 | Tổng quan: | 3056444 |
Người giao sách Nhà xuất bản Tự Do ‘muốn kiến tạo một xã hội tốt đẹp hơn’
Ben Ngo, RFA, 06/12/2019
Một tuần sau khi đăng tải bản tuyên bố đề nghị công an Thành phố Hồ Chí Minh "hãy chấm dứt việc khủng bố gia đình tôi", người giao sách của Nhà xuất bản Tự Do nói với Đài Á Châu Tự Do rằng việc này "có hiệu quả" và ông "chỉ muốn kiến tạo một xã hội tốt đẹp hơn".
Hình minh họa. Anh Vũ Huy Hoàng một lần cầm biển phản đối tăng giá xăng - Courtesy of FB Vũ Huy Hoàng
Ông Vũ Huy Hoàng, một tài xế taxi ở Thành phố Hồ Chí Minh, từng được biết đến qua khi giơ biểu ngữ phản đối tăng giá xăng vài năm trước. Gần đây, hôm 15/10/2019, ông bị bắt vào công an phường 6 quận 3. Ông cho biết mình đã "bị đánh, bị câu lưu suốt 12 tiếng đồng hồ vì đi giao sách cho Nhà xuất bản Tự Do".
Nhà xuất bản Tự Do là nơi xuất bản những cuốn sách của nhà báo Phạm Đoan Trang như Chính Trị Bình Dân, Cẩm Nang Nuôi Tù, Phản Kháng Phi Bạo Lực. Nhà báo Phạm Đoan Trang là người vừa được Tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới trao giải Tự do Báo chí, hạng mục Tầm ảnh hưởng. Cô là người có tiếng nói mạnh mẽ chỉ trích chính quyền và chính vì vậy cô thường xuyên bị công an theo dõi, sách nhiễu, thậm chí đánh đập đến thương tích.
Hôm 30/11, ông Vũ Huy Hoàng viết trên trang cá nhân : "... Phía sau tôi là một gia đình với vợ và hai đứa con nhỏ. Nhận thấy sự chẳng lành sẽ xảy đến với gia đình mình nên sau đó tôi đã rời khỏi nhà, tạm gọi là đi "lánh nạn" với hy vọng vợ con ở nhà sẽ được yên thân. Nhưng không, suốt từ hôm đó đến nay, công an liên tục đến nhà sách nhiễu vợ con tôi, gửi giấy mời yêu cầu vợ tôi lên công an làm việc…".
Hôm 6/12, trong lúc đang tạm lánh tại một nơi không được tiết lộ vì lý do an toàn, ông Vũ Huy Hoàng giải thích với RFA về việc tại sao ông phải lên tiếng đề nghị công an Thành phố Hồ Chí Minh "hãy chấm dứt việc khủng bố gia đình tôi" :
"Thực ra là mình cũng rất nhiều lần làm việc với cơ quan an ninh nên cũng khá hiểu tâm lý của họ. Tức là khi thấy những người mà họ gọi là ‘đối tượng' có vẻ hiền thì họ sẽ lấn át và làm tới. Và khi mình biết âm mưu họ định làm gì, mình làm trước thì ít nhất là họ chùn tay, không dám làm, hoặc họ sẽ tìm cách khác.
Ông Vũ Huy Hoàng nói là việc ông ra tuyên bố với công an "có hiệu quả như mình mong muốn, công an không dám khủng bố tinh thần đối với vợ con tôi nữa, ít nhất là cho tới thời điểm này, không có động thái nào cho thấy là họ muốn lấn tới".
Giấy mời lên làm việc của công an đối với anh Vũ Huy Hoàng - Courtesy of FB Vũ Huy Hoàng
Ông Vũ Huy Hoàng cho biết thêm về bản thân :
"Thực ra là tôi chưa bao giờ xem mình là nhà hoạt động. Tôi nghĩ mình chỉ đóng góp một phần rất là nhỏ bé, để làm sao cho xã hội được tốt đẹp hơn. Chứ tôi không dám nhận mình là nhà hoạt động.
Họ đang cố bắt tôi phải thừa nhận mình làm việc cho Nhà xuất bản Tự Do. Họ tìm mọi cách ép buộc tôi phải thừa nhận. Đó là mục đích của họ. Như dư luận cũng biết, trong thời gian vừa qua, Nhà xuất bản Tự Do làm công việc truyền bá tri thức cho độc giả và tôi nghĩ là nhà cầm quyền không muốn độc giả, cũng như là người dân tìm hiểu tri thức mà Nhà xuất bản Tự Do đang lan tỏa".
Ông Vũ Huy Hoàng cũng nói rằng việc đi giao sách "chỉ là một trong những công việc tôi làm". Ông giải thích vụ việc xảy ra hôm 15/10/2019 là do an ninh "lấy điện thoại của người nhận sách, khống chế để bẫy tôi".
Ông Vũ Huy Hoàng giải thích vì sao ông quan tâm và muốn lên tiếng về các vấn đề thời sự xã hội :
"Do đặc thù công việc tài xế taxi, hàng ngày, tôi tiếp xúc với rất nhiều người trong mọi tầng lớp xã hội. Và tôi nhận thấy xã hội mình đang sống có nhiều bất công, oan trái. Tôi suy nghĩ và thấy mình có trách nhiệm phải làm mọi cách để thế hệ sau nói chung và con cái tôi nói riêng sẽ được sống trong một xã hội tốt đẹp hơn. Bằng cách này hay cách khác, tôi hành động để kiến tạo một xã hội tốt đẹp hơn cho thế hệ tương lai. Chế độ độc tài toàn trị thì họ không muốn cho người dân hiểu nhiều về giá trị tự do dân chủ, nhân quyền. Họ muốn giữ thế độc tôn của họ để cai trị người dân".
Đề cập về hoàn cảnh đang phải tạm lánh, ông Vũ Huy Hoàng nói ông "chưa xác định thời gian này là bao lâu, mọi phán đoán của mình còn tùy thuộc vào động thái tiếp theo của nhà cầm quyền".
Ông nói mình "rất lo cho sự an toàn của vợ con ở nhà, nhưng rất may có nhiều anh em trong giới đấu tranh dân chủ thường xuyên qua lại giúp đỡ vợ con tôi".
Ân Xá Quốc Tế hôm 27/11 ra thông cáo báo chí kêu gọi giới chức chính quyền Việt Nam phải ngay lập tức ngừng việc leo thang đàn áp Nhà xuất bản Tự Do, nơi phát hành những cuốn sách về chính trị và chính sách công vốn không được chính quyền Hà Nội chấp nhận.
Theo Ân Xá Quốc Tế, kể từ đầu tháng 10 đến nay, hàng chục người trên cả nước đã bị công an sách nhiễu và đe dọa vì có liên quan đến nhà xuất bản Tự Do. Ít nhất một người bị thương và bị đánh đập khi bị công an tạm giữ.
"Việc đàn áp đã gửi ra một thông điệp đáng ngại cho những người muốn tự do thực hành quyền bày tỏ ý kiến và tiếp xúc thông tin, quan điểm, đồng thời là một dấu hiệu cho thấy việc chính quyền không chấp nhận sự bất đồng quan điểm ôn hòa", thông cáo của Ân Xá Quốc tế viết.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 06/12/2019
***********************
Khi sách giáo khoa và giáo dục trở thành… cần câu
Trân Văn, VOA, 05/12/2019
Bộ Giáo dục và đào tạo vừa trả lời về khoản tiền 16 triệu Mỹ kim vay của Ngân hàng Thế giới để soạn một bộ sách giáo khoa mới cho trẻ con ở Việt Nam. Đối chiếu trả lời này với những thông tin từng được công bố trước đây, "Dự án hỗ trợ đổi mới giáo dục phổ thông" (Renovation of General Education Project - RGEP), rõ ràng không phải vì giáo dục !
**
Cách nay khoảng năm năm, Bộ Giáo dục và đào tạo giới thiệu RGEP và loan báo đã vay Ngân hàng Thế giới 77 triệu Mỹ kim, kèm ba triệu Mỹ kim như vốn đối ứng. Tổng chi phí cho RGEP là 80 triệu Mỹ kim, chia làm bốn "phần" : 25% (20 triệu Mỹ kim) để hỗ trợ biên soạn, thực hiện sách giáo khoa theo chương trình mới. 50% (40 triệu Mỹ kim) để đánh giá, phân tích kết quả học tập để tiếp tục cải tiến chương trình và chính sách giáo dục phổ thông. 20 triệu Mỹ kim còn lại (25%) dành cho "hỗ trợ phát triển chương trình" và "quản lý dự án" (1).
Theo dự kiến, RGEP sẽ hoàn tất vào năm tới (2020) nhưng mới đây, sau khi Bộ Giáo dục và đào tạo giới thiệu 32 bản sách giáo khoa mới, cùng được biên soạn cho chín môn, dùng để dạy học sinh lớp một, vì không thấy bản nào do Bộ Giáo dục và đào tạo trực tiếp biên soạn, nhiều người mới nêu thắc mắc : 16 triệu Mỹ kim từng vay của Ngân hàng Thế giới để biên soạn sách giáo khoa đã dùng vào việc gì ? Phải chăng RGEP đã phá sản ? Nếu đúng như vậy thì những ai phải chịu trách nhiệm ?
Trước những thắc mắc vừa kể, ông Nguyễn Xuân Thành – Vụ phó Vụ Trung học của Bộ Giáo dục và đào tạo – vừa lên tiếng biện giải rằng : Bộ Giáo dục và đào tạo không tổ chức biên soạn bộ sách giáo khoa mới theo kế hoạch đã được xác định tại RGEP. Việc biên soạn sách giáo khoa đã được "xã hội hóa" để tiết kiệm chi phí và Bộ GĐĐT đang đàm phán với Ngân hàng Thế giới để có thể chi 16 triệu Mỹ kim từng hỏi vay Ngân hàng Thế giới nhằm biên soạn sách giáo khoa, vào việc "tái phân bổ cho các hoạt động cần thiết khác trong giai đoạn đầu triển khai chương trình mới".
Theo ông Thành, Bộ Giáo dục và đào tạo phải có tiền để triển khai biên soạn, biên tập, thực nghiệm, thẩm định sách giáo khoa mới, trả thù lao cho tác giả. Chi tiền soạn sách giáo khoa song ngữ dành cho học sinh nhóm thiểu số, sách chữ nổi dành cho học sinh khiếm thị. Muốn "đổi mới chương trình giáo dục phổ thông" còn phải : Biên soạn tài liệu hướng dẫn thực hiện chương trình. Đổi mới phương pháp dạy, kiểm tra, đánh giá. Bồi dưỡng giáo viên, cán bộ quản lý. Mua sách cho học sinh các trường ở những vùng khó khăn mượn (2)...
***
Có rất nhiều điểm đáng chú ý mà cả công chúng lẫn báo giới nên đề nghị Bộ Giáo dục và đào tạo trả lời : Chi phí dành cho RGEP là 80 triệu Mỹ kim, tại sao từ đầu đến cuối, ông Thành chỉ kể 77 triệu Mỹ kim vay của Ngân hàng Thế giới mà quên ba triệu Mỹ kim Việt Nam bỏ ra làm vốn đối ứng ? Phân biện của ông Thành là… thật thà : Tiền dành cho việc thực hiện RGEP chỉ có… 16 triệu Mỹ kim, cần tiếp tục giữ lại khoản 16 triệu Mỹ kim đã "tiết kiệm" được từ "xã hội hóa" việc biên soạn sách giáo khoa này để dùng cho nhiều việc khác ?
Ông Thành… thật thà thì tại sao chi phí dành cho việc biên soạn sách giáo khoa, vốn tương đương 25% tổng giá trị dự án, đúng ra phải là 20 triệu Mỹ kim lại giảm xuống còn 16 triệu Mỹ kim ? Đầu năm 2017, khi công bố RGEP, Bộ Giáo dục và đào tạo từng tuyên bố sẽ dành 50% tổng giá trị dự án cho "đánh giá, phân tích kết quả học tập để tiếp tục cải tiến chương trình và chính sách giáo dục phổ thông", 25% tổng giá trị dự án để "hỗ trợ phát triển chương trình" và "quản lý dự án", nếu thật sự… thật thà, ông Thành nên cho biết, khoản 60 triệu Mỹ kim của ba "phần" ấy đang ở đâu mà Bộ Giáo dục và đào tạo vẫn cần khoản vay 16 triệu Mỹ kim dôi dư do việc biên soạn sách giáo khoa đã "xã hội hóa" ?
Đã chừa ra 40 triệu Mỹ kim để "đánh giá, phân tích kết quả học tập để tiếp tục cải tiến chương trình và chính sách giáo dục phổ thông" mà vẫn cần giữ lại khoản vay 16 triệu Mỹ kim không xài tới để… biên soạn tài liệu hướng dẫn thực hiện, để… đổi mới phương pháp dạy, kiểm tra, đánh giá thì quả là… khó hiểu !
