 | Tổng quan: | 3640591 |
Giữa lúc Tổng bí thư đảng, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vùi đầu vào canh bạc chọn người cho Đại hội đảng khóa XIII diễn ra vào tháng 01/2021 thì Trung Quốc đã xiết gọng kìm để chuẩn bị bóp cổ Việt Nam ở Biển Đông.
Tại phiên họp lần thứ 11 của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc diễn ra ngày 16/09/2018 tại Thành phố Hồ Chí Minh (Sài Gòn), Trưởng đoàn Trung Quốc, Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị đã nói với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Pham Bình Minh rằng : "Cách tốt nhất để kiểm soát bất đồng trên biển (giữa Việt Nam và Trung Quốc) là hợp tác khai thác trên biển".
Phiên họp lần thứ 11 của Ủy ban chỉ đạo hợp tác song phương Việt Nam - Trung Quốc diễn ra ngày 16/09/2018 tại Thành phố Hồ Chí Minh
Hiện tượng này diễn ra ở Việt Nam và Thủ đô Hoa Thịnh Đốn, Hoa Kỳ trong vòng 6 tháng nửa sau của năm 2018.
Lập trường của Vương Nghị không mới mà đã thường xuyên được phía Trung Quốc lập lại với Việt Nam mỗi khi có cuộc họp chính thức song phương, hay bên lề các cuộc gặp gỡ quốc tế. Sở dĩ Bắc Kinh muốn nhắc lại là muốn cho phía Việt Nam hiểu rằng Hà Nội không có lựa chọn nào khác, khi xét về tương quan lực lượng quân sự và sức mạnh kinh tế-chính trị của Trung Quốc đối với Việt Nam.
Nợ Trung Quốc bao nhiêu ?
Nếu đem yêu cầuViệt Nam "cùng hợp tác để khai thác trên biển" của Vương Nghị áp dụng vào món nợ khổng lồ của Việt Nam đối với Bắc Kinh thì "qủa đấm" của họ Vương dành cho ông Phạm Bình Minh không nhẹ chút nào.
Món nợ tài chính này đã được chuyên gia Vũ Quang Việt, nguyên Vụ trưởng Vụ Tài khoản quốc gia thuộc Cục Thống kê Liên Hợp Quốc, tiết lộ trong bài viết trên Thời báo Kinh tế Sài Gòn, ngày 03/09/2018. Bài này sau đó được đăng lại trên nhiều báo ở Việt Nam.
Ông Việt viết : "Theo một nghiên cứu chi tiết về các khoản nợ của các nước trong đó có Việt Nam với Trung Quốc, thì tổng số nợ của Việt Nam với Trung Quốc (bao gồm cả Chính phủ, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư) có thể đã lên tới 4 tỉ đô la Mỹ, chỉ có thể tính đến hết năm 2013. Số liệu trên cũng chưa thể tính trừ đi khoản nợ gốc đã trả".
"Tuy thế", ông Việt viết tiếp : "Nếu dựa vào số liệu nợ Trung Quốc là 4,1 tỉ đô la năm 2013, tính ra bằng 6,3% tổng số nợ nước ngoài của Việt Nam (kể cả nợ của doanh nghiệp) là 63,5 tỉ đô la vào năm 2013. Dựa vào cùng tỷ lệ trên, và với số nợ nước ngoài hiện nay ước là 100 tỉ đô la Mỹ, có thể ước nợ Trung Quốc vào năm 2018 đã trên 6 tỉ đô la. Ngân hàng Thế giới tính số nợ nước ngoài của Việt Nam là 86,9 tỉ đô la vào cuối năm 2016".
Vẫn theo tính toán của ông Việt thì : "Số nợ Trung Quốc thật sự có thể lớn hơn số trên, vì từ sau năm 2010, Bộ Tài chính chỉ theo dõi và công bố nợ công tức là nợ của Chính phủ và nợ của doanh nghiệp do Nhà nước bảo lãnh, theo định nghĩa của Việt Nam. Từ 2011, bộ đã chấm dứt công bố nợ nước ngoài bao gồm cả nợ của doanh nghiệp tư nhân. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã có bản hướng dẫn về nội dung quản lý nhà nước đối với vay và trả nợ của doanh nghiệp (03/VBHN-NHNN, 12/07/2017). Như thế về nguyên tắc, Ngân hàng Nhà nước nắm được thông tin nhưng không công bố".
Với đống nợ to bằng cái đình làng như thế thì liệu Việt Nam có khả năng tránh được áp lực đòi cùng khai thác ở Biển Đông của chủ nợ không ?
Trả lời hay không ?
Đó là lý do tại sao phía Việt Nam, qua lời người phát ngôn Lê Thị Thu Hằng của Bộ Ngoại giao, đã trả lời nửa vời khi được báo chí chất vấn về yêu cầu của Vương Nghị.
Bà Hằng nói chiều ngày 20/09/2018 :
"Việt Nam hoan nghênh hợp tác giữa các quốc gia, trong đó có hợp tác trên biển. Trên thực tế, Việt Nam đã có hợp tác song phương và đa phương về biển với các quốc gia, trong đó có Trung Quốc với nhiều hình thức khác nhau như nghiên cứu khoa học, bảo vệ môi trường, phòng chống tội phạm trên biển, hoạt động kinh tế...
Chủ trương của Việt Nam là hợp tác trên biển phải theo đúng các quy định và chế định của Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, phù hợp với quyền, lợi ích của Việt Nam và tôn trọng lợi ích của các bên liên quan khác".
(Bản tin chính thức của Bộ Ngoại giao).
Câu trả lời của Bà Hằng không bác thẳng tay yêu cầu của Vương Nghị mà ngụ ý sự hợp tác, nếu có phải được thảo luận dựa trên Luật Biển năm 1982 của Liên Hiệp Quốc, đòi hỏi các bên quan hệ phải tôn trọng quyền lợi và lập trường về biển đảo của đôi bên.
Nói cách khác, phía Việt Nam đã ỡm ờ giữa "có" và "không" để mua thời gian với cáo già Trung Quốc.
Cũng nên biết lập trường "gác tranh chấp để cùng khai thác" của Trung Quốc đã phát ra lần đầu tiên từ cửa miệng Lãnh tụ Đặng Tiểu Bình năm 1979. Từ đó đến nay, các thế hệ lãnh đạo Trung Quốc kế tiếp vẫn giữ nguyên như thế.
Nhưng nếu mắc bẫy Trung Quốc là chẳng khác nào bán thóc giống đi mà ăn. Bởi vì trước hết, Trung Quốc không có chủ quyền thực tế ở Biển Đông mà chỉ tự nhận các bãi đá, đảo và vùng nước chung quanhnhững vị trí này là của Trung Quốc từ ngàn xưa.
Câu nói ngang ngược của Tổng bí thư đảng, Chủ tịch nhà nước Trung Quốc Tập Cận Bình tại Tân Gia Ba (Singapore) ngày 07/11/2015 là bằng chứng tham vọng của Bắc Kinh.
Họ Tập nói tại Đại học Quốc gia Singapore : "Xin hãy để tôi nói rõ : những hòn đảo trên Biển Đông là thuộc lãnh thổ Trung Quốc kể từ thời xa xưa. Chính quyền Trung Quốc có nhiệm vụ phải bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lợi ích chính đáng của Trung Quốc".
Ông Tập rêu rao rằng "những hòn đảo của Trung Quốc" trên Biển Đông đang bị các quốc gia láng giềng chiếm đóng. Ông nói : "Những hoạt động xây dựng của Bắc Kinh trên Biển Đông là nhằm mục đích hòa bình".
Suy nhược - Phục tùng
Lập trường chủ quyền ở Biển Đông của Trung Quốc đã bước vào thời kỳ căng thẳng và nguy hiểm nhất từ 30 năm qua, sau khi quân Trung Quốc tấn công chiếm 7 bãi đá của Việt Nam ở Trường Sa từ năm 1988. Sau đó bồi đắp thành đảo lớn kiên cố và quân sự hóa gồm Vành Khăn, Tư Nghĩa, Subi, Gaven, Chữ Thập, Gạc Ma và Châu Viên.
Trung Quốc đã đồn trú binh lính, xây bến cảng, sân bay và lập tuyến phòng thủ Radar và xây một số Đài khí tượng trên 7 vị trí. Vì vậy, Việt Nam sẽ là nạn nhân đầu tiên, nếu xẩy ra chiến tranh, vì sức mạnh quân sự không cân bằng mặc dù Việt Nam đang kiểm soát tới 21 vị trí ở Trường Sa gồm :
Cụm Song Tử : Đảo Song Tử Tây, Đá Nam
Cụm Nam Yết : Đảo Nam Yết, Đảo Sơn Ca, Đá Lớn, Đá Núi Thị
Cụm Sinh Tồn : Đảo Sinh Tồn, Đảo Sinh Tồn Đông, Đá Cô Lin, Đá Len Đao
Cụm Trường Sa : Đảo Trường Sa, Đá Đông, Đá Lát, Đá Núi Le, Đảo Phan Vinh, Đá Tây, Đá Tiên Nữ, Đá Tốc Tan, Đảo Trường Sa Đông
Cụm Thám Hiểm : Đảo An Bang, Đá/Bãi Thuyền Chài
Một bằng chứng suy nhược của phía Việt Nam Cộng sản là quân đội đã không dám nghênh chiến với lính và tầu Trung Quốc mỗi khi chúng tấn công, bắn phá vá cướp tài sản của ngư dân Việt Nam hành nghề ở vùng biển Hoàng Sa (bị Trung Quốc chiếm từ tay Quân lực Việt Nam Cộng hòa tháng 1/1974) và ở Trường Sa.
