Tham vọng bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc thông qua các hoạt động bồi đắp, quân sự hóa các đảo chiếm đóng, rồi thúc đẩy phát triển các tour du lịch "yêu nước" tại vùng Biển Đông giầu tài nguyên được đề cập trong một phóng sự ngắn của kênh truyền hình Pháp France 2 (12/11/2017) nhân thượng đỉnh APEC tại Việt Nam.
Du khách Trung Quốc trên đảo Ba Ba, nằm trong nhóm đảo Lưỡi Liềm, thuộc quần đảo Hoàng Sa bị Trung Quốc chiếm đóng. Ảnh chụp màn hình France 2. RFI tiếng Việt
Có mặt trên đảo Ba Ba (Trung Quốc gọi là Áp Công/Ya Gong Dao), nằm trong nhóm đảo Lưỡi Liềm, thuộc quần đảo Hoàng Sa, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng, và trên huyện đảo Lý Sơn (của Việt Nam), phóng viên France 2 tường trình :
"Ngoài khơi Biển Đông, những du khách Trung Quốc giầu có đi du thuyền đến đây không phải chỉ để ngắm mặt trời mọc, mà họ đến những vùng đất đã được chinh phục, vì với họ, không nghi ngờ gì cả, những hòn đảo này thuộc về Trung Quốc.
Một du khách nói : "Từ đây, chúng tôi có thể nhìn thấy được những cơ sở quân sự của chúng tôi trên hòn đảo ngoài kia. Tôi chưa bao giờ đến đó, nhưng điều đó cho thấy sự hiện diện của Trung Quốc".
Hiện diện quân sự và giờ đến lượt dân sự. Ở đây, chỉ có công dân Trung Quốc mới được đặt trên lên những bãi cát mịn. Với khoảng 1.200 euro, ngày càng có nhiều người Trung Quốc tham gia các chuyến du lịch yêu nước trên những con tầu lớn (croisière).
Một nữ du khách nói : "Ở đây, chúng tôi ở nhà của mình. Đây là đất nước chúng tôi". Một người khác nói : "Tôi rất hài lòng vì tôi đang ở trên lãnh thổ Trung Quốc".
Trên đảo Ba Ba, một buổi lễ "yêu nước" được tổ chức cho nhóm du khách Trung Quốc với lễ thượng cờ, rồi quốc ca. Hướng dẫn viên du lịch hô lớn : "Quần đảo Tây Sa (tức Hoàng Sa của Việt Nam) là của chúng ta, thuộc Trung Quốc. Chúng ta sẽ không để bất kỳ kẻ xâm lược nào chiếm lấy, dù chỉ là một hạt cát hay một giọt nước".
Việt Nam tố cáo hành động xâm lược
Các tour du lịch "yêu nước" bằng tầu thủy đang ăn khách. Bất chấp phản đối của quốc tế, du khách Trung Quốc vẫn đánh dấu lãnh thổ của mình. Nhưng có đúng là họ đang ở trên lãnh thổ Trung Quốc hay không ? Theo phóng viên của France 2, không phải ai cũng có chung ý kiến này, nhưng một điều chắc chắn là chỉ trên một rặng san hô, Bắc Kinh đã đổ bê tông toàn bộ, xây dựng đường bay cho các chiến đấu cơ để kiểm soát chặt chẽ hơn khu vực giầu nguồn tài nguyên, trữ lượng cá và chất đốt :
"Với nước Việt Nam láng giềng, đây đơn giản làm hành động xâm lấn. Khu vực biển và đảo đó là của họ. Trong bảo tàng trên đảo Lý Sơn, các bằng chứng về chủ quyền của Việt Nam trên những đảo nhỏ này có vẻ được chứng minh rõ, theo phát biểu của ông Nguyễn Ngọc Trường, một cựu quan chức ngoại giao Việt Nam.
Ông nói : "Hãy nhìn tấm bia này, những hàng chữ cho thấy chủ quyền của chúng tôi. Tấm bia được người Pháp dựng trong thời Pháp thuộc trên quần đảo Hoàng Sa. Việt Nam có những bằng chứng chắc chắn và lâu đời, nhưng Trung Quốc lại phản đối vì họ muốn biến Biển Đông thành ao nhà".
Trung Quốc : Tập Cận Bình thay Chúa Giê-su ở huyện Dư Can
Tại Trung Quốc, Chúa Giê-su không còn là vị cứu tinh của khoảng 10% giáo dân trên tổng số một triệu dân ở huyện Dư Can, tỉnh Giang Tây, mà là từ đảng Cộng Sản. Những giáo dân tại đây có nguy cơ bị xóa khỏi danh sách những người được trợ cấp của Nhà nước nếu không chịu phá mọi dấu hiệu tôn giáo ở nhà riêng.
Theo thông tín viên RFI Heike Schmidt, thêm một ví dụ mới cho thấy Trung Quốc vẫn tỏ ra thiếu bao dung đối với tự do tôn giáo và chủ nghĩa sùng bái cá nhân quanh chủ tịch Tập Cận Bình vẫn phát triển mạnh :
"Làm thế nào để một gia đình nghèo có thể có thêm cơ hội nhận được trợ cấp của Nhà nước tại Trung Quốc ? Chẳng có gì đơn giản hơn : Chỉ cần gỡ các cây thập tự và ảnh chúa Giê-su, cất các tràng hạt và treo giữa phòng khách chân dung của chủ tịch Tập Cận Bình. Đây là lời khuyên của chính quyền huyện Dư Can, trong chiến dịch mang tên "Cùng biến những tín đồ tôn giáo thành những tín đồ của Đảng !"
Nhật báo South China Morning Post trích phát biểu của một quan chức địa phương, theo ông : "Rất nhiều người thiếu hiểu biết, họ tưởng rằng Chúa có thể cứu họ, nhưng sau khi các cán bộ của chúng tôi qua, họ hiểu ra sai lầm và nói rằng để nhận được hỗ trợ, nên tin vào Đảng hơn là vào Chúa".
Hơn 1.000 chân dung của nhân vật đứng đầu Trung Quốc đã tìm được chỗ đứng trong nhà của dân làng. Tuy nhiên, không phải ai cũng tự nguyện thay đổi cách trang trí này, theo khẳng định của một người dân ở Dư Can, vì "nếu từ chối, người ta không được nhận trợ cấp từ quỹ chống đói nghèo nữa".
Tại Dư Can, như nhiều nơi khác ở Trung Quốc, chính quyền dường như bị ám ảnh bởi ý nghĩ số giáo dân không ngừng tăng, có thể sẽ vượt qua con số 89 triệu đảng viên".
Trung Quốc muốn xây đường ngầm dẫn nước tưới hoang mạc Tân Cương
Các kỹ sư Trung Quốc đang xúc tiến nghiên cứu dự án xây một đường ống ngầm dài 1.000 km để dẫn nước từ vùng núi Tây Tạng đến sa mạc Taklamakan (còn gọi là Tháp Khắc Lạp Mã Can), thuộc khu tự trị Tân Cương, cực tây Trung Quốc.
Theo nhật báo South China Morning Post, ý tưởng được các kỹ sư đưa ra là lấy nước từ sông Yarlung Tsangpo (đổ vào dòng sông Brahmapoutre khi chảy qua lãnh thổ Ấn Độ), ở phía nam Tây Tạng, để tưới cho sa mạc Taklamakan.
Để "luyện tập" cho dự án đồ sộ này, Trung Quốc đã khởi công xây dựng một đường ống ngầm dài 600 km tại Vân Nam. Được chia thành 60 đoạn, đường ống ngầm này sẽ đi qua nhiều dãy núi, đôi khi cao vài trăm mét so với mực nước biển, và đặc biệt có khả năng đứng vững dù điều kiện địa lý trong vùng không ổn định.
Ông Lobsang Yangtso, một nhà nghiên cứu thuộc Mạng lưới Quốc tế vì Tây Tạng, khẳng định với Quartz : "Không ai nghĩ rằng một ngày nào đó tầu hỏa có thể chạy qua Tây Tạng, thế mà Trung Quốc đã làm được điều này. Dĩ nhiên, Trung Quốc sẽ xây dựng thành công đường hầm đó".
Dù sao, dự án đường ống ngầm dài nhất thế giới sẽ là một phương tiện để Trung Quốc tăng cường tiếng tăm của mình trong lĩnh vực công nghệ và cơ sở hạ tầng.
