20 ngày sau khi ông Chủ tịch thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung xuống Đồng Tâm để ký vào một ‘thỏa thuận lịch sử’ với người dân nơi đây rằng chính quyền sẽ không truy tố việc họ đã giữ 38 cán bộ công an làm con tin nhằm gây sức ép lên chính quyền về việc bị công ty Viettel thu hồi 46 hecta đất canh tác không rõ ràng… thì vào ngày 13/6 cơ quan điều tra đã ra quyết định khởi tố vụ án.

Chủ tịch thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung xuống Đồng Tâm để ký vào một ‘thỏa thuận lịch sử’

Quyết định khởi tố vụ án Đồng Tâm đã gây ra một cú sốc lớn cho người dân nơi đây và cả dư luận Việt Nam. Việc ông Chung ký kết một ‘thỏa ước hòa bình’ với bà con Đồng Tâm đã làm sáng lên một tia hy vọng rằng từ đây chính quyền Việt Nam đã biết dùng ‘phương pháp đối thoại’ thay cho ‘biện pháp đàn áp’ bấy lâu nay. Ai cũng mừng vì vụ việc Đồng Tâm đã kết thúc có hậu cho cả hai phía, đảng và người dân.

Một số luật sư (ví dụ Trịnh Hữu Long) cho rằng nếu nhìn nhận vụ việc dưới lăng kính của một chế độ dân chủ thì ông Chung không có thẩm quyền để ký vào văn bản đó và văn bản đó không có giá trị pháp lý vì ông Chung là bên ‘hành pháp’ nên không thể can thiệp vào công việc của bên ‘tư pháp’… Tất nhiên là điều này hoàn toàn đúng với một thể chế dân chủ nhưng Việt Nam là trường hợp khác. Việt Nam vẫn đang còn sống dưới chế độ phong kiến trá hình với tên gọi là cộng sản. Chính ông cựu Chủ tịch quốc hội Nguyễn Văn An từng nói rằng Bộ chính trị Đảng cộng sản Việt Nam là một ông ‘vua tập thể’. Việt Nam không hề có ‘tam quyền phân lập’ và không có bất cứ một chút dân chủ nào theo qui chuẩn quốc tế. Đảng cộng sản là lực lượng duy nhất cầm quyền tuyệt đối tại Việt Nam hơn 70 năm qua, ‘hiến pháp’ vốn là văn bản pháp lý cao nhất, là khế ước chung sống giữa chính quyền và người dân cũng chỉ là ‘văn kiện pháp lý quan trọng thứ hai sau cương lĩnh đảng’ như lời xác quyết của ông Nguyễn Phú Trọng.

Việc ông Chung ký vào bản cam kết, vì thế, không hề mang tính cá nhân hay bên ‘hành pháp’ mà là đại diện cho toàn bộ hệ thống chính trị cầm quyền, tức Nhà nước và Đảng cộng sản Việt Nam. Đây là một ‘thỏa thuận chính trị’ được một đại diện cao cấp của ‘hệ thống chính trị’ ký kết vì vậy nó không chỉ có giá trị và uy tín với cá nhân ông Chung mà còn là uy tín của cả Đảng cộng sản Việt Nam. Sự ‘bội ước’ khi quyết định khởi tố vụ án đã đánh mất hoàn toàn niềm tin của người dân vào sự chính danh của đảng lẫn chính quyền.

Sự kiện Đồng Tâm cũng chỉ là một trong hàng vạn sự kiện bất công khác trên khắp đất nước mà người dân đang phải gánh chịu, chúng tôi luôn chia sẻ và ủng hộ cho quyền lợi chính đáng của người dân. Điều chúng tôi muốn gửi đến đảng cộng sản Việt Nam và người dân Việt Nam đó là : ‘đã đến lúc cần thay đổi’.

Đầu tiên là Đảng cộng sản Việt Nam. Bây giờ là năm thứ 17 của thế kỷ 21 nhưng ban lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam dường như vẫn đang sống ở thế kỷ 19. Chế độ phong kiến thực sự đã kết thúc vì nó không còn phù hợp với dòng chảy của lịch sử. Chế độ cộng sản tại Việt Nam hiện nay chỉ là một biến thái khác của chế độ phong kiến nên nó không có gì do gì để tồn tại. Đảng cộng sản muốn tồn tại thì phải thay đổi. Phải thay đổi tư duy ‘cai trị’ bằng tư duy ‘quản lý’ nếu không thì sẽ còn nhiều vụ Đồng Tâm xảy ra trong tương lai và khi đó sẽ không còn bất cứ một ‘thỏa hiệp’ nào nữa giữa người dân và chính quyền. Bạo lực và đập phá sẽ lên ngôi. ‘Cướp chính quyền’ và ‘giữ chính quyền’ là hai chuyện khác nhau. Đảng cộng sản Việt Nam không thể áp đặt tư duy của việc cướp chính quyền và các mưu mô thủ đoạn trong chiến tranh để áp dụng cho việc cai trị người dân trong thời bình.

‘Quản trị quốc gia’ là một công việc khó, rất khó. Nó đòi hỏi người lãnh đạo phải biết nhìn xa trông rộng, viễn kiến và bao dung, phải đề cao sự minh bạch và dân chủ. Trong thời chiến thì sự áp đặt bằng mệnh lệnh có thể chấp nhận được nhưng thời bình thì không. Trách nhiệm giải trình của chính phủ và sự minh bạch để tạo dựng niềm tin và đồng thuận mới là những nhân tố quyết định cho sự thành bại của mọi chủ trương và chính sách của nhà nước.

Muốn hay không thì cũng đã đến lúc Đảng cộng sản Việt Nam phải chấp nhận ‘luật chơi dân chủ’. Phải chủ động dân chủ hóa đất nước bằng cách chấp nhận sự xuất hiện và tham gia vào chính trường của các lực lượng chính trị ‘đối lập’. Phải xem các tổ chức đối lập chính trị dân chủ đứng đắn và có trách nhiệm như là một đồng minh thay vì kẻ thù. Chia sẻ trách nhiệm và tạo dựng đồng thuận dân tộc để đất nước phát triển theo sự tiến hóa của lịch sử là việc cần làm và nên làm. Càng trì hoãn bao nhiêu càng gây hậu quả nghiêm trọng bấy nhiêu, đầu tiên là cho chính đảng cộng sản và sau đó là cho cả dân tộc.

Người dân Việt Nam cũng đã đến lúc cần thay đổi. Phải ủng hộ cho các tổ chức dân chủ đối lập đứng đắn để các tổ chức đó lớn mạnh và có tầm vóc. Cuộc ‘đối thoại’ giữa người dân Đồng Tâm và chính quyền đã thất bại vì ‘tương quan lực lượng’ quá lớn và vì cuộc đối thoại đó không có trọng tài giám sát. ‘Trọng tài’ ở đây chính là một tổ chức chính trị đối lập dân chủ. Xin xem thêm bài ‘Đối thoại với cộng sản’ (1).

Một qui luật muôn đời đó là có cạnh tranh mới có phát triển. Cạnh tranh lành mạnh sẽ sinh ra sự tử tế, văn minh, bao dung và tinh thần trách nhiệm. Nếu Việt Nam vẫn chỉ có một đảng cộng sản lãnh đạo thì người dân sẽ không có quyền và cơ hội để đòi hỏi hay ý kiến gì hết. Từ trước đến giờ ban tuyên giáo đảng cộng sản vẫn ngụy biện rằng đường lối và chính sách của đảng luôn đúng chỉ có cấp dưới là làm sai ? Sự thật thì không phải vậy. Nhà dột từ nóc, các cấp ủy đảng bên dưới luôn phải thi hành và làm đúng nghị quyết mà đảng đề ra. Nội bộ đảng luôn là một khối thống nhất từ trên xuống dưới và giả sử cấp dưới có làm sai thì cũng được cấp trên bao che và dung túng theo kiểu ‘giơ cao đánh khẽ’.

Nếu có các đảng đối lập giám sát thì khi đó cấp trên của ban lãnh đạo đảng cộng sản có muốn cũng không dám và không thể bao che cho cấp dưới làm bậy được, vì sẽ ảnh hưởng đến uy tín của đảng và đảng cộng sản có thể bị mất phiếu trong các cuộc bầu cử tiếp theo. Hiện giờ đảng cộng sản có làm sai đến đâu đi nữa thì cũng… không sao vì có sai thế chứ sai nữa thì cũng có ai làm gì được đảng đâu ? Nếu người dân Việt Nam muốn có dân chủ, tức là được tự do bầu cử và ứng cử, tự do báo chí, tự do kết hợp, tam quyền phân lập, mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật… thì phải ủng hộ cho các tổ chức dân chủ đối lập. Không muốn đi xe đạp thì phải tìm phương tiện khác để thay thế chứ không thể ngồi chửi rủa chiếc xe đạp mà mọi sự tốt hơn lên.

Vẫn biết rằng việc tham gia và ủng hộ cho các tổ chức đối lập dân chủ là việc của giới trí thức tinh hoa Việt Nam, nhưng khổ nỗi trí thức Việt Nam thay vì đi trước để ‘hướng dẫn và lãnh đạo quần chúng’ thì họ lại luôn ‘chạy theo sau quần chúng’. Đã đến lúc người dân Việt Nam cần nói thẳng với những người trí thức rằng ‘chúng tôi muốn thấy và muốn có một tổ chức đối lập dân chủ hùng mạnh, các ông hãy làm việc đó đi’ may ra tình hình mới có thể thay đổi theo chiều hướng tích cực.

Việc chính quyền quyết định khởi tố vụ Đồng Tâm chứng tỏ rằng nội bộ của đảng đang bị phân hóa nặng nề giữa một bên là ôn hòa và đổi mới với một bên là cứng rắn và bảo thủ. Và đúng như nhận định của chúng tôi là phe bảo thủ đang lấn lướt phe ôn hòa. Trong bài ‘Ai có thể cứu được dân tộc Việt Nam ?’ chúng tôi có nhận định rằng ‘Tình trạng đàn áp chỉ có thể gia tăng vì càng bất lực thì càng phải dùng nhiều bạo lực. Vai trò và quyền lực của lực lượng công an, nhất là những bộ phận được gọi là ‘bảo vệ an ninh quốc gia’ sẽ ngày càng có ‘trọng lượng’ và tiếng nói quyết định trong mọi quốc sách và chính sách của Đảng cộng sản Việt Nam’ (2).

Bạo lực từ phía chính quyền sẽ gia tăng cho đến khi mất kiểm soát hoàn toàn. Đảng cộng sản Việt Nam thay vì chọn làm ‘tác nhân của lịch sử’, chủ động dân chủ hóa đất nước thì có vẻ họ đang chọn làm ‘nạn nhân của lịch sử’. Câu nói của cố tổng thống Nga Yeltsin có lẽ đúng với tất cả các đảng cộng sản trên thế giới chứ không riêng gì với Nga và Việt Nam ‘đảng cộng sản không thể sửa chữa mà chỉ có thể thay thế’.

Nhưng lấy ai để thay thế đảng cộng sản bây giờ ? Rõ ràng là chưa có ai ? Lỗi này thuộc về phong trào dân chủ đối lập Việt Nam trong đó có chúng tôi, tức Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên. Suốt 35 năm qua chúng tôi đã cố gắng xây dựng một tổ chức đối lập có tầm vóc để làm đối trọng với Đảng cộng sản Việt Nam nhưng mong muốn đó vẫn chưa thành. Chúng tôi thành thật nhìn nhận sự yếu kém đó và mong được mọi người dân Việt Nam góp ý và giúp đỡ chúng tôi.

Chúng tôi ý thức được rằng nếu phong trào dân chủ Việt Nam không có một tổ chức hùng mạnh làm nòng cốt với một dự án chính trị nghiêm túc và khả thi để đấu tranh thiết lập dân chủ đa nguyên và kiến thiết lại đất nước thì Việt Nam sẽ mãi mãi chịu ách độc tài và tụt hậu với các nước trong khu vực, kể cả Lào và Campuchia.

Việt Hoàng

(18/06/2017) 

(1) http://www.thongluan-rdp.org/xa-lu-n/item/2595-d-i-tho-i-v-i-c-ng-s-n

(2) http://www.thongluan-rdp.org/di-n-dan/item/2714-ai-co-th-c-u-d-c-dan-t-c-vi-t-nam

********************

Thanh tra chính phủ ‘vào cuộc’ vụ Đồng Tâm (VOA, 18/06/2017)

Thanh tra chính phủ Việt Nam mới cho biết "tiếp tục phối hợp" với chính quyền Hà Nội để xử lý vụ Đồng Tâm nhằm "bảo vệ lợi ích nhà nước" cũng như "bảo vệ quyền của công dân".

Ông Lê Đình Kình, "thủ lĩnh tinh thần" của dân Đồng Tâm và ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch Hà Nội.

Đây là nội dung được thanh tra chính phủ gửi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, sau khi Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng nói trước cơ quan lập pháp rằng ông "chưa thấy tổng thanh tra chính phủ có ý kiến" về vấn đề tranh chấp đất đai ở xã Đồng Tâm.

Vụ việc lại nóng lên trong tuần trước sau khi chính quyền Hà Nội ra quyết định khởi tố hình sự đối với người dân xã nằm ở ngoại thành thủ đô Việt Nam, dù đích thân Chủ tịch thành phố Nguyễn Đức Chung ký vào cam kết "không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với nhân dân xã Đồng Tâm" hồi tháng Tư nhằm giải thoát cho nhiều cảnh sát cơ động bị dân làng bắt giữ.

Không chỉ có ông Chung, mà một số luật sư và cả Đại biểu quốc hội như ông Lưu Bình Nhưỡng cũng như Dương Trung Quốc cũng ký vào văn bản mà ông Quốc cho là để "tháo ngòi nổ".

Trong văn bản đề ngày 16/6 để phản hồi ý kiến của ông Nhưỡng, cơ quan thanh tra chính phủ cho biết đã "có nhiều chỉ đạo liên quan tới vụ việc" và đã cử người cùng ông Chung tới đối thoại với người dân hồi tháng Tư.

Bản cam kết của ông Chung hôm 22/4 đã dẫn tới việc hàng chục cảnh sát cơ động được người dân phóng thích.

