Philippines bác bỏ ‘những dàn xếp đặc biệt" với Trung Quốc để tiếp tế cho binh sĩ ở Bãi Cỏ Mây
RFA, 29/01/2024
Philippines vào ngày 29/1 bác bỏ việc Bắc Kinh nói "đã có những dàn xếp đặc biệt tạm thời" với Manila để cho phép tiếp tế cho các binh sĩ Philippines đồn trú tại Bãi Cỏ Mây.
Bức ảnh này chụp vào ngày 10/11/2023 cho thấy nhân viên Hải quân Philippines trên một chiếc thuyền bơm hơi cứng (phải) chặn một chiếc thuyền vỏ nhôm của Cảnh sát biển Trung Quốc tại Bãi cạn Second Thomas ở Biển Đông đang tranh chấp. (HMH) - AFP
Phát ngôn nhân Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines Jonathan Malaya được Reuters dẫn lời về bác bỏ vừa nêu, gọi đó là "sự tưởng tượng" không có thực.
Phía Trung Quốc vào ngày 27/1 cho biết lực lượng Tuần duyên Hoa Lục đã thực hiện "những sắp xếp đặc biệt tạm thời" để cho phép phía Philippines tiếp tế cho các binh sĩ đồn trú trên chiến hạm BRP Sierra Madre thời Thế chiến Thứ hai được cho mắc cạn làm tiền tiêu tại khu vực Bải Cỏ Mây tranh chấp.
Theo Reuters, thông cáo của Tuần duyên Trung Quốc được đăng trên tài khoản WeChat chính thức của Lực lượng này Trung Quốc. Theo đó, vào ngày 21/1 một máy bay nhỏ của Philippines đã thả vật phẩm tiếp tế xuống chiếc chiến hạm mà theo Trung Quốc là " cho mắc cạn bất hợp pháp’ tại khu vực Bãi Cỏ Mây. Lực lượng Trung Quốc đã cho phép diễn ra hoạt động tiếp tế cần thiết đó ; tuy nhiên cương quyết bảo vệ chủ quyền, quyền hàng hải và quyền lợi của Hoa Lục tại khu vực Bải Cỏ Mây.
Thông cáo nêu tiếp rằng Tuần duyên Trung Quốc đã theo dõi, giám sát tình hình thực tế, kiểm soát, hành xử theo luật pháp và qui định, và thực hiện những sắp xếp đặc biệt tạm thời để phía Philippines tiếp tế những vật phẩm cần thiết thường nhật.
Phát ngôn nhân Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines không xác nhận hay bác bỏ hoạt động máy bay phía Philippines thả hàng tiếp tế xuống cho binh sĩ ở Bãi Cỏ Mây ; mà chỉ nói hoạt động tiếp tế cho binh sĩ là quyền của nước mình.
Phát ngôn nhân Jonathan Malaya nói rõ "Chúng tôi không cần xin phép bất cứ ai, kể cả Tuần duyên Trung Quốc, khi tiếp té cho binh sĩ bằng bất cứ phương tiện gì- đường thủy hay đường hàng không".
Trước đây, Tuần duyên Trung Quốc đã bố trí tàu để ngăn chặn những chuyến tiếp tế cho binh sĩ đồn trú trên chiếc chiến hạm trở thành tiền đồn quân sự của Philippines tại Bãi Cỏ Mây, cách Palawan 190 km về phía Tây.
Trung Quốc thường xuyên yêu cầu Philippines kéo chiến chiến hạm đi trên cơ sở lời hứa mà Manila đưa ra ; tuy nhiên Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. từ chối thực hiện yêu cầu đó của Bắc Kinh.
Vào tháng 8/2023, Philippines tố cáo Tuần duyên Trung Quốc ngăn chặn và phun vòi rồng vào tàu của Philippines theo định kỳ vận chuyển đồ tiếp tế đến cho binh sĩ tại Bải Cỏ Mây. Manila gọi đó là hành động quá đáng và gây hấn, phớt lờ sự an toàn của những người trên tàu và vi phạm luật pháp quốc tế.
Nguồn : RFA, 29/01/2024
****************************
Trung Quốc nói 'cho phép' Philippines tiếp tế ở Bãi Cỏ Mây
BBC, 29/01/2024
Hải cảnh Trung Quốc cho biết họ đã thực hiện "những sự sắp xếp đặc biệt tạm thời" cho phép Philippines tiếp tế cho quân đội đang đồn trú trên một con tàu từ thời Thế chiến II bị mắc cạn tại một rạn san hô đang tranh chấp, theo Reuters .
Tàu BRP Sierra Madre của Hải quân Philippines mắc cạn từ năm 1999 và đã trở thành một điểm đồn trú quân sự trên Bãi Cỏ Mây đang tranh chấp tại quần đảo Trường Sa ở Biển Đông. Ảnh chụp ngày 29/03/2014.
Hải cảnh Trung Quốc trước đó đã điều tàu ra ngăn cản Philippines thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho số quân đang đóng trên tàu vận tải vốn đã trở thành tiền đồn quân sự tại Second Thomas Shoal (bãi cạn mà Việt Nam gọi là Bãi Cỏ Mây còn Trung Quốc gọi là Rạn Nhân Ái) thuộc quần đảo Trường Sa, cách đảo Palawan của Philippines 190 km.
Trong một tuyên bố trên tài khoản WeChat chính thức của mình vào cuối ngày thứ Bảy, Hải cảnh Trung Quốc cho biết họ đã cho phép tiếp tế nhu yếu phẩm nhưng vẫn kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền và lợi ích biển đảo của Trung Quốc tại bãi cạn này và các vùng biển lân cận.
Tuyên bố trên WeChat nêu rõ : "Vào ngày 21 tháng 1, một máy bay nhỏ từ Philippines đã thả hàng tiếp tế cho chiếc tàu chiến đang mắc cạn phi pháp".
"Hải cảnh Trung Quốc đã theo dõi và giám sát tình hình bằng thời gian thực, kiểm soát và xử lý theo luật pháp và quy định, đồng thời có những thỏa thuận đặc biệt tạm thời để Philippines tiếp tế nhu yếu phẩm hàng ngày", thông báo nêu.
Trung Quốc, nước tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, đưa ra đường chín đoạn cắt vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Indonesia.
Trung Quốc đã nhiều lần kêu gọi Philippines kéo con tàu đi dựa trên lời hứa mà Manila đã đưa ra, nhưng Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đã bác bỏ.
Thông điệp trên WeChat hôm thứ Bảy viết rằng "các bên liên quan" ở Philippines đã cố tình đánh lừa dư luận quốc tế và phớt lờ sự thật, và rằng điều đó không có lợi cho việc giảm bớt căng thẳng ở Biển Đông.
Nguồn : BBC, 29/01/2024
Trung Quốc sẽ không làm ngơ cho Philippines ‘khiêu khích trên Biển Đông’
Reuters, VOA, 28/12/2023
Trung Quốc hôm 27/12 cho biết họ sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước ‘các hành động khiêu khích và quấy rối’ tiếp diễn của Philippines, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng xung quanh một loạt đụng độ ở Biển Đông.
Tàu tiếp tế của Philippines ra bãi cạn Scarborough đối mặt với tàu hải cảnh Trung Quốc trên Biển Đông
Manila hồi đầu tháng cáo buộc lực lượng hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc liên tục bắn vòi rồng vào các tàu tiếp tế của họ, gây ‘thiệt hại động cơ nghiêm trọng’ của một tàu và ‘cố tình’ đâm vào một tàu khác.
Gọi những cáo buộc này là ‘nói quá lên một cách sai hoàn toàn’, ông Ngô Khiêm, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng, cho biết phía Philippines nhất quyết đưa tàu ‘xâm nhập’ vào vùng biển gần bãi cạn tranh chấp và ‘chủ động đâm’ một tàu hải cảnh Trung Quốc.
Tại một cuộc họp báo, ông Ngô cho biết hải cảnh Trung Quốc đã thực hiện các biện pháp thực thi pháp luật cần thiết mà ông cho là chính đáng và hợp pháp.
"Trung Quốc luôn cam kết giải quyết những khác biệt thông qua đối thoại, tham vấn và nỗ lực chung để duy trì ổn định hàng hải, nhưng chúng tôi sẽ không nhắm mắt làm ngơ trước những hành động khiêu khích và quấy rối lặp đi lặp lại của Philippines". ông Ngô nói.
Một phát ngôn nhân của quân đội Philippines hồi đầu tuần này nói Philippines không kích động xung đột ở Biển Đông, sau khi truyền thông nhà nước Trung Quốc cáo buộc Manila dựa vào sự hỗ trợ của Mỹ để liên tục gây hấn với Trung Quốc.
Quan hệ đã xấu đi giữa hai nước láng giềng về Biển Đông dưới thời Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr, với việc Manila xoay trục trở lại Hoa Kỳ, nước hỗ trợ Manila trong các tranh chấp trên biển với Trung Quốc.
"Chúng tôi kêu gọi Mỹ ngay lập tức ngừng can thiệp vào vấn đề Biển Đông, ngừng khuyến khích và ủng hộ sự xâm phạm và khiêu khích của Philippines, đồng thời bảo vệ an ninh khu vực bằng các hành động cụ thể", ông Ngô phát biểu tại cuộc họp báo.
Nguồn : VOA, 28/12/2023
************************
Truyền thông nhà nước Trung Quốc : Hành động của Philippines ở Biển Đông 'cực kì nguy hiểm'
Reuters, VOA, 25/12/2023
Truyền thông nhà nước Trung Quốc ngày thứ Hai cáo buộc Philippines liên tục xâm phạm lãnh thổ Trung Quốc ở Biển Đông, truyền bá thông tin sai lệch và thông đồng với các lực lượng ngoài lãnh thổ để gây rối.
Trong bức ảnh do Cảnh sát biển Philippines cung cấp, một tàu hải cảnh Trung Quốc xịt vòi rồng vào tàu tiếp tế M/L Kalayaan do hải quân Philippines vận hành khi nó tiếp cận Bãi cạn Second Thomas ở Biển Đông có tranh chấp vào ngày 10 tháng 12 năm 2023.
Philippines dựa vào sự ủng hộ của Mỹ để liên tục khiêu khích Trung Quốc, với hành vi "cực kì nguy hiểm" như vậy gây tổn hại nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định trong khu vực, cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc, Nhân dân Nhật báo, viết trong một bài bình luận hôm thứ Hai.
Bộ ngoại giao Philippines và lực lượng đặc nhiệm quốc gia xử lý vấn đề Biển Đông không phản hồi ngay lập tức các yêu cầu bình luận trong Ngày Giáng sinh.
Căng thẳng giữa Bắc Kinh và Manila đã gia tăng trong những tháng gần đây khi cả hai bên cáo buộc lẫn nhau về một loạt vụ va chạm ở Biển Đông, bao gồm cáo buộc Trung Quốc tông vào một tàu chở tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Philippines trong tháng này.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với phần lớn Biển Đông, chồng lấn lên những vùng mà Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan, Việt Nam và Indonesia tuyên bố chủ quyền. Một tòa án quốc tế vào năm 2016 đã phán quyết yêu sách chủ quyền của Trung Quốc là vô hiệu trong một vụ kiện do Philippines đệ trình. Bắc Kinh bác bỏ phán quyết này.
Trong một cảnh báo trực tiếp bất thường, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tuần trước nói bất kì tính toán sai lầm nào trong tranh chấp với Philippines sẽ dẫn đến phản ứng kiên quyết từ Trung Quốc, đồng thời kêu gọi đối thoại để giải quyết "những khó khăn nghiêm trọng".
Mối quan hệ song phương đã xấu đi cùng lúc Manila có những bước nhằm tăng cường quan hệ quân sự với Nhật Bản và Mỹ, cựu cường quốc thuộc địa và đồng minh phòng thủ của nước này trong bảy thập niên.
Trung Quốc trong tháng này bày tỏ sự tức giận trước việc Mỹ cử một tàu hải quân vào vùng biển gần khu vực tranh chấp, nơi Trung Quốc và Philippines đã có nhiều cuộc đối đầu trên biển.
Washington thường xuyên sử dụng hiệp ước phòng thủ với Manila để "đe dọa" Trung Quốc, ủng hộ một cách trắng trợn các hành vi vi phạm chủ quyền của Trung Quốc và "gieo rắc những lo lắng về an ninh", Nhân dân Nhật báo nói.
Bài bình luận dưới bút danh Trung Thanh, hay "Tiếng nói Trung Quốc", thường được sử dụng để đưa ra quan điểm của tờ báo về các vấn đề chính sách đối ngoại cho rằng điều đó là "cực kì vô trách nhiệm và nguy hiểm".
Mao Ninh, người phát ngôn bộ ngoại giao, nói trong cuộc họp báo thường kỳ hôm thứ Hai : "Trung Quốc sẽ không suy yếu quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ cũng như quyền và lợi ích hàng hải của mình.
"Dù vậy, cánh cửa đối thoại của Trung Quốc vẫn mở. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với Philippines để giải quyết thỏa đáng các vấn đề hàng hải thông qua đàm phán và tham vấn".
Nguồn : VOA, 25/12/2023
**************************
Philippines chỉ trích Trung Quốc về yêu sách ở Biển Đông
Reuters, VOA, 20/12/2023
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines hôm thứ Tư chỉ trích Trung Quốc vì cáo buộc đất nước ông kích động căng thẳng và khuấy động rắc rối ở Biển Đông, nói rằng chỉ có Bắc Kinh mới tin những gì họ nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines - Gilberto Teodoro.