Tương tự, đã dành – giữ 20 triệu Mỹ kim cho "hỗ trợ phát triển chương trình" và "quản lý dự án" mà vẫn còn thiếu, vẫn cấu vào khoản vay 16 triệu Mỹ kim không xài tới để… bồi dưỡng cán bộ quản lý thì khác gì vẽ chân cho… rắn ? Đem tính chất bốn "phần" của RGEP mà Bộ Giáo dục và đào tạo công bố hồi đầu 2017, đối chiếu với những gì mà ông Thành vừa biện giải với báo giới về viẹc tại sao Bộ Giáo dục và đào tạo vẫn cần 16 triệu Mỹ kim dư ra do biên soạn sách giáo khoa đã được "xã hội hóa", không muốn cũng phải thấy, giống như nhiều lĩnh vực khác tại Việt Nam, giáo dục là nơi tuy… thiếu giấy, phải vay nhưng các viên chức hữu trách rất thích… vẽ voi !
***
RGEP từng được xác định là một "dự án trọng điểm trong công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo ở Việt Nam" và sách giáo khoa là lõi của "dự án trọng điểm" ấy. RGEP và sách giáo khoa không chỉ có chừng đó chuyện. Báo chí Việt Nam lại vừa tiết lộ thêm một chuyện mới, liên quan đến sách giáo khoa… mới : Từ năm 2015 đến nay, tháng nào Nhà xuất bản Giáo dục cũng trả… lương cho 11 viên chức hữu trách của Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh.
Sau khi việc biên soạn sách giáo khoa được "xã hội hóa" (cho phép tự soạn, các địa phương có quyền lựa chọn những bộ sách đã được Bộ Giáo dục và đào tạo thẩm định và công nhận đạt tiêu chuẩn giáo khoa), Nhà xuất bản Giáo Dục thành lập Ban chỉ đạo Biên soạn Bộ sách giáo khoa miền Nam, 11 viên chức của Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh – những cá nhân mà theo Luật Giáo dục có quyền lựa chọn sách giáo khoa cho học sinh các cấp ở Thành phố Hồ Chí Minh – đã được mời tham gia vào ban này.
Trọng trách mà 11 viên chức này đang đảm nhiệm tại Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh tương ứng với vai trò của họ trong Ban chỉ đạo Biên soạn Bộ sách giáo khoa miền Nam và bốn năm vừa qua, tháng nào họ cũng được trả… thù lao : Trưởng ban (6 triệu đồng/tháng), Phó ban (5 triệu đồng/tháng), Ủy viên Thường trực (4 triệu đồng/tháng), Ủy viên (3,5 triệu đồng/tháng). Chắc chắn điều này có liên quan mật thiết đến việc Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh không tiếc lời ca ngợi Bộ sách giáo khoa miền Nam tại một hội thảo về đổi mới chương trình và sách giáo khoa (3)…
Cho đến giờ, việc thay đổi sách giáo khoa như bước khởi đầu để "đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng giáo dục, đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước, tiếp thu tiến bộ của thời đại, gìn giữ bản sắc văn hóa Việt Nam và những giá trị phổ quát của nhân loại" mới chỉ cho thấy... sách giáo khoa đã bị biến thành một thứ cần câu cho viên chức đủ cấp câu… bạc cả từ ngân sách lẫn túi của bá tánh. Giáo dục sẽ còn giãy đành đạch khi bị những cá nhân được đảng "qui hoạch" đứng ra quản trị và điều hành !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 05/12/2019
Chú thích :
Một kinh tế gia kỳ cựu chia sẻ với Đài Á Châu Tự Do rằng Quốc hội và lãnh đạo Việt Nam không dễ đưa lại luật Đặc khu như trước. Lời bình luận này được đưa ra trong bối cảnh công luận quan ngại về chuyện Quốc hội Việt Nam vừa thông qua luật miễn thị thực cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển trong lúc tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có chi phí nghiên cứu lập quy hoạch do chính phủ Trung Quốc tài trợ.
Biểu tình ở Thành phố Hồ Chí Minh phản đối dự Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng hôm 10/6/2018 - AFP
Trả lời RFA hôm 27/11, Kinh tế gia Phạm Chi Lan bình luận :
"Cho đến bây giờ thì Luật Đặc khu chưa được bàn lại, và nếu bàn lại thì chắc chắn công luận sẽ lên tiếng tiếp, hoặc là phải xem xét chặt chẽ như thế nào. Tôi nghĩ là cũng không dễ dàng để mà Quốc hội hoặc là những nhà lãnh đạo Việt Nam đưa lại Luật Đặc khu theo kiểu như trước đâu".
"Tất cả những chuyện xảy ra với Luật Đặc khu lần trước thì họ hiểu là cần phải làm lại như thế nào, chứ không dễ dàng đâu. Trước đấy thì cũng đã có ý nói là sẽ chuyển sang bàn năm nay và kỳ này nhưng mà lui lại đến bao giờ thì cũng chưa rõ. Với những ý tưởng đưa ra mà có phản ứng mạnh mẽ và cực lực của dư luận như vậy thì chắc chắn họ không dễ đưa ra trở lại như cũ".
Cùng ngày, Luật sư Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Quốc hội Việt Nam, nói với RFA :
"Để trở lại cái Luật Đặc khu thì theo thông lệ Việt Nam, cái gì mà đã bỏ rồi thì việc quay trở lại rất khó. Trước đây, trên mạng người ta nói nhiều, trước Quốc hội thì cũng có người có ý kiến đặt vấn đề như thế, rằng Trung Quốc là nước láng giềng, nhưng mà nếu họ vào họ ở đây, họ đầu tư, họ thuê đất ở đây 100 năm thì đó là điều dễ bị chi phối an ninh. Cái đó rõ rồi".
Vào năm 2018, Chính phủ Hà Nội đã chỉ đạo soạn thảo dự án Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt đối với Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phúc Quốc, hay còn gọi tắt là Dự luật đặc khu để trình Quốc hội xem xét. Nhiều cuộc biểu tình chống Dự luật đặc khu đã diễn ra mạnh mẽ trên khắp cả nước vào tháng 6/2018. Người dân lo ngại các đặc khu này sẽ tạo điều kiện cho người Trung Quốc vào chiếm đất của Việt Nam khi điều kiện cho thuê đất lên tới 99 năm với nhiều ưu đãi. Dưới sức ép từ phía dư luận, cuối năm đó, chính phủ Hà Nội quyết định dời lại việc bàn thảo về Dự luật này, tới nay vẫn chưa thông qua.
Đề cập về mối quan ngại của công luận trước việc người nước ngoài sẽ được miễn thị thực thời hạn tạm trú 30 ngày, khi vào "khu kinh tế ven biển" và khái niệm này được hiểu là "đặc khu", bà Phạm Chi Lan nhận xét :
"Tôi nghĩ cái mối lo lắng đó có cơ sở. Tuy nhiên tôi cũng mong là khi thực thi thì sẽ có những quy định chặt chẽ hơn để kiểm soát, kể cả người nào là ai, vào mục đích gì, thời gian cư trú như thế nào, để theo dõi hoạt động của họ. Tất cả những cái đó thời gian vừa qua Việt Nam đã có khá nhiều bài học về người Trung Quốc, kể cả tội phạm từ Trung Quốc trốn sang Việt Nam… Rất nhiều chuyện để mà phải cảnh giác rồi".
Bà Phạm Chi Lan lý giải rằng việc miễn thị thực thời hạn tạm trú 30 ngày cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển "có thể là do Quốc hội, chính phủ mong muốn thúc đẩy, phát triển du lịch, vì trong những điều khoản cho du khách vào Việt Nam có những khó khăn làm cho việc phát triển du lịch không được như mong muốn".
Bên cạnh đó, bà Phạm Chi Lan dự báo rằng các khu kinh tế "sẽ phải có những sắp xếp cụ thể, không phải dễ dàng để cho ai muốn vào thì vào và ở bao lâu cũng được, làm gì cũng được".
Cựu Tổng Thư ký và Phó Chủ tịch của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhận định rằng việc miễn thị thực thời hạn tạm trú 30 ngày cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển "ít nhiều có liên quan" đến tuyến đường sắt dự kiến đầu tư 100.000 tỷ đồng có chi phí nghiên cứu lập quy hoạch do chính phủ Trung Quốc tài trợ.
Bà Phạm Chi Lan nói :
"Mọi động thái của nhà nước khi mà phát triển việc này việc khác, hoặc là cơ chế cho ra vào, cho người nước ngoài vào đầu tư, kinh doanh ở Việt Nam, mở mang các tuyến đường lớn thì thế nào cũng liên quan đến nhau".
Bà Phạm Chi Lan dự báo rằng về khoản chi phí 100.000 tỷ đồng cho tuyến đường sắt nêu trên thì "sẽ có rất nhiều ý kiến, phản ứng không đồng tình với việc đó, kể cả ở Quốc hội cũng có người lên tiếng yêu cầu cân nhắc thận trọng".
Nhận định về việc Quốc hội Việt Nam thời gian qua hay né tránh nhắc đến "Trung Quốc" mà chỉ nhắc chung là "quốc gia có đường biên giới liền kề với Việt Nam", hoặc "nước ngoài", bà Phạm Chi Lan nói :
"Tôi nghĩ bây giờ công luận người ta tỉnh lắm, chứ không dễ dàng dùng nhũng từ khác đi hoặc tránh né tên Trung Quốc không thôi mà rồi có thể làm cho công luận người ta không để ý được đâu. Bởi vì Việt Nam đã có bao nhiêu chuyện quan hệ với Trung Quốc, kể cả khi nó đưa tàu vào lấn chiếm ở ngoài biển đảo, đã có lúc gọi là ‘tàu lạ’, hay ‘tàu nước ngoài' thì ai chẳng biết đấy là tàu Trung Quốc".
"Sau này cũng thế, khi làm Luật Đặc khu, né tránh tên Trung Quốc nhưng mà khi nói ví dụ như tỉnh có chung biên giới với tỉnh Quảng Ninh thì mọi người biết ngay là Trung Quốc. Chứ có phải người dân hoặc là công luận người ta ngu đến mức mà không thấy được đâu. Cho nên tôi nghĩ là tất cả những chuyện dùng các cách né tránh cũng không lừa được dễ dàng".
Bà còn nói thêm rằng "hiểm họa Trung Quốc" đối với kinh tế, xã hội Việt Nam "là rất lớn" và "đông đảo người Việt Nam đều hiểu điều đó, đang tìm mọi cách để có thể thoát ra khỏi tình trạng mà quan hệ với Trung Quốc ngày càng gây ra những điều bất lợi cho Việt Nam". Một trong những cách đó, theo là nhà nước Việt Nam "mở mang quan hệ với các quốc gia khác để bớt lệ thuộc quá nhiều vào quan hệ kinh tế với Trung Quốc".
Trung Quốc là nước có đường biên giới dài với Việt Nam và có nhiều ảnh hưởng cả về mặt chính trị và kinh tế ở Việt Nam. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong hơn 200 quố gia, vùng lãnh thổ có quan hệ ngoại thương với Việt Nam, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất, là thị trường nhập khẩu hàng hóa lớn và là thị trường xuất khẩu hàng hóa lớn thứ hai (sau Hoa Kỳ) của Việt Nam. Kim ngạch xuất nhập khẩu hai nước năm 2018 đạt hơn 100 tỷ đô la, trong đó Việt Nam nhập siêu khoảng 25 tỷ đô la từ Trung Quốc.
Trước đó, các báo nhà nước ngày 25/11 cho hay, người nước ngoài sẽ được miễn thị thực thời hạn tạm trú 30 ngày, khi vào khu kinh tế ven biển.
Tin này được loan đi sau khi Quốc hội thông qua luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Hiện Việt Nam có 18 khu kinh tế ven biển, bao gồm hai huyện đảo Phú Quốc, Vân Đồn và chính phủ sẽ quyết định khu kinh tế ven biển nào được miễn thị thực nếu đáp ứng đủ bốn điều kiện : có sân bay quốc tế, không gian riêng biệt ; ranh giới địa lý xác định, cách biệt với đất liền ; phù hợp với chính sách phát triển kinh tế - xã hội ; không làm phương hại đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội của Việt Nam.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khi góp ý dự thảo Luật này cho biết, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng cần quy định chặt chẽ, bổ sung điều kiện về khu kinh tế ven biển cho đầy đủ để không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh. Ngoài ra, cũng có một số đại biểu Quốc hội đề nghị không miễn thị thực cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển.
Tuy nhiên, Thường vụ Quốc hội cho rằng, quy định miễn thị thực cho người nước ngoài vào khu kinh tế ven biển với bốn điều kiện vừa nêu là "đảm bảo chặt chẽ".
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam có hiệu lực thi hành từ 1/7/2020.
