Thông Luận

Kim Jong-un thử tên lửa để cảnh cáo Hàn Quốc "hiếu chiến" (RFI, 26/07/2019)

Hãng tin nhà nớc Bắc Triều Tiên KCNA hôm nay, 26/07/2019, đưa tin là hôm qua, đích thân lãnh đạo Kim Jong-un đã giám sát vụ thử nghiệm tên lửa như "một lời cảnh báo kẻ hiếu chiến Hàn Quốc", và yêu cầu Seoul chấm dứt kế hoạch tập trận với Hoa Kỳ và dừng mua vũ khí công nghệ cao.

Ảnh do KCNA đăng tải ngày 26/07/2019 với chú thích lãnh tự Kim Jong-un thị sát vụ thử tên lửa của Bắc Triều Tiên. KCNA/ Reuters

Đây là vụ thử tên lửa đầu tiên của chính quyền Bình Nhưỡng kể từ cuộc gặp giữa Kim Jong-un và tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hồi tháng 6/2019. Bản tin của KCNA cũng ghi lãnh đạo Bắc Triều Tiên "hài lòng" với khả năng phản ứng và khả năng bay thấp của tên lửa khiến nó khó có thể bị đánh chặn.

Ông Kim cho rằng Hàn Quốc "hành xử hai mặt", một đằng kêu gọi hòa bình, nhưng mặt khác "mua vũ khí công nghệ cao và tổ chức tập trận chung". Tuy vậy, Bắc Triều Tiên đã không đề cập tới Hoa Kỳ, là đối tác của Hàn Quốc trong cuộc tập trận chung dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 8.

Về phần tổng thống Trump, phát biểu trên kênh truyền hình Mỹ Fox News, ông cho rằng quan hệ giữa ông với Kim Jong-un vẫn "rất tốt đẹp". Ông nói :" Họ vẫn chưa thử vũ khí nguyên tử. Họ cũng không thử tên lửa nào ngoài những loại nhỏ, mà loại này thì nhiều nước cũng thử nghiệm".

Phát biểu trên kênh Bloomberg Televesion, hôm qua, 25/07/19, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết đối thoại giữa Washington và Bình Nhưỡng vẫn có thể được tiếp tục trong vài tuần tới.

Còn theo hãng tin Yonhap, các giới chức quân sự Hàn Quốc hôm nay thẩm định rằng tên lửa tầm ngắn mà Bắc Triều Tiên bắn thử hôm qua là một loại tên lửa đạn đảo tương tự như tên lửa Iskander của Nga, dựa trên sơ đồ bay đặc biệt của loại tên lửa này.

Gia Hưng

******************

Mỹ kêu gọi Triều Tiên chớ khiêu khích thêm (VOA, 26/07/2019)

Hoa Kỳ ngày 25/7 thúc giục Triều Tiên chớ có thêm hành động khiêu khíchsau khi Bình Nhưỡng bắn thử hai phi đạn đạn đạo tầm ngắn. Mỹ nói họ hyvọng tái tục các cuộc đàm phán về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus.

"Chúng tôi muốn giao tiếp ngoại giao với Triều Tiên", phát ngôn nhân BộNgoại giao Morgan Ortagus nói. "Chúng tôi kêu gọi chớ có khiêu khíchthêm nữa".

Về tin Ngoại trưởng Triều Tiên Ri Yong-ho hủy bỏ chuyến đi tới Bangkok tuần tới để dự một hội thảo an ninh khu vực mà có đồn đoán là ông Ho có thể gặp người đồng cấp phía Mỹ, bà Ortagus từ chối bình luận.

Bà Ortagus nhấn mạnh các chế tài của Mỹ đối với Triều Tiên sẽ được giữ nguyên cho tới khi nào đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa.

************************

KCNA : Kim Jong-un thanh sát võ khí chiến thuật mới (VOA, 26/07/2019)

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un hôm 25/7 đích thân đi thanh sát để nghe trình bày về một loại võ khí chiến thuật mới hầu cảnh cáo Hàn Quốc về việc Seoul tiếp tục thủ đắc võ khí công nghệ cao và theo đuổi các cuộc tập trận chung với Hoa Kỳ, truyền thông nhà nước Triều Tiên loan tin.

Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Giới chức Hàn Quốc hôm 25/7 cho hay Triều Tiên bắn thử hai phi đạn đạn đạo tầm ngắn. Đây là đợt thử phi đạn đầu tiên kể từ khi lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump nhất trí vực dậy các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa hồi tháng trước.

"Chúng ta buộc phải tiếp tục phát triển các hệ thống võ khí siêu mạnh để loại trừ các mối đe dọa khả dĩ và trực tiếp từ miền Nam đối với an ninh quốc gia chúng ta", ông Kim được thông tấn xã trung ương của nhà nước Triều Tiên dẫn lời.

Một quan chức quốc phòng của Hàn Quốc ngày 25/7 loan báo Seoul đang dõi sát hành tung của Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng bắn hai phi đạn xuống biển cùng ngày.

Quân đội Hàn Quốc cho hay hai phi đạn của Triều Tiên phóng đi từ một địa điểm gần thành phố Wonsan ở miền Đông.

Kim Jong-un và đường đi ngoằn ngoèo của những chiếc Rolls Royce

Cải cách chế độ hưu bổng là đề tài chiếm trang nhất của hầu hết báo Pháp hôm nay. Bên cạnh đó là sự kiện các nước G7 đồng tình đánh thuế GAFA và phản đối đồng tiền ảo Licra của Facebook, xung đột Mỹ-Iran, bất hòa Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ.

Xe hơi chở ông Kim Jong-un khi rời ga Đồng Đăng, Việt Nam, ngày 26/02/2019. Yonhap via REUTERS

Liên quan đến Bắc Triều Tiên, Le Figaro cho biết "Làm thế nào Kim Jong-un mua được những chiếc Rolls Royce". Nhờ nhiều cách thức phức tạp, nhà độc tài Bình Nhưỡng né được cấm vận đối với các mặt hàng xa xỉ.

Khi gặp gỡ tổng thống Mỹ Donald Trump ở Singapore hay ngoại trưởng Mỹ tại Bình Nhưỡng, tổng thống Nga Vladimir Putin ở Vladivostok, Kim Jong-un luôn sử dụng loại xe sang trọng nhất : một chiếc Rolls-Royce Phantom hay Mercedes có kính chống đạn kiểu mới nhất. Khi Kim ra nước ngoài, có các phi cơ vận tải lo việc chuyển đi những chiếc xe đắt tiền này. Nhưng làm thể nào Kim Jong-un mua được chúng, trong khi lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc từ năm 2006 vẫn luôn có hiệu lực ?

Bí mật này lâu nay vẫn khiến các chuyên gia canh cánh bên lòng, thậm chí mới đây còn gây bực tức cho các nhà ngoại giao Trung Quốc. Trong chuyến thăm chính thức Bình Nhưỡng của Tập Cận Bình hồi tháng Sáu, Kim Jong-un đã mời ông Tập cùng bước lên "tang vật" là một chiếc Mercedes-Maybach mui trần để vẫy chào đám đông. Trong khi chính Trung Quốc đã bỏ phiếu cho nghị quyết của Liên Hiệp Quốc cấm Bắc Triều Tiên nhập loại xe này.

Bằng thủ thuật nào mà chiếc xe sang ấy đến được Bình Nhưỡng ? Báo cáo hôm 16/7 của trung tâm nghiên cứu C4ADS ở Washington đã hé lộ một phần. Think-tank này lần theo được con đường ngoằn ngoèo từ Châu Âu của hai chiếc Mercedes mà Kim Jong-un ưa thích, kiểu Maybach S600 Pullman Guard, giá khoảng 450.000 euro một chiếc.

Chuyến đi vòng vèo qua 5 nước

Chúng được nhận ra tại cảng Rotterdam của Hà Lan tháng 6/2018. Hai container niêm phong chứa hai chiếc xe sang này được chở đến một bến tàu, giao cho công ty hàng hải Trung Quốc Cosco. Chuyến hàng đến cảng Đại Liên (Trung Quốc) 41 ngày sau và ở lại gần một tháng. Đến ngày 26/8, một tàu biển chở hai container này đến Osaka (Nhật Bản), chuyển sang một tàu khác đi đến Busan (Hàn Quốc).

Vừa tới Busan, chuyến hàng được giao cho Do Young Shipping, một công ty đăng ký ở quần đảo Marshall, đưa lên tàu hàng mang cờ Togo đi đến Nakhodka, một cảng ở vùng Viễn Đông Nga, gần Vladivostok. Nhưng vừa khởi hành là chiếc tàu Togo này tắt ngay hệ thống nhận dạng tự động, khiến các vệ tinh không nhận ra được. Đến 18 ngày sau hệ thống này mới được mở lại, khi chiếc tàu lần này chở theo 2.500 tấn than từ Nga quay lại Busan.

Số than đá này dùng để đối lấy chuyến hàng quý giá chăng ? Báo cáo không thể xác định, nhưng ghi nhận có vai trò của Danil Kazatchuk, một doanh nhân Nga ở gần Vladivostok, vừa làm ăn trong ngành thương mại hàng hải vừa khai thác các mỏ than.

Vòng quay mờ ám này rất phức tạp, khiến các điều tra viên của C4ADS khó thể có được những bằng chứng thật chắc chắn. Chỉ có thể biết rằng những chiếc xe sang của Kim Jong-un từ chiếc tàu Togo sau khi đến Nga đã được đưa về Bắc Triều Tiên bằng đường hàng không. Hôm 07/10/2018, ba máy bay vận tải của hãng hàng không Bắc Triều Tiên Air Koryo đã đưa những chuyến hàng bí mật từ cảng Vladivostok về Bình Nhưỡng, và chính những chiếc máy bay này cũng phụ trách việc vận chuyển những chiếc xe sang trọng khi Kim Jong-un ra nước ngoài.

Khoảng 800 chiếc xe sang, ngoài những chiếc Mercedes của ông Kim, đã được nhập vào Bắc Triều Tiên trong những năm gần đây. Như vậy lệnh cấm vận đưa ra cách đây 13 năm tỏ ra không hiệu quả lắm. Một trong những khó khăn trong việc áp dụng là do Liên Hiệp Quốc để cho các nước thành viên tự xác định thế nào là "hàng xa xỉ".

Những thủ đoạn né cấm vận của Bình Nhưỡng còn cần được nghiên cứu vì một lý do khác : Bắc Triều Tiên sử dụng cùng một mạng lưới ngầm này để mua các nguyên liệu để làm giàu uranium hay sản xuất bom nguyên tử. C4ADS nhấn mạnh, dây mơ rễ má của hệ thống này liên quan đến ít nhất 90 nước.

Bầu cử Nghị viện Moskva : Toàn bộ ứng cử viên đối lập bị loại

Tại Châu Âu, trang web của Libération có bài phóng sự nói về sự kiện "27 ứng cử viên đối lập bị loại ra khỏi cuộc bầu cử Nghị Viện Moskva". Để phản đối, phe đối lập dự kiến tổ chức biểu tình ngày mai tại thủ đô nước Nga.

Nghị viện Moskva gồm 45 đại biểu, có quyền thông qua ngân sách thành phố lên đến 2.600 tỉ rúp (gần 37 tỉ euro) trong năm 2019. Nhưng chỉ có 7 đại biểu được coi là đối lập "chính thức" (gồm đảng Cộng sản và đảng Tự do Dân chủ), không có đại biểu đối lập "ngoài luồng" nào, Nghị viện trở thành nơi đơn thuần để thi hành các quyết định của đô trưởng Serguei Sobianine.

Thực ra với chế độ đặc biệt dành cho Moskva, các đại biểu có quyền tham khảo hồ sơ, chất vấn tất cả các cơ quan và công ty tại thủ đô, kể cả Viện Kiểm sát. Đó là vị trí lý tưởng để tố cáo nạn tham nhũng đang hoành hành trong Nhà nước Nga. Đối lập đã thành công hồi tháng 9/2017, nhiều ứng cử viên của Nhà nước đã bị liên minh đối lập "Dân chủ Thống nhất" đánh bại. Lần này rút kinh nghiệm, chính quyền đã dùng mọi thủ đoạn để ngăn chận. Tại các quận quan trọng nhất, vô số ứng cử viên "độc lập" xuất hiện, thực chất là để chia phiếu.

Đối với các ứng cử viên đối lập "ngoài luồng", tập hợp đủ số chữ ký để ra tranh cử là một cuộc chiến gay go. Các tình nguyện viên của họ bị tấn công, ủy ban địa phương chi tiền cho "mật thám" len lỏi vào thu thập những chữ ký "dỏm". Ủy ban bầu cử phụ trách kiểm tra chữ ký hoặc xé bỏ, hoặc lấy nhiều cớ để không chứng nhận, cáo buộc dùng tên những người đã chết… Kết quả là tất cả 27 ứng viên đối lập đều bị loại ! Ứng cử viên Lioubov Sobol tuyệt thực để phản đối, số còn lại kêu gọi xuống đường.

Mỹ lo ứng dụng FaceApp của Nga ảnh hưởng đến an ninh

Cũng liên quan đến Nga, phụ trang kinh tế Le Figaro đề cập đến "FaceApp, ứng dụng điện thoại di động của Nga đang làm các chính khách Mỹ lo ngại".

Thêm vài nếp nhăn để tự trào hoặc xóa bớt nếp nhăn trên mặt để mơ mộng… FaceApp đã chinh phục được gần 80 triệu người sử dụng. Với ứng dụng điện thoại di động này, người dùng có thể ngắm khuôn mặt mình trẻ lại hoặc già đi, nhờ trí thông minh nhân tạo. Đây là ứng dụng được tải nhiều nhất ở Pháp, từ Google Play Store hay Apple Store. Nhưng xuất xứ từ Nga của FaceApp gây ra nhiều lo âu, nhất là tại Hoa Kỳ.

