Thông Luận

Nguyên Bộ trưởng Giáo dục Phùng Xuân Nhạ bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị xem xét kỷ luật tại Kỳ họp thứ 19, diễn ra hôm 8/9/2022.

Nguyên Bộ trưởng giáo dục Phùng Xuân Nhạ - Reuters

Theo trang web Truyền hình Quốc hội, trong nhiệm kỳ ông Nhạ làm Bộ trưởng từ năm 2016 - 2021, Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo đã "thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo…, để xảy ra sai phạm trong trong một số dự án như biên soạn, phát hành sách giáo khoa ; vụ gian lận thi cử xảy ra vào năm 2018 được coi là rúng động ngành giáo dục thời điểm đó.

Do đó, Ban cán sự đảng Bộ Giáo dục nhiệm kỳ 2016 - 2021, mà đứng đầu là ông Phùng Xuân Nhạ, bị đề nghị xem xét, xử lý kỷ luật.

Không làm ngành giáo dục khá hơn

Một giảng viên tại Hà Nội, yêu cầu được giấu danh tính, cho rằng kỷ luật một người bộ trưởng hay cả ban lãnh đạo Bộ Giáo dục thì cũng không làm nền giáo dục Việt Nam khá lên được :

"Tôi nghĩ rằng nền giáo dục Việt Nam bây giờ nằm trong tổng thể cơ chế của chính trị. Nó vẫn chỉ là công cụ của cơ chế chính trị mà thôi. Cho nên việc kỷ luật cũng chỉ là giải pháp tình thế, xoa dịu dư luận chứ nó không thể thay đổi được đâu và nó sẽ ngày càng tồi tệ.

Bản thân ông ấy khi lên được chức Bộ trưởng cũng là thành quả của cơ chế chính trị này. Nếu không phải ông ấy mà là người khác thì lúc người sau lên cũng sẽ không thể dịch chuyển được những "hòn đá" mà nó đã nảy sinh trong thời kỳ mà ông Nhạ đã làm bộ trưởng".

Giáo sư Mạc Văn Trang, từ Sài Gòn, nói với RFA rằng dù có kỷ luật ông Nhạ bây giờ thì cũng không thể thay đổi nền giáo dục bị xuống cấp để lại từ thời ông Nhạ :

"Kỷ luật cũng chẳng có tác dụng gì, để mà thay đổi nền giáo dục thì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố lắm.

Do chính quyền độc đảng, nó bưng bít cho nên muốn kỷ luật là kỷ luật, không có một hệ thống đối lập không để phanh phui những khuyết điểm của cán bộ đương thời, mà thường là những khuyết điểm này kéo dài, lâu ngày gây ra tác hại ghê gớm".

Kinh tế hóa giáo dục

Với trải nghiệm thực tế, giảng viên giấu tên nói ông Nhạ làm bộ trưởng đã để lại nhiều hậu quả nặng nề cho ngành giáo dục, kéo dài cho tới nay vẫn còn chưa dứt. Và, theo quan điểm của bà, ông Nhạ chính là người đã "kinh tế hóa ngành giáo dục" :

"Ông ấy tạo ra một cái tiền lệ rất là xấu xí, đó là "kinh tế hóa nền giáo dục". Tức là biến giáo dục trở thành nơi để kiếm tiền, manh nha từ thời của ông ấy rồi bây giờ thì mọi thứ càng rõ ràng hơn.

Các khoản thu vô lý là từ thời của ông ấy. Họ bịa ra đủ thứ trò, các chi phí mà phụ huynh phải nộp cho trường. Học phí chính thức thì không có nhiều, thế nhưng họ sẽ nghĩ ra rất nhiều các loại phí khác để thay thế. Ví dụ như tiền đồng phục, tiền sách giáo khoa, cơ sở vật chất, đóng góp cho trường, sổ liên lạc điện tử… những thứ rất trời ơi đất hỡi như vậy họ vẫn duy trì và có một nhóm nhỏ lợi ích được hưởng lợi".

Vào thời ông Nhạ, ngành giáo dục vẽ ra đủ các loại bằng cấp, chứng chỉ mà hạn sử dụng của nó ngày càng ngắn. Các giáo viên, viên chức buộc phải thi lấy các chứng chỉ đó để hoàn thiện hồ sơ đáp ứng cho yêu cầu công việc. Vị giảng viên đại học giấu tên nói thêm :

"Ví dụ như chứng chỉ ngoại ngữ hay tin học, viên chức bị bắt buộc phải có và hạn sử dụng của nó chỉ được một hoặc hai năm. Thế nhưng chứng chỉ đó không phản ánh đúng thực chất năng lực của người lao động, nhưng mà họ vẫn bắt buộc phải có để hoàn thiện hồ sơ.

Ông ấy tạo ra một tiền lệ đó là mọi thứ đều có thể được mua bán miễn có lợi ích kinh tế. Làm như thế thì cực kỳ nguy hiểm. Bây giờ thậm chí là trong ngành giáo dục người ta sẵn sàng "đánh giết" nhau chỉ vì cái ghế. Tôi thấy là cái hệ quả mà ông ấy để lại là quá nặng nề".

Loạt bê bối thời ông Nhạ làm Bộ trưởng giáo dục

Thời ông Nhạ đứng đầu ngành giáo dục đã xảy ra nhiều vụ bê bối bị người dân phản đối rất dữ dội, đó là lời của giáo sư Mạc Văn Trang khi đánh giá về ngành giáo dục :

"Thời kỳ ông Nhạ làm bộ trưởng thì người dân kêu về mấy việc, như là cái hệ thống quản lý quan liêu ; ức hiếp giáo viên, có những chuyện không hay mà ông ấy cũng không can thiệp trực tiếp. Có nơi người ta bắt các cô giáo đi tiếp khách là các quan chức, thì dân người ta kêu lắm, báo chí cũng lên án chuyện đó.

Thứ hai là chuyện sách giáo khoa. Ông đã thông qua chương trình sách giáo khoa tốn rất nhiều tiền mà chất lượng của sách thì khi công bố ra thì mới biết là phải sửa sang lại rất nhiều, tốn nhiều tiền mà chất lượng lại không tốt.

Rồi thứ ba nữa là chất lượng giáo dục nó không tốt. Ổng kêu là "chất lượng giáo dục kém là do không đóng tiền học phí cao". Ông bộ trưởng mà nói những câu như thế !"

Trả lời chất vấn trước Quốc hội vào tháng 6/2018, ông Phùng Xuân Nhạ nói rằng "đồng tiền đi liền chất lượng", chất lượng giáo dục thấp là vì mức học phí người học bỏ ra còn thấp.

Ngoài những vụ tiêu cực mà giáo sư Mạc Văn Trang vừa nêu, trong khoảng thời gian còn đương nhiệm chức bộ trưởng, ông Nhạ còn bị phản đối dữ dội vì một loạt các vụ bê bối khác.

Năm 2020, sách giáo khoa môn Tiếng Việt mới do nhóm Cánh Diều biên soạn bị phát hiện có quá lỗi chính tả. Những truyện trong sách này bị cho là dạy trẻ cái ác, điều xấu, lừa lọc, khôn lỏi. Bộ trưởng Nhạ khi đó nhận trách nhiệm và hứa sẽ chỉnh sửa, hiệu đính để kịp thời tổ chức hoạt động dạy học.

Vụ gian lận thi cử xảy ra tại các tỉnh Sơn La, Hòa Bình và Hà Giang trong kỳ thi Tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2018 gây rúng động dư luận thời điểm đó. Vụ việc dẫn tới một loạt giáo viên, công chức ngành giáo dục bị khởi tố, bỏ tù.

Tháng 5/2019, Phùng Xuân Nhạ nói trước Quốc hội rằng cá nhân ông nhận trách nhiệm khi để xảy ra vụ việc như vậy. Tuy nhiên, khi đó, ông không bị hình thức kỷ luật nào.

Nguồn : RFA, 14/09/2022

Vụ Đại Học Đông Đô đang nóng hơn bao giờ hết. Từ 55 người dùng bằng giả, giờ báo chí đã phanh phui đến 193 người. Tuy nhiên đang có sự chống đối ngay trong trung ương nên danh tính của 193 người dùng bằng giả ấy bị ém lại.

Theo tin từ phía chính quyền cho biết, hiện nay Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã ra quyết định trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung vụ án "giả mạo trong công tác" xảy ra tại Trường đại học Đông Đô. Tuy có người đã vội rút lại bằng tiếng Anh của đại học Đông Đô đã nộp trước đó để làm nghiên cứu sinh tiến sĩ. Nhưng Viện kiểm sát không đồng ý và phải điều tra đến nới đến chốn. Rất nhiều quan chức đã có được tấm bằng tiến sỹ thạc sỹ để thăng quan tiến chức từ cách mua bằng như thế này. Những người đó ắt hẳn đang run.

Có đến 193 người dùng bằng giả của Đại Học đông Đô

Cũng theo Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, có 626 người được Trường đại học Đông Đô cấp văn bằng 2 tiếng Anh. Trong đó, Cơ quan an ninh điều tra đã làm rõ 193 trường hợp được cấp bằng không qua đào tạo.

Viện kiểm sát yêu cầu đơn vị chủ quản xử lý trách nhiệm đảng viên, công chức, viên chức với 193 trường hợp này. Viện kiểm sát cũng đã đề nghị cơ quan thẩm quyền xử lý hậu quả 60 trường hợp sử dụng bằng giả để thi tuyển công chức, bảo vệ luận văn thạc sĩ, tiến sĩ…

Theo ông Phạm Tất Thắng – phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội – thì những người sử dụng bằng giả của Trường đại học Đông Đô như cơ quan điều tra nêu là nộp tiền không học, nhận bằng giả để sử dụng cho mục đích riêng, tức là sử dụng giấy tờ giả sẽ phải bị xử theo quy định của pháp luật.