Trước đó, vào ngày 14/11, Thủ tướng Việt Nam đã ban hành nghị quyết về việc thí điểm thành lập Ban Quản lý Khu kinh tế Vân Đồn trực thuộc Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh.
Trong một diễn biến khác, chiều 25 tháng 11, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã chính thức có thông cáo báo chí về việc nghiên cứu, lập quy hoạch tuyến đường sắt mới khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Bộ GTVT cho rằng tuyến đường sắt này có vị trí rất quan trọng trong việc hình thành mạng lưới vận tải đường sắt ở phía Bắc sông Hồng, vì tuyến đường sắt chạy theo hành lang Đông - Tây nối liền vùng Tây Bắc với vùng đồng bằng và cảng biển Hải Phòng, một trong những cảng lớn của Việt Nam.
Tuyến đường sắt này dài 392 km được quy hoạch đi qua 8 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng ; kết thúc tại cảng Lạch Huyện (Hải Phòng). Tổng vốn đầu tư dự kiến 100.000 tỷ đồng, chưa kể chi phí giải phóng mặt bằng. Riêng chi phí nghiên cứu lập quy hoạch do chính phủ Trung Quốc tài trợ.
Đây là tuyến đường được đánh giá là quan trọng, mang lại lợi ích kinh tế cho khu vực Tây Nam của Trung Quốc và Tây Bắc của Việt Nam. Trung Quốc coi đây là phần quan trọng trong tuyến đường xuyên Á, kết nối Hải Phòng - Hà Nội - Lào Cai của Việt Nam với Côn Minh - Thành Đô - Lan Châu của Trung Quốc và đi tới Châu Âu.
Tháng 6/2019, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh cũng đã ban hành kế hoạch muốn Vân Đồn trở thành khu kinh tế đặc thù với tổng nhu cầu vốn cần huy động để đầu tư giai đoạn 2019 – 2030 theo quy hoạch là 171.550 tỷ đồng.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 27/11/2019
Luật sư bị xốc nách lôi ra khỏi tòa khi bào chữa Luật sư Trần Vũ Hải
Thảo Vy, VNTB, 15/11/2019
Trung tuần tháng 11/2019, tại Hà Nội đã diễn ra lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác thực hiện Dự án "Phát triển báo chí Việt Nam giai đoạn 2020 - 2024". Mục tiêu của dự án là, "hỗ trợ sự phát triển của báo chí cách mạng Việt Nam, hòa nhập với sự phát triển của báo chí thế giới, góp phần thực hiện tốt vai trò trong việc xây dựng khát vọng về một Việt Nam hùng cường và vươn cao hơn nữa".
Luật sư Nguyễn Duy Bình bị lôi ra khỏi tòa - Ảnh minh họa
"Báo chí cách mạng Việt Nam" là cụm từ cho thấy bất chấp chuyện Việt Nam đã tham gia các ký kết FTA, đến nay quyền tự do báo chí ở Việt Nam vẫn chỉ trong phạm vi của ‘cách mạng’ ; tức báo chí chỉ là cơ quan ngôn luận của Đảng, có nhiệm vụ "Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng", được ghi ở điều 4, Luật Báo chí.
Hàng loạt câu hỏi được đặt ra với ‘báo chí cách mạng’, là phải chăng ‘cách mạng đang tự diễn biến’ ?
Nếu không ‘tự diễn biến’, thì vì sao ‘báo chí cách mạng’ lại đưa tin sơ sài vụ án ‘trốn thuế’ liên quan tới luật sư Trần Vũ Hải tại thành phố Nha Trang, trong khi đó lại có đầy đủ hình ảnh, tình tiết về phiên tòa, cũng như bên lề vụ xét xử của gã giang hồ Ngô Bá Khá (26 tuổi, còn gọi Khá Bảnh) ở thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh ?
Vì sao ‘báo chí cách mạng’ không ‘đeo bám’ vụ em học sinh tuổi khăn quàng đỏ tử vong đầy khó hiểu ở trường Gateway Hà Nội, trong khi đó lại liên tục cập nhật tin tức của giới showbiz như vụ lễ cưới của Ông Cao Thắng – Đông Nhi, hay ly hôn giữa Ngọc Lan – Thanh Bình ?
Có đúng là ‘báo chí cách mạng’ đã thờ ơ chuyện công an – một lực lượng mệnh danh là thanh gươm và lá chắn cho chế độ, khi họ xuống đường biểu tình ? Phải chăng ‘báo chí cách mạng’ đã quên mất Đảng luôn nhân danh vì quyền lợi của người lao động, song trớ trêu thay giờ đây báo chí vẫn im lặng đầy khó hiểu trước việc những thân nhân trong vụ 39 người Việt tử nạn ở Anh, đang ngóng trông từng giờ về tin tức bao giờ họ được nhìn mặt người thân vắn số tại quê nhà lần cuối ?
Câu trả lời chung nhất ở đây là ban biên tập các tòa soạn ‘báo chí cách mạng’ chỉ được phép đăng những gì nằm trong định hướng hàng tuần của cơ quan tuyên giáo.
Những phóng viên tại các tờ báo vẫn nhận được lệnh ‘đeo bám’, nhưng tin tức gửi về chủ yếu chỉ nằm trong các báo cáo tuần, nhật ký ngày của phóng viên.
"Biết hết, nhưng chưa thể đăng được" là tâm trạng chung của giới biên tập viên.
"Điều 4 của Luật Báo chí yêu cầu chúng tôi phải ‘tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng’. Thế nhưng khi chúng tôi tổ chức cho phóng viên làm rõ các tố cáo của người dân trong vụ quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm hồi hơn chục năm trước đây, chúng tôi đã bầm dập, lên bờ xuống ruộng từ đủ cơ quan quản lý nhà nước.
Đỉnh điểm là tờ báo của chúng tôi đã buộc phải câm miệng bằng một quyết định hành chính là tuy vẫn giữ tên tờ báo, nhưng việc sản xuất tờ báo thì thuộc quyền của một tòa soạn khác.
Rõ ràng là chúng tôi đã cố hết sức lôi cổ ra ánh sáng những quan chức đã lợi dụng đường lối, chủ trương của Đảng để lập thành phe nhóm tham nhũng, thế nhưng chúng tôi đã bị dập ngay từ đầu. Đến tận hôm nay, ở vụ Thủ Thiêm, cho thấy các quan chức chóp bu tham nhũng vẫn ung dung rao giảng đạo đức cách mạng qua việc gương mặt của họ xuất hiện tại nhiều sự kiện lễ hội chính trị.
Vụ vườn rau Lộc Hưng với các sai phạm về pháp luật rất rõ ràng từ nhóm quan chức, thế nhưng đồng nghiệp của chúng tôi vẫn không được quyền thực hiện tuyến bài ấy để bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng".
Một nhà báo từng nằm trong ban biên tập của một tờ báo khá tên tuổi ở Sài Gòn, chia sẻ như trên. Theo ông, ngay cả cách hiểu ‘báo chí cách mạng’ cũng đang được hiểu là cách mạng của phe nhóm quyền lực chính trị, chứ đừng nói chi tới quyền tự do báo chí theo cách hiểu đại chúng.
Tạm kết bài viết này bằng một bản tin ảnh đầy thời sự được phóng viên N.Đ.T gửi về từ phiên tòa ở Nha Trang sáng 14/11/2019, đã được biên tập viên 'rất tâm tư nhưng chưa dám tự diễn biến' :
Luật sư bị xốc nách lôi ra khỏi tòa khi bào chữa Luật sư Trần Vũ Hải
Thông báo khẩn về việc tôi bị đuổi ra khỏi tòa trong vụ trốn thuế. Sáng nay khi tôi đang hỏi bị cáo Phương về việc nhờ 05 luật sư, trong đó có luật sư Võ Văn Dũng tham gia bào chữa cho bà và bà có đề nghị Hội đồng xét xử cấp thông báo cho các luật sư hay không thì ngay lập tức bị chủ tọa mời ra khỏi phòng xử án và khi tôi chẩn bị ra liền bị cảnh sát thành phố Nhà Trang ập đến xốc nách lôi ra khỏi tòa và sau đó kẹp tay, kẹp cổ đưa về phường Phước Tân làm việc.
Hiện tôi đã về khách sạn sau khi có hỗ trợ kịp thời của các luật sư đồng nghiệp. Ảnh chụp báo cáo toàn bộ diễn biến vụ việc".
Thảo Vy
Nguồn : VNTB, 15/11/2019
****************
Tòa ‘câu giờ’, một luật sư bị ‘kẹp cổ, xốc nách' khỏi tòa
Ben Ngô, RFA, 14/11/2019
Hôm 14/11, ngày thứ hai của phiên xử sơ thẩm Luật sư Trần Vũ Hải với cáo buộc "Trốn thuế" tại tòa án nhân dân thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, diễn ra khá gay cấn khi Luật sư Nguyễn Duy Bình, một trong 42 người bào chữa cho ông Hải, "bị kẹp cổ, xốc nách khỏi tòa" trong lúc một luật sư khác nêu nghi vấn tòa án "đang cố ý kéo dài thời gian xét xử".
Luật sư Nguyễn Duy Bình bị công an dẫn giải khỏi phiên tòa xử vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải ở thành phố Nha Trang hôm 14/11/2019 - Courtesy of Luật sư Nguyễn Duy Bình
Vài phút trước khi phiên xử ngày thứ hai bắt đầu, Luật sư Trần Vũ Hải phát đi thông cáo báo chí ghi :
"Chúng tôi hy vọng ngày xét xử thứ hai của phiên tòa này sẽ tạo điều kiện cho các nhà báo và người thực sự quan tâm trực tiếp theo dõi phiên tòa, không nên tái diễn việc chọn lọc người ngồi "khán phòng". Các thành viên Hội đồng xét xử được độc lập xét xử, mà không bị "chỉ đạo".
Chúng tôi tin rằng một nhà nước pháp quyền Việt Nam là phải bảo đảm cho một phiên tòa công khai, dân chủ, tranh tụng thực sự và không bao giờ chấp nhận một phiên tòa được đạo diễn và bi hài hơn cả một vở kịch".
Hôm 14/11, trả lời Đài Châu Á Tự Do sau sự cố, Luật sư Nguyễn Duy Bình nói :
"Thân chủ của tôi là bị cáo Phương [bà Ngô Tuyết Phương, vợ ông Trần Vũ Hải] và bị cáo Hải. Bởi vì thân chủ của tôi có 5 luật sư đã nộp thủ tục bào chữa bổ sung hơn 24 giờ rồi mà Hội đồng xét xử không chấp nhận, không ra thông báo cho các luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo. Tôi đề nghị thì Hội đồng xét xử không cho nói".
"Thế thì tôi quay sang thực hiện quyền hỏi của tôi với bị cáo Phương : "Bị cáo đã ký đơn nhờ 5 luật sư bào chữa bổ sung chưa ?" Bị cáo Phương trả lời đã ký, luật sư nộp rồi, nhưng Hội đồng xét xử vẫn không chấp nhận đơn này của 5 luật sư".
Tôi hỏi câu thứ hai : "Hiện tại, bị cáo Phương có đề nghị Hội đồng xét xử xem xét thủ tục để cấp thông báo bào chữa cho 5 luật sư không ?". Bị cáo Phương trả lời có. Lập tức vị chủ tọa Lê Thị Hạng tuyên bố mời tôi ra khỏi phiên tòa. Tôi nói rằng tôi chấp nhận nhưng cho tôi khiếu nại một, hai câu. Vì hành vi của chủ tọa có dấu hiệu trái pháp luật, tước quyền của tôi và không đảm bảo quyền lợi có luật sư của bị can, bị cáo".
"Vừa nói được câu thứ nhất thì mấy vị cảnh sát tư pháp ập vào lôi cổ ra, bẻ quặt tay ra đằng sau, rồi xốc nách kéo thẳng xuống sân tòa, áp giải tôi ra cổng".
"Tôi mới nói với mấy vị cảnh sát tư pháp rằng chủ tọa phiên tòa chỉ mời tôi ra khỏi phòng xử, phải để tôi trong sân tòa để làm đơn khiếu nại đến chánh án, nhưng cảnh sát tư pháp không cho. Ngay lập tức sau đó, cảnh sát tư pháp tiếp tục kẹp cổ, xốc nách tôi áp giải lên xe đưa về phường Phước Tân".
Luật sư Nguyễn Duy Bình cũng cho hay hiện tại sau khi trở về khách sạn, ông đã viết báo cáo gửi Liên đoàn luật sư Việt Nam và Liên đoàn luật sư thành phố Hồ Chí Minh để các nơi này "có văn bản kiến nghị với Tòa án nhân dân thành phố Nha Trang, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa và Tòa án nhân dân tối cao xử lý việc vi phạm tố tụng nghiêm trọng của Thẩm phán Lê Thị Hạng, tước quyền bào chữa của một luật sư trái pháp luật, tước quyền có luật sư của bị can". Ngoài ra, ông Bình còn đề nghị Bộ Công an chỉ đạo xử lý tập thể cảnh sát tư pháp "lạm quyền, dùng vũ lực không cần thiết và có hành vi bắt giữ người trái pháp luật".