Trưởng đoàn Trung Quốc, Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị đã nói với Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Pham Bình Minh ngày 16/09/2018 tại Thành phố Hồ Chí Minh
Ô nhục hơn, phần lớn báo đài nhà nước cộng sản Việt Nam không dám chỉ đích danh lính và tầu Trung Quốc đã hành động sát nhân vô nhân đạo chống ngư phủ Việt Nam mà chỉ dám gọi chúng là "tầu lạ" hay "tàu nước ngoài".
Tại Bộ Ngoại giao Việt Nam, mỗi khi Trung Quốc có động tác xác nhận chủ quyền tại Hoàng Sa và Trường Sa thì người phát ngôn chỉ biết nói đi nói lại đến nhàm tai rằng : "Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế".
Dương Khiết Trì và Biển Đông
Khẳng định của Việt Nam, một lần nữa đã bị Dương Khiết Trì (Yang Jiechi), Chánh văn phòng Ủy ban công tác ngoại sự Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc gạt đi trong cuộc họp báo ở Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 09/11/2018.
Họ Dương và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe) đã đến Hoa Thịnh Đốn để họp thường niên với Ngoại trưởng Michael Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng Jame Mattis.
Trả lời câu hỏi về hoạt động của Trung Quốc tại Biển Dông, Dương Khiết Trì nói :
"China reaffirmed its principled position on this issue and pointed out that China has indisputable sovereignty over islands in Nansha and its adjacent waters. On its own territory, China is undertaking some constructions to build civilian facilities and necessary defense facilities. That is the right of preservations and self-defense that international law has provided for sovereign state that has nothing to do with militarization".
(Tài liệu Bộ Ngoại giao Mỹ)
Tạm dịch :
"Trung Quốc đã khẳng định lập trường chính thức về vấn đề này, và muốn nói rõ rằng Trung Quốc có chủ quyền không thể tranh cãi trên các đảo ở Trường Sa và vùng nước chung quanh. Trên phần lãnh thổ của mình, Trung Quốc đã thực hiện công tác xây dựng một số cơ sở dân sự và quân sự quốc phòng. Đây hoàn toàn phù hợp với quyền bảo vệ và tự vệtheo đúng luật pháp quốc tế chứ không dính dáng gì đền điều gọi là quân sự hóa".
Lời tuyên bố mới nhất về Biển Đông của Dương Khiết Trì như gáo nước lạnh tạt vào mặt lãnh đạo cộng sản Việt Nam, vậy mà đảng và nhà nước, kể cả báo đài sống nhờ tiền dân và Ban Tuyên giáo chuyên nghề tuyên truyền đã không dám mở mồm bình phẩm hay phản ứng lấy nửa lời.
Là người lãnh đạo cao nhất nước, Tổng bí thư đảng, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có còn là người Việt Nam hay ông chưa biết Việt Nam đang chết đuối ở Biển Đông ?
Phạm Trần
(15/11/2018)
ASEAN dự định bày tỏ quan ngại về tình hình Biển Đông (RFI, 07/11/2018)
Theo tin từ đài truyền hình Nhật Bản NHK ngày hôm qua, 06/11/2018, lãnh đạo 10 nước thuộc Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á (ASEAN) đã dự định tuyên bố quan ngại trước các hoạt động liên tục của Trung Quốc tại Biển Đông. Ý kiến này được ghi trong một bản dự thảo tuyên bố chung của Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN, sẽ mở ra từ ngày 13/11 tới đây tại Singapore.
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long và đồng nhiệm Thái Lan Chan-O-Cha tại thượng đỉnh EU-ASEM ở Bruxelles ngày 19/10/2018. Olivier Hoslet/Pool via Reuters
Theo NHK, dự thảo bản tuyên bố của chủ tịch Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN, sẽ ghi nhận "một số quan ngại" về những hoạt động cải tạo đảo đá và các hoạt động khác ở Biển Đông. Theo khối ASEAN, thì các hành vi đó đã "làm xói mòn lòng tin, có thể gây tổn hại đến hòa bình, an ninh, ổn định khu vực", tuyên bố chung viết.
Hãng NHK nhắc lại : Khi Philippines tổ chức Thượng Đỉnh ASEAN vào năm ngoái, tuyên bố của chủ tịch ASEAN không bao gồm từ ngữ "quan ngại" vì nước chủ nhà, đồng thời là chủ tịch luân phiên khối Đông Nam Á muốn cải thiện quan hệ với Bắc Kinh.
Tuy nhiên, với sự kiện Singapore là chủ tịch ASEAN năm nay, từ ngữ này được sử dụng trở lại để phản ánh quan điểm tôn trọng luật pháp quốc tế của Singapore.
Dự thảo dĩ nhiên cũng hoan nghênh tiến bộ trong việc đàm phán nhằm sớm tiến tới một bộ quy tắc ứng xử với Trung Quốc trên Biển Đông.
Xin nhắc lại là ngoài hội nghị thượng đỉnh của riêng ASEAN, tại Singapore sẽ có một loạt cuộc họp với các đối tác của ASEAN như Nhật Bản, Trung Quốc, Hoa Kỳ, và các nước khác trong khu vực.
Trọng Nghĩa
******************
Biển Đông : Nhật Bản-Malaysia tăng cường hợp tác an ninh hàng hải (RFI, 07/11/2018)
Sau cuộc hội đàm lần thứ nhất vào tháng Sáu, thủ tướng Malaysia đã gặp gỡ với đồng nhiệm Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo ngày 06/11/2018. Tài chính và an ninh hàng hải là hai chủ đề được lãnh đạo Nhật Bản và Malaysia nhấn mạnh.
Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad và đồng nhiệm Nhật Bản Shinzo Abe trong cuộc họp báo chung tại Tokyo ngày 06/11/2018. Reuters/Issei Kato
Theo đài truyền hình NHK, thủ tướng Shinzo Abe và đồng nhiệm Mahathir Mohamad nhất trí tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải tại vùng Biển Đông, bảo vệ các vùng biển Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Trong buổi họp báo chung, ông Abe phát biểu muốn thúc đẩy quan hệ song phương trên nhiều lĩnh vực. Nhật Bản sẵn sàng giúp Malaysia xây dựng lại hệ thống tài chính. Hai nhà lãnh đạo cũng đồng ý tiếp tục kế hoạch phát hành trái phiếu chính phủ dài hạn trị giá 200 tỉ yen thông qua Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nhật Bản.
Theo South China Morning Post, nhân dịp này, thủ tướng Malaysia được tặng Huân chương Đồng hoa (Grand Cordon of the Order of the Paulownia Flowers) để ghi nhận sự đóng góp của ông Mahathir trong việc tăng cường quan hệ giữa hai nước. Ông là nhà lãnh đạo Châu Á thứ ba được nhận huân chương này sau cố thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu và cựu thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh.
Tuy nhiên, báo mạng Hồng Kông cho rằng đây là hành động để thu hút thêm một đồng minh mới nhằm chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.
Thu Hằng
Hải Quân Mỹ bị Trung Quốc khiêu khích trên biển 18 lần từ năm 2016 (RFI, 04/11/2018)
Từ năm 2016 đến nay, phi cơ hay chiến hạm của Hải Quân Mỹ đã 18 lần bị lực lượng Trung Quốc áp sát một cách "không an toàn" trên vùng biển Thái Bình Dương. Đài truyền hình Mỹ CNN ngày hôm qua 03/11/2018 đã cho biết như trên, trích dẫn số liệu thống kê quân sự của Hoa Kỳ.
Chiến hạm Mỹ USS Stethem (DDG-63) làm nhiệm vụ tuần tra tại Biển Đông. Wikipedia
Trả lời CNN, ông Nate Christensen, một phát ngôn viên Hạm Đội Thái Bình Dương Mỹ xác nhận cụ thể là kể từ năm 2016 đến nay, lực lượng Hoa Kỳ đã có tất cả "19 lần chạm trán không an toàn và/hoặc thiếu chuyên nghiệp với Trung Quốc và Nga", trong đó 18 lần là với Trung Quốc và 1 lần với Nga.
Chủ yếu các vụ chạm trán liên quan đến Hải Quân, nhưng Không Quân Mỹ cũng đã bị lực lượng Trung Quốc khiêu khích ít nhất một lần trong giai đoạn kể từ năm 2016.
Một quan chức Mỹ biết rõ về các số liệu thống kê xác định với đài CNN rằng năm 2017, năm đầu tiên của chính quyền tổng thống Donald Trump, là năm có nhiều vụ chạm trán nhất với Trung Quốc.
