Gian lận : ‘bình thường mới’ trong xã hội Việt Nam ?

RFA, 06/10/2022

Hôm 6/10/2022, một bài viết có tựa "Hơn trăm triệu mua đề thi IELTS 'thật' : Có người 'trúng tủ' !" trên báo Thanh Niên nêu tình trạng mua, bán đề thi công khai trên mạng. Nhiều thí sinh và giáo viên biết đến tình trạng này.

Các học sinh trong kỳ thi tuyển sinh tại ĐH Bách khoa Hà Nội. Ảnh minh họa. AFP

IELTS được viết tắt từ International English Language Testing System, tạm dịch là Hệ thống Kiểm tra Anh ngữ Quốc tế được sáng lập bởi 3 tổ chức ESOL thuộc Đại học Cambridge, Hội đồng Anh và tổ chức giáo dục IDP (Úc) vào năm 1989. Đây là bài thi nhằm đánh giá khả năng ngôn ngữ, tư duy và kiến thức tiếng Anh của thí sinh trong môi trường học thuật, làm việc.

Theo một số chuyên gia trong ngành giáo dục, điều đáng nói ở đây là chuyện gian lận xảy công khai mà không bị ngăn chặn. Đó là dấu hiệu của một xã hội không lành mạnh.

Mới năm ngoái, Bộ Giáo dục và Đào tạo phải chính thức cảnh báo tình trạng nhiều trang thông tin mạo danh bộ này để mua bán bằng cấp giả một cách công khai. Chỉ cần lên mạng xã hội hoặc Google gõ cụm từ "dịch vụ làm bằng đại học" sẽ cho ra một loạt những trang làm bằng đại học, cao đẳng, chứng chỉ các loại…

Tháng 3 năm nay, Công an Thành phố Hà Nội phối hợp với Công an Thành phố Hồ Chí Minh tiến hành khám xét hàng chục địa điểm làm giả giấy tờ, bằng lái xe. Công an thu giữ hàng trăm bằng lái xe giả và tem có in chữ "Tổng cục Đường bộ Việt Nam".

Tuy việc làm giả tài liệu, con dấu là hành vi vi phạm pháp luật theo Điều 341 Bộ luật Hình sự về "tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức ; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức" với khung chịu hình phạt từ 3 đến 7 năm tù giam, nhưng thị trường làm giả này vẫn diễn ra sôi động như chưa từng bị cấm.

Chỉ trong ba tháng đầu năm 2020, ít nhất ba vụ việc liên quan bằng cấp giả bị truyền thông trong nước phanh phui.

Vụ thứ nhất là 83 giáo viên dạy lái xe tại 5 cơ sở đào tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh dùng bằng cấp giả. Vụ thứ hai là bà Đinh Thị Loan dùng bằng dược sĩ, bác sĩ giả để hành nghề bác sĩ tại khoa Cấp cứu Bệnh viện đa khoa Đồng Nai. Vụ thứ ba là khi triệt phá đường dây làm giả con dấu tài liệu, công an Thừa Thiên - Huế phát hiện nhiều cán bộ có đặt hàng làm bằng giả, chứng chỉ giả ở đường dây này.

Tiến sĩ Xã hội học Phạm Quỳnh Hương cho hay, đây là vấn nạn đã ăn sâu vào xã hội và con người Việt Nam :

"Thực sự đấy là chuyện rất là buồn và là một vấn nạn rất là nan giải. Chuyện gian lận trở thành phổ biến và xã hội chấp nhận, coi đó là chuyện bình thường không ai xử lý thì đó là điều vô cùng nguy hại cho xã hội. Bởi vì cả xã hội như thế thì còn ai là người làm ăn chân chính nữa ?

Đây là một sự thực khá phổ biến. Chuyện gian lận là chuyện hiếm ở một xã hội lành mạnh, còn ở Việt Nam thì nó thành một căn bệnh ăn sâu vào xã hội. Bây giờ muốn sửa chữa thì rất khó và có lẽ phải mất rất nhiều thời gian. Càng để lâu thì bệnh càng trở nên trầm trọng, càng phổ biến và mọi người càng coi đó là chuyện bình thường. Những người trung thực sẽ ngày càng hiếm.

Một cái đáng buồn nữa là nó xảy ra liên quan thi cử, liên quan đến giáo dục. Có nghĩa là cả thế hệ trẻ bị nhiễm. Nó ảnh hưởng toàn xã hội".

Theo Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương, chuyện gian lận nó trở thành bình thường đến nỗi ở một số nơi, nếu không gian lận sẽ là chuyện lạ.

Người ta còn nhớ câu nói của cựu trưởng phòng khảo thí Diệp Thị Hồng Liên, tại phiên sơ thẩm vụ án gian lận điểm thi Trung học phổ thông năm 2018 tại tỉnh Hòa Bình hôm 14 tháng 5 năm 2020 rằng, có nhiều trường hợp gian lận mà mình không làm theo sẽ khó vì "ai cũng gù, mình thẳng lưng sẽ thành khuyết tật". "Thẳng lưng" ở đây được hiểu theo nghĩa bóng, là sự ngay thẳng, chính trực, biết phân biệt phải trái đúng sai, làm điều phải và đứng về phía lẽ phải.

Đầu năm học 2021/2022, truyền thông Nhà nước đưa tin Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Đắk Lắk đã phát hiện hàng chục giáo viên đang dạy học trên địa bàn huyện Cư Kuin sử dụng bằng tốt nghiệp Trung học phổ thông, bằng cử nhân giả.

Ngoài giáo viên sử dụng bằng cấp giả bị phát hiện, tại phiên chất vấn của đại biểu Quốc hội hôm 9 tháng 11 năm 2020 về tình trạng mua bán giấy tờ giả trên mạng, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm thừa nhận ngay trong đội ngũ cán bộ cũng có nhiều người sử dụng giấy tờ giả.

Ngay cả trong lĩnh vực y tế, liên quan trực tiếp đến mạng sống con người cũng có bác sĩ sử dụng bằng giả. Bác sĩ Võ Xuân Sơn từng công tác tại Bệnh viện Chợ Rẫy nêu trường hợp một bác sĩ gây mê tại đây sử dụng bằng cấp giả làm việc đến 10 năm mới bị phanh phui do bệnh viện nhận được đơn tố cáo. Ông nói thêm, có những trường hợp dùng bằng cấp giả vẫn không bị phát hiện do lầm lẫn với những bác sĩ học thật, bằng cấp thật nhưng trình độ chuyên môn quá kém.

Việc sử dụng bằng cấp giả được coi là một hình thức gian lận trí tuệ và vô đạo đức, nhưng thực tế nó đang lan tràn ở Việt Nam.

Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Dũng nói với RFA :

"Mình thấy cái gian lận nó khá phổ biến. Nó có ở nhiều nơi trên thế giới chứ không chỉ ở Việt Nam. Nhưng vấn đề ở chỗ, bằng cấp dỏm nó ít tác hại ở một số các nước khác, còn ở Việt Nam thì nó tác hại lớn. Lý do là nó sinh ra tiền, sinh ra quyền. Trong xã hội, nếu có người mua thì sẽ có người bán. Như vậy, việc gian lận ở đây nó rất khác với những xã hội lành mạnh. Ở một xã hội lành mạnh thì tất nhiên sự gian dối cũng có thể đẻ ra tiền, đẻ ra quyền, nhưng quy mô nó thấp hơn rất nhiều. Thành ra trong một xã hội mà tham nhũng tràn lan thì gian lận là một căn bệnh của xã hội mà toàn xã hội phải chịu trách nhiệm".

Theo một số nhà quan sát thì chuyện sử dụng bằng cấp giả trong hàng ngũ cán bộ là để thăng quan tiến chức. Nhiều thông tư, quyết định của các bộ ngành Nhà nước ghi rõ các tiêu chuẩn bắt buộc về giáo dục đối với cán bộ, công chức. Một quan chức dùng bằng giả mà vào cương vị lãnh đạo thì chắc chắn sẽ gây hại cho dân, cho nước.

Giáo sư Đặng Hùng Võ từng nói với RFA :

"Cuộc sống bây giờ nó cũng lung tung nên giả hay thật thì người ta trông chờ vào đạo đức con người thôi. Chứ làm một cái bằng giả thì không khó trong thời buổi hiện nay. Tôi cho rằng pháp luật có tác động của nó nhưng cái gốc của vấn đề vẫn là đạo đức".

Nguồn : RFA, 26/10/2022

************************

Cựu cán bộ cao cấp Ban Nội chính Trung ương cáo buộc Chánh án Tòa án nhân dân Thành phố Hà Nội bao che cấp dưới phạm tội

RFA, 06/10/2022

Luật sư Lê Văn Hòa, cựu cán bộ hàm vụ trưởng của Ban Nội chính Trung ương Đảng tố cáo Chánh án Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Hữu Chính "bao che cấp dưới phạm tội" trong vụ án nổi tiếng kéo dài hơn 10 năm qua.

Ông Thái Lương Trí (trái) tại phiên tòa phúc thẩm tháng 7/2017 tại Hà Nội - Báo Nghệ An

Luật sư Lê Văn Hòa bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho hai lãnh đạo của Công ty Liên doanh Khoáng sản Lào Việt bị Tòa án Nhân dân quận Ba Đình, thành phố Hà Nội kết tội "làm giả con dấu" của chính liên doanh này.

Trong phiên tòa sơ thẩm lần thứ ba hồi tháng 2 năm nay, ông Thái Lương Trí - Chủ tịch Hội đồng Quản trị công ty bị kết án hai năm 10 tháng 21 ngày, trong khi đó ông Dương Minh Hải bị tuyên phạt bốn năm năm tháng 12 ngày.

Thời hạn tù này bằng với thời gian hai ông bị tạm giam để điều tra, xét xử hồi năm 2009.

Luật sư Lê Văn Hòa cho biết, ngay sau phiên tòa, ông gửi đơn lên Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và Tòa án Nhân dân Tối cao để tố cáo Hội đồng xét xử Tòa án Nhân dân quận Ba Đình và hai cá nhân ông Nguyễn Quang Trung- Viện trưởng VKSND quận Ba Đình cùng cấp phó là ông Trần Mạnh Hà giữ quyền công tố trong phiên tòa vì truy tố hai người vô tội và bỏ lọt tội phạm.

Luật sư cũng tố cáo tòa án quận và hai viên chức trên vì vi phạm nghiêm trọng Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, theo quy định tòa án cấp quận huyện không đủ thẩm quyền xét xử người Việt Nam phạm tội ở nước ngoài, mà phải là tòa án cấp tỉnh/thành phố trở lên.

Ông Hòa nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do (RFA) qua điện thoại :

"Sau khi tôi tố cáo thì Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao chuyển đơn tố cáo của tôi cho ông Nguyễn Hữu Chính là Chánh án Tòa án Hà Nội để giải quyết theo thẩm quyền.

Liên tục suốt hơn nửa năm nay ông Chánh án Tòa án Hà Nội không thụ lý đơn tố cáo của tôi. Cho đến hôm nay (03/10- PV) ông Nguyễn Hữu Chính không trả lời có xử lý đơn của tôi hay không nên tôi cho rằng ông Nguyễn Hữu Chính vi phạm pháp luật nghiêm trọng pháp luật vì bao che cho cấp dưới phạm tội.

Tôi đã gửi đơn đến lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng đề nghị làm rõ đơn tố cáo của tôi đối với ông Nguyễn Hữu Chính".

Luật sư Lê Văn Hòa, từng là cán bộ cao cấp hàm vụ trưởng thuộc Vụ 1 của Ban Nội chính Trung ương Đảng thời ông Nguyễn Bá Thanh làm Trưởng ban, cho rằng Tòa án Nhân dân Tối cao và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cũng có lỗi trong việc để Tòa án Nhân dân quận Ba Đình xử vụ án "làm giả con dấu của Lào".

Trong vụ án này, ông Thái Lương Trí bị coi là bị cáo chính, là công dân của tỉnh Nghệ An, và Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thái Dương mà ông làm Giám đốc có trụ sở ở tỉnh Nghệ An đăng ký giấy phép kinh doanh ở tỉnh này.

Luật sư Lê Văn Hòa nói lẽ ra Tòa án Nhân dân tỉnh Nghệ An mới là cơ quan để xử vụ án của ông Thái Lương Trí, chiếu theo quy định của luật pháp Việt Nam.

Ông khẳng định thân chủ của mình hoàn toàn vô tội và sẽ giữ quan điểm bào chữa trong phiên phúc thẩm tới đây do Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức.

Bằng chứng là Bộ An ninh Lào có công văn khẳng định hai ông Thái Lương Trí và Dương Minh Hải không sử dụng con dấu giả của doanh nghiệp liên doanh.

Bản dịch Công văn trả lời của Cục Quản lý hộ khẩu và Xây dựng cơ sở thuộc Bộ An ninh Lào đề ngày 30/5/2022, xác nhận con dấu của công ty TNHH Cổ phần khoáng sản Lào-Việt dùng để ký hợp đồng đầu tư giữa Chính phủ Lào và công ty hồi năm 2008 là "đúng theo quy định nguyên tắc".

Bản dịch này sau đó được dán chứng nhận Hợp pháp hóa lãnh sự từ Đại Sứ quán Việt Nam tại Lào.

Để kiểm chứng thông tin, phóng viên liên lạc qua số điện thoại di động của các ông Chánh án Nguyễn Hữu Chính, Viện phó VKSND quận Ba Đình Trần Mạnh Hà và Phó chánh án Tòa án Nhân dân quận Bắc Từ Liêm Lê Thị Minh Huệ- người chủ toạ phiên tòa hồi tháng 2, nhưng không ai nghe máy.

Trong gần 10 năm qua, luật sư Lê Văn Hòa thành công trong việc bảo vệ hai ông Thái Lương Trí và Dương Minh Hải trắng án với cáo buộc "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" liên quan đến đầu tư của Công ty TNHH Thái Dương trong việc khai thác khoảng sản Xiêng Khoảng, Lào.

Trong phiên tòa sơ thẩm ngày 14/7/2011, Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội kết tội hai ông Trí và Hải "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" và "Làm giả con dấu của Lào" và kết án ông Trí 23 năm tù giam còn ông Hải 17 năm tù.

Hơn hai năm sau, Tòa phúc thẩm của Tòa án Nhân dân Tối cao tuyên huỷ án sơ thẩm để điều tra lại.

Đến năm 2016, hai ông Trí và Hải lần lượt bị tuyên 20 năm tù và 15 năm tù cho hai tội danh nêu trên. Tuy nhiên, trong phiên phúc thẩm lần hai một năm sau đó, Tòa án Nhân dân Cấp cao tại Hà Nội huỷ bản án sơ thẩm lần hai để yêu cầu điều tra lại.

Năm 2019, Cơ quan An ninh Điều tra- Bộ Công an đình chỉ điều tra về cáo buộc "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" đối với hai ông.

Chỉ còn lại cáo buộc "Làm giả con dấu của Lào" và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao chuyển vụ này cho Tòa án Nhân dân quận Ba Đình xử.

Hai ông Trí và Hải bị giam tổng cộng tám năm và sau đó được tại ngoại.

Đây cũng chính là bản án mà Tòa án quận Ba Đình tuyên cho hai ông về hành vi "Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan tổ chức" khiến luật sư Lê Văn Hòa cho rằng đây là hình thức hợp pháp hóa thời gian tạm giam của hai người vô tội.

Năm 2012, khi là Vụ phó Vụ Nội chính Văn phòng Trung ương Đảng, ông Lê Văn Hòa phát hiện oan sai trong vụ án Thái Lương Trí và kiến nghị Bộ Chính trị chỉ đạo làm rõ từ ngày 25/12/2012.

Ông Hòa tuyên bố rời khỏi Đảng Cộng sản Việt Nam hồi năm 2017, một trong những lý do được ông nêu ra là "để phản đối Lãnh đạo Văn phòng Trung ương và Ban Nội chính Trung ương không những vô cảm trước nỗi oan trái của người dân, không tiếp thu kiến nghị của tôi cần phải tổ chức kiểm tra, có biện pháp ngăn chặn, khắc phục oan sai của vụ án Thái Lương Trí".

Theo ông, lãnh đạo của Ban Nội chính Trung ương buông lỏng quản lý để cán bộ của Vụ 1 can thiệp vào vụ án là nguyên nhân gây nên vụ án oan sai đặc biệt nghiêm trọng này.

Trung Quốc : Tai tiếng gian lận thi tú tài (RFI, 13/07/2020)

Cao Khảo tại Trung Quốc - tương đương với thi Tú Tài tại Pháp - nổi tiếng là kỳ thi khó nhất thế giới, quyết định đến tương lai của một học sinh trung học. Tùy theo mức điểm có được, thí sinh có thể ghi danh vào những trường đại học danh tiếng nhất nước. Thế nhưng, nhiều kỳ thi năm nay đã bị hoen ố bởi những tiết lộ giả mạo danh tính.

Học sinh Trung Quốc rời phòng thi sau kỳ thi Cao Khảo tại Bắc Kinh ngày 10/07/2020. AP Photo/Mark Schiefelbein

Thông tín viên Liu Zhifan tại Trung Quốc giải thích :

"Nguyên tắc của Cao Khảo rất đơn giản. Những ai có được điểm thi tú tài cao nhất sẽ được chọn ghi danh vào những trường đại học tốt nhất nước vào mùa khai giảng, nhưng chế độ chọn nhân tài kiểu Trung Quốc đã cho thấy có vài khe hở những tuần gần đây.

Rất nhiều trường hợp mạo danh tính đã được loan truyền rộng rãi trên các mạng xã hội. Kịch bản thường giống nhau. Một nam hay nữ sinh thuộc tầng lớp trung lưu bị tước đường vào đại học bởi một sinh viên khác mà gia đình của người này có đặc quyền hơn và nhiều quan hệ hơn.

Đó chính là những gì đã xảy ra cho cậu thanh niên Chen từng trải qua Cao Khảo năm 2004 trước khi phải làm một chuỗi việc lặt vặt do không có bằng cấp. Trong cùng thời gian, một nữ sinh khác bắt đầu sự nghiệp trong cơ quan hành chính địa phương, vì cha của cô này đã chi ra 250 euro để đánh cắp danh tính và kết quả của cậu Chen tội nghiệp. Nhưng Bắc Kinh khẳng định những vụ tai tiếng này là chuyện cũ xưa kể từ khi đưa vào sử dụng phần mềm nhận diện khuôn mặt và kiểm soát dấu vân tay kỹ thuật số.

Những số phận khắc nghiệt này luôn được bàn tán nhiều tại một đất nước mà Cao Khảo được xem như là một trong những phương cách tốt nhất để leo lên từng nấc thang xã hội. Các cô tú cậu tú hy sinh hết cả năm cuối cùng ở bậc trung học cho mục tiêu này khi phải tăng cường các giờ phụ đạo và học kèm riêng, đồng thời cũng phải đối phó với áp lực từ các bậc cha mẹ, vốn dĩ lo lắng một tương lai sáng lạng nhất có thể cho con cái mình".

Minh Anh

****************

Thiên tai : Phân nửa miền nam Trung Quốc chìm trong lũ lụt (RFI, 12/07/2020)

Mùa mưa năm 2020, chỉ mới bắt đầu, nhưng đặc biệt cay nghiệt đối với miền nam Trung Quốc. Hơn 140 người chết, không kể số người mất tích, trong lúc mực nước sông Dương Tử tiếp tục dâng lên một cách đáng ngại. Họa vô đơn chí, người dân Vũ Hán vừa trải qua đại dịch siêu vi corona lại phải đối mặt với lũ lụt.

Mực nước sông Dương Tử dâng cao do mưa lũ. Mái một ngôi chùa tại Vũ Hán, Hồ Bắc chìm trong nước lũ ngày 08/07/2020. STR / AFP

Từ Bắc Kinh, thông tín viên Liu Zhi Fan tường thuật :

"Sau 76 ngày phong tỏa nghiêm ngặt vì siêu vi corona, người dân Vũ Hán tưởng đâu đã qua được một giai đoạn đau thương trong cuộc đời. Ngờ đâu, những cơn mưa tầm tã kéo dài không ngớt, từ tháng Năm đến nay, đã và đang ập xuống thành phố lớn nằm bên bờ sông Dương Tử, con sông dài nhất Châu Á. Hệ quả là toàn bộ hệ thống giao thông, xe hỏa, tàu đò, máy bay đều tê liệt.