Việc phiên tòa xử cáo buộc "Trốn thuế" đối với vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải kéo dài đến 5 ngày gây tranh cãi trong giới luật sư. Luật sư Trần Vũ Hải và vợ là bà Ngô Tuyết Phương bị cáo buộc trốn thuế trong một vụ giao dịch mua bán đất ở thành phố Nha Trang. Luật sư Trần Vũ Hải cũng là người tham gia đại diện cho nhiều người dân mất đất và các nhà hoạt động ở Việt Nam trong những năm qua.
Cùng ngày, trả lời RFA, Luật sư Đặng Đình Mạnh, người cũng tham gia bào chữa cho ông Hải, phân tích :
"Vấn đề của vụ án này nằm ở chỗ quan điểm khác biệt nhau giữa bên công tố buộc tội và luật sư bào chữa mà thôi, chứ thật ra diễn biến sự việc rất đơn giản. Do đó, các luật sư đoán chừng chỉ khoảng hai ngày là đã quá dư dả thời gian để kết thúc việc xét xử sơ thẩm vụ án, nên đã đặt vé trở về nhà từ trước. Đến khi nghe thông tin vụ án kéo dài đến 5 ngày thì ai cũng chưng hửng, vì sự việc đâu có gì phức tạp mà kéo dài đến như vậy ?
Trong số 50 luật sư đến dự phiên tòa, ngoài số khoảng hai, ba luật sư thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên là đi lại khá gần, thì toàn bộ số luật sư còn lại đều ở rất xa : Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đắc Lắc… Cho nên, trước diễn biến mới như vậy, thì các luật sư đang thảo luận để có phương án tốt nhất trong việc bào chữa, bảo vệ cho Luật sư Trần Vũ Hải trong phiên tòa xét xử.
Luật sư Đặng Đình Mạnh nói thêm rằng trong phần xét hỏi, cách Hội đồng xét xử gọi tên từng luật sư theo số thứ tự để mời luật sư tham gia "rất mất thời gian".
Luật sư Đặng Đình Mạnh kể thêm :
"Đến khoảng giữa buổi chiều hôm 13/11, sau khi nhận được một tờ giấy từ bên ngoài chuyển vào, thì chủ tọa phiên tòa đột ngột tuyên bố nghỉ giải lao 5 phút. Sau đó, khi trở lại làm việc thì chủ tọa phiên tòa đã thay đổi trở lại cách gọi tên từng luật sư theo số thứ tự như trước. Bản thân tôi sau khi tham gia xét hỏi xong thì chất vấn ngay cách điều khiển phiên tòa làm mất nhiều thời gian này, nhưng chủ tọa phiên tòa đã trả lời lấp liếm rất phi lý. Cứ như tòa án đang cố ý kéo dài thời gian xét xử phiên tòa".
Luật sư Đặng Đình Mạnh cũng cho biết thêm rằng do kẹt lịch bào chữa cho thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh trong phiên tòa dự trù diễn ra ngày 15/11 tại Tòa án tỉnh Nghệ An nên ông không thể theo đến cùng phiên tòa xử Luật sư Trần Vũ Hải.
Đề cập việc các phóng viên báo nhà nước ở Việt Nam cũng không được vào dự phiên tòa xử Luật sư Hải, Luật sư Đặng Đình Mạnh bình luận :
Khi phiên tòa khai mạc vào buổi sáng, thì tôi biết khá nhiều phóng viên báo chí trong nước đã không được vào trong khuôn viên tòa án để tác nghiệp. Tôi không biết rõ lý do của sự việc này, nhưng tôi nghĩ rằng, nếu phiên tòa được tiến hành xét xử theo tinh thần khách quan, vô tư và bảo đảm đúng quy định pháp luật thì nên để các phóng viên chứng kiến, đưa tin. Về phương diện xã hội, không phải chính các phóng viên là những người thực hiện việc giám sát tốt nhất hay sao ?"
Gần 60 luật sư đăng ký bào chữa cho vợ chồng Luật sư Trần Vũ Hải tại phiên tòa nhưng tòa án chỉ cấp chứng nhận bào chữa cho 42 người trong số này. Đây được ghi nhận là kỷ lục về số lượng luật sư cùng tham gia bào chữa miễn phí cho một bị cáo và cũng là đồng nghiệp của họ.
Cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa xác định : trong quá trình giao dịch, chuyển nhượng ngôi nhà cùng đất tại 78/40 đường Tuệ Tĩnh, thành phố Nha Trang, vợ chồng Luật sư Trần Vũ Hải cùng hai người khác đã có hành vi trốn thuế thu nhập cá nhân hơn 280 triệu đồng. Tuy nhiên, cáo trạng không nêu hành vi phạm tội của từng bị can.
Trước đó, vào ngày 2/7/2019, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa ra quyết định khởi tố bị can và thực hiện lệnh khám xét nhà riêng cùng với văn phòng làm việc tại Hà Nội đối với Luật sư Trần Vũ Hải để điều tra về hành vi "Trốn thuế" liên quan đến một vụ mua bán đất đai ở Khánh Hòa.
Tuy nhiên, khi khám xét công an lại thu giữ luôn cả những tài liệu bao gồm hồ sơ vụ việc blogger Trương Duy Nhất của Đài Châu Á Tự Do, người được cho là đã bị mật vụ Việt Nam bắt cóc từ Thái Lan đưa về nước khi ông này đang xin quy chế tỵ nạn với Liên Hiệp Quốc vào hồi tháng 1 năm nay. Sự việc đã bị nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế lên án, yêu cầu Việt Nam phải điều tra, trả lời về vụ bắt cóc này. Luật sư Trần Vũ Hải lúc đó là luật sư đại diện cho ông Trương Duy Nhất. Sau cáo buộc trốn thuế, luật sư Trần Vũ Hải đã phải ngừng việc làm đại diện pháp lý cho blogger Trương Duy Nhất.
Dự kiến phiên tòa xử vợ chồng luật sư Trần Vũ Hải sẽ kéo dài 5 ngày.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 14/11/2019
Chỉ còn vài ngày nữa là hết tháng 10, khả năng Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thực hiện chuyến công du đến Mỹ "trong tháng 10/2019" như dự báo trong thời gian qua xem như không còn nữa. Bàn về khả năng ông Trọng nghỉ hay tiếp tục tại vị ở Đại hội 13, một nhà quan sát nhận định với Đài Á Châu Tự Do rằng : "Bây giờ hãy còn hơi sớm để đưa ra nhận định cuối cùng nhưng mà theo tôi hiểu, thì khả năng vẫn là 50-50 vì chưa có sự thống nhất ở các cấp cao về vấn đề này".
Hình minh họa. Tổng bí thư - Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu trước quốc hội hôm 2/11/2018 AP
Ông Nguyễn Phú Trọng từng được các báo nhà nước dẫn lời phát biểu trong buổi tiếp xúc cử tri ba quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ hôm 15/10 : "Tôi sẽ cố gắng giữ gìn sức khỏe, năm nay 75 rồi, cũng đang là bệnh nhân".
Tình hình sức khỏe của ông Trọng được cho là yếu tố chính quyết định khả năng ông có thực hiện chuyến công du Mỹ trong thời gian tới hay không và đây cũng là ẩn số cho việc ông tiếp tục vị trí người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam hay rời ghế.
Trả lời RFA, Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp, nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế và chính trường Việt Nam, từ Singapore, nói :
"Tôi nghĩ rằng là nếu như theo đúng quy định thông thường thì Đại hội 13 năm 2021 thì ông Nguyễn Phú Trọng sẽ phải nghỉ hưu. Vì bên cạnh vấn đề tuổi tác đã quá giới hạn, ông đã là trường hợp đặc biệt kể từ Đại hội 12. Như chúng ta đã biết, sự cố sức khỏe của ông vừa rồi lại càng đưa thêm lý do khác để ông Trọng có thể nghỉ hưu ở đại hội đảng sắp tới. Tuy nhiên, theo tôi hiểu là hiện tại, vấn đề này chưa được quyết định chính thức. Vẫn còn có ý kiến ủng hộ ông Trọng có thể ở lại thêm một nhiệm kỳ, hoặc là ít nhất nửa nhiệm kỳ nữa để mà giúp củng cố bộ máy nhân sự trong nhiệm kỳ tới, và đặc biệt là tạo ra thế hệ lãnh đạo tiếp theo duy trì được sự ổn định trong hàng ngũ lãnh đạo cấp cao của Đảng cộng sản Việt Nam".
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đột ngột ngã bệnh và phải đi cấp cứu ở bệnh viện nhân chuyến thăm Kiên Giang hồi tháng 4 vừa qua. Ông Trọng sau đó đã vắng mặt trên chính trường nhiều tuần lễ để điều trị bệnh.
Ông Lê Hồng Hiệp giải thích rằng đang có những vấn đề mà nội bộ Đảng cộng sản Việt Nam đang cần thảo luận thêm như nếu ông Trọng nghỉ thì ai sẽ là người thay thế để duy trì mô hình tam trụ hiện tại hay quay lại mô hình tứ trụ trước đây. Ông nói tiếp :
"Tất cả những vấn đề này vẫn đang được thỏa thuận và nếu như tam trụ hay tứ trụ thì ai sẽ là những người sẽ được điền vào các vị trí đó thì chưa có câu trả lời. Và phương án cho các kịch bản đó vẫn xoay quanh cái việc ông Trọng có ở lại hay không, và nếu ông không ở lại thì ông sẽ ủng hộ ai để đảm nhận vị trí đấy. Tôi nghĩ bây giờ hãy còn hơi sớm để đưa ra nhận định cuối cùng nhưng mà theo tôi hiểu, thì khả năng vẫn là 50-50. Tức là có khả năng ông Trọng sẽ nghỉ và có khả năng khác là ông có thể sẽ vẫn ở lại, do chưa có sự thống nhất ở các cấp cao về vấn đề này".
Hình minh họa. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại lễ bé mạc đại hội đảng 12 vào ngày 28/1/2016 ở Hà Nội AFP
Việt Nam trước đây vẫn duy trì mô hình tứ trụ là Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội. Sau cái chết của Chủ tịch nước Trần Đại Quang vào tháng 9 năm 2018, ông Trọng đã kiêm nhiệm hai chức danh Chủ tịch nước và Tổng bí thư Đảng và Việt Nam có tram trụ thay vì tứ trụ như trước kia.
Cùng thời điểm, trả lời RFA, Giáo sư Nguyễn Đình Cống nói :
"Ông Nguyễn Phú Trọng thì người ta bình luận rằng ông nửa muốn đi nửa muốn ở. Nhưng mà tôi xem tình hình, thấy ông ấy hơn 75 tuổi rồi, sức yếu như thế. Mà nếu ông cố tình ở lại thêm nữa thì ông ấy vi phạm hai điều, mà chắc là không dám".
"Điều thứ nhất là có chỗ nào đấy quy định Tổng bí thư không làm quá hai nhiệm kỳ. Cái điều ấy chưa được sửa. Thế thì ông Trọng cũng không dám vi phạm. Nếu ông vi phạm thì phải vận động sửa cái điều ấy đã. Nhưng đến bây giờ tôi chưa thấy có ý tưởng nào như thế".
Ông Nguyễn Đình Cống được cho là một trong những trí thức bất đồng từ khi ông thông báo từ bỏ Đảng cộng sản Việt Nam từ ngày 3/2/2016. Ông nói thêm :
"Cái thứ hai là ông ấy tỏ ra là yếu rồi, bệnh tật rồi. Ông ấy tham dự chỗ này chỗ kia chứ không thấy có sinh khí. Nhiều cái không thấy ông ấy tham gia. Ví dụ như tôi theo dõi việc đi vào viếng lăng chủ tịch Hồ Chí Minh thì ông ấy không đi, chỉ thấy ông Phúc, bà Ngân thôi".
"Hay ví dụ có những điều quan trọng thì ông ấy ra nói cũng thều thào lắm rồi. Thế thì sức khỏe chắc không bảo đảm. Vì thế tôi chắc rằng ông ấy cũng phải tự nguyện thôi thôi, không dám làm thêm nhiệm kỳ nữa đâu. Nếu ông Trọng mà làm thêm nhiệm kỳ nữa thì nó lộ rõ cái tệ hại. Tại vì ông muốn làm thêm nhiệm kỳ nữa thì phải thay đổi được quy định rằng Tổng bí thư không được làm quá nhiệm kỳ".
Vào đầu năm 2021, tức là còn hơn một năm nữa thì Đảng cộng sản Việt Nam mới tiến hành Đại hội toàn quốc lần thứ XIII để bầu các ủy viên trung ương, Bộ chính trị, Ban bí thư và người lãnh đạo đảng là Tổng bí thư.
