Từ điển tiếng Việt định nghĩa "ấm ớ hội tề" là "thái độ không dứt khoát". Đem nghĩa này gắn vào những tuyên bố của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng liên quan đến công tác chuẩn bị nhân sự cho Đại hội đảng XIII, dự kiến diễn ra trong tháng 1/2021, thì sẽ thấy vẫn chỉ là chuyện nói nhiều mà làm chẳng được bao nhiêu, hay chỉ nhằm tung hỏa mù để hù dọa nhau.

Công tác chuẩn bị nhân sự cho Đại hội đảng XIII là việc riêng của đảng cầm quyền - Ảnh minh họa Nguyễn Phú Trọng phát biểu nhân dịp kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng cộng sản tại Hà Nội ngày 3/2/2020

Riêng ông Trọng thì có vẻ như muốn đảng ghi công, người dân nhớ đến nhiều hơn các tổng bí thư tiền nhiệm với câu nói "Văn kiện là văn bia, còn để lại đời sau".

Chuyện dân việc đảng

Nhưng trước hết, từ xưa tới nay, chuyện chọn người vào Trung ương của mỗi kỳ Đại hội là việc riêng của đảng cầm quyền, làm theo kế hoạch tiến cử đã được thỏa hiệp giữa các ban, ngành và địa phương của đảng, lưc lượng võ trang nhân dân gồm quân đội và công an, Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người dân chỉ được đóng vai khán giả vỗ tay và phải chấp hành những quyết định của Đại hội. Mọi việc đều diễn ra theo như chương trình đã hoạch định, hầu như không có phản biện. Nếu có, cũng không được công khai.

Mặt trận Tổ quốc, nơi quy tụ các tổ chức chính trị và xã hội do Đảng thành lập, đóng vai thu góp ý kiến, nếu có, của cán bộ, đảng viên và người dân tại các cuộc họp của tổ chức và địa phương.

Báo chí và các cơ quan thông tin, tuyên truyền của Đảng, có nhiệm vụ phổ biến các dự thảo văn kiện để thu góp ý kiến (nếu có) của độc giả và khán, thính giả rồi gửi cho Ban Tuyên giáo trước khi đến tay Ban Bí thư.

Những việc làm này diễn ra tuần tự như tiến, suôn sẻ từ đầu đến cuối nên luôn luôn có kết luận quen thuộc như : "thành công mỹ mãn" , "đoàn kết, thống nhất" và "đáp lại nguyện vọng của toàn đảng, toàn quân và toàn dân", v.v.

Những sáo ngữ này được lập đi lập lại nghe đến mỏi tai nhưng kỳ nào lãnh đạo cũng chăm chỉ làm cho đúng thủ tục và lớp lang của màn trình diễn dù rất tốn phí đồng tiền của dân.

Riêng kỳ Đại hội đảng XIII này, xem ra công tác tổ chức được chuẩn bị bài bản hơn vì ông Nguyễn Phú Trọng đã một mình đứng đầu 2 ủy ban quan trọng nhất là trưởng Tiểu ban Văn kiện và Tiểu ban Nhân sự. Ba tiểu ban còn lại gồm Tiểu ban Kinh tế-Xã hội, Tiểu ban Điều lệ đảng, và Tiểu ban Tổ chức phục vụ Đại hội.

Theo Điều lệ đảng, ông Trọng không thể làm quá 2 nhiệm kỳ Tổng bí thư, sau khi đã cầm quyền 10 năm (2011-2021) qua 2 khóa đảng XI và XII.

Trước đây từng có nỗ lực của một số thành phần trong Đảng muốn sửa Điều lệ để ông Trọng có thể ngồi lại, ít nhất thêm một nhiệm kỳ thứ 3, nhưng Hội nghị Trung ương XI/khóa XII, họp từ ngày 7/10 đến 12/10/2020, tại Hà Nội đã tán thành trình Đại hội XIII của Đảng cho giữ Điều lệ đảng hiện hành (không bổ sung, sửa đổi).

Như vậy, ông Trần Quốc Vượng, sinh ngày 05/02/1953 tại xã An Ninh, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng XII, được coi là người có triển vọng cao nhất kế vị ông Nguyễn Phú Trọng.

Tham vọng và bia miệng

Nhưng xuyên qua những những phát biểu và bài viết của ông Trọng trong vòng một năm qua, không khó để thấy ông muốn để lại một điểm son khi mãn nhiệm. Vì vậy ông đã tập trung vào 2 vấn đề then chốt : tiếp tục kiên định và tuyệt đối trung thành với Chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; và tổ chức thành công Đại hội đảng khóa XIII để "chuyển giao thế hệ từ lớp cán bộ sinh ra, lớn lên, được rèn luyện, trưởng thành trong những năm tháng kháng chiến, chủ yếu được đào tạo ở trong nước và tại các nước xã hội chủ nghĩa trước đây, sang lớp cán bộ sinh ra, lớn lên, trưởng thành trong hòa bình và được đào tạo từ nhiều nguồn, nhiều nước có thể chế chính trị khác nhau".

Về văn kiện đảng khóa XIII gồm có 4 dự thảo đang thảo luận gồm :

1) Dự thảo Báo cáo chính trị ;

2) Dự thảo Báo cáo tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011-2020, xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 ;

3) Dự thảo Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025 và

4) Dự thảo Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ Đại hội XII.

Tại cuộc họp duyệt xét lần đầu các dự thảo ngày 14/02/2020, ông Trong tự đề cao "Văn kiện là văn bia, còn để lại đời sau".

Nhưng ông đã để lại nhiều thắc mắc trong bài viết, phổ biến ngày 26/04/2020, có nhan đề "Một số vấn đề cần đặc biệt quan tâm về chuẩn bị nhân sự Đại hội XIII".

Ông nói Ban chấp hành Trung ương XIII :

"Là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, là tinh hoa của Đảng, đòi hỏi phải thật sự vững vàng, có đủ bản lĩnh, phẩm chất, trí tuệ và có uy tín cao để giải quyết những công việc ở tầm chiến lược, xử lý kịp thời, đúng đắn, có hiệu quả những tình huống phức tạp có quan hệ đến sự nghiệp xây dựng, phát triển và bảo vệ đất nước, sự sống còn của chế độ".

Nhưng ai đánh giá những người này ? Nếu cứ theo như tập quán "đảng cử, đảng bầu" thì có phải anh vừa đá bóng vừa thổi còi không ?

Ông Tổng bí thư, Chủ tịch nước còn nói :

"Đại hội XIII sẽ là một dấu mốc rất quan trọng, có ý nghĩa định hướng tương lai, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội".

Nhưng căn cứ vào đâu mà ông khẳng định chủ quan như thế ? Ông có chắc thành phần nhân sự đảng XIII sẽ thành công đến mức cao như thế không, và thứ "chủ nghĩa xã hội" mà đảng sẽ tiến lên, sau Đại hội XIII, là thứ chủ nghĩa xã hội gì, ở đâu, còn bao nhiều năm nữa mới tới đích ?

Hơn nữa, sau 35 năm đổi mới, Đảng cộng sản Việt Nam vẫn đang còn "quá độ lên xã hội xã hội chủ nghĩa cơ mà" ? Và, hẳn ông Nguyễn Phú Trọng chưa quên khi phát biểu tại tổ về dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 tại Hà Nội ngày 24/10/2013 :

"Đổi mới chỉ là một giai đoạn, còn xây dựng chủ nghĩa xã hội còn lâu dài lắm. Đến hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa".

Như vậy là phiêu lưu rồi còn gì nữa mà ông Nguyễn Phú Trọng lại tự tung, tự hứng rằng :

"Ủy viên Ban chấp hành trung ương khóa XIII phải thật sự là những đồng chí tiêu biểu của Đảng về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực công tác ; Có ý chí chiến đấu cao, gương mẫu thực hiện nguyên tắc, kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước; dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm ; nói đi đôi với làm, gắn bó mật thiết với nhân dân, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, quyết liệt trong hành động".

Hay :

"Công tác nhân sự Đại hội phải được tiến hành theo một quy trình chặt chẽ, khoa học và nhất quán, bảo đảm thật sự công tâm, thật sự trong sáng, khách quan, đặc biệt phải "có con mắt tinh đời" trong việc đánh giá, giới thiệu, lựa chọn; lấy tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và hiệu quả công tác, uy tín của bản thân và gia đình làm thước đo chủ yếu".

Nhưng nếu chỉ nghe ông Trọng nói mà lãnh đạo đảng làm được như thế thì thật là đại phúc cho dân cho nước. Chỉ có điều là chừng nào chưa chấm dứt được tệ nạn "đảng cử dân bầu", hay "đảng bỏ phiếu cho nhau" để bảo vệ quyền lợi phe nhóm, và vẫn còn nạn chạy chức, chạy quyền như bấy lâu nay, thì dân còn khổ, nước còn nghèo nàn và tụt hậu lâu dài.

Vạch tai mà nghe

Ngoài ra quanh chuyện ông Nguyễn Phú Trọng nói nhiều về nhân sự đảng XIII, cũng nên đọc những lời phát biểu khá thẳng thắn của ông Vũ Ngọc Hoàng - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo trung ương, trong cuộc phỏng vấn của phóng viên Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV.VN - Voice of Vietnam), ngày 13/05/2020.

Ông Vũ Ngọc Hoàng nói :

"Lần này tôi thấy (và cảm giác) hình như Tổng bí thư, Chủ tịch nước muốn lưu ý vấn đề uy tín của cán bộ trước nhân dân. Đó là chuyện lớn, rất lớn. Thực ra đó mới chính là tiêu chuẩn quan trọng nhất, thậm chí chỉ cần một tiêu chuẩn đó là xong (nhiều nước họ đã làm vậy lâu rồi) - được nhân dân tín nhiệm cụ thể bằng lá phiếu của một cuộc bầu cử thật sự dân chủ và minh bạch thông tin".

Ông Hoàng nói tiếp :

"Ở nước ta cũng không ít lần nói đến sự tín nhiệm của nhân dân, nhưng thực hiện thì chưa nhiều, nói nhưng không có cơ chế cho rõ ràng. Biết thế nào là có hay không có uy tín, nếu không có cách đo đếm. Những năm gần đây, khi bầu cử thì phải có số dư, đó cũng là một bước tiến bộ, nhưng vẫn còn rất ít, không có số dư khi bầu chủ chốt vẫn nhiều và người đứng đầu cơ quan Nhà nước các cấp cũng chưa được dân bầu trực tiếp, mà còn qua Quốc hội và Hội đồng nhân dân.

Nước ta cũng chưa có tranh cử, các ứng cử viên chưa tranh luận với nhau, chưa có chương trình hành động được công khai. Cho nên, câu chuyện về tín nhiệm của nhân dân là chuyện rất lớn mà nước ta phải tích cực chủ động tiến tới để văn minh tiến bộ hơn".

Ngoài ra ông Hoàng còn muốn nói với ông Nguyễn Phú Trọng rằng :

"Đánh giá con người trên công việc cụ thể chứ không phải tự hình dung ra, mặc dù linh cảm nhiều khi cũng đúng. Tốt nhất là có biện pháp cụ thể và hữu hiệu để dựa vào dân mà chọn người. Được dân tín nhiệm thật sự là tiêu chuẩn cao nhất, quyết định nhất, chứ không phải nêu ra nhiều tiêu chuẩn nhưng chung chung trừu tượng, khó đo đếm. Bầu cử dân chủ, có tranh cử thực chất, lấy lá phiếu của dân mà quyết định. Đảng lãnh đạo bằng cơ chế dân chủ, bảo đảm dân chủ và minh bạch, tuyên truyền về tiêu chuẩn, chống gian lận và giới thiệu người ra tham gia tranh cử bình đẳng, chứ không phải sắp đặt theo chủ quan của một tổ chức nào, càng không được áp đặt".

Tại sao bí mật ?

Liên quan đến "Tin Mật" đã có 600 cán bộ được quy hoạch vào Danh sách "cán bộ chiến lược" thuộc diện Bộ Chính trị, Ban bí thư quản lý, ông Vũ Ngọc Hoàng nói trằng ra ý mình rằng :

"Tôi rất nhất trí việc cho công khai sớm danh sách quy hoạch để nhân dân tham gia giám sát. Có ý kiến sợ làm thế người ta có thể phá hỏng quy hoạch. Tôi nghĩ khác, danh sách quy hoạch không chuyện gì lại phải "bí mật bất ngờ" với mọi người như là chuyện "đánh trận". Đúng bản chất vấn đề thì danh sách quy hoạch là phát hiện những người có triển vọng để đào tạo, bồi dưỡng, thử thách qua thực tế và giới thiệu cho công chúng, chứ đâu phải giữ chỗ, xí phần và không cho người khác lọt vào".

Hiển nhiên, sau khi nghe những điều nói thẳng ruột ngựa của ông Vũ Ngọc Hoàng, hẳn ông Trọng cũng nhức nhối lắm, nhưng ông Trọng là người điếc không sợ súng, vẫn chưa thoát khỏi tư duy dĩ hòa vi quý cho tứ bề cùng vui nên ông chỉ biết nói nhiều mà làm chẳng được bao nhiêu.

Đấy là chưa bàn tời chuyện quân Tầu đang hoành hành và đe dọa Việt Nam ở Biển Đông ngày một gay gắt hơn nên viễn ảnh một Việt Nam có dân chủ và bầu cử tự do vẫn còn xa vời vợi, chừng nào ông đầu đảng Nguyên Phú Trọng vẫn còn ấm ớ hội tề và Đảng cộng sản Việt Nam chưa gỡ được chiếc gông ngàn cân đeo cổ của Trung Quốc.

Phạm Trần

(14/05/2020)

Nguyễn Phú Trọng chọn người "kế vị" – Ba Đình "nóng bỏng"

Hoàng Lan, Thoibao.de, 28/04/2020

Bài viết có tựa ‘Một số vấn đề cần được đặc biệt quan tâm trong công tác chuẩn bị nhân sự Đại hội 13 của Đảng’ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được đăng trên truyền thông tại Việt Nam hôm 26/04.

Tổng bí thư, Chủ tịch Nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị cán bộ toàn quốc của Đảng hôm 23/4

"Công tác con người" được nhà lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam nhấn mạnh sau ba ngày ông phát biểu tại hội nghị cán bộ toàn quốc hôm 23/04 và Ban Bí thư vừa chỉ đạo cho tiến hành trở lại đại hội đảng bộ cơ sở sau hơn ba tuần phải tạm dừng để tập trung kiểm soát dịch bệnh Cúm Vũ Hán.

Trong bài viết, Tổng bí thư Trọng cho rằng "đội ngũ cán bộ của ta hiện nay đông nhưng chưa thật mạnh, tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cán bộ vẫn xảy ra ở nhiều nơi" và "thiếu những cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi, nhà khoa học và chuyên gia đầu ngành trên nhiều lĩnh vực".

"Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý, trong đó có cả cán bộ cấp cao, thiếu gương mẫu, uy tín thấp, phẩm chất, năng lực… vướng vào tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm, lợi dụng sơ hở trong cơ chế, chính sách, luật pháp, cố ý làm trái, trục lợi, làm thất thoát lớn vốn, tài sản của Nhà nước, gây hậu quả nghiêm trọng, bị xử lý kỷ luật đảng và xử lý theo pháp luật.

"Chỉ tính từ đầu nhiệm kỳ khóa XII đến nay, Ban chấp hành trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Kiểm tra trung ương đã phải thi hành kỷ luật gần 100 cán bộ cao cấp thuộc diện trung ương quản lý ; một số cán bộ đã bị xử lý hình sự", Tổng bí thư Trọng viết. "Tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy phiếu bầu, chạy bằng cấp, chạy khen thưởng, chạy danh hiệu, chạy tội…làm việc gì, giữ chức vụ gì cũng chỉ tính đến lợi quyền, bổng lộc cho cá nhân mình, gia đình mình trước nhất, quên cả thanh liêm, danh dự".

Ông Trọng đề cập tới thời điểm chuyển giao thế hệ cũ và mới với lớp mới được đào tạo từ nhiều nguồn, nhiều nước có "thể chế chính trị khác nhau".

Nhà lãnh đạo Việt Nam nhấn mạnh về điều ông gọi là "những biểu hiện đáng lo ngại" về "tình hình tư tưởng trong Đảng và tâm trạng trong nhân dân" theo đó "tham nhũng, tiêu cực trong một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức mới chỉ bước đầu được ngăn chặn, đẩy lùi".

Có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu ra hiện tượng về những cán bộ ‘Có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất’

"Đảng ta sắp tới dự định lựa chọn, bố trí đội ngũ cán bộ lãnh đạo Ban chấp hành trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là cán bộ chủ chốt) thế nào để đủ sức gánh vác nhiệm vụ cách mạng to lớn mà lịch sử giao phó ?" ông Trọng hỏi và để dẫn nhập vào các tiêu chí giới thiệu và lựa chọn nhân sự mà ông nói rõ ràng là "vô cùng quan trọng nhưng cũng hết sức phức tạp, khó khăn, nặng nề".

Ủy viên Ban chấp hành trung ương khóa 13, theo Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là "phải vừa có Đức vừa có Tài, trong đó Đức là gốc" và ông mượn câu thơ trong Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du "chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài" để nói về điều này.

Trong khi ông Trọng nhấn mạnh về kiên quyết không bỏ sót những người thật sự có đức, có tài, đủ tiêu chuẩn thì ông cũng không muốn để lọt vào Ban chấp hành trung ương khóa 13 những người "có một trong một loạt khuyết điểm".

Chữ "tham nhũng" và "lợi ích nhóm" được ông đề cập tới nhiều trong bài viết và Tổng bí thư cảnh báo về thành phần "cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, xu nịnh, chạy chọt…".

Ông Trọng mô tả về các đối tượng "kê khai tài sản không trung thực, có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất, nhiều tài sản khác mà không giải trình rõ được nguồn gốc ; bản thân hoặc vợ, chồng, con có lối sống thiếu gương mẫu, lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính" là thành phần không thể để lọt vào Ban chấp hành trung ương.

Ông Trọng, Trưởng Tiểu ban Nhân sự Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam, cho rằng "để những người đó [không đủ tiêu chuẩn] lọt được vào cương vị lãnh đạo là tai hoạ cho Đảng, là tạo điều kiện cho họ càng hại nước, hại dân nhiều hơn".

Theo ông, nhân sự Bộ Chính trị, Ban Bí thư và nhân sự lãnh đạo chủ chốt cần làm sau khi làm nhân sự Ban chấp hành trung ương và ông cảnh báo "chống các biểu hiện tiêu cực chính ngay trong các cán bộ có trách nhiệm, các đại biểu Đại hội và các thành viên của Tiểu ban [Nhân sự Đại hội 13] và Tổ Giúp việc của tiểu ban này.

Tổng bí thư Trọng, cũng nói về nguyên tắc "lãnh đạo tập thể" và "lãnh tụ tập thể".

"Tránh tình trạng "cua cậy càng, cá cậy vây", tự cao tự đại, coi thường người khác, không phối hợp, hợp tác tốt. Mục đích của chúng ta, trách nhiệm của chúng ta là phải xây dựng được một Ban chấp hành trung ương mạnh, một Bộ Chính trị mạnh, một Ban Bí thư mạnh, thật sự đoàn kết, thống nhất cao xung quanh người đứng đầu…", Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng kết luận.

Trước tình hình dịch Cúm Vũ Hán diễn biến phức tạp, nhằm tập trung mọi nguồn lực vào việc kiểm soát dịch bệnh và tránh tập hợp đông người, Ban Bí thư trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đã có chỉ thị tạm hoãn đại hội cấp cơ sở.

Ông Trần Quốc Vượng, thường trực Ban Bí Thư hôm 27/3 được báo chí trong nước đưa tin với phát biểu "phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã là xu thế tất yếu". Chỉ thị của ông Vượng khiến công luận xôn xao, vì với đa phần người dân Việt Nam, ba chữ "hợp tác xã" đã thành nỗi ám ảnh về một thời cả nước đều khốn đốn, ở bên bờ vực của thiếu đói

Giới quan sát trong nước đưa ra bình luận về liệu việc tập trung vào chống dịch có thể ảnh hưởng gì không tới cuộc đấu tranh chống tham nhũng trong nội bộ Đảng cộng sản và chính quyền.

Nguyễn Hữu Vinh nói : "Rõ ràng không khí nói chung toàn xã hội trong mấy tháng nay tập trung rất nhiều vào việc chống dịch bệnh. Theo dõi báo chí, nội dung chống dịch chiếm phần lớn các trang báo. Từ tháng 3, Tòa án tối cao cũng đã có chỉ thị gửi tòa toàn quốc tạm ngừng xét xử các vụ án đang trong thời gian giải quyết. Tiếp đó lại có chỉ thị ngừng tiếp đến 15/4.

Ví như trong cuộc họp thứ 17, tháng 1/2020, có đặt ra mục tiêu năm 2020 kết thúc điều tra 21 vụ án... truy tố 23 vụ án… Bên cạnh đó là 5 nhiệm vụ trọng tâm khác nữa, khó mà thực hiện được tốt.

Một khi không đạt được thành tích đã đặt ra trước đại hội 13, thì không khó để nhận thấy tác động của nó tới những khâu quan trọng nhất của đại hội sẽ tới đâu, trong đó có vấn đề nhân sự.