Tổng cộng, hơn phân nửa lãnh thổ miền nam Trung Quốc bị nhấn chìm trong lũ lụt. Phía nam Vũ Hán, chính quyền tỉnh Quảng Tây loan báo phải di tản 432.000 dân và ban lệnh báo động ở mức cao nhất.

20 triệu dân bị khốn đốn

Đầu tuần trước, thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đến Quý Châu, thăm một ngôi làng bị lũ lụt trước khi thông báo tăng ngân sách cứu trợ nạn nhân thiên tai.

Báo cáo chính thức nói đến 20 triệu dân bị ảnh hưởng. Thiệt hại vật chất khoảng 8 tỷ đô la. Nhưng đây chỉ là ước định tạm thời bởi vì thiên tai chưa chấm dứt. Theo dự báo, trong những ngày tới, những cơn mưa như trút sẽ bao phủ toàn bộ miền nam Trung Quốc, từ Tứ Xuyên cho đến Hồ Nam".

Động đất không xa Bắc Kinh

Theo AFP và trung tâm theo dõi địa chấn Mỹ USGS, một cơn động đất, 4,7 độ trên thang điểm Richter, làm rung chuyển thành phố Đường Sơn, cách Bắc Kinh 200 km. Thiệt hại chưa biết rõ. Thành phố này từng bị bị động đất tàn phá nặng nề vào ngày 28/07/1976 làm chết 255.000 người, theo thống kê chính thức. Hơn một tháng sau, Mao Trạch Đông từ trần.

Tú Anh

Không cải tổ giáo dục, nạn gian lận thi cử vẫn tiếp tục xảy ra ở Việt Nam (RFA, 21/05/2020)

Các mức án mà Tòa án nhân dân tỉnh Hòa Bình tuyên đối với 15 cán bộ từng công tác trong ngành giáo dục và công an ở tỉnh này trong vụ án là từ 21 tháng đến 10 năm tù.

Các học sinh trong kỳ thi tuyển sinh tại Đại học Bách khoa Hà Nội. AFP

Về các mức án này, Thạc sĩ Đinh Gia Hưng, giảng viên Văn hóa học trường Đại học Kiến trúc Đã Nẵng, có nhận định :

"Tôi nghĩ rằng vấn đề không phải là hình phạt như thế nào, mà vấn đề là phải minh bạch và vấn đề là người dân người ta phải có ý kiến, tham gia vào quá trình đó ; người ta phải giám sát, kiểm tra, cũng như là phản ánh lại những điều tòa án thực hiện, các mức án đưa ra trong giáo dục. Tôi nghĩ là nếu làm đúng cái đó, thì các mức án sẽ thực thi hiệu quả và nó có tác dụng răn đe, ngăn ngừa tất cả những ai có ý định vi phạm diễn ra trong khuôn khổ coi thi, chấm thi, cũng như là gian lận trong kỳ thi cử".

Theo thạc sĩ Đinh Gia Hưng, mặc dù trong các Điều luật của Việt Nam đã có những khung quy định, mức phạt đối với các trường hợp vi phạm về gian lận thi cử, nhưng người dân ít biết đến các thông tin cụ thể về điều này :

"Nhưng thường người dân họ ít được thông tin, họ không biết được cái điều như vậy, thành ra khi những vụ việc xảy ra, người ta cũng không biết tòa án xử như thế nào, mức độ ghiêm minh tới đâu và người ta làm có đúng theo quy định pháp luật hay không".

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh, trình bày các mức xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục được qui định tại Nghị định 138 :

"Mức phạt cho hành vi mang tài liệu, thông tin không được phép vào phòng thi và khu vực chấm thi, sẽ phạt từ 1/2 triệu VNĐ ; hoặc là cái hành vi làm bài thi hộ, trợ giúp thí sinh làm bài sẽ bị phạt từ 2/3 triệu VNĐ ; hành vi thi thay hay đi thi kèm với người khác, thì phạt từ 3/5 triệu VNĐ ; hành vi viết thêm hoặc sửa chữa nội dung bài thi, hoặc sửa điểm bài thi sẽ phạt hành chính từ 5/7 triệu VNĐ ; hành vi đánh tráo bài thi sẽ phạt từ 7/10 triệu VNĐ và 8/10 triệu VNĐ cho hành vi tổ chức thi sai quy định".

Sinh viên trường Đại học Bách khoa Hà Nội tại lớp học trong mùa Covid-19. AFP

Ngoài ra, theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, hành vi viết thêm, sửa đổi nội dung bài thi hoặc sửa điểm bài thi có thể bị phạt hành chính từ 20/25 triệu đồng. Nếu tính chất và mức độ bị xem xét là có ảnh hưởng nghiêm trọng đến xã hội có thể bị truy tố trách nhiệm hình sự. Liên quan đến vụ án ở tỉnh Hòa Bình, luật sư Hậu đánh giá đây là vụ gian lận thi cử lớn nhất bị phát hiện từ trước đến nay và đã làm niềm tin của người dân về ngành giáo dục bị giảm sút :

"Đây là hành vi sai phạm nghiêm trọng, nó gây ảnh hưởng đến cả bộ máy giáo dục, cũng như ảnh hưởng đến ngân sách nhà nước để rà soát, kiểm tra kết quả chấm thi. Hành vi sửa điểm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giả mạo trong công tác theo Điều 359 của Bộ luật Hình sự hiện nay. Người phạm tội, theo quy định của điều này, có thể bị phạt tù đến 20 năm và thấp nhất là 12 tháng tùy theo tính chất, mức độ".

Luật sư Hậu cho rằng những mức phạt nêu trên là nghiêm khắc, được xem là một lời cảnh báo đối với những người có hành vi vi phạm trong thi cử chỉ vì nể nang bạn bè, người thân vì theo ông, đó là những lời giải trình không thuyết phục của các bị cáo.

Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Dũng, giảng viên Đại học Sư Phạm Thành phố Hồ Chí Minh, nhận định rằng khi một xã hội đã bị hỏng, mọi cách xây dựng về kỹ thuật để loại trừ gian dối chỉ dừng ở một ngưỡng nào đó và người điều hành phải hình dung, đặt mình vào tình huống xử lý khủng hoảng. Ngoài ra, khi các cấp bị truy cứu trách nhiệm và đưa ra tòa, theo tiến sĩ Hoàng Dũng, chỉ là thuộc cấp thừa hành :

"Thế nhưng mà ta thấy là các cấp đưa ra tòa là cấp thấp, chỉ riêng người nào bị truy tố thôi, chứ chưa nói đến mức án, đã thấy rằng là nhiều người thoát tội. Những người đóng vai trò chủ chốt chưa được đưa ra tòa, thành ra tính nghiêm nó cũng vừa phải".

Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Dũng cho rằng những hi vọng có thể thay đổi hoàn toàn nền giáo dục ở Việt Nam trong một sớm, một chiều để trở thành cái gì đó trong sạch là một ảo tưởng :

"Giáo dục không thể là một áp đảo riêng được ; xã hội có cái gì, giáo dục có cái ấy ; nó có thể tầm cấp không lớn, kinh khủng như trong các ngành trực tiếp đến kinh tế, ngành trực tiếp đến quyền lực, nhưng mà nó không phải nói là áp đảo được".

Tiến sĩ Hoàng Dũng cũng cho rằng những công tác được thực hiện trong ngành giáo dục Việt Nam để tránh các hành vi gian lận thi cử cũng đã được tiến hành trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, việc gian lận vẫn tiếp tục xảy ra :

"Ở Việt Nam, người ra đề thi cũng không biết chắc cái đề của mình có được chọn không, mà họ bị đưa vào nơi cách ly, điện thoại tịch thu, xung quanh là có công an gác. Tôi đã từng đi làm mấy cái đề thi chỉ để tuyển cao học thôi, chứ không phải tuyển đại học, vì đại học căng thẳng hơn rất nhiều, thế mà cũng phải như vậy. Đến khi học trò thi xong thì tôi mới được về. Thế mà người ta vẫn có thể gian lận được".

Thạc sĩ Đinh Gia Hưng nhận định, để Việt Nam có thể thực hiện công việc thi cử tốt hơn thì bản thân việc học phải biểu thị tương ứng - học để làm gì, học phát triển kỹ năng nào, kiến thức nào và việc thi cử cần phải phản ánh những yếu tố, phẩm chất tương xứng :

"Chẳng hạn như là việc học để phát triển tư duy, chứ không phải học theo sự áp đặt, hay bắt học sinh phải nhớ, tái hiện lại ; những cách học như vậy thì ra đề tương ứng, có nghĩa là những đề phải kích thích tư duy mở, các tư duy tổng hợp, sáng tạo của học sinh. Tôi nghĩ là nếu giáo dục Việt Nam theo kiểu giáo dục khai phóng, cởi mở, tạo sự thoải mái cho tư duy học sinh thì khi mà ra đề, chọn đề thì nó có bản chất ấy - bản chất thực thi bản năng của học sinh, chứ không phải là bắt nhớ hết, tái hiện lại những cái cũ".

Theo thạc sĩ Đinh Gia Hưng, cải tổ căn cơ nhất là suy nghĩ trong vấn đề giáo dục phải thay đổi ; các hình thức, nội dung giảng dạy, cũng như các phương pháp, mục tiêu phải vương đến việc tạo ra những công dân trưởng thành, có phẩm chất về tư duy, trí thức. Đồng thời, nền giáo dục Việt Nam cần chú tâm vào việc phát triển sáng tạo cũng như nhân phẩm của học sinh. Từ đó, quy định cho việc ra đề thi, coi thi và thi cử trở thành một hoạt động mang tính giáo dục nhân bản và sâu sắc hơn.

******************

Hòa Bình tuyên án 15 người liên quan gian lận điểm thi tốt nghiệp 2018 (RFA, 21/05/2020)

Tòa án Nhân dân tỉnh Hòa Bình vào ngày 21/5 đã tuyên án đối với 15 bị cáo liên quan đến vụ gian lận nâng điểm thi trung học phổ thông quốc gia năm 2018 tại Hòa Bình.

Phiên tòa ngày 21/5/2020. Nguồn : Báo Nhân dân

Báo trong nước trích kết quả phiên tòa sau sáu ngày xét xử, bốn ngày nghị án và loan tin cùng ngày.

Tin cho biết, 13 trong 15 bị cáo bị tuyên án về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015 gồm : Nguyễn Quang Vinh, nguyên Trưởng phòng Khảo thí Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hòa Bình, 8 năm tù ; Khương Ngọc Chất, nguyên Trưởng phòng, Bí thư Chi bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Hòa Bình, 6 năm tù ; Nguyễn Khắc Tuấn, nguyên Chuyên viên Phòng Khảo thí Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình, 5 năm tù ; Diệp Thị Hồng Liên, nguyên Phó Trưởng phòng Khảo thí Sở Giáo dục và đào tạo, 3 năm tù ; Nguyễn Thị Thu Loan, nguyên giáo viên Trường Trung học phổ thông Lạc Long Quân, Thành phố Hòa Bình, 2 năm tù ; Nguyễn Thị Hồng Chung, nguyên Giáo viên Trường Trung học phổ thông Ngô Quyền, Thành phố Hòa Bình, 21 tháng tù ; Đào Ngọc Thuật, nguyên giáo viên Trường Trung học phổ thông Mường Bi, huyện Tân Lạc, 30 tháng tù.

Trong đó, có 6 người hưởng án treo gồm Bùi Thanh Trà, nguyên giáo viên Trường Trung học phổ thông Lương Sơn, huyện Lương Sơn : 18 tháng tù treo, trả tự do bị cáo tại phiên tòa, thử thách 36 tháng, giao cho địa phương nơi cư trú giám sát, giáo dục ; Nguyễn Đức Hoàng, nguyên thanh tra viên Phòng Thanh tra Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình : 2 năm tù treo, thử thách bốn năm giao cho địa phương nơi cư trú quản lý ; Lê Thị Hồng, nguyên Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông chuyên Hoàng Văn Thụ, Hòa Bình : 30 tháng tù treo, thử thách 5 năm giao cho địa phương nơi cư trú giám sát, giáo dục ; Quách Thanh Phúc, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông 19/5 huyện Kim Bôi : 18 tháng tù treo, 3 năm thử thách, giao cho địa phương nơi cư trú giám sát, giáo dục ; Nguyễn Tân Hưng, nguyên chuyên viên Phòng Khảo thí Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình : 18 tháng tù treo, 3 năm thử thách giao cho địa phương nơi cư trú quản lý ; Phùng Văn Thụ, nguyên Bí thư chi bộ, Trưởng phòng Giáo dục thường xuyên, Giáo dục chuyên nghiệp Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình : 15 tháng tù án treo, 30 tháng thử thách, giao cho địa phương quản lý.

Riêng Đỗ Mạnh Tuấn, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc nội trú, Trung học cơ sở và Trung học phổ thông huyện Lạc Thủy bị tuyên án 10 năm tù về hai tội : "Nhận hối lộ" và "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", theo điều 354 và 356 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Hồ Chúc, nguyên giáo viên Trường Trung học phổ thông Thanh Hà, huyện Lạc Thủy bị tuyên án 30 tháng tù về tội "Đưa hối lộ" theo Điều 364 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Tất cả các phụ huynh của các thí sinh được nâng điểm, đều không thừa nhận việc nhờ nâng điểm mà chỉ khai nhờ xem điểm hộ.

Vẫn tin liên quan gian lận thi cử, Tòa án nhân dân tỉnh Sơn La ngày 21/5 đã mở lại phiên tòa sơ thẩm xét xử 12 bị cáo liên quan đến vụ án gian lận điểm trong Kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2018 sau hơn 6 tháng trả hồ sơ để điều tra bổ sung. Sau phần kiểm tra lý lịch, phiên tòa chuyển sang phần tranh tụng.

Theo cáo trạng, có 12 bị can được đưa ra xét xử. Trong đó, 8 bị can bị đề nghị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ", 3 người bị đề nghị truy tố thêm về tội "Nhận hối lộ" theo khoản 2 và khoản 4, Điều 354, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Trước đó, Tòa án nhân dân tỉnh Sơn La vào ngày 15/10/2019, đã mở phiên tòa xét xử vụ án này. Tuy nhiên, sau bốn ngày làm việc, Tòa án đã trả hồ sơ vụ án yêu cầu điều tra lại để làm rõ động cơ, mục đích của các bị cáo, xem xét khởi tố về hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ...

Phiên tòa lần này dự kiến diễn ra trong 10 ngày, từ 21-31/5.

********************

Sơn La mở lại phiên tòa xét xử gian lận thi cử vào ngày 21/5 (RFA, 20/05/2020)

Tòa án nhân dân tỉnh Sơn La sẽ mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án gian lận điểm thi trong kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia 2018 vào ngày 21/5.

Hôm 16/9, phiên tòa xử vụ gian lận thi cử ở Sơn La tại Tòa án Nhân dân tỉnh, bị hoãn vì nhiều người được triệu tập vắng mặt. Courtesy nguoiduatin

Truyền thông trong nước loan tin vừa nói hôm 20/5 và cho biết tòa sẽ triệu tập 3 bị cáo tại ngoại, 9 bị cáo tại trại giam và 87 người liên quan, người làm chứng. Tổng cộng có 15 luật sư sẽ tham gia bào chữa cho các bị cáo.

Theo cáo trạng, có 12 bị can được đưa ra xét xử. Trong đó, 8 bị can bị đề nghị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ". Ngoài ra, các bị can Lò Văn Huynh, Nguyễn Thị Hồng Nga, Cầm Thị Bun Sọn bị đề nghị truy tố thêm về tội "Nhận hối lộ" theo khoản 2 và khoản 4, Điều 354, Bộ luật Hình sự năm 2015.

Trước đó, Tòa án nhân dân tỉnh Sơn La vào ngày 15/10/2019, đã mở phiên tòa xét xử vụ án này. Tuy nhiên, sau bốn ngày làm việc, Tòa án đã trả hồ sơ vụ án yêu cầu điều tra lại để làm rõ động cơ, mục đích của các bị cáo, xem xét khởi tố về hành vi đưa hối lộ, nhận hối lộ, môi giới hối lộ...

Qua điều tra, những thỏa thuận tiền tỷ vụ nâng điểm thi ở Sơn La đã được làm rõ. Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La xác định, trong 44 thí sinh được nâng điểm tại kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia 2018 ở Sơn La, ngoài những trường hợp đã hối lộ từ 300 đến 400 triệu đồng còn có những cuộc thỏa thuận tiền tỉ để sửa bài thi.

Theo Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Sơn La, việc làm rõ tội danh đưa và nhận hối lộ đối với các bị can là phù hợp với những diễn biến, tình tiết mới của vụ án.

Cũng tin liên quan gian lận thi cử, qua 6 ngày xét xử, vẫn chưa tìm ra người nhờ nâng điểm thi dù có đến 160 bài thi được nâng điểm thi ở vụ gian lận thi cử tại tỉnh Hòa Bình.

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân, bị cáo Nguyễn Quang Vinh và bị cáo Khương Ngọc Chất cùng các đồng phạm nâng điểm cho 160 bài thi trong kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông quốc gia ở Hòa Bình. Tuy nhiên, việc ông Vinh nhận thông tin thí sinh từ đâu và "nhận nâng điểm hay xem điểm" cho bao nhiêu học sinh thì cả cáo trạng và quá trình xét xử đều không làm rõ.

Tất cả các phụ huynh của các thí sinh được nâng điểm, đều không thừa nhận việc nhờ nâng điểm mà chỉ khai nhờ xem điểm hộ. Các bị cáo Vinh và Chất đều đồng loạt kêu oan, không thừa nhận tội danh.

‘Tín dụng đen’ – Bẫy nợ trên mạng (RFA, 30/09/2019)

Dễ rước nợ

Mượn nợ thông qua các trang web và các ứng dụng (app) trực tuyến đang trở thành một loại ‘bẫy nợ’ cho nhiều người dân Việt Nam hiện nay.

Cho vay ngang hàng trực tuyến (P2P lending) là hình thức các doanh nghiệp thu hút tiền của nhà đầu tư, sau đó kết nối với bên cần vay tiền, với cam kết lợi nhuận cao qua trang web hoặc nền tảng ứng dụng, giao dịch mà không qua ngân hàng. Screen capture

Theo các quảng cáo được đăng tải, thủ tục mượn nợ diễn ra chưa đến 30 giây. Người dùng không cần chứng minh tài chính mà chỉ cần chụp hình chứng minh nhân dân sau đó tiền sẽ được chuyển thẳng vào tài khoản.

Không dừng lại ở đó, trong các ứng dụng vay tiền hiện nay, khi đăng ký vay tiền, màn hình sẽ hiện lên yêu cầu cho phép truy cập danh bạ, hình ảnh và vị trí, như vậy có thể giúp tăng tỉ lệ hồ sơ được duyệt lên tới 99%. Vì thế những người đang cần gấp dòng tiền sẽ không ngần ngại đồng ý, nhưng phần đông họ không hề biết rằng khi họ không thanh toán kịp thời hạn, bên cho vay sẽ vào liên lạc với người thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, những người có tên trong danh bạ điện thoại người vay tiền để đòi nợ, thậm chí quy chụp người vay tiền là lừa đảo và dọa tung hình ảnh lên mạng xã hội.

Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do, Tiến sĩ Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam – BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, nhận định :

"Mỗi một nền tảng công nghệ mới đều đem lại hai mặt. Mặt tích cực là nó đem lại phương thức giao dịch mới, tiêu chuẩn mới giữa người cho vay hay nhà đầu tư và người đi vay tiền mà không cần qua định chế trung gian. Nó giúp tiết kiệm thời gian chi phí, nó đáp ứng nhu cầu của một số người dân và doanh nghiệp nhỏ khi có nhu cầu vay vốn, vay tiền nóng mà không có tài sản thế chấp. Thế nhưng cũng có rủi ro là nếu phát triển nhanh mà không có hành lang pháp lý kịp thời thì có thể xảy ra tranh chấp giữa các bên và rủi ro về công nghệ có thể bị hack, bị đánh sập, làm mất tiền cũng như có thể mất cả công ty. Cuối cùng là nó cũng có thể gây xáo trộn xã hội nếu những rủi ro đó xảy ra".