"Sự thật và thực tế là không có quốc gia nào trên thế giới, không một ai, rõ ràng ủng hộ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với toàn bộ Biển Đông", Bộ trưởng Quốc phòng Gilberto Teodoro nói.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, tuyến thủy lộ thương mại trị giá hơn 3 nghìn tỷ đôla hàng năm, bao gồm cả các khu vực mà Philippines, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Brunei tuyên bố chủ quyền.
Tòa án Trọng tài Thường trực năm 2016 cho rằng các yêu sách của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý, một phán quyết mà Mỹ ủng hộ nhưng Bắc Kinh bác bỏ.
Hơn một tuần trước, Manila và Bắc Kinh đã cáo buộc lẫn nhau về một vụ va chạm giữa tàu bè của họ ở Biển Đông, sau đó Bắc Kinh nói rằng các sự cố "hoàn toàn do Philippines gây ra".
Sau các sự cố, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr hôm thứ Bảy cho biết cần phải có "sự thay đổi mô hình" trong cách quốc gia của ông giải quyết vấn đề Hoa Nam vì những nỗ lực ngoại giao với Trung Quốc đang đi "theo hướng kém cỏi".
Trung Quốc "sẽ để ngỏ cánh cửa đối thoại và liên lạc", người phát ngôn của đại sứ quán Trung Quốc tại Manila nói trong một tuyên bố sau đó vào thứ Tư.
Căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc gia tăng dưới thời Tổng thống Marcos. Tổng thống Philippines ngày càng phàn nàn về hành vi "hung hăng" của Trung Quốc, trong khi ông tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ, đồng minh hiệp ước của Manila.
Ông Marcos cho biết Philippines sẽ tiếp tục đàm phán với các đối tác ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và đưa ra lập trường chung về trách nhiệm của họ ở Biển Tây Philippines (Biển Đông).
"Trung Quốc luôn ủng hộ và cam kết giải quyết thỏa đáng những khác biệt trên biển thông qua đối thoại và tham vấn", người phát ngôn của đại sứ quản Trung Quốc nói thêm.
Reuters
Nguồn : VOA, 20/12/2023
***************************
Philippines dự tính kịch bản chiến tranh khi căng thẳng trên biển với Trung Quốc gia tăng
Reuters, VOA, 14/12/2023
Philippines đang lên kế hoạch dự phòng cho tình trạng leo thang thù địch ở Biển Đông, theo một quan chức quân sự cấp cao, bao gồm cả kịch bản thủy thủ đoàn đẩy lùi lực lượng Trung Quốc tràn lên tàu của Philippines.
Tư lệnh quân đội Philippines, Tướng Brawner (phải) và Phó Đô đốc Alberto Carlos (trái), Tư lệnh Bộ Tư lệnh miền Tây, chia sẻ bữa ăn với các thủy quân lục chiến và hải quân Philippines đóng trên tàu chiến BRP Sierra Madre bị bỏ hoang tại Bãi Cỏ Mây ở Biển Đông vào ngày 10/12/2023.
Mối quan hệ giữa hai nước đã xấu đi trong năm nay sau một số vụ va chạm và đối đầu liên tục gần các thực thể tranh chấp ở Biển Đông, trong đó Philippines cáo buộc Trung Quốc có những hành động hung hăng, có chủ ý và nguy hiểm.
Philippines đã có đường lối cứng rắn hơn với Trung Quốc trong năm nay, trùng hợp với việc nước này tăng cường quan hệ quân sự với đồng minh hiệp ước quốc phòng Hoa Kỳ và tăng cường hợp tác an ninh với các cường quốc phương Tây khác.
Alberto Carlos, Tư lệnh Bộ Tư lệnh miền Tây Philippines, nói với CNN Philippines vào cuối ngày thứ Tư (13/12) : "Chúng tôi dự tính sẽ có những hành động cưỡng ép nhiều hơn nữa từ Trung Quốc, kiểu như tấn công vũ trang".
Ông nói thêm : "Sau vòi rồng thì có thể là đâm tàu, và họ cũng sẽ tìm cách tràn lên tàu của chúng tôi, đó là điều mà chúng tôi sẽ không cho phép họ làm".
Ông Carlos cho biết kịch bản này là một phần của cuộc tập trận của Philippines và các cuộc thảo luận mang tính học thuật về những hành động khác mà Trung Quốc có thể thực hiện.
Philippines hôm thứ Ba đã triệu tập đại sứ Trung Quốc để phản đối "các hành vi quấy rối liên tiếp" vào cuối tuần ở nhiều địa điểm khác nhau, bao gồm cả các vụ va chạm và sử dụng vòi rồng.
Bắc Kinh đã nhiều lần cáo buộc các tàu Philippines, hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Manila, xâm phạm vùng biển của Trung Quốc.
Philippines ngày càng cảnh giác với lực lượng hải cảnh Trung Quốc và sự hiện diện của hàng trăm tàu đánh cá Trung Quốc mà nước này coi là lực lượng dân quân.
Ông Carlos, người có nhiệm vụ bao gồm bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, cho biết : "Chúng tôi đang cân nhắc vấn đề này, chúng tôi đang tiến hành chiến lược này và chúng tôi đã chuẩn bị cho mọi tình huống bất ngờ có thể xảy ra".
Trung Quốc đưa ra yêu sách chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông, tuyến thủy lộ thương mại trị giá hơn 3 nghìn tỷ đôla hàng năm. Yêu sách chủ quyền của Trung Quốc mở rộng và chồng lấn với các vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, Việt Nam, Indonesia, Malaysia và Brunei. Năm 2016, Tòa trọng tài đã ra phán quyết tuyên bố các yêu sách của Trung Quốc là vô căn cứ.
Reuters
Nguồn : VOA, 14/12/2023
Biển Đông : Bắc Kinh cảnh cáo Manila là sẽ "kiên quyết đáp trả" mọi tính toán sai lầm
Thu Hằng, RFI, 21/12/2023
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi) và đồng nhiệm Philippines Enrique Manalo đã điện đàm hôm 20/12/2023 về tình hình Biển Đông. Ông Vương Nghị nhấn mạnh đến "ưu tiên tuyệt đối là xử lý và kiểm soát đúng đắn tình hình trên biển hiện nay", đồng thời cảnh cáo mọi tính toán sai lầm từ phía Manila.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 26/07/2023. © via Reuters - Pool
Theo Reuters, hiện chưa rõ bên nào khởi xướng cuộc điện đàm. Tuy nhiên, thông cáo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết ông Vương Nghị cảnh báo nếu Philippines tính toán sai hoặc bắt tay với các thế lực bên ngoài "có ác ý", Trung Quốc sẽ bảo vệ quyền lợi của mình và "kiên quyết đáp trả".
Phát biểu của ông Vương Nghị ngụ ý nói đến Hoa Kỳ, quốc gia đồng minh có Hiệp ước phòng thủ chung với Philippines từ năm 1951. Hai nước không ngừng thắt chặt hợp tác quân sự trong thời gian gần đây, đặc biệt là Manila đã cho phép quân đội Mỹ tiếp cận thêm nhiều căn cứ của Philippines.
Ngoài Mỹ, chính quyền tổng thống Marcos Jr cũng tăng cường hợp tác quân sự với Nhật Bản. Theo thông cáo của Bộ Quốc phòng Philippines, chỉ huy quân đội hai nước có cuộc họp ngày 21/12 và trao đổi về "những vấn đề cấp bách đối với an ninh trong vùng" và việc cần phải xây dựng một liên minh chống mọi hành động xâm lược, kể cả ở Biển Đông.
Trước đó, Tokyo đã giao cho Manila hệ thống radar giám sát trên không đầu tiên, trong tổng số 4 hệ thống được hai nước nhất trí hồi năm 2020. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản giao cho nước ngoài một hệ thống quốc phòng hoàn chỉnh kể từ khi nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí vào năm 2014.
Theo bộ trưởng quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro, hệ thống giám sát có khả năng phát hiện chiến đấu cơ và tên lửa tiến gần sẽ góp phần tăng cường năng lực phòng thủ của Philippines trước những mối đe dọa ngày càng gia tăng ở Biển Đông.
Tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông giữa Bắc Kinh và Manila trở nên căng thẳng trong những tháng gần đây. Tầu hải cảnh và tầu dân quân biển Trung Quốc bị Manila, Washington và nhiều nước phương Tây tố cáo liên tục quấy rối, hành xử nguy hiểm đối với tầu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này. Ngày 20/12, bộ trưởng quốc phòng Philippines nhấn mạnh "không một nước nào trên thế giới" ủng hộ những yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.
Trong bối cảnh căng thẳng ở Biển Đông, tổng thống Philippines Marcos Jr đã thông qua ngân sách kỷ lục cho năm 2024, lên thành 103,36 tỉ đô la, được dành chủ yếu cho chống nghèo đói, kích thích tăng trưởng kinh tế và bảo vệ biên giới.
Thu Hằng
***************************
Trung Quốc cảnh báo Philippines về ‘tính toán sai lầm’ ở Biển Đông
Reuters, VOA, 21/12/2023
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị yêu cầu Philippines giải quyết những căng thẳng nghiêm trọng trong quan hệ giữa họ về vấn đề Biển Đông thông qua đối thoại, cảnh báo rằng bất kỳ tính toán sai lầm nào cũng sẽ khiến Bắc Kinh phải tự vệ và "kiên quyết đáp trả".
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.
Bắc Kinh và Manila cáo buộc nhau gay gắt trong những tháng gần đây về một loạt các vụ tranh chấp ở Biển Đông.
Philippines cáo buộc lực lượng hải cảnh Trung Quốc cố tình va chạm với tàu bè của họ và sử dụng vòi rồng cũng như tia laser cấp quân sự để bắn vào tàu của họ, trong khi Trung Quốc cáo buộc Philippines xâm phạm lãnh thổ của họ.
Mối quan hệ giữa hai nước xấu đi trong năm nay trong lúc Manila tăng cường quan hệ quân sự với Nhật Bản và Hoa Kỳ, cựu cường quốc thuộc địa và đồng minh quốc phòng của nước này trong bảy thập kỷ.
Theo một tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương nói với người đồng cấp Philippines Enrique Manalo trong cuộc điện đàm hôm 20/12 rằng: "Mối quan hệ Trung Quốc-Philippines đang ở ngã ba đường".
"Ưu tiên hàng đầu là xử lý và kiểm soát hợp lý tình hình hàng hải hiện tại".
Ông Vương được trích lời nói rằng nếu Philippines đánh giá sai hoặc thông đồng với các thế lực bên ngoài "có ý đồ xấu", Trung Quốc sẽ bảo vệ quyền lợi của mình và phản ứng kiên quyết.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 21/12 rằng yêu cầu thực hiện cuộc điện đàm này đến từ phía Philippines.
Phát biểu của ông Vương có thể làm gia tăng tranh chấp đã âm ỉ trong nhiều năm, với việc Philippines đẩy lùi điều mà họ coi là chiến dịch của Trung Quốc nhằm ngăn cản nước này tiếp cận nhiên liệu hóa thạch và tài nguyên thủy sản trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines.
Sự leo thang hướng tới một cuộc đối đầu vũ trang, dù khó có thể xảy ra, sẽ là một sự gia tăng nguy cơ đáng kể, với việc Mỹ bị ràng buộc bởi hiệp ước phòng thủ chung năm 1951 là phải bảo vệ Philippines nếu nước này bị tấn công, kể cả ở Biển Đông.
Ngoại trưởng Manalo cho biết trong một tuyên bố rằng ông đã có cuộc trao đổi thẳng thắn với ông Vương, đồng thời nói thêm rằng cả hai "lưu ý tầm quan trọng của đối thoại".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 21/12 cho biết: "Quan điểm của Trung Quốc vẫn không thay đổi là các tranh chấp cần được giải quyết hợp lý thông qua đối thoại và tham vấn".
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr đã tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ, bao gồm việc mở rộng quyền tiếp cận của Hoa Kỳ tới các căn cứ quân sự của Philippines trong khi tìm kiếm sự đảm bảo về mức độ mà Washington sẽ bảo vệ đất nước của ông khỏi bị tấn công - những động thái đã khiến Trung Quốc khó chịu.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines hôm 20/12 chỉ trích Trung Quốc và nói rằng "không có quốc gia nào trên thế giới" ủng hộ yêu sách hàng hải của Bắc Kinh. Hoa Kỳ và các cường quốc phương Tây khác đã lên án việc lực lượng tuần duyên Trung Quốc đối đầu và ngăn chặn các tàu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.
Philippines hôm 21/12 cho biết người đứng đầu quân đội của họ và tướng hàng đầu của Nhật Bản đã tổ chức các cuộc đàm phán về "các vấn đề an ninh khu vực cấp bách", trong đó họ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng liên minh để chống lại sự xâm lược, kể cả ở Biển Đông.
Tuyên bố của quân đội Philippines cho biết: "Cuộc gặp thể hiện cam kết của (quân đội Philippines) trong việc tăng cường quan hệ đối tác với các quốc gia có cùng chí hướng và thu hút sự ủng hộ cho việc thúc đẩy trật tự quốc tế dựa trên luật lệ cũng như một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở".