Thượng nghị sĩ dân chủ Chuck Schumer đã yêu cầu FBI và cơ quan bảo vệ người tiêu dùng Mỹ (FTC) điều tra về công ty chủ nhân ứng dụng này, có trụ sở tại Saint Petersbourg. Đó là do FaceApp buộc người sử dụng phải "cho phép lấy toàn bộ dữ liệu cá nhân và không thể thay đổi ý kiến". Ông Schumer lo ngại cho "an ninh quốc gia và cuộc sống riêng tư của hàng triệu công dân Mỹ". Người phụ trách an ninh của ủy ban quốc gia đảng Dân chủ, ông Bob Lord khuyến cáo nên xóa ứng dụng này, tuy hiện chưa có bằng chứng nào cho thấy FaceApp có liên quan đến chính phủ Nga.

Những người hùng của Apollo 11

Nhân kỷ niệm 50 năm con người đặt chân lên Mặt Trăng, các báo tiếp tục có những bài viết về phi thuyền Apollo 11.

Le Figaromô tả "Armstrong, Aldrin và Collins, ba người khổng lồ của Mặt Trăng".

Trước hết là Neil Armstrong, "phi công siêu việt và khiêm tốn". Lạnh lùng, khiêm tốn, vô cùng tài giỏi, sống nội tâm, Armstrong được chọn làm chỉ huy phi thuyền Apollo 11 huyền thoại nhờ các tính cách trên. Là người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng, tên ông được lưu danh hậu thế, nhưng Neil Armstrong vẫn nhún nhường nói : "Tôi chỉ là một phi công". Ông cảm thấy gần như có lỗi vì "ở trên đỉnh một ngọn tháp" gồm 400.000 người làm việc cho NASA.

Ít lâu sau chuyến đi thăm Chị Hằng, ông rời NASA, làm giáo sư ngành hàng không không gian cho trường đại học ít tên tuổi Cincinnati ở tiểu bang Ohio. Neil Armstrong chỉ tái xuất khi xảy ra tai nạn phi thuyền Challenger, với tư cách phó ban điều tra.

Trong số 12 phi hành gia lên Mặt Trăng, chỉ có Neil Armstrong cùng với một nhà địa chất học của Apollo 17 là dân sự, nhưng nổi tiếng là phi công "máu lạnh". Chẳng hạn trong một chuyến bay thử, phát hiện các thông tin sai về nhiên liệu, ông liền nhảy dù và mô-đun nổ tung ngay lập tức. Rồi Armstrong trở về văn phòng, thản nhiên như không có chuyện gì xảy ra. Nhưng nói chuyện với công chúng thì khác, ông không cảm thấy thoải mái trong chuyến đi 23 nước cùng với các đồng nghiệp sau đó.

Ngược lại, phi hành gia thứ hai của Apollo 11 là Buzz Aldrin liên tục xuất hiện, tuy NASA không muốn chỉ một người ôm trọn vinh quang. Dù vậy Aldrin có lý do để tự hào : từng thực hiện 66 phi vụ trong chiến tranh Triều Tiên, có bằng tiến sĩ không gian của trường đại học danh giá MIT. Về đời tư, ông có nhiều chuyện buồn. Mẹ ông, mà tên thời con gái là Moon (cũng là mặt trăng), đã tự sát một năm trước chuyến bay Apollo 11, còn Aldrin thì sau chuyến thăm Chị Hằng vẫn khó bước xuống Trái Đất.

Michael Collins thì tự hài lòng với vai trò phụ của mình : ở lại trong mô-đun bay quanh Mặt Trăng, trong khi hai phi hành gia bạn làm việc, chỉ phàn nàn không thể theo dõi trực tiếp các hình ảnh như 500 triệu khán giả trên Trái Đất. Nhưng Collins lại là người thành công nhất về mặt cá nhân, ông giữ một vai trò trong chính quyền Nixon thời chiến tranh Việt Nam, rồi giám đốc bảo tàng hàng không không gian ở Washington, và là tác giả một cuốn sách best-seller kể lại cuộc sống của phi hành gia.

Cha đẻ chương trình không gian Liên Xô từng bị đày đi gu-lắc

La Croix trong bài viết cuối về "Những người hùng của Mặt Trăng" nhin sang phía Liên Xô, cho biết chi tiết về Serguei Korolev, người kỹ sư tận tụy lãnh đạo việc nghiên cứu về không gian tại Liên Xô trong thập niên 50-60

Trong thời kỳ Stalin thanh trừng, Serguei Korolev bị đày đi gu-lắc, nhưng thoát được nhờ sự can thiệp của người mẹ và viện sĩ Andrei Tupolev. Năm 1945, Korolev được gởi sang Đức để thu thập kiến thức và đội ngũ kỹ sư trong ê-kíp Von Braun về hỏa tiễn V2.

Các thành công của vệ tinh nhân tạo đầu tiên Sputnik, tàu thăm dò Luna và người đầu tiên đi ra ngoài không gian, Gagarine, là nhờ vào Korolev. Năm 1964 được chính quyền giao trọng trách đua tranh với chương trình Apollo trong khi đang thua kém nhiều về công nghệ, Serguei Korolev làm việc quá tải, đã qua đời trong một cuộc giải phẫu. Tên ông được đặt cho một miệng núi lửa trên Mặt Trăng.

Thụy My

Tập Cận Bình, người thứ ba trong "chuyện tình" Trump-Kim (RFI, 22/06/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể bày tỏ "tình yêu mến" Kim Jong-un, nhưng chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã làm mọi cách để xuất hiện như một đối tác không thể thiếu của cặp Trump-Kim, trong chuyến thăm Bình Nhưỡng vừa rồi

Tay bắt mặt mừng, nhưng tình hữu nghị Trung-Triều có thực sự "thắm thiết" ? KCNA via Reuters

Chuyến công du Bắc Triều Tiên đầu tiên của một chủ tịch Trung Quốc kể từ 14 năm qua đã giúp hai nước phô bày sự hòa hảo vừa tìm lại được, sau thời gian căng thẳng do quốc tế trừng phạt chương trình nguyên tử của Bình Nhưỡng – mà Bắc Kinh cũng tham gia.

Cuộc viếng thăm hai ngày kết thúc hôm thứ Sáu 21/06/2019 cũng phục vụ cho quyền lợi của nhà lãnh đạo Trung Quốc, trước cuộc gặp tổng thống Mỹ tuần tới tại Nhật Bản mà cuộc chiến tranh thương mại Mỹ-Trung sẽ là đề tài chủ đạo.

Bối cảnh lần này hỗ trợ cho ông Tập : sau cuộc họp thượng đỉnh lịch sử tại Singapore tháng 6/2018, việc hai ông Trump-Kim xích gần lại với nhau chừng như lại gặp trắc trở. Washington đòi hỏi Bắc Triều Tiên phải phi hạt nhân hóa toàn bộ trước khi được dỡ bỏ trừng phạt, nhưng Bình Nhưỡng từ chối.

Chuyên gia về châu Á Bonnie Glaser của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) đặt tại Washington nhận định : "Tập Cận Bình lợi dụng Bình Nhưỡng để chứng tỏ với tổng thống Trump là Trung Quốc đóng vai trò cần thiết tại bán đảo Triều Tiên. Ông Tập hy vọng nếu thuyết phục được ông Kim nối lại đối thoại với Hoa Kỳ, thì ông Trump có thể giảm bớt áp lực thương mại cho Trung Quốc".

Bản thân tổng thống Mỹ trong quá khứ cũng đã từng liên hệ hai hồ sơ này với nhau. Tuy Donald Trump gọi Tập Cận Bình là "bạn", nhưng năm ngoái ông cũng đã cho rằng ông Tập là "tay chơi bài joker tầm quốc tế". Theo ông Trump, Kim Jong-un đã thay đổi thái độ sau khi gặp chủ tịch Trung Quốc.

Kim Jong-un, lá bài của Bắc Kinh ?

Chắc chắn là người quyền lực nhất Trung Quốc đã dùng Bắc Triều Tiên như một con bài để đối đầu với Washington – theo nhận xét của Ahn Chan Il, một người Bắc Triều Tiên đào thoát nay là nhà nghiên cứu ở Seoul. Ông Ahn ghi nhận, việc Tập Cận Bình được Bắc Triều Tiên tiếp đón rình rang giúp ông Tập có thể mạnh miệng nói rằng "liên minh máu thịt giữa Bắc Kinh và Bình Nhưỡng (trong cuộc chiến Triều Tiên 1950-1953) sẽ không bị ông Trump làm đảo lộn", bất chấp các động thái của tổng thống Mỹ.

Lu Chao, chuyên gia về Bắc Triều Tiên của Viện Khoa học Xã hội Liêu Ninh dự báo, Bắc Kinh "chắc chắn sẽ đóng vai trò trung gian hòa giải chủ chốt, để đưa Bắc Triều Tiên và Hoa Kỳ đến bàn hội nghị".

Tuy nhiên theo Thời Ân Hoằng (Shi Yinhong), giáo sư về quan hệ quốc tế, trường đại học Nhân Dân Bắc Kinh, mặc dù Kim Jong-un năm ngoái đã thăm Trung Quốc đến bốn lần, quan hệ hai nước vẫn chưa hoàn toàn hữu hảo. Ông nhắc nhở, Trung Quốc vẫn tiếp tục áp dụng các biện pháp trừng phạt. "Với việc cải thiện quan hệ, Trung Quốc có thể tìm lại một ít ảnh hưởng đối với Bắc Triều Tiên, nhưng rốt cuộc Kim Jong-un vẫn luôn là người quyết định".

Dấu hiệu cho thấy hai nước láng giềng vẫn ch06/2019ưa thực sự thuận thảo : đài truyền hình Trung Quốc CCTV đã "đặt vào miệng" Kim Jong-un câu "sẵn sàng tỏ ra kiên nhẫn" trong việc thương lượng với Hoa Kỳ - một câu nói không hề có trên báo chí Bắc Triều Tiên.

Tại Bắc Kinh, nhật báo tiếng Anh China Daily nhấn mạnh, ảnh hưởng của Trung Quốc lên nước láng giềng nhỏ bé hãy còn hạn chế. Tờ báo viết : "Có thể thế giới hy vọng rằng nhà lãnh đạo Trung Quốc có ma thuật biến đá thành vàng, nhưng không thể trông đợi ông Tập có thể giải quyết mọi hồ sơ của bán đảo Triều Tiên trong chuyến công du chỉ có hai ngày".

Thụy My

******************

Bình Nhưỡng ca ngợi tình hữu nghị "không gì lay chuyển" với Bắc Kinh (RFI, 21/06/2019)

Ngày 21/06/2019, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình kết thúc chuyến thăm cấp nhà nước hai ngày tại Bình Nhưỡng. Lãnh đạo Bắc Triều Tiên hết lời ca ngợi tình hữu nghị "không gì lay chuyển" với nước láng giềng.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tiếp đón chủ tịch Tập Cận Bình tại sân bay quốc tế Bình Nhưỡng ngày 20/06/2019. KCNA via Reuters

Hãng tin nhà nước Bắc Triều Tiên KCNA trích dẫn các phát biểu của lãnh đạo Kim Jong-un cho rằng chuyến thăm của đồng minh Trung Quốc là "một dịp quan trọng" để hai nước thể hiện với cả thế giới mối quan hệ "không gì lay chuyển" và một tình hữu nghị "bất di bất dịch". Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh đối thoại Mỹ - Triều rơi vào bế tắc.

Theo đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV, được AFP dẫn lại, trong các cuộc trao đổi, lãnh đạo Bắc Triều Tiên đã phàn nàn rằng nước ông đã cố gắng đưa ra "rất nhiều biện pháp tích cực" nhằm làm hạ nhiệt căng thẳng, nhưng đã không được "các bên liên quan đáp ứng xứng đáng".

Vẫn theo nguồn tin của CCTV, Kim Jong-un cho biết sẵn sàng "chứng tỏ kiên nhẫn" trong các cuộc đàm phán với Mỹ. Phía Bình Nhưỡng chưa có bình luận gì về những thông tin này. Tuy nhiên, tờ China Daily cảnh báo hồ sơ Bắc Triều Tiên sẽ không dễ gì được giải quyết bằng"chiếc đũa thần", cho dù lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình có gặp tổng thống Mỹ Donald Trump bên lề thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản hay không.

AFP dẫn lại tường thuật của truyền hình Trung Quốc cho biết chủ tịch Trung Quốc đã được "hàng trăm ngàn" người dân Bắc Triều Tiên đón tiếp với những tràng pháo tay nồng nhiệt trong ngày hôm qua.

Chế độ Kim Jong-un tồn tại được bao lâu ?

Cũng liên quan đến chế độ Bình Nhưỡng, ông Thae Yong Ho, cựu quan chức ngoại giao, từng công tác tại đại sứ quán Bắc Triều Tiên ở Anh và đã đào tẩu, khi trả lời các câu hỏi của báo giới tại Tokyo ngày hôm qua nhận định rằng "chế độ Bình Nhưỡng không bao lâu nữa sẽ bị sụp đổ. Tôi không tin rằng Kim Jong-un có thể duy trì chế độ quá 20 năm".

Theo ông, sự sụp đổ chế độ sẽ do sự thay mới một thế hệ lãnh đạo chứ không phải do tác động của một ngoại bang hay do một cuộc đảo chánh của quân đội để lật đổ Kim Jong-un.

