Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

21/11/2019

Mối đe dọa của Trung Quốc qua Huawei

Phạm Phú Khải

Hiện ti trong năm quc gia thuc "Năm mắt", chỉ có Úc là đã quyết đnh dt khoát cm hoàn toàn các thiết b ca Huawei cho công ngh 5G ca mình. Trước khi c Hoa Kỳ lit kê Huawei, và ZTE, vào danh sách nhng công ty nm trong s đen vào tháng 5 năm nay.

hoavi1 - Copie

Mối đe dọa của Trung Quốc qua Huawei

Ba quốc gia còn li, bao gm Tân Tây Lan, Canada và Anh quc vn chưa quyết đnh dt khoát. Lập trường ca Tân Tây Lan cho đến nay là tuy Huawei là "mt ri ro an ninh mng đáng k", và mc du được chia s các thông tin tình báo gia Năm Mt, quyết đnh sau cùng vn là ca Tân Tây Lan, và có th Huawei không b loại hoàn toàn nếu ri ro có th qun lý được. Tuy thế, vn chưa có quyết đnh nào sau cùng t Tân Tây Lan v Huawei.

Anh Quốc cũng thế. Trước đây dự đoán phi ch đến gn cui năm mi có quyết đnh. Nhưng vì lý do Brexit đưa đến s tê lit ca chính quyn và quc hi Anh dn đến s đình tr v quyết đnh đi vi Huawei. Bây gi phi ch sau cuc bu c toàn quc ngày 12 tháng 12. Ngay cả khi Boris Johnson có thng c thì thi gian thành lp ni các, chính ph và sp xếp nhân s vào các cơ quan hành pháp s phi di quyết đnh v Huawei sm nht là đu năm 2020.

Tương t, Canada ch mi bu li cui tháng 10 va qua. Justin Trudeau đã tái đắc c tuy ch nm chính quyn thiu s. Nhưng cũng cn thêm thi gian đ quyết đnh v s phn ca Huawei. Theo thăm dò ý kiến thì nửa dân s Canada cho biết rng s là mt li lm nếu đ cho Huawei tr thành mt tác nhân trng yếu cho nn công ngh ti, mc du đa s vn không ng h vic cm Huawei hoàn toàn.

[Bài viết ca Huong Le Thu, đăng trên Global Asia, và được phép đăng li trên The Strategist của Vin Chính sách Chiến lược Úc, trình bày một s chi tiết quan trng v an ninh mng và đa chính tr ca công ty Huawei đi vi các quc gia ti Đông Nam Á]

Chính sách bảo v ch quyn ca Úc

Trong trường hp Úc, chính quyn Úc đã chính thc công b quyết đnh cm Huawei vào ngày 23 tháng 8 năm 2018 chủ yếu vì an ninh mng, và qua đó an ninh quc gia. Bthông cáo báo chí viện dn lý do như sau : khi những người cung cp (vendor) có kh năng nhn ch th mt cách bt hp pháp t mt chính quyn nước ngoài mà có nhng xung khc vi lut pháp ca Úc, nó có th đưa đến ri ro tht bi trong vic bo v mng 5G t nhng truy cp hay can thip bt chính. Thông cáo báo chí này xuất phát t văn phòng ca B trưởng Truyn thông và Ngh thut Mitch Fifield và B trưởng Ngân kh Scott Morrison, đng thi là Quyn B trưởng Ni v (và sau đó vài hôm thì lên làm Th trướng, vì trong lúc đó xy ra s thách thức lãnh đạo đi vi Th tướng đương nhim Malcolm Turnbull).

Thật ra, người hoàn toàn đng đàng sau quyết đnh này là ông Turnbull. Sau khi t nhim, khi không còn là th tướng Úc na, ông Turnbull mmạnh m lên tiếng cũng như công khai chia s lp trường này vi Hoa Kỳ ln Anh quc vào nhiu dp khác nhau khi gp ông Donald Trump và bà Theresa May. Ông cũng khng khái trình bày quan điểm này ti các hi ngh ln, như Tương lai Á châu ti Nht vào ngày 31 tháng 5 năm nay. Ông Turnbull cho biết Úc là quc gia đu tiên quyết đnh như thế, không phi vì mt quc gia khác bo Úc phi làm thế, khoan nói đến các lý do bo h (protectionist reasons), nhưng vì đ bo v ch quyn và đ ngăn chn (hedge against) nhng tn tht có th đến trong thi đim luôn thay đi này.

Ông Turnbull hiểu rõ rng công ngh 5G là mạng liên kết ca mi th (Internet of things). Nó là nền tng ca k ngh t đng, xe hoc máy bay không người lái, ca mi s liên kết gia cá nhân và thc th trên bình din toàn cu, cũng n an ninh và quc phòng. Nhưng Trung Quc là quc gia đã xâm nhp nhiu nht vào các cơ quan chính quyn, các công ty k ngh cao cp và các trường đi hc và vin nghiên cu Úc trong thi gian qua, và trên khp thế gii. Hơn na, tuy Huawei hin nay có l chưa nguy him và chưa là mi đe da, nhưng nhng công ty Trung Quc đòi hi bi lut tình báo ca nước này là phi ng h và tr giúp chính quyn và các dch v tình báo ca h khi cn. Ông Turnbull khng đnh rng quyết đnh cm Huawei, cũng như thông qua luậcan thiệp nước ngoài (foreign inference) không phải là đ chng li Trung Quc, mà ch yếu là đ bo v ch quyn ca nước Úc.