Reuters
Nguồn : VOA, 21/12/2023
Trung Quốc chọn thời điểm gây hấn với Philippines ở Biển Đông ?
Thanh Hà, RFI, 11/12/2023
Tình hình đã đột ngột trở nên căng thẳng tại Biển Đông, đặc biệt là ở khu vực quần đảo Trường Sa trong hai ngày cuối tuần 9 và 10/12/2023. Tàu của Hải cảnh Trung Quốc phun vòi rồng, thậm chí "đâm vào" các tàu tiếp liệu của Philippines tại Bãi Cỏ Mây (Thomas Shoal) và bãi cạn Scarborough. Mỹ và nhiều nước phương Tây lên án hành động "bất hợp pháp" của Trung Quốc và kêu gọi "kiềm chế".
Tàu BRP Jose Rizal của Philippines và tàu USS Gabrielle Giffords của Hoa Kỳ trong cuộc tập trận chiến thuật trên Biển Đông ngày 23/11/2023. © AP/Armed Forces of the Philippines
Bắc Kinh chọn thời điểm này để gây hấn với Manila ở Biển Đông phải chăng để thách thức Hoa Kỳ, trắc nghiệm mức độ quan tâm của Washington với Châu Á -Thái Bình Dương ? Đây có phải là dấu hiệu báo trước một chu kỳ căng thẳng leo thang trong vùng biển mà Trung Quốc khẳng định chủ quyền gần như toàn bộ và muốn làm chủ tuyến hàng hải quan trọng nhất của thế giới ? Ngoài việc "phản đối" và lên án Bắc Kinh có thái độ "hung hăng, khiêu khích", Manila có biện pháp nào để ngăn chặn hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc uy hiếp ngư dân trong các vùng biển của Philippines ?
Về câu hỏi cuối cùng này, nhiều quan điểm cho rằng, chỉ với những phản đối bằng lời nói, Manila sẽ không làm Bắc Kinh nao núng. Không phải lần đầu tiên hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc sách nhiễu, uy hiếp tàu Philippines ở khu vực Trường Sa, nơi có tranh chấp chủ quyền. Nhưng những sự cố trong hai ngày vừa qua là những vụ "va chạm nghiêm trọng nhất" từ nhiều năm trở lại đây và tất cả đã diễn ra chưa đầy một tháng sau cuộc trao đổi giữa lãnh đạo Philippines Ferdinand Marcos Jr. và Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề diễn đàn APEC tại Los Angeles, Hoa Kỳ. Các giới chức quân sự tại Manila nói đến nước cờ "nguy hiểm" của Bắc Kinh và "chủ trương gia tăng căng thẳng đến mức đáng quan ngại" từ một quốc gia luôn khẳng định chủ quyền trên gần 90 % diện tích Biển Đông, có tranh chấp với nhiều nước khác ở Đông Nam Á như Việt Nam, Malaysia, Brunei…, chứ không riêng gì với Philippines.
Hãng tin Mỹ AP trích lời tổng tham mưu trưởng quân đội Philippines, tướng Romeo Brawner, cho biết hơn 100 tàu của hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc đã bao vây Bãi Cỏ Mây ngăn cản tàu của Philippines tiếp tế cho những người lính đồn trú tại đây.
Trong thông cáo sáng nay, Bộ Ngoại giao Philippines lên án Bắc Kinh "đe dọa hòa bình, trật tự và ổn định" trong khu vực, hành động "trái ngược với những cam kết trước đây" rằng Trung Quốc hành xử "trong khuôn khổ luật pháp quốc tế". Tổng thống Philippines cảnh cáo Bắc Kinh là những hành vi hù dọa và uy hiếp của Trung Quốc càng "củng cố thêm quyết tâm bảo vệ chủ quyền quốc gia, quyền chủ quyền và quyền tài phán" ở vùng biển mà Manila gọi là Biển Tây Philippines.
Tại Bắc Kinh, báo Quân Đội Nhân Dân của Trung Quốc ấn bản ngày 11/12/2023 lên án Philippines cho tàu bè "xâm nhập trái phép hải phận" Trung Quốc, đồng thời đòi Manila "ngừng ngay lập tức các hành vi khiêu khích". Tờ báo này còn đi xa hơn khi cho rằng "một số lực lượng thù nghịch bên ngoài" mượn tay Philippines để "gây chia rẽ" và xúi giục các bên tranh chấp ở Biển Đông "đối đầu nhau". Một nhà phân tích Trung Quốc từng phục vụ trong quân đội, được hãng tin Pháp AFP trích dẫn, nhận xét "nhờ được Mỹ hậu thuẫn, Manila tự tin hơn để khiêu khích Bắc Kinh (…) và trong chiều hướng này, sớm muộn gì xung đột cũng có thể xảy ra" ở Scarborough mà Trung Quốc gọi là Hoàng Nham Đảo.
Căng thẳng Bắc Kinh - Manila không phải ngẫu nhiên
Giới quan sát không ngạc nhiên khi thấy Trung Quốc chọn thời điểm này để khuấy động tình hình ở Biển Đông. Jay Batongbacal, giám đốc Viện Nghiên cứu về Luật Biển và quan hệ hàng hải thuộc đại học Philippines, chờ đợi là "những sự cố như vừa qua sẽ thường xuyên xảy ra hơn và càng lúc càng nghiêm trọng". Do vậy theo ông, tổng thống Marcos Jr. cần "tăng cường quan hệ với các đồng minh và đối tác để chuẩn bị đối phó với kịch bản xấu nhất".
Song không phải ngẫu nhiên mà căng thẳng Bắc Kinh – Manila dấy lên vào thời điểm này. Thứ nhất, khác với người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, tổng thống Ferdinand Marcos Jr. lên cầm quyền tháng 6/2022 chủ trương "sưởi ấm và mở rộng quan hệ với đồng minh truyền thống Hoa Kỳ". Philippines qua đó giúp cho chính quyền Biden "bắt rễ sâu hơn" vào khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, ngăn chặn tham vọng của Trung Quốc trong khu vực.
Lý do thứ nhì, được một số nhà phân tích nêu bật, là ông Tập Cận Bình lợi dụng thời cơ nước Mỹ sắp bầu lại tổng thống vào tháng 11/2024, Nhà Trắng "không dại gì" lao vào một cuộc đối đầu trực tiếp với Trung Quốc ở Biển Đông.
Hơn nữa, trong bối cảnh hiện tại, Washington đang vướng vào hai hồ sơ lớn là chiến tranh Ukraine và gần đây hơn là xung đột Israel – Hamas ở Cận Đông. Thêm một yếu tố khác, vô hình chung tạo thuận lợi cho Bắc Kinh, là chính trường Mỹ đang "rối bời". Có thể là đảng Dân Chủ và Cộng Hòa vẫn "đồng lòng" xem Trung Quốc là "thách thức", là mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh của Hoa Kỳ, nhưng trong "kịch bản xấu nhất", không chắc ngành lập pháp Mỹ cho phép tổng thống Biden can thiệp quân sự, dù là ở eo biển Đài Loan hay ở Biển Đông.
Các cuộc va chạm trên biển với Philippines vừa qua, "không phải là lần đầu và cũng không là lần cuối", chẳng qua là để Trung Quốc "dò xét phản ứng của Washington" và một số đồng minh của Hoa Kỳ. Bởi, như lời chuyên gia về an ninh Châu Á, ông Eric Sayers, thuộc viện American Enterprise Institute, trụ sở tại Washington, được báo Nhật Japan Times trích dẫn, ông Tập Cận Bình không muốn "nổ ra xung đột", mà chỉ muốn biết "trong những vùng xám thì Bắc Kinh có thể lấn lướt được đến đâu".
Trong hoàn cảnh đó, ông Sayers cho rằng có thể là Mỹ sẽ phải "dấn thân nhiều hơn" và hiện diện thường xuyên hơn bên các đồng minh, chẳng hạn như "hộ tống" các chuyến tàu tiếp liệu của Philippines đến bãi cạn Scarborough hay Second Thomas… Trong trường hợp đó thì tính toán của Bắc Kinh thâu tóm Biển Đông sẽ "khó khăn hơn, nếu không muốn nói là sẽ phản tác dụng".
Thanh Hà
*************************
Philippines : Tham mưu trưởng có mặt trên tàu bị tàu Trung Quốc đâm
Reuters, VOA, 11/12/2023
Hôm 11/12, Philippines gọi hành động của các tàu Trung Quốc chống lại các tàu của nước này đang thực hiện nhiệm vụ tiếp tế ở Biển Đông vào cuối tuần - trong đó có một chuyến có sự hiện diện của quan chức quân sự cấp cao của Philippines trên tàu - là một "sự leo thang nghiêm trọng", theo Reuters.
Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Philippines Romeo Brawner.
Manila cáo buộc lực lượng hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc liên tục phun vòi rồng vào các tàu tiếp tế của họ, gây "hư hỏng động cơ nghiêm trọng" cho một chiếc và "cố tình" đâm vào một chiếc khác. Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Philippines Romeo Brawner cho biết ông đang ở trên một con tàu vừa bị xịt vòi rồng vừa bị đâm.
Ông Jonathan Malaya, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia, cho biết trong một cuộc họp báo nơi các quan chức trình chiếu hình ảnh và video về vòi rồng và vụ đâm tàu : "Đây là một sự leo thang nghiêm trọng từ phía các đặc vụ của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa".
Ông Brawner nói với đài phát thanh Philippines DZBB rằng ông không bị thương và ông không tin rằng Trung Quốc biết ông có mặt trên thuyền.
Philippines đã gửi công hàm phản đối và triệu tập đại sứ Trung Quốc về các hành động "hung hăng" của nước này ở Biển Đông, mà một quan chức Bộ Ngoại giao cho rằng là "mối đe dọa đối với hòa bình, trật tự và an ninh".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 11/12 cho biết họ đã gửi công hàm chính thức và phản đối mạnh mẽ phía Philippines về điều mà họ cho là một vụ va chạm hôm 10/12.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh phát biểu trong một cuộc họp báo rằng các tàu Philippines "phớt lờ cảnh báo của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc và nhất quyết lao vào" vùng biển gần Bãi cạn Second Thomas, đồng thời cho biết thêm rằng hoạt động của Trung Quốc là "chuyên nghiệp, hợp lý và hợp pháp".
Các tàu Philippines đang cố gắng tiếp tế cho các quân nhân đồn trú trên một tàu chiến mắc cạn nhiều năm trước để sử dụng làm căn cứ.
Bà Mao cho biết trách nhiệm về "các tình huống khẩn cấp lặp đi lặp lại" tại bãi cạn tranh chấp thuộc về phía Philippines, nước "từ chối kéo đi các tàu chiến mắc cạn trái phép và cố gắng củng cố chúng để đạt được sự chiếm đóng vĩnh viễn".
Bà nói Trung Quốc kêu gọi Philippines chấm dứt "các hành vi vi phạm và khiêu khích trên biển" cũng như ngừng "các cuộc tấn công và bôi nhọ vô căn cứ" chống lại Trung Quốc.
Ông Jay Batongbacal, một chuyên gia về luật hàng hải ở Manila, cho biết những sự cố mới nhất "rõ ràng là một sự leo thang gia tăng khác".
"Việc sử dụng vòi rồng lần này không chỉ đơn thuần là phun nước mà có tác động mạnh, cố tình gây hư hại cho tàu thuyền. Và việc quấy rối đoàn tàu dân sự là một bước tiến nữa trong mối đe dọa của họ", ông Batongbacal nói.
‘Sự bất hòa’
Đây không phải là lần đầu tiên Trung Quốc sử dụng vòi rồng chống lại các tàu Philippines đang thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho quân đội trên các thực thể mà Manila chiếm đóng ở Biển Đông ; Vào tháng 8, Philippines đã trì hoãn sứ mệnh tiếp tế hai tuần sau khi tàu của nước này bị xịt vòi rồng.
Cuộc đối đầu trên biển giữa Philippines và Trung Quốc cuối tuần qua diễn ra chưa đầy một tháng sau khi lãnh đạo hai nước gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh kinh tế ở San Francisco để hình thành các giải pháp tiến tới ở Biển Đông.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Teresita Daza cho biết trong cuộc họp báo hôm 11/12 : "Có sự mâu thuẫn giữa những gì được nói và hứa với những gì đang diễn ra ở vùng biển này".
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. ngày càng lên tiếng mạnh mẽ về hành vi "hung hang" của Trung Quốc và ông đã tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với đồng minh hiệp ước của nước này là Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ lên án Trung Quốc can thiệp vào các hoạt động hàng hải của Philippines và phá hoại sự ổn định trong khu vực, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh ngừng "hành vi nguy hiểm và gây bất ổn" trong vùng biển chiến lược.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết trong một tuyên bố ngày 10/12 rằng nước này tái khẳng định cam kết của mình đối với hiệp ước phòng thủ chung giữa hai nước.
Khi được hỏi về bình luận của Washington, bà Mao nói rằng tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và Philippines là vấn đề giữa hai nước và "không bên thứ ba nào có quyền can thiệp".
Nguồn : VOA, 11/12/2023
*************************
Vụ va chạm tàu tại Biển Đông : Philippines có thể trục xuất đại sứ Trung Quốc
Thanh Hà, RFI, 11/12/2023
Sau những sự cố "nghiêm trọng nhất" trong những năm gần đây tại vùng biển có tranh chấp chủ quyền giữa Philippines và Trung Quốc hồi cuối tuần qua, hôm nay 11/12/2023 Bộ Ngoại giao Philippines thông báo triệu đại sứ Trung Quốc tại Manila Hoàng Khê Liên (Huang Xilian) lên để trao công hàm phản đối. Rất có thể đại sứ Trung Quốc sẽ bị trục xuất khỏi Philippines.