Minh Anh

**********************

Bắc Kinh, đối tác nặng ký giúp Bình Nhưỡng nối lại đàm phán với Mỹ về hạt nhân (RFI, 20/06/2019)

Sau Seoul đến lượt Bắc Kinh trở thành trung gian để Bình Nhưỡng nói chuyện với Washington. Theo giới phân tích, trong nhãn quan của chính quyền Kim Jong-un, tiếng nói của ông Tập Cận Bình với Donald Trump sẽ có trọng lượng hơn so với những nỗ lực của tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, tại Bắc Kinh. (Ảnh Tân Hoa Xã công bố ngày 28/03/2018) Reuters

Ông Tập Cập Bình đến Bình Nhưỡng lần này để đáp lễ Kim Jong-un đã bốn lần sang Bắc Kinh trong 15 tháng vừa qua. Đây là một chuyến công du mang nặng tính biểu tượng. Lần gần đây nhất một nguyên thủ Trung Quốc đến Bình Nhưỡng là hồi năm 2005 và thân phụ của ông Kim Jong-un, là Kim Jong-il, cũng đã dành cho ông Hồ Cẩm Đào những nghi lễ trang trọng nhất. Vào lúc đó, Bắc Triều Tiên là một trong những quốc gia khép kín nhất hành tinh. Giờ đây, quốc gia đông bắc Á này là một trong những địa điểm du lịch được người Trung Quốc ưa chuộng.

Khác với thời đại của hai thế hệ lãnh đạo trước, (Kim Nhật Thành/Kim Il-sung và Kim Jong-il) đương kim chủ tịch Bắc Triều Tiên đã hai lần bắt tay tổng thống Hoa Kỳ sau hàng loạt vụ thử tên lửa và vũ khí hạt nhân.

Về phía Bắc Kinh, từ khi lên cầm quyền năm 2012 ông Tập Cận Bình liên tục củng cố địa vị. Trung Quốc dưới năm tháng của ông Tập Cận Bình đã khẳng định là một siêu cường trên thế giới, cạnh tranh quyết liệt với Mỹ về kinh tế, ngoại giao và cả về quân sự. Lần này nguyên thủ Trung Quốc dẫn đầu một phái đoàn hùng hậu các doanh nhân đến Bình Nhưỡng. Hơn thế nữa, ông Tập là nhà lãnh đạo quốc tế đón tiếp Kim Jong-un nhiều nhất, kể từ khi ông này lên kế nghiệp cha, cuối năm 2011.

Nhìn từ Bắc Triều Tiên, trong 9 năm qua, Kim Jong-un đã ba lần bắt tay tổng thống Hàn Quốc, hai lần họp thượng đỉnh với nguyên thủ Hoa Kỳ Donald Trump, thăm Hà Nội và gặp các lãnh đạo cao cấp nhất của Việt Nam... Nếu tính luôn chuyến công du Bình Nhưỡng lần này của ông Tập Cận Bình thì đây là lần thứ năm, lãnh đạo Bắc Triều Tiên và Trung Quốc gặp nhau.

Các hoạt động đối ngoại kể trên của Kim Jong-un được giới quan sát đánh giá là rất quan trọng, thể hiện sự năng động và tinh tế trong chính sách ngoại giao của Bình Nhưỡng.

Kể từ khi chuyển hướng, ngừng khiêu khích cộng đồng quốc tế để chuẩn bị đàm phán với Hoa Kỳ, chính quyền Bình Nhưỡng đã xích lại gần với Seoul. Bởi Hàn Quốc vừa là đồng minh thân cận của Mỹ tại đông bắc Á vừa là nước láng giềng anh em với Bắc Triều Tiên. Nhưng vài tuần trước khi đến Singapore bắt tay Donald Trump, ông Kim Jong-un và phu nhân đã đáp tàu hỏa từ Bình Nhưỡng đến thẳng Bắc Kinh.

Chế độ Kim Jong-un từ tháng 4/2018 liên tục thúc đẩy quan hệ Liên Triều, cởi mở với tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nhưng không bao giờ lơ là với Bắc Kinh, kể cả sau thất bại thượng đỉnh Hà Nội hồi tháng 02/2019.

Điều này khiến giới quan sát khẳng định rằng trong đàm phán Mỹ- Bắc Triều Tiên về hạt nhân, Bắc Kinh là "kênh trên đối thoại ưu tiên" của Bình Nhưỡng, bởi Tập Cận Bình có nhiều lá chủ bài hơn là tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in. Thứ nhất, về chiến lược và kinh tế, từ giữa thế kỷ 20, Bắc Kinh là điểm tựa an toàn cho gia đình họ Kim.

Thứ hai, trên cương vị thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Trung Quốc có quyền phủ quyết lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ nhắm vào chế độ Kim Jong-un và lợi ích kinh tế của Trung Quốc đối với nước láng giền này không nhỏ.

Điểm thứ ba, là ông Tập Cận Bình có nhiều lá chủ bài để thuyết phục tổng thống Trump ở Nhà Trắng hơn Moon Jae-in.

Donald Trump vừa khởi động chiến dịch tranh cử tổng thống thêm một nhiệm kỳ thứ hai, nên cũng cần lấy điểm với cử tri Mỹ. Khi cả hai ông Trump và Tập cùng muốn nhanh chóng tạm khép lại cuộc chiến thương mại thì rõ ràng lãnh đạo Bắc Kinh mới chính là chìa khóa giúp Bình Nhưỡng nhanh chóng đạt được mục tiêu mong muốn.

Không biết có một sự tình cờ hay không, mà vào hôm nay, đặc sứ Mỹ về Bắc Triều Tiên tuyên bố rằng để tháo gỡ bế tắc trong hồ sơ hạt nhân, cả Washington lẫn Bình Nhưỡng cần có thái độ "uyển chuyển".

Thanh Hà

***************

Tập Cận Bình đến Bình Nhưỡng : Kinh tế và hạt nhân, trọng tâm đối thoại Trung-Triều (RFI, 20/06/2019)

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên tiếp đón trọng thể nguyên thủ Trung Quốc. Ông Tập Cận Bình và phu nhân bắt đầu chuyến viếng thăm cấp Nhà nước Bắc Triều Tiên trong hai ngày 20 và 21/06/2019. Một phái đoàn hùng hậu các doanh nhân Trung Quốc tháp tùng ông Tập đến Bình Nhưỡng.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (P) tiếp lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, tại Bắc Kinh, ngày 10/01/2019. (Ảnh do truyền hình Trung Quốc CCTV công bố)AFP

Theo hãng tin Pháp AFP, bốn giờ sau buổi làm việc đầu tiên giữa lãnh đạo hai nước, báo chí Bắc Kinh chỉ đưa tin chủ tịch Trung Quốc và phu nhân được tiếp đón rất trọng thể. Bắc Triều Tiên bắn 21 phát đại bác chào mừng sự kiện này. 10.000 người dân Bắc Triều Tiên được huy động tại sân bay để đón chào ông Tập. Nhưng cho đến trưa nay, đài truyền hình Nhà nước Trung Quốc vẫn chưa đăng tải hình ảnh chuyến viếng thăm lịch sử này.

Còn Tân Hoa Xã đưa tin ngay sáng nay, chủ tịch Tập Cận Bình và lãnh đạo Kim Jong-un đã bắt đầu một loạt các cuộc đối thoại, nhưng không đi sâu vào chi tiết.

Ông Tập Cận Bình là chủ tịch Trung Quốc đầu tiên đến Bình Nhưỡng kể từ năm 2005. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang đọ sức với Washington về thương mại và đàm phán Mỹ-Bắc Triều Tiên về hạt nhân rơi vào bế tắc. Theo giới phân tích kinh tế và hạt nhân sẽ là trọng tâm các cuộc hội đàm luận giữa hai nhà lãnh đạo.

Tập Cận Bình và Kim Jong-un muốn gì ?

Đây không phải là lần đầu tiên mà hai lãnh đạo Trung-Triều gặp nhau, thế nên câu hỏi được các nhà quan sát đặt ra là hai ông Tập Cận Bình và Kim Jong-un muốn gì vào thời điểm này.

Từ Seoul, thông tín viên RFI Frédéric Ojardias giải thích :

"Chủ tịch Trung Quốc đến Bình Nhưỡng nhắc nhở rằng ông là người đóng vai trò không thể bỏ qua trong bất kỳ giải pháp nào cho cuộc khủng hoảng Triều Tiên. Tập Cận Bình muốn cho thấy rõ uy lực cũng như ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Bắc Triều Tiên. Điều đó sẽ giúp ông có thêm lợi thế khi đàm phán với Mỹ nhằm giải quyết cuộc chiến thương mại song phương.

Ông Tập Cận Bình đã không chọn thời điểm công du Bình Nhưỡng một cách ngẫu nhiên : Vào tuần tới đây, hội nghị thượng đỉnh G20 sẽ mở ra tại Osaka (Nhật Bản), nơi ông sẽ gặp tổng thống Mỹ Donald Trump.

Về phần mình, ông Kim Jong-un muốn phô trương liên minh với Trung Quốc để củng cố vị thế đàm phán của chính ông trong các cuộc đàm phán hạt nhân với Donald Trump.

Lãnh đạo Bình Nhưỡng cũng cần hỗ trợ của Bắc Kinh để hạn chế các lệnh trừng phạt quốc tế. Tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, Trung Quốc mới đây đã bác bỏ một yêu cầu của Mỹ muốn nghiêm cấm hoàn toàn việc chuyển giao dầu hỏa cho Bắc Triều Tiên. Bắc Kinh cũng có thể viện trợ thực phẩm cho Bình Nhưỡng.

Tuy nhiên, ảnh hưởng của Trung Quốc đối với đồng minh Bắc Triều Tiên vẫn có giới hạn, và nhân chuyến công du này, khó có khả năng ông Tập Cận Bình đạt được những nhượng bộ lớn từ Kim Jong-un".

Trọng Nghĩa

*******************

Thăm Bắc Triều Tiên : chủ tịch Trung Quốc muốn có thêm lá bài mặc cả với Mỹ (RFI, 19/06/2019)

Ngày 28 và 29/06/2019 tại thượng đỉnh khối G20 ở Osaka, chủ tịch Trung Quốc và tổng thống Mỹ dự kiến gặp nhau. Tranh chấp thương mại là hồ sơ trọng tâm. Chỉ ít ngày trước cuộc gặp quan trọng này, Bắc Kinh thông báo ông Tập Cận Bình thăm Bắc Triều Tiên trong hai ngày, 20 và 21/06/2019.

Truyền hình Trung Quốc CCTV chiếu cảnh lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un gặp chủ tịch Tập Cận Bình, Bắc Kinh, ngày 10/01/2019. Reuters/Jason Lee/File Photo

Đây lần đầu tiên một nguyên thủ Trung Quốc đến Bình Nhưỡng kể từ 14 năm nay. Vì sao ông Tập Cận Bình chọn thời điểm đặc biệt này để công du Bắc Triều Tiên ?

Truyền thông Nhà nước Trung Quốc dĩ nhiên là cổ vũ cho chuyến đi, được cho là mang lại hy vọng các bên có thể sẽ đi đến một giải pháp hòa bình cho bán đảo Triều Tiên. Trong giới chuyên gia quốc tế cũng có nhiều tiếng nói khẳng định Bắc Kinh sẽ có tác động tích cực nhất định đến tiến trình đối thoại Mỹ - Bắc Triều Tiên.

Theo nhiều chuyên gia, một trong những lý do chính để Bắc Kinh chọn thời điểm đặc biệt nhạy cảm này là để khẳng định vị thế đối tác không thể thay thế trong hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên, hiện đang rơi vào bế tắc, kể từ sau thất bại của thượng đỉnh Trump – Kim tại Hà Nội, cuối tháng 02/2019. Việc chủ tịch Trung Quốc thăm Bắc Triều Tiên cũng có thể khiến hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên nổi lên trở lại, trong bối cảnh căng thẳng tại vùng Vịnh đang thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, và phong trào phản đối dự luật dẫn độ tại Hồng Kông buộc Bắc Kinh rút vào thế phòng ngự tạm thời.

Theo ông Chu Chí Quần (Zhiqun Zhu), chuyên gia về chính trị quốc tế, Đại học Bucknell, Pennsylvania, được báo Nhật Japan Times trích dẫn, Bắc Kinh muốn gửi đi một thông điệp rõ ràng : Trung Quốc vẫn là đối tác chủ chốt tại khu vực Đông Bắc Á, không có sự ra tay của Bắc Kinh, mọi nỗ lực tháo gỡ bế tắc trong đàm phán hạt nhân Bắc Triều Tiên đều vô ích.

Ông Triệu Thông (Zhao Tong), chuyên gia về Bắc Triều Tiên, thuộc trung tâm Carnegie – Tsinghua, Bắc Kinh, cũng nhấn mạnh, cuộc hội kiến Tập – Kim tại Bình Nhưỡng là một cơ hội cho thấy Trung Quốc vẫn còn có khả năng tác động đến chế độ Bắc Triều Tiên, với tư cách người bảo trợ, đồng minh thân cận nhất. Chuyến công du này cũng đưa ra một lời cảnh báo đến Washington, là nếu Hoa Kỳ muốn đạt được các mục tiêu chiến lược tại khu vực Châu Á – Thái Bình Dương, thì phải có các nhân nhượng với Trung Quốc.

Ông Triệu Thông phỏng đoán, Bắc Kinh có thể đứng ra đóng vai trò thu hẹp khoảng cách về lập trường giữa Mỹ và Bắc Triều Tiên trong đàm phán về phi hạt nhân hóa, đổi lại Washington sẽ "mềm mại" hơn với Bắc Kinh trong tranh chấp thương mại. Chuyên gia Chu Chí Quần (Zhiqun Zhu), Đại học Bucknell, Pennsylvania, nêu kịch bản lãnh đạo Bắc Triều Tiên thông qua chủ tịch Trung Quốc gửi một thông điệp đến tổng thống Mỹ, đề nghị ông Trump có thái độ thực tế hơn, và nhìn nhận một cách nghiêm túc hơn về các lo ngại của chế độ Bắc Triều Tiên, trong hồ sơ phi hạt nhân hóa.