Thực tế đã có rất nhiều trường hợp công chức, viên chức bị phát hiện sử dụng bằng giả để lợi dụng lên lương, lên chức đã bị xử lý, kết quả không được công nhận.

Sai phạm này thuộc trách nhiệm của bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ. Có thể nói bộ Giáo Dục là một bộ nhiều tiêu cực nhất, trong đó bộ trưởng phải là người chịu trách nhiệm chính.

Đường dây bằng giả rất lớn tồn tại trong giới quan chức

Việc báo chí chỉ đưa chung chung có 193 người dùng bằng giả, thì đủ biết trong đó có những tên tuổi mà báo chí chưa được phép đụng vào. Sai phạm rành rành ra đó, nhưng nếu báo chí lỡ nói ra thì có thể bị tuyên giáo tuýt còi, có thể phạt và thậm chí rút giấy phép. Những kẻ dùng bằng giả có thế lực càng mạnh thì báo chí càng không giám nêu tên. Có trường hợp dùng bằng giả nhưng công an yêu cầu bỏ bằng anh văn của đại học đông đô và dùng bằng khác thay thế chứ không truy tố. Rõ ràng là công an đang rất nhẹ tay với người mua bằng. Vậy câu hỏi là, những người mua bằng là ai mà công an ưu ái thế ?

Theo những gì mà cơ quan điều tra đưa ra cho báo chí thì các nghiên cứu sinh, học viên cao học của hơn 20 trường đại học trên cả nước đã sử dụng bằng giả của Trường đại học Đông Đô làm điều kiện tuyển sinh hoặc bảo vệ luận án tiến sĩ. Trong danh sách các trường đại học này, có cả những trường thuộc tốp đầu như đại học quốc gia Hà Nội, Trường dại Sư phạm Hà Nội…

Cụ thể, đại học quốc gia Hà Nội có 5 trường hợp, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội : 8 trường hợp, Học viện Báo chí – Tuyên truyền và đại học Huế mỗi đơn vị có 4 trường hợp. Ngoài ra, 2 giảng viên của Trường ĐH Luật (thuộc đại học Huế) năm 2018 đã trúng tuyển vào lớp Ngôn ngữ Anh văn bằng 2 của Trường đại học Đông Đô, một giảng viên của đại học quốc gia Hà Nội cũng trúng tuyển vào lớp này.

Chương trình đào tạo của đại học Đông Đô

Một trường hợp tại Thành phố Hồ Chí Minh sử dụng văn bằng 2 tiếng Anh của Trường đại Đông Đô nộp hồ sơ dự tuyển nghiên cứu sinh tiến sĩ ở một trường đại học công lập đóng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Trường hợp này sau khi nhận được công văn của Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã yêu cầu học viên không được sử dụng văn bằng của Trường đại học Đông Đô và phải nộp văn bằng, chứng chỉ ngoại ngữ khác thay thế. Học viên này đã nộp bằng cử nhân ngành ngôn ngữ Anh của nơi khác bổ sung vào hồ sơ dự tuyển.

Liên quan các học viên sử dụng bằng giả đang theo học tại đại học quốc gia Hà Nội, đại diện của đơn vị này cho biết đại học quốc gia Hà Nội không công nhận văn bằng đối với những trường hợp dùng văn bằng 2 ngôn ngữ Anh của Trường đại học Đông Đô. Nếu nghiên cứu sinh không có chứng chỉ quốc tế theo quy định hoặc có văn bằng ngôn ngữ Anh của trường đại học được phép đào tạo và cấp bằng để thay thế thì sẽ không đủ điều kiện để tiếp tục làm nghiên cứu sinh hoặc bảo vệ luận án tiến sĩ.

Trong khi đó, không ít trường vẫn lúng túng trong việc xử lý các trường hợp sử dụng văn bằng giả, do vẫn chờ hướng dẫn từ các cơ quan có thẩm quyền. Trường đại học Sư phạm Hà Nội cho hay đang chờ quyết định của cấp có thẩm quyền để xử lý các trường hợp sử dụng bằng giả của Trường đại Đông Đô cấp.

Cách xử lý mờ ám bộ giáo dục và bộ công an

Trước sai phạm bùng nổ như vậy, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công An đã vào cuộc, nhưng phí Bộ giáo dục và đào tạo khẳng định, cho tới thời điểm này, Bộ chưa nhận được danh sách các trường hợp đã được Trường đại học Đông Đô cấp văn bằng 2 ngành Ngôn ngữ Anh. Phải chăng bộ Giáo dục đang cố giấu ?

Theo đại diện của bộ giáo dục nói với báo chí thì việc công khai hay không công khai danh tính những cá nhân sử dụng văn bằng không hợp pháp do cơ quan có thẩm quyền xem xét chứ họ không có trách nhiệm đó. Trong vấn đề này không khó để nhận ra, bộ giáo dục và đào tạo đã đá quả bóng trách nhiệm sang cơ quan cảnh sát điều tra.

Một bằng giả của đại học Đông Đô

Bộ giáo dục cũng thanh minh rằng, họ cũng đã tăng cường thanh tra, kiểm tra các cơ sở giáo dục, nhất là trong các hoạt động đào tạo liên thông, liên kết, văn bằng 2. Bộ này nói họ đã và đang rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý nhà nước để theo kịp với thực tiễn, vừa đảm bảo quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục đại học, vừa nâng cao trách nhiệm giải trình của các trường cũng như tăng cường khả năng giám sát của các cơ quan quản lý và của toàn xã hội. Tuy nhiên không biết họ rà soát thế nào mà để tiêu cực xảy ra rất trầm trọng. Vấn đề tiêu cực của Đại học Đông Đô chỉ là phần nổi của tảng băng chìm mà thôi.

Bộ giáo dục cũng cho biết, họ đang xây dựng một hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục đại học cùng với các công cụ phân tích dữ liệu, áp dụng công nghệ để nâng cao năng lực quản lý và giám sát hoạt động của toàn hệ thống, phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành, cơ quan chủ quản, địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra ; phối hợp với các cơ quan báo chí để tăng cường giám sát, phát hiện vi phạm ; kiên quyết xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

Nói chung Bộ Giáo dục họ cố thanh minh là họ không sai và rũ bỏ trách nhiệm công bố danh sách những người mua bằng. Điều vô lí là họ cho họ không làm sai mà ở dưới sai phạm nghiêm trọng. Còn về phần Bộ Công An thì đến giờ vẫn chưa chịu công bố danh sách cán bộ mua bằng giả. Có lẽ họ bị vướng vì những nhân vật đó có thế lực chăng ?

Bộ Giáo Dục có hành động tiếp tay Đại học Đông Đô

Cơ quan An ninh điều tra – Bộ Công khởi tố nguyên Hiệu trưởng Trường đại học Đông Đô, và nhiều bị can nguyên là cán bộ ở trường này.

Bộ giáo dục nơi tiếp tay cho sai phạm đại học Đông Đô

Theo kết luận điều tra, Trường đại học Đông Đô chưa được Bộ giáo dục và đào tạo cho phép đào tạo văn bằng 2 nhưng từ năm 2015, dù trường này không đăng ký đào tạo văn bằng 2, Bộ Bộ giáo dục và đào tạo vẫn cho đăng đề án tuyển sinh của đại học Đông Đô lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ, có cả chỉ tiêu đào tạo văn bằng 2 chính quy. Sai Phạm như thế này nhưng bộ trưởng lúc đó là ông Phạm Vũ Luận không cho đóng cửa ngôi trường này. Việc làm này chẳng khác nào Phùng Xuân Nhạ tiếp tay cho sai phạm của trường này.

Các năm kế tiếp, 2016, 2017, 2018, Trường đại học Đông Đô vẫn chưa được Bộ giáo dục cho phép đào tạo văn bằng 2 nhưng lại đăng ký đào tạo văn bằng 2 và Bộ Bộ giáo dục và đào tạo cũng lại cho đăng lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ này. Để rồi ngôi trường này ký hợp đồng tuyển sinh, đào tạo với 15 cơ sở đào tạo, trong đó có 12 cơ sở đã tuyển sinh được hơn 3.500 học viên, thu về số tiền hơn 24 tỉ đồng.

Đáng chú ý, ban giám hiệu Trường đại học Đông Đô chỉ đạo cấp dưới không tổ chức thi đầu vào, không cần học, phát đề thi và đáp án cho học viên chép lại, nộp bài ! Thậm chí có trường hợp không cần hợp thức hóa bài thi vẫn có bằng.

Có thể nói hành vi phạm tội của lãnh đạo đại học Đông Đô là rất nghiêm trọng nhưng Bộ Giáo Dục và Đào tạo vẫn dung dưỡng. Để xảy ra sai phạm nghiêm trọng trong nhiệm kỳ, trung ương đảng cần phải xem lại tư cách của ông bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ.

Phùng Xuân Nhạ thế lực rất mạnh nhưng khả năng rớt cơ cấu

Một trường đại học mà tổ chức mua bán bằng giả, bằng dỏm, có nên tồn tại để tiếp tục đào tạo đại học không ? Và liệu nếu cho tồn tại, có ai muốn học ở trường này, khi mà yếu tố quan trọng nhất của đào tạo đại học là tính trung thực đã bị đánh cắp vì đồng tiền ? Chắc chắn là nó không xứng đáng để tồn tại và không ai muốn nó tồn tại, nhưng nó vẫn tồn tại vậy có phải là Bộ Trưởng Phùng Xuân Nhạ vô trách nhiệm không ? Tội này của ông Nhạ đáng ra là phải bị kỷ luật đảng nhưng ông Trọng không làm, cho thấy thế lực mà ông Nhạ có được không hề nhỏ.