Theo nguồn tin này, thì đã có ít nhất ba trong các vụ chạm trán không an toàn xảy ra vào tháng 2, tháng 5 và tháng 7 năm 2017, khi chiến đấu cơ Trung Quốc thực hiện những thao tác bị Mỹ cho là không an toàn để cản đường máy bay trinh sát của Hải Quân Hoa Kỳ.
Các hành vi có thể nói là hù dọa của Trung Quốc đã không ảnh hưởng được lên Mỹ. Phát ngôn viên Hạm Đội Thái Bình Dương của Hoa Kỳ khẳng định với CNN rằng việc Mỹ tiếp tục hiện diện trong khu vực "cho thấy quyết tâm của Mỹ muốn có một khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và rộng mở", đồng thời cho thấy rằng "Hải Quân Mỹ sẽ tiếp tục triển khai máy bay, tàu chiến và hoạt động bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép".
Theo CNN, trung bình mỗi năm, Hải Quân Mỹ tiến hành hàng trăm chiến dịch trên không và trên biển ở các vùng Biển Đông, Biển Hoa Đông, Hoàng Hải, Biển Nhật Bản. Các quan chức Mỹ khẳng định họ xem xét những vụ chạm trán không an toàn một cách rất nghiêm túc.
Một quan chức xin giấu tên của Hải Quân Mỹ đã xác định với CNN : "Đừng nghĩ là chúng tôi không chú ý. Sự an toàn của các lực lượng của chúng tôi là rất quan trọng. Chúng tôi luôn quan ngại mỗi lần xảy ra một vụ chạm trán không an toàn và/hoặc thiếu chuyên nghiệp. Mỹ giải quyết những vụ việc này thông qua các kênh Ngoại giao và quân sự phù hợp".
Giới quan sát lo ngại rằng những vụ chạm trán không an toàn càng nhiều thì nguy cơ xảy ra khủng hoảng, thậm chí là xung đột, giữa hai cường quốc càng cao.
Vào năm 2001 chẳng hạn, một vụ va chạm giữa một máy bay do thám Mỹ và một chiến đấu cơ phản lực của Trung Quốc đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng Ngoại giao lớn giữa Washington và Bắc Kinh.
Trọng Nghĩa
*********************
Triều Tiên : Mỹ- Hàn mở lại cuộc tập trận bị đình hoãn từ tháng 5 (RFI, 04/11/2018)
Hải quân Mỹ và Hàn Quốc khai diễn cuộc tập trận chung kéo dài trong hai tuần kể từ ngày 05/11/2018. Cuộc tập trận này đã được đình hoãn trong 6 tháng để tạo thêm cơ may cho tiến trình giảm căng thẳng tại bán đảo Triều Tiên. Tin này được loan báo một ngày sau khi Bình Nhưỡng đe dọa mở lại chương trình hạt nhân.
Thủy quân lục chiến Hàn Quốc và Mỹ tập trận tại Pohang năm 2017. Ảnh tư liệu AFP/File / JUNG Yeon-Je
Theo hãng Yonhap, cuộc tập trận chung giữa hải quân Mỹ-Hàn diễn ra ngoài khơi thành phố Pohang, nhìn ra Biển Đông của Hàn Quốc. Lực lượng tham dự gồm một tiểu đoàn Thủy Quân Lục Chiến Nam Hàn và Lữ đoàn 3 viễn chinh của Mỹ đóng tại Okinawa, Nhật Bản.
Chương trình tập trận Thủy Quân Lục Chiến Mỹ tại Hàn Quốc, gọi tắt là KMEP, được tổ chức hàng chục lần mỗi năm. Từ tháng 10/2017 đến tháng 9/2018, hai nước dự trù 19 cuộc tập trận nhưng chỉ thực hiện có 11 lần. Trong 12 tháng tới, theo báo cáo của quân đội với Quốc Hội, sẽ có tổng cộng 24 cuộc tập trận chung KMEP được dự trù. Tuy nhiên, chính phủ hai nước sẽ thông báo quyết định chính thức trước ngày 1 tháng 12 tới sau một cuộc họp song phương.
Washington và Seoul giảm bớt các cuộc tập trận lớn như Ulchi Freedon Guardian, Vigilant Act để tránh gây bất bình cho Bắc Triều Tiên trong khuôn khổ tiến trình hòa giải và phi hạt nhân hóa. Tuy nhiên, ngày hôm qua, bộ Ngoại Giao Bắc Triều Tiên đe dọa sẽ "trở lại chiến lược phát triển vũ khí hạt nhân" nếu Washington không bỏ lệnh trừng phạt kinh tế.
Trong khi đó tại Bắc Triều Tiên, hãng thông tấn KCNA chào mừng chuyến công du "lịch sử" của chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel, nhưng không cho biết một chi tiết nào về chương trình thăm viếng.
Lãnh đạo Cuba đến Bình Nhưỡng sau khi thăm Moskva, được tổng thống Putin hứa giúp 50 triệu đô để mua vũ khí, theo báo Nga Kommersant.
Tú Anh
*********************
Hàng không mẫu hạm Mỹ tham gia tập trận đại quy mô với Nhật, Canada (RFI, 03/11/2018)
Hôm 03/11/2018 các chiến đấu cơ Mỹ xuất hiện dày đặc trên bầu trời Tây Thái Bình Dương, và hàng không mẫu hạm nguyên tử USS Ronald Reagan cùng với các khu trục hạm Nhật Bản, Canada tham gia cuộc tập trận lớn nhất từ trước đến nay ở vùng biển quanh Nhật Bản.
Tàu sân bay USS Ronald Reagan trong cuộc tập trận Keen Sword cùng Hải quân Canada và Nhật Bản. Ảnh ngày 03/11/2018 tại vùng Tây Thái Bình Dương. Reuters/Tim Kelly
Nhật Bản và Hoa Kỳ đã huy động 57.000 binh sĩ hải quân, không quân và thủy quân lục chiến trong cuộc tập trận Keen Sword diễn ra hai năm một lần với các cuộc thực tập đổ bộ, không chiến và bắn hỏa tiễn đạn đạo. Số lượng quân nhân tham gia lần này tăng thêm 11.000 người so với năm 2016, trong đó riêng phía Nhật là 47.000 quân, tức 1/5 quân số nước này.
USS Ronald Reagan là tàu sân bay lớn nhất của Mỹ tại Châu Á, với thủy thủ đoàn 5.000 người và 90 chiến đấu cơ F-18. Tám chiến hạm hộ tống tham gia cuộc tập trận chống tàu ngầm, phô trương sức mạnh tại vùng biển mà Washington và Tokyo vẫn lo ngại trước sự hung hăng của Bắc Kinh. Một tàu Canada cũng tham gia cuộc tập trận Keen Sword năm nay.
Thiếu tướng Karl Thomas chỉ huy hàng không mẫu hạm tuyên bố : "Chúng tôi đến đây để giữ ổn định, và các cuộc tập trận như Keen Sword chính là điều phải làm". Thiếu tướng Hiroshi Egawa, chỉ huy các chiến hạm Nhật cũng khẳng định : "Liên minh Mỹ-Nhật rất cần thiết cho sự ổn định trong khu vực và rộng hơn nữa là Ấn Độ - Thái Bình Dương".
Trong năm nay Tokyo cũng đã điều chiến hạm lớn nhất là tàu chở trực thăng Kaga (thực chất là hàng không mẫu hạm) tuần tra trong hai tháng tại Ấn Độ - Thái Bình Dương, ghé thăm Philippines, Indonesia, Sri Lanka, Ấn Độ, Singapore. Chiếc Kaga cùng với hai khu trục hạm hộ tống và một tàu ngầm cũng tham gia tập trận tại Biển Đông.
Bắc Kinh dự trù chi 160 tỉ đô la cho quân đội nước này trong năm 2018, gấp ba lần Nhật Bản.
Thụy My
Đài Loan xác nhận tập trận bắn đạn thật ở Trường Sa (VOA, 04/11/2018)
Lực lượng tuần duyên của Đài Loan hôm 29/10 xác nhận rằng cơ quan này sẽ tiến hành các cuộc thao dượt bắn đạn thật "thông thường" quanh hòn đảo lớn nhất ở Trường Sa là Thái Bình mà Việt Nam gọi là Ba Bình.
Một cuộc tập trận của hải quân Đài Loan.
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng của Đài Loan từ chối xác nhận liệu các đơn vị hải quân có tham gia hay không, theo cộng tác viên của Đài tiếng nói Hoa Kỳ ở Đài Bắc.
Các nhà quan sát cho rằng động thái của Đài Loan, bên thường ít lớn tiếng trong tranh chấp ở Biển Đông, nhiều khả năng sẽ gây quan ngại cho các nước tuyên bố chủ quyền khác.
Trả lời ban tiếng Anh của VOA, ông Oh Ei Sun, giảng viên về nghiên cứu quốc tế tại Đại học Nanyang ở Singapore, nói rằng ông "không rõ ý nghĩa của từ ‘thông thường’", nhưng nếu đó là diễn tập quân sự thì ông "không nghĩ nó là thông thường".