Theo ông Abraham Denmark, giám đốc chương trình Châu Á của viện tư vấn Wilson center, Washington, việc các thương thuyết Mỹ - Bắc Triều Tiên có tiến triển, cho dù còn xa mới đi đến đích phi hạt nhân hóa, cũng nằm trong lợi ích của Trung Quốc, bởi Bắc Kinh lo ngại đàm phán bế tắc có thể dẫn đến những căng thẳng mới tại khu vực, thậm chí xung đột vượt tầm kiểm soát.

Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng Bắc Kinh tác động vào tiến trình đàm phán Mỹ - Bắc Triều Tiên đến đâu, có thể khai thông bế tắc hay không, cho đến nay vẫn hoàn toàn là một ẩn số. Việc ông Tập Cận Bình tới Bình Nhưỡng với những tuyên bố ủng hộ mạnh mẽ chế độ Bắc Triều Tiên, kèm theo đó là nhiều khoản viện trợ và các hỗ trợ lớn dự kiến sau đó, càng khiến chính quyền Kim Jong-un thêm vững tâm, khó lòng thỏa hiệp theo đòi hỏi của Mỹ, như nhận định của ông James Schoff, một chuyên gia về Đông Á của bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ.

Trọng Thành

Chủ Nhật vừa rồi ‘tổng bí chủ’ Nguyễn Phú Trọng bước sang tuổi 75. Thất thập cổ lai giờ không còn hiếm nữa nhưng cũng khó mà giữ phong độ khi tuổi ngày một cao. Đúng ngày sinh nhật của ông, mạng xã hội tràn lan tin ông lăn ra ốm.

Ông Nguyễn Phú Trọng tiếp ông Kim Jong-un ở Hà Nội, 1 tháng Ba, 2019.

Mạng xã hội lên cơn sốt cao vì tin ông phải nhập viện khi đang thăm Kiên Giang, thủ phủ của gia đình cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Thay vì cầu nguyện cho ông chóng khoẻ trở lại người ta có những phản ứng khiến ông có ngày sinh nhật mất vui.

Có người dẫn lại câu nói của ông ‘một không khí phấn khởi, tin tưởng đang lan rộng khắp cả nước’ để nói về phản ứng của truyền thông xã hội. Người nói họ sẽ "ăn mừng" nếu ông không may về với các Vua Hùng. Thật là "thiên hạ đại loạn" trên mạng xã hội theo cách nghĩ của ông Trọng và những người đứng đầu lỗi mốt khác.

Câu hỏi đặt ra là tại sao người ta lại hành động như thế ? Ông Trọng vẫn hay nói "mình phải có thế nào người ta mới thế chứ". Vậy cái "phải có thế nào" đó là thế nào ?

Thứ nhất đó là sự chán nản của một phần không nhỏ dân chúng, nhất là những người trẻ tuổi, về sự tụt hậu của Việt Nam so với những nước không có gì xuất sắc như Thái Lan, Malaysia, Philippines và ở trong một số góc độcả Lào và Campuchia.

Tại một đất nước phong cảnh đẹp, khá giàu tài nguyên và số người trẻ tuổi và sung sức lớn, Việt Nam hoàn toàn có thể lọt vào danh sách 20 quốc gia hàng đầu thế giới nếu các diễn biến từ sau năm 1975 cho tới nay không cám cảnh như đã xảy ra. Nhưng danh sách top 20 thế giới hiếm hoi mà Việt Nam lọt vào là tổng dân số, đứng thứ 15 với 97 triệu dân. Dân số cũng là một trong những chỉ số tăng đều kể từ năm 1960 khi dân số Việt Nam ở mức trên 32 triệu.

Về thu nhập bình quân đầu người lấy theo số liệu năm 2017, Lào với mức 2270 đô la Mỹ đã vượt Việt Nam với con số 2160. Con số tương tự cho Singapore là 54.530, Malaysia – 9.650, Thái Lan – 5.950 và Philippines – 3.660.

Một nhà báo trong nước cũng nói Việt Nam đứng thứ 11/12 ở Châu Á về chất lượng lao động. Và mặc dù có tới trên 24.000 tiến sĩ và hơn 100.000 thạc sĩ nhưng Việt Nam lại nằm trong nhóm thấp nhất Đông Nam Á về nghiên cứu khoa học với số bằng sáng chế được cấp bằng 1/3 của Thái Lan, 1/11 0 Malaysia, 1/30 của Singapore. So với Hàn Quốc chỉ còn được 1/1240 và Trung Quốc – 1/1370.

Thứ hai, về mặt xã hội, báo chí gần đây đưa tin nhiều về cảnh cô đánh trò, trò đánh lẫn nhau, nam tấn công nữ trong thang máy rồi lại quay sang tấn công cả trẻ em. Mọi thứ trong xã hội đều có thể mua được từ điểm đại học cho tới chức quyền. Quan chức xung khắc thanh toán nhau bằng súng. Tôn giáo đươc dùng làm lá bài kiếm tiền. Nói dối được chính thức hoá từ nhiều năm và được gọi là báo chí.

Ấy vậy mà ông Trọng vẫn nói "chưa bao giờ quê hương ta đẹp như thế này, chưa bao giờ quê hương ta có đời sống văn hóa, kinh tế phát triển, xã hội ổn định, thôn xóm có nhiều hình thức hoạt động mới". Câu nói này đúng ở một số nơi nhưng nó thiếu đi góc nhìn so sánh. Gần như mọi nước đều phát triển mỗi năm, chỉ có điều tốc độ ra sao và mặt bằng như thế nào so với hàng xóm láng giềng.

Trở lại chuyện ông Trọng ốm, sức khoẻ của "người đốt lò vĩ đại" đáng ra phải được truyền thông quan tâm và nếu có chạy sau mạng xã hội thì cũng không quá lâu. Nhưng nếu vậy nó đã không phải là tuyên truyền theo kiểu cộng sản trong đó các nhà báo thấy chính quyền bảo sao thì nghe vậy. Truyền thông chính thống như bao lần trước đây nhường sân cho mạng xã hội đang ngày càng có thêm người đọc.

Trong cùng khoảng thời gian thiên hạ râm ran chuyện ông Trọng phải nhập viện, nữ bất đồng chính kiến Huỳnh Thục Vy cũng kể chuyện cha cô phải nhập viện nhưng không được chăm sóc kịp thời. Cô viết :

"Ba em, Huỳnh Ngọc Tuấn, bị lao phổi kháng thuốc từ hồi còn ở trong tù. Ông cầm cự gần 20 năm nay, nhưng 2 tháng gần đây bệnh trở nặng. Vợ chồng em thuyết phục mãi ông mới chịu vô cấp cứu ở bệnh viện Phạm Ngọc Thạch Sài Gòn.

"Ông đã ói ra máu. Nhưng đến hôm nay đã hơn 2 ngày nhập viện mà các bác sĩ vẫn chưa thăm khám, các xét nghiệm vẫn chưa được thực hiện đầy đủ. Tình hình sức khỏe ba em đang tệ lắm, nếu không được xét nghiệm đầy đủ và điều trị thì sẽ nguy hiểm tính mạng. Có ai quen bác sĩ chuyên lao phổi ở Phạm Ngọc Thạch không, giúp em với".

Những chuyện như thế này cho thấy những người không muốn làm cừu, không có quan hệ với quan chức và không có tiền để lót tay khổ tới đâu dưới sự cai trị của ông Trọng và các đảng viên. Bởi vậy có lẽ ông đốt lò cũng nên quá ngạc nhiên khi mình lăn ra ốm giữa sinh nhật mà mạng xã hội chỉ toàn trù ẻo.

Nguyễn Hùng

Nguồn : VOA, 19/04/2019

Sẽ có thượng đỉnh liên Triều lần thứ tư ? (RFI, 15/04/2019)

Tổng thống Hàn Quốc tuyên bố sẵn sàng gặp lại lãnh đạo Bắc Triều Tiên tại "bất kỳ nơi nào" khi "điều kiện cho phép". Phát biểu này được đưa ra nhân cuộc họp ngày 15/04/2019 tại phủ tổng thống với các cố vấn thân cận của ông Moon Jae-in.

Ảnh tư liệu : Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (P) và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un bắt tay nhau tại Bàn Môn Điếm, khu vực phi quân sự ngăn cách hai nước. Ảnh chụp ngày 27/04/2018.Reuters/File Photo

Hãng tin Yonhap nhắc lại đây cũng là phát biểu đầu tiên của nguyên thủ Hàn Quốc về hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên sau cuộc hội kiến với tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng vào tuần trước, nhằm thúc đẩy trở lại tiến trình đàm phán về hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Cả tổng thống Hoa Kỳ lẫn lãnh đạo Bắc Triều Tiên cùng để ngỏ khả năng gặp lại nhau lần thứ ba sau thượng đỉnh Singapore hồi tháng 06/2018 và ở Hà Nội vào tháng 02/2019.

Cũng trong cuộc họp sáng 15/04 với các cộng sự viên thân cận, tổng thống Moon Jae-in đã một lần nữa đề cao quyết tâm giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên của lãnh đạo Bình Nhưỡng. Ông nhấn mạnh : "Một khi Bắc Triều Tiên sẵn sàng, hai nước Triều Tiên có thể ngồi lại với nhau, ở bất kỳ địa điểm nào và dưới hình thức nào".

Tổng thống Hàn Quốc cam kết sẽ "nỗ lực hết sức để thượng đỉnh liên Triều lần tới là bàn đạp cho những cơ hội mới, với những kết quả còn quan trọng hơn nữa".

Tổng thống Moon Jae-in chủ trương đẩy mạnh hợp tác liên Triều trong các lĩnh vực từ văn hóa, du lịch đến kinh tế. Cho tới nay, tham vọng này vẫn vấp phải các biện pháp cấm vận của Hoa Kỳ.

Bắc Triều Tiên kỷ niệm ngày sinh Kim Nhật Thành

Còn tại Bình Nhưỡng, chế độ Bắc Triều Tiên long trọng kỷ niệm sinh nhật lần thứ 107 của cố lãnh tụ Kim Nhật Thành (Kim Il-sung).

Từ sáng sớm 15/04, hàng chục ngàn người dân Bắc Triều Tiên đã đến đồi Mansu ở trung tâm thủ đô Bình Nhưỡng đặt hoa trước tượng đài của cha đẻ nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên và của thân phụ đương kim lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il.

Một sự kiện đáng lưu ý là năm 2019, Bình Nhưỡng không tổ chức lễ diễu binh, không phô trương sức mạnh quân sự nhân kỷ niệm ngày sinh của Kim Nhật Thành. Tại Bắc Triều Tiên, từ ngày Kim Nhật Thành qua đời năm 1994 tới nay, ngày 15/04 hàng năm luôn được xem là một ngày lễ trọng đại.

Thượng đỉnh Nga - Bắc Triều Tiên

Cũng về Bắc Triều Tiên, hãng thông tấn TASS của Nga và Yonhap của Hàn Quốc ngày 15/04/2019 trích dẫn nhiều nguồn tin thông thạo từ Moskva cho biết chủ tịch Kim Jong-un sẽ viếng thăm nước Nga vào đầu tuần tới và dự trù họp thượng đỉnh với tổng thống Vladimir Putin tại Vladivostok.

Một nhân vật thân tín với lãnh đạo Bắc Triều Tiên là ông Kim Chang Son đã có chuyến đi tiền trạm đến Moskva và Vladivostok từ ngày 19-25/03/2019 để chuẩn bị cho chuyến đi thăm nước Nga của ông Kim Jong-un.

Thanh Hà

*********************

Thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên lần thứ 3 : Kim Jong-un đặt điều kiện (RFI, 13/04/2019)

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un sẵn sàng gặp tổng thống Mỹ lần thứ ba với điều kiện Washington đến bàn đàm phán với "thái độ tử tế". Tuyên bố của Kim Jong-un được cơ quan thông tấn Bắc Triều Tiên KCNA đăng tải ngày 13/04/2019 sau khi tổng thống Trump khẳng định muốn gặp lại Kim Jong-un.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un (giữa) chụp ảnh kết thúc khóa họp Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Lao Động Triều Tiên lần thứ 14. Ảnh ngày 12/04/2019. Reuters

Phát biểu trước Quốc hội ngày 12/04, ông Kim Jong-un nhấn mạnh : "Chúng ta sẵn sàng thử thêm lần nữa nếu Hoa Kỳ đề xuất tổ chức thượng đỉnh lần thứ ba với thái độ tốt và trong điều kiện chấp nhận được cho cả hai bên".

Tuy nhiên, lãnh đạo Bắc Triều Tiên cũng gián tiếp đặt điều kiện về thời gian khi tuyên bố "kiên nhẫn chờ đến cuối năm để Hoa Kỳ đưa ra một quyết định dũng cảm". Ông Kim Jong-un cũng cảnh báo : "Mỹ cần từ bỏ cách tính toán hiện nay và phải đề cập các cuộc đàm phán theo cách khác".

Phát biểu trên muốn nói đến những đề xuất được phía Mỹ đưa ra ở Hà Nội và bị Bình Nhưỡng đánh giá là "hoàn toàn bất khả thi". Tổng thống Donald Trump đã trao cho lãnh đạo Kim Jong-un một tờ giấy, mà Reuters đã được tham khảo, đề nghị chuyển hết cho Mỹ vũ khí và nhiên liệu nguyên tử của Bắc Triều Tiên.

Một lý do khác giải thích thất bại thượng đỉnh Hà Nội được AFP nhắc lại là vấn đề dỡ bỏ cấm vận. Tổng thống Donald Trump khẳng định Bình Nhưỡng yêu cầu dỡ bỏ toàn bộ cấm vận trừng phạt chương trình hạt nhân và tên lửa đạo của Bắc Triều Tiên. Tuyên bố trên bị Bắc Triều Tiên kịch liệt bác bỏ và khẳng định chỉ yêu cầu dỡ bỏ "một phần" trừng phạt của quốc tế.