Đe dọa là kh năng cng với ý đ

Mỗi chúng ta đu đi din vi đe da, và ri ro, mi ngày. mc đ ln hay nh. Mi công ty, ln hay nh, cũng như mi quc gia, đu đi din vi nhng đe da và ri ro hàng ngày.

Nhưng đe da (threat) và ri ro (risk) là gì, và khác nhau cho ?

Theo tự đin Oxford thì đe da là mt tuyên b vi ý đnh (răng đe) gây đau đn, vết thương, thit hi hoc các hành đng thù nghch khác lên nhng người khác đ tr thù vì nhng gì đã làm hoc không làm. Nó cũng có nghĩa con người hay cái gì đó có kh năng gây hư hi hoc nguy him. Còn ri ro là tình hung liên quan đến s đi din vi nguy him ; hoc kh năng mà nhng điu không hay hoc không mun xy ra ; hoc người hay vt được xem là mi đe da, hoc có th là ngun ca mi nguy him.

Định nghĩa ca Oxford nhn mnh s khác bit v kh năng và xác sut. Nhưng khi đc xong, nó có th làm cho chúng ta thêm bi ri.

Theo một bài viết vào tháng Tư năm 2010 ca tiến sĩ David Strachan-Morris, một chuyên gia v tình báo và an ninh, thì s khác bit gia đe da và ri ro được phân tích rõ ràng hơn.

Strachan-Morris định nghĩa như sau.

Một cách đơn giản, 'mối đe da' là mt chc năng v kh năng ca k thù, và ý đnh tiến hành các cuc tn công, trong khi 's ri ro' là mt chc năng v xác sut mà t chc ca bn s tham gia vào mt cuc tn công (có th là mt mc tiêu c tình hoc ch lm cho lầm thi gian) và tác hi mà mt cuc tn công như vy s gây ra. Đơn gin hơn na, ‘mi đe da’ = kh năng x (nhân vi) ý đnh, trong khi ‘ri ro’ = xác sut x tác hi.

[Bài này chỉ tp trung bàn v mi đe da]

Theo Gary Langham thì để đo lường mi đe da, thì ngoài yếu t là nó có hin thc và kh tín không, còn các yếu t quan trng khác na. Bao gồm :

Nguồn lc (resources) : đi th/k thù có đ ngun lc, như vt cht/liu và con người.

Khả năng : K năng, kiến thc và kh năng ca đi th.

Ý đồ : Đng cơ nào đ tn công ? Trong đây phi xem xét hành x trong quá kh cũng như hin ti đ có th lượng giá tương lai.

Tiền l : Có đe da tương t đã thành tng xy ra ? Khi nào, nơi nào và cách nào ?

Xác suất : Cơ hi đ mi đe da xy ra na là gì ?

Công thức này giúp chúng ta nhn đnh và đánh giá rõ hơn v mi đe da, nht là t phương Bc. Bắc ha.

Vài kết lun

Trong các quyết đnh v Huawei ca Úc cũng như đ ra và tu chính các lut can thip nước ngoài và tình báo, ông Turnbull tuy không nói thng ra, nhưng quan điểm ca ông v mi đe da ca Trung Quc là rõ ràng và dt khoát. Nghĩa là rt cao và không th chp nhn được.

Ông Turnbull nhấn mnh : "Điu quan trng nên nh là đe da là s kết hp gia kh năng và ý đnh/đ. Kh năng có th mt nhiu năm hay thế k mi phát trin được, nhưng ý đ có th thay đi trong mt nhp tim".

Ông Turnbull không thù ghét gì Trung Quốc. Con dâu ông là người Trung Quc. Ông là mt trong nhng người cp tiến nht còn li trong Đng Cp tiến (Liberal Party of Australia), luôn c võ cho chính sách đa văn hóa. Nhưng ông cũng rt thc tin (realist) và may mn có nhng người c vn am tường lch s và văn hóa Trung Quc, nhưJohn Garnaut, chẳng hạn, trước mi him ha và đe da mà Trung Quc đã th hin qua cách hành x ti Bin Đông và qua các hành đng đáng quan ngi ca h ngay trên đa bàn Úc.

Người Vit là mt trong nhng dân tc thu hiu Trung Quc hơn ai hết qua lch s my ngàn năm tiếp xúc. Người dân bình thường cũng hiu rõ mi đe da tim tàng xưa và nay, nht là khi th chế chính tr Trung Quc đang nm dưới s cai tr đc tài ca đng cng sn, và mt ông vua thi nay tên Tp Cn Bình. Mt s đng viên hay cu đng viên cng sn cũng lên tiếng cnh báo him ha này, như cu tướng Nguyễn Trng Vĩnh. Trong khi đó, người đng đu quc gia, sau hơn ba tháng xy ra v Bãi Tư Chính, ông Nguyn Phú Trng mới chính thđề ngh phân tích, d báo v tình hình Bin Đông.

Trời đt ơi, chuyn an ninh và đi s quc gia hàng đu mà ĐCSVN đối phó và gii quyết như thế sao ! By lâu nay ông Trng và lãnh đo hàng đu ca đng làm gì, nghĩ gì và có sách lược gì v Bin Đông nói riêng và an ninh quc phòng nói chung đi vi Trung Quc, mà người dân Vit Nam hoàn toàn không được biết gì c. Trong khi đó, nếu phân tích k lưỡng bng các công thc đ ngh trên ca Gary Langham và David Strachan-Morris thì him ha ca Trung Quc đi vi Vit Nam vượt xa hoàn toàn đi vi Úc hay các quc gia khác.

Phạm Phú Khải

Nguồn : VOA, 19/11/20219

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Phạm Phú Khải
Read 503 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)