 | Tổng quan: | 3596266 |
Cụ thể theo Đề án của Bộ Nội vụ, đến năm 2030, ít nhất từ 40 – 60% cán bộ, công chức ở Trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện sẽ có trình độ ngoại ngữ đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế.
Học sinh, sinh viên tại Hà Nội tham gia một hoạt động do Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức, ảnh minh họa chụp trước đây. AFP
Trả lời báo chí trong nước, ông Triệu Văn Cường, thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết, đề án được đặt ra là vì hiện nay đội ngũ cán bộ công chức Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế và bắt buộc phải được đào tạo ngoại ngữ.
Đề án có "quá sức" với cán bộ công chức, đặc biệt những cán bộ cấp tỉnh, huyện ? RFA đã có cuộc trò chuyện với ông Lê Văn Cuông, nguyên Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa vào ngày 29 tháng 7 và được ông cho biết như sau :
"Do vấn đề lịch sử để lại nên đội ngũ cán bộ hiện nay không được tiếp cận với tiếng Anh ngay từ nhỏ, nên khi đảm đương công việc rất hạn chế trong giao tiếp với người nước ngoài. Ngay cả nhiều cán bộ học vị tiến sĩ vẫn không nói được tiếng Anh. Đây là một thực tế mà xã hội đang rất quan tâm".
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một nhà quan sát độc lập làm việc tại Viện nghiên cứu ISEAS ở Singapore, người từng tham gia nhiều hội thảo quốc tế có đoàn Việt Nam tham dự, khi trao đổi với RFA hôm 29/7 đưa ra nhận định liên quan vấn đề này :
"Những người dẫn đầu đoàn Việt Nam ra quốc tế thì họ đọc rất tốt, nhưng nói không được, chẳng hạn như đoàn quân sự thì ông bộ trưởng hay Thứ trưởng Vịnh thì đọc rất tốt, hiểu tất cả các vấn đề, nhưng không nói được. Trước đây có ông Bộ trưởng Phùng Quang Thanh thì nói tiếng Nga rất tốt, đọc hiểu tiếng anh nhưng cũng không nói được. Để khắc phục khoảng trống đó thì họ có những người thông dịch rất giỏi".
Đây không phải là lần đầu tiên vấn đề ngoại ngữ của các quan chức được chính quyền nhắc đến. Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, hồi năm 1996, khi đó thủ tướng Việt Nam là ông Võ Văn Kiệt, đã từng đưa ra chỉ thị, các bộ từ thứ trưởng trở lên phải nói tốt tiếng Anh. Tuy nhiên Tiến sĩ Hợp nói tiếp :
"Nhưng cho đến nay, rất nhiều thứ trưởng không nói được tiếng Anh. Không chỉ thứ trưởng một bộ, chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh là có bậc lương ngang thứ trưởng, ngạch ngang thứ trưởng, cũng rất ít người nói được tiếng Anh".
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường Courtesy of truongnoivu.edu.vn
Theo dự thảo Đề án "Chương trình quốc gia về học tập ngoại ngữ cho cán bộ các cấp", 100% cán bộ, công chức ở Trung ương, cấp tỉnh, huyện sẽ được đào tạo, bồi dưỡng ngoại ngữ tương ứng tiêu chuẩn ngạch, chức vụ. Trong đó, 50-60% cán bộ ở Trung ương, 25-35% cán bộ cấp tỉnh và và 20-25% cấp huyện, được đào tạo ngoại ngữ đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế.
Trả lời RFA hôm 29/7 từ Đà Nẵng, Thạc sĩ Đinh Gia Hưng, giảng viên hiện đang giảng dạy chuyên ngành Anh Văn tại trường Đại học Đà Nẵng, nhận định :
"Theo tôi nghĩ đào tạo thì phải theo môi trường sử dụng và có kế hoạch, chẳng hạn như các cán bộ công chức ở thành phố lớn, có cơ hội giao tiếp với quốc tế như Cần Thơ, Sài Gòn, Nha Trang, Đà Nẵng, Hà Nội… thì tôi nghĩ sẽ khả thi. Nhưng những vùng xa hay hẻo lánh thì sẽ khó khả thi vì không có điều kiện dùng tiếng Anh với người bản ngữ".
Theo ông Hưng, con số công chức từ 40 đến 60% là một con số lớn và hơi quá tham vọng. Thạc sĩ Đinh Gia Hưng cho rằng, phải có kế hoạch xa hơn, đặt lại mục tiêu của đất nước, chẳng hạn làm việc trong môi trường quốc tế trong bình diện nào, lúc đó mới định hình được ngôn ngữ. Ông nói :
"Ngôn ngữ phục vụ cho phát triển và giao thiệp quốc tế, mà để đạt tầm quốc tế thì ít nhất phải đạt tầm từ B2 đế C1, lúc đó mới đủ chuẩn làm việc với nước ngoài. Là chuẩn Châu Âu chứ không phải chuẩn A, B, C của Việt Nam. Nhưng tôi nghĩ cái đó cũng sẽ mất nhiều thời gian và chưa thể làm được ngay. Còn mục tiêu này nếu đưa ra con số thấp hơn thì tôi nghĩ có thể đạt được".
Ngoài những con số kỳ vọng mà dự thảo Đề án "Chương trình quốc gia về học tập ngoại ngữ cho cán bộ các cấp" đưa ra. Có một điểm được cho là bất hợp lý khi yêu cầu15-20% cán bộ, công chức ở cấp xã trên toàn quốc, phải đủ khả năng làm việc trong môi trường quốc tế.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nhận định :
"Nếu trên miền núi thì không cần tiếng Anh, nếu sát biên giới thì cũng cần ngoại ngữ, chỉ cần ở cấp tỉnh biết. Còn những xã giáp Trung Quốc, Lào, Campuchia thì thường bắt buộc họ phải biết tiếng của nước láng giềng. Còn tỷ lệ đó ở cấp bộ thì theo tôi không chỉ 60% mà phải cần 100% biết ngoại ngữ, hay ít nhất cũng 95%".
Ông Lê Văn Cuông tuy ủng hộ đề án này, nhưng cũng đưa ra cảnh báo không thể tùy nghi. Ví dụ cán bộ công chức nào từ cấp xã trở lên có giao dịch quốc tế, thì cần được thống kê bồi dưỡng, nhưng với điều kiện nếu không đạt được trình độ nhất định, không hoàn thành nhiệm vụ đối ngoại, thì sẽ luân chuyển, thay thế bằng người khác.
Theo Bộ Nội Vụ, Đề án "Chương trình quốc gia về học tập ngoại ngữ cho cán bộ các cấp" bắt đầu thực hiện từ năm 2019 sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Giai đoạn 2019-2020, các bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng Chương trình học ngoại ngữ cho cán bộ, công chức của đơn vị mình theo nhóm đối tượng cụ thể. Giai đoạn 2021-2025 và các năm tiếp theo sẽ đẩy mạnh thực hiện đề án này.