Singapore : Trút giận, xả stress trong "Phòng Đập phá"
Ném bát đĩa, đập vỡ chai, phá máy in bằng cây gậy bóng chày… để xả stress dường như không có gì xa lạ ở Nhật Bản và Hàn Quốc… và giờ du nhập sang Singapore. "Fragment room" (tạm dịch "Phòng Đập phá") tại đây giúp nhân viên và sinh viên, bị áp lực lớn tại đảo quốc, có thể hả giận và giải tỏa stress mà vẫn tránh được những cái nhìn soi mói.
Thông tín viên RFI Margaux Bédé đã đến nơi được mệnh danh là «ngôi đền đập phá" này :
"Cầm trong tay một chiếc gậy bóng chày và nhốt mình trong căn phòng rộng 3m2, hai cô bạn phá tất cả những gì nằm trong tầm tay… Nhưng phải chờ vài phút rồi người ta mới nghe thấy tiếng thủy tinh rơi vỡ.
Tại Singapore, "xả giận" vẫn còn ít phổ biến. Chính vì thế, Royce Tan đã lập ra Fragment room, để giúp đồng hương của mình giải tỏa cảm xúc. Anh nói :
"Trong nền giáo dục của chúng tôi, người ta dạy chúng tôi không nói về các vấn đề khó khăn, cảm xúc của mình. Vì thế, chúng tôi giữ hết trong lòng, rồi điều này làm tổn thương nội tâm.
Những gì chị nhìn thấy ở đây, đó là một địa điểm an toàn, nơi chị có thể làm gì chị muốn. Nếu chị muốn đến đây để gào thét, khóc lóc, cười… thì chị cứ làm. Chỉ cần để cái ác trong lòng chúng ta thoát ra ngoài. Đây không phải là nơi để người ta phán xét về chị. Đây là một địa điểm kín và an toàn".
"Một nơi đáng tin cậy" để tránh những cái nhìn và kể cả trên internet… Devina, một phụ nữ Singapore 29 tuổi, hiếm khi thể hiện cảm xúc của mình vì sợ bị đưa lên Stomp, mạng xã hội Singapore. Cô nói :
"Không biết chị có biết Stomp hay không, có những người chụp ảnh hoặc quay phim chị và đưa lên trang này, theo kiểu : "Ồ, nhìn khách hàng này đang tức giận kìa !". Chỉ là một kiểu giải trí, giống như một dạng Facebook không lành mạnh và cả cuộc sống của chị có thể bị phơi bày trên đó…
Thật sự ở Singapore, người ta không có nơi để giải tỏa mà không sợ bị người xung quanh nhòm ngó. Đây là một nước nhỏ bé, mọi người quen biết nhau. Ngay cả ở nhà, người ta cũng khó lòng mà úp đầu vào gối hét lên mà không bị ai nghe thấy…".
Còn theo Vanessa, "Đừng có tốn tiền vào điều trị, mà hãy đến Fragment room ! Đi gặp một chuyên gia tâm lý phân tích tinh thần và các vấn đề của chị với giá 160 euro/giờ, thì chị có thể làm y chang như vậy tại đây với giá 45 euro/30 phút, còn hời hơn !"
Lời khuyên của Vanessa, 30 tuổi, khiến một số chuyên gia lo ngại, như bà Jeanie Chu, bác sĩ tâm lý ở bệnh viện Resilienz, Singapore.
"Việc đó không giúp gì được vì không làm sáng tỏ nguồn gốc của cơn giận, vì cá nhân đó không giãi bày được vấn đề của mình nhưng lại xả (stress) qua hành động. Việc đó dạy cho mọi người rằng đó là cách duy nhất để giải phóng sự giận dữ của mình. Điều này không hề lành mạnh và trong tương lai, thậm chí còn có thể khiến một số người trở nên hung hăng ngay khi họ bắt đầu tức giận… Vì vậy, tôi không nghĩ đó là cách lành mạnh nhất (để bớt sức ép) và việc này đáng lo ngại".
Từ khi mở cửa cách đây 6 tháng, hơn 200 người đã đến thử "Phòng Đập phá" ở Singapore".
Thu Hằng
Nguồn : RFI, 18/11/2017
Bắc Kinh đang gia tăng tuyên truyền chủ quyền của Trung Quốc đối với phần lớn diện tích Biển Đông mà họ gọi là di sản tổ tiên họ để lại "từ thời cổ xưa".
Luật sư trưởng chính phủ Philippines, Jose Calida, trong ngày tòa trọng tài ra phán quyết có lợi cho Manila trong tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc.
Tân Hoa Xã hôm Thứ Sáu 15/9/2017 đưa tin và những tờ báo chính thống khác cùng phụ họa nói rằng một loạt các tài liệu về nguyên tắc ngoại giao, hoạt động và thành quả ngoại giao của Trung Quốc trong 5 năm qua được trình bày bằng Anh ngữ đang được phổ biến rộng rãi trên Internet và chương trình truyền hình.
Trong đó, đa dạng với nhiều bản tường trình gồm cả giai thoại, lời tuyên bố của các lãnh tụ Trung Quốc được trích dẫn, dữ kiện và các con số.
Các tài liệu tuyên truyền mới bằng Anh ngữ mà Tân Hoa Xã đề cập, trích dẫn lời tuyên bố của chủ tịch Tập Cận Bình "các đảo trên biển Nam Hải – Việt Nam gọi là Biển Đông – là lãnh thổ của Trung Quốc từ thời cổ xưa. Bổn phận bắt buộc của chính quyền là duy trì chủ quyền lãnh thổ, quyền hàng hải hợp pháp và các lợi ích của Trung Quốc". Tân Hoa Xã trích dẫn lời phát biểu trong bài diễn văn của ông Tập Cận Bình đọc tại Đại học quốc gia Singapore năm 2015.
"Trung Quốc sẽ tiếp tục tìm kiếm giải pháp cho các tranh chấp xuyên qua đàm phán và tham vấn với các quốc gia trực tiếp liên quan trên căn bản tôn trọng dữ kiện lịch sử và theo luật quốc tế". Tài liệu trên trích lời tuyên bố của ông Tập Cận Bình đọc tại Đại học quốc gia Singapore năm 2015.
"Trung Quốc sẽ phối hợp với các nước ASEAN để làm Biển Nam Hải thành biển của hòa bình, hữu nghị và hợp tác". Lời ông Tập Cận Bình trong tài liệu tuyên truyền Anh ngữ được Tân Hoa Xã trích dẫn khi ông đến tham dự lễ khai mạc Hội nghị ngoại trưởng lần thứ năm về các giải pháp xây dựng niềm tin và phối hợp tổ chức ở Bắc Kinh năm 2016.
"Chúng tôi ở Trung Quốc không sợ khi Mỹ hăm dọa hành động, cho dù Mỹ mang tất cả 10 hàng không mẫu hạm tới Biển Đông". Lời Đới Bỉnh Quốc, cựu thành viên Quốc vụ viện Trung quốc, nói trong một cuộc hội thảo của tổ chức nghiên cứu Carnegie Endowment for International Peace hồi năm 2016, Tân Hoa Xã dẫn lại từ tài liệu tuyên truyền Anh ngữ.
Tháng Bảy 2016, Tòa trọng tài Quốc tế tại The Hague, Hòa Lan, phán quyết tuyên bố chủ quyền vẽ theo 9 đoạn tưởng tượng chiếm hơn 80% Biển Đông mà Trung Quốc dùng làm căn cứ để xác nhận với thế giới là vô giá trị. Phán quyết được đưa ra sau khi Phi Luật Tân kiện Trung Quốc tại tòa án quốc tế.
Tuy nhiên, Bắc Kinh tuyên bố không chấp nhận phiên tòa cùng phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế. Bắc Kinh lợi dụng các cơ hội khác nhau để tiếp tục tuyên truyền chủ quyền của họ đối với Biển Đông trong phạm vi "Lưỡi Bò" là của Trung Quốc từ ngàn xưa.
Mối quan hệ giữa hai nước cộng sản anh em Việt Nam và Trung Quốc đột ngột căng thẳng khi Phó chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long đến Hà Nội ngày 18/6/2017 và đột ngột bỏ về Bắc Kinh ngày hôm sau, sau khi nhắc lại với các lãnh tụ Việt Nam rằng Biển Đông là "của Trung Quốc từ thời cổ xưa". Báo chí quốc tế tiết lộ cho biết ông Phạm Trường Long, dịp này, còn đòi hỏi Việt Nam phải hủy bỏ cuộc thăm dò dầu khí đang diễn ra tại lô 136-3 thuộc khu vực bãi Tư Chính trên thềm lục địa Việt Nam phía đông nam Vũng Tàu khoảng 200 hải lý.