Bộ giáo dục của ông Nhạ luôn nói rằng, họ mong muốn xây dựng một nền giáo dục đại học trung thực và chất lượng, vậy có nên cho tồn tại một trường gian dối trong đào tạo như Trường đại học Đông Đô hay không ?

Tại hội nghị trực tuyến về công tác tuyển sinh năm 2019 và thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học được tổ chức vào ngày 17-7-2019, ông Nhạ đã phát biểu : "Các trường đại học phải minh bạch điều kiện đảm bảo chất lượng, để những trường nào chất lượng sau một thời gian không cải thiện được thì phải đóng cửa…".

Với sự bao che của ông Nhạ trước sai phạm của trường này, khả năng rất cao là ông sẽ không còn được tín nhiệm để tiếp tục giữa chức bộ trưởng sau đại hội 13. Trước ông Nhạ, Phạm Vũ Luận cũng là một bộ trưởng yếu kém, và nay ông Phùng Xuân Nhạ yếu kém hơn không lý do gì ông Nhạ lại tiếp tục ghế đầu tàu của bộ này được. Nếu không gạt Phùng Xuân Nhạ ra khỏi chức vụ, Đảng cộng sản sẽ mất uy tín nghiêm trọng. Khả năng rất cao, ông Nhạ sẽ không còn được giữ chức vụ này nữa.

Nguyễn Duy (Tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 25/12/2020

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ hãy trả lời : Học sinh nghỉ học để tránh dịch Covid-19, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và tốt nghiệp phổ thông trung học có lùi lại không ? Quy chế thi như thế nào ?

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ phát biểu tại cuộc làm việc với ngành Giáo dục tỉnh Vĩnh Phúc - Ảnh minh họa

Một số địa phương đã bắt đầu thực hiện việc cách ly dân cư tính theo tuyến đường, khu phố. Điều đó cho thấy tất cả những người độ tuổi đi học đều không thể đến trường.

Tuy nhiên tính đến ngày cuối tuần 7-3, dường như Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn đứng bên ngoài của yêu cầu toàn bộ hệ thống chính trị cùng vào cuộc phòng, chống lây lan dịch Covid-19 – còn có tên virus corona chủng mới SARS-CoV-2.

Trong lúc đó thì trước đe dọa dịch bệnh lây lan, lãnh đạo thành phố Hải Phòng chỉ đạo trước mắt các cấp ngành tổ chức xác định vị trí để đưa toàn bộ những người cùng chuyến bay với nữ bệnh nhân nhiễm Covid-19 (tức ca thứ 17, Nguyễn Hồng Nhung) đang có mặt tại Hải Phòng vào khu cách ly ở xã An Đồng, huyện An Dương. Tạm thời tổ chức phong tỏa để rà soát, giám sát sức khỏe tại hai khu vực là thôn Tân Lập, phường Tân Thành, quận Dương Kinh và thôn Phù Lưu, xã Phù Ninh, huyện Thủy Nguyên do tại đây có những người tiếp xúc gần với nữ bệnh nhân nhiễm Covid-19.

Chính quyền hỗ trợ mỗi người dân trong khu vực bị phong tỏa 60.000 đồng/ngày, và cung cấp nhu yếu phẩm cần thiết cho người dân. Chính quyền Hải Phòng cũng quyết định cho học sinh các cấp nghỉ học trở lại để ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch Covid-19.

Ở Thành phố Hồ Chí Minh, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân xác nhận vì chương trình thi cử chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông chấp nhận để các học sinh khối lớp 12 trở lại trường học kể từ ngày 9-3, và Thành phố Hồ Chí Minh không dạy học trong ngày đầu trở lại trường. Theo đó, ngày đầu tiên học sinh đi học lại các trường không tổ chức hoạt động học tập ; chỉ tổ chức rà soát, kiểm tra tình trạng sức khỏe, tình hình đi lại, lưu trú trong 14 ngày trước đó của học sinh, giáo viên, nhân viên. Giáo viên chủ nhiệm các lớp sẽ tập huấn, hướng dẫn các biện pháp tự phòng chống dịch Covid-19 và triển khai kế hoạch phòng chống dịch Covid-19 của nhà trường cho học sinh…

Tính đến 18g hôm 7-3, đã có 5 tỉnh thành quyết định cho học sinh nghỉ học dù trước đó đã thông báo đi học lại từ ngày 9-3 sau diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 : Đắc Lắc, Thanh Hóa, Hải Phòng, Hà Nội, Bình Định.

Những câu hỏi đang được nhiều phụ huynh chờ Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trả lời : Học sinh nghỉ học để tránh dịch Covid-19, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 và tốt nghiệp phổ thông trung học có lùi lại không ? Quy chế thi như thế nào ?

Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân là người từng ngồi ghế Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, song thật đáng tiếc trong tình cảnh mà người kế nhiệm của ông là Phùng Xuân Nhạ tiếp tục chọn im lặng, thì lẽ ra bằng trải nghiệm của người từng đứng đầu ngành giáo dục, cùng bản lĩnh chính trị của một Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa 12, ông Nguyễn Thiện Nhân phải đưa ra được những quyết sách phù hợp về giáo dục ; hay ít ra cũng là các giải pháp tình thế phù hợp bối cảnh chung trong hoàn cảnh mà như tuyên bố của Thường trực Ban bí thư Trần Quốc Vượng, là cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc phòng, chống lây lan dịch Covid-19.

Hiền Lương

Nguồn : VNTB, 08/03/2020

Phát biểu tại hội nghị của Tổ chức Bộ trưởng Giáo dục Đông Nam Á (SEAMEO) lần thứ 50, được tổ chức tại Malaysia, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ cho rằng, điểm mấu chốt của nền giáo dục là phải xây dựng được một môi trường học tập hạnh phúc, ở đó công nghệ hỗ trợ người học, nuôi dưỡng tình yêu thương và thúc đẩy động lực học tập suốt đời.

Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ tại hội nghị của Tổ chức Bộ trưởng Giáo dục Đông Nam Á (SEAMEO) lần thứ 50, được tổ chức tại Malaysia, hôm 23/7/2019. Courtesy moet.gov.vn

Nói một đàng làm một nẻo

Đây không phải là lần đầu tiên ông Nhạ đưa ra phát ngôn làm dư luận nghi ngờ. Cách đây ba năm, khi mới nhậm chức, một trong những phát ngôn đầu tiên của tân Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ là ‘Mục tiêu giáo dục là đào tạo những con người thật sự nhân văn.’

Nhưng trong 3 năm giữ chức bộ trưởng của ông Nhạ, ngành giáo dục đã xảy ra rất nhiều bê bối, từ bạo lực học đường, đạo đức suy đồi, gian lận thi cử .v.v…

Trao đổi với RFA hôm 23/7 từ Hà Nội, Tiến sĩ Mạc Văn Trang, người có hơn 30 năm công tác trong ngành giáo dục nhận định :

"Nói chung không chỉ riêng ông Nhạ, Bộ trưởng Giáo dục mà các quan chức của thể chế này luôn nói đến những mong ước, những điều đẹp nhất của thế giới. Người ta không tính đến điều kiện để thực hiện mà chỉ nói cho sướng mồm thôi. Các ông Bộ trưởng trước cho đến những ông Bộ trưởng sau này luôn luôn nói những điều như thế".

Theo Tiến sĩ Mạc Văn Trang, những khẩu hiệu rất là tốt đẹp nhưng làm sao thực hiện được khi mà bản chất của nền giáo dục này là mang tính áp đặt, tuyên truyền là chính. Thêm vào đó, bản chất của xã hội lại thiếu tính nhân đạo, nhân bản và thiếu tự do khai phóng, cho nên trẻ em không được tôn trọng. Một khi không được tôn trọng, tự do thì làm gì có dân chủ, yêu thương được. Do đó, có thể thấy từ môi trường xã hội, gia đình đến nhà trường đều ngày càng xấu đi.

Nhắc lại sự việc sau kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông năm 2018, Bộ trưởng Nhạ "phấn khởi" tuyên bố : kỳ thi quốc gia diễn ra nhẹ nhàng, tốt đẹp…

Nhưng những gì diễn ra sau đó đều khiến toàn xã hội rung động, khi 114 thí sinh bị phát hiện sửa điểm trong kỳ thi tại Hà Giang. Không dừng lại một tỉnh, tiếp tục các trường hợp lộ điểm thi, nâng điểm thi…nói chung là "gian dối" trong kỳ thi đều được lần lượt phanh phui như ở Sơn La, Hòa Bình.

Công an đọc lệnh khởi tố ông Trần Xuân Yến (áo trắng), Phó Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Sơn La. Photo courtesy of LĐ

Đây được coi là trường hợp "gian lận" lớn nhất trong ngành giáo dục Việt Nam từ trước đến nay bị báo chí phanh phui, cơ quan an ninh tham gia điều tra và rất không may là đã xảy ra trong nhiệm kỳ của ông Bộ trưởng Nhạ. Đến nay, đã xác định ra 3 tỉnh có thí sinh được sửa điểm, hàng trăm thí sinh đã bị trả về địa phương, hàng chục cán bộ ngành giáo dục bị bắt giam, một số cán bộ an ninh đã bị kỷ luật…Trước làn sóng phẫn nộ của xã hội, Bộ trưởng Nhạ đứng ra nhận trách nhiệm về sai phạm điểm thi ở Sơn La, Hà Giang.. nhưng ông vẫn chưa ứng dụng văn hóa xin lỗi về sai phạm của ngành giáo dục do ông làm Bộ trưởng.

