cuộc gọi điện về gia đình trong tháng này không được thực hiện vì điện thoại hỏng.

Trước đó, gia đình ông Đào Quang Thực cũng đi thăm ông tại trại giam hôm 17/7 và được ông Thực cho biết quạt trần đã được mắc lại nhưng vì mái trại giam là mái tôn nên rất nóng. Con trai ông Thực là anh Đào Quang Tùng cho Đài Á Châu Tự Do biết :

"Theo thông tin bố em nói thì đã có quạt trần rồi…. Gia đình hỏi xem có cần mua quạt nan vào không thì bố nói không cần mua vì dạo này có quạt trần nhưng nó phả từ mái tôn nên nóng lắm. Em cũng nghĩ có khả năng có quạt rồi. Gia đình không kịp hỏi còn tuyệt thực không nhưng nhìn thần xác bố em không còn mệt mỏi nữa nên khả năng là đã ngưng rồi. Cái đó là do gia đình đoán".

Vào chiều ngày 29/7, Đài Á Châu Tự Do cũng liên hệ với bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ tù nhân lương tâm Trương Minh Đức và được bà cho biết bà không nhận được tin tức gì từ chồng. Tuy nhiên trong tháng này bà chưa nhận được cuộc điện thoại nào từ chồng và bà chỉ có thể biết tin chồng vào tháng tới theo tiêu chuẩn mỗi tháng thăm một lần.

"Thường anh dặn cứ từ 20 đến 25 thì trại giam cho gọi điện về, trừ ngày thứ 7 hay chủ nhật thì họ để gọi ngày khác. Đến hôm nay vẫn chưa thấy có cuộc gọi nào hết".

Cuộc tuyệt thực nhiều tuần lễ của các tù nhân lương tâm ở trại 6 đã gây chú ý từ các đại sứ quán Hoa Kỳ, Úc và Liên minh Châu Âu.

Bà Nguyễn Thị Kim Thanh cho biết bà đã gặp đại diện các đại sứ quán vào ngày 9/7 để trình bày về tình hình của các tù nhân lương tâm ở trại 6.

Đại diện các đại sứ quán cho biết họ đã chất vấn chính phủ Việt Nam về vấn đề này.

*********************

Tù chính trị tuyệt thực ở Nghệ An hơn 1 tháng, thân nhân vẫn bặt tin (Người Việt, 28/07/2019)

Thân nhân của các tù chính trị bị giam tại nhà tù số 6 huyện Thanh Chương, Nghệ An, không được biết gì về tình trạng an nguy sinh mạng của họ dù họ đã tuyệt thực hơn một tháng.

Phân trại số 2, trại giam số 6, Thanh Chương, Nghệ An. (Hình : Facebook Nguyễn Kim Thanh)

Bà Nguyễn Thị Kim Thanh, vợ tù nhân chính trị Trương Minh Đức, viết trên trang Facebook cá nhân hôm thứ Sáu là "Hôm nay đã là ngày 26 (tháng Bảy) rồi. Thông thường trong trại giam số 6, phân trại 2, Thanh Chương, Nghệ An, cho chồng tôi và các anh em tù nhân chính trị gọi điện từ ngày 20 đến ngày 25 là được gọi điện thoại về cho gia đình, người thân biết tin về sức khỏe ăn uống trong trại như thế nào… và cần những thứ gì để gia đình gởi vào. Nhưng gia đình chúng tôi trông mong tin tức từng giờ từng phút nhưng vẫn không thấy trại giam cho gọi không biết vì lý do gì ?"

"Không lẽ đến nay vẫn bưng bít thông tin, không muốn cho gia đình chúng tôi biết tin tức về chồng mình như thế nào ? Tôi đang rất lo lắng và sốt ruột về hình hình của chồng tôi", bà viết tiếp.