Tạm hình dung, như vụ Thủ Thiêm, nếu không làm kịp, tương đối triệt để trước đại hội, thì không khéo sẽ có những vị dính chàm nặng, chưa bị phanh phui, mà vẫn bước chân vào trung ương, để rồi chỉ thời gian ngắn sau lại ra tòa, vào tù".

Blogger Nguyễn Hữu Vinh đưa ra nhận định.

Bình luận về tính độc lập của hệ thống tư pháp Việt Nam liên quan đến công cuộc đốt lò chống tham nhũng của Đảng cộng sản Việt Nam, Luật sư Lê Công Định nói : "Thật ra, hệ thống tòa án Việt Nam từ ngày Đảng cộng sản Việt Nam cầm quyền cho đến nay chưa bao giờ độc lập trong xét xử".

 "Lý luận về "nhà nước pháp quyền" mà Đảng cộng sản Việt Nam đưa ra từ khi các nước thuộc khối xã hội chủ nghĩa chuyển đổi dân chủ, cũng không thừa nhận quan niệm tam quyền phân lập.

Xưa nay Đảng cộng sản Việt Nam luôn tập trung mọi quyền lực nhà nước trong tay, can thiệp vào mọi hoạt động của bộ máy nhà nước, kể cả chức năng tư pháp.

Tiền lệ xấu đó thực ra đã trở thành tập quán bất biến từ lâu, chứ không phải chỉ mới từ hai nhiệm kỳ Đại hội Đảng gần đây.

Vì vậy, các chỉ đạo của ban lãnh đạo cao cấp của Đảng cộng sản Việt Nam về "đốt lò" chẳng qua đều được thực hiện theo tập quán vốn dĩ trong lề lối cai trị đó của họ".

Ông Nguyễn Hữu Vinh nói :

"Trước hết, phải nói cái câu ngạn ngữ thời nay, rằng "án bỏ túi" nó cứ đeo đẳng dai dẳng hệ thống tư pháp Việt Nam, mà hiếm khi nào được báo chí nhà nước đem ra mổ xẻ xem tại sao.

Cụ thể hơn, là khi thực hiện một vụ án, cuối cùng là xét xử, thì các cơ quan tư pháp phải được quán triệt là làm sao hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho uy tín của đảng, sự ổn định tư tưởng của dân. Bắt, bỏ tù một ông bộ trưởng, chắc là dân hoan hô. Nhưng nếu không dừng ở đó, để ông ta khai ra mấy ông nữa, ông to hơn nữa, hoặc rõ ra ông ta phạm tội phải đến mức tử hình cơ, thì nó lại hơi nguy hiểm cho chế độ, "dứt dây động rừng", hay là làm nửa vời.

Còn trong mấy năm nay, cuộc chống tham nhũng được đẩy lên, đem lại một số kết quả bằng những vụ án lớn".

Như vậy, dễ thấy là các cơ quan tư pháp phải cố thực hiện những mục tiêu được đặt ra, phải gồng mình lên, trong khi trình độ, nhân lực có hạn ; hệ thống pháp luật còn hổng, chồng chéo ; chính trị nội bộ phức tạp với những mối quan hệ mờ ám, che đỡ cho nhau, v.v.. Và thế là, rất dễ dẫn đến kết quả là những phiên xử, những bản án thiếu công minh, hoặc oan, hoặc để lọt.

Đơn cử mới đây, ông cựu bộ trưởng Nguyễn Bắc Son, thừa nhận nhận hối lộ 3 triệu đô, báo chí hớn hở, không ít người mừng, cho là sự kiện lịch sử, thành tích lớn cho cơ quan tư pháp … Nhưng kỳ thực, khoản đưa/nhận hối lộ đó hoàn toàn do hỏi cung mà ra, chứ không phải cơ quan điều tra có được chứng cứ.

Luật sư Lê Công Định cho rằng :

"Khi hô hào chống tham nhũng, Đảng cộng sản Việt Nam luôn kêu gọi sự tham gia của quần chúng nhân dân vào công cuộc chung này, nhưng đó chỉ là lời nói suông.

Trên thực tế, họ không bao giờ cho phép người dân chống tham nhũng một cách chủ động, và luôn nhấn mạnh vai trò lãnh đạo của đảng đối với công cuộc chống tham những, mà thực chất là chống tham nhũng theo định hướng và mang màu sắc đấu đá phe phái nội bộ".

Nguyễn Hữu Vinh đưa ý kiến :

"Từ rất lâu rồi, vai trò của người dân trong việc đóng góp ý kiến xây dựng đất nước nói chung, chống tham nhũng nói riêng, đã không được coi trọng. Những ngôn từ có tính tuyên truyền quá nhiều, nhưng trên thực tế thì quá ít. Lý do dễ thấy là đảng không muốn "vạch áo cho người xem lưng", luôn lo sợ không kiểm soát được tình hình, một khi trao quyền cho dân giám sát đảng.

Người dân thì nơm nớp lo sợ bị trả thù khi muốn tố cáo hiện tượng tham nhũng cho cơ quan có trách nhiệm. Nếu họ muốn thông qua tổ chức, đoàn thể để an toàn hơn, có sức mạnh hơn, thì cũng không thể vì họ quá biết các tổ chức này cũng chỉ là cánh tay nối dài của đảng, cũng đầy kẻ tham nhũng. Thế là tham nhũng ngày càng lộng hành, uy tín của đảng với dân đi xuống, nguy cơ tồn vong càng lớn".

Bình luận về một số ý kiến yêu cầu phải Công khai, dân chủ, đa dạng hóa công cuộc chống tham nhũng Luật sư Lê Công Định nói : "Yêu cầu công khai hoá, thậm chí dân chủ hóa công cuộc chống tham nhũng đã được đặt ra từ lâu và ngày càng được xã hội đồng lòng kêu gọi nhiều hơn, nhưng chưa bao giờ được lắng nghe".

 "Nguyên tắc lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam là tập trung dân chủ, nhưng trên thực tế chỉ là tập trung độc đoán và loại trừ dân chủ.

Do đó, như tôi đã nói ở trên, công cuộc chống tham nhũng hiện nay được lèo lái theo định hướng có chủ đích và mang màu sắc đấu đá phe phái nội bộ nhiều hơn là một phong trào của toàn xã hội.

Mọi quyết định tối hậu chỉ tập trung vào một người, nên việc tổ chức thực hiện hoàn toàn tùy thuộc vào sức khoẻ của vị đó mà thôi.

Lâu lâu báo chí nhà nước đăng tải thông tin xử lý người này người nọ vì những khuyết điểm nào đó, thì người dân mới biết, còn không thì chẳng ai biết việc gì đang xảy ra.

Mọi tiến trình xử lý đều thiếu minh bạch". Luật sư Lê Công Định đưa ra bình luận.

Nguyễn Hữu Vinh nhận định :

"Không thể "công khai hóa việc chống tham nhũng" mà lại không động tới việc phải công khai hóa nhiều vấn đề khác của nhà nước, từ quy hoạch thành phố, đấu thầu dự án, … cho tới đánh giá cán bộ v.v…

Không thể "dân chủ hóa" chỉ riêng việc "chống tham nhũng" mà không có dân chủ trong việc đóng góp ý kiến xây dựng pháp luật, củng cố thanh lọc bộ máy tư pháp, … thậm chí là cả đường lối chủ trương của đảng.

Nên một khi chống tham nhũng theo cách (lãnh đạo) đảng làm, dân ngồi xem, hoặc hoan hô, thì kết quả chắc chắn sẽ chẳng bao nhiêu, lại dễ bị nghi ngờ là tận dụng cuộc chống tham nhũng chủ yếu để giải quyết vấn đề nội bộ".

Đảng cộng sản đã cai trị người dân Việt Nam trên 75 năm nay, nhưng gần 1 thế kỷ cầm quyền đã trôi qua, mà Đảng vẫn lúng túng và ngày càng sa lầy vào các vấn đề quẫn bách, vì lý luận mà họ áp dụng đã trở nên cổ hủ, lạc hậu. Dẫn đến bị các băng nhóm trong Đảng thao túng, dựa vào cái mác "đảng viên" để tha hóa, tham nhũng, ăn cắp của công, bóc lột người dân thậm tệ.

Điều có thể làm trong lúc này, là Đảng cần nên sớm trả lại những quyền căn bản cho nhân dân để xây dựng một nhà nước pháp quyền, dân chủ và tự do.

Hoàng Lan (Hà Nội)

Nguồn : Thoibao.de, 28/04/2020

**********************

Tham nhũng trong chống dịch và sự bất lực của Tổng bí thư

Nguyễn Anh Tuấn, RFA, 28/04/2020

Đảng cộng sản Việt Nam đang chuẩn bị cho kỳ Đại hội XIII của mình, đồng nghĩa với việc công cuộc chống tham nhũng do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát động đã kéo dài gần hết một nhiệm kỳ 5 năm. 

Tuy nhiên, hiệu quả thực sự của công cuộc này như thế nào trong việc giải quyết căn cứ vấn nạn tham nhũng thế nào vẫn còn là một câu hỏi bị bỏ ngỏ. Người ủng hộ thì dẫn chiếu trường hợp những quan chức cấp cao bị đưa vào lò. Kẻ hoài nghi thì cho rằng ‘cái lò có mắt’, biết lựa chọn củi nào bỏ lò, củi nào không.

Trong lúc cuộc tranh cãi chưa có hồi kết thì sự kiện gần đây hàng loạt cán bộ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Hà Nội bị bắt vì nâng khống giá mua thiết bị y tế chống dịch có vẻ đã giúp những người hoài nghi có thêm lợi thế. 

Rõ ràng, sự việc này cung cấp một ví dụ không thể điển hình hơn chứng tỏ tham nhũng đã di căn toàn diện trong cơ thể chế độ, bởi lẽ nó xảy ra ngay tại Hà Nội, ngay trước mũi hàng loạt các cơ quan chống tham nhũng của cả đảng lẫn chính quyền, trong một hoàn cảnh mà không ai, dù có ác cảm với bộ máy công quyền thế nào, có thể nghĩ đến được - là lúc mà cả nước gồng lên chống dịch trong một tinh thần được chính phủ so sánh với ‘chống giặc’.

Thế rồi, thông tin hàng loạt tỉnh thành khác cũng có dấu hiệu nâng khống giá thiết bị tương tự như Hà Nội đã củng cố thêm cho nhận định rằng : Dù đã trừng phạt nhiều quan chức cấp cao song lò chưa đốt được đến gốc rễ của cây tham nhũng, vốn đang có tốc độ tạo củi nhanh hơn nhiều so với tốc độ đốt lò. 

Điều này cũng phù hợp với phát biểu gần đây nhất của Tổng bí thư khi chỉ đạo không bầu vào Trung ương những ai giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất không giải trình được nguồn gốc [1]. 

Nghe qua thì nghĩ đây chỉ là thêm một chỉ đạo chung chung, sáo rỗng, lặp đi lặp lại của người đứng đầu đảng. Song ngẫm kĩ thì mới thấy sự bất lực trong đó. 

Theo Công ước Chống Tham nhũng của Liên Hợp Quốc (UNCAC) mà Việt Nam là thành viên thì việc "giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất không giải trình được nguồn gốc" phải bị coi là làm giàu bất chính (illicit enrichment) và bị hình sự hóa [2]. Tức là phải truy tố, bỏ tù những cán bộ đó, chứ đâu chỉ là không bầu vào Trung ương. 

Sự bất lực trước tình trạng giàu có bất chính phổ biến của quan chức các cấp không chỉ thể hiện qua phát biểu trên của Tổng bí thư, mà tệ hơn, trong tiến trình sửa đổi Luật Phòng chống Tham nhũng đa số Đại biểu Quốc hội cũng đã từ chối khuyến nghị của UNCAC hình sự hóa hành vi làm giàu bất chính, trớ trêu thay lại bằng cách viện dẫn quyền công dân về tài sản. 

Thiếu một khuôn khổ pháp lý nghiêm ngặt về chống tham nhũng, mà rộng hơn là thiếu một cuộc cải cách chính trị toàn diện, sâu rộng, tiếng thở dài bất lực cuối nhiệm kỳ của Tổng bí thư chắc chẳng thể kéo dài lửa lò âm ỉ thêm được bao lâu.

Nguyễn Anh Tuấn

Nguồn : RFA, 28/04/2020 (nguyenanhtuan's blog)

—

[1] https://tuoitre.vn/khong-chon-can-bo-giau-nhanh-nhieu-nha-dat-nhieu-tai-san-ma-khong-ro-nguon-goc-20200426145833461.htm

[2] https://star.worldbank.org/publication/take-criminalizing-illicit-enrichment-fight-corruption

**********************

Tham nhũng, đâu chỉ lần này và không chỉ chừng đó !

Trân Văn, VOA, 27/04/2020

Tuần này, chuyện lợi dụng Covid-19, bắt tay nhau, "thổi" giá Realtime PCR - hệ thống tự động xét nghiệm các loại bệnh phẩm nhằm rút ngắn thời gian xét nghiệm, nâng cao khả năng xác định các trường hợp nghi nhiễm COVID 19 - lên… vài lần đã trở thành một trong những chủ đề làm nóng cả mạng xã hội lẫn hệ thống truyền thông chính thức.

Một áp phích tuyên truyền cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 ở Việt Nam. (Ảnh chụp màn hình Tuổi Trẻ Online)

Hôm 22 tháng 4, Cục Cảnh sát Điều tra tham nhũng, kinh tế, buôn lậu của Công an Việt Nam (thường gọi tắt là C03) đã thực hiện lệnh tạm giam ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát - Phòng ngừa Dịch bệnh Hà Nội (thường gọi tắt là CDC Hà Nội) và sáu đồng phạm vì "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Cho đến giờ này, C03 chỉ mới xác định, riêng trong việc mua Realtime PCR, CDC Hà Nội đã bắt tay với bốn công ty thổi giá lên gấp ba lần, khiến công quỹ mất chừng bốn tỉ đồng. Câu chuyện CDC Hà Nội lợi dụng Covid-19 để thổi giá khi sắm Realtime PCR chỉ ra một yếu tố cần lưu ý :

- Từ khi Covid-19 bùng phát, riêng Hà Nội đã chi 1.286 tỉ đồng để mua đủ thứ thiết bị, vật tư y tế (Realtime PCR, máy trợ thở, các loại máy phun dung dịch khử trùng, trang bị bảo vệ nhân viên y tế...) (1). Ngoài Realtime PCR, còn có bao nhiêu loại thiết bị, trang bị y tế bị CDC Hà Nội hoặc những cơ quan hữu trách khác thổi giá ?

- Chẳng riêng Hà Nội, 62 tỉnh và thành phố còn lại trên toàn Việt Nam cũng đã dùng nhiều ngàn tỉ khác của công quỹ để mua sắm trang bị, thiết bị y tế nhằm phòng, chống Covid-19. Có bao nhiêu cá nhân, tổ chức lợi dụng Covid-19 để trục lợi và điều đó khiến công quỹ thiệt hại thêm bao nhiêu tỉ đồng ?

***

Trong khi nhiều cơ quan ngôn luận thuộc hệ thống truyền thông chính thức dựa vào thông tin do C03 cung cấp để giải thích vì sao ông Nguyễn Nhật Cảm và sáu người còn lại bị bắt như các đồng phạm của vụ án"vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", bà Vũ Kim Hạnh giới thiệu một cách lý giải khác…

Thân hữu của bà Hạnh – người từng là lãnh đạo một sở có liên quan đến lĩnh vực y tế - nhận định, sở dĩ ông Cảm "thay áo sọc để tham gia đội… Juventus" vì… không biết cách ăn ! Vụ án "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại CDC Hà Nội chỉ đơn thuần là do… vụng về !

Bà Hạnh kể rằng, thân hữu của bà khẳng định : Nếu làm đúng kiểu, chia nhỏ cho nhiều công ty cùng tham gia kê khống, cùng hư cấu các khoản chi (thuê nhà, lãi ngân hàng, công tác phí, thù lao cho chuyên gia, lương dành cho nhân sự làm việc bán thời gian...) vốn rất… mênh mông, rồi kiếm các ông lớn có sân sau cần gửi hay chủ động xin mấy ổng gửi sân sau tham gia. Tuy "chống dịch" như… "chống giặc" – cấp bách, thiếu thời gian nhưng không chủ quan, vẫn lôi nhiều phòng, nhiều ngành, nhiều cấp tham dự, phát hành văn bản, kể cả văn bản về các cuộc họp ma, cho nhiều người ký… thì khó mà lộ và có lộ cũng không thể bắt tận tay, day tận trán do đụng vào một mớ bùng nhùng.

Bà Hạnh kể thêm rằng, theo vị thân hữu ấy : Muốn làm con trăn mà im im, không biết chia cho ai rồi nuốt con sơn dương thì sẽ… lòi sừng ! Giám đốc CDC bị tống giam hoàn toàn không phải vì ăn bẩn. Trên thực tế, ăn bẩn là… phổ quát. Nhỏ ăn kiểu nhỏ, lớn ăn kiểu lớn. Nguyễn Nhật Cảm lâm nạn vì… không biết cách (2) !

***

Không phải tự nhiên mà thân hữu của bà Vũ Kim Hạnh lý giải bá đạo như thế. Giống như nhiều người, Đào Tuấn tin rằng, vụ án "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra ở CDC Hà Nội minh họa cho thực trạng bà Nguyễn Thị Doan, cựu Phó Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam từng than : Ăn không từ thứ gì !

Tuấn chứng minh : Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ, Giám đốc CDC Hà Nội Nguyễn Nhật Cảm và sáu chiến hữu vừa bịcông an bế đi vốn đã nổi tiếng vì "ăn". Năm 2017, cán bộ, nhân viên Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Nội từng tố cáo ông Cảm tự duyệt cho mình mức thu nhập cao gấp năm lần Phó giám đốc, gấp 12 lần bác sĩ hạng II và gấp 29,5 lần nhiều viên chức khác. Ông Cảm còn "ăn" luôn hợp đồng thuê lao động, trên giấy là thuê 13 nhưng thực tế chỉ có… tám và "bòn" cả mồ hôi nhân viên, giá thuê là tám triệu nhưng thực trả chỉ 3,5 triệu. "Ăn" đã là thuộc tính nên dù thu nhập hàng năm đã ở mức hàng tỉ nhưng vẫn "ăn" khi mua Realtime PCR.

Tuấn dự đoán : Dù chẳng phải Vanga (một phụ nữ Đông Âu nổi tiếng về khả năng tiên tri) cũng có thể biết trước, sẽ còn vô số những "đồng chí" như "đồng chí Cảm" bị mất chức hay nhập kho dù gói trợ cấp 62.000 tỉ dành cho những cá nhân, doanh nghiệp gặp khó khăn chưa được phát cho dân. Bác Doan nói… cấm sai (3) !

Trên thực tế, sau scandal CDC Hà Nội thổi giá Realtime PCR, nhiều tỉnh và thành phố đang… tự giác điều chỉnh giá mua hệ thống tự động xét nghiệm các loại bệnh phẩm này. Hà Phan gọi thực trạng đó là điều buồn cười. Từ chuyện mới xảy ra ở Quảng Ninh : Sở Y tế tỉnh này đột nhiên cùng Công ty Ánh Sao (doanh nghiệp chuyên về xuất nhập cảng vật phẩm y tế) điều chỉnh giá mua Realtime PCR từ 8,4 tỉ xuống… 7 tỉ, sau đó chủ động loan báo lại rằng gía mua Realtime PCR chỉ có… 5,2 tỉ !

…và thông tin từ một số người thạo tin : Nếu tính tất cả các chi phí, kể cả chi phí bảo trì vĩnh viễn thì giá Realtime PCR vẫn khó vượt mức… ba tỉ, Hà Phan nêu thắc mắc, C03 nhập cuộc càng sâu thì giá mua Realtime PCR giảm càng nhanh và nhiều, liệu sẽ tới lúc các vị ấy tặng luôn máy cho nhà nước không nhỉ(4) ?

***

Ngoc Duc Nguyen bảo scandal liên quan tới mua Realtime PCR là thực trạng đau đớn đang diễn ra tại Việt Nam : "Ăn được thì ăn, tội gì không ăn". Thực tế cho thấy virus Corona không nguy hiểm bằng "virus tham nhũng và hủ hóa" đã lây nhiễm trong guồng máy cai trị và đảng cộng sản Việt Nam là ổ dịch lớn nhất.

Ngọc Duc Nguyen kể rằng, ông mới cười muốn… té khi đọc báo thấy tin Tổng cục Thuế vừa ban hành văn bản, buộc toàn bộ cán bộ, nhân viên ký "cam kết không tham nhũng". Ngoc Duc Nguyen nhắc : Các bộ trưởng Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn cũng đã từng cam kết như vậy. Theo Ngoc Duc Nguyen : Tham nhũng ở Việt Nam là "dột từ nóc dột xuống". Ông Nguyễn Phú Trong muốn "đốt lò chống tham nhũng" có lẽ phải đốt toàn bộ guồng máy cai trị hiện nay thì may ra Việt Nam mới hết tham nhũng (5).