Trung Khang
Theo số liệu thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, điểm thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông quốc gia 2019, số thí sinh có điểm dưới trung bình môn lịch sử chiếm tới 70,01%.
Sách giáo khoa môn lịch sử, do bạn Danh Phuong hiện đang là một học sinh cấp ba tại thành phố Hồ Chí Minh, mong muốn sử dụng thiết kế để gạt bỏ nỗi buồn chán mỗi khi học Lịch Sử. Photo courtesy of Danh Phuong - Ảnh minh họa
Vì sao điệp khúc này cứ lặp đi lặp lại mỗi năm ?
Có ý kiến cho rằng do phương pháp dạy, có người thì cho rằng chương trình học có vấn đề, là môn phụ .v.v… nhưng theo một số chuyên gia giáo dục, vấn đề nằm ở chỗ học sinh không hứng thú với môn học này.
Trao đổi với RFA hôm 25/7, Nhà nghiên cứu văn hóa lịch sử, Giáo sư Nguyễn Khắc Mai, nhận định :
"Đây là chuyện lớn rồi, vấn đề học sinh học kém môn lịch sử có nguyên nhân sâu xa của nó, do người ta chán môn lịch sử, không hứng thú với nó. Vì thế người ta không chịu học, không để tâm đến nó, không chăm chú học, không phấn khởi học… Nguyên nhân là do nội dung lịch sử có những chỗ không được chuẩn, thành ra người ta coi thường".
Theo Giáo sư Nguyễn Khắc Mai, phương pháp dạy lịch sử và trình độ của giáo viên dạy lịch sử cũng là một phần nguyên do, giáo viên dạy lịch sử như dạy chính trị, do đó học sinh chán. Theo ông, nếu dạy lịch sử đúng thì sẽ tạo ra được sự hào hứng và thấy được triết lý sâu xa nằm trong từng con người lịch sử, nằm trong từng nội dung lịch sử.
Đây không phải lần đầu tiên môn lịch sử bị đem ra "mổ xẻ". Nhiều năm nay, các chuyên gia giáo dục từng lên tiếng, cho rằng học sinh, sinh viên ngày nay không còn thích học môn lịch sử. Tuy nhiên mọi ý kiến phản biện trước đây, dù đã được lắng nghe, vấn đề này vẫn được lặp lại.
Tiến sĩ Mạc Văn Trang, người có hơn 30 năm kinh nghiệm giảng dạy nhận định với RFA hôm 25/7 :
"Môn lịch sử thì đáng lẽ ra là môn học mà học sinh rất là thích, tại vì lịch sử Việt Nam cũng rất hay. Đối với học sinh, cái gì về tìm hiểu cội nguồn dân tộc thì thường học sinh rất thích thú. Nhưng không thể hiểu tại sao bây giờ lịch sử lại là môn học mà học sinh chán nhất.Đấy là một điều rất buồn, đó là lỗi của sách giáo khoa… lỗi của phương pháp dạy. Chứ hồi xưa tôi đi dạy thì học sinh thích học môn lịch sử lắm".
Về cơ bản, kỳ thi đại học được chia theo 4 khối : Khối A thi 3 môn chính gồm Toán, Lý và Hóa học ; Khối B thi môn Toán, Hóa, Sinh ; Khối C gồm 3 môn đó là văn, sử, địa và Khối D gồm Toán, Ngữ văn và môn Ngoại ngữ.
Môn lịch sử nằm ở khối C, là một trong những khối có ít sự lựa chọn về ngành học đại học, do đó học sinh thường không chú ý môn này. Đây cũng được cho là một trong những nguyên nhân khiến điểm thi môn lịch sử thấp nhất.
Có phải như vậy hay không, trao đổi với RFA hôm 25/7, Thầy Đỗ Việt Khoa, nhận định :
"Xưa nay tình trạng này vẫn như thế, chưa có sự cải thiện đáng kể, vì học sinh coi thường môn này. Thứ hai là chính xã hội, chính các thầy cô và chính môn lịch sử gây ra như thế. Cụ thể, trong chương trình phổ thông thì nó được coi là môn phụ, số tiết thường chỉ là 1 tiết / 1 tuần. Thứ hai là ít trường đại học tuyển sinh khối này liên quan đến môn sử, cho nên học sinh không tập trung lắm, học sinh thường tập trung khối A, B và D… rất ít học sinh tập trung vào khối C, thường chỉ những em yếu khối A mới chịu thi khối C".
Có quá nhiều nguyên nhân để đổ lỗi cho việc ngày càng nhiều học sinh chán học môn lịch sử, nhưng đa số các chuyên gia đều cho rằng, nhà nước Việt Nam lâu nay coi môn lịch sử giống như một công cụ tuyên truyền của chính quyền.
Sách giáo khoa môn lịch sử, do bạn Danh Phuong hiện đang là một học sinh cấp ba tại thành phố Hồ Chí Minh, mong muốn sử dụng thiết kế để gạt bỏ nỗi buồn chán mỗi khi học Lịch Sử. Photo courtesy of Danh Phuong- Ảnh minh họa
Theo Thầy Khoa, nhiều vấn đề trong sách giáo khoa lịch sử viết không khách quan, viết một chiều. Ví dụ như đánh Pháp, đánh Mỹ thì chỉ thấy ta thắng địch thua. Hoặc ta giết bao nhiêu tên địch vào ngày giờ tháng năm nào ; thu bao nhiêu vũ khí… Nhưng tuyệt nhiên không thấy ta chết bao nhiêu người và thiệt hại bao nhiêu cả.
Theo Giáo sư Nguyễn Khắc Mai, hiện lịch sử Việt Nam có nhiều vấn đề, như sự phân biệt đối xử đối với những nhân vật lịch sử, ví dụ như Triều Nguyễn, các Chúa Nguyễn đã từng có thời kỳ bị phân biệt. Người ta thấy lịch sử như chuyện chính trị, nay nói thế này, mai nói thế khác nên họ chán. Theo ông, như vậy là không ổn, thái độ đối với lịch sử của những nhà cầm quyền cũng như một bộ phận giới khoa học là không chính xác. Ông nói tiếp :
"Có những vấn đề lịch sử lại không dám nói đến nơi đến chốn, ví dụ như lịch sử hiện đại, cuộc xâm lược của Trung Quốc đối với 6 tỉnh ở biên giới năm 1979, thì được nói một cách nhạc nhẽo, không đúng. Vì vậy học sinh thấy vô vị. Theo chúng tôi, nguyên nhân là do quan điểm lịch sử không chính xác, có nhiều cái hồ đồ. Vì thế nó làm cho lịch sử mất tính cách lịch sử".
Giáo sư Nguyễn Khắc Mai cho rằng, các giá trị nhân văn, minh triết, không được khai phá trong môn lịch sử, vì thế người ta chỉ thấy bề mặt và một vài sự kiện. Ông nêu ví dụ :
"Tôi lấy ví dụ chỉ cần một câu nói của Nguyễn Trãi : ‘Làm sao trong thôn cùng xóm vắng… không còn lời hờn giận oán sầu…’ Tư tưởng ấy rất nhân văn, nhưng dạy thế nào mà không khơi dậy tư thức của người học sinh, cái tư tưởng nhân văn ấy".