Nhà tù số 6 thuộc huyện miền núi Thanh Chương hiện đang giam giữ ít nhất bốn tù nhân chính trị gồm Trương Minh Đức, Đào Quang Thực, Nguyễn Văn Túc, Trần Phi Dũng tuyệt thực từ ngày 10 tháng Sáu để phản đối cán bộ trại giam lấy đi các quạt điện trong thời tiết nắng nóng đổ lửa. Nhiệt độ bên ngoài hơn 40 độ C thì bên trong các phòng nhốt tù chật hẹp, nhỏ bé, thấp lè tè thì nhiệt độ còn khủng khiếp hơn nữa.

Ngày 12 tháng Bảy, bà Nguyễn Thị Kim Thanh và một số vợ tù chính trị khác, cùng với nhóm thân hữu ở Hà Nội chia làm hai nhóm hơn chục người đến nhà tù số 6 để hỏi thăm tin tức, tình trạng an nguy của họ thế nào. Tất cả đã bị công an địa phương cùng cai tù mặc thường phục chận đường đánh dập rất dã man.

Bà Nguyễn Thị Kim Thanh với tấm hình chồng là tù chính trị Trương Minh Đức. (Hình : Facebook Nguyễn Kim Thanh)

Một số tòa đại sứ Tây phương ở Hà Nội cũng được thông báo về cuộc tuyệt thực của các tù chính trị tại các nhà từ số 5 (Thanh Hóa), số 6 (Nghệ An) và An Điềm (Quảng Nam). Họ đã can thiệp với nhà cầm quyền CSViệt Nam nhưng không có tác dụng.

Trong khi đó, theo thông tin từ bà Nguyễn Thúy Hạnh thuật lại trên trang Facebook cá nhân hôm thứ Sáu, 26 tháng Bảy, cho hay ông Nguyễn Văn Điển gọi điện thoại về báo tin đã ngưng tuyệt thực sau 21 ngày. Cùng lúc Nguyễn Trung Trực cũng gọi điện thoại về nhà.

Con trai của ông Trực thông báo như sau : "Sáng nay 9 giờ ngày 26 tháng Bảy, 2019, bố tôi, tù nhân lương tâm Nguyễn Trung Trực gọi điện từ trại 5 Thanh Hóa về gia đình. Trong cuộc nói chuyện kéo dài khoảng 5 phút thì bố tôi cho biết là bố tôi đã ngưng tuyệt thực, tuy nhiên sức khoẻ hiện tại còn rất yếu".

"Trại giam ngày càng siết chặt chế độ giam giữ, sinh hoạt của bố tôi. Bố tôi ít được ra ngoài hơn, nên sinh hoạt ngoài trời bị hạn chế. Hồi trước lâu lâu được xem TV một lần, bây giờ trại giam cắt luôn. Cuộc sống trong trại 5 Thanh Hóa của bố tôi hiện tại rất áp lực và căng thẳng", con trai ông Trực thuật lại.

Một số Facebooker bày tỏ lo âu vì "Nhiều khả năng tình trạng sức khỏe của anh Trương Minh Đức và các tù nhân lương tâm ở Trại 6 Nghệ An chuyển biến xấu sau thời gian tuyệt thực vừa qua". (TN)

*******************

Việt Nam bắt giữ hai người vận chuyển 30 con tê tê sống từ Lào (RFA, 30/07/2019)

Công an Hà Tĩnh hôm 30/7 cho truyền thông trong nước biết Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Công an Hà Tĩnh phối hợp với các lực lượng chức năng đã bắt giữ hai người vận chuyển lậu 30 con tê tê sống từ Lào về Việt Nam.

Lực lượng chức năng kiểm đếm số lượng cá thể tê tê bị vận chuyển trái phép trên xe khách. Hình minh họa (Dân Trí, 30/07/2019)

Theo Công an Hà Tĩnh, hai người bị bắt là một cặp vợ chồng, có tên Phan Văn Dũng và Đặng Thị Lài.

Hai người bị bắt vào khoảng 12 giờ ngày 29/7 khi đang lái xe chạy hướng từ Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo về thị trấn Tây Sơn.

Công an đã bắt dừng xe khám xét và phát hiện trên xe 30 con tê tê sống có khối lượng khoảng 140 kg.