Tuy lô 136-3 hoàn toàn nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước Quốc tế về Luật Biển (UNCLOS) nhưng lại vướng cái vạch "Lưỡi Bò" vắt ngang qua. Sau đó, còn có tin Việt Nam đã phải yêu cầu nhà thầu Rapsol dừng cuộc thăm dò và rời khỏi khu vực vì Trung Quốc đe dọa sẽ tấn công các căn cứ của Việt Nam tại quần đảo Trường Sa.
Khi ASEAN họp tại Manila hồi tháng 8 vừa qua, phía Việt Nam đã đề nghị bản thoải hiệp khung cho Bộ quy tắc Ứng xử trên Biển Đông dự trù sẽ thảo luận các điều khoản nhằm tránh xung đột quân sự "phải có ràng buộc pháp lý" nhưng đã bị phe các nước ủng hộ lập trường Trung Quốc chống lại. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã bỏ cuộc tiếp xúc riêng với ngoại trưởng Việt Nam Phạm Bình Minh bên lề hội nghị, cho hiểu sự đáp trả đối với đề nghị của Việt Nam.
Từ sự giận dữ bỏ Hà Nội về nước của tướng Phạm Trường Long với lời đe dọa dùng võ lực đến việc Hà Nội đòi Bộ Quy Tắc Ứng Xử phải có rằng buộc pháp lý, mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc đến nay vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện.
Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng thường trực của Việt Nam, nhân dịp cầm đầu phái đoàn tham dự "Hội chợ, Hội nghị Thượng đỉnh Thương mại và đầu tư Trung Quốc-ASEAN" tổ chức ở Nam Ninh, Trung Quốc, chiều 11/9/2017, đã gặp Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc Trương Cao Lệ.
"Về vấn đề trên biển, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đề nghị hai bên tuân thủ các thỏa thuận và nhận thức chung quan trọng của lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước về việc kiểm soát tốt bất đồng trên biển, không làm phức tạp tình hình ; nghiêm túc thực hiện "Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển", thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), thúc đẩy các cơ chế đàm phán trên biển giữa hai nước sớm đạt tiến triển thực chất. Phó Thủ tướng đánh giá cao ASEAN và Trung Quốc đã thông qua khung Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông (COC) ; cho rằng việc sớm hoàn tất COC sẽ góp phần duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực". Thông tấn xã Việt Nam thuật lại cuộc họp.
TTXVN cho hay tiếp là "Phó Thủ tướng Trương Cao Lệ khẳng định Đảng, Chính phủ Trung Quốc coi trọng quan hệ với Việt Nam, nhất trí cùng Việt Nam duy trì tiếp xúc cấp cao, tăng cường tin cậy chính trị, thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác thực chất, mở rộng giao lưu nhân văn, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống, kiểm soát tốt bất đồng, thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Trung - Việt phát triển ổn định, lành mạnh, bền vững".
Bản tin khá dài của TTXVN viết riêng về cuộc họp giữa hai ông Trương Hòa Bình và Trương Cao Lệ với những lời lẽ ca ngợi mối quan hệ "đồng chí anh em" trong khi Tân Hoa Xã chỉ có một câu viết ngắn gọn chung trong một bản tin mà ông Trương Cao Lệ đã gặp trưởng phái đoàn các nước ASEAN tham dự hội chợ triển lãm.
Ngày 31/8/2017, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam họp báo bày tỏ "quan ngại" và "đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã giao thiệp với đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội, để nêu rõ lập trường của Việt Nam" về việc Trung Quốc tiến hành tập trận ở khu vực cửa vịnh Bắc Bộ chỉ cách Đà Nẵng khoảng 75 hải lý như một sự thách thức. Việt Nam kêu gọi Trung Quốc "chấm dứt và không lặp lại các hành động làm phức tạp tình hình tại Biển Đông".
Một tuần sau, phát ngôn viên lập lại lời tuyên bố và lần này "mạnh mẽ phản đối" nhưng Bắc Kinh vẫn tiến hành tập trận và cho phát ngôn viên ngoại giao tuyên bố "Khu vực tập trận là vùng biển thuộc pháp quyền của Trung Quốc. Trên căn bản luật nội bộ của Trung Quốc, luật quốc tế và thông lệ quốc tế, cuộc tập trận của Trung Quốc trong vùng biển liên quan là nằm ngoài vùng tranh chấp. Chúng tôi hy vọng các nước liên quan nhìn vấn đề ấy một cách bình tĩnh và hợp lý".
Nay Bắc Kinh mở rộng chiến dịch tuyên truyền chủ quyền Biển Đông ra thế giới, cổ võ cho lời tuyên bố biển đảo trên Biển Đông nằm trong phạm vi tuyên bố hình "Lưỡi Bò" là của họ "từ thời cổ xưa", bất chấp Việt Nam phản đối trên mặt ngoại giao.
Tuy Bắc Kinh tuyên bố sẵn sàng đàm phán và tham vấn với các nước tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với họ nhưng khi Việt Nam nêu vấn đề chủ quyền quần đảo Hoàng Sa trong các cuộc đàm phán về biên giới giữa hai nước thì đều bị Bắc Kinh bác bỏ thẳng thừng.
Việt Nam bắn tên lửa, diễn tập trên biển : Tín hiệu cho Trung Quốc ? (VOA, 11/09/2017)
Việt Nam tiến hành một đợt huấn luyện trên biển với sự tham gia của hàng nghìn cảnh sát cơ động, ít ngày sau vụ phóng thử tên lửa Israel, dẫn tới nhận định rằng Hà Nội đang tìm cách phát tín hiệu cứng rắn tới Trung Quốc, nhất là sau khi Bắc Kinh "đe dọa hành động quân sự nếu Hà Nội tiếp tục khoan thăm dò dầu khí ở Bãi Tư Chính ở Trường Sa".
Hình ảnh cuộc diễn tập trên biển hôm 9/9.
Báo chí trong nước hôm 9/9 đã đưa tin về đợt diễn tập đối phó với một cơn bão lớn đổ bộ vào bờ biển khu vực Đông Bắc ở tỉnh Quảng Ninh.
Một hình ảnh trong cuộc diễn tập hôm 9/9.
Đoạn video ngắn lan truyền trên mạng xã hội cho thấy cảnh lực lượng công an tham gia bơi dưới biển giữa những tiếng súng nổ liên tiếp, tàu bè cháy cũng như cảnh người dân được đưa tới nơi an toàn.
Từ Australia, Giáo sư Carl Thayer nhận định với VOA tiếng Việt rằng Việt Nam thường phải đối mặt với bão lũ nên cần phải có chiến lược ứng phó khẩn cấp tốt để đối phó.
Chuyên gia nghiên cứu về Việt Nam này còn cho rằng những kỹ năng "ứng cứu thường dân từ tàu thuyền có thể được áp dụng trong tình thế chiến đấu".
Ít ngày trước cuộc thao dượt này, truyền thông nhà nước cũng đưa tin và đăng hình ảnh về việc Việt Nam bắn thử tên lửa phòng không có tên gọi Spyder nhập từ Israel.
Hệ thống phòng không SPYDER
Giáo sư Thayer nói rằng hai sự kiện trên cho thấy "xu hướng ngày càng minh bạch hóa" về an ninh và quốc phòng ở Việt Nam trong những năm gần đây.
Nhà nghiên cứu này nhận định thêm về "tầm quan trọng của các diễn biến này" :
"Trước hết, chúng là một phần của cuộc chiến thông tin nhằm phát tín hiệu rằng khả năng phòng vệ của Việt Nam đang gia tăng. Thời điểm của vụ thử tên lửa Spyder khá quan trọng vì nó diễn ra sau khi Trung Quốc đe dọa hành động quân sự với với Việt Nam nếu [Hà Nội] tiếp tục khoan thăm dò dầu khí ở Bãi Tư chính [ở Trường Sa]".
Trong khi đó, tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ, nói với VOA Việt Ngữ rằng vụ thử tên lửa mua của Israel "có thể nói là một sự trả lời để thấy rằng các nước khác, kể cả Việt Nam, không thể nào có thể ngồi yên và nhìn những tình huống căng thẳng và sức ép từ phía Trung Quốc".
Ông Thayer cũng nói thêm rằng bản tin về việc diễn tập trên biển sau đó cũng quan trọng không kém vì nó giúp "trấn an dân thường rằng Việt Nam có thể đối phó với các thảm họa và sự cố lớn".
"Ngoài ra, nó cũng phát tín hiệu cho Trung Quốc thấy rằng Việt Nam chuẩn bị sẵn sàng đương đầu với tình thế xảy ra ra thương vong lớn, và có một lực lượng phòng vệ dân sự được huấn luyện kỹ càng và hiệu quả", giáo sư Thayer nói.