​Theo báo chí trong nước, Hà Nội đang "hoàn chính kết luận thanh tra để báo cáo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc", và "thanh tra chính phủ tiếp tục phối hợp với UBND thành phố Hà Nội để giải quyết những vấn đề liên quan ; nhằm bảo vệ lợi ích Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đảm bảo trật tự an toàn xã hội".

Trong một diễn biến có liên quan, một đoạn clip đang lan truyền trên mạng xã hội Facebook, trong đó "thủ lĩnh tinh thần" của người Đồng Tâm, cụ Lê Đình Kình, cáo buộc người "đi ô tô biển đỏ [của quân đội]" "đánh, đá" và làm ông gãy xương rồi đẩy ông lên ôtô "như một con vật" rồi "đút giẻ" vào mồm ông rồi đưa ông tới cơ quan công an, coi ông là "đối tượng gây rối trật tự công cộng".

VOA Việt ngữ chưa thể kiểm chứng độc lập đoạn clip về lời kể đối với sự việc xảy ra hồi tháng Tư này.

Về hành động bị coi là "phá vỡ cam kết" của Chủ tịch Hà Nội, ông David Brown, một nhà nghiên cứu về Việt Nam, mới nhận định với VOA Việt ngữ : "Cũng không có gì khó hiểu nếu bước đi táo bạo của ông Chung có thể đã khiến một số người trong Bộ Công an không hài lòng, và chính vì thế, họ tìm cách khôi phục kỷ cương bằng cách điều tra và truy tố các dân làng. Nói tóm lại, vụ khởi tố này là bằng chứng cho thấy một sự đấu đá ở hậu trường".

Nguồn : RFA, 16/06/2017

Yếu tố thời điểm trong vụ khởi tố Đồng Tâm & Tiết lộ đáng chú ý của Thành ủy Hà Nội

Không ít người ngạc nhiên là vì sao sự kiện Đồng Tâm diễn ra vào nửa cuối tháng 4, nhưng mãi tới giữa tháng 6, nghĩa là suýt soát 2 tháng sau, công an Hà Nội mới tiến hành khởi tố.

Trong quản lý đất công, Thanh tra Chính phủ phát hiện tại quận Cầu Giấy, huyện Từ Liêm (cũ) công tác quản lý đất công còn thiếu chặt chẽ, thiếu công khai, minh bạch.

Có tình tiết nào mới xuất hiện trong khoảng thời gian này hay sao mà vào tháng 4 công an Hà Nội chưa thấy sự việc có dấu hiệu vi phạm, chỉ đến tháng 6 mới nhận ra ? Có vẻ không phải như vậy, vì ngay từ đầu lãnh đạo chính quyền và công an Hà Nội khi trả lời phỏng vấn đều đã xác định dân làng Đồng Tâm vi phạm.

Hay theo lý giải của Đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc, người ký tên làm chứng trong bản cam kết 3 điều của Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung với dân làng Đồng Tâm, thì lúc đó chính quyền chấp nhận không khởi tố để tháo ngòi nổ và giải cứu con tin thôi, còn bây giờ khởi tố để làm rõ. Nếu vậy thì sao không khởi tố ngay sau khi giải cứu được con tin ? Sợ mang tiếng chăng ?

Không rõ lý do thực sự là gì, song có một sự trùng hợp đáng lưu ý là lệnh khởi tố được đưa ra (13/6) chỉ 2 ngày sau khi Thành ủy Hà Nội - cơ quan lãnh đạo cao nhất thành phố - họp Hội nghị lần thứ 9 (11/6), trong đó vụ việc Đồng Tâm là một trọng tâm thảo luận.

Vậy hãy cùng xem Thành ủy Hà Nội đã kết luận ra sao về vụ Đồng Tâm để có thể có chút manh mối nào đó về lý do thực sự cho việc khởi tố. Dưới đây là kết luận của Bí thư Hà Nội Hoàng Trung Hải trong Hội nghị :

"Thành phố đã tập trung chỉ đạo và các quận huyện thị cũng đã có đánh giá, phân loại. Hiện nay chúng ta còn 200 vụ việc liên quan đến 164 xã, phường, thị trấn. Đây là một hạn chế nhưng cũng thấy qua kinh nghiệm vụ việc ở Đồng Tâm, nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền cũng khác. Chủ tịch thành phố cũng có chỉ đạo là các sở ban ngành không những đánh giá các vụ việc, mà còn đánh giá các nguy cơ tiềm ẩn với thành phố chúng ta, với từng quận huyện thị một".

"Đợi đến chân rồi xong bảo là hóa ra việc này mình biết lâu rồi nhưng chưa giải quyết. 200 vụ việc nói trên, tới đây Thành ủy sẽ tiếp tục chỉ đạo. Phải đương đầu với nó bởi chúng ta biết là sớm muộn phải đương đầu với nó. Càng để lâu thì càng khó khăn hơn, vấn đề càng nguy hiểm hơn" (báo Thanh Niên).

Tóm lại, Hà Nội hiện nay trung bình cứ 4 xã/phường thì tiềm ẩn 1 Đồng Tâm [*] do chưa dứt điểm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai. Thực trạng này đang được coi là một nguy cơ tiềm ẩn, và vấn đề đang ngày càng nguy hiểm hơn.

Và liệu con số này có ảnh hưởng gì tới quyết định khởi tố không, xin nhường cho mỗi người tự trả lời.

Nguyễn Anh Tuấn

Nguồn : RFA, 17/06/2017 (nguyenanhtuan's blog)

[*] Hà Nội hiện có 584 đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn.

Một số nhà quan sát trong và ngoài nước nhận định rằng có dấu hiệu cho thấy tình trạng "đối đầu" ở hậu trường, trước khi Hà Nội "khởi tố hình sự" người dân Đồng Tâm.

Ông Nguyễn Đức Chung thời còn làm Giám đốc Công an Thành phố Hà Nội năm 2013.

Quyết định bất ngờ, khiến người dân xã ngoại thành Hà Nội "phẫn nộ" hôm 13/6, còn nổi lên thu hút sự quan tâm của dư luận nhất, theo trang tìm kiếm Google, mà nhiều người cho rằng đã "làm chìm" vấn đề sân golf trong sân bay Tân Sơn Nhất lúc đang "nóng bỏng".

Ông David Brown, một cựu quan chức ngoại giao Mỹ ở Việt Nam, cho VOA Việt Ngữ biết rằng bản thân ông cũng "ngạc nhiên" vì vụ khởi tố, vì "ngày 22/4 [khi Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung ký vào cam kết "không truy cứu trách nhiệm hình sự"], ông ấy đã đánh cược với danh tiếng của bản thân cũng như uy tín của đảng".

Bản cam kết của ông Chung hôm 22/4 đã dẫn tới việc hàng chục cảnh sát cơ động được người dân phóng thích.

​"Ông Chung đi lên trong ngành công an và cũng dễ hiểu nếu ông ấy đã bàn chuyện cam kết với người dân Đồng Tâm với các quan chức cấp cao của Bộ Công an cũng như của Đảng Cộng sản", nhà nghiên cứu chính trường Việt Nam nhiều năm qua này nói.

"Cũng không có gì khó hiểu nếu bước đi táo bạo của ông Chung có thể đã khiến một số người trong Bộ Công an không hài lòng, và chính vì thế, họ tìm cách khôi phục kỷ cương bằng cách điều tra và truy tố các dân làng. Nói tóm lại, vụ khởi tố này là bằng chứng cho thấy một sự đấu đá ở hậu trường".

VOA Việt Ngữ không thể liên lạc được với Chủ tịch Chung để hỏi phản ứng của ông trước những ý kiến trái chiều của dư luận trong mấy ngày qua.

Dường như cũng đồng tình với quan điểm của nhà ngoại giao Mỹ từng làm việc ở Việt Nam, luật sư Võ An Đôn cho rằng vụ khởi tố này có vẻ cho thấy một sự khác biệt.

Người từng bào chữa cho nhiều người nghèo ở trong nước nói tiếp : "Vụ này người dân không nắm được luật, và hơn nữa, ở Việt Nam, thông thường người ta thấy ông lãnh đạo ở địa phương, chủ tịch hay bí thư chỉ đạo làm sao thì người dân tin thế, vì ở Việt Nam hoạt động của các cơ quan tư pháp đều dưới sự chỉ đạo của đảng nên một người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan đảng mà chỉ đạo thì đương nhiên các cơ quan khác nghe. Nhưng mà trường hợp này lại khác với các trường hợp thông lệ là, ông chủ tịch thành phố chỉ đạo như thế nhưng các cơ quan tư pháp thì không nghe lời, lại khởi tố vụ án".

Đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc (giữa) đang trao đổi với các đại biểu khác trong bức cảnh chụp năm 2016.

​Trả lời An Tôn của VOA Việt Ngữ khi được hỏi là liệu ông Chung có vấp phải áp lực từ cấp cao hơn hay không trong vụ truy tố, đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc, một trong những người ký vào bản cam kết, nói : "Tôi không bình luận về việc này vì tôi không có thông tin nào cả".

"Tôi nghĩ rằng cơ quan cảnh sát ở địa bàn xảy ra vụ việc làm theo quy định của pháp luật. Còn sức ép có hay không, tôi không nói, nhưng mà tôi muốn nói rằng việc khởi tố để mà điều tra là việc cần thiết phải làm. Không thể một câu chuyện như thế mà bây giờ mọi người cùng nhau quên đi. Không ai quên được cả. Nếu không cẩn thận nó sẽ trở thành một tiền đề, một cái tiền lệ, rất là nguy hại về lâu dài", ông Quốc nói.

Nhà lập pháp này nói thêm : "Người ta chờ đợi xem ứng xử của nhà nước, ở một cách rất là nghiêm khắc, nhưng cũng rất là khoan dung, hay nói cho cùng là vì lợi ích lâu dài, lợi ích bền vững. Đấy chính là cái mà mọi người, trong đó có tôi đang chiêm nghiệm và theo dõi nó. Riêng cá nhân tôi, với tư cách là đại biểu quốc hội, tôi sẽ giám sát việc làm này".

Người nhà của ông Lê Đình Kình cho VOA Việt Ngữ biết rằng vị đại diện 82 tuổi của người dân Đồng Tâm này đã gọi điện cho ông Chung sau khi nghe tin về quyết định truy tố của Cơ quan cảnh sát điều tra (Công an Hà Nội) , và được chủ tịch thủ đô của Việt Nam nói rằng bản cam kết chỉ có chữ ký của ông và không có con dấu của chính quyền cũng như quyết định truy tố là của cơ quan pháp luật.

Tin cho hay, ông Chung đã nói với cụ ông Lê Đình Kình rằng bản cam kết không có dấu của chính quyền.

​Một văn bản điều lệ đảng được đăng trên trang web của báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đề ngày 25/7/2016 viết : "… Đồng chí phó bí thư là chủ tịch ủy ban nhân dân được phân công phụ trách đảng ủy công an địa phương cùng cấp thường xuyên nắm chắc tình hình mọi mặt của cấp ủy công an".

Cụ Lê Đình Kình công bố 9 điều bí mật Nguyễn Đức Chung muốn che giấu khi khởi tố người dân Đồng

Ngoài ra, theo điều lệ này, vị trí mà ông Chung hiện nắm giữ "chịu trách nhiệm trước cấp ủy địa phương về hoạt động của cấp ủy công an ; tham gia cùng cấp ủy địa phương lãnh đạo kiện toàn cấp ủy công an ; trực tiếp tham dự các hội nghị quan trọng của cấp ủy công an để truyền đạt ý kiến chỉ đạo của cấp ủy địa phương đối với cấp ủy công an về những vấn đề có liên quan đến giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội và xây dựng lực lượng công an nhân dân ở địa phương".

Vụ khởi tố bất chấp "cam kết" của ông Chung đã khiến người dân Đồng Tâm chỉ trích nhà lãnh đạo thành phố Hà Nội là người "lật lọng". VOA Việt Ngữ muốn hỏi suy nghĩ của người từng làm giám đốc công an của thủ đô Việt Nam về phản ứng này của người dân, nhưng không thể liên lạc được với ông.

Không chỉ chính dân Đồng Tâm mà nhiều độc giả của VOA cũng đưa ra nhiều ý kiến bình luận trái chiều. Một Facebooker tên Stephanie Nong viết : "Chúc mừng người dân Đồng Tâm đã được đảng dậy cho ‘sáng mắt, sáng lòng’", trong khi một người khác tên Bui Trong Loi viết : "Khởi tố là việc khởi tố còn có khởi tố bị can không mới là vấn đề, mà có khởi tố bị can đi chăng nữa thì mức án nhẹ nhất sẽ đc áp dụng, khởi tố là để răn đe những trường hợp khác chứ, không thì loạn hết…"

Về việc ông Chung cam kết "sẽ hoàn chỉnh kết quả điều tra về việc quản lý và sử dụng đất đai ở Đồng Tâm vào tháng Bảy tới", nhà nghiên cứu David Brown cho rằng đó là điều "đáng hoan nghênh".

Cựu quan chức Mỹ từng nhiều năm làm việc ở Việt Nam nhận định rằng "sẽ sớm biết phe nào sẽ thắng thế".

"Liệu đó có phải cách tiếp cận mới mẻ của ông Chung trong việc quản lý các vấn đề đất đai hay cách tiếp cận mang tính áp chế ‘như thường lệ’ mà nhiều năm qua đã làm tổn hại tới tính chính danh của đảng cầm quyền trong mắt nhiều người dân Việt Nam ?", ông Brown đặt câu hỏi.

Viễn Đông

Nguồn : VOA, 15/06/2017

*************************

Truy tố vụ Đồng Tâm : Cứu cánh biện minh cho phương tiện (RFA, 14/06/2017)

Chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung (áo trắng) xuống xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội vào ngày 22 tháng 4 năm 2017.  AFP photo

Ngày 13 tháng sáu năm 2017, cơ quan cảnh sát điều tra thành phố Hà Nội công bố quyết định khởi tố điều tra vụ Đồng Tâm xảy ra hồi giữa tháng tư năm 2017, dù trước đó ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch thành phố Hà Nội đã ký cam kết không truy tố với người dân Đồng Tâm.

Ngày 14 tháng sáu năm 2017, báo Tuổi Trẻ trong nước phỏng vấn một số đại biểu quốc hội về việc này. Đa số các đại biểu cho rằng hành động ký cam kết của ông Chung là một giải pháp tình huống, là phù hợp với hoàn cảnh lúc bấy giờ.