Nhiều năm trở lại đây, mặc dù môn lịch sử dần được nhà nước Việt Nam đưa vào các chương trình ngoại khóa nhiều hơn thông qua các cuộc thi để học sinh tìm hiểu thực tế các địa danh, danh nhân. Thậm chí môn học này cũng được áp dụng công nghệ hiện đại để mô tả sinh động tạo sự hào hứng cho học sinh, tuy nhiên kết quả kỳ thi tốt nghiệp Phổ thông Trung học vừa qua đã chứng minh, môn học này vẫn không hấp dẫn đối với giới trẻ.
Để tìm hiểu thêm, hôm 25/7, RFA liên lạc Đại biểu Quốc hội, Sử gia Dương Trung Quốc, và được ông cho biết như sau :
"Tôi phải trả lời hết sức bi quan rằng, chắc chắn không thể thay đổi ngay một lúc được. Nhưng muốn cải thiện nó, muốn thay đổi nó thì ai cũng nhìn thấy nguyên nhân, từ nguyên nhân nội dung đến chương trình. Hiện luật giáo dục đang được triển khai sau khi đã sửa đổi, cộng với việc thay đổi chương trình đang được diễn ra. Nhưng phải theo một tiến trình thay đổi từ lớp thấp đến lớp cao, từ việc xây dựng chương trình, làm sách giáo khoa, đào tạo giáo viên và đưa vào trong học đường. Sang năm là lớp 1, năm tới là những lớp tiếp theo, và sau một thời gian mới có thể lấp đầy toàn bộ các chương trình".
Tuy nhiên, ông Dương Trung Quốc cho rằng, đó là mong muốn, còn thực hiện được hay không vẫn phải cần thời gian. Chính ông cũng đang rất lo lắng, việc chuyển đổi này có diễn ra được như ý hay không, tức là cải thiện được chất lượng dạy và học môn lịch sử để chí ít ra có thể cải thiện được kết quả trong các kỳ thi năm sau. Ông chia sẻ tiếp với RFA :
"Quốc gia nào cũng cảm thấy lịch sử là thiêng liêng, là cần thiết cho học sinh, nhưng dạy gì mà tương ứng với nhu cầu của đời sống là bài toán không đơn giản. Bởi vì những giá trị lịch sử ấy có thể nói đến lòng ái quốc, công dân… nhưng nó có góp phần vào cuộc sống trưởng thành của học sinh hay không ? Điều đó sẽ chi phối các bạn trẻ tập trung học cái gì ?".
Theo Sử gia Dương Trung Quốc, cho dẫu lịch sử có khách quan như thế nào đi chăng nữa thì cũng sẽ bị chi phối bởi nhà nước khi nhà nước đưa vào những yếu tố mang tính chính trị của những sự kiện đã qua. Đó lại là vấn đề khác và ông Dương Trung Quốc e rằng, liệu điều đó có đủ sức thuyết phục học sinh hay không ?.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 25/07/2019
* Tựa bài đặt lại theo câu nói của ông Hồ Chí Minh "Dân ta phải biết sử ta".
Vấn đề lạm thu và loạn "quỹ" tại Việt Nam một lần nữa lại được nhắc đến sau khi nhiều doanh nghiệp than phiền rằng mỗi năm họ phải nộp hàng trăm triệu đồng cho "Quỹ phòng, chống thiên tai" (nộp theo nghĩa vụ của doanh nghiệp & cho người lao động) nhưng một số doanh nghiệp khác lại không bị nộp.
Theo VCCI một nguồn lực xã hội đang bị đóng băng tại quỹ phòng chống thiên tai - VnEconomy
Ngoài ra đại diện các doanh nghiệp còn than phiền rằng, họ không biết tiền mình nộp được quản lý sử dụng như thế nào… Với lý do thiếu minh bạch trong việc quản lý, công khai quỹ, Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa đề nghị Tổng cục Phòng, chống thiên tai bỏ ‘Quỹ phòng, chống thiên tai’.
Theo Nghị định số 94 của chính phủ vào năm 2014 về thành lập và quản lý Quỹ Phòng, chống thiên tai, thì các đối tượng phải đóng quỹ gồm doanh nghiệp, người lao động. Doanh nghiệp đóng một năm là 2/10.000 trên tổng giá trị tài sản hiện có tại Việt Nam theo báo cáo tài chính hàng năm nhưng tối thiểu là 500.000 đồng, tối đa 100 triệu đồng. Người lao động trong các doanh nghiệp đóng một ngày lương/người/năm theo mức lương tối thiểu vùng.
Nguyên Thứ Trưởng bộ Tài Nguyên Môi Trường, giáo sư Đặng Hùng Võ, khi trao đổi với RFA hôm 22/7, nhận định :
"Tôi thì tôi cũng cho rằng không nên bắt doanh nghiệp nộp quỹ phòng, chống thiên tai, bởi vì thuế và phí thì phải mạch lạc. Còn trong trường hợp này là một cái quỹ, mà quỹ thì nên để doanh nghiệp hoặc cá nhân muốn đóng thì đóng ủng hộ. Chứ còn lại bắt buộc doanh nghiệp đóng thì tôi cho là không nên, việc đề xuất bãi bỏ là cần thiết".
Theo văn bản kiến nghị của VCCI, qua 5 năm triển khai, VCCI nhận được nhiều ý kiến doanh nghiệp về sự thiếu minh bạch của Quỹ phòng, chống thiên tai. Có doanh nghiệp phải nộp hàng trăm triệu đồng cho quỹ này, bao gồm cả nghĩa vụ của chính doanh nghiệp và nghĩa vụ nộp thay người lao động. Nhưng nhiều doanh nghiệp khác không bị thu nộp mà không rõ lý do vì sao lại có sự khác biệt.
Để tìm hiểu thêm, hôm 22/7, RFA liên lạc ông Phạm Trung Tôn, chủ cơ sở nuôi cá tra giống ở An Giang, và được ông cho biết như sau :
"Cơ sở kinh doanh của tôi thì không đóng phí đó, chỉ có quyên góp của địa phương, cái đó thì tự nguyện chứ không bắt buộc đóng. Nếu chứng minh được nó thật sự hữu ích cho xã hội thì mình cũng nên đóng góp. Cái đó về mặt quản lý cũng nên thắc chặt, làm sao tiền đến tận tay người bị thiên tai, thì người đóng góp rất vui, rất hài lòng".
Còn Anh Võ Minh Đức, chủ cơ sở kinh doanh vận tải hàng hóa ở Sài Gòn cũng cho biết, cơ sở kinh doanh của anh không phải đóng những quỹ như vừa nêu :
"Cách đây khoảng hơn 1 năm, họ đưa tất các diện xe vận tải nhỏ của bọn tôi vào diện quản lý thu thuế hàng năm. Chứ còn các khoảng đóng góp quỹ thì thật sự không có, không biết các doanh nghiệp lớn thì thế nào, còn tôi thì chỉ kinh doanh nhỏ lẻ".