Còn theo Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính và ngân hàng lại cho rằng :

"Chính công ty cung cấp ứng dụng công nghệ thông tin không những là người chấp nối mà cũng có thể là người cho vay. Và rất nhiều người cho vay đó là biến tướng của tín dụng đen, tức là loại cho vay lãi suất rất cao và lãi suất cắt cổ. Bên cạnh đó cũng là hình thức chiếm đoạt tài sản trá hình, tức là họ cho vay trên danh nghĩa với lãi suất hạ, nhưng cộng tất cả các chi phí thì lãi suất có thể lên đến 400%, 500%, thậm chí 700%, 800%, trên cơ sở 1 năm".

Chúng tôi có liên lạc với một người từng tham gia trong nhóm ‘cho vay nóng’ tại thành phố Hồ Chí Minh và được cho biết thủ tục vay hiện hành :

Chỉ cần ra cột điện thì có hàng chục tờ rơi dán trên cột điện mời chào, chỉ cần gọi số này số kia là trong vòng 15 phút chỉ cần có giấy tờ tùy thân là có thể vay được tiền. Courtesy photo

"Vay 20 đưa chỉ còn 15 triệu thôi, thường thường chỉ cần chứng minh nhân dân, khi nào vay cái gì lớn mới cần thế chấp, tùy theo số tiền mà mình vay, có gì thế đó".

Vẫn theo lời người từng vay tiền này thì nếu tới hạn mà người vay chưa thanh toán hết số nợ thì vật thế chấp sẽ thuộc về người cho vay.

Tìm hiểu thêm những quy định pháp luật đối với việc cho vay nặng lãi, đài RFA có trao đổi với Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Luật gia Việt Nam và được ông cho biết về tội cho vay nặng lãi theo Bộ luật Dân sự được xác định như sau :

"Mức trần lãi suất cho vay, mức lãi suất do các bên thỏa thuận nhưng không vượt quá 20%/năm tiền vay đó. Trường hợp thỏa thuận quá giới hạn cũng không vượt quá 20% khoản tiền được vay, mức vượt quá không có hiệu lực. Trường hợp các bên có thỏa thuận trả lãi nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp bằng lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn đến thời điểm trả nợ".

Khó áp chế các đối tượng cho vay

Thống kê cho thấy có khoảng 170 vụ lừa đảo, lạm dụng liên quan đến huy động vốn lãi suất cao với số tiền chiếm đoạt hàng nghìn tỉ đồng. Tuy nhiên, để bắt giữ hết những đối tượng này không phải là điều dễ dàng, như lời Luật sư Nguyễn Văn Hậu :

"Các đối tượng thường ngụy trang hành vi cho vay nặng lãi bằng các hợp đồng biến tướng để lách luật, trốn tránh sự thu thập chứng cứ của cơ quan có thẩm quyền".

Còn theo Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu, mặc dù chính phủ Việt Nam và Ngân hàng nhà nước Việt Nam đã rất cố gắng, nhưng theo ông có lẽ việc diệt trừ tín dụng đen vào thời điểm này là điều không thể. Tuy nhiên, ông vẫn đưa ra đề xuất để giúp kiểm soát tình hình :

"Việt Nam cần những quy định pháp luật về vấn đề hoạt động của các cơ quan Fintech (công nghệ tài chính), các công ty Fintech vấn đề cho vay ngoài ngân hàng ngoài các tổ chức tài chính theo các hình thức Peer to Peer (cho vay ngang hàng trực tuyến). Đồng thời chính quyền nên tăng cường những bộ phận, đơn vị kinh tế từ trước đến giờ hỗ trợ các vấn đề cho người dân nghèo vay chẳng hạn như quỹ tín dụng nhân dân, quỹ tiết kiện nhân dân rồi tăng cường hoạt động các quỹ bảo lãnh tín dụng thì đó là cái chính phủ Việt Nam phải làm ngay và làm một cách mạnh mẽ.

Dưới góc nhìn cá nhân, Tiến Sĩ Cấn Văn Lực bày tỏ hy vọng :

"Chính phủ Việt Nam cũng đã nhận thấy cái ưu và nhược điểm của công nghệ tài chính (Fintech) nói chung và cho vay ngang hàng nói riêng, và cũng đã yêu cầu Ngân Hàng Nhà Nước hoàn thiện hành lang pháp lý để quản lý các công ty Fintech cũng như cho vay ngang hàng. Tôi hy vọng thời gian tới chắc là không lâu, chắc là quý 2 năm 2019, hành lang pháp lý để quản lý các công ty Fintech cũng như cho vay ngang hàng sẽ được ban hành".

Hiện tại, theo pháp luật hiện hành, việc cho vay nặng lãi sẽ bị truy cứu hình sự khi hội đủ 2 điều sau đây theo lời Luật sư Nguyễn Văn Hậu :

"Theo điều 210 quy định của Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung 2017 quy định cho vay nặng lãi như sau : người nào giao dịch dân sự cho vay gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất của Bộ luật Dân sự hoặc thu lợi bất chính 30-100 triệu đồng hoặc sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hành vi này hoặc bị kết án tội này mà chưa được xóa án tích thì bị phạt tiền từ 50-200 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Nếu số tiền thu lợi bất chính 100 triệu trở lên thì phạt tiền 200 triệu đến 1 tỉ và phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm, người phạm tội có thể bị phạt từ 30-100 triệu đồng và sẽ bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề và làm những công việc nhất định từ 1-5 năm".

Dù với mức phạt như vậy, nhưng tình trạng ‘tín dụng đen’ vẫn đang lan tràn mạnh mẽ. Do đó, nhiều chuyên gia kinh tế, ngân hàng bày tỏ hy vọng pháp luật sẽ sớm có thêm điều khoản chế tài đối với hành vi cho vay nặng lãi, vì ‘cứ một ngày mà chưa có những quy định và những biện pháp chặt chẽ thì ngày đó lại càng nhiều thiệt hại hơn cho người dân và các tổ chức kinh tế’.

****************

Thi Trung học phổ thông quốc gia trên máy tính có hạn chế được gian lận thi cử ? (RFA, 30/09/2019)

Có hạn chế gian lận ?

Theo Bộ Giáo dục và đào tạo đề xuất việc thi trên máy tính sẽ được triển khai giai đoạn 2021 – 2025 và trong giai đoạn này Bộ Giáo dục và đào tạo sẽ tổ chức thi trên máy tính để từng bước áp dụng cho phù hợp với thực tiễn điều kiện kinh tế, xã hội của Việt Nam. Theo đó, thay vì thi 1 đợt trên giấy như hiện nay thì kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia sẽ được tổ chức thi thành nhiều đợt trên máy tính ở các trung tâm khảo thí độc lập và lấy kết quả đợt thi cao nhất để xét công nhận tốt nghiệp Trung học phổ thông và các trường đại học, cao đẳng dùng kết quả này để xét tuyển sinh nếu có nhu cầu.

Ảnh minh họa. RFA Edited

Với nhiều vấn đề tiêu cực trong ngành giáo dục xảy ra trong thời gian qua như chạy điểm, sửa điểm, nâng điểm tại Hòa Bình, Sơn La… hay việc mua bằng cấp, lộ đề thi và nhiều sai phạm khác trong ngành giáo dục bị phanh phui, dư luận xã hội đặc vấn đề rằng liệu việc thay đổi này có hạn chế được những vấn đề tiêu cực trong ngành giáo dục không hay lại là một đề xuất để hợp thức hóa việc "tiêu" tiền ngân sách ?

Nhiều chuyên gia giáo dục cho rằng việc đổi phương thức thi trên máy tính được xem là khả thi khi học sinh ở tất cả mọi vùng miền đều được cập nhật tin học do đó thi trên máy tính sẽ không khó khăn. Tuy nhiên, vấn đề còn lại là sẽ tổ chức kiểm soát thi cử như thế nào cho phù hợp.

Tiến sĩ Nguyễn Trường Tùng chủ tịch hội đồng Quản trị trường Đại học FPT trả lời với báo Dân Trí hôm 29/9/2019 khẳng định rằng, giải pháp thi trên máy tính cũng không thể khẳng định được sẽ hạn chế tiêu cực vì mỗi phương án đưa ra sẽ có người nghĩ cách để "lách luật" tìm kiếm kẽ hở trong đó.

Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, giáo sư danh dự tại trường đại học ở Bỉ, chuyên gia giáo dục Việt Nam và hiện là cố vấn cấp cao Đại học Duy Tân ở Đà Nẵng nhận định rằng, ông không tin ở máy móc.

"Hiện nay việc tiêu cực tại Việt Nam nó xuất phát từ cái tư duy của những người đặc biệt là giới lãnh đạo. Bởi vì họ chưa học được cái tôn trọng học vấn và cũng chưa có ý thức được việc học đàng hoàng tử tế cho xã hội, không những cho đất nước mà cho chính con cháu, gia đình mình mà họ nghĩ quan trọng là bằng cấp. Điều quan trọng là hiểu biết, kỹ năng để đóng vai trò tích cực trong xã hội. Nếu dùng máy tính để chống thì đâu có gì thay đổi vì tư duy nó như thế rồi thì cho dù dùng máy tính nó cũng thay đổi được gì đâu".

Riêng thầy giáo Đỗ Việt Khoa từ Hà Nội khẳng định với chúng tôi rằng, cho dù thi bất cứ bằng phương thức nào thì vấn đề tiêu cực tại Việt Nam không thể giảm được, không thể chống và không thể ngăn vì nó đã ăn sâu vào bản chất.

"Đó là bản chất của một xã hội mà quan chức đều gian dối, bằng cấp bỏ tiền ra mua bằng thật nhưng chất lượng giả, nhiều nhà giáo, trường học sẵn sàng bán bằng thật cho những người đó như trường hợp tại trường Đông Đô ở Hà Nội nên bây giờ tìm giải pháp nào để chấm dứt vĩnh viễn, trong sạch tuyệt đối ngành giáo dục thì nó khó lắm, xã hội hiện nay gần như bất lực, phải có sự thay đổi toàn diện, từ bộ máy quan chức cho đến đạo đức mà nếu thay đổi được như thế thì nó là cuộc cách mạng rồi".

Giáo sư Phạm Minh Hoàng, người từng là giảng viên môn Toán học ứng dụng tại Đại học Bách khoa, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh nhận định ;

"Chủ trương của tôi tất cả là do con người hết, nguồn máy có trong sạch hay không cũng là do con người mà thôi chứ không phải do máy. Tôi rất nghi ngờ về quyết định này, vì nếu để máy chấm thi thì nó hoàn toàn sẽ đúng nhưng khi có điểm thì phải nhập điểm thì cũng do con người nhập vô. Chúng ta đều biết là cuộc thi Trung học phổ thông 2018 thì nó sai ở rất nhiều khâu nhưng tôi đánh giá ở khâu nhập điểm, người thư ký ngồi nhập điểm để gửi cho thí sinh hoặc dán thì cái đó rất là quan trọng tại vì nếu họ nhận tiền thì họ chỉ sửa điểm thi là xong. Quan điểm của tôi tất cả cũng do con người làm ra cả, nếu con người đã không trong sạch thì cho dù là cái máy gì đi nữa thì nó cũng không trong sạch".

Hạ tầng kỹ thuật đủ đáp ứng ?

Ảnh minh họa. AFP

Việc tổ chức thi trên máy tính được chia thành nhiều đợt thi khác nhau và dự kiến sẽ phải chuẩn bị một số lượng máy tính khổng lồ để phục vụ các kỳ thi. Đối với kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia hàng năm có khoảng gần 1 triệu thí sinh đăng ký dự thi, dư luận xã hội quan tâm lo ngại về kỹ thuật, máy móc thiết bị có đủ để đáp ứng số lượng thí sinh khổng lồ mỗi năm hay không.

Nhiều mối lo ngại được đặc ra trong đó có việc, khả năng để lọt đề thi, lộ đề thi ra bên ngoài là chuyện có thể xảy ra bởi trên hệ thống máy tính mọi thao tác liên kết, chia sẻ đều rất dễ dàng.

Giáo sư Phạm Minh Hoàng nhận định về vấn đề này rằng :

"…Tôi tin tưởng rằng vấn đề kỹ thuật tại Việt Nam nó được giải quyết rất là dễ, hiện nay những lập trình viên họ có thể làm những việc sai khiến máy móc làm những việc rất là hiệu quả thay cho con người, nhưng người lập trình viên cũng chỉ là con người thôi. Một khi có sự can thiệp của con người thì yếu tố con người vẫn là cần thiết, chỉ cần một khâu trong tất cả các khâu không trong sạch thì cũng chết".

Thầy giáo Đỗ Việt Khoa cũng khẳng định, việc thi cử trên máy tính là xu hướng của thế giới nhưng tại Việt Nam việc thực hiện được hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố, nhiều khó khăn nên nếu Bộ cân nhắc chưa thể thực hiện nổi, thì không nên làm.

"…vì hiện nay việc thi bằng lái xe trên máy tính nó cũng có nguồn đề sẵn rồi và kiến thức thì nó có thể công khai được nhưng thi văn hóa mà công khai được tất cả đề lên thì nó lại lộ đề, mà nếu không công khai cũng không được vì thi xong học sinh cũng truyền được nhau toàn bộ đề ra ngoài, nguồn đề ở đâu nên tôi cho rằng rất là khó và chưa thể tiến hành được vì nó rất phức tạp".

Đồng thời, thầy Khoa còn nhấn mạnh rằng cho dù bất luận như thế nào, tinh vi ra sao thì những việc tiêu cực chắc chắn vẫn xảy ra, không những ở việc thi mà ngay cả việc các quan chức cũng tìm cách này hay cách khác để tác động để chạy điểm, sửa điểm, nâng điểm.

Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng chia sẻ về quan điểm của mình rằng, để hạn chế tiêu cực, điều quan trọng nhất là làm cho tư duy con người và nhất là giới lãnh đạo thay đổi. Thêm nữa, theo Giáo sư Hưng, thì phải làm cho giá trị xã hội trở lại nề nếp, đạo lý của con người trở lại ngự trị chứ không phải vì đồng tiền. Và, ông nhấn mạnh : đây là sự thay đổi rất sâu đậm trong thể chế.

"…Qua thời gian bao nhiêu cố gắng, cải tổ, thay đổi hệ thống thi nhưng cái tiêu cực ngày càng nhiều, càng trầm trọng tại khu vực miền Bắc, miền cao. Tôi thấy vấn đề này thuộc về thể chế, tư duy xã hội, mà thể chế chịu trách nhiệm chính của toàn bộ vấn đề hiện nay. Vấn đề này nếu bộ máy của Bộ GD không thay đổi, không có gì đổi mới thì ngay cả các câu hỏi qua máy tính hay trực tiếp trên bảng thì nó cũng thay đổi nhiều đâu".

*****************

Việt Nam có thể trở thành nơi tiêu hủy rác của thế giới ? (RFA, 30/09/2019)

Vào những ngày cuối tháng 9, Văn phòng Chính phủ vừa giao Bộ Tài nguyên và môi trường nghiên cứu đề xuất về giải pháp xuất trả phế liệu nhựa nhập khẩu theo hướng như các nước Malaysia, Philippines đã áp dụng.

Rác phế liệu điện tử nhập khẩu từ nước ngoài về Việt Nam, ảnh minh họa chụp trước đây. File photo

Việt Nam nhận xử lý rác hộ

Đề xuất này yêu cầu các hãng tàu trong vòng 30 ngày phải chở rác phế liệu ra khỏi Việt Nam, nếu không số rác nhập sẽ được tiêu hủy tại Việt Nam.

Đề xuất này đang được dư luận lo ngại Việt Nam có nguy cơ trở thành nơi tiêu hủy rác của thế giới ?

Giáo sư Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng bộ tài nguyên môi trường nhận định với RFA hôm 30/9/2019 :

"Tôi không nhất trí tiếp nhận ở Việt Nam, rồi nếu không chở về thì ta tiêu hủy. Việt Nam tiêu hủy thì có nghĩa Việt Nam đang làm nhiệm vụ tiếp nhận rác trên thế giới và làm nhiệm vụ tiêu hủy thay, cũng sẽ rất tốn kém. Chưa kể tiêu hủy rác đó sẽ ảnh hưởng môi trường chung của Việt Nam. Vì vậy tôi cho rằng, đề xuất đó mang tính tiêu cực, là nói nhẹ. Còn nói thẳng ra là chúng ta không thể áp dụng giải pháp này".

Còn Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phùng Chí Sỹ, Giám đốc Trung tâm Công nghệ môi trường ENTEC, kiêm Tổng Thư ký phụ trách văn phòng phía nam của Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, khi trao đổi với Đài Á Châu Tự Do hôm 30/9/2019 cho rằng, giải pháp tiêu hủy là giải pháp tình thế nhằm giải phóng rác thải phế liệu tồn đọng tại cảng :

"Vừa rồi, số containers rác nhập về không đủ điều kiện, không có chủ nhận, tồn đọng rất nhiều ở các cảng. Vì vậy Bộ TNMT đưa ra giải pháp để giải quyết tồn đọng ấy, một trong các giải pháp là đấu thầu làm nguyên liệu sản xuất, còn không làm được thì tiêu hủy… để giải phóng cảng".

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phùng Chí Sỹ, nếu tiêu hủy thì phải giao cơ sở đủ biện pháp bảo vệ môi trường, chứ không tiêu hủy bừa bãi được. Muốn không ô nhiễm môi trường thì phải có tiền, để thuê những đơn vị có điều kiện tiêu hủy. Chứ không thể tiêu hủy bằng cách đốt bừa bãi được.

Ngoài ra, về phương án thời hạn 30 ngày xử lý các lô hàng tồn đọng cũng gây nhiều tranh cãi. Theo quy định, đối với lô hàng phế liệu không đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường, hải quan có văn bản thông báo yêu cầu hãng tàu vận chuyển hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam trong 30 ngày.

Giáo sư Đặng Hùng Võ, không đồng tình với thời hạn này :

"Tôi không nhất trí, tiền lưu kho 30 ngày ai sẽ trả, nhà nước Việt Nam trả hay doanh nghiệp trả hay thế nào ? 30 ngày đó thì tiền lưu kho lưu bãi cũng không phải là nhỏ".

Tuy nhiên Tiến sĩ Trịnh Thị Long, Giám đốc Trung tâm Khoa học công nghệ Môi trường và sinh thái, hôm 30/9, nói với RFA rằng, thời hạn 30 ngày đối với Việt Nam là hợp lý vì vướng mắc nhiều vấn đề về thủ tục :

Hướng giải quyết đem rác trả về nơi xuất xứ thì hiện nay chỉ là ý tưởng, chứ Việt Nam chưa quyết định hướng giải pháp đó - Ảnh minh họa Photo : RFA

"Với tất cả những thủ tục, giấy tờ của Việt Nam thì phải kéo dài đến một tháng mới giải quyết được, các nước khác thì họ làm nhanh. Còn nước mình thì thủ tục giấy tờ xác định người nhập, người chủ containers đấy… nhiều vấn đề về thủ tục. Nên không thể nhanh giống các nước được. Một tuần tống nó ra khỏi nước mình thì quá tốt rồi, nhưng mà mình- nghĩa Việt Nam không làm được như thế. Nên phải để một tháng, dĩ nhiên để một tháng thì sẽ ứ đọng, chiếm chỗ của hàng hóa khác, nhưng không còn cách nào khác".

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phùng Chí Sỹ thì không tỏ vẻ lo lắng lắm, ông cho biết hướng giải quyết đem rác trả về nơi xuất xứ thì hiện nay chỉ là ý tưởng, chứ Việt Nam chưa quyết định hướng giải pháp đó, mà chỉ xem xét khả năng đó có khả thi hay không. Ông nói tiếp :

"Như tôi biết, vừa rồi 1 số quốc gia trả rác về cũng rất căng thẳng, thậm chí đe dọa cắt quan hệ ngoại giao mới trả được. Còn ở Việt Nam còn bị khai không rõ từ đâu nhập về, không rõ chủ nhập hàng… chính vì vậy, việc trả về nơi xuất xứ cũng khó".

Kiên quyết trả rác về nơi xuất phát

Chính quyền Malaysia vào tháng 5 năm 2019 đã tuyên bố trả hơn 3.000 tấn phế liệu nhựa không tái chế cho các nước phát triển. Chính phủ nước này cho rằng, các nước phát triển phải có trách nhiệm với những thứ họ đã chuyển đi, và nêu đích danh ít nhất 14 quốc gia, trong đó có Bangladesh, Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Canada, Úc, Anh...