Cứu cánh biện minh cho phương tiện

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội dân sự sống ở Hà Nội cho rằng cái cách nói rằng việc ký cam kết không truy tố người dân Đồng Tâm của ông Nguyễn Đức Chung là một giải pháp tình thế, chứng tỏ rằng trong não trạng của những người cầm quyền hiện nay, họ luôn cho rằng họ đúng với bất cứ vấn đề gì. Ông nói thêm :

"Đấy là một lối nói mà nếu các đại biểu quốc hội nào, nói theo ý như vậy, hoặc là ông Chung ông ấy nói theo ý như vậy, thì đấy thực sự là một sự lật tẩy bộ mặt của họ. Tức là không thể tin được họ. Họ có thể dùng bất kể biện pháp gì, dẫu là biện pháp lừa dối bằng cách ký.

Những cái thủ đoạn, hay những mưu mô phục vụ cho những mục đích, cái cứu cánh mới là cái chính, thì như vậy tất cả mọi thứ nó lộn đầu đuôi hết".

Ngay sau khi có tin cơ quan công an Hà Nội khởi tố vụ người dân Đồng Tâm bắt giữ 38 nhân viên cảnh sát và cán bộ chính quyền, một người dân Đồng Tâm là ông Lê Đình Kình nói với hãng tin BBC rằng ông đã gọi điện thoại cho ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, và được ông Chung trả lời rằng bảng cam kết ông Chung ký với dân Đồng Tâm hôm 22 tháng tư chỉ có chữ ký chứ không có con dấu, và việc điều tra là của cơ quan công an chứ không phải của ông.

Chúng tôi có gọi điện thoại cho ông Nguyễn Đức Chung để hỏi về vụ việc nhưng không liên lạc được.

Giải thích hành động của chính quyền thành phố Hà Nội, đi từ việc ký cam kết không truy tố, cho đến phát lệnh truy tố, nhà văn Thùy Linh, hiện sống ở Hà Nội nói rằng :

"Chắc là họ muốn tháo cái ngòi nổ lúc đó, để làm sao nó không xảy ra những sự cố bạo lực, mà lại an toàn cho các phía. Họ chỉ cần cái trước mặt thế. Nhưng trong thâm tâm chắc họ đã dự tính dù có thế nào thì họ cũng vẫn sẽ khởi tố những người dân Đồng Tâm. Đấy là một sự lừa đảo, đấy là lừa dân. Nghe cái này nhiều người rất xúc động, xúc động một cách uât ức".

Sự uất ức mà nhà văn Thùy Linh đề cập có thể cảm nhận trên không gian mạng xã hội. Một người hoạt động xã hội là anh Nguyễn Anh Tuấn viết trên trang facebook của mình rằng :

Chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung đối thoại với người dân bên trong hội trường UBND xã Đồng Tâm sáng thứ Bảy 22/4/2017.Courtesy of VTC online

"Chữ ký chưa ráo mực đã vội lật lọng.

Đừng nói người lãnh đạo cộng sản tráo trở, bởi không tráo trở, và không cực kỳ tráo trở thì làm sao trở thành lãnh đạo đảng cộng sản cho được ?

Lịch sử đảng cộng sản cầm quyền khắp nơi trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam, là một chuỗi những tráo trở liên tục của những người lãnh đạo đối với nhân dân lẫn đồng chí của họ. Chỉ khác một điều là trong quá khứ sự tráo trở có thể bị giấu nhẹm nhờ vào bưng bít thông tin, thì ngày nay, trong một bối cảnh truyền thông cởi mở hơn, nó công nhiên xuất hiện giữa bàn dân thiên hạ.

Một số người thì nói rằng chuyện hứa hẹn với dân làng Đồng Tâm làm họ nhớ tới những ngày tháng tư năm 1975 tại miền Nam Việt Nam, nhà cầm quyền mới đã nói với các sĩ quan binh sĩ của chế độ cũ là họ chỉ phải đi học tập cải tạo trong vài ngày, nhưng cuối cùng rất nhiều người đã phải sống đằng đẳng hàng chục năm trong trại tù cải tạo khắc nghiệt.

Não trạng cầm quyền không thay đổi

Sau khi chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung ký được bản cam kết với dân làng Đồng Tâm, vào ngày 22 tháng Tư, vài ngày sau chúng tôi có đặt câu hỏi với một nhà quan sát chính trị Việt Nam là Tiến sĩ Vũ Tường, hiện dạy khoa chính trị tại Đại học Oregon, Hoa Kỳ, rằng phải chăng nhà cầm quyền Việt Nam đã thay đổi cách hành xử cũng như quan niệm của họ về chính sách đất đai, Tiến sĩ Tường cho biết ông không nhận thấy điều đó :

"Tôi nghĩ là họ không có những thay đổi lớn. Vừa qua họ chỉ thay đổi cách xử lý một vụ việc cụ thể, còn họ có nhận thức được rằng vụ việc này phản ảnh một vấn đề lớn hơn thì tôi chưa thấy dấu hiệu họ nhận thức được ra điều đó, nhất là những người lãnh đạo tối cao".

Tuy nhiên có nhiều người đã có hy vọng sau khi ông Nguyễn Đức Chung và người dân Đồng Tâm ký được bản cam kết, giải quyết được chuyện cầm giữ con tin. Một trong những người đó là nhà văn Thùy Linh. Bà nói với chúng tôi sau khi biết rằng nhà cầm quyền sẽ khởi tố điều tra vụ bắt con tin tại Đồng Tâm :

"Tôi không ngạc nhiên, nhưng người ta thì cũng cứ nuôi một hy vọng gì đấy, một đổi thay nào đấy. Bản thân mình cũng nuôi một chút hy vọng gì đấy. Cuối cùng hóa ra vẫn như cũ".

Cách giải quyết những vấn đề xã hội

Nhận định bản chất của cuộc khủng hoảng Đồng Tâm từ góc độ một nhà hoạt động xã hội dân sự, Tiến sĩ Nguyễn Quang A cho rằng :

 "Trong một xã hội thì có nhiều lợi ích khác nhau, những chính kiến khác nhau, và cái cuộc ở Đồng Tâm thực sự là một cuộc đấu với các lợi ích khác nhau, : các lợi ích của quân đội, các lợi ích của chính quyền, các lợi ích của người dân, và trong cuộc đấu này, không có cách nào khác hơn là thỏa hiệp với nhau, nhìn thấy cái gì đúng, thỏa hiệp lựa theo cái đúng ấy, dựa theo dân mà làm. Đấy là con đường tự nhiên của một đời sống lành mạnh của một xã hội".

Sau khi các thông tin về việc truy tố vụ Đồng Tâm được loan tải trên báo chí chính thống lẫn mạng xã hội, Tiến sĩ Nguyễn Quang A so sánh vụ việc này với cái cách mà nhà cầm quyền tuyên truyền về những cộng đồng Công giáo tại Nghệ An, Hà Tĩnh biểu tình phản đối nhà máy Formosa gây ô nhiễm biển miền Trung. Ông cho rằng đó là cách tuyên truyền gây chia rẽ :

"Một cái cách như vậy nó chỉ dẫn đến sự đối đầu hơn, một sự chia rẽ hơn, và cái đó không tốt cho ai cả. Và tôi nghĩ là không tốt nhất là cho chính những người đương quyền này. Cho nên thực sự tôi khuyên họ nên tĩnh lại, họ phải tĩnh táo và suy nghĩ lại, để họ sống với dân, chứ còn cái cách này của họ là đẩy người dân sang phía phải chống lại họ. Xét về mặt chính trị, thì xử lý những vấn đề xã hội thì không có cái cách nào ngốc hơn cái cách họ đang làm".

Tiến sĩ Ngô Đức Thọ, nguyên trưởng Ban văn học của Viện nghiên cứu Hán Nôm ở Hà Nội thì viết trên trang facebook của ông rằng không phải là chỉ Hà Nội, mà cả đảng và nhà nước trung ương đã bỏ lỡ cơ hội vàng để lấy điểm với dân.

Ông Lê Đình Kình thì nói với hãng tin BBC rằng cho đến giờ phút này, ông vẫn tin vào Đảng, có Đảng là có tất cả, nhưng nếu cứ tiếp tục để những kẻ tham ô không bị xử lý mà lại đi xử lý người dân tố tham ô thì Đảng có nguy cơ mất quyền lãnh đạo.

Kính Hòa, phóng viên RFA

****************************

"Ông Nguyễn Đức Chung là người bội ước" (RFA, 14/06/2017)

Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Courtesy of Zing News

Dư luận phản ứng mạnh mẽ đối với quyết định vừa ban hành vào hôm 13/6 của Cơ quan Cảnh sát Điều Tra thuộc Công an Hà Nội khởi tố vụ án hình sự "bắt giữ người trái pháp luật và hủy hoại tài sản" ở xã Đồng Tâm.

Ông Nguyễn Đức Chung : "Phản trắc và lật lọng"

Hình ảnh người dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức chọn giải pháp cuối cùng buộc phải bắt giữ 38 cán bộ, công an và cảnh sát cơ động hồi trung tuần tháng 4 để yêu cầu được đối thoại với chính quyền thành phố Hà Nội về những khuất tất trong vụ tranh chấp đất đai giữa giữa họ với chính quyền địa phương còn chưa phai nhòa.

Bút tích cam kết của ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội, với người dân xã Đồng Tâm sẽ thanh tra khu đất tranh chấp trong vòng 45 ngày và sẽ không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với những người dân ở đây vẫn chưa ráo mực…Thế nhưng, ông Chủ tịch Nguyễn Đức Chung là người bội ước.

Đó là ý kiến của rất nhiều cư dân mạng chia sẻ khi Công an Hà Nội vào ngày 13 tháng 6 ra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với vụ bắt giữ người trái pháp luật và hủy hoại tài sản ở xã Đồng Tâm.

Đài Á Châu Tự Do ghi nhận không ít cư dân mạng lên tiếng họ đã lường trước được viễn ảnh số phận của người dân Đồng Tâm sẽ bị truy tố trước pháp luật mặc cho ông Chủ tịch Nguyễn Đức Chung hứa hẹn và ký vào giấy cam kết. Họ khẳng định lời hứa của ông Chủ tịch thành phố Hà Nội chỉ là lời hứa suông và theo kế hoạch được chuẩn bị của chính quyền.

Trong khi đó, số đông cư dân mạng là những người có thiện chí trông đợi vào lời hứa hẹn của ông Nguyễn Đức Chung trong việc giải quyết vụ Đồng Tâm tỏ ra phẫn nộ và bất bình vì theo họ vụ việc này được giải quyết một cách công khai và minh bạch như cam kết của ông Chung thì chắc hẳn tình trạng xung đột đất đai giữa người dân và chính quyền địa phương khắp các tỉnh, thành đất nước Việt Nam tồn tại hàng chục năm qua sẽ lần lượt được gỡ nút thắt. Tù nhân lương tâm-Luật sư Lê Công Định chia sẻ trên trang Facebook cá nhân rằng tờ giấy cam kết của ông Chủ tịch Nguyễn Đức Chung với người dân Đồng Tâm chỉ là tờ giấy lộn. Luật sư Lê Công Định viết : "Thành tâm ký mà không thực hiện, là lật lọng. Không thành tâm muốn mà vẫn ký, là lừa đảo".

Chủ tịch thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Đức Chung (áo trắng) xuống xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội vào ngày 22 tháng 4 năm 2017. AFP photo

Vào tối ngày 14 tháng 6, từ Sài Gòn, tù nhân lương tâm-Thạc sĩ Nguyễn Tiến Trung cho biết quan điểm cá nhân về tư cách và trách nhiệm của ông Chủ tịch Nguyễn Đức Chung trong việc giải quyết vụ Đồng Tâm :

"Tôi phải khẳng định là việc ông Chung ký kết với người dân không phải tư cách là một chủ tịch bên cơ quan hành pháp, mà với tư cách là ‘Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội’ và có cuộc họp của Thành ủy Hà Nội đã giao cho ông Chung nhiệm vụ giải quyết vụ Đồng Tâm với tư cách "Phó Bí thư Thành ủy", nghĩa là ông đại diện cho Đảng. Và ai cũng biết ở Việt Nam thì Đảng lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối và toàn diện cả Hành pháp-Lập pháp-Tư pháp. Do đó, ông không thể nào nói là ông không có tư cách để ký hay không đại diện cho bên tư pháp để có thể cam kết không khởi tố. Vì rõ ràng cả hệ thống đều chấp hành chỉ đạo của Đảng Cộng sản hết. Cho nên, những lời lập luận và lý luận ông đưa ra để bào chữa cho việc ông tiếp tục khởi tố là chuyện rất vô lý, mình dùng từ ngữ nặng nề là ‘phản trắc và lật lọng với người dân’".

Cũng trong tâm trạng thất vọng và bất mãn đối với ông Nguyễn Đức Chung, một số cư dân mạng tỏ ra xót xa cho người dân Đồng Tâm trong những ngày sắp tới. Nhưng vì lo lắng bao nhiêu thì họ lại trách cứ người dân Đồng Tâm bấy nhiêu, rằng sao lại ngây thơ mà tin cậy vào lời hứa của ông Chủ tịch thành phố Hà Nội bởi thực tiễn của thể chế qua các vụ tranh chấp đất đai như Văn Giang, Dương Nội…

Người dân Đồng Tâm được bênh vực

Tuy nhiên, Blogger Nguyen Anh Tuan, một người tuyên bố đứng cùng người dân Đồng Tâm với chia sẻ :

"Đừng trách dân làng Đồng Tâm, dù họ đã cười tươi như trẻ thơ khi được tin Chủ tịch Chung cam kết không khởi tố. Không ai đáng trách chỉ vì giữ lòng tin vào sự tử tế còn sót lại của người nắm quyền-trong tư cách đồng loại và đồng bào".

Và Luật sư Ngô Ngọc Trai cũng cho rằng người dân Đồng Tâm không có lỗi qua lập luận về mặt pháp lý rằng :

"Không có pháp luật nào, không có nhà nước nào chấp nhận một việc làm sai pháp luật là công vụ nhân danh nhà nước. Kết quả của việc làm đó sẽ không có lợi cho nhà nước, không có lợi cho người dân, đó là hành vi xâm hại, đó không phải công vụ".