Ông Sun nói rằng việc làm của Đài Loan "chắc chắn sẽ gây xáo trộn nguyên trạng", "các bên khác cũng sẽ tổ chức các cuộc diễn tập tương tự" và "sẽ có chuyện chỉ trích lẫn nhau".
Trước khi Đài Bắc xác nhận, Hà Nội đã lên tiếng phản đối, coi "mọi hoạt động không có sự cho phép của Việt Nam" ở Trường Sa và Hoàng Sa "đều xâm phạm chủ quyền" và "làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông".
Bắc Kinh hiện đang đàm phán với các quốc gia Đông Nam Á về một bộ quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông để ngăn chặn bất kỳ những tính toán sai lầm nào.
Tuy nhiên, Đài Loan không phải là một phần cuộc đàm phán vì Trung Quốc không công nhận hòn đảo này là một quốc gia riêng rẽ, theo cộng tác viên của Đài VOA Ralph Jennings.
Ông Sun nói rằng Trung Quốc hoặc Việt Nam có thể tìm cách "ngăn chặn" Đài Loan tiến hành cuộc thao dượt bằng cách gia tăng sự hiện diện của các lực lượng của nước mình gần hòn đảo Thái Bình. Theo cộng tác viên Jennings, Bắc Kinh thường cho máy bay quân sự bay ngang qua và đưa tàu tới gần Đài Loan, khiến Bộ Quốc phòng của hòn đảo lo ngại.
Theo ông Fabrizio Bozzato, một nhà nghiên cứu về Châu Á và Thái Bình Dương thuộc Hiệp hội Nghiên cứu Chiến lược Đài Loan, thông qua cuộc tập trận, chính phủ Đài Loan có thể hy vọng chứng tỏ rằng Tổng thống Thái Anh Văn "cam kết bảo vệ" các quyền lợi ở Biển Đông trước khi diễn ra các cuộc bầu cử địa phương giữa kỳ vào ngày 24/11.
Ông Bozzatto nói rằng "các cuộc tập trận phát đi một thông điệp tới các nước tuyên bố chủ quyền khác rằng Đài Bắc sẵn lòng và sẵn sàng bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ".
Nhà nghiên cứu này cũng nói thêm rằng các cuộc thao dượt cũng là "một cách để chứng tỏ cho Hoa Kỳ và các cường quốc khác cũng như các nước giúp giữ vững quyền tự do hàng hải ở Biển Đông rằng Đài Loan sẵn lòng thực hiện bổn phận của mình".
Theo cộng tác viên của Đài tiếng nói Hoa Kỳ, năm 2016, lực lượng tuần duyên và hải quân Đài Loan cũng đã tổ chức các cuộc diễn tập cứu nạn gần đảo Thái Bình.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Đài Loan Chen Chung-chi hôm 30/10 nói rằng chính quyền Đài Bắc coi Thái Bình là một "trung tâm cứu hộ nhân đạo", nhưng nói thêm rằng việc có bất kỳ lực lượng quân sự nào tham gia cuộc thao dượt vào tháng tới cũng là vì các mục đích bảo đảm "an ninh".
Trong các diễn biến khác liên quan tới Biển Đông, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình mới đây đã lệnh cho quân khu phụ trách Biển Đông và Đài Loan "chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh".
Theo AP, trong chuyến thăm Philippines, Đô đốc John Richardson, người lãnh đạo các hoạt động của hải quân Mỹ, hôm 29/10 nói rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tuần tra ở Biển Đông trong hoạt động thúc đẩy quyền tự do hàng hải.
*******************
Pháp sắp điều hàng không mẫu hạm đến Biển Đông (RFA, 03/11/2018)
Pháp sẽ điều tàu sân bay Charles de Gaulle đến Ấn độ Dương và Biển Đông trong năm 2019. Trang tin World Socialist trích nhật báo La Provence của Pháp cho biết như vậy hôm 2/11.
Hàng không mẫu hạm Charles de Gaulle của Pháp - AFP
La Provence trích lời của Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly nói rằng hàng không mẫu hạm Charles de Gaulle hiện đang sửa chữa từ năm ngoái đến nay và sẽ sớm hoạt động trở lại giúp tăng cường khả năng tác chiến của Pháp.
Bà Parly cho biết lý do điều tàu đến các vùng biển xa là vì nhu cầu phải bảo đảm tự do hàng hải. "Pháp luôn ở tuyến đầu bảo vệ quyền tự do hàng hải ở các vùng nước quốc tế. Bất cứ khi nào nguyên tắc của luật quốc tế bị thách thức, mà như hiện nay là ở Biển Đông, chúng ta sẽ cho họ thấy là chúng ta có tự do hàng hải ở đó", bà Parly được trích lời cho biết.
Hồi cuối tháng 5 vừa qua, một tàu của Pháp là tàu Dixmude và một tàu khu trục đã đi qua quần đảo Trường Sa đang tranh chấp giữa Trung Quốc và một số nước ở Biển Đông. Khi đó, tàu của Trung Quốc đã theo sau tàu Pháp cho đến khi tàu Pháp rời đi.
Hoa Kỳ thời gian qua cũng gia tăng các hoạt động tuần tra trong chương trình tự do hàng hải ở Biển Đông và kêu gọi các đồng minh của mình cùng tham gia.
Hồi cuối tháng 9 vừa qua, một tàu chiến của Mỹ đã đi qua đá Gaven thuộc quần đảo Trường Sa để thách thức Trung Quốc.
Trung Quốc đã nhiều lần lên tiếng phản đối các hoạt động này của Mỹ và gọi đây là các hành động xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc, gây mất ổn định khu vực.
Trung Quốc hiện đòi chủ quyền đến 90% diện tích Biển Đông, nơi các nước khác như Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng đòi chủ quyền.
Nhiều nước lo ngại những hoạt động xây lấp đảo nhân tạo và quân sự hóa khu vực Biển Đông của Trung Quốc đang cản trở các hoạt động tự do hàng hải và hàng không ở tuyến đường biển quan trọng này của thế giới.
Trung Quốc lập các đài khí tượng tại Quần đảo Trường Sa (RFA, 02/11/2018)
Truyền hình Trung Quốc hôm 1/11 cho biết Trung Quốc mới thiết lập các cơ sở theo dõi thời tiết tại 3 thực thể thuộc quần đảo Trường Sa ở Biển Đông đang tranh chấp với các nước khác trong khu vực.
Hình chụp vệ tinh Đá Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa - AMTI (CSIS)
Theo CCTV, các cơ sở này được khai trương hôm 31/10 tại Đá Chữ Thâp, Subi và Vành Khăn.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói tại buổi họp báo thường kỳ hôm Thứ Năm, ngày 1/11, rằng những cơ sở này có mục đích đảm bảo an toàn cho việc đi lại trên Biển Đông.
Thông tin từ CCTV cho biết, những cơ sở này bao gồm các thiết bị để theo dõi khí quyển và mặt đất cùng các radar khí hậu được sử dụng để theo dõi các chỉ số khí tượng. Với sự hiện diện của các cơ sở này, Trung Quốc có thể theo dõi được tình hình thời tiết ở quẩn đảo Trường Sa và vùng nước xung quanh. Dữ liệu thu thập được sẽ giúp cung cấp dự báo thời tiết chính xác cho các tàu cá và các tàu khác trong khu vực.
Theo China Morning Post, Trung Quốc đã có kế hoạch xây dựng một đài khí tượng trên Trường Sa từ năm 1987. Hải quân Trung Quốc đã tìm cách thiết lập một cơ sở theo dõi biển và thời tiết ở Đá Chữ Thập bất chấp phản đối của Việt Nam, nước cũng đòi chủ quyền tại quần đảo Trường Sa. Điều này dẫn đễn cuộc đụng độ trên biển với Việt Nam vào năm 1988.
Trung Quốc hiện là nước đòi chủ quyền phần lớn khu vực Biển Đông. Các nước khác cũng đòi chủ quyền ở khu vực này bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, và Đài Loan.
Cả ba thực thể mà Trung Quốc mới đặt đài khí tượng ở Trường Sa đều là những đảo nhân tạo được Trung Quốc cho cải tạo gần đây và là nơi Trung Quốc cho xây các đường băng và triển khai vũ khí.
*********************
Đô đốc Hoa Kỳ thúc giục Trung Quốc tuân thủ quy tắc ứng xử trên biển (RFA, 02/11/2018)
Đô đốc Hải quân Hoa Kỳ John Richardson hôm 1/11 lên tiếng thúc giục Trung Quốc phải tuân thủ quy tắc ứng xử trên biển để tránh những đụng độ không định trước, giảm thiểu những nguy cơ dẫn đến leo thang căng thẳng giữa hải quân hai nước.
Tướng Carlito Galvez Jr của Philippines (trái) và Đô đốc John Richardson bắt tay tại cuộc họp báo hôm 29/10/2018 ở thành phố Quezon, đông bắc Manila, Philippines. AP
Đô đốc Richardson đưa ra tuyên bố này nhân chuyến thăm Australia trong chuyến công du 4 ngày tới vùng Ấn Độ Thái Bình Dương. Trước đó, khi đang ở thăm Philippines, ông cũng khẳng định rằng hải quân Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tuần tra ở Biển Đông theo chương trình Tự do hàng hải đã được Hoa Kỳ thực hiện trong khu vực từ năm 2015.