Không chỉ doanh nghiệp, người lao động làm việc chính trong các doanh nghiệp hay hành chính sự nghiệp cũng phải đóng quỹ phòng chống thiên tai cùng nhiều quỹ khác, mặc dù nhiều người lao động hay giáo viên có mức thu nhập rất thấp.
Một giáo viên không muốn nêu tên ở Sài Gòn cho biết :
"Có đóng chứ, ví dụ như thu ủng hộ người nghèo, ủng hộ người bị bệnh trong quận… cái đó là bắt buộc. Ví dụ quỹ phòng chống thiên tai mỗi năm đóng 1 ngày lương là bắt buộc, trừ thẳng vô lương luôn. Hay quỹ ủng hộ người nghèo 50 ngàn mỗi người mình cũng phải tham gia. Mình chỉ biết đóng vậy thôi chứ không biết họ sử dụng như thế nào ?"
Ảnh minh họa : Danh sách các quỹ mà người dân tại một địa phương ở Hà Nội phải đóng trước đây. Courtesy photo
Vị giáo viên cho biết, cô bắt buộc phải theo, chứ nếu không đóng thì sẽ bị những "điểm" không tốt. Còn ở địa phương, nếu ai không "đóng" phí thì sẽ khiến tổ trưởng dân phố khó "ăn nói" với ngoài ủy ban…
Trao đổi với RFA hôm 22/7 liên quan vấn đề này, Phó Giáo sư tiến sĩ Ngô Trí Long, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả Bộ Tài Chính cho biết ý kiến của mình :
"Đây là kết quả điều tra của VCCI về thuế phí mang gánh nặng đối với doanh nghiệp, bắt họ đóng những thứ không hợp lý, vẽ ra một cái làm tăng chi phí, làm tăng ghánh nặng cho doanh nghiệp".
Theo Phó giáo sư Ngô Trí Long, quỹ thì phải rõ ràng, ai là người đóng, ai thu, thu có minh bạch không và quản lý như thế nào đều phải được minh bạch. Vì theo ông, đã thành lập một quỹ thì quỹ phải có mục đích và phải được quản lý (hạch toán) rõ ràng.
Không những doanh nghiệp than phiền, người dân tại nhiều địa phương cũng bức xúc khi tổ trưởng tổ dân phố yêu cầu nộp tới 8 loại quỹ (có khi quỹ lại chồng quỹ). Không đồng tình nhưng người dân vẫn phải nộp vì người đi thu tiền quỹ nói rằng đây là quy định của phường.
Anh Võ Minh Đức nói tiếp :
"Địa phương thu thì có, từ bao lâu nay rồi chứ không phải mới, họ thu theo hộ dân, nhiều khoảng quỹ tôi nhớ không hết được, như ủng hộ người nghèo, bão lụt, quỹ an ninh quốc phòng, tình thương tình nghĩa, đủ thứ hết… Tuy họ nói một số quỹ tự nguyện, một số bắt buộc, nhưng họ thu đồng đều hết… họ tính bình quân hết, trừ hộ quá nghèo thôi thì không phải đóng góp".
Anh Đức cho biết, vì là công dân của địa phương, nên họ ra quy định như thế thì phải đóng. Nhưng anh khẳng định những cái quỹ đó địa phương chưa bao giờ công khai minh bạch với dân, chưa bao giờ công bố chi tiêu vào việc gì, tổng thu bao nhiêu, chi bao nhiêu, thiếu hụt ra sao…
Theo giáo sư Đặng Hùng Võ, tất cả những loại thu mang tính ủng hộ cho người nghèo, hay ủng hộ phòng chống thiên tai là cần thiết nhưng nên để dưới dạng vì lòng hảo tâm, đùm bọc lẫn nhau, tự nguyện nộp, chứ không nên đặt ra thành một dạng nghĩa vụ tài chính - bắt buộc mọi người đều phải nộp. Ông phân tích, việc sử dụng các dịch vụ xã hội thì phải trả phí, thì đó là phí, còn nghĩa vụ đóng thuế là thuế. Ngoài ra không phải là thuế, là phí thì hoàn toàn là tùy tâm.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 22/07/2019
Kết luận Thanh tra Thủ Thiêm vừa được Thanh tra Chính phủ công bố vào chiều ngày 26 tháng 6 năm 2019, trong đó chỉ ra những sai phạm cụ thể ở Thủ Thiêm. Và Thanh Tra Chính Phủ nêu yều cầu là nếu không khắc phục được vi phạm về kinh tế gây thiệt hại tài sản nhà nước trước ngày 31/12, thì hồ sơ sẽ bị chuyển sang Cơ quan Điều tra.
Bản Kết luận Thanh tra Thủ Thiêm vừa được Thanh tra Chính phủ công bố vào chiều ngày 26/06/2019. RFA Edited
Tuy nhiên, tại sao có sai phạm, nhưng không đề nghị khởi tố vụ án hình sự, mà chỉ nộp lại các khoản thiệt hại ?
Cụ thể theo kết luận của Thanh Tra Chính Phủ, lãnh đạo Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành điều lệ quản lý xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm chưa đầy đủ, kịp thời ; không thực hiện việc lập các dự án theo thứ tự ưu tiên và trình duyệt theo qui định theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Ngoài ra, các sở, ngành như Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Ban quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm… còn sai phạm trong giao đất, cho thuê đất trước khi đầu tư xây dựng hạ tầng, chỉ định nhà đầu tư không đúng quy định…
Với những sai phạm này, Thanh Tra Chính Phủ kết luận, Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Hồ Chí Minh phải thu hồi, hoàn trả ngay khoản tiền hơn 26 ngàn tỷ đồng tạm ứng từ ngân sách nhà nước đã đầu tư vào Thủ Thiêm. Ngoài ra phải sớm có giải pháp huy động các nguồn vốn hợp pháp, để trả nợ hơn 4 ngàn tỷ đồng vay từ ngân hàng đã đầu tư cho Thủ Thiêm…
Luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng luật sư Tinh Thông Luật - Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, khi trao đổi với RFA qua tin nhắn hôm 1/7/2019 cho rằng, có thể thấy Thanh tra Chính phủ đã phát hiện ra nguyên nhân và hậu quả của sự việc này. Thế nhưng theo luật sư Bình, không hiểu tại sao lại kết luận nếu không khắc phục được các vi phạm về kinh tế gây thiệt hại tài sản nhà nước trước ngày 31/12 thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra để xem xét, mà không đề nghị các cơ quan chức năng xem xét khởi tố vụ án hình sự ngay bây giờ luôn.