Với những trưng dẫn về quy định pháp luật hiện hành của Việt Nam, Luật sư Ngô Ngọc Trai khẳng định người dân không có nghĩa vụ phải chấp hành hợp tác với một việc làm sai và họ có quyền phòng vệ chính đáng.

Mặc dù cư dân mạng vài ngày qua bày tỏ chính kiến đa chiều trong vụ Đồng Tâm, thế nhưng nhiều người kêu gọi ông Chủ tịch Nguyễn Đức Chung hãy thực hiện theo bản cam kết đã ký với người dân Đồng Tâm hôm 22 tháng 4, như ông Mạc Văn Trang soạn thư bằng văn bản, gửi đến ông Nguyễn Đức Chung đề nghị ông Chung đừng "phản bội’ bản cam kết mà phải biết đứng về phía nhân dân với tư cách của một người trọng danh dự và có trách nhiệm.

Chúng tôi xin kết thúc bài ghi nhận này với câu hỏi dành cho những dân oan ở Thủ Thiêm, Sài Gòn, có thể được xem là đồng cảnh ngộ với người dân Đồng Tâm, rằng nếu lời hứa hẹn của Trung ương sẽ giải quyết khiếu nại cho các dân oan Thủ Thiêm khi họ ra Hà Nội biểu tình hồi cuối tháng 10 năm ngoái không được thực hiện thì việc gì sẽ xảy ra ?

"Nếu trường hợp đó xảy ra tại Thủ Thiêm thì tôi nghĩ rằng vấn đề sẽ nghiêm trọng hơn. Tại vì dân bây giờ bị dồn vào con đường cùng rồi, người ta không còn con đường nào để sống nữa. Thành ra vấn đề dồn người dân vào chân tường giống như một cái lò xo bị dồn vào thế cùng thì tự nhiên sức bật của nó bung ra rất mạnh và rất khốc liệt".

Hòa Ái, phóng viên RFA

Đại biểu Dương Trung Quốc là một trong hai đại biểu Quốc hội tháp tùng ông chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung vào Đồng Tâm tiếp xúc với dân ở đây, mục đích là "tháo ngòi nổ" (dùng đúng ngôn từ của ông Quốc), nhằm "giải cứu" một số cảnh cơ động đã được dân ở đây "mời ở lại".

Ông Quốc nói vầy trên báo Dân trí : "cam kết đó là giải pháp tình huống... theo cách nói đơn giản là để tháo ngòi nổ làm sự việc dịu đi".

Đại biểu Dương Trung Quốc là một trong hai đại biểu Quốc hội tháp tùng ông chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung vào Đồng Tâm

Xin thưa cùng ông Quốc,

Giấy cam kết ghi rõ nội dung trên giấy trắng mực đen. Ông Quốc (cùng ông Chung và nhiều người khác) ký tên (và lăn dấu tay).

Ông Quốc (và ông Chung) có thể nại ra những lý do về thẩm quyền, để biện hộ rằng giấy cam kết đó không có giá trị pháp lý ràng buộc.

Khi đã gọi là "giấy cam kết" thì phải thực hiện. Ông Quốc (và ông Chung) có thể nại ra những lý do về thẩm quyền, để biện hộ rằng giấy cam kết đó không có giá trị pháp lý ràng buộc. Vì vậy không thể thực hiện các cam kết đã ghi trong giấy.

Ông Quốc, ông Chung... không thấy ai đưa ra được những lý cớ để chứng minh ông Chung không có thẩm quyền giải quyết vấn đề Đồng Tâm.

Và khi chưa chứng minh được (ông Chung không có thẩm quyền ký cam kết) việc lên tiếng trước báo chí của ông Quốc, với nội dung như vậy, cho thấy ông (và ông Chung) đã "bội ước".

Ông Quốc nói vầy (trên báo Dân Trí) :

"Sự việc đã xảy ra rồi, chúng ta không thể bỏ qua được. Việc bà con bắt giữ một số người làm công vụ, kể cả hiện tượng đập phá tài sản bà con đã nhận lỗi. Còn lỗi ở mức độ nào thì đó là công việc của cơ quan điều tra"

Xin thưa,

Ông đã sai rồi ông đại biểu Dương Trung Quốc.

Giấy cam kết ghi rõ nội dung trên giấy trắng mực đen.

Theo luật về tổ chức chính quyền địa phương điều 11 khoản (b) , ông Nguyễn Đức Chung, với tư cách chủ tịch UBND Hà Nội, ông này có đủ thẩm quyền để giải quyết tất cả những vấn đề liên quan đến Hà Nội.

Trong trường hợp này giấy cam kết (mà ông Chung cùng ông Quốc đã ký với một số người khác) có giá trị pháp luật, phải THI HÀNH.

Tôi cũng thử đặt giả thuyết rằng ông Chung không có thẩm quyền ký một giấy cam kết có nội dung như vậy.

Thì thái độ "im lặng" của các cơ quan nhà nước (cấp có thẩm quyền) trước hành vi của ông Chung, được tập quán quốc tế diễn giải là sự đồng thuận ám thị (acquiescement implicite).

Có nghĩa là các cơ quan nhà nước (có thẩm quyền) đã chấp nhận việc làm của ông Chung. Vì vậy tờ "giấy cam kết" có giá trị pháp lý.

Sau khi báo chí đăng tải sự việc ông Chung đã giải quyết xong vụ Đông Tâm. Tờ giấy cam kết cũng được đưa lên mặt báo. Đáng lẽ các cơ quan nhà nước (có thẩm quyền) phải lên tiếng "bảo lưu" ý kiến của mình.

Các cơ quan nhà nước (có thẩm quyền) đã "im lặng" trước một hoàn cảnh bắt buộc, đòi hỏi (các cơ quan này) phải lên tiếng. Các cơ quan cũng không "bảo lưu" lý lẽ của mình (sau khi thấy có tờ giấy cam kết).

Tức là các cơ quan nhà nước (có thẩm quyền) đã mặc nhiên nhìn nhận tờ giấy cam kết này có giá trị pháp lý.

Bây giờ các cơ quan (công an và quân đội) truy tố dân Đồng Tâm.

Theo tôi, thưa ông Quốc,

Các cơ quan công an và quân đội đã mất "tố quyền" rồi. Tức đã bị "estoppel" rồi (par acquiescement).

Những lời của ông Quốc mà báo chí ghi lại. Theo tôi, ông Quốc đã "sai" rồi.

Trương Nhân Tuấn

Nguồn : fb : nhantuan.truong, 14/06/2017

Dân làng Đồng Tâm ‘rất phẫn nộ’ (VOA, 14/06/2017)

Người dân Đồng Tâm nói lãnh đạo "lật lọng" trong khi vị "thủ lĩnh tinh thần" đang "bực bội", sau khi chính quyền Hà Nội ra quyết định "khởi tố hình sự" trong vụ bắt giữ cảnh sát cơ động.

Trung đoàn phó Trung đoàn Cảnh sát cơ đ ộng Phạm Văn Trung chắp tay, cúi đầu nhiều lần hướng về phía nhiều người dân đứng xem.

Người thân của ông Lê Đình Kình, nhân vật được coi là "thủ lĩnh tinh thần" của người dân Đồng Tâm, hôm 14/6 cho biết rằng ông đang "bực bội" sau cuộc điện thoại với Chủ tịch thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung, trong đó nhà lãnh đạo này được cho là đã nói rằng "không có con dấu của chính quyền" trên tờ cam kết "không truy cứu trách nhiệm hình sự" mà ông Chung đã ký vào hồi tháng Tư.

Người nhà của ông Kình cũng cho biết rằng cụ ông 82 tuổi "đang mệt vì chỗ gãy chân lần trước [trong vụ thu hồi đất] đang đau".

Trong khi đó, một người dân không muốn nêu tên vì lo ngại bị chính quyền "gây khó dễ", cho biết rằng các dân làng "đang rất bức xúc".

Người này nói : "Đường đường là một chủ tịch thành phố có chức, có quyền, nói trước bao nhiêu công chúng, một nghìn dân, vạn dân, nói chung là khắp cả thế giới, mà bây giờ ông Chung lại lật lọng như thế thì người ta rất là phẫn nộ. Người ta cũng nghĩ rằng người ta chả có tội gì mà truy cứu được người ta. Xảy ra sự việc như thế là do trên về hành động trái pháp luật trước thì dân người ta mới giữ người để trên về giải quyết thôi".

Người này nói rằng "người dân đang bình yên thì ông Chung lại hâm nóng lại tình hình". Dân làng này đặt câu hỏi : "Toàn dân người ta đứng lên, bây giờ bắt tất cả dân sao ?" VOA Việt Ngữ không thể liên lạc được với ông Chung để phỏng vấn.

Báo chí trong nước hôm 13/6 đưa tin rằng cơ quan cảnh sát điều tra (Công an Hà Nội) đã khởi tố vụ án hình sự liên quan việc bắt giữ 38 người thi hành công vụ tại thôn Hoành (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức) để "điều tra về tội ‘bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật’ (theo điều 123 Bộ luật Hình sự) và ‘Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản’ (theo điều 143 Bộ luật Hình sự)".

Hàng chục cán bộ và cảnh sát bị dân làng Đồng Tâm bắt giữ hôm 15/4.

Quyết định này được đưa ra gần hai tháng sau khi đích thân ông Chung tới hiện trường, tìm cách giải cứu những người được cho là lực lượng cảnh sát cơ động và đã ký vào bản cam kết đề ngày 22/4 với sự chứng kiến của luật sư và các đại biểu quốc hội, trong đó, ông Chung cam kết "không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với nhân dân xã Đồng Tâm".

Trả lời VOA Việt Ngữ, luật sư Hà Huy Sơn nói rằng tờ giấy đó "không dựa trên một cơ sở pháp lý nào" và rằng việc khởi tố này "đúng thẩm quyền, còn chuyện có tội hay không thì phụ thuộc vào kết quả điều tra".

Luật sư Võ An Đôn cũng đồng tình với ý kiến của ông Sơn về chuyện giấy cam kết "không có giá trị pháp lý" và việc khởi tố "hoàn toàn đúng quy định pháp luật".

 'Thủ lĩnh tinh thần' Lê Đình Kình và Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung.

Ông Đôn đồng tình với ý kiến cho rằng người dân đang rơi vào thế "tiến thoái lưỡng nan".

"Người dân hoang mang, bất ngờ và mất niềm tin", luật sư từng bào chữa cho nhiều người dân "thấp cổ, bé họng" từ tỉnh Phú Yên nói.

Ông nói thêm : "Vụ này chính quyền không khởi tố thì nó sẽ tạo ra một tiền lệ là người dân không có sợ, và sẵn sàng có những vụ Đồng Tâm khác, cho nên nhà nước phải khởi tố, nhưng mà khởi tố và có bắt giam ai không là một vấn đề khác. Ví dụ, vừa rồi ở Hà Tĩnh, cũng có khởi tố, nhưng không khởi tố bị can, khởi tố trên giấy thôi. Chắc vụ này cũng khởi tố trên giấy. Nếu mà chính quyền khởi tố bắt giam toàn bộ những người dân Đồng Tâm thì tình hình rất là căng thẳng".

Báo chí trong nước hôm 14/6 dẫn lời đại biểu quốc hội Dương Trung Quốc, một trong những người chứng kiến ông Chung ký vào bản cam kết, nói rằng đó là "giải pháp tình huống" và là cách để "tháo ngòi nổ làm sự việc dịu đi".

Về điều người dân Đồng Tâm nên làm lúc này, luật sư Hà Huy Sơn nói : "Người dân Đồng Tâm cũng nên bình tĩnh để mà thu thập lại chứng cứ tại sao dẫn đến hành động bắt giữ cảnh sát như vậy. Trong hoàn cảnh tự vệ, hay trong một tình huống khẩn cấp, họ phải chứng minh".

Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, một người cũng có mặt và ký vào bản cam kết hồi tháng Tư, trả lời truyền thông trong nước rằng "việc xem xét trên bình diện pháp luật vụ việc Đồng Tâm là cần thiết" và "phải được xem xét một cách công bằng theo hiến pháp, pháp luật, để bảo đảm quyền và trách nhiệm của tất cả các tổ chức và cá nhân".

Còn báo điện tử VietNamNet dẫn lời ông Nguyễn Đức Chung nói hôm 14/6 rằng "Hà Nội sẽ hoàn chỉnh kết luận thanh tra quản lý và sử dụng đất đai tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức vào tháng Bảy tới".

Không rõ là trong cuộc gặp báo chí trong nước, ông Chung có phản hồi về những "bức xúc" của người dân hiện nay hay không.

Viễn Đông

****************

Đồng Tâm nóng lên sau tuyên bố của Chủ tịch Chung (BBC, 14/06/2017)

Cụ Lê Đình Kình trong lần gặp gỡ đại diện Viettel hồi đầu năm 2017 - hình lấy từ video clip

Ông Lê Đình Kình nói với BBC hôm 14/6 rằng Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung "phản bội ý kiến và danh dự của chính ông ấy" và khiến "người dân phẫn nộ, Đồng Tâm lại trở thành điểm nóng" sau khi thành phố quyết định khởi tố vụ án bắt 38 cán bộ tại xã này.

Tối 13/6, việc khởi tố vụ án được công bố "nhằm điều tra làm rõ các hành vi bắt giữ người trái pháp luật theo Điều 123 và hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo Điều 143 Bộ luật Hình sự".

Hôm 15/4, người dân Đồng Tâm đã bắt giữ hơn 30 người gồm cán bộ, cảnh sát cơ động để đòi giới chức thả chín người dân bị công an bắt, đồng thời xử lý các khiếu nại đất đai.

Hôm 14/6, trả lời BBC qua điện thoại từ thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội, ông Lê Đình Kình nói : "Tối hôm qua, sau khi có tin Ban An ninh Công an Hà Nội quyết định khởi tố vụ án bắt 38 cán bộ ở Đồng Tâm, tôi có gọi điện ngay cho ông Chung.

"Ông Chung nói rằng bản cam kết mà ông ấy ký hôm 22/4 về việc không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với toàn thể nhân dân xã Đồng Tâm là ông ấy ký chứ không có con dấu".