Thu Hằng

*****************

Kim Jong-un củng cố quyền lực tại Bắc Triều Tiên (RFI, 12/04/2019)

Hãng tin nhà nước Bắc Triều Tiên KCNA hôm nay 12/04/2019 cho biết chế độ Bình Nhưỡng đã cử ra một tân chủ tịch nước và một tân thủ tướng, đồng thời tặng thêm cho lãnh tụ Kim Jong-un một danh hiệu mới.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un phát biểu nhân cuộc họp Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Lao Động Triều Tiên tại Bình Nhưỡng. Ảnh công bố ngày 09/04/2019. KCNA via Reuters

Ông Kim Jong-un lại tiếp tục là chủ tịch Hội đồng Nhà nước, và trở thành "đại diện tối cao của toàn thể nhân dân Triều Tiên" - một danh hiệu đã được trao vào tháng Hai nhưng cho đến nay vẫn chưa được sử dụng trong các văn bản chính thức.

Ông Choe Ryong-hae, sinh năm 1950, một trong những cánh tay mặt của Kim Jong-un, lên thay ông Kim Yong Nam làm chủ tịch nước, một chức vụ chỉ mang tính hình thức.

Kim Yong-nam năm nay 91 tuổi, đã giữ chức này từ khi mới được đặt ra năm 1988 cho đến nay, là một nhân vật Bắc Triều Tiên quen thuộc đã từng tham gia nhiều sự kiện quốc tế. Người thay thế ông, Choe Ryong-hae từng bị cải tạo chính trị trong quá khứ, nhưng đã tạo được lòng tin nơi Kim Jong-un, hồi tháng 10/2017 được bổ nhiệm làm chủ tịch Quân ủy Trung ương. Ông Choe là một trong ba quan chức Bắc Triều Tiên nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ vì vi phạm nhân quyền.

Thủ tướng Pak Pong-ju được thay bằng Kim Jae-ryong, quan chức cao cấp của đảng Lao Động, một trong những nhân vật chủ trương cải cách kinh tế triệt để nhằm giúp Bắc Triều Tiên chống chọi với những trừng phạt của Liên Hiệp Quốc.

Song song đó, Kim Yong-chol, người thân tín của Kim Jong-un và ngoại trưởng Ri Yong-ho - là các quan chức từng tham gia cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim ở Hà Nội - được vào Hội đồng Nhà nước, cơ quan quyền lực của Bắc Triều Tiên.

Các chuyên gia nhận xét, như vậy tám năm sau khi cha là Kim Jong-il qua đời, Kim Jong-un đã hoàn tất quá trình thâu tóm mọi quyền lực. Theo ông Michael Madden thuộc Stimson Center có trụ sở tại Washington, việc cải tổ bộ máy chính quyền Bắc Triều Tiên lần này là quan trọng nhất kể từ nhiều năm qua.

Thụy My

**********************

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng gặp lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un lần thứ ba (RFI, 12/04/2019)

Hôm 11/04/2019, tại Nhà Trắng, trong cuộc họp với tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, nguyên thủ Mỹ Donald Trump hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Cho dù thượng đỉnh Washington - Bình Nhưỡng hồi cuối tháng 02/2019 tại Hà Nội đã thất bại, nhưng tổng thống Trump cho biết ông sẵn sàng gặp lại lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đợi đón tiếp tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Nhà Trắng. Ảnh 11/04/2019. Reuters/Carlos Barria

Từ Washington, thông tín viên RFI Anne Corpet cho biết chi tiết :

"Thượng đỉnh đầu tiên giữa Donald Trump và Kim Jong-un là thượng đỉnh lịch sử, nhưng hai bên cũng chỉ đạt được một tuyên bố về nguyên tắc. Thượng đỉnh thứ hai diễn ra nhưng thất bại, các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa lâm vào bế tắc. Tổng thống Hàn Quốc có mặt tại Nhà Trắng hôm thứ Năm (11/04) chính là nhằm tái khởi động các thảo luận nói trên.

Donald Trump rất tích cực. Tổng thống Mỹ nói ông có mối quan hệ rất tốt đẹp với lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Khi được hỏi liệu ông có sẵn sàng gặp lại Kim Jong-un, ông Trump trả lời : "Vâng, điều đó là có thể, nhưng phụ thuộc rất nhiều vào lãnh đạo Kim".

Tuy nhiên, tổng thống Donald Trump loại trừ việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhắm vào Bắc Triều Tiên, thậm chí lưu ý là có thể siết chặt các biện pháp trừng phạt. Trong bối cảnh các cuộc thảo luận đang lâm vào ngõ cụt, tổng thống Mỹ buộc phải thừa nhận là tiến trình đàm phán có thể sẽ mất nhiều thời gian. Ông nhấn mạnh : Một số thỏa thuận nhỏ có thể sẽ được ký kết, nhiều điều có thể diễn ra. Chúng tôi phải tiến từng bước một. Nhưng điều mà chúng tôi hiện đang thảo luận, đó là một thỏa thuận lớn : thỏa thuận này sẽ đưa chúng ta thoát khỏi vũ khí hạt nhân.

Cuộc gặp giữa tổng thống Hàn Quốc và đồng nhiệm Mỹ diễn ra trùng với thời điểm hãng tin nhà nước Bắc Triều Tiên phát đi một thông cáo. Theo KCNA, Kim Jong-un quyết tâm đánh một cú thật mạnh vào những người muốn trừng phạt chế độ Bình Nhưỡng".

Thùy Dương

Sáng thứ Sáu, 5 tháng Tư, ngoại trưởng Mỹ nói rằng ông tin tưởng sẽ có cuộc gặp gỡ thứ ba giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un. Theo ông Mike Pompeo, cuộc họp thứ nhì hồi tháng Hai, đã đạt được tiến bộ, vì hai nhà lãnh đạo hiểu nhau sâu xa hơn.

Ngoại trưởng Mike Pompeo còn nói vẫn tin tưởng sẽ có cuộc gặp gỡ lần thứ ba, thì ông rất dại. Trong hình, một nhà hàng Nam Hàn ở Từ Liêm, Hà Nội, dán poster chào đón hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un hôm 20 tháng Hai, 2019. (Hình : Linh Phạm/Getty Images)

Mang cả một phái đoàn chính phủ bay nửa vòng trái đất để có dịp hiểu Kim Jong-un sâu xa hơn, ông Pompeo coi như vậy là tiến bộ. Một điều Tổng thống Donald Trump hiểu thêm về Chủ tịch Kim Jong-un là, theo lời ông Trump kể, cậu này đòi Mỹ phải bỏ hết các biện pháp cấm vận kinh tế ; để đổi lại, cậu chỉ đóng cửa một cơ sở nguyên tử.

Lỗi ở các cơ quan tình báo Mỹ ! Họ đã theo dõi Bắc Hàn từ hơn nửa thế kỷ, đã sơ suất không cho tổng thống biết các người cầm đầu Bắc Hàn là loại người như thế nào, để ông phải tự tìm hiểu lấy.

Những ai đã đọc tin tức về Bắc Hàn trong hơn nửa thế kỷ qua đều biết không thể tin vào lời nói của ba đời họ Kim.

Đời ông nội, Kim Il-sung (Kim Nhật Thành) đã không ngần ngại giảo hoạt và trâng tráo.

Năm 1950, Kim Il-sung đưa ra một đề nghị hai miền Nam Bắc thành lập một quốc hội chung, sẽ khai mạc vào ngày 15 tháng Tám, để kỷ niệm 5 năm sau khi quân Nhật thất trận phải rút ra khỏi bán đảo Triều Tiên. Lúc đó ông 38 tuổi, cũng trẻ như cậu cháu nội bây giờ. Kim Il-sung cung cấp đầy đủ chi tiết việc bầu cử nên làm như thế nào cho hai miền đều chấp nhận được.

Ba tuần lễ sau, quân đội Bắc Hàn ào ạt tấn công, chiếm thủ đô miền Nam trong nháy mắt. Nếu không có quân đội Mỹ phản công, hai lần, thì cả nước Cao Ly đã phải sống dưới chế độ cộng sản từ năm đó ; và thế giới sẽ không bao giờ thấy những nhãn hiệu Sam Sung hay Hyundai.

Năm 1972, Kim Il-sung lại "tấn công ngoại giao", cho thế giới thấy mình là con người yêu hòa bình. Ông ta mở cửa, cho các nhà báo Mỹ và Nhật đến phỏng vấn ; trò chuyện một giáo sư Đại học Havard. Và, lần đầu tiên, ông cho quan chức miền Bắc tiếp xúc với giới lãnh đạo miền Nam. Tổng thống Nam Hàn Park Chung-hee (Phác Chánh Hy) đã chuyển hướng ngoại giao, muốn hai miền nói chuyện trực tiếp. Cuộc ve vãn kéo dài tới hai năm, đến khi mật vụ miền Bắc tổ chức ám sát Park Chung-hee. Ông may mắn thoát chết, nhưng cũng vỡ mộng hòa hợp hòa giải.

Trước vụ Kim Jong-un đạo diễn vụ giết anh ruột ở Malaysia, họ Kim từng gửi "sát thủ" ra ngoại quốc thanh toán các mục tiêu. Năm 1983, một phái đoàn lãnh đạo Nam Hàn ghé qua Rangoon, thủ đô Miến Điện ; họ đến viếng đài tử sĩ. Gián điệp Bắc Hàn đã đặt bom nổ làm nhiều người thiệt mạng. Vụ mưu sát này xảy ra sau khi Kim Il-sung nhờ Đặng Tiểu Bình ngỏ ý với Tổng thống Reagan muốn hai bên "họp thượng đỉnh". Ông Reagan không mắc bẫy.

Khi Kim Nhật Thành chết năm 1994, nhiều người hy vọng thế hệ sau, lớn lên trong hòa bình, sẽ có những thói quen khác. Nhưng các con và cháu đã được "truyền nghề" đầy đủ, họ biết rằng cả triều đại muốn sống còn thì phải tàn bạo và gian trá, củng cố chế độ độc tài toàn trị. Vả lại, cái máu di truyền không thể đổi được.

Kim Jong-iL (Kim Chính Nhật) đã từng hứa với các vị tổng thống Mỹ đời trước, rằng Bắc Hàn sẽ ngưng tìm cách làm bom nguyên tử. Đổi lại, Mỹ cung cấp thực phẩm và nhiên liệu. Guồng máy quân đội và công an của chế độ Bình Nhưỡng lại có xăng chạy xe và gạo để đem bán chợ đen. Sau đó, Kim lại tiếp tục nghiên cứu chế tạo bom. Mỹ ngưng cung cấp, sau khi tốn cả tỷ đô la mà chẳng nên tích sự gì.

Trước khi Kim Jong-un được chỉ định lên kế vị, tháng Ba, 2010, ông bố đã đề nghị Nam Hàn cùng bàn chuyện giảm bớt căng thẳng quân sự. Cuối tháng đó, một chiến Hạm Nam Hàn bị trúng thủy lôi. Tới tháng Mười Một, Bình Nhưỡng lại đề nghị Nam Hàn hợp tác để mở cửa lại khu du lịch núi Kim Cương (Kumgang) cho dân miền Nam đến chơi. Cuối tháng, lại nã đại bác lên một hòn đảo nhỏ của miền Nam.

Kim Jong-un trông rất giống ông nội lúc còn trẻ. Và có lẽ còn tàn ác, thông minh hơn, và giảo hoạt không kém. Cậu Un tính toán các nước đi rất kỹ, thường bắn một mũi tên là nhắm vào hai ba con mồi. Mỗi hành động gây hấn đều cố gây ảnh hưởng cao nhất và tao phản ứng thấp nhất.

Bị Mỹ chống vì tham vọng bom hạch tâm, mà Trung Quốc cũng coi là một thứ gai nhọn bên sườn, Kim Jong-un cho thử bom vào những ngày lễ, của nước Mỹ hay nước Tàu. Có lúc thử hỏa tiễn đúng lúc Donald Trump đang đãi tiệc Tập Cận Bình !

Kim Jong-un biết rằng người lãnh đạo các nước dân chủ thường hành động theo chương trình ngắn hạn, vì họ phải lo tái tranh cử. Trong khi đó thì các tu độc tài có thể mưu đồ những kế hoạch trường kỳ. Ông Trump, ông Moon quan tâm nhất đến những gì xảy ra một trong năm, trước ngày dân bỏ phiếu. Kim Jong-un có thể chờ, hàng chục năm cũng không sao.

Kim đã dụ tổng thống Nam Hàn trước, cho lực sĩ vào Nam dự thế vận hội, rồi tỏ ý hòa đàm. Ông tổng thống Nam Hàn thấy đây có thể là một thành tích đem khoe trong kỳ bầu cử tới. Kim cũng đưa ra cái mồi giải giới vũ khí nguyên tử, ký hiệp ước hòa bình, để Tổng thống Trump thấy triển vọng một thành công ngoại giao lớn, biết đâu còn một cái giải Nobel nữa !

Kim Jong-un được lời lớn nhờ cuộc gặp gỡ ở Singapore năm ngoái. Un đã trả hận cho ông nội, người đã bị Tổng thống Reagan từ chối. Từ vai một côn đồ bị cả thế giới chửi, nhà độc tài trẻ tuổi trở thành một chính khách lớn, được ông tổng thống Mỹ gọi là bạn và khen con người hết lòng vì nước vì dân. Còn nước Mỹ được lợi những gì ? Những lời hứa hẹn mơ hồ !