Tàu tuần duyên Trung Quốc sử dụng vòi rồng tấn công vào một tàu của Philippines gần bãi cạn Scarborough, khu vực tranh chấp ở Biển Đông, ngày 09/12/2023. © AP/Philippine Coast Guard
Hãng tin Pháp AFP trích lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Philippines Teresita Daza cho biết đã gửi công hàm triệu đại sứ Trung Quốc tại Manila lên để phản đối sau khi trong hai ngày liên tiếp (9 và 10/12/2023), đã xảy ra nhiều vụ va chạm giữa tàu của hai nước.
Hình ảnh tuần duyên Philippines thu được cho thấy tàu Trung Quốc đã dùng vòi rồng uy hiếp các tàu tiếp liệu của Philippines thi hành nhiệm vụ tại bãi cạn Scarborough (đảo Hoàng Nham, theo tên gọi của Trung Quốc) và Second Thomas (Bãi Cỏ Mây). Hai tàu chở hàng tiếp liệu của Philippines đã bị tàu hải cảnh Trung Quốc "đâm vào" ở Bãi Cỏ Mây trong khu vực quần đảo Trường Sa. Phó giám đốc Hội Đồng An Ninh Quốc Gia Philippines Jonathan Malaya trong cuộc họp báo sáng nay (11/12) khẳng định những sự cố vừa qua thể hiện chiến thuật "làm căng thẳng leo thang nghiêm trọng nhất" trong những năm gần đây. Trước đó, tổng thống Ferdinand Marcos Jr. khẳng định "không một quốc gia nào khác ngoại trừ Philippines đủ tư cách chính đáng để hoạt động ở bất kỳ nơi nào trong vùng biển Tây Philippines", tên Manila gọi Biển Đông.
Phản ứng của Trung Quốc và Mỹ
Trong một thông cáo hôm 11/12, Bắc Kinh bác bỏ những cáo buộc nói trên của Manila, nhấn mạnh đến "tính chuyên nghiệp" và phản ứng "chừng mực" của lực lượng hải cảnh Trung Quốc. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mao Ninh khẳng định Trung Quốc đã hành xử "trong khuôn khổ luật pháp quốc tế". Sự hiện diện cũng như cách ứng xử của hải cảnh Trung Quốc hoàn toàn "hợp pháp", bởi vì theo Bắc Kinh, tàu Philippines đã "xâm nhập trái phép hải phận của Trung Quốc". Bắc Kinh sẽ "tiếp tục các hoạt động để bảo vệ trật tự" ở khu vực quần đảoTrường Sa.
Về phía Hoa Kỳ, Bộ Ngoại giao ngay hôm qua (10/12) đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt lối hành xử "nguy hiểm và gây bất ổn" tại Biển Đông. Việc tàu Trung Quốc dùng vòi rồng uy hiếp tàu Philippines và ngăn cản họ thi hành nhiệm vụ là điều "bất hợp pháp". Washington cam kết sẽ bảo vệ đồng minh trong trường hợp Manila "phải đối mặt với một cuộc xung đột vũ trang".
Thanh Hà
***********************
Tàu Philippines và tàu tuần duyên Trung Quốc va chạm tại Trường Sa : Bắc Kinh và Manila đổ lỗi cho nhau
Thùy Dương, RFI, 10/12/2023
Hôm 10/12/2023 tại quần đảo Trường Sa (Spratleys) ở Biển Đông, gần bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) mà Bắc Kinh và Manila tranh chấp chủ quyền, đã xảy ra một vụ va chạm giữa tàu của Philippines và tàu tuần duyên Trung Quốc. Cả Manila và Bắc Kinh đều đổ lỗi cho đối phương.
Lực lượng tuần duyên Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Philippines gần bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) ở quần đảo Trường Sa, ngày 05/08/2023. AP
Theo AFP, Philippines hôm nay 10/12 khẳng định : "Các tàu tuần duyên Trung Quốc và dân quân biển Trung Quốc đã quấy nhiễu, chặn các tàu tiếp liệu dân sự của Philippines và thực hiện các hoạt động nguy hiểm". Trong thông cáo, lực lượng quốc gia tại Biển Tây Philippines cho biết là một trong hai tàu chở hàng tiếp liệu của Philippines đã bị tàu tuần duyên Trung Quốc "đâm" vào.
Hai tàu tiếp liệu khác trong đoàn và một tàu hộ tống của Hải Cảnh Philippines thì bị tàu Trung Quốc phun vòi rồng. Vụ việc khiến động cơ của một tàu tiếp liệu "hỏng hóc nghiêm trọng" và cột buồm của tàu hải cảnh Philippines cũng hư hại.
Vụ va chạm hôm nay xảy ra chỉ một hôm sau vụ tuần duyên Trung Quốc uy hiếp 3 tàu của Philippines bằng vòi rồng tại bãi cạn Scarborough, cách đảo Luzon của Philippines 230 km và cách bờ biển đông nam Trung Quốc khoảng 900 km.
Về phía Trung Quốc, Bắc Kinh hôm nay cũng cáo buộc tàu Philippines "cố tình va chạm" với tàu tuần duyên Trung Quốc. Như thường lệ, tuần duyên Trung Quốc cho rằng 4 tàu Philippines đã "xâm nhập bất hợp pháp" vùng biển thuộc quần đảo Trường Sa mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, đồng thời cho biết một tàu Philippines "đã phớt lờ những cảnh báo nghiêm khắc mà chúng tôi nhiều lần đưa ra", "đột ngột đổi hướng một cách thiếu chuyên nghiệp và nguy hiểm", nên "trách nhiệm hoàn toàn thuộc về phía Philippines".
Theo AFP, vài giờ trước khi xảy ra vụ va chạm hôm nay, một đoàn tàu thuyền dân sự của khoảng 100 ngư dân Philippines đã thực hiện chuyến đi, mà theo dự kiến là sẽ đi qua bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), để tiếp liệu cho các tiền đồn xa hơn ngoài khơi nhân mùa Giáng Sinh. Sau sự cố va chạm nói trên giữa 4 tàu của Philippines và tàu tuần duyên Trung Quốc, dù các nhà tổ chức thông báo tiếp tục đi theo hải trình đã định, nhưng cuối cùng đã đổi tuyến đi. Trên các tàu hải cảnh Philippines, hộ tống đoàn tàu này có một số nhà báo của hãng tin Pháp AFP.
Phản ứng của Mỹ và Liên Âu
Về phía Mỹ, đại sứ tại Philippines, MaryKay Carlson, khẳng định Washington đứng về phía Manila, chỉ trích "các hành động bất hợp pháp và nguy hiểm lặp lại nhiều lần của Trung Quốc" nhắm vào tàu Philippines. Đại sứ của Liên Âu tại Manila, Luc Véron, nhận định sự cố lần này gây "lo ngại sâu sắc".
Thùy Dương
Philippines yêu cầu Trung Quốc dừng các hành động ‘nguy hiểm và tấn công’ ở Biển Đông
Reuters, VOA, 16/10/2023
Quân đội Philippines yêu cầu Trung Quốc ngừng các hành động "nguy hiểm và tấn công" ở Biển Đông, sau khi một tàu hải quân Trung Quốc theo dõi và cố gắng ngăn chặn một tàu hải quân Philippines đang thực hiện sứ mệnh tiếp tế vào cuối tuần trước, theo Reuters.
Ông Romeo Brawner, Tư lệnh lực lượng vũ trang Philippines.
Theo ông Romeo Brawner, Tư lệnh lực lượng vũ trang Philippines, một tàu Hải quân của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAN) đã tiến gần tới khoảng cách 350 mét khi cố gắng vượt qua phía trước tàu Philippines gần đảo Thị Tứ, tiền đồn lớn nhất và quan trọng nhất về mặt chiến lược của Manila ở Biển Đông.
Ông Brawner cho biết trong một tuyên bố hôm 15/10 : "Những hoạt động tấn công và nguy hiểm này của PLAN Trung Quốc không chỉ có nguy cơ va chạm mà còn gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng của binh sĩ hải quân của cả hai bên".
Hôm 16/10, Trung Quốc tuyên bố chủ quyền và bảo vệ sự hiện diện của mình gần Thị Tứ, nơi phía Trung Quốc gọi là đảo Trung Nghiệp (Zhongye).
"Việc phía Philippines chiếm đóng bất hợp pháp đảo Trung Nghiệp đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Trung Quốc", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh nói trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 16/10. "Việc tàu chiến Trung Quốc tuần tra vùng biển gần đảo Trung Nghiệp là điều hợp lý và hợp pháp".
Đây là nỗ lực mới nhất trong một loạt nỗ lực của Trung Quốc nhằm giám sát và ngăn chặn các nhiệm vụ tiếp tế của Philippines cho các nhân viên tại các thực thể do Manila chiếm đóng ở Biển Đông.
Mối quan hệ giữa Manila và Bắc Kinh trở nên xấu đi kể từ khi Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos theo đuổi mối quan hệ chặt chẽ hơn với Washington, trái ngược hoàn toàn với lập trường thân Trung Quốc của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte, người tìm cách thu hút hàng tỷ đôla đầu tư từ Bắc Kinh.
Tuy nhiên, ông Marcos vẫn khẳng định việc theo đuổi quan hệ kinh tế với Trung Quốc là quan trọng và chính phủ của ông sẽ cử một đại diện tới Diễn đàn Vành đai và Con đường (BRI) lần thứ ba của Trung Quốc trong tuần này.
Reuters
Nguồn : VOA, 16/10/2023
**********************
Thủy thủ Hải quân Mỹ nhận tội cung cấp thông tin quân sự nhạy cảm cho Trung Quốc
AP, VOA, 12/10/2023
Một thủy thủ Hải quân Hoa Kỳ bị buộc tội cung cấp thông tin quân sự nhạy cảm cho Trung Quốc hôm 10/10 đã nhận tội âm mưu với một sĩ quan tình báo nước ngoài và nhận hối lộ, các công tố viên liên bang cho biết.
Hai tàu sân bay USS Ronald Reagan, trái, và USS Nimitz, neo đậu tại Vịnh San Diego.
Trung sĩ Hải quân Wenheng Zhao, 26 tuổi, ban đầu không nhận tội khi bị buộc tội vào ngày 4/8 năm nay. Bộ Tư pháp Mỹ tố cáo ông Zhao, đóng tại Căn cứ Hải quân Quận Ventura, phía bắc Los Angeles, đã âm mưu thu gần 15.000 đô la tiền hối lộ từ một sĩ quan tình báo Trung Quốc để đổi lấy thông tin, hình ảnh và video về các cuộc tập trận, hoạt động và cơ sở vật chất của Hải quân Mỹ.
Các công tố viên cho biết thông tin này bao gồm các kế hoạch về một cuộc tập trận quân sự quy mô lớn của Mỹ ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó nêu chi tiết về địa điểm và thời gian di chuyển của lực lượng hải quân. Theo cáo trạng, sĩ quan Trung Quốc nói với ông Zhao rằng thông tin này cần thiết cho việc nghiên cứu kinh tế hàng hải để thông báo các quyết định đầu tư.
Văn phòng Chưởng lý Hoa Kỳ cho biết trong một bản tin phát hành hôm 10/10, ông Zhao, người còn có tên là Thomas Zhao và được quyền tiếp cận hồ sơ mật, "thừa nhận đã tham gia vào một kế hoạch tham nhũng nhằm thu thập và truyền thông tin quân sự nhạy cảm của Hoa Kỳ cho viên sĩ quan tình báo vừa kể, và vì vậy vi phạm nhiệm vụ chính thức của ông".
Ông Zhao, cư dân Monterey Park, California, phải đối mặt với mức án tối đa theo luật định là 20 năm tù liên bang. Ông đã bị giam kể từ khi bị bắt vào ngày 3/8.
Ông Zhao bị buộc tội cùng ngày với một thủy thủ Hải quân khác có trụ sở tại California, với tội danh tương tự. Nhưng đây là những trường hợp riêng biệt và các quan chức liên bang chưa cho biết liệu cả hai có được cùng một sĩ quan tình báo Trung Quốc dụ dỗ hoặc trả tiền như một phần của một kế hoạch lớn hơn hay không.
Ông Jinchao Wei, một thanh niên 22 tuổi được điều động phục vụ trên tàu USS Essex có trụ sở tại San Diego, bị buộc tội cung cấp thông tin chi tiết về hệ thống vũ khí và máy bay trên tàu Essex cũng như các tàu tấn công đổ bộ khác đóng vai trò là tàu sân bay nhỏ. Ông ta không nhận tội tại tòa án liên bang ở San Diego.
Tuần trước, một cựu nhân viên tình báo của Quân đội Hoa Kỳ đã bị buộc tội ở Seattle vì cố gắng cung cấp thông tin quốc phòng mật cho các cơ quan an ninh Trung Quốc trong thời gian đại dịch Covid-19 bùng phát. Bộ Tư pháp nói Trung sĩ Joseph Daniel Schmidt, 29 tuổi, bị bắt vào ngày 6/10 tại Sân bay Quốc tế San Francisco khi đáp xuống từ Hong Kong, nơi ông đã sống từ tháng 3 năm 2020.