Trân Văn

Nguồn : VOA, 27/04/2020

Chú thích

(1) https://www.tienphong.vn/phap-luat/bat-giam-doc-cdc-ha-noi-vi-thoi-gia-thiet-bi-phong-chong-dich-covid19-1646413.tpo

(2) https://www.facebook.com/photo.php ?fbid=10158631340266122&set=a.10152570987811122&type=3&theater

(3) https://www.facebook.com/tuan.dao.9828/posts/3005973532758542

(4) https://www.facebook.com/phan.ha.7524/posts/10214074353647697

(5) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=3231425313544070&set=a.800150340004925&type=3&theater

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng lần đầu chủ trì cuộc họp phòng, chống dịch Covid-19 (RFA, 20/03/2020)

Tại cuộc họp, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu rằng chống dịch Covid-19 phải quyết liệt nhưng không hốt hoảng, sợ hãi đến mức không dám làm gì.

Hình minh họa. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong một cuộc họp ở Hà Nội - Courtesy of TTXVN

Ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đánh gía cao công tác phòng, chống dịch thời gian qua cho rằng Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời có những chỉ đạo sát sao đem lại hiệu quả tốt trong việc kiểm soát dịch bệnh.

Ông Trọng cũng lưu ý tuyệt đối không được chủ quan, thoả mãn ; nên chuẩn bị khả năng xấu nhất để có phương án tốt nhất trong việc phòng, chống dịch Covid-19.

Tuy vậy, ông Trọng cũng không quên nhấn mạnh nhiệm vụ của VN trong năm 2020, khi ông cho rằng song song với việc đối phó dịch Covid-19, thì năm 2020 này, đất nước có nhiều sự kiện quan trọng, năm Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN ; Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 ; năm tiến hành đại hội đảng bộ các cấp, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng…, do đó ông nhấn mạnh :

"…tiếp tục phát huy hơn nữa sức mạnh của cả hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trên dưới một lòng, mỗi người dân là một chiến sĩ trên mặt trận chống dịch, kịp thời ngăn chặn, hạn chế tối đa nguồn lây nhiễm, ưu tiên tạo mọi điều kiện, nguồn lực để dập dịch theo đúng tinh thần "chống dịch như chống giặc".

Kết thúc cuộc họp, một trong những nhiệm vụ cấp thiết được ông Nguyễn Phú Trọng cho là cần thực hiện trong thời gian đến, đó là ông không quên hứa sẽ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19

*******************

Ông Trọng lần đầu họp về chống Covid-19, ca ngợi chế độ ‘ưu việt’, ‘tốt đẹp’ (VOA, 20/03/2020)

Ngày 20/3, Tổng bí thư-Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng lần đầu tiên chủ trì phiên họp của Bộ Chính trị về công tác phòng chống dịch Covid-19 kể từ khi virus corona xuất hiện tại Việt Nam vào tháng 1. Theo người đứng đầu Đảng Cộng sản, những thành quả "được thế giới đánh giá cao" của Việt Nam trong việc phòng chống dịch Covid-19 thời gian qua đã thể hiện "tính ưu việt" và "bản chất tốt đẹp" của chế độ.

Ông Nguyễn Phú Trọng chủ trì phiên họp của Bộ Chính trị sáng 20/3 về công tác phòng, chống dịch Covid-19.

"Rõ ràng, báo chí, dư luận nước ngoài khen ngợi, nếu không có hệ thống chính trị như của Việt Nam thì chưa chắc đã làm được", VOV dẫn lời ông Trọng nói.

"Công tác lãnh đạo, chỉ đạo rất kịp thời, nhạy bén, quyết liệt, cả hệ thống chính trị và toàn dân cùng vào cuộc, đạt được những kết quả tích cực, được thế giới đánh giá cao, nhân dân tin tưởng, ủng hộ và tích cực tham gia", trang thông tin chính thức của chính phủ Việt Nam dẫn nhận định tiếp theo của ông Trọng.

Dự phiên họp có các lãnh đạo cao nhất trong hệ thống chính quyền, bao gồm Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, các ủy viên Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 - đứng đầu là Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, và nhiều lãnh đạo bộ ngành khác.

Đây là lần đầu tiên ông Nguyễn Phú Trọng có buổi họp với Bộ Chính trị về công tác phòng chống dịch Covid-19, sau một thời gian dài vắng mặt trên truyền thông kể từ đầu dịch.

Sự vắng mặt của ông trong thời gian qua đã khiến nhiều người trên mạng xã hội đặt câu hỏi về vai trò của người đứng đầu Đảng Cộng sản kiêm chức Chủ tịch nước Việt Nam.

Một số người còn so sánh các động thái của ông Trọng với Chủ tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc. Ông Tập cũng đã vắng mặt trước công chúng trong suốt nhiều tháng Trung Quốc vật lộn với đại dịch đã giết chết hàng ngàn người, và chỉ xuất hiện tại Vũ Hán, nơi đầu tiên xuất hiện virus corona, sau khi địa phương này gần hết dịch.

Một số tờ báo quốc tế nói rằng việc tái xuất hiện của Chủ tịch Tập Cận Bình vào cuối đợt dịch là để trấn an người dân, "nhận" thành quả, chứng minh cho phương Tây thấy cách thức cai trị của ông đã dẫn đến thành công trong việc ngăn chặn dịch ở Trung Quốc.

Tại phiên họp ngày 20/3, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tán dương những thành quả của Việt Nam trong thời gian qua như kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh, điều trị thành công cho 16 bệnh nhân và sản xuất được các bộ xét nghiệm virus corona.

Ông cũng khen ngợi công tác tuyên truyền đã được thực hiện tốt, đưa thông tin kịp thời, đầy đủ và minh bạch, và việc xử lý "các đối tượng phát tán thông tin sai sự thật" đã diễn ra nghiêm minh và kịp thời.

Tính đến 8 giờ tối 20/3, Việt Nam đã ghi nhận 91 ca nhiễm virus corona. Trong đó, có 2 ca nhiễm là 2 nữ điều dưỡng của Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội. Đây cũng là hai nhân viên y tế đầu tiên mắc bệnh tại Việt Nam.

Phép thử nhân sự cho nhiệm kỳ mới của tổ chức chính trị, và của… hội đoàn dân sự

Nguyễn Nam, VNTB, 20/03/2020

"Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chủ trì họp Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIII" là tựa chung ở nhiều bài báo đăng đồng loạt vào đầu giờ chiều ngày 19-3. Bài báo cho biết các đảng bộ trực thuộc trung ương đang chỉ đạo để tiến hành đại hội đảng bộ các cấp ; các dự thảo văn kiện Đại hội XIII đã gửi để lấy ý kiến đại hội đảng bộ, chi bộ cấp cơ sở.

Nguyễn Phú Trọng chủ trì họp Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIII

Không thấy đưa tin ở cuộc họp Tiểu ban Nhân sự Đại hội XIII có bàn gì về chuyện chống dịch hô hấp Covid-19 đang lây lan mạnh ở Việt Nam ; cũng không thấy đưa tin bàn về chuyện miền Tây Nam bộ đang vừa hạn hán, vừa hạn mặn. Sở dĩ cần đề cập tới hai nội dung này trong chuyện ‘cơ cấu nhân sự’ cho nhiệm kỳ mới của tổ chức chính trị, vì ai cũng rõ ở Việt Nam tất cả các viên chức quản lý đều bắt buộc phải là đảng viên.

Vai trò của người đứng đầu đảng chính trị

Việt Nam chỉ có một đảng chính trị là đảng cộng sản. Sự cạnh tranh về quyền lực giữa các đảng phái chính trị khác ở các quốc gia đa đảng, đối với Việt Nam đó không là vấn đề đặt ra. Tuy nhiên ngay cả trong ‘một mình - một chợ’ đi nữa, thì xem ra vẫn có sự cạnh tranh ngay trong nội bộ của chính đảng phái chính trị ấy.

"Tham dự cuộc họp có các thành viên Tiểu ban, gồm các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ; Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân ; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng ; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương Phạm Minh Chính ; Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú. Dự cuộc họp còn có các thành viên Tổ Giúp việc của Tiểu ban Nhân sự" - trích bản tin trên Thông Tấn xã Việt Nam (1).

Nhìn vào danh sách nói trên dễ dàng nhận ra chỉ mỗi cái tên Nguyễn Xuân Phúc là ‘gắn’ với các diễn biến thời sự về dịch bệnh hô hấp Covid-19, cho tới ‘chừng mực’ là việc hạn mặn ở miền Tây Nam bộ.

Còn người đứng đầu đảng phái chính trị, thì nếu tìm hiểu về các hoạt động của ông qua tin tức trên Thông Tấn xã Việt Nam, cho thấy lần ‘xuất hiện’ gần đây nhất là ngày 27/2/2020 trong sự kiện khánh tiết tiếp các đại sứ đến trình Quốc thư (2). Như vậy giữa hai lần ‘xuất hiện’ trên truyền thông của ông Nguyễn Phú Trọng là 22 ngày. Người đứng đầu đảng cộng sản Việt Nam chưa thấy có phát biểu nào trong hai lần ‘lên báo’ đó về dịch Covid-19 vốn liên quan đến các quốc gia có các đại sứ đến trình Quốc thư ; và về hạn mặn, hạn hán ở miền Nam - một vấn đề thuộc ‘Quốc thái Dân an’.

Điều đó cho thấy nếu có việc chọn lựa nhân sự cho nhiệm kỳ mới của đảng cộng sản đến từ lá phiếu của chính các đảng viên cấp cơ sở - nơi đang là tuyến đầu chống dịch, chống hạn, có lẽ sẽ có nhiều đảng viên mặc dù được cơ cấu, song vẫn khó thể nhận được sự đồng thuận của những đảng viên khác.

Phép thử nào cho hội đoàn dân sự ?

Từ góc nhìn như ở trên, liệu có nên liên tưởng đến vấn đề của phép thử đối với một số hội đoàn dân sự, đặc biệt là khi những người đứng đầu các hội đoàn đó vấp phải sự cáo buộc về một bản án chính trị ? Khi ấy, dường như các mắt xích liên kết trong một vài hội đoàn xã hội dân sự cũng ‘bung đứt’ theo.

Đơn cử ở Hội Anh em dân chủ. Khi ông Nguyễn Văn Đài từ nhà tù Việt Nam được xuất cảnh định cư tại Đức, trong khi những anh em cộng sự cùng trong vụ án ở Hội Anh em dân chủ vẫn còn phải chịu tù đày ở nhiều trại giam khác nhau, thì gần như các hoạt động của hội này cũng dừng lại, mặc dù trước đó tin tức cho thấy số lượng hội viên trên toàn quốc của Hội Anh em dân chủ khá đông đảo. Vai trò ‘thủ lãnh’ hội này cũng không thấy phát huy khi ông Nguyễn Văn Đài đã rời hẳn Việt Nam.

Một thí dụ khác ở Hội nhà báo độc lập Việt Nam. Ngay sau khi chủ tịch của hội bị bắt với cáo buộc thuộc nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia, thì gần như các hội viên cũng không nhiều người lên tiếng kêu gọi cho ông Phạm Chí Dũng về quyền tự do báo chí, về quyền được phản biện chính sách mà Hiến pháp đã ghi tại điều 28 :

"1. Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước.

2. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội ; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của công dân".

Đâu chỉ vậy, quan sát về các tác giả viết bài trên trang Việt Nam Thời Báo ở thời gian trước ngày 20/11/2019, tức lúc nhà báo Phạm Chí Dũng còn tự do ; và một tháng sau đó khi trang Việt Nam Thời Báo hoạt động trở lại, sẽ thấy gần như ‘biến mất’ rất nhiều bút danh, và nhiều bài viết với các tác giả mới tham gia, cho thấy ‘khác giọng văn’ với những bài viết trước đó, nôm na đây không phải là ‘người cũ - bút danh mới’ do có sự lo ngại bị chính quyền dòm ngó, đưa đến… ‘vạ lây’.

Điều đó cho thấy gì ? Phải chăng là sự e dè của số đông khi thiếu vai trò của một người đứng đầu đủ uy tín và khả năng quán xuyến ? Đó cũng chính là phép thử về nhân sự trong hội đoàn dân sự, khi mà quyền tự do công đoàn về nguyên tắc đã chính thức có hiệu lực ở Việt Nam.

Nguyễn Nam

Nguồn : VNTB, 20/03/2020

Chú thích :

(1) https://www.vietnamplus.vn/tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-chu-tri-hop-tieu-ban-nhan-su-dai-hoi-xiii/629299.vnp

(2) https://www.vietnamplus.vn/photo-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-tiep-cac-dai-su-den-trinh-quoc-thu/625443.vnp

*****************

Nhân sự lãnh đạo đảng và sự tồn vong của chế độ !

RFA, 19/03/2020

Tổng bí thư đảng cộng sản kiêm Chủ tịch nước Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng, vào ngày 19 /3 chủ trì cuộc họp Tiểu ban Nhân sự đảng.

Hình minh hoạ. Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng (thứ 2 từ phải sang) tại một kỳ họp Quốc hội ở Hà Nội hôm 21/10/2019 AFP

Trong buổi họp, người đứng đầu Đảng Cộng sản, ông Nguyễn Phú Trọng, đồng thời cũng là trưởng tiểu ban nhân sự Đại hội đảng XIII, cho biết trong thời gian tới tiểu ban nhân sự, bộ chính trị, ban chấp hành trung ương tập trung công sức nhiều hơn cho việc xây dựng phương hướng công tác nhân sự và việc lựa chọn nhân sự tham gia ban chấp hành trung ương đảng khóa XIII.

Đáng quan tâm là phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng tại cuộc họp cho rằng công tác nhân sự là nhiệm vụ ‘then chốt’ của ‘then chốt’, có liên quan đến sự sống còn của đảng, của chế độ.

Nhận xét về phát biểu vừa nêu của ông Tổng bí thư, Blogger Nguyễn Ngọc Già cho rằng :

"Cái chuẩn bị nhân sự đó họ khuếch trương lên ra vẻ trở thành nghiêm trọng, quan trọng để tiếp tục đánh lừa người dân là họ vì dân vì nước, nhưng như chính ông Nguyễn Phú Trọng có nói là vì sự tồn vong của chế độ cộng sản. Nên dù có là then chốt hay không then chốt cũng chỉ là phục vụ cho chế độ và tôi tin rằng đó là sự sắp xếp và thỏa thuận trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam mà họ đã thu xếp cho những cái ghế để sẵn".

Còn theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà hoạt động xã hội dân sự tại Hà Nội cho rằng phát biểu của ông Trọng không sai. Ông giải thích :

"Sự tồn vong của Đảng Cộng sản Việt Nam và của nhà nước cai trị đúng là phụ thuộc rất nhiều vào nhân sự của đảng lãnh đạo trong nhiệm kỳ tới thế nào. Bởi vì một sự thật mà chúng ta đành phải thừa nhận là Đảng Cộng sản Việt Nam đứng ra cai trị, chưa có những đảng khác để cạnh tranh. Nếu đội ngũ lãnh đạo của nó tốt thì sẽ tốt hơn cho bản thân họ, nhưng mặt khác cũng tốt chung cho đất nước".

Trao đổi với RFA vào tối ngày 19/3, trước hết, nhà báo tự do Ngô Nhật Đăng bày tỏ hoài nghi đối với tư cách Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước của ông Nguyễn Phú Trọng, nhân vật cao cấp nhất trong đảng và về mặt nhà nước :

"Trong suốt kỳ đất nước cần có mặt ông ta nhất trong lúc nước sôi lửa bỏng, dịch bệnh xuất hiện và nhiều vấn đề khác như khô hạn ở đồng bằng sông Cửu Long, dịch bệnh virus Vũ Hán thì không hề thấy ông Tổng bí thư có mặt. Biết bao nhiêu người đồn đoán là người đứng đầu nguyên thủ quốc gia không xuất hiện trong khi ngày hôm nay chuẩn bị cho nhiệm vụ nhân sự Đảng ông lại nói đấy là nhiệm vụ quan trọng, "then chốt của then chốt" và ông ta đặt tất cả vấn đề về quyền lực của đảng trong đó ông ta là người đứng đầu tối cao. Theo ý kiến của tôi là một người dân bình thường thì tôi chi rằng ông ta không xứng đáng làm nguyên thủ đất nước".

Nhân sự Đảng có thực sự vì dân hay chỉ đấu đá nội bộ ?

Báo trong nước trích nội dung cuộc họp cho biết công tác nhân sự Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư phải được tiến hành theo quy trình chặt chẽ, khoa học và nhất quán, bảo đảm thật sự dân chủ, công tâm, thật sự trong sáng, khách quan.

Tuy nhiên, blogger Nguyễn Ngọc Già lại có nhận định khác cho rằng thực tế không đúng như những gì được báo lề đảng đăng tải :

"Truyền thống của người cộng sản Việt Nam qua nhiều năm là mỗi kỳ Đại hội Đảng là sự đấu đá giữa các phe phái, phe nào mạnh hơn, phe nào yếu hơn ta thấy rất rõ".

Xác nhận sự việc này, nhà báo tự do Ngô Nhật Đăng khẳng định trước đại hội đảng Việt Nam, hàng loạt thông tin bên lề về nhân sự Đảng lại được ‘bỏ nhỏ’, những ‘tin mật’ sẽ được những kênh truyền thông không chính thống đăng tải :

"Chúng ta thường thấy trường hợp ở ngoài vỉa hè nhân dân hay đồn đoán những người nào sẽ nắm chức vụ gì và hầu như những dự đoán đó có vẻ chính xác. Đấy là những lúc thanh trừng bằng các chiến dịch như đốt lò củi mà ta thấy rất rõ. Những nhân vật bị thanh trừng đều thuộc nhóm người khác, những người không bị đụng tới sẽ thuộc một nhóm mới. Trên cơ sở đó, có thể một số thông tin rò rỉ là để chúng ta thấy rõ những dàn xếp cho việc chuẩn bị dân sự thực ra là thanh trừng phe nhóm".

Theo quan điểm cá nhân, Tiến sĩ Nguyễn Quang A cho rằng việc đấu đá nội bộ như vậy không hẳn là một việc xấu trong tình hình chính trị tại Việt Nam hiện nay. Ông tiếp lời :

"Chuyện cạnh tranh giữa những thế lực khác nhau luôn là một chuyện mà ai cũng biết. Trong lúc không có dân chủ thì có sự cạnh tranh nội bộ một chút cũng là chuyện lành mạnh, còn hơn là bên Trung Quốc, ông trùm chỉ định ai thì người đó được vào. Nói cách khác, cạnh tranh nội bộ trong đảng không có còn dở hơn có".

Đại hội Đảng Cộng sản XIII của Việt Nam sẽ diễn ra vào đầu năm 2021, từ đó bầu ra các ủy viên trung ương, Bộ chính trị, Ban bí thư và người lãnh đạo đảng là Tổng bí thư.

Blogger Nguyễn Ngọc Già cho rằng kì lựa chọn nhân sự lãnh đạo đất nước Việt Nam lần này sẽ có thay đổi tích cực hơn so với những năm trước do không bị Trung Quốc chi phối. Nguyên nhân được ông cho rằng vị thế của Trung Quốc hiên nay bị suy sụp quá lớn và đen tối nhất từ trước tới nay đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc qua dịch virus Vũ Hán.

Còn theo nhà báo Ngô Nhật Đăng, thực tế tình hình nhân sự đảng ra sao từ lâu đã không được người dân quan tâm chú ý đến. Ông đưa ra lý do :

"Câu hỏi quan trọng nhất của người dân khi quan tâm đến hệ thống chính trị là ai thay ai, người ấy lên có làm cho đời sống nhân dân có tốt hơn không, có được thêm tự do không ? Nhưng qua rất lầu, hơn 7 thập kỷ rồi, hầu như những câu hỏi đấy không bao giờ được trả lời, chỉ như thế hoặc xấu hơn. Nên người dân thậm chí cũng không quan tâm đến chuyện nhà nước, thanh từng nội bộ, ai thay thế ai, ở vị trí nào…

Vẫn theo nhà báo Ngô Nhật Đăng, những điều ông vừa nêu cũng chính là lý do để thể chế này tồn tại được do nhiều người dân ngày càng tỏ ra vô cảm.

Nguồn : RFA, 19/03/2020

**************

Nguyễn Phú Trọng tái xuất hiện, không đả động đến Covid-19

N.H.K, Người Việt, 19/03/2020

Sau ba tuần vắng mặt trước công chúng, ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư, chủ tịch nước, xuất hiện trở lại trên báo nhà nước hôm 19/3, khi chủ trì cuộc họp của tiểu ban nhân sự Đại hội XIIIcủa đảng.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chủ trì cuộc họp hôm 19/3. (Hình : báo Tin Tức)

Theo báo Tin Tức, tại sự kiện này, ông Trọng lên tiếng chỉ đạo "phải làm tốt công tác nhân sự từ đại hội đảng bộ các cấp để góp phần chuẩn bị tốt nhân sự Đại hội XIII; phải xác định đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là nhiệm vụ then chốt của then chốt, có liên quan đến sự sống còn của đảng, của chế độ".

Bài báo không cho thấy vị lãnh đạo đang ngồi hai ghế của "tứ trụ" có bất kỳ phát ngôn nào về tình hình dịch bệnh virus Covid-19 cũng như sức khỏe của người dân đang bị đe dọa.

Trước buổi họp hôm 19/3, lần xuất hiện gần đây nhất của ông Trọng được ghi nhận là tại buổi tiếp đại sứ một số nước đến trình quốc thư hôm 27 Tháng Hai tại Phủ Chủ tịch.