Ông Donald Trump đã đem "vốn chính trị" của mình đầu tư vào mối giao hảo với Kim Jong-un. Ông không muốn bỏ cuộc. Nhưng mới một tháng sau khi gặp Kim mà chẳng ích lợi gì, lại nghe các viên chức Bắc Hàn dọa sẽ lại thử bom nguyên tử và hỏa tiễn, mà Ngoại trưởng Mike Pompeo còn nói vẫn tin tưởng sẽ có cuộc gặp gỡ lần thứ ba, thì ông rất dại. Lời nói đó chứng tỏ Mỹ rất mong đạt một thỏa hiệp nào đó, dù chưa biết nó như thế nào.

Không nên để lộ quân bài của mình như thế. Trong những cuộc mặc cả gay go, không nên tỏ cho đối thủ biết mình cần đạt kết quả sớm hơn họ. Đối thủ sẽ đòi hỏi nhiều hơn.

Trong những ngày tới, chắc Kim Jong-un sẽ giúp chính quyền Mỹ nuôi thêm hy vọng. Kim Jong-un biết rằng Donald Trump rất muốn tạo một thành tích ngoại giao ngoạn mục trước kỳ bầu cử sang năm. Kim sẽ tặng Donald Trump một món quà để tranh cử, nếu được trả giá đúng như ý muốn. Miễn sao triều đại họ Kim vẫn muôn năm trường trị ! 

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : Người Việt, 05/04/2019

Khi chấm dứt cuộc gặp gỡ vô ích với Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un, Tổng thống Donald Trump nói rằng thà không có thỏa thuận nào còn hơn là một thỏa thuận bất lợi.

Ông Trump luôn luôn theo dõi chỉ số thị trường lên xuống. Ông Tập biết yếu huyệt này. Sang năm dân Mỹ sẽ đi bầu. Bằng mọi cách, ông Trump không để cho thị trường chứng khoán và kinh tế đi xuống. Trong hình, nhân viên làm việc tại sàn giao dịch chứng khoán New York-NYSE. (Hình : Johannes Eisele/AFP/Getty Images)

Ông Tập Cận Bình nghĩ thế nào khi nghe câu nói đó ? Chủ tịch Trung Quốc có thể thấy đây là một lời cảnh báo : Khi cò kè mặc cả với Donald Trump, không nên găng quá. Già néo đứt dây ! Trump có thể đứng dậy bất cứ lúc nào.

Khi gặp Donald Trump trong một vài tháng tới, Tập Cận Bình ở một vị thế yếu hơn Kim Jong-un.

Đối với Kim, ký một thỏa hiệp với Trump hay không ký cũng chẳng sao cả. Dân Bắc Hàn vẫn chỉ được nghe, đọc và coi những tuyên truyền của đảng Cộng Sản. Họ vẫn tung hô lãnh tụ kính yêu muôn năm. Nếu phải nhịn ăn họ sẽ cắn răng chịu đựng.

Ở Trung Quốc, Tập Cận Bình không còn mạnh như vậy. Dù bây giờ có thể đứng đầu đảng Cộng Sản và nhà nước Trung Quốc vĩnh viễn, cái ghế của họ Tập vẫn chưa hoàn toàn bảo đảm 100%. Nếu kinh tế Trung Quốc sa sút quá, thì Tập cũng có thể bị lật đổ. Trong nội bộ không thiếu gì những tay đầy mưu mô và tham vọng, như trong bất cứ đám lãnh tụ Cộng Sản nào.

Tập Cận Bình phải thấy chuyện kinh tế đáng lo. Sức phát triển của Trung Quốc đang giảm tốc, tức là không tăng nhanh như trước. Đang tăng trưởng 10% tụt xuống 7% đã thấy đáng lo, nếu lại xuống chỉ còn 6% hay 5% thì phải méo mặt, vì hàng chục triệu công nhân sẽ thất nghiệp. Bao nhiêu năm phất lên nhờ hàng xuất cảng, nay số xuất cảng đang giảm. Từ năm năm nay Tập Cận Bình đã thúc đẩy "cải tổ cơ cấu" để thoát khỏi con đường đi xuống ; nhưng việc cải tổ phải đi từng bước chậm, khi tiến, khi lui, vì thay đổi nhanh quá sẽ gây xáo trộn.

Trong tình trạng kinh tế bấp bênh như thế, nếu Donald Trump quyết liệt dùng đòn thuế quan "đánh tới bến" thì kinh tế sẽ lao đao. Hiện nay, Mỹ vẫn là thị trường xuất cảng lớn nhất của Trung Quốc.

Cho nên, Tập Cận Bình sẽ phải tính toán coi khi mặc cả với Donald Trump thì sẽ đòi hỏi gay go đến mức nào, mềm mỏng nhượng bộ đến mức nào, cho nó tối hảo, nhưng không nên để ra về tay không, sôi hỏng, bỏng không !

Còn Donald Trump thì sao ?

Không ai biết trước ông Trump sẽ làm gì. Nhưng chúng ta có thể nhìn coi thế cờ của ông như thế nào, để phỏng đoán.

Vũ khí chính của Trump là thuế quan đánh trên hàng nhập cảng từ Trung Quốc. Tăng thuế thì hàng hóa Trung Quốc sẽ tăng giá, không thể cạnh tranh với các nước khác trong thị trường Mỹ. Đánh thuế quan cao hơn làm cho hàng Trung Quốc khó xuất cảng. Trump sẽ dùng miếng võ này để bắt Tập thỏa mãn một số đòi hỏi.

Những yêu cầu của Mỹ rất giản dị. Trung Quốc hãy xóa bỏ những hạn chế trên số đầu tư của ngoại quốc, trong đó có Mỹ. Không bắt buộc các công ty Mỹ phải hợp doanh và bắt các công ty Mỹ phải chia sẻ kỹ thuật với công ty Trung Quốc. Các công ty ngoại quốc được đối xử bình đẳng trong các cuộc đấu thầu. Các vụ kiện về quyền sở hữu tri thức phải được xử tại các tòa án trọng tài quốc tế, theo phương thức của WTO, Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới.

Các đòi hỏi của Mỹ đã được đưa ra từ mấy đời tổng thống trước, và bao giờ Trung Quốc cũng hứa hẹn sẽ làm. Nhưng khi Trung Quốc kiếm cớ này cớ khác không làm theo lời hứa thì chẳng ai thúc đẩy họ phải thực hiện bằng được.

Năm 2010, Luật Sư Robert Lighthizer ra điều trần trước Quốc Hội Mỹ, nói rằng các ông tổng thống Mỹ không bắt Trung Quốc phải đáp ứng những đòi hỏi trên, lấy cớ rằng nước Mỹ đang cần Trung Quốc hỗ trợ trong các vụ khủng hoảng khác trên thế giới. Ông Lighthizer than : Thế giới lúc nào cũng có những cuộc khủng hoảng mà Trung Quốc có thể giúp một tay giải quyết ! Cứ như thế này thì Mỹ sẽ chẳng bao giờ đòi được Trung Quốc làm ăn thẳng thắn, công bằng !

Hiện nay ông Robert Lighthizer đang là cánh tay mặt của Tổng thống Trump trong vấn đề ngoại thương. Và ông là một "diều hâu" trong trận chiến mậu dịch Mỹ-Trung Quốc.

Nếu ông Trump nghe lời khuyên của ông Lighthizer, thì Tập Cận Bình sẽ nhức đầu. Chính quyền Mỹ sẽ không chấp nhận những lời hứa hẹn nữa. Phải có những biện pháp cụ thể mở rộng thêm nền kinh tế Trung Quốc cho các xí nghiệp và ngân hàng Mỹ tham dự. Không trợ cấp các doanh nghiệp nhà nước cạnh tranh bất chính. Phải đặt ra một lịch trình rõ rệt, ngày nào sẽ làm gì.

Ngưng nâng đỡ doanh nghiệp nhà nước và bắt các xí nghiệp nội địa phải cạnh tranh bình đẳng với nước ngoài, đó là hai cải tổ cơ cấu kinh mà chính Tập Cận Bình cũng muốn làm. Nhưng không thể làm nhanh được. Nhanh quá, có thể hư hết cả. Cả một khối người đang được hưởng lợi nhờ đảng Cộng Sản ưu đãi, họ sẽ chống đến cùng. Đòi hỏi kinh tế Trung Quốc thay đổi cơ cấu cũng khó như đòi Kim Jong-un phải vứt bom hạch tâm đi vậy.

Cho nên, Tập Cận Bình sẽ chỉ có thể nhượng bộ những điều nho nhỏ nhưng ngoạn mục, để ông Trump có thể tuyên bố là thắng lợi. Trung Quốc nhập cảng từ Mỹ nhiều hơn. Sẽ mua thêm đậu nành, mua thêm hơi đốt, máy bay và nhiều nông phẩm Mỹ khác. Việc này dễ làm, vì đằng nào Trung Quốc cũng phải đi mua ở nước ngoài.

Liệu ông Trump có chấp nhận những nhượng bộ nho nhỏ của Tập Cận Bình hay không ? Nếu chấp nhận thì ông được lợi gì ?

Trước khi bay đi Hà Nội gặp Kim Jong-un, ông Trump đã đấu dịu : Bỏ lệnh tăng thuế nhập cảng trên $200 tỷ hàng Trung Quốc, từ 10% lên 25%, vào ngày 1 tháng Ba, 2019. Ông nêu lý do là cuộc đàm phán đã tiến triển tốt đẹp. Không ai biết chi tiết nào để thấy nó tốt đẹp thế nào. Một phái đoàn cao cấp Trung Quốc bay qua Washington. Rồi lại bay về. Hứa hẹn sẽ tiếp tục thảo luận. Nhưng không hẹn ngày nào vụ họp hành kết thúc.

Có một lý do khiến có lúc Tổng thống Donald Trump muốn đấu dịu : Thị trường chứng khoán. Ông Trump luôn luôn theo dõi chỉ số thị trường lên xuống. Ông vẫn nêu tin thị trường lên cao như một thành tích kinh tế của mình. Trong hai năm qua ông đã "tuýt" về tin thị trường lên cao hơn 30 lần !

Như ông Trump đã thấy, thị trường lên xuống tùy theo triển vọng kinh tế thế giới, mà trong đó kinh tế Mỹ và Trung Quốc đóng vai chính. Nếu cuộc chiến mậu dịch giữa hai nước không ngừng, kinh tế toàn cầu sẽ xuống. Từ hơn một năm qua, thị trường lên xuống theo những thông điệp "tuýt" của ông Trump về ông Tập. Khi Trump khen Tập dễ thương, chỉ số Dow Jones lên. Khi ông tố cáo dân Trung Hoa cướp công việc làm của người Mỹ, thị trường xuống.

Ngày 3 tháng Mười Hai, 2018, khi Trump gặp Tập ở Buenos Aires, Argentina, trong hội nghị G-20, Trump đã "tuýt" về rằng hai bên rất vui vẻ ; thị trường New York tăng vọt ngay. Ngày 4 tháng Mười Hai, sau khi nghe các cố vấn diều hâu như Lighthizer, Trump "tuýt" một câu nhắc lại lập trường : "Tôi là tay đánh thuế quan (I am a Tariff Man)". Và khoe, "Chúng ta đang thu vào hàng tỷ đô la quan thuế !" Chỉ số Dow Jones tụt ngay 300 điểm.

Ông Trump đứng giữa hai lựa chọn : Tấn công mậu dịch Trung Quốc, hay là, giữ vững chỉ số Dow Jones ! Nếu trong tháng tới ông có vẻ hòa dịu hơn với Tập Cận Bình, thì lý do chính là ông muốn bảo vệ thị trường chứng khoán.

Tập Cận Bình chắc phải biết điều đó. Cho nên, trong trận đấu Trump-Tập sắp tới, hai bên sẽ thử thách nhau : Xem bên nào chớp mắt trước !

Tập Cận Bình có thể găng, không nhượng bộ dễ dàng. Nếu Mỹ không hài lòng, thì cứ việc cắt cầu, không nhập cảng hàng Tàu, không buôn bán làm ăn bên Tàu nữa ! Nếu Mỹ bỏ đi thì sẽ có các nước khác nhẩy vào. Hãy coi thí dụ gần đây nhất, chính phủ Mỹ yêu cầu các đồng minh tẩy chay hàng của Huawei cho hệ thống thông tin mới G-5, nhưng nhiều nước thân Mỹ nhất cũng không nghe ! Huawei vẫn tiếp tục mở rộng thị trường khắp thế giới.

Tổng thống Mỹ còn một mối lo khác ngoài thị trường chứng khoán : Sang năm dân Mỹ sẽ đi bầu. Bằng mọi cách, không để cho thị trường chứng khoán và kinh tế đi xuống. Tập Cận Bình biết yếu huyệt này. Cho nên Tập có thể hứa hẹn sẽ giúp Trump giữ vững thành trì cử tri ở các tiểu bang nông nghiệp.

Sau khi ở Hà Nội về, ông Trump đã lên tiếng kêu gọi Trung Quốc hãy nhập cảng thêm nông sản Mỹ. Điều đó thì Tập Cận Bình sẵn sàng đáp ứng. Mua đậu nành ở Brazil thì giá cả không khác gì đậu nành Mỹ ! Ăn thịt heo của Mỹ thì dân Trung Quốc vẫn thấy ngon chẳng kém thịt heo của Nga !

Cho nên, cuộc gặp gỡ Trump-Tập sắp tới sẽ không chấm dứt không kèn không trống như khi Trump và Kim gặp nhau ở Hà Nội. 

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : Người Việt, 01/03/2019

Kim rời Việt Nam, chúc Đảng giương cao nữa ‘ngọn cờ xã hội chủ nghĩa’ (VOA, 03/03/2019)

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un lên tàu rời Việt Nam vào ngày thứ Bảy sau một chuyến thăm chính thức nước chủ nhà, vài ngày sau khi hội nghị thượng đỉnh giữa ông và Tổng thống Mỹ Donald Trump khép lại tại Hà Nội mà không đạt được thỏa thuận nào. Trước đó ông cũng dành những lời tán dương dành cho Đảng Cộng sản Việt Nam để "giương cao hơn nữa ngọn cờ xã hội chủ nghĩa".