Hồi đầu tháng này, Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận bắn đạn thật ở Biển Đông, và Việt Nam tuyên bố sẽ "kiên quyết bảo vệ quyền hợp pháp" của mình bằng đường lối ôn hòa.
Viễn Đông
*******************
Hoa Kỳ huấn luyện cho Cảnh sát Biển Việt Nam (VOA, 08/09/2017)
Hoa Kỳ đang thực hiện khóa huấn luyện cho các binh sĩ của Lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam nhằm tăng cường tự do và an toàn hàng hải trong khu vực.
Đội Huấn luyện Lưu động Tuần duyên Hoa Kỳ tổ chức khóa huấn luyện cho các binh sĩ Cảnh sát Biển Việt Nam. (Ảnh : Facebook Đại sứ Ted Osius)
Hôm 8/9 trang Facebook của Đại sứ Hoa Kỳ Ted Osius cho biết Văn phòng Hợp tác Quốc phòng của Tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đã khởi động khóa tập huấn bao gồm hai phần do Tuần duyên Hoa Kỳ đảm nhiệm tại Vùng 2 Cảnh sát Biển Việt Nam – đóng tại tỉnh Quảng Nam.
Nhóm chuyên gia huấn luyện là các thành viên của Đội Đào tạo Cơ động thuộc Tuần duyên Hoa Kỳ đến từ thành phố Yorktown, bang Virginia.
Trong những tuần đầu tiên của khóa tập huấn, học viên của Cảnh sát biển Việt Nam sẽ học các kỹ năng điều khiển thuyền, định vị, kiểm soát thiệt hại về kỹ thuật, cứu nạn thuyền viên khi bị rơi xuống biển và ứng phó trong trường hợp khẩn cấp.
Trong hai tuần lễ sau của khóa tập huấn, học viên Cảnh sát biển Việt Nam sẽ học các kỹ năng lai dắt tàu thuyền, tìm kiếm và cứu hộ, và cách chuyển nhân lực giữa các thuyền nhỏ.
Đại sứ Osius viết trên Facebook : "Sự thịnh vượng trong tương lai của Việt Nam phụ thuộc vào môi trường hàng hải ổn định và an toàn, vì vậy chúng tôi rất vui mừng được làm việc cùng với Cảnh sát biển Việt Nam".
Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, trong chuyến thăm Hoa Kỳ vào tháng 5 và có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã bày tỏ sự quan tâm tới việc tiếp nhận thêm trang thiết bị quốc phòng từ Hoa Kỳ, bao gồm các tàu tuần tra cho lực lượng Cảnh sát Biển Việt Nam.
Trước đó, Chính phủ Hoa Kỳ đã chuyển giao tàu tuần tra lớp Hamilton cho Việt Nam nhằm tăng cường năng lực thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam.
Mỹ giao tàu tuần duyên trọng tải cao cho Việt Nam
Hoa Kỳ hiện nay đang ngày càng củng cố hợp tác an ninh với Việt Nam, nhất là việc giúp Việt Nam tăng cường các khả năng an ninh hàng hải bằng cách cung cấp hơn 45,7 triệu đôla kể từ năm tài khóa 2014.
Cũng tại Quảng Nam vào tháng 5 vừa qua, Ðại Sứ Osius chính thức bàn giao 6 tàu tuần tra cao tốc Metal Shark loại dài 14 mét cho Cảnh Sát Biển Việt Nam.
Ngoài Hoa Kỳ, Cảnh sát Biển Việt Nam cũng hợp tác với đối tác Nhật Bản trong lĩnh vực đào tạo. Vào tháng 6, trong khuôn khổ chuyến thăm của tàu Cảnh sát Biển biển Nhật Bản mang tên Echigo (PLH08), lực lượng Cảng sát biển Nhật Bản và Việt Nam cùng diễn tập huấn luyện chung trên biển tại Đà Nẵng.
**************************
Biển Đông : Indonesia thách thức yêu sách chủ quyền của Trung Quốc (RFI, 11/09/2017)
Mặc dù không phải là quốc gia có tranh chấp trực tiếp với Trung Quốc về chủ quyền ở Biển Đông, nhưng Indonesia cũng đang có những hành động kiên quyết hơn trước tham vọng bành trướng của Bắc Kinh ở vùng biển này. Đó là nội dung một bài báo được đăng trên trang mạng tờ nhật báo The Straits Times của Singapore hôm nay, 11/09/2017.
Tàu mang cờ Trung Quốc (P) bị hải quân Indonesia chặn kiểm tra trong vùng biển gần quần đảo Natuna. Ảnh 17/06/2016Foto/Handout/Indonesian Navy/ via REUTER
Trong suốt nhiều thập niên, chính sách chính thức của Jakarta vẫn là Indonesia không phải là một bên tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, khác với các nước láng giềng Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei.
Thế nhưng, giữa Indonesia và Trung Quốc đã từng xảy ra 3 vụ đụng độ trên biển vào năm 2016, trong đó có vụ chiến hạm Indonesia bắt giữ một tàu cá Trung Quốc và các thuyền viên của tàu này. Những vụ đó xảy ra ngay trong vùng đặc quyền kinh tế chung quanh quần đảo Natuna của Indonesia. Nguyên nhân là vì, đối với Bắc Kinh, hai nước có tuyên bố chủ quyền chồng lấn trên biển, điều mà Jakarta vẫn cực lực bác bỏ. Indonesia cũng phản đối việc Trung Quốc gộp vùng biển chung quanh quần đảo Natuna của nước này vào khu vực "đường lưỡi bò" hay còn gọi là "đường 9 đoạn" mà Bắc Kinh tự vạch ra để khẳng định chủ quyền.
Vào tháng 7 vừa qua, chính phủ Jakarta đã đặt lại tên vùng biển phía bắc vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia trên Biển Đông là Biển Bắc Natuna. Đây là khu vực có hoạt động khai thác dầu của Indonesia. Bắc Kinh đã ngay lập tức đã phản ứng, cho rằng hành động nói trên của Inodnesia là "hoàn toàn vô nghĩa". Nhưng theo giới quan sát, việc đặt tên Biển Bắc Natuna chính là nhằm bác bỏ yêu sách " đường 9 đoạn" của Trung Quốc.
Ngoài việc đặt tên Biển Bắc Natuna, từ năm ngoái, Indonesia cũng đã tăng cường sự hiện diện quân sự trên trên quần đảo Natuna và dự kiến triển khai các chiến hạm đến khu vực này. Chính quyền Jakarta dự trù mở rộng hải cảng trên đảo chính của Natuna để có thể tiếp nhận các tàu lớn hơn, đồng thời nối dài thêm phi đạo tại căn cứ không quân tại đây để các phi cơ lớn hơn có thể sử dụng.
Như nhận định của chuyên gia Ian Storey, Viện Nghiên cứu Đông Nam Á, Singapore, Indonesia coi như đã trở thành một bên tranh chấp ở Biển Đông và theo ông "công nhận thực tế này càng sớm thì càng tốt".
Giáo sư Frega Ferdinand Wenas Inkiriwang, Đại học Quốc phòng Indonesia, cũng cho rằng với việc đặt tên Biển Bắc Natuna, Indonesia đã gián tiếp trở thành một bên tranh chấp ở Biển Đông. Nhưng chuyên gia Aaron Connelly, Viện Chính sách Quốc tế Lowy, Sydney, thì lại cho rằng việc đặt tên nói trên chưa thật sự biến Indonesia thành một quốc gia tranh chấp ở vùng biển này.
Nhưng rõ ràng mặc dù Trung Quốc là một trong những đối tác thương mại lớn nhất cũng như là một trong những nhà đầu tư hàng đầu ở Indoniesia, Jakarta không ngần ngại thách thức yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, bởi vì họ tìm cách kiểm soát một vùng biển giàu tài nguyên dầu khí và nguồn cá, và cũng vì đây là vấn đề toàn vẹn lãnh thổ.
Thái độ kiên quyết của Indonesia trái ngược với thái độ có phần nào hòa hoãn, nhất là của Philippines, trong tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông.
Thanh Phương
Các nước ASEAN và Trung Quốc hy vọng sẽ có thể đạt được một Bộ Quy tắc về ứng xử của các bên trên Biển Đông (gọi tắt là COC) trong năm nay, chấm dứt 15 năm dài đàm phán. Tuy nhiên một khung về COC được đưa ra mới đây bị chuyên gia quốc tế đánh giá là quá sơ sài và còn quá nhiều câu hỏi về khả năng thực hiện COC này một khi nó được thông qua.