Việc ông Trọng xuất hiện trở lại chỉ để họp nhân sự trước Đại hội XIIIcàng khiến công luận tin vào các suy đoán trước đó rằng ông này rốt cuộc "chỉ biết còn đảng, còn mình" và đưa ra các phát ngôn xoay quanh chuyện "đốt lò" để thị uy. Khi xảy ra bệnh dịch, thiên tai, người ta không thể trông đợi gì ở một vị chủ tịch nước "hết lòng vì dân" như thông tin mà báo đảng hay tuyên truyền. Ông Trọng đã hoàn toàn phó mặc chuyện ứng phó với dịch bệnh virus Covid-19 cho chính phủ của ông Nguyễn Xuân Phúc.

Sự vắng mặt và im ắng quá lâu của chủ tịch nước trong lúc cả nước có biến cố dịch bệnh khiến cộng đồng mạng bàn tán, dị nghị từ nhiều ngày qua.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong cuộc họp hôm 19/3. (Hình : Trí Dũng/báo Tin Tức)

Facebooker Trọng Hiền, admin của trang "Ngụy biện - Fallacy" bình luận trên trang cá nhân : "Dịch cúm Vũ Hán nghiêm trọng như vậy, mà hai tháng nay không thấy ông Trọng, người quyền hành cao nhất - tổng bí thư kiêm chủ tịch nước - ra mặt tham gia xử lý sự vụ. Điều này chứng tỏ sức khỏe ông Trọng đã rất tệ, không đủ cáng đáng các việc hệ trọng của đất nước. Và cũng một lần nữa cho thấy sự tham quyền cố vị, khát khao duy trì quyền lực đến bệnh hoạn của những tên lãnh đạo cộng sản. Vừa thương cho dân mình, khi không có bất kỳ quyền lực chính trị nào để đuổi cổ bọn bất tài như chúng xuống".

Một số Facebooker khác thì chế nhạ rằng sau nhiều ngày "im hơi lặng tiếng", ông Trọng giờ đây xứng đáng được trao kỷ lục "Người lặn sâu nhất".

Đáng lưu ý, tới nay, chỉ có giới bất đồng và xã hội dân sự đặt câu hỏi về việc ông Trọng thể hiện trách nhiệm của mình tới đâu trong lúc Điều 86 Hiến Pháp quy định : "Chủ tịch nước là người đứng đầu nhà nước, thay mặt nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại".

Trong khi đó, nhiều Facebooker thuộc giới "dư luận viên" vẫn tiếp tục lên mạng xã hội ca tụng "sự anh minh" và cầu chúc ông Trọng đủ sức khỏe để tiếp tục dẫn dắt công cuộc "đốt lò". 

N.H.K

Nguồn : Người Việt, 19/03/2020

*******************

Cán bộ, công chức gây nợ - ai sẽ trả ?

Diễm Thi, RFA, 19/03/2020

Vì sao vỡ nợ ?

Huyện ủy và UBND huyện Yên Định, Thanh Hóa đang nợ khoảng 52 tỷ đồng. Trong đó UBND huyện Yên Định đang nợ khoảng 23 tỷ đồng, còn Huyện ủy nợ khoảng 29 tỷ đồng. Lý do nợ được nêu là tiền sửa sang cơ sở vật chất công sở Huyện ủy, UBND huyện ; tiền xăng xe đi công tác của lãnh đạo ; tiền sửa xe ; tiền quà tặng các dịp đại hội, lễ kỷ niệm ; tiền mua sắm bàn ghế, tổ chức tiếp khách, ăn uống ; tiền khen thưởng cho cá nhân, tập thể trên địa bàn...

Ảnh minh họa. AFP

Ông Lưu Vũ Lâm, Chủ tịch UBND huyện Yên Định cho báo chí trong nước biết số nợ này chủ yếu tập trung vào các năm từ 2013 đến năm 2015 và hiện tại thì địa phương không thể chi trả vì không có hóa đơn chứng từ.

Bà Ngô Thị Hoa, nguyên Chủ tịch UBND huyện Yên Định giai đoạn 2012 - 2015 xác nhận trong thời gian bà đương chức, việc chi tiêu và nợ nần nhiều người cả trong và ngoài cơ quan bà có biết nhưng "con số cụ thể nợ bao nhiêu, chi như thế nào thì không nắm rõ".

Ông Đường Văn Thái, người từng có 10 năm làm việc trong cơ quan công quyền Hà Nội, cũng là một nhà báo cho hay, các khoản nợ phát sinh do rất nhiều lý do. Một phần họ không có tiền nhưng vung tay quá trán. Một phần do các doanh nghiệp, các lãnh đạo phòng ban khác muốn lấy lòng các sếp lớn nên cứ chi tiền ra trước. Đa số các khoản chi đều không có chứng từ nên không ai biết, không ai lo. Một hóa đơn ăn nhậu của các sếp lên đến mấy chục triệu đồng. Các sếp thì cứ vô tư tiêu xài mặc cho ngân sách không còn và quỹ đang âm hàng chục tỷ.

Ông Thái nói :

"Chuyện ăn nhậu là chuyện nhỏ. Họ còn cố tính vung tay quá trán. Biết không có tiền nhưng vẫn cố tình vẽ ra những dự án để tham nhũng.

Rất nhiều nơi các sếp rủ nhau ăn nhậu ở các nhà hàng quen rồi cho nhân viên ở lại lấy hóa đơn về thanh toán với kế toán. Họ gọi đó là những khoản tiền tiếp khách. Nhưng những hóa đơn này cũng bị kê giá cao hơn để ăn chênh lệch. Ví dụ ăn hết 500 ngàn thì viết hóa đơn 800 ngàn".

Thông tư số 71/2018 của Bộ Tài Chính có quy định về việc tiếp khách trong nước phải tiết kiệm, không phô trương hình thức và thành phần tham dự chỉ là những người trực tiếp liên quan. Các khoản chi cho tiếp khách này không được sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước.

Việc lạm chi ngân sách hay ăn xài quá trớn của các cán bộ huyện Yên Định tỉnh Thanh Hóa bị báo chí đưa tin khiến người dân sửng sốt với con số 52 tỷ đồng không phải là trường hợp duy nhất và đầu tiên.

Cuối năm 2019, Thanh tra tỉnh Gia Lai công bố sai phạm về việc sử dụng các nguồn kinh phí tại UBND huyện Chư Sê trong năm 2016 và 2018. Số tiền sai phạm tại UBND huyện và các đơn vị liên quan cần phải thu hồi vào ngân sách hơn 4,1 tỷ đồng. Trong đó tiền tiếp khách là hơn 1 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Khắc Mai, nguyên Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu - Ban Dân vận Trung ương nhận định đây là vấn đề nan giải. Muốn thay đổi thì việc trước tiên là phải thay đổi thể chế chính trị. Ông nói :

"Không phải chỉ một nơi đâu. Nhiều nơi lắm. Số nợ đang còn rất là nhiều. Hiện nay ngân sách thu không đủ chi. Luôn luôn lạm chi. Năm nào cũng thế. Thành ra đây là một việc nan giải của chính quyền hiện nay. Số nợ vay của các địa phương là rất nhiều, chưa có cách gì thu hồi lại cho Nhà nước.

Cái này là một quả bóng. Nó phình lên thì đến lúc nó sẽ vỡ thì là chuyện lớn chứ không đơn giản đâu. Cái lớn nhất hiện nay là làm sao để họ trả lại quyền làm chủ xã hội cho người dân".

Ai sẽ trả nợ ?

Thông tư về tổ chức thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 quy định, các khoản chi tiêu dùng cho bộ máy chính quyền cấp huyện sẽ được chi từ nguồn ngân sách địa phương. Hàng năm sẽ phải tiến hành lập dự toán ngân sách, đối với Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định ứng trước dự toán ngân sách năm sau của cấp mình ; định kỳ 6 tháng báo cáo Thường trực Hội đồng nhân dân, báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp tại kỳ họp gần nhất.

Như vậy, việc chi tiêu dùng sẽ phải nằm trong định mức đã được cho phép. Với những khoản chi vượt mức ngân sách như vậy thì ai sẽ trả nợ ?

Ông Đường Văn Thái cho hay :

"Bây giờ giải quyết hậu quả thì chắc chắn sẽ lấy từ ngân sách mang ra trả. Mà ngân sách là tiền thuế của dân chứ chắc chắn không ông bà nào bỏ tiền túi ra trả cả. Tôi làm ở UBND huyện Đông Anh 10 năm nên biết rõ. Toàn bộ là vẽ hươu vẽ vượn để rút ruột tiền ngân sách.

Khi chuyện đã vỡ lở như ở Thanh Hóa thì họ sẽ trích từ ngân sách ra, còn những nơi chưa bị lộ thì họ sẽ nâng khống những khoản chi khác để bù đắp vào những khoản nợ nhằm xử lý êm đẹp mọi chuyện. Khi thanh tra đến quyết toán sẽ không thấy dấu vết nữa".

Chuyện lãnh đạo các tỉnh vi phạm chỉ bị cách chức hay rút kinh nghiệm là chuyện người dân thấy quá rõ từ xưa đến nay.

Có thể dẫn chứng việc Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự, Trưởng phòng An ninh điều tra, Trưởng và Phó phòng CSGT Đồng Nai bị cách hết mọi chức vụ trong đảng vào ngày 7/3/2020.

Theo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, trong thời gian giữ các chức vụ, bốn cán bộ trên chịu trách nhiệm về một số vi phạm trong lĩnh vực được phân công liên quan đến xử lý sai quy trình một số vụ án.

Trước đó, tháng 8/2019, Ủy ban Kiểm tra Trung ương xác định Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Đồng Nai đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc ; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát.

Ông Nguyễn Khắc Mai kết luận :

"Lâu nay những địa phương gây nhưng khoản nợ như thế vẫn cứ ỳ ra. Nó đi tới chỗ đề nghị giải tỏa hay xóa nợ chứ khả năng địa phương đó trả nợ là không có đâu !"

Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan bày tỏ với RFA rằng, dịch cúm lần này ảnh hưởng khá nhiều đến nền kinh tế, rất nhiều doanh nghiệp khó khăn, chính phủ đang phải lo tìm cách hỗ trợ doanh nghiệp. Nên bất cứ nơi nào dùng tiền ngân sách vào những việc không mang lại lợi ích kinh tế xã hội đều là việc không nên làm.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 19/03/2020

Sau gần 2 tháng kể từ ngày Việt Nam phát hiện ca nhiễm bệnh do virus Covid-19, Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vẫn "mất tăm", chưa có bất kì phát biểu hay chỉ đạo nào về đại dịch này.

Hình minh họa. Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong một cuộc họp ở Hà Nội hồi năm 2019 -AFP

Lần gần nhất ông Nguyễn Phú Trọng xuất hiện trên truyền thông là vào sáng 27/2, khi ông tiếp đại sứ các nước : Vương quốc Campuchia, Thụy Sĩ, Cộng hòa Bolivariana Venezuela, Cộng hòa Hy Lạp, Cộng hòa Paraguay, Đại Công quốc, Cộng hòa Paraguay, Vương quốc Hashemite Jordan đến trình Quốc thư.

Trong khi đó, Điều 86 Hiến pháp Việt Nam quy định "Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, thay mặt nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại".

Không xuất hiện vì không có nhiệm vụ

Ông Nguyễn Lân Thắng, nhà hoạt động chính trị xã hội ở Hà Nội nói với RFA rằng không chỉ có ông, mà rất nhiều người dân trong nước đang thắc mắc liệu người đứng đầu đất nước đang ở đâu trong thời điểm cả nước phải chống chọi với dịch bệnh như thế này :

"Tôi có thấy thông tin là ông Nguyễn Phú Trọng đã rất lâu rồi không thấy xuất hiện trên truyền thông cũng như các hoạt động của nhà nước, đây là việc mà tôi cũng rất là thắc mắc. Với cương vị vừa là Tổng bí thư Đảng cộng sản, vừa là Chủ tịch nước thì đáng lý ra khi có các tình hình nguy cấp của đất nước như vấn đề dịch bệnh này thì những người đứng đầu Đảng phải có tiếng nói và có các hoạt động.

Chứ hiện tại bây giờ, nhân dân cũng như là các cơ quan báo khí đều rất thắc mắc là tại sao với vai trò với cương vị như vậy mà ông ấy lại không xuất hiện. Tất nhiên là người đứng đầu Đảng và Nhà nước cũng có thể ốm đau, cũng có thể có những vấn đề cá nhân. Nhưng mà một đất nước thì không thể thiếu vắng người lãnh đạo và phải có cơ chế để thay thế.

Cho đến bây giờ thì chúng ta chỉ thấy có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng như là các thành viên ở trong Chính phủ đang gồng mình, vật lộn để chống chọi với cơn dịch bệnh. Đó là điều mà rất nhiều người cũng đang thắc mắc".

Hình minh họa. Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng (thứ 2 từ phải sang) tại một kỳ họp Quốc hội ở Hà Nội hôm 21/10/2019 AFP

Ông Lê Hoàng, một người dân ở Hà Nội nói rằng hiện nay chỉ có ông Nguyễn Xuân Phúc đứng ra chỉ đạo tất cả công tác chống dịch Covid-19 :

"Có nhiều người cũng đặt câu hỏi nhưng cũng chưa xác định được như thế nào. Ngay bây giờ ông ấy tránh đi như thế thì ông Nguyễn Xuân Phúc phải đứng ra để đương đầu.

Cũng chưa hiểu vì sao khi mà dịch Corona như thế này mà ông ấy lại không có một cái tăm hơi gì cả".

Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì việc ông Trọng không xuất hiện cũng không quan trọng vì "chống dịch" là nhiệm vụ của bên Hành pháp, mà Thủ tướng là người đứng đầu :

"Các văn bản quy phạm pháp luật, Hiến pháp Việt Nam thì quy định không quy định những điều đấy. Những việc đó là của Hành pháp, tức là ông Thủ tướng là người đứng đầu Hành pháp chứ không phải Chủ tịch nước.

Chủ tịch nước là nguyên thủ thì thực hiện ở mức độ hình thức và lễ tân, chứ không không phải là người đứng đầu hệ thống Hành pháp quốc gia Việt Nam, cho nên không quan trọng lắm.

Cái việc ông ấy đi ra thăm người ốm, hay đi ra thăm các nơi có thiên tai ở đồng bằng sông Cửu Long thì cũng rất tốt nhưng đó không phải là nhiệm vụ của ông ấy.

Thế còn với vai trò là Tổng bí thư cao nhất trong hệ thống chính trị Việt Nam, hệ thống một đảng, tất nhiên về mặt tình cảm thì viện lý do sức khỏe mà chưa làm được hết tất cả các việc thì người ta phải thắc mắc, và người ta cũng buồn thay".

Theo Hiến pháp, Chủ tịch nước có 6 nhiệm vụ và quyền hạn chính. Trong đó nhiệm vụ thứ năm ghi cụ thể ‘… công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp trong cả nước hoặc ở từng địa phương. ‘

Sức khỏe yếu nhưng vẫn muốn quyết định nhân sự khóa tới

Đây không phải là lần đầu tiên ông Nguyễn Phú Trọng "mất tích" trong lúc đất nước "gặp chuyện". Hồi năm 2019, ông Trọng cũng giữ im lặng trong suốt hơn 3 tháng trời Trung Quốc cho tàu thăm dò Hải Dương 8 vào gần khu vực Bãi Tư Chính của Việt Nam.

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp đánh giá rằng sở dĩ ông Trọng lâu nay không thể xuất hiện trước công chúng quá nhiều là do sức khỏe yếu :

"Ông ấy đang ốm mà. Ông ấy đang hồi phục chậm nên đã xin phép làm việc ít đi. Lần trước cái vụ Tư Chính thì ông ấy có nói trong Hội nghị Trung ương thôi chứ không có nói ở ngoài. Còn bâygiờ chuyện dịch bệnh thì chỉ có Thủ tướng nói thôi chứ Chủ tịch Quốc hội cũng chưa thấy nói gì. Chắc là họ phân công nhau.

Còn việc thực hiện các nhóm nhiệm vụ của Chủ tịch nước rõ ràng đến đây là chưa được tốt. Bởi vì Chủ chủ tịch nước hiện nay ông ấy đã bỏ bớt một số việc.

Bây giờ ông ấy hồi phục chưa tốt cho nên ông ấy đã giao bớt một số việc cho Phó Chủ tịch nước theo hình thức nội bộ, thì bà Phó Chủ tịch nước cũng đã mấy lần bổ nhiệm các Đại sứ bậc 1 bậc 2, rồi duyệt các danh sách bổ nhiệm các Đại sứ mới. Ông ấy hoàn toàn giao quyền cho Phó Chủ tịch nước ký một số công bố, một số luật, pháp lệnh, quyết định của nhà nước".

Ông Nguyễn Lân Thắng cũng cho rằng do sức khỏe ông Trọng đang yếu, không thể xuất hiện trước công chúng nhiều, nhưng ông ấy vẫn muốn giữ vai trò quyết định nhân sự cho Đại hội đảng 13 sẽ diễn ra vào đầu năm 2021, nên vẫn cố giữ hai ghế Tổng bí thư và Chủ tịch nước :

"Tôi phán đoán là do cái tình hình sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng đang rất là tệ. Bởi vì chúng ta biết những thông tin rằng là ông ấy bị đột quỵ, bị những vấn đề về sức khỏe, rất là run rẩy khi mà xuất hiện trên truyền thông từ lâu rồi.

Vậy nhưng có lẽ là ông Trọng vẫn đang cố gắng níu kéo để có một vị trí quyền lực, cũng như là có một vai trò quyết định trong Đại Hội sắp tới, cho nên ông ấy tìm cách tránh truyền thông và tránh công luận".

Tin đồn ông Nguyễn Phú Trọng bị đột quỵ bắt đầu từ hôm 14/4/2019, trong lúc đang thăm tỉnh Kiên Giang.

Người phát ngôn của Việt Nam, Lê Thị Thu Hằng sau đó trả lời báo chí rằng do : "Cường độ làm việc cao đã ảnh hưởng tới sức khỏe của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Tổng bí thư, Chủ tịch nước sẽ sớm trở lại làm việc bình thường"

Đến ngày 14/5/2019, ông Trọng xuất hiện trở lại trên truyền thông nhà nước khi ông đang chủ trì buổi họp các ủy viên Bộ Chính trị.

Ông Trọng chỉ đạo cũng không làm thay đổi tình hình dịch bệnh

Là cư dân Hà Nội, cả ông Thắng và ông Hoàng đều nhận định việc đối phó, chống dịch của chính quyền Hà Nội nhìn chung là tốt. Và dù ông Tổng bí thư, Chủ tịch nước không xuất hiện thì cũng không làm thay đổi được tình hình thực tế. Ông Thắng nói :

"Nếu như ông Trọng có xuất hiện trước công chúng, hoặc có những chỉ đạo nào đó về việc dập dịch này thì cũng cũng không có tác dụng gì nhiều. Nhưng mà nó có một tác dụng là làm cho người dân cũng như là hệ thống chính quyền họ thấy được vai trò lãnh đạo họ, cũng như thấy được vị trí của ông Trọng nó còn có tác dụng. Chứ bây giờ tiếng kêu oán thán, trách móc đối với ông Trọng rất cao".

Ông Lê Hoàng đánh giá :

"Thực ra tình hình ở Việt Nam thì ai thì cũng thế thôi. Trong đảng họ làm cái gì thì cũng có quy trình cả, chứ không có ai chịu trách nhiệm riêng cả. Nhưng ở Việt Nam họ cũng làm cách ly các thứ tương đối tốt. Tôi ủng hộ".

Ông Hà Hoàng Hợp lí giải nguyên do mà Việt Nam được đánh giá là chống dịch một cách khá hiệu quả là vì thể chế độc đảng, Chính quyền có thể tận dụng tối đa tất cả mọi nguồi lực từ xã hội :

"Cái việc mà bên hành chính và thể chế tính chính trị ở Việt Nam nằm dưới sự điều khiển của một đảng duy nhất, cho nên việc tổ chức các việc phòng dịch chống dịch hiện nay có thuận lợi. Đó là chính phủ có thể huy động mọi nguồn lực có sẵn của đất nước này để tập trung vào chống dịch.

Cái thuận lợi thứ hai là Chính phủ Việt Nam từ năm 2002 đã áp dụng cái bộ quy tắc dịch tễ của Mỹ vào Việt Nam, cho nên có thể tham khảo học tập và áp dụng trong hoàn cảnh ở Việt Nam.

Thứ ba là trong khi thực hiện thực hiện các biện pháp phòng dịch, Chính phủ đã tạo ra nỗi sợ cho người dân sợ rằng cái virus này rất nguy hiểm, nó sẽ giết người nhiều như là ở bên Trung Quốc, Ý… Và ở đây nó có sự nhất trí giữa Chính phủ và và người dân là phải cố mà chống".

Tính đến tối ngày 16/3, Việt Nam có tổng cộng 61 ca nhiễm Covid-19. Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng chính phủ Hà Nội lên tiếng tại cuộc họp thường trực chính phủ, rằng đây là giai đoạn vàng trong phòng chống, hạn chế lây nhiễm dịch Covid-19 tại Việt Nam.

