 | Tổng quan: | 3636165 |
Những điểm đáng chú ý trong cuộc khủng hoảng Iran- Saudi Arabia (RFI, 15/11/2017)
Khu vực Trung Đông những ngày qua đang nóng lên với cuộc khủng hoảng được nhen nhóm từ vụ thủ tướng Lebanon, Saad Hariri, từ Saudi Arabia lên án Iran rồi bất ngờ thông báo từ chức. Lebanon chỉ là màn mới nhất trong cuộc tranh giành vị thế thống lĩnh giữa hai nước lớn trong vùng Vịnh : Iran và Saudi Arabia Sân đấu của cuộc đua tranh này không chỉ là Lebanon mà còn là Yémen, Iraq và Syria. Điểm lại 5 câu hỏi chủ chốt trong cuộc tranh giành ảnh hưởng đầy nguy hiểm này.
Quốc vương Saudi Arabia tiếp thủ tướng Lebanon từ nhiệm Saad Hariri, ngày 06/11/2017, tại Riyad. Saudi Press Agency/Handout via Reuters
1. Cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Iran và Saudi Arabia vẫn âm ỉ từ nhiều thập kỷ nay, tại sao căng thẳng bùng phát trở lại ?
Saudi Arabia, Vương quốc của Hồi Giáo Wahhabi, một hệ phái hà khắc trong Hồi Giáo Sunni, còn Cộng Hòa Hồi Giáo Iran theo hệ phái Shia. Hai cường quốc vùng Vịnh này năm 2016 đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với nhau cũng chỉ vì tranh giành ảnh hưởng. Cả hai cùng ủng hộ các phe đối địch nhau ở Lebanon, Iraq, Syria hay Yémen.
Bắt đầu từ hôm 4/11 vừa qua, căng thẳng giữa hai nước lại dấy lên với vụ thủ tướng Lebanon, Saad Hariri từ Riyad, thủ đô Saudi Arabia, đã lên tiếng tố cáo Iran can thiệp vào đất nước ông qua bàn tay của Hezbollah, phong trào theo hệ phái Hồi Giáo Shia được Tehran hậu thuẫn.
Căng thẳng được đẩy thêm một nấc mới khi hoàng tử kế vị Saudi Arabia, Mohammed ben Salmane tố cáo Iran đã tấn công Vương quốc ông, quy trách nhiệm cho Tehran trong vụ phe nổi loạn Houthis ở Yémen bắn một tên lửa và đã bị chặn ở gần Riyad. Téheran đã bác bỏ cáo buộc đồng thời đe dọa Riyad đừng đùa với lửa và hãy coi chừng "sức mạnh" của Iran.
2. Cuộc đối đầu giữa Saudi Arabia và Iran bắt nguồn từ đâu ?
Ngoài sự thù nghịch ăn vào trong máu giữa người Ba Tư và người Ả Rập, cuộc đua tranh giữa Ryad và Tehran đã trở nên kịch phát bởi cuộc cách mạng Hồi Giáo Iran năm 1979. Cuộc cách mạng này mang thông điệp giải phóng nhân dân nhưng đồng thời cả tâm lý chống Mỹ kịch liệt.
Vương quốc ả rập bảo thủ, một đồng minh thân thiết của Hoa Kỳ nhìn nhận sự kiện trên như là một mối đe doa đối với họ. Cần phải nhắc lại trong cuộc chiến tranh Iran-Iraq từ 1980 đến 1988, Riyad là một trong những nguồn cung cấp tài chính lớn cho chính phủ của Saddam Husein.
Cuộc chiến tranh vùng Vịnh năm 1991 đã làm Iraq bị suy yếu nhiều. "Saudi Arabia và Iran trở thành hai cường quốc chủ chốt trong khu vực và thế là họ lao vào cuộc tranh đua, trước tiên là để giành ảnh hưởng địa chính trị", nhà nghiên cứu Clément Therme, thuộc Viện Nghiên Cứu Chiến Lược (IISS) nhận định.
Ryad nhìn thấy ảnh hưởng ngày càng lớn của Iran trong cuộc chiến tranh tại Iraq và Syria cũng như việc Tehran theo đuổi chương trình tên lửa đạn đạo như là một mối đe dọa lớn đối với với an ninh của họ. Trong khi đó Iran luôn cảm thấy bị bao vây bởi các căn cứ quân sự Mỹ cùng kho vũ khí trên lãnh thổ của người láng giềng thù nghịch. Tehran luôn khẳng định chương trình phát triển tên lửa của họ chỉ mang tính phòng thủ.
3. Những yếu tố hoàn cảnh nào tạo điều kiện thuận lợi cho căng thẳng gia tăng ?
Chuyên gia Therme, dẫn lại cuộc chiến tại Iraq, Syria và Yémen nhận định : "Nguyên nhân gây căng thẳng đầu tiên hiện nay liên quan đến cuộc đối đầu có bàn tay trung gian của Iran và Saudi Arabia".
Còn theo ông Max Abrahms, giáo sư tại đại học Mỹ, Northeastern Boston, đồng thời là một chuyên gia về vấn đề an ninh quốc tế thì, cuộc tranh đua giữa Saudi Arabia và Iran trở nên rõ nét hơn với việc nhóm thánh chiến Nhà Nước Hồi Giáo bị suy yếu tại Iraq và Syria.
Chuyên gia này cho rằng cuộc tranh giành ảnh hương như vậy nhằm tập hợp các đồng minh ở Trung Đông, chia nhau phe phái.
Trong khi đó chuyên gia Therme nhận định : "việc ông Donald Trump lên lãnh đạo Hoa Kỳ đã giải phóng năng lượng chống Iran trên bán đảo Ả rập, bởi Washington dốc lòng dốc sức vì đồng minh Saudi Arabia và chống Iran". Đó là một lập trường dứt khoát khắc hẳn với chủ trương của chính quyền Barack Obama đã được đánh dấu bằng việc ký thỏa thuận lịch sử về hạt nhân Iran.
Thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 được Tehran coi là một thắng lợi ngoại giao lớn giúp họ cải thiện quan hệ với phương Tây và Mỹ. Nhưng các vương quốc Ả Rập lại nhìn nhận nếu quan hệ Tehran và Washington ấm lên thì chắc hẳn mối quan hệ ưu ái của Mỹ giành cho họ sẽ có vấn đề.