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un lên tàu rời Việt Nam tại ga Đồng Đăng, Lạng Sơn, ngày 2 tháng 3, 2019.

Đây là chuyến thăm chính thức Việt Nam đầu tiên của ông Kim kể từ khi ông lên nắm quyền vào năm 2011 và cũng là chuyến thăm chính thức Việt Nam đầu tiên của một nhà lãnh đạo Triều Tiên kể từ khi ông nội Kim Il Sung của ông đến đây vào năm 1958.

Ông Kim trưa ngày thứ Bảy đã lên tàu rời ga Đồng Đăng ở tỉnh Lạng Sơn gần biên giới Trung Quốc, nơi ông lần đầu tiên đến vào đầu tuần này trong sự chờ đợi và kì vọng trước hội nghị thượng đỉnh vào ngày 27 và 28 tháng 2, trong đó ông hội đàm với ông Trump về vấn đề giải trừ hạt nhân bán đảo Triều Tiên.

Trong chuyến thăm chính thức tại Hà Nội, ông hội đàm với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, hội kiến Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân. Ông cũng đến đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ và viếng Lăng Hồ Chí Minh, theo Thông tấn xã Việt Nam.

Ông Trọng ca ngợi mối quan hệ giữa hai nước từ nền tảng hữu nghị truyền thống được Hồ Chí Minh và Kim Il Sung "đích thân xây dựng và dày công vun đắp", và nói thêm rằng chuyến thăm của ông Kim cho thấy rõ mối quan hệ đó sẽ tiếp tục được củng cố và phát triển hơn nữa.

"Khi đến thăm Triều Tiên năm 1957, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói : ‘Việt Nam và Triều Tiên, tuy đường xa nhưng lòng rất gần. Tuy cách xa ngàn dặm nhưng gắn bó với nhau như mối tình anh em thân thiết,’" ông Trọng nói trong buổi chiêu đãi tối ngày thứ Sáu.

Ông Kim đáp lại bằng tình cảm tương tự, khẳng định niềm tin của ông về "sức sống và tương lai tốt đẹp" của mối quan hệ hai nước. Ông cũng bày tỏ vui mừng về "những thành tích to lớn" mà Việt Nam đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản trong công cuộc phát triển kinh tế và xã hội.

"Chúng tôi chân thành chúc dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam, trong thời gian tới, nhân dân Việt Nam anh em giương cao hơn nữa ngọn cờ xã hội chủ nghĩa và giành được những thành quả to lớn hơn trong cuộc đấu tranh nhằm thực hiện mục tiêu ‘dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh,’ ông Kim nói trong phát biểu đáp từ tại buổi chiêu đãi.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, trong cuộc hội kiến với ông Kim, nói Việt Nam ủng hộ Triều Tiên phát triển kinh tế và cải thiện đời sống người dân. Ông nói thêm rằng Việt Nam "nhất quán ủng hộ" một bán đảo Triều Tiên hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, theo Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.

Ông Kim được nói là đã bày tỏ "ấn tượng sâu sắc" về những thành tựu của Việt Nam và mong muốn hai bên tăng cường giao lưu và hợp tác. Ông cũng cảm ơn "sự tiếp đón trọng thị, thân tình, chu đáo" của Việt Nam và những nỗ lực tích cực của Việt Nam tổ chức hội nghị thượng đỉnh.

Hội nghị sụp đổ hôm thứ Năm tuần này vì không có thỏa thuận nào đạt được hoặc một kế hoạch tức thì nào cho cuộc gặp kế tiếp giữa phái đoàn hay lãnh đạo của hai nước.

Ông Trump nói Triều Tiên muốn toàn bộ chế tài của Mỹ phải được dỡ bỏ hoàn toàn, nhưng Triều Tiên nói Bình Nhưỡng chỉ yêu cầu dỡ bỏ một phần các chế tại để đổi lấy việc Triều Tiên phá hủy địa điểm hạt nhân chính yếu tại Yongbyon.

************************

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un kết thúc chuyến thăm Việt Nam (RFI, 02/03/2019)

Sau bốn ngày lưu lại Hà Nội họp thượng đỉnh với tổng thống Mỹ Donald Trump và thăm chính thức Việt Nam, lãnh đạo Bắc Triều Tiên đã lên tầu về nước, xuất phát từ ga Đồng Đăng lúc 12 giờ 30 trưa ngày 02/03/2019. Giống như chặng đi, ông Kim Jong-un sẽ mất hơn 60 giờ để vượt chặng đường khoảng 4.500 km.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un chào đám đông ở Đồng Đăng trước khi lên tàu trở về Bình Nhưỡng. Ảnh ngày 02/03/2019. Reuters/Kim Kyung-Hoon

Giao thông trên tuyến quốc lộ 1 từ Hà Nội đến Đồng Đăng bị cấm từ 8 giờ đến 17 giờ. An ninh được thắt chặt dọc hành trình và trên nhiều tuyến đường dẫn vào ga Đồng Đăng.

Đến tiễn chủ tịch Kim Jong-un có các ông Võ Văn Thưởng, ủy viên Bộ Chính Trị, trưởng ban Tuyên Giáo Trung Ương và Mai Tiến Dũng, bộ trưởng chủ nhiệm Văn Phòng Chính Phủ cùng với nhiều quan chức chính phủ và tỉnh Lạng Sơn và đông đảo người dân địa phương.

Trước khi khởi hành đến ga Đồng Đăng ở biên giới Việt-Trung, vào lúc 9 giờ 50, ông Kim Jong-un đã dẫn đầu phái đoàn Bắc Triều Tiên đến đặt vòng hoa tại tượng đài liệt sĩ và viếng lăng chủ tịch Hồ Chí Minh. Sau khi chỉnh lại dải băng ghi"Tưởng nhớ chủ tịch Hồ Chí Minh" bằng tiếng Triều Tiên, lãnh đạo Kim Jong-un cúi đầu tưởng niệm trong gần 1 phút.

Theo AFP, đây là sự kiện khác thường đối vì ông Kim chỉ thường cúi đầu mặc niệm trước linh cữu hai nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên, ông nội Kim Nhật Thành và người cha Kim Jong Il, được quàn tại Cung Thái Dương ở Bình Nhưỡng.

Đây là lần đầu tiên ông Kim Jong-un đến thăm Việt Nam. Trước đó, chủ tịch Kim Nhật Thành, ông nội của lãnh đạo Bắc Triều Tiên hiện nay, đã hai lần đến thăm Việt Nam vào các năm 1958 và 1964.

Thu Hằng

********************

Trump : Triều Tiên không có tương lai kinh tế nếu có vũ khí hạt nhân (VOA, 03/03/2019)

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Bảy nói rằng Triều Tiên sẽ có tương lai kinh tế tươi sáng nếu hai nước đạt được thỏa thuận, nhưng không có tương lai kinh tế với vũ khí hạt nhân.

Tổng thống Donald Trump ôm cờ Mỹ khi ông đến phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ, ở Oxon Hill, bang Maryland, ngày 2 tháng 3, 2019.

Hội nghị thứ hai giữa ông Trump và lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un tại Việt Nam bị cắt ngắn sau khi họ không đạt được thỏa thuận về mức độ chế tài mà Triều Tiên phải chịu để đổi lấy việc nước này thực hiện các bước từ bỏ chương trình hạt nhân của mình.

"Triều Tiên có một tương lai kinh tế tươi sáng, tuyệt vời nếu họ đạt được một thỏa thuận, nhưng họ không có tương lai kinh tế nào nếu họ có vũ khí hạt nhân", ông Trump nói tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ.

Ông nói thêm rằng mối quan hệ với Triều Tiên dường như "rất, rất vững mạnh".

Mỹ và Triều Tiên nói họ có ý định tiếp tục các cuộc đàm phán, nhưng chưa cho biết khi nào vòng đàm phán tiếp theo có thể diễn ra.

Dù một số người nói hành động của ông Trump đáng ghi nhận vì ông từ chối để bị cuốn vào một thỏa thuận bất lợi, song ông bị chỉ trích vì ca ngợi sự lãnh đạo của ông Kim và nói rằng ông chấp nhận khẳng định của ông Kim rằng ông ta không biết một sinh viên người Mỹ, tử vong sau 17 tháng bị giam một nhà tù ở Triều Tiên, đã bị đối đãi ra sao.

Hội nghị thượng đỉnh sụp đổ, ông Kim vẫn sở hữu một kho vũ khí bao gồm 20 đến 60 đầu đạn hạt nhân, theo các nhà phân tích. Những đầu đạn đó, nếu được gắn phi đạn đạn đạo xuyên lục địa, có thể đe dọa lục địa Mỹ.

Liên Hiệp Quốc và Mỹ đã tăng cường các chế tài nhắm vào Triều Tiên khi nước này tiến hành nhiều vụ thử phi đạn đạn đạo và hạt nhân trong năm 2017.

Washington đã yêu cầu Triều Tiên giải trừ hạt nhân hoàn toàn, có thể kiểm chứng được và không thể đảo ngược được trước khi các chế tài có thể được dỡ bỏ, một lập trường mà Bình Nhưỡng đã lên án.

Người đóng giả Kim Jong-un : sinh ra giống Lãnh tụ Bắc Hàn là một cái tội (RFA, 24/02/2019)

Vào sáng ngày 25/2/2019, ông Howard X, một diễn viên hài người Hong Kong chuyên đóng giả Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un đã bị trục xuất khỏi Hà Nội và lên chuyến bay Việt Nam 661 dự kiến khởi hành vào lúc 10 giờ 40. Ông Howard X rời Hà Nội ngay trước khi Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un đến Hà Nội trong cùng ngày.

Ông Howard X đóng vai Kim Jong-un trước cửa khách sạn La Paix ở 24 Hàng Hành, Hà Nội sáng ngày 25/2/2019 - AFP

Tuy nhiên vào lúc 7 giờ 30 sáng, trước khi rời khách sạn La Paix Boutique ở trung tâm Hà Nội, ông Howard X và ông Russel White, người đóng giả Tổng thống Mỹ Donald Trump đã một lần nữa vào vai các nhân vật của mình tại sảnh của khách sạn trước sự chứng kiến của báo giới để trả lời các câu hỏi liên quan đến quyết định trục xuất của chính quyền và cảm nghĩ của họ.

Howard X nói : "Nguyên nhân thực sự là vì tôi sinh ra mà có cái mặt giống Kim Jong-un. Đó là một cái tội. Tôi cảm thấy hơi tệ nhưng không có gì ngạc nhiên, hơi khó chịu một chút. Nhưng chúng ta có thể trông đợi gì ở một nước có độc đảng và không thích hài hước ?"

Trước đó, vào ngày 22/2, sau khi hai ông xuất hiện ở Hà Nội trong vai hai nhà lãnh đạo trước thượng đỉnh Mỹ Bắc Hàn sắp diễn ra từ ngày 27 và 28/2 và trả lời phỏng vấn VTC, cả hai đã bị công an mời đến làm việc. Nói với đài Á Châu Tự Do sau đó, ông Howard X cho biết ông bị cáo buộc là gây náo loạn và do đó gây mất an toàn cho các vị lãnh đạo dự thượng đỉnh sắp tới. Sau đó hai ông bị yêu cầu không được đóng giả các nhân vật của mình ở nơi công cộng. Howard X gọi việc an ninh Việt Nam thẩm vấn hai người và đưa ra các yêu cầu cấm là không hợp lý vì ông không vi phạm điều luật nào của Việt Nam.

Trên Facebook cá nhân của mình sau đó, Howard X cho biết ông và Russel White vẫn được đi du lịch ở Hà Nội nhưng luôn có người theo dõi. Ông cũng cho biết, công an sau đó đưa ra lý do trục xuất ông khỏi Việt Nam vì visa của ông không hợp lệ. Ông Russel White cũng bị phía Việt Nam đòi trục xuất nhưng sau đó lại đột ngột thay đổi quyết định cho ở lại. Ông Howard X viết trên Facebook rằng có thể việc an ninh Việt Nam cho ông Russel White ở lại là vì Việt Nam phải mua vé máy bay cho hai người, trong khi vé về tận Canada cho ông Russel White quá đắt.

Ông Howard X (trái) đóng giả Chủ tịch Kim Jong-un và ông Russel White đóng giả Tổng thống Donald Trump hôn nhau tại khách sạn La Paix ở Hà Nội sáng ngày 25/2/2019 AFP

Trước khi vào Việt Nam nhập vai, ông Howard X cũng đã nhập vai lãnh tụ Kim Jong-un ở Singapore tại Thượng đỉnh Mỹ Bắc Hàn hồi tháng 6 năm ngoái và một lần khác tại Olympic Mùa đông PyeongChang hồi tháng 2 năm 2018 ở Nam Hàn. Ông Howard X cho biết cả hai lần ông đều bị an ninh cản trở, một lần tại Olympic khi ông vẫy tay chào các cổ động viên Bắc Hàn và một lần là với an ninh Singapore. Nhưng Howard X nói cách đối xử tại Singapore khác hẳn với Việt Nam.

"Họ theo dõi tôi bằng thiết bị điện tử sau khi đã tạm giữ tôi, nhưng cách họ làm thì nhẹ nhàng hơn, chuyên nghiệp hơn. Ít nhất là tại Singapore họ có pháp quyền. Họ biết họ không thể vi phạm luật pháp. Ở đây họ có thể nói bất cứ thứ gì, họ có thể đuổi bạn ra khỏi nước hoặc cho bạn vào tù. Họ không cần bạn phải vi phạm luật pháp. Nếu họ không thích bạn thì họ chỉ nói với bạn là đi khỏi vì chúng tôi không thích mặt của anh. Và đó là điều xảy ra với tôi".