Thầy Đỗ Việt Khoa, hiện sống tại Hà Nội, hôm 23/7 nhận định với RFA :

"Tôi nghĩ ông Bộ trưởng Nhạ hay ngay cả ông chủ tịch nước có phát biểu gì thì cũng là bình thường, vì cương vị của họ ở Việt Nam lâu nay thích phát biểu oai phong lẫm liệt, đao to búa lớn. Nhưng cứ đợi một thời gian thì chẳng ông nào phát biểu cho đến hồn cả. Có rất nhiều nguyên nhân, thứ nhất là do thể chế nên nó đã sinh ra như thế. Mong muốn của các vị đó, nếu có là thật thì đố mà các vị thực hiện được".

Và đúng như suy nghĩ của thầy Đỗ Việt Khoa, một kỳ thi do Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì đã để xảy ra tiêu cực gây chấn động, nhưng chúng ta chưa thấy một Trưởng Ban Chỉ đạo thi trung học phổ thông quốc gia năm 2018 nào đứng ra xin lỗi nhân dân cả nước hay nhân dân địa phương mình.

Tuy tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2018, Bộ trưởng Nhạ đã xin "nhận trách nhiệm" về vụ gian lận thi cử, và mãi đến những ngày cuối tháng 4/2019 ông Nhạ mới nhìn nhận rất đau lòng. Tuy nhiên vẫn không thấy ông xin lỗi.

Nên học văn hóa từ chức

Ngay trước kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông Quốc gia 2019, vào 14/5/2019, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về công tác chuẩn bị tổ chức kỳ thi Trung học Phổ thông Quốc gia và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2019, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ khẳng định 100% sẽ không xảy ra tiêu cực trong kỳ thi này.

Tuy nhiên, theo thống kê của Bộ giáo dục, kỳ thi này, toàn quốc có 6 cán bộ coi thi và 79 thí sinh vi phạm quy chế thi, trong đó 72 trường hợp bị đình chỉ thi do mang điện thoại và tài liệu vào phòng thi… có cả thí sinh dùng điện thoại chụp đề rồi gửi cho người ở bên ngoài giải hộ.

Thầy Đỗ Việt Khoa nhận định :

"Thi năm nay để mà tuyệt đối không có chuyện gì xảy ra là rất khó. Do thói quen gian lận, quay cóp của thí sinh, thói quen thầy vì thành tích làm ngơ cho các thí sinh gian lận ở các địa phương có truyền thống về gian lận, rất khó chấn chỉnh. Gian lận thi cử có lẽ là chuyện muôn đời, dù có chấn chỉnh thì nó vẫn xảy ra, chỉ có cách nào đó làm giảm thiểu, chứ không thể làm sạch được đâu".

Theo thầy Khoa, thường một hai năm đầu của đợt chấn chỉnh sai phạm, tình hình có vẻ nghiêm túc lại, nhưng sau đó vài ba năm đâu lại vào đấy, sai phạm cũ cứ lặp đi lặp lại.

Từ Sài Gòn, Luật sư Đặng Đình Mạnh, khi trao đổi với RFA nhận định :

"Rõ ràng là sau năm vừa rồi, năm có những bê bối rất lớn trong ngành giáo dục, mà đã có đặt vấn đề là sẽ khởi tố vụ án hình sự. Nhưng mà qua năm nay vấn đề gian lận thi cử vẫn tái diễn, có điều năm nay tái diễn mức độ thấp hơn thôi nhưng mà nó vẫn còn.Điều đó chứng tỏ sự chế tài của luật pháp như đã có hiện nay và vẫn đang được áp dụng không hề mang ý nghĩa gì cả, nó không đủ sức ngăn lại những tiêu cực của ngành giáo dục".

Theo Tiến sĩ Mạc Văn Trang, không thể thực hiện được cải cách, khi bản thân hệ thống này ‘vừa đá bóng vừa thổi còi’. Trong cùng một tổ chức mà người ta không phát hiện đươc gian lận thì cũng chịu : Gian lận từ trong bằng cấp : bằng giả, mua điểm ; Kể cả Tiến sĩ, Thạc sĩ người ta cũng gian lận, cũng mua bằng giả. Như vậy làm sao trung thực được. Ông nói tiếp :

"Bản thân ông Nhạ cũng có nhiều bài báo nói ông gian lận bằng tiến sĩ. Cả một hệ thống với nhiều chuyện dối trá, gian lận mà không thể nào làm sạch được vì trong một hệ thống ‘vừa đá bóng vừa thổi còi’, ở đâu cũng gian lận, cũng dối trá".

Ngoài những tuyên bố gây sốc, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ còn có nhiều đề án gây tranh cãi. Một trong những đề án đó là dự án dành 12 ngàn tỷ đồng đào tạo 9.000 tiến sĩ nhằm nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý các cơ sở giáo dục giai đoạn 2018-2025, tầm nhìn 2030.

Tuy nhiên, thực tế tại Việt Nam tiến sĩ quá nhiều mà số nghiên cứu có giá trị hay được viết trên báo quốc tế chỉ đếm trên đầu ngón tay. Thế mà ông Nhạ còn đề xuất bỏ 12 ngàn tỉ để đào tạo 9.000 tiến sĩ.

Với tư cách là một công dân, Luật sư Đặng Đình Mạnh cho biết hầu như không có sự tin cậy nào vào khả năng của ông Nhạ :

"Điều này thể hiện qua lời nói và việc làm của ông Nhạ hầu như không hề song đôi với nhau. Những lời nói tốt đẹp hoa mỹ về ngành của ông ấy, nhưng thực tế rất là tệ".

Theo Luật sư Mạnh, người như ông Nhạ mà đứng đầu ngành giáo dục của một quốc gia là hết sức nguy hiểm. Vì giáo dục khi mà đã gây hại là gây hại cả một thế hệ, ông Nhạ càng ở lâu thì càng hại nhiều thế hệ.

Trung Khang

Nguồn : RFA, 23/07/2019

Trong phiên thảo luận về Luật Giáo dục sửa đổi chiều 8/11, một đại biểu Quốc hội cho rằng tình trạng nói ngọng đang làm ảnh hưởng đến uy tín của ngành giáo dục và đề nghị sớm "giải quyết triệt để" vấn đề này để không "cản trở nhiều thứ".

Bộ Trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ trong một phiên trả lời chất vấn trước Quốc hội.

Một chuyên gia nghiên cứu về giáo dục nhận định với VOA rằng phát biểu của Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (Thành phố Hồ Chí Minh) nhằm ám chỉ đến người đứng đầu ngành giáo dục, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ, người gần đây được mệnh danh là "tư lệnh nói ngọng".

"Bây giờ có những người lớn rồi, thậm chí bằng cấp cao rồi, mà vẫn viết sai chính tả. Viết sai là do nói ngọng mà viết sai", báo Người Lao Động dẫn lời Đại biểu Trương Trọng Nghĩa góp ý tại Quốc hội.

Theo ông Nghĩa, ngành giáo dục Việt Nam lâu nay đã "bỏ bê việc học nói", là kỹ năng mà theo ông là "rất quan trọng" vì nó ảnh hưởng đến viết và thuyết trình.

Đại biểu có tiếng "thẳng thắn" này cũng chia sẻ kinh nghiệm bản thân đã được chữa nói ngọng từ thủa nhỏ và đề nghị ngành giáo dục phải giải quyết tình trạng này từ lớp mẫu giáo và hoàn thành sau khi hết cấp 1.

Một khảo sát mới nhất của trường tiểu học thị trấn Phú Xuyên, Hà Nội, nơi được chọn thí điểm chương trình dạy phát âm chuẩn kể từ năm 2009, cho thấy có 25% giáo viên (12 người) và 30% học sinh (338 em) vẫn phát âm sai sau gần 10 năm được tập đọc trong mỗi tiết học để phát âm đúng hai phụ âm "l" và "n".

Nhà giáo Phạm Toàn, một chuyên gia nghiên cứu về giáo dục ở Hà Nội, thừa nhận tình trạng nói ngọng là khá phổ biến trong dân chúng, nhưng ông cho rằng phát biểu của ông Nghĩa còn ám chỉ đến "tư lệnh ngành giáo dục" là Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ.

"Lẽ ra ông ấy phải là người soi sáng thì ông ấy lại thể hiện sự quê mùa nên người ta giễu ông ấy, chứ còn đối với toàn dân, việc sửa lỗi phát âm là việc lâu dài, phải từ từ", nhà giáo Phạm Toàn nói với VOA.

Đây không phải là lần đầu tiên "nói ngọng" được đưa ra trên bàn nghị sự của Quốc hội. Tại kỳ trả lời chất vấn tại Quốc hội hồi tháng 6, vấn đề phát âm cũng đã được các đại biểu quốc hội đặt ra cho ông Nhạ, bên cạnh những vấn đề lớn của ngành giáo dục như "chuẩn giả", học tủ, học lệch…

Ông Phùng Xuân Nhạ "nổi tiếng" về tật nói ngọng. Một trong số những đoạn video lan truyền trên mạng xã hội ghi lại phần trả lời của ông trước chất vấn của đại biểu quốc hội về vụ 24 cô giáo bị cán bộ điều đi "tiếp khách", trong đó ông nói :

"Cán bộ địa phương cũng nà vì vui vẻ thôi, nhưng đôi khi nàm ảnh hưởng đến uy tín của nhà giáo. Cho nên đây nà một hoạt động rất nà đáng tiếc. Cho nên chúng tôi nghĩ rằng rút kinh nghiệm. Để xã hội nóng nên về vấn đề này thì rõ ràng nà không được. Linh hoạt phải trong chừng mực, chứ còn linh hoạt mà để xã hội nóng nên như thế thì đấy nà, nà không được".