4. Sự chia rẽ giữa hệ phái Hồi Giáo Shia và Sunni đóng vai trò như thế nào ?
Những căng thẳng tôn giáo trong vùng nổi lên là tham số chính của sự đối địch Iran - Saudi Arabia, nhất là kể từ sau cuộc xâm lăng của Mỹ vào Iraq năm 2003 dẫn đến việc người theo Shia nắm quyền ở Baghdad. Nhưng vấn đề chia rẽ tôn giáo này đặc biệt nổi cộm từ sau các cuộc nổi dậy mùa xuân Ả rập năm 2011.
Nhà nghiên cứu Therme nhận xét : "Các quốc gia Ả Rập trở nên mong manh, suy yếu và Iran thì được xác định như là mối đe dọa chính đến sự ổn định trong vùng". Tehran đã tỏ sự ủng hộ các đòi hỏi của những người theo hệ phái Shia trong các vương quốc vùng Vịnh.
Saudi Arabia sẽ cố gắng dùng vụ bắn tên lửa từ Yémen vừa qua để huy động sự ủng hộ thêm các trừng phạt đối với chương trình tên lửa đạn đạo của Iran. Tuy nhiên việc nổ ra xung đột khu vực ở quy mô rộng hơn giờ vẫn còn là điều ít có khả năng xảy, nhà phân tích chính trị Graham Griffith nhận định.
Theo chuyên gia Therme, nguy cơ leo thang có vẻ như đã bị giảm bớt hai nước vẫn còn sợ chiến tranh xảy ra. Iran đã từng có những kinh nghiệm đau đớn về cuộc chiến tranh với Iraq. Saudi Arabia thì đã bị sa lầy khi nhảy vào Yémen từ hồi tháng 3 năm 2015 dẫn đầu một liên minh quân sự để ngăn chặn quân nổi dậy Houthis.
Hơn nữa giới quan sát cũng nhận thấy khẩu khí của Saudi Arabia cho thấy họ không hẳn đã muốn chiến tranh. Thế nhưng tinh thần dân tộc chủ nghĩa có thể sẽ là một công cụ để hoàng tử kế vị củng cố thêm vị thế.
5. Câu hỏi được đặt ra lúc này là liệu cuộc khủng hoảng có dẫn tới một cuộc xung đột mở giữa Iran và Saudi Arabia ?
Quả thực đây là một vùng bị chia rẽ sâu sắc và được vũ trang nhiều nhất. Trung Đông luôn được ví như thùng thuốc súng và tình hình ở đây đang trở nên nguy hại hơn bao giờ.
Tuy vậy, nhìn vào mối tương quan sức mạnh, Iran vẫn ỏ thế yếu hơn Saudi Arabia. Iran có quân đội hùng hậu hàng trăm nghìn quân, nhưng không có phương tiện khí tài quân sự công nghệ cao.
Trái với Iran, Saudi Arabia có những thiết bị quân sự đời mới nhất, nhưng họ chỉ có khả năng triển khai được vài chục nghìn quân. Ý thức được tình trạng đó, Iran sẽ phải làm tất cả để cố gắng tránh né đối đầu trực diện với Saudi Arabia.
Một cuộc chiến tranh mở giữa nước Cộng Hòa Hồi Giáo Shia và Vương Quốc Hồi Giáo Wahhabi đến giai đoạn này vẫn có ít khả năng xảy ra.
(Tổng hợp từ AFP)
**********************
Lebanon, chiếc máy bay không người lái (RFI, 15/11/2017)
Nước Pháp, với quan hệ chặt chẽ với mọi tác nhân trong khu vực Trung Đông, tìm cách "đem" thủ tướng Lebanon Saad Hariri về nước. Tuy nhiên, khả năng của Paris có giới hạn trong lúc Lebanon như con tàu bay không người điều khiển.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (phải) tiếp bộ trưởng ngoại giao Lebanon Gebran Bassil, tại Paris ngày 14/11/2017 nhằm tìm lối thoát cho cuộc khủng hoảng Trung Đông. Reuters/Francois Mori
Sau Libya, khí hậu và hạt nhân Iran, nước Pháp một lần nữa lên tuyến đầu với một hồ sơ nóng bỏng Lebanon. Tổng thống Emmanuel Macron, sau khi đích thân gặp thái tử nối ngôi Saudi Arabia, tiếp ngoại trưởng Lebanon tại điện Elysée chiều thứ Ba và qua hôm nay (15/11), ngoại trưởng Pháp bay sang Iran. Theo tuyên bố của ngoại trưởng Lebanon, Gebran Bassil, thủ tướng Saad Hariri đang ở trong hoàn cảnh "không rõ ràng, không bình thường".
Sự kiện thủ tướng Lebanon Saad Hariri tuyên bố từ chức gây ra nhiều bình luận, đồn đoán, nào là Hariri bị Ryad bắt cóc, Israel sắp tấn công… Tổ chức Hezbollah-Lebanon thì cho rằng Saudi Arabia đứng sau vụ khủng hoảng này.
Căng thẳng với Iran và Hezbollah
Theo AFP, điều chắc chắn là Saudi Arabia Sunni, ủng hộ Saad Hariri, và Iran Shia, bảo trợ cho Hezbollah-Lebanon, đang tranh giành ảnh hưởng qua những cuộc khủng hoảng trong vùng từ Syria cho đến Yemen.
Do vậy, Hezbollah tố cáo Saudi Arabia tìm cách can thiệp vào Lebanon không phải là thiếu cơ sở. Vấn đề là tổ chức võ trang Shia này nhận vũ khí của Iran và sát cánh với "tình nguyện quân" Iran tiếp tay với chế độ Damas.
Xem xét động cơ thúc đẩy thủ tướng Saad Hariri bỏ nhiệm sở có thể giúp hiểu được phần nào tình trạng bế tắc ở Lebanon.
Cách nay đúng một năm, khi nhận lời mời làm thủ tướng Lebanon, doanh nhân trẻ tuổi này, theo đạo Hồi hệ phái Sunni, chấp nhận bỏ Riyad về Beyrouth. Ông cũng chấp nhận trả giá "hòa giải" với Hezbollah, tổ chức bị tình nghi ám sát thân phụ của ông, Rafic Hariri, tháng 02/2005, lúc đó là thủ tướng Lebanon, bạn thân của tổng thống Pháp Jacques Chirac.