Cũng trong tháng 5/2019, Philippines đã thuê một công ty vận tải tư nhân để gửi 69 container rác trở lại Canada và để chúng trong vùng lãnh hải của nước này nếu chính quyền sở tại từ chối chấp nhận.

Mới nhất là vào ngày 18/9/2019, Hải quan Indonesia thông báo cho biết đang lên kế hoạch gửi trả lại các containers chứa rác bị nhiễm chất thải độc hại về Úc.

Giáo sư Đặng Hùng Võ, cho biết thêm :

"Nhiều nước đã có chở rác quay lại nơi xuất phát, Việt Nam cũng cần yêu cầu mạnh mẽ hơn, giải pháp cương quyết hơn, tích cực hơn, như vậy mới loại bỏ được hoàn toàn tình trạng rác thải chở từ các nước công nghiệp phát triển sang các nước đang phát triển".

Theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, quan hệ giữa hai nước không chỉ có thương mại, bên cạnh thương mại còn nhiều quan hệ khác nữa, nên có thể dùng các quan hệ khác để ép các nước đó chở rác quay lại. Theo GS Võ, ở đây là nói chung, còn từng nước thì tùy mức độ quan hệ có thể đưa ra các điều kiện khác nhau.

Ngoài ra theo Giáo sư Đặng Hùng Võ, phải xử phạt rất nặng các doanh nghiệp Việt Nam đã ký hợp đồng nhập khẩu rác, yêu cầu các doanh nghiệp này cũng phải bỏ tiền ra để đóng góp vào việc chở rác quay trở lại nơi xuất phát.

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan Việt Nam, đến hết tháng 6 năm 2019, cơ quan chức năng Việt Nam đã yêu cầu các hãng tàu vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam 503 container phế liệu, trong đó có 289 containers phế liệu nhựa, 106 containers phế liệu giấy, 98 containers phế liệu sắt thép…

Tính đến cuối tháng 7 năm 2019, phế liệu tồn đọng tại các cảng biển trên toàn lãnh thổ Việt Nam là 11.500 containers, trong đó lượng phế liệu tồn đọng trên 90 ngày khoảng 7.250 containers.

*********************

Hơn 50.000 gia đình miền Tây sẽ thiếu nước mùa hạn mặn, nguy cơ bị đói (Người Việt, 28/09/2019)

Việc lũ đến muộn, thấp ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long dự báo vấn nạn xâm nhập mặn ở miền Tây sẽ đến sớm và nặng hơn nhiều năm. Khi đó, khoảng 50.000 gia đình bị thiếu nước và có nguy cơ thiếu đói.

Dự báo Bến Tre sẽ là tỉnh chịu nhiều khô hạn.(Hình : Đại Đoàn Kết)

Chiều 27/09/2019, tại Tiền Giang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc làm việc với lãnh đạo 13 tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long về "Công tác Phòng chống sạt lở, hạn mặn mùa khô".

Báo VnExpress dẫn thông tin từ ông Nguyễn Xuân Cường, bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, cho biết do bùn cát từ thượng nguồn đổ về ngày càng giảm, khai thác cát ngày càng gia tăng, cùng tình trạng biến đổi khí hậu, thay đổi dòng chảy khiến tình trạng sạt lở ngày càng nghiêm trọng hơn.

Hiện đồng bằng có tổng cộng trên 500 điểm sạt lở ven sông, biển, tổng chiều dài hơn 800 cây số. Mỗi năm, sạt lở làm mất khoảng 300 hécta đất, rừng ngập mặn ven biển, hơn 19.000 gia đình ven sông phải di dời khỏi vùng nguy hiểm.

"Trong 10 năm qua, các tỉnh đã được giúp kinh phí hơn 16.000 tỷ đồng (689,6 triệu USD) xây dựng các công trình phòng chống sạt lở, trồng trên 4.300 hécta rừng ngập mặn và sẽ tiếp tục trồng thêm hơn 3.000 hécta. Dự kiến thời gian tới trung ương tiếp tục cung cấp thêm nguồn vốn hỗ trợ khoảng gần 4.500 tỷ đồng (193,9 triệu USD). Tuy nhiên, hiệu quả chống thiên tai vẫn chưa khả quan", ông Cường cho biết.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, năm nay mùa mưa lưu vực sông Mekong đến muộn, lượng mưa đạt trị số thấp. Dự báo "lượng mưa sắp tới ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn trung bình nhiều năm. Do vậy, tổng lượng dòng chảy về đồng bằng thời gian tới sẽ thấp hơn trung bình nhiều năm".

Theo dự báo, đỉnh lũ năm nay xuất hiện vào đầu tháng Mười, ở mức trên báo động một khoảng 0.2 mét, sau đó sẽ giảm nhanh. Do đó dự báo nạn hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô sẽ đến sớm và nặng hơn so với trung bình nhiều năm.

"Xâm nhập mặn sẽ ảnh hưởng đến khoảng 100.000 hécta lúa vụ Đông Xuân. Khoảng 50.000 gia đình bị thiếu nước, trong đó Long An, Tiền Giang, Bến Tre là các tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nhất", ông Cường cảnh báo.

Ông Cường cho biết thêm, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đề nghị giảm diện tích lúa Đông Xuân từ 1,6 triệu hécta xuống còn 1,5 triệu hécta, gieo sạ sớm ngay từ tháng Mười, đắp đập tạm ngăn mặn giữ ngọt, nạo vét, khơi thông dòng chảy. Các tỉnh miền Tây chủ động trữ nước ngọt, hỗ trợ thiết bị chứa nước cho người dân.

Bộ này cũng đề nghị Bộ Tài Chính "có phương án mua dự trữ 200.000 tấn gạo ngay từ đầu tháng Ba năm 2020 tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long để ổn định giá và có gạo dự phòng cứu đói cho người dân.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Xuân Phúc chỉ nói chung chung : "Chính phủ, thủ tướng chính phủ quá sốt ruột về tình trạng sạt lở bờ biển, bờ sông và hạn mặn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Thủ tướng đề nghị cần triển khai ngay những giải pháp xử lý dứt điểm hậu quả từ hiện tượng này".

Báo Tài Nguyên Môi Trường dẫn cảnh báo từ Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, cho biết "nguồn nước mùa khô 2019-2020 có nguy cơ nhiễm mặn, hạn hán thiếu nước có thể xảy ra sớm hơn so với năm 2018-2019 khoảng 10-30 ngày và so với trung bình nhiều năm khoảng 1-2 tháng (tùy vùng)".

Tin cho biết hồi năm 2016, đợt hạn hán, xâm nhập mặn lịch sử tại Đồng bằng sông Cửu Long đã khiến 600.000 người dân thiếu nước sinh hoạt và 160.000 hécta đất bị nhiễm mặn, gây thiệt hại hơn 5.500 tỷ đồng (237 triệu USD) làm hàng ngàn gia đình lao đao. (Tr.N)

******************

Hàng tấn cá chết dạt vào bờ biển Hà Tĩnh (RFA, 28/09/2019)

Truyền thông trong nước hôm 28/9 cho biết khoảng 2 tấn cá trích và cá nóc chết chưa rõ nguyên nhân trôi dạt vào khoảng 4 km bờ biển Hà Tĩnh.

Cá chết dạt vào bờ biển Hà Tĩnh Courtesy of Zing.vn

Đây là địa phương từng chịu ảnh hưởng nặng nề của vụ công ty Gang thép Formosa Hà Tĩnh xả thải độc ra biển hồi năm 2016 làm hàng trăm tấn cá chết dạt lên bờ.

Theo báo Zing, vào khoảng 23h30 ngày 27/9, người dân xã Thịnh Lộc, huyện Lộc Hà, tỉnh Hà Tĩnh, phát hiện cá chết bất thường, bị sóng đánh dạt vào bờ biển. Thống kê của chính quyền sau đó cho thấy có khoảng 2 tấn cá các loại chết dạt vào bờ. Người dân đã thu gom và chôn lấp theo quy định.

Zing trích lời ông Phan Văn Nhàn, Phó Chủ tịch UBND huyện Lộc Hà cho biết : "UBND huyện đã báo cáo sở, ngành chuyên môn của tỉnh. Chiều cùng ngày, đoàn công tác về lấy mẫu để xác định nguyên nhân. Số lượng cá chét cũng được thu gom, đưa về chôn lấp đúng quy định".

Việt Nam đang tổ chức chấm các bài thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2019. Tuy tổ chức thi, công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông thuộc phạm vi trách nhiệm của ngành giáo dục nhưng trên thực tế, có nhiều ngành (như công an), nhiều cấp khác nhau thuộc hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương cùng… chia sẻ trách nhiệm. So với thiên hạ thì rõ ràng là rất… "nghiêm" !

Một hình ảnh tại cuộc thi Trung học phổ thông ở Sơn La. (Hình : Báo Lao Động)

Việt Nam "nghiêm" như thế từ lâu. Chỉ có điều "nghiêm" nhưng không ngăn được gian lận thi cử ! Scandal sửa bài thi – nâng điểm trong kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2018 là một trong những ví dụ minh họa. Nhiều ngành, nhiều cấp tham gia bảo vệ - giám sát và thực tế cho thấy, các ngành, các cấp đã thông đồng với nhau để gian lận có thể thi cử có thể thành công trên… diện rộng.

Chắc là không quá đáng khi nói : Càng nghiêm, càng đáng… thẹn !

Thứ tư vừa rồi, tờ Lao Động cho biết, năm nay, Sơn La – một trong những tỉnh năm ngoái bị lộ, khiến hệ thống chính trị, hệ thống công quyền ê chề vì gian lận thi cử hóa ra là có hệ thống, có sự liên thông, phối hợp chặt chẽ giữa các viên chức ngành giáo dục và ngành công an - thiết lập tới ba lớp "hàng rào", kèm các hệ thống như camera giám sát, hệ thống làm nhiễu sóng di động để cách ly khu vực chấm thi, giám khảo với bên ngoài trong thời gian chấm các bài thi.

Lao Động cũng đã công bố hai tấm ảnh, chụp cảnh hai nữ giám khảo phải giơ tay qua khỏi đầu cho công an dùng thiết bị tìm kim loại rà… khắp người ! Đây có lẽ là chuyện chỉ có ở… Việt Nam ! Cứ theo tờ Lao Động thì còn có một Đoàn công tác do một Thứ trưởng Giáo dục làm Trưởng đoàn, đến tận Sơn La thị sát. Không thấy tờ Lao Động tường thuật nên có thể phán đoán, từ ông Thứ trưởng đến các thành viên trong đoàn của ông, chẳng có ai phản đối cách thức giám sát giám khảo "nghiêm" đến như thế.

Điều đó cho thấy, cả các viên chức ngành giáo dục lẫn các viên chức hữu trách ở Sơn La cùng muốn chứng tỏ họ rất… "nghiêm" ! Không may là chẳng ai thấy "nghiêm" như vậy chứng tỏ không ai tin ai. Ngành giáo dục không tin các giám khảo – những thành viên cùng ngành, không tin chính quyền địa phương, vô tư, trong sáng. Chính quyền địa phương không tin các thầy, cô giáo – những giám khảo được giao giữ vai trò thẩm định chất lượng giáo dục thông qua việc quyết định điểm của từng bài thi. Chẳng lẽ điều này không đáng… thẹn !

Trong khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương tìm đủ cách để rửa mặt, kể cả những cách hết sức phi nhân - xúc phạm tất cả những thầy cô giáo được giao giữ vai trò giám khảo, phi chính trị - mặc nhiên xác nhận từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài, ngành nào - kể cả giáo dục, giới nào - không loại trừ cả giáo viên, cũng trong tình trạng "gian" nhiều hơn "ngay", phải phòng ngừa kỹ càng, song "nghiêm" đến thế vẫn không làm ai tin.

Có dựng ba lớp "hàng rào", thiết lập hệ thống camera giám sát, triển khai thiết bị làm nhiễu sóng di động, cách ly khu vực chấm thi, giám khảo với bên ngoài trong thời gian chấm các bài thi, dùng thiết bị tìm kim loại rà… khắp người từng giám khảo cũng không thế gọi làm "nghiêm". "Nghiêm" thế nào được khi trong kết luận cuộc điều tra vụ gian lận ở kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm ngoái, Công an Hà Giang khẳng định, không có bị can nào vụ lợi, chuyện tổ chức sửa bài thi – nâng điểm thuần túy là… giúp đỡ ! Ai tin là "nghiêm" khi Viện Kiểm sát Hà Giang… nhất trí, không thắc mắc (2) !

Nếu "nghiêm" tại sao lúc đầu, xác định có 114 thí sinh được sửa bài – nâng điểm nhưng khi Công an Hà Giang kết thúc điều tra, Viện Kiểm sát lập cáo trạng chỉ còn 107 thí sinh, bảy thí sinh biến mất ? Nếu "nghiêm", sao chỉ đề cập đến một phụ huynh (Phạm Văn Khuông – Phó Giám đốc Sở GDĐT Hà Giang) hiện là một bị cáo và lờ đi danh tính của hơn 100 phụ huynh khác (3). Nếu "nghiêm" tại sao từ Công an Hà Giang đến Viện Kiểm sát Hà Giang chỉ chú trọng, nhấn mạnh các "tình tiết giảm nhẹ" hình phạt cho cả năm bị cáo. Khai thác tối đa các "tình tiết giảm nhẹ" này có tương quan thế nào đến sự nhất quán giữa các bị cáo, Công an Hà Giang, Viện Kiểm sát Hà Giang về việc gian lận chỉ thuần túy là giúp đỡ.

Có lẽ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam nên ngừng biểu diễn "nghiêm" và "buồn". Càng "nghiêm" theo hướng này càng bị nhiều người cười.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 06/07/2019

Chú thích :

(1) https://laodong.vn/giao-duc/cham-thi-thpt-quoc-gia-son-la-pha-song-cach-ly-3-vong-can-bo-lam-phach-742118.ldo

(2) https://dantri.com.vn/xa-hoi/gian-lan-thi-cu-ha-giang-107-thi-sinh-duoc-nang-diem-khong-vi-tien-20190704015137162.htm

(3) https://laodong.vn/phap-luat/gian-lan-diem-thi-ha-giang-thu-duoc-vat-chung-nhung-chua-tim-ra-tac-gia-742375.ldo

Blogger Lê Anh Hùng được đưa ra khỏi bệnh viện tâm thần (RFA, 26/04/2019)

Hôm 24/4/2019 blogger Lê Anh Hùng đã được ra khỏi bệnh viện tâm thần Trung ương I, để về lại trại tạm giam số 2 thành phố Hà Nội.

Blogger Lê Anh Hùng. Courtesy of FB Hoi Anh Em Dan Chu

Luật sư Nguyễn Văn Miếng, đại diện cho Lê Anh Hùng, chia sẻ thông tin trên Facebook cá nhân của mình về thông tin anh Lê Anh Hùng rằng, các cán bộ điều tra cho biết sức khỏe của anh Hùng tốt, anh vừa qua một đợt tái giám định pháp y tâm thần từ ngày 1/4 theo quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung lần 2 của Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội và kết quả giám định sẽ được gửi về cơ quan an ninh điều tra trong vài ngày tới.

Luật sư Nguyễn Văn Miếng nói với Đài Á Châu Tự Do qua điện thoại vào tối ngày 26/4 :

"Tôi có hỏi vì sao lần này giám định lâu thế, họ có trả lời là do lần quan trọng của giám định này nên họ muốn theo dõi bệnh lý, cách sinh hoạt đối với những người khác để xem mức độ hoang tưởng của anh như thế nào. Tuy nhiên đến ngày 24/4 họ đã kết thúc đợt giám định pháp y đó nên họ đã trả anh Hùng về trại tạm giam số 1.

Cũng may tôi liên lạc kịp thời với Cơ quan An ninh điều tra nên được biết như vậy, nhưng kết qủa như thế nào họ nói rằng bên Viện pháp y tâm thần sẽ gửi văn bản đến sau.

Đợt điều tra bổ sung này kéo dài từ 6-3 đến 6-5 cho nên theo tôi nghĩ ít ngày nữa sẽ có kết luận của bên pháp y tâm thần".

Chúng tôi liên lạc với bà Trần Thị Miện mẹ của blogger Lê Anh Hùng và được bà cho biết :

"Tôi chưa được gặp, lúc nào nó báo thì mới được gặp và có lẽ ít bữa nữa họ mới báo thì tôi mới trả lời được. Bọn họ bảo Hùng khỏe và khen dạo này ngoan lắm. Tôi bảo khỏe thì cho tôi gặp tận mắt đi thì tụi nó bảo phải xin đơn ở trên phường gửi lên công an thành phố để họ chứng nhận thì lên họ cho gặp. Chiều nay mình đưa giấy lên công an thành phố nhưng vẫn chưa trả lời, chắc có lẽ một trong những ngày gần đây họ sẽ cho gặp mặt".

Blogger Lê Anh Hùng, sinh năm 1973, là blogger của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ VOA, đồng thời là thành viên của 2 tổ chức dân sự không được chính phủ Việt Nam công nhận là hội Nhà báo độc lập Việt Nam và hội Anh em dân chủ.

Cơ quan An ninh điều tra Công an thành phố Hà Nội bắt ông Hùng vào ngày 5/7/2018 với cáo buộc "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Miếng nếu lần này Viện pháp y tâm thần tiếp tục kết luận ông Hùng bị tâm thần hoang tưởng như 2 lần trước đó thì Viện kiểm sát có thể áp dụng hình thức bắt buộc đi chữa bệnh bắt buộc, mà điều này ông Hùng không hề mong muốn.

Trước đó, Cơ quan an ninh điều tra đã trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với blogger Lê Anh Hùng. Kết luật giám định cho biết trước và trong khi thực hiện hành vi phạm tôi và tại thời điểm giám định, bị cáo Lê Anh Hùng mắc bệnh rối loạn hoang tưởng dai dẳng. Tuy nhiên, kết luận cho rằng khi thực hiện hành vi phạm tội, bị cáo Lê Anh Hùng có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự và nhận thức được việc mình làm là trái pháp luật. Kết luận đề nghị bị can phải được xử lý về hình sự.

*****************

Bộ quốc phòng và trường Ngoại thương buộc thôi học 11 sinh viên gian lận điểm (RFA, 26/04/2019)

11 thí sinh được nâng điểm thi Phổ thông trung học tại Sơn La, Hòa Bình vừa bị Bộ quốc phòng và trường Đại học Ngoại thương buộc thôi học và trả về địa phương do điểm chấm thẩm định thấp hơn điểm tuyển sinh.

Bộ quốc phòng và trường Đại học Ngoại thương buộc thôi học và trả về địa phương - Ảnh minh họa. AFP

Truyền thông trong nước loan tin ngày 25/4.

Bộ Quốc phòng khi rà soát phát hiện 11 thí sinh, bao gồm 7 thí sinh tỉnh Hòa Bình và 4 thí sinh tỉnh Sơn La, có điểm chấm thẩm định thay đổi. Trong đó gồm có 2 thí sinh không nhập học, 1 thí sinh thôi học từ tháng 10 do vi phạm quy định sơ tuyển, 1 thí sinh được tiếp tục học do điểm thẩm định dù thấp hơn nhưng vẫn đủ để tốt nghiệp và trúng tuyển vào Bộ Quốc phòng, 7 thí sinh còn lại được trả về địa phương.

Trường Đại học Ngoại thương cũng có 4 trường hợp điểm thẩm định khác với điểm được nâng trước đó, nhưng chỉ có 1 sinh viên được giữ lại học do điểm chấm thẩm định cao hơn điểm trúng tuyển, 1 thí sinh bị trả về Sơn La và 2 em bị trả về Hòa Bình.

Trước đó, ngày 17/4, Bộ công an đã trả 53 thí sinh được nâng điểm ở Hòa Bình, Sơn La về địa phương. Nhiều trường đại học ở Hà Nội cũng xóa tên các thí sinh gian lận điểm.

Công an xác định có 114 thí sinh tại 3 tỉnh Sơn La, Hòa Bình và Hà Giang được nâng điểm trong kỳ thi tốt nghiệp năm 2018. Phần lớn những thí sinh này đều nhập học vào các trường quân đội, công an, y khoa.