Ông cho rằng cần phát động đợt thi đua đặc biệt trong ngành y tế và các lực lượng liên quan để có thể ngăn chặn dịch hiệu quả.

Cao Nguyên

Nguồn : RFA, 16/03/2020

Nếu các văn kiện đang được soạn thảo (Dự thảo Báo cáo Chính trị, Dự thảo Báo cáo mười năm thực hiện Cương lĩnh 2011, Dự thảo Báo cáo Kinh tế - Xã hội, Dự thảo Báo cáo xây dựng đảng và thi hành Điều lệ đảng) để trình Đại hội toàn quốc lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam (dự trù sẽ được tổ chức vào năm tới) có vai trò như… văn bia thì ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam - người khẳng định như vừa nêu (1) - đã phạm phải một sai lầm nghiêm trọng.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại lễ kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, 3/2/2010. Photo VTV.

Nếu việc soạn thảo các văn kiện cho Đại hội toàn quốc lần thứ 13 của Đảng cộng sản Việt Nam (Đại hội 13) quan trọng như soạn - lập… "văn bia", tại sao ông Trọng và Bộ Chính trị lại nhất trí chọn ông Hoàng Trung Hải – người vừa bị Bộ Chính trị "cảnh cáo" vì "có nhiều khuyết điểm, vi phạm nghiêm trọng trong quá trình chỉ đạo thực hiện ‘Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II - Công ty Gang thép Thái Nguyên’ (Dự án TISCO II)" (2) làm Phó Ban đặc trách Tiểu ban Văn kiện cho Đại hội 13 (3) ?

Đời sau chắc chắn sẽ hoang mang không biết nên xếp ông Trọng và đảng của ông vào loại nào khi nghiên cứu về các… văn bia! Loại nào mới chọn "cảnh cáo", cách chức Bí thư Thành ủy Hà Nội làm hình thức xử lý một người như ông Hải (thiếu trách nhiệm, không xem xét cẩn thận các khuyến cáo, chỉ đạo thiếu rõ ràng, chặt chẽ cả trong thực hiện hợp đồng lẫn thanh toán cho nhà thầu khiến chi phí cho "Dự án TISCO 2" tăng từ 3.800 tỉ lên… 8.100 tỉ rồi "đắp chiếu"), rồi giao chỉ đạo việc soạn – lập… văn bia ?

***

Ví von - văn kiện soạn cho Đại hội 13 giống như… văn bia, được ông Trọng nêu lên đúng vào thời điểm Bộ Công an đề nghị Viện Kiểm sát Tối cao truy tố ông Đinh La Thăng tội "vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng". Dựa vào Kết luận Điều tra của Bộ Công an, báo chí Việt Nam cho biết, ông Thăng bị truy cứu trách nhiệm hình sự thêm một lần nữa vì đã chỉ đạo thuộc cấp giao Dự án xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol ở tỉnh Phú Thọ cho một liên doanh không đủ năng lực, kinh nghiệm, thực hiện. Tuy dự án này đã ngốn 1.467 tỉ của công quỹ nhưng công trình xây dựng Nhà máy sản xuất Ethanol ở tỉnh Phú Thọ vẫn vừa "đắp chiếu", vừa trả lãi (4).

Đây là lần thứ ba ông Thăng bị truy tố. Hai lần trước, ông đã bị hệ thống Tòa án xác định có hai lần phạm tội "cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng". Trong vụ "cố ý làm trái" khi quyết định đầu tư vào Dự án Nhiệt điện Thái Bình 2, ông Thăng bị buộc bồi thường 30 tỉ, bị phạt 13 năm tù (5). Còn trong vụ "cố ý làm trái" khi chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) góp vốn vào Ngân hàng Đại Dương (OceanBank), ông Thăng bị buộc bồi thường 600 tỉ, bị phạt 18 năm tù (6).

Tổng hợp hình phạt từ hai bản án "cố ý làm trái" mà các Tòa án từng tuyên trước đó, ông Thăng bị phạt 31 năm tù. Tuy nhiên cho dù hình phạt tối đa đối với tội "vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng" mà ông Thăng mới bị đề nghị truy tố là 20 năm tù và ông Thăng bị Tòa án phạt ở mức cao nhất theo Điều 224 của luật hình sự, ông cũng sẽ chỉ ở tù 30 năm vì luật hình sự Việt Nam xác định, hình phạt tù có thời hạn không được vượt quá mức 30 năm.

***

Ông Trọng là người khởi xướng công cuộc "chỉnh đốn đảng", ông cũng là người liên tục lặp đi, lặp lại về việc người đứng đầu phải chịu trách nhiệm như một cách "nêu gương". Thậm chí cuối năm vừa qua, khi tham dự hội nghị trực tuyến giữa chính phủ với lãnh đạo các địa phương để thảo luận về việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội trong năm 2020, ông còn chỉ đạo, một trong năm nhiệm vụ trọng tâm của năm nay là : Đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo, chỉ đạo và lề lối làm việc của các cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu theo đúng quy định của Hiến pháp và pháp luật, đáp ứng yêu cầu "đúng vai, thuộc bài". Ông Trọng cũng là người bảo vệ nhiệt thành việc "quy hoạch nhân sự" cho hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương, chủ động lựa chọn – sắp đặt các cá nhân vào vị trí lãnh đạo tất cả các ngành, ở tất cả các cấp.

Cách nay năm năm (2015), trước thềm Đại hội đảng 12 (2016 – 2020), dưới sự chỉ đạo của ông Trọng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 11 phát hành một thông cáo, khẳng định, kiên quyết không để lọt vào Ban chấp hành trung ương những người có một trong các khuyết điểm như : Xu nịnh, chạy chọt, vận động cá nhân, tư tưởng cục bộ, phe cánh, lợi ích nhóm, không dám đấu tranh bảo vệ lẽ phải. Mị dân, chuyên quyền, độc đoán, trù dập người thẳng thắn đấu tranh, phê bình. Để xảy ra tình trạng tham nhũng, tiêu cực lớn ở địa phương, đơn vị. Bảo thủ, trì trệ, làm việc kém hiệu quả, nói không đi đôi với làm. Có biểu hiện giàu nhanh, nhiều nhà, nhiều đất, nhiều tài sản khác mà không giải trình rõ được nguồn gốc. Lợi dụng chức quyền để thu lợi bất chính (8)...

Cuối năm ngoái, Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng, loan báo : Từ đầu nhiệm kỳ của Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 12 đến hết năm 2019, giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam đã thi hành kỷ luật hơn 90 cán bộ thuộc diện Ban chấp hành trung ương đảng quản lý, trong đó có hai Ủy viên Bộ Chính trị, 19 Ủy viên hoặc cựu Ủy viên Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, 22 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang (9).

Chẳng lẽ Tổng bí thư – người đứng đầu - không phải chịu trách nhiệm về "sai phạm nghiêm trọng" của hàng trăm cá nhân được "qui hoạch làm nhân sự chủ chốt" vốn thuộc phạm vi trách nhiệm của Ban chấp hành trung ương đảng ? Các sai phạm khiến ông Đinh La Thăng liên tục bị truy cứu trách nhiệm hình sự, ông Hoàng Trung Hải bị đảng "cảnh cáo" đều xảy ra trước khi cả hai được lựa chọn – sắp đặt làm Ủy viên Bộ Chính trị của Ban chấp hành trung ương đảng khóa 12, lẽ nào ông Trọng – người đứng đầu – cũng vô can ?

Nếu ông Trọng hoàn toàn vô can trước vô số sai phạm về lựa chọn – sắp đặt nhân sự do chính ông tổ chức giám sát, chỉ đạo, khiến công quỹ mất hết ngàn tỉ này đến ngàn tỉ khác, nếu ông vừa thề, kiên quyết không để lọt những cán bộ kém phẩm chất, yếu năng lực và uy tín thấp vào cấp ủy các cấp, vừa kiên quyết phớt lờ trách nhiệm từ họa nhân sự và vẫn kiên quyết giành giữ quyền định đoạt cả về nhân sự lãnh đạo đảng lẫn nhân sự các cơ quan nhà nước ở các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 thì nên hiểu thế nào về "nêu gương", về đòi hỏi người đứng đầu theo đúng quy định của Hiến pháp và pháp luật, đáp ứng yêu cầu đúng vai, thuộc bài ?

Thật ra, các văn kiện được soạn cho Đại hội đảng 13 vẫn có thể là… văn bia. Trước giờ, ngoài ghi công để tưởng nhớ, bia còn được dùng để hài tội cho hậu thế luận bàn!

Trân Văn

Nguồn : VOA, 21/02/2020

Chú thích :

(1) https://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-an-kien-la-van-bia-con-de-lai-doi-sau-616467.html

(2) https://thanhnien.vn/thoi-su/bo-chinh-tri-ky-luat-canh-cao-bi-thu-thanh-uy-ha-noi-hoang-trung-hai-1170555.html

(3) https://www.tienphong.vn/xa-hoi/ong-hoang-trung-hai-lam-pho-truong-bo-phan-chuyen-trach-tieu-ban-van-kien-1517043.tpo

(4) https://vietnamnet.vn/vn/phap-luat/ho-so-vu-an/ong-dinh-la-thang-va-chuyen-voi-lot-lo-kim-trong-du-an-ethanol-phu-tho-617090.html

(5) https://tuoitre.vn/phat-ong-dinh-la-thang-13-nam-tu-ong-trinh-xuan-thanh-tu-chung-than-20180122000434559.htm

(6) https://vnexpress.net/phap-luat/ong-dinh-la-thang-phai-boi-thuong-600-ty-dong-3729411.html

(7) https://bnews.vn/tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-nguyen-phu-trong-nam-2020-phai-dat-nhieu-thanh-tich-hon/143812.html

(8) http://baochinhphu.vn/Tin-noi-bat/Thong-bao-Hoi-nghi-lan-thu-11-Ban-Chap-hanh-Trung-uong-Dang-khoa-XI/226450.vgp

(9) http://danviet.vn/tin-tuc/da-co-2-uy-vien-bo-chinh-tri-22-sy-quan-cap-tuong-bi-ky-luat-1050297.html

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kêu gọi Văn kiện Đại hội Đảng XIII phải là ‘Văn bia’ !

RFA, 18/02/2020

Tham vọng để đời !

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vừa phát biểu cho rằng phải coi văn kiện đại hội đảng là ‘văn bia’, còn để lại đời sau…

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. AFP

Ông Nguyễn Phú Trọng đưa ra so sánh vừa nói hôm 14/2, khi chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, gửi đại hội đảng bộ cơ sở đóng góp ý kiến.

Trao đổi với RFA hôm 18/2, Nhà ngôn ngữ học, Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, đưa ra phân tích câu nói của ông Trọng :

"Ý ông Trọng là ông muốn nói đó không phải là loại ‘lời nói gió bay’, mà cái đó còn để lại đời đời, cho đời sau đọc, và người ta sẽ căn cứ vào đó mà phán xét mình, cho nên phải rất là cẩn thận, có lẽ ý ông là như thế. Nhưng ông Trọng dùng chữ ‘văn bia’ là không cẩn thận, vì khi ông nói đã quên mất người Việt có câu thành ngữ ‘khôn văn tế, dại văn bia’…

Nhà nghiên cứu văn hóa, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, giải thích thêm với RFA hôm 18/2 :

"Trong dân gian có câu ‘khôn văn tế, dại văn bia’ tức là người khôn thì viết văn tế, viết xong đốt bỏ, không có tang chứng nào để lại. Còn văn bia là văn viết xong phải khác vào đá, bền vững với thời gian. Vì vậy ai dại mới viết văn bia, vì để mãi và người ta sẽ phán xét về nội dung đó, hậu thế sẽ phán xét. Ông Nguyễn Phú Trọng muốn nhấn mạnh, văn kiện này sẽ lưu lại mãi và ai viết thì phải chịu trách nhiệm".

Cũng tại cuộc họp Bộ Chính trị cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng giải thích, vì văn kiện đảng như văn bia, còn để lại đời sau, nên việc tiếp thu các ý kiến đóng góp phải có quan điểm, lập trường, lý lẽ, phương châm là bình tĩnh lắng nghe, trân trọng tất cả các ý kiến, cân nhắc thật kỹ, rồi tiếp thu tối đa.

Trách nhiệm lãnh đạo !

Theo Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, như vậy là ông Nguyễn Phú Trọng đã gián tiếp thừa nhận những văn kiện này là những thứ lưu lại cho hậu thế và đảng công sản Việt Nam phải chịu trách nhiệm với nhân dân, với hậu thế về những gì đã viết ra trong văn kiện đại hội đảng thứ 13. Ông nói tiếp :

"Ở đây tôi muốn nhắc lại việc trước đây khi ông Nông Đức Mạnh còn là Tổng bí thư có nói, đến năm 2020 Việt Nam đã trở thành một nước công nghiệp hóa. Đến bây giờ năm 2020 thì Việt Nam có công nghiệp hóa hay không ? Vừa rồi mạng xã hội có lôi câu đó ra để đàm tiếu đối với người lãnh đạo cao nhất của đảng cộng sản Việt Nam trước đây, tức ông Nông Đức Mạnh".

Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện cho rằng, có thể hiểu ông Trọng lưu ý như vậy là để những người viết văn kiện đại hội đảng thứ 13… thứ nhất phải chịu trách nhiệm trước nhân dân, lịch sử về những điều ghi trong đó. Thứ hai có thể là nhắc nhở, những mục tiêu, đề xuất, phải trong chừng mực nhất định, chứ không thể nói như hồi ông Nông Đức Mạnh được.

Văn bia Tiến sĩ tại Di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám ở Hà Nội. (Ảnh minh họa) Courtesy vanmieu.gov.vn

Để hiểu rõ thêm thế nào là văn bia, và những trường hợp nào thường được dựng văn bia tại Việt Nam ? Đài Á Châu Tự Do hôm 18/2 liên lạc Sử gia Dương Trung Quốc, hiện đang sống tại Hà Nội, và được ông giải thích :

"Văn bia là một hình thức khá phổ biến trên thế giới chứ không chỉ riêng Việt Nam. Chúng tôi coi là một thứ thư tịch để lại cho đời sau, vì nó được khắc trên chất liệu có thể nói là bền vững. Như vậy đó là những thông điệp của người đời nay không chỉ để nói với người đời nay mà muốn để lâu dài. Có thể đơn giản như một tấm bia mộ chí, để thông tin về những người đang nằm dưới ngôi mộ ấy, hay có thể là một tấm bia biển hiệu, bia hạ mã, nhắc nhở mọi người tôi trọng không gian có di tích, có tâm linh tôn giáo… Nhưng nó cũng có thể chứa đựng rất nhiều thông tin, kể cả những án văn, những thông điệp, nó có thể tôn vinh những người đỗ đạt như bia tiến sĩ chẳng hạn. Hay một tấm bia để người ta chuyển tải cái gì đó cho đời sau, như bia trong Lăng Vua Tự Đức chẳng hạn. Hay về kinh Phật như bia Nhất Trụ ở Ninh Bình…".

Bia đá-bia miệng !

Theo Sử gia Dương Trung Quốc, điều quan trọng là phải sử dụng những chất liệu bền vững như bia đá tượng đồng dựng văn bia, để chuyển tải thông điệp cho đời sau. Đó có lẽ là đặt trưng cơ bản khi người ta ghi lên những tấm bia tại Việt Nam, cũng như nhiều nước khác trên thế giới.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS, đã tự giải thể, khi trao đổi với RFA hôm 18/2 liên quan vấn đề này cho rằng, kiểu nói như ông Trọng vừa nói là một phong cách rất cổ, của các vị lãnh đạo đảng cộng sản Việt Nam.

Còn những người không già lắm như ông Trọng thì theo Tiến sĩ Nguyễn Quang A là đã bắt chước những vị lãnh đạo đã chết từ lâu rồi. Và khi người đứng đầu nói như thế thì những người nịnh hót theo sau cũng lại vào hùa, noi theo như con vẹt. Thật sự đó là phong cách lãnh đạo, mà với người dân Việt Nam hiện nay, nhất là giới trẻ, thì đó là điều hết sức lạc lỏng, không ăn nhập gì đến thời đại. Ông nói tiếp :

"Nếu mà có thể có một nhận xét khác thì Việt Nam cũng có một câu tục ngữ có ý là, nếu làm những điều tốt cho dân, thì tiếng thơm trong dân, thì dù bia bằng lời miệng vẫn lưu ngàn đời. Còn bia bằng đá, bằng đồng mà ghi lại những cái không ra gì, thì nó cũng nhanh chóng đi vào lãng quên mà thôi".

Theo Nhà ngôn ngữ học, Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, những câu nói của các vị lãnh đạo bị nhiều anh em đem ra mỉa mai, vì theo ông, đằng sau tất cả câu chữ đó, là do người ta không bằng lòng với sự lãnh đạo của đảng, những chính sách không đáp ứng được lòng dân, nên người ta mới cười cợt, mỉa mai được. Chứ nếu xã hội Việt Nam vận hành một cách thông suốt, người dân thấy hài lòng với cuộc sống, thì theo ông, chẳng ai đem lời ông Trọng ra mà mỉa mai.

Nhận định của tiến sĩ Hoàng Dũng cũng không khác mấy với câu của dân gian Việt Nam ‘Trăm năm bia đá cũng mòn ; ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ’.

Nguồn : RFA, 18/02/2020

****************

Chủ tịch Trọng ví văn kiện Đảng với văn bia

BBC tiếng Việt, 17/02/2020

Sau khi ca ngợi Đảng cộng sản 'thật vĩ đại', Chủ tịch Trọng ví văn kiện Đảng với văn bia

Báo Việt Nam thường đăng tải nhiều câu nói mang tính chỉ đạo đầy ấn tượng của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng.

Công cuộc chống tham nhũng nhằm vào nội bộ của Tổng bí thư Trọng khiến ông chính thức được truyền thông Việt Nam ca ngợi là "người đốt lò vĩ đại" đầu 2018

Gần đây nhất, hôm 14/02, ông Trọng dùng khái niệm 'văn bia' để cho ý kiến hoàn thiện dự thảo Văn kiện Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam, dự kiến vào năm 2021.

Nói đến phương châm phải lắng nghe các đại hội đảng bộ cơ sở đóng góp ý kiến, ông Trọng, giáo sư ngành 'xây dựng Đảng' nhắc người biên tập văn kiện phải có bản lĩnh.

Theo ông, phải coi "văn kiện Đảng như văn bia để lại muôn đời sau", như lời trích trên báo Việt Nam.

"Việc tiếp thu các ý kiến đóng góp không được đơn giản, dễ dãi về cả hai phía, không tiếp thu cũng là sai, mà nói cái gì tiếp thu ngay cũng là sai".

Trước đó, ngày 03/02, báo Việt Nam đăng tải rộng rãi lời Tổng bí thư Trọng khen đảng của mình :

"Với tất cả sự khiêm tốn của người cách mạng, chúng ta vẫn có thể nói rằng : "Đảng ta thật là vĩ đại ! Nhân dân ta thật là anh hùng !"

Truyền thông chính thống ở Việt Nam nói bài diễn văn được đọc "trong không khí phấn khởi, tự hào, cảm xúc đón mùa xuân mới cũng là dịp Kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng cộng sản Việt Nam".

Tuy thế, dư luận nước này và thế giới cùng thời gian lại đang hết sức lo ngại về virus corona lan ra từ Trung Quốc.

Các câu nói dễ nhớ và mang tính chỉ đạo

Cách nói hơi bất ngờ, ngược với logic bình thường có thể là cách ông Nguyễn Phú Trọng sử dụng để đánh thức tư duy thường nhật của các quan chức là đồng chí của ông.

Việt Nam được cho là có dân số trẻ, và đông đảo thanh thiếu niên với suy nghĩ khác xa thế hệ 'cách mạng' và ngưỡng mộ những nhân vật không thuộc hệ thống chính trị.

Các câu của ông Trọng thường được chia sẻ trên mạng xã hội, với các bình luận khen, chê, nhưng dù sao cũng vẫn có dư luận chú ý.

Ví dụ hồi cuối năm 2019, khi nói về các đại án như vụ AVG, ông Trọng được truyền thông trích lời cho rằng sau đại án AVG, còn nhiều vụ phải làm tiếp.

Ông cũng nói "tất cả các bị cáo lúc đầu thì cãi, nhưng sau đều tâm phục, khẩu phục".

"Các bị cáo cho đi tù còn cảm ơn".

Hồi giữa năm 2019, Giáo sư Trọng cũng đặt ra một loạt câu hỏi về tương lai Việt Nam và nói đến khái niệm đô thị thông minh.

Ông hỏi :

"Ví dụ Thành phố Hồ Chí Minh, mươi năm nữa, 15 năm nữa sẽ là thế nào ? Có hình dung được hết không ? Hà Nội sẽ là thế nào ?"

Rộng hơn, ông tự hỏi : "Nước ta đến 2030 sẽ là nước gì ?"

Xã hội Việt Nam nay có đông thanh thiếu niên với suy nghĩ khác xa thế hệ 'cách mạng' và ngưỡng mộ những nhân vật không thuộc hệ thống chính trị

Ông cũng lật lại vấn đề "nước công nghiệp" mà một vị tiền nhiệm, Tổng bí thư Nông Đức Mạnh nói hồi 2006 rằng đến 2020 thì Việt Nam sẽ đạt được :

"... Chúng ta đã xác định đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, giờ đã trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại chưa ? Phải thay đổi rồi, không dùng cái từ ấy nữa rồi".