Theo Luật sư Diệp Năng Bình, những vị này đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Còn việc khắc phục hậu quả chỉ là tình tiết giảm nhẹ mà thôi. Ông giải thích thêm với RFA qua điện thoại :
"Dựa theo kết luận của thanh tra chính phủ, với sai phạm làm thiệt hại số tiền rất lớn, là một dấu hiện hình sự rõ ràng, nên cần thiết khởi tố vụ án luôn, để bắt tạm giam những người làm ra sai phạm này trong từng thời kỳ như thế nào. Chứ không phải đợi đến ngày 31/12/2019, mới chuyển cho các cơ quan chức năng nếu không khắc phục được hậu quả. Ở đây giả sử, đến thời điểm đó các đối tượng sai phạm này bỏ trốn thì sẽ như thế nào. Lúc này trách nhiệm sẽ thuộc về ai ? Và tôi nghĩ nhất thiết phải cần các biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú hoặc các biện pháp tạm giam tạm giữ khác để đảm bảo thi hành án".
Luật sư Bình cho rằng, số tiền thất thoát và thiệt hại cho ngân sách Nhà nước trong vụ Thủ Thiêm là rất lớn, cho dù đến 31/12 thì có thể cũng sẽ không bao giờ truy thu được. Hơn nữa hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ được quy định tại Điều 357 Bộ luật hình sự và tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng tại Điều 360 là quá rõ ràng, không thể chối cãi được. Giả sử bằng cách nào đó, đến thời điểm 31/12/2019 mà mọi chuyện đều được khắc phục êm đẹp thì liệu vụ việc này sẽ không ai bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay sao ?
Đô thị mới Thủ Thiêm chụp từ trên cao Photo : RFA
Tuy nhiên, khi trao đổi với RFA từ Sài Gòn hôm 1/7 liên quan vấn đề này, Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng kết luận của Thanh tra Chính phủ không trái trình tự pháp luật :
"Trong Điều 357 Bộ luật hình sự, có một cái tội là lạm quyền trong khi thi hành công vụ, tội này quy định người nào vụ lợi hay động cơ cá nhân khác, mà vượt quyền hạn của mình, làm trái công vụ, gây thiện hại từ 10 triệu đến dưới 100 triệu hoặc gây thiệt khác đối với nhà nước cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân, thì phạt tù từ 1 đến 7 năm. Luật cũng quy định mức hình phạt này sẽ tăng lên theo định lượng của số tiền vi phạm. Tuy nhiên, luật hình sự quy định, nếu người nào gây thiệt hại bằng tiền và khắc phục hậu quả đó, thì đây là tình tiết giảm nhẹ. Còn không khắc phục sẽ xử lý hình sự. Đó chính là đề nghị của Thanh tra chính phủ trong vụ Thủ Thiêm. Nên tôi cho rằng nếu không khắc phục thì phải xử lý theo điều luật tôi vừa nói".
Theo điều 357 Bộ luật hình sự 2015, có hiệu lực ngày 01/01/2018, và sửa đổi năm 2017, ngoài những điều luật mà luật sư Hậu vừa nêu, thì nếu phạm tội gây thiệt hại về tài sản từ 1 tỷ đồng trở lên sẽ bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền lên đến 100 triệu đồng.
Khoản 3, điều 360 Bộ Luật hình sự 2015 quy định, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 179, 308 và 376, thì người có chức vụ, quyền hạn vì thiếu trách nhiệm mà gây thiệt hại về tài sản từ 1,5 tỷ đồng trở lên thì bị phạt tù từ 7 đến 12 năm.
Trong khi sai phạm tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm gây thiệt ngân sách lên đến hàng chục ngàn tỷ đồng, thì lo lắng của Luật sư Diệp Năng Bình không phải là không có căn cứ.
Theo luật sư Bình, ai làm sai thì phải chịu trách nhiệm cá nhân, ai đặt bút ký, ai chi sai, ai làm thất thoát ngân sách nhà nước, thì người đó phải chịu trách nhiệm, chứ không phải tập thể. Hoặc nếu một tập thể làm sai thì phải chịu trách nhiệm hết một tập thể. Ông nói tiếp :
"Tôi vẫn sợ thời gian qua, các đối tượng có chức có tiền, khi khởi tố vụ án thì đã cao chạy xa bay, gây bức xúc dư luận rất nhiều. Theo tôi phải có biện pháp, nhất định không để như Trịnh Xuân Thanh hay vụ Nhật Cường Mobile ở Hà Nội. Cần xử lý nghiêm để bảo đảm thi hành án".
Ông Cao Văn Ca, cư dân phường Bình Khánh, Quận 2, cũng là một dân oan mất đất ở Thủ Thiêm, khi trao đổi với RFA hôm 1/7/2019, đưa nhận định liên quan đế vấn đề này :
"Đó là điều hoàn toàn phi lý, kết luận như vậy là cố tình vi phạm rồi, cố tình chà đạp luật pháp rồi, cố tình coi thường luật pháp để tư lợi, cái đó là đủ khởi tố rồi, khởi tố rồi mới khắc phục hậu quả. Giờ mà khắc phục hậu quả rồi tính tha cho họ sao ? Chuyện đó là không thể chấp nhận được, người dân chúng tôi rất bức xúc, chúng tôi yêu cầu chính phủ phải khởi tố liền, bắt tạm giam liền".
Luật sư Diệp Năng Bình cho rằng, nếu không có biện pháp nghiêm ngặt với những cá nhân vi phạm trong vụ Thủ Thiêm, nếu họ bỏ trốn thì lòng tin của người dân đối với nhà nước sẽ bị xói mòn nghiêm trọng.
Hơn 20 năm qua, nhiều hộ dân tại Thủ Thiêm bị di dời mà không được bồi thường một cách hợp lý, chưa kể trong đó rất nhiều người bị cưỡng chế lấy nhà mà không được đền bù, khiến họ rơi vào thảm cảnh. Người dân Thủ Thiêm đã nhiều lần khiếu nại từ cấp thành phố đến trung ương, nhưng chỉ nhận được hứa hẹn của các vị lãnh đạo. Cho đến cuối tháng 6 năm 2019, thanh tra chính phủ có công bố kết luận sai phạm tại Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, tuy nhiên cũng chưa có thông tin gì liên quan việc đền bù thiệt hại cho người dân Thủ Thiêm.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 01/07/2019
Ngày 19/6/2019, trong buổi tiếp xúc cử tri quận Bình Thạnh, của Đoàn Đại biểu quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh, những người dân tham dự đã bày tỏ lo lắng với các đại biểu quốc hội trong việc chọn nhà thầu Trung Quốc làm dự án cao tốc Bắc Nam. Theo họ thì chọn lựa đó có thể dẫn đến nguy cơ về mặt an ninh.
Dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam được cho là một dự án trọng điểm lớn nhất của Việt Nam trong thời gian tới. Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam chạy dọc theo phía Đông của Việt Nam sát với biển Đông kéo dài từ tỉnh Lạng Sơn đến tỉnh Cà Mau, có chiều dài 2.109 km. RFA Edited - Ảnh minh họa
Khi đó, Đại biểu quốc hội, Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân đã trấn an người dân và cho rằng ‘không cần lo lắng’. Ông Nhân khẳng định : "Trách nhiệm của Quốc hội là giám sát chặt chẽ công trình này. Đây là lợi ích quốc gia, cử tri không cần lo lắng không đảm bảo cái này hay cái kia".
Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do liên quan vấn đề này hôm 20/6/2019, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, nhận định :
"Theo tôi, tôi vẫn tiếp tục rất lo lắng, bởi vì như Trung Quốc làm đường sắt Cát Linh – Hà Đông ở Hà Nội thì cho đến nay đã nâng giá đến 500%, đã hoãn 7, 8 lần và đến nay vẫn chưa sử dụng được. Hơn nữa, đường cao tốc Bắc Nam là con đường có tính chất chiến lược và có đi qua nhiều vị trí mẫn cảm với công cuộc phòng thủ của Việt Nam. Cho nên nếu để Trung Quốc làm thì khả năng sẽ đội vốn lên cao và khả năng lộ bí mật quốc phòng ? Tất cả những vấn đề đó theo tôi không nên nói một cách dễ dàng và đơn giản là ‘người dân không phải lo’".
Dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam được cho là một dự án trọng điểm lớn nhất của Việt Nam trong thời gian tới. Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam chạy dọc theo phía Đông của Việt Nam sát với biển Đông kéo dài từ tỉnh Lạng Sơn đến tỉnh Cà Mau, có chiều dài 2.109 km. Đây được xem là dự án chiến lược không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn liên quan đến an ninh quốc phòng.
Kỹ sư xây dựng cầu đường Trần Bang từ Sài Gòn, hôm 20/6 đưa ra nhận định :
"Ông Nhân nói như thế là khinh dân. Ông cho rằng những việc dự án, chọn chủ đầu tư, chất lượng… mọi thứ đã có quốc hội bàn bạc, người dân không phải lo lắng, nói như vậy là khinh dân, không khác gì Trung Quốc lập trại ở Tây Tạng để tẩy não tư tưởng, con người trở thành như robot sinh học. Biến người dân thành công cụ, còn đảng điều khiển hết".
Theo nhà báo tự do Đàm Ngọc Tuyên ở Sài Gòn, chuyện này không chỉ người dân bình thường quan tâm mà hầu hết mọi tầng lớp nhân dân đều quan tâm khi giao thầu cao tốc Bắc Nnam cho Trung Quốc. Theo ông, người dân buộc phải lo lắng vì hầu như tất cả các dự án có liên quan đến Trung Quốc thì chẳng đâu là đâu :
"Từ bauxite, đường sắt trên cao, cái nào cũng bê bối… Ông Nhân là người trong Bộ chính trị, với cương vị Bí thư của thành phố mà nói như vậy khi tiếp xúc cử tri thì trên quan điểm của mình, mình nói thẳng, như ngày xưa người ta gọi là Việt gian. Về nguyên tắc, khi đứng trước cử tri phải trả lời thấu đáo, chứ không nói như vậy được".
Theo thông tin Bộ Giao thông – Vận tải công bố ngày 3/6/2019, Cao tốc Bắc – Nam bao gồm 11 dự án, trong đó có 3 dự án là đầu tư công và 8 dự án còn lại sẽ được xây dựng theo mô hình hợp tác công tư (PPP). Đường bộ cao tốc dự kiến hoàn thành vào năm 2025.
Bí thư thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, Đại biểu quốc hội Nguyễn Thiện Nhân vừa trấn an người dân ‘không cần lo lắng’ trong việc chọn nhà thầu Trung Quốc làm dự án cao tốc Bắc Nam có thể gây ra vấn đề về mặt an ninh. Courtesy Zing / RFA Edited
Tổng mức đầu tư cho 11 dự án đường cao tốc Bắc – Nam là 118.000 tỷ đồng. Trong đó phần vốn Nhà nước Việt Nam tham gia là 55.000 tỷ đồng cho ba dự án đầu tư công, nhà nước cũng sẽ hỗ trợ toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng.
Cũng theo Bộ Giao thông – Vận tải, 8 dự án trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam sau khi áp dụng hình thức đấu thầu quốc tế đã được nhiều nhà đầu tư trong nước và nước ngoài tham gia bao gồm 24 nhà đầu tư Việt Nam, 6 nhà thầu Trung Quốc, 2 nhà đầu tư Nhật Bản, 1 của Pháp và 1 từ Hàn Quốc.
Khi trả lời Chuyên trang Đầu Tư Tài Chính Việt Nam – VietnamFinance hôm 17/6/2019, Tiến sĩ Huỳnh Thế Du thuộc Đại học Fulbright Việt Nam, cho rằng Việt Nam có thể áp dụng giải pháp : để các nhà thầu Trung Quốc xây dựng và mời tư vấn Nhật Bản giám sát. Theo ông Du, khả năng Nhật và Trung Quốc bắt tay với nhau là rất thấp vì đang là đối thủ cạnh tranh một mất một còn.
Tiến sĩ Huỳnh Thế Du cũng nhận định : ‘Khi đó, Trung Quốc có khả năng xây đường chi phí thấp và chất lượng cao và Nhật Bản giám sát thì con muỗi cũng không thể chui lọt. Việt Nam sẽ là ngư ông đắc lợi’.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh vẫn cho rằng như vậy là mạo hiểm :
"Để cho Nhật Bản giám sát cũng là một ý tưởng hay nhưng theo tôi cũng là mạo hiểm, bởi vì Trung Quốc có rất nhiều các thủ thuật mà tôi không muốn nêu lên để che mắt hay qua mặt các người giám sát đó. Những người giám sát thì chỉ giám sát xây dựng có đúng kỹ thuật không. Còn những việc bên ngoài việc xây dựng như quan tâm vị trí chiến lược, thì có lẽ công ty giám sát Nhật Bản sẽ không có chức năng đó. Và có lẽ họ không thể dẹp bỏ các lo lắng mà người Việt Nam luôn lo lắng đối với các ý đồ chiến lược của Trung Quốc".
Trở lại với lời trấn an của Bí thư thành ủy Nguyễn Thiện Nhân rằng người dân ‘không cần lo lắng’, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng, công dân yêu nước có quyền lo lắng vận mệnh của đất nước, và có quyền phát biểu có ý kiến, còn ý kiến đó đúng sai như thế nào thì nên có cuộc trao đổi hội thảo và trao đổi thẳng thắng với người dân. Theo ông, đấy là cách tốt nhất để chúng ta có thể đi đến sự thống nhất và làm sáng tỏ các vấn đề người dân đang quan tâm.
Ông Trần Bang nhận định :
"Tổ chức gặp cử tri giống như ban phát tư tưởng, người dân cứ nghe rồi về làm theo. Ông Nhân nói nhiều câu tôi thấy quá tầm thường, không nghĩ đấy là một ông giáo sư, tiến sĩ. Như chuyện ông hứa với Bộ chính trị sẽ không cho biểu tình, rồi ông nói trong thành phố có 600 ngòi nổ biểu tình. Trong khi biểu tình là quyền công dân, quyền con người. Là người học ở nước ngoài mà ông Nhân không hiểu về quyền con người và xã hội văn minh".