Hồi cuối tháng 9, một tàu chiến của Trung Quốc đã đi gần sát tàu Decatur của Mỹ khi tàu Mỹ đi gần đá Gaven ở quần đảo Trường Sa. Hải quân Hoa Kỳ cho biết khoảng cách đi gần này là không an toàn. Bộ Quốc Phòng Trung Quốc cho biết tàu Decatur của Mỹ đã bị phía Trung Quốc cảnh báo phải đi khỏi vùng nước thuộc chủ quyền của Trung Quốc.
Hoa Kỳ thực hiện chương trình tự do hàng hải nhằm mục đích thách thức những đòi hỏi quá đáng của Trung Quốc ở vùng nước tranh chấp.
Trong khi đó, Trung Quốc từ trước đến nay vẫn coi các hoạt động tự do hàng hải của Mỹ là xâm phạm chủ quyền nước này, gây bất ổn trong khu vực.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc hồi đầu tháng này ra thông báo cho biết nước này sẽ thực hiện các bước cần thiết để bảo vệ chủ quyền của mình.
*******************
Tư lệnh Hải Quân Mỹ : Trung Quốc phải tuân thủ quy tắc ứng xử trên biển (RFI, 02/11/2018)
Trong vòng ghé thăm 4 quốc gia vùng Ấn Độ - Thái Bình Dương, tư lệnh Hải Quân Mỹ, đô đốc John Richardson đã đến Úc, và vào hôm qua 01/11/2018, đã kêu gọi Trung Quốc tuân thủ chặt chẽ các quy tắc ứng xử để tránh những vụ va chạm không cố ý trên biển. Lời nhắc nhở này được nêu lên trong bối cảnh mới đây, tàu chiến Trung Quốc bị tố cáo là đã suýt đâm vào một khu trục hạm Mỹ trên Biển Đông.
Ảnh tư liệu : Khu trục hạm Mỹ USS Decatur hoạt động trên Biển Đông ngày 13/10/2016. Reuters
Theo nhật báo Hồng Kông South China Morning Post, đô đốc Richardson cho rằng việc chiến hạm Mỹ và Trung Quốc chạm trán nhau tại Biển Đông không phải là hiếm, và đa số vụ việc đều tuân thủ Bộ Quy Tắc về Tránh Va Chạm Bất Ngờ Trên Biển CUES.
Thế nhưng theo ông, cách ứng xử của tàu Trung Quốc với tàu USS Decatur ở vùng biển quanh đá Ga Ven (Trường Sa) vào tháng 9 vừa qua đã đi chệch khỏi bộ quy tắc này. Do vậy, tư lệnh Hải Quân Mỹ kêu gọi Trung Quốc đi đúng hướng và "tuân thủ Bộ Quy Tắc CUES, nhằm hạn chế tối thiểu nguy cơ tính toán sai lầm có thể dẫn tới một sự cố vụ hoặc leo thang xung đột".
Xin nhắc lại là vào tháng 9, khu trục hạm Mỹ USS Decatur, khi đang tuần tra bên trong vùng 12 hải lý xung quanh đá Ga Ven và đá Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa, đã bị một khu trục hạm Trung Quốc "cắt mặt", chỉ cách khoảng 41m. Tàu Mỹ đã phải đổi hướng để tránh va chạm. Washington đã tố cáo một hành động "thiếu an toàn và không chuyên nghiệp".
Trong một cuộc họp báo với các quan chức quân đội Philippines tại Manila hôm 29/10 vừa qua, đô đốc John Richardson đã khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục tiến hành các chuyến tuần tra bảo vệ quyền tự do hàng hải trên Biển Đông, đồng thời chứng tỏ lập trường của Mỹ chống lại mọi "yêu sách quá đáng" trên biển.
Trong vòng công du lần này, tư lệnh Hải Quân Mỹ đã ghé thăm Indonesia, Philippines, Úc, và sẽ kết thúc chuyến đi bằng chặng New Zealand vào hôm nay.
Mai Vân
Đại diện Mỹ : Sẽ không để mặc Trung Quốc dùng vũ lực tấn công Đài Loan (VOA, 31/10/2018)
Hoa Kỳ sẽ không cho phép việc sử dụng vũ lực đối với Đài Loan, tân giám đốc Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (AIT) Brent Christensen tuyên bố giữa lúc Bắc Kinh dồn dập tăng áp lực lên Đài Bắc. AIT được coi như sứ quán Mỹ tại Đài Loan trên thực tế.
Giám đốc Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan (AIT) Brent Christensen
Ông Brent Christensen còn nói rằng Washington sẽ làm tất cả những gì có thể làm được để giúp Đài Loan tái gia nhập một số tổ chức quốc tế, bất chấp những phản đối mạnh mẽ từ Bắc Kinh.
Hãng tin Reuters trích lời ông Christensen nhấn mạnh với các nhà báo : "Bất kỳ nỗ lực nào nhằm quyết định tương lai của Đài Loan "ngoại trừ bằng các biện pháp hòa bình" cũng là quan tâm sâu sắc đối với Hoa Kỳ".
Washington không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Bắc, nhưng là nhà cung cấp vũ khí chính cho Đài Loan, và là quốc gia hậu thuẫn mạnh mẽ nhất cho hòn đảo tự trị này.
Tờ South China Morning Post trích lời ông Brent Christensen, Giám Đốc Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan, nói rằng Washington cũng sẽ làm tất cả những gì có thể để giúp Đài Bắc gia nhập lại vào một số tổ chức quốc tế chẳng hạn như Interpol, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ Bắc Kinh, vốn vẫn coi Đài Loan như một tỉnh ly khai, thuộc lãnh thổ Trung Quốc.
*****************
Hải Quân Mỹ- Trung Quốc sẽ còn gặp nhau nhiều hơn trên các vùng biển lớn (RFA, 31/10/2018)
Hải quân Hoa Kỳ và Trung Quốc sẽ gặp nhau ngày càng nhiều hơn nữa trên các vùng biển lớn.
Đây là tuyên bố mà Tư lệnh Hải Quân Mỹ John Richardson đưa ra tại Jakarta, Indonesia vào ngày 30 tháng 10 và được mạng Sputnik News loan tin trong cùng ngày.
Tàu khu trục USS Decatur của Lực lượng Hải quân Hoa Kỳ. AFP
Tuyên bố vừa nêu của Đô Đốc John Richardson được đưa ra một ngày sau chuyến thăm Philipines. Tại đó ông cũng khẳng định với Manila về mối quan hệ hữu nghị, đối tác và đồng minh lâu nay giữa hai phía. Ngoài ra Đô đốc John Richardson cũng tuyên bố khẳng định rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục các hoạt động tuần tra ở khu vực Biển Đông trong chương trình tự do hàng hải nhằm thách thức những đòi hỏi quá đáng của Trung Quốc tại vùng biển này.
Hồi tháng 9, tàu khu trục USS Decatur của Hải quân Mỹ buộc phải chuyển hướng để tránh va chạm với một tàu chiến Trung Quốc trong khoảng cách dưới 45m và Washington đã gọi đây là hành động "thiếu an toàn và không chuyên nghiệp" của Bắc Kinh.
Đố đốc hải quân Hoa Kỳ khẳng định rằng sự việc diễn ra tháng trước sẽ không ngăn cản được Hoa Kỳ tiếp tục thực thi quyền tự do hàng hải tại khu vực Biển Đông.
Trong khi đó Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc ông Vương Nghị trong chuyến thăm Philippines hôm 29/10 cũng lên tiếng lặp lại quan điểm là các nước bên ngoài khu vực đang gây bất ổn ở vùng tranh chấp Biển Đông và phô diễn sức mạnh.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền phần lớn khu vực Biển Đông, nơi mà các nước Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền.
Tờ Hoàn Cầu Thời Báo, một ấn bản của tờ Nhân dân Nhật báo của Đảng cộng sản Trung Quốc, vừa cho đăng hai bài báo liên tiếp trong hai ngày 21 và 22/10/2018, mạnh mẽ đả kích các động thái mới nhất của Mỹ thể hiện lập trường cứng rắn hơn tại Biển Đông và tìm cách thành lập một liên minh chống Trung Quốc. Tác giả bài báo, Li Jiangang, ngày 22/10 còn nói "trước ‘thái độ gây hấn của Mỹ, Trung Quốc không có nhiều lựa chọn, và có thể sẽ phải có biện pháp mạnh chống lại". Về nước láng giềng Việt Nam, một nhà phân tích Trung Quốc cho rằng, dưới quyền Tổng bí thư và sắp tới đây, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam sẽ tỏ ra 'khôn ngoan hơn và không ‘sẵn sàng làm một con cờ của Mỹ’.