Các quan chức cấp cao từ Trung Quốc và các nước ASEAN tham dự cuộc họp về việc thực hiện Tuyên bố về Cách ứng xử của các Bên ở Biển Đông, ngày 18 tháng 5 năm 2017. AFP
Trong bài phân tích được đăng tải trên trang blog Thayer Consultancy, giáo sư Carl Thayer, chuyên gia về quân sự thuộc trường đại học New South Wales, Úc, nhận định những nỗ lực ngoại giao của các nước ASEAN và Trung Quốc trong việc đạt được một bộ khung COC giống như một con voi sinh ra một con chuột với một trang viết và những điểm chấm đầu dòng.
Khi đi sâu vào chi tiết, giáo sư Carl Thayer cũng chỉ ra những điểm có thể nói là còn thiếu trong khung COC :
Bản thảo hiện tại không chỉ ra các vùng địa lý được bao gồm trong COC. Trung Quốc nhất quyết COC chỉ áp dụng cho khu vực phía Nam của Biển Đông (quần đảo Trường Sa) nhưng lại bỏ bãi cạn Scaborough Shoal và quần đảo Hoàng Sa. Bản thảo cũng không chỉ ra là COC sẽ đi vào hiệu lực thế nào, ai sẽ ký COC ? ASEAN muốn COC phải được quốc hội của cả 11 nước tham gia thông qua. Trung Quốc thì ngần ngừ. Quan trọng hơn cả là bản thảo không nói đến một cơ chế để phiên dịch COC nếu có xuất hiện những khác biệt hoặc các vụ việc sẽ được giải quyết thế nào thông qua một quá trình giải quyết tranh chấp đã được thiết lập.
Hiện Trung Quốc là nước đòi chủ quyền đến 90% diện tích Biển Đông qua đường đứt khúc 9 đoạn mà nước này tự vẽ ra đi qua các vùng lãnh hải của một số nước khác. Các nước khác cũng đòi chủ quyền ở khu vực này bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan.
Bãi cạn Scaborough Shoal của Philippines đã bị Trung Quốc chiếm vào năm 2012.
Quần đảo Hoàng Sa bị Trung Quốc chiếm từ Việt Nam vào năm 1974.
Hồi cuối tháng 4 vừa qua, trang tin Forbes của Mỹ có bài viết nhận định Việt Nam sẽ là người bị thiệt hại nhiều nhất nếu một COC được thành hình vì Trung Quốc sẽ không chấp nhận đưa Hoàng Sa vào phạm vi của COC.
Thạc sĩ luật Hoàng Việt, thành viên Quỹ Nghiên cứu Biển Đông trước đó có đưa ra nhận định với đài Á Châu Tự do về điểm này :
COC có liên quan đến Hoàng Sa nên một trong những lý do mà COC dậm chân cũng là vì nó có liên quan đến Hoàng Sa. Các nước ASEAN đưa ra COC là toàn bộ Biển Đông còn Trung Quốc thì cho rằng Hoàng Sa là một phần lãnh thổ của Trung Quốc và không có gì phải đàm phán cả, chỉ có thể đưa ra COC cho vùng Trường Sa thôi.
Giáo sư Carl Thayer cho rằng, không ai có thể lấy lại được Hoàng Sa từ Trung Quốc và hy vọng lớn nhất mà Việt Nam có được đối với quần đảo này là ra tòa quốc tế.
Năm 2013, Philippines đã nộp đơn kiện lên tòa Trọng tài Quốc tế ở The Hague để yêu cầu tòa làm rõ những yêu sách phi lý của Trung Quốc ở biển Đông. Tháng 7 năm 2016, tòa ra phán quyết bác bỏ yêu sách đường đứt khúc 9 đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông và xác định việc Trung Quốc ngăn cản các ngư dân Philippines vào bãi cạn Scaborough Shoal là trái pháp luật. Tuy nhiên Trung Quốc không công nhận phán quyết của tòa và nước này hiện vẫn nắm quyền kiểm soát toàn bộ bãi cạn.
Theo Tiến sĩ Trần Công Trục, nguyên Trưởng ban Biên giới Chính phủ của Việt Nam, việc Trung Quốc không muốn bỏ yêu sách đường 9 đoạn sẽ khiến COC đạt được sẽ không bao gồm những phần gây tranh cãi là chủ quyền.
Nếu các bên vẫn giữ yêu sách của mình thì người ta phải tìm một giải pháp khác là tạm thời gác tất cả những yêu sách tranh chấp chủ quyền sang một bên, chỉ giải quyết những vấn đề mang tính kỹ thuật thôi như vấn đề đánh cá, giao thông vận tải, hàng không, hàng hải và các tranh chấp dân sự và hình sự xảy ra trong khu vực này.
Theo ghi nhận của giáo sư Carl Thayer, bản thảo COC có nói đến Hiến chương Liên Hợp Quốc, Hiệp ước thân thiện và hợp tác ở Đông Nam Á, 5 nguyên tắc cùng tồn tại hòa bình, luật quốc tế bao gồm Công ước Liên Hợp quốc về Luật biển (UNCLOS). Tuy nhiên vấn đề nằm ở chỗ Trung Quốc lại không chấp nhận phán quyết của tòa Trọng tài quốc tế trong vụ kiện mà Philippines đưa ra. Bản thảo COC cũng kêu gọi các bên tôn trọng chủ quyền. Tuy nhiên theo giáo sư Carl Thayer, điều này rất khó thực hiện vì các phần đất trên quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa hiện vẫn còn đang có tranh chấp giữa các nước. Ngoài ra, bản thảo COC cũng không đả động gì đến Bộ Quy tắc ứng xử trong các vụ đụng độ không báo trước tren biển (CUES) mà cả Trung Quốc và ASEAN đã thống nhất thực hiện đối với khu vực Trường Sa.
COC là một quá trình đàm phán kéo dài hơn 10 năm giữa ASEAN và Trung Quốc. Các nước hy vọng một COC đạt được sẽ có tính ràng buộc hơn giữa các nước, tránh những đụng độ trên biển. Tuy nhiên các chuyên gia quốc tế và quan chức ASEAN trước đây vẫn cho rằng Trung Quốc đã làm chậm tiến trình đạt đến COC trong suốt thời gian qua. Theo giáo sư Carl Thayer, việc các nước đạt được một bộ khung COC và tiến tới thông qua một COC trong năm nay một phần vì Tổng thống mới của Philippines Rodrigo Duterte muốn thân thiện hơn với Trung Quốc, nhưng một phần lớn là vì Trung Quốc muốn cho Hoa Kỳ thấy ASEAN và Trung Quốc có thể làm việc được với nhau về mặt ngoại giao mà không cần sự can thiệp từ Mỹ. Ngoài ra đại hội đảng cộng sản Trung Quốc thứ 19 sắp diễn ra vào cuối năm nay và Chủ tịch Tập Cận Bình muốn cho thấy là vấn đề Biển Đông không phải là vấn đề chính của đại hội lần này.
Việt Hà, phóng viên RFA
G7 kêu gọi vô hiệu hóa tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông (Tin Tức, 22/04/2017)
Ngoại trưởng nhóm các nước công nghiệp phát triển G7 vừa ra thông cáo chung kêu gọi thực thi phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế vô hiệu hóa những tuyên bố chủ quyền bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông.
Hình ảnh cho thấy hoạt động xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở Biển Đông. Ảnh : Reuters
Trong thông cáo, các Ngoại trưởng G7 nhắc lại sự phản đối mạnh mẽ về việc xây dựng các tiền đồn quân sự mới tại các vùng biển tranh chấp cũng như việc đe dọa dùng vũ lực trong giải quyết tranh chấp hàng hải.
G7 xem phán quyết hôm 12/7/2016 của Tòa Trọng tài theo Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 là căn cứ hữu ích cho các nỗ lực sau này để giải quyết tranh chấp Biển Đông một cách ôn hòa.
Bên cạnh đó, các nước G7 cũng lặp lại cam kết duy trì trật tự hàng hải dựa trên luật quốc tế, đặc biệt là Công ước về Luật biển, giữ vững cam kết về quyền tự do hàng không-hàng hải và các quyền khác trong việc sử dụng biển phù hợp với luật quốc tế. G7 nhấn mạnh giải quyết tranh chấp phải bằng công cụ pháp lý và bằng các biện pháp xây dựng lòng tin.
Thông cáo cũng khuyến khích các cuộc đối thoại dựa trên luật lệ để theo đuổi một Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông (COC) hiệu quả. Thông cáo có đoạn : "Chúng tôi kêu gọi thực thi đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố Ứng xử Biển Đông (DOC) một cách toàn diện".