Hồi tháng 11/2017, ông cũng "công khai hóa" khái niệm 'chán Đảng khô Đoàn' từng được nêu ra không rộng rãi trong hệ thống chính trị Việt Nam :

"Cần ngăn chặn tình trạng chán Đảng, khô Đoàn, nhạt chính trị, ngăn chặn cho được tình trạng tha hóa, hư hỏng, tư tưởng dao động không vững vàng, kèn cựa nhau..".

Nhìn chung, trước các sự kiện chính trị lớn do ông chỉ đạo thực hiện, Tổng bí thư Trọng đều có các phát biểu dùng hình ảnh đơn giản, động từ mạnh để công luận nắm được vấn đề.

Chẳng hạn hồi tháng 6/2018 chính ông nói rằng "sắp xếp bộ máy công an đụng chạm ghê gớm lắm".

Trước đó, báo chí Việt Nam đồng loạt đăng lời của ông vào tháng 4/2018 rằng "bất kỳ là ai, đã tham nhũng, tay nhúng chàm đều phải xử lý triệt để".

Cách đây hơn 5 năm, vào tháng 5/2015 ông Trọng, khi đó chỉ mới là Tổng bí thư Đảng nói với cử tri Hà Nội về việc ghép hai chức vụ Đảng và chính quyền :

Bia ở Văn Miếu, Quốc Tử Giám, Hà Nội

"Bí thư kiêm chủ tịch thì to quá, ai kiểm soát ?"

Nhưng đến tháng 10/2018 thì ông nắm cả hai chức vụ Chủ tịch nước và Tổng bí thư Đảng.

Cùng năm, ông chú ý đến thành tích của tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam, đội đoạt AFF-Suzuki Cup năm 2018 và nói :

"Bóng đá Việt Nam gặt hái nhiều thành công trên đấu trường khu vực, đã khơi dậy niềm tự hào và tinh thần đoàn kết dân tộc, tạo không khí phấn chấn trong xã hội".

Cũng vào năm 2018, trong dịp đầu năm, ông Trọng (sinh tháng 4/1944) chính thức được truyền thông Việt Nam ca ngợi là "người đốt lò vĩ đại".

Nguồn : BBC, 17/02/2020

Tổng - Chủ đâu rồi ?

Nguyễn Thị Huyền, VNTB, 07/02/2020

Là một đảng viên, tôi luôn quan tâm đến đảng của mình đang quản lý đất nước này ra sao trước dịch bệnh đến từ Trung Quốc tràn sang. Thế nhưng tôi không thấy người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam xuất hiện và lên tiếng về dịch virus Vũ Hán. Chính điều này nên tình cờ đọc bài báo trên CNN, tôi nghĩ chỉ cần thay đổi tên ông Tập Cận Bình thành Nguyễn Phú Trọng, là có ngay bài báo phù hợp tình cảnh Việt Nam (1).

Không thấy người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam xuất hiện và lên tiếng về dịch virus Vũ Hán. Ảnh minh họa Tổng bí thư-Chủ tịch nước chúc Tết Xuân Canh Tý ngày 16/01/2020 giữa lúc đại dịch nCov từ Trung Quốc lây lan sang Việt Nam

Một ông bạn là nhà báo của tôi đã lược dịch, và tôi chỉ ‘hiệu đính’ thêm danh từ riêng tương ứng vào bài báo này để muốn nói rằng tôi cũng đang thắc mắc là ông Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đi đâu rồi ?

(…) "Giới chuyên gia nhận định đây là điều bất thường bởi một lãnh đạo quốc gia phải là người đứng ở tuyến đầu mỗi khi có khủng hoảng nổ ra. Việc ông vắng bóng trên các phương tiện truyền thông ở vào thời điểm như hiện nay khiến nhiều người ngạc nhiên.

Kể từ khi ông Tập lên nắm quyền hồi năm 2012, People’s Daily, cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc, thường xuyên đăng các bài viết về ông, không chỉ trên trang nhất mà ở cả những trang khác với các bức ảnh gần như giống hệt nhau ghi lại cảnh Chủ tịch Trung Quốc bắt tay nhiều quan chức.

Nhưng người xuất hiện nhiều trên truyền thông Trung Quốc giữa cuộc khủng hoảng dịch viêm phổi là Thủ tướng Lý Khắc Cường (ở Việt Nam là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc). Chuyến thị sát của ông Lý đến Vũ Hán, thành phố khởi phát dịch viêm phổi, được đưa tin đậm nét trên truyền thông nước này.

Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tập Cận Bình biến đi đâu trong cơn dịch siêu virus nCov ? Ảnh Nikkei Asian Review (30/01/2020)

Việc ông Tập (tương ứng ở Việt Nam là ông Nguyễn Phú Trọng) không xuất hiện trên People’s Daily những ngày qua khiến dư luận Trung Quốc chú ý, nhất là trong bối cảnh các quan chức ở nhiều cấp đang tìm cách "đá quả bóng trách nhiệm" và đổ lỗi lẫn nhau vì đã để dịch bùng phát ở quy mô lớn.

Các quan chức Vũ Hán là những người thất bại rõ ràng nhất trong cuộc khủng hoảng nCoV và một số người đã nộp đơn xin từ chức. Nhưng khi virus tiếp tục lan rộng khắp Trung Quốc và trên toàn thế giới với số người chết cùng số ca nhiễm không ngừng tăng lên, việc những quan chức cấp thấp bị trừng phạt có lẽ chưa đủ để làm dịu cơn giận dữ của công chúng.

Các chuyên gia cho rằng sự vắng mặt của ông Tập trên truyền thông nhà nước Trung Quốc dường như là một động thái có chủ đích, nhằm phát đi thông điệp rằng ông đang làm việc miệt mài nơi hậu trường, giám sát và chỉ đạo mọi hành động ứng phó mà không cần thiết phải xuất hiện quá nhiều.

"Chính phủ Trung Quốc (Chính phủ Việt Nam) có lẽ vẫn trong quá trình cân nhắc xem khi nào là thời điểm thích hợp để Chủ tịch Tập (Tổng bí thư – Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng) ra mặt dẫn dắt cuộc chiến chống virus corona", Rui Zhong, chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Wilson, trụ sở ở Washington, bình luận.

(…) Trong một bài bình luận trên trang nhất ngày 4/2, People’s Daily nhấn mạnh cuộc chiến chống nCoV là "cuộc chiến toàn dân" và chỉ có thể giành được thắng lợi nếu cả đất nước "đoàn kết hơn" dưới sự lãnh đạo của đảng và Chủ tịch Tập ở trung tâm". (dừng lược trích)

Như vậy, được quyền ngờ vực một kịch bản tương tự đang diễn ra tại Việt Nam. Khi ấy sẽ có truyền thông rằng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là người đã chỉ đạo kịp thời, hiệu quả với tất cả sự quyết đoán giúp nhân dân Việt Nam chiến thắng được dịch bệnh, và vẫn giữ được mối quan hệ giao thương của láng giềng gần gũi núi liền núi, sông liền sông…

Có lẽ con vi rút từ bên Vũ Hán chạy sang đây đang khiến tôi như uống mật gấu dám ngờ vực chính Tổng bí thư đảng của mình. Xem ra tôi tự diễn biến mất rồi, Đảng ơi !

Nguyễn Thị Huyền

Nguồn : VNTB, 07/02/2020

(1) https://edition.cnn.com/2020/02/05/asia/xi-jinping-china-wuhan-virus-intl-hnk/index.html

*******************

Nghe thủ tướng hay tin lời của thứ trưởng y tế ?

Hiền Lương, VNTB, 07/02/2020

Liên quan vấn đề sức khỏe, ông thứ trưởng y tế là nhà chuyên môn về bệnh truyền nhiễm, nên hiểu rõ cơ chế lây nhiễm của virus và công dụng thật sự của khẩu trang. Thủ tướng không thể rành chuyện này bằng ổng. Nhưng nếu tin ông thứ trưởng thì coi bộ lại không ổn chút nào về lây nhiễm ở mùa dịch hiện tại.

Ông Nguyễn Thanh Long, thứ trưởng Bộ Y tế, nói rằng không cần đeo khẩu trang y tế mọi lúc mọi nơi, vì chưa có bằng chứng khoa học cho thấy khẩu trang có thể bảo vệ người dùng hoàn toàn khỏi virus.

"Vừa vào họp, chủ tọa nói mình bị gây áp lực khi thấy các nhà báo trong phòng họp mang khẩu trang. Tụi tui lâm vào tình cảnh khó xử. Nhưng may là ai cũng khôn ngoan và biết tự bảo vệ cho mình, nên không ai bắt chước ông thứ trưởng tháo khẩu trang. Có lẽ ai nấy đã có kinh nghiệm từ vụ xúm nhau đánh chén cá biển hồi Formosa…". Nhà báo P.H.P, kể về câu chuyện ‘khẩu trang lý sự ký’.

Số là Bộ Y tế vừa tổ chức cuộc họp cung cấp thông tin về dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (nCoV). Trả lời câu hỏi về các phương thức phòng tránh dịch bệnh, thứ trưởng Bộ Y tế – ông Nguyễn Thanh Long nói rằng không cần đeo khẩu trang y tế mọi lúc mọi nơi, vì chưa có bằng chứng khoa học cho thấy khẩu trang có thể bảo vệ người dùng hoàn toàn khỏi virus. Việc đeo khẩu trang chỉ là một phần để phòng tránh dịch bệnh, ngăn ngừa trực tiếp việc bắn dịch, nước bọt từ người có virus sang người bình thường.

Bộ Y tế cũng không yêu cầu tất cả mọi người phải đeo khẩu trang. Những người khỏe mạnh không cần thiết phải đeo khẩu trang. Chỉ những người lui tới các cơ sở y tế, những người đi chăm sóc bệnh nhân, các bệnh nhân đang điều trị hoặc những người làm việc tại các cơ sở y tế mới cần dùng khẩu trang y tế.

Tuy nhiên với những quan chức ngoài ngành Y như thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, hay những người chịu trách nhiệm quản lý ở Thành phố Hồ Chí Minh thì họ lại đưa ra cách nghĩ khác.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các biện pháp mạnh hơn nữa để chống dịch viêm phổi Vũ Hán, như toàn dân có thể phải đeo khẩu trang. Bộ trưởng Lao động, thương binh và xã hội Đào Ngọc Dung tán đồng và cho rằng đeo khẩu trang là rất cần thiết. Theo ông Dung, người dân tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội hay các địa bàn đông người qua lại biên giới cần làm trước và rất cần được trang bị khẩu trang đảm bảo chất lượng.

Sở Công thương và Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh cho hay ở Thành phố Hồ Chí Minh tổng cộng có 322.126 người ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày để phòng virus corona lây lan. Có 5 nhóm đối tượng ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày.

Nhóm được ưu tiên nhất là cán bộ, công chức, nhất là những người làm việc ở bộ phận tiếp nhận và trả kết quả ; nhóm 2 là tiểu thương, nhân viên, người lao động làm việc tại các chợ, siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi ; nhóm 3 là nhân viên làm việc ở cơ sở lưu trú và khách sạn trên địa bàn ; nhóm 4 là nhân viên làm việc ở bến xe, cảng hàng không, đường thủy, taxi, xe buýt ; và nhóm 5 là nhân viên các bếp ăn tập thể.

Tổng cộng có 322.126 người ưu tiên bắt buộc sử dụng khẩu trang hằng ngày. Với nhu cầu sử dụng bình quân một người dùng 3 cái/ngày, thì 5 nhóm đối tượng ưu tiên cần hơn 966.000 cái/ngày. Và theo khẳng định của của Sở Công thương Thành phố Hồ Chí Minh, có 13 doanh nghiệp sản xuất khẩu trang ở Thành phố, năng lực cung cấp hơn 1,6 triệu cái/ngày, nên đáp ứng được nhu cầu cho cả 5 nhóm, số còn lại phục vụ người dân.

Nhà báo P.H.P bình phẩm : "Ông thứ trưởng là nhà chuyên môn về bệnh truyền nhiễm nên hiểu rõ cơ chế lây nhiễm của virus và công dụng thật sự của khẩu trang. Thủ tướng không thể rành chuyện này bằng ổng. Nhưng giữa khoa học và thực tiễn cuộc sống lại khác nhau. Nhà chuyên môn và quảng đại công chúng cũng không thể như nhau. Không tiếp xúc gần nguồn lây nhiễm thì chỉ có nước ở nhà hay ra ruộng, ra biển. Còn nếu phải ra đường và tới nơi công cộng, khi không thể giữ khoảng cách an toàn thì khẩu trang chính là giải pháp bảo vệ không thể thay thế.

Càng nguy hơn nữa khi các nhà chuyên môn đã khuyến cáo người nhiễm Wuhan coronavirus có khi không có triệu chứng đặc trưng và có thể lây nhiễm ngay cả khi còn ủ bệnh. Vấn đề mấu chốt ở đây là sử dụng khẩu trang sao cho an toàn.

Ông giáo sư tiến sĩ thứ trưởng thừa nhận WHO chưa chứng minh được khẩu trang có khả năng chặn lây lan virus. Tôi trộm nghĩ có lẽ vì vậy nên họ mới làm ngơ không đưa vào khuyến cáo cụ thể. Điều đó phải hiểu là WHO cũng không hề bác bỏ chức năng của khẩu trang. Có nghĩa tùy sự lưa chọn của người ta sao cho an toàn nhất.

Theo tôi, tốt nhất là nên tuyên truyền cho người dân cách sử dụng khẩu trang đúng đắn và đúng chuẩn. Đừng tạo cớ cho công chúng bác bỏ vai trò của khẩu trang, rất nguy hại cho cộng đồng. Thí dụ, giờ tới nơi nào đó không phải bệnh viện mà có yêu cầu phải mang khẩu trang, người ta có thể viện dẫn lời ông thứ trưởng y tế để từ chối đeo khẩu trang. Điều gì mà khoa học vẫn còn hoang mang đúng và sai, thì tốt cho tất cả vẫn là chọn ở phía an toàn nhất – bất chấp có lố chút đỉnh…".

Lưu ý, "lố chút đỉnh" như lời nhà báo P.H.P, liệu chừng có thể được ‘mời cà phê’ từ cơ quan công quyền.

Hiền Lương

Nguồn : VNTB, 07/02/2020

*********************

Ông Nguyễn Xuân Phúc có dám vượt rào ?

Nguyễn Nam, VNTB, 06/02/2020

Diễn biến dịch virus Corona ở Việt Nam đang mang đến cảm giác Chính phủ Việt Nam – lưu ý, ở đây chưa thấy vai trò của cơ quan đảng – bắt đầu minh bạch hơn. Và chờ đợi tiếp theo là những công dân đang phải chịu cảnh tù đày (bao gồm có án và chưa có án) vì ‘bất đồng chính kiến’ với Đảng cộng sản Việt Nam, liệu có được ‘minh bạch’ qua việc Chính phủ sẽ trao trả họ lại đời sống với tất cả các quyền dân sự hiến định ?

Ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng chính phủ, đang dốc toàn lực trong quyền hạn, và cả ‘vượt thẩm quyền’ trong ngăn chặn dịch virus Corona từ Trung Quốc đại lục tràn sang.

Sở dĩ dùng từ ‘minh bạch’ với những người được gọi là bất đồng chính kiến, vì trên thực tế họ phản đối các chính sách, quyết sách do đảng cộng sản đưa ra. Họ không chống đối Chính phủ Việt Nam. Luật pháp hình sự cũng không có điều khoản nào về tội danh bất đồng chính kiến với đảng cộng sản.

Mặc dù vấp nhiều chê trách, nhưng Việt Nam đã khá nhanh trong ban bố chống dịch

Trở lại câu chuyện về dịch virus đến từ Trung Quốc đại lục. WHO ngày 30/1 đã tuyên bố đợt bùng phát virus Corona mới gây viêm phổi Vũ Hán là "tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu" (public health emergencies of international concern-PHEIC). Hơn 24 tiếng sau đó, ngày 1/2, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ký Quyết định số 173/QĐ-TTg về việc công bố dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (nCoV) gây ra.

Lúc tuyên bố "tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu" (PHEIC), Tổng giám đốc WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus nói rằng ở hiện tại không cần thiết đến việc áp dụng các biện pháp ngăn trở người dân đi lại và giao thương, dù rằng nhiều chính phủ, hãng hàng không và doanh nghiệp các nước đã đưa ra những chính sách như vậy.

Ngày 30/1, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo ngừng cấp visa cho khách du lịch Trung Quốc, trừ visa công vụ, không khuyến khích giao thương, buôn bán, qua lại cửa khẩu trong lúc này. Khuyến cáo hạn chế đến Trung Quốc trừ trường hợp đặc biệt. Có biện pháp kiểm soát y tế tại các cửa khẩu. Ngành y tế theo dõi sát sao sức khỏe công dân, lưu học sinh, khách du lịch từ Trung Quốc khi nhập cảnh vào Việt Nam trong vòng 15 ngày với tinh thần hạn chế đi lại.

Sau khi có Quyết định số 173/QĐ-TTg do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành, về việc công bố dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (nCoV) gây ra, Cục Hàng không Việt Nam thông báo hủy toàn bộ các phép bay đã cấp và dừng cấp phép chuyến bay mới cho các hãng hàng không khai thác giữa Việt Nam và Trung Quốc từ 13g ngày 1/2. Với quyết định "đóng cửa" đường hàng không từ Việt Nam tới Trung Quốc, các chuyến bay từ "tâm dịch" corona Trung Quốc tới Việt Nam bị từ chối tiếp nhận.

Khi đảng cộng sản chỉ còn là cái bóng mờ nhạt trong chống dịch

Dồn dập diễn biến cho thấy dường như người đứng đầu Chính phủ Việt Nam đang chứng tỏ với quốc dân rằng ông đang dốc toàn lực trong quyền hạn, và cả ‘vượt thẩm quyền’ trong ngăn chặn dịch virus Corona từ Trung Quốc đại lục tràn sang.

Gọi là ‘vượt thẩm quyền’, vì ở Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Chương 4 "Chống dịch", Mục 1 "Công bố dịch", Điều 38. Nguyên tắc, thẩm quyền, thời hạn và điều kiện công bố dịch, cho biết, "Thủ tướng Chính phủ công bố dịch theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ Y tế đối với bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A khi dịch lây lan nhanh từ tỉnh này sang tỉnh khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe con người".

Cụ thể về nhóm A, được quy định ở Điều 3 "Phân loại bệnh truyền nhiễm". Theo đó, nhóm A gồm các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm có khả năng lây truyền rất nhanh, phát tán rộng và tỷ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ tác nhân gây bệnh. Các bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A bao gồm bệnh bại liệt ; bệnh cúm A-H5N1 ; bệnh dịch hạch ; bệnh đậu mùa ; bệnh sốt xuất huyết do vi rút Ê-bô-la (Ebola), Lát-sa (Lassa) hoặc Mác-bớc (Marburg) ; bệnh sốt Tây sông Nin (Nile) ; bệnh sốt vàng ; bệnh tả ; bệnh viêm đường hô hấp cấp nặng do vi rút và các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới phát sinh chưa rõ tác nhân gây bệnh".

Khi các bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A lây từ tỉnh này sang tỉnh khác trong phạm vi Việt Nam, thì thẩm quyền công bố dịch là thuộc Thủ tướng chính phủ. Ở trường hợp dịch virus đến từ Trung Quốc đại lục, và WHO đã tuyên bố đợt bùng phát virus Corona mới gây viêm phổi Vũ Hán là "tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu" (PHEIC), thì tương ứng trong trường hợp ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch ở đây phải là Chủ tịch nước, ông Nguyễn Phú Trọng.

Mục 2 của Chương 4, Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm, Điều 42 ‘Nguyên tắc và thẩm quyền ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch’ : "1. Việc ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch được thực hiện theo nguyên tắc sau đây : a) Khi dịch lây lan nhanh trên diện rộng, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe con người và kinh tế – xã hội của đất nước thì phải ban bố tình trạng khẩn cấp ; b) Việc ban bố tình trạng khẩn cấp phải công khai, chính xác, kịp thời và đúng thẩm quyền.

2. Ủy ban thường vụ Quốc hội ra nghị quyết ban bố tình trạng khẩn cấp theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ ; trong trường hợp Ủy ban thường vụ Quốc hội không thể họp ngay được thì Chủ tịch nước ra lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp".

Ở Việt Nam thì Chủ tịch nước và Tổng bí thư là một. Sự im lặng của Chủ tịch nước trong chuyện dịch bệnh, cũng đồng nghĩa sự im lặng của đảng cộng sản ở vấn nạn đến từ Trung Quốc này. Còn vì sao lại im lặng thì đó là điều mà nếu ai đó lại ‘ý kiến’, dễ bị ‘chụp mũ’ như nhiều tù nhân chính trị khác đang thụ hình, lẫn chưa có án.

Chính phủ Việt Nam sẽ ‘vượt rào’ để chấm dứt việc dưới quyền Bộ Chính trị ?