Tuy nhiên, sự hy sinh của Saad Hariri không đem lại kết quả mong muốn cho Lebanon. Chiến tranh Syria đã vô tình đặt "Thụy sĩ của Địa Trung Hải" ra ngoài ống kính truyền hình thế giới. Công cuộc tái thiết trì trệ, quốc tế chỉ ủng hộ yếu ớt, Riyad cũng phớt lờ đồng minh, trong khi kinh tế Lebanon biểu hiện nhiều dấu hiệu "khủng hoảng cấu trúc", hệ quả của tình trạng tham ô bất trị, theo nhận định của Peter Harling, một chuyên gia về Trung Đông.
Rất có thể thủ tướng Lebanon đánh lá bài báo động để thúc đẩy công luận chú ý hơn về tình hình Lebanon. Đối với Riyad, chiến thuật này có lợi theo nghĩa sẽ gây sức ép lên tổ chức Hezbollah càng ngày càng nguy hiểm : Tích trữ vũ khí và hỗ trợ cho các nhóm dân quân Shia khắp khu vực.
Mỹ và Israel cũng đang gia tăng áp lực lên Iran và Hezbollah Lebanon. Tình thế này, theo Peter Harling (Le Monde 15/11/2017) có thể đưa Lebanon vào một cuộc chiến tranh mới vì Iran không bao giờ hy sinh Hezbollah.
Giới hạn thiệt hại
Trong tình hình dầu sôi lửa bỏng này, nước Pháp của Emmanuel Macron lên tuyến đầu. Theo phân tích của chuyên gia Denis Bauchard, thuộc Viện quan hệ quốc tế IFRI, khác với Washington, Paris có thể đối thoại với tất cả mọi phe kể cả phe Shia.
Nước Pháp phải dấn thân một phần vì bổn phận lịch sử với Lebanon, một phần vì Lebanon biết trông cậy vào ai ? Chính sách của Donald Trump như thế nào ? Ở Châu Âu, Anh Quốc đang bối rối vì Brexit, Đức Quốc cũng phân tâm vì nội tình chính trị chưa giải quyết xong.
Giáo sư chính trị Ziad Majed, người Pháp gốc Lebanon, giảng dạy tại đại học Mỹ ở Paris tỏ ra lạc quan hơn cho rằng Paris có thể trợ giúp làm giảm bớt thiệt hại trong khi chờ đợi một giải pháp lâu dài. Giải pháp đó đến từ Washington.
Trong khi chờ đợi, người dân địa phương hy vọng chiếc tàu bay Lebanon, dù thiếu phi công, sẽ hạ cánh bình yên. Với điều kiện, không bị trúng tên lửa của Israel.
Tú Anh
***********************
Lebanon : Liên Hiệp Châu Âu phản đối mọi "can thiệp" từ bên ngoài (RFI, 14/11/2017)
Liên Hiệp Châu Âu ngày 13/11/2011, qua lời đại diện ngoại giao, Federica Mogherini, đã cảnh cáo mọi ý đồ "can thiệp của ngoại bang" vào Lebanon, đang trong tình trạng rối loạn, sau vụ từ chức đột ngột của thủ tướng Saad Hariri. Lebanon đang bị kẹt trong cuộc đọ sức giữa Iran và Saudi Arabia.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian và lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu, bà Federica Mogherini tại Bruxelles, ngày 13/11/2017. Reuters/Yves Herman
Bà Mogherini nhấn mạnh rằng không nên du nhập vào Lebanon "các tranh chấp, động lực, căng thẳng" đang khuấy động khu vực. Theo bà, tất cả các yếu tố đó nên ở ngoài Lebanon.
Thủ tướng Lebanon Saad Hariri đã bất ngờ từ chức hôm thứ Bảy 04/11 vừa qua, và thông tin đó được loan báo từ Saudi Arabia. Giới quan sát xem đây là một giai đoạn mới của trong cuộc chiến tranh lạnh giữa Saudi Arabia và Iran, đang tranh giành ảnh hưởng ỏ Lebanon.
Trước lúc bà Mogherini phát biểu, hai ngoại trưởng Pháp, Đức, cũng nhấn mạnh trên sự cần thiết của việc nước ngoài không can thiệp vào Lebanon, và bày tỏ quan ngại về nguy cơ cuộc đối đầu chính trị hiện nay dẫn đến đối đầu quân sự.
Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel còn kêu gọi thủ tướng Saad Hariri trở lại Beyrouth, kêu gọi Lebanon nên hòa giải, không để biến thành "món đồ chơi’ của... Syria, Saudi Arabia hay nước khác".
Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian cũng cho biết là Pháp "rất lo ngại" cho sự ổn định và toàn vẹn lãnh thổ của Lebanon. Theo ông, muốn đạt một giải pháp chính trị ở Lebanon, thì lãnh đạo tại quốc gia phải được hoàn toàn tự do hành động và việc không can thiệp từ ngoài phải là một nguyên tắc cơ bản.
Riêng thủ tướng từ nhiệm Saad Hariri, trả lời đài truyền hình Lebanon Future TV, hôm Chủ nhật 12/11, cho biết là ông sẽ trở về Beyrouth, nhưng không nói rõ lúc nào.
Mai Vân
Iran sắp hoàn thành hệ thống phòng thủ chống tên lửa (RFI, 03/09/2017)
Tư lệnh đặc trách về hệ thống phòng không Iran, tướng Farzad Esmaili ngày 03/09/2017 thông báo "toàn bộ hệ thống đã hoàn tất và đang trong tiến trình thử nghiệm". Bavar - 373 có khả năng chận tên lửa tương tự như S-300 của Nga. Giới phân tích lo ngại, tuyên bố nói trên càng làm dấy lên nghi kỵ của Washington với Tehran.