Chủ xe Phan Văn Dũng cho biết hai người đã nhận vận chuyển thuê số tê tê này từ một người không rõ lai lịch ở Lào về Việt Nam để nhận tiền công

Tê tê là động vật quý hiếm. Vẩy tê tê được nhiều người ở Việt Nam và Trung Quốc cho rằng có tác dụng chữa bệnh. Đây cũng là loại động vật bị buôn bán nhiều nhất trên thế giới.

Tại Việt Nam, việc săn bắn, buốn bán và vận chuyển lậu một con tê tê có thể bị phạt tù từ 1 đến 5 năm và phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 2 tỷ đồng.

*****************

Hải quan sân bay Hà Nội bắt giữ 125kg sừng tê giác nhập lậu (RFA, 29/07/2019)

Truyền thông trong và ngoài nước đồng loạt loan tin này vào ngày 29 tháng 7.

Hình minh họa. Sừng tê giác bị thu giữ ở Hà Nội hôm 14/3/2017 AFP

Theo tin, lô hàng lậu này về từ các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE), trên chuyến bay của hãng hàng không Etihad Airways và bị hải quan sân bay Nội Bài phát hiện.

14 kiện hàng chứa 55 khúc sừng tê giác với tổng trọng lượng 125,15kg và ước trị giá khoảng 7,5 triệu đô la, đã bị hải quan tạm giữ để tiếp tục điều tra, xử lý. Đây được coi là một trong những vụ buôn lậu động vật hoang dã lớn nhất ở khu vực Đông Nam Á.

Theo Quỹ động vật hoang dã thế giới (WWF), Việt Nam và Trung Quốc là hai thị trường lớn nhất tiêu thụ sừng tê giác lậu, bởi nhiều người tin rằng bột sừng tê giác có thể trị nhiều bệnh kể cả ung thư. Một sừng tê giác có thể bán được 100.000 đô la ở Việt Nam hay Trung Quốc.

Trong khi đó, theo Quỹ bảo vệ tê giác quốc tế, hiện thế giới ước chỉ còn 29.000 con tê giác, riêng tại Nam Phi mỗi ngày có 3 con tê giác bị săn bắn.

Giữa tháng 10/2018, Việt Nam cũng đã phát hiện một kiện hàng chứa gần 34 kg sừng tê giác vận chuyển từ Nam Phi về Việt Nam.

Lô hàng được chuyển bởi một công ty ở Nam Phi và tên người nhận ở đầu Việt Nam là Trương Văn Nam, địa chỉ Sóc Sơn, Hà Nội. Tuy nhiên người đứng tên nhận hàng đã từ chối nhận hàng.

Trước đó, vào ngày 29/9/2018, Hải quan Việt Nam cũng đã phát hiện, thu giữ gần 1 tấn ngà voi và các sản phẩm ngà voi, vẩy tê tê chuyển từ Nigeria về Hà Nội.

Việc buôn bán động vật và sản phẩm từ động vật hoang dã đã bị cấm ở Việt Nam. Tuy nhiên việc buôn bán trái phép vẫn diễn ra do nhu cầu tiêu thụ vẫn còn cao.

Một cơ quan của chính phủ Mỹ mới chính thức khởi động giai đoạn 3 của sáng kiến "Chí" (1) với mục đích giảm nhu cầu tiêu thụ sừng tê giác tại Việt Nam.

Một bảng quảng cáo ở Hà Nội, kêu gọi người dân không sử dụng sừng tê giác.

"Chí" là một sáng kiến truyền thông xã hội với mục đích giảm thay đổi hành vi sử dụng sừng tê giác nhằm thể hiện đẳng cấp của người sử dụng.

Với sự hỗ trợ của Chương trình Động thực vật hoang dã Châu Á của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), sáng kiến trên được kỳ vọng sẽ tiếp tục góp phần giảm nhu cầu tiêu thụ sừng tê giác ở Việt Nam.