Câu hỏi đặt ra : trước thềm ký kết EVFTA, liệu bằng quyền lực của Thủ tướng, ông Nguyễn Xuân Phúc có thể yêu cầu trả tự do cho tất cả những công dân bị kết án vì ‘bất đồng chính kiến’ với Đảng cộng sản Việt Nam ? Lưu ý, ở đây không đề cập trường hợp vừa bất đồng chính kiến với đảng cộng sản, vừa chống chính phủ Việt Nam.

Ở Việt Nam, Chính phủ là cơ quan hành chính cao nhất, là cơ quan chấp hành của Quốc hội, với tính cách là cơ quan hành pháp, đồng thời phải thực hiện chức năng quản lý điều hành tất cả các mặt của đời sống xã hội.

Như vậy, xem ra câu trả lời ở đây hoàn toàn phụ thuộc vào việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc muốn chứng minh với thế giới rằng Việt Nam minh bạch và dân chủ đến đâu, thông qua việc xem xét trả lại quyền tự do cho tất cả các công dân vì bất đồng chính kiến với Đảng cộng sản Việt Nam mà phải chịu cảnh lao tù.

Nguyễn Nam

Nguồn : VNTB, 06/02/2020

Ông Nguyễn Phú Trọng vẫn ‘né toàn tập’ đối với Trung Quốc

Nguyễn Thị Huyền, VNTB, 04/02/2020

Là một đảng viên, tôi rất quan tâm đến diễn văn mà Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đọc hôm sáng 3/2. Tôi đã tìm đọc diễn văn này và thất vọng toàn tập về người đứng đầu Đảng của mình. Thất vọng vì ông Nguyễn Phú Trọng vẫn ‘né toàn tập’ đối với Trung Quốc (1).

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đọc Diễn văn kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. (Ảnh minh họa : quocphongthudo)

Mô típ quen thuộc của mở đầu diễn văn ở các buổi lễ kỷ niệm thành lập Đảng, là phần ôn lại quá trình lịch sử hình thành, công lao khai sáng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chỉ khác là giờ đây không còn nhắc nhiều đến khối xã hội chủ nghĩa anh em.

"Trong lúc phải khẩn trương khắc phục những hậu quả vô cùng nặng nề do chiến tranh để lại, nhân dân Việt Nam lại tiếp tục phải đương đầu với những cuộc chiến tranh mới. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân ta vừa tập trung khôi phục kinh tế – xã hội, vừa chiến đấu bảo vệ biên giới, bảo vệ độc lập, chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc ; đồng thời, làm tròn nghĩa vụ quốc tế giúp nhân dân Campuchia thoát khỏi hoạ diệt chủng và tiến hành công cuộc hồi sinh đất nước".

Diễn văn của Tổng bí thư đọc có đoạn kể vắn tắt về cuộc chiến tranh sau tháng tư năm 1975. Giặc Trung Quốc xâm lăng bờ cõi Việt Nam đã không được Tổng bí thư nhắc đến, dù chỉ là phiếm chỉ một dòng ngắn ngủi.

"Với tất cả sự khiêm tốn của người cách mạng, chúng ta vẫn có thể nói rằng : Đảng ta thật là vĩ đại ! Nhân dân ta thật là anh hùng !" – Diễn văn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đọc có đoạn tự khen ngợi như vậy. Điều này, với cá nhân tôi là một sự xúc phạm với các thế hệ đã đổ máu xương vì tổ quốc. Nếu Đảng ta thật sự vĩ đại, thì Đảng ta không thể vì những đại cục gì đó với Trung Quốc mà để họ cứ lấn lướt trên đầu chúng ta suốt 90 năm qua.

Tôi nhớ khi còn đương chức, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng từng phát biểu với báo chí tại Singapore, "Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền và lợi ích chính đáng của mình bởi vì chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền biển đảo là thiêng liêng. Việt Nam luôn mong muốn có hòa bình, hữu nghị nhưng phải trên cơ sở bảo đảm độc lập, tự chủ, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, vùng biển, và nhất định không chấp nhận đánh đổi điều thiêng liêng này để nhận lấy một thứ hòa bình, hữu nghị viển vông, lệ thuộc nào đó".

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng không ngần ngại nêu thẳng tên Trung Quốc : "Chúng tôi đã hết sức chân thành, thực tâm, thiện chí và kiềm chế, nhưng câu trả lời hiện nay là Trung Quốc ngày càng gia tăng sức mạnh, các hành động uy hiếp và xâm phạm, rồi liên tục vu khống và đổ lỗi cho Việt Nam. Những gì mà Trung Quốc đang làm khác rất xa những gì mà Trung Quốc nói" (2).

Trong nội bộ Đảng, tôi biết có sự ‘đối nghịch’ giữa ông Nguyễn Tấn Dũng với ông Nguyễn Phú Trọng. Tôi đồng ý là cần khéo léo trong các phát biểu ngoại giao. Tuy nhiên sự nhún nhường đến mức không dám nhắc tên giặc xâm lược Trung Quốc trong bài diễn văn dịp 90 năm ngày thành lập Đảng, thì quả thật tôi cho rằng đây là một chính khách thiếu dũng khí.

Thiếu dũng khí ở đây có thể là một trách oan, vì biết đâu nguyên do là ông Nguyễn Phú Trọng đã không được cung cấp tin tức kịp thời.

Như hôm 2/2/2020, trên báo Thanh Niên có các bài viết "Tàu cảnh sát biển Trung Quốc lộng hành ở Biển Đông", "Tín hiệu phản ứng mạnh với Trung Quốc trên Biển Đông" ; ở ngày 30/1/2020, báo Thanh Niên có bài "Chuyên gia : hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông gây quan ngại an ninh lớn". Tôi nghĩ rằng bộ phận thư ký phụ trách điểm tin tức báo chí của Văn phòng Tổng bí thư – Chủ tịch nước, chắc chắn khó bỏ sót những tin này, nhưng vì lẽ gì đó lại quên nhắc nhở ông Nguyễn Phú Trọng về tin tức "Breaking News" ấy.

Xem ra ở tuổi ‘mụ’ 77, ông Nguyễn Phú Trọng đã có thể được hưởng quyền nghỉ ngơi ở năm tháng còn lại của cuộc đời, thay vì cứ để ông lại phải tiếp tục gánh vác sơn hà.

Nguyễn Thị Huyền

Nguồn : VNTB, 04/02/2020

(1) https://www.vietnamplus.vn/dien-van-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-tai-le-ky-niem-thanh-lap-dang/621235.vnp

(2) https://vnexpress.net/the-gioi/thu-tuong-khong-danh-doi-chu-quyen-lay-huu-nghi-vien-vong-2994075.html

******************

Ông Nguyễn Phú Trọng có phải vì sa sút trí tuệ nên lẩm cẩm chữ nghĩa ?

Nguyễn Nam, VNTB, 04/02/2020

Ngày 3/2/2020, báo chí có các bài viết tường thuật về buổi lễ kỷ niệm 90 năm ngày thành lập đảng cộng sản Việt Nam. Bài diễn văn của ông Nguyễn Phú Trọng đọc trong buổi lễ này cho thấy dường như vì lý do tuổi tác, nên ông bắt đầu lẩm cẩm chữ nghĩa.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đọc Diễn văn kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. (Nguồn : TTXVN)

"Đảng ta có sức mạnh vô địch, không thế lực nào ngăn chặn được" là tựa bài viết trên báo Tuổi Trẻ, sau đó được ‘thay’ bằng tựa ‘trung tính’ hơn, "Không thế lực nào cản được Đảng dẫn dắt dân tộc đi lên". Phần mở đầu bài báo vẫn giữ nguyên : "Được nhân dân ủng hộ, đảng có sức mạnh vô địch", Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nói tại lễ kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Đảng diễn ra sáng 3/2 tại Hà Nội (1).

Tương tự về việc thay đổi tựa bài, ở tờ VnExpress, tên ban đầu là "Tổng bí thư : ‘Chỉ Đảng Cộng sản Việt Nam đủ uy tính lãnh đạo đất nước’", sau đó được thay bằng, "Tổng bí thư : ‘Đảng Cộng sản Việt Nam đủ bản lĩnh lãnh đạo đất nước’" (2).

Những tựa bài báo kể trên được trích ở diễn văn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đọc tại Lễ kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3).

Trong diễn văn, ở đoạn gần cuối, có nội dung như sau : "Một đảng cách mạng chân chính có đường lối đúng, có tổ chức chặt chẽ, có đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, gương mẫu, tận tuỵ, gắn bó máu thịt với nhân dân, được nhân dân ủng hộ, thì đảng đó có sức mạnh vô địch, không thế lực nào ngăn cản nổi trên con đường dẫn dắt dân tộc đi lên".

Phần giữa của diễn văn có đoạn : "Ở Việt Nam, không có một lực lượng chính trị nào khác, ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam có đủ bản lĩnh, trí tuệ, kinh nghiệm, uy tín và khả năng lãnh đạo đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đưa sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác".

Từ hai đoạn trích vừa nêu cho thấy bộ phận thư ký biên tập của các tòa soạn đã rút tít tựa cho tường thuật buổi lễ kỷ niệm 90 năm ngày thành lập Đảng diễn ra sáng 3/2 tại Hà Nội, là chính xác, chặt chẽ và đậm nghiệp vụ báo chí.

Tuy nhiên cũng qua hai đoạn trích trên, chỉ đơn thuần xét về ngữ nghĩa câu từ, cho thấy đã mâu thuẫn nhau, và mang đến cho người nghe cả trong lẫn ngoài đảng, đều là sự hài hước khi diễn văn của một chính trị gia có học hàm Giáo sư lại vấp lỗi ‘câu nọ xọ câu kia’.

Thứ nhất, "Ở Việt Nam, không có một lực lượng chính trị nào khác, ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam", là câu mang yếu tố gây hài vì từ trước tháng 4/1975, miền Bắc độc đảng, và từ ngày 2/7/1976 sau khi gọi là "Thống nhất với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa", thì cả nước Việt Nam là độc đảng cầm quyền. Bất kỳ ai lên tiếng yêu cầu đa nguyên, đa đảng đều được khép vào tội danh phá hoại an ninh quốc gia, có thể chịu mức án tử hình.

Thứ hai, mẫu câu quen thuộc "một đảng cách mạng chân chính" "được nhân dân ủng hộ" thì "đảng đó có sức mạnh vô địch" trong diễn văn của ông Nguyễn Phú Trọng, cho thấy mâu thuẫn với cụm từ nằm ngay trong diễn văn "Ở Việt Nam, không có một lực lượng chính trị nào khác, ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam". Ngoài ra việc ông Nguyễn Phú Trọng tự tin tuyên bố "được nhân dân ủng hộ" là điều dễ dàng kiểm chứng, khi chính ông Nguyễn Phú Trọng luôn bày tỏ lo lắng về chuyện nội bộ đảng cộng sản ‘tự diễn biến’, ‘suy thoái chính trị’. Một đảng đã có sức mạnh vô địch do nhân dân ủng hộ thì không bao giờ phải bận tâm đến chuyện ‘tự diễn biến’ như vậy.

Theo lý lịch, ông Nguyễn Phú Trọng sinh ngày 14/4/1944 tốt nghiệp bằng Cử nhân Văn chương, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1992, ông Nguyễn Phú Trọng được phong học hàm Phó giáo sư và 10 năm sau (2002) ông được phong học hàm Giáo sư.

Có lẽ do ảnh hưởng của cơn tai biến thời gian trước, nên giờ đây sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng giảm sút, khiến trong quá trình rà soát diễn văn do đội ngũ thư ký báo chí của ông soạn thảo, đã có nhiều ý tứ mà khi phát ngôn đã biến ông Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam thành trò hề trong mắt cộng đồng.

Nguyễn Nam

Nguồn : VNTB, 04/02/2020

(1) https://tuoitre.vn/khong-the-luc-nao-can-duoc-dang-dan-dat-dan-toc-di-len-20200203110722538.htm

(2) https://vnexpress.net/thoi-su/tong-bi-thu-dang-cong-san-viet-nam-du-ban-linh-lanh-dao-dat-nuoc-4049434.html

(3) https://www.vietnamplus.vn/dien-van-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-tai-le-ky-niem-thanh-lap-dang/621235.vnp

Chính thức vào cuộc đua ghế Tổng bí thư

Nguyễn Thị Huyền, VNTB, 03/02/2020

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Quy định 214 của Bộ Chính trị về khung tiêu chuẩn chức danh cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.

Trên cương vị là một đảng viên đảng cộng sản, tôi mong muốn được chia sẻ đôi điều về Quy định 214 này của đồng chí Nguyễn Phú Trọng.

Thứ nhứt, Hiến pháp 2013 ở Điều 4 có quy định cụ thể về 3 điều khoản theo thứ tự như sau :

1. Đảng cộng sản Việt Nam – Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.

2. Đảng cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình.

3. Các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật".

Tôi có đọc tóm lược về Quy định 214 và đọc chi tiết văn bản Quy định 90 ký ngày 4/8/2017 mà Quy định 214 thay thế, ở cả hai văn bản này đều không thấy quyền của người dân ở đâu trong chọn lựa ai sẽ là tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng, chủ tịch Quốc hội. Ngay cả đảng viên ‘không cấp hàm’ như tôi, cũng không được quyền về một lá phiếu lựa chọn cho người sẽ đứng đầu đảng của mình.

Thứ hai, theo những gì báo chí đăng tải thì ở Quy định 214 có quá nhiều yêu cầu mang tính sáo rỗng, thần thánh hóa một cá nhân sẽ là tổng bí thư.

"Tổng bí thư phải có trình độ cao về lý luận chính trị ; có kiến thức sâu, rộng, toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, quản lý nhà nước… Đồng thời, có bản lĩnh chính trị, tư duy nhạy bén, năng lực nghiên cứu, phát hiện, đề xuất, và quyết đoán ; bình tĩnh, sáng suốt trước những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến vận mệnh của Đảng, của quốc gia, của dân tộc. Có năng lực lãnh đạo, điều hành BCH TƯ, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ; có năng lực lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm, cán bộ chủ chốt".

Đoạn trích ở trên của Quy định 214, nếu thực sự chọn lựa được một đồng chí đảng viên hội đủ các tiêu chuẩn như vậy, tôi tin rằng Việt Nam sẽ không còn Đảng cộng sản Việt Nam hiện diện nữa. Nhận xét này của tôi không phải là tự diễn biến hay suy thoái chính trị, mà đó chỉ là muốn nhắc lại lời cảm thán của đồng chí Nguyễn Phú Trọng ở lần góp ý sửa đổi Hiến pháp 1992, "Đổi mới chỉ là một giai đoạn, còn xây dựng chủ nghĩa xã hội còn lâu dài lắm. Đến hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa" (1).

Thời điểm góp ý sửa đổi Hiến pháp 1992, tôi vẫn còn nhớ có đồng chí đảng viên đã cho rằng : "Đất nước ta đang hừng hực khí thế trên con đường đổi mới. Nhân dân đang rất kỳ vọng vào lần sửa đổi Hiến pháp này, kỳ vọng vào các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các vị Đại biểu cho lợi ích của nhân dân sẽ sáng suốt quyết định vì tiền đồ chung của cả Dân tộc.

Hậu thế sẽ ca ngợi hay chê trách Kỳ họp thứ 6-Quốc hội khóa XIII ? Việt Nam sẽ đuổi kịp các nước trong khu vực và thế giới hay tụt hậu ngày càng xa ? Điều đó phụ thuộc rất lớn vào quyết định của các đồng chí. Tôi vẫn nghĩ, đất nước mình luôn được ca ngợi là rừng vàng biển bạc, con người cần cù thông minh, học sinh thi quốc tế lần nào cũng ẵm giải về chẳng kém ai, tình hình chính trị thì ổn định hơn hẳn các nước đa đảng khác, chính quyền thì của dân-do dân-vì dân, nhất là lại được lãnh đạo bởi Đảng cộng sản quang vinh, được soi rọi bởi chủ nghĩa Mác ưu việt nhất thế giới hiện nay, thế thì chúng ta hãy mạnh dạn đề ra mục tiêu sau 10 năm nữa sẽ phát triển hơn Thái Lan, 20 năm nữa sẽ phát triển hơn Hàn Quốc, 30 năm nữa sẽ vượt Nhật Bản.

Nước Nhật không hề có các ưu thế như vừa kể trên của ta, vậy mà sau 30 năm họ đã vươn lên từ đống đổ nát sau chiến tranh, trở thành cường quốc trên thế giới, cả Hàn Quốc cũng vậy. Thế thì còn có lý do gì mà chúng ta lại không thể làm được như họ ? Nhân dân đang mong lắm, anh linh tổ tiên đang mong lắm, con cháu chúng ta đang mong lắm !".

Tính từ cột mốc 2013, thời điểm góp ý sửa đổi Hiến pháp, tính đến nay cũng bảy năm. Chính phủ cũng đã trải qua hai đời thủ tướng, song đến nay thì mọi chuyện vẫn không gì thay đổi, vẫn đúng như nhận xét của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, "Đổi mới chỉ là một giai đoạn, còn xây dựng chủ nghĩa xã hội còn lâu dài lắm. Đến hết thế kỷ này không biết đã có chủ nghĩa xã hội hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa".

Thứ ba, nếu những gì tôi đề cập ở phần thứ hai là mang tính duy ý chí cá nhân, thì thử hỏi ngay lúc này, khi dịch bệnh đang dầu sôi lửa bỏng, các đồng chí trong Bộ Chính trị đang làm gì ? Tôi thật sự thất vọng khi diễn biến dịch cúm Vũ Hán ngày càng thêm trầm trọng suốt từ đầu năm đến nay, song đồng chí Nguyễn Phú Trọng cùng Bộ Chính trị vẫn bình tĩnh để ngồi lại bàn chuyện soạn thảo về các tiêu chuẩn cho các chức danh thuộc ‘tứ trụ’.

Tôi chưa được nghe một tuyên bố nào về chuyện dịch bệnh từ đồng chí Nguyễn Phú Trọng, trong khi đó đồng chí lại đặt bút ký một quy định để cho rằng tiêu chuẩn của chức danh tổng bí thư phải là "có trình độ cao về lý luận chính trị ; có kiến thức sâu, rộng, toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, quản lý nhà nước… Đồng thời, có bản lĩnh chính trị, tư duy nhạy bén, năng lực nghiên cứu, phát hiện, đề xuất, và quyết đoán ; bình tĩnh, sáng suốt trước những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến vận mệnh của Đảng, của quốc gia, của dân tộc".

Nếu đồng chí Nguyễn Phú Trọng thực sự thỏa mãn các yêu cầu mà chính đồng chí đặt ra, tôi tin là không phải đợi thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ban bố tình trạng khẩn cấp dịch virus Corona/Vũ Hán, mà đồng chí Nguyễn Phú Trọng với tư cách là Chủ tịch nước, đảm trách việc "Công bố tình trạng khẩn cấp trong cả nước" về dịch virus Corona/Vũ Hán, theo đúng quy định tại Điều 88.5, Hiến pháp 2013.

Đàng này, đồng chí Tổng bí thư đã không làm theo quyền hạn và trách nhiệm được Hiến định, mà trên cương vị người đứng đầu đảng cộng sản, đồng chí vẫn cho thực hiện buổi lễ kỷ niệm 90 năm thành lập Đảng ngay trong lúc dịch bệnh đang lan nhanh với khuyến cáo hạn chế tụ tập đông người, đặc biệt là trong môi trường khán phòng có sử dụng máy điều hòa nhiệt độ, tức máy lạnh.

Nguyễn Thị Huyền

Nguồn : VNTB, 03/02/2020

(1) https://thanhnien.vn/thoi-su/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-phat-bieu-tai-to-ve-du-thao-sua-doi-hien-phap-1992-469414.html

*******************

Việt Nam : Trước Đại hội Đảng 13, tiêu chuẩn mới cho chức Tổng bí thư ‘được hạ bớt’

BBC tiếng Việt, 03/02/2020

Đảng cộng sản Việt Nam vừa mới công bố toàn văn Quy định 214 của Bộ Chính trị về khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ cao cấp.

Ông Nguyễn Phú Trọng và Nguyễn Xuân Phúc đang là các lãnh đạo cao cấp của Việt Nam

Văn bản nêu các yêu cầu với những chức danh cao nhất Việt Nam, gồm cả Tứ Trụ (Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch quốc hội).

Chỉ mới hai năm trước, chính Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký một văn bản tương tự gọi là Quy định 90, công bố tháng 8/2017.

Hai năm sau, Quy định 214 ra đời, có cùng nội dung là về về khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.

Có gì khác biệt trong hai văn bản quan trọng này ?

Quanh vị trí cao nhất, quan trọng nhất Việt Nam, chức vụ Tổng bí thư Đảng cộng sản, người ta thấy yêu cầu có một số khác biệt, qua ngôn ngữ hai văn bản năm 2017 và 2020.

Quy định 214 thêm chữ mới "quy tụ" :

Tổng bí thư là "trung tâm đoàn kết, quy tụ và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, của toàn Đảng, toàn dân và sức mạnh thời đại để thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".

Quy định năm 2017 yêu cầu Tổng bí thư "có trình độ cao về lý luận chính trị, xây dựng Đảng".

Nhưng sang năm 2020, Tổng bí thư chỉ cần có "kiến thức sâu, rộng, toàn diện trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng, quản lý nhà nước…"

Năm 2017, yêu cầu Tổng bí thư "phát triển tư tưởng mới và chiến lược lớn, lâu dài".