Vào ngày 24/4 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng có công văn yêu cầu Bộ Giáo dục & Đào tạo báo cáo, xử lý thông tin báo chí nêu liên quan vụ gian lận điểm thi tại các tỉnh

Quyền tự chủ đại học sẽ giúp chấm dứt ‘nâng đỡ không trong sáng’ ?

Minh Châu, VNTB, 25/04/2019

Cái mới năm nay là việc chấm thi sẽ do các thầy cô giáo đang giảng dạy ở bậc đại học, cao đẳng đảm nhận.

Phải chăng suốt thời gian dài ở các mùa thi tốt nghiệp Trung học phổ thông trước đây, nhiều tỉnh đã ‘tận dụng’ quyền ‘chánh chủ khảo’ để ‘nâng đỡ không trong sáng’ thí sinh tỉnh nhà ?

Giống như năm ngoái, năm nay Bộ Giáo dục và đào tạo vẫn tổ chức 5 bài thi. Trong đó có 3 bài thi độc lập : toán, ngữ văn, ngoại ngữ ; 2 bài thi tổ hợp là khoa học tự nhiên (vật lý, hóa học, sinh học) và khoa học xã hội (lịch sử, địa lý, giáo dục công dân đối với thí sinh học chương trình giáo dục trung học phổ thông ; tổ hợp các môn lịch sử, địa lý đối với thí sinh học chương trình giáo dục thường xuyên cấp Trung học phổ thông.

Vẫn là kỳ thi "hai trong một"

Theo thông báo của Bộ Giáo dục và đào tạo, đề thi Trung học phổ thông quốc gia 2019 được xây dựng theo ngưỡng vừa cơ bản để đạt mục đích xét tốt nghiệp, đồng thời có độ phân hóa phù hợp để xét tuyển đại học - cao đẳng. Nội dung chủ yếu thuộc chương trình lớp 12. Các bài thi toán, ngoại ngữ và các bài thi tổ hợp thi theo hình thức trắc nghiệm, bài thi ngữ văn theo hình thức tự luận.

Thay vì để Sở Giáo dục các địa phương tổ chức chấm thi trắc nghiệm như mọi năm, năm 2019, Bộ Giáo dục và đào tạo giao cho các đại học chủ trì tổ chức chấm bài thi trắc nghiệm tại Hội đồng thi. Sở Giáo dục địa phương chuẩn bị điều kiện cơ sở vật chất, tài chính ; hệ thống máy tính, máy quét ảnh và các thiết bị phụ trợ đáp ứng yêu cầu ; phối hợp với công an, bảo vệ đảm bảo an ninh, an toàn cho việc chấm thi trắc nghiệm.

Vấn đề đặt ra, phải chăng suốt thời gian dài ở các mùa thi tốt nghiệp Trung học phổ thông trước đây, nhiều tỉnh đã ‘tận dụng’ quyền ‘chánh chủ khảo’ để ‘nâng đỡ không trong sáng’ thí sinh tỉnh nhà ?

Ở đây muốn nhắc đến câu chuyện thi cử vừa qua tại tỉnh Hòa Bình và tỉnh Sơn La đang là xì căng đan lớn trong ngành giáo dục.

Danh sách các thí sinh được ‘nâng điểm’ ở Hòa Bình, Sơn La cho thấy các em đều có phụ huynh là quan chức, viên chức của địa phương. Trong số đó có không ít phụ huynh là tỉnh ủy viên, thành ủy viên. Liệu ở đây có phải chỉ là vì địa phương muốn chạy theo thành tích trên bản đồ giáo dục về tỷ lệ tốt nghiệp Trung học phổ thông với điểm cao chót vót nên có phần ‘hơi quá tay’ trong ‘nâng điểm’ ?

Người viết cho rằng lý do thành tích chỉ là thứ yếu. Điểm chính dường như là một dạng hối lộ, hoặc tham nhũng chính sách. Thậm chí, theo nhận xét của một số thầy cô giáo là bạn của người viết, không loại trừ khả năng trong một số môn thi liên quan đến trắc nghiệm, đã có kịch bản của sở giáo dục địa phương soạn trước để các thí sinh cứ vậy mà thực hiện.

Theo nhận xét của thầy giáo môn toán – lý Trần Tiến Sĩ, có sự giống nhau ở các em được nâng khống điểm, đó là đều thuộc về các môn thi trắc nghiệm. Cách đơn giản nhất là các em này được dặn trước là hãy chủ động không chọn đáp án, việc điền đáp án sẽ diễn ra sau đó từ một thầy cô giáo XYZ. Như vậy, dẫu có chấm thi trắc nghiệm bằng máy, vẫn có thể dễ dàng đánh lừa lập trình của máy.

Trở lại với kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông 2019 vào tháng 6 tới đây. Việc giao chấm thi cho các thầy cô giáo bậc đại học, cao đẳng được kỳ vọng sẽ chấm dứt chuyện gian lận như từng xảy ra ở hai địa phương đã bị lộ mặt là Hòa Bình và Sơn La. Tuy nhiên một khi vẫn tiếp tục sử dụng phương thức xét tuyển vào bậc đại học – cao đẳng từ kết quả thi tốt nghiệp Trung học phổ thông, xem ra chất lượng tuyển sinh đầu vào của các trường đại học – cao đẳng vẫn tiếp tục là điều lo ngại.

Kỳ thi "Đánh giá năng lực" được sự ủng hộ của 20 trường đại học ở miền Nam

"Nước đôi" trong tuyển sinh đầu vào bậc đại học năm nay tại khối các trường thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, là tổ chức những đợt thi gọi là "Đánh giá năng lực", được xây dựng theo cùng cách tiếp cận với các bài thi đánh giá năng lực phổ biến trên thế giới như SAT (Scholastic Assessment Test) của Hoa Kỳ và bài thi TSA (Thinking Skills Assessment) của Anh.

Cụ thể, bài thi này đánh giá các năng lực cơ bản để học đại học của thí sinh như sử dụng ngôn ngữ, tư duy logic, xử lý số liệu, giải quyết vấn đề. Nội dung bài thi được tích hợp đầy đủ về mặt kiến thức cả về mặt tư duy dưới hình thức cung cấp số liệu, dữ kiện và các công thức cơ bản.

Kết quả thi được 12 trường đại học, cao đẳng khác ngoài Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh sử dụng để tuyển sinh năm 2019, song song với kết quả kỳ thi "hai trong một" đã nói ở trên [*]. Đặc biệt, thí sinh có thể thi nhiều lần trong năm để sử dụng kết quả thi cao nhất (trong thời hạn công nhận) đăng ký xét tuyển. Điều đó cho thấy quyền tự chủ đại học bắt đầu được xác lập cụ thể hơn.

Như vậy một vấn đề khác lại được đặt ra trùng với đề xuất hôm 23/04/2019 từ nhóm nghiên cứu của Viện Đo lường đánh giá phát triển giáo dục.

Theo nhóm nghiên cứu, tính từ năm 1975 đến nay đã có 7 lần đổi mới. Nhưng dù thay đổi nhiều, nhất là trong khoảng hơn một thập kỷ qua, có một điểm chưa thay đổi được đó là áp lực căng thẳng, đòi hỏi sự huy động cùng lúc nhiều lực lượng phục vụ nhưng chưa đảm bảo loại bỏ được yếu tố tiêu cực can thiệp vào kết quả thi. Việc tổ chức các kỳ thi trong 5 niên học vừa qua, dường như chủ yếu nhằm để phía Bộ Giáo dục và đào tạo ‘thử nghiệm’ cho việc tác động để điều chỉnh chính sách quản lý.

Nhóm đã đề nghị việc tuyển sinh đại học hãy để cho các trung tâm khảo thí thực hiện, và hãy xét tốt nghiệp Trung học phổ thông thay cho phải thi cử như lâu nay.

Có lẽ cũng nên nói thêm, trong 2 năm 2015, 2016, Đại học Quốc gia Hà Nội từng tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực và lấy kết quả kỳ thi này làm căn cứ xét tuyển Đại học. Tuy nhiên, tháng 12/2016, bất ngờ giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội thông báo năm 2017 Đại học này không tổ chức một kỳ thi riêng đánh giá năng lực nữa, mà sẽ dựa vào kết quả kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia.

Lý do đưa ra vào thời điểm ấy, là những đổi mới trong phương án tổ chức kỳ thi Trung học phổ thông quốc gia năm 2017 của Bộ Giáo dục và đào tạo đã cơ bản gần với định hướng, mục tiêu, triết lý của đổi mới tuyển sinh ở bài thi đánh giá năng lực chung mà Đại học Quốc gia Hà Nội đã triển khai trong 2 năm trước đó. Không rõ vụ việc này có liên quan gì đến chuyện ông Phùng Xuân Nhạ rời Đại học Quốc gia Hà Nội vào đầu tháng 4-2016 để ngồi vào ghế Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo.

Minh Châu

Nguồn : VNTB, 25/04/2019

Chú thích :

[*] Ngoài 8 đơn vị thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (Đại học Bách khoa, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc tế, Đại học Công nghệ Thông tin, Đại học Kinh tế – Luật, Đại học An Giang, Viện Môi trường – Tài nguyên), còn có 12 trường khác là Đại học Công nghiệp thực phẩm Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Nguyễn Tất Thành, Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Kinh tế - tài chính, Đại học Lạc Hồng, Đại học Nha Trang, Đại học Sư phạm kỹ thuật Vĩnh Long, Đại học An Giang, Đại học Thủ Dầu Một, Đại học Bình Dương, Đại học Kiến trúc Đà Nẵng và Cao đẳng Kỹ thuật Cao Thắng.

*******************

Gian lận điểm thi đã như một "tập quán" của chế độ cầm quyền

Nguyễn Đình Ấm, VNTB, 24/04/2019

Từ mấy tháng nay,cả nước xôn xao về chuyện gian lận điểm khủng khiếp trong kỳ thi Trung học phổ thông năm 2018 ở các tỉnh : Lào Cai, Sơn la, Hòa Bình.

Việc hầu hết các cán bộ có con em nâng điểm tuyên bố mình "không biết" chỉ thể hiện thứ đạo đức đồi bại chuyên dối trá vô liêm sỉ của họ mà thôi.

Theo đó, nhiều thí sinh là con cháu quan chức, công an, nhà giàu được nâng điểm một cách táo tợn, khủng khiếp. Thí sinh NHQ ở Hòa Bình chỉ được 1 điểm môn toán , hai môn lý, hóa không điểm nhưng người ta dám nâng lên toán 9,2 điểm, lý 9 điểm, hóa 9,25 điểm, trúng thủ khoa trường sĩ quan lục quân 1. Rất nhiều thí sinh các tỉnh trên cũng được nâng điểm bạt mạng như thế.Có thể khẳng định người chưa quen với sự gian lận thì không thể nào dám bịa ra điểm một cách táo tợn như vậy.

Gian lận điểm thi đã là một phong trào rộng lớn

Theo tôi thấy thì từ vài chục năm qua hiện tượng chạy đua thành tích giữa các trường trong huyện, tỉnh và cả nước bằng cách gian lận điểm thi là rất phổ biến.Không riêng gì ở trường Vân Tảo mà thầy Đỗ Việt Khoa tố cáo, có lần tôi về quê (Vĩnh Phúc) được biết trước khi thi Trung học phổ thông nhiều hội đồng thi diễn ra chuyện như thế này : Mỗi thí sinh nộp một số tiền(mỗi năm một khác) để "bồi dưỡng" giám thị. Theo đó, khi bóc niêm phong bài thi, các thầy giải cấp tốc rồi photocopy ra nhiều bản phát cho mỗi bàn, nhóm bàn một bài giải để các thí sinh chép và trường đỗ đến 97- 98%.Với "bệnh thành tích" trầm kha, một trường làm như thế thì các trường khác cũng "không ngu gì" mà lại nghiêm túc.Thế nên dù trường ở vùng xa xôi, khó khăn học sinh nặng gánh gia điình, đường xa, nghèo khó học "buổi đực, buổi cái" thì số học sinh trúng tốt nghiệp cũng cứ hơn 90%, phần lớn 96-98%.Số ít học sinh trượt là không đủ trình độ để chép đủ, đúng đáp án hoặc hội đồng thi phải chọn ra một vài thí sinh không cho đỗ nhằm "tránh nghi ngờ".

Đặc biệt, dư luận nhân dân rất bình thản, nhất trí với hiện tượng này.Việc thầy Khoa sau khi tố cáo gian lận thi ở trường Vân Tảo ảnh hưởng đến "quyền lợi" của nhiều thí sinh,gia đình, thành tích của nành giáo dục địa phương nên bị tín nhiệm quá thấp, "mất uy tín" là như vậy.Việc gian lận này có "lợi" cho tất cả : Trường, thầy cô chủ nhiệm, giáo viên bộ môn đều "mở mày mở mặt", thành tích sẽ tính vào nhiều thứ lợi ích như nâng lương,lên chức, quyền còn các thí sinh có cái bằng tốt nghiệp có thể đi xin việc, học tiếp trung cấp, đại học...Tôi cam đoan nếu nay rà xét tất cả các bài thi của hàng chục triệu thí sinh các loại từ 10 năm trở lại đây phải có ít nhất 50% các thí sinh ở vùng sâu, vùng xa và 20% thí sinh ở các thành phố được nâng điểm thi.

Việc gian gian lận cũng được thể hiện như thế này.Thử hỏi, tại sao số thí sinh vào các trường công an, quân đội phần lớn là con cháu công an,quân đội ?Đã đành, bố mẹ thường hướng nghiệp con cái vào ngành mình đã làm nhưng "hướng" là một chuyện còn trình độ của con cháu họ lại là chuyện khác. Có phải con cháu công an, quân đội,quan chức, đại gia thì giỏi hơn con cháu các thành phần khác ? Chưa chắc, thậm chí có khi ngược lại.

Tại sao ở học viện báo chí tuyên truyền phần lớn thí sinh là con cháu các quan chức trong các cơ quan truyền thông, báo chí, nhà giàu ?Có phải các con, cháu quan chức, nhà báo thì có "zen" giỏi hơn con cháu các thành phần khác ?

Theo tôi, nếu nay rà soát lại tất cả các bài thi của những thí sinh ở các trường công an, quân đội, báo chí mấy chục năm qua một cách nghiêm túc thì không dưới 30% là nâng điểm.Tuy không nói công khai nhưng trong chỗ riêng tư nhiều trường hợp người ta không dấu diếm phải "chạy" để đỗ vào trường công an, báo chí.... Sở dĩ có nhiều con cháu công an đỗ vào trường công an, con cháu quân đội đỗi vào trường quân đôi, con cháu nhà báo, quan chức truyền thông đỗ vào học viện báo chí(mà nhờ gian lận điểm) bởi vì họ là đồng nghiệp, có quan hệ với trường sĩ quan quân đội, công an, học viện báo chí...nên "có cửa" để chạy chọt. Mấy năm trước tôi đã từng nhận được một số thư tố cáo tiêu cực tuyển sinh ở học viện báo chí tuyên truyền và biết rõ giá vào học viện của năm nọ, năm kia là bao nhiêu.Theo đó,con, cháu "ruột" của cán bộ trong học viện thì người đầu tiên được "miễn phí" nhưng từ người thứ hai phải "như bên ngoài" ra sao... Tôi tin những tố cáo ấy là có cơ sở bởi dưới con mắt nghề nghiệp thì con cái các anh chị A,B,C... kia không thể có hai, ba con đều giỏi đỗ vào Học viện Báo chí và tuyên truyền. Đặc biệt, dù thang lương thấp nhưng nhiều giáo viên Học viện Báo chí và tuyên truyền có tham gia truyển sinh không kinh doanh gì nhưng khá giàu.Riêng nhiều cán bộ tuyển sinh ở nhiều trường, học viện quân đội, công an thì "thôi rồi" !

Mưu đồ, kế hoạch mua điểm là rõ ràng

Việc cả loạt thí sinh là con cháu quan chức, công an, đại gia ở Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình được nâng điểm khủng khiếp để đỗ vào các trường công an, quân đội có điểm chuẩn cao nhất chứng tỏ cha mẹ, gia đình và bản thân các thí sinh đã tính toán rất kỹ. Đầu tiên là muốn rồi ghi nguyện vọng vào trường công an, quân đội trong khi họ biết rõ trình độ của thí sinh đến đâu nên phải chi tiền hoặc lệnh cho cấp dưới (nếu là quan chức)thực hiện kế hoạch nâng điểm để đạt mục đích. Không phải ngẫu nhiên mà các thí sinh được nâng điểm khủng khiếp lại ghi nguyện vọng vào trường công an, quân đội từ trước. Chứng tỏ nguyện vọng của họ đã có kế hoạch để thực hiện một cách "đồng bộ". Vì thế, việc hầu hết các cán bộ có con em nâng điểm tuyên bố mình "không biết" chỉ thể hiện thứ đạo đức đồi bại chuyên dối trá vô liêm sỉ của họ mà thôi.

Nguyễn Đình Ấm

Nguồn : VNTB, 24/04/2019

Nhận diện phụ huynh thí sinh ‘thủ khoa’ ở Sơn La

Trân Văn, VOA, 19/04/2019

Cho dù liên ngành giáo dục – đào tạo và công an vẫn… kiên định với chủ trương… không công bố tên những thí sinh đã được sửa bài thi, nâng điểm trong Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông trung học 2018 nhưng tuần này, một số cơ quan truyền thông chính thức ở Việt Nam vẫn tìm cách này hay cách khác bạch hóa một phần danh tính thí sinh và nhân diện của phụ huynh những thí sinh đã được sửa bài thi, nâng điểm.

Báo Người Đưa tin đăng danh sách 44 thí sinh được nâng điểm thi ở Sơn La. Photo Báo Người đưa tin.

Tuy hệ thống truyền thông chính thức chỉ bật mí… chức vụ của cha mẹ 44 thí sinh được sửa bài thi, nâng điểm ở Sơn La, không nêu đầy đủ danh tính, song chừng đó đủ hâm nóng dư luận. Công chúng sôi sùng sục vừa vì những thí sinh thi ba môn, tổng số điểm thực đã đạt chỉ có… 1/30 mà trở thành thủ khoa, vừa vì tất cả những thí sinh này đều là con, cháu cán bộ, đảng viên thuộc đủ mọi ngành, ở đủ mọi cấp.

Đó cũng là lý do nhiều người sử dụng Internet nhận xét giống như Nguyễn Thiện : Không thấy cháu nào có bố mẹ là công nhân hốt rác làm việc ở Công ty Vệ sinh Môi trường của tỉnh cả (1) ! Bởi con cháu cán bộ, đảng viên từng được cán bộ, đảng viên ví von như một thứ… hồng phúc của dân tộc, rất nhiều người bày tỏ ước muốn phủi sạch thứ "phúc" này ở cả hiện tại lẫn tương lai.

Do cám cảnh, có những facebooker như Đào Tuấn, phân tích các nghịch lý ở thời của… "hồng phúc" : Trong khi nhiều phụ huynh bán mặt cho đất, bán lưng cho Trời để kiếm tiền nuôi con ăn học, rồi ra Văn Miếu, lên chùa Ba Vàng, khấn vái cho con đỗ đạt thì có người… "gắp điểm bỏ tay các… hồng phúc". Trong khi nhiều đứa trẻ kết quả thi đạt 30/30 điểm vẫn trượt khỏi đại học thì có những "hồng phúc" thi ba môn chỉ 1 điểm vẫn là… thủ khoa. Trong khi con cháu thường dân đậu đại học vẫn phải nhập ngũ thì các "hồng phúc" của "hồng phúc" nghiễm nhiên trở thành lãnh đạo rồi "cả lò các hồng phúc trở thành… hồng phúc". Trong khi con cháu thường dân tốt nghiệp đại học hạng thủ khoa nhưng không tìm được việc làm, phải về nhà nuôi heo viết tâm thư cho "hồng phúc" thì "hồng phúc" bảo buồn vì "hồng phúc của hồng phúc" bị… nâng điểm (2)...