Hôm 20/6/2019, phóng viên Đài Á Châu Tự Do thăm dò ý kiến một số người dân qua tin nhắn, và được cho biết như sau :"Cái này ai làm tốt thì làm, nhưng Tàu có bao giờ tốt đâu, họ làm là có mục đích cả. Nhà nước là của dân chứ phải của đảng đâu mà đảng lo và quyết định. Chủ yếu người dân mình phải hiểu rõ, Trung Quốc không bao giờ tốt".- Bạn Ngọc Hiếu
Còn Facebooker Trần Đình Thu, một người dân đang sống tại Sài Gòn, thì cho rằng :
"Ông ấy thích thì ông ấy nói thôi còn chúng tôi không nghe lời bất kỳ quan chức nào. Quan điểm của tôi vẫn là không chấp nhận các nhà thầu Trung Quốc hiện tại. Bởi vì chúng tôi không tin họ làm ăn đàng hoàng. Có thể sau này khi Trung Quốc thay đổi bản chất nền kinh tế đi, họ như các nước tư bản thì mình tin, nhưng đó là chuyện tương lai, còn bây giờ với Trung Quốc tôi khẳng định là không thể có các nhà thầu đúng nghĩa đâu".
Vào chiều ngày 20/6/2019, Phó Thủ tướng Việt Nam Vương Đình Huệ trong chuyến thăm Hàn Quốc đã gặp gỡ Phó Chủ tịch Tập đoàn Hyundai Jin Hyng Chung tại Thủ đô Seoul. Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá cao các dự án hạ tầng mà tập đoàn đang triển khai tại Việt Nam thời gian qua.
Ông Vương Đình Huệ cũng cho biết Chính phủ sẽ không chỉ định thầu đối với dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông và sau này là cả dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, đồng thời đề nghị Hyundai E&C tích cực chuẩn bị hồ sơ thầu để tham gia đấu thầu quốc tế, trước mắt là các gói thầu sắp tới của dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 20/06/2019
Quốc hội Việt Nam hôm 14/6/2019 đã thông qua luật Giáo dục sửa đổi, với nhiều nội dung được điều chỉnh… tuy nhiên, đề xuất quy định tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai không được chấp nhận.
Học sinh, sinh viên tại Hà Nội tìm hiểu thông tin du học Hoa Kỳ, ảnh minh họa chụp trước đây. AFP
Trong buổi biểu quyết tán thành thông qua luật Giáo dục sửa đổi, với đề xuất bổ sung quy định ngôn ngữ thứ hai là tiếng Anh hay một ngoại ngữ khác, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã giải trình rằng : Hiến pháp 2013 quy định ‘Ngôn ngữ quốc gia là tiếng Việt. Các dân tộc có quyền dùng tiếng nói, chữ viết, giữ gìn bản sắc dân tộc, phát huy phong tục, tập quán, truyền thống và văn hóa tốt đẹp của mình’, ‘công dân có quyền xác định dân tộc của mình, sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ, lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp’, chưa quy định về ngôn ngữ thứ hai.
Trao đổi với RFA hôm 14/6, Tiến sĩ Vũ Thị Phương Anh, Giám đốc Ban Đảm bảo chất lượng giáo dục, Phó Chủ tịch Đảm bảo chất lượng giáo dục, Tập đoàn giáo dục Nguyễn Hoàng, nhận định :
"Từ trước tới giờ tôi vẫn giữ quan điểm nên chọn tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai của Việt Nam. Nhưng tôi cũng hiểu vì sao Quốc Hội chưa thông qua luật công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai. Bởi vì Việt Nam là một quốc gia có nhiều dân tộc, ngoài người Việt còn có người Hoa, và những cộng đồng khá lớn khác như Khmer, Chăm, họ đều có ngôn ngữ của họ, và cho đến nay chưa có chính sách rõ ràng về ngôn ngữ của các dân tộc".
Tiến sĩ Vũ Thị Phương Anh cũng cho biết trước đây khi đặt vấn đề này thì có hai luồng ý kiến. Số ủng hộ nêu quan điểm để cho Việt Nam dễ dàng hội nhập với thế giới và phát triển theo mô hình giống Singapore. Nhưng một số ý kiến khác lại lo ngại về vấn đề bình đẳng dân tộc. Cũng như đặt vấn đề người Khmer khi đi học thì tiếng Việt đã là ngôn ngữ thứ hai, và nếu như tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai nữa thì họ sẽ rất là khó khăn.
Hôm 5/12/2018, tại Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp năm 2018 với chủ đề "Tìm giải pháp đột phá cho khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam", ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, đã đề xuất chính phủ sớm công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 của Việt Nam.
Nhà ngôn ngữ học, Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, khi trao đổi với chúng tôi hôm 14/6 liên quan vấn đề này, ông nói :
"Cái này có hai vấn đề, về học thuật thì giới ngôn ngữ học nói ngôn ngữ thứ hai là để phân biệt giữa tiếng mẹ đẻ và ngoại ngữ. Vậy ngoại ngữ và ngôn ngữ thứ hai khác nhau như thế nào ? Ngôn ngữ thứ hai thì cũng là một ngoại ngữ nhưng khác ở chỗ là bắt buộc phải dùng, còn ngoại ngữ thì tùy chọn. Ví dụ ở Việt Nam, người K’hor, tiếng mẹ đẻ là K’hor, nhưng ngôn ngữ thứ hai phải là tiếng Việt, họ không có lựa chọn nào khác. Vì thế khi đề xuất tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai thì về mặt học thuật hoàn toàn không ổn".
Tuy nhiên Phó giáo sư- Tiến sĩ Hoàng Dũng cho rằng, nếu nói đến thực chất của vấn đề, hiểu một cách khác, coi tiếng Anh là một ngôn ngữ quan trọng sau tiếng Việt thì ông cho rằng đúng đắn hoàn toàn. Điều đó cho thấy Việt Nam đã hiểu rằng, muốn hội nhập vào thế giới, muốn trở thành một phần của thế giới thì phải coi trọng tiếng Anh. Đó cũng là kinh nghiệm của hàng loạt quốc gia trên thế giới. Hiện có đến ¾ tài liệu khoa học viết bằng tiếng Anh, vì vậy theo ông, cũng đủ để hiểu nếu không coi trọng tiếng Anh sẽ phải trả giá như thế nào trong tương lai.
Học sinh, sinh viên tại Hà Nội tham gia một hoạt động do Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức, ảnh minh họa chụp trước đây. AFP
Theo Washington Post, tuy xếp sau tiếng Trung Quốc và tiếng Hin-di, Urdu ở Ấn Độ, nhưng tính đến cuối năm 2018, có đến 527 triệu người bản ngữ sử dụng tiếng Anh. Hiện có 35 quốc gia coi tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức, nhưng có đến 101 nước có sử dụng tiếng Anh.