"Ông ấy nói là quyền khởi tố là của cơ quan pháp luật chứ không phải của ông ấy".

Bản cam kết do Chủ tịch Nguyễn Đức Chung ký hôm 22/4/2017 có sự chứng kiến của các luật sư

'Lăn tay'

"Nhưng ông Chung quên rằng, bản cam kết tuy không có con dấu nhưng ông ấy có lăn tay vào đó, và việc điểm chỉ còn đảm bảo hơn vì không ai có vân tay trùng nhau trong khi con dấu nào thì cũng có khả năng bị làm giả được".

Người được cho là dẫn dắt người dân Đồng Tâm trong vụ việc này, nói thêm : "Mọi sự khởi đầu từ 59 ha đất nông nghiệp tại Đồng Tâm mà phía chính quyền muốn người bên ngoài hiểu rằng đó là đất quốc phòng và người dân tại đây đang cản trở việc thực thi pháp luật".

"Trong vụ này, người dân Đồng Tâm chỉ vì muốn bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình và đối xử tốt, nuôi ăn uống với những cán bộ bị tạm giữ mà đã bị đánh đập, bắt cóc, rồi bây giờ lại bị thổi phồng sự việc, ghép tội hủy hoại tài sản và bắt giữ người trái pháp luật".

Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung về Đồng Tâm gặp dân hôm 22/4

"Xin nhớ rằng chúng tôi đang giữ trong tay bản tường trình viết tay của những cảnh sát cơ động rằng họ được Thiếu tướng Đoàn Duy Khương, Giám đốc Công an Thành phố Hà Nội điều động về đàn áp người dân".

"Bản thân tôi năm nay 82 tuổi, 56 tuổi Đảng mà đến hôm nay, sau vụ bị bắt cóc và đánh đập vẫn chưa hồi phục hẳn, phải nằm ngồi trên giường chứ chưa đi lại được".

"Lẽ ra hôm 20/6 này là đến hạn công bố kết quả thanh tra vụ việc như cam kết của ông Chung thì lại có tuyên bố hoãn việc này đến 23/8".

"Việc thanh tra kéo dài như vậy nhằm cố tình gây bức xúc, khống chế quyền lợi của người dân".

"Tôi khẳng định là sau khi có quyết định khởi tố hôm qua, người dân Đồng Tâm kiên quyết đấu tranh đến cùng trước việc chính quyền định cướp không 59 ha đất nông nghiệp".

"Chúng tôi đề nghị ông Chung đình chỉ việc khởi tố, công bố kết luận thanh tra về đất đai trước đã, khi đó ai vi phạm gì thì hãy xử lý".

Ông Lê Đình Kình cũng nói với Ben Ngô của BBC Tiếng Việt rằng "Đến giờ phút này, tôi vẫn tin vào Đảng, có Đảng là có tất cả, nhưng nếu cứ tiếp tục để những kẻ tham ô không bị xử lý mà lại đi xử lý người dân tố tham ô thì Đảng có nguy cơ mất quyền lãnh đạo".

'Tư duy xử lý khủng hoảng'

Cùng ngày, Luật gia Nguyễn Đình Hà bình luận với BBC từ Hà Nội : "Dưới góc độ pháp lý, ngay từ khi ông Nguyễn Đức Chung ký vào bản cam kết với người dân Đồng Tâm, tôi đã nói ngay đó là văn bản không có giá trị pháp lý".

"Trên nguyên tắc của Nhà nước pháp quyền, ai có tội thì sẽ phải chịu trách nhiệm, chứ không có ngoại lệ - bởi điều đó là tiền lệ xấu, bất bình đẳng".

"Tuy nhiên, tôi đánh giá văn bản cam kết của ông Chung có ý nghĩa về mặt truyền thông và chính trị".

"Nó giúp giảm căng thẳng giữa người dân và chính quyền khi đó".

Một con đường ở xã Đồng Tâm, ngoại thành Hà Nội bị người dân lập chướng ngại vật ngăn cản giao thông (Ảnh chụp ngày 20/4/2017)

"Xét về nhiều khía cạnh khác, tôi cho rằng, nội bộ chính quyền Hà Nội có nhiều "phe" và ông Chung chỉ là một".

"Do đó, ông Chung không có quyền quyết định tất cả hay dẫm đạp lên thẩm quyền của người khác. Về mặt uy tín với dân, sau vụ khởi tố này, có vẻ như ông Chung đang mất rất nhiều".

"Còn về vụ án mà cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố, đó mới chỉ là bước đầu, giống như ném đá dò phản ứng, sau đó còn có thể có nhiều kịch bản khác nhau".

"Nếu "happy ending" (kết thúc có hậu) thì sẽ không có khởi tố bị can, đình chỉ điều tra vụ án và kết luận người dân Đồng Tâm làm vậy trong thế phòng vệ, bất khả kháng. Còn khả năng xấu nhất, vài người bị bắt và kết án".

"Nhưng nhìn chung lại, mọi chuyện phụ thuộc vào tư duy xử lý khủng hoảng và thái độ chính trị mà các bên dành cho nhau".

"Nếu văn bản ông Chung ký với người dân Đồng Tâm là một bản thỏa thuận chính trị, hai bên cùng ký và người ký về phía chính quyền lẽ ra phải là Chủ tịch Trần Đại Quang, thì khi đó may ra người dân Đồng Tâm mới không bị truy cứu trách nhiệm hình sự".

Hôm 14/6, BBC gọi điện cho ông Nguyễn Đức Chung nhiều lần nhưng ông không nghe máy. Lần gần nhất liên quan vụ Đồng Tâm, ông bắt máy và nói với phóng viên : "Tôi đang bận họp" rồi cúp máy.

**************************

Vụ Đồng Tâm : 'Có thể quyết định đình chỉ vụ án ?' (BBC, 14/06/2017)

Người dân Đồng Tâm thả 38 cán bộ và cảnh sát trong vụ tranh chấp nóng bỏng giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân về đất đai ở địa bàn nằm không xa trung tâm thủ đô Hà Nội, cuối tháng 4/2017.

Một luật sư hiện diện tại cuộc ký cam kết giữa Chủ tịch Hà Nội và người dân xã Đồng Tâm, Hà Nội trong vụ 38 người 'thi hành công vụ' bị dân nhốt giữ nói với BBC ông hy vọng trong vòng vài tháng tới, nhà chức trách sẽ có quyết định 'đình chỉ vụ án' mặc dù đã có quyết định khởi tố vụ án hình sự liên quan vụ bắt giữ vào cuối tháng Tư.

Trao đổi với BBC Việt ngữ hôm 14/6/2017, khi được hỏi một quyết định đình chỉ như vậy có thể được dựa trên những căn cứ nào, Luật sư Hải nói :

"Tôi nghĩ cũng có rất nhiều căn cứ, chúng tôi sẽ thảo luận, những người có liên quan và công bố lúc nào sẽ là chuyện mà chúng tôi sẽ có ý kiến.

"Nhưng tôi tin rằng những người thông minh họ đều biết hết thế nào là căn cứ để có thể đình chỉ".

Trước câu hỏi liệu quyết định khởi tố vụ án mới đưa ra ở Đồng Tâm có phải là một quyết định chính trị hay không, Luật sư Hải nói tiếp :

"Điều đó, tôi không phải là những cán bộ liên quan đến quyết định khởi tố này, nên tôi không được phép bình luận".

'Bất ngờ, bất lợi'

Ông Hải cũng đưa ra bình luận về 'khả năng bản án xấu nhất' nếu có khởi tố bị can đối với người dân trong vụ việc, ông nói :

"Tôi sẽ không nghĩ đến chuyện đó, mặc dù chúng tôi dự trù nhưng sẽ không nghĩ đến chuyện đó.

"Và tôi tin rằng hậu quả của việc đó sẽ là bất ngờ và thậm chí là bất lợi cho những người mà cho rằng là phải xới lên vụ việc này.

"Tôi cho rằng vụ Đồng Tâm lẽ ra cần khép lại ở việc quan trọng nhất là việc thanh tra về đất đai xem nguyên nhân đúng hay sai.

"Còn những việc liên quan khác, thì có đủ các căn cứ để sau khi xem xét xác minh, không cần khởi tố vụ án hình sự, hoặc nếu có khởi tố vụ án hình sự rồi thì đình chỉ vụ án", Luật sư Trần Vũ Hải nói với BBC hôm thứ Tư.

Vụ việc ở Đồng Tâm trở lại trung tâm quan tâm của dư luận ở Việt Nam sau khi hôm 13/6, Cơ quan cảnh sát điều tra, thuộc Công an Hà Nội công bố khởi tố vụ án.

Trên trang Facebook cá nhân của mình, nhà báo, blogger Huy Đức cho rằng khởi tố Đồng Tâm là nguy hiểm, ông viết :

Ngay từ đầu, tôi đã nhấn mạnh, Đồng Tâm không đơn thuần là một vụ án hình sự. Bởi, nếu chỉ nhìn nhận nó dưới góc độ hình sự thì vụ án đã phải được khởi tố ngay trong ngày xảy ra (đương nhiên, cùng lúc phải khởi tố việc vi phạm thủ tục tố tụng khi bắt cụ Kình và những người dân Đồng Tâm khác).

"Đồng Tâm là một sự kiện chính trị. Đã là chính trị thì nó không chỉ là chính trị an dân mà còn là chính trị nội bộ. Chắc chắn, cho dù "cam kết" của tướng Chung được đưa ra từ cấp nào thì nó vẫn để lại rất nhiều bất đồng ; bất đồng ở cấp Thành phố và cả TW nữa.

"Những người chủ trương cứng rắn không những đã bất chấp những tổn thất chính trị cho chế độ mà quyết định khởi tố chắc chắn mang lại mà còn đã hiểu hình sự rất máy móc. Chưa cần tiếp cận vụ việc theo nền tảng tư duy công lý, Bộ Luật Hình sự Việt Nam cũng có một nguyên tắc rất quan trọng, "Những hành vi tuy có dấu hiệu của tội phạm, nhưng tính chất nguy hiểm cho xã hội không đáng kể, thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các biện pháp khác"Khoản 4, Điều 8, Bộ luật Hình sự.

"Tất nhiên, khi đánh giá về "tính chất nguy hiểm cho xã hội" trong vụ Đồng Tâm chắc chắn sẽ có bất đồng. Có người sẽ lo không khởi tố có thể nảy sinh tiền lệ xấu ; tôi thì cho rằng, khởi tố vụ Đồng Tâm sẽ "gây nguy hiểm cho xã hội" hơn, bởi từ đây nếu xuất hiện một Đồng Tâm thứ hai Chính quyền sẽ không còn cơ may giải quyết xung đột bằng đàm phán nữa", blogger Huy Đức viết.

Nguy hiểm cho ai ?

Bình luận về ý kiến trên của nhà báo Huy Đức, cũng trên Facebook, Tiến sĩ Nguyễn Quang A viết :

"Không phải nguy hiểm cho xã hội mà là nguy hiểm cho chế độ cộng sản...'

Và ông viết tiếp :

"Khởi tố vụ án bắt người ở Đồng Tâm gây xôn xao dư luận. Lẽ ra phải khởi tố những kẻ đã lệnh đưa cảnh sát cơ cộng và các cán bộ tuyên huấn (cảnh sát tư tưởng) đến đàn áp dân Đồng Tâm, nhưng đó là chuyện của dân và tương lai.

"Một luật sư bảo tôi lúc nước sôi lửa bỏng khi đó rằng họ sẽ không khởi tố bà con đâu, vì sẽ lộ bí mật quốc gia động trời.

"Nay họ đã nuốt lời hứa, chắc họ chả coi cái bí mật động trời ấy của họ là gì.

"Thế thì nói toẹt ra cho dân biết : tất cả 38 người, cảnh sát và quan tuyên huấn, đều bị các phụ nữ bắt. Khởi tố bị can thì hơi ôi cho lực lượng an ninh toàn con trai khỏe, trẻ, có nghiệp vụ bị các chị, các cô bắt dễ dàng, quả không xấu mặt truyền thống Bà Trưng, Bà Triệu".

9

Vụ việc ở Đồng Tâm, Mỹ Đức làm nóng dư luận Việt Nam từ cuối tháng 4/2017.

Trong khi đó, Đại biểu quốc hội Lưu Bình Nhưỡng bình luận với báo chí Việt Nam về việc Công an Hà Nội quyết định khởi tố vụ án hình sự để điều tra dấu hiệu bắt giữ người trái pháp luật ở xã Đồng Tâm.

Ông Lưu Bình Nhưỡng là người chứng kiến cuộc đối thoại của ông Nguyễn Đức Chung với người dân thôn Hoành, Đồng Tâm ngày 21/4, cũng là người ký vào bản cam kết của Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội.

"Nguyên tắc là mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật. Nếu có sự kiện pháp lý xảy ra thì Nhà nước đứng ra xem xét, căn cứ vào mức độ tính chất để có quyết định hợp lý. Điều quan trọng, theo tôi là phải xem xét tất cả mọi việc có lý có tình, công bằng. Công dân hay cơ quan Nhà nước cũng đều bình đẳng trước pháp luật. Không được thiên vị để dư luận nghĩ rằng điều đó không hợp lý".

"Tôi có rất nhiều cảm xúc xung quanh câu chuyện này. Đầu tiên là tôi nghĩ sẽ không có chuyện khởi tố mà chỉ có việc đưa ra xem xét vấn đề. Tuy nhiên khi khởi tố thì tôi thấy cứ để các cơ quan Nhà nước họ tiến hành.

Điều hy vọng nhất của tôi, với tư cách một Đại biểu quốc hội, một người có chút hiểu biết về pháp luật, tôi cho rằng việc xem xét trên bình diện pháp luật các vấn đề là cần thiết, và cần phải có sự công bằng để bảo đảm quyền, trách nhiệm của tất cả các tổ chức, cá nhân".

BBC sẽ có chương trình Bàn tròn thứ Năm trực tuyến tuần này về vụ khởi tố bắt người thi hành công vụ ở Đồng Tâm, chương trình được phát từ 19h00 giờ Việt Nam ngày 15/6/2017 trên Facebook của chúng tôi, mời quý vị đón theo dõi.