Đại bồi thẩm đoàn liên bang đã trả lại bản cáo trạng buộc tội ông ta về tội lưu giữ và cố gắng cung cấp thông tin quốc phòng. Hồ sơ của Tòa án Liên bang Hoa Kỳ ở Seattle vẫn chưa liệt kê luật sư đại diện cho Schmidt về các cáo buộc và cả văn phòng chưởng lý Hoa Kỳ lẫn văn phòng luật sư công liên bang đều không có thông tin về việc liệu ông ta có luật sư hay không.
Một tuyên bố của FBI đệ trình trong vụ án dẫn lời ông Schmidt nói với em gái mình trong một email rằng ông ta rời Mỹ vì không đồng ý với các khía cạnh trong chính sách của Mỹ.
AP
Nguồn : VOA, 12/10/2023
***************************
Người đàn ông bị cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc ở quốc hội Anh nói mình vô tội
Reuters, VOA, 11/09/2023
Truyền thông Anh đưa tin một người đàn ông đã bị bắt vì nghi ngờ làm gián điệp cho Trung Quốc khi đang làm nhà nghiên cứu của quốc hội, thông qua luật sư của mình hôm thứ Hai nói rằng ông ta "hoàn toàn vô tội" và rằng ông chỉ cố gắng giáo dục người khác về Trung Quốc.
Hạ viện Anh.
Phó Thủ tướng Oliver Dowden và Chủ tịch quốc hội dự kiến sẽ nêu lên vụ việc sau khi một số nhà lập pháp kêu gọi không chỉ lời giải thích mà còn yêu cầu các thủ tục kiểm tra chặt chẽ hơn đối với những người làm việc tại Hạ viện.
Cảnh sát Thủ đô London cho biết hai người đàn ông đã bị bắt vào tháng 3 theo Đạo luật Bí mật Chính thức và đã được cảnh sát cho tại ngoại cho đến đầu tháng 10.
Tờ Sunday Times đưa tin một trong những người bị bắt là một nhà nghiên cứu trong quốc hội Anh. Tờ báo cùng chủ sở hữu của nó là The Times đã xác định và chụp ảnh ông trên trang nhất vào thứ Hai.
Cáo buộc gián điệp của ông trong quốc hội đã được Thủ tướng Anh Rishi Sunak nêu ra trong cuộc gặp với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Ấn Độ vào Chủ nhật.
"Tôi cảm thấy buộc phải đáp lại những cáo buộc của giới truyền thông rằng tôi là ‘gián điệp Trung Quốc’. Thật sai lầm khi tôi buộc phải đưa ra bất kỳ hình thức bình luận công khai nào về thông tin sai lệch đã diễn ra", người đàn ông nói trong một tuyên bố thông qua các luật sư của ông Birnberg Peirce.
"Tuy nhiên, dựa trên những gì đã được báo cáo, điều quan trọng là phải biết rằng tôi hoàn toàn vô tội. Cho đến nay, tôi đã dành cả sự nghiệp của mình để cố gắng giáo dục người khác về thách thức và mối đe dọa do Đảng Cộng sản Trung Quốc gây ra".
Tuyên bố từ các luật sư không tiết lộ danh tính của người đàn ông. Cảnh sát Anh thường không nêu danh tính nghi phạm bị bắt cho đến khi họ bị buộc tội, để bảo vệ những người có thể được thả mà không bị buộc tội.
Cáo buộc gián điệp là đòn mới nhất giáng vào mối quan hệ với Bắc Kinh vốn đang căng thẳng do căng thẳng về an ninh, đầu tư và nhân quyền. Ngoại trưởng Anh James Cleverly đã đến thăm Bắc Kinh vào tháng trước để thực hiện những bước thăm dò đầu tiên nhằm hàn gắn quan hệ.
Các bộ trưởng trong chính phủ cho rằng sẽ không có thay đổi nào trong cách tiếp cận của London với Bắc Kinh, điều mà ông Sunak coi là hợp tác với Trung Quốc trong khi có thể nêu ra những điểm bất đồng.
Khi được hỏi liệu Trung Quốc có bị coi là mối đe dọa đối với Anh hay không, người phát ngôn của ông Sunak nói với các phóng viên : "Chúng tôi luôn rất rõ ràng về những rủi ro. Chúng đại diện cho một thách thức mang tính thời đại đối với Vương quốc Anh, (nhưng) chúng tôi không nghĩ rằng có thể giảm thiểu chúng chỉ bằng một lời nói".
"Chúng ta cần tận dụng cơ hội để giao tiếp với Trung Quốc chứ không phải chỉ la lối bên ngoài".
Keir Starmer, lãnh đạo đảng Lao động đối lập, nói rằng chính phủ nên đặt ra chính sách "rõ ràng" đối với Trung Quốc, thay vì "chia rẽ và không nhất quán".
"Câu hỏi rất lớn hiện nay đối với thủ tướng là vấn đề này đã được nêu ra khi những vụ bắt giữ này diễn ra vào tháng 3 hay nó chỉ mới được nêu ra khi nó được công bố rộng rãi ?", ông nói với các phóng viên.
"Tôi nghĩ đó là câu hỏi trọng tâm cần được thủ tướng trả lời hôm nay".
Reuters
Nguồn : VOA, 11/10/2023
Hôm 10/10, Tư lệnh quân đội Philippines bác bỏ tuyên bố của hải cảnh Trung Quốc rằng họ đã xua đuổi một xuồng vũ trang của hải quân Philippines ra khỏi bãi đá ngầm có tranh chấp ở Biển Đông, coi đó là tuyên bố mang tính "tuyên truyền", theo Reuters.
Tàu hải cảnh Trung Quốc gần bãi đá ngầm Scarborough.
"Lực lượng hải cảnh Trung Quốc đã có mặt ở đó và tìm cách cản đường. Nhưng tàu hải quân vẫn tiếp tục hành trình và không bị xua đuổi. Tàu này đang thực hiện nhiệm vụ của mình : tuần tra hàng hải", ông Romeo Brawner, người đứng đầu Lực lượng Vũ trang Philippines, nói với các phóng viên.
"Quan điểm của chúng tôi vẫn cho rằng đó là nội dung tuyên truyền của Trung Quốc".
Hải cảnh Trung Quốc trước đó cho hay họ đã thực hiện "các biện pháp cần thiết" để xua đuổi xuồng vũ trang của Philippines ra khỏi bãi ngầm Scarborough sau khi họ phớt lờ những cảnh báo nhiều lần. Người phát ngôn hải cảnh Trung Quốc Cam Vũ (Gan Yu) cho rằng hành động của Philippines cũng vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế.
Vụ việc xảy ra một ngày sau khi Trung Quốc cảnh báo Philippines không được tiếp tục "khiêu khích" tại một bãi ngầm ở Biển Đông, nói rằng những hành động như vậy đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc, trái luật pháp quốc tế và phá vỡ hòa bình và ổn định khu vực.
Bãi ngầm Scarborough là một trong những thực thể biển có nhiều tranh chấp nhất ở Châu Á và là điểm bùng phát các tranh chấp về chủ quyền và quyền đánh bắt cá.
Khu vực này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, nhưng Trung Quốc tuyên bố họ có "chủ quyền không thể tranh cãi" đối với nơi mà họ gọi là đảo Hoàng Nham và các vùng biển lân cận.
Nguồn : VOA, 12/10/2023
RFA, 25/09/2023
Bộ trưởng Tư pháp Philippihes Jesus Crispin Remulla ngày 19/9 tuyên bố nước này sẽ nộp đơn kiện Trung Quốc về các hoạt động khai thác quá mức san hô tại Biển Đông (Manila gọi là Biển Tây Philippines) [1]. Tuy nhiên, ông Remulla không nêu chi tiết về việc Manila sẽ nộp đơn kiện lên tòa án quốc thế nào, còn Tổng chưởng lý Philippines Menardo Guevarra xác nhận Manila có kế hoạch đệ đơn kiện Bắc Kinh lên Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) [2].
AFP
Bộ trưởng Remulla cho biết vụ kiện không liên quan đến những tranh chấp về chủ quyền giữa Philippines và Trung Quốc, và Manila đang tập hợp bằng chứng về các hoạt động phá hoại môi trường của Trung Quốc, dự kiến đủ sức ảnh hưởng trong những tháng tới. Ông nói rằng chính phủ "có rất nhiều bằng chứng bất lợi" chứng minh các hoạt động của Trung Quốc gây ảnh hưởng xấu đến hệ sinh thái của tuyến đường thủy giàu tài nguyên. Bộ trưởng Remulla nói : "Dù có hay không có tranh chấp lãnh thổ, việc hủy hoại môi trường là một tội lỗi chống lại loài người, (đó là lý do tại sao) đây là tiền đề để chúng tôi thay mặt Philippines và vì lợi ích của chính nhân loại tiến hành khởi kiện" [3].
Tiến sĩ Deo Onda, một nhà khoa học của Viện Khoa học Hàng hải thuộc Đại học Philippines, ước tính mỗi năm nước này thiệt hại khoảng 33,1 tỷ Peso do hệ sinh thái rạn san hô bị hư hại ở Bãi cạn Panatag và Trường Sa vì các hoạt động cải tạo của Trung Quốc [4].
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Ana Theresia "Risa" Hontiveros cho rằng Trung Quốc phải bồi thường thiệt hại về môi trường cho việc phá hủy hệ sinh thái rạn san hô. Nghị sĩ Hontiveros nói thêm : "Chúng ta nên yêu cầu Trung Quốc chi trả những thiệt hại họ gây ra ở Biển Tây Philippines. Chúng ta có thể nhận được hàng tỷ (Peso) nếu có thể buộc Trung Quốc bồi thường", và nếu Trung Quốc trả "nợ" cho Philippines, "điều đó chắc chắn sẽ giúp giải quyết" cuộc khủng hoảng kinh tế mà nước này đang phải đối mặt [5]. Thượng nghị sĩ Hontiveros đã trình Nghị quyết 804, lên án hoạt động khai thác san hô ồ ạt của Trung Quốc và yêu cầu điều tra vấn đề này.
Người phát ngôn lực lượng tuần duyên Philippines (PCG) Ja Terriela nói với báo chí địa phương rằng việc xuất hiện ngày càng nhiều các hoạt động đánh bắt trái phép và có tính phá hoại của đội tàu dân quân biển của Trung Quốc ở Đá Khúc Giác và Bãi Sa Bin có thể có tác động trực tiếp đến việc phá huỷ và xuống cấp của môi trường biển Biển Đông [6]. PCG đã tiến hành các nghiên cứu dưới nước ở vùng biển quanh Đá Khúc Giác (còn gọi là Rozul Reef hay Iroquois Reef) và Bãi Sa Bin (Escoda Shoal hay Sabina Shoal), nằm trong Vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Các nghiên cứu cho thấy hệ sinh thái biển ở đây không còn sự sống và có rất ít hoặc gần như không có một sinh vật nào. Lực lượng này cho biết họ cũng tìm thấy san hô chết đã được làm sạch và nghiền nát trước khi đổ xuống đáy biển ở những khu vực mà tàu đánh cá Trung Quốc liên tục bị phát hiện trong những tháng gần đây. Các chuyên gia từ Đại học Philippines sẽ được điều động để nghiên cứu các rạn san hô bị hư hại để xác định xem liệu các hoạt động cải tạo có phải là nguyên nhân gây suy thoái môi trường hay không.
Trong một phán quyết trước đó hồi năm 2016, PCA đã xác định Trung Quốc đã gây hại nghiêm trọng đến môi trường san hô ở Biển Đông.
Đại sứ Nhật Bản tại Philippines Kazuhiko Koshikawa cũng bày tỏ lo ngại về việc khai thác san hô hàng loạt và gọi đây là "tin tức rất đáng báo động". Ông viết trên mạng xã hội X : "Đại dương là mạch máu của hành tinh chúng ta và các rạn san hô là nhịp tim đầy màu sắc. Chúng ta phải cùng bảo tồn và bảo vệ những hệ sinh thái quan trọng này cho các thế hệ mai sau" [7].
Đại sứ Mỹ tại Manila MaryKay Carlson cho biết những tổn hại về môi trường sống ở biển "gây thiệt hại cho hệ sinh thái và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống cũng như sinh kế" của người dân, khẳng định Washington đang hợp tác với các đối tác và đồng minh để bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của quốc gia Đông Nam Á này [8].
Trong khi đó, Herman Tiu Laurel, Chủ tịch Viện nghiên cứu chiến lược Thế kỷ Philippines Châu Á có trụ sở tại Manila, cho rằng sáng kiến này chỉ là một phần trong "chuỗi tuyên truyền về mối đe dọa Trung Quốc lấy cảm hứng từ Mỹ. Ông viết trên "Manila Times" vốn được coi là thân Trung Quốc : "Làm thế nào một vụ kiện môi trường chống lại Trung Quốc có thể thành công khi ngay cả các báo cáo của Lực lượng Vũ trang Philippines (AFP) và Lực lượng Tuần duyên Philippines (PCG) về hành vi phá hủy các rạn san hô chỉ dựa trên những tuyên bố về các hoài nghi đơn thuần" [9]. Theo ông, việc san hô ở Biển Đông bị hủy hoại là "vấn đề kéo dài nửa thế kỷ" do hoạt động đánh bắt bằng thuốc nổ và xyanua ; và rằng những hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp như vậy là do chính phủ phớt lờ tình cảnh kinh tế của ngư dân Philippines, những thất bại của PCG trong việc kiểm soát vùng biển và trong những thập kỷ gần đây là do cả sự nóng lên của đại dương và nồng độ axit tăng trong nước biển. Ông nói thêm : "Giống như cáo buộc thiếu chứng cứ về việc tuần duyên Trung Quốc quấy rối ngư dân Philippines, ‘vụ việc về môi trường’ này cuối cùng sẽ phản tác dụng cho uy tín của chính phủ Philippines và PCG" [10].