"Chính phủ Mỹ cam kết sẽ tiếp tục hợp tác với các quốc gia trên toàn thế giới nhằm chống lại tội phạm động thực vật hoang dã và chấm dứt tiêu thụ các sản phẩm bất hợp pháp từ động vật hoang dã", ông Craig Hart, Quyền Giám đốc USAID tại Việt Nam, phát biểu cuối tháng trước.

Theo USAID, nhu cầu sử dụng sừng tê giác tại các quốc gia Châu Á, trong đó có Việt Nam, "là nguyên nhân gia tăng tình trạng săn bắn trái phép tê giác tại Châu Phi và đẩy nhiều loài tê giác đến nguy cơ tuyệt chủng".

Cơ quan này đánh giá rằng chính phủ Việt Nam đã có những bước tiến dài trong nỗ lực ngăn chặn tội phạm liên quan tới động vật hoang dã, trong đó có việc ban hành Bộ Luật Hình sự mới với các quy định tăng nặng mức hình phạt đối với các hành vi sở hữu và buôn bán các loài động vật hoang dã và các sản phẩm từ chúng.

Tuy nhiên, theo USAID, Việt Nam vẫn đang được xem là thị trường "nóng" trong việc trung chuyển và tiêu thụ sừng tê giác mà nhiều người Việt vẫn coi là có thể chữa bách bệnh, kể cả ung thư.

Theo USAID, nhu cầu sử dụng sừng tê giác tại các quốc gia Châu Á, trong đó có Việt Nam, "là nguyên nhân gia tăng tình trạng săn bắn trái phép tê giác tại Châu Phi.

Trong khi đó, nhiều chuyên gia quốc tế bấy lâu nay khẳng định rằng sừng tê giác không phải "thần dược", mà nó chỉ có thành phần giống móng tay người, nên không có các công dụng như được quảng bá.

Theo quan sát của phóng viên VOA tiếng Việt, báo chí trong nước thời gian qua vẫn đăng tải nhiều bài viết về việc buôn lậu sừng tê giác.

Có thể thấy những hàng tít như : "Sừng tê giác trăm triệu đồng/lạng, nanh hổ nhiều như nấm, hàng cấm đại gia thích vẫn có" hay "Phạt tù cựu cán bộ hải quan Thành phố Hà Nội ‘rút ruột’ ngà voi và sừng tê giác bán lấy tiền cá độ bóng đá".

Bà Sarah Ferguson, Trưởng Đại diện Tổ chức giám sát buôn bán động, thực vật hoang dã TRAFFIC tại Việt Nam, nói rằng với sự hỗ trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ, "chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và tìm kiếm những giải pháp truyền thông thay đổi hành vi sáng tạo hơn để tiếp tục giảm thiểu nhu cầu sử dụng động vật hoang dã tại Việt Nam".

Chương trình Động vật hoang dã Châu Á của USAID "hỗ trợ các giải pháp phòng chống tội phạm buôn bán động vật hoang dã xuyên biên giới", "với mục tiêu giảm nhu cầu sử dụng các bộ phận và sản phẩm từ động vật hoang dã ; tăng cường năng lực thực thi pháp luật ; nâng cao kiến thức luật pháp và các nghiên cứu về luật ; cũng như đẩy mạnh hợp tác khu vực nhằm giảm bớt tội phạm buôn bán động vật hoang dã tại Đông Nam Á, cụ thể là tại các quốc gia Campuchia, Trung Quốc, Lào, Thái Lan và Việt Nam".

Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink hồi tháng Năm kêu gọi Việt Nam phối hợp với Mỹ để chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã.

Hồi tháng Năm, USAID và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đã khởi động dự án phòng, chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã với ngân sách gần 10 triệu đôla.

"Dự án Phòng, chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã do USAID tài trợ không chỉ là cam kết giữa chính phủ hai nước Việt Nam và Hoa Kỳ mà nó còn kết nối với nỗ lực của các tổ chức khác trong và ngoài Việt Nam có tham gia phòng chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã. Chỉ bằng cách phối hợp cùng nhau chúng ta mới có thể giải quyết được vấn đề toàn cầu này", Đại sứ Daniel Kritenbrink phát biểu.