**********************

 

Vụ Đồng Tâm : 'Người thông minh sẽ có cách giải quyết' (BBC, 14/06/2017)

Luật sư Trần Vũ Hải bình luận kịch bản và hệ quả quyết định của chính quyền thành phố Hà Nội khởi tố vụ án hình sự liên quan vụ bắt giữ 38 người thi hành công vụ tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, Hà Nội.

Luật sư Trần Vũ Hải

Trao đổi với BBC hôm 14/6/2017, Luật sư Hải, người hiện diện tại sự kiện 'giải cứu' cán bộ, binh sĩ cảnh sát ở Đồng Tâm cuối tháng 4/2017 nói ông hy vọng trong vòng từ 2-3 tháng, chính quyền có thể sẽ có một quyết định đình chỉ vụ án.

Luật sư cũng cho rằng 'sẽ bất lợi cho những người xới lên vụ việc này' và ông tin rằng những người 'thông minh' sẽ có cách để giải quyết vụ án.

Tuy nhiên ông Hải cũng cho rằng vụ việc Đồng Tâm cần khép lại ở việc thanh tra đất đai và những việc liên quan khác.

Về cam kết của Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung khi giải cứu binh sĩ và cán bộ bị nhốt giữ ở thôn Hoành, Luật sư Trần Vũ Hải cho hay đây là kết quả của một quá trình cân nhắc 'kéo dài hai tiếng' đồng hồ.

Ông Hải từ chối bình luận chi tiết thêm về quá trình 'đàm phán' và 'cân nhắc' của hai bên, chính quyền và người dân, tuy nhiên ông cũng nói trong tương lai, nếu người dân Đồng Tâm yêu cầu, thì chi tiết về diễn biến đàm phán này có thể sẽ được công khai.

**********************

Hà Nội khởi tố vụ án bắt 38 cán bộ ở Đồng Tâm (BBC, 13/06/2017)

Cảnh sát điều tra - Công an Thành phố Hà Nội vào hôm 13/6 đã ra quyết định khởi tố điều tra vụ án hình sự vụ việc xảy ra tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội ngày 15/4.

Các báo Việt Nam đồng loạt tường thuật việc khởi tố vụ án "nhằm điều tra làm rõ các hành vi bắt giữ người trái pháp luật theo Điều 123 và hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo Điều 143 Bộ luật Hình sự".

Hôm 15/4, người dân Đồng Tâm đã bắt giữ hơn 30 người gồm cán bộ, cảnh sát cơ động để đòi giới chức thả chín người dân bị công an bắt, đồng thời xử lý các khiếu nại đất đai.

Hôm 22/4, khi đến Đồng Tâm để đối thoại, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung được truyền thông dẫn lời :

"Tôi từng làm điều tra, từng làm thủ trưởng cơ quan cảnh sát điều tra, giám đốc công an thành phố, hôm nay tôi về với tư cách chủ tịch TP. Tôi ghi nhận việc làm của bà con là từ bức xúc đất đai, từ việc bắt giữ người không công bố lệnh, không mặc trang phục, bắt đưa lên ô tô.

"Tôi tin đất nước ta có truyền thống đánh kẻ chạy đi không đánh kẻ chạy lại. Luật pháp có quy định thành khẩn, khắc phục hậu quả, tôi tin bà con sẽ được giảm nhẹ".

Chủ tịch Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đón cán bộ, chiến sĩ tại nhà văn hóa thôn Hoành - ảnh VietnamNet

Ông Chung cũng đã viết bản cam kết gồm 3 điều với người dân xã Đồng Tâm.

Thứ nhất, ông cam kết trực tiếp kiểm tra đoàn thanh tra về đất đai.

Thứ hai, cam kết không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với toàn thể nhân dân xã Đồng Tâm.

Thứ ba, ông cam kết chỉ đạo điều tra, xác minh việc bắt và gây thương tích cho cụ Lê Đình Kình (83 tuổi, ở xã Đồng Tâm).

Đừng trách dân làng Đồng Tâm khi họ từng giương cao biểu ngữ tin đảng, yêu chính phủ. Không ai đáng trách chỉ vì tìm cách bảo vệ chính mình trước trò chụp mũ 'thế lực thù địch' quen thuộc từ phía bộ máy an ninh.

Không ai đáng trách chỉ vì tìm cách bảo vệ chính mình trước trò chụp mũ 'thế lực thù địch' quen thuộc từ phía bộ máy an ninh.

Đừng trách dân làng Đồng Tâm khi họ từng vẫy hoa đón chào Chủ tịch Chung, tay bắt mặt mừng tiễn trả cảnh sát về đơn vị. Không ai đáng trách chỉ vì muốn thu xếp êm thấm xung đột bằng cách giữ thể diện cho đối phương.

Đừng trách dân làng Đồng Tâm, dù họ đã cười tươi như trẻ thơ khi được tin Chủ tịch Chung cam kết không khởi tố. Không ai đáng trách chỉ vì giữ lòng tin vào sự tử tế còn sót lại của người nắm quyền - trong tư cách đồng loại và đồng bào.

Họ không đáng trách chỉ vì tin vào một điều có thể, trong một xã hội tràn ngập điều không thể.

Trái lại, họ đáng quý vì còn giữ được lòng tin vào con người, đáng trọng bởi lòng dũng cảm, và đáng phục bởi đã xiển dương lòng bất khuất chống lại bạo quyền.

Vì thế, dù bất cứ chuyện gì xảy ra, tôi dứt khoát đứng về phía họ.

Nguyễn Anh Tuấn

Nguồn : RFA, 13/06/2017 (nguyenanhtuan's blog)

PS : Nếu một dân làng Đồng Tâm nào bị giam cầm sau việc này, mọi người hãy cùng tôi chung tay phụng dưỡng cha mẹ già, chăm lo con nhỏ của họ, góp tiền thuê luật sư, thăm nuôi họ, và chào đón ngày họ được tự do, để họ thấy rằng với xã hội, họ không làm gì sai trái cả, mà trái lại là hiện thân của những phẩm chất cao đẹp.

*******************

Thà lật lọng chứ không chịu thua dân (Nguyễn Tường Thụy, 13/06/2017)

Chiều tối nay, 13/6, các báo đồng loạt đưa tin Công an Hà Nội đã khởi tố vụ án hình sự hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản và bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội.

Nhà cầm quyền đã trắng trợn lật lọng những gì cam kết với nhân dân Đồng Tâm. Thật đáng sợ.

Tháng 4/2017, cuộc khủng hoàng Đồng Tâm đã tới độ căng thẳng nhất. Người dân Đồng Tâm đã bắt giữ 38 cán bộ, cảnh sát khi lực lượng này tấn công vào làng Hoành. 

Ngày 22/4/2017, ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch Hà Nội về Đồng Tâm lúc mà cả hai bên đều cần một lối thoát. Vì vậy, một thỏa hiệp nhanh chóng được chấp nhận : người dân Đồng Tâm thả nốt 19 cán bộ, chiến sĩ cảnh sát còn lại còn ông Chung ký một bản cam kết gồm 3 nội dung : Làm rõ về vấn đề đất đai ở Đồng Xênh, không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với toàn thể nhân dân Đồng Tâm và xác minh xử lý kẻ bắt và gây thương tích cho ông Lê Đình Kình.

Kết quả này được công luận tán đồng, có cả sự tung hô, cho rằng kết thúc có hậu, rằng nhà nước và nhân dân cùng thắng, rằng chính quyền có năng lực và sáng suốt...

Với quyết định khởi tố vụ án Đồng Tâm của Công an Hà Nội, nhà cầm quyền đã vứt mọi cam kết với nhân dân Đồng Tâm vào sọt rác. Khởi tố vụ bắt người giam giữ, làm hư hỏng tài sản nhưng không thấy nói gì đến vụ công an bắt 4 người trái pháp luật, đánh gãy xương ông Lê Đình Kình như lời cam kết của ông Chung.

Ngày sau khi có sự thỏa thuận giữa người dân và ông Nguyễn Đức Chung, nhiều người cảnh giác, nghi ngờ nhà cầm quyền sẽ không giữ đúng cam kết. Lật lọng, lường gạt là một thuộc tính của chế độ này nên người ta nghi ngờ là phải. Mặc dù vậy, họ vẫn cứ hy vọng những điều tốt lành cho người dân Đồng Tâm. Việc lật lọng cam kết với người dân Đồng Tâm không làm cho họ bất ngờ nhưng làm cho họ phẫn nộ.

Hẳn là nhà cầm quyền đã tính toán kỹ lưỡng trong ván bài này. Nhưng kỹ lưỡng không có nghĩa là sẽ đem lại một kết quả tốt lành hay có hiệu quả. Người tâm lành tính một kiểu, kẻ xảo quyệt tính một kiểu. Trong sự tính toán thiệt hơn, còn có cả mục tiêu thỏa mãn sự cay cú, ăn thua vốn xuất phát từ bản chất kiêu ngạo, hiếu thắng của người cộng sản.

Theo fb Lương Ngọc Huỳnh, ngay sau khi có tin Công an Hà Nội khởi tố vụ Đồng Tâm, ông Lê Đình Kình đã có cuộc điện thoại trao đổi thẳng thắn với ông Nguyễn Đức Chung. Trong đó có đoạn ông Chung phân trần : "dân tự viết biên bản rồi ép tôi ký và lăn tay, anh Đồng và cô Lan xử lý thế là không được ! Nếu lúc đó tôi không ký thì chỉ cần ai hô một câu thì hậu quả như thế nào cụ biết rồi…". 

Nghe như chuyện bắt nạt nhau của trẻ con ngoài đường chứ không phải là của một ông chủ tịch thủ đô với nhân dân. Nếu đúng là ông Chung nói thế thì đây là nguyên cớ để giải thích sự lật lọng của họ. Nhưng dù có nói thế nào đi chăng nữa thì còn ai người ta tin mà chỉ có sự khinh bỉ, căm ghét, phẫn uất.

Chỉ ái ngại cho nhân dân Đồng Tâm. Suốt quá trình suốt thời gian rào làng chống cướp, họ luôn luôn giương lên những khẩu hiệu nhân dân Đồng Tâm tuyệt đối tin tưởng vào đảng. Họ đã từng vỡ òa niềm vui khi nghe đọc bản cam kết của ông Nguyễn Đức Chung.

Không biết giờ đây, người dân Đồng Tâm nghĩ gì khi xem lại bức hình này.

Lịch sử cướp đất và giữ đất bao giờ cũng diễn ra theo trình tự : cưỡng chế (cướp), nạn nhân đi khiếu kiện, nạn nhân vào tù. Đã có rất nhiều dân oan các tỉnh thành vào tù vì đi khiếu kiện. Bắt bỏ tù, loại bỏ người cầm đầu, kiên định là biện pháp để chúng rảnh tay cướp đất của dân. Với những vụ khiếu kiện mang tính tập thể làng xã gần đây có Dương Nội (Hà Đông, Hà Nội) với 7 người đi tù, Trịnh Nguyễn (Từ Sơn, Bắc Ninh) với 12 người vào tù….

Và bây giờ thì đến Đồng Tâm. Có vẻ như việc cảnh sát ngoan ngoãn để cho dân bắt rồi khởi tố về việc bắt người giam giữ theo một kịch bản đã được sắp đặt để đạt được mục tiêu cuối cùng là dẹp tan việc đòi đất của nông dân Đồng Tâm. Sẽ có bao nhiêu người Đồng Tâm vào tù vì tội đòi đất ? Tất nhiên ra tòa, họ mang một tội danh khác mà quan tòa gán cho theo lệnh của kẻ có quyền.

Niềm vui vỡ òa của người dân Đồng Tâm khi nghe bản cam kết của ông Nguyễn Đức Chung

Nguyễn Tường Thụy

Bất chấp cam kết của Chủ tịch ?

Ngày 13/6, Công an Hà Nội đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự đối với vụ bắt giữ người trái pháp luật và hủy hoại tài sản ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, ngoại thành Hà Nội, diễn ra vào tháng 4 vừa qua, bất chấp lời cam kết không truy tố hình sự dân làng của ông Chủ tịch TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung đưa ra trước đó. Quyết định này đã khiến người dân Đông Tâm và những người quan tâm đến vụ việc ở đây lo lắng, sốt ruột.

Người dân đặt chướng ngại vật trên một con đường vào xã Đồng Tâm. Ảnh chụp hôm 21/4/2017. RFA photo

Nói với Đài RFA, một người dân xã Đồng Tâm không muốn nêu tên cho biết chị đang cảm thấy rất lo lắng khi chờ đợi kết quả thực sự của vụ khởi tố này cũng như kết quả thanh tra đất Đồng Tâm sau 45 ngày :

Đánh giá tình hình chung của dân thì ai cũng mong chờ kết quả cho dù nó có như thế nào đi nữa. Người dân ai cũng sốt ruột như nhau. Tại vì việc hiện tại chưa đến đâu cả, người ta hứa là việc của họ. Hiện tại đôi bên đang thỏa thuận. Nếu sau này hoàn toàn chứng minh là ông Chung nói mà không thực hiện thì lúc đó mới kết luận được. Trước đó ông ấy cũng hứa và báo cũng đăng như vậy.

Vụ tranh chấp đất đai giữa người dân xã Đồng Tâm và chính quyền địa phương xảy ra đã nhiều năm nay nhưng đỉnh điểm là vào ngày 15 tháng 4 khi công an Hà Nội bắt giữ 4 người dân Đông Tâm để điều tra vụ án gây rối trật tự công cộng mà thực tế là do tranh chấp đất đai. Xung đột cũng làm một dân làng là cụ Lê Đình Kình, đại diện dân làng trong vụ tranh chấp đất đai, bị thương phải nhập viện. Vụ việc đã vấp phải sự phản ứng dữ dội của người dân và dẫn đến việc người dân bắt giữ 38 người gồm cán bộ huyện Mỹ Đức, công an và cảnh sát cơ động.

Vụ việc kéo dài cho đến ngày ngày 22/4 khi ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch TP. Hà Nội đến thôn Hoành, xã Đồng Tâm. Ông Chung cam kết với người dân sẽ thanh tra khách quan khu đất đang tranh chấp trong vòng 45 ngày và hứa là sẽ không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người dân Đồng Tâm. Bản cam kết đề ngày 22/4, có chữ ký của ông Chung và nhiều người chứng kiến khác.