Bộ ngoại giao Việt Nam tuyên bố về biển Đông trên Twitter (@PressDept_MoFA)
Trong bài báo đăng lên trang mạng của tờ Hoàn cầu Thời báo đêm 21/10 dưới tiêu đề ‘Liệu Việt Nam có sẽ rập khuôn theo Mỹ ở Biển Đông ?’ (Will Vietnam toe US line on South China Sea ?), tác giả cho rằng trong mấy năm qua, Trung Quốc và các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, đã đạt được đồng thuận về cơ bản để duy trì tình trạng ổn định trong Biển Đông.
Tác giả Li Jiangang, một nhà nghiên cứu của Viện Nam Á, Đông Nam Á và Châu Đại Dương thuộc Viện nghiên cứu các Quan hệ Quốc tế đương đại Trung Quốc, nói vì không sẵn sàng chấp nhận các vùng biển này đang biến chuyển từ một điểm nóng sang thành một khu vực tương đối yên bình, nên Hoa Kỳ quay sang ve vãn Việt Nam và các nước láng giềng để các nước này hậu thuẫn các nỗ lực của Washington ‘thiết lập một vùng Biển Đông do Mỹ thống trị’.
Đội Huấn luyện Lưu động Tuần duyên Hoa Kỳ tổ chức khóa huấn luyện cho các binh sĩ Cảnh sát Biển Việt Nam. (Ảnh : Facebook Đại sứ Ted Osius)
Nhà nghiên cứu Trung Quốc viện dẫn việc Mỹ điều chiến hạm vào vùng biển thuọc phạm vi 12 hải lý cách quần đảo Trường Sa – mà Trung Quốc gọi là Nam Sa, là một hành động khiêu khích, và nhấn mạnh chuyến đi thăm Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis nằm trong chiến lược rộng lớn của Mỹ để kiềm hãm Trung Quốc.
Trên đường tới Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Mattis nói với các nhà báo rằng Washington quan tâm sâu xa tới việc Trung Quốc tiếp tục quân sự hóa các hòn đảo trong Biển Đông, ông cảnh giác về "sự hiện diện quân sự đang tăng" và ảnh hưởng ngày càng lớn của Bắc Kinh trong khu vực. Ông Mattis còn khuyến cáo các nước nhỏ về ý đồ của Trung Quốc, sử dụng sức mạnh kinh tế áp đảo để làm lợi cho mình trong khi phương hại tới các lợi ích các nước nhỏ. Tái khẳng định quan điểm không chấp nhận Trung Quốc quân sự hóa biển Đông hoặc có hành vi cưỡng ép tại khu vực này, ông Mattis kêu gọi các nước trong khu vực tăng cường hợp tác chống lại hành vi này.
Ông Daniel Kritenbrink tại Hội nghị CSIS thường niên lần 6 về Biển Đông, 12/7/2016
Tác giả bài báo miêu tả Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, người sắp kiêm nhiệm luôn chức Chủ tịch nước, là một nhân vật theo đuổi các chính sách thân Trung Quốc, một người thực tiễn và mong muốn duy trì ổn định, cho nên Mỹ và các nước phương Tây lo ngại "các thành phần thân Trung Quốc có quan điểm trung hòa" sẽ chi phối chính sách đối ngoại Việt Nam trong tương lai.
Theo tác giả thì "Việt Nam "không sẵn sàng trở thành một con cờ của Mỹ".
Nêu lên việc Việt Nam vẫn theo đuổi một chính sách đối ngoại "đa dạng và đa phương, tác giả nói Hà nội sẽ duy trì tính độc lập của mình bằng cách kết thân với nhiều nước. Theo bài báo Việt Nam trong thời gian qua đã tìm cách cân bằng giữa các cường quốc và từ chối ngả về bất cứ bên nào. Và kể từ Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ XII năm 2016, giới lãnh đạo Việt Nam đã chọn một chính sách ngoại giao mềm dẻo và ôn hòa hơn cho nên ‘không xảy ra bất cứ cuộc đụng độ nào với Trung Quốc’ trong giai đoạn này, và nhờ đó Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng kinh tế đáng kể.
Tác giả lưu ý rằng truyền thông nhà nước Việt Nam đã không hết mình cổ vũ cho chuyến đi thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis, mà còn tránh đề cập tới "Biển Đông" trong thời gian này.
Bài báo cho rằng giới lãnh đạo Việt Nam vẫn nghi ngại ý đồ của Hoa Kỳ, viện các lý do ủng hộ dân chủ, nhân quyền để gây rối, và cảnh giác Hoa Kỳ "chưa bao giờ từ bỏ ý định bảo trợ cho một cuộc cách mạng màu" tại Việt Nam.
Bài báo kết luận rằng hợp tác là giải pháp duy nhất. Tham gia Con Đường Tơ lụa trên biển thế kỷ 21 của Trung Quốc sẽ có lợi cho Việt Nam, hơn là mua vũ khí và chọn giải pháp đối đầu quân sự.
Trong một bài báo khác đăng trên Tờ Hoàn cầu Thời báo ngày 22/10, một nhà nghiên cứu của Viện quốc gia nghiên cứu Biển Nam Trung Hoa nói rằng tại Hoa Kỳ dường như các chính khách, các học gỉả và giới truyền thông đều đồng thuận với nhau khi mô tả ‘bất cứ hành động nào của Trung Quốc tại đây cũng đều có tính cách "gây hấn, nhằm mục đích bành trướng, và đe dọa các quyền lợi của Hoa Kỳ".
Bài báo viết Mỹ coi Bắc Kinh là một đối thủ thách thức hiện trạng, và do đó đang tìm cách xây dựng và củng cố vây cánh chống lại Trung Quốc, bằng "chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương".
Tác giả bài báo, Chen Xiangmiao, nói trước những động thái hung hăng của Mỹ, Bắc Kinh không có nhiều lựa chọn, mà trong bối cảnh căng thẳng tiếp tục leo thang giữa hai nước, Trung Quốc không có sự lựa chọn nào khác hơn là đề ra những giải pháp chống lại, kể cả biện pháp triển khai quân sự tới khu vực.
Tác giả nói Mỹ đã sai lầm khi cho rằng Biển Đông là nơi Bắc Kinh bắt đầu các nỗ lực nhằm thách thức vị thế cường quốc duy nhất của Mỹ trên thế giới, chực leo thang xung đột để giành quyền thống trị hệ thống quốc tế, và nếu Mỹ tiếp tục có "quan điểm sai trái đó thì có nguy cơ bùng nổ một cuộc chiến tranh khó tránh khỏi" giữa hai nước tại điểm nóng trong khu vực này.
Trong trường hợp đó, Biển Đông có phần chắc sẽ trở thành tuyến đầu của "một cuộc chiến tranh lạnh mới".
Hoài Hương
Nguồn : VOA, 22/10/2018
Nhật Bản và Mỹ cứng rắn với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông (RFA, 20/10/2018)
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ và Nhật hôm thứ Sáu ngày 19/10 lên tiếng cảnh báo Trung Quốc về những hành động quân sự hoá khu vực Biển Đông, coi hành động đơn phương thay đổi hiện trạng Biển Đông là không thể chấp nhận.
Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Takeshi Iwaya (trái) và Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis (giữa) và Bộ trưởng quốc phòng Nam Hàn Jeong Kyeong-doo, bắt tay tại cuộc gặp ba bên ở Singapore hôm 19/10/2018 - AFP
Bộ trưởng các nước Mỹ và Nhật hiện đang ở Singapore dự cuộc gặp các Bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN và đối tác.
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis nói rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục cho máy bay và tàu chiến đi qua bất cứ nơi đâu được luật quốc tế cho phép, ý muốn nói khu vực Biển Đông đang tranh chấp giữa Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á. Ông nói tiếp Hoa Kỳ không thể chấp nhận các hành động quân sự hoá ở Biển Đông và bất cứ hành động xâm lấn nào trong khu vực.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ cũng kêu gọi các đồng minh của Mỹ trong khu vực là Nhật Bản và Nam Hàn cùng chung tay để ngăn cản một cường quốc thống trị toàn bộ vùng nước.
Tại cuộc gặp giữa Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Takeshi Iwaya với người đồng nhiệm Nguỵ Phượng Hoàng bên lề cuộc họp các Bộ trưởng, ông Iwaya nói rằng những cố gắng đơn phương nhằm làm thay đổi hiện trạng ở Biển Đông là không thể chấp nhận được.
Bộ trưởng Trung Quốc Nguỵ Phượng Hoàng nói tự do hàng hải ở khu vực Biển Đông hoàn toàn không bị đe doạ.
Trung Quốc trong các năm qua đã gia tăng việc xây lấp các đảo nhân tạo và triển khai vũ khí ra các đảo này làm dấy lên những lo ngại về hành động quân sự hoá khu vực Biển Đông. Hoa kỳ đã nhiều lần lên tiếng cảnh báo Trung Quốc không được gây bất ổn trong khu vực bằng các hoạt động quân sự như vậy.
Trung Quốc nói rằng nước này chỉ thực hiện các hoạt động trên các đảo và vùng nước thuộc chủ quyền của nước này và chỉ nhằm mục đích phòng vệ và dân sự.