Theo USAID, dự án hỗ trợ chính phủ Việt Nam phòng, chống buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã thông qua ba mục tiêu tích hợp và bổ trợ lẫn nhau : Kiện toàn hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ; tăng cường thực thi pháp luật, truy tố tội phạm ; và giảm nhu cầu tiêu thụ sản phẩm bất hợp pháp từ động, thực vật hoang dã.

Theo tìm hiểu của VOA tiếng Việt, dự án tập trung vào các loài tê giác, voi và tê tê và các khu vực địa lý trọng điểm bao gồm các thành phố lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, cũng như tại các "điểm nóng" về buôn bán trái pháp luật các loài động, thực vật hoang dã như vùng biên giới, hải cảng và sân bay.

Viễn Đông

Nguồn : VOA, 09/09/2018

(1) "Chí" hay "Sức tại Chí" là một sáng kiến truyền thông xã hội với mục đích giảm thay đổi hành vi sử dụng sừng tê giác nhằm thể hiện đẳng cấp của người sử dụng.

Câu chuyện các viên chức của chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam phơi vây cá mập trên mái một căn nhà ở Santiago, thủ đô Chile giờ đã trở thành sự kiện gây ngạc nhiên và bất bình cho cả thế giới, chứ chẳng riêng người Việt.

Nhân viên Bộ ngoại giao Việt Nam đã vi phạm những cam kết quốc tế nhằm bảo vệ cá mập để loài này không tuyệt chủng, không khiến đại dương mất cân bằng về sinh thái… Ảnh minh họa

Dân chúng cư ngụ quanh căn nhà mà các viên chức Việt Nam vừa cư trú, vừa làm việc, bất bình bởi hành động đó gây ô nhiễm môi trường sống của họ, còn các chính phủ, các tổ chức quốc tế bảo vệ môi trường thì bất bình vì các viên chức Việt Nam công khai phỉ báng những nỗ lực, vi phạm những cam kết quốc tế nhằm bảo vệ môi trường sống, trong đó có bảo vệ cá mập để loài này không tuyệt chủng, không khiến đại dương mất cân bằng về sinh thái…

Lúc đầu, người ta cho rằng các viên chức Việt Nam gây ra scandal làm việc trong ngành ngoại giao. Mới đây, theo những thông tin mà chính phủ Việt Nam cung cấp cho hệ thống truyền thông Việt Nam thì đó là trụ sở của Thương vụ Việt Nam tại Chile. Cơ quan này thuộc Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ của Bộ Công thương.

Không có scandal này, chẳng mấy ai biết, song song với hệ thống ngoại giao vốn đã có các Tùy viên Thương mại, Việt Nam còn có hệ thống xúc tiến thương mại thuộc Bộ Công thương rải khắp thế giới.

Muốn biết hoạt động của các tùy viên thương mại và hệ thống thương vụ thuộc Bộ Công thương hoạt động hiệu quả thế nào thì cứ nhìn vào kim ngạch xuất cảng của Việt Nam hàng năm – những dữ liêu liên quan tới xuất cảng cho thấy, xuất cảng của Việt Nam tiếp tục phụ thuộc vào việc moi tài nguyên đem bán và đáng ngại không kém là càng ngày càng phụ thuộc vào hoạt động của các tập đoàn ngoại quốc đã đầu tư vào Việt Nam, giờ đang ồ ạt xuất cảng sản phẩm làm tại Việt Nam đi các nơi.

Một số chuyên gia đã từng nêu thắc mắc :

Tại sao ngành ngoại giao Việt Nam cũng có các tùy viên thương mại, ngành công thương có hệ thống thương vụ rải khắp thế giới như thiên hạ nhưng doanh nghiệp Việt Nam, nông dân Việt Nam càng ngày càng lệ thuộc vào thương lái và thị trường Trung Quốc ?

Tại sao nông sản nói chung (bao gồm cả sản phẩm trồng trọt và chăn nuôi) liên tục rơi vào tình trạng "được mùa thì mất giá", thương lái và thị trường Trung Quốc lắc đầu là hàng triệu người Việt rơi nước mắt bởi trắng tay ?