Quốc Hội Iran tháng 08/2017 bỏ phiếu tăng ngân sách phát triển tên lửa - Nazanin Tabatabaee Yazdi/TIMA via Reuters
Đài truyền hình Nhà nước Iran trích dẫn lời tướng Esmaili cho biết, hệ thống phòng thủ bắn chận tên lửa Bavar -373 hoàn toàn do công nghệ Iran chế tạo và sẽ được cung cấp cho quân đội trước tháng 03/2018. Tehran dự trù sử dụng lá chắn chống tên lửa đời mới này song song với hệ thống phòng thủ vốn đã có, thuộc lớp S-300 do Nga cung cấp.
Theo AFP, Iran bắt đầu triển khai dự án Bavar -373 vào năm 2010 khi Nga, dưới áp lực của cộng đồng quốc tế, tạm hoãn hợp đồng đã được ký kết ba năm trước đó với Tehran.
Sau tháng 07/2015 khi Iran đạt được thỏa thuật với 6 cường quốc thế giới về chương trình hạt nhân dân sự, Matxcơva đã cho phép xuất khẩu trở lại tên lửa chống tên lửa S-300.
Tin Iran sắp trang bị hệ thống phòng thủ mới được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Tehran và Washington gia tăng. Để trả đũa chính quyền Trump tăng cường các biện pháp trừng phạt Iran, Quốc Hội Iran giữa tháng 8/2017 đồng ý tăng ngân sách phát triển các chương trình đạn đạo.
RFI tiếng Việt
*********************
Quân đội Syria kiểm soát trục đường chiến lược Damascus - Aleppo (RFI, 03/09/2017)
Hôm 02/09/2017, quân đội Syria và các đồng minh đã đánh đuổi được các chiến binh của tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo ra khỏi phần lớn lãnh thổ tình Hama, ở miền trung. Thắng lợi này cho phép quân đội Syria kiểm soát được hoàn toàn trục đường chiến lược nối liền thủ đô Damascus với thành phố Aleppo ở phía tây bắc.
Xe tăng quân đội Syria, tại Fleita, ngày 02/08/2017 - Reuters/Omar Sanadiki
Paul Khalifeh, thông tín viên trong khu vực cho biết thêm thông tin :
"Thành phố Akeyrbat, nằm trên sa mạc ở phía đông tỉnh Hama vốn là cứ địa chủ chốt của quân thánh chiến trong vùng miền trung Syria. Khoảng 1500 chiến binh thuộc tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo – Daesh - đã cố thủ ở đây, khống chế con đường chiến lược Ithriya, trục lộ duy nhất nối liền Damascus với Aleppo.
Hôm qua, quân đội Syria và các đồng minh, với sự hỗ trợ của trực thăng và chiến đấu cơ Nga, đã chiếm được nơi đây.
Sau thất bại này, tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo không còn có sự hiện diện đáng kể tại tỉnh Hama ở miền trung nữa. Từ ba năm qua, Daesh đã chiếm giữ phía đông tỉnh này.
Khi chiếm lại được Hama, quân đội Syria có thể bảo đảm an toàn cho phía sau các đơn vị đang tham gia vào một chiến dịch lớn, tấn công tỉnh Deir Ezzor, ở phía đông. Theo bộ Quốc Phòng Nga, cánh quân tiền phương của các đơn vị này, từ thành phố Sokhna, đã tiến được vào tỉnh Deir Ezzor.
Như vậy, ở miền trung Syria, chỉ còn mỗi một ổ quân thánh chiến rộng khoảng 2000 cây số và hoàn toàn bị bao vây".
RFI tiếng Việt
Trận chiến Mosul đến hồi kết thúc (VOA, 02/07/2017)
Bên ngoài văn phòng một tướng lãnh, Raith al-Shababi, một binh sĩ thuộc Lực lượng Đặc biệt Iraq đang lướt qua Facebook.
Đền cổ al-Nuri báu vật của Mosul bị Nhà nước Hồi giáo tàn phá. Ảnh chụp ngày 30/6/2017.
"Đây là em tôi", al-Shababi nói, và cho một phóng viên xem hình một thiếu niên mặc sơ-mi trắng, vẻ mặt trầm tư, nghiêm nghị.
"Daesh", al-Shababi giải thích, đưa ngón tay lên đầu như một khẩu súng. "Bùm, bùm". Các phần tử hiếu chiến Nhà nước Hồi giáo bắn chết em của al-Shababi lúc mới 21 tuổi.
Trong khi chờ các tướng lãnh cùng đi chào mừng chiến thắng trong Cổ thành Mosul, al-Shababi nói hiện chưa hoàn toàn chiếm được Mosul, nhưng trận chiến gần chấm dứt.
Tuy nhiên những thiệt hại, mất mát trong 8 tháng giao tranh, 3 năm dưới sự cai trị của Nhà nước Hồi giáo tại Mosul, và hơn một thập niên chịu sự tấn công thường xuyên của các phần tử cực đoan, làm cho việc chiến thắng buồn nhiều hơn là vui.
"Chúng tôi đã thắng, nhưng hãy nhìn quanh đây", Đại tá Saaed Badeer Katam, thuộc Tiểu đoàn Lực lượng Đặc biệt Najaf nói "Tất cả đều bị phá hủy".
Ngay cả Đền al-Nuri, nơi phái đoàn đến tham quan, là một nơi hoang tàn đổ nát, với tòa tháp biểu tượng bị đốn ngả và nơi thờ phượng bị phá hủy. Abu-Bakar al-Baghdadi tự xưng là "Caliph" của Nhà nước Hồi giáo tại ngôi đền này vào năm 2014. Ba năm sau Nhà nước Hồi giáo phá hủy ngôi đền, dường như để hạ thấp chiến thắng của lực lượng Iraq tại Mosul.
Rời khỏi chiến trường, Đại tá Katam nói ông không để ý đến việc tuyên bố thắng lợi trước khi giao tranh chấm dứt. Trong lúc ông nói, các cuộc không kích nhắm vào các mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo đang tiếp tục, và các phần tử hiếu chiến bắn súng cối và bắn sẻ. Binh sĩ chiến đấu để giành lại từng ngôi nhà, và các gia đình tiếp tục trốn khỏi vùng giao tranh.
Đại tá Katam cho nổ các quả bom tự chế nằm rải rác trên các đường phố của Cổ thành Mosul vừa được chiếm lại. Các loại mìn bẩy tự chế này được giấu trong các đống đổ nát và ngay cả trong đồ chơi trẻ em.