Thạc sĩ Đinh Gia Hưng, giảng viên Anh ngữ hiện đang giảng dạy tại trường Đại học Đà Nẵng, nhận định :
"Tôi là giảng viên tiếng Anh, tôi có quá trình học và phát triển tiếng Anh cũng lâu rồi, khoảng gần 30 năm… Tôi thấy về mặt định hướng phát triển thì Việt Nam nên chọn tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai. Tất cả mọi người đều thừa nhận giá trị của tiếng Anh đối với khả năng hội nhập của Việt Nam. Các nhà lãnh đạo Việt Nam nên chọn tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai".
Một sinh viên học chuyên ngành Đông Phương học tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh, khi trao đổi qua tin nhắn với RFA hôm 14/6, đưa ra ý kiến của mình :
"Em nghĩ nếu xem tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 ở Việt Nam thì rất tốt, có thể giúp tạo nhiều mối quan hệ giao tiếp đẩy mạnh phát triển ở Việt Nam. Nhưng có trở ngại về mặt văn hoá, vì khi đó có thể người Việt Nam mình sẽ quá xem trọng tiếng Anh sợ rằng văn hoá về ngôn ngữ sẽ bị hoà tan không giữ được bản sắc ngôn ngữ truyền thống. Theo em thấy, một số người có thể sẽ không chấp nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 tại Việt Nam, vì hiện tại thì cộng đồng mạng đang chỉ trích và châm biếm khá nhiều việc người ta đan xen giữa tiếng Anh và tiếng Việt trong một cuộc hội thoại ạ".
Khi không chỉnh lý dự luật theo hướng công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 chính thức của Việt Nam, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, về đối ngoại, Việt Nam đang trong quá trình hội nhập quốc tế mạnh mẽ, việc dạy học ngoại ngữ đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo rất chú trọng, nên không công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2, là tôn trọng sự lựa chọn của người học.
Để tìm hiểu thêm, RFA đã liên hệ một cán bộ hiện đang làm công tác quản lý trong ngành giáo dục tại TPHCM, tuy nhiên vì lý do tế nhị, ông không đồng ý nêu tên. Ông đưa ra ý kiến của mình :
"Theo tôi nghĩ nếu công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2 thì nếu không chuẩn bị kỹ, sẽ phát sinh nhiều vấn đề. Tôi ví dụ một chuyện thôi, khi đó các văn bản đều bắt buộc phải có tiếng Anh thì phải làm sao ? Chưa kể phải thay đổi toàn bộ chương trình giảng dạy, song song với tiếng mẹ đẻ là tiếng Việt thì phải dạy mọi thứ bằng tiếng Anh, lúc đó sẽ phải khác, trong khi bây giờ tiếng Anh vẫn chỉ là ngoại ngữ, dễ dàng điều chỉnh hơn. Chưa kể vấn đề chính trị trong quan hệ với các nước".
Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Dũng, việc Quốc Hội không công nhận tiếng Anh là ngôn ngữ thứ 2, thì đúng về mặt học thuật, nhưng ông cảm thấy tiếc, vì lẽ ra cơ quan có trách nhiệm nên tham khảo giới ngôn ngữ học để trình bày vấn đề đó, nhưng với cách gọi thích hợp hơn, thì ông nghĩ dễ cho Quốc Hội thông qua.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 15/06/2019
Ngày 10 tháng 6 năm 2018, hàng ngàn người dân tại một số địa phương là Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang, Bình Thuận, Bình Dương, Đồng Nai, Vũng Tàu và Sài Gòn xuống đường biểu tình phản đối Dự thảo Luật Đặc khu Kinh tế và Dự thảo Luật An ninh mạng. Những cuộc biểu tình rầm rộ đã khiến hàng trăm người bị bắt và có ít nhất 127 người đã bị kết án tù với các tội như gây rối trật tự công cộng, chống người thi hành công vụ. Nhiều người biểu tình đã bị đánh dã man, trong đó có cả Việt Kiều. Với nhiều người tham gia biểu tình, ký ức của cuộc biểu tình 1 năm trước vẫn còn đậm nét.
Biểu tình phản đối luật an ninh mạng và luật đặc khu ngày 10/6/2018 tại Sài Gòn. AFP
Anh Đàm Ngọc Tuyên, một người tham gia biểu tình ở Sài Gòn khi trao đổi với RFA hôm 7/6/2019, nhớ lại :
"Mình nhớ hôm đó hơn 10 giờ ngày 10/6, mình cũng ở trong đoàn biểu tình ở khu vực công viên Hoàng Văn Thụ thì không khí rất hừng hực nhiệt huyết. Sau đó mình có quay trở lại khu vực nhà thờ Đức Bà, mình có thấy có rất nhiều người bị ngăn chặn thành từng nhóm nhỏ, có nhiều người bị bắt. Người em trai của mình cũng bị sử dụng bạo lực khi đem nước vô cho những người bị bắt".
Luật Đặc khu là tên gọi vắn tắt của Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc đã vấp phải phản đối của người dân khi trình làng tại Quốc hội vào tháng 6/2018. Sở dĩ người dân phản đối vì cho rằng sao chép từ Trung Quốc. Ngoài ra thời hạn thuê đất lên đến 99 năm đối với các trường hợp đặc biệt cũng là một điểm bị người dân phản đối.
Năm 2018, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật An ninh mạng gây nhiều tranh cãi. Chính phủ Việt Nam hy vọng luật mới sẽ giúp bảo đảm an toàn an ninh mạng cho Việt Nam. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng luật này nhằm đàn áp tự do ngôn luận.
Nhạc sĩ Lê Thiệu, người cũng tham gia biểu tình ở Sài Gòn hôm 10/6/2018 để phản đối Luật đặc khu và Luật an ninh mạng, kể lại với chúng tôi việc bắt bớ người biểu tình mà ông chứng kiến khi đó :
"Chính tôi thấy mấy người đeo khẩu trang đứng trên lề đường, chỉ huy mấy người đeo khẩu trang khác đi bắt người, người đầu tiên tôi thấy họ kêu bắt là Trần Bang, có hai người tới kẹp nách Anh Trần Bang đi. Tôi còn nhớ Anh Trần Bang nói để tôi tự đi".
Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do hôm 7/6/2019, ông Trần Bang cho biết :
"Hôm đấy tôi biểu tình ở chỗ Nhà thờ Đức Bà, trước Bưu điện Thành phố, lúc đấy tôi mặt áo nâu, trên ngực có khẩu hiệu chống luật an ninh mạng, chúng tôi làm thao tác giống như đang bị trói tay, bịt mồm… chúng tôi đứng trên vỉa hè… sau đó họ quát Trần bang và xông vào đánh phủ đầu và bắt tôi lên xe cùng những người khác và đưa về phường Đa Kao. Về đó tôi mệt nằm lim dim thì có một an ninh mặc thường phục đánh vào tai và vào đầu tôi…".
Không những bị đánh ông Trần Bang còn cho biết công an phường Đa Kao cho Hội cờ đỏ đóng vai dân vào đấu tố ông :
"Họ nói tôi nhận