Nhưng ngay từ cuối tháng 6/2019, tại cuộc họp của Bộ chính trị dưới sự điều hành của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phê duyệt quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương khóa 13, nhiệm kỳ 2021-2026.
Toàn bộ ủy viên trung ương của đảng CSVN khóa 13 nhiệm kỳ 2021-2026 đã được quyết định trước khi Đại hội toàn quốc của đảng CSVN diễn ra vào đầu năm 2021.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 28/10/2019
Một nhà quan sát chính trị tại Việt Nam nói với Đài Á Châu Tự do rằng ông Nguyễn Phú Trọng nên "đi Mỹ để cân bằng lại sức ép của Trung Quốc tại Biển đông".
Hình minh họa. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Phủ Chủ tịch, Hà Nội, hôm 27/2/2019 - AP
Bình luận này được đưa ra trong bối cảnh báo nhà nước ghi nhận lời Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nói tại buổi tiếp xúc cử tri mới đây rằng ông "năm nay 75 [tuổi] rồi, cũng đang là bệnh nhân".
Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng được các báo nhà nước dẫn lời phát biểu trong buổi tiếp xúc cử tri ba quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Tây Hồ hôm 15/10 : "Tôi sẽ cố gắng giữ gìn sức khỏe, năm nay 75 rồi, cũng đang là bệnh nhân".
Tình hình sức khỏe của ông Trọng được cho là yếu tố chính quyết định khả năng ông có thực hiện chuyến công du đến Mỹ trong tháng 10/2019 như dự báo trong thời gian qua.
Hôm 21/10, trả lời RFA, Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp, nhà nghiên cứu quan hệ quốc tế, từ Viện Iseas Yusof Ishak, Singapore, nói :
"Trong chuyến thăm Kiên Giang hồi mùa hè vừa rồi thì ông Trọng đã gặp vấn đề sức khỏe, bị đột quỵ. Từ đấy đến nay, dù sức khỏe của ông đã được cải thiện nhưng vẫn có lo ngại về tình hình sức khỏe của ông khi thực hiện các chuyến đi dài ngày, hành trình kéo dài hàng chục tiếng. Dù sức khỏe của ông đã được cải thiện nhưng vẫn có rủi ro nhất định".
"Vì vậy theo tôi hiểu, sức khỏe của ông Trọng vẫn đang là vấn đề mấu chốt ảnh hưởng đến việc ông có đi thăm Mỹ như dự kiến hay không. Người ta quan tâm hay lo lắng về sức khỏe của ông Trọng là điều dễ hiểu. Dù quan hệ với Mỹ là một ưu tiên hiện nay, nhưng trong bối cảnh Đại hội đảng lần 13 sắp tổ chức, sức khỏe của ông Trọng đóng vai trò rất quan trọng. Nếu như có vấn đề gì đó xảy ra với sức khỏe của ông Trọng trong chuyến đi thì sẽ có hệ lụy rất lớn, đặc biệt là công tác chuẩn bị cho Đại hội đảng lần 13 và công tác nhân sự".
"Vì vậy tôi là các lãnh đạo đảng và bản thân ông Trọng đang rất thận trọng để tính toán thời điểm chuyến thăm phù hợp để đảm bảo mục tiêu đối ngoại và đối nội, đặc biệt là tổ chức thành công Đại hội đảng lần 13 sắp tới".
Tiến sỹ Lê Hồng Hiệp bình luận thêm về mục đích chuyến thăm Mỹ của ông Trọng :
"Bản thân ông Trọng cũng trông chờ chuyến thăm tại vì đây là chuyến thăm Mỹ đầu tiên của ông trên cương vị vừa là chủ tịch nước vừa là tổng bí thư. Đó là cơ hội để ông thể hiện vai trò đối ngoại chứ không chỉ vai trò đối nội. Qua đó, nâng cao uy tín của ông ở trong nước. Có lẽ chuyến thăm này sẽ có nhiều mục tiêu được đề ra".
"Ví dụ củng cố quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước được ký kết hồi 2013. Có thể sẽ có tuyên bố nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác chiến lược. Theo tôi hiểu, vấn đề này đã được bàn thảo tương đối kỹ lưỡng ở Việt Nam thời gian qua. Nếu ông Trọng đi chuyến này thì nhiều khả năng Việt Nam sẽ đồng ý nâng cấp quan hệ song phương lên đối tác chiến lược để tạo ra khuôn khổ song phương có lợi cho Việt Nam, qua đó để cân bằng lại sức ép của Trung Quốc, đặc biệt là tại Biển Đông, mà tôi nghĩ là càng ngày càng gia tăng trong thời gian tới".
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng đến thăm Hoa Kỳ trên cương vị người lãnh đạo đảng cộng sản Việt Nam vào năm 2015. Ông là lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam đầu tiên đặt chân tới Mỹ.
Theo Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp, Hoa Kỳ ngày càng coi trọng quan hệ với Việt Nam và coi Việt Nam là một đối tác mới nổi trong khu vực, trong nỗ lực kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc.
Cùng thời điểm, Nhà nghiên cứu Nguyễn Khắc Mai, cựu Vụ trưởng Ban Dân vận Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Giám đốc Trung tâm Minh Triết Việt Nam bình luận với RFA :
"Ông Nguyễn Phú Trọng nên tìm cách đi Mỹ trong tình thế hiện nay dù ông ta hiện đang có sức khỏe yếu, nhưng không đến nỗi gì. Tôi thấy cái đầu của ông đang bình thường, nói năng cũng hoạt bát chứ không có vấn đề gì. Nếu đi Mỹ được thì rất tốt. Mà theo tôi thì ông Trọng nên đi".
Ông Nguyễn Khắc Mai phân tích thêm về mục đích chuyến đi Mỹ của ông Trọng nếu xảy ra :
"Ông Trọng đi Mỹ phải trên cơ sở đàng hoàng, nói rõ là hiện nay Trung Hoa đang xâm lấn Việt Nam, đang gây rất nhiều cái hiểm độc, nguy cơ hiểm họa lớn ngoài Biển Đông. Thì phải liên minh, liên kết với Mỹ, sẵn sàng mở rộng quan hệ chiến lược với Mỹ để có sức mạnh quốc tế đối phó với tên giặc già, giặc dữ này. Thì đấy là vấn đề cá nhân tôi phán đoán".
"Và theo tôi biết, quan sát thấy, hình như người Mỹ cũng muốn ông Trọng đi. Họ bắn tiếng qua tôi nói rằng là ốm đau không thành vấn đề, đi lại không thành vấn đề. Vấn đề là cái đầu có còn tỉnh táo hay không, còn nếu anh có ngồi xe lăn thì chúng tôi bốc qua được ngay có gì đâu mà khó".
"Tôi thấy là cái đầu ông Trọng ăn nói rất hoạt bát. Một cái người bị tai biến não mà sau đó bảy tháng phục hồi, nói năng mạch lạc cho thấy cái đầu không có vấn đề gì lớn".
22222222222222222
Hình minh họa tàu hải cảnh của Trung Quốc ở vùng biển Việt Nam trong tháng 7/2019 Courtesy of Twitter of Ryan Martinson, RFA edit
Chuyến đi của ông Trọng sang Mỹ đã được trông đợi từ nhiều tháng nay, nhất là vào khi quan hệ giữa Hà Nội và Bắc Kinh đang có những căng thẳng sau khi Trung Quốc điều tàu hải cảnh, dân bình và tàu khảo sát Hải Dương 8 vào vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam từ giữa tháng 6 đến nay. Cho đến lúc này, vẫn chưa có dấu hiệu nào là Trung Quốc sẽ rút các tàu này khỏi vùng biển Việt Nam, thậm chí còn tiến gần vào bờ biển của Việt Nam hơn.
Vào tháng 7 vừa qua, Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về các hành động mà nước này gọi là bắt nạt Việt Nam ở Bãi Tư Chính.
Tại hội nghị trung ương đảng 11 vừa diễn ra vào hồi đầu tháng, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã lần đầu tiên nói đến vấn đề Biển Đông.
Ông Nguyễn Khắc Mai nhấn mạnh :
"Tất nhiên nếu [ông Trọng] đi phải trên tư thế mới của dân tộc, chứ không phải vì cái quyền nhỏ nhen, ích kỷ của một cái nhúm Đảng cộng sản với bốn, năm triệu đảng viên này. Mà phải dựa trên lập trường của dân tộc mà đi. Thì cái cuộc đi ấy thành công mới đáng giá. Còn nếu không, anh có đi sang đấy mà với lập trường èo uột, vẫn là phụ thuộc Trung Hoa, nói nước đôi thì cũng không ra gì. Tôi nghĩ rằng là, ông Trọng nên đi Mỹ với tư thế mới".
Việt Nam từ trước đến nay vẫn theo đuổi chính sách trung lập giữa các cường quốc với chính sách 3 không : không tham gia các liên minh quân sự với bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và không dựa vào nước này để chống nước kia.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Khắc Mai nói ông có hy vọng vào chuyến đi Mỹ sắp tới của ông Trọng :
"Tôi thấy ông ta cũng có những cái chuyển biến bắt đầu. Thế thì tại Hội nghị trung ương 11 này, lần đầu tiên ông ta nói về mối quan hệ với Trung Quốc, tức là ông đã có sự chuyển biến. Nhưng mà anh phải rõ ràng, đứng trên lập trường của dân tộc, đứng trên lợi ích của dân tộc, quốc gia Việt Nam hiện nay. Chứ còn nếu cứ đứng trên lập trường Cộng sản u mê của anh, lũ lẫn của anh thì vứt đi. Mỹ cũng chẳng muốn chơi !".
Chuyến đi Mỹ của ông Trọng trong vai trò Chủ tịch nước Việt Nam thể theo lời mời chính thức của Tổng thống Donald Trump khi ở Hà Nội hồi tháng 2/2019.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 21/10/2019
Hội nghị trung ương 11, một sự kiện quan trọng của Đảng Cộng sản Việt Nam dự kiến diễn ra vào tháng 10/2019 để chuẩn bị nhân sự cấp cao cho Đại hội 13.
Hình minh họa. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng (giữa) phát biểu trước các ủy viên trung ương đảng tại lễ bế mạc đại hội đảng 12 ở Hà Nội hôm 28/1/2016 AFP
Hôm 23/9, trả lời RFA qua email, ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, nhận định :
"Theo nguyên tắc chuẩn bị nhân sự từ thấp đến cao, Trung ương 11 nhiều khả năng sẽ bàn về quy hoạch cán bộ cấp ủy viên Trung ương dựa trên danh sách Bộ Chính trị phê duyệt và đệ trình, thay vì cán bộ cấp cao. Không loại trừ vấn đề lãnh đạo cấp cao được thảo luận, nhưng sẽ khó được đưa vào nghị trình chính thức. Như truyền thống của đại hội trước, vấn đề nhân sự cấp cao chỉ nóng lên vào năm bản lề - 2020".
Nhận định về "cuộc đấu phe phái" trước khi hội nghị diễn ra, ông Giang viết : "Để phân biệt rõ ràng "phe" nào với nhau là rất khó khăn trong thời điểm hiện tại, bởi cái bóng quá lớn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khiến cho tất cả những ai muốn tranh đấu quyền lực phải ẩn mình chờ thời. Đây có lẽ là lần đầu tiên từ năm 1986 mà chúng ta không phân định được các nhóm lợi ích với ưu tiên chính sách rõ ràng, bảo thủ hay đổi mới. Điều này khiến cho việc đoán định chính sách của đội ngũ lãnh đạo mới sẽ khó khăn hơn".
Ông Trần Quốc Vượng, Thường trực Ban bí thư (trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch (phải) tại lễ bế mạc đại hội đảng 12 ở Hà Nội hôm 28/01/2016 AFP
Ông Giang cũng đưa bình luận về ông Trần Quốc Vượng, Thường trực Ban Bí thư, nhân vật được suy đoán sẽ là tâm điểm chú ý tại Hội nghị trung ương 11 và Đại hội 13. Ông nói : "Chiếu theo Quy định 90 thì ông Trần Quốc Vượng hoàn toàn đủ tiêu chuẩn làm tổng bí thư, nhưng các thành viên cộm cán khác của Bộ Chính trị cũng đáp ứng được yêu cầu. Sự ủng hộ của Tổng bí thư Trọng sẽ là lợi thế lớn nếu ông Vượng muốn giữ chức tổng bí thư nhiệm kỳ tới, nhưng ông Vượng cũng có những hạn chế về kinh nghiệm quản trị và tuổi tác. Tiếng nói của ông Trọng có trọng lượng lớn, nhưng là không đủ để lấn át toàn bộ tiếng nói của Bộ Chính trị và đặc biệt là Ban chấp hành trung ương".