Tuy nhiên theo quyết định của công an Hà Nội vào chiều ngày 13/6, chính quyền Hà Nội đã quyết định khởi tố hình sự vụ Đồng Tâm để điều tra hai tội danh : Bắt, giữ hoặc giam người trái luật theo điều 123 Bộ Luật Hình Sự và Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo điều 143 Bộ Luật Hình Sự.

Người dân đặt chướng ngại vật trên một con đường vào xã Đồng Tâm. Courtesy of plo.vn

Nhận xét về tình hình trên, luật sư Trần Vũ Hải, người đã trực tiếp đến gặp và trấn an người dân khi vụ việc xảy ra ở Đồng Tâm cho biết hiện tại cần chờ thêm thông tin chẳng hạn như ý kiến từ phía Công an Hà Nội thì mới có thể kết luận bất cứ điều gì :

Chúng ta cũng phải đợi một chút về nội dung là họ khởi tố vấn đề gì và thứ hai là ý kiến của Công an cũng như UBND Hà Nội họ nói như thế nào. Chúng tôi là phía luật sư sẽ không làm bất cứ điều gì bất lợi cho phía người dân. Chúng tôi cũng chưa nên phê phán ông Chung – người mà chúng tôi cho rằng có thiện chí với người dân mà chúng ta phải nắm vững tình hình. Người dân có yêu cầu chúng tôi rất thận trọng trong vấn đề này, và không tìm cách đối đầu giữa người dân với chính quyền hay phê phán ông Chung.

Có thề bị phạt tù ?

Theo Bộ Luật hình sự Việt Nam, tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật có thể bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 5 năm với trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong khi đó tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản theo điều 143 Bộ Luật hình sự có thể chỉ bị phạt cải tạo không giam giữ 3 năm nếu tội ít nghiêm trọng, nhưng đối tượng cũng có thể phải chịu đến 20 năm tù trong trường hợp tội đặc biệt nghiêm trọng.

Cũng trong bản cam kết của ông Nguyễn Đức Chung có ghi rõ điều 3 là : cam kết chỉ đạo điều tra xác minh việc bắt và gây thương tích cho cụ Lê Đình Kình và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Luật sư Trần Vũ Hải nói rằng cụ Kình đã cao tuổi cho nên việc bắt ông trong trường hợp tội ít nghiêm trọng và nghiêm trọng là sai luật :

Về vấn đề này công an họ nói họ đang điều tra xác minh. Còn người dân thì khẳng định là trái pháp luật. Bản thân ông Kình cũng là người hơn 80 tuổi rồi. Theo luật Việt Nam trong mọi trường hợp không thể bắt giữ được ông đối với tội ít nghiêm trọng và tội nghiêm trọng.

Cụ Lê Đình Kình, 82 tuổi là một trong 4 người bị Công an Hà Nội bắt hôm 15/4 vì bị cho là có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến cáo buộc "gây rối trật tự công cộng" tại Đồng Tâm.

Ngay sau khi quyết định khởi tố vụ Đồng Tâm được đăng trên các mặt báo, trên mạng xã hội, nhiều người ngay lập tức tỏ rỏ thái độ thất vọng, mất niềm tin khi ông Nguyễn Đức Chung đã thất hứa với bà con dân Đồng Tâm. Anh Trịnh Bá Phương, con trai bà Cấn Thị Thêu, một nhà tranh đấu vì đất đai cho dân oan hiện đang bị bắt giam, nói với chúng tôi rằng ngay từ thời điểm rộ tin ông Chung hứa sẽ không khởi tố bà con Đồng Tâm, anh đã nghĩ ngay rằng đây chỉ là lời hứa suông theo kế sách chuẩn bị trước của chính quyền :

Ngay thời điểm đó tôi đã tiên đoán rằng dân Đồng Tâm sẽ phải đương đầu với nhiều sóng gió nữa, cũng như sự tráo trở, lật lọng từ phía ông Chung Chủ tịch. Ông Chung cũng đã liên quan đến việc bắt bớ bố mẹ tôi và người dân Dương Nội. Cho nên lời hứa hẹn của ông này tôi cho là không có giá trị gì cả. Kế sách của họ là kéo dài thời gian để tìm ra các sơ hở của người dân Đồng Tâm.

Xin được nhắc lại, đã nhiều năm người dân xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức đưa đơn thư tố cáo các cơ quan chức năng thu hồi đất nông nghiệp của người dân để giao cho Tập đoàn viễn thông quân đội Viettel. Mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm vào cuối tháng 3, khi Công an Thành phố Hà Nội đã ra lệnh khởi tố vụ án Gây rối trật tự công cộng xảy ra tại xã Đồng Tâm.

Vụ việc Đồng Tâm đã thu hút sự chú ý của công luận và cả quốc tế. Tại kỳ họp quốc hội thứ ba quốc hội khóa 14 đang diễn ra tại Hà Nội, một số đại biểu quốc hội cũng đã chất vấn chính phủ về vụ việc này. Có đại biểu quốc hội nhận định rằng công an đã tấn công áp đảo bà con Đồng Tâm. Đại biểu Dương Trung Quốc, người đã trực tiếp về thôn Hoành với Chủ tịch Hà Nội thì nói rằng người dân trách sao để dân cô độc, còn bị quy là chống đối. Họ hỏi người đại diện cho họ đang ở đâu ?

Lan Hương, phóng viên RFA

Nguồn : RFA, 13/06/2017

Một cán bộ hưu trí hơn 50 tuổi đảng ở Sài Gòn thở ra với tôi : "Nếu Công an Hà Nội đè dân Đồng Tâm ra mà khởi tố, thằng Chung sẽ cạn ráo uy tín, sẽ mất mặt hết. Đảng cũng mất mặt luôn. Lúc đó thì bọn tao còn biết tin vào ai nữa ?".

Một cách sát lạy tạ dân làng Đồng Tâm hôm 22 tháng Tư sau khi được phóng thích. (REUTERS/Kham)

‘Phản bội’ !

"Thằng Chung" mà người cán bộ hưu trí nói đến là Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Chỉ cách đây chưa đầy hai tháng, chính ông hưu trí này còn hồ hởi khi nhìn thấy bản cam kết viết tay và ký tươi không truy tố nhân dân Đồng Tâm của ông Chung : "Phải thế chứ ! Ít gì trong đảng còn có những tay như Nguyễn Đức Chung. Dân mình vẫn còn tin đảng lắm !".

Từ lâu nay, tiếng nói của người cán bộ hưu trí trên vẫn được những người cùng giới coi là "trung kiên", chỉ biết, chỉ nghĩ đến một đảng, tuyệt đối không có đảng thứ hai. Tất cả những tồn tại đều phải "còn nước còn tát"…

Nhưng còn bây giờ, câu hỏi thống thiết bật ra đối với số phận cuối cùng của đảng là nếu những người lý tưởng và trung thành nhất còn phải bật ngửa trước hành động trở mặt một trăm tám mươi độ của chính quyền Hà Nội với người dân Đồng Tâm, các giới khác - vốn ít hoặc chẳng hề tự nguyện "trung với đảng" - sẽ cảm thán đến thế nào !

Một đảng viên đã có đến 56 tuổi đảng như cụ Lê Đình Kình - nạn nhân của một nhóm nhân viên công an vật gãy xương đùi cụ và sau đó bắt cóc cụ - đã phải thốt lên rằng Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã "phản bội ý kiến và danh dự của chính ông ấy" và khiến "người dân phẫn nộ, Đồng Tâm lại trở thành điểm nóng".

Sau cú bội phản trên của chính quyền Hà Nội, không ít đảng viên dày tuổi đảng đã phải ngửa mặt lên trời "Bác Trọng làm sao chống tham nhũng và kiểm soát quyền lực được nếu cứ khư khư chế độ một đảng như thế này ! Một đảng cho nên muốn làm gì thì làm, muốn trở mặt lúc nào cũng được !".

"Rửa nhục"

Kinh nghiệm xương máu của những cuộc "khởi nghĩa" trong dĩ vãng té ra vẫn còn quá giá trị nơi hiện tại.

Thọ Ngọc, Thanh Hóa năm 1989 và Quỳnh Phụ, Thái Bình năm 1997 - người nông dân cũng bước đầu giành thắng lợi như cái cách của người dân Đồng Tâm năm 2017. Nhưng sau đó không lâu, Thọ Ngọc và Quỳnh Phụ đã bị những đòn chơi bẩn của chính quyền và công an nhấn chìm trong lao tù.

Một kinh nghiệm đắt giá đã được nông dân các vùng đúc kết : thông thường, công an sẽ chờ vài ba tháng sau vụ việc để xoa dịu sự phẫn nộ dân chúng và khiến bầu không khí lắng lại, rồi tổ chức khởi tố vụ án, khởi tố bị can, kể cả "bắt nguội". Kinh nghiệm cay đắng đã là quá nhiều ở Dương Nội, Văn Giang, Bắc Ninh, Thái Bình, Hà Tĩnh, Bình Thuận... và nhiều tỉnh miền Tây Nam Bộ.

Có nhiều lý do cho thấy vào năm 2017, công an nhất quyết muốn ăn thua đủ với dân. Trong những vụ Thọ Ngọc và Thái Bình trước đây và Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Tĩnh những năm gần đây, số cán bộ chính quyền và công an bị dân bắt chỉ 4-5 người là cao. Nhưng ở Đồng Tâm, người dân đã dám bắt đến cả một trung đội cảnh sát cơ động trong cả thảy 38 cán bộ và nhân viên công lực được dân đưa vào quy chế "trao đổi tù binh". Đó chính là một sự sỉ nhục chưa từng có đối với ngành công an vốn chỉ biết lấy số đông đánh người mà chẳng mấy khi bị người đánh lại.

Đó cũng là nguồn cơn thiết thân mà đã khiến Công an Hà Tĩnh tung ra liên tiếp ba lệnh khởi tố vụ án về "gây rối, bắt người trái phép tại huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh" vào tháng 4/2017. Chi tiết rất đáng phiếm đàm trong những lệnh khởi tố này là có đến vài ngàn người dân có thể rơi vào dạng "bị can", nhiều đến mức không chỉ Công an Hà Tĩnh mà có huy động hết các cơ quan nghiệp vụ của Bộ Công an cũng không "làm" xuể.

Tuy nhiên, cho đến nay cả ba lệnh khởi tố trên của Công an Hà Tĩnh đều hoàn toàn im hơi lặng tiếng. Thậm chí một người dân "bị can" khi bị triệu đến làm việc với Cơ quan điều tra còn kéo thêm hàng trăm người dân khác đi cùng, tất cả cùng đòi được vào phòng hỏi cung và đều đòi được hỏi cung. Cứ vui như trảy hội…

Còn bây giờ sau khi "nuốt nhục", Công an Hà Nội có dám và có đủ sức để khởi tố đến hàng ngàn người dân Đồng Tâm, trong khi cơ quan này đã quên phắt những thủ phạm đã hành hung đến thương tật cụ Lê Đình Kình ?

Đến đây, một lần nữa lại xảy ra trò chơi xảo chữ.

Không bắt toàn thể mà "cá thể hóa" !

Một số dư luận viên của đảng và công an một lần nữa, sau khi đe dọa trong vài tháng qua, đã tung ra lập luận cùng lúc với quyết định khởi tố ngày 13/6/2017 của Công an Hà Nội :

"Ông Chung có hứa "sẽ không truy cứu trách nhiệm đối với toàn thể dân Đồng Tâm". Và xem chừng 2 tội danh ("Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật" (theo điều 123 Bộ Luật hình sự) và "Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" (theo điều 143 Bộ Luật hình sự) được cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an Thành phố Hà Nội thực hiện sẽ không bao hàm tất cả người dân Đồng Tâm mà nó đã được cá thể hóa. Theo đó, cơ quan điều tra sẽ tính toán khởi tố bị can, tập trung điều tra làm rõ đối với một số cá nhân đóng vai trò cầm đầu, tổ chức và có hành vi quá khích... Vì thế, xét dưới khía cạnh logic hình thức thì lời hứa của ông Chung hoàn toàn không dẫm đạp lên động thái mới này !".

Lập luận quá xảo ngôn và đầy sắc máu trên cho thấy quyết định khởi tố ngày 13/6 vừa qua có thể là một động tác "ném đá dò đường", để nếu người dân Đồng Tâm không phản ứng, hoặc phản ứng không đủ mạnh, công an sẽ "tỉa từng em" - theo lối nói cợt nhả quen thuộc của lực lượng "vì dân" này, và cuối cùng sẽ dập tắt hoàn toàn "phong trào khởi nghĩa Đồng Tâm", đồng thời rửa mặt cho nỗi nhục bị dân bắt giữ.

Để thực hiện được ý đồ trên, cựu tướng công an Nguyễn Đức Chung lần thứ hai phải chấp nhận tình trạng "khổ nhục kế". Nếu như vào tháng 4/2017, ông Chung phải chịu cắm mặt trước dân Đồng Tâm mà ký cam kết, thì nay một lần nữa cắm mặt trước một sức ép, một thế lực chính trị trong đảng đang trùm lên đầu ông. Bởi nếu không, Nguyễn Đức Chung có thể mất chức chủ tịch Hà Nội.

Thực ra, tình trạng an nguy chính trị của Nguyễn Đức Chung đã râm ran từ khi nổ ra vụ Đồng Tâm. Khi đó có dư luận cho biết nếu ông Chung không giải quyết "êm" vụ này thì ông ta tất phải chịu trách nhiệm về điều hành yếu kém và phải bị thay thế tại Hội nghị trung ương 5 của đảng - diễn ra vào tháng 5/2017.

Nhưng cho dù đã phải cúi đầu cam kết với dân, hoạn lộ của Nguyễn Đức Chung vẫn chưa kết thúc. Hình như vẫn âm thầm đâu đó một thế lực chính trị muốn "bế" ông Chung khỏi cái ghế chủ tịch Hà Nội ngồn ngộn quyền và lợi. Đây có thể là nguyên nhân - nguồn cơn thứ hai mà đã khiến người dân Đồng Tâm một lần nữa phải mất ngủ vì sôi sục, trong khi lẽ ra chính quyền có thể tạm yên tâm trong không khí hoàn toàn ôn hòa và "tạm tin đảng" của nông dân thôn Hoành.