Các tùy viên thương mại của ngành ngoại giao, hệ thống thương vụ rải khắp thế giới của ngành công thương nuốt mỗi năm bao nhiêu tiền từ công khố song đã làm được những gì cho dân, cho nước ?

Thật ra, Cơ quan Thương vụ tại Chile phơi "vây cá mập" chỉ là một ví dụ. Trong quá khứ còn hàng chục ví dụ tương tự…

Năm 2006, ông Nguyễn Khánh Toàn, một Tùy viên thương mại của Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi bị cơ quan công lực Nam Phi bắt quả tang đang tìm cách đưa chín ký sừng tê giác ra khỏi Nam Phi.

Hai năm sau – cuối 2008 - báo chí Nam Phi công bố một loạt bài điều tra về việc bà Vũ Mộc Anh, Bí thư thứ nhất của Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi, buôn lậu sừng tê giác. Lúc đầu, ông Trần Duy Thi, Đại sứ Việt Nam tại Nam Phi vào thời điểm đó, phủ nhận cáo buộc của báo chí Nam Phi. Chương trình truyền hình có tên 50/50 của Nam Phi lập tức công bố một video clip cho thiên hạ tận mắt mục kích bà Vũ Mộc Anh nhận sừng tê giác từ tay một kẻ chuyên săn trộm tê giác.

Trong video clip vừa kể, người ta còn thấy một người Việt khác cũng đứng tại đó, cạnh một chiếc xe hơi của viên tham tán có tên là Phạm Công Dũng mà theo tàng thư của cảnh sát Nam Phi thì hồi đầu 2008, chiếc xe mang biển số ngoại giao này đã từng bị tạm giữ bởi được dùng để vận chuyển 18 ký sừng tê giác… Cuối cùng, Bộ Ngoại giao Việt Nam phải triệu hồi bà Vũ Mộc Anh về nước. Ông Trần Duy Thi phải nhìn nhận đúng là thuộc cấp của ông đã tham gia buôn lậu sừng tê giác và phân bua đó là điều… đáng tiếc do… hám lợi !

Vì hám lợi rồi làm những điều đáng tiếc không chỉ có những Bí thư thứ nhất, Tham tán, Tùy viên thương mại, đại diện cơ quan Xúc tiến thương mại mà còn có cả các đại sứ - đại diện cho nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở ngoại quốc và Liên Hiệp Quốc.

Năm 1994, báo chí Mỹ đồng loạt loan tin ông Lê Văn Bàng – Đại sứ Việt Nam tại Liên Hiệp Quốc bắt sò trái phép ở East Hampton's Hog Creek – New York, khi bị các nhân viên công lực lập biên bản, ông Bàng chống chế là ông không biết tiếng Anh, rồi vì không được… thông cảm, ông mới xưng là Đại sứ và đòi hưởng quyền "miễn trừ" dành cho các viên chức ngoại giao.

Năm 2001, báo chí Hồng Kông đồng loạt loan báo, ông Nguyễn Viết Hưng, Tổng lãnh sự Việt Nam tại Hồng Kông bị cảnh sát bắt giữ vì vỗ mông một phụ nữ ở khu Causeway Base. Do Việt Nam yêu cầu tôn trọng đặc quyền "miễn trừ" dành cho các viên chức ngoại giao nên sau khi bị tạm giữ vài ngày, ông Hưng được trả tự do nhưng phải rời khỏi Hồng Kông.

Năm 2013, tới lượt ông Nguyễn Thế Cường – Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ bị hải quan phi trường Frankfurt ở Đức tạm giữ vì mang 20.000 Euro mà không khai báo. Theo báo điện tử Bild của Đức thì cảnh sát Đức tiến hành thẩm vấn ông Cường vì nghi ông Cường rửa tiền. Cho dù ông Cường một mực khẳng định, đó là tiền do Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ quyên góp để giúp những nạn nhân bão lụt tại Việt Nam nhưng trang web riêng của Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ không có bất kỳ thông tin nào liên quan tới hoạt động quyên góp, cũng như kết quả quyên góp hỗ trợ nạn nhân bị bão lụt tại Việt Nam. Tuy Tổng lãnh sự Việt Nam tại Frankfurt lên tiếng phản đối chính quyền Đức tạm giữ ông Cường là vi phạm hiệp ước bảo đảm quyền miễn trừ dành cho các viên chức ngoại giao nhưng ông Cường vẫn chỉ được cho tại ngoại sau khi đã đóng khoản tiền thế chân là 3.500 Euro...