Bộ trưởng Quốc phòng Gilberto Teodoro cho biết ông nghi ngờ các thực thể nước ngoài có thể đã khai thác san hô để xây dựng đảo, song cho rằng mọi khẳng định, bao gồm cả mối liên hệ của tàu Trung Quốc với vụ việc, cần phải được xác thực. Ông nói : "Chúng tôi phải xác thực thông tin vì theo phán quyết của tòa trọng tài, đó là hành vi vi phạm hiệp ước quốc tế, hủy hoại môi trường biển, đặc biệt nếu việc phá hủy san hô là nguyên nhân nảy sinh hoặc là cách họ sử dụng để xây đảo nhân tạo" [11].
Về phần mình, Bắc Kinh phản bác và cáo buộc Đại sứ Koshikawa "truyền thông tin sai lệch". Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila cũng bình luận trên mạng xã hội X : "Đại dương thực sự là nguồn sống của hành tinh. Vì vậy, hãy dừng việc xả nước hạt nhân ô nhiễm từ Fukushima", đề cập đến quyết định xả nước thải phóng xạ qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân của Tokyo [12]. Hai bên tiếp tục khẩu chiến khi Đại sứ Koshikawa chia sẻ một nghiên cứu của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho biết "từ giữa tháng 9/2014, nhiều tàu được cho là tàu khai thác san hô Trung Quốc đã bị phát hiện ở vùng biển Nhật Bản gần Quần đảo Ogasawara".
Còn người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho rằng nếu quan tâm đến môi trường, Philippines nên loại bỏ BRP Sierra Madre khỏi Bãi Cỏ mây (Bãi cạn Ayungin, nơi Trung Quốc gọi là Đá Nhân Ái). Khi được hỏi về kế hoạch của Philippines đệ đơn khiếu nại Trung Quốc, bà Mao Ninh nói : "Những cáo buộc của Philippines không có cơ sở thực tế. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan của Philippines ngừng tạo ra một vở kịch chính trị từ những điều hư cấu" [13]. Bà Mao Ninh cũng cho rằng Philippines nên ngăn chặn tàu "xả nước ô nhiễm ra biển và không để tàu chiến rỉ sét gây ra những tổn hại không thể khắc phục được cho đại dương".
Liên quan đến những Lực lượng Đặc nhiệm Quốc gia về Biển Tây Philippines cho biết Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. kêu gọi một cách tiếp cận "văn minh hóa" để quản lý tình hình tại Bãi Cỏ mây. Jonathan Malaya, người phát ngôn của NTF-WPS, giải thích trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin "ANC" về phản ứng của Manila trước sự hiện diện của hải cảnh và dân quân biển Trung Quốc gần bãi cạn này, nhấn mạnh "đó là quyết định phải được đưa ra bởi các cơ quan cấp cao hơn vì chúng tôi muốn giữ căng thẳng ở Biển Tây Philippines ở mức thấp… Tổng thống có chỉ thị về cách tiếp cận văn minh đối với Bãi Cỏ Mây. Vì vậy, cảnh sát biển (Philippines) sẽ đối đầu hải cảnh (Trung Quốc) và Hải quân chỉ hỗ trợ" [14].
Cho đến nay, khả năng Philippines sẽ tiếp tục khởi kiện Trung Quốc vì phá hoại môi trường ở Biển Đông là chưa chắc chắn. Hành động bồi lấp đảo của Trung Quốc làm huỷ hoại các rạn san hô xung quanh không chỉ xảy ra với vùng biển của Philippines mà đối với cả Việt Nam. Tại Hoàng Sa, được coi là tranh chấp song phương giữa Việt Nam với Trung Quốc, Bắc Kinh cũng đã cho bồi lấp và quân sự hóa các thực thể ở đây, trong khi Việt Nam luôn khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo này. Thông tin mới đây cho biết Trung Quốc lại mới cho xây một đường băng trên Tri Tôn, một thực thể thuộc Hoàng Sa.
Việt Nam đã bỏ lỡ cơ hội tham gia với Philippines khởi kiện Trung Quốc năm 2013, để đến 2016 khi Tòa phán quyết, Việt Nam đã mất rất nhiều lợi ích lẽ ra đã có được, nếu tham gia cùng Philippines.
Chính vì vậy, Việt Nam nên nghiên cứu, xem xét khả năng tham gia vụ kiện lần này với Philippines. Việc có thêm Việt Nam khởi kiện Trung Quốc sẽ khiến giải pháp pháp lý có thêm nhiều sức nặng. Điều này cũng sẽ khiến Trung Quốc phải cân nhắc các hành động xâm phạm trên Biển Đông của họ.
Nguồn : RFA, 25/09/2023
Tham khảo :
[1] https://www.anews.com.tr/asia/2023/09/22/philippines-to-sue-china-over-destruction-of-coral-reefs-in-south-china-sea
[2] https://www.manilatimes.net/2023/09/21/news/ph-to-file-suit-vs-china/1910963
[3] https://www.reuters.com/world/asia-pacific/philippines-weighing-legal-options-against-china-over-coral-reef-destruction-2023-09-22/
[4] https://www.manilatimes.net/2023/09/21/news/ph-to-file-suit-vs-china/1910963
[5] https://www.bworldonline.com/editors-picks/2023/09/20/546866/philippine-senate-told-to-probe-coral-reef-destruction-china-asked-to-pay/
[6] https://thethaiger.com/ph/news/553313/
[7] https://asiatimes.com/2023/09/philippines-on-cusp-of-new-south-china-sea-cold-war/
[8] https://edition.cnn.com/2023/09/22/asia/south-china-sea-philippines-coral-reef-damage-intl-hnk/index.html
[9] https://www.manilatimes.net/2023/09/21/news/ph-to-file-suit-vs-china/1910963
[10] https://www.manilatimes.net/2023/09/21/news/ph-to-file-suit-vs-china/1910963
[11] https://www.scmp.com/week-asia/politics/article/3235208/south-china-sea-philippines-may-file-case-against-china-international-tribunal-over-alleged-damaged
[12] https://www.manilatimes.net/2023/09/21/news/ph-to-file-suit-vs-china/1910963
[13] https://edition.cnn.com/2023/09/22/asia/south-china-sea-philippines-coral-reef-damage-intl-hnk/index.html
[14] https://www.philstar.com/headlines/2023/09/20/2297727/marcos-called-civilian-led-approach-ayungin-shoal-ntf-wps-says
**********************
Biển Đông : Philippines có thể kiện Trung Quốc "phá hủy" san hô
Trọng Nghĩa, RFI, 22/09/2023
Philippines ngày 21/09/2023 cho biết đang xem xét các phương án pháp lý kiện Trung Quốc trước tòa án quốc tế về việc phá hủy các rạn san hô trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines tại Biển Đông. Bắc Kinh đã bác bỏ cáo buộc của Manila, xem đấy là một thủ đoạn nhằm "tạo ra kịch tính chính trị".
Philippines tố cáo tàu Trung Quốc có hành vì bất hợp pháp tại Biển Đông. Ảnh ngày 08/09/2023. © Reuters
Theo hãng tin Anh Reuters, bộ Ngoại Giao Philippines tối qua xác nhận việc đang chờ đánh giá từ nhiều cơ quan khác nhau về mức độ thiệt hại môi trường ở rạn san hô Iroquois thuộc quần đảo Trường Sa và sẽ được Tổng công tố Philippines Menardo Guevarra hướng dẫn.
Phát biểu vào hôm nay, ông Guevarra cho biết là Philippines đang nghiên cứu khả năng nộp đơn kiện thứ hai lên Tòa Trọng Tài Thường Trực (PCA) ở La Haye (Hà Lan). Tại cơ chế này, Philippines đã thắng được một vụ kiện Trung Quốc khởi động vào năm 2013, phản đối các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với khu vực Biển Đông.
Trả lời hãng Reuters, tổng công tố Philippines nói rõ là khả năng khởi kiện Trung Quốc lần này không chỉ xuất phát từ các hành vi phá hủy các rạn san hô mà còn từ các sự cố khác và tình hình chung ở Biển Đông. Ông đồng thời cho biết thêm rằng một báo cáo và khuyến nghị sẽ được gửi lên tổng thống Ferdinand Marcos Jr và bộ Ngoại Giao.
Trong một thông cáo, bộ Ngoại Giao Philippines tuyên bố "sẵn sàng đóng góp cho nỗ lực này" và cho rằng "các quốc gia đi vào vùng đặc quyền kinh tế và vùng biển của Philippines cũng có nghĩa vụ bảo vệ, bảo tồn môi trường biển của chúng tôi".
Rạn san hô Iroquois nằm gần Bãi Cỏ Rong, nơi Philippines hy vọng một ngày nào đó sẽ có thẻ khai thác trữ lượng khí đốt, một kế hoạch đang gặp trở ngại vì các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên gần như toàn bộ Biển Đông, trong đó có khu vực này.
Trung Quốc, nước đã từ chối công nhận phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng Tài Thường Trực theo đó các yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý, dĩ nhiên đã bác bỏ những cáo buộc về việc họ đã phá hủy các rạn san hô.
Tối hôm qua, đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã dẫn lời phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Mao Ninh "kêu gọi các bên liên quan tại Philippines ngừng "bịa ra một vở kịch chính trị".
Theo Reuters, hồi đầu tuần, Tuần Duyên và Quân Đội Philippines đã báo cáo về những "thiệt hại nghiêm trọng đối với môi trường biển và san hô" tại rạn san hô Iroquois, nơi đã có 33 tàu Trung Quốc neo đậu trong tháng 8 và tháng 9.
Theo bản báo cáo, các chiếc tàu Trung Quốc là tàu đánh cá, nhưng thực ra là tàu của lực lượng dân quân biển, đã nạo vét san hô, mang về làm đá vôi, vật liệu xây dựng, các loại thuốc truyền thống và thậm chí cả đồ lưu niệm và trang sức.
Trọng Nghĩa
************************
Philippines cân nhắc các phương án pháp lý chống lại Trung Quốc vì ‘phá hủy’ rạn san hô
Reuters, VOA, 22/09/2023
Philippines đang xem xét các lựa chọn pháp lý chống lại Trung Quốc, cáo buộc nước này phá hủy các rạn san hô trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines ở Biển Đông, một cáo buộc bị Bắc Kinh bác bỏ vì cho rằng đây là một nỗ lực nhằm "tạo ra kịch tính chính trị".
Ảnh chụp trên không về cáo buộc mà Tuần duyên Philippines nói là các tàu cá do dân quân Trung Quốc điều khiển đang lảng vảng trong khu vực quần đảo Trường Sa vào ngày 9/3/2023.
Bộ Ngoại giao Philippines cuối ngày thứ Năm (21/9) cho biết họ đang chờ đánh giá từ nhiều cơ quan khác nhau về mức độ thiệt hại môi trường ở Đá Khúc Giác thuộc quần đảo Trường Sa và dưới sự dẫn dắt của Tổng công tố Menardo Guevarra.
Ông Guevarra cho biết Philippines đang nghiên cứu khả năng nộp đơn kiện pháp lý thứ hai lên Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) ở La Haye.
Manila đã thắng kiện lần đầu tiên vào năm 2013, phản đối các yêu sách của Trung Quốc đối với khu vực này.
Ông Guevarra nói với Reuters rằng nghiên cứu này "được thúc đẩy không chỉ bởi cáo buộc phá hủy các rạn san hô mà còn bởi các sự cố khác và tình hình chung ở Biển Tây Philippines". Đồng thời, ông cho biết thêm rằng một báo cáo và khuyến nghị sẽ được gửi tới Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. và Bộ Ngoại giao. Manila gọi phần Biển Đông mà nước này tuyên bố chủ quyền là Biển Tây Philippines.
"Bộ Ngoại giao sẵn sàng đóng góp cho nỗ lực này", Bộ Ngoại giao Philippines cho biết trong một tuyên bố.
"Các quốc gia đi vào vùng đặc quyền kinh tế và vùng biển của Philippines cũng có nghĩa vụ bảo vệ và bảo tồn môi trường biển của chúng tôi", tuyên bố nêu rõ.
Theo Reuters, bất kỳ động thái nào theo đuổi việc phân xử bằng trọng tài đều sẽ gây tranh cãi lớn sau chiến thắng mang tính bước ngoặt vào năm 2016 của Philippines trong vụ kiện chống lại Trung Quốc, trong đó kết luận rằng yêu sách của Bắc Kinh về chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông là không có cơ sở theo luật pháp quốc tế.
Đá Khúc Giác nằm gần Bãi Cỏ Rong, nơi Philippines hy vọng một ngày nào đó sẽ tiếp cận được trữ lượng khí đốt, một kế hoạch đã bị trở nên phức tạp do yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với khu vực này.