Bàn về việc Bộ trưởng Công an Tô Lâm mới đây bị rò rỉ công văn mật liên quan đến thương vụ Mobifone mua AVG và liệu vụ này có ảnh hưởng gì đến cơ hội của ông ấy tại Hội nghị 11, ông Nguyễn Khắc Giang cho hay :
"Việc một số lãnh đạo chủ chốt bị tung "tin xấu" trước đại hội diễn ra không ít, nhưng không phải cá nhân nào cũng bị ảnh hưởng. Ông Tô Lâm trên thực tế đã làm tốt vai trò của mình trong nhiệm kỳ này, đặc biệt là trong việc cải cách, thu gọn bộ máy công an và tham gia tích cực vào cuộc chiến chống tham nhũng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông Lâm vẫn đủ tuổi để giữ thêm một nhiệm kỳ Bộ Chính trị nữa, trong bối cảnh hơn một nửa số ủy viên Bộ Chính trị đương nhiệm sẽ phải rút lui vì quy định tuổi. Do vậy theo tôi, khả năng ông Lâm rút lui là không cao".
Cuối cùng, ông Nguyễn Khắc Giang nói thêm rằng "hãy còn sớm để bàn về danh sách ủy viên Bộ Chính trị khóa mới, tuy nhiên nhiều khả năng sẽ không có quá nhiều xáo trộn". Ông đưa ra dự báo rằng các thành viên Bộ Chính trị khóa mới "sẽ gồm ba nhóm lãnh đạo kế cận, có lẽ sẽ xuất hiện nhiều hơn thế hệ sinh năm 1970 trở đi vốn ít bị ảnh hưởng bởi ý thức hệ hơn".
Hôm 24/9, trả lời RFA, nhà báo tự do Phạm Chí Dũng nhận định : "Nếu Hội nghị trung ương 10 vào tháng 5/2019 chủ yếu ‘sắp ghế’ cho 200 ủy viên trung ương, thì Hội nghị trung ương 11 có nhiệm vụ chốt danh sách sơ bộ các gương mặt ủy viên bộ chính trị cho khóa 13. Do vậy, Hội nghị 10 chỉ là cuộc đấu giữa những ‘cá bé’, thì Hội nghị 11 thật sự là cuộc sát phạt của ‘cá mập’ với nhau".
"Theo cách nhìn của tôi, cứ chuẩn bị xếp ghế cho Bộ Chính trị thì có đánh nhau lớn. Thời gian qua trở lại không khí như trước Đại hội 12, đơn thư tố cáo tung ra như bươm bướm. Nhưng lần này có đặc điểm khác, lần đầu tiên Đảng cầm quyền thừa nhận có luồng thông tin ngoài Đảng mà Đảng không thể phủ nhận và coi đó là thông tin không chính thức. Còn người đọc thì hiểu rằng thông tin này có độ tin cậy cao vì đó là tin từ nội bộ Đảng tuôn ra để đấu đá phe phái trước Hội nghị trung ương".
Đề cập về khả năng tại vị của ông Nguyễn Phú Trọng, ông Phạm Chí Dũng cũng nói thêm :
"Tôi tin rằng nhiều chính khách đang mong rằng ông Trọng phải nghỉ, nếu không phải vì lý do tuổi tác thì là vì sức khỏe. Và khi nghỉ thì ông ấy để lại khoảng trống quyền lực rất lớn, sẽ diễn ra cuộc tranh giành của các nhân vật mới nổi".
"Nếu mà nói về gương mặt sáng giá thì 50/50, ẩn số lớn nhất là ông Trọng có tiếp tục coi mình là "trường hợp đặc biệt" hay không. Truyền nhân được nhìn thấy rõ ràng nhất của ông Trọng là ông Trần Quốc Vượng".
"Mọi thứ đang diễn ra hết sức bát nháo, giới chức lo đấu đá với nhau, bỏ mặc Biển Đông, Bãi Tư Chính cho Trung Quốc quần thảo. Dường như chưa bao giờ có đảng Cộng sản đớn hèn như thế này".
Việt Nam do đảng cộng sản lãnh đạo toàn diện, nên trước mỗi kỳ họp quốc hội, trung ương đảng cộng sản đều họp. Mục tiêu được nói nhằm có chỉ đạo về đường lối.
Thông báo chính thức từ tổng thư ký quốc hội, chủ nhiệm Văn phòng quốc hội Việt Nam, ông Nguyễn Hạnh Phúc, kỳ họp thứ 8, quốc hội khóa XIV sẽ khai mạc vào ngày 21/10 tới đây.
Như vậy theo thông lệ, hội nghị trung ương 10 của đảng cộng sản Việt Nam, khóa 12 sẽ diễn tra trước thời gian quốc hội nhóm họp : tuy nhiên đến nay thời điểm cụ thể cho hoạt động này vẫn chưa được tiết lộ.
Ben Ngô
Nguồn : RFA, 24/09/2019
Một chuyên gia kinh tế bình luận với BBC rằng mục tiêu Make in Vietnam "là khả thi" trong lúc một nhà quan sát nói "chuyện nhân lực cho chuyển đổi số ở Việt Nam sao mà xa xôi".
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng có nhiều phát ngôn về "Make in Vietnam"
Thời gian qua, tại các sự kiện công nghệ, người ta thấy Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Thông tin Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng liên tục có nhiều phát ngôn về "Make in Vietnam".
Hồi tháng 1/2019, báo InfoNet giải thích : "Make in..." là một sáng kiến xuất phát từ Ấn Độ nhằm phát triển các sản phẩm nội địa, Trung Quốc cũng có một chiến lược Make in China...".
Đến tháng 5/2019, báo Tiền Phong dẫn lời Bộ trưởng Thông tin và truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng :
"Make in Vietnam" có hàm ý rộng hơn "made in Vietnam", thông qua đấy truyền tải nội hàm phát triển doanh nghiệp Việt Nam, ý muốn nói là sáng tạo tại Việt Nam, thiết kế tại Việt Nam, làm ra tại Việt Nam, khác với khái niệm doanh nghiệp khoa học công nghệ bấy lâu nay... Trong giai đoạn hiện nay, đừng chờ việc đào tạo bài bản mà phải mất hàng chục năm sau mới có, hãy tận dụng phẩm chất đặc biệt này của chúng ta để bắt tay ngay vào việc. Hãy biết cách giao việc, ắt sẽ có người đáp ứng... "
Còn theo trang The Leader, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam "được coi là ưu tiên số một với mục tiêu có 100.000 doanh nghiệp công nghệ vào năm 2030".
'Xa xôi'
Hôm 24/7, từ Thành phố Hồ Chí Minh, bà Vũ Kim Hạnh, cựu tổng biên tập báo Tuổi Trẻ, người khởi xướng chương trình Hàng Việt Nam Chất lượng cao, nói với BBC :
"Make in Vietnam" là khẩu hiệu được đưa ra và nhấn mạnh tại Diễn đàn Quốc gia về phát triển doanh nghiệp công nghệ Việt Nam. Tôi quan tâm tới nội dung được công bố tại diễn đàn này hơn khẩu hiệu "Make in Vietnam".
"Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Thông tin và truyền thông cho biết : Năm 2019, Việt Nam sẽ tuyên bố chiến lược chuyển đổi số, hướng tới kinh tế số và xã hội số. Còn 5 tháng nữa là hết năm 2019, là thời điểm để đưa ra một chiến lược mà chính phủ cho rằng sẽ đem lại sự thay đổi cho Việt Nam, tức bao hàm nhiều vấn đề hệ trọng của quốc gia : Chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cải cách thể chế, thay đổi môi trường kinh doanh, giúp Việt Nam thoát bẫy thu nhập trung bình, hình thành và sử dụng nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao".
"Về phần mình, tôi nghĩ, nếu 2019 công bố chiến lược chuyển đổi số, điều đầu tiên phải nghĩ tới là : Nhân lực ở đâu ? Và tôi cũng nhớ tới ý kiến thẳng thắn của một giáo sư Đại học Arizona khi ông dự hội nghị về giáo dục STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) ở Đà Nẵng cũng mới tháng 5/2019, rằng 80% trong số 54 triệu lao động Việt Nam là không có kỹ năng phù hợp để tham gia kinh tế số. Rồi nghĩ tới nền giáo dục hiện nay thì càng thấy chuyện nhân lực cho chuyển đổi số sao mà xa xôi".
"Ở một góc nhìn khác, có thể lạc quan khi những đòi hỏi khắc nghiệt của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA… thực ra cũng sẽ thúc đẩy tốt cuộc chuyển đổi số ở Việt Nam. Ví dụ như CPTPP đòi việc mua sắm công phải minh bạch công khai thì chính yêu cầu của cuộc chuyển đổi số cũng phù hợp như thế".
"Bây giờ là lúc một chiến lược có kế hoạch hành động rõ ràng, tiến hành đồng bộ, hiệu quả. Có như vậy thì mới rõ có làm được "Make in VietNam" hay không".
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại một sự kiện của BKAV
'Cạnh tranh bình đẳng'
Trả lời BBC hôm 24/7, Tiến sĩ Nguyễn Văn Phú, chuyên gia kinh tế từ Đại học Strasbourg, Pháp, nói :
""Make in Vietnam", nói nôm na là làm tại Việt Nam, sản xuất/chế biến/gia công ở Việt Nam, hãy sản xuất ở Việt Nam".
"Đây là khẩu hiệu được giới chức chính phủ đưa ra mới đây ở nhằm khuyến khích sản xuất, chế biến công nghệ ở Việt Nam".
"Theo tôi, dù có hay không có khẩu hiệu này thì Việt Nam cần phải thúc đẩy sản xuất, chế biến công nghiệp, khoa học kỹ thuật".
"Thực tế, nền công nghiệp Việt Nam còn bộc lộ nhiều hạn chế, nên nếu có nhiều chính sách để sản xuất tại Việt Nam thì sẽ tốt".
"Tuy vậy, để thật sự "Make in Vietnam", một trong những điều chính phủ cần làm ngay là phải xem lại về chính sách đối với các doanh nghiệp, nhất là khối tư nhân".
"Tiếp đó là xem lại chính sách về giáo dục đào tạo nguồn nhân lực, về nghiên cứu khoa học…".
"Vai trò của các quan chức là làm chính sách, mà các phát ngôn "Make in Vietnam" như vậy thì tôi nghĩ không sáo rỗng đâu".
"Vì ở Việt Nam từ trước tới nay, người ta hay dùng khẩu hiệu, phong trào... có vậy thì mới lan tỏa xuống phía dưới, xuống các địa phương...".
"Về các doanh nghiệp, nên có cơ chế cạnh tranh bình đẳng, không phân biệt nhà nước hay tư nhân".
"Cạnh tranh bình đẳng không có nghĩa là cạnh tranh tự do không giới hạn, mà phải là cạnh tranh có luật pháp, có biện pháp bảo vệ nhà sáng chế, nhà đầu tư".
"Về giáo dục, Nhà nước cần đầu tư hơn nữa về nghiên cứu và đào tạo đại học trong bối cảnh đầu tư về nghiên cứu khoa học, nghiên cứu và phát triển (R&D) ở Việt Nam còn rất thấp)".
"Làm được những điều đó thì mới có đủ nhân lực cho sản xuất công nghiệp hiện đại, phát minh sáng chế trong thời buổi cạnh tranh toàn cầu".
"Cuối cùng, mục tiêu "Make in Vietnam" sẽ là khả thi nếu có các chính sách đi theo phù hợp, nhất là trong các lĩnh vực nêu trên".
Ben Ngô
Nguồn : BBC, 26/07/2019
Người phụ nữ trong vụ "ném giày" nói với BBC rằng Hội đồng nhân dân "chỉ có thể đại diện và giám sát chứ không thể thay thế người dân Thủ Thiêm" khi thông qua chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư.
Ý kiến nói người dân Thủ Thiêm "đã chịu đựng và tổn thương suốt hơn 20 năm qua"
Ý kiến này được đưa ra trong lúc có tin chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh sắp trình Hội đồng nhân dân thông qua chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư cho người dân Thủ Thiêm.
"Trong lúc chờ trung ương kết luận về Khu đô thị mới Thủ Thiêm, thành phố đã gặp người dân, xây dựng chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư, sắp tới trình Hội đồng nhân dân thông qua", Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân được tờ Người Lao Động dẫn lời.
Các báo ở Việt Nam không đưa thêm chi tiết về chính sách bồi thường được căn cứ trên cơ sở nào.
'Nghị quyết có hợp lòng dân ?'
Người phụ nữ trong vụ "ném giày" nói "Hội đồng nhân dân chỉ có thể giám sát, không thể thay dân Thủ Thiêm thông qua chính sách bồi thường".
Trả lời BBC hôm 10/7, bà Nguyễn Thị Thùy Dương, người phụ nữ trong vụ "ném giày ở Thủ Thiêm" năm ngoái, nói :
"Hội đồng nhân dân thực chất là một Quốc hội thu nhỏ tại các tỉnh thành. Là một cơ quan lập pháp có chức năng giám sát và thông qua các nghị quyết và chủ trương. Họ đại diện cho tiếng nói của người dân. Nên việc Hội đồng nhân dân đưa ra nghị quyết về chính sách đền bù mới là quyền được hiến định".