Trung Quốc hiện đòi chủ quyền đến 90% diện tích Biển Đông với đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này tự vẽ ra trên biển. Toà Trọng tài Quốc tế hồi năm 2016 đã bác bỏ tính hợp lệ của đường đứt khúc này.
Các nước khác cũng đòi chủ quyền trên Biển Đông bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, và Đài Loan.
*******************
Nhật - Trung đồng ý tăng cường hợp tác quốc phòng (RFI, 20/10/2018)
Bên lề hội nghị tại Singapore, ngày 19/10/2018, Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản và Trung Quốc lần đầu tiên họp song phương kể từ ba năm qua. Theo thông cáo được đăng tải trên trang mạng của bộ Quốc Phòng Nhật Bản, hai ông Takeshi Iwaya và Ngụy Phượng Hòa đồng ý "cần nhanh chóng thiết lập một đường giây nóng tránh để xảy ra những sự cố giữa quân đội hai nước". Ngoài ra, hai vị bộ trưởng còn đồng ý tăng cường các cuộc trao đổi quân sự giữa Nhật Bản và Trung Quốc.
Bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại hội nghi ở Singapore ngày 19/10/2018. Reuters
Về Biển Đông, tờ báo tài chính Nikkei tiết lộ, Bộ trưởng quốc phòng Nhật đã nói với đồng sự Trung Quốc là Tokyo sẽ không chấp nhận mọi thay đổi đơn phương trong vùng biển này. Ông Iwaya gián tiếp chỉ trích Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông. Đáp lời bộ trưởng Takeshi Iwaya, ông Ngụy Phượng Hòa trấn an là "các quyền tự do lưu thông trên biển không bị đe dọa".
Cuộc họp giữa các Bộ trưởng quốc phòng Takeshi Iwaya và Ngụy Phượng Hòa diễn ra trong bối cảnh thủ tướng Shinzo Abe chuẩn bị công du Trung Quốc từ ngày 25 đến 27/10/2018. Đây sẽ là chuyến viếng thăm chính thức đầu tiên của thủ tướng Nhật Bản kể từ khi ông trở lại cầm quyền vào năm 2012.
Quan hệ giữa Tokyo với Bắc Kinh đã nguội lãnh từ khi Tokyo khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Senkaku, mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, trong vùng Biển Hoa Đông.
Thanh Hà
*******************
Vợ cựu Giám đốc Interpol mất tích tố cáo TQ ‘tàn ác’ và ‘bẩn thỉu’ (VOA, 20/10/2018)
Vợ của cựu lãnh đạo Interpol, ông Mạnh Hoành Vĩ, vừa lên tiếng bày tỏ lo ngại cho tính mạng của chồng và sự an toàn của chính mình. Bà chỉ trích chính phủ Trung Quốc là "tàn ác" và "bẩn thỉu".
Bà Grace Meng, vợ Giám đốc Interpol Mạnh Hoành Vĩ, tại một khách sạn ở Lyon, Pháp, ngày 7/10/2018.
Hãng thông tấn AFP dẫn lời bà Grace Meng (Mạnh) trả lời phỏng vấn với BBC rằng : "Tôi nghĩ đây là đàn áp chính trị. Tôi không chắc là anh ấy còn sống", bà Grace nói trong cuộc phỏng vấn được thực hiện tại Pháp, nơi có trụ sở Interpol mà ông Mạnh làm việc trước đây.
Ông Mạnh Hoành Vĩ, cũng là một Thứ trưởng công an Trung Quốc, đã mất tích trong một chuyến đi về Trung Quốc hồi tháng trước.
Sau đó, ông từ chức lãnh đạo tổ chức cảnh sát quốc tế vào ngày 7/10 sau khi chính quyền Trung Quốc thông báo ông đang bị điều tra.
Bắc Kinh nói ông bị tình nghi nhận hối lộ.
"Tôi bảo (với con rằng) bố đang đi công tác dài ngày", bà Grace Meng nấc nghẹn nói trong cuộc phỏng vấn chỉ ghi hình từ sau lưng và giấu mặt bà.
Vợ của cựu Giám đốc Interpol nói rằng Trung Quốc "không có giới hạn" trong việc đàn áp chống lại những người đối đầu. Bà cho biết đã nhận được các cuộc gọi điện thoại đe dọa cho thấy bà đang bị "nhắm mục tiêu" ở Pháp.
"Họ rất tàn ác và bẩn thỉu", bà Grace nói với BBC.
"Tôi phải đứng lên. Tôi không muốn bất kỳ người vợ và đứa trẻ nào khác giống như tôi".
Cơ quan điều tra đang điều tra ông Mạnh, Ủy ban Giám sát Nhà nước Trung Quốc, được phép giam giữ nghi phạm đến 6 tháng mà không cần phải cho họ tiếp xúc với bất kỳ tư vấn pháp lý nào.
Chiến dịch chống tham nhũng của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã trừng phạt hơn một triệu quan chức, và nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ người dân đã chán ngán với tệ nạn tham nhũng. Nhưng một số nhà phân tích nói chiến dịch này cũng giúp cho Chủ tịch Trung Quốc loại bỏ các đối thủ của mình.
Một trong những quan chức quyền lực nhất bị "trảm" gần đây là cựu Ủy viên Bộ Chính Trị-cựu Bộ trưởng Công an Chu Vĩnh Khang, người đã thăng tiến cho ông Mạnh hơn một thập niên trước và đã bị kết án tù chung thân vào năm 2015.
Người thân của các quan chức ngã ngựa thường im lặng. Vì vậy, phát biểu thẳng thắn của bà Grace, theo AFP, là "chưa từng có" và rõ ràng gây "xấu hổ" cho Bắc Kinh.
Trung Quốc hiện đang nỗ lực thúc đẩy để có đại diện cấp cao trong các cơ quan quốc tế. Việc ông Mạnh được bổ nhiệm ở Interpol được xem là một thành công lớn trong cuộc đua đó. Nhưng theo các chuyên gia chính trị, sự sụp đổ của ông Mạnh hiện nay có khả năng sẽ xóa bỏ hoàn toàn nỗ lực này.
Không phải quan chức kinh tế, mà lại chính là một viên chức an ninh lần đầu tiên nói bóng gió về khả năng Mỹ và Việt Nam sẽ ‘cùng khai thác dầu khí’.
Logo Exxon Mobile trên thị trường chứng khoán New York, 2015.
Hé lộ trên được nêu bởi John Bolton - Cố vấn An ninh Mỹ - trong cuộc phỏng vấn của chương trình Hugh Hewitt có tiếng của Mỹ vào ngày 11/10/2018. Một lần nữa John Bolton đã nêu ra những phát ngôn cứng rắn đối với Trung Quốc liên quan đến một Biển Đông đang lộ dần nguy cơ xung đột quân sự Mỹ - Trung.
Mỹ hợp tác với Việt Nam và bất chấp Trung Quốc ?
"Mỹ sẽ hợp tác khai thác dầu khí ở Biển Đông dù có Trung Quốc hay không" - John Bolton nói, tuy không đề cập cụ thể Mỹ sẽ hợp tác khai thác với nước nào trong số các quốc gia đang tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan.
Phát ngôn thách thức rất đáng chú ý trên của Cố vấn An ninh John Bolton xuất hiện chỉ một ngày sau khi Thượng Viện Hoa Kỳ đã thông qua đạo luật cắt đứt đường lưỡi bò của Trung Quốc trên Biển Đông, và cùng lúc với thông tin chính thức về chuyến thăm Việt Nam bất ngờ vào trung tuần tháng Mười năm 2018 của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis.
Liệu có những gì logic giữa những sự kiện trên, hay cụ thể là giữa phát ngôn của John Bolton và hành động của Jim Mattis ?
Chuyến công du Việt Nam của Jim Mattis cũng là lần thứ hai liên tiếp trong vòng 10 tháng kể từ khi Jim Mattis nhận lãnh chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ - một mật độ ‘thăm viếng’ khá dày đặc đối với quốc gia cách Mỹ đến nửa vòng trái đất và khiến giới quan sát chính trị quốc tế phải chú ý bởi tính chất bất thường của nó.
Nhiều giả thiết đã xuất hiện liên quan đến chuyến đi Việt Nam của Jim Mattis : tăng cường sự hiện diện của các hạm đội Mỹ ở khu vực Biển Đông, bảo đảm an ninh hàng hải cho các thương thuyền của Mỹ và các nước phương Tây tại Biển Đông, bán vũ khí cho Việt Nam, có thể đạt một thỏa thuận nào đó với Việt Nam về ‘thuê quân cảng Cam Ranh’, và ‘cùng hợp tác khai thác dầu khí với Việt Nam’.
Trong khi các đợt tuần tra bằng tàu chiến và máy bay của Mỹ vẫn đều đặn gia tăng tại Biển Đông và thậm chí tàu chiến Mỹ còn áp sát đảo Tri Tôn thuộc quần đảo Hoàng Sa - nơi đang ngự trị bởi quân đội Trung Quốc, hai vấn đề khác là Cam Ranh và bán vũ khí cho Việt Nam vẫn chưa có gì rõ ràng, hay nói cách khác là trong lúc chưa có thông tin cụ thể nào về Cam Ranh thì cho tới nay, sau hơn hai năm kể từ khi Tổng thống Obama dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, Bộ Quốc phòng Việt Nam chỉ mới đặt mua một lô vũ khí giá trị khoảng 100 triệu USD từ Mỹ - chỉ bằng 1/10 giá trị các lô hàng vũ khí mà Việt Nam công bố đã mua của Nga.