Trung Quốc, nước đã từ chối công nhận phán quyết năm 2016 và tỏ ra khó chịu khi các cường quốc phương Tây liên tục đề cập đến vụ việc, đã bác bỏ những tuyên bố mới nhất về việc phá hủy các rạn san hô.
"Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan của Philippines ngừng tạo ra một vở kịch chính trị từ hư cấu", đại sứ quán nước này ở Manila nói vào cuối ngày thứ Năm, dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh.
Lực lượng Tuần duyên và lực lượng vũ trang của Philippines hồi đầu tuần đã báo cáo "thiệt hại nghiêm trọng đối với môi trường biển và san hô" tại Đá Khúc Giác, nơi họ cho biết 33 tàu Trung Quốc đã neo đậu vào tháng 8 và tháng 9.
Họ mô tả các tàu, thường là tàu đánh cá, là "dân quân biển" và cho biết họ đang thu hoạch san hô. San hô ở Biển Đông đã được sử dụng làm đá vôi và vật liệu xây dựng, các loại thuốc truyền thống và thậm chí cả đồ lưu niệm và đồ trang sức.
Trung Quốc đã khẳng định yêu sách chủ quyền của mình đối với khu vực Trường Sa bằng cách xây dựng một loạt đảo nhân tạo trên các rạn san hô chìm trong nước. Một số đảo nhân tạo này được trang bị đường băng, nhà chứa máy bay, hệ thống radar và tên lửa.
Việt Nam, Malaysia và Philippines cũng chiếm giữ các đảo đá trong quần đảo, nơi nhiều quốc gia có tuyên bố chủ quyền chồng chéo nhau.
Nguồn : VOA, 22/09/2023
***********************
Biển Đông : Philippines sẽ kiện Trung Quốc ra Tòa Trọng tài quốc tế vì phá hoại môi trường
RFA, 21/09/2023
Philippines sẽ nộp đơn kiện lên Tòa Trọng tài quốc tế (PCA) đối với Trung Quốc về các hoạt động khai thác quá mức san hô ở Biển Đông mà Philippines gọi là Biển Tây Philippines. Truyền thông Philippines dẫn lời của Bộ trưởng Tư pháp Philippines Jesus Crispin Remulla cho biết như vậy hôm 19/9 vừa qua.
Các nhà nghiên cứu biển của Philippines đang nghiên cứu về ngao khổng lồ đang bị khai thác quá mức ở Biển Đông - AFP
Ông Remulla cho biết vụ kiện không có liên quan đến những tranh chấp về chủ quyền giữa Philippines và Trung Quốc ở vùng nước tranh chấp và Philippines đang tập hợp bằng chứng về các hoạt động phá hoại môi trường của Trung Quốc. Những bằng chứng này sẽ có đủ sức nặng trong những tháng tới, ông Remulla nói với báo chí.
Tuần duyên Philippines cho biết lực lượng này cũng đã tiến hành các nghiên cứu dưới nước ở vùng biển bãi Rozul Reef và Escoda Shoal. Các nghiên cứu cho thấy hệ sinh thái biển ở đây không còn sự sống và có rất ít hoặc gần như không có một sinh vật nào.
Các nghiên cứu của Philippines cũng cho thấy khả năng các san hô chết bị đổ xuống khu vực này sau khi được chế biến, làm sạch.
Phát ngôn viên của tuần duyên Philippines Ja Terriela nói với báo chí Philippines rằng việc xuất hiện ngày càng nhiều các hoạt động đánh bắt trái phép và có tính phá hoại của đội tàu dân quân biển của Trung Quốc ở Rozul Rề và Escoda Shoal có thể có tác động trực tiếp đến việc phá hủy và xuống cấp của môi trường biển ở Biển Đông.
Trong một phán quyết riêng rẽ trước đó hồi năm 2016, PCA cũng đã xác định Trung Quốc đã gây hại nghiêm trọng đến môi trường san hô ở Biển Đông.
Phán quyết năm 2016 được đưa ra trong vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc liên quan đến những đòi hỏi quá đáng về chủ quyền của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông. Tòa xác định đường đứt khúc chín đoạn mà Trung Quốc tự vẽ ra trên biển đòi chủ quyền đến gần 90% diện tích Biển Đông là không hợp lý. Bắc Kinh không chấp nhận phán quyết này.
Nguồn : RFA, 21/09/2023
Tuần qua, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiếp cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tại Bắc Kinh. Có nhiều ý kiến khác nhau về mục đích của cuộc gặp này.
Reuters
Cuộc gặp của Duterte với Tập diễn ra một ngày trước khi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) bác bỏ đơn kháng cáo của chính phủ Philippines đối với việc ICC trao cho các công tố viên của họ quyền điều tra các vụ giết người liên quan đến ma túy dưới thời chính quyền của ông và khi ông còn là thị trưởng thành phố Davao.
Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines, Manila không biết về mục đích chuyến thăm Trung Quốc của ông Duterte. Sau khi biết về cuộc gặp này, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. tuyên bố ông hy vọng người tiền nhiệm và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thảo luận về hoạt động của Bắc Kinh ở Biển Đông. Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Philippines, nghị sĩ Imee Marcos nhận xét về chuyến đi của Duterte : "Tôi hy vọng ông ấy sẽ tiếp tục đối thoại với Trung Quốc và giúp chúng tôi giải quyết nhiều vấn đề mà chúng tôi đã gặp phải trong thời gian gần đây" (1).
Quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines trở nên căng thẳng dưới thời Marcos và Manila đã phải quay trở lại với đồng minh truyền thống là Mỹ. Chính phủ Philippines tiếp tục mở rộng hợp tác quốc phòng với Mỹ. Vào tháng 2/2023, Philippines cho Mỹ dùng thêm bốn căn cứ quân sự trên lãnh thổ. Tiếp đó, tháng 4/2023, Mỹ và Philippines đã tổ chức cuộc tập trận quân sự chung lớn nhất với hơn 17.000 binh sĩ tham gia. Hai bên cũng đã nhất trí về việc tiến hành tuần tra chung giữa lực lượng tuần duyên trên Biển Đông.
Trên thực tế, Tổng thống Marcos ủng hộ quan điểm của Mỹ về vấn đề Đài Loan, thừa nhận các căn cứ quân sự của Mỹ ở Philippines sẽ có ích nếu phải bảo vệ Đài Loan trước sự xâm lược của Trung Quốc Đại lục (2). Tuy nhiên, Tổng thống Marcos không muốn bị "dán nhãn" người quay lưng với Trung Quốc và hướng tới Mỹ. Ông nhiều lần nhấn mạnh Manila muốn phát triển quan hệ với tất cả các cường quốc. Một ví dụ là chuyến thăm chính thức Bắc Kinh của Tổng thống Marcos. Ông bày tỏ sự ủng hộ đối với Sáng kiến "Vành đai và Con đường ", ý tưởng về một "thế giới đa cực" của Trung Quốc, lên án "tâm lý Chiến tranh Lạnh" và đồng tình nhiều dự án mới của Trung Quốc tại Philippines.
Về phần Bắc Kinh, rõ ràng họ đã nhận thấy việc Philippines xoay trục sang Mỹ và tiếp ông Duterte ở cấp cao nhất. Khi giữ chức Tổng thống Philippines, Duterte đã nhiều lần gặp gỡ nhà lãnh đạo Trung Quốc và Tập Cận Bình đã gọi ông là "người bạn tốt nhất của Trung Quốc" (3). Trong thông tin chính thức được Trung Quốc công bố về cuộc gặp phần trình bày của "chủ nhà" dài gấp nhiều lần so với phần trình bày của "vị khách", phản ánh rõ dụng ý lan tỏa nội dung cuộc trò chuyện đến lãnh đạo chính trị của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) hơn là đến độc giả Trung Quốc.
Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy cuộc trò chuyện giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và ông Duterte nhấn mạnh sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại, dù không công khai nhưng rất dễ hiểu. Tập Cận Bình lưu ý "trong nhiệm kỳ Tổng thống Philippines, với thái độ chịu trách nhiệm với người dân và lịch sử, ông Duterte dứt khoát đưa ra sự lựa chọn chiến lược cải thiện quan hệ với Trung Quốc, quan hệ Trung Quốc – Philippines được quay trở lại quỹ đạo đúng đắn và phát triển đầy sức sống, đóng góp quan trọng cho quan hệ giao lưu hữu nghị giữa hai nước" (4). Bắc Kinh dường như muốn ám chỉ rằng ngày nay giới lãnh đạo Philippines đang chệch khỏi "con đường đúng đắn". Nhà lãnh đạo Trung Quốc bày tỏ hy vọng ông Duterte sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng trong sự hợp tác hữu nghị giữa hai nước.
Trong nhiệm kỳ Tổng thống Philippines, Duterte hiểu rõ rằng sẽ là nguy hiểm khi đối đầu với "gã láng giềng khổng lồ" và ông kiên quyết giữ quan điểm cải thiện quan hệ với Trung Quốc. Ông từng nhấn mạnh trước các đề xuất ngăn chặn sự bành trướng của Bắc Kinh ra Biển Đông bằng các biện pháp quân sự : "Chúng ta không thể ngăn chặn Trung Quốc". Ông tìm kiếm những điểm hội tụ lợi ích và cách thức thỏa hiệp. Các cuộc gặp giữa lãnh đạo của Philippines và Trung Quốc giúp xây dựng nhận thức rằng trong quan hệ giữa hai nước có nhiều chủ đề quan trọng hơn tranh chấp ở Biển Đông. Rõ ràng, cục diện tam giác Manila-Washington-Bắc Kinh hiện nay rộng hơn nhiều so với vấn đề Biển Đông.
Duterte đã mãn nhiệm và bị tước các cơ hội từng có được. Nhiều chuyên gia ở Philippines và các nước láng giềng cho rằng ông Duterte không thể gây ảnh hưởng lớn đến chính sách đối ngoại của Tổng thống Marcos. Song cũng có những ý kiến khác. Nhiều nhà quan sát cho rằng Phó Tổng thống Philippines Sara Duterte (con gái của Rodrigo Duterte) và Thượng nghị sĩ Imee Marcos, hai nhân vật nổi bật trên bàn cờ chính trị Philippines, đều không hài lòng với việc Manila nối lại quan hệ hữu nghị với Washington, khiến mối quan hệ với Trung Quốc tổn hại. Nhiều khả năng trong xã hội Philippines sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh giữa các phe phái chính trị ở cấp cao nhất về vấn đề Manila nên xích lại gần hơn với Trung Quốc hay Mỹ. Vấn đề đặt ra là liệu quốc gia này này có thể duy trì sự cân bằng mà tất cả các bên có thể chấp nhận ?
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr ở Bắc Kinh hôm 4/1/2023. Reuters
Vấn đề lớn nhất khiến mối quan hệ Trung Quốc - Philippines xấu đi hiện nay chính là vấn đề Biển Đông.
Trung Quốc tiếp tục phớt lờ Phán quyết ngày 12 tháng 7 năm 2016 của Tòa Trọng tài, khẳng định vùng đặc quyền kinh tế của Philippines và vô hiệu hóa các yêu sách của Bắc Kinh đối với gần như toàn bộ Biển Đông.
Chủ tịch Thượng viện Juan Miguel Zubiri cho biết thượng viện sẵn sàng thông qua một nghị quyết "có ngôn từ mạnh mẽ" lên án các hành động gây hấn của Bắc Kinh ở Biển Đông và kêu gọi chính phủ Philippines đưa vấn đề này ra trước Đại hội đồng Liên hợp quốc (UNGA).
Ông cho biết nghị quyết, do Thượng nghị sĩ Risa Hontiveros soạn thảo, gần như đảm bảo sẽ nhận được sự ủng hộ từ "95%" thượng nghị sĩ.
Zubiri nói : "Tuần tới, chúng tôi sẽ thông qua một nghị quyết có lời lẽ mạnh mẽ về sự ghê tởm của chúng tôi, về sự thất vọng của chúng tôi và sự tức giận của người dân đối với các cuộc xâm nhập lặp đi lặp lại.
"Đó là lập trường của Thượng viện, 95 phần trăm thượng nghị sĩ đồng lòng lên án cuộc xâm lược leo thang này. Chúng tôi cần sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế trong việc lên án điều này", ông nói thêm (5).
Tổng thống Marcos đang ở trong thế khó khăn khi phải dung hoà các quan điểm đối lập nhau trong việc xử lý mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc, cùng với vấn đề Biển Đông. Tóm tắt về chính sách đối ngoại của Marcos, chuyên gia Richard Heydarian nhận định ngắn gọn là "80% chính sách của Aquino III, 20% chính sách của Duterte". (6)
Trong Thông điệp quốc gia mới trình bày trước công chúng Philippines ngày 24/7, Marcos mặc dù nhấn mạnh việc đảm bảo chủ quyền của đất nước, rằng ông sẽ "không chỉ đạo bất kỳ quá trình nào hướng đến việc từ bỏ chỉ một inch vuông lãnh thổ của Cộng hòa Philippines, dù là trước thế lực nước ngoài nào đi nữa" (7). Nhưng ông ta lại giữ in lặng trước vấn đề Biển Đông. Điều này cho thấy những bối rối của Marcos trước việc cần thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc nhưng lại không thể chống lại tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông, điều này có thể dẫn đến những chống đối chính quyền của ông ta từ các lực lượng chính trị đối lập và nhiều người dân trong nước.