Cụm từ này đã được bỏ đi. Thay vào đó, yêu cầu cho Tổng bí thư năm 2020 thêm chữ mới là có "tư duy nhạy bén", và chữ mới nữa là "bình tĩnh".

Cụ thể toàn văn câu liên quan trong Quy định 214 năm 2020 là "Có bản lĩnh chính trị, tư duy nhạy bén, năng lực nghiên cứu, phát hiện, đề xuất và quyết đoán ; bình tĩnh, sáng suốt trước những vấn đề khó, phức tạp liên quan đến vận mệnh của Đảng, của quốc gia, của dân tộc".

Năm 2017, yêu cầu Tổng bí thư "có năng lực chỉ đạo chuẩn bị, xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm".

Năm 2020, bỏ đi chữ "chỉ đạo", thay bằng chữ "lãnh đạo" : "Có năng lực lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm, cán bộ chủ chốt".

'Hoàn thành tốt' áp dụng cho cả bốn chức cao nhất

Có lẽ quan trọng nhất, năm 2017, yêu cầu Tổng bí thư "hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ".

Năm 2020, đã hạ xuống còn "hoàn thành tốt nhiệm vụ".

Ông Trần Quốc Vượng đang được xem là một ứng viên hàng đầu cho chức Tổng bí thư

Việc hạ thấp yêu cầu này áp dụng cho cả Tứ Trụ.

Tức là, so với quy định cũ ban hành năm 2017, quy định 2020 chỉ yêu cầu "hoàn thành tốt nhiệm vụ", thay vì "hoàn thành xuất sắc" đối với các chức danh lãnh đạo chủ chốt của đất nước.

Các văn bản công bố gần đây cho thấy ý tưởng hợp nhất hai chức Chủ tịch nước và Tổng bí thư của Đảng Cộng sản không được đưa vào ngôn ngữ chính thức.

Ý tưởng 'nhất thể hóa' này được nêu ra sau khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nắm luôn chức Chủ tịch nước sau khi chủ tịch Trần Đại Quang từ trần.

Tuy nhiên, cho đến nay, các chức vụ này vẫn là riêng rẽ và sẽ tiếp tục như vậy ở kỳ Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam 13, dự kiến vào đầu 2021.

Gần đây, trả lời BBC News Tiếng Việt, Tiến sĩ Nguyễn Hồng Hải, Đại học Queensland, Úc cho hay hiện có ba ứng cử viên nổi lên cho vị trí Tổng bí thư là Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Thường trực Ban bí thư Trần Quốc Vượng.

Tiến sĩ Nguyễn Hồng Hải cho rằng câu hỏi lớn nhất mang tính quyết định đến việc lựa chọn là liệu đảng cộng sản có tiếp tục theo đuổi việc hợp nhất chức danh Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước như hiện tại, hay quay về với mô hình 'tứ trụ' truyền thống.

Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân

Theo ông, Điều lệ Đảng cộng sản Việt Nam và Hiến pháp Việt Nam vẫn có quy định riêng cho chức danh Tổng bí thư và Chủ tịch nước, nên dù một người đảm nhận hai chức vụ thì đây vẫn là hai chức vụ riêng rẽ trong hệ thống chính trị Việt Nam.

Còn nếu giữ mô hình truyền thống thì có nghĩa là cần bốn vị trí 'tứ trụ' do bốn ủy viên bộ chính trị khác nhau đảm nhiệm, cho các chức vụ cao nhất trong hệ thống chính trị Việt Nam.

Dù ai nắm các chức vụ này, nhu cầu cải cách thể chế, các sức ép về môi trường, y tế, biến đổi khí hậu, bộ máy cồng kềnh, quan hệ Mỹ - Trung với lãnh đạo Việt Nam sẽ vẫn còn đó, thậm chí còn tăng độ nóng.

Nguồn : BBC, 03/02/2020

***********************

90 năm Đảng cộng sản Việt Nam : Cơ sở pháp lý nào để 'tồn tại và cầm quyền' ?

Quốc Phương, BBC, 02/02/25020

Đảng cộng sản Việt Nam, đảng cầm quyền tại quốc gia có trên 95 triệu dân từ trước đến nay vẫn viện dẫn hai lý do chính để biện minh cho tính chính danh, đó là công lao 'giải phóng dân tộc' trong lịch sử qua chiến tranh và vai trò, vị thế lãnh đạo của đảng đã được ghi trong chính các bản hiến pháp do chính nhà nước do đảng cộng sản lãnh đạo lập ra.

Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tuyên thệ nhậm chức Chủ tịch nước tại hội trường Quốc hội Việt Nam ở Hà Nội, hôm 23/10/2018

Nay trong dịp Đảng cộng sản Việt Nam và nhà nước đang đánh dấu 90 năm thành lập đảng này (03/2/1930-03/2/2020), một luật sư từ Sài Gòn đề cập việc liệu đây có là dịp để Việt Nam ban hành luật về Đảng cộng sản Việt Nam nói riêng và luật về các đảng phái, trong đó có đảng chỉnh trị, ở Việt Nam nói riêng.

Trao đổi với BBC News Tiếng Việt hôm 02/02/2020 từ Sài Gòn, Luật sư Lê Công Định, nguyên Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, nói :

"Vấn đề này đã được rất là nhiều người đặt ra rồi và thực ra mà nói, Đảng cộng sản Việt Nam (Đảng cộng sản Việt Nam) cho đến nay vẫn viện dẫn hai vấn đề. Một, đó là một quá trình lịch sử, công lao trong việc đấu tranh giải phóng dân tộc và họ mặc nhiên xem sự thành công đó là một tính chính danh đặt lên trên toàn thể xã hội là Đảng cộng sản đương nhiên có quyền lãnh đạo đối với đất nước và xã hội Việt Nam.

"Và vấn đề thứ hai là trong các bản Hiến pháp mà Việt Nam, dưới thời của chế độ cộng sản, chẳng hạn như bản Hiến pháp trước đó và bản Hiến pháp năm 2013, cũng tại điều 4 quy định là Đảng cộng sản Việt Nam có vai trò lãnh đạo độc tôn đối với đất nước và xã hội Việt Nam.

"Họ dựa trên vấn đề lịch sử và cơ sở hiến pháp đó để nói rằng sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam là hợp pháp và chính danh, tuy nhiên vấn đề đặt ngược lại là cũng không có bất kỳ quy định Hiến pháp nào cấm một đảng chính trị khác được tổ chức và thành lập.

"Vậy thì vấn đề được đặt ra là Đảng cộng sản Việt Nam cũng không có một quy định cụ thể nào trong vấn đề về Hiến pháp luôn, cũng như về vấn đề về luật pháp cho vai trò lãnh đạo của họ".

Cơ sở pháp lý nào ?

Giải thích thêm về quan điểm của mình, Luật sư Lê Công Định đưa ra một ví dụ liên quan luật lập Hội đến nay chưa được ban hành và bình luận thêm về điều 4 Hiến pháp của Việt Nam, ông nói :

Các chính khách và lãnh đạo cao cấp của đảng Cộng sản, Quốc hội, Chính phủ Việt Nam trong một sự kiện bỏ phiếu hôm 23/10/2018 tại Quốc hội

"Ví dụ, cho đến nay Quốc hội Việt Nam vẫn tìm cách trì hoãn Luật về lập Hội, để dựa trên đó bảo rằng là do không có luật, cho nên các hội độc lập không được quyền thành lập.

"Vậy thì người ta cũng đặt ra một câu hỏi đương nhiên là không có luật như vậy và đặc biệt là không có luật về đảng Cộng sản, về các đảng phái chính trị, vậy thì cơ sở pháp lý nào mà Đảng cộng sản Việt Nam vẫn tiếp tục thứ nhất là tồn tại và thứ hai là lãnh đạo đất nước này ?

"Tất nhiên là họ luôn luôn biện minh cho tính chính danh và sự hợp pháp đó bằng điều 4 Hiến pháp. Nhưng mà nếu chúng ta đọc kỹ điều 4 Hiến pháp, thì quy định đó hoàn toàn không nói về vấn đề tổ chức và thành lập Đảng cộng sản Việt Nam.

"Chỉ nói một cách rất tổng quát là Đảng cộng sản Việt Nam có vai trò lãnh đạo, như vậy có sự mặc nhiên thừa nhận vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, điều đó không thuyết phục là bởi vì đó là một Hiến pháp do chính Đảng cộng sản Việt Nam tự soạn thảo và đưa ra Quốc hội, mà Quốc hội cũng được kiểm soát của đảng Cộng sản.

"Cho nên là tính chính danh và hợp pháp đó là một câu hỏi rất là lớn và cho đến nay người ta vẫn luôn luôn hỏi là dựa trên cơ sở pháp lý nào, một đạo luật nào, một bộ luật nào quy định về việc thành lập và hoạt động của Đảng cộng sản Việt Nam ?"

Cần làm gì để "chính danh" ?

Cũng trong dịp nhà nước và Đảng cộng sản Việt Nam đánh dấu 90 năm thành lập đảng chính trị mà đang cầm quyền này, nhìn rộng ra các vẫn đề tính hợp pháp, tính chính danh của không chỉ đảng này mà còn của nhà nước, chính quyền do Đảng cộng sản lãnh đạo, Luật sư Lê Công Định đề cập điều mà ông tin là nhà nước và Đảng cộng sản Việt Nam cần phải làm để đáp ứng các câu hỏi được đặt ra lâu nay :

"Chắc chắn là họ phải sửa đổi Hiến pháp và luật bầu cử, trong đó trao quyền bầu cử một cách thực sự cho người dân một cách dân chủ và người dân thực sự có quy lựa chọn thể chế chính trị nào mà họ muốn, cũng như là lựa chọn một đảng phái nào lên cầm quyền.

"Chứ không phải có sự áp đặt rồi bảo rằng đó là ý nguyện của người dân ! Và người dân tuy không có phương tiện nào để có thể phản kháng lại điều đó, nhưng họ chắc chắn một điều là không thể tâm phục, khẩu phục.

"Cho nên trở lại câu hỏi đặt ra thì tôi nghĩ vấn đề trên hết vẫn là sửa đổi Hiến pháp, thậm chí ban hành Hiến pháp mới và trước khi làm điều đó, phải tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý để cho người dân thể hiện quyền phúc quyết của mình trong việc lựa chọn thể chế chính trị, cũng như là đảng nào sẽ là đảng có thể cầm quyền qua những cuộc bầu cử", nguyên Phó Chủ nhiệm đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, trước khi trở thành một tù nhân chính trị, nói với BBC từ Sài Gòn.

Đảng cộng sản Việt Nam ra đời ngày 03/2/1930 tại hải ngoại, ở Hong Kong, phần lãnh thổ vào thời điểm diễn ra sự kiện này, là thuộc địa tại Trung Quốc của Vương quốc Anh.

Các tài liệu cho hay, đảng này đã giành được chính quyền tại Việt Nam qua sự kiện 'cướp chính quyền' từ tay của một chính quyền dân sự tại Việt Nam đang tồn tại ngay trước đó, trong bối cảnh 'Nhật - Pháp bắn nhau', vào ngày 19/8/1945 ở Hà Nội, và vào ngày 2/9 cùng năm, chính quyền do lãnh tụ và người sáng lập đảng này, cố Chủ tịch Hồ Chí Minh, tuyên bố Việt Nam độc lập và ra mắt chính phủ lâm thời của nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Trước đó, cũng có tài liệu cho hay đã có một chính quyền tồn tại trước đó tuyên bố Việt Nam độc lập, dẫn đến việc có thể các sự kiện lịch sử và bản chất của chúng cần được các giới nghiên cứu hiện nay và tương lai khảo cứu thêm, ít nhất về mặt khoa học và tìm hiểu sự thật lịch sử.

Trải qua các biến cố lịch sử, chính trị, chiến tranh từ các mốc dấu thời gian 1946, 1954 và cho tới ngày 30/4/1975, Đảng cộng sản Việt Nam, dưới các tên gọi khác nhau mà có thời là đảng Lao động Việt Nam, đã cầm quyền từ một phần lãnh thổ, tiến tới cầm quyền tuyệt đối, độc tôn trên toàn bộ lãnh thổ đã được thống nhất hai miền thông qua hành động chiến tranh.

Từ ngày 21/9/1977 tới nay, Việt Nam thống nhất dưới tên gọi nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là thành viên của Liên Hiệp quốc. Tới nay, Việt Nam là quốc gia thành viên hoặc thành viên ký kết của nhiều thiết chế, định chế hoặc các công ước, hiệp ước quốc tế hay khu vực v.v... trên nhiều lĩnh vực và phương diện.

Ngày 03/2/2020, nhà nước và đảng Cộng sản cầm quyền đánh dấu tròn 90 năm thành lập của đảng Cộng sản, trong lúc, đảng tiếp tục bày tỏ, thể hiện những viễn kiến, dự định và kế hoạch để tiếp tục sự lãnh đạo độc tôn và duy nhất một đảng phái đối với toàn xã hội, cộng đồng, quốc gia và dân tộc cho tới tương lai chưa thể xác định.

Điều 4 trong Hiến pháp của nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo, phiên bản năm 2013, trong phần quy định về Thể chế Chính trị, quy định và nêu rõ :

"Đảng cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.

"Đảng cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với Nhân dân, phục vụ Nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình.

"Các tổ chức của Đảng và đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật".

Quốc Phương

Nguồn : BBC, 02/02/2020

*******************

Có gì mới trong tiêu chuẩn chức danh Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam ?

RFA, 03/02/2020

Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 2/1 ban hành Quy định 214-QĐ-TW về tiêu chuẩn chức danh Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam và tiêu chí đánh giá cán bộ cao cấp.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, họp phiên thứ 17 Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tại Hà Nội hôm 15/1/2020. Courtesy chinhphu.vn

Văn bản vừa nêu được cho biết dài gấp rưỡi văn bản tương tự được ban hành vào năm 2017 : Quy định số 90. Quy định mới có những sửa đổi bổ sung theo hướng được nói là cụ thể hơn cho những chức danh cao nhất Việt Nam, gồm cả ‘tứ trụ’ là Tổng bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Chủ tịch quốc hội, và một số trường hợp khác thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.v.v…

Theo giải thích trên trang thông tin của Đảng cộng sản Việt Nam, Quy định 90/2017 là văn bản đầu tiên của Đảng về tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ cấp cao được công khai. Với lần sửa đổi này, Quy định 214/2020 không chỉ công khai mà còn là chi tiết, toàn diện về nội dung này.

Chung chung, không định rõ được !

Ở tiêu chuẩn chung về chính trị, ngoài yêu cầu tuyệt đối trung thành với lợi ích của Đảng, của quốc gia - dân tộc và nhân dân ; kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh… Quy định 214 còn bổ sung yêu cầu tuyệt đối trung thành với "đường lối đổi mới của Đảng" và kiên quyết "bảo vệ nền tảng tư tưởng".

Trả lời RFA hôm 3/2/2020 liên quan vấn đề này, Giáo sư Nguyễn Đình Cống nhận định :

"Tôi thấy chẳng có gì khác cả, tất cả những tiêu chuẩn ấy cũng chỉ là vớ vẩn, tại vì nêu ra những tiêu chuẩn rồi không biết thế nào để đánh giá. Ví dụ nói trung thành với Mác lê thì thế nào là trung thành ? Lấy gì để đo đạt. Cho rằng phải làm được việc này việc kia thì tôi cho rằng không đúng, không hay ho gì cả ? Đúng ra là phải ra tranh cử, để cho đại hội xem xét bầu chọn. Chứ đưa ra hành cục tiêu chuẩn mà không có gì để đánh giá thì tất cả những tiêu chuẩn ấy chỉ có tính cách lòe bịp, chẳng có tác dụng gì cả".

Trong Quy định 214, ở chức danh Tổng bí thư, có bổ sung cụm từ "cán bộ chủ chốt" thành tiêu chuẩn : "Có năng lực lãnh đạo xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược, đặc biệt là người kế nhiệm, cán bộ chủ chốt".

Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, khi trao đổi với RFA hôm 3/2 liên quan vấn đề này, nói :

"Về các tiêu chuẩn của chức danh tổng bí thư thì tôi có đọc qua các tiêu chuẩn mới nhất mà Đảng cộng sản Việt Nam mới đưa ra, thì tôi thấy nó không có gì thay đổi, ngoài khái niệm ‘các bộ chủ chốt’. Thì có là chủ chốt hay không thì cũng giống như các khái niệm mà trước đây họ tự đặt ra là cán bộ khung, cán bộ nguồn… rồi bây giờ là cán bộ chủ chốt… thì tôi thấy đó chỉ là hình thức thôi chứ không có gì thay đổi về cả hai ý chính là về kỹ trị và đức trị".

Cán bộ chủ chốt theo quy định 214, được hiểu là năm chức danh gồm Thường trực Ban Bí thư đứng cùng "tứ trụ". Trong đó Thường trực Ban Bí thư - chức danh thuần túy Đảng - chỉ cần "có uy tín cao, là hạt nhân đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và trong toàn Đảng".

Theo Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, về kỹ trị thì tiêu chuẩn đảng đưa ra không có gì mang tính chất khoa học, mà chỉ là những từ ngữ mơ hồ, lâm vào phép ngụy biện lợi dụng chữ nghĩa. Còn về đức trị theo ông, chỉ xoay quanh những tiêu chuẩn về đạo đức lối sống, khiêm tốn, có năng lực… cũng chỉ là những khái niệm mơ hồ, chung chung. Ông nói tiếp :

"Ngoài những cái đó, nó biến những người trong diện được vô bộ chính trị hay tứ trụ, như là những nhà tu hành, ép xác, khổ hạnh… điều đó nếu nhìn ở góc độ đạo đức học thì tôi cho rằng đó là đạo đức giả. Còn nhìn theo chủ nghĩa thực tế thì tôi cho rằng điều đó không có thật. Bởi vì đã là con người thì ai cũng mong được sống sung sướng hạnh phúc, cho dù ở chức vụ cao nhất thì cái mong muốn được sống đầy đủ về vật chất là rất bình thường, rất con người. Điều đó để nói rằng họ không nhìn chính bản thân họ là những con người bình thường, nên họ trở nên bất thường trong việc đưa ra những tiêu chuẩn mới. "

Có hạ tiêu chuẩn ?

Theo Quy định 90 trước đây, với cán bộ thuộc diện trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, ở vị trí công tác trước đó họ phải hoàn thành "xuất sắc" nhiệm vụ. Nay theo quy định 214, "Tốt" là đủ, không nhất thiết "xuất sắc" (!).

Lý do được giải thích trong quy định 214 là khi bầu ai "xuất sắc" giống như một sự vinh danh của tập thể cho nỗ lực của cá nhân đó trong năm và nhiều trường hợp người đứng đầu tổ chức khiêm tốn, chỉ tự nhận "tốt" và nhường "xuất sắc" cho anh em cấp dưới, qua đó bình bầu thi đua cuối năm thực chất hơn (!).

Giáo sư Nguyễn Đình Cống nhận định :

"Ông tổng bí thư muốn nắm toàn quyền trong tay, một mình ổng thao túng mọi chuyện. Tôi cho rằng, đưa ra những tiêu chuẩn như thế là tụt hậu, là phản động, chẳng hay ho gì cả. Người ta ca ngợi thế này thế kia, nhưng tôi thấy tất cả những điều họ đưa ra mới đây chỉ là những chuyện với vẩn".

Ở chức vụ Tổng bí thư Đảng cộng sản, là vị trí cao nhất, quan trọng nhất Việt Nam, cũng có một số khác biệt so với năm 2017. Cụ thể, Tổng bí thư là ‘trung tâm đoàn kết, quy tụ và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, của toàn Đảng, toàn dân và sức mạnh thời đại để thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".

Ở điểm này, Nhà báo Nguyễn Ngọc Già nhận định thêm :

"Về ý này, nó thể hiện một điều rất rõ là sự bế tắc về đường lối, về nhân sự của Đảng cộng sản Việt Nam. Bởi vì nó rơi vô phép ngụy biện là nhấn mạnh trọng âm, bây giờ bảo người tổng bí thư là trung tâm đoàn kết, có uy tín cao, theo tôi, một là có uy tín, hai là không, chứ không có chuyện uy tín cao thấp, hay uy tín vừa… mà uy tín là lời nói có thuyết phục, có được tin tưởng của đông đảo đảng viên hay không thôi ? Mà điều này là bất khả đối với Đảng cộng sản Việt Nam trong suốt thời gian qua, đặt biệt là vừa rồi, cái chết của ông Lê Đình Kình, là một tác nhân đả kích rất mạnh vào tầng lớp đảng viên tất cả các cấp".

Việc cho rằng tổng bí thư là một trung tâm đoàn kết, theo Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, đó chỉ là sáo ngữ… lịch sử của Đảng cộng sản Việt Nam nói riêng và của thế giới nói chung, chưa bao giờ họ đoàn kết, những cuộc thanh trừng diễn ra khốc liệt, những cuộc khủng bố đỏ diễn ra rất là ghê gớm… nhưng họ vẫn thành công, đó là do nhiều yếu tố chứ không phải do họ đoàn kết. Do đó theo ông, những ý nghĩa đó là sáo rỗng, thể hiện sự bế tắc của Đảng cộng sản Việt Nam trong bối cảnh hiện nay.

Nguồn : RFA, 03/02/2020