Còn về dầu khí, cho tới nay không có biểu hiện rõ ràng về việc Mỹ đã hoặc sẽ hợp tác với những quốc gia như Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan để khai thác dầu khí ở Biển Đông.
Nhưng hợp đồng cùng khai thác dầu giữa Tập đoàn dầu khí lớn nhất của Mỹ là ExxonMobil với PetroVietnam thì đã nằm trên các bàn giấy hai bên và được công bố cho toàn thế giới biết. Đó là mỏ dầu khí Cá voi Xanh.
Vì sao ExxonMobil không sợ Trung Quốc ?
Sau khi công ty Repsol của Tây Ban Nha bỏ chạy khỏi mỏ Cá Rồng Đỏ, còn Rosneft của Nga dù chưa thoái lui nhưng cũng chẳng thể nhúc nhích - đều trong cơn cám cảnh bởi nạn ‘khủng bố Trung Quốc’, Tập đoàn dầu khí ExxonMobil của Mỹ hiện là niềm an ủi duy nhất cho chính thể Việt Nam thuộc loại văn dốt võ dát và một ngân sách Việt Nam đang sắp lao xuống vực thẳm.
ExxonMobil từng thăm dò và hợp tác với Việt Nam để khai thác mỏ khí đốt Cá Voi Xanh ngoài khơi Quảng Nam, Quảng Ngãi. Mỏ này có trữ lượng đến 150 tỷ mét khối.
Vào tháng Giêng năm 2017, ExxonMobil đã trở thành nhà khai thác khí đốt lớn nhất của Việt Nam sau khi ký kết một hợp đồng trị giá 10 tỷ đô la để khai thác dầu khí trên biển Đông với PetroVietnam.
Vài tháng trước Hội nghị APEC 2017, ExxonMobil còn được Hà Nội bật đèn xanh cho việc thông báo chính thức khởi động dự án đầu tư khai thác khí đốt tại mỏ Cá Voi Xanh. Khi đó, báo chí nhà nước đã hoan hỉ như thể "sống lại" sau vụ Bãi Tư Chính tháng Bảy năm 2017 - khi Repsol, một công ty Tây Ban Nha liên doanh với PetroVietnam để khai thác dầu khí tại khu vực này, đã bị vài trăm tàu Trung Quốc bao vây và gây sức ép đến nỗi cuối cùng Repsol phải lặng lẽ rút lui khỏi Bãi Tư Chính, trong lúc toàn thể Bộ Chính trị lẫn Bộ Quốc phòng Việt Nam ngậm tăm lẫn ngậm đắng nuốt cay vì "có tiền trong túi mà không lấy được".
Kể từ khi Trung Quốc tuyên bố "đường Lưỡi Bò" 9 đoạn chiếm tới 90% diện tích Biển Đông, nhiều hãng dầu khí khác của Mỹ đã bỏ cuộc trước áp lực từ Trung Quốc. Nhưng ExxonMobil vẫn tiếp tục thăm dò và tập đoàn này đã phát hiện mỏ khí đốt lớn nhất của Việt Nam từ trước đến nay, nằm cách đất liền khoảng 100km.
Điều được giới chóp bu Việt Nam xem là ‘lợi thế lớn’ là mỏ Cá Voi Xanh hoàn toàn nằm ngoài bản vẽ "đường lưỡi bò" của Trung Quốc, do đó giới chóp bu Việt Nam không phải quá lo sợ về phản ứng của Bắc Kinh nếu PetroVietnam liên doanh với Mỹ để khai thác khí đốt tại đây.
Trong bối cảnh ngân sách Việt Nam đang nhanh chóng cạn kiệt và đặc biệt đang quá thiếu ngoại tệ để trang trải nợ quốc tế – lên tới 10 - 12 tỷ USD/năm – và để phục vụ cho nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ các nước, đồng thời phải bảo đảm dự trữ ngoại hối, 20 tỷ USD dự kiến khai thác được từ Cá Voi Xanh - được xem là dự án dầu khí lớn nhất của Việt Nam - là con số rất đáng để giới lãnh đạo Việt Nam tỏ một chút can đảm trước "đồng chí tốt" Trung Quốc.
Nhưng vào ngày 7/11/2017 - trùng với thời gian Tổng thống Trump dự Hội nghị thượng đỉnh kinh tế APEC Đà Nẵng mà được báo chí đảng tung hô "thành công tốt đẹp" và "Việt Nam là nước hưởng lợi kinh tế lớn nhất trong APEC", ExxonMobil đã mang lại nỗi thất vọng lớn lao cho giới chóp bu Việt Nam : Chủ tịch Liam Mallon của Công ty Phát triển ExxonMobil đã tuyên bố sẽ hoãn dự án hợp tác với Việt Nam trên biển Đông tới năm 2019, với lời giải thích rất cô đọng : "chúng tôi cần phải đạt được một số thỏa thuận cụ thể" trước khi triển khai đầu tư chính thức.
Khi đó, một số đánh giá đã giả thiết về nguyên nhân chủ yếu và có thể là duy nhất của việc phải hoãn dự án có thể là Trung Quốc gây sức ép mà đã khiến Việt Nam có thể phải điều đình để ExxonMobil tạm ngừng khai thác mỏ Cá Voi Xanh.
Đến tháng Ba năm 2018 khi xảy ra vụ Repsol phải lần thứ hai liên tiếp rút khỏi mỏ Cá Rồng Đỏ, giả thiết đã biến thành thực tế được xác nghiệm một cách sống sượng : vẫn là "đối tác chiến lược toàn diện lớn nhất của Việt Nam" là Trung Quốc đã nhảy bổ vào nhà của giới chóp bu Việt Nam để đòi không được hợp tác với Mỹ mà phải hợp tác với Trung Quốc để khai thác dầu khí.
Vào tháng Tư năm 2018, lần đầu tiên ExxonMobil đã lên tiếng liên quan đến mỏ Cá Voi Xanh. Tuy không xác nhận về một sức ép của Trung Quốc đối với mỏ dầu khí dồi dào trữ lượng này, ExxonMobil vẫn khẳng định kế hoạch và lộ trình sắp tới - một biểu hiện cho thấy tập đoàn này không mấy lo ngại cho dù Bắc Kinh sẽ làm những động tác nhằm bắt buộc ExxonMobil phải rút khỏi mỏ Cá Voi Xanh như đã khiến Repsol phải rút khỏi mỏ Cá Rồng Đỏ.
Trước đó, tập đoàn Mỹ này từng khẳng định rằng dự án này "không nằm ở vùng có tranh chấp", và rằng "chủ quyền là vấn đề chỉ các chính phủ mới có thể quyết định".
Rất có thể, sự tự tin của ExxonMobil khi lên tiếng về mỏ Cá Voi Xanh phát xuất tự sự hiện diện của hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson của Mỹ cập cảng Đà Nẵng vào đầu tháng Ba năm 2018, nằm trong chiến lược tăng cường sự hiện diện của Mỹ tại Biển Đông và sẵn sàng đối đầu với hải quân Trung Quốc.
Cái áo mới
Không thể khác hơn và thật ra cũng chẳng còn lựa chọn nào khác, hy vọng mỏng manh còn lại của Việt Nam chỉ còn là Mỹ - đối trọng quân sự duy nhất với Trung Quốc tại Biển Đông. Để Việt Nam có thể ‘can đảm bám Mỹ’, ít nhất cho tới lúc nào mục tiêu khai thác dầu khí để bồi hoàn cho một nền ngân sách rỗng ruột của Việt Nam vẫn còn bị Trung Quốc thẳng tay cấm đoán.
Còn bây giờ đang là những tín hiệu từ Mỹ, chứ không phải Việt Nam.
Hãy kiên nhẫn chờ thêm, và có lẽ không lâu nữa. Nếu trong và sau chuyến công du Việt Nam của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis xuất hiện tin tức về ‘Mỹ cùng hợp tác khai thác dầu khí với Việt Nam ở Biển Đông’ và cái tên Tập đoàn ExxonMobil của Mỹ lại hiện ra một cách sôi nổi lẫn ấn tượng, có thể hình dung rằng cuối cùng thì giới chóp bu Việt Nam cũng phải quyết định bớt thói đu dây tay ba ngả ngớn mà rất dễ té lộn nhào, để chuyển sang tư thế nghiêng ngả về phía Hoa Kỳ với một góc nhỏ nào đó trên hai trục hình học địa - chính trị quốc tế.
Một cách nào đó, cái áo mới của Bộ Chính trị Việt Nam vừa khoác vào có vẻ giống như một lời tuyên chiến không dám ra mặt với Bắc Kinh và sẽ khiến Tập Cận Bình lộn ruột.
Phạm Chí Dũng
Nguồn : VOA, 17/10/2018