Vấn đề của Marcos hiện nay cũng là vấn đề chung của nhiều nước ASEAN, trong đó có Việt Nam. Hầu hết người dân lo ngại trước các hành động hung hăng và dã tâm của Trung Quốc trong việc độc chiếm Biển Đông. Thế nhưng nhà nước Việt Nam lại muốn thúc đẩy quan hệ mọi mặt với Trung Quốc, bất chấp những đe doạ về lãnh thổ như vậy. Nhà nước Việt Nam có rất nhiều vấn đề lệ thuộc vào Trung Quốc, cho nên việc "thoát Trung" là điều báo chí Việt Nam sôi nổi đặt ra từ năm 2014 nhưng dường như không được thực hiện trong thực tế. Philippines dưới thời Duterte dù muốn "đoạn tuyệt" với Mỹ để "kết hôn" với Trung Quốc, nhưng những lực lượng chính trị đối lập và Toà án Tối cao đã luôn ngăn cản chính sách này. Chính vì vậy, Philippines vẫn tránh được việc lún sâu vào ảnh hưởng của Trung Quốc. Còn Việt Nam, hiện không có lực lượng chính trị nào khác, còn Toà án cũng chỉ là một công cụ của chính quyền, cho nên, việc "đi đêm" với Trung Quốc của các lãnh đạo, nếu có, sẽ không thể bị lôi ra ánh sáng. Ví dụ cụ thể khi chính quyền năm 2018 muốn đưa ra Luật Đặc khu, nhưng người dân cả nước đã đồng loạt xuống đường phản đối. Sau này, mặc dù Luật Đặc khu không bao giờ được nhắc tới, nhưng thực thế chính quyền vẫn đang xây dựng các đặc khu như vậy. Đây lại chính là nan đề của Việt Nam.
Huỳnh Minh Hưng
Nguồn : RFA, 27/07/2023
Tham khảo :
3. https://www.rappler.com/nation/215425-chinese-foreign-minister-wang-yi-duterte-friend-xi-jinping/
4. https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/zxxx_662805/202307/t20230718_11114892.html
5. https://www.philstar.com/headlines/2023/07/19/2282098/duterte-meets-xi-beijing
6. https://twitter.com/Richeydarian/status/1683652660241788928?s=20
Biển Đông : Tuần duyên Philippines tố cáo Trung Quốc có những hành động "nguy hiểm" ở bãi Cỏ Mây
Lực lượng tuần duyên Philippines, hôm 05/07/2023, tố cáo các tàu tuần tra Trung Quốc có những hành động "rất nguy hiểm" khi tìm cách ngăn chặn hai tàu của Philippines trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông.
Tàu hải cảnh Trung Quốc 5201 (trái) tìm cách ngăn chặn tàu tuần duyên Philipines BRP Malapascua (phải) đi vào vùng bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), tại Biển Đông, ngày 23/04/2023. AP - Aaron Favila
Sự cố mới nhất xảy ra hôm 30/06 khi các tàu của hải quân Philipines tiến hành tiếp tế như thường lệ cho lực lượng thủy quân lục chiến đóng trên con tàu cũ mà Philippines cho mắc cạn tại bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), để khẳng định chủ quyền của Manila tại đây.
Khi đến khu vực này, hai tàu của Philippines đi hộ tống các tàu tiếp tế đã bị hai tàu hải cảnh Trung Quốc áp sát.
Theo AFP, phát ngôn viên lực lượng tuần duyên Philippines, chuẩn đô đốc Jay Tarriela cho biết, một trong các tàu của Trung Quốc đã tiến đến sát mũi tàu BRP Malabrigo chỉ chừng 90 m, buộc chỉ huy chiếc tàu này phải giảm tốc độ để tránh va chạm.
Ông Tarriela nói, tàu Trung Quốc "đã thực hiện nhiều thao tác nguy hiểm, thậm chí băng qua rất gần mũi tàu của Philippines, và đó là hành động rất nguy hiểm vì ở khoảng cách này rất dễ xảy ra va chạm".
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila vẫn chưa đưa ra bình luận nào về sự cố này.
AFP nhắc lại, Bắc Kinh tuyên bố có chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông bất chấp các phản đối của Philippines, Việt Nam hay Malaysia, và phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực năm 2016, không thừa nhận các đòi hỏi của Bắc Kinh.
Philippines phàn nàn rằng các tàu tuần duyên của họ thường xuyên bị lực lượng hải quân Trung Quốc theo dõi và chặn đầu.
Phan Minh
Philippines và Trung Quốc đồng ý thảo luận về quyền đánh cá ở Biển Đông
Trọng Nghĩa, RFI, 01/05/2023
Trung Quốc đồng ý thảo luận với Philippines về quyền đánh cá ở Biển Đông. Tổng thống Ferdinand Marcos Jr cho biết như trên trong chuyến bay tới Hoa Kỳ, nơi ông có cuộc hội đàm với đồng nhiệm Mỹ Joe Biden vào hôm 01/05/2023.
Tuần duyên Philippines đi về hướng về phía đảo Thị Tự ở Biển Đông hôm 21/4/2023 (minh họa)
Theo hãng tin Anh Reuters, tổng thống Philippines cho biết là phía Trung Quốc đã đồng ý thảo luận về quyền đánh cá của ngư dân Philippines ở Biển Đông. Ông cũng nói thêm là đã yêu cầu lực lượng Tuần Duyên Philippines và bộ Ngoại Giao "thiết lập... một bản đồ về các vùng đánh cá đó" để trình bày với Bắc Kinh.
Khi được hỏi về vụ đối đầu trên biển gần đây giữa Hải Cảnh Trung Quốc và Tuần Duyên Philippines tại khu vực Bãi Cỏ Mây, vùng quần đảo Trường Sa (Biển Đông), tổng thống Marcos khẳng định : "Ưu tiên trên hết của Philippines là bảo vệ vùng biển của mình", do đó cẩn phải thiết lập một "đường dây liên lạc trực tiếp" giữa Philippines và Trung Quốc.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của hãng tin Anh.
Thứ Sáu 28/04 vừa qua, Philippines đã tố cáo Hải Cảnh Trung Quốc có những thao tác hung hăng nhắm vào tàu tuần tra của lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines gần Bãi Cỏ Mây do Philippines kiểm soát. Hoa Kỳ ngày 29/04 đã kêu gọi Trung Quốc ngừng sách nhiễu tàu Philippines ở Biển Đông.
Phản ứng trước lời kêu gọi của Mỹ, Trung Quốc ngày 30/04 lại khẳng định sẵn sàng giải quyết các bất đồng với các quốc gia có liên quan thông qua tham vấn, đồng thời cho rằng các quốc gia ngoài khu vực không có quyền can thiệp vào Biển Đông.
Philippines sẽ không trở thành "căn cứ" cho hành động quân sự
Cũng trên chuyến bay tới Washington, tổng thống Marcos Jr còn khẳng định lại rằng Philippines sẽ không trở thành "căn cứ" cho các hành động quân sự của nước ngoài.
Theo hãng tin Pháp AFP, tổng thống Marcos nhấn mạnh : "Chúng tôi sẽ không khuyến khích bất kỳ quốc gia nào lôi kéo Philippines vào bất kỳ một hành động khiêu khích nào… Chúng tôi sẽ không cho phép sử dụng Philippines làm căn cứ cho bất kỳ hành động quân sự nào".
Vào đầu tháng 4, Manila đã bật đèn xanh cho Mỹ sử dụng 4 căn cứ quân sự mới, trong đó có một căn cứ hải quân không xa Đài Loan, điều này đã làm dấy lên lo ngại từ phía Bắc Kinh.
Trọng Nghĩa
************************
Mỹ nói cảnh sát biển Trung Quốc quấy rối tàu Philippines
Reuters, VOA, 30/04/2023
Mỹ ngày thứ Bảy kêu gọi Trung Quốc ngừng quấy rối các tàu Philippines ở Biển Đông, cam kết sát cánh với Philippines vào lúc mà căng thẳng địa chính trị đang âm ỉ.
Một tàu hải cảnh của Trung Quốc mang số hiệu 5201 chặn tàu tuần duyên Philippines BRP Malapascua khi nó di chuyển vào Bãi Cỏ Mây ở Biển Đông vào Chủ nhật, ngày 23/04/2023.
"Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh chấm dứt các hành vi khiêu khích và không an toàn", Bộ Ngoại giao Mỹ nói trong một thông cáo.
Philippines ngày thứ Sáu cáo buộc lực lượng hải cảnh của Trung Quốc dùng "những chiêu thức hung hăng" sau một vụ việc trong cuộc tuần tra của lực lượng bảo vệ bờ biển của Philippines gần Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) do Philippines kiểm soát, một điểm nóng cho các vụ đụng độ trước đó nằm cách bờ biển nước này 105 hải lý (195 km).
Bãi Cỏ Mây là nơi trú đóng của một đội quân nhỏ trên một con tàu rỉ sét từ thời Thế chiến thứ hai của Mỹ được cố ý đưa lên cạn vào năm 1999 để củng cố các yêu sách chủ quyền của Philippines. Vào tháng 2, Philippines nói một tàu Trung Quốc đã chiếu "tia laser cấp độ quân sự" vào một trong các tàu tiếp tế của họ.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông với "đường chín đoạn" trên bản đồ kéo dài hơn 1.500 km cách đất liền và lấn vào vùng đặc quyền kinh tế của các nước Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Indonesia. Một phán quyết của tòa án trọng tài quốc tế vào năm 2016 đã bác bỏ đường chín đoạn đó vì không có cơ sở pháp lý.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày thứ Sáu nói các tàu của Philippines đã xâm phạm vùng biển Trung Quốc và thực hiện các hành động khiêu khích có chủ ý.
(Reuters)
***********************
Philippines chỉ trích Bắc Kinh về ‘hành động nguy hiểm’ ở Biển Đông
Reuters, VOA, 28/04/2023
Philippines hôm thứ Sáu cáo buộc lực lượng hải cảnh Trung Quốc đã thực hiện "các hành động nguy hiểm" và "chiến thuật hung hăng" ở Biển Đông, trong một cuộc đối đầu hàng hải khác giữa hai nước vào thời điểm căng thẳng địa chính trị đang âm ỉ.
Philippines phản đối mạnh mẽ những hành động khiêu khích của Trung Quốc tại Biển Đông trong thời gian qua. (Nguồn : AP)
Vụ việc xảy ra vào Chủ nhật trong một cuộc tuần tra của lực lượng tuần duyên Philippines gần Bãi Cỏ Mây do Philippines nắm giữ, một điểm nóng cho các cuộc xung đột trước đó, nằm cách bờ biển của nước này 105 hải lý (195 km).
Trong một tuyên bố, lực lượng tuần duyên Philippines cho biết hai tàu Trung Quốc đã có hành động hung hăng và gây ra "mối đe dọa đáng kể đối với sự an toàn và an ninh của tàu Philippines cùng thủy thủ đoàn". Một trong hai tàu Trung Quốc đã "thực hiện các thao tác nguy hiểm" cách một tàu Philippines khoảng 150 feet (45,72 m).
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines, Teresita Daza, nói Trung Quốc đã can thiệp vào một cuộc tuần tra thường lệ, và họ nên "kiềm chế các hành động có thể gây ra sự cố không đáng có".
Bãi Cỏ Mây là nơi đóng quân của một đơn vị quân đội nhỏ của Philippines trên một con tàu gỉ sét từ thời Thế chiến thứ hai của Hoa Kỳ được cố ý cho neo đậu vào năm 1999 để củng cố các yêu sách lãnh thổ của Philippines. Vào tháng 2, Philippines cho biết một tàu Trung Quốc đã chiếu "tia laser cấp độ quân sự" vào một trong các tàu tiếp tế của họ.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông với "đường chín đoạn" trên bản đồ kéo dài hơn 1.500 km ra khỏi đất liền và xâm lấn vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Indonesia. Một phán quyết trọng tài quốc tế vào năm 2016 đã bác bỏ yêu sách đó vì không có cơ sở pháp lý.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh hôm thứ Sáu nói các tàu Philippines đã xâm phạm vùng biển của Trung Quốc và "thực hiện các hành động khiêu khích có chủ ý".
"Chúng tôi kêu gọi Philippines tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và quyền hàng hải của Trung Quốc", bà Mao nói, đồng thời thêm rằng các tàu Trung Quốc đã hành động một cách chuyên nghiệp và kiềm chế.
Vụ việc xảy ra vào ngay tuần lễ mà Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương đến thăm Manila, nơi ông gặp Tổng thống Ferdinand Marcos Jr.
Tổng thống Marcos sẽ gặp người đồng cấp Hoa Kỳ Joe Biden tại Nhà Trắng vào tuần tới. Cuộc gặp diễn ra khi hai nước nhanh chóng tăng cường các cam kết quốc phòng, bao gồm các cuộc tập trận quân sự quy mô lớn và việc Hoa Kỳ mở rộng quyền tiếp cận các căn cứ của Philippines gần đây. Trung Quốc đã phản đối thỏa thuận về căn cứ này.
Lực lượng tuần duyên Philippines cho biết trong cuộc tuần tra từ ngày 18 đến ngày 24/4 ở quần đảo Trường Sa đang tranh chấp và các thực thể do Philippines nắm giữ, họ đã phát hiện hơn 100 chiếc thuyền mà họ cho là dân quân Trung Quốc, cũng như các tàu hải cảnh và một tàu hộ tống của hải quân Trung Quốc.
(Reuters)