Cũng trong năm 2013, Liên minh Bài trừ nô lệ mới ở Châu Á (CAMSA), công bố một số đoạn băng ghi âm, cho thấy, việc buôn người sang Nga, gây sức ép buộc 15 cô gái bán dâm có sự tiếp tay của một số nhân viên ngoại giao làm việc trong Đại sứ quán Việt Nam tại Nga. Cả Đại sứ quán Việt Nam tại Nga lẫn chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam không thèm trả lời.

***

Vào thời điểm El Mostrador (một tờ báo điện tử) và MEGA (một đài truyền hình ở Chile) công bố sự kiện "vây cá mập", Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng tổ chức họp báo. Nội dung chính của buổi họp báo nhằm yêu cầu cộng đồng quốc tế "nhìn nhận một cách khách quan, toàn diện, cân bằng về nỗ lực và thành tựu của Việt Nam trong việc bảo đảm quyền con người".

Giống như trước đây, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam tiếp tục khẳng định : "Nhân quyền là giá trị chung của nhân loại, song vẫn có những khác biệt về cách tiếp cận và ưu tiên về quyền con người, xuất phát từ khác biệt về lịch sử, văn hóa, thể chế chính trị, trình độ phát triển".

Điều 21 của Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền viết như thế này : Mọi người đều có quyền tham gia vào việc điều hành xứ sở của mình một cách trực tiếp hay qua các đại biểu được tuyển chọn một cách tự do… Ý muốn của người dân phải là nền tảng của quyền lực chính quyền. Ý muốn này phải được thể hiện qua các cuộc bầu cử định kỳ và thực sự, bằng phiếu kín, qua phương thức phổ thông và bình đẳng đầu phiếu, hay các phương thức tương đương của bầu cử tự do.

Khi Việt Nam vẫn khăng khăng bảo vệ các "tiêu chuẩn riêng" đối với những giá trị phổ quát của nhân loại thì dưới sự lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của Đảng cộng sản Việt Nam, đại diện cho cả thể diện lẫn lợi ích của Việt Nam ở bên ngoài Việt Nam đã và sẽ chỉ là những cá nhân vừa được nêu trên. Họ là những cá nhân được "qui hoạch do "vừa hồng, vừa chuyên" nên hôm qua họ bắt sò, vỗ mông, buôn lậu sừng tê, vận chuyển tiền không khai báo,… hôm nay là phơi "vây cá mập", còn ngày mai là gì ? Chưa biết, nhưng sẽ chẳng khác và không khá hơn.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 23/01/2018

Nguồn : VOA, 02/09/2017

Trung Quốc tuyên bố cấm buôn bán ngà voi (BBC, 31/12/2016)

Kenya hủy 105 tấn ngà voi vào tháng Tư để đối phó nạn buôn lậu

Trung Quốc công bố một lệnh cấm tất cả các hoạt động buôn bán ngà voi và ngưng chế biến ngà vào cuối năm 2017.

Các tổ chức bảo vệ động vật ca ngợi quyết định là "lịch sử" và "thay đổi cục diện" cho tương lai của loài voi.

Quyết định được đưa ra sau một nghị quyết tại Công ước quốc tế buôn bán các loại động, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) tại Nam Phi vào tháng Mười.

Trung Quốc đã ủng hộ nghị quyết của CITES và ủng hộ cho một lệnh cấm, điều gây ngạc nhiên cho các thành viên công ước.

Một số đại biểu cho biết Bắc Kinh thậm chí muốn có một nghị quyết mạnh hơn.