Tin Tức
************************
Tổng thống Philippines : ‘Nga đang sát cánh với tôi’ (VOA, 22/04/2017)
Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte
Chuyến thăm thứ nhì của tàu chiến Nga tới Philippines dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte củng cố niềm tin cho lãnh đạo Philippines rằng Manila có thể đối mặt với các thách thức an ninh phía trước.
Trên chiếc Varyag có phi đạn hành trình dẫn đường, ông Duterte tuyên bố : "Người Nga đang sát cánh với tôi nên tôi không sợ gì cả".
Lời phát biểu được đưa ra trong lúc ông đứng cho báo giới chụp ảnh cùng với đại sứ Nga, Igor Khovaev, cố vấn an ninh quốc gia Hermogenes Esperon Jr, quyền Ngoại trưởng Enrique Manalo, cùng các giới chức an ninh của đôi bên.
Tàu Varyag cập cảng thăm Philippines 1 tháng trước chuyến công du của ông Duterte tới Nga. Trong chuyến đi sắp tới, đôi bên dự kiến sẽ ký kết các hợp đồng nhà nước về quốc phòng và kinh tế.
Tổng thống Philippines cũng tuyên bố sẵn sàng nhận hỗ trợ của Nga về thiết bị quốc phòng.
Rời Philippines, chiếc Varyag sẽ hướng ra Biển Đông và hiện diện tại đây trong 1 hay 2 tháng , theo giới chức Nga thông báo.
Theo Rappler/ABS-CBN
*********************
Trung Quốc có thể xây thêm căn cứ cho đội hàng không mẫu hạm (VOA, 22/04/2017)
Một cuộc diễn tập bắn đạn thật dùng một hàng không mẫu hạm Trung Quốc tại Bắc Hải, ngày 14/12/16
Trung Quốc có thể đang hoạch định xây thêm 10 căn cứ mới cho đội hàng không mẫu hạm tương lai của mình, báo nhà nước Global Times loan tin ngày 20/4 giữa những đồn đoán rằng Bắc Kinh sẽ vận hành ít nhất 6 tàu sân bay trong những năm tới đây.
"Về lâu dài, Trung Quốc cần phát triển đội hàng không mẫu hạm chiến đấu riêng của mình, với ít nhất 6 chiếc, phát triển lực lượng hàng hải dẫn dắt bởi các tàu khu trục có phi đạn dẫn đường cũng như các tàu ngầm tấn công", ông Xu Guangyu, một cố vấn cao cấp của Hiệp Hội Kiểm soát Võ khí và Giải trừ quân bị nói với Hoàn Cầu Thời báo.
Ông Xu nói các tàu sân bay này sẽ giúp hải quân của Quân đội Giải phóng Nhân dân đạt được quyền chỉ huy Tây Thái Bình Dương.
Vẫn theo lời ông, lực lượng thủy quân lục chiến của Trung Quốc cũng cần phải tăng lên thành 100 ngàn binh sĩ để hỗ trợ lực lượng ngoài khơi.
"Hy vọng Trung Quốc có thể có được căn cứ ở mỗi một lục địa, nhưng điều này còn tùy thuộc vào các nước muốn hợp tác với Trung Quốc", ông Xu nói thêm.
Trung Quốc gần hoàn tất chiếc hàng không mẫu hạm thứ nhì, sẽ đưa vào hoạt động trước năm 2020.
Tờ Quân đội Nhân dân loan tin các lực lượng tuần duyên bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc đã được tiêu chuẩn hóa với hơn 100 tàu tuần duyên và máy bay chiến đấu tuần tra các khu vực trọng điểm.
Theo IHS Jane's Defence Weekly/ Global Times
*******************
Quan chức Philippines ra Trường Sa, Trung Quốc phản đối (VOA, 23/04/2017)
Chiếc máy bay vận tải C-130 chở Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana ra đảo Thị Tứ hôm 21/4.
Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã gửi công hàm phản đối lên Bộ Ngoại giao Philippines sau khi quan chức quân sự của quốc gia Đông Nam Á này tới đảo Thị Tứ thuộc Trường Sa ở Biển Đông hôm 21/4.
Tuyên bố đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời phát ngôn viên Lục Khảng nói rằng chuyến đi trái với sự đồng thuận mà lãnh đạo hai nước đã đạt được nhằm giải quyết tranh chấp.
Ông Lục nói rằng phía Bắc Kinh "hết sức quan ngại" và "không hài lòng" trước diễn biến mới này, nên đã quyết định nêu vấn đề với phía Philippines.
Hôm 21/4, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cùng một phái đoàn quân sự đã bay ra đảo Thị Tứ mà Manila hiện kiểm soát ở Biển Đông.
Đảo nhân tạo của Trung Quốc xây trên Biển Đông.
Theo tờ Inquirer, ông Lorenzana đã phớt lờ cảnh báo của Trung Quốc khi chiếc máy bay vận tải bay qua vùng tranh chấp trước khi tới Thị Tứ.
Tin cho hay, phía Trung Quốc phát tín hiệu nói rằng chiếc máy bay đã bay vào không phận của Trung Quốc, đồng thời yêu cầu bay ra để tránh "tính toán sai lầm".
Nhưng ông Lorenzana được trích lời nói rằng "đó là chuyện bình thường", và phía phi công Philippines đáp trả lại rằng đó là lãnh thổ của nước mình.
Việt Nam chưa thấy lên tiếng phản ứng về chuyến ra đảo này.
********************
Máy bay quân sự chở Bộ trưởng quốc phòng Philippines bị tuần duyên Trung Quốc thách thức (VOA, 21/04/2017)
Các cấu trúc và đường băng do Trung Quốc xây trên đảo nhân tạo ở đá Subi, quần đảo Trường Sa, nhìn từ máy bay vận tải C-130 của Lực lượng Vũ trang Philippines hôm 21/4.
Lực lượng tuần duyên Trung Quốc sáng thứ Sáu 21/4 đã thách thức hai máy bay quân sự chở Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana và Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Philippines Eduardo Ano đang bay tới đảo Thị Tứ, mà Philippines gọi là Pagasa.
Phi công lái các máy bay vận tải C-295 của Airbus và C-130 của Lockheed cho biết đã nhận cánh báo từ khu vực đá Subi do Trung Quốc chiếm đóng, cách đảo Thị Tứ từ 30 tới 40 dặm.
Bộ trưởng Lorenzana cho biết phản ứng của phía Philippines :
"Chúng tôi trả lời rằng chúng tôi đang bay trên lãnh thổ Philippines".
Ông Lorenzana cho biết thách thức của Trung Quốc là phản ứng tự động, nằm trong khuôn khổ cách ứng xử thông thường của bất kỳ nước nào tuyên bố có quyền tài phán trên một khu vực nhất định, đặc biệt khi có máy bay và tàu bè đi ngang qua.
Bộ trưởng Quốc phòng Phi nhấn mạnh rằng không có gì đáng tiếc xảy ra.
Được biết ngoài Bộ trưởng Lorenzana, còn một số quan chức quốc phòng cao cấp khác của Philippines đi trên hai chiếc máy bay quân sự, kể cả Tư lệnh lục quân Glorioso Miranda và Trung Tướng Raul del Rosario, ngườ đứng đầu Bộ Tư lệnh miền Tây.
Đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa. Philippines và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền tại đây.
(Nguồn : AFP, Inquirer.net)
*******************
Trung Quốc gọi thầu thăm dò dầu khí Biển Đông (VOA, 19/04/2017)
Dàn khoan 981 của Tổng công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC).
Bắc Kinh đang tìm kiếm các nhà thầu nước ngoài để giúp thăm dò dầu và khí đốt ở Biển Đông trong dự kiến sẽ gặp phải phản đối từ các nước có tranh chấp chủ quyền trong khu vực và hơn nữa việc tìm kiếm được dầu khí ở đây không có tiềm năng lợi nhuận cao.
Tổng công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) tuần trước đã mời mời các công ty nước ngoài tranh thầu thăm dò tìm kiếm nhiên liệu hóa thạch tại 22 lô ở vùng biển phía nam Trung Quốc. Các lô này trải dài trên một vùng biển rộng 47.270 km vuông bao gồm vùng biển mà Đài Loan và Việt Nam có tranh chấp chủ quyền. Đáng lưu ý là Việt Nam đã thẳng thắn tuyên bố chủ quyền kể từ những năm 1970.