"Tôi nhấn mạnh là đền bù chứ không phải hỗ trợ. Vì đây là phần người dân đáng được nhận chứ không phải dân đi xin và Chính phủ "thương tình" nên cho. Nhưng chúng ta phải xem lại Hội đồng nhân dân dựa trên cơ sở nào để thông qua nghị quyết. Không thể để một nhóm người quyết định quyền lợi và số phận của hàng ngàn, hàng chục ngàn người theo tính chủ quan được".
"Muốn thông qua nghị quyết, trước tiên Hội đồng nhân dân phải lấy ý kiến của chính những người dân bị ảnh hưởng bởi quy hoạch giải tỏa ở khu Công nghệ cao quận 9 và cả Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ở đây, tôi chưa thấy có sự thống nhất ý kiến giữa người dân Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Hội đồng nhân dân thì nghị quyết thông qua đường nào ?"
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân
"Có hợp lòng dân không ? Có đúng với giá trị tài sản người dân bị mất không ? Chỉ có người dân Thủ Thiêm mới có quyền được quyết định vận mệnh của họ. Hội đồng nhân dân chỉ có thể đại diện và giám sát chứ không thể thay thế họ. Có vị nào trong Hội đồng nhân dân đã phải sống cuộc đời đau khổ của họ đâu ?"
"Với tư cách là một người theo đuổi và quan sát vụ việc này khá lâu. Tôi yêu cầu chính quyền TP.Hồ Chí Minh giải quyết được đúng với những giá trị mà người dân đáng được nhận. Chính quyền thành phố phải biết tôn trọng người dân của mình chứ không phải giải quyết cho xong để "xếp xó".
"Người dân có trách nhiệm xây dựng đất nước chứ không phải làm mồi nuôi sống tham nhũng. Trong trường này cần đặc biệt chú trọng vai trò giám sát và kết nối người dân của Hội đồng nhân dân đúng với tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra".
Bà Thùy Dương cũng cho biết thêm :
"Đối với các quan chức sai phạm ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm, tôi nghĩ không chỉ là kỷ luật mà cần phải thanh tra, kiểm toán toàn diện quy hoạch, chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra khởi tố vụ án về việc sai phạm khi thực hiện quy hoạch tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm như đề nghị của Thanh tra Chính phủ. Trong đó, hành vi xâm hại tài sản của Nhà nước và người dân đã được thể hiện rất rõ".
"Ở Thủ Thiêm có rất nhiều nhóm dân khác nhau. Có nhóm người bị xua đuổi, có nhóm người bám trụ lại, có những người bị lưu lạc do chính sách đền bù... Họ đã chịu đựng và tổn thương suốt hơn 20 năm nay rồi. Tôi nghĩ chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh nên đưa ra các quyết sách phù hợp với từng nhóm khác nhau làm sao để đáp ứng được tinh thần nhân văn mà Quyết định 367 của cựu Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã phê duyệt khi thực hiện Khu đô thị mới Thủ Thiêm".
'Tôn trọng sự thật'
Cũng trong hôm 10/7, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC :
"Quyền lợi của người dân Thủ Thiêm không thể giải quyết bằng nghị quyết của Hội đồng nhân dân. Bởi Hội đồng nhân dân không phải là cơ quan hành chính nhà nước, cũng không phải là cơ quan giải quyết tranh chấp. Nghị quyết của Hội đồng nhân dân chỉ có thể mang tính an sinh xã hội cho người dân Thủ Thiêm chứ không thể thay thế quyết định hành chính, phán quyết của tòa án".
"Quyền và lợi ích chính đáng của người dân Thủ Thiêm phải xem xét đánh giá một cách toàn diện. Các thiệt hại phải căn cứ vào số liệu, bằng chứng cứ và được xem xét đánh giá công khai chứ không thể bằng cảm tính của các đại biểu Hội đồng nhân dân. Nếu chính quyền Thành phố chỉ giải quyết quyền lợi của người dân Thủ Thiêm trên cơ sở của Nghị quyết Hội đồng nhân dân thì chẳng khác nào người dân bị buộc phải nhận tiền "bồi thường" như vụ Formosa Hà Tĩnh gây ô nhiễm môi trường biển trước đây".
"Trong vụ Thủ Thiêm theo tôi có hai nhóm sai phạm :
- Sai phạm gây thiệt hại trực tiếp cho người dân có đất bị thu hồi ;
- Sai phạm gây thất thoát ngân sách, tài sản nhà nước.
"Đối với các sai phạm gây thiệt hại cho ngân sách, tài sản Nhà nước, có thể phải cần đến việc thanh tra vì những thông tin liên quan đến các sai phạm này người dân không thể kiểm tra, giám sát".
"Riêng đối với việc thu hồi đất ngoài phạm vi quy hoạch, sử dụng quỹ đất tái định cư cho mục đích thương mại thì không cần vì không ai có thể thanh tra, giám sát tốt hơn người dân Thủ Thiêm. Việc này nó liên quan trực tiếp đến lợi ích người dân Thủ Thiêm nên họ phải chuẩn bị đầy đủ thông tin và kiến thức để kiểm tra, giám sát".
"Khi người dân đưa ra cơ sở pháp lý và bằng chứng cho các cáo buộc của mình đối với chính quyền. Chính quyền có nghĩa vụ đưa ra các cơ sở pháp lý và bằng chứng hợp pháp để phản bác lại các cáo buộc của người dân".
"Nếu chính quyền không thể đưa ra được cơ sở pháp lý và các bằng chứng thuyết phục để phản bác lại các cáo buộc của người dân thì chính quyền cần phải tôn trọng sự thật và hành động có trách nhiệm là có các quyết định để trả lại công bằng cho người dân".
"Với các quy định pháp luật trước đây cũng như hiện nay, chính quyền thành phố hoàn toàn có đủ cơ sở pháp lý để xử lý các sai phạm tại Thủ Thiêm một cách công bằng cho người dân Thủ Thiêm mà không cần phải chờ đợi kết luận hay chủ trương gì từ trung ương. Vấn đề nằm ở chỗ người có trách nhiệm giải quyết có đủ bản lĩnh để xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật hay không".
"Theo tôi, đảm bảo nguyên tắc công bằng thì toàn bộ lợi nhuận từ việc sử dụng quỹ đất tái định cư cho mục đích kinh doanh thương mại phải được trả về cho những người dân Thủ Thiêm đủ điều kiện được tái định cư. Đối với đất ngoài quy hoạch bị thu hồi thì phải trả lại đất cho dân hoặc bồi thường theo giá thị trường hiện nay".
Ben Ngô
Nguồn : BBC, 11/07/2019
Một nữ nhà báo lý giải với BBC vì sao theo bà, tất cả mọi tầng lớp nhân dân "đều phản đối, không muốn để Trung Quốc nhúng tay vào dự án cao tốc Bắc-Nam" nhưng một giảng viên đại học Fulbright Việt Nam nói "không thể đóng cửa trong quan hệ kinh tế với Trung Quốc".
Cao tốc Bắc Nam - Ảnh chỉ mang tính minh họa
Tin cho hay, 118 văn nghệ sĩ cùng ký vào bản kiến nghị "không để Trung Quốc đầu tư và thầu làm đường cao tốc Bắc-Nam".
Trong số này có những nhà văn, diễn viên, nhạc sĩ, đạo diễn nổi tiếng như Vũ Tú Nam, Trần Đăng Khoa, Nguyễn Duy, Bằng Việt, Trà Giang, Thế Anh, Minh Châu, Thanh Quý, Lê Khanh, Trần Tiến, Thanh Hoa, Kim Chi, Trần Lực, Lưu Trọng Ninh, Nguyễn Thanh Vân, Lê Hoàng, Trần Văn Thủy...
Bản kiến nghị nhấn mạnh hai điểm :
1. Ưu tiên huy động nguồn lực trong nước và kêu gọi lòng yêu nước của nhân dân để làm dự án chiến lược an ninh, kinh tế, xã hội này.
2. Không được để cho Trung Quốc - đất nước duy nhất hiện nay đang xâm chiếm biển đảo, lãnh thổ của Việt Nam tham gia hai đại dự án chiến lược quốc gia này !
'Hậu quả đổ lên đầu nhân dân'
Hôm 19/6, nhà báo tự do Phan Thị Châu nói với BBC từ Thành phố Hồ Chí Minh :
"Vì sao tất cả mọi tầng lớp nhân dân đều phản đối, không muốn để Trung Quốc nhúng tay vào dự án cao tốc Bắc-Nam ? Thực tế cho thấy hầu hết các công trình do Trung Quốc thực hiện ở Việt Nam đều kém chất lượng, không đảm bảo tiến độ và luôn đội vốn lên quá cao so với giá thầu lúc ban đầu".
"Hậu quả đó là đều đổ lên đầu nhân dân và ai cũng biết, không phải các quan chức Việt Nam ngu để bị lừa mà vì những món tiền "dưới gầm bàn" quá lớn. Tiếc thay, tiếng nói của nhân dân thông qua biết bao kiến nghị, tâm thư của các tầng lớp sĩ phu, chuyên gia tâm huyết đều bị gạt bỏ".
"Rất tiếc là dường như người dân đã không còn tin vào sự trong sạch của các quan chức cũng như các nhà thầu Trung Quốc, vì thế tốt hơn là gạt bỏ những nhà thầu của những nước đã gây ra quá nhiều di hại. Cũng như các nước phương Tây luôn cảnh giác, xếp loại chót trong mọi lãnh vực cần phải lựa chọn đối với những đối tượng bị đánh giá là tín nhiệm xấu. Và việc này thì chẳng có gì là vi phạm luật lệ quốc tế".
Tuyến đường sát đô thị Cát Linh-Hà Đông do nhà thầu Trung Quốc xây dựng đến nay chưa rõ ngày vận hành
'Quả đắng'
Cũng trong hôm 19/6, blogger, phóng viên tự do Thanh Ngọc bình luận với BBC :
"Mới đây, có ý kiến trên mạng xã hội cho rằng Việt Nam sẽ là "ngư ông đắc lợi" khi làm cao tốc Bắc-Nam nếu để Trung Quốc làm với chi phí thấp và Nhật giám sát. Lý tưởng quả là đáng mơ mộng, nhưng với những quả đắng mà nhà thầu Trung Quốc gieo cho người dân Việt Nam, liệu còn ai tin vào lựa chọn từ cơ quan chức năng, khi tàu Cát Linh-Hà Đông được chính báo chí trong nước cái tên "bảo tàng" về kinh nghiệm thất bại".
"Những người quan tâm chắc không quên bê bối khi nhà thầu Trung Quốc thi công đoạn cao tốc qua Quảng Ngãi, đường được vá víu bằng... bùn. Kể cả dưới thời Bộ trưởng Giao thông-Vận Tải Đinh La Thăng, người có những phát ngôn và việc làm cứng rắn, việc quản lý chất lượng công trình cũng không được đảm bảo.
"Với cao tốc Bắc-Nam, ngay cả tổ chức đấu thầu quốc tế thì khả năng nhà thầu Trung Quốc bỏ giá thầu rẻ nhất, "lại quả" mức cao và thắng thầu cũng không còn gì lạ".
"Tôi từng gặp một cựu binh Chiến tranh biên giới 1979. Người này kể rằng khi Trung Quốc khởi chiến, đạn pháo của họ bắn chính xác các cứ điểm của ta, vì họ rất rành rẽ đường xá, công sự phía ta... Người cựu binh quan ngại rằng cao tốc Bắc-Nam trải dài cả nước, đưa gói thầu này vào tay họ vô cùng nguy hiểm".
- Dự án đường cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, dài 654 km, tổng kinh phí 118.716 tỉ đồng (gồm 55.000 tỉ đồng vốn nhà nước và 63.716 tỉ đồng vốn huy động ngoài ngân sách), được chia thành 11 dự án thành phần, gồm 3 dự án đầu tư công và 8 dự án đầu tư theo hình thức PPP (hợp tác công - tư), loại hợp đồng BOT.
"Chính vì vậy, đừng hỏi vì sao việc nhà thầu Trung Quốc nhúng tay vào cao tốc Bắc-Nam sẽ gặp sự phản đối tới cùng của người dân, khi nó ảnh hưởng rất lớn đến an ninh quốc gia".
"Được biết mới đây, 118 văn nghệ sĩ trong nước ký kiến nghị không để Trung Quốc làm cao tốc Bắc-Nam. Đây là một việc làm rất ý nghĩa, nhưng trong đó có đề cập : ưu tiên huy động nguồn lực trong nước và kêu gọi lòng yêu nước của người dân để làm đại dự án chiến lược an ninh, kinh tế, xã hội".