Các tòa nhà trong khu vực bị phá hủy và bỏ hoang, và xác các phần tử hiếu chiến thối rữa trên đường phố. Dưới các đống đổ nát là xác các gia đình bị giết khi nhà cửa sụp đổ trong các cuộc không kích, đôi khi những người này bị chôn sống trong nhà.
"Tôi mất 25 người bạn trong trận chiến Mosul, Kaisar, 28 tuổi, một chiến binh thuộc Lực lượng Đặc biệt Iraq nói. Khi được hỏi ông có vui mừng vì chiến thắng không, ông Kaisar trả lời "Tôi rất mệt và chỉ muốn về nhà".
Đối với các binh sĩ Iraq, về nhà chỉ là để nghỉ xả hơi, nhưng không phải là chấm dứt chiến tranh.
Các phần tử hiếu chiến tiếp tục ẩn núp trong những lãnh thổ do Iraq kiểm soát, sẵn sàng tấn công trở lại. Nhà nước Hồi giáo vẫn còn chiếm giữ nhiều nơi tại Iraq, bao gồm một phần tỉnh Anbar, Hawija và thành phố chiến lược Tal Afar, theo lời Đại tá Katam.
"Các cuộc hành quân sẽ tiếp tục cho đến khi Nhà nước Hồi giáo tan rã", ông nói.
Tal Afar đã bị các chiến binh Đơn vị Động viên Nhân dân hay Hashd Shaaby bao vây kể từ năm ngoái, dù việc tiến chiếm chưa bắt đầu.
Và địa hình chung quanh Tal Afar quá hiểm trở nên khó kiểm soát hoàn toàn, đại tá Katam nói. Các phần tử hiếu chiến trốn khỏi những khu vực khác sẽ cuối cùng rút về thành phố này nếu có thể được.
Đại tá Katam nói "Nơi cuối cùng chúng tôi chiến đấu sẽ là Tal Afar. Và ở đây các phần tử hiếu chiến sẽ chiến đấu cho đến chết".
"Những tổ nằm vùng" tại Mosul do Iraq kiểm soát đã mở những cuộc tấn công. Tuần trước ba tay đánh bom tự sát nhằm vào những mục tiêu phía đông Mosul, giết và làm bị thương nhiều người trong một khu chợ.
Trước đây trong tuần, khoảng từ 40 đến 50 phần tử hiếu chiến, được biết ẩn núp trong một khu công nghiệp bỏ hoang, tràn ngập hai khu vực tại tây Mosul trong một nỗ lực đánh lạc hướng các lực lượng Iraq trong trận chiến chiếm lại Cổ thành Mosul.
Trung sĩ Mahmoud Mohammad thuộc Sư đoàn 9 bộ binh Iraq nói "Các phần tử hiếu chiến nghĩ là lực lượng Iraq sẽ rời Cổ thành Mosul để một số phần tử hiếu chiến khác có thể trốn thoát".
Các binh sĩ Lực lượng Đặc biệt và Quân đội Iraq giết tất cả những phần tử hiếu chiến, ông nói, và chỉ cho chúng tôi thấy vết máu trên sàn một ngôi nhà. Máu vẫn chưa khô, và hai vỏ đạn nằm trên sàn nhà. Ông Mohammad nghĩ đây là một vụ xử tử hai người của Nhà nước Hồi giáo.
Những người láng giềng trở lại nói là tình trạng hổn loạn xảy ra khi Nhà nước Hồi giáo xuất hiện tại khu vực do Iraq kiểm soát kể từ giữa tháng 4. Các gia đình bị tan lạc khi mọi người hoảng sợ chạy tán loại khi họ thấy những bộ râu rậm và những bộ quần áo truyền thống. Họ không biết có ai bị giết hay không.
Tuy nhiên, các binh sĩ và thường dân đồng ý là có nhiều tổ nằm vùng đang ẩn núp đâu đây tại Mosul và những cuộc tấn công còn lâu mới chấm dứt.
Ông Mohammad, 31 tuổi, cha của 7 đứa con sống tại Tenek, một trong những khu vực bị Nhà nước Hồi giáo chiếm trong một thời gian ngắn trước đây trong tuần nói "Dĩ nhiên chúng tôi luôn luôn sợ hãi, nhưng chúng tôi đi đâu bây giờ ?"
Heather Murdock
*******************
Ngày 29/6, sau nhiều tháng giao tranh dữ dội và Mỹ tiến hành các cuộc không kích nhằm vào IS, các lực lượng Iraq cho biết họ đang trên đà quét sạch các tay súng IS khỏi thành trì cuối cùng của chúng ở Mosul. Các quan chức Iraq tuyên bố vương quốc Hồi giáo (IS) đã bị xóa sổ.
Phát biểu trên đài truyền hình quốc gia sau khi các binh lính Iraq chiếm giữ được một ngôi đền có ý nghĩa quan trọng và mang tính biểu tượng tại thành phố cổ Mosul, một viên tướng của Iraq nói : "Nhà nước mà chúng tưởng tượng ra đã bị xóa sổ". Tại Syria, các tay súng đối lập Syria được Mỹ hậu thuẫn đã nhanh chóng tràn vào thành phố Raqqa ở phía đông. Đây là một thủ phủ khác của cái mà IS tự nhận là "vương quốc" của chúng.
Cảnh đổ nát do chiến sự tại Thành cổ phía tây Mosul ngày 30/6. Ảnh : AFP/TTXVN
Như vậy, với việc thất thủ tại hai thành phố trọng điểm ở Syria và Iraq, IS hiện mất phần lớn lãnh thổ mà chúng chiếm giữ. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc IS hoặc các hành động bạo lực của chúng sẽ chấm dứt. Việc mất phần lớn lãnh thổ ở Syria và Iraq khiến cho tuyến đường để các tay súng thánh chiến nước ngoài tới vương quốc tự xưng của IS bị thu hẹp lại, song nhóm này vẫn có khả năng chiêu mộ nhân lực, tích lũy vũ khí, gây quỹ thông qua các hoạt động ăn cắp và tống tiền, đồng thời kích động những người đồng cảm với chúng tiến hành các cuộc tấn công ở nước ngoài.