Vấn đề phức tạp
Các nhà phân tích cho rằng các công ty dầu hỏa nước ngoài quan tâm đến hồ sơ dự thầu có thể lo ngại các tuyên bố chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc, vì việc tranh thầu này có thể gây phương hại uy tín của họ với các nước có tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, hoặc bất kỳ trữ lượng nhiên liệu nào tìm được sẽ trở thành tài sản bị tranh chấp. Hạn cuối nộp hồ sơ tranh thầu là tháng 9 này.
Ông Thomas Pugh, chuyên gia kinh tế của Viện Capital Economics ở London, Anh cho rằng "khu vực này có nhiều vấn đề, có nhiều rủi ro liên quan đến tranh chấp chủ quyền. Nếu các công ty ký thỏa thuận với Trung Quốc và các công ty Trung Quốc, họ có thể đánh mất cơ hội làm ăn với các nước trong khu vực đang tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc".
Tranh chấp chủ quyền tiếp tục
Ông Raymond Wu, giám đốc công ty tư vấn e-telligence của Ðài Loan chuyên về các rủi ro chính trị nói rằng việc thăm dò có thể bị các nước khác phản đối.
Ông Wu nói : "Các bên tranh chấp khác không công nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc". Ông Wu nói thêm rằng các nhà thầu nước ngoài phải đối mặt "không chỉ với sự khó khăn và rủi ro trong việc thăm dò dầu khí, mà còn vấn đề trữ lượng nhiên liệu tìm được sẽ thuộc về nước nào. Vào thời điểm này tôi không thấy có nhiều nhà đầu tư sẵn sàng nhập cuộc. "
Vào tháng 5/2014, tàu Việt Nam và Trung Quốc đã va chạm nhau ở bên ngoài Vịnh Bắc Bộ nơi đang tranh chấp, sau khi Bắc Kinh đưa một giàn khoan đến khu vực này.
Trong thập kỷ qua, Trung Quốc cũng đã làm Brunei, Malaysia và Philippines lo ngại bằng việc tăng cường kiểm soát khoảng 95% trong số 3,5 triệu kilômét vuông vùng biển vốn giàu tài nguyên, và trang bị máy bay chiến đấu và hệ thống radar ở các đảo nhân tạo.
Chi phí thăm dò tốn kém
Theo ông Triệu Tích Quân, Phó khoa Tài chính, Đại học Nhân dân Trung Quốc, thăm dò dầu khí cũng đòi hỏi máy móc thiết bị đắt tiền, và đó là điểm khó khăn cho một số nhà thầu tiềm năng, trong khi không ai chắc chắn sẽ khai thác được bao nhiêu nhiên liệu. Ông Zhao Xijun nói thêm rằng tập đoàn CNOOC hy vọng sẽ bù đắp những rủi ro này bằng cách mời thêm các đối tác nước ngoài.
Ông Triệu nói : "Điều đầu tiên là rủi ro khá cao và thứ hai, yêu cầu kỹ thuật khá cao. Có lẽ các tổ chức hoặc công ty có thể tham gia vào dự án này sẽ phải đối mặt với một trở ngại nhất định".
Các nhà phân tích nói rằng giá dầu giảm làm hạn chế giá trị xuất khẩu của bất kỳ khoán sản nào khai thác được. Giá dầu thế giới đã giảm từ hơn 100 USD / thùng vào năm 2013 xuống đến nay chỉ còn một nửa.
Cơ hội
Tập đoàn CNOOC, nhà sản xuất dầu khí ngoài khơi lớn nhất của Trung Quốc, cho biết trên trang web rằng sẽ chọn đối tác nước ngoài có một "tầm nhìn hợp tác cùng có lợi" và "các biện pháp linh hoạt và thuận lợi trong việc khai thác ở vùng biển sâu".
Trang web của tờ Hoàn Cầu Thời báo dẫn lời các nhà phân tích Trung Quốc nói rằng vì hầu hết các lô khai thác đều gần Trung Quốc, nên đây là những khoản đầu tư ổn định cho các nhà thầu nước ngoài.
Trung Quốc cũng có một thỏa thuận với Việt Nam về việc sử dụng chung Vịnh Bắc Bộ, một khu vực dầu mỏ được nêu trong một hợp đồng mời thầu.
Ông Andrew Yang, Tổng thư ký của Hội đồng Nghiên cứu Chính sách Cấp cao về Trung Quốc ở Đài Loan cho biết : "Tôi không nghĩ rằng đó sẽ là một vấn đề, bởi vì Trung Quốc và Việt Nam đã có một số thỏa hiệp hoặc phân giới cắm mốc, cố gắng phân chia lãnh hải, vì vậy nếu vấn đề này được nêu ra, tôi nghĩ rằng việc thăm dò này chắc chắn sẽ ở phần lãnh thổ Trung Quốc".
Tuy nhiên, một chuyên gia nói với tờ Thời báo Hoàn cầu rằng những hãng khoan dầu nước ngoài có thể vẫn phải thận trọng hơn vì những tranh chấp lãnh hải.
Vấn đề Biển Đông : Trung Quốc nói và câu chuyện thực tế (Tin Tức, 31/03/2017)
Trong một động thái mới nhất, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố Trung Quốc không xây đảo nhân tạo ở Biển Đông và các công trình xây dựng chủ yếu phục vụ mục đích dân sự. Nhưng đâu là sự thật ?
Tàu Trung Quốc quanh đá Vành Khăn, quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Ảnh : Reuters
Theo Reuters, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm trong cuộc họp báo hàng tháng ngày 30/3 tuyên bố : "Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Phần lớn các công trình xây dựng cho các mục đích dân sự, bao gồm các cơ sở phòng thủ cần thiết".
Theo giải thích của ông Ngô Khiêm, thông tin về việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo ở Biển Đông có thể xuất phát từ hiểu nhầm. Ông này cũng trắng trợn khẳng định Trung Quốc có đầy đủ quyền để xây dựng ở Biển Đông vì quần đảo Trường Sa là lãnh thổ vốn có của Trung Quốc.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy tấm bản đồ cổ "Hoàng Triều trực tỉnh địa dư toàn đồ" vẽ các tỉnh của Trung Quốc do nhà Thanh xuất bản năm 1904, thể hiện rõ cực Nam Trung Quốc chỉ đến đảo Hải Nam, không có quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Tháng 7/2016, Tòa Trọng tài ở La Haye (Hà Lan) thành lập theo phụ lục VII, Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 đã bác những tuyên bố về các quyền lịch sử của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên trong yêu sách "đường 9 đoạn".
Có lẽ vì vậy, khi được yêu cầu làm rõ thêm về việc không có đảo nhân tạo ở Biển Đông, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối, lấp liếm nói rằng Trung Quốc đã cung cấp đầy đủ chi tiết về công việc xây dựng của nước này.
Trước đó, cũng liên quan tới vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bao biện rằng nước này không quân sự hóa ở Biển Đông và vũ khí ở đây nhằm "duy trì tự do hàng hải".
"Các cơ sở hạ tầng của Trung Quốc ở các đảo và đá chủ yếu dành cho các mục đích dân sự và nếu có một lượng nhất định thiết bị quốc phòng hoặc cơ sở hạ tầng, nó nhằm duy trì tự do hàng hải", Reuters dẫn lời ông Lý nói với các phóng viên tại Australia hồi hạ tuần tháng 3/2017.
Trung Quốc từng nhiều lần cam kết sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Biển Đông, tuy nhiên, ngày 27/3/2017, phân tích những bức ảnh vệ tinh gần đây tại đá Subi, Vành Khăn và Chữ Thập của quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam hiện bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép, Trung tâm Nghiên cứu Chiếc lược và Quốc tế (CSIS) tại Mỹ nói rõ : Các công trình đường băng, trạm radar, nhà chứa tên lửa đất đối không... của Trung Quốc đã cơ bản hoàn thành. Tại ba địa điểm trên, Trung Quốc đã xây dựng các công trình bê tông đủ lớn để chứa 24 máy bay chiến đấu và 4 hoặc 5 máy bay lớn hơn như máy bay ném bom hay máy bay cảnh báo sớm.
Trung tâm này cho rằng Trung Quốc hiện có thể triển khai máy bay chiến đấu và các loại phương tiện quân sự khác vào bất kỳ thời điểm nào.
Ba năm qua, theo ước tính của phía Mỹ, Trung Quốc đã cải tạo thêm hơn 1.300 hecta đất trên 7 thực thể mà Bắc Kinh chiếm giữ trái phép ở Biển Đông. Việc Trung Quốc xây dựng bảy hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông đã vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.
Mỹ và nhiều nước khác cho rằng Trung Quốc đang quân sự hóa khu vực và thay đổi hiện trạng để củng cố tuyên bố chủ quyền phi lý của nước này ở Biển Đông.