Trên mạng xã hội, trường hợp nam sinh ở Sơn La, thi ba môn chỉ đạt 1/30 điểm nhưng được sửa bài thi, nâng điểm và trở thành… Thủ khoa của trường Sĩ quan Lục quân 1 được nhiều người xem như điển hình đồi bại không chỉ trong lĩnh vực giáo dục. Đào Tuấn bình : Có nghĩa là cậu thủ khoa ấy đ.. thèm động bút để đánh vài dấu "x" vào bài thi trắc nghiệm nên ông Vũ Đình Ánh cay đắng than rằng, việc biến 0 điểm thành 9 điểm là bài toán mà không học sinh chuyên toán nào giải được, bản chất vụ sửa - nâng điểm là tham nhũng quyền lực, họ đang dùng giả dối, tiền bạc dựng thang cho con cháu của họ. Tương tự, Nguyen Dan mỉa mai : Thi trắc nghiệm mà bài thi không đạt điểm nào là một thứ… tài năng đặc biệt. Dan khẳng định : Chọn bừa, đánh dấu bậy cho cả trăm câu mà không đúng câu nào là chuyện không dễ chút nào (3) !

***

Việc báo chí bạch hóa một phần kết quả điều tra vụ sửa bài thi – nâng điểm cho 44 thí sinh tham dự Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông trung học 2018 ở Sơn La, tiếp tục được mổ sâu, bàn kỹ. Canh Le cho rằng, "một thằng quan chức tham nhũng rao giảng về ‘phê và tự phê’, ‘trong sạch. vững mạnh’,… có ‘quan hệ biện chứng’ với một thiếu nữ chỉ 17 tuổi, trở thành ‘thủ khoa’ nhờ sửa bài – nâng điểm, chỉ dẫn người khác về ‘cách thức học tập’ của mình". Bởi ông Trọng từng… dạy, "phải có cái nhìn ‘khách quan, biện chứng’ về tham nhũng", nên Canh Le đề nghị, "cũng phải có cái nhìn ‘khách quan, biện chứng’ về dối trá" : Cộng sản dối trá dẫn tới chính quyền dối trá, quan chức dối trá, dân chúng dối trá. Thượng bất chính, hạ tắc loạn ! Dối trá đã di căn sang thế hệ trẻ. Đó không phải "chuyện lẻ tẻ" nữa. Tương lai quốc gia giờ thực sự đáng lo (4) !

Cũng với cách nhìn như thế, Nguyen Son nhắc mọi người nên ngẫm kỹ hơn. Gian lận thi cử như đang thấy hiện nay chắc chắn khởi đi từ tình trạng hàng loạt viên chức vốn không đủ thời gian họp hành song vẫn gom nhặt được đủ loại học vị, học hàm mà chẳng ai thắc mắc họ học hành, nghiên cứu vào lúc nào (?). Đó cũng là hệ quả từ thực trạng nhiều tiến sĩ nhất Đông Nam Á nhưng chẳng có thành tựu nào trong nghiên cứu khoa học. Thời gian vừa qua, điểm tuyển sinh của các trường đại học thuộc quân đội, công an rất cao nhưng thí sinh xin dự tuyển chủ yếu chỉ là học sinh các tỉnh. Nếu thẩm tra lại kết quả thi cử của những năm trước nữa, số trường hợp gian lận thi cử sẽ không ngừng ở mức như đã biết. Luồn lọt, chạy chọt để thăng tiến, dối trá không chút ngập ngừng vốn có quá trình, đã trở thành truyền thống và một thứ "hồng phúc" quốc gia (5) !

Thay vì chỉ trích, có vài facebooker như Trần Mạnh an ủi những thí sinh đang phải đối diện với hậu quả của việc sửa bài thi – nâng điểm chẳng may bị lộ. Theo Mạnh, khi cha mẹ đã là quan, họ có thể sắp xếp để con cái ngồi vào những vị trí mà người thật sự giỏi phấn đấu cả đời cũng chẳng có chỗ. Đó chính là con đường mà cha mẹ những thí sinh ấy từng đi : Không có bằng cấp song nhờ lý lịch tốt, hiểu cơ chế nên ai cũng tốt nghiệp đại học, thậm chí là thạc sĩ, tiến sĩ. Sửa bài thi – nâng điểm chẳng qua chỉ là một kiểu "trưởng giả học làm sang" để có thêm chuyện mà vênh vang. Do đó cứ yên tâm về quê tịnh dưỡng hoặc đi du lịch, vừa chờ thiên hạ quên như đã quên nhiều chuyện, vừa chờ cha mẹ tự kiểm – rút kinh nghiệm xong ắt sẽ xếp đặt giống như ông bà nội ngoại đã từng xếp đặt cho cha mẹ (6).

Trần Mạnh bảo thế không ngoa. Đó là thực trạng mà nhiều người, thuộc nhiều giới tuyệt vọng kêu Trời, bởi mức độ suy đồi càng ngày càng trầm trọng nhưng không chặn được. Bất kể số người bất bình tăng không ngừng thì thiên hạ cũng chỉ có thể phản ứng như Trần Thái Hòa : Nhìn đám con cái của giới ‘tinh hoa’ trở thành ‘hồng phúc’ của dân tộc, lãnh đạo đất nước mà thấy ớn, sợ (7). Hay như Phuc Kim Đinh, sửa khẩu hiệu : "Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh", thành : "Quan giàu. nước mạt, xã hội tanh bành, dân chửi ấu dâm (8) ! Đến giờ, vẫn chưa có gì lay chuyển được hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, khiến những viên chức hữu trách cảm thấy phải xử lý đến nơi, đến chốn tất cả các bên tham gia gian lận thi cử. Truy cứu trách nhiệm hình sự cả phụ huynh những thí sinh được sửa bài – nâng điểm.

Có thể do liên ngành giáo dục – đào tạo và công an vẫn… kiên định với chủ trương… không công bố tên những thí sinh đã được sửa bài thi, nâng điểm trong Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông trung học 2018, một số facebooker như Le Duc Duc mới nửa đùa, nửa thật : Sau danh sách "con đồng chí nào" ở Sơn La, tuần tới sẽ là danh sách "con đồng chí nào ở Hòa Bình hoặc Lạng Sơn"... Phụ huynh ngồi chờ "điểm danh" như vậy rồi… tăng xông và chết thì báo chí ráng mà chịu trách nhiệm nha (9). Hoặc dọa già, dọa non như Hoàng Tư Giang : Đừng chê chuyện giấu danh sách thí sinh dính tới gian lận điểm. Việc báo chí khui, công bố nhỏ giọt tên các phụ huynh của những thí sinh dính dáng tới gian lận điểm thi mới là một kiểu tra tấn tinh thần… vô đối (10). Tác động từ tạo và giữ "hồng phúc dân tộc" hóa ra phong phú, đa dạng đến mức khó tưởng !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 19/04/2019

Chú thích :

(1) https://www.facebook.com/nguyenthien.haihuoctutrao/posts/10214395078730885

(2) https://www.facebook.com/tuan.dao.9828/posts/2273106146045288

(3) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10156552151759833&set=a.10151888993554833&type=3&theater

(4) https://www.facebook.com/canh.le.353/posts/1274892212649200

(5) https://www.facebook.com/quangson.nguyen11/posts/10156267645941589

(6) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2449651571712558&set=a.1708604202483969&type=3&theater

(7) https://www.facebook.com/dulichvietnam360/posts/10156668155788025

(8) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2353243604895275&set=a.1751687995050842&type=3&theater

(9) https://www.facebook.com/duc.leduc/posts/10213124674048597

(10) https://www.facebook.com/hoang.t.giang.58/posts/10158358429748098

****************

Hãy chấp nhận sự thật đi các ngài cán bộ

Cánh Cò, RFA, 19/04/2019

Vụ gian lận điểm thi tại Kỳ thi quốc gia bị phát hiện ở Hòa Bình, Hà Giang, Sơn La sau gần 1 năm cuối cùng cũng bị vạch trần bởi báo chí và mạng xã hội. Hàng trăm thí sinh bị phát hiện cùng với phụ huynh tai to mặt lớn trong các cơ quan công quyền đã nhúng vào chậu mực mang tên giáo dục không những làm cho nó đen thêm mà còn hôi hám hơn bởi những lời lẽ chạy tội ngây ngô và xem thường dư luận.

Số thí sinh từ Hà Giang, Hòa Bình, Sơn La được xác định gian lận điểm thi với chênh lệch từ 1 đến 9 điểm/1 môn thi. Đồ họa: Nguyễn Tường

Soi rọi từng chi tiết trong đại án giáo dục này người ta thấy sâu giòi nhung nhúc đang rúc rỉa con em lẫn cha mẹ chúng, những người cam chịu số phận của mình vì thiếu tiền, thiếu quyền lực để được những số điểm tròn trĩnh của tha hóa. Những con sâu giòi ấy đang mang trên người những vị trí cao nhất của ba tỉnh phía Bắc những tỉnh mà tài nguyên không trù phú, con người luôn tiếp cận với sơn lam chướng khí nhưng chính quyền thì mông muội và có biểu hiện cát cứ một cách rõ rệt trong chế độ cộng sản.

Sơn La có 44 thí sinh được nâng điểm, 28 thí sinh tại Hòa Bình và Hà giang có tất cả 114 thí sinh. Tất cả đều là con cái của cán bộ cao cấp đang phục vụ trong guồng máy chính quyền. Những hạt giống đỏ ấy bị dư luận lôi ra ánh sáng và câu chuyện âm ỉ từ trước giờ được thổi bùng lên với cơn giận dữ của dư luận.

Những con số thí sinh được nâng điểm cho thấy các Sở Giáo dục và Đào tạo của ba tỉnh này cùng chung một ý thức xem thường luật pháp. Những Giám đốc sở có trách nhiệm tự cho mình vô tội ngay khi cầm bài thi của thí sinh có số báo danh đã được gửi gấm với tâm trạng bình thản như duyệt xét một lá đơn tìm việc vào cơ quan của mình. Tư duy quan lại rơi rớt từ thời phong kiến cộng với kiêu ngạo cách mạng đã hình thành một lớp cán bộ xem thường luật pháp đến nỗi phát biểu những câu chữ ngạo mạn và coi người dân như những vật nuôi làm cảnh. Những khuôn mặt cao ngạo dần dần bị lôi ra trước đám đông lộ rõ cái hào quang cách mạng vốn được bơm thổi nay trở thành thứ nến leo lét giữa ban ngày với màu xanh ngắt của sợ hãi nhưng không kém phần lì lợm.

Giận dữ của đám đông dân chúng đã lung lay sự lì lợm cố hữu của các nơi cao hơn, không thể im lặng như trước đây nên Thanh tra của Bộ Giáo dục buộc phải vào cuộc, thế nhưng kết luận của ban bệ này về điểm thi ở Lạng Sơn làm cho dư luận càng thêm thất vọng : "Năng lực chấm của một số giám khảo còn hạn chế và không đồng đều về chuyên môn, ngoài ra có lý do nữa là giám khảo cộng nhầm điểm".

Như đổ thêm dầu vào lửa, Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang là Triệu Tài Vinh, người có con được nâng điểm khẳng định rằng không biết gì về vụ này và câu nói tiếp theo làm cho mọi người sửng sốt : "Con gái tôi nằm trong danh sách bị nâng 2 điểm thì tôi không biết thế nào. Có thể họ lợi dụng việc đó để đưa con lãnh đạo vào tròng thì sao ?".

Dựa vào chức vụ để biện bạch và đổ tội cho thế lực khác là thói quen khó bỏ của lãnh đạo. Càng cao chức tước càng nhiều lưu manh là thế.

Thấy sự việc đã quá căng cứng trước dư luận, Quốc hội vào cuộc tuy vẫn còn bị áp lực không nhỏ từ phía "bị hại". Theo Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu nhiên và nhi đồng Phan Thanh Bình cho biết sẽ có cuộc họp kín để nghe giải trình về những tiêu cực, gian lận trong thi cử thời gian qua giữa Ủy ban Văn hóa, Giáo dục cùng với Bộ Giáo dục, Bộ Công an. Mục đích là "muốn các cơ quan hành pháp giải thích rõ chuyện gì đang xảy ra".

Người dân lại phừng phừng ngọn lửa của giận dữ : Tại sao lại họp kín ? Và tại sao hai cơ quan này có dấu hiệu sẽ không giải thích cặn kẽ những chuyện đã xảy ra trong lúc báo chí đã nêu lên từng tên tuổi của các sĩ tử lẫn cha mẹ chúng ?

Quốc hội muốn bao che hay lo sợ một kết quả bẩn thỉu sẽ làm cho hệ thống giáo dục lẫn công an vỡ trận khi hai bộ này có nhân viên dám làm những chuyện xem thường cả nước. Thái độ này không phải là giúp cho hai Bộ Giáo dục và Công an dám nói sự thật mà trái lại sự thật sẽ vĩnh viễn không được soi sáng khi người ta bàn thảo về nó trong bóng tối.

Sự thật ấy không cần hai cơ quan này giải bày vì người dân đã đủ chứng cứ. Thái độ duy nhất của Quốc hội trong lúc này là xem xét hành vi của cả hai bộ này đã làm gì để xảy ra một vụ án xảy ra trên diện rộng như vậy ? Sự tắc trách đến từ đâu và ai là người trách nhiệm trực tiếp trước cơn chấn động này.

Vẫn biết Quốc hội không đủ quyền lực để bắt buộc hai cơ quan này nhưng ít ra cũng cho thấy là hệ thống dù sao vẫn còn biết diễn kịch. Vở kịch nào dù tồi cũng có khả năng vuốt ve đám đông trong lúc giận dữ cho dù chỉ trong chốc lát.

Và người xem kịch sau một lúc hả hê, khi màn hạ lại ra về với tâm trạng não nề hơn vì sự đốn mạt không giới hạn của những người tạo nên nó.

Cánh Cò

Nguồn : RFA, 19/04/2019 (canhco's blog)

****************

Mạng xã hội Việt Nam nóng lên với vụ nâng điểm ở Hòa Bình

BBC, 19/04/2019

Dư luận Việt Nam thời gian này nóng lên vì vụ sửa điểm thi được cho là tai tiếng nhất từ trước tới nay tại tỉnh miền núi Hòa Bình.

Nhiều thí sinh có cha mẹ là quan chức tại tỉnh Hòa Bình không đủ điểm để thi đại học, nhưng nhờ được sửa điểm mà thành thủ khoa, á khoa.

Có tổng cộng 140 thí sinh kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia 2018 tại Hòa Bình bị phát hiện được sửa điểm, trong đó có 44 em ở Sơn La.

Đa số học ngành quân đội, công an

Kết quả điều tra của cơ quan chức năng Việt Nam cho thấy một số lớn các thí sinh được sửa điểm hiện đang học tại các trường quân đội và an ninh. Trong đó nhiều em 'đỗ' thủ khoa, á khoa, theo Tuổi Trẻ.

Thí sinh D.A.T có điểm thi thực ba môn toán, lý, hóa là 3,6 ; 2 ; 3,75 điểm. Sau đó, D.A.T được 'tặng' thêm tới 20,95 điểm, trở thành Thủ khoa Trường Sĩ quan phòng hóa.

Thí sinh Đ.T.G chỉ đạt 10 điểm cho ba môn thi, trong đó sinh học đạt 1,5 điểm, ngoại ngữ chỉ 3,8 điểm. Điểm của Đ.T.G sau đó được nâng lên thành 27,95, trở thành Thủ khoa Học viện Hậu cần.

Thủ khoa Học viện Kỹ thuật quân sự được nâng thêm 18,7 điểm, trong khi điểm thực tế chưa tới 10.

Thí sinh N.T.L. và L.Đ.K.L. được nâng thêm tương ứng 9,65 điểm và 10,9 điểm, trở thành hai Thủ khoa Học viện An ninh Nhân dân.

Thí sinh Phương Thảo, Thủ khoa Đại học Sư Phạm Hà Nội, cũng bị phát hiện nâng điểm và đã tự thôi học.

Thí sinh N.H.H.Đ được 'cho thêm' tới 18,8 điểm, trở thành Á khoa Học viện Hậu cần.

Kinh khủng hơn, thí sinh đứng top 3 điểm đầu vào cao nhất trường Sĩ quan lục quân 1 được 'cho không' tới 26,45 điểm. Điểm ban đầu của thí sinh này là vật lý 0, hóa học 0, toán 1.

Cơ quan An ninh điều tra tỉnh Sơn La đang điều tra vụ việc này. Trong khi đó, các trường công an đã trả 25 thí sinh phát hiện nâng điểm về lại tỉnh Sơn La.

Bố mẹ là quan chức

Theo thống kê của báo Tuổi Trẻ, trong số 44 thí sinh bị phát hiện nâng điểm ở Sơn La, có 21 em có bố mẹ giữ các chức vụ chủ chốt trong các cơ quan nhà nước ở tỉnh.

Ví dụ, thí sinh được nâng điểm nhiều nhất có số báo danh 14000430, được nâng tới 25 điểm. Thí sinh này có bố là công an tỉnh Sơn La và mẹ là cán bộ trường Tiểu học và Trung học cơ sở Quyết Tâm, Thành phố Sơn La.

Thí sinh số báo danh 14000764 có được nâng 23,35 điểm. Bố thí sinh này là cục trưởng Cục thống kê tỉnh Sơn La và mẹ là trưởng phòng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật.

Hai thí sinh được nâng điểm ít nhất là 3 điểm, có em bố là phó Giám đốc Sở Giáo dục Sơn La.

Các thí sinh còn lại đều có bố mẹ làm cán bộ nhà nước và giữ các chức vụ khác.

Mạng xã hội nói gì ?

Thầy giáo Đỗ Việt Khoa, người trở nên nổi tiếng sau vụ việc chống gian lận trong thi cử ở Đồi Ngô, Bắc Giang năm 2012, chia sẻ trên Facebook cá nhân về trải nghiệm của ông trong lần trông thi ở Trung học phổ thông Nam Lương Sơn- Hòa Bình năm 2014.

"Tôi nhận được tin từ phụ huynh học sinh và giáo viên trường đó, rằng nhà trường thông báo thu 300 ngàn đồng/học sinh để bồi dưỡng cán bộ coi thi".

"Tôi đành nhờ người chụp hộ cái tờ thông báo nộp tiền chống trượt 300 ngàn đồng, đóng dấu đỏ hẳn hoi của trường và lên kế hoạch thực hiện như vụ Đồi Ngô (Bắc Giang 2012)".

"Phía ngoài, tôi cùng 2 bạn trẻ nữa với máy quay zoom X50 chĩa vào tận nơi. Quay được 4 môn/6 môn thì nhóm bên ngoài chúng tôi bị lộ. Công an huyện ào ra vây chúng tôi, khiến 3 người chúng tôi phải rời vị trí thật nhanh".

"Hậu quả là một loạt cán bộ bị kỷ luật. Họ gọi cho hiệu trưởng trường tôi (Trung học phổ thông Thường Tín- tôi chuyển đến sau vụ tố cáo tay hiệu trưởng Lê Xuân Trung ở Trung học phổ thông Vân Tảo) than vãn là cả cái tỉnh này khổ vì ông Khoa" (1).

Danh tính 17 thí sinh nâng điểm ở Hòa Bình (1)

Thầy giáo Đỗ Việt Khoa cũng cho rằng "nên cấm thi 2 năm đối với những học sinh gian lận vừa qua. Đây là quy chế thi, cần tôn trọng. Những học sinh đã gian lận, lại không trung thực tự rút lui khi bị lộ, vẫn cố tình nhập học, thì càng đáng bị đình chỉ".

Facebooker Hồng Hoàng viết : "Chuyện của ngày hôm nay là bạn thí sinh nào đó thi đại học, được 1 điểm 3 môn (Toán 1, Lý 0, Hóa 0), nhưng được nâng 26,45 điểm và trở thành thủ khoa. Mọi người nên vui vì may là bạn ý thi trường Sĩ quan Lục quân 1. Chứ nếu bạn ý thi trường Y thì... toàn dân chắc tự khỏi bệnh luôn không ai dám mắc bệnh".

Facebooker Hà Phan : "Còn rất nhiều trường hợp nâng điểm khác trong số 44 thí sinh được cơ quan điều tra xác định trong vụ án gian lận thi cử tại Sơn La. Hầu hết trong số này là con em của cán bộ ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Sơn La, ngành công an, lãnh đạo ngành thuế, Văn phòng tỉnh ủy, con em một số gia đình buôn bán có "máu mặt" tại Sơn La… Nâng đủ vào Đại học được rồi, dốt lại còn đòi làm thủ khoa ! Tham quá thể".