Trong những tháng gần đây, IS luôn nhanh chóng thừa nhận rằng chúng chính là thủ phạm gây ra một loạt vụ tấn công nhằm vào người dân Châu Âu, đặc biệt là tại Anh và Pháp. Ngày 22/3, một kẻ đã lái xe đâm vào những người đang đi bộ trên Cầu Westminster ở London, làm 5 người bị thiệt mạng. Lực lượng an ninh của Anh đã nổ súng tiêu diệt tên này khi hắn đang tìm cách đột nhập vào tòa nhà Quốc hội Anh.
Hai tháng sau, một kẻ đánh bom liều chết đã giết hại 22 người trong một cuộc tấn công nhằm vào một buổi hòa nhạc ở Manchester. Ngày 3/6, ba kẻ sát nhân đã lái một chiếc xe tải trắng chạy ngang qua Cầu London đâm vào những người đi bộ. Sau đó chúng ta khỏi xe, cầm dao đâm vào những người ở Chợ Borough gần đó. Những kẻ tấn công này đã giết chết 8 người và làm bị thương hàng chục người khác trước khi chúng bị cảnh sát bắn gục.
IS đã tìm cách điều chỉnh trước những tổn thất của chúng tại Iraq và Syria, cũng như trước khả năng chúng sẽ bị mất những thủ lĩnh hàng đầu. Giữa tháng 6/2017, các quan chức Nga cho biết họ tin rằng lực lượng quân sự Nga đã giết chết tên Abu Bakr al-Baghdadi, thủ lĩnh của IS, trong một cuộc không kích nhằm vào buổi tụ họp của các thủ lĩnh thánh chiến bên ngoài Raqqa. Sự việc này chưa được kiểm chứng, và tên Baghdadi trước đây cũng từng bị nhầm là đã bị giết chết. Tuy nhiên, giao tranh liên tiếp và các vụ tấn công mới đã nêu bật một thực tế là IS hẳn đã có các kế hoạch để đối phó với việc chúng bị mất các thủ lĩnh cấp cao.
Trên thực tế, rõ ràng là IS đã áp dụng các biện pháp của một tổ chức thánh chiến không có người lãnh đạo - một chiến lược mà mạng lưới khủng bố al-Qaeda đã thử áp dụng nhưng không đạt nhiều thành công. Trong hơn một năm qua, IS đã kích động những kẻ tấn công theo kiểu "con sói đơn độc" nhân danh IS, đặc biệt là ở phương Tây. Những nhân vật bị cực đoan hóa này thực hiện đúng theo lời kêu gọi của các thủ lĩnh IS, đó là sử dụng bất kỳ công cụ nào mà chúng có - từ xe tải, ô tô, dao và rìu - để thực hiện các vụ tấn công nhằm gây thanh thế cho chúng.
Mặc dù IS đã tổ chức các cuộc tấn công mà đòi hỏi phải cần nhiều tháng huấn luyện và lên kế hoạch, chẳng hạn như vụ tấn công có phối hợp hồi tháng 11/2015 ở trung tâm Paris làm chết 130 người, song hiện giờ tổ chức này đã từng bước hướng tới việc thực hiện các vụ tấn công hợp tác lỏng lẻo và đôi khi bột phát do những kẻ tự cấp tiến hóa gây ra.
Những cuộc tấn công này giúp các thủ lĩnh của IS tạo được ảo tương về sức mạnh để bù lại những tổn thất của chúng trên chiến trường. Cũng có dấu hiệu rằng IS sẽ đảo ngược mục đích ban đầu của chúng là cuộc nổi dậy thánh chiến, hướng tới các cuộc tấn công quy mô lớn và nhỏ, gây hoang mang lo sợ nhưng không giúp gì chúng trong việc nắm giữ quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ ở Iraq và Syria.
Khó có thể kết luận rằng việc bị mất lãnh thổ sẽ khiến IS suy yếu và làm cho các hoạt động của chúng bị thất bại. Một loạt tay súng từng được đào tạo và chiến đấu sát cánh với IS ở Iraq và Syria đã trở lại Châu Âu, và hiện có khả năng đào tại lại cũng như cực đoan hóa những người khác. Các thủ lĩnh IS nhận ra rằng chúng đã bị mất Mosul và Raqqa. Nhưng bằng cách dựa vào các cuộc tấn công của những "con sói đơn độc", IS có thể vươn tầm với rộng hơn. Và từ đó, chúng tiếp tục gieo rắc nỗi sợ hãi, cho dù vương quốc mà chúng tự tạo ra có vỡ vụn.
TTXVN
Syria đang chuẩn bị một cuộc tấn công hóa học mới ? (VOA, 27/06/2017)
Hoa Kỳ cho biết đã xác định những sự "chuẩn bị có thể có" của các lực lượng chính phủ Syria nhằm thực hiện một cuộc tấn công hóa học mới, tương tự như cuộc tấn công hồi tháng Tư tại miền Bắc Syria, đã khiến Hoa Kỳ phản ứng bằng một đợt không kích.
Nạn nhân của cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học nằm la liệt trên mặt đất ở Khan Sheikhoun, tại tỉnh Idlib, ở miền Bắc Syria, ngày 4/4/2017. (Ảnh của Alaa Alyousef-AP)
Một tuyên bố do phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sean Spicer đưa ra vào khuya thứ Hai cảnh cáo Tổng Thống Syria Bashar al-Assad rằng nếu chính quyền Syria thực hiện thêm một cuộc tấn công hóa học nữa, thì "cá nhân ông Assad và quân đội của ông sẽ phải trả một cái giá rất đắt".
Không có thông tin nào cụ thể hoặc chứng cớ nào được trưng ra về những sự chuẩn bị mà Syria bị cáo buộc là đang tiến hành.
Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley viết trên trang Twitter rằng bất cứ cuộc tấn công nào khác nhắm vào thường dân "sẽ bị quy lỗi cho ông Assad, nhưng cũng sẽ quy lỗi cho Nga và Iran, là hai nước đã hậu thuẫn cho ông Assad để ông sát hại nhân dân của chính ông".
Nga và Iran là hai nước chính hậu thuẫn cho ông Assad, hai nước này yểm trợ quân sự cho chính quyền Syria trong cuộc chiến phức tạp chống lại thành phần nổi dậy và các phần tử chủ chiến Nhà Nước Hồi giáo.