Trong vai diễn của mình vào sáng cuối cùng tại Hà Nội, Kim Jong-un và Donald Trump giả cũng bày tỏ mong muốn Thượng đỉnh lần hai thành công vì cả hai nói họ không muốn có một thế chiến thế giới thứ 3.

Bắc Hàn rất cẩn trọng đối với hình ảnh các lãnh tụ của mình. Hình ảnh và phát biểu của những lãnh tụ gia đình họ Kim ở đất nước này luôn được coi trọng và không ai được xúc phạm.

Hiện ở Hà Nội, trong trào lưu đón thượng đỉnh Mỹ Bắc Hàn, có cửa hiệu còn làm tóc giống Chủ tịch Kim Jong-un và Tổng thống Donald Trump, và có cửa hàng in áo phông có hình Chủ tịch họ Kim với dòng chữ rocket man, câu nói mà Tổng thống Donald Trump đã từng dùng khi muốn chỉ trích Chủ tịch Kim Jong-un về chương trình tên lửa của nước này. Không biết phía Bắc Hàn sẽ có ý kiến gì về những hiện tượng này ?

******************

Người đóng giả Kim Jong-un sẽ bị trục xuất trước khi lãnh đạo Bắc Hàn tới Việt Nam (RFA, 24/02/2019)

Sáng ngày 25/2, ông Howard X, người đóng giả lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un ở Hà Nội sẽ phải rời đi và bay đến Singapore trước khi ông Kim Jong-un thật tới Việt Nam để dự hội nghị thượng đỉnh, tuy nhiên ông Russell White, người đóng giả Tổng thống Mỹ có thể ở lại.

Russel White (trái) đóng giả Tổng thống Donald Trump và Howard X (phải) đóng giả Chủ tịch Kim Jong-un chụp hình trước nhà hát lớn ở Hà Nội hôm 22/2/2019 - AFP

Ông Howard X cho biết như thế trong cuộc phỏng vấn với Đài Á Châu Tự Do qua Skype vào rạng sáng 24/2 sau một ngày mệt nhoài trên phố và bị an ninh giám sát khắp nơi. Tôi đoán là nhân vật đóng giả có thể là vấn đề, ông Kim Jong-un là lãnh tụ của Bắc Hàn. Còn ông Donald Trump lúc nào cũng có người đóng giả rất nhiều ở Mỹ, nên đó không phải là vấn đề lớn.

Họ muốn tôi rời khỏi đây, cùng ngày với chuyến thăm đến Hà Nội của ông Kim Jong-un. Tôi không có lựa chọn nào hết. Thật ra tôi có thể chạy trốn nhưng tôi không bao giờ làm chuyện ngu ngốc đó. Tôi sẽ rời đi vào ngày Chủ nhật và báo chí sẽ biết điều đó và làm cho Việt Nam trông thật ngu ngốc", ông Howard X cho hay.

Được người dân chào đón, được VTC phỏng vấn và sau đó bị thẩm vấn bởi công an

Ông Howard X, một diễn viên hài người Úc đang sinh sống ở HongKong đến Hà Nội trước hội nghị Thượng đỉnh Trump/Kim diễn ra vào cuối tháng 2 cùng với một người đóng giả Tổng thống Mỹ mới.

Cả 2 người đi đứng, nói chuyện và hành động giống y như những nhà lãnh đạo thật khi đi dạo đường phố Hà Nội vào ngày 22/1.

Trên khắp các mặt báo nhà nước Việt Nam bên cạnh những thông tin về việc chuyển trang thiết bị phục vụ cho Tổng thống Mỹ hay công tác chuẩn bị cho hội nghị, thì thông tin về hai người đóng giả lãnh đạo Bắc Hàn và Mỹ cũng chiếm một vị trí không nhỏ.

Ngay sau khi kết thúc việc đi dạo bờ hồ và chụp ảnh ở những địa điểm nổi tiếng như khách sạn nơi tổng thống sẽ ở, lăng ông Hồ Chí Minh…, đài truyền hình VTC1 mời họ tới trụ sở ở quận Hai Bà Trưng để phỏng vấn với một phóng viên tên Hoàng Duy.

Howard X (trái) và Russel White (phải) chụp ảnh cùng nhau bên ngoài nhà hát lớn ở Hà Nội hôm 22/2/2019 pera House in Hanoi on February 22, 2019 Photo : RFA

Tuy nhiên, đoạn phỏng vấn thú vị với hai người đóng giả sẽ không được phát vì sau đó khoảng 15 viên công an và cán bộ cục xuất nhập cảnh xuất hiện và yêu cầu thẩm vấn 2 người nước ngoài.

"Chúng tôi nói với họ là tụi tao không có tâm trạng nào cho một cuộc phỏng vấn khi chúng tôi đang đi ăn tối nhưng một sĩ quan cho biết là, luật lệ ở đây là chúng tôi phải bị "thẩm vấn" khi công an yêu cầu.

Chưa kể là mặc dù chúng tôi không bị cáo buộc với việc vi phạm bất kỳ luật gì ở đất nước này.

Chúng tôi bị đưa vào các nơi khác nhau của căn phòng và bị thẩm vấn riêng biệt. Họ đòi hỏi trình Hộ chiếu với thị thực của chúng tôi, làm sao chúng tôi có chúng và kế hoạch của chúng tôi trong suốt thời gian ở đây.

Rồi họ nói đây là khoảng thời gian nhạy cảm của thành phố đúng Thượng đỉnh Trump/Kim và việc đóng giả của chúng tôi là nguyên nhân của "sự rối loạn" và đề nghị chúng tôi không đóng giả ở nơi công cộng trong suốt thời gian chúng tôi ở đây, vì Tổng thống có rất nhiều kẻ thù và đó là an toàn của chúng tôi.

Tôi nói với họ đầu tiên là mọi người yêu thích hành động này và đối xử với chúng tôi như những ngôi sao nhạc rock, thứ hai là chúng tôi không vi phạm bất kỳ luật nào ở đất nước này. Tôi nói với ông ấy việc trở thành một người đóng giả chuyên nghiệp không phải là tội phạm và đó là vẻ ngoài giống tự nhiên.

Ngay cả chúng tôi không vận những bộ com lê, chúng tôi vẫn sẽ bị nhận ra ở nơi công cộng và yêu cầu được chụp chung những tấm ảnh. Vì vậy tôi hỏi với ông ấy, có phải tội phạm chỉ đơn giản là giống một nhân vật chính trị nổi tiếng", ông Howard X viết trên Fanpage Kim Jong "UM" "Howard" Kim Jong-un đính kèm một đoạn video ngắn ở đài VTC1.

"Thử tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra đối với những nhà hoạt động nhân quyền ?"

Sau cuộc thẩm vấn bởi những viên công an trong vòng 2 tiếng rưỡi, cả 2 người được trả tự do và được chở về khách sạn với chiếc xe van của cảnh sát không có phù hiệu.

"Mặc dù vậy trước khi chúng tôi rời khỏi tòa nhà truyền hình, những người công an và bảo vệ đều muốn chụp hình với tôi, sau những khổ đau mà họ mang cho chúng tôi bởi sự đóng giả", nghệ sĩ đóng giả Kim Jong-un chua chát viết trên Facebook.

Diễn viên hài có thâm niên đóng giả lãnh tụ Bắc Hàn từ năm 2012 nói thêm là, mặc dù ông này không vi phạm bất kỳ điều gì và việc bị trục xuất chỉ vì đóng giả một nhân vật chính trị nổi tiếng thì điều này thật lố bịch.

"Tôi lớn lên ở HongKong và Úc, tôi được hưởng quyền tự do biểu đạt, sự bảo mật riêng tư và sự tự do để đưa ra tuyên bố chính trị. Ngay cả tôi chỉ trích chính quyền thì cũng không có sự trừng phạt nào vì tôi có quyền tự do biểu đạt.

Đến Việt Nam chỉ vài ngày và bị đối xử như vậy, điều đó không tốt cho chính phủ của các bạn, và thật sự có tôi ở đất nước này tạo ra những điều rất tốt cho báo chí, khi tôi chụp hình trước bảo tàng ông Hồ Chí Minh, chụp hình ở bờ hồ hay đi dạo ở Hà Nội, tất cả các nước đều cho phép làm điều này rất tốt.

Chúng tôi làm rất tốt công việc ở công cộng cho đất nước các bạn và những văn phòng thúc đẩy việc quảng bá cho du lịch, nếu họ thông minh họ sẽ dùng những điều này để tạo ra những không gian công cộng miễn phí.

Và bây giờ họ trục xuất tôi, nó không chỉ là tin tồi tệ cho Việt Nam, nó thật ngu ngốc. Nếu bạn muốn đối xử tệ với những ai nổi tiếng như tôi và những người nổi tiếng khác thì tưởng tượng xem họ có thể làm điều đó với những nhà hoạt động nhân quyền hay những ai tạo lập một đảng chính trị đối lập ở Việt Nam, bạn tống ai đó ra khỏi đất nước và bây giờ bạn là một kẻ độc tài", người trông giống ông Kim Jong-un nói với RFA.

"Nếu có trở lại thì chỉ vì đồ ăn Việt Nam mà thôi !".

Sau những trải nghiệm không tốt ở Việt Nam khi chỉ xuất hiện vài giờ với vai trò người đóng giả lãnh tụ Bắc Hàn và hơn nữa sẽ bị trục xuất sau 1,2 ngày tới, ông Howard X cho hay mình không có ý định quay lại nơi này, nhưng ông thực sự yêu thích ẩm thực của đất nước này.

"Tôi không có kế hoạch trở lại, nhưng một điều tôi rất thích ở Việt Nam là ẩm thực, nó thực sự ngon và nếu tôi có trở lại thì chỉ vì đồ ăn mà thôi.

Tôi thích tất cả mọi món, những ngày tôi ở đây ăn rất nhiều món. Dĩ nhiên là tôi thích Phở, họ làm cho tôi những cái gỏi cuốn đơn giản nhưng ăn rất ngon.

Thực sự ăn những món ăn Việt Nam bên ngoài nước như HongKong thì rất là mắc. Đối với tôi, ăn những món ăn miễn phí thì rất là tốt đối với tôi", ông Howard X thích thú chia sẻ.

Hai tuần trước, ông này xuất hiện ở HongKong cùng một người đóng giả Tổng thống Philippines Duterte, nhân vật đang bị các tổ chức nhân quyền chỉ trích vì chiến dịch chống ma túy tàn bạo.

Người đóng giả Tổng thống Philippines Rodgrigo Duterte (giữa) có tên Cresencio Extreme, và Howard X đóng giả Chủ tịch Kim Jong-un của Bắc Hàn (thứ hai bên trái) dự một lễ nhà thờ ở Hong Kong hôm 3/2/2019 - Photo : RFA

Họ gây náo loạn trên đường phố, vào cửa hàng gà rán Jolibee của Philippines và chụp ảnh với hai khẩu súng trường giơ cao như một sự giễu cợt đối với nhân vật này.

Ông Horward X nói, kế hoạch sắp tới là sẽ kiếm thêm những người đóng giả những "lãnh đạo xấu" như Duterte, Putin, Tập Cận Bình và cả Tổng thống Brazil để giễu cợt những chính sách không hay của những người này.

Và trên hết ông này không hề lo lắng cho bản thân khi đóng giả một lãnh đạo quốc gia độc tài như ông Kim Jong-un vì ông sống ở Hongkong và là công dân Úc.

Bài viết mô tả chi tiết cuộc thẩm vấn của công an Việt Nam đối với người đóng giả Kim Jong-un nay tràn khắp trên báo chí quốc tế, báo chí nhà nước vẫn tuyệt nhiên không có một lời nào.

Howard X (phải) đóng giả Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un và Dennis Alan (trái) đóng giả Tổng thống Mỹ Donald Trump ở công viên Merlion tại Singapore hôm 8/6/2018 AFP

"Thôi nào ? Chúng ta đang sống ở năm 2019 hay năm 1984 ?" - ông Howard X đặt câu hỏi khi kết thúc bài viết trong khi những nhân viên an ninh đang đóng trước cửa khách sạn.

"Nếu chính quyền Việt Nam đọc được đều này, hãy để tôi nói với bạn, cái kiểu sách nhiễu này làm cho đất nước bạn lạc hậu và ngu ngốc đối với hầu hết nền văn minh thế giới.

Chúng tôi không vi phạm bất kỳ điều luật nào. Nếu quả thực chúng tôi bị trục xuất hay bị cầm tù vì đơn giản giống một nhân vật chính trị nổi tiếng, bạn sẽ không chỉ làm cho đất nước bạn trở thành một trò hề của quốc tế, nhưng nó sẽ còn tác động tới những ai muốn đầu tư vào đất nước bạn và những du khách muốn xài tiền của họ ở đây.

Xét cho cùng nếu chúng tôi bị trừng phạt bởi điều gì đó tầm thường, nó sẽ cho thấy đất nước của bạn không có pháp quyền và bất kỳ du khách hay nhà đầu tư giải trí nào đều có thể bị trừng phạt đơn giản bởi những quan chức quá sốt sắng", người đóng giả chuyên nghiệp khẳng định.

Đây không phải là lần đầu tiên diễn viên hài người Úc này bị thẩm vấn bởi cảnh sát, hồi tháng 6/2018 ông này cũng bị giữ trong khoảng 3 tiếng khi vừa đặt chân đến sân bay Changi.

Tuy nhiên, theo ông này, chính quyền Singapore vẫn để cho ông này đi lại tự do và chỉ theo dõi qua thiết bị điện tử, trên hết ông này vẫn được đóng giả ở công cộng mà không bị gì.

"Singapore giống như Việt Nam đều là những nước độc tài, tuy nhiên cái khác biệt là nước này tốt hơn một chút so với nước kia thôi", Howard X kết luận.

Nguồn : BBC, 24/02/2019