Nguồn : BBC tiếng Việt, 19/04/2019

(1) Đã công khai danh tính 17 thí sinh nâng điểm ở Hòa Bình :

Có tất cả 17 thí sinh gian lận điểm thi Trung học phổ thông Quốc gia 2018 đến từ Hòa Bình bị trường học viện Cảnh sát Nhân dân trả về địa phương, trong số này có những em đã được nâng tới hàng chục điểm cho 3 môn thi.

Cục Đào tạo, bộ Công an, cho biết trong số 28 thí sinh liên quan gian lận điểm thi, vừa bị trả về Hòa Bình, 17 em trúng tuyển Học viện Cảnh sát Nhân dân. Kết quả xác minh cho thấy học viện Cảnh sát Nhân dân có 17 thí sinh được nâng điểm trúng tuyển vào trường năm 2018.

Theo danh sách báo Người Đưa Tin có được, 17 em này đều đăng ký xét tuyển ở 2 khối : A1 (Toán, Lý, Anh) và C03 (Văn, Toán, Sử).

Cụ thể, thí sinh Nguyễn Huy Hoàng (SBD 23000174) có điểm chấm lần đầu Toán 9,0, Ngoại Ngữ 9,6, Lý 9,0 nhưng đến khi chấm thẩm định thì đã giảm tới 10,25 điểm (Toán 7,2, Lý 4,75, Ngoại Ngữ 5,4). Hoàng là cựu học sinh của trường Trung học phổ thông chuyên Hoàng Văn Thụ, Hòa Bình.

Nguồn tin riêng của báo Người Đưa Tin cho biết, bố của Hoàng là người có "vai vế" trong ngành công an Hòa Bình.

Một thí sinh khác cũng có bố làm trong ngành công an tại Hòa Bình là thí sinh Vũ Đức Huy (SBD23007862). Huy sinh năm 1997, đạt điểm Toán 8,6 ; Văn 8 ; Sử 9,5 sau khi chấm thẩm định là lần lượt là 4,4 ; 8 và 4,75. Được biết, khi còn là học sinh cấp 3, Huy có học lực khá tuy nhiên để đạt tới mức điểm như vừa rồi thì nhiều bạn học của nam sinh này đánh giá là không thể.

Trong danh sách này có thì sinh Đới Nhật Tân (SBD 23007169), em này là cựu học sinh trường Trung học phổ thông Lương Sơn, Hòa Bình. Để đỗ vào trường học viện Cảnh sát Nhân dân, Huy đã được các cán bộ sở Giáo dục và đào tạo phù phép 11,1 điểm. Nam sinh này có điểm thi thật là Toán 2,5 ; Sử 4,5 ; Văn 8, còn điểm nâng là Toán 8,6 ; Sử 9,5 và Văn 8.

Tiến sĩ Lê Viết Khuyến - nguyên Phó Vụ trưởng vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và đào tạo, cho rằng : "Lâu nay, khi bàn đến việc công khai danh tính thí sinh liên quan đến gian lận, chúng ta vẫn bị luẩn quẩn giữa nhân văn hay không nhân văn. Tôi cho rằng nói nhân văn chỉ là ngụy biện. Ở góc độ luật pháp đã có quy định rõ ràng. Những người vi phạm pháp luật thì cần phải công khai".

Trước đó cũng theo báo Người đưa tin : Nam sinh Hòa Bình đỗ trường Sĩ quan Lục quân 1 được nâng khống 26,45 điểm là Nguyễn Hồng Quân là thí sinh đến từ Hòa Bình đã xin thôi học vì gian lận điểm thi. Điểm chấm lần đầu của thí sinh Quân được công bố trước đó lần lượt là : Toán 9,2 điểm; Vật lí 9 điểm, Hóa học 9,25 điểm và cộng 0,75 điểm ưu tiên khu vực.

Tuy nhiên, điểm của thí sinh này sau khi chấm thẩm định lần lượt là : Toán 1 điểm, Vật lí 0 điểm, Hóa học 0 điểm. Như vậy, thí sinh này đã được nâng lên tới 26,45 điểm để đỗ vào Trường Sĩ quan Lục quân 1.

Công Luân - Thu Huyền

*****************

Bao biện’ của cán bộ chạy điểm cho con và mức độ xử phạt

RFA, 18/04/2019

Ngay sau khi vụ việc bị phát hiện và truyền thông đưa tin mạnh mẽ, ông Triệu Tài Vinh, bí thư tỉnh Hà Giang vào ngày 19/7/2018 có khẳng định với báo Dân Trí rằng không việc gì ông phải đi xin điểm cho con mình.

Danh sách phụ huynh là cán bộ công chức có con em được nâng điểm. RFA Edited

Trích nguyên văn phát biểu của ông rằng "Con gái tôi học ở trường chuyên của tỉnh. Cháu học như thế nào thì trường biết, lớp biết và mọi người biết cả. Cháu học giỏi, đứng top đầu của lớp. Cháu nó học như thế nào thì báo chí có cách để nắm thông tin cơ mà… Con gái tôi nằm trong danh sách bị nâng điểm 2 môn thì tôi không biết thế nào. Có thể họ lợi dụng việc đó để đưa con lãnh đạo vào tròng thì sao ?".

Khi danh tính của một số cán bộ đương chức, người thân của các cán bộ Nhà nước, doanh nhân bị nêu ra, một số phản bác. Trường hợp người thân ông Vũ Trọng Lương, Phó phòng Khảo thí và kiểm định chất lượng, Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hà Giang có con em được nâng điểm phát biểu rằng họ cảm thấy sốc và cho rằng ông Lương làm vậy là ‘hại chết em nó rồi. ‘

Dư luận xã hội phản ứng cho rằng những lập luận của các vị này chỉ mang tính đánh lừa dư luận mà thôi.

Anh Nguyễn Lân Thắng một nhà hoạt động xã hội dân sự tại Hà Nội cho chúng tôi biết, người dân từ lâu đã quá quen với những lời phát biểu và bạo biện như thế rồi.

"Từ lâu người dân cũng đã quá quen với những lời bao biện dối trá trong rất nhiều vấn đề của các quan chức Việt Nam và đây cũng không phải là lần đầu tiên, sự việc này có gây ra sự phẩn uất rất là lớn không chỉ những người vốn quan tâm đến tình hình chính trị xã hội như các nha hoạt động mà ngay cả trong giới bình dân, người bình thường, ai cũng có con em cũng có trẻ con đang đi học nhưng khi có đối tượng được nâng điểm như thế này thì đó là một sự bất công vô cùng lớn và ăn cướp đi sức lao động vô vàng của các em học sinh khác, mất đi cơ học học hành cũng như sự phấn đấu của các em khác".

Thầy giáo Đỗ Việt Khoa trao đổi với chúng tôi rằng, những lời nói đó chỉ là chữa cháy và thủ đoạn của những người làm lãnh đạo khi bị phát hiện. Cứ nhìn là thấy rõ toàn bộ trong danh sách đó có trường hợp nào là con em nông dân hay dân thường, mà đa phần là con em công chức có vai vế chức sắc rõ ràng.

Thầy còn chia sẻ thêm rằng :

"Có một điều không lạ là từ trước đến nay ở đâu có báo động có tiếng ồn thì Bộ Giáo dục mới vào cuộc để làm còn không Bộ biết cũng mặc kệ. Những sai phạm đã xảy ra hơn một năm nay như thế mà đến nay các cơ quan chức năng mới trả lời chính thức dư luận trong khi các em học sinh đã học gần một năm học rồi thì đó là một sự khá chậm trễ, sự bảo thủ, bao che sai phạm và xử lý không đến nơi đến chốn, bất chấp những quy chế mà ngành giáo dục đưa ra, rất là phổ biến từ xưa đến nay như thế".

Ảnh minh họa. AFP

Vào ngày 18/4, dư luận mạng xã hôi lan truyền danh sách 44 thí sinh được nâng điểm mà trong đó đa phần là vào các trường công an và an ninh. Truyền thông nhà nước trước đó cũng loan tin việc bắt giữ và truy tố các cán bộ liên quan vụ nâng điểm ; rồi biện pháp buộc thôi học đối với các thí sinh được nâng điểm.

Luật sư Võ An Đôn, người được biết đến qua việc bào chữa cho những nhà hoạt động cũng như dân nghèo rồi bị Liên đoàn luật sư Phú Yên rút thẻ hành nghề và xóa tên khỏi danh sách đoàn luật sư, nhận định rằng việc khởi tố vài người như thế cũng chỉ là hình thức và xoa dịu dư luận mà thôi.

"Vừa rồi tại Sơn La cũng đã khởi tố rồi nhưng chẳng qua cũng chỉ khởi tố vài người chỉ mang tính hình thức thôi nhưng thật ra phải khởi tố những người đưa là những phụ huynh và những quan chức liên quan đến vụ này. Việc khởi tố vài người như vậy mục đích cũng để xoa dịu dư luận mà thôi nhưng thật ra người ta không muốn làm hết đâu vì nhiều phụ huynh là những người có chức có quyền nên đụng tới rất là khó".

Nhà báo Nguyễn Vũ Bình từ Hà Nội thì có ý kiến cho rằng, việc xử lý là buộc học sinh thôi học như báo chí đưa tin được xem là quá giới hạn đối với Việt Nam rồi. Nhà báo giải thích

"Thứ nhất nhưng người có trách nhiệm nâng điểm lên mà tố những người phụ huynh là đưa tiền ra lệnh các thứ mà những người này họ cứ từ chối đi thì cũng khó trong việc xử và thứ hai nếu mà xử đồng loạt thì đối với nhà nước nó sẽ gây ra một sự xáo trộn nào đó mà họ không muốn cho nên đối với vụ này tôi thấy việc đuổi học sinh là nó đã lên quá giới hạn của nó rồi và có cùng lắm cũng chỉ khiển trách, cảnh cáo cha mẹ mà thôi".

Còn đối với thầy Đỗ Việt Khoa thì vụ nâng điểm này không còn là gian lận mà phải hình sự hóa vụ việc. Trường hợp nhận tiền, dùng tiền để nâng điểm thì mắc tội hối lộ, trường hợp nào tự ý nâng điểm thì mắc tội lợi dụng chức vụ quyền hạn mà Việt Nam các quy định pháp luật đều có đủ cho các tội đó.

Tuy nhiên, thầy cũng không hy vọng về việc đưa vụ việc ra ánh sáng vì các người có chức có quyền họ đủ khả năng để vô hiệu hóa luật pháp và luật pháp chỉ được dùng cho người dân chứ không được tôn trọng bởi các lãnh đạo.

Nguồn : RFA, 18/04/2019

******************

Hé lộ danh sách phụ huynh có con được nâng điểm

RFA, 18/04/2019

Danh sách 44 thí sinh có điểm thi Trung học phổ thông 2018 ở tỉnh Sơn La được nâng khống cho thấy có nhiều em là con cán bộ công chức đương nhiệm tại địa phương này.

Hình minh họa. Sở Giáo dục và đào tạo Sơn La - vov.vn

Truyền thông trong nước đưa tin ngày 18/4.

Theo đó đại tá Trần Anh Tuấn, Giám đốc Công an tỉnh Sơn La, cho biết đang tiếp tục làm rõ vụ việc cán bộ công an của địa phương nằm trong danh sách chạy điểm cho con, với phương châm sẽ xử lý nghiêm theo qui định của ngành.

Truyền thông trong nước cũng dẫn lời đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân - thành phố Hải phòng cho rằng phải đình chỉ chức vụ bố mẹ có con được nâng điểm.

Đại biểu Quốc hội Đinh Công Sỹ - tỉnh Sơn La nhận định vụ việc làm mất niềm tin của người dân, đặc biệt tạo nên một hình ảnh xấu về đội ngũ cán bộ, công chức. Theo lời đại biểu Đinh Công Sỹ mà truyền thông trong nước dẫn lại thì ‘thật đáng buồn khi có những người vi phạm là cán bộ trong ngành giáo dục và công an, đang trực tiếp đi tuyên truyền pháp luật về vấn đề này.’

Trong khi đó, đến thời điểm hiện nay, Cục đào tạo Bộ Công An cho biết, các trường trực thuộc Bộ đã buộc thôi học 53 sinh viên, trong đó 25 sinh viên đến từ Sơn La, và 28 sinh viên đến từ Hòa Bình do liên quan đến gian lận điểm thi. Tất cả số thí sinh này đã theo học năm thứ nhất tại Học viện An ninh Nhân dân, Học viện Cảnh sát Nhân dân và Đại học Phòng cháy Chữa cháy".

Trong danh sách này, cá biệt có em được nâng khống trên 26 điểm. Một thí sinh khác được nâng 25 điểm và trúng tuyển vào Học viện cảnh sát nhân dân.

Trường hợp một thí sinh thuộc top 3 thí sinh cao nhất trường Đại học Y Hà Nội, với 28.4 điểm ; sau khi Bộ Giáo dục Đào tạo chấm thẩm định, số điểm thực là 13,1 điểm.

Nguồn : RFA, 18/04/2019

********************

Bùng nổ bức xúc về vụ nâng điểm ‘con ông cháu cha’ ở Sơn La

VOA, 18/04/2019

Danh tính hàng chục thí sinh ở Sơn La được nâng điểm để vào các trường an ninh vừa được tiết lộ, đáng nói là hầu hết đều có bố mẹ là quan chức chính quyền. Việc công bố này đang làm xôn xao dư luận về một hệ thống giáo dục ‘có vấn đề, đầy lỗ hổng’ và đạo đức công chức ‘xuống cấp ở mức báo động’.

Khi được trả về điểm thật, điểm của nhiều thí sinh ở Hòa Bình, Sơn La lao dốc - Ảnh minh họa : H.H

Từ Hà Nội, nhà giáo Đỗ Cao Sang, nói với VOA rằng việc con em của các quan chức nhà nước được nâng điểm để lọt vào các trường công an, cảnh sát nhân dân là điều "không thể chấp nhận được".

Ông nói :

"Thông báo danh tính như thế là một điều rất tốt, ngoài ra còn cho biết cha mẹ làm những chức gì. Những gia đình có con chạy như thế thì cha mẹ không còn tư cách gì, họ đã làm những điều xấu xa trong xã hội".

Báo Người Đưa tin hôm 18/4 đã nêu đầy đủ danh tính của hơn 40 thí sinh được nâng điểm thi ở Sơn La, mà hầu hết trong số này đều được xét tuyển vào các trường ngành công an.

Báo Người Đưa Tin cho biết : "Cơ quan điều tra đã xác định có 44 thí sinh tại Sơn La có bài thi gian lận. Trong số này, có 25 thí sinh vừa bị bộ Công an trả về đơn vị sơ tuyển ở địa phương, các sinh viên này hiện đang theo học các trường khối công an nhân dân. Trong số các thí sinh bị trả về, có 7 thí sinh trúng tuyển vào học viện An ninh Nhân dân, 16 thí sinh trúng tuyển vào học viện Cảnh sát Nhân dân và 2 thí sinh trúng tuyển vào trường đại học Phòng cháy Chữa cháy".

Ông Đỗ Cao Sang nhận định các quan chức ở khu vực này được ví như những "ông vua" :

"Việc chạy điểm này phần lớn là vào ngành quân đội, công an, vào các trường khác rất hiếm vì các ngành khác đều phải học, đều phải đi xin việc. Những người xin điểm này có học lực kém, lại ở vùng sâu xa, ít bị kiểm tra, còn lãnh đạo địa phương thì như ông vua…"

Báo Tiền phong cho biết một thí sinh có bố là phó Chủ tịch huyện Quỳnh Nhai, mẹ là cán bộ Công an tỉnh Sơn La, có điểm thi môn ngoại ngữ từ 2,8 điểm được nâng thành 9,8 điểm để lọt vào Đại học Luật Hà Nội.

Sơn La không phải là tỉnh duy nhất có gian lận trong kỳ tuyển sinh vào ngành công an.

Trước đó, hôm 17/4, truyền thông trong nước cho biết trong số 28 thí sinh liên quan gian lận điểm thi, vừa bị trả về tỉnh Hòa Bình, có 17 thí sinh trúng tuyển Học viện Cảnh sát Nhân dân năm 2018, trong đó có một thí sinh được nâng khống 26,45 điểm để lọt vào trường Trường Sĩ quan Lục quân 1.

"Hầu hết đây là con em có bố mẹ là lãnh đạo từ phó phòng, trưởng phòng, cục trưởng, giám đốc... Dư luận quan tâm những trường hợp là cán bộ, đảng viên thì sẽ bị xử lý thế nào ?" báo Một Thế giới đặt nghi vấn.

Blogger Trần Gia Tiến viết trên Facebook : "Trò ăn gian điểm ở Sơn La có đủ mặt hết dàn cán bộ từ ủy ban tỉnh, ủy ban thành phố, công an, cục thuế, thanh tra, các sở này sở kia cho đến cục trồng trọt…"

Blogger Nguyễn Việt nhận định trên Facebook : "Vụ nâng điểm cho học sinh ở các tỉnh vùng cao phía Bắc, về bản chất, không khác gì các bằng thạc sĩ, tiến sĩ tại chức của các quan được cấp ngày nay".

Nhà giáo Đỗ Cao Sang chia sẻ với VOA :

"Thực chất việc gian lận thi cử, đặc biệt trong các ngành công an, quân đội đã có từ lâu lắm rồi. Ở Việt Nam có rất nhiều tỉnh khác cũng trong tình trạng như thế, chẳng qua là chưa có quyết tâm ngó đến. Chúng ta có thiết chế gì để ngăn chặn hay không ? Chứ dùng một chiêu bài gian lận để hạ bệ nhau, người này thay người kia để lên thì chẳng có ích quốc an dân gì cả".

Trang VietnamNet trích lời ông Đinh Công Sỹ, Đại biểu Quốc hội tỉnh Sơn La, nói hôm 18/4 : "Đây là sự việc rất đáng buồn đối với Sơn La nói riêng và ngành giáo dục nói chung", và ông đề nghị "đình chỉ chức vụ bố mẹ có con được nâng điểm".

Ông Sỹ cho rằng sự việc này không chỉ làm mất đi sự công bằng trong đánh giá kết quả thi cử mà còn làm mất niềm tin của người dân với nhiều lĩnh vực quan trọng, có tác động to lớn đối với xã hội như giáo dục, y tế, công an, an ninh quốc phòng…

Nhà giáo Phạm Toàn, người cũng tích cực hoạt động và lên tiếng vì sự tiến bộ ở Việt Nam, nhận xét với VOA sau sự cố gian lận điểm thi ở Hà Giang vào năm ngoái rằng những bê bối trong lĩnh vực giáo dục nói riêng cũng phần nào cho thấy "sự suy đồi về đạo lý và văn hóa".

Nguồn : VOA, 18/04/2019

******************

Nâng điểm vì "hồng phúc dân tộc"

RFA, 17/04/2019

Trong các vụ nâng điểm gần đây (không chỉ năm 2019) có 3 điều đáng chú ý : Một. Con cái quan chức ; Hai. Các vùng xa của miền Bắc ; cuối cùng là việc nâng điểm thường dùng để học ở trường đào tạo cán bộ lãnh đạo hoặc chủ yếu là ngành công an.

Các chiếc xe bán đồ chơi trẻ em, trang phục công an, dùi cui giả, súng ngắn… đang thay thế dần các nhân vật có sức mạnh truyền thống như Batman, Spiderman. (Hình : Facebook Tuấn Khanh)

Miền Bắc cũng là một trong nhưng nơi bùng phát nhiều, tình trạng mê đắm thi, xin học, mơ ước vào trường của ngành công an. Hiện tượng này cũng cho thấy quan điểm của giới phụ huynh về xã hội và quốc gia của mình không còn mưu cầu tìm kiếm cho con cái hành trang vào đời là khoa học hay tri thức tiến bộ, mà đi tìm kiếm một vị trí quyền lực xã hội.

Hoặc ở góc nhìn khác là tìm kiếm sự an toàn và bảo đảm sống còn trong một xã hội ngày càng lộ rõ hình thức công an trị.

Đây không phải là một nhận định chủ quan. Mà trong Phúc trình Thực thi Nhân quyền Thế giới năm 2018 của Bộ ngoại giao Hoa Kỳ phát đi ngày 13/03/2019, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Michael Pompeo tại buổi họp báo tuyên bố tình trạng nhân quyền tồi tệ trong chế độ cộng sản Việt Nam. Trong đó, Hoa Kỳ chính thức cáo buộc Việt Nam duy trì chế độ "công an trị".