Ngày 28/2/2017, trang mạng của báo "The Philippine Star" của Philippines dẫn lời thượng nghị sĩ Dan Sullivan cho rằng việc Trung Quốc xây dựng các công trình để bố trí tên lửa đất đối không vi phạm những hứa hẹn của Bắc Kinh về việc không quân sự hóa khu vực.
Trong một thông báo, ông Sullivan khẳng định : "Bất chấp những tuyên bố xa rời thực tế, Trung Quốc đang tiếp tục thay đổi thực tế trên thực địa ở Biển Đông. Quân đội Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng đường không, đường thủy và hoạt động trên Biển Đông cũng như bất kỳ nơi nào mà luật quốc tế cho phép. Mỹ và các đồng minh sẽ không khoan nhượng trước những nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn việc tiếp cận khu vực quan trọng này".
Về phía Việt Nam, hàng loạt cuộc triển lãm trưng bày chứng lịch sử và cơ sở pháp lý chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa đã được tổ chức ở trong và ngoài nước.
Các tư liệu cho thấy Nhà nước Việt Nam, từ thời kỳ phong kiến đến ngày nay đã khai phá, xác lập, thực thi và bảo vệ chủ quyền quốc gia đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cùng nhiều vùng biển đảo khác thuộc lãnh thổ Việt Nam. Đó là một quá trình liên tục, lâu dài, diễn ra trong hòa bình, được ghi nhận trong nhiều nguồn sử liệu của Việt Nam và các nước ; đặc biệt là những tư liệu, bản đồ được soạn vẽ, xuất bản từ thế kỷ XVI đến nay ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng nhiều lần nhấn mạnh : "Việt Nam khẳng định có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử về chủ quyền không tranh cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa". Vì vậy, mọi việc làm của các bên khác trên quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa mà không có sự đồng ý của Việt Nam đều là "bất hợp pháp và vô giá trị".
Vũ Anh
***********************
Trung Quốc : Không có cái gọi là ‘đảo nhân tạo’ ở Biển Đông (VOA, 30/03/2017)
Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố 'không có cái gọi là đảo nhân tạo'. Ảnh chụp vệ tinh của CSIS cho thấy nhiều công trình xây dựng của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa, ngày 9/3/2017.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm thứ Năm tuyên bố "không có cái gọi là đảo nhân tạo" ở khu vực Biển Đông đang tranh chấp. Bộ Quốc phòng Trung Quốc lặp lại rằng bất kỳ công trình xây dựng nào tại đây chủ yếu cũng nhằm phục vụ các mục đích dân sự.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết vùng biển giàu tài nguyên này. Bắc Kinh đã tiến hành cải tạo đất và xây dựng trên một số đá, đảo thuộc quần đảo Trường Sa, nơi mà Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền.
Các công trình xây dựng bao gồm các sân bay, bến cảng và nhiều cơ sở khác, trong đó bao gồm cả việc đổ một lượng cát lớn xuống các bãi đá hoặc cấu trúc, vốn chỉ nhô lên khi thủy triều xuống thấp.
Nhưng phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm ngụ ý rằng đây có lẽ là một sự hiểu lầm, dù ông nói thêm rằng Bắc Kinh hoàn toàn có quyền xây dựng tại đó bởi vì Trường Sa là một phần không thể tách rời khỏi lãnh thổ Trung Quốc.
Ông Ngô Khiêm nói trong một cuộc họp báo thường kỳ mỗi tháng :
"Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Hầu hết các công trình xây dựng đều dành cho mục đích dân sự, kể cả các cơ sở phòng thủ cần thiết".
Nhắc tới Hoa Kỳ, ông Ngô Khiêm nói mặc dù tình hình Biển Đông nhìn chung đang ổn định, một số nước ‘bên ngoài’ (ám chỉ Hoa Kỳ) lại lo lắng và muốn thổi phồng mọi chuyện và gây căng thẳng.
Khi được yêu cầu giải thích về phát biểu cho rằng không có đảo nhân tạo, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối trả lời. Ông nói Trung Quốc đã giải thích đầy đủ về công trình xây dựng của mình.
Hôm thứ Hai, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ nói Trung Quốc gần như đã hoàn tất phần lớn việc xây dựng các cơ sở hạ tầng quân sự chính trên các đảo nhân tạo mà nước này đã bồi đắp ở Biển Đông. Điều này cho phép Bắc Kinh có khả năng triển khai chiến đấu cơ và các thiết bị quân sự tới đây bất cứ lúc nào.
Reuters
*********************
Trung Quốc vẫn chối cãi "không xây đảo nhân tạo" ở Biển Đông (Infonet, 31/03/2017)
Hôm 30/3, Trung Quốc đã ngang nhiên phủ nhận không xây đảo nhân tạo ở Biển Đông và khẳng định tất cả các công trình đang được xây dựng chỉ nhằm phục vụ mục đích dân sự bao gồm "một số cơ sở quốc phòng cần thiết".
Lâu nay, Trung Quốc đã đơn phương tuyên bố chủ quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông, tuyến đường biển mang lại giá trị thương mại hơn 5 ngàn tỷ USD/năm. Hồi tháng 7/2016, Tòa trọng tài quốc tế ở The Hague, Hà Lan đã ra phán quyết phủ nhận chủ quyền phi lý "đường chín đoạn" của Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích và không công nhận phán quyết này.
Trong tuyên bố hôm 30/3, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wu Qian còn trơ trẽn cho rằng Trung Quốc "có quyền xây dựng ở quần đảo Trường Sa" (thuộc chủ quyền của Việt Nam).
Trung Quốc cho xây dựng các công trình trái phép trên bãi Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa (của Việt Nam).
"Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Phần lớn các công trình đang được xây dựng đều phục vụ mục đích dân sự bao gồm một số cơ sở quốc phòng cần thiết. Một vài quốc gia không nằm trong khu vực đang cố gắng làm phức tạp thêm vấn đề và đẩy căng thẳng gia tăng", Reuters dẫn lời ông Wu.
Trước đó, hôm 27/3, Reuters cho hay theo báo cáo của Viện Sáng kiến minh bạch hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế ở Washington, Trung Quốc đã trái phép cho xây dựng các cơ sở hải quân, không quân, radar và phòng vệ ở bãi Chữ Thập, Subi và Vành Khăn (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Trung Quốc còn dường như đã hoàn thành những công trình quân sự lớn trên các đảo nhân tạo xây dựng trái phép ở Biển Đông và có thể điều động chiến đấu cơ cũng như trang thiết bị quân sự bất cứ lúc nào.
Thậm chí, Trung Quốc đã cho xây các công trình kiên cố với phần mái có thể mở ra đóng vào linh động phục vụ hoạt động của các bệ phóng tên lửa ở bãi Chữ Thập, Subi và Vành Khăn. Trên bãi Chữ Thập, Bắc Kinh còn có các nhà kho đủ sức chứa 24 chiến đấu cơ và 3 máy bay cỡ lớn hơn bao gồm máy bay ném bom và máy bay cảnh báo sớm.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Tướng Gary Ross đã từ chối đưa ra lời bình luận về bản báo cáo của AMTI.
Song theo ông Ross, "việc Trung Quốc tiếp tục xây dựng trái phép ở Biển Đông là bằng chứng cho thấy Bắc Kinh không ngừng có những hành động đơn phương làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và không thể đem lại giải pháp hòa bình cho tiến trình giải quyết tranh chấp chủ quyền".
Hồi đầu tháng Ba, Trung Quốc tuyên bố nước này muốn xây dựng "hải quân hạng nhất" để ngăn chặn bất cứ máy bay hay tàu chiến của các nước tiến vào khu vực nằm trong sự kiểm soát của Bắc Kinh.
Để đối phó với hoạt động tăng cường sức mạnh và mối đe dọa ngày càng lớn tư Trung Quốc, Đài Loan cho biết sẽ tăng cường năng lực quân sự bằng cách trang bị các loại vũ khí tối tân.
Cơ quan quốc phòng Đài Loan cho hay quân đội sẽ nâng cấp các chiến đấu cơ F-16 và trang bị thêm tàu ngầm cũng như máy bay tấn công nhanh cho lực lượng hải quân. Hiện tại, Đài Loan đang đàm phán để mua thêm các tên lửa đất đối không và máy bay tàng hình từ Mỹ.
Reuters đưa tin cũng trong ngày 30/3, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nhấn mạnh việc Đài Loan cho rằng trang bị vũ khí tối tân để ngăn chặn viễn cảnh sáp nhập vào đại lục, là điều vô nghĩa. Trong khi đó, Bắc Kinh vẫn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc.
Minh Thu (lược dịch)