Trung Quốc hiện là thị trường ngà voi lớn nhất trên thế giới với ước tính cho thấy 70% hoạt động buôn bán trên thế giới diễn ra tại đây.

Ngà voi có thể bán tới giá 1.100 USD/kg tại Trung Quốc.

Chính phủ Trung Quốc công bố lệnh cấm vào hôm thứ Sáu.

Việc chế biến thương mại và bán ngà voi sẽ ngưng vào 31/03/2017, và tất cả doanh nghiệp đã đăng ký sau đó sẽ bị đóng cửa dần nhằm ngưng toàn bộ hoạt động của thị trường này vào cuối năm nay.

Tổ chức bảo vệ động thực vật WWF hoan nghênh tin mới nhất là gọi đó là một "tuyên bố lịch sử ... báo hiệu sự kết thúc của thị trường ngà voi hợp pháp chủ yếu trên thế giới và là cú hích lớn cho những nỗ lực quốc tế nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng săn bắn trộm voi ở châu Phi".

Việc gia tăng giết voi nhiều trong bảy năm qua khiến số lượng voi châu Phi giảm tới một phần ba.

****************************

Trung Quốc sẽ cấm kinh doanh ngà voi (RFI, 31/12/2016)

Hơn 500 bộ ngà voi từ Thổ Nhĩ Kỳ bị bắt giữ tại Hồng Kông, năm 2012. REUTERS/Bobby Yip

Trung Quốc sẽ cấm mọi hình thức kinh doanh và chế biến ngà voi tại nước này từ nay đến cuối năm 2017. Quyết định ngày 30/12/2016 của Bắc Kinh được các nhà bảo vệ voi châu Phi đánh giá là có thể "làm thay đổi tình hình".

Thông cáo của chính phủ Trung Quốc, được AFP trích dẫn, nêu rõ : "Để bảo vệ tốt hơn các loài voi và để đấu tranh chống nạn buôn lậu, Trung Quốc sẽ từng bước ngừng mọi hoạt động kinh doanh và chế biến ngà voi vì mục đích thương mại và đồ vật trang trí".

Theo Tân Hoa Xã, lệnh cấm hoàn toàn trên sẽ liên quan đến "34 doanh nghiệp chế biến ngà voi và 143 trung tâm thương mại, trong đó hàng chục cơ sở sẽ bị đóng cửa từ nay đến tháng 03/2017". Những cơ sở khác sẽ lần lượt được chia thành nhiều đợt khác nhau.

Vẫn theo thông cáo trên, Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục cho phép bán đầu giá đồ cổ từ ngà voi có "nguồn gốc chính đáng" và quá trình đấu giá sẽ được "giám sát chặt chẽ".

Thông báo trên của chính phủ là bước tiếp theo của quyết định được Trung Quốc đưa ra hồi tháng 03/2016 nhằm cấm mọi hình thức nhập khẩu ngà voi và các sản phẩm chế biến từ ngà voi được sở hữu sau năm 1975.

Ngà voi là sản phẩm rất được ưa chuộng tại Trung Quốc với giá bán có thể lên đến 1.050 euro/kg vì được cho là thể hiện vị trí xã hội và là một thần dược. Nhu cầu ngày càng tăng tại quốc gia châu Á này khiến hàng chục nghìn con voi châu Phi bị giết hại mỗi năm.

Theo nhiều tổ chức bảo vệ thiên nhiên, hơn 20.000 con voi đã bị giết chết để lấy ngà vào năm 2015. Hiện chỉ còn khoảng 415.000 con voi vẫn sống sót, theo thẩm định của Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên (World Wildlife Fund).

Tháng 06/2016, Hoa Kỳ, quốc gia tiêu thụ ngà voi bất hợp pháp lớn thứ hai trên thế giới, sau Trung Quốc, cũng thông báo cấm gần như hoàn toàn hoạt động kinh doanh ngà voi có xuất xứ từ châu Phi. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp ngoại lệ như đồ vật trang trí cổ làm từ ngà voi.

Thu Hằng