Song trên tất cả, nguồn cơn sống còn nhất - nguồn cơn thứ ba - là lợi ích kinh tế. Không chiếm được lợi ích này, kẻ mất ngủ không phải là dân mà sẽ là Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) cùng những quan chức theo đóm ăn tàn. Không đoạt được ít nhất vài chục ha đất của nông dân, toàn bộ chiến dịch "đánh Đồng Tâm" sẽ không còn ý nghĩa gì.

Hãy thử hình dung một kịch bản từ giới quan chức : dân Đồng Tâm muốn thanh tra đất đai, ừ thì thanh tra. Đã qua 45 ngày thanh tra và chỉ còn chưa đầy 30 ngày nữa để công bố kết quả. Thế là song song với quá trình thanh tra là lệnh khởi tố của Công an Hà Nội như một cách gây sức ép để kết quả thanh tra được "thuận thảo" hơn cho nhóm lợi ích. Khi đó, dân Đồng Tâm có muốn phản ứng cũng khó vì công an đã "nắm đầu" những người chủ chốt của phong trào…

Làm sao vượt được cái kết Ô Khảm ?

"Chiếm đất", "rửa nhục" và "tranh ghế" nhiều khả năng là "ba trong một" - ba nguồn cơn khiến lại bùng cháy ngọn lửa phẫn nộ và quyết đấu của một tinh thần Đồng Tâm.

Kịch bản đã, đang xảy ra ở Đồng Tâm, quay quắt thay, lại giống hệt với những gì ở Ô Khảm 6 năm về trước.

Năm 2011, làng Ô Khảm ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Cũng từ cuộc đấu tranh chống tham nhũng và trưng thu đất đai vô lối mà 13 ngàn người dân làng này đã giành thắng lợi trong một cuộc đấu tranh "rào làng kháng chiến", bắt buộc chính quyền Bắc Kinh thời Thủ tướng Ôn Gia Bảo phải đàm phán và để cho Ô Khảm trở thành làng đầu tiên trong cả Trung Quốc được bầu cử tự do, với kết quả trưởng làng là một người được dân làng bầu lên chứ không phải là quan chức được chính quyền ấn xuống.

Nhưng chỉ sau vài năm, chính người trưởng làng đó đã bị chính quyền trả thù bằng việc vu tội và bắt giam ông. Quy chế tự do bầu cử của Ô Khảm đã bị chính quyền vùi dập ngay sau đó.

Giờ đây, bi kịch thực tại ở Việt Nam là cuộc đấu sống mái giữa các nhóm quyền lực và lợi ích trong đảng, xen kẽ bởi những mũi giáo nhọn hoắt của các nhóm này đâm thẳng vào trái tim dân chúng.

Sự tráo trở của chính quyền đang khiến những đại biểu quốc hội muốn ru ngủ dân theo cách "pháp luật luôn công bằng đại lượng", hay "bà con Đồng Tâm cần bình tĩnh hợp tác với cơ quan điều tra", trở thành một trò cười lố bịch và ti tiện.

Chỉ người dân mới tự quyết định được số phận của mình. Nếu không, họ sẽ phải đứng trước một vành móng ngựa đã mục nát và bị xô lệch từ lâu.

Tinh thần Đồng Tâm sẽ giúp cho người dân nơi đây tránh được cái kết bế tắc của Ô Khảm.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 14/06/52017

Hội chứng "hốt cú chót" buổi chợ chiều chính thể vẫn biến diễn vũ điệu tham tàn và sôi sục - từ chủ trương "Tập trung tích tụ đất đai" của "đảng và nhà nước ta" đến chiến dịch lợi dụng chủ trương đó để "tiến lên, tất cả ắt về ta !".

Luận điệu mới nhất do nhóm "hốt cú chót" tung ra là "chấp nhận mất mát để tích tụ ruộng đất".

Một cảnh sát cúi đầu cảm tạ dân làng Đồng Tâm sau khi được phóng thích hôm 22 tháng Tư. (Hình : REUTERS/Kham)

"Chấp nhận mất mát để tích tụ ruộng đất" (!)

3 tháng sau khi chủ trương "Tập trung tích tụ đất đai" được Chính phủ chỉ đạo xây dựng đề án và giao Bộ Tài Nguyên Môi Trường thực hiện, vài ba diễn đàn công khai đã được tổ chức để "lấy ý kiến chuyên gia". Một vài diễn đàn đã bị biến thành động tác bắn tiếng để nông dân cần phải biết họ sẽ mất cái gì và mất bao nhiêu cho sự nghiệp "lấy của người nghèo chia cho người giàu".

Buổi tọa đàm "Tích tụ ruộng đất, được và mất" diễn ra vào cuối tháng 5/2017, không biết vô tình hay hữu ý, đã khuếch trương cho chiến dịch khởi tạo nỗi mất mát ấy. Vnexpress - một trang báo điện tử của nhà nước, có bề dày thành tích PR đầy nghi vấn trong các chiến dịch "đánh lên" gấp đôi gấp ba giá bất động sản ở Hà Nội và Sài Gòn, đã dẫn lại ý kiến một vài chuyên gia và doanh nhân với "gợi ý" nông dân phải chịu mất ruộng đất của mình cho "hợp tác xã", rồi lạnh lùng đặt tựa đề ‘Chấp nhận mất mát để tích tụ ruộng đất’ - như một lời kêu gọi giới nông dân Việt Nam hãy bỏ cày cuốc, bán rẻ đất đai chôn rau cắt rốn cho các doanh nghiệp kinh doanh từ đất cùng giấc mơ "tỷ phú đô la Việt Nam".

Với tựa đề trên, một lần nữa dư luận xã hội được chứng kiến thói vô cảm và vô lương tâm tận cùng của không ít tờ báo nhà nước đối với lớp nông dân chỉ còn thiếu bị đạp xuống tận bùn đen.

Cái cách rút tít trên lại xuất hiện chỉ sau hơn một tháng nổ ra vụ khủng hoảng Đồng Tâm ở ngay ngoại thành thủ đô ngự trị của Bộ Chính trị.

Hãy nhìn lại vùng đất Đồng Tâm. Thử hỏi nếu không có chuyện Đỗ Mười - Phó chủ tịch Hội đồng bộ trưởng - ký một quyết định thu hồi hơn 47 ha đất nông nghiệp của nông dân Đồng Tâm từ năm 1980 để "phục vụ dự án an ninh quốc phòng và sân bay Miếu Môn", làm sao có thể phát sinh hậu quả ghê gớm như ngày hôm nay ? Thử hỏi, nếu không có chuyện chính quyền huyện Mỹ Đức, sau khi nhận lại số đất nông nghiệp trên từ Lữ đoàn 28 của Quân chủng Phòng không - không quân do sân bay Miếu Môn không làm được, nhưng lại nhập nhèm suốt 10 năm từ 2007 đến nay mà không làm quyết định giao đất cho bà con nông dân, trong khi lại xảy ra hàng loạt vụ việc một số quan chức địa phương bảo kê cho người thân chiếm dụng đất và giờ đây còn định để cho Tập đoàn Viễn thông quân đội (Viettel) "cướp" đất của dân, làm sao bà con nông dân lại phải rồng rắn kéo đoàn khiếu kiện đông người trong ròng rã nhiều năm trời ? Và thử hỏi, nếu không có chuyện giới công an trị sử dụng "biện pháp nghiệp vụ" để bắt giữ trái phép một số đại diện của dân xã Đồng Tâm, làm sao người dân xã này lại phải nghĩ đến việc bắt giữ lại hàng trung đội cảnh sát cơ động và quan chức công an để "trao đổi tù binh" ?

Vẫn quyết liệt "sở hữu đất đai toàn dân" !

Hậu Đồng Tâm. Trong lúc dư âm cơn động đất này vẫn còn vật vã và vẫn chưa một nhân viên công an nào bị xử lý vì đã vật gãy xương sườn bô lão Lê Đình Kình của thôn Hoành, các nhóm lợi ích bất động sản đã phất ngọn cờ "tạo điều kiện cho hộ nông dân, hợp tác xã tăng quy mô, tăng năng suất lao động" để mưu toan tước sạch kế sinh nhai cuối cùng của hàng triệu nông dân.

Chiến dịch "tận diệt nông dân" trên lại hiện hình trong bối cảnh đảng vẫn chưa có bất kỳ động tác nào xem xét lại Hiến Pháp năm 2013, vẫn giữ nguyên chế độ "sở hữu đất đai toàn dân" mà chẳng thèm đếm xỉa gì đến quyền sở hữu đất đai tư nhân của hàng triệu nông dân sắp mất đất.

Việt Nam từ sau thời mở cửa kinh tế những năm 90 của thế kỷ 20 đã chứng kiến vô số cảnh lấy đất, cướp đất tàn bạo của nhiều doanh nghiệp và chính quyền địa phương.

Có hàng ngàn ví dụ trong một phần tư thế kỷ qua ở Việt Nam, kể từ thời điểm bắt đầu đường parabol hướng lên của thị trường bất động sản từ năm 1995 và kéo theo rất nhiều vụ thu hồi đất không thỏa đáng, trái pháp luật và sau này là bất chấp đạo lý đối với nông dân.

Cùng với cơ chế đền bù cho nông dân với giá chỉ bằng 1/10 đến 1/20, thậm chí chỉ bằng 1/100 hay 1/1000 giá thị trường, rất nhiều khuôn mặt đại gia đã phất lên qua những con sóng bất động sản từ năm 1995 đến năm 2011.

Rất tương đồng với xã hội Trung Quốc, có đến 70% triệu phú và tỷ phú đô la ở Việt Nam mang xuất thân đáng tự hào : "đi lên từ đất".

Nhưng cũng từ năm 1995 đến nay, đã xuất hiện một giai tầng mới : hàng triệu nạn nhân liên quan đến chính sách thu hồi đất đai. Rất nhiều người trong số họ đã phải ròng rã khiếu kiện nhiều năm trời, tạo thành những đám đông biểu tình ghê gớm. Nhiều nạn nhân đã phải vào tù chế độ và trở thành tù nhân lương tâm.

Hậu Đồng Tâm. Vài ba lời lẽ của giới quan chức cao cấp về "sẽ điều chỉnh chính sách đất đai" rốt cuộc đã biến thành đầu môi chót lưỡi nhanh nhảu và xảo trá chưa từng có.

Sẽ còn vô khối vụ Đồng Tâm !

Hãy nhìn lại trong khoảng 5 năm qua. Dù chưa chính thức, "tập trung tích tụ đất đai" đã bắt đầu bị soi mói lợi dụng. Về thực chất, đó là cơ hội để các tập đoàn nhà nước chiếm đất, hàng triệu ha đất nông nghiệp của nông dân đang là miếng mồi cực kỳ màu mỡ dành cho những kẻ sinh ra làm giàu từ đất và cuối cùng cũng bị chôn vùi trong lòng đất.

Hậu quả ghê gớm có thể nhìn thấy trước là chủ trương "Tập trung tích tụ đất đai" nếu không được kiểm soát và chế tài trong quá trình triển khai, đặc biệt về việc doanh nghiệp phải triển khai đúng công năng đối với đất nông nghiệp, tất sẽ phát sinh tràn lan tình trạng nhiều doanh nghiệp lợi dụng chủ trương này để cưỡng bức nông dân phải vào cơ chế "tập đoàn hóa" của họ như thời "kinh tế mới" ngay sau năm 1975, hoặc tồi tệ hơn là doanh nghiệp "tay không bắt giặc" khi cấu kết với chính quyền địa phương để cưỡng bức thu hồi đất của nông dân, biến những người đang sở hữu mảnh đất chôn rau cắt rốn và là kế sinh nhai duy nhất thành dân oan đất đai, sau đó chuyển công năng đất nông nghiệp thành đất đô thị để bán kiếm lời khủng.

"Triển vọng mất trắng" của nông dân là hoàn toàn xác thực. Một trong những phương án "hợp tác giữa doanh nghiệp và nông dân" mà chính quyền nêu ra là doanh nghiệp sẽ tổ chức canh tác trên đất của nông dân, còn nông dân sẽ biến thành "công nhân nông dân" làm thuê cho doanh nghiệp đó. Lẽ dĩ nhiên, mức thu nhập của nông dân được "vẽ" theo phương án này là không tệ (4-5 triệu đồng/người/tháng). Nhưng trong thực tế, đã có quá đủ kinh nhiệm xương máu về việc nhiều doanh nghiệp đã "từ tâm" đến thế nào để từ lợi dụng nông dân đến cướp đất của họ. Một khi đã lấy được đất của nông dân, không có gì bảo đảm là doanh nghiệp sẽ thuê nông dân làm công cho họ, mà nếu có thuê thì cũng chẳng có gì chắc chắn là nông dân sẽ được hưởng một mức lương đủ sống.

Trong bối cảnh hỗn mang của chính trị và xã hội Việt Nam hiện thời, chẳng có gì bảo đảm là chủ trương "Tập trung tích tụ đất đai" nếu đưa vào thực hiện sẽ bảo đảm được tính "lý tưởng" của nó. Thậm chí ngược lại, nhiều đại gia và quan chức sẽ xem đây là phi vụ kinh doanh bất động sản cực lớn để "lấy mỡ nó rán nó," bỏ mặc một giai tầng hàng triệu dân đen ai oán và nổi lên chống đối chính quyền.

Với ông Phan Chánh Dưỡng, giảng viên Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright, sở dĩ các chính sách tích tụ, tập trung đất đai không được người dân ủng hộ là bởi nó xâm phạm đến không gian sinh tồn của họ. "Chúng ta không thể lấy giá trị kinh tế để quét người nông dân ra khỏi miếng đất của mình. Vấn đề tích tụ, tập trung đất đai là một tờ giấy mà một mặt là kinh tế, một mặt là xã hội. Trong đó, cái lợi của không gian sinh tồn được tính theo chuẩn khác chứ không phải bằng tiền" - ông Dưỡng bức bối.

Còn với ông Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội : "Trong bối cảnh nợ công như hiện nay, nếu vỡ, mà người nông dân không còn ruộng đất để bám víu thì bất ổn kinh tế sẽ nhanh chóng trở thành bất ổn chính trị, khủng khiếp".

Cứ "tập trung tích tụ ruộng đất" và bắt nông dân phải chịu thảm cảnh mất mát đi, sẽ còn vô khối vụ Đồng Tâm nổ ra trên đất nước khốn khổ này !

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 09/06/2017