Cuộc tấn công ngày 4/4 vào thị trấn Khan Sheikhoun do phe đối lập kiểm soát đã giết chết hơn 80 người. Tài liệu phân tích của chính phủ Pháp phát hiện khí độc sarin đã được dùng cùng với một hóa chất phụ được biết là hexamine, và quá trình chế tạo này cũng đã được sử dụng cho một cuộc tấn công hóa học năm 2013, bị quy cho chính quyền Syria.
Các cuộc không kích của Hoa Kỳ tấn công một căn cứ không quân Syria được biết là nơi xuất phát của các vũ khí hóa học.
Trong một cuộc phỏng vấn hôm 27/6 với Sky News, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Michael Fallon nói chính phủ của ông sẽ hậu thuẫn cho một cuộc tấn công tương tự, và ông dự định sẽ bàn về tình hình với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis trong một cuộc họp ở Bruxelles vào ngày thứ Năm sắp tới.
Ông Fallon nói :
"Chúng tôi triệt để hậu thuẫn cuộc tấn công mới nhất đã phá hủy nhiều máy bay và những hỗ trợ cần thiết để chế độ Syria thả vũ khí hóa học, và nếu Hoa Kỳ đang cân nhắc một cuộc tấn công tương tự, thì chúng tôi cũng sẽ hậu thuẫn hành động đó".
Nhà phân tích Anthony Billingsley thuộc Đại học New South Wales, Úc, nói với VOA rằng ông lo ngại vụ bắn một phản lực cơ Syria, khiến Nga đe dọa sẽ coi máy bay của liên minh do Mỹ lãnh đạo là máy bay thù địch, thì một cuộc tấn công trả đũa khác có thể "nguy hiểm hơn nhiều".
********************
Mỹ cảnh báo Syria về 'mưu toan' tấn công hóa học (BBC, 27/06/2017)
Hoa Kỳ loan báo họ xác định được Syria "mưu toan chuẩn bị" cho một cuộc tấn công vũ khí hóa học khác và đưa ra cảnh cáo mạnh mẽ đối với chính phủ nước này.
Mỹ phóng tên lửa hành trình nhắm vào căn cứ không quân Syria vào tháng 4/2017
Nhà Trắng cho biết các hoạt động này tương tự như các hoạt động được tiến hành trước vụ nghi là tấn công hóa học hồi tháng Tư.
Hàng chục người đã thiệt mạng trong vụ tấn công này, khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh không kích nhắm vào một căn cứ không quân Syria.
Tuyên bố của Hoa Kỳ cảnh báo Tổng thống Bashar al-Assad sẽ phải "trả giá rất đắt" nếu một cuộc tấn công khác xảy ra.
Tuyên bố nói rằng "một cuộc tấn công vũ khí hóa học khác của chế độ Assad" có khả năng dẫn đến "việc thảm sát hàng loạt thường dân".
"Quân đội Hoa Kỳ hiện diện ở Syria nhằm loại trừ IS khỏi Iraq và Syria. Nếu ông Assad tiến hành một vụ tấn công giết người hàng loạt khác bằng vũ khí hóa học, ông và quân đội của ông sẽ phải trả giá rất đắt".
Giới chức ngoại giao và quốc phòng Mỹ ngạc nhiên trước tuyên bố của Nhà Trắng và cho hay vấn đề này không được thảo luận trước với các cơ quan an ninh quốc gia, truyền thông Mỹ tường thuật.
Tướng Iraq : Chiến sự ở Mosul sắp kết thúc (VOA, 26/06/2017)
Trận chiến để chiếm quyền kiểm soát toàn bộ thành phố Mosul từ tay quân Nhà nước Hồi giáo sẽ kết thúc trong một vài ngày tới, và nỗ lực chống trả của các phần tử chủ chiến đã thất bại, một tướng lãnh Iraq nói với Reuters hôm thứ Hai.
Khung cảnh đổ nát, hoang phế của khu vực lân cận Phố Cổ Mosul, Iraq, ngày 25/6/2017.
Trung tướng Abdul Ghani al-Assadi, chỉ huy các đơn vị ưu tú chống khủng bố (CTS) ở Mosul, cho biết :
"Chỉ còn lại ít tàn quân trong thành phố, cụ thể là ở Phố Cổ".
Tướng Assadi nói "Về phương diện quân sự, Daesh (Nhà nước Hồi giáo) đã cáo chung. Họ đã mất tinh thần chiến đấu và thế cân bằng, chúng tôi đang kêu gọi họ hãy đầu hàng hoặc là chết".
Quân đội Iraq nói rằng khu vực còn thuộc quyền kiểm soát của Nhà nước Hồi giáo chỉ còn chưa đầy 2 km vuông ở Mosul, từng được coi là thủ đô trên thực tế của Nhà Nước Hồi giáo.
Theo tướng Assadi, hôm Chủ nhật, Nhà nước Hồi giáo đã tìm cách trở lại để tái chiếm khu vực lân cận bên ngoài Phố Cổ nhưng đã thất bại. Tướng Assadi nói thành phố Mosul sẽ rơi vào tay quân chính phủ trong "vài ngày nữa, nhờ ơn Thượng đế".
CTS đang dẫn đầu cuộc chiến trong khu vực đông đúc dân cư với những con hẻm chằng chịt và chật hẹp của Phố Cổ lịch sử, nằm bên bờ tây sông Tigris.
Liên minh quốc tế do Hoa Kỳ lãnh đạo đang hỗ trợ trên không và trên bộ cho chiến dịch tấn công đã kéo dài 8 tháng.
Tuần trước, các phần tử chủ chiến đã phá hủy đền thờ Hồi giáo lịch sử Grand al-Nuri và tháp nghiêng của đền thờ, nơi mà cách đây 3 năm về trước, thủ lãnh IS Abu Bakr al-Baghdadi tuyên bố thành lập một vương quốc Hồi giáo, trải dài trên một phần lãnh thổ của Iraq và Syria. Khu đất của đền này vẫn nằm trong tay của các phần tử chủ chiến.
Hôm thứ Hai, Quân đội Iraq cho biết đã chiếm khu phố al-Faruq ở phía tây bắc Phố Cổ, đối diện với đền thờ Hồi giáo.