"Các văn nghệ sĩ có lòng với quốc gia thì tốt, nhưng dường như họkhông hỏi ý kiến những người dân khác về giải pháp. Người dân gánh phí điện, xăng cao, lại bao nhiêu thuế đường bộ, thuế môi trường, BOT... Vì sao không kêu gọi sự chung tay của giới quan chức, quản lý tốt hơn nguồn quỹ đầu tư và thuế má của dân chúng, khi khó khăn lại trút lên đầu người dân ?"
Hôm 19/6, Tiến sĩ Mạc Văn Trang nói với BBC từ Hà Nội :
"Về phát ngôn của một số người liên quan đến cao tốc Bắc-Nam, tôi thấy dường như họ đang bị nô lệ bởi luật trên giấy mà không thấu hiểu lòng dân. Cũng như một số người chỉ nhớ nghị quyết mà vô cảm trước sự sôi sục phẫn nộ của dân. Cuộc biểu tình ngày 10/6 năm ngoái là ví dụ. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chỉ biết "Bộ Chính trị đã kết luận…" mà không hiểu lòng dân thế nào".
"Một nhà nước dân chủ thì phải lắng nghe, thấu hiểu ý nguyên của người dân và có quyết sách theo đa số dân chúng. Người dân không cần Nhà nước lý sự lằng nhằng. Người dân phản ứng bằng thái độ. Chính quyền không nghe theo lòng dân thì sụp đổ".
"Không thể đóng cửa với Trung Quốc'
Hôm 20/6, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du, giảng viên Đại học Fulbright Việt Nam, nói với BBC :
"Đúng là có những quan ngại về mặt an ninh quốc phòng cũng như các vấn đề chính trị trong mối quan hệ rất nhạy cảm với Trung Quốc của Việt Nam. Tuy nhiên, việc cấm cửa hoặc nói không với các nhà thầu và vốn Trung Quốc là không thực tế. Hơn thế, điều này có khả năng vi phạm các cam kết quốc tế và thiết lập sân chơi bình đẳng".
"Mục tiêu của Việt Nam là có được tuyến đường cao tốc được xây dựng với chất lượng cao và chi phí phải chăng. Việc càng có nhiều đối tác tham gia thì càng có thể đạt được điều này. Nói về trục trặc thì điều này có thể xảy ra với bất kỳ nguồn vốn hay nhà thầu nào. Chúng ta có thể thấy nhiều dự án của Nhật hay Ngân hàng Thế giới cũng bị bê trễ và đội vốn ở Việt Nam. Nhìn ra bên ngoài cũng vậy".
"Việt Nam không thể đóng cửa trong quan hệ kinh tế với Trung Quốc được. Việt Nam không thể sử dụng các công cụ như Mỹ đang làm với Trung Quốc. Nếu không khéo, các hàng hóa của Việt Nam hay các mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc bị chặn lại và hậu quả sẽ rất lớn".
"Trong tình huống này, tôi cho rằng, giải pháp là tổ chức đấu thầu quốc tế một cách công khai minh bạch. Các tiêu chí và điều kiện rõ ràng. Nhà thầu nào đạt điểm cao nhất thì chọn. Chất lượng và tiến trình triển khai như thế nào chủ yếu là do mình. Trung Quốc cũng như nhiều nước khác có thể triển khai các dự án nhanh và hiệu quả ở nhiều nơi, nhưng đến Việt Nam lại bê trễ và trục trặc. Việt Nam cần phải tổ chức giám sát thi công thật tốt với tất cả các nhà thầu".
Bàn về phản ứng của công luận trước nhà thầu Trung Quốc, ông Du bình luận : "Đúng là đường sắt Cát Linh-Hà Đông với vốn vay từ Trung Quốc và các nhà thầu Trung Quốc đang xảy ra rất nhiều các vấn đề như : đội vốn, chậm tiến độ … Tuy nhiên, đây là đặc điểm chung của các dự án đầu tư công cũng như các dự án vay vốn ưu đãi".
"Dự án Cát Linh - Hà Đông đội vốn hơn 50% và kéo dài hơn ba năm; nhưng dự án tuyến Metro số 1 ở Thành phố Hồ Chí Minh thì vốn vay và nhà thầu Nhật đội vốn hơn 100% và kéo dài hơn tiến độ so với dự kiến gần chục năm. Nhiều dự án khác cũng gặp phải tình trạng tương tự".
"Ở vấn đề này, ví dụ ưa thích của tôi là dự án đường hầm lớn ở Boston, Massachusetts, Hoa Kỳ - nơi có thể xem là phát triển nhất thế giới với hai đại học hàng đầu thế giới về quản lý và công nghệ là Harvard và MIT. Dự án kéo dài hơn hai thập kỷ này có mức đầu tư ban đầu từ chưa đến 1 tỷ đô la đã tăng lên hơn 20 tỷ đô la mà nó được gọi là "kỳ quan" về chính trị cũng như kỹ thuật".
"Vốn ODA hay vay nước ngoài với các điều kiện ưu đãi thường rất đắt chứ không phải riêng Trung Quốc. Với các nước khác cũng vậy thôi".
"Tôi cho rằng, Việt Nam muốn lớn lên thì cần sự tự tin dựa trên trí tuệ và bản lĩnh của mình. Nếu cứ sợ sệt điều này điều kia thì thân phận nước chưa phát triển khó mà thoát được".
"Có một điều rất đáng suy nghĩ là những nơi đi trước như Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan và Trung Quốc thuê bên ngoài làm một dự án là có thể nắm bắt công nghệ để làm dự án thứ hai tương tự ngay, nhưng tại sao Việt Nam lại không làm được điều này ?"
Trước đó, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng được các báo dẫn lời :
"Về dự án cao tốc Bắc-Nam, Bộ Giao thông-Vận tải phải khắc phục những hạn chế, yếu kém, tránh sự trì trệ như dự án đường sắt đô thị Cát Linh-Hà Đông. Đối với các nhà thầu, nhà đầu tư nước ngoài thì phải có năng lực, trách nhiệm, uy tín và được kiểm chứng. Các khâu không để xảy ra trường hợp đáng tiếc tương tự dự án Cát Linh-Hà Đông".
Ben Ngô
Nguồn : BBC, 21/06/2019
Một nhà quan sát chính trị Việt Nam bình luận với BBC rằng việc mạng 5G ở Việt Nam nếu có không dùng Huawei thì "không phải là để chiều lòng Mỹ".
Việt Nam không trang bị majung 5G của Hoa Vi ? Ảnh minh họa
Trong khi đó một khi ý kiến khác nói Huawei "vẫn đang vận động ở mảng 5G và sẽ không từ bỏ thị trường Việt Nam dễ dàng".
Tin cho hay cuối tháng 4/2019, Viettel tuyên bố hoàn thành thử nghiệm một trạm phát sóng 5G tại Hà Nội với tốc độ 600 - 700Mbps, "ngang với tốc độ của mạng 5G của Verizon ở Mỹ".
Các báo ở Việt Nam ghi nhận hãng viễn thông này "tiến hành thử nghiệm mạng 5G trong tháng 5/2019" và "nếu thành công, Viettel có thể sớm bắt đầu cung cấp dịch vụ 5G trong thời gian tới, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực vận hành mạng 5G".
Trả lời BBC từ Singapore hôm 9/5, nhà nghiên cứu, phân tích chính trị Lê Hồng Hiệp nói :
"Việt Nam đang nỗ lực phát triển quan hệ an ninh và quốc phòng với Hoa Kỳ. Việc quan tâm tới các cảnh báo của Hoa Kỳ về rủi ro bảo mật phát sinh từ công nghệ 5G của Huawei sẽ gửi một thông điệp tích cực tới Washington về sự gần gũi lợi ích an ninh giữa hai nước, qua đó củng cố niềm tin lẫn nhau".
"Hoa Kỳ đã nói rõ nước nào dùng công nghệ 5G của Huawei thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới quan hệ an ninh-quốc phòng với Mỹ, đặc biệt là mảng chia sẻ thông tin tình báo. Vì vậy nếu Việt Nam không dùng Huawei cho mạng 5G thì sẽ được Mỹ nhìn nhận tích cực và tin tưởng hơn".
"Tuy nhiên đó là ý định và lý thuyết, thực tế hai bên có tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng nói chung và chia sẻ tin tức tình báo nói riêng hay không thì còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa".
"Ngoài ra, cũng cần thấy việc Việt Nam nếu không dùng Huawei thì mục đích chính không phải là để chiều lòng Mỹ. Vì thực tế nếu Mỹ không đưa ra cảnh báo thì nhiều khả năng Việt Nam cũng sẽ không dùng Huawei, tiêu biểu như Viettel họ đã không dùng Huawei ngay từ mạng 4G".
"Lý do chính ở đây là do Việt Nam muốn tự chủ công nghệ, đồng thời đảm bảo an ninh trước Trung Quốc. Lý do thúc đẩy quan hệ an ninh với Mỹ chỉ là thứ yếu. Lưu ý là Việt Nam không sử dụng công nghệ Trung Quốc nhưng cũng không sử dụng công nghệ Mỹ. Hai nhà cung cấp nước ngoài được nhắc tới là Samsung của Hàn Quốc và Nokia của Phần Lan".
Viettel đã lắp đặt trạm 5G đầu tiên tại Việt Nam trên nóc nhà Trung tâm Viettel, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội
Ông Hiệp bình luận thêm :
"Theo tôi, Huawei chắc chắn không muốn bị mất thị phần 5G tại Việt Nam nên họ vẫn tiếp tục xúc tiến tiếp thị, quảng bá. Tuy nhiên việc Việt Nam có dùng Huawei hay không sẽ không phụ thuộc nhiều vào những nỗ lực này của Huawei, mà chủ yếu phụ thuộc vào việc các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là Viettel, có thực sự tự phát triển được các công nghệ và thiết bị 5G như họ tuyên bố hay không".
"Ngoài ra, công nghệ và giá cả của các nhà cung cấp thay thế sẽ là một yếu tố quan trọng khác. Nếu Việt Nam không tự phát triển được công nghệ, đồng thời thiết bị và công nghệ của các nhà cung cấp phương Tây không tốt hoặc quá đắt, thì Việt Nam sẽ bị nao núng, cuối cùng có thể phải chọn Huawei cho một số thiết bị không thuộc phần lõi, hoặc chấp nhận bị chậm trễ trong việc triển khai mạng 5G".
Viettel được ghi nhận tiến hành thử nghiệm mạng 5G trong tháng 5/2019
'Trải nghiệm đầu tiên'
Cùng ngày 9/5, một nhà quan sát từ Đức, đề nghị không nêu danh tính, nói với BBC :
"Tới thời điểm này, tôi chưa thấy hai bên Việt Nam, Hoa Kỳ có cơ chế chia sẻ thông tin tình báo nào liên quan đến việc thiết lập mạng 5G ở Việt Nam. Cho nên nếu ai đó nói yếu tố Hoa Kỳ có vai trò gì trong vụ này thì sẽ hơi quá".
"Tôi nghĩ quan trọng vấn là chuyện an ninh nội địa, khả năng của doanh nghiệp trong nước để phát triển 5G, sự sẵn có của lựa chọn thay thế (nhiều khả năng là Samsung và Nokia). Ngoài ra, sức ép từ phía Trung Quốc cũng là vấn đề lớn. Thêm đó, theo như tôi biết thì Huawei vẫn đang ráo riết vận động ở mảng 5G, và chắc chắn rằng họ sẽ không từ bỏ thị trường Việt Nam một cách dễ dàng đâu".
Theo website Vietteltelecom.vn, hãng Viettel đã lắp đặt trạm 5G đầu tiên tại Việt Nam trên nóc nhà Trung tâm Viettel, quận Hoàn Kiếm.
"Hai vị trí trạm 5G còn lại được triển khai tại trụ sở Viettel Net (19 Duy Tân) và trụ sở Tập đoàn Viettel (1 Trần Hữu Dực). Dự kiến, đầu tháng 5/2019, những trạm này sẽ chính thức phát sóng, đem đến những trải nghiệm đầu tiên cho khách hàng Việt Nam về dịch vụ 5G. Đây 3 trạm 5G đầu tiên được nhà mạng phát sóng thử nghiệm.
"Theo kế hoạch, trong tháng 6/2019, Viettel sẽ triển khai thêm 70 trạm 5G thử nghiệm tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, nhằm đánh giá chi tiết về vùng phủ, dung lượng, tốc độ tối đa để chuẩn bị cho công tác quy hoạch, thiết kế mạng 5G diện rộng", website nêu trên viết.
Trước đó, các báo ở Việt Nam cho hay, Bộ trưởng Thông tin-Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, 5G là cơ hội để Việt Nam "thay đổi thứ hạng trên thế giới" và rằng Việt Nam "sẽ cho thử nghiệm 5G năm 2019 và thương mại năm 2020 và sẽ là một trong những nước đầu tiên triển khai 5G".
Ben Ngô
Nguồn : BBC, 13/05/2019