Tại kỳ họp Quốc hội lần này, ông Phùng Xuân Nhạ cũng là người nhận được số phiếu tín nhiệm thấp nhất trong số 48 quan chức cấp cao Việt Nam, với 137 phiếu tín nhiệm thấp (28,25%).

Trong phiên thảo luận chiếu 8/11, ngoài tình trạng "nói ngọng", Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cũng kiến nghị ngành giáo dục phải tăng cường bồi đắp đạo đức cho học sinh vì theo ông "đạo đức mà xuống cấp thì giáo dục thất bại".

Khánh An

Dường như các vị Đại biểu quốc hội - bao gồm cả Chủ tịch Nguyễn Thị Kim Ngân, đã quên mất những nội dung luật định mà mình đã từng bấm nút thông qua.

Bà Chủ tịch quốc hội phủ nhận nghị quyết quốc hội

Trong cuộc họp của Ủy ban Thường vụ quốc hội vào ngày 12/9, khi cho ý kiến về luật Giáo dục sửa đổi, một số Đại biểu quốc hội phản đối quy định cơ sở giáo dục được lựa chọn sách giáo khoa để sử dụng trong giảng dạy, học tập.

Người thì sợ ảnh hưởng đến tính thống nhất của chương trình giáo dục trên toàn quốc ; người lo mỗi trường một kiểu sẽ xảy ra bất cập trong giảng dạy chung. Một ý kiến tiêu biểu cho nỗi lo này là : "Không thể có sách giáo khoa tự chọn được. Không thể trường này muốn học cái này, trường khác thì học cái khác, tỉnh nào có sách của tỉnh đó. Nền giáo dục như vậy không được" của bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Chủ tịch quốc hội.

Klaus Schwab, người sáng lập Diễn đàn Kinh tế Thế giới, giữ trong tay cuốn sách về Cuộc cách mạng 4.0. Ảnh : Reuters / Denis Balibouse

Bà Chủ tịch quốc hội đã quên mất rằng người tiền nhiệm là Chủ tịch Nguyễn Sinh Hùng đã ký ban hành Nghị quyết 88/2014/QH13, trong đó Điều 2.3.g cho phép :

"Thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa ; có một số sách giáo khoa cho mỗi môn học. Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành tiêu chí đánh giá sách giáo khoa và phê duyệt sách giáo khoa được phép sử dụng trên cơ sở kết quả thẩm định của Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa ; hướng dẫn việc lựa chọn sách giáo khoa trong các cơ sở giáo dục phổ thông. Chính phủ ban hành cơ chế tài chính bảo đảm công bằng trong việc biên soạn và sử dụng sách giáo khoa.

Khuyến khích các tổ chức, cá nhân biên soạn sách giáo khoa trên cơ sở chương trình giáo dục phổ thông. Để chủ động triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức việc biên soạn một bộ sách giáo khoa. Bộ sách giáo khoa này được thẩm định, phê duyệt công bằng với các sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân biên soạn.

Các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn sách giáo khoa để sử dụng dựa trên ý kiến của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo".

Luật Giáo dục, phiên bản sửa đổi 2009, Khoản 3, Điều 29 "Chương trình giáo dục phổ thông, sách giáo khoa", đã trao quyền cho Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo duyệt và quyết định chọn sách giáo khoa để sử dụng, trên cơ sở thẩm định của Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa.

Bộ trưởng cũng là người chịu trách nhiệm về chất lượng chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa.

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ không biết gì về Cách mạng công nghệ 4.0 ?

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo là người giải trình dự luật Giáo dục sửa đổi tại cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm 12/9.

Ông Phùng Xuân Nhạ đã chọn giải pháp "im lặng tiếp thu" ý kiến nói trên của bà Nguyễn Thị Kim Ngân, thay cho việc lẽ ra với tư cách là người đứng mũi chịu sào cho nền giáo dục nước nhà, ông cần đối đáp lại rằng không những chỉ cần có nhiều bộ sách giáo khoa theo đúng luật định, mà còn cần thay đổi cả cách phát hành, sử dụng những bộ sách giáo khoa này sao cho đồng bộ với cuộc Cách mạng công nghệ 4.0 mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc luôn mạnh miệng hô hào.

Lợi ích nhóm trong vận động sử dụng sách giáo khoa là có thể xảy ra, nhưng nếu sách giáo khoa được số hóa và đưa rộng rãi lên mạng để các thầy cô giáo, học sinh tải về khi cần thay cho việc phải bắt buộc mua trọn bộ sách giáo khoa, chắc chắn sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo Phùng Xuân Nhạ. Ảnh : Zing

Bàn luận về sách giáo khoa thời Công nghệ 4.0, nhà giáo Vũ Thị Phương Anh đề xuất Bộ Giáo dục hãy đưa lên mạng tất cả bản mềm của những cuốn sách giáo khoa được viết bằng tiền ngân sách quốc gia, để chia sẻ cho học sinh và giáo viên toàn quốc sử dụng.

Bộ Giáo dục lâu nay vẫn là nơi độc quyền in và cung cấp sách giáo khoa cho học sinh toàn quốc, mà tiền viết sách giáo khoa được lấy từ ngân sách ; tức là đó là một tài sản công. Vậy nếu chỉ cho phép một nhà xuất bản Giáo Dục được quyền in và bán sách giáo khoa với số lượng lớn như lâu nay, thì dân chúng nghi ngờ có lợi ích nhóm là quá đúng rồi còn gì !

"Tất nhiên dù có bản mềm thì vẫn có nhu cầu bản in ra giấy. Vậy thì tốt nhất là nên cung cấp miễn phí cho học sinh tiểu học, có thể dưới hình thức cho mượn từ thư viện, như nhiều quốc gia vẫn làm, kể cả ở Việt Nam dưới thời Việt Nam Cộng Hòa nữa. Tại sao hồi ấy làm được mà bây giờ không làm được ?

Nếu làm được như vậy, thì chắc chắn dân chúng sẽ tin yêu nhà nước hơn, và tin yêu nhau nữa, chứ không chửi nhau loạn lên như hiện nay vì mọi loại thuyết âm mưu đang hoành hành trong xã hội, được tạo ra vì xã hội đã hoàn toàn mất niềm tin !". Nhà giáo Vũ Thị Phương Anh biện giải.

Người viết xin mách nước ông Phùng Xuân Nhạ rằng đề xuất nói trên của cô giáo Vũ Thị Phương Anh không mới mẻ gì đâu. Tháng 11/2016, bộ sách Tiếng Việt và Văn bậc trung học cơ sở có tám cuốn, từ lớp 6 đến lớp 9 do Nhóm Cánh Buồm soạn thảo đã được cung cấp Open-Book trên mạng internet. Nếu ông bộ trưởng ‘bận trăm công nghìn việc’, ông chỉ cần lệnh cho thơ ký soạn các yêu cầu muốn biết, rồi gửi qua email tới địa chỉ Cette adresse e-mail est protégée contre les robots spammeurs. Vous devez activer le JavaScript pour la visualiser., tin rằng ông sẽ được các thành viên của Nhóm Cánh Buồm tận tình chia sẻ kinh nghiệm.

Nói thêm, Open-Book, hay Open textbook được hiểu là sách giáo khoa được cấp phép theo giấy phép bản quyền mở, và được cung cấp trực tuyến miễn phí cho học sinh, sinh viên, giáo viên và thành viên của công chúng sử dụng miễn phí.

Nếu như ngay cả chuyện cung cấp miễn phí sách giáo khoa trực tuyến mà Quốc hội Việt Nam cũng không làm được hay chưa nghĩ đến, thì có lẽ đừng vội mơ tới Cách mạng công nghệ 4.0 mà Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vẫn hay hô hào, kêu gọi trước đám đông.

Thảo Vy

Nguồn : VNTB, 17/09/2018

Gió vẫn dập, sóng vẫn vùi ông Phùng Xuân Nhạ - Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo Việt Nam, bất kể ông đã nhận trách nhiệm về những trục trặc trong Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia 2018…

Bộ Trưởng Bộ Giáo dục và đào tạo Phùng Xuân Nhạ.

Từ giữa tháng 7 đến nay, ông Nhạ tiếp tục là một trong vài nhân vật “nổi” nhất trên mạng xã hội Việt ngữ. Tiếc rằng đó không phải là “nổi bật”, nhiều người dựa vào thực tế lưun ý, yếu tố “nổi” liên quan tới ông Nhạ là “nổi… lều bều” !

***

Theo báo giới Việt Nam, tại cuộc họp diễn ra hôm 30 tháng 7, giữa ông Vũ Đức Đam – Phó Thủ tướng Việt Nam với các chuyên gia, viên chức ngành giáo dục về những vấn nạn liên quan tới cách thức tổ chức các Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia, làm sao ngăn chặn gian lận thi cử,… ông Nhạ đã chính thức thừa nhận : Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia 2018 có nhiều thiếu sót, đề thi chưa phù hợp, phần mềm chấm thi trắc nghiệm bộc lộ nhiều điểm yếu, tuy có giám sát song quy trình chấm thi chưa ổn… và xin nhận trách nhiệm.

Giống như nhiều facebooker khác, sự kiện ông Nhạ “xin nhận trách nhiệm” không làm facebooker điều hành trang facebook Hà Tĩnh 24h vui mà chỉ khiến facebooker này thở dài thêm một lần nữa : Cuối cùng người đứng đầu ngành Giáo dục cũng đã lên tiếng ! Nguyệt Liễu Trần Hoàng xem chuyện ông Nhạ “xin nhận trách nhiệm” giống như một lời xin lỗi và vì vậy, giống như nhiều facebooker khác, Nguyệt Liễu Trần Hoàng thắc mắc : Xin lỗi nhưng sẽ sửa thế nào.Xin lỗi mà không sửa cũng như không !...