**********************
Israel lại tấn công các vị trí quân sự Syria (RFI, 26/06/2017)
Nhằm trả đũa các vụ pháo kích của quân đội Syria trên cao nguyên Golan, quân đội Israel ngày 25/06/2017 thông báo đã không kích vào các vị trí quân sự của Syria. Damas cáo buộc chính quyền Tel Aviv ủng hộ quân nổi dậy trong vùng này của Syria.
Đội trực thăng tấn công của không quân Israel - IAF handout via Reuters
Thông tín viên khu vực Paul Khalifeh gởi về bài tường trình :
"Quân đội Israel hôm Chủ Nhật 25/06, thông báo đã tiến hành nhiều vụ oanh kích nhắm vào hai ụ pháo và một xe vận chuyển đạn của quân đội Syria. Kênh truyền hình al-Mayadeen, thân chính quyền Damas, tường thuật là một xe chở binh sĩ cũng bị trúng bom của các trận oanh kích đó.
Trước đó một ngày, một trực thăng của Israel đã tấn công hai xe tăng và nhiều vị trí quân sự của Syria tại tỉnh Quneitra, sau cơn mưa pháo trên cao nguyên Golan, do Israel chiếm đóng.
Các vụ oanh kích này của Israel xảy ra vào lúc quân đội Syria cùng các đồng minh (Hezbolla-Liban và Iran) đang đánh nhau ác liệt với liên minh quân nổi dậy và quân thánh chiến.
***********************
Lực lượng do Mỹ hậu thuẫn tại Syria đã giành được 1/4 thành phố Raqqa thuộc tỉnh Raqqa từ tay của tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng, trong vòng chưa đầy 3 tuần sau khi lực lượng này lần đầu tiên tiến vào thành trì quan trọng của IS.
Các thành viên SDF tuần tra tại Hazima, ngoại ô phía bắc Raqa ngày 6/6. Ảnh : AFP/ TTXVN
Người đứng đầu Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) Rami Abdel Rahman ngày 26/6 cho biết kể từ khi các tay súng người Arab và người Kurd thuộc Các Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do Mỹ hậu thuẫn tiến hành tấn công Raqqa hôm 6/6 vừa qua, đến nay SDF đã giành được 25% thành phố thuộc tỉnh miền Bắc Syria này. Dưới sự hỗ trợ của liên quân do Mỹ dẫn đầu, SDF đã giải phóng hoàn toàn các huyện Al-Meshleb và Al-Senaa ở phía Đông Nam, cũng như các huyện Al-Rumaniya và Sabahiya ở phía Tây.
IS tràn vào Raqqa từ năm 2014 và coi thành phố này là thủ phủ của chúng tại Syria.
Liên minh do Mỹ đứng đầu cũng hỗ trợ các lực lượng Iraq tiến hành một cuộc tấn công lớn nhằm vào các thành trì cuối cùng của IS tại Mosul. Tính đến ngày 26/6, các lực lượng an ninh của Iraq đã giành được 2/3 Thành Cổ ở Mosul. Trung tá Salam al-Obeidi thuộc Lực lượng Đặc nhiệm chống khủng bố Iraq (CTS) cho biết 65%-70% khu vực Thành Cổ đã được giải phóng, và vùng đất còn lại do IS kiểm soát rộng chưa đầy đầy 1 km2. Theo ước tính của ông Obeidi, hiện chỉ còn vài trăm tay súng IS vẫn còn cố thủ bên trong khu vực này.
TTXVN
*******************
Indonesia tìm thấy truyền đơn của IS nhắm vào trẻ em (Tin Tức, 26/06/2017)
Các cuốn sách được tìm thấy đều được viết bằng tiếng Indonesia, chứa các bức tranh và thông điệp cổ súy thánh chiến.
Cảnh sát gác gần trụ sở cảnh sát ở Medan (Indonesia) sau vụ tấn công bằng dao làm một sĩ quan cảnh sát thiệt mạng. Ảnh : AFP/TTXVN
gày 26/6, một người phát ngôn của cảnh sát Indonesia thông báo lực lượng cảnh sát nước này đã tìm thấy hàng trăm cuốn sách có chứa nội dung tuyên truyền cho tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng nhắm vào đối tượng trẻ em tại nhà của một nghi phạm bị bắt giữ do có liên quan tới vụ tấn công bằng dao làm một sĩ quan cảnh sát thiệt mạng trước đó một ngày.
Theo cảnh sát, các cuốn sách được tìm thấy đều được viết bằng tiếng Indonesia, chứa các bức tranh và thông điệp cổ súy thánh chiến. Nghi phạm bị cảnh sát bắt giữ được cho là kẻ đã thiết kế và in những sản phẩm này.
Trước đó, ngày 25/6, một sĩ quan cảnh sát đã bị đâm chết bằng dao tại một trạm cảnh sát ở thành phố Medan, thủ phủ tỉnh Bắc Sumatra. Sau vụ tấn công, cảnh sát Indonesia đã nổ súng tiêu diệt nghi phạm và bắt giữ một đối tượng tình nghi có liên quan.
Cảnh sát tin rằng các nghi phạm không chỉ có ý định giết hại cảnh sát mà còn muốn chiếm đoạt súng. Cảnh sát cho rằng những tên này trên thuộc mạng lưới Jemaah Ansharut Daulah (JAD), một tổ chức bị Bộ Ngoại giao Mỹ liệt vào danh sách khủng bố và bị cho là ủng hộ IS.
Theo nguồn tin cảnh sát, vợ của đối tượng bị bắt giữ cho biết đối tượng đã có 6 tháng sinh sống tại Syria hồi năm 2013. Hiện cảnh sát vẫn đang tiếp tục điều tra vụ việc.
Chính quyền Indonesia đang quan ngại về nguy cơ gia tăng hoạt động của các phần tử thánh chiến tại nước này, quốc gia có đông người Hồi giáo sinh sống nhất trên thế giới.
Trong vài năm trở lại đây, những đối tượng ủng hộ IS đã tiến hành một số các cuộc tấn công nhỏ lẻ tại Indonesia. Bên cạnh đó là mối lo ngại đối với sự trở về của hàng trăm công dân nước này đã tới Syria để tham gia hỗ trợ IS.
TTXVN