Nhưng cáo buộc này, khá chậm trễ so với các nhà bình luận thời sự quốc tế ghi nhận. từ năm 2013, giáo sư Adam Fford của Đại học Victoria, Australia đã từng phát đi nghiên cứu của mình về chính trị Việt Nam, nhận định rằng Việt nam ngày càng công an trị.

Năm 2017, giáo sư Carl Thayer cũng viết trên blog của mình, nhận định về sự bùng phát của ngành công an Việt Nam, với ước tính, cứ 15 người dân là có một công an.

Dĩ nhiên, trong việc bùng nổ về nhân lực và ngân sách của ngành công an, tác động không ít đến xã hội, kể cả trong suy nghĩ về giáo dục và tiến thân của giới trẻ hôm nay. Trên các chiếc xe đẩy bán trang phục vui chơi của trẻ em, nhiều năm nay người ta nhìn các bộ trang phục công an, dùi cui giả, súng ngắn… đang thay thế dần các nhân vật có sức mạnh truyền thống như Batman, Spiderman… Giá trị anh hùng cá nhân trong trí tưởng tượng đang chuyển đổi qua các giá trị quyền lực thực tế mà trẻ em Việt Nam nhìn thấy hàng ngày, và thậm chí được nghe cha mẹ chúng trò chuyện. Bao gồm cả những chuyện người dân bị bắt và đồn công an và chết bất thường.

Những vụ nâng điểm để học, và trở thành công an, hay cán bộ ở các vùng xa Hà Nội, cho thấy tâm lý muốn đứng trên kẻ khác vẫn còn rất mạnh. Con cái của quan chức thi muốn tiếp tục cai trị, có quyền thế. Còn con cái của dân thường thì mang tâm lý quyết chí đổi đời, muốn không bị là kẻ thấp cổ bé miệng. Dĩ nhiên, trong các xu hướng thầm kín đó, kiểu nói hoặc suy nghĩ vô giáo dục như của bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, cựu chủ tịch Hội đồng nhân dân Thành phố Sài Gòn "Con cái lãnh đạo làm lãnh đạo là hồng phúc dân tộc" cũng cổ vũ không ít cho tư duy nối ngôi của các gia đình quan chức tỉnh.

Cần phải nói thêm, án oan, ép cung, đánh chết dân… trong ngành công an, cũng thường xuất phát từ giới ít học, ham hố vị trí và khen thưởng. Việc học dốt, chạy điểm, vốn có từ cả thập niên nay, ắt hẳn cũng đã tạo ra một tầng lớp cán bộ, đặc biệt là những công an viên không có thực lực và sẳn sàng tuân lệnh mù quáng vì bản thân luôn có tỳ vết là vô học, được nâng điểm. Và từ các yếu tố thiếu thực tế tri thức và tố chất văn minh tiến bộ trong người, tầng lớp ấy sẽ hủy hoại quốc gia, khi đứng trong guồng máy được coi là quan trọng bậc nhất của Việt Nam hiện nay.

Đó là một phần của bộ mặt thế hệ mới của Việt Nam. Được gọi là hậu duệ của người Việt hôm nay và tương lai. Và trong đó, có không ít "hồng phúc của dân tộc".

Chợt nhớ năm 2014, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam từng có câu nói gây nhiều tranh cãi "Đời tôi và các bạn chưa đòi được Hoàng Sa thì đời con cháu sẽ làm được". Hãy tự hỏi, con cháu chúng ta là những kẻ nâng điểm, được cha mẹ là quan chức hậu thuẫn cho sự lừa dối. Những đứa trẻ lớn lên trong giấc mơ quyền hành và chạy theo danh lợi ấy sẽ làm được chuyện đòi Hoàng Sa ?

Bài viết của tôi là câu trả lời phần mình. Còn bạn, bạn có tin vào điều ấy không ?

Tuấn Khanh

Nguồn : RFA, 17/04/2019 (tuankhanh's blog)

Scandal liên quan đến gian lận ở Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 2018 vừa được hâm nóng. Tuy cuộc điều tra kéo dài đã chín tháng nhưng giới hữu trách chỉ công bố một phần kết quả điều tra...

Gian lận trong chấm thi Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 2018 xảy ra ở Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Lạng Sơn - Hình minh họa.

Dù vẫn khẳng định không có vùng cấm nhưng các viên chức hữu trách vừa tạo ra vùng… CÂM. Cam kết sẽ loan báo công khai kết quả điều tra hiện chỉ mới thấy nửa sau là… KHAI tới mức công chúng không chịu nổi !

***

Tháng 7 năm ngoái, sau khi Bộ Giáo dục và đào tạo công bố kết quả Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 2018, công chúng phát giác điểm của nhiều thí sinh ở Hà Giang cao bất thường. Sau khi "rà soát", Bộ Giáo dục và đào tạo thừa nhận, có ít nhất 330 bài thi bị sửa để nâng điểm cho 114 thí sinh.

Người ta tin rằng, những thí sinh được sửa bài, nâng điểm nếu không phải là con, cháu giới "đầy tớ" ở Hà Giang thì cũng là con, cháu của những doanh nhân có máu mặt ở tỉnh này. Bước đầu, đồng chí Triệu Tài Vinh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, Bí thư tỉnh Hà Giang, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội của tỉnh Hà Giang, công khai than "buồn" khi cả con lẫn cháu của đồng chí nằm trong số 114 thí sinh mà đồng chí bảo là "bị" sửa điểm !

Chuyện chưa ngừng ở đó ! Sau Hà Giang, công chúng và báo giới tiếp tục trưng ra những bằng chứng cho thấy, gian lận trong chấm thi Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 2018 còn xảy ra ở Sơn La, Hòa Bình, Lạng Sơn. Bộ Giáo dục và đào tạo và Bộ Công an lại tất tả "rà soát". Bước đầu, đã xác định được ở Sơn La có "sáu sai phạm lớn trong tổ chức thi"...

***

Kể từ tuần trước, Bộ Công an rồi Bộ Giáo dục và đào tạo tuần tự công bố kết quả điều tra gian lận Kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông 2018. Ở Sơn La đã xác định được có 97 bài thi được sửa để nâng điểm cho 44 thí sinh. Có bài thi được nâng tới 9 điểm. Có thí sinh được cho thêm 26,55 điểm/30 điểm ! Ở Hòa Bình đã xác định được có 140 bài thi bị sửa để nâng điểm cho 56 thí sinh. Có bài thi được nâng tới 9,25 điểm. Có thí sinh được cho tới 26,45 điểm/30 điểm !..

Chuyện lại cũng chưa ngừng ở đó ! Trong khi đại diện Bộ Công an lấp la, lấp lửng đang tiếp tục làm rõ thì ông Bùi Trọng Đắc, Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Hòa Bình, mở hàng cho ngành Giáo dục và đào tạo bằng tuyên bố, cơ quan của ông chủ trương không tiết lộ danh tính của các thí sinh được nâng điểm, cũng như không loan báo danh sách các thí sinh ở tỉnh Hòa Bình trúng tuyển vào các trường của công an, quân đội trong đợt tuyển sinh năm ngoái.

Sau ông Đắc, ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng của Bộ Giáo dục và đào tạo, bảo rằng, việc công bố danh tính thí sinh được nâng điểm phải tuân thủ Hiến pháp, Luật Dân sự và có công bố hay không, công bố đến đâu, công bố vào thời điểm nào sẽ do Bộ Công an quyết định. Ông Trinh thề là Bộ Giáo dục và đào tạo không dung túng, không bao che, rất quyết liệt nhưng thỏ thẻ với công chúng là công bố tên các thí sinh được nâng điểm có thể… tác động cực đoan !

Tâm tình của ông Trinh đã làm công chúng sôi sùng sục, chỉ trích không chỉ dậy lên trên mạng xã hội mà còn lan rộng ở các diễn đàn của hệ thống truyền thông chính thức. Quỳnh Nga, một độc giả của báo điện tử VietnNamNet, cho rằng, đó là sự bao biện cho dối trá để tước đoạt cơ hội của những đứa trẻ khác. Hãy nghĩ đến tình trạng cực đoạn của triệu triệu công dân khi thấy Bộ Giáo dục và đào tạo chăm chăm lo cho những cá nhân cố tình vi phạm pháp luật (1).

Theo hướng đó, độc giả Đỗ Quang nhận định, cần xem lại lối tư duy của Bộ Giáo dục và đào tạo, tại sao chống cái xấu mà lại sợ… cực đoan. Tư duy nghẽn tắc như thế thì làm sao hành xử sáng láng, minh bạch được ? Tương tự, độc giả Quang Vinh thắc mắc, danh tính những thí sinh được nâng điểm có thuộc phạm trù phải bảo mật theo qui định pháp luật không ? Nếu không thì phải công khai bởi tất cả đều phải "sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật" mà !

Trên diễn đàn của báo điện tử Giáo Dục Việt Nam, độc giả Nguyen Van Giang nhấn mạnh, bản chất sửa bài thi, nâng điểm là tham nhũng do đó phải công khai danh tính những người vi phạm. Không công khai là bao che cho vi phạm và là một dạng vi phạm pháp luật khác. Ỉm danh tính những thí sinh được nâng điểm là bất công với những thí sinh lương thiện mất cả tương lai vì gian lận. Độc giả Nguyễn Vinh cũng xem scandal sửa bài, nâng điểm là đưa - nhận nên phải công bố cả danh tính thí sinh lẫn phụ huynh.

Hoàng Sa, một độc giả khác của diễn đàn luận bàn về việc Bộ Giáo dục và đào tạo muốn lờ đi trách nhiệm công bố danh tính những thí sinh đã được nâng điểm trên báo điện tử Giáo Dục Việt Nam, nửa đùa, nửa thật : Bộ Giáo dục và đào tạo nhân văn quá, nhân văn đến… đến không thể chịu được ! Hoàng Sa lưu ý : Công khai danh tính của các thí sinh được nâng điểm không những chỉ ảnh hưởng đến tương lai tiền đồ của các cháu mà còn ảnh hưởng đến cả… bố các cháu nữa ấy chứ (2) !

Trong nhận thức công chúng, bao gồm cả độc giả tham gia diễn đàn của hệ thống truyền thông chính thức lẩn người dùng mạng xã hôi Việt ngữ, "bố các cháu" mới là tác nhân chính khiến Bộ Giáo dục và đào tạo, Bộ Công an ngần ngừ trong việc công bố danh sách thí sinh được nâng điểm và bất kể chín tháng đã qua, vẫn lấp la, lấp lửng trong việc bạch hóa quá trình tìm kiếm - xử lý những cá nhân đã tác động đến các viên chức hữu trách để những viên chức nào sắp đặt kế hoạch, tổ chức sửa bài, nâng điểm cho thí sinh.

Sau khi Lệ Cam Trần bỡn cợt trên trang facebook của cô rằng, nếu sợ những thí sinh được nâng điểm bị tổn thương, sao không công bố danh sách phụ huynh (?), vài chục thân hữu của cô đã xúm vào can vì đó là… xúi bậy ! Vũ Long giải thích, công bố danh sách phụ huynh mua điểm cho con có thể khiến các vị đó cảm thấy quê với đồng bào, rồi họ xin… từ chức thì lấy ai… phục vụ nhân dân. Quang Tran nhìn thấy một khía cạnh… bậy bạ khác của đề nghị công bố danh sách phụ huynh những thí sinh được nâng điểm : Phụ huynh các em đều là "thú dữ", có cả quyền lẫn tiền ! Tỉnh nào công khai, tỉnh đó sẽ loạn vì… đánh nhau (3) !

Thiên Hạ Luận

Nguồn : VOA, 30/03/2019

Chú thích :

(1) https://vietnamnet.vn/vn/giao-duc/tuyen-sinh/bo-giao-duc-co-cong-bo-danh-sach-thi-sinh-lien-quan-gian-lan-diem-thi-thpt-quoc-gia-516172.html

(2) http://giaoduc.net.vn/Giao-duc-24h/Khong-cong-khai-danh-tinh-thi-sinh-duoc-nang-diem-Bo-Giao-duc-noi-gi-post196870.gd

(3) https://www.facebook.com/lecam.tran.3/posts/1243219089175750

Câu trả lời rõ, nhanh, gọn là : Không thể công bố, vì sự gian lận có trong một hệ thống chứ không riêng gì vài trường hợp, nếu công bố thì cả hệ thống giáo dục lung lay. Vì sao ?

Vì không riêng gì lúc này, không riêng gì năm 2018, 2019 mới có chuyện gian lận cộm cán trong giáo dục. Cũng không riêng gì ngành công an hay trường an ninh mới có gian lận cộm cán trong giáo dục mà hầu hết các ngành.

Việc không công bố danh tánh 44 thí sinh ở Sơn La gian lận điểm chẳng liên quan gì đến tính nhân văn mà cũng chẳng liên quan gì đến cái gọi là "cơ hội học tập nghiêm túc hơn" cho họ

Sở dĩ năm 2018 ngành công an bị thòi ra một mớ thí sinh gian lận thi cử vì ngành này đang hot, đang được xem là ngành kiếm ăn dễ nhất và có quyền lực nhất trong mọi ngành (thời công an trị thì phải vậy thôi !).

Trước đây, khi ngành tòa án, giáo dục hay y tế có ăn, chuyện gian lận thi cử cũng xảy ra nhiều vô kể nhưng thời đó không có các mạng xã hội để phanh phui. Hơn nữa, thời đó "con quan lại được làm quan" như một hiển nhiên, người ta biết con của cán bộ đó dốt đặc cán mai, học hành, đạo đức chả ra trò trống gì nhưng vẫn thi được điểm cao và khi ra trường giữ ghế quyền lực… Và xem đó là lẽ đời, thói đời, chẳng có gì để bàn.

Những năm 2000, hình ảnh các nhóm sinh viên tốt nghiệp ra trường và các nhóm giang hồ phối hợp với nhau ở các hội đồng thi tốt nghiệp từ Nam chí Bắc, còn công an thì cũng đứng canh, cũng làm mọi thủ tục nhưng "không hề nhìn thấy chuyện gì". Các nhóm giang hồ nhảy rào vào trong phòng thi để lấy đề ra, ngoài này các sinh viên ngồi giải bài rồi giao cho giang hồ mang vào bên trong cho thí sinh…

Những năm 2010 trở đi, chuyện này có phần giảm bớt, thậm chí không thấy ở một số thành phố lớn bởi các trang mạng xã hội bắt đầu xuất hiện và hình ảnh nhảy rào sẽ bị phanh phui. Có vẻ như thấy được điều này, các hội động thi chuyển vào hoạt động kín, thay vì nhận tiền, làm ngơ để các thí sinh tha hồ copy và đề thi lộ ra ngoài thì người ta làm nghiêm chuyện này và có những thương lượng bên trong. Hơn nữa, thời kinh tế phát triển, mọi thứ dễ mua dễ bán hơn và cũng tinh vi hơn.

Và, không ít những trường hợp dốt đặc cán mai, thi toàn quay cóp của những năm 2000 bây giờ đã ngồi ghế lãnh đạo. Đó là chưa nói đến các ông, các bà cán bộ học hệ tại chức hoàn toàn không biết gì khi ngồi trên lớp nhưng có điểm thi cao ngất. Có nhiều ông, nhiều bà khi chép bài giải, dấu hiệu vô cực mà các ông, các bà cứ nghĩ đó là số 8 viết bị nghiêng nên sửa cho nó đứng lại thành số 8 và khi ra khỏi phòng thi còn hí hửng khoe cái sự thông minh, nhanh trí này của mình ! Các lớp cán bộ này hiện nay không ít người đứng đầu tỉnh, có người lóp ngóp bò ra tới trung ương.

Thử hỏi, bây giờ nếu chấp nhận cuộc chơi, phanh phui tên tuổi 44 thí sinh ở Sơn La thì hệ quả là các thí sinh bị phanh phui sau 44 thí sinh kia cũng bị nêu danh tánh. Mà nêu danh tánh họ thì việc gì sẽ xảy ra ?

Trước nhất, phải hỏi là 44 thí sinh kia và những thí sinh gian lận điểm thi là ai ? Là con ông nào, bà nào ? Câu trả lời là chắc chắn một điều cha mẹ họ có quyền lực, đặc biệt là quyền lực liên quan đến ngành công an. Mà một khi nêu danh tánh của con thì phải lòi mặt cha mẹ. Người ta nói "đánh chó phải ngó mặt chủ" là vậy !

Giờ nếu tên tuổi của những thí sinh kia bị lộ trước công chúng, cha mẹ cũng bì thừ mặt trước công luận, thì hậu quả cho giới quan chức đương quyền thật là khó mà lường. Người Việt thường nói, "chó chết thì mèo cũng nhăn răng" là vậy. Giờ mà tên tuổi thí sinh gian lận điểm bị phanh phui thì không chừng, có cả hàng tá, hàng đống cán bộ có bằng đại học, cao học, thạc sĩ, tiến sĩ cũng bị phanh phui, cũng chịu nhục còn nặng nề hơn vụ các thí sinh kia !

Vì cả một hệ thống toàn những tấm bằng giả cầy, những tấm bằng chưa một ngày đi học và người cầm bằng không biết gì về lượng tri thức mà tấm bằng ấy bảo chứng. Thứ mà họ biết là luồn lách, thủ đoạn, chơi bẩn với nhau… Giờ nếu như có một cuộc thanh lọc bằng cấp, nếu như có một cuộc tổng kiểm tra bằng cấp và trình độ của chủ bằng, không chừng tỉ lệ sống sót chưa tới 10% !

Và đây không còn là vấn đề đơn giản, nó trở thành chuyện nhức nhối của chế độ. Bởi đuổi hết những kẻ bằng giả về vườn hoặc để họ lòi mặt, mất uy tín thì lấy ai làm cán bộ ? Mà để cho họ ngồi thêm thì lại càng làm cho chế độ lung lay tận gốc rễ !

Từ đó để suy ra, để thấy rằng việc không công bố danh tánh 44 thí sinh gian lận điểm chẳng liên quan gì đến tính nhân văn mà cũng chẳng liên quan gì đến cái gọi là "cơ hội học tập nghiêm túc hơn" cho họ. Đơn giản, đó là sự sợ hãi từ phía ban ngành chủ quản. Mà đúng hơn, không chừng nó là sự sợ hãi từ trung ương đảng Cộng sản Việt Nam. Bởi nhìn bề ngoài thì đơn giản vậy thôi. Nhưng một khi nhà đã cháy thì câu chuyện trở nên thê thảm hơn nhiều.

Chính vì vậy, hiện tại, mọi thủ tục cần làm của nhà nước là bưng bít và ém nhẹm tất cả những thông tin liên quan đến vấn đề thi cử, gian lận điểm. Bởi có rất nhiều vị ngồi ở ghế công đường, đang xét xử chuyện gian lận nhưng sống lưng họ chẳng còn chút nhiệt nào vì sợ. Họ sợ cái đà xâu chuỗi như vậy thì họ cũng không tránh khỏi tội gian lận điểm, gian lận bằng cấp.

Khi viết bài này, tôi nhớ đến một nhân vật hiện nay đang là chánh án một tòa án huyện, nói một cách nghiêm túc là hắn dốt đặc cán mai nhưng rất giỏi nịnh và xảo trá. Cách đây chừng 15 năm, một hôm đứa em kết nghĩa của tôi chạy vào tá hỏa bảo lỡ giải đề thi giùm. Hỏi sao nó bảo hôm trước ông kia vào nhờ viết giùm một bài văn và giải giùm mấy bài vật lý trước ngày thi tốt nghiệp, hôm sau, đề thi mới được công bố thì đúng y đề nó đã giải. Hóa ra hắn đã biết trước đề thi từ một "ai đó" ! Và mới tép riu như hắn đã biết như vậy thì các ông lớn hơn hắn biết cỡ nào chắc đã rõ !

Và có bao nhiêu cán bộ trên đất nước này không sợ bị soi mói quá trình học và thi ? Vì vậy, cũng đừng ngạc nhiên khi nhóm 44 thí sinh kia và rất nhiều cán bộ khác không bị công bố tên. Và càng phải đừng ngạc nhiên hơn nếu họ bị công bố tên, bởi lúc đó, cần phải biết rằng cha mẹ họ đang bị cô thế, thuộc một bang phái đang mất quyền lực trong hệ thống. Vậy thôi !

Viết từ Sài Gòn

Nguồn : RFA, 26/03/2019 (VietTuSaiGon's blog)