Liệu những người Việt sử dụng mạng xã hội có khe khắt quá không ? Dường như là không !

Hồi hạ tuần tháng 6, chẳng riêng học sinh, phụ huynh mà nhiều người, thuộc nhiều giới đã chỉ trích đề thi nhiều môn trong Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia 2018 phản sư phạm, phi giáo dục vừa vì quá khó, vừa vì đầy thiếu sót không thể chấp nhận được. Thay vì xem xét những ý kiến này một cách cẩn thận và trả lời thật khách quan, thỏa đáng thì thượng tuần tháng 7, ông Nhạ đưa ra những tuyên bố giống như tát vào mặt mọi người, rằng năm nay, đề thi đã… “khắc phục được những hạn chế của đề thi năm ngoái, đặc biệt là tăng tính phân hóa (giữa các loại học sinh : giỏi, khá, trung bình, yếu)”. Còn kỳ thi thì… “đạt được mục tiêu an toàn, nghiêm túc, khách quan và đặc biệt nhẹ nhàng”. Chỉ đến khi công chúng phát giác có dấu hiệu gian lận thi cử ở Hà Giang, Bộ Giáo dục – Đào tạo phải tổ chức thanh tra, sửa – nâng điểm thi cho hàng trăm thí sinh dự Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia 2018 bùng lên thành scandal, chỉ đạo : Không để việc lợi dụng sai phạm gây tâm lý hoang mang trong học sinh, giáo viên và phụ huynh” vẫn chẳng thể đậy điệm đủ loại bê bối càng lúc càng có vẻ rộng hơn, tính chất – mức độ càng ngày càng có vẻ nghiêm trọng hơn, ô ng Nhạ mới thẽ thọt phủ nhận… chính mình (đề thi chưa phù hợp, từ giám sát đến chấm đều không ổn).

Sự bất nhất của ông Nhạ là lý do facebooker Phuc Dinh Kim nhận định nửa đùa, nửa thật : Làm Bộ trưởng Giáo dục phải biết nói ngược, nói xuôi,miễn sao bảo toàn được ghế. Với mạch nghĩ tương tự, Tiến Nguyễn Vũ than : Ngày xưa, đánh - chiếm trụ sở của Quân lực Việt Nam Công hòa, tôi rất ấn tượng với khẩu hiệu : Tổ Quốc – Danh dự - Trách nhiệm… Phải chi trên bàn làm việc của ông Phùng Xuân Nhạ có một trong ba khái niệm đó ! Tuy nhiên theo Giai Trinh : Chẳng ai làm Bộ trưởng Giáo dục – Đào tạo được đâu. Bộ trưởng nào cũng phải dùng nghị quyết của đảng “gối đầu” nên luôn ráng giữ thân, giữ cho toàn vẹn chữ “nguyên” để khi về hưucòn được ít “cơm thừa, canh cặn” chứ !

Phân tích sâu hơn, facebooker Nguyễn Tiến Tường cho rằng, trước khi ông Nhạ trở thành Bộ trưởng, ngành giáo dục Việt Nam vốn đã có rất nhiều sai sót. Sở dĩ ngành này có thêm nhiều sai sót dưới thời ông Nhạ vì ông “thiếu cả năng lực, tâm lực lẫn uy lực”. Cho đến giờ, ông Nhạ chỉ nỗ lực bảo vệ chính mình, cố xua trách nhiệm ra xa mình. Đứng đầu ngành giáo dục, ông Nhạ đang là tấm gương ích kỷ, tư lợi, thủ đoạn. Bởi cố mang một cái áo quá rộng nên ông liên tục vấp ngã, ngành giáo dục vấp ngã, sẽ có những thế hệ mục ruỗng, tổn thương cả xã hội. Nguyễn Tiến Tường khuyên ông Nhạ nên dừng lại vì mình và mọi người. Đó là tâm thế của người làm giáo dục, người có nhân cách. Tường nhấn mạnh, không hề ác cảm với ông Nhạ nhưng thật sự lo lắng cho những đứa trẻ phải trải qua môi trường giáo dục dưới tay ông Nhạ, trong đó có con của Tường. Bởi càng ráng trì níu, tương lai càng hỗn loạn, tăm tối nên tốt nhất theo Tường : Ông Nhạ nên từ chức. Đó là yêu nước !

Lê Thiếu Nhơn cũng tin rằng ông Nhạ nên từ chức. Blogger này lưu ý : Người làm giáo dục cần có phẩm chất đặc biệt vì họ gánh vác sứ mệnh đặc biệt. Thành quả giáo dục không phải tính bằng điểm số hiện tại mà gửi gắm kỳ vọng cho tương lai. Bài giảng hôm nay có thể không còn phù hợp ở ngày mai nhưng cốt cách người làm giáo dục vẫn được giữ gìn nguyên vẹn. Bằng cấp bây giờ có thể ngày mai không đắc dụng nữa nhưng hình ảnh người làm giáo dục vẫn vững bền, tỏa sáng. Danh vọng và quyền lợi của người làm giáo dục không quan trọng bằng phẩm chất của người làm giáo dục : Biết xấu hổ và biết tự trọng ! Vào lúc này, tại Việt Nam, ngành giáo dục không còn là ốc đảo bình yên của cộng đồng vì chính những người làm giáo dục tạo ra sóng gió thành tích ảo bằng các thủ đoạn phản giáo dục. Qui chế thi cử và kỹ thuật chấm bài có thể mô phỏng các quốc gia khác nhưng con người giáo dục phải dựa vào chính nội lực hun đúc của mỗi xứ sở. Né tránh sự thật, vuốt ve thị phi, không phải cách kiến thiết một nền giáo dục tiến bộ và văn minh ! Cho nên theo Nhơn, với ông Nhạ,chỉ có một cách giữ gìn liêm s ỉ là… từ chức !

Giữ gìn liêm sỉ bằng cách từ chức có thể là chuyện rất bình thường ở nhiều xứ nhưng tại Việt Nam thì không dễ. Hien Ha Ngoc – một thân hữu của Nguyễn Tiến Tường – cho rằng khả năng ông Nhạ sẽ từ chức như mong muốn của Tường và nhiều người Việt khác sẽ không thể xảy ra bởi, chức là thứ mua bằng tiền. Phải cố dùng chức để thu hồi vốn, chẳng lẽ chết đói vì quốc gia, dân tộc( ?). Đó cũng là lý do cấp trên luôn luôn thông cảm, nhẹ tay với cấp dưới.

Cho dù có rất nhiều người bày tỏ suy nghĩ như Hien Ha Ngoc nhưng chưa rõ cách giải thích ấy chính xác tới đâu. Chỉ có một điểm rất rõ là tường thuật về cuộc tọa đàm hồi đầu tuần này giữa ông Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng với các chuyên gia, viên chức ngành giáo dục về những vấn nạn nghiêm trọng tiếp tục bôi bẩn bộ mặt vốn đã nhem nhuốc của ngành giáo dục – cho thấy có nhiều điểm đúng là… hết sức kỳ cục. Chẳng hạn một ông Tiến sĩ tên là Lê Thống Nhất ca ngợi ông Đạm “không ngồi ở vị trí… long trọng như các phiên họp thường kỳ” mà ngồi chung với mọi người quanh bàn tròn. Sau khi ca ngợi ông Đam, ông Nhất chuyển sang ca ngợi ông Nhạ “cầu thị”, người đứng đầu ngành giáo dục “không chỉ trao đổi cởi mở với các đại biểu trong cuộc họp chính thức mà trong thời gian nghỉ trưa cũng tranh thủ trao đổi với một số nhóm và cá nhân”. Cuộc họp vì những vấn nạn liên quan tới Kỳ thi Tốt nghiệp Phổ thông Quốc gia đã không xác định được bất kỳ giải pháp đáng tin cậy nào. Phó Thử tướng, Bộ trưởng Giáo dục – Đào tạo, các chuyên gia, viên chức ngành giáo dục chỉ đề ra những cách thức mà ai cũng ngơ ngác, ngậm ngù i như : Thí sinh phải dùng bút mực tô lại những câu mình chọn để chống tẩy xóa. Tăng thêm thời gian dành cho việc quét (scan) bài. Phải rọc phách. Phải tổ chức chấm tập trung theo cụm, không để các tỉnh tự làm và quan trọng nhất vẫn là… con người !

Không dằn được lòng, facebooker Chanh Tam bỡn cợt : Quá nhiều phát hiện vĩ đại. Phát hiện Phó Thủ tướng ngồi ở bàn tròn có tính thách thức với các giáo khoa kinh điển về hình học. Những phương thức chống gian lận thi cử như dùng bút mực, thi trắc nghiệm có phách, chính yếu vẫn là con người… là những phát hiện cỡ “tiến sĩ ní nuận, ní nẽ rất niền nạc”.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 03/08/2018

Dư luận đã tạm lắng sau khi nhiều Đại biểu của Quốc hội Việt Nam không đồng tình với đề nghị của ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo : Khi thông qua Dự luật sửa đổi Luật Giáo dục đại học, cho phép hệ thống giáo dục đại học đổi "thu học phí" thành "thu giá dịch vụ đào tạo".

Phùng Xuân Nhạ, tác giả của thuật ngữ "thu giá dịch vụ đào tạo".

Có một điểm ít người để ý là cho dù "thu giá dịch vụ đào tạo" đã bị khai tử khi chưa chào đời nhưng tinh thần của Dự luật sửa đổi Luật Giáo dục đại học vẫn thế : Hệ thống giáo dục đại học công lập sẽ được phép "tính đúng, tính đủ các chi phí cần thiết cho hoạt động đào tạo, đúng quy định của Luật về Giá".

Nói cách khác, công chúng chỉ thắng trong tranh biện về sử dụng từ ngữ, bảo tồn được khái niệm "thu học phí" trong Dự luật sửa đổi Luật Giáo dục đại học.

"Lõi" của Dự luật sửa đổi Luật Giáo dục đại học – yếu tố quan trọng nhất - vẫn còn nguyên. Đa số Đại biểu của Quốc hội Việt Nam "tán thành quy định cho phép cơ sở giáo dục đại học được tự chủ trong việc quyết định mức giá dịch vụ đào tạo đối với các dịch vụ không sử dụng ngân sách nhà nước" và "đề nghị quy định rõ nguyên tắc tính đúng, tính đủ chi phí đào tạo để có căn cứ xây dựng khung giá, mức giá cụ thể đối với các khoản dịch vụ đào tạo", từ "các dịch vụ do nhà nước đặt hàng và cấp kinh phí thực hiện" tới "phần phải thu thêm".

Xét một cách tổng quát thì ai thắng, ai thua ? Ai sẽ cười và ai phải khóc ? Nhóm nào đông hơn ? Nhóm nào "tài" hơn ?

***

Chẳng riêng học phí đã tăng và dẫu không bị thay tên, đổi họ thành "giá dịch vụ đào tạo" thì học phí vẫn tiếp tục… tăng, viện phí (chi phí bảo vệ, chăm sóc sức khỏe) cũng sẽ tăng vào tháng tới vì chính phủ đã đồng ý cho Bộ Y tế tính tiền các loại thiết bị, vật tư y tế, các loại thuốc "đúng với giá trị thật".

Từ 1 tháng 7, giá của một số dịch vụ y tế sẽ tăng, sau đó, tới lượt giá khám bệnh, giá chữa bệnh cùng tăng. Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt "lộ trình tăng viện phí giai đoạn 2018 – 2020" và đến năm 2021 là lúc ngành y tế sẽ "tính đủ chi phí" kể cả khấu hao và tích lũy để phát triển các loại dịch vụ.

Giống như tất cả các ngành khác, Bộ Y tế cũng mang viện phí tại Việt Nam ra so với một số nước khác để biện bạch cho đề nghị nâng viện phí lên chừng 8% so với hiện nay.

Ngày xưa, khi đề nghị gia tăng thuế, phí hoặc biện bạch cho chuyện giá cả quá cao, các viên chức trong hệ thống công quyền Việt Nam thường đem thuế, phí hoặc giá cả ở Việt Nam ra so với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, rồi các quốc gia trong khu vực Châu Á.

Gần đây, không chỉ các viên chức chính phủ mà đại biểu của dân chúng ở Việt Nam tại Quốc hội có khuynh hướng đem thuế, phí hoặc giá cả ở Việt Nam ra so với các quốc gia Châu Âu, đặc biệt là Bắc Âu (Đan Mạch, Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan) – khu vực mà thuế, phí vốn cao hơn nhiều so với cả Đông Nam Á lẫn Châu Á.

Tháng 8 năm ngoái, sau khi giới thiệu kế hoạch tăng thuế giá trị gia tăng (VAT) dự trù sẽ thực hiện từ đầu năm 2019 (nâng tỉ lệ của các sản phẩm, dịch vụ đang chịu thuế VAT từ 5% lên 6%, thu 12% đối với các mặt hàng đang chịu thuế VAT là 10%), các viên chức lãnh đạo Bộ Tài chính Việt Nam đã dẫn các quốc gia trong cộng đồng Châu Âu (EU) như bằng chứng để biện minh rằng, việc nâng tỉ lệ VAT ở Việt Nam thêm từ 1% đến 2% thì vẫn chưa thấm vào đâu so với EU, tại EU người tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ phải trả VAT tới 19%.

Theo khuynh hướng này, lúc dân chúng rên xiết vì giá xăng quá cao, đẩy giá cả các loại hàng hóa, dịch vụ khác vọt lên, sau khi đối chiếu, một số chuyên gia và báo giới nhận xét, giá xăng ở Việt Nam cao hơn mức trung bình của thị trường xăng dầu thế giới khoảng 20%, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ tịch Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Việt Nam đã tạt vào mặt mọi người một gáo nước lạnh : Giá xăng ở các quốc gia Bắc Âu còn đắt hơn Việt Nam nhiều ! Ông Kiên đòi công chúng phải nhìn nhận rằng, việc điều hành giá cả trên thị trường xăng dầu của Việt Nam là một thành công.

***

Bên cạnh yếu tố thuế, phí được xem là cao nhất thế giới, các quốc gia Bắc Âu có chính sách an sinh xã hội được xem là ưu việt nhất thế giới, hơn hẳn và vượt xa cả Hoa Kỳ.

Dân chúng Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy, Phần Lan được hưởng chế độ giáo dục hoàn toàn miễn phí từ mẫu giáo cho đến sau đại học. Chẳng riêng học phí mà ngay cả viện phí cũng không có trong số từ vựng mà họ cần phải dùng tới.

Trẻ con được chăm sóc cẩn thận ngay từ lúc hoài thai. Khi một đứa trẻ chào đời, cha mẹ của chúng bị buộc phải nghỉ làm việc để chăm sóc đứa trẻ, tùy quốc gia, thời gian nghỉ làm việc mà vẫn hưởng lương của cả cha lẫn mẹ để chăm sóc đứa con sơ sinh dao động trong vòng từ hai đến sáu tháng. Tùy quốc gia, cha mẹ mỗi đứa trẻ sơ sinh sẽ được nhận trợ cấp hàng tháng cho tới khi đứa trẻ hai tuổi như Na Uy, hoặc 16 tuổi như Thụy Điển, Phần Lan, hoặc 18 tuổi như Đan Mạch.

Ở Bắc Âu, bởi đã từng nộp thuế, phí, người thất nghiệp hoặc sự nghiệp không may gặp rủi ro sẽ được trợ cấp cả về y tế, nhà ở lẫn sinh hoạt phí, đủ để họ có thể trang trải mọi thứ chi phí. Trợ cấp còn có khoản hỗ trợ chi tiêu cho… du lịch hàng năm vì đi đó, đi đây được xem là một thứ nhu cầu cần được thỏa mãn và hệ thống công quyền quan niệm, không nên để những công dân không may mắn phải thua thiệt chỉ vì không đủ khả năng tài chính.

Ở Bắc Âu, sau cả đời nộp thuế, phí ở mức cao nhất thế giới, nghỉ hưu là giai đoạn tận hưởng cuộc sống. Người già không chỉ được chăm sóc y tế mà còn được chăm sóc tận tình cả về vật chất lẫn tinh thần. Chỗ nào ở Bắc Âu cũng có những trung tâm cho người lớn tuổi tề tựu để trò chuyện, đàn hát, khiêu vũ, đánh cờ, tập thể dục, kể cả học thêm những kỹ năng mà họ thích nhưng chưa rèn luyện vì thời trẻ họ không có điều kiện về thời gian…

***

Khi so sánh Việt Nam với các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á, Châu Á, Châu Âu, thậm chí Bắc Âu, các viên chức trong hệ thống công quyền Việt Nam chỉ đối chiếu giá cả, tỉ lệ thuế, phí ở những quốc gia đó, khu vực đó để không ngừng thúc đẩy nghĩa vụ đóng góp của công dân lên mức càng ngày càng cao, tất cả đều lờ tịt về quyền lợi mà lẽ ra, sau khi đóng góp, mỗi công dân Việt Nam có quyền thụ hưởng như thiên hạ.

Không chỉ ép dân chúng thắt lưng, buộc bụng để chi tiêu cho những… chủ trương lớn của đảng cầm quyền, hệ thống công quyền Việt Nam còn muốn buộc dân chúng câm miệng. Dự Luật An ninh mạng là bằng chứng mới nhất. Tiếng là bảo vệ an ninh hạ tầng kỹ thuật thông tin nhưng dự luật này chỉ nhắm vào một chuyện, đặt tất cả những công dân dám thắc mắc về quyền lợi của chính mình, của đồng bào mình ra ngoài vòng pháp luật.

Infonet, tờ báo điện tử của Bộ Thông tin – Truyền thông Việt Nam vừa công bố một thư ngỏ do các ông : Đặng Hữu (cựu Bộ trưởng Khoa học - Công nghệ), Chu Hảo (cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học công nghệ), ông Mai Liêm Trực (cựu Tổng cục trưởng Tổng cục Bưu điện, cựu Thứ trưởng Bộ Bưu chính - Viễn thông), Nguyễn Khánh Toàn (Thượng tướng, cựu Thứ trưởng Bộ Công an) gửi các Đại biểu Quốc hội và Thủ tướng Việt Nam, đề nghị loại bỏ năm điều : 24, 26, 38, 39, 40 ra khỏi Dự Luật An ninh mạng vì theo họ, an ninh mạng là cuộc chiến kỹ thuật, những điều đó không những không thể giải quyết được những vấn đề liên quan đến kỹ thuật, giúp bảo vệ an toàn Internet của Việt Nam, mà còn "kéo lùi sự phát triển của Internet, của kinh tế số và xã hội thông tin Việt Nam".

Ông Hữu, ông Hảo, ông Trực, ông Toàn vốn được xem là những "nguyên lão" của ngành ICT Việt Nam (tham gia thẩm định, chuẩn bị để đưa Internet vào Việt Nam hồi thập niên 1990) nhưng Infonet chỉ có thể bày "Các ‘nguyên lão’ ngành ICT đề nghị bỏ 5 điều trong Dự án Luật An ninh mạng" trong vòng năm tiếng rồi "tự ý đục bỏ". Các "nguyên lão" mà còn bị "túm đầu, bịt miệng" như thế thì rõ ràng trong mắt hệ thống công quyền Việt Nam, 96 triệu công dân chẳng là gì cả. "Độc lập, Tự do, Hạnh phúc" kiểu ấy có khác gì Bắc… Hàn ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 06/06/2018

Ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Giáo dục và đào tạo, vừa tự biến chính mình thành bia cho dân chúng Việt Nam liệng ra đủ thứ từ ngữ, nhận định vốn chẳng hay ho chút nào cho cả uy tín của ông lẫn thể diện của chính phủ, khi đề nghị Quốc hội Việt Nam phê chuẩn Dự luật sửa đổi Luật Giáo dục Đại học theo hướng loại bỏ việc "thu học phí", cho phép hệ thống giáo dục đại học chuyển sang "thu giá dịch vụ đào tạo".

Bộ Trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Phùng Xuân Nhạ đề nghị loại bỏ việc "thu học phí", cho phép hệ thống giáo dục đại học chuyển sang "thu giá dịch vụ đào tạo".

Có một điểm đáng ngạc nhiên là tuần trước, ông Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Giao thông và vận tải, đồng liêu của ông Nhạ, vừa "ôm đầu máu" tháo chạy, vứt lại quyết tâm thay đổi những "Trạm Thu phí" cho các công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT thành "Trạm Thu giá", giữa con đường đưa Việt Nam tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Lúc các "Trạm Thu giá" đồng loạt chào đời, thiên hạ đã từng mỉa mai, nếu "thu phí" trở thành "thu giá", hẳn sẽ có ngày viện phí trở thành "viện giá", học phí trở thành "học giá", lệ phí trở thành "lệ giá", cước phí trở thành "cước giá", án phí trở thành "án giá", thậm chí đảng phí có thể sẽ được đổi thành… "đảng giá" ! Chẳng ai dè trong bối cảnh như vậy, giữa lúc dân chúng thuộc đủ mọi giới đang sôi sùng sục như thế, ông Nhạ vẫn "xô cửa xông vào, liều mình như chẳng… có" !

Ngoài yếu tố có nhiều chuyện khó… ngờ, cuộc đời rõ ràng là còn có nhiều người mà nhận thức, ứng xử, ý kiến cũng thuộc loại… khó ngờ !

Đối diện với viễn cảnh "thu học phí" có thể được chuyển đổi thành "thu giá dịch vụ đào tạo" – theo… "qui định của pháp luật", Cù Mai Công nhận định : Lúc này, chính phủ… "zui" thiệt. Vừa yên chút xíu là có vị… chọt cho… dân chửi ! Hết Kim "Tiêm" (lối ví von có tính miệt thị bà Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Y tế) đến Thể "BOT" (ông Nguyễn Văn Thể, Bộ trưởng Giao thông và vận tải), Tuấn "Đại cục" (ông Nguyễn Văn Tuấn, Tổng cục trưởng Du lịch thuộc Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch), tới Nhạ "Giá" !

Phạm Uyên Nguyên, bạn của Công, cho rằng : Chính trường đang bị biến thành… hí trường ! Diệu An, một người bạn khác, tin đó là kiểu tấu hài để Quốc hội và nhân dân đỡ buồn ngủ ! Quân Võ Minh Quân nghi ngờ, chính phủ hiện giờ không phải "chính phủ kiến tạo" mà là "chính phủ… chọc ngoáy". Lam Hồng Nguyễn trấn an, tuy chưa có chính phủ kiến tạo nhưng rõ ràng nội các hiện nay là… chính phủ vui vẻ, đáng… phấn khởi ! Hoài Lê thắc mắc : Trời nắng, nóng lắm hay sao mà phát bệnh nhiều vậy ?

Tuy rất khó có thể thống kê xem trên các diễn đàn điện tử, mạng xã hội như facebook có bao nhiêu người nguyền rủa, mỉa mai những quyết định như đổi tên những "Trạm Thu phí" cho các công trình giao thông được đầu tư theo hình thức BOT thành "Trạm Thu giá", những ý tưởng như loại bỏ việc "thu học phí", cho phép hệ thống giáo dục đại học chuyển sang "thu giá dịch vụ đào tạo", những biện giải kiểu như một nhóm du khách Trung Quốc đồng loạt mặc áo thun quảng bá lãnh thổ Trung Quốc bao gồm cả biển Đông của Việt Nam, khi làm thủ tục nhập cảnh Viện Nam là "sự cố nhỏ" và khuyến cáo đừng để "sự cố nhỏ anh hưởng đến… đại cục",… song có thể khẳng định, con số ấy không dưới hàng triệu và gần như không có ai biểu đạt sự đồng tình với các viên chức hiện là thành viên chính phủ.

Những từ như "ngu", "điên", "ngáo đá" (nhận thức đi vắng do dùng ma túy tổng hợp quá liều), khốn nạn,… càng ngày càng phổ biến trên các diễn đàn điện tử, mạng xã hội khi công chúng tham gia bàn luận về những sự kiện có liên quan đến viên chức trong hệ thống công quyền tại Việt Nam. Không ít người trong số này đề nghị xem lại việc canh giữ các bệnh viện tâm thần vì dường như chưa chặt chẽ, thành ra để "sổng"
nhiều… bệnh nhân, khiến… toàn dân khó chịu. Tuy nhiên cũng có những facebooker như Phạm Hoài Nhân, thay mặt… "Bệnh viện Tâm thần Trung ương 2" (vốn vẫn được dân chúng gọi là Nhà thương Điên Biên Hòa), thông báo, bệnh viện này sẽ không nhận các bệnh nhân từng là Bộ trưởng hoặc Đại biểu Quốc hội vì "vượt quá khả năng điều trị".

***

Có một điểm rất đáng lưu ý là dẫu số lượng lời nguyền rủa, miệt thị, mỉa mai tăng rất nhanh, mức độ bất bình, thất vọng về hệ thống công quyền của công chúng càng ngày càng cao nhưng các viên chức ở đủ mọi cấp, thuộc đủ mọi ngành vẫn tỏ ra rất vô tư cả trong hành động lẫn phát ngôn. Sự vô tư ấy đã vượt qua mức bình thường và nó khiến người ta nghi ngại đó là sự vô tư có… chủ đích. Đâu phải tự nhiên mà danh sách những viên chức trong hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương, ứng xử, phát ngôn… vô tư đến mức đáng ngại càng ngày càng dài.

Trường hợp ông Nguyễn Đức Kiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Việt Nam, có thể xem là … nặng nhất.

Sau những tuyên bố khiến dư luận trở thành bão, kiểu như : Đừng thắc mắc về công xa, các quốc gia khác còn sắm phi cơ riêng cho lãnh đạo ! Nợ nần của Việt Nam không chỉ khoảng 120 tỉ Mỹ kim như Ngân hàng Thế giới công bố mà còn cao hơn nhưng chẳng có gì để phải hốt hoảng ! Các dự án BOT không ảnh hưởng đến người nghèo ! BOT có sai sót nhưng không tù mù ! Giá xăng ngày càng tiệm cận với giá thế giới, đó là thành công về mặt điều hành ! Ông Kiên vẫn tiếp tục "lập ngôn" cho thiên hạ rủa. Tuần trước, ông Kiên bảo : "Thu giá" là… luật định, phải chờ khoảng năm năm nữa, sau khi Quốc hội xem xét, sửa luật mới tính đến chuyện bỏ hay không ! Tuần này, ông Kiên chọc ngoáy đám đông thêm một lần nữa : Tại sao nhiều quốc gia có China Town, bang California của Mỹ có Little Saigon toàn người Việt,… nhưng không nơi nào lo ngại về an ninh, quốc phòng mà dân Việt Nam lại lo Trung Quốc kiểm soát các đặc khu mà hệ thống công quyền muốn thành lập?

Giống như nhiều lần trước đó, hàng ngàn facebooker đã tự nguyện xúm vào làm công việc mà họ gọi là "thông… não" cho ông Kiên. Theo đó, các khu China Town ở nhiều nơi trên thế giới, Little Saigon ở California – Mỹ không khiến ai lo vì chúng chỉ là những khu dân cư mà toàn bộ hoạt động phải tuân theo luật pháp của quốc gia sở tại, toàn bộ sinh hoạt được đặt dưới sự giam sát của chính quyền sở tại, khác hẳn với bản chất của các đặc khu… Thế nhưng chẳng có gì bảo đảm, thêm lần này nữa ông Kiên sẽ im lặng, ngưng huyên thuyên, bởi dường như ông Kiên có nhu cầu được xỉ vả.

***

Cũng nên nhắc lại hàng loạt tuyên bố cùng kiểu : Đất nước có bao giờ được như thế này chăng (?) của ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam. Hoặc mới đây, bất kể hàng loạt diễn biến đáng ngại cho chủ quyền Việt Nam trên biển Đông, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa - Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị của Quân đội nhân dân Việt Nam, vẫn khẳng định : Kinh tế quốc phòng trên biển, thế trận quốc phòng toàn dân trên biển ngày càng tốt hơn. Dù thế giới và khu vực phức tạp nhưng chúng ta vẫn giữ được ổn định… Rồi bất kể những câu hỏi về thống kê, thu – chi vang vọng từ năm này sang năm khác và chưa bao giờ được trả lời thỏa đáng, ông Đinh Văn Nhã, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Việt Nam, vẫn hùng hồn : Ngân sách của ta không còn gì là không minh bạch nữa rồi, đã là đỉnh cao của quốc tế, đỉnh cao về minh bạch... Không hiểu các phát ngôn này là biểu hiện của loại tâm bệnh nào.