Báo chính thống "kiểm duyệt" bỏ 2 chữ Biển Đông (1)

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam cộng sản Nguyễn Phú Trọng đã mơ hồ, viển vông và hão huyền khi tránh đương đầu với Trung Quốc ở bãi Tư Chính, Trường Sa.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: VGP)

Từ ngày 03/07/2019, Trung Quốc đã ngang nhiên đem tầu thăm dò dầu khí Hải Dương 8 (HD-8) đến vùng biển Bãi Tư Chính thuộc vùng đặc quyền kinh tế 200 Hải lý của Việt Nam với 3 mục đích rõ rệt :

Thứ nhất, muốn giành chủ quyền không hề có của Trung Quốc trên vùng biển của Việt Nam.

Thứ hai, muốn đe dọa công tác tìm kiếm dầu khí liên doanh giữa Việt Nam với Nga và Ấn Độ, bắt đầu từ tháng 05/2019.

Thứ ba, nếu Việt Nam muốn thôi xung đột thì "hãy gác tranh chấp để cùng khái thác" như Phi Luật Tân đã đồng ý với Trung Quốc.

Trung Quốc đã tranh chấp chủ quyền biển đảo ở Biển Đông với 5 nước gồm Việt Nam, Phi Luật Tân, Nam Dương, Mã Lai và Brunei từ nghiều năm qua, nhưng Tòa án hòa giải quốc tế đã không nhìn nhận quyền chủ quyền của Trung Quốc trong hình Lưỡi Bò trong phán quyết năm 2016, khi xử vụ Phi kiện Trung Quốc.

Tư Chính nằm cách Vũng Tầu khoảng 370 cây số hướng đông-nam. Đây là điểm cực nam của hình tự vẽ Lưỡi Bò của Bắc Kinh nhằm chiếm 3/4 tổng diện tích trên 3 triệu cây số vuông của Biển Đông.

Trong suốt 3 tháng qua, ông Trọng và Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam, cơ chế nắm toàn quyền cai trị đất nước, đã không dám hé răng nửa lời lên án hành động ngang ngược của Trung Quốc. Ngược lại, ông đã để cho người phát ngôn của Bộ Ngoại giao, Lê Thị Thu Hằng, một mình chống Tầu bằng nước bọt và đòi Trung Quốc rút giàn khoan.

HD-8 và các tầu hộ tống võ trang của Cảnh sát biển Trung Quốc chẳng những không rút mà còn ngang nhiên đi đi về về giữa Tư Chính và đảo Chữ Thập để nghỉ ngơi và nhận tiếp tế rồi quay lại hăm dọa như cũ.

Nên biêt đảo Chữ Thập, cách Tư Chính lối 230 hải lý (lối 425 cây số) về phía bắc trước đây cũng chỉ là một bãi đá, nhưng sau khi chiếm của Việt Nam năm 1988, Trung Quốc đã tái tạo biến thành đảo kiên cố và xây dựng các cơ sở quân sự lớn nhất ở Trường Sa với sân bay, bến cảng, trạm tiếp liệu, đài radar, vô tuyến viễn thông, cột hải đăng, trại lính v.v…

Do đó, dự đoán HD-8 có thể hoạt động lâu dài, không giống như Hải Dương 981 hồi năm 2014, vì không có nơi tiếp tế, đã phải quay về vùng biển Hải Nam sau 76 ngày (1/5 - 16/7/2014) thăm dò dầu khí ở cùng biển chỉ cách đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) khoảng 120 hải lý (222 cây số) về phía đông. Hải Nam, cách Tư Chính khoảng 600 hải lý (1.111 cây số) phía bắc. Vì vậy, phát ngôn viên Trung Quốc, Cảnh Sảng mới liều lĩnh nói vào ngày 18/09/2019 rằng : "Việt Nam đã đơn phương tiến hành các hoạt động khai thác dầu khí từ tháng Năm tới nay, và việc này vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích của Trung Quốc, đồng thời vi phạm các thỏa thuận song phương giữa Trung Quốc và Việt Nam".

Cảnh Sảng không nói rõ "các thỏa thuận song phương" nằm trong Hiệp ước nào, nhưng nhiều nhà nghiên cứu ở Việt Nam nghi ngờ nó nằm trong Hiệp ước bí mật Thành Đô năm 1990 giữa Tổng bí thư đảng Nguyễn Văn Linh và Tổng bí thư, Chủ tịch nhà nước Giang Trạch Dân để nối lại bang giao giữa hai nước, sau 10 năm chiến tranh biên giới từ năm 1979 đến 1989.

Vì vậy, dù cuôc chiến nước bọt đôi bên tiếp diễn, nhưng tình hình trên biển đã cho thấy quyền chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông đã bị đe dọa nghiêm trọng, sau khi HD-8 và các tầu võ trang Trung Quốc đã tự do ra, vào vùng biển của Việt Nam như ao nhà mà không hề bị ngăn chặn.

Ông trọng mù mờ

Do đó, khi thấy ông Nguyễn Phú Trọng bất ngờ nói đến 2 chữ Biển Đông trong diễn văn khai mạc Hội nghị Trung ương đảng kỳ 11, họp từ ngày 7 đến 13/10/2019, thì dư luận quan tâm bàn bạc, mặc dù ông đã cố tình nhét vào phần cuối của diễn văn khi yêu cầu Trung ương thảo luận về phát triển và xây dựng kinh tế năm 2020.

Ông Trọng nói với Trung ương rằng : "Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua. Từ đó, xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020".

Nhưng tại sao ông Trọng không dành riêng một phiên họp để thảo luận về Biển Đông, trong đó quan trọng hàng đầu là việc Trung Quốc đem HD-8 xâm nhập và quấy phá bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ?

Ngược lại, 4 đề mục chính của Hội nghị Trung ương 11 đã chỉ tập trung thào luận về : Dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 ; Về dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội trình Đại hội XIII của Đảng ; Về dự thảo Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện công tác xây dựng Đảng ; Về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 – 2020".

Vậy phải chăng ông Trọng đã "chẳng đặng đừng" mà phải yêu cầu Trung ương đảng xem xét "tình hình Biển Đông", nhưng có mấy Ủy viên nắm được tin tức những gì đã và đang diễn ra ở Tư Chính, nhất là những hoạt động ở Tư Chính thuộc hạng tin tối mật quốc phòng ?

Theo lề lối làm việc nội bộ thì ngoài Bộ Chính trị, các viên chức hàng đầu Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, không ai có thể biết hơn ông Trọng về tình hình Tư Chính, chủ quyền của Việt Nam đang đe dọa đến mức nào.

Vậy tại sao ông Trọng lại "đá bóng" qua sân Trung ương đế Trung ương phải gánh trách nhiệm chung với Bộ Chính trị, trong khi chính ông Trọng mới là người phải đứng mũi chịu sào.

Hành động mập mờ của ông Trọng khi đưa chuyện Biển Đông cho Trung ương giải quyết, do đó, bị nghi ngờ là một chiến lược "ném đá giấu tay" để ông không bị Trung Quốc lên án sau này.

Kinh nghiệm HD-981

Còn nhớ khi xẩy ra vụ HD-981 năm 2014 thì Trung ương đảng khóa XI tuy đang họp kỳ thứ 9 (từ ngày 08/05 đến ngày 14/05/2014), nhưng đã không thảo luận vụ xung đột lớn này.

Khi đó có tin, theo Bách khoa toàn thư mở, thì : "Bộ Chính trị chỉ đạo phải tiếp tục đấu tranh bằng biện pháp hòa bình, đúng theo luật pháp quốc tế. Riêng về giải pháp đấu tranh pháp lý, thời điểm nào hợp lý thì Bộ Chính trị sẽ quyết định, theo thông tin từ phiên họp Chính phủ cuối tháng 5".

Nhưng sau khi bế mạc, Trung ương đảng đã ra Thông báo, trong đó có đoạn viết : "Ban Chấp hành Trung ương theo dõi sát tình hình, nghe báo cáo của các cơ quan chức năng về việc thực hiện các chủ trương, giải pháp của ta phản đối, đấu tranh đòi phía Trung Quốc phải dừng việc đặt giàn khoan thăm dò dầu khí Hải Dương 981 trong vùng biển nước ta và khẳng định : Toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đoàn kết một lòng, kiên quyết bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc ; giải quyết những bất đồng, tranh chấp bằng giải pháp hoà bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và những thoả thuận giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam - Trung Quốc ; đồng thời giữ vững môi trường hoà bình, ổn định để phát triển bền vững đất nước".

Tựu trung là khi đó, cũng ông Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị đã quyết định không dùng biện pháp mạnh, kể cả việc kiện Trung Quốc, để duy trì hòa khí với người phương Bắc mà cả hai nước đã coi nhau "vừa là đồng chí, vừa là anh em", theo phương châm 16 chữ : "láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai" và tinh thần 4 tốt : "láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt".

Quốc hội Việt Nam khi ấy cũng đang họp nhưng Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng cũng nín thinh không dám thảo luận vụ HD-981. Bộ Chính trị và ông Hùng là một Ủy viên đã toa rập ngăn chặn Quốc hội ra nghị quyết lên án Trung Quốc. Nhưng sau đó, vào ngày 21 tháng 5, Quốc hội đã ra thông cáo tuyên bố "nhất trí cao với chủ trương của Đảng và Nhà nước".

Vậy, nay với vụ HD-8, xem như ông Trọng lại muốn rập khuôn cũ để buông tay, mặc dù vụ HD-8 ở Tư Chính nghiêm trọng gấp ngàn lần hơn vụ HD-981.

Trung Quốc rỉ tai ai ?

Trước biến cố Tư Chính, một số đông trí thức, giới khoa học, cựu tướng lĩnh và nhà văn nổi tiếng, khối người trong số này đã ra khỏi đảng và công khai đối lập với đảng đã họp tại Hà Nội ngày 06/10/2019 để thảo luận việc phài làm gì trong tình thế nguy nan này.

Cuộc Tọa đàm do Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật và Phát triển, do à Phó Giáo sư Tiến sĩ Hoàng Ngọc Giao đứng đầu tổ chức.

Theo tường thuật của nhà nghiên cứu ngôn ngữ Đào Tiến Thi từ trong nước thì những người tham dự nổi tiếng gồm có : cụ Nguyễn Khắc Mai, giáo sư Nguyễn Đình Cống, nhà văn Hoàng Quốc Hải, nhà ngoại giao Nguyễn Trung, anh hùng lực lượng vũ trang Lê Mã Lương, phó giáo sư Trần Thị Băng Thanh, nhà thơ Trần Nhương, phó giáo sư Nguyễn Vi Khải, kiến trúc sư Trần Thanh Vân, phó giáo sư Chu Hảo, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, nhà văn Nguyên Bình, nhà văn cựu tù nhân lương tâm (vì chống Trung Quốc xâm lược) Phạm Viết Đào, giáo sư Trần Ngọc Vương, tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng, tiến sĩ Công Nghĩa Tụ, tiến sĩ Nguyễn Đại, tiến sĩ Phạm Văn Chung, tiến sĩ Nguyễn Văn Vịnh, tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, nhà báo tự do Lê Dũng.

Ngoài ra còn có phó giáo sư tiến sĩ thiếu tướng Lê Văn Cương, nhà ngoại giao Nguyễn Trường Giang, cựu quan chức chính phủ Nguyễn Nam Cường, thạc sĩ Hoàng Việt (một chuyên gia về luật biển, hiện đang là giảng viên Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh).

Theo các bài tương thuật của ông Đào Tiến Thi thì : "Các chuyên gia hàng đầu đều nhận định sự kiện bãi Tư Chính là "vô cùng nghiêm trọng". Bởi vì đây là "nút thắt của nút thắt" (Tư Chính là nút thắt vấn đề Biển Đông hiện nay và vấn đề Biển Đông lại là nút thắt của quan hệ Việt–Trung). Mất Tư Chính có thể dẫn đến mất toàn bộ quần đảo Trường Sa, và mất Trường Sa có thể dẫn đến mất nước".

Ông Thi nhấn mạnh : "Thiếu tướng Lê Văn Cương cho rằng vụ Tư Chính nguy hiểm gấp cả trăm lần vụ Giàn khoan 981 hồi 2014. Ông cũng bác bỏ từng luận điệu sai trái hiện tồn tại trong chính giới Việt Nam như coi vụ Tư Chính chỉ là cuộc chơi giữa hai cường quốc, như cho rằng Trung Quốc to lớn đến mức ta không thể làm gì được, v.v…".

Vẫn theo ông Thi thì : "Các chuyên gia về luật biển, về biển và về ngoại giao đều cho rằng, kiện Trung Quốc là biện pháp tốt nhất hiện nay. Tuy nhiên kiện ở tòa nào, kiện về việc gì thì còn phải tính toán, cân nhắc để chắc thắng. Trên thế giới có những luật sư chuyên giúp các nước nhỏ kiện các nước lớn trong vấn đề chủ quyền. Nicaragua đã từng thắng Mỹ theo cách đó.

Cái khó là Trung Quốc rất lì lợm, không chịu cùng nhau ra tòa, trong khi nhiều tòa án quốc tế chỉ thụ lý nếu cả hai bên cùng chấp nhận ra tòa. Theo một số chuyên gia, giới cầm quyền Trung Quốc đã nhiều lần 'rỉ tai' giới lãnh đạo Việt Nam 'đừng kiện để giữ đại cục'. Thế thì Việt Nam đã gặp khó khăn ngay từ chủ trương rồi".

Nhưng "rỉ tai" ai, nếu không phải là những người có trách nhiệm hàng đầu trong đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam ?

Nhân nhượng hay nằm vùng ?

Ngoài phản ứng rất gay gắt của giới trí thức tại cuộc Tọa đàm ngày 06/10/2019, thỉnh thoảng đó đây cũng phát lên những phản biện thẳng thắn của nhiều trí thức khác đứng trước nguy cơ ở Tư Chính.

Trong số này, phải kể đến bài phát biểu gây tiếng vang lớn của nguyên Đại sứ Nguyễn Trường Giang về Tư Chính, do báo An ninh Thủ đô thực hiện và được ViệtnamNet đăng lại ngày 05/08/2019, nhưng sau đó được lệnh gỡ bỏ.

Ông nói : "Tôi cho rằng, chúng ta không thể nào đánh mất biển được. Tôi đã nói điều này 10 ăm nay rồi. Chúng ta không có lý do gì đánh mất biển, mất đảo".

Báo An Ninh Thủ Đô kể rằng : "Đại sứ Nguyễn Trường Giang, người đã dành hơn 10 năm nghiên cứu về tình hình biển, đảo, chia sẻ những suy nghĩ của mình về những diễn biến quanh Bãi Tư Chính".

"Cái cớ của họ là gì ? Bãi Tư Chính là của họ ? Chúng ta là kẻ cướp biển, cướp đảo của họ ? Họ chứng minh được việc này thì họ mới có thể bắn. Nhưng làm sao họ chứng minh được ! Họ không thể chứng minh được !

Tôi cho rằng, trong bất kỳ tình huống nào chúng ta cũng ngăn được các giàn khoan của họ vào vùng biển của chúng ta. Lý do là chưa một quốc gia nào trên thế giới này làm được việc đó. Nếu làm được thì người Mỹ, người Nhật đã chiếm sạch biển của thế giới rồi. Không một ai có thể dùng vũ lực để chiếm biển cả.

Tôi cho rằng, chúng ta không thể nào đánh mất biển được. Tôi đã nói điều này 10 năm nay rồi. Chúng ta không có lý do gì đánh mất biển, mất đảo.

Chúng ta có đầy đủ cơ sở pháp lý khách quan, thuyết phục để bác bỏ chủ quyền của họ ở Hoàng Sa, Trường Sa, đường Lưỡi bò. Đây là công cụ vô cùng quan trọng, là niềm tin quan trọng. Nhất định chúng ta giữ được".

Nhà ngoại giao nhấn mạnh : "Câu chuyện lòng dân là cực kỳ quan trọng. Nếu Biển Đông nằm trong trái tim của mỗi người Việt Nam, Biển Đông không bao giờ mất được. Nếu chúng ta dửng dưng, vô cảm, không quan tâm đến biển thì khả năng giữ là khó. Lòng dân quyết định tất cả. Chúng ta phải có được đoàn kết dân tộc, 96 triệu người như một, chúng ta sẽ giữ được biển bảo.

Tuy nhiên, chúng ta phải chuẩn bị những phương án cần thiết nhất, không chỉ đơn giản là gửi công hàm hay tiếp xúc… Sức mạnh của chúng ta lớn lắm, danh tiếng của Quân đội nhân dân Việt Nam lớn tương đương 50 sư đoàn được trang bị hiện đại nhất. Nhiều nhà ngoại giao ở Liên Hiệp Quốc đã nói với tôi như vậy, họ kính nể Việt Nam".

Đại sứ Nguyễn Trường Giang lưu ý : "Tuy nhiên, truyền thông của chúng ta về vụ việc này còn hơi khiêm tốn. Cần tuyên truyền rộng rãi hơn nữa để thấy, nếu họ đưa một chân sói vào được vùng biển của chúng ta, họ sẽ đưa tiếp chân sói thứ hai, chân sói thứ ba… từ đó chúng ta sẽ mất khu vực phòng ngự chiến lược trong vùng biển của chúng ta".

Rồi ông cảnh giác : "Cuối cùng, thái độ nhân nhượng là không ăn thua, giữ đại cục không ăn thua. Chúng ta từng nhũn nhặn, nhân nhượng nhưng không có tác dụng, dẫn đến những diễn biến quanh Bãi Tư Chính ngày nay. Chúng ta phải có lòng tin, sự quyết tâm vì bất kỳ sự nhân nhượng nào sẽ không dẫn đến hòa bình".

Vậy ông Nguyễn Phú Trọng và Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam có banh tai ra mà nghe, căng mắt ra để đọc những lời tâm huyết và chí lý của giới trí thức về vụ Tư Chính chưa, hay vẫn cứ cố tình nhắm mắt, mũ ni che tai để sa vào cãi bẫy tiền tài và danh vọng của Bắc Kinh ?

Chắc ông Trọng và Bộ Chính trị chưa quên hồi tháng 10 năm 2017, Thiếu tướng Trương Giang Long, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Công an Nhân dân, kiêm Giám đốc Học viện Chính trị, Công an Nhân dân phát biểu chống Trung Quốc mạnh mẽ, dài gần 30 phút.

Cuốn Video ghi lời ông nói : "Trung Quốc, không bao giờ từ bỏ dã tâm thôn tính chủ quyền của chúng ta. Mà không phải thời ông Tập Cận Bình đâu, ông khác lên cũng sẽ như vậy thôi. Câu chuyện là, bao giờ họ sẽ lấy và lấy bằng cách nào…".

Thiếu tướng cảnh giác người nghe : "Chính vì vậy mà chúng ta không loại trừ việc mà họ làm suy yếu từ bên trong. Chúng ta phải nói rõ với nhau như thế. Chúng tôi nói với các đồng chí là : bọn xấu nó cài cắm, nó móc ngoặc, nó lôi kéo đó. Hồi xưa chỉ một vài người là đã nguy hiểm rồi, đã chết rồi. Bây giờ, tôi thông báo với các đồng chí là, nó đã có con số đến hàng trăm, mà hàng trăm không chỉ là con số dừng lại ở hàng trăm. mà trăm này có thể cộng với trăm kia nữa. Mà nếu chúng ta không phát hiện, không nghiêm trị, thì xin thưa với các đồng chí là…".

Như vậy thì có ngạc nhiên gì khi thấy các báo chính thống như trang điện tử của Chính phủ, của đảng và 2 bài tường thuật diễn văn của ông Trọng tại Trung ương 11, do đài Tiếng nói Việt Nam (VOV) và Thông tấn xã Việt Nam phổ biến đã "kiểm duyệt" bỏ 2 chữ "Biển Đông".

Bằng chứng của TTXVN : "Tổng bí thư, Chủ tịch nước yêu cầu phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước (1), từ đó xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020, các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế-xã hội nước ta trong năm 2020".

(Theo Nguyễn Sự-Hồng Điệp (TTXVN / Vietnam+,  07/10/2019)

Trong khi đó, bài của VOV chỉ viết : "Trên cơ sở phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước (1), xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020". 

Vậy lệnh kiểm duyệt 2 chữ "Biển Đông" trong câu nói quan trọng nhất của bài diễn văn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, do ai trong Bộ Chính trị hay Chính phủ chỉ thị ?

Nên biết, tuy các báo đài nhà nước đều có Tổng Biên tập, nhưng chỉ có "một Tổng Biên tập của các Tổng biên tập" là Trường ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng mới có toàn quyền quyết định sinh mạng của các báo.

Vậy thử hỏi ông Võ Văn Thưởng xem ai đã dám qua mặt ông để làm chuyện tầy trời đáng xử trảm này ?

Phạm Trần

(10/10/2019)

(1) Nguyên văn đoạn phát biểu của ông Nguyễn Phú Trọng : "Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua"...

(xem : Toàn văn phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11 của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, baochinhphu.Việt Nam, 07/10/2019).

*********************

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề nghị nghiên cứu tình hình Biển Đông

Trần Khánh, VOV.VN, 08/10/2019

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu vấn đề tại Hội nghị Trung ương 11 trong bối cảnh tình hình Biển Đông đang có những diễn biến phức tạp.

"Phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra".

Đây là một trong những yêu cầu được Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đưa ra trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII trong bối cảnh tình hình Biển Đông đang có những diễn biến hết sức phức tạp, phía Trung Quốc liên tục có những hành động làm leo thang căng thẳng trong khu vực.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 11.

Những diễn biến khó lường trên thực địa

Gần 3 tháng qua, Trung Quốc liên tục đưa nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 tiến sâu, vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông.

Đáng chú ý, hành động "có chủ ý" này được Trung Quốc thực hiện ngay sau khi nước này tiến hành việc thử tên lửa đạn đạo chống hạm ở Biển Đông hồi đầu tháng 7.

Trung Quốc còn tìm cách ngăn chặn hoạt động thăm dò dầu khí của một nước khác ở bất kỳ đâu trong cái gọi là "đường 9 đoạn" – tuyên bố chủ quyền phi lý chồng chéo lên Vùng Đặc quyền Kinh tế (EEZ) của nhiều nước trong khu vực.

Theo Giáo sư Alexander Vuving, nghiên cứu viên cao cấp, Trung tâm nghiên cứu an ninh Châu Á-Thái Bình Dương của Mỹ, hành động ngang ngược của Trung Quốc sẽ đặt ra nhiều nguy cơ đối với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Trung Quốc đang hướng tới tham vọng giành thêm các quyền kiểm soát Biển Đông, khống chế không gian biển ở khu vực, chà đạp lên luật pháp quốc tế. Hành động của Trung Quốc nếu không bị ngăn cản sẽ khiến nước này ảo tưởng rằng "sức mạnh của Trung Quốc đứng cao hơn luật pháp quốc tế".

Tàu khảo sát Hải Dương 8 tiến sâu, vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam ở khu vực phía Nam Biển Đông. Ảnh : Schottel

Phản ứng kiềm chế nhưng kiên quyết của Việt Nam

Trước những hành động sai trái của Trung Quốc, Việt Nam chủ trương thận trọng, theo dõi sát sao mọi hoạt động của phía Trung Quốc và có phản ứng phù hợp với tình hình trên thực địa.

Cụ thể, sau mỗi lần Trung Quốc có những hành động leo thang căng thẳng, Bộ Ngoại giao Việt Nam lại đưa ra những tuyên bố ngày càng cụ thể và cương quyết hơn.

Lần đầu nêu việc Trung Quốc đưa nhóm tàu Hải Dương 8 vi phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng ngày 16/7 tuyên bố : "Như đã nhiều lần khẳng định, Việt Nam có chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển ở Biển Đông được xác định theo đúng các quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và các nước ở Biển Đông đều là thành viên.

Do đó, mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển Việt Nam phải tuân thủ các quy định có liên quan của UNCLOS 1982, pháp luật Việt Nam. Mọi hoạt động của nước ngoài trên các vùng biển Việt Nam nếu không được phép của Việt Nam đều vô giá trị, xâm phạm vùng biển Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982…".

Sau đó, bà Lê Thị Thu Hằng đã nêu đích danh Trung Quốc trong các tuyên bố của mình. Mới đây nhất, ngày 3/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam nhấn mạnh : "Theo cơ quan chức năng của Việt Nam, nhóm tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc lại tiếp tục mở rộng hoạt động tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam được xác định phù hợp với các quy định của Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 mà Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên.

Việt Nam kiên quyết phản đối hành động này và đã có giao thiệp với Trung Quốc. Việt Nam một lần nữa yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm và rút ngay toàn bộ nhóm tàu trên ra khỏi vùng biển Việt Nam, không để xảy ra vi phạm tương tự. Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền và các quyền lợi hợp pháp bằng các biện pháp mà luật pháp quốc tế cho phép".

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại phiên thảo luận chung cấp cao khóa 74 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Tuyên bố của bà Lê Thị Thu Hằng được đưa ra trong bối cảnh, trước đó, ngày 29/9, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã nêu vấn đề Biển Đông trong bài phát biểu của ông tại phiên thảo luận chung cấp cao khóa 74 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Ông Phạm Bình Minh nhấn mạnh : "Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan ở Biển Đông tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS 1982) – "Hiến chương của Biển và Đại dương". Kết nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, Biển Đông có ý nghĩa chiến lược đối với hòa bình, an ninh và phát triển ở Châu Á-Thái Bình Dương và trên thế giới.

Nhận thức rõ điều đó, các quốc gia liên quan đã có nhiều nỗ lực, đạt được những kết quả tích cực về giải quyết bất đồng, tranh chấp. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đã nhiều lần nêu rõ sự lo ngại về những diễn biến phức tạp ở Biển Đông, trong đó có việc vi phạm các quyền chủ quyền, quyền tài phán tại các vùng biển của Việt Nam được xác định theo UNCLOS 1982.

Các bên liên quan cần kiềm chế và tránh có những hành động đơn phương làm phức tạp tình hình và gia tăng căng thẳng, và giải quyết các tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982".

Đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao Việt Nam đưa vấn đề Biển Đông ra Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, trong đó nhấn mạnh mong muốn giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Thái độ rõ ràng, dứt khoát đối với một trong những vấn đề hệ trọng không chỉ đối với riêng Việt Nam mà còn cả hòa bình, an ninh hàng hải, hàng không của khu vực và trên thế giới đã nhận được sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Trong bài phát biểu tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 11 khóa XII, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã đề cập tình hình Biển Đông trong phần nói về kinh tế- xã hội. Nhà lãnh đạo cao nhất của Việt Nam đề nghị Hội nghị Trung ương11 : "Phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khoa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua"./.

Trần Khánh

Nguồn : VOV.VN, 08/10/2019

Hội nghị Trung ương 11 khai mạc, ông Trọng ‘vừa muốn nghỉ vừa muốn làm'

Ben Ngo, RFA, 07/10/2019

Một nhà báo tự do ở Hà Nội hôm 7/10 nhận định Tổng Bí thư đang ở vào thế "vừa muốn nghỉ, vừa muốn làm". Phát biểu này được đưa ra vào ngày khai mạc Hội nghị Trung ương 11, sự kiện được cho là "quyết định nhiều vấn đề về tổ chức, cán bộ" trước Đại hội XIII của Đảng cộng sản Việt Nam.

Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu khai mạc hội nghị - Ảnh : TTXVN

Các báo nhà nước cho hay Hội nghị Trung ương 11 khai mạc dưới sự chủ trì của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Công tác nhân sự lãnh đạo chủ chốt được xem là trọng tâm của sự kiện này.

Trong bảy ngày (từ 7 đến 13/10), các đại biểu dự Hội nghị tập trung thảo luận, cho ý kiến một bước về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng như dự thảo báo cáo chính trị, dự thảo báo cáo 10 năm thực hiện cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011) ; dự thảo báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược kinh tế - xã hội 2011-2020…

Hôm 7/10, trả lời RFA, nhà báo tự do Phạm Thành nhận định :

"Về các ứng viên có thể kế vị ghế Tổng bí thư, ba bốn tháng trước lộ ra vài nhân vật như ông Trần Quốc Vượng. Nhưng gần đây có dư luận nói cả ông Nguyễn Xuân Phúc nữa. Ông Vượng hay ông Phúc lên thì đương nhiên ông Trọng phải nghỉ. Tôi cho rằng khả năng ông Trọng nghỉ. Tôi thấy ông Trọng xuất hiện tại các sự kiện rất gắng gượng, trong một tấm ảnh người ta thấy ông giơ tay lên nhưng không phải cánh tay khỏe mạnh. Người ta nói có 5, 7 ông bác sĩ người Trung Quốc chăm sóc sức khỏe cho ông".

Nhà báo Phạm Thành nói thêm : "Về tham vọng, ông Trọng rất muốn ở lại để tiếp tuc làm tổng bí thư thêm nhiệm kỳ nữa, nhưng sức khỏe của ông không đảm bảo. Nhưng ông ấy có tư tưởng rằng rất mong mình khỏe lên để tiếp tục giữ trọng trách tổng bí thư. Khả năng ông Trọng vừa muốn nghỉ vừa muốn làm đang ở trong tư tưởng của ông. Cho nên một khi ông Trọng chưa chính thức nói tôi muốn nghỉ thì ông Vượng hay ông Phúc cũng chỉ ngấp nghé mà thôi. Có thể ông ấy sẽ bất ngờ tuyên bố nghỉ bất kỳ lúc nào, chúng ta chưa biết được".

Trước đó, hôm 23/9, trả lời RFA qua email, ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, cho biết :

"Theo nguyên tắc chuẩn bị nhân sự từ thấp đến cao, Trung ương 11 nhiều khả năng sẽ bàn về quy hoạch cán bộ cấp ủy viên Trung ương dựa trên danh sách Bộ Chính trị phê duyệt và đệ trình, thay vì cán bộ cấp cao. Không loại trừ vấn đề lãnh đạo cấp cao được thảo luận, nhưng sẽ khó được đưa vào nghị trình chính thức. Như truyền thống của đại hội trước, vấn đề nhân sự cấp cao chỉ nóng lên vào năm bản lề - 2020".

Nhận định về "cuộc đấu phe phái" trước khi hội nghị diễn ra, ông Giang viết : "Để phân biệt rõ ràng "phe" nào với nhau là rất khó khăn trong thời điểm hiện tại, bởi cái bóng quá lớn của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khiến cho tất cả những ai muốn tranh đấu quyền lực phải ẩn mình chờ thời. Đây có lẽ là lần đầu tiên từ năm 1986 mà chúng ta không phân định được các nhóm lợi ích với ưu tiên chính sách rõ ràng, bảo thủ hay đổi mới. Điều này khiến cho việc đoán định chính sách của đội ngũ lãnh đạo mới sẽ khó khăn hơn".

Ông Nguyễn Phú Trọng đã giữ chức Tổng Bí thư được hai nhiệm kỳ từ năm 2011. Năm 2016, ông trúng nhiệm kỳ 2 dù đã quá tuổi. Lúc đó đã có những nhận định cho rằng ông sẽ chỉ ở lại nửa nhiệm kỳ.

Hồi tháng 4 vừa qua, trong chuyến đi thăm Kiên Giang, ông Trọng phải đi cấp cứu ở bệnh viện. Ông Trọng vắng bóng trên chính trường trong nhiều tuần sau đó trong khi báo chí chính thống không đưa tin cụ thể ông bị bệnh gì. Sức khỏe của ông Trọng được cho là cũng ảnh hưởng đến việc ông có thể ở lại hay không trong nhiệm kỳ tới.

Ben Ngô

Nguồn : RFA, 07/10/2019

********************

Ông Trọng lần đầu nhắc tới Biển Đông sau 3 tháng căng thẳng

RFA, 07/10/2019

Chủ tịch nước kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu khai mạc Hội nghị trung ương lần thứ 11 sáng 7/10/2019 kêu gọi phân tích tình hình Biển Đông để có quyết sách phù hợp.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại lễ khai mạc Hội nghị 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 ở Hà Nội hôm 7/10/2019 Courtesy of dangcongsan.vn

Đây được xem là phát biểu đầu tiên của người đứng đầu nhà nước và Đảng cộng sản Việt Nam sau hơn 3 tháng đội tàu Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước Quốc tế về luật biển 1982.

Mạng báo Thanh Niên dẫn lời ông Nguyễn Phú Trọng đề nghị các đại biểu xem xét, phân tích thật kỹ thực tế tình hình của các ngành, lĩnh vực và địa phương để thảo luận, đánh giá khách quan, toàn diện tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 9 tháng năm 2019, dự báo cả năm 2019.

"Chỉ rõ những kết quả, thành tích nổi bật đã đạt được, những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và nguyên nhân.

Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông.

Chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua".

Từ khoảng 3 tháng nay, Việt Nam đã phải đối đầu với việc Trung Quốc điều tàu hải cảnh, dân binh và tàu khảo sát Hải Dương 8 vào sâu trong khu vực đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Bộ Ngoại giao Việt Nam đã 4 lần lên tiếng chính thức yêu cầu Trung Quốc rút toàn bộ tàu khỏi vùng biển Việt Nam nhưng tình hình vẫn chưa có gì tiến triển.

Đã có những nhân sĩ trí thức trong và ngoài nước kêu gọi chính phủ Việt Nam kiện Trung Quốc ra tóa quốc tế, tương tự như vụ Philippines kiện Trung Quốc ra Tóa Trọng tài Quốc tế PCA và có được phán quyết hồi năm 2016.

Hồi năm 2014, khi Trung Quốc đưa giàn khoan dầu HD 981 vào vùng biển Việt Nam khiến quan hệ hai nước trở nên căng thẳng, cũng đã có những lời kêu gọi Việt Nam kiện Trung Quốc ra tóa quốc tế nhưng sau đó Trung Quốc đã rút giàn khoan và không có vụ kiện nào được thực hiện.

******************

Toàn văn phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 11 của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng

Baochinhphu, 07/10/2019

Cổng Thông tin điện tử Chính phủ xin trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị - Ảnh : VGP/Nhật Bắc

Thưa các đồng chí Trung ương,

Thưa các đồng chí tham dự Hội nghị,

Hôm nay, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII bắt đầu họp Hội nghị lần thứ 11 để thảo luận, cho ý kiến một bước về các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng ; Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2020 ; và một số vấn đề quan trọng khác.

Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tôi nhiệt liệt chào mừng các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương và toàn thể các đại biểu tham dự Hội nghị ; xin gửi tới các đồng chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Sau đây, tôi xin phát biểu một số ý kiến, có tính chất gợi mở, nêu vấn đề để các đồng chí cùng suy nghĩ, nghiên cứu, thảo luận.

1. Về dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 trình Đại hội XIII của Đảng

Như các đồng chí đã biết, thời gian qua, Bộ Chính trị đã chỉ đạo các Tiểu ban quán triệt Kết luận của Hội nghị Trung ương 10 (tháng 5/2019) xây dựng các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng để Hội nghị Trung ương lần này xem xét, cho ý kiến hoàn thiện một bước, gửi đại hội đảng bộ các cấp đóng góp ý kiến.

Tiểu ban Văn kiện đã khẩn trương, nghiêm túc tiếp thu ý kiến của Trung ương, hoàn thiện Đề cương chi tiết, xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị và Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 để trình Bộ Chính trị cho ý kiến hoàn thiện và trình Trung ương hôm nay.

Báo cáo chính trị là văn kiện trung tâm của Đại hội, là căn cứ cơ bản để xây dựng các văn kiện khác. Cán bộ, đảng viên và nhân dân kỳ vọng Đại hội XIII của Đảng có được một Báo cáo chính trị xứng tầm, đề ra được những chủ trương, quyết sách đúng đắn để lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiếp tục đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ sự nghiệp đổi mới vì một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh trong nhiệm kỳ tới và những năm tiếp theo.

Dự thảo Báo cáo chính trị đã được xây dựng và từng bước hoàn thiện, nâng cao, trên cơ sở tiếp thu, chắt lọc các kết quả nghiên cứu tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn qua 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 và kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng ; khảo sát thực tiễn và làm việc với 34 địa phương, ban, bộ, ngành ; tổ chức nhiều cuộc hội thảo, tóa đàm lấy ý kiến của các chuyên gia, các nhà khóa học, nhà quản lý ; đặc biệt là ý kiến của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng và Nhà nước vào ngày 27/9 vừa qua.

Đề nghị các đồng chí Trung ương nghiên cứu kỹ, thảo luận, cho ý kiến về dự thảo Báo cáo ; tập trung vào các vấn đề lớn thuộc về nội dung nêu trong Tờ trình như : Đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và diện mạo đất nước sau 35 năm đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh, tập trung vào 10 năm gần đây ; mục tiêu phát triển đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (100 năm thành lập Đảng) và đến năm 2045 (100 năm thành lập nước) ; định hướng tiếp tục đổi mới, phát triển các lĩnh vực trọng yếu ; các nhiệm vụ trọng tâm và các khâu đột phá chiến lược ; nhận thức và giải quyết các mối quan hệ lớn trong quá trình phát triển... Đặc biệt, chú ý những vấn đề lớn, những nội dung quan trọng về quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, những chủ trương, chính sách, biện pháp đổi mới quan trọng, có ý nghĩa chiến lược, có tính đột phá, khả thi cao và những vấn đề còn có ý kiến khác nhau. Đối với mỗi vấn đề, cần đi sâu phân tích, đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết Đại hội XII và các Nghị quyết Trung ương ; chỉ rõ những chủ trương, chính sách nào của Đảng đã được quán triệt, cụ thể hoá, thể chế hóa và tổ chức thực hiện tốt, đạt kết quả thiết thực ; những chủ trương, chính sách nào còn chậm hoặc chưa vào được cuộc sống, chưa phát huy được tác dụng ; nguyên nhân vì sao ? Vì chủ trương, chính sách chưa sát hợp với thực tế hay do những hạn chế, yếu kém trong tổ chức thực hiện ? Về nguyên nhân, cần chú ý chỉ ra những nguyên nhân chủ quan, nhất là nguyên nhân thuộc về nhận thức, tư duy ; về năng lực cụ thể hoá, thể chể hóa và tổ chức thực hiện. Từ đó, khẳng định cần kế thừa, bổ sung, phát triển các mục tiêu, quan điểm, chủ trương, chính sách và phương hướng, nhiệm vụ nào để tiếp tục đổi mới toàn diện, đồng bộ, phù hợp với thực tế trong nước và quốc tế nhằm tiếp tục xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh ; xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước ta nhanh và bền vững hơn trong thời gian tới.

Báo cáo 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 là một trong những cơ sở quan trọng để xây dựng Báo cáo chính trị một cách bài bản, có hệ thống và tầm nhìn sâu rộng, xuyên suốt 35 năm đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh 1991 và định hướng xây dựng Đảng, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong 5 - 10 năm tới, tầm nhìn đến năm 2045.

Dự thảo Báo cáo đã đề cập, phân tích về bối cảnh thực hiện Cương lĩnh 2011 ; nhận định, đánh giá về thành tựu trong phát triển nhận thức lý luận của Đảng ; những kết quả, hạn chế và những vấn đề đặt ra trong thực tiễn 10 năm thực hiện Cương lĩnh 2011 đối với từng lĩnh vực của đời sống xã hội ; đánh giá chung về ý nghĩa và giá trị của Cương lĩnh. Đồng thời, đề xuất, kiến nghị nhiều nội dung liên quan đến dự báo bối cảnh quốc tế, trong nước thời gian tới ; tiếp tục bổ sung, phát triển nhận thức lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta ; định hướng lớn và giải pháp xây dựng, phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045...

Đề nghị các đồng chí dành thời gian nghiên cứu, cho ý kiến về các vấn đề nêu trên, chú ý đến những vấn đề mới, còn có ý kiến khác nhau để Bộ Chính trị nghiên cứu, tiếp thu, tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện Báo cáo, làm tài liệu nghiên cứu, phục vụ quá trình chuẩn bị và tiến hành đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

2. Về dự thảo Báo cáo kinh tế - xã hội trình Đại hội XIII của Đảng

Thời gian qua, Tiểu ban Kinh tế - Xã hội đã bám sát Đề cương được Hội nghị Trung ương 10 cho ý kiến, tích cực xây dựng dự thảo Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện Chiến lược 2011 - 2020 và 5 năm thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2016 - 2020. Trên cơ sở đó, xây dựng dự thảo Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2025 (sau đây gọi chung là Báo cáo kinh tế - xã hội).

Đây là một báo cáo rất quan trọng, đi sâu vào lĩnh vực cơ bản, nhiệm vụ trung tâm của công cuộc đổi mới. Dự thảo Báo cáo đã được xây dựng trên cơ sở tổ chức nghiên cứu theo 42 nhóm chuyên đề ; huy động sự tham gia rộng rãi, tích cực của các cơ quan, đơn vị trong nước và nước ngoài ; tổ chức 7 hội nghị với đại diện lãnh đạo của 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ; trao đổi lấy ý kiến của các đồng chí nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các chuyên gia, các nhà khóa học...

Đề nghị Trung ương căn cứ vào thực tế đất nước từ đầu nhiệm kỳ đến nay và kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm về phát triển kinh tế - xã hội, tập trung thảo luận, đánh giá một cách khách quan, khóa học tình hình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 và 10 năm 2011 - 2020 được đề ra tại hai kỳ Đại hội của Đảng ; xác định rõ ràng, đúng đắn vị thế, động lực, nguồn lực của đất nước, sức mạnh của dân tộc trước khi bước vào nhiệm kỳ Kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm phát triển kinh tế - xã hội mới. Chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan, khách quan của những hạn chế, yếu kém và bài học kinh nghiệm được rút ra. Phải chăng đó là : Tăng trưởng nhanh nhưng phải bền vững, dựa trên nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô ; phát triển kinh tế phải gắn với phát triển văn hoá, xã hội, con người, bảo vệ môi trường một cách tương xứng, hài hóa ; cần phải tập trung ưu tiên xây dựng, hoàn thiện có chất lượng, sát thực tế và tổ chức thực hiện thật nghiêm, thật tốt hệ thống luật pháp, chính sách ?

Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình kinh tế - xã hội nước ta hiện nay, tính đến những thời cơ, thuận lợi mới xuất hiện và lường trước những khó khăn, thách thức phải vượt qua trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ, đa chiều đối với tất cả các quốc gia, dân tộc, Báo cáo kinh tế - xã hội cần xác định phương hướng, quan điểm, mục tiêu, các đột phá chiến lược, nhiệm vụ và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025 và 10 năm 2021 - 2030 sao cho thật đúng, thật sát với tình hình thực tế đất nước và bối cảnh quốc tế, khu vực. Chú ý các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, những cơ chế, chính sách, biện pháp mới có tính đột phá, khả thi cao, đóng góp thiết thực vào việc phát huy, sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực trong và ngoài nước để giải quyết những vấn đề kinh tế - xã hội đang nổi lên và những vấn đề chiến lược, lâu dài ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước ; cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

3. Về dự thảo Báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện công tác xây dựng Đảng, thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ khóa XII

Đây cũng là một báo cáo chuyên đề rất quan trọng của mỗi kỳ Đại hội, liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ then chốt của Đảng. Dự thảo Báo cáo đã được Tiểu ban Điều lệ Đảng chuẩn bị công phu, nghiêm túc trên cơ sở nghiên cứu, tổng hợp, phân tích, chắt lọc báo cáo tổng kết của 68/68 tỉnh uỷ, thành uỷ, đảng uỷ và 70 đảng đoàn, ban cán sự đảng trực thuộc Trung ương ; 35 báo cáo chuyên đề ; kết quả nghiên cứu, khảo sát tại 16 địa phương, cơ quan, đơn vị ; 8 cuộc hội thảo của đại diện cấp uỷ, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương ; và xin ý kiến trực tiếp của một số đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các chuyên gia, nhà khóa học.

Trong Báo cáo tổng kết và Tờ trình của Bộ Chính trị gửi Trung ương đã nêu khá đầy đủ các nội dung tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp về xây dựng Đảng do Đại hội XII đề ra. Dự thảo Báo cáo đã chỉ rõ những kết quả nổi bật, khá toàn diện đã đạt được ; đề xuất phương hướng và 10 nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng Đảng trong nhiệm kỳ khóa XIII, trong đó xác định rõ 3 nhiệm vụ trọng tâm và 3 khâu đột phá. Đồng thời, tổng kết việc thi hành Điều lệ Đảng ; tổng hợp đề xuất bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng của các cấp uỷ, tổ chức đảng và ý kiến của Bộ Chính trị kiến nghị với Trung ương về vấn đề này.

Đề nghị các đồng chí Trung ương thảo luận, cho ý kiến đánh giá kết quả đã đạt được ; những hạn chế, vướng mắc trong công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng ; những đề xuất về phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Đảng nhiệm kỳ khóa XIII ; những kiến nghị của các cấp uỷ, tổ chức đảng về bổ sung, sửa đổi Điều lệ Đảng. Chú ý phân tích, chỉ rõ những nhiệm vụ, giải pháp đề ra đã sát thực tế, có tính khả thi, đúng trọng tâm, trọng điểm hay chưa, cần tập trung ưu tiên thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp gì ; những hạn chế, vướng mắc nào do khâu tổ chức thực hiện chưa tốt, hướng dẫn chưa rõ ; những hạn chế, vướng mắc nào do quy định của Điều lệ Đảng, mức độ đến đâu, đã cần phải bổ sung, sửa đổi Điều lệ chưa, hay chỉ cần điều chỉnh bằng quy định, hướng dẫn của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ?...

4. Về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 - 2020

Việc Trung ương xem xét, cho ý kiến về những nội dung nêu trên diễn ra trong bối cảnh : Tăng trưởng kinh tế và thương mại toàn cầu thấp hơn so với năm 2018 và dự báo còn có thể tiếp tục suy giảm trong năm 2020 ; cạnh tranh chiến lược, xung đột thương mại giữa các nước lớn ngày càng phức tạp, khó lường ; thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế có nhiều biến động, gây tâm lý lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu...

Đề nghị các đồng chí Trung ương xem xét, phân tích thật kỹ thực tế tình hình của các ngành, lĩnh vực và địa phương để thảo luận, đánh giá khách quan, toàn diện tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước 9 tháng đầu năm, dự báo cả năm 2019. Chỉ rõ những kết quả, thành tích nổi bật đã đạt được, những hạn chế, yếu kém còn tồn tại và nguyên nhân. Chú ý đối chiếu với những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, nhất là mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng ở mức 6,6 - 6,8% ; phát triển văn hóa - xã hội, chăm lo đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội ; giữ vững môi trường hóa bình, bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia, an ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội ; mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại, nâng cao vị thế, uy tín quốc gia…

Đồng thời, phân tích, dự báo có căn cứ, cơ sở khóa học, tình hình thế giới và trong nước, nhất là tình hình Biển Đông ; chỉ rõ các khả năng có thể xảy ra trong thời gian tới, lường trước những thời cơ, thuận lợi cần nắm bắt, những khó khăn, thách thức cần phải nỗ lực vượt qua. Từ đó, xác định sát hợp mục tiêu tổng quát, dự kiến các chỉ tiêu chủ yếu, cơ bản, quan trọng nhất cho năm 2020 và các chính sách, biện pháp phù hợp, có tính khả thi cao, nhất là các chính sách, biện pháp đột phá để thích ứng với những diễn biến và tác động mới của tình hình thế giới, khu vực đối với kinh tế - xã hội nước ta trong năm 2020. Chú ý đến những chính sách, biện pháp nhằm khắc phục hạn chế, yếu kém còn tồn tại, đặc biệt là trong giải ngân vốn đầu tư công và triển khai xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng quan trọng ; đổi mới, sắp xếp lại và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước ; quản lý nhà nước về văn hoá, xã hội, nghệ thuật, tôn giáo, tín ngưỡng, thông tin, truyền thông ; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội ; cải cách hành chính ; bảo vệ tài nguyên môi trường, quản lý, sử dụng đất đai, tài sản công...

Thưa các đồng chí,

Năm 2020 là năm cuối của nhiệm kỳ khóa XII và là năm sẽ diễn ra đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc khóa XIII của Đảng. Vì vậy, nội dung chương trình Hội nghị Trung ương lần này có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thành tốt các nhiệm vụ của năm 2019 - 2020 cũng như cả nhiệm kỳ và tổ chức thành công đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

 Đề nghị các đồng chí Trung ương và các đồng chí tham dự Hội nghị phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân và đất nước, tập trung trí tuệ nghiên cứu, thảo luận kỹ lưỡng, cho ý kiến để tiếp tục hoàn thiện các dự thảo báo cáo và xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng khác trong chương trình của kỳ họp.

Với tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Chúc Hội nghị thành công tốt đẹp.

Xin trân trọng cảm ơn

Nguyễn Phú Trọng

(07/10/2019)

"Sao không thấy hình ảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại ?"

Từ cuối tháng 9 năm 2019, bắt đầu rộ lên thông tin bên lề chính trường Việt Nam về việc ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng gặp phải vấn đề khó khăn về sức khỏe nên sẽ khó có thể đi Washington gặp Tổng thống Trump, dự kiến vào tháng 10.

Ẩn số trong phương trình ‘Nguyễn Phú Trọng đi Mỹ’ dường như đang lộ dần đáp án. Vì sao lại là Nguyễn Xuân Phúc mà không phải quan chức khác, nếu quả thật Trọng không thể ‘tự đi’ ?

Dấu hiệu gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối tháng 9 năm 2019 - một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở ‘mình phải như thế nào thì người ta mới tiếp đón như thế chứ’.

Nếu cuộc gặp Trump - Trọng vào tháng 10 bị bỏ lỡ, đó sẽ là lần thứ hai trong năm 2019 bất thành chuyến đi Mỹ của Nguyễn Phú Trọng. Lần đầu tiên không thành là chuyến đi dự kiến vào tháng 7, khi đó Trọng chỉ vừa tạm phục hồi sau cơn bạo bệnh ở Kiên Giang vào tháng 4 năm 2019 nên chưa thể tiến hành được.

Biểu hiện rõ nhất cho ý đồ Nguyễn Phú Trọng vẫn giữ kế hoạch đi Mỹ, dù ông ta đã ‘trốn biệt’ không đi Trung Quốc suốt từ đầu năm 2019 đến giờ, là ‘con thoi’ Phạm Bình Minh. Viên phó thủ tướng kiêm bộ trưởng ngoại giao này đã có một chuyến tiền trạm ở Washington vào tháng 5 năm 2019, với vai trò được nâng cấp hẳn lên sau một thời gian khác dài bị thất sủng trước Trọng từ sau sự biến khủng hoảng ngoại giao Việt - Đức vào năm 2017. Trong chuyến đi Mỹ đó, thậm chí Phạm Bình Minh còn có những cuộc làm việc với cả Bộ Quốc phòng Mỹ, cho thấy rất rõ là Minh đang trở thành một trong những quan chức có được quyền đàm phán song phương, đặc biệt là đàm phán về việc nâng cấp mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ thậm chí có thể vươn từ ‘đối tác toàn diện’ lên tầm ‘đối tác chiến lược’ - một nhu cầu mà Đảng cộng sản Việt Nam luôn õng ẹo theo não trạng ‘Mỹ cần ta hơn ta cần Mỹ’, nhưng bất chợt trở nên thúc bách khi nổ ra vụ khủng hoảng Bãi Tư Chính lần thứ ba vào đầu tháng 7 năm 2019.

Cũng vào tháng 5 năm 2019, người ta không nghe nói gì đến ‘phương án Nguyễn Xuân Phúc đi Mỹ’. Vào thời điểm đó, có vẻ việc đi Mỹ và gặp Trump là độc quyền của Nguyễn Phú Trọng. Thêm vào đó, Trump đã có lời mời đích danh Trọng - khi đó đã nghiễm nhiên là chủ tịch nước chứ không chỉ là một tổng bí thư đảng ‘danh không chính ngôn không thuận’ - đi Washington.

Tuy nhiên cho đến tháng 9 năm 2019, tình hình sức khỏe của ông Trọng dường như vẫn trầy trật. Dù báo đài đảng đã cố gắng đưa hình ảnh và phát sóng về ông ta đi nơi này nơi kia cùng vài buổi họp hành trong đảng, nhưng điều lộ diện bị nhiều người thắc mắc nhất vẫn là ‘sao không thấy, hoặc có quá ít hình ảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại ?’

Thách thức tự thân với Trọng là biểu đồ hồi phục sức khỏe của ông ta sau một thời gian ngắn tạm ổn nhưng giờ đây lại có vẻ chựng lại và có dấu hiệu đi xuống. Trong ít lần xuất hiện gần nhất, rõ ràng là vận động tứ chi của Trọng không khả quan hơn so với trước đây.

Người ta tự hỏi là với tình trạng sức khỏe chỉ đủ ‘ngồi’ mà không phải là ‘đi’, liệu Nguyễn Phú Trọng có thể bảo đảm cho một chuyến công du dài đến Washington, gặp Trump và sau đó dĩ nhiên phải xuất hiện trước ống kính soi mói của báo chí phương Tây ?

Đến lúc đó, bắt đầu manh nha vài tin tức ‘có thể Nguyễn Xuân Phúc sẽ đi Mỹ thay cho Nguyễn Phú Trọng’.

Vì sao lại là Nguyễn Xuân Phúc mà không phải quan chức khác, nếu quả thật Trọng không thể ‘tự đi’ ?

Cơ hội lịch sử của hội chứng buồn ngủ gặp chiếu manh

Nếu xét về số thứ tự trong danh sách ứng viên cho chức tổng bí hoặc chủ tịch nước tại đại hội 13, cái tên Nguyễn Xuân Phúc có lẽ chỉ đứng thứ hai, sau Trần Quốc Vượng. Vượng tuy là Thường trực Ban bí thư, nhưng được xem là ‘ngoan hiền dễ bảo’ hơn Phúc và đã lọt vào mắt xanh của Trọng như ứng cử viên số một. Chỉ có điều, Trần Quốc Vượng là người bên đảng, mà Trump thì không có thói quen tiếp đảng chính trị, nhất là Đảng cộng sản.

Nếu Nguyễn Phú Trọng không thể ‘cải lão hoàn đồng’ càng sớm càng tốt, vai trò đi Mỹ của ông ta sớm muộn sẽ rơi vào tay người khác, bất chấp Trọng có thích hay không.

Hơn nữa, tình thế của Đảng cộng sản Việt Nam cùng chính thể độc tài này đã vào ngõ cụt, và mức độ nguy hiểm do bị ‘đảng anh’ Trung Quốc đe dọa ngày càng hiện rõ. Sau tuyên bố - được hiểu như một tối hậu thư - vào tháng 9 năm 2019 của Bộ Ngoại giao Trung Quốc về ‘chủ quyền’ của Bắc Kinh ở Bãi Tư Chính và đòi hỏi Việt Nam phải ngừng mọi hoạt động khai thác dầu khí ở khu vực này, xác suất nổ ra chiến tranh từ lá cờ ‘Mười sáu chữ vàng’ đã tăng vọt.

Tình thế nguy khốn ấy buộc ‘đảng em’ - trong nỗi cơ đơn tận cùng dù đã thủ trong túi chẵn một tá ‘đối tác chiến lược’ với nhiều nước - phải tranh cướp thời gian để nhích sang Hoa Kỳ - đối trọng quân sự duy nhất với ‘đối tác chiến lược quan trọng nhất của Việt Nam’ là Trung Quốc ở Biển Đông.

‘Thủ tướng ‘Cờ Lờ Mờ Vờ’ Nguyễn Xuân Phúc cũng bởi thế đang đứng trước cơ hội lịch sử của hội chứng buồn ngủ gặp chiếu manh : nếu sắp tới chính Phúc được đi Mỹ thay cho Trọng, và nếu chuyến đi này mang về cho Việt Nam được món quà ‘nâng tầm đối tác chiến lược’ với Hoa Kỳ, dù món quà này chỉ mang ý nghĩa hình thức và tương tự như cái cách Thủ tướng Phúc chỉ đạo Tổng cục Thống kê Việt Nam ‘thổi’ GDP thật cao để lấy thành tích, đó sẽ là một thành quả chính trị ghê gớm, đủ để biến cá nhân Nguyễn Xuân Phúc trở thành ứng cử viên số một cho cái ghế tổng bí thư tại đại hội 13, nếu từ đây đến đó Nguyễn Phú Trọng không thể cải thiện hơn về mức độ đề kháng tai biến mà có thể khiến cho ‘thái tử’ Trần Quốc Vượng mất ngôi.

Cũng không loại trừ khả năng chuyến đi Mỹ nếu thành công của Nguyễn Xuân Phúc sẽ đưa vị thế của ông ta trong nội bộ đảng sánh ngang với uy quyền một thời của người tiền nhiệm là Nguyễn Tấn Dũng. Và chính thức trở thành một đối thủ chính trị để đối chọi với tham vọng ‘ngồi, ngồi nữa, ngồi mãi’ của Nguyễn Phú Trọng, trong trường hợp Trọng bỗng nhiên ‘trẻ mãi không già’.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 07/10/2019

Dù thỉnh thoảng vẫn phải nhảy lầu hay tự treo cổ, giới quan tham nước Việt vẫn le lói hy vọng về "người đốt lò vĩ đại" sẽ sớm "xuôi tay", hoặc ít ra cũng không còn hăng hái truy sát tham nhũng như cái cách "lò đã nóng lên rồi thì củi tươi đưa vào cũng phải cháy" mà ông ta tuyên bố đầy tự tin vào tháng 8/2017.

Nguyễn Phú Trọng sau cú "ngã bệnh" hồi Tháng Tư, 2019. (Hình : Getty Images)

Những dấu hiệu "xuôi tay"

Dấu hiệu "xuôi tay" đã bộc lộ rõ ràng trong khoảng thời gian "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng suýt chút nữa đã "tịch" sau cơn bạo bệnh tại xứ Kiên Giang "nhà ba Dũng" vào tháng 4/2019, và kéo dài thời gian nằm điều trị cho đến tận tháng 7 cùng năm.

Đó là những tháng mà bầu không khí chống tham nhũng lắng hẳn, phản ánh rất rõ một nhận định trước đó : trên nóng, dưới lạnh ; còn trên không nóng thì dưới lạnh ngắt.

Các cơ quan chủ chốt của Nguyễn Phú Trọng về chống tham nhũng là Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hai cục An ninh Điều tra và Cảnh sát Điều tra thuộc Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ đều "nghỉ xả hơi". Cùng lúc, trong giới công chức rỉ tai nhau câu chuyện những "anh Ba", "anh Hai"… tổ chức tiệc tùng nhậu nhẹt linh đình nhân sự kiện… "Trọng bệnh".

Dấu hiệu "xuôi tay" thậm chí còn hiện ra ngay cả khi ông Trọng đã có nhiều dấu hiệu phục hồi sức khỏe kể từ cuối/7, 2019. Từ đó đến nay, dù vẫn tiếp tục một số vụ bắt bớ quan tham và mở rộng vụ đại án AVG, vẫn chưa có tín hiệu nào cho thấy những vụ việc khác quá xứng đáng là đại án như Thủ Thiêm, Junin 2-Venezuela, Trần Bắc Hà (đã "tự chết")… được điều tra theo chiều sâu.

Những cựu quan chức cao cấp từng được xem là "bố già", và thậm chí hiện thời vẫn được xem là như vậy, như Nguyễn Tấn Dũng-thủ tướng và Lê Thanh Hải-bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, vẫn "an nhiên tự tại".

Dấu hiệu "xuôi tay" gần nhất và dễ nhận ra nhất là Nguyễn Phú Trọng đã phải vắng mặt tại phiên họp Đại hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, Mỹ vào cuối/9, 2019 – một hội nghị quốc tế lớn mà nếu còn đủ sức khỏe thì Trọng đã luôn hớn hở "mình phải như thế nào thì người ta mới tiếp đón như thế chứ".

Cũng từ cuối tháng 9, 2019, đã bắt đầu rộ lên tin ngoài lề về khả năng Nguyễn Phú Trọng không thể đi Mỹ theo lịch trình bởi độ ổn định chống tai biến của ông ta là… không ổn định.

Thời gian còn lại là không nhiều, hoặc đang rút ngắn một cách nhanh chóng, đối với Nguyễn Phú Trọng. Chỉ còn chưa đầy một năm rưỡi nữa là đến Đại hội đảng 13, dự kiến tổ chức vào quý đầu của năm 2021, mà nếu ông ta không mau chóng xử lý các "đống rác" ở Thành phố Hồ Chí Minh và một số tỉnh hành khác thì sẽ không thể có được cơ hội "thay máu" dàn chóp bu ở những địa phương đó, càng không thể làm nhân sự ở thành phố đầu não là Hà Nội.

Cũng không còn nhiều thời gian để Trọng thử nghiệm chiến dịch chống tham nhũng của mình bằng cách diệt những con chuột nhắt và chuột nhỡ, bất chấp việc Trọng vẫn tuyên bố sẽ tiếp tục chống "giặc nội xâm" sau khi ông ta tạm thời phục hồi sức khỏe.

Bởi sau cú bạo bệnh, hẳn Nguyễn Phú Trọng đã biết rằng cơn tai biến tiếp theo có thể xảy ra vô chừng mà không thể đoán định trước. Nếu không gấp rút xử lý các vụ tham nhũng lớn mà ông ta đã có trọn hồ sơ trong tay, một cơn tai biến tiếp theo có thể chấm dứt mọi nỗ lực và hơi thở của "minh quân", hay "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo".

Không chỉ dở dang việc trị đảng trị quân, Nguyễn Phú Trọng còn ngổn ngang việc đối ngoại. "Trốn biệt" không chịu đi "triều kiến" Tập Cận Bình ở Bắc Kinh suốt từ đầu năm 2019 đến nay. Nhưng thành tích đó sẽ mau chóng lu mờ nếu Trọng chẳng làm nên công cán gì trong chuyến công du Washington – dự kiến vào tháng 10 năm nay.

Tình thế bị Trung Quốc chẹn ngay yết hầu ngân sách nuôi đảng ở các mỏ dầu khí đang khiến Nguyễn Phú Trọng và những người đồng đảng của ông ta phải gấp rút tìm kiếm và đi đến quyết định có còn ngả ngớn đu dây với Bắc Kinh hay sẽ dứt khoát xoay trục sang Hoa Kỳ.

Trong khi đó, chính trường Việt Nam đang tưng bừng "toàn đảng, toàn quân lập thành tích chào mừng Đại hội 13"…

Những "đặc thù" của thời tiền Ðại hội 13

Đang hiện ra một đặc trưng như thời năm 2015 trước Đại hội 12 của đảng cầm quyền, nếu vào năm 2015 đã hiện hình cuộc chiến công khai trên mạng xã hội bằng các đơn thư tố cáo và các bài viết của hai phe cánh chính trị chính là "phe Trọng" và "phe Dũng", năm 2019 và đặc biệt vào nửa cuối của nó cũng đang trở lại cái không khí xốc nổi, quyết thắng và công khai thách thức lẫn nhau ấy.

Năm 2019 lại được xem là "năm bản lề" về cơ cấu "cán bộ cấp chiến lược" cho Đại hội 13. Nếu Hội nghị Trung ương 10 vào tháng 5/2019, chủ yếu "sắp ghế" cho 200 ủy viên trung ương, thì Hội nghị Trung ương 11 (sẽ diễn ra vào cuối năm 2019) thậm chí còn có tầm đại hội đảng với nhiệm vụ chốt danh sách sơ bộ các gương mặt ủy viên bộ chính trị cho khóa 13.

Sau biến cố "Trọng bệnh", đã nảy nòi một cuộc sát phạt không tuyên bố giữa các quan chức cấp cao, những người đang nhìn thấy thế độc tôn độc tài của "bậc nhân kiệt thế thiên hành đạo" chẳng còn tồn tại được bao lâu nữa và muốn qua mặt những kẻ khác để giành giật ngay lấy vị trí do khoảng trống quyền lực để lại.

Đặc thù của thời đại mới đã được tô thắm bới tính chất đa phe phái, đa trung tâm quyền lực hơn và do đó cũng kéo theo nhiều nhóm lợi ích hơn.Nếu Hội nghị Trung ương 10 chỉ là cuộc đấu giữa những "cá bé", thì Hội nghị Trung ương 11 mới thật sự là cuộc sát phạt của "cá mập" với nhau.

Năm 2019 lại được tôn lên một khác biệt lớn so với năm 2015, nếu cuộc chiến trước Đại hội 12 chủ yếu xoay quanh trục Trọng-Dũng, thì thế trận trước Đại hội 13 phong phú hơn khá nhiều, với nhiều trục : các phe phái – chủ yếu là "phe chính phủ" và "phe đảng" tranh giành quyền lực.

Trong khi ở một số địa phương nổi lên tình trạng "loạn sứ quân", còn Nguyễn Phú Trọng phải đối mặt với một nhóm đối thủ mà có thể bao gồm phe chính phủ lẫn bên đảng muốn triệt tiêu "sự nghiệp cách mạng" của ông ta.

Làm gì có chuyện "hạ cánh an toàn" !

Chẳng có gì khó khăn để dự đoán là Nguyễn Phú Trọng sẽ vấp phải một thách thức khủng khiếp về sức khỏe tự thân của ông ta, đặc biệt là vấn đề tim mạch và huyết áp, điều có thể kiến ông ta nếu không cẩn trọng sẽ phải sớm từ giã chính trường.

Bất kỳ tình trạng suy yếu hay nguy biến nào về sức khỏe của Trọng cũng là cơ hội để các nhóm đối thủ tung hê và còn có thể cường điệu tình trạng bệnh tật tồi tệ của ông ta, như một cách khủng bố tâm lý những quan chức thuộc phe Trọng và những người còn "tin yêu bác Cả", làm suy giảm sức mạnh của "phe Trọng" trong cuộc đua tới Đại hội 13 và cả mục đích dội nước vào cái lò vẫn còn âm ỉ của Trọng.

Tuy vẫn nắm được quyền lực tập trung được xe là chưa từng có so với nhiều đời tổng bí thư trước, nhưng Nguyễn Phú Trọng dường như ngày càng bất lực trước xu thế đa trung tâm quyền lực, cát cứ địa phương và sang chấn tham nhũng bè lũ mới đang nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta.

Và trong khi Trọng mới chỉ thanh toán được một phần nhỏ những di họa để lại từ thời Nguyễn Tấn Dũng, ông ta lại phải đối mặt với vô số thảm họa mới do những nhóm quyền lực – lợi ích mới gây ra. Dự luật Đặc khu là một trong nhiều ví dụ thuộc về cái trào lưu thảm họa mới ấy.

Còn nếu Nguyễn Phú Trọng phải sớm "về vườn" ?

Ngay cả với kịch bản phải từ giã chính trường tại Đại hội 13 do không đủ sức khỏe, chứ không phải do tuổi tác đã quá cao, tương lai của Nguyễn Phú Trọng cũng không thể được xem là "hạ cánh an toàn".

Bởi kể từ thời điểm hạ lệnh cho bắt Đinh La Thăng vào tháng 12/2017, Nguyễn Phú Trọng đã phá vỡ tiền lệ "ủy viên Bộ Chính trị không thể bị truy tố" và do đó ông ta đã chính thức leo lên lưng cọp.

Cũng một cách chính thức, không một ủy viên Bộ Chính trị nào (đã nghỉ hưu và cả đương chức) có thể kê gối ngủ ngon sau vụ Đinh La Thăng. Chẳng có gì bảo đảm là nếu không kịp thanh loại những kẻ thù chính trị cũ và nhung nhúc đám đối thủ chính trị mới, Nguyễn Phú Trọng sẽ có được cơ hội dưỡng bệnh và dưỡng già mà không bị một thế lực nào đó lôi ra "hồi tố" sau khi Đại hội 13 "thành công tốt đẹp", nếu quả thực còn có Đại hội đó. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 06/10/2019

1. Đặt vấn đề

Truyền thống văn hóa ứng xử của người Việt vốn coi trọng người già, người có tuổi. Ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước năm nay đã 75 tuổi. Giữ gìn phép ứng xử của cha ông và cũng là nguyên tắc ứng xử của cá nhân, tôi lúc nào cũng kính trọng ông ấy trong tư cách một người lớn tuổi hơn mình.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Ngoài ra, tuy rất ghét kiểu tư duy "nước đôi", "ba phải" gió chiều nào theo chiều ấy của người Việt nhưng phải nói thật lòng, thời điểm ông Trọng không may có vấn đề về sức khỏe khi đi công tác ở Kiên Giang trước đây, tôi thấy ông ấy cần được cảm thông trong cái nghĩa "đồng bào", "máu mủ, ruột rà" hơn là thể hiện sự hớn hở có phần hơi cực đoan của không ít người (đương nhiên tôi cũng rất hiểu những nguồn cơn sâu xa đưa đến sự hớn hở này). Đã rất nhiều lần tôi tự hỏi và tưởng tượng cảnh một ông già đầu tóc bạc trắng, mỗi ngày không biết có ăn nổi một chén cơm không mà phải gồng gánh nguyên cái "cơ đồ của dân tộc" trên vai ? Đặc biệt là trong bối cảnh các đồng chí và cấp dưới của ông ấy cứ hở ra là tìm mọi cách để "ăn không từ một thứ gì của dân". Còn thằng "bạn vàng" và "đồng chí bốn tốt" thì chẳng từ bất cứ thủ đoạn nham hiểm nào để gây áp lực nhằm biến biển Đông thành ao nhà của nó…Trong khi đó, đại bộ phận dân chúng thì gần như đang cạn kiệt mất niềm tin. Thế nên, tôi nghĩ với một núi công việc phải xử lý thì cho dù có là Thánh hay trong miệng lúc nào cũng có "miếng sâm Hàn Quốc" cũng phải "choáng" (huống hồ ông ấy chỉ là người trần mắt thịt và nhân sâm Hàn Quốc vốn cũng không phải thuốc Tiên).

Tuy vậy, xét trong tư cách một công dân, với tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", tôi nghĩ, mình có đầy đủ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm phải bày tỏ thái độ và chính kiến của bản thân về những chủ trương quyết sách của ông ấy trong vấn đề xây dựng và phát triển đất nước. Ngoài ra, ông Trọng và các đồng chí của ông ấy là những Đảng viên (theo như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh họ là "công bộc", "đầy tớ của dân") thì nhất định phải luôn luôn nếu cao tinh thần tự phê bình và cầu thị lắng nghe những lời phê bình từ phía nhân dân trong đó có tôi – những "ông chủ", "bà chủ"... Quan trọng hơn, trong tư cách người đứng đầu và đang nắm trong tay "quyền lực tuyệt đối" (cả bên Đảng lẫn chính quyền Nhà nước) ông Trọng phải là người chịu trách nhiệm trước tiên về những chủ trương, quyết sách của mình và cấp dưới (cả trước đó, bây giờ và cả mai sau…).

Tôi phải sòng phẳng và rạch ròi ra như vậy tất cả không ngoài mục đích góp phần cụ thể hóa cái "tinh thần của một Nhà nước pháp quyền" cùng sự bình đẳng và thượng tôn pháp luật của mọi cá nhân trong đời sống xã hội mà ông Trọng và "Đảng ta" đã nhiều lần phát biểu. Quan trọng hơn cũng là để tránh mọi sự hiểu lầm nhất là những quy kết tùy tiện, vô căn cứ từ đội ngũ những người làm công tác bảo vệ Đảng đối với những cá nhân có quan điểm và tiếng nói khác bằng những từ ngữ và luận điệu quen thuộc như : "bọn phản động", "thế lực thù địch", "bôi nhọ", "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"…

2. Sự kiện Bãi Tư Chính : sự cầu thị nên được ghi nhận

Thời gian qua, đã có rất nhiều bài viết và lời bàn của các chuyên gia cũng như những nhân sĩ, trí thức trong và ngoài nước liên quan đến việc xử lý khủng hoảng ở Bãi Tư Chính hiện nay và việc quy hoạch cũng như triển khai dự án đường cao tốc Bắc – Nam. Không phải bênh vực hay "lạc quan tếu", nhưng đến thời điểm này, quan sát những gì đang xảy ra, tôi cho rằng, về cơ bản cách xử lý hai vấn đề này của ông Trọng và "Đảng ta" là "không đến nỗi nào". Cơ sở để tôi đưa ra nhận định trên là :

Thứ nhất, việc xâm nhập, quấy rối, gây khủng hoảng ở Bãi Tư Chính của Việt Nam thời gian qua vốn nằm trong kế sách lâu dài của Trung Quốc nhằm từng bước thôn tính để biến toàn bộ biển Đông thành ao nhà. Điều này thì ai cũng biết. Ngoài ra, xưa nay Trung Quốc vốn nổi tiếng về những mưu mô chước quỷ trong đó phải kể đến trò "giương Đông, kích Tây", nói một đằng làm một nẻo. Thế nên, sự việc ở Bãi Tư Chính cũng không loại trừ đây còn là kịch bản để chính quyền Tập Cận Bình gây áp lực cho Việt Nam cả về chính trị (ông Trọng phải chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đảng và sắp tới sẽ có chuyến sang thăm chính thức Huê Kỳ áp lực về chính trị - "bẫy ý thức hệ") lẫn kinh tế (mặc cả và ra điều khoản để được giao thầu trong dự án cao tốc Bắc – Nam vì các nhà thầu trong nước vốn không đủ năng lực cả về kỹ thuật lẫn tài chính).

Thứ hai, những bất ổn về tình hình chính trị ở Hồng Kông đang lan truyền trên các phương tiện truyền thông và không gian mạng đương nhiên ông Trọng và các đồng chí của mình không thể không biết, không lo. Người Hồng Kông vốn có gốc gác từ Trung Hoa đại lục nhưng họ vẫn quyết liệt và sẵn sàng đương đầu với chính quyền Tập Cận Bình. Vậy nên, phải chuẩn bị tất cả các phương án trên tinh thần cảnh giác và phòng xa nhằm đối phó với hiệu ứng đám đông trong nước (với cảm hứng của nhà hoạt động trẻ Hoàng Chí Phong) là điều bức thiết không thể xao lãng và xem nhẹ - chắc chắn ông Trọng đã/phải chỉ đạo như vậy.

Cuối cùng, tổng hợp những dữ kiện trên, ông Trọng lâu nay với tư tưởng bằng mọi giá phải giữ chế độ, giữ sự ổn định về chính trị vì vậy, một mặt tránh xảy ra va chạm, đụng độ với Trung Quốc ở Bãi Tư Chính (không rơi vào bẫy khiêu khích của Trung Quốc) đồng thời có những bước đi tranh thủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế (dù trong ngôn ngữ ngoại giao vẫn còn khá rụt rè làm không ít người bực bội) theo tôi là "phù hợp" với hoàn cảnh hay chính xác hơn là sự yếm thế của Việt Nam hiện nay so với Trung Quốc. Ngoài ra, việc Bộ giao thông vận tải ngay lập tức ra quyết nghị không chọn nhà thầu "quốc tế" cho dự án cao tốc Bắc – Nam (vì trước đó không lâu gần như ai cũng thấy các nhà thầu Trung Quốc gần như chiếm ưu thế rất lớn về mặt hồ sơ) cũng là một nước cờ rất kịp thời và khôn ngoan, ("nhất tiễn song điêu") của "Đảng ta". Một là, qua đó ngầm gửi "thông điệp" Việt Nam sẽ không nhân nhượng và thỏa hiệp với những đòi hỏi vô lý của Trung Quốc liên quan đến Bãi Tư Chính. Hai là, tạm thời xoa dịu dân chúng đặc biệt là tầng lớp nhân sĩ, trí thức trong nước vì lo ngại những ảnh hưởng từ sự khủng hoảng ở Hồng Kông trên mạng xã hội.

Tóm lại, với cách xử lý trên, đương nhiên với quan điểm cá nhân, tôi vẫn không tin có một sự "thoát Trung" thực sự của "Đảng ta" trong thời gian tới nhưng dù sao qua đây, ít nhiều cũng cho thấy có một sự chuyển biến theo chiều hướng tích cực hơn. Vậy nên, xâu chuỗi lại việc tạm dừng thông qua Luật về ba đặc khu kinh tế trước đó, tôi cho rằng rất nên ghi nhận sự cầu thị và lắng nghe này của ông Trọng và "Đảng ta" (dẫu biết rằng sự cầu thị ấy vẫn chủ yếu dựa trên nguyên tắc bảo vệ chế độ, vì sự nguyên vẹn của "Đảng ta" chứ không hẳn là vì quốc gia, dân tộc là trên hết).

3. Chuẩn bị cho Đại hội Đảng : "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" hay là câu hỏi "Đảng ta có xấu" không ?

Có một sự thật mà ai cũng thấy là đại bộ phận dân chúng đang ngày một mất niềm tin vào sự lãnh đạo của "Đảng ta" hiện nay. Về vấn đề này, từ lâu tôi vẫn nghĩ, hơn ai hết ông Trọng và các "đồng chí" của mình chắc chắn đã nhận ra hai nguyên nhân có tính cốt tử dưới đây :

Một, là sự lệ thuộc quá nhiều hay nói khác đi là bị rơi vào cái bẫy về "ý thức hệ" của Trung Quốc trong khi đó đường hướng xây dựng và phát triển đất nước lại dựa vào chủ thuyết Mác-Lênin vốn đã không còn phù hợp trong bối cảnh và thời đại hôm nay.

Hai, là "quốc nạn tham nhũng" do sự cấu kết, "đi đêm" của các quan chức lãnh đạo (từ Trung ương đến địa phương) với các "đại gia" – ông chủ các Tập đoàn kinh tế hay các doanh nghiệp - nhằm chia nhau các dự án béo bỡ, từ đó làm lũng đoạn nền kinh tế và làm băng hoại suy đồi đạo đức văn hóa, xã hội…

Tuy vậy, phản ứng lại với sự mất niềm tin này của dân chúng và cho dù đã thấy hết, biết hết nhưng vì sỉ diện và hơn hết là để duy trì sự lãnh đạo tuyệt đối của "Đảng ta" ông Trọng và các đồng chí của mình thời gian qua nhìn chung chỉ tìm mọi cách vá víu nhằm xoa dịu sự bất bình và mất niềm tin của dân chúng trong nhất thời mà thôi. Đáng nói hơn nữa, những giải pháp mà họ đưa ra không những vừa cải lương mà còn rất duy ý chí (như : thực hiện phê bình và tự phê bình trong Đảng, phát động phong trào học tập va làm theo đạo đức Hồ Chí Minh, ban hành các quy định về "nêu gương đối với người đứng đầu" hay thảo luận để ra luật về "chống xu nịnh")… Những cách làm này nghiêm túc mà nói không thể xem là những giải pháp khoa học và căn cơ để quản lý con người và xã hội. Đặc biệt, nó hoàn toàn mâu thuẫn với cái mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền nên cuối cùng chỉ gây thêm lãng phí về thời gian, tiền bạc, công sức nhưng không mang lại kết quả gì đáng kể.

Bên cạnh đó, như một một thói quen và quán tính đã ăn sâu vào máu từ thời đất còn chiến tranh, để bảo vệ uy tín và "sự tài tình sáng suốt" của mình thì việc lên án và đổ lỗi cho các "thế lực thù địch" "điên cuồng chống phá" cũng là một "giải pháp" rất thường xuyên được đội ngũ tuyên truyền của "Đảng ta" mang ra sử dụng.

Có một "luận điệu" mà đội ngũ tuyên truyền của Đảng ta thường sử dụng để đáp trả những người có quan điểm khác với mình là vu cho người khác tội "phản động" hay "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"… Ở giác độ văn hóa, đây là sự thiếu trung thực, hay nói nôm na là "chơi không đẹp" ; vì anh đã sai, đã gây ra lỗi lầm, làm cho quốc gia dân tộc điêu đứng, gây khủng hoảng và mất niềm tin trong dân chúng nhưng lại không chân thành thừa nhận lại còn bao biện, ngụy biện đổ hết mọi tội lỗi lên đầu người khác.

Một suy luận mang tính logic rất thông thường mà ai cũng biết là mấy mươi năm qua "Đảng ta" nắm quyền điều hành tuyệt đối đất nước nhưng đến hôm nay đất nước vẫn không thể hóa rồng, vẫn không thể sánh vai được với các cường quốc năm Châu như mong mỏi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đã vậy, bây giờ ông Trọng còn phải quyết liệt đưa "vào lò" những "đồng chí" của mình với câu nói nổi tiếng : "chống tham nhũng là ta đánh tự đánh ta" ! Chỉ bấy nhiêu thôi cũng cho thấy những quy chụp, cáo buộc ai đó "nói xấu Đảng", "nói xấu lãnh đạo"... là rất thiếu thuyết phục. Hay nói khác đi, lẽ ra trước khi kết tội cho người ta cái tội trên, "Đảng phải" phải dũng cảm và trung thực tự hỏi lại xem mình "có xấu" hay không ?

 Không phải nói đâu xa, trước khi bị bắt (vì nhận hối hộ hàng trăm, hàng triệu USD và sắp tới rất có thể bị khai trừ ra khỏi Đảng) không phải cả hai ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn đều là những lãnh đạo cốt cán với phẩm chất đạo đức cách mạng sáng ngời đó sao ? Cá nhân ông Nguyễn Bắc Son còn được Nhà nước trao tặng "Huân chương Độc lập hạng nhì", còn ông Trương Minh Tuấn thì tự tay viết sách để tuyên truyền về "phòng chống tự diễn biến, tự chuyển hóa về tư tưởng trong cán bộ đảng viên"…

Nhưng ông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn mới chỉ là hai trường hợp điển hình cho thấy Đảng ta "có xấu" nếu không muốn nói là "rất xấu" (ngoài ra phải kể đến những Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Trần Việt Tân, Bùi Xuân Thành, Nguyễn Văn Hiến, Phan Thị Mỹ Thanh, Nguyễn Xuân Anh, Vũ Huy Hoàng, Tất Thành Cang, Vũ Văn Ninh, sắp tới đây rất có thể sẽ thêm ông trùm đất Sài Gòn Lê Thanh Hải...).

Từ đây, có thể nói, muốn gầy dựng lại niềm tin với người dân, trước hết ông Trọng và "Đảng ta" phải dũng cảm nhìn vào sự thật (về những "cái xấu" không thể chối cãi) này thay vì duy trì thói quen vừa giáo điều, bảo thủ vừa "cả vú lắp miệng em". Đổ hết cho các "thế lực thù địch" là một "giải pháp" tuy rất dễ nói, dễ làm nhưng thật ra là rất nguy hiểm. Trước hết, "giải pháp’ này vô tình là tấm bình phong cho những kẻ cơ hội chính trị núp bóng, "ẩn mình" chờ thời cơ để dễ bề tiến thân trước mỗi lần Đại hội, bầu bán… Không những vậy, nhiều kẻ sau khi phạm phải những sai lầm cũng tiếp tục mang ra để bao biện, ngụy biện mong một sự nương tay, giảm nhẹ hình phạt.

Chuẩn bị cho Đại hội Đảng sắp tới, thay vì chú trọng vào việc lựa chọn để tìm ra những cá nhân ưu tú nhất đặc biệt là luôn đặt lợi ích của quốc gia dân tộc lên trên hết bằng một quy trình công khai, minh bạch để người dân giám sát thì "Đảng ta" chỉ chú trọng đến những cá nhân có phẩm chất đạo đức theo quan điểm của mình với một quy trình quen thuộc : âm thầm quy hoạch nhân sự trong vòng bí mật. Đã vậy, trong khi tuyên truyền chuẩn bị cho Đại hội còn tung ra những "đòn gió" rằng, "trước mỗi kỳ Đại hội các thế lực thù địch thường tăng cường chống phá để gây sự chia rẽ và mất đoàn kết nội bộ". Trong khi đó ai cũng biết, mọi vấn đề thưa kiện (công khai hoặc bằng thư nặc danh) hay những cuộc đấu tố nhau bằng các chiêu trò truyền thông và trên không gian mạng… trước hết cũng từ nội bộ những người trong cuộc - những "đồng chí với nhau" mà ra…

4. Nghị quyết "cờ mờ 4.0" : vẫn là bệnh hoang tưởng và "kiêu ngạo cộng sản" ?

Bài viết của tôi vốn ban đầu không có mục này nhưng trong khi hoàn thành thì được biết "ngày 27/9, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của Bộ Chính trị" [1] nên tôi thấy cần phải bổ sung thêm vài dòng trong sự buồn cười xen lẫn ngậm ngùi và thất vọng.

 Có thể nói, sang năm 2020, một ban bệ nhân sự mới của Đảng chắc chắn sẽ được hình thành và ra mắt trước nhân dân trước hết là để thực hiện nhiệm vụ trong nhiệm kỳ 2021 - 2026. Tuy nhiên, như đã nói ở trên tất cả những cá nhân này cho đến giờ dân chúng vẫn chẳng ai biết danh tính và nhân dạng họ ra sao, "đã làm được gì cho đất nước" hay chưa ? Chỉ biết rằng, tất cả họ đã được "Đảng ta" "lựa chọn rất kỹ lưỡng" với "quy trình rất chặt chẽ’…và hiện đang được "bồi dưỡng kiến thức" [2] tại Học viện Chính trị Quốc gia. Về lý thuyết, đây có thể xem là những cá nhân "ưu tú", vượt trội nhất nếu so với 95 triệu dân còn lại của đất nước. Và chính họ chứ không phải ai khác sẽ đảm trách việc lèo lái con thuyền Việt Nam tiếp tục "đi lên" chủ nghĩa xã hội mà "Đảng ta" đã chọn. "Sống theo chỉ thị, làm theo Nghị quyết", chắc chắn rồi đây "toàn Đảng, toàn dân và tàn quân ta" sẽ triển khai và quán triệt để "đưa" cái "Nghị quyết cơ mờ 4.0" này "vào cuộc sống".

Từ đây, trong tư cách những cá nhân ưu tú nhất được lụa chọn, tôi muốn biết có bao nhiêu người trong số "184 cá nhân đã được quy hoạch cho Trung ương khóa mới" [3] có suy nghĩ gì và ai trong số họ đã tham mưu cho ông Trọng và "Đảng ta" ban hành cái Nghị quyết trên ? Xin hỏi cái Nghị quyết này có phải là vấn đề cấp bách, bức thiết nhất nhằm xây dựng và phát triển đất nước, xã hội Việt Nam trong thời gian tới hay không ? Hay trên thực tế nó là bằng chứng cho thấy chứng hoang tưởng và bệnh kiêu ngạo cộng sản của "Đảng ta" thật sự đã vô phương cứu chữa ?

Một nền giáo dục bầy hầy, một nền văn hóa suy đồi và xuống cấp đến tận đáy. Trong khi đó "rừng vàng" thì đang bị tàn phá tan hoang bởi các nhóm lợi ích nấp dưới danh nghĩa khai thác du lịch sinh thái và tâm linh, còn "biển bạc" thì bị thằng "bạn vàng" suốt ngày hăm dọa để thôn tính. Dân chúng giờ đây về cơ bản, tài sản chỉ còn lại ruộng vườn, đất đai nhưng với chế định "đất đai thuộc sở hưu toàn dân" nên cũng đã và đang bị các "đại gia bất động sản" dùng mọi thủ đoạn để thâu tóm gây ra không biết bao nhiêu nỗi tang thương… Đây chỉ là một trong những vấn đề bức thiết trước mắt mà ai cũng nhìn thấy. Còn về tương lai thì theo các chuyên gia, dưới sự tác động của "biến đổi khí hậu" toàn cầu rồi đây cả vùng Đồng bằng Sông Cửu Long – cái xương sống về kinh tế nông nghiệp của cả nước – sẽ bị nhấn chìm trong tương lai không xa. Tất cả những khó khăn và trở ngại này lẽ ra rất cần một sự quyết liệt trong nhận thức và hành động để từng bước khắc phục và thay đổi một cách căn cơ và hiệu quả nhất thì phớt lờ bỏ qua, lại đi chú tâm vào vấn đề mà thế giới chẳng mấy ai đặt nặng và nói nhiều như mình. [4]

5. Thay lời kết

"Quy hoạch nhân sự", "quy hoạch con người" tự thân cách nghĩ và khái niệm này vốn đã đi ngược hay nói chính xác hơn là vi phạm nguyên tắc lựa chọn, sàng lọc của tự nhiên và xã hội. Không những vậy sự quy hoạch ấy chỉ do một nhóm người quyết định trong vòng bí mật càng cho thấy một sự chủ quan và duy ý chí hơn nữa. Thực tế đã chứng minh, một ông Thủ tướng (trước đây cũng được bí mật quy hoạch và lựa chọn với quy trình tương tự) nhưng hết lần này đến lần khác, đến đâu cũng lấy cái "công thức" : "địa phương A, B, C phải là như thế nọ, thế kia của cả vùng, cả nước…" ra nói trong sự mơ hồ, mụ mị không sao tưởng tượng được [5]. Ngoài ra, thì còn không biết bao nhiêu kẻ khác đã bị phế truất cũng như chuẩn bị "đưa vào lò". Thực tế đã chứng minh rất rõ ràng như vậy thì thử hỏi cơ sở nào để đảm bảo và hứa hẹn những cá nhân vừa được bí mật quy hoạch (với cùng một quy trình trước đó) hôm nay sẽ đảm đương tốt trọng trách dẫn dắt quốc gia dân tộc trong tương lai ? Hay ít nhất là không rơi vào những "vết xe đổ" năm xưa ?

Xây dựng niềm tin với dân chúng đã khó, giữ vững niềm tin ấy càng khó hơn huống hồ là đã mất sạch niềm tin và giờ phải gầy dựng lại nhưng vẫn cố chấp không chịu thay đổi cách nghĩ, cách làm ; không những vậy khi xảy ra sự cố, những sai lầm còn "cả vú lấp miệng em" hoặc "đánh bùn sang ao" thì chẳng khác gì đang tự biến mình thành trò hề bởi dân chúng hiện nay đã không còn ngờ nghệch như xưa.

Tôi sẽ vẫn luôn cảm thông và kính trọng ông Trọng trong tư cách một người đáng tuổi cha chú mình nhưng chắc chắn tôi sẽ không bao giờ quên những chủ trương quyết sách sai lầm của ông ấy trong tư cách người đã và đang nắm quyền lực tuyệt đối ở Việt Nam, có ảnh hưởng và chi phối toàn bộ đời sống của 95 triệu người Việt. Và tôi tin chắc, trong tương lai lịch sử cũng sẽ "phán xét" công bằng mọi vấn đề mà ông ấy đồng chí của mình đã gây ra cho quốc gia dân tộc hôm nay.

Cần Thơ, 02/10/2019

Quách Hạo Nhiên

Nguồn : viet-studies, 02/10/2019

Nguồn tham khảo :

[1] "Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành nghị quyết về Cách mạng 4.0" 

 [2] "Bồi dưỡng kiến thức cho 95 cán bộ cấp chiến lược" 

[3] "Bộ Chính trị đã phê duyệt 184 nhân sự quy hoạch Ban chấp hành Trung ương khóa XIII" 

[4] "Ảo ảnh "bốn chấm không"

[5] "Thủ tướng muốn mỗi khác du lịch đến Lạng Sơn mua 1 con vit quay mang về" 

Đảng cộng sản Việt Nam trước ba lựa chọn xử lý căng thẳng Bãi Tư Chính với Trung Quốc

Carl Thayer, RFA, 30/09/2019

Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam sẽ có kỳ họp thứ 11 từ ngày 7 đến 13 tháng 10 tới. Theo điều lệ đảng, Ban chấp hành Trung ương phải họp 2 lần mỗi năm. Kỳ họp thứ hai của năm thường được tổ chức vào tháng 10, và vì vậy thời điểm của cuộc họp lần này là hoàn toàn bình thường.

Hình minh họa. Một hội nghị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 1/10/2012 - AFP

Dù thời điểm của cuộc họp là bình thường, lãnh đạo Việt Nam lại phải đối mặt với một thách thức lớn liên quan tới sự lãnh đạo của họ trong vấn đề chủ quyền của Việt Nam. Vào đầu tháng 7, Trung Quốc đã điều tàu khảo sát Hải Dương 8 đến vùng nước rõ ràng nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam, để tiến hành các khảo sát trái phép.

Tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc được hộ tống bởi môt số các tàu hải cảnh cùng dân binh và tàu cá. Tàu hải cảnh của Trung Quốc ngăn chặn các tàu cảnh sát biển của Việt Nam bằng cách đi qua đầu tàu ở tốc độ cao và sử dụng vòi rồng từ phía xa để cảnh báo các tàu cảnh sát biển của Việt Nam thay vì đối đầu trực tiếp như hồi năm 2014, khi Trung Quốc cho triển khai giàn khoan dầu khí HD 981 vào vùng biển của Việt Nam.

Hải Dương 8 thực hiện chuyến khảo sát ở vùng nước có các lô dầu khí được Công ty Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) xác lập vào năm 2012. Trong suốt 7 năm qua, không có bất cứ công ty dầu khí nước ngoài nào nhận lời mời khai thác các lô này của CNOOC.

Hình minh họa. Đường đi của tàu Hải Dương 8 ở vùng nước của Việt Nam vào tháng 7 vừa qua - Courtesy of Twitter Ryan Martinson

Vào ngày 12 tháng 5, giàn khoan của công ty Nhật Bản có tên Hakuryu-5, do công ty liên doanh giữa Việt Nam và Rosneft của Nga thuê, bắt đầu khoan dầu ở lô 06-01 thuộc bồn trũng Nam Côn Sơn. Sau đó, Trung Quốc đã điều một trong số những tàu hải cảnh của mình đến quấy nhiễu hoạt động trợ giúp hậu cần cho Rosneft ở lô này.

Vào giữa tháng 8, Hải Dương 8 tạm rút khỏi khu vực và về đá Chữ Thập trước khi quay lại và tiến gần hơn về phía bờ biển của Việt Nam. Ngày 23/9, Hải Dương 8 một lần nữa lại rời khỏi khu vực và đi về đá Chữ Thập.

Vào đầu tháng 9, Trung Quốc triển khai tàu cần cẩu lớn nhất thế giới là Lam Kình của công ty CNOOC đến cách khu vực bờ biển tỉnh Quảng Ngãi khoảng 90 km.

Việc rút đi của tàu Hải Dương 8 hiện tại không hoàn toàn vì lý do thương mại. Trung Quốc đã nói rõ trong bản thảo bộ quy tắc về ứng xử giữa ASEAN và Trung Quốc (COC) do nước này đệ trình để thảo luận, là Bắc Kinh chống lại việc để bất cứ công ty nước ngoài nào hoạt động ở Biển Đông. Giới chức Trung Quốc đã yêu cầu, cả chính thức lẫn không chính thức, với phía Việt Nam phải ngưng các hoạt động khai thác của Rosneft.

Ngoài ra, Trung Quốc dường như cũng đang cố gắng gây ảnh hưởng lên kỳ họp Hội nghị ban chấp hàng Trung ương Đảng 11 sắp tới.

Hình minh họa. Hình chụp hôm 1/6/2014 từ tàu cảnh sát biển của Việt Nam : tàu hải cảnh của Trung Quốc đang đuổi tàu cảnh sát biển của Việt Nam khỏi khu vực giàn khoan HD 981 AFP

Cũng phải nhắc lại là vào năm 2014, việc Trung Quốc cho triển khai giàn khoan HD 981 đã làm dấy lên làn sóng biểu tình chống Trung Quốc lan rộng ở Việt Nam. Một nhóm những đảng viên và quan chức nhà nước, quốc phòng về hưu đã ký một bức thư ngỏ kêu gọi Việt Nam phải thoát Trung. Ngoài ra, lúc đó đã có sức ép cần phải triệu tập một cuộc họp Ban chấp hành Trung ương để lên án Trung quốc và tiến gần hơn về phía Mỹ.

Khi giới chức Trung Quốc biết được điều này, họ đã tuyên bố là HD 981 đã hoàn tất nhiệm vụ và sẽ rút giàn khoan do bão. Hành động của Trung Quốc đã làm giảm tác động lên sức ép từ những ủy viên Ban chấp hành Trung ương, những người muốn có hành động kiên quyết với Trung Quốc. Đã không có một cuộc họp đặc biệt nào được triệu tập.

Cuộc họp Ban chấp hành Trung ương 11 rơi đúng vào lúc có những tin đồn ngoại giao là Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng có thể sẽ gặp Tổng thống Donald Trump ở Nhà Trắng vào tháng 10. Cũng phải cần nhắc lại là khi ông Trọng gặp Tổng thống Trump ở Hà Nội vào tháng 2 vừa qua nhân Thượng đỉnh Mỹ - Bắc Hàn, Tổng thống Mỹ đã đích thân mời đối tác Việt Nam sang thăm và thảo luận việc "gia tăng quan hệ đối tác toàn diện".

Không khí xung quanh chuyến thăm của Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng lúc này là khá phức tạp. Một mặt, Tổng thống Trump và đại diện thương mại của ông đã chỉ trích Việt Nam vì những thặng dư thương mại giữa Việt Nam với Mỹ, một phần là do việc dán nhãn lại và tái xuất các hàng hóa làm từ Trung Quốc.

Hình minh họa. Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt tay Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng ở Hà Nội hôm 27/2/2019 AFP

Mặt khác, Bộ Ngoại giao Mỹ đã lên tiếng chỉ trích hành động bắt nạt và đe dọa của Trung Quốc đối với các chương trình khai thác dầu khí lâu dài của Việt Nam. Bản thân Việt Nam cũng đã kiên quyết công khai kêu gọi sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế. Thêm nữa là chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương của Mỹ đã xác định Việt Nam là một đối tác chiến lược tiềm năng. Tóm lại, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng có thể tìm được những người nghe thông cảm nếu ông đến Washington.

Lịch trình của hội nghị Ban chấp hành Trung ương 11 không còn nghi ngờ gì nữa sẽ cân nhắc đề nghị của Bộ Chính trị về cách xử lý tình trạng bế tắc hiện nay ở vùng nước gần Bãi Tư Chính, và nhìn chung là các chính sách trong quan hệ với Mỹ và Trung Quốc tại thời điểm hiện tại.

Cho đến lúc này, Việt Nam đã đáp lại những đe dọa từ phía Trung Quốc theo cách hết sức nhẹ nhàng. Việt Nam đã gửi một loạt các phản đối qua đường ngoại giao và qua các kênh khác, yêu cầu Trung Quốc rút tàu khỏi vùng biển của Việt Nam. Tàu cảnh sát biển của Việt Nam đã áp dụng chính sách theo dõi tàu Hải Dương 8, các tàu hải cảnh và dân binh theo cách không gây hấn. Việt Nam cũng giữ không để truyền thông quốc tế đưa tin như hồi năm 2014 khi các phóng viên nước ngoài được phép lên các tàu cảnh sát biển. Việt Nam cũng khá kín kẽ trong việc đưa tin trên phương tiện truyền thông trong nước để đề phòng các cuộc biểu tình chống Trung Quốc có thể chuyển thành bạo lực.

Nhiều nguồn tin ở Hà Nội cho biết lãnh đạo Việt Nam, những người chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia, vẫn chưa đạt được một đồng thuận về những vấn đề bức bối này. Nhìn chung, Ban chấp hành Trung ương sẽ phải đối mặt với 3 lựa chọn lớn : (1) tiếp tục lặn ngụp trong "vừa hợp tác, vừa đấu tranh" với Trung Quốc, (2) lùi lại để giảm sức ép liên tục từ Trung quốc, như trường hợp trước đó với Repsol hồi tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018, và (3) đối đầu với sức ép từ Trung Quốc bằng cách gia tăng hợp tác an ninh và quốc phòng với Mỹ, bằng cách đồng ý nâng quan hệ hai nước lên thành đối tác chiến lược trong thời gian tới.

Carl Thayer

Nguồn : RFA, 30/09/2019

______________

*Carl Thayer là giáo sư thuộc trường Đại học New South Wales, Canberra, Australia. Ông là người đóng góp cho RFA các bài phân tích về ảnh hưởng của Trung Quốc tới Việt Nam.

********************

Chuyến thăm Mỹ sắp tới của ông Trọng và vấn đề căng thẳng với Trung Quốc tại Biển Đông

RFA, 30/09/2019

Tác giả David Hutt vừa có một bài xã luận đăng tải trên tờ The Diplomat hôm 27 tháng 9 liên quan đến vai trò của ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong thời gian tới, tùy thuộc vào sức khỏe của ông ấy ra sao ?

Ngày 23/10/18, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã được Quốc hội Việt Nam bỏ phiếu và chính thức trở thành Chủ tịch nước Việt Nam.

Ông Nguyễn Phú Trọng khỏe hay yếu ?

Trong bài viết có nhan đề ‘Is Vietnam’s Trong still going strong ?’ (tạm dịch ‘Tổng Trọng của Việt Nam sẽ tiếp tục mạnh mẽ ?’), tác giả David Hutt đề cập đến tình trạng sức khỏe của ông Trọng mà dư luận trong và ngoài nước đang đặc biệt chú ý, trong bối cảnh Hội nghị Trung ương 11 dự kiến diễn ra trong tháng 10 này.

Ông David Hutt nhắc lại mặc dù truyền thông Nhà nước loan báo sức khỏe của Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, 75 tuổi được hồi phục sau cơn bạo bệnh xảy ra hồi tháng 4 vừa qua ; tuy nhiên vẫn có những hoài nghi rằng sức khỏe của ông Trọng đang bị suy yếu qua các lần xuất hiện của ông trong những sự kiện gần đây. Một viện dẫn như hồi đầu tháng 8, ông Trọng tiếp đón Chủ tịch nước Lào Bounnhang Volachith. Ông chỉ gặp gỡ chóng vánh Chủ tịch Lào và sau đó dành vỏn vẹn 25 phút tiếp xúc với Thủ tướng Malaysia -Mahathir Mohamad trong chuyến viếng thăm 3 ngày của Thủ tướng Malaysia đến Việt Nam vào cuối tháng 8. Ông Trọng cũng đã chưa hề có chuyến đi công du nước ngoài nào kể từ tháng 5 đến nay.

Một trong những sự kiện mà dư luận đặc biệt quan tâm là chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Trọng dự kiến sẽ diễn ra trong tháng 10, theo lời mời của Tổng thống Donald Trump. Chuyến đi này được giới quan sát chính trị thế giới theo dõi vì căng thẳng leo thang tại bãi Tư Chính ở Biển Đông giữa Việt Nam và Trung Quốc có nhiều diễn biến phức tạp, mà theo đánh giá của tác giả David Hutt là "thái độ của Bắc Kinh càng trở nên công kích và hiếu chiến hơn kể từ lần xảy ra xung đột tệ hại nhất ở Biển Đông hồi năm 2014", đồng thời cũng trong bối cảnh Tổng thống Trump yêu cầu Hà Nội cần phải có biện pháp để giảm thâm hụt thương mại giữa hai nước.

Tác giả David Hutt nhấn mạnh trong bài xã luận của ông rằng không ít ý kiến cho rằng có thể Mỹ và Việt Nam sẽ nâng tầm lên cấp quan hệ "đối tác chiến lược" qua chuyến thăm của ông Nguyễn Phú Trọng trong tháng 10 ; thế nhưng cho đến thời điểm này (cuối tháng 9, sắp bước sang đầu tháng 10) cả hai phía Việt Nam lẫn Hoa Kỳ vẫn kín tiếng về chuyến thăm đang được trông đợi này.

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện Nghiên cứu Đông Nam Á vào tối ngày 30 tháng 9 nhận định với RFA rằng dù sức khỏe của ông Tổng Trọng thế nào đi nữa thì chuyến thăm Hoa Kỳ theo lời mời của Tổng thống Trump sẽ diễn ra và có thể là sau Hội nghị Trung ương 11.

Theo lập luận của Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì chuyến thăm này sẽ dự kiến trước thời điểm Hoa Kỳ tập trung cho các hoạt động vận động bầu cử trong những ngày cuối năm 2019.

Trong khi đó, tác gỉa David Hutt nêu lên rằng cả Mỹ và Việt Nam chưa bên nào xác nhận về chuyến thăm Hoa Kỳ sắp tới của ông Trọng. Đây có thể là do phía Việt Nam chưa chắc chắn về sức khỏe của ông Trọng. Ngoài ra, còn có những đồn đoán rằng, nếu sức khỏe không cho phép thì người thay ông Trọng sang Mỹ có thể là Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - người đã từng vài lần gặp gỡ và làm việc trực tiếp với Thổng thống Trump, đồng thời là người được cho là năng động và ngoại giao linh hoạt hơn so với ông Trọng.

Mặc dù vậy, tác giả David Hutt nhận định nếu như ông Nguyễn Phú Trọng đích thân công du đến Mỹ thì sẽ gửi một thông điệp rõ ràng cho Bắc Kinh rằng mối quan hệ Việt-Mỹ là hệ trọng.

Còn Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại nhấn mạnh rằng dù ông Trọng hay một nhân vật khác thay mặt ông Trọng đến thăm Hoa Kỳ thì mối quan hệ Việt-Mỹ vẫn dựa trên nền tảng là đối tác, đồng thời là "một người bạn". Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp phân tích :

"Nền tảng để coi đối tác và bạn là Việt Nam là một nước nhỏ đang bị nước lớn là Trung Quốc bắt nạt và nền tảng quan trọng nhất giữa Việt Nam và Mỹ là cùng thượng tôn pháp luật quốc tế, tức là đảm bảo hòa bình, đảm bảo an ninh, chống lại các vi phạm về vi phạm luật pháp quốc tế và chống lại sự thay đổi hay các mưu toan thay đổi trật tự quốc tế dựa trên các luật lệ đang có."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cũng khẳng định không nhất thiết phải quan trọng mối quan hệ Việt-Mỹ dưới hình thức nào, mà điều cần thiết là phải nhận biết Việt Nam có được những lợi ích gì trong chính sách của Hoa Kỳ ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương :

"Những cái cụ thể thì các bên đã nói với nhau rồi. Đặc biệt bây giờ Mỹ có một chính sách rất quan trọng và rất rõ ràng là đặt Biển Đông trong khuôn khổ của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (gọi là Indo-Pacific). Trong chính sách này có các điểm quan trọng nhất ; bao gồm Mỹ cùng các nước trong khu vực Indo-Pacific, đặc biệt là 4 nước trụ cột (Mỹ, Nhật, Ấn Độ và Australia) phải cố gắng làm sao đảm bảo được hòa bình, an ninh và tự do hàng hải ở trong khu vực này, đặc biệt tại Biển Đông. Thứ hai nữa, nước Mỹ trong chiến lược đó tiến đến công nhận các chủ quyền theo luật pháp quốc tế của các nước ở trong khu vực đấy. Thế thì công nhận đó đối với Việt Nam là như Mỹ đã nói dựa theo luật pháp quốc tế về biển, trong đó có ‘Công ước về Luật biển’ thì Trung Quốc không có chủ quyền gì ở Biển Đông hết, chỉ có những nước như Việt Nam hiện nay có thềm lục địa kéo dài 350 hải lý và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam được xác định rất rõ theo đúng nền tảng về ‘Công ước về Luật biển’. Mỹ trong khi không đứng về phía bên nào trong vấn đề tranh chấp về mặt chủ quyền cả thì Mỹ vẫn công nhận chủ quyền của Việt Nam theo Luật biển."

Tàu thăm dò của Trung Quốc và vị trí thăm dò hồi đầu tháng 07/19. Courtesy of Ryan Martinson/ RFA Edited

Khi Tổng Trọng không còn khỏe mạnh

Trong tình huống mà tác giả David Hutt đặt ra ông Tổng Trọng không đủ khỏe mạnh để công du thăm Mỹ sắp tới đây thì đó cũng là một vấn đề quan trọng cho thấy dấu hiệu rằng ông Trọng không còn đủ sức khỏe để tiếp tục vị trí lãnh đạo của mình nữa và câu hỏi đặt ra là ai sẽ thay thế ông Trọng sau Đại hội Đảng XIII vào năm 2021 ? Tác giả David Hutt nhắc đến 3 nhân vật "tam trụ" còn lại bao gồm Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân.

Nhận định về ứng cử viên sáng giá nào có thể thay thế ông Trọng, trong tình huống ông Trọng không còn tiếp tục tại vị được nữa, Nhà quan sát tình hình Việt Nam-Tiến sĩ Phạm Chí Dũng từng khẳng định "Truyền nhân được nhìn thấy rõ ràng nhất của ông Trọng là ông Trần Quốc Vượng."

Theo quan điểm của ông Nguyễn Khắc Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, khi đề cập đến ông Trần Quốc Vượng, qua email gửi đến RFA nhận định rằng :

"Chiếu theo Quy định 90 thì ông Trần Quốc Vượng hoàn toàn đủ tiêu chuẩn làm tổng bí thư, nhưng các thành viên cộm cán khác của Bộ Chính trị cũng đáp ứng được yêu cầu. Sự ủng hộ của Tổng bí thư Trọng sẽ là lợi thế lớn nếu ông Vượng muốn giữ chức tổng bí thư nhiệm kỳ tới, nhưng ông Vượng cũng có những hạn chế về kinh nghiệm quản trị và tuổi tác. Tiếng nói của ông Trọng có trọng lượng lớn, nhưng là không đủ để lấn át toàn bộ tiếng nói của Bộ Chính trị và đặc biệt là Ban chấp hành Trung ương."

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thì lại có quan điểm trái ngược :

"Ông Vượng quá tuổi rồi, không được tính vào đây nữa. Mặc dù ông ấy là ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng nếu như nhìn kỹ lại thì từ trước đến nay rất ít người làm ‘Thường trực Ban bí thư’ lại lên ‘Tổng bí thư’. Ít lắm ! Trong lịch sử hơn 80 của Đảng cộng sản Việt Nam chỉ có một người từ ‘Bộ Chính trị’ hay ‘Thường trực Ban bí thư’ lên ‘Tổng bí thư’ là ông Lê Khả Phiêu. Chứ còn những người khác có lên được đâu. Kể cả ông Trọng khi làm ‘Thường trực Ban bí thư’ nhưng khóa đấy ông không lên được. Với lại, ông Vượng thì một là quá tuổi và hai là quá trình công tác thì chưa qua nhiều chỗ, chưa làm ở nhiều chỗ khác nhau : chưa bao giờ làm bí thư tỉnh ủy hay thành ủy ; chưa làm gì ở bên chính quyền cả mà chỉ mới làm ở hệ thống tư pháp là ở Viện Kiểm sát thôi và làm bên công tác Đảng. Thế thôi."

Còn tiến sĩ Phạm Chí Dũng lại cho rằng mặc dù nhiều chính khách mong muốn ông Trọng sẽ rút lui khỏi chính trường không vì lý do tuổi tác thì cũng vì lý do sức khỏe ; tuy nhiên vẫn còn một ẩn số rất lớn, không loại trừ rằng ông Tổng Trọng tiếp tục tự cho mình là "trường hợp đặc biệt".

Trong khi đó, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp lập luận rằng có khả năng lớn là ông Trọng sẽ thôi chức vì tuổi cao, cũng như sức khỏe không được tốt. Và dù cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hay Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân khóa sau được chọn làm ‘Tổng bí thư’ thì đều "có thể cán đán được công việc vì cả hai người đều trẻ hơn, năng động hơn và làm được nhiều việc hơn ông Trọng".

Tác giả David Hutt đặt lời kết trong bài ghi nhận của mình rằng nếu như tình huống xấu nhất mà ông Trọng không tiếp tục tại vị trong vai trò Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Việt Nam, thì Đảng cộng sản Việt Nam sẽ gặp khó khăn trong việc lựa chọn một người để nắm quyền hành lãnh đạo tối cao và sẽ có một sự chạy đua ở chính trường Việt Nam để thay thế vai trò không còn năng động của Tổng Trọng trong vòng 15 tháng nữa.

Nguồn : RFA, 30/09/2019

Tháng 9 năm 2019, ‘Tổng tịch’ Nguyễn Phú Trọng bất ngờ ký ban hành Quy định về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Cái cách hạ bút này xảy ra chỉ ít ngày trước khi diễn ra Hội nghị trung ương 11 của đảng cầm quyền - dự kiến tổ chức vào tháng 10 năm 2019.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Quy định số 205-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền ngày 23/9/2019. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN

Đây là lần đầu tiên trong đảng cầm quyền xuất hiện một đảng văn về kiểm soát quyền lực - điều chưa từng tồn tại ở các đời tổng bí thư trước đây.

Từ ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’

Trước đây, ‘kiểm soát quyền lực’ thậm chí còn là một cụm từ bị xem là mang màu sắc của tư bản phương Tây và nhạy cảm chính trị với chế độ xã hội chủ nghĩa, do đó dù cụm từ này đã được một số học giả cộng sản nêu ra tính cần thiết áp dụng nó, nhưng chỉ đến khi nổi lên ‘hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ thì ‘kiểm soát quyền lực’ mới dần được giới chóp bu của đảng nhìn nhận như một khái niệm hợp thời.

‘Hiện tượng Nguyễn Tấn Dũng’ đã thật sự nổi lên và trở thành một chấn động khuynh đảo quyền lực chế độ từ những năm 2009, 2010. Đến năm 2012, hiện tượng đó đã trở thành mối đe dọa rất trực tiếp đối với những quan chức chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực như Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư, Trương Tấn Sang - Chủ tịch nước.

Hẳn sự thiếu am hiểu về kiểm soát quyền lực đã trở thành nguyên nhân chính yếu dẫn tới thất bại chua chát của cánh Trọng - Sang tại Hội nghị trung ương 6 vào cuối năm 2012. Bởi khi đã tưởng như có thể ‘trục’ Thủ tướng Dũng khỏi Ban chấp hành trung ương thì phe muốn kỷ luật lại không ngờ có đến 75% trong tổng số 200 ủy viên trung ương bỏ phiếu không đồng ý kỷ luật ‘đồng chí X’.

Làm thế nào mà Nguyễn Tấn Dũng lại có thể ‘nắm đầu’ được đến 3/4 Ban chấp hành trung ương ? Sự thật khi đó đã nổi lên rành rành : trong khi phe Trọng - Sang còn chưa biết làm sao để kiểm soát quyền lực của Dũng, thì Dũng đã có thừa kinh nghiệm về làm cách nào để thâu tóm quyền lực, và có thể đã rất chuyên nghiệp về ‘cái gì không mua được bằng tiền thì sẽ mua được bằng rất nhiều tiền’.

Đặc biệt từ năm 2012, nhu cầu về kiểm soát quyền lực đã trở nên thiết yếu với đảng và thiết thân đối với Nguyễn Phú Trọng. Nhu cầu đó càng lớn khi ông ta phải đối mặt với một Nguyễn Tấn Dũng tưởng như chỉ đưa tay ra là nắm gọn cái ghế tổng bí thư tại đại hội 12. Năm 2015 cũng bởi thế là khoảng thời gian mà một loạt bài viết về kiểm soát quyền lực đã bất chợt rộ lên trên mặt báo đảng, bắt đầu từ Nhị Lê - Phó tổng biên tập Tạp chí Cộng sản, ‘quê hương’ trước đó của Nguyễn Phú Trọng, và sau đó là một quan chức được xem là ‘học trò cưng’ của Trọng là Vũ Ngọc Hoàng - Phó trưởng ban Tuyên giáo trung ương.

Thế nhưng sau đại hội 12, chủ đề về kiểm soát quyền lực bỗng lắng hẳn trên diễn đàn thảo luận của đảng. Cũng không dồn dập bài viết về chủ đề này trên mặt báo đảng. Khi đó, Nguyễn Tấn Dũng đã tạm yên phận ‘về làm người tử tế’, chỉ còn một Nguyễn Phú Trọng độc tôn nắm vận mệnh nhân sự của đảng.

‘Kiểm soát quyền lực’ cũng không còn được nhắc tới vào các năm 2017 và 2018 - khoảng thời gian đã tạm nổi lên một nhân vật khác và được dư luận xem là đối thủ chính trị với tổng bí thư : Trần Đại Quang - chủ tịch nước xuất thân từ bộ trưởng công an.

Sau khi Quang thình lình chết vào tháng 9 năm 2018, dĩ nhiên không còn ai nhắc tới cụm từ ‘kiểm soát quyền lực’ nữa.

Vậy tại sao chủ đề kiểm soát quyền lực lại được nêu ra, thậm chí còn trở thành một quy định của đảng và do đích thân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành vào tháng 9 năm 2019 ?

Cát cứ và sứ quân

Đã thành một quy luật bất thành văn và không bao giờ trở thành chính thức : văn theo người ; đảng văn theo nhân sự. Có một số quy định nội bộ của đảng chỉ xuất hiện vào mỗi lúc tình thế trở nên ‘có biến’. Chẳng phải Nguyễn Tấn Dũng đã bị đá văng khỏi vũ đài chính trị bởi một quy định ‘cực kỳ vớ vẩn’ mà hẳn ông ta, với thói kiêu căng tự mãn lộ rõ trên mặt, đã chẳng bao giờ thèm ghé mắt nhìn : "đảng viên không được phép tự ứng cử mà không có ý kiến của tập thể chi bộ" sao ?

Quy định về kiểm soát quyền lực mới ban hành sẽ nhắm tới công tác cán bộ tại Hội nghị trung ương 11, mà cụ thể là hội nghị này sẽ chọn ra một danh sách sơ bộ các ủy viên bộ chính trị cho khóa 13. Quy định về kiểm soát quyền lực cũng sẽ được duy trì liên tục từ đây đến đại hội 13 vào đầu năm 2021. Đó là bề nổi mà nhiều người nhìn ra.

Nhưng còn bề chìm và cái chiều sâu thăm thẳm đầy những góc tối của nó ?

Sau một thời gian bị quên lãng, chủ đề kiểm soát quyền lực được nêu trở lại một cách chính thức cho thấy dường như Nguyễn Phú Trọng đang lo ngại về khả năng bảo đảm quyền lực tập quyền trung ương và vấn đề tập quyền cá nhân của ông ta có thể bị đe dọa bởi những lực cản đủ mạnh nào đó.

Những lực cản đó là gì ?

Một nguy cơ mà từ năm 2017, thâm tâm đảng cầm quyền có thể còn lo sợ hơn quốc nạn tham nhũng, là tình trạng cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương.

Từ sau đại hội 12, bất chấp quyền uy gần như tuyệt đối của Tổng bí thư Trọng, tình trạng cát cứ quyền lực đã nổi lên tràn lan ở một số bộ ngành và địa phương. Tất cả đều lao vào hội chứng ‘hốt cú chót’.

Không phải vô cớ mà Trọng đã chọn Đà Nẵng, TP.HCM và sau đó đến Đồng Nai là những tỉnh thành cần phải ‘đốt lò’. Đã từ lâu, ở những tỉnh thành này đã xuất hiện nhiều biểu hiện về lãnh đạo gia đình trị và hoành hành như thể những ông vua con vào thời ‘Mười hai sứ quân’ trong lịch sử Việt Nam.

Cũng không phải vô cớ mà Nguyễn Phú Trọng lại ‘xẻ thịt’ Bộ Công an, xóa bỏ toàn bộ cấp tổng cục của bộ này vào đầu năm 2018, trong khi vẫn giữ nguyên 6 tổng cục ở Bộ Quốc phòng.

Nhưng kiểm soát quyền lực không chỉ nhằm xử lý nạn cát cứ quyền lực và sứ quân địa phương, mà còn có thể mang một ẩn ý không hề được nói ra…

‘Ngồi, ngồi nữa…’

Cho dù đang độc tôn về quyền lực với một cái ghế đúp chủ tịch nước lẫn tổng bí thư, Nguyễn Phú Trọng vẫn không thể tự tin khi đang bắt đầu hiện ra những ‘âm binh’ nổi lên ngay dưới chân ghế ông ta - một hiện tượng rất đặc biệt mà đã nổi bật hẳn lên từ khi Trọng bị cơn bạo bệnh ở xứ Kiên Giang ‘nhà ba Dũng’, dẫn đến niềm hy vọng khó nói và khó tả của không ít quan chức về tương lai ‘đẩy’ Trọng về vườn để ngồi luôn vào khoảng trống quyền lực để lại - quá lớn và quá hấp dẫn.

Và nếu quy luật ‘văn là người’ vẫn đúng trong tình cảnh oái oăm này, đảng văn về kiểm soát quyền lực đã lần đầu tiên, kể từ khi Nguyễn Phú Trọng bị bạo bệnh, hé lộ ý định ‘ngồi nữa’ của ông ta. Nếu quy định về kiểm soát quyền lực phát huy tối đa tác dụng của nó mà nhờ đó sẽ không thể xuất hiện một đối thủ nào có thể cạnh tranh với Trọng, ông ta sẽ yên tâm ngồi tiếp tại đại hội 13, thậm chí còn có thể ‘ngồi, ngồi nữa, ngồi mãi’ như ‘hoàng đế Tập Cận Bình’ ở Trung Quốc, với điều kiện không bị hành hạ bởi những cơn tai biến.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 01/10/2019

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/09/2019, không những khẳng định vùng biển ở Bãi Tư Chính (nằm ở Đông Nam Việt Nam) là thuộc chủ quyền của Trung Quốc, mà còn đòi "Việt Nam phải chấm dứt các hoạt động khoan tìm dầu khí đơn phương tại Bãi Tư Chính", là chưa từng có, rất có thể là bước dọn đường dư luận quốc tế và dư luận tại đại lục để nhảy sang hành động tiếp biến khó lường : Chiến tranh !

Việt Nam đã mua sắm tàu ngầm Kilo từ Nga, nhưng tương quan lực lượng quân sự quá nhỏ bé trước Trung Quốc. (Hình : Getty Images)

Hải quân Việt Nam sẽ cầm cự được bao lâu ?

Khác với thái độ đe nẹt có mức độ trong vài lần ra tuyên bố từ lúc cho tàu Hải Dương 8 và nhóm tàu hộ vệ cho tàu này xâm phạm khu vực Bãi Tư Chính vào đầu Tháng Bảy, 2019, tuyên bố ngày 18/09 thực chất là một tối hậu thư đối với giới "văn dốt, võ dát" ở Ba Đình.

Đây là kết quả tất yếu phải xảy ra sau chuỗi thời gian gần ba tháng dù bị hành hạ cả về tinh thần lẫn thể xác nhưng Bộ Chính trị và Bộ Quốc phòng Việt Nam vẫn không dám nổ một phát súng, dù chỉ bắn lên trời để cảnh cáo tàu Trung Quốc.

Sau tuyên bố trên, rất có thể Trung Quốc sẽ chuyển từ "đấu tranh ngoại giao" sang một giai đoạn mới là hành động mới về quân sự.

Kịch bản ngày càng lộ rõ là Việt Nam khó có thể tránh thoát nguy cơ một cuộc tấn công quân sự, dù có thể chỉ ở cấp độ chiến dịch, từ phía Trung Quốc. Chiến dịch tấn công này, nếu xảy ra, chắc chắn sẽ diễn ra trên biển và rất gần gũi về mặt kinh tuyến và vĩ tuyến với những mỏ dầu mà Việt Nam đang dự định khai thác nhưng nằm trong "đường lưỡi bò" mới được Trung Quốc vẽ bổ sung.

Bước đầu, Trung Quốc có thể tấn công các tàu hải cảnh của Việt Nam đang bảo vệ Bãi Tư Chính. Sau đó, cuộc chiến sẽ leo thang với sự đụng độ giữa các tàu chiến của hai bên.

Hiện thời, một số thông tin cho biết cả Trung Quốc và Việt Nam đều đã dàn tàu ở khu vực Bãi Tư Chính và vùng biển lân cận khu vực này, với số lượng mỗi bên gần 30 tàu.

Tuy nhiên xét về năng lực hải quân thì cho dù có điều động toàn bộ số tàu chiến và hải cảnh ra Biển Đông, phía Việt Nam cũng chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng lượng tàu chiến và hải cảnh của Trung Quốc, chưa kể hàng chục ngàn tàu "thương mại dân sự", tức tàu cá được bọc sắt, mà Bắc Kinh tung ra như một đòn chiến thuật biển vào những lúc không cần có mặt tàu chiến.

Trên một phương diện tổng quan hơn, nếu so sánh lượng chi phí quốc phòng từ 4- 5 tỷ USD/năm của Việt Nam với con số 177 tỷ USD /năm của Trung Quốc thì càng quá khập khiễng.

Nếu chỉ căn cứ vào vài so sánh trên, hoàn toàn có thể nhận ra tình thế sẽ khó lòng cầm cự được lâu của Hải Quân Việt Nam nếu nổ ra chiến tranh ở Biển Đông.

Còn nếu xét về ý chí "hải quân bám bờ" trong suốt thời gian nhiều năm qua thì chẳng có hy vọng gì về việc Hải Quân Việt Nam dám can đảm chống cự tàu Trung Quốc khi bị tấn công, thậm chí cảnh "bỏ của chạy lấy người" còn có thể lan tỏa rộng – đúng theo phương cách "chống giặc bằng cờ" mà giới chóp bu Việt Nam đang đốc thúc phát 1 triệu lá cờ đỏ sao vàng cho ngư dân để "bám biển".

Chiến hạm và sự hiện diện của Hải Quân Mỹ trong một lần ở quân cảng Cam Ranh hồi năm 2012. (Hình : Getty Images)

"Chuyện trong nhà"

Khác với quá khứ tạm thời êm ấm, giờ đây nguy cơ xung đột quân sự giữa "hai đảng anh em" đang hiển thị dần sau từng tuần lễ – khoảng cách thời gian đã thu hẹp rất đáng kể so với dự báo trước đây về nguy cơ này theo từng quý và từng tháng.

Hy vọng, hoặc chỗ bám víu còn nước còn tát của giới chóp bu Việt Nam giờ đây chỉ là trông đợi sự can thiệp của quốc tế nếu xung đột quân sự Trung-Việt nổ ra ở Bãi Tư Chính, chứ không còn cảnh "tự sướng" của báo đảng về 6 tàu ngầm lớp Kilo tân trang mà Việt Nam mua lại của Nga, hoặc về "tàu buồm Lê Quý Đôn hiện đại nhất thế giới của hải quân Việt Nam".

Nhưng cộng đồng quốc tế lại là một ẩn số, mà cách nào đó là khá giống với phương trình đi Mỹ và làm gì ở đó của "Tổng tịch" Nguyễn Phú Trọng.

Bi kịch của Việt Nam từ không dám nổ súng cảnh cáo, không dám nhắc tên Trung Quốc và không dám kiện Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh không chỉ ngày càng coi thường "vùng chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam", mà còn giành ưu thế vượt mặt giới chóp bu Việt Nam trong hoạt động vận động quốc tế.

Cách tuyên bố mang tính khẳng định về vùng chủ quyền của Trung Quốc tại khu vực Bãi Tư Chính, và bây giờ còn muốn đuổi Việt Nam ra khỏi đó, rất có thể sẽ khiến một số quốc gia trên thế giới – vốn không am hiểu lắm về lịch sử chủ quyền vùng biển của Việt Nam và những mưu tính lắt léo trong "đường lưỡi bò 9 đoạn", tỏ ra dè dặt hơn nếu những nước này có ý muốn ủng hộ Việt Nam tại diễn đàn Liên Hiệp Quốc, hoặc tại một tòa án quốc tế trong trường hợp Việt Nam dám kiện Trung Quốc ra trước thế giới, cho dù Việt Nam được đặt vào ghế "thành viên không thường trực của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc" vào năm 2019.

Cho tới lúc này Trung Quốc đã đạt được những mục tiêu ban đầu của chiến dịch này, không chỉ khiến nhiều quốc gia trên thế giới và dư luận quốc tế dần bớt mối quan tâm đến một Biển Đông giằng co nhàm chán, mà còn biến Bãi Tư Chính từ vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam thành nơi "tranh chấp không thể tranh cãi". Để nếu chiến tranh nổ ra, bản chất cuộc chiến này sẽ là giành ăn dầu khí giữa những kẻ tương thông "Mười Sáu Chữ Vàng", hoặc là "chuyện trong nhà" giữa hai nước xã hội chủ nghĩa anh em mà không cần đến sự chia sẻ hay can thiệp của các nước khác.

Còn với Việt Nam, tình thế đã không còn dễ rút lui và dễ "rửa mặt" cho Nguyễn Phú Trọng và Bộ Chính trị của ông ta, khi Trung Quốc đã dám tung ra tối hậu thư "chủ quyền".

Màu của máu

Đã rất rõ là phía Việt Nam càng lùi, Trung Quốc càng lấn tới – y hệt cái cách mà nhà cầm quyền Việt Nam và chế độ công an trị ở đất nước này đã đối xử với phong trào dân chủ nhân quyền. Ngay cả nếu Nguyễn Phú Trọng chấp nhận nhượng bộ "đi Trung trước, đi Mỹ sau" thì cũng khó làm cho Tập Cận Bình hài lòng để không tiếp tục "tống tiền" Bãi Tư Chính.

Tàu Trung Quốc chỉ có thể rút khỏi Bãi Tư Chính, mà cũng chỉ là tạm rút, trong trường Nguyễn Phú Trọng hủy bỏ chuyến đi Mỹ của ông ta, tương đương với việc từ bỏ ý định nâng tầm "đối tác chiến lược" của Việt Nam với Hoa Kỳ và không đưa Việt Nam nhích vào quỹ đạo của khối liên minh quân sự Đông Bắc Á (Mỹ-Nhật-Ấn-Úc) đối trọng với Trung Quốc.

Thêm một lần nữa trong rất nhiều lần, Nguyễn Phú Trọng đứng giữa ngã ba đường. Nhưng khác nhiều với trước đây khi còn "trẻ khỏe", hiện thời ông ta đang ở bên kia dốc trong ráng hoàng hôn màu đỏ quạch của tử thần.

…và màu của máu

Nhưng nếu Trọng hủy bỏ chuyến đi Washington, sẽ chẳng có những hàng không mẫu hạm nào của hải quân Mỹ đi vào Biển Đông để áp sát những nơi mà Trung Quốc đã gia cố và phát triển thành căn cứ quân sự, răn đe bầy đàn tàu chiến của Trung Quốc. Mà nếu không có Mỹ, tương lai Trung Quốc nuốt gọn Bãi Tư Chính của Việt Nam chỉ là ngày một ngày hai. Khi đó, chính thể độc tài ở Việt Nam không chỉ mất trắng bể dầu thô nuôi đảng mà dân tộc Việt còn bị kẻ thù san sẻ lãnh thổ.

Nguy vong hơn lúc nào hết, giờ đây giới chóp bu Việt Nam phải tự quyết định số phận tồn vong của nó là thêm một lần đánh đu với người anh em cộng sản Bắc Kinh sẽ rất dễ khiến lục phủ ngũ tạng của dân tộc Việt Nam bị kẻ thù phanh thây, theo đúng cái cách mà chính quyền Trung Quốc đã làm để mổ sống nội tạng các tín đồ Pháp Luân Công. 

Phạm Chí Dũng

Nguồn : Người Việt, 29/09/2019

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ký ban hành quy định kiểm soát quyền lực (VOA, 25/09/2019)

Tổng bí thư-Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng hôm 24/9 thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành một quy định mới về việc kiểm soát quyền lực và chống chạy chức, chạy quyền đối với cán bộ và đảng viên, theo truyền thông trong nước.

Ông Nguyễn Phú Trọng trong lần xuất hiện đầu tiên hôm 14/5 sau một thời gian vắng bóng giữa tin đồn sức khỏe. Vị tổng bí thư kiêm chủ tịch nước vừa thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành quyết định kiểm soát quyền lực. (Ảnh chụp màn hình VnExpress)

Quy định 205 được ban hành trong bối cảnh cuộc chiến chống tham nhũng của ông Trọng tiếp tục ‘nóng’ với một loạt các quan chức bị khởi tố và bắt giam với các cáo buộc liên quan đến lạm dụng quyền lực để tham ô, tham nhũng.

Gần đây nhất là vụ xét xử hai cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn, những người đã khai nhận hối lộ hàng triệu đô la Mỹ trong vụ Mobifone mua AVG. Đầu năm ngoái, cựu Bộ trưởng Đinh La Thăng – một thành viên của Bộ Chính trị - đã bị xét xử và hiện đang thụ án nhiều năm tù trong chiến dịch được gọi là "đốt lò" của ông Trọng.

Theo quy định mới, để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, các cấp từ trung ương đến địa phương "phải chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh những hành vi vi phạm các quy định của Đảng và Nhà nước về công tác cán bộ", theo Người Lao Động và Tiền Phong.

Quy định này nêu rõ : "Không bố trí những người có quan hệ gia đình cùng đảm nhiệm các chức danh có liên quan". Theo đó, một ví dụ được Tiền Phong đưa ra là "Anh làm Bí thư thì em không được làm trưởng ban tổ chức".

Về chống chạy chức, chạy quyền, Quy định 205 cấm việc tặng tiền và bất động sản cũng như lợi dụng các mối quan hệ thân quen hay sử dụng lợi thế để gây sức ép với người có thẩm quyền trong việc giới thiệu, bổ nhiệm chức vụ.

Theo quy định mới được Bộ Chính trị ban hành, những người "bản thân không thấy đủ tiêu chuẩn, điều kiện, phẩm chất, năng lực, sức khỏe" thì không "tự ứng cử" hay "nhận đề cử".

Quy định 205 còn đưa ra những biện pháp xử lý hình sự với đối tượng nhận hối lộ và chạy quyền. Những người tiếp tay cho hành vi chạy chức, chạy quyền có thể bị khai trừ khỏi Đảng hoặc khởi tố.

Ông Trọng, người có quyền lực cao nhất đất nước với việc kiêm nhiệm hai chức danh tổng bí thư và chủ tịch nước từ sau khi ông Trần Đại Quang đột ngột qua đời, ký ban hành quy định 205 trong bối cảnh chính trường Việt Nam chuẩn bị cho sự thay đổi quyền lực tại đại hội 13, dự kiến vào năm 2021.

***********************

Chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? (RFA, 24/09/2019)

Thêm công cụ "quản" chạy chức ?

Quy định 205 được nhiều người cho là tạo thêm "công cụ" để kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức chạy quyền. Vì, cũng với mục đích nêu trên, trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung Ương khóa XII, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã ban hành Nghị quyết số 26 để chống tình trạng bổ nhiệm họ hàng, "cánh hẩu" gây bức xúc dư luận trong năm 2018.

Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chống chạy chức, chạy quyền hay tăng kiểm soát quyền lực ? Ảnh minh họa. AFP

Sau hơn một năm Nghị định 26 thực hiện, việc chạy chức, chạy quyền, quan liêu, tham nhũng, lợi ích nhóm vẫn không giảm đi, ngược lại đang có chiều hướng gia tăng khi càng ngày càng nhiều cán bộ bị kỷ luật. Vậy với Quy định mới này Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đặc kỳ vọng điều gì ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS nhận định rằng, đối với những yêu cầu trong Quy định 205, không khác so với những quy định đã được ghi vào trong luật.

"Bây giờ người ta có nêu kỹ hơn về những điểm đó thì nó chỉ chứng tỏ rằng bộ máy của Đcộng sản Việt Nam đã không tuân thủ những quy đỉnh rất thông thường của việc quản trị và sự vi phạm đó đã trở thành căn bệnh ung thư từ lâu rồi và đến bây giờ ông Tổng bí thư đành phải ký một quyết định như thế. Bất kỳ tổ chức doanh nghiệp nào cũng đều phải tuân thủ những quy định như thế, những cách này tại Việt Nam đã được nói rồi nhưng vẫn vi phạm nên với một nền nếp kiểu như thế thì cách này rất khó có hiệu quả".

Đồng ý với việc những quy định về công tác quản lý cán bộ đã có đầy đủ trong Luật, giờ thêm quy định xem ra không phù hợp, nhà báo Lê Trung Khoa từ Berlin, Đức nhận định :

"Việc thứ hai là đương nhiên ông Trọng đang tìm cách chống tham nhũng, chạy chức chạy quyền thì đó là điều cần thiết nhưng không dựa vào các điều luật của quốc gia để thực hiện thực thi điều đó mà lại ra một luật lệ riêng cho thấy luật pháp nhà nước không được tôn trọng một cách đầy đủ. Việc chạy chức chạy quyền như thế sẽ làm cho chế độ có những người lãnh đạo thời gian qua, sắp tới và hiện tại không xứng đáng với trách nhiệm mà họ được giao nhận".

Ngoài ra, nhà báo Lê Trung Khoa còn cho hay, đứng trước nguy cơ đó ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tìm mọi cách để ngăn chặn nhưng cách làm của ông chỉ giải quyết trên ngọn chứ không bức tận gốc vấn đề. Do đó, theo nhà báo Lê Trung Khoa, Việt Nam cần thay đổi thể chế và đó là điều tốt hơn - hiện đại dân chủ tự do hơn mới có hiệu quả, chứ không sẽ còn thêm nhiều quy định luật lệ nữa được ra đời và mọi chuyện đâu sẽ vào đó, ngày càng phức tạp hơn.

Cơ chế giám sát ra sao ?

Đối với Quy định mới của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp - Nhà nghiên cứu cao cấp về lợi ích chiến lược và chiến lược quốc tế từ Viện nghiên cứu Đông Nam Á cho rằng, những quy định này chỉ nằm trên giấy, còn việc thực hiện nó còn phù thuộc vào nhiều vấn đề, hành động cụ thể giám sát của từng cấp và người dân.

"Quá trình chọn người đưa vào chỗ này chỗ kia trong tổ chức phải được sự giám sát của người dân chứ tự giám sát lẫn nhau thì có giảm hay không mình không biết. Cái cách người dân giám sát như thế nào thì trước đây đều có quy định hết rồi nhưng chưa thấy giám sát được gì cả vì tổ chức ấy đóng kín nên người dân giám sát phải giám sát như thế nào thì lại thêm những quy định khác. Càng nhiều quy định nhiều người càng chạy".

Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp còn giải thích thêm, việc dùng từ chạy chức chạy quyền là không đúng và không phù hợp chỉ nên là chạy chức bởi vì không ai không có chức mà lại không có quyền.

Nhà báo Lê Trung Khoa phân tích thêm về cơ chế giám sát của người dân hiện nay cũng đã được thực hiện khá mạnh trên các phương tiện truyền thông mạng xã hội và có ảnh hưởng rất lớn nhưng cần phải được mở rộng thêm. Ông nói :

"Người dân phản ánh với Đảng với nhà nước đã làm quá nhiều, quá lâu nhiều chục năm qua rồi nhưng vẫn không hiệu quả vì những cơ quan công quyền, tiếp nhận thì bản thân những cơ quan đó chống tham nhũng lại tham nhũng nên người ta không nhận được những khiếu nại của người dân. Cơ chế giám sát của người dân nên được mở rộng hơn nữa và nhà nước cần xem xét thấu đáo hơn nữa tiếng nói và mong muốn của người dân nếu muốn đất nước phát triển và văn minh hơn".

Trong Quy định 205 vừa được ban hành có quy định rõ nghiêm cấm các hành vi như cung cấp hoặc tiết lộ thông tin, tài liệu, hồ sơ cán bộ, đảng viên cho tổ chức và cá nhân không có thẩm quyền, trách nhiệm, nhất là những thông tin, tài liệu hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy trình công tác cán bộ.

Ông Trần Bang một nhà quan sát chia sẻ trên trang Facebook cá nhân của mình rằng "Chính điều này là không minh bạch, và coi thường nhân dân, loại nhân dân ra khỏi lĩnh vực chọn, giám sát, phê phán "cán bộ"... những kẻ tham nhũng quyền lực là những kẻ giấu diếm "hồ sơ nhân sự đang trong quá trình thực hiện quy hoạch"

Chuẩn bị nhân sự cho Đại hội 13 ?

Dư luận xã hội quan tâm vụ việc đặc vấn đề cho rằng, việc ông Tổng bí thư Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký Quy định 205 trong thời điểm này cũng nhằm thanh trừng nội bộ, sàng lọc cán bộ, củng cố quyền lực và tạo lòng tin trong nhân dân, chuẩn bị danh sách cán bộ "chuẩn" cho Đại hội 13 ?

Tiến sĩ Nguyễn Quang A khẳng định điều đó chắc chắn là để củng cố lại sự lãnh đảo của Đảng "…bằng cách nhân cơ hội này loại trừ những phe phái khác đi và tất nhiên họ muốn bằng cách này lấy lại lòng tin của người dân nhưng lòng tin của người dân đã mất lâu rồi và với quyết định như thế này thì còn lâu mới lấy lại được lòng tin của người dân, chắc chắn nó là công cụ hữu hiệu để thực hiện các bước Đại hội Đảng lần thứ XIII".

Nhà báo Lê Trung Khoa thì cho rằng, quy định này chủ yếu được đưa ra để củng cố lại phe cánh của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trước những "đối thủ" khác, cùng với những quy định này "ông" sẽ có đầy đủ biện pháp để tìm kẻ hở nhằm triệt hạ các "đối thủ" bằng những quy định như thế này.

"…Trước đây tại Đại hội lần thứ XII thì ông cũng đưa ra nhiều quy định, tiêu chuẩn và cuối cùng ông vẫn là người trúng nên giờ đưa ra quy định kỷ luật cán bộ chạy chức chạy quyền thì nó cũng không khác gì chỉ có tinh vi hơn và mang tính hủy diệt đối với những người có khả năng tranh giành quyền lực cũng như phe cánh của ông trong thời gian tới".

Tác giả một cuốn sách phê phán nhà lãnh đạo Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng cho rằng ông không tin ông Trọng tới đây "sẽ đi thăm Hoa Kỳ".

Nhà báo Phạm Thành

Được hỏi vì sao cuốn sách "Nguyễn Phú Trọng : Thế thiên hành đạo hay Đại nghịch bất đạo" nhà báo Phạm Thành, chủ blog Bà Đầm Xòe, vừa tự xuất bản lại chỉ nói về ông Nguyễn Phú Trọng, tác giả nói với BBC đây là chủ ý của ông từ rất lâu.

Là một nhà báo từng làm ở Đài Tiếng nói Việt Nam, nhà văn Phạm Thành nói ông có điều kiện tiếp xúc với nhiều nguồn thông tin, cũng như những quan chức chính trị.

Ông chọn ông Nguyễn Phú Trọng để ra sách bởi ông Trọng có quá trình lãnh đạo đất nước rất lâu, từ Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội rồi Tống bí thư kiêm Chủ tịch nước.

Nhà báo Phạm Thành tin rằng ông Trọng, ngoài lý luận về chủ nghĩa xã hội, về chủ nghĩa Mác - Lê Nin, là người có quan điểm muốn "bảo vệ Đảng, muốn đất nước độc tài, muốn thân Trung Quốc, muốn kiến thiết đất nước theo đường lối Trung Quốc".

"Ngay từ năm 2007, khi ông Trọng với tư cách Chủ tịch Quốc Hội sang Trung Quốc và trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh, ông khẳng định rằng, quan hệ Việt Nam - Trung Quốc chưa bao giờ tốt đẹp như bây giờ, trong khi trước đó, máu ngư dân Việt Nam đã đổ trên Biển Đông.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và phu nhân đón lãnh đạo cao nhất của Trung Quốc thăm Việt Nam tháng 11/2015

Từ lúc ấy, tôi đã đặt câu hỏi về con người này. Ông ta sẽ thực hiện các chính sách đối nội, đối ngoại như thế nào, và ông ta sẽ gắn với Trung Quốc như thế nào ?

"Trong thời chấp chính, ông Trọng ký tới 27 văn bản ghi nhớ hợp tác với Trung Quốc, cả về an ninh, quốc phòng, giáo dục, truyền thông và đặc biệt là đào tạo cán bộ," ông Phạm Thành nói.

Nỗi sợ vô hình

Khi được hỏi về việc ông có sợ hay không, nhà văn Phạm Thành nói đó chỉ là nỗi sợ vô hình và cho rằng, điều 25 Hiến pháp Việt Nam cho phép quyền biểu đạt tư tưởng.

"Mà quyền biểu đạt tư tưởng là gì nếu không phải là quyền được tự do nói, mình viết ra cái gì thì mình được quyền in. Trên thực tế, 10 năm nay, rất nhiều người đã thực hiện quyền đó rồi. Người ta có tác phẩm, người ta tự in ra, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

"Không chỉ tôi mà cả Nguyễn Đình Chính, Phạm Viết Đào... người ta cứ ra hiệu photocopy người ta in thôi và chả ai làm sao cả. Hiến pháp đã quy định như vậy, nếu mình có tác phẩm, mình in mỗi lần dưới 50 cuốn, rồi tặng hay phát cho bạn bè.

Bạn bè nhận sách tặng lại tiền cho mình thì đó là quyền của bạn bè. Mình không bị làm sao cả. Năm ngoái tôi in và gửi tới 500 cuốn, gửi qua bưu điện, địa chỉ, số tài khoản tôi ghi thẳng trên bì thư mà có sao đâu.''

''Lần này, tuy tôi không thể in gần nhà vì các tiệm ở Hà Nội không dám in nhưng tôi tìm nơi xa để in, rồi mang sách về nhà mà không ai làm gì tôi. Còn những người cứ nói sợ và không in sách thì theo tôi đó là nỗi sợ vô hình. Theo tôi, ở Việt Nam đang có tự do này, vấn đề là người ta có gì để in không, có dám vượt qua nỗi sợ hay không"- chủ nhân blog Bà Đầm Xòe nói.

Còn cụ thể những gì mà nhà chức trách ở Việt Nam đối xử với ông sau khi hai cuốn sách trước "Cô hồn xã nghĩa" và "hậu Chí Phèo" xuất bản, ông Phạm Thành nói không có gì, mà "chỉ thấy bạn bè khắp nơi chúc mừng.

"Nói thật, sau khi nhận sách, ai trong bạn bè ủng hộ bao nhiêu tiền, tôi đăng ngay lên Facebook mà cũng chẳng thấy có việc gì."

Nội dung chính cuốn sách "ngoài luồng" này tập trung vào thái độ và hành động của ông Nguyễn Phú Trọng trước Trung Quốc.

"Có rất nhiều người nói rằng, ông Trọng có thể xoay trục sang Mỹ, nhưng tôi không tin, bởi có trục đâu mà xoay. Con người ta một khi đã trưởng thành, họ sẽ sống và hành xử theo tư tưởng của mình, mà ông Trọng thì có tí nào dân chủ, có tí đổi mới, có tí thích phương Tây nào đâu.

Ông ấy là một 'đại cục,' đại cục của Trung Quốc. Tôi nói một câu mà có thể sẽ chạm tới tự ái của nhiều người, nhưng những người nói ông Trọng có thể thoát Trung, có thể xoay trục, là chưa trưởng thành về trí tuệ."

'Tôi không tin ông Trọng sẽ đến Mỹ lần thứ hai'

Nhà báo Phạm Thành cũng cho rằng, khả năng ông Trọng đi Mỹ cũng là rất thấp.

"Tôi không tin vào điều này, ngay từ khi Bộ Ngoại giao Việt Nam thông báo về việc ông Donald Trump mời ông Trọng sang thăm Hoa Kỳ trong năm 2019. Ngay khi đó, tôi đã đặt câu hỏi rằng, liệu ông Trọng có lần thứ hai đặt chân lên đất Mỹ. Và tôi khẳng định luôn rằng, khó có khả năng đó, bởi ba lý do.

Thứ nhất, ông Trọng có dám vượt qua chính mình không, tức là có dám vứt bỏ tư tưởng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác-xít để kiến tạo đất nước không ;

Thứ hai là ông ta có dám không hỏi ý Trung Quốc để đi hay không.

Thứ ba là ông Trọng nếu muốn được Mỹ mời thì phải có ký kết cụ thể nào đó với Mỹ. Nhưng tôi không tin rằng người Mỹ dưới thời ông Donald Trump có thể mời ông Trọng làm việc đó.

Ông Phạm Thành phủ nhận ý kiến cho rằng, cuốn sách của ông viết về ông Trọng ra đời ngay giữa khi Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành thảo luận nhân sự, chuẩn bị cho Đại hội Đảng 13 là nhằm phục vụ mục tiêu ''đấu tranh phe nhóm".

Chủ nhân blog Bà đầm xòe nhấn mạnh thực tế là cuốn sách này đáng lẽ xuất bản ngay từ tháng 6, cùng thời điểm với cuốn sách "Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng với tình cảm nhân dân trong nước và bạn bè quốc tế".

Nếu thăm Hoa Kỳ thì để đạt mục tiêu gì ?

Trong tháng 9 này, các tin tức từ Việt Nam và nước ngoài đặt ra khả năng Tổng bí thư Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng thăm Hoa Kỳ.

Trong khi ý kiến của nhà báo Phạm Thành phản ánh một phần dư luận ở Việt Nam hết niềm tin vào khả năng "thoát Trung", bỏ mô hình thể chế cũ kỹ để đi theo các giá trị chung trên thế giới, những nhà quan sát nước ngoài vẫn tin rằng lãnh đạo Việt Nam đang có đà để nghiêng hơn về phía Hoa Kỳ và các nước Phương Tây cùng Nhật Bản.

Giáo sư Carl Thayer từ Úc gần đây nêu ba khả năng về tiến triển quan hệ Mỹ - Việt nếu Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng sang thăm và hội đàm gặp Tổng thống Trump ở Washington D.C. trong năm nay.

Theo ông, đầu tiên là hai nhà lãnh đạo đồng ý mở rộng (enlarge) quan hệ đối tác toàn diện ký từ 2013.

Hai là họ sẽ công bố đàm phán để nâng quan hệ song phương lên mức quan hệ đối tác chiến lược.

Ba là Mỹ - Việt sẽ đồng ý ký một tuyên bố chung về quan hệ đối tác chiến lược.

Bất cứ một trong ba khả năng đó đều sẽ là dấu hiệu Việt Nam tiến tới chỗ cải thiện quan hệ với Hoa Kỳ để phản ứng lại hành đồng đe dọa và bắt nạt của Trung Quốc (Chinese intimidation and bullying) ở Biển Đông trong những tháng qua, theo ông Thayer.

Hồi đầu 2017, ông Nguyễn Phú Trọng có chuyến thăm sang Trung Quốc.

Bản tin của Tân Hoa Xã khi đó đăng tin nói hai nước Trung - Việt tin rằng chuyến đi của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã "đạt thành công to lớn trong việc nâng cao sự tin cậy chính trị giữa hai bên, thắt chặt quan hệ hữu nghị truyền thống, củng cố quan hệ đối tác chiến lược hợp tác toàn diện, và đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực".

Bà Đầm Xòe

Nguồn : BBC tiếng Việt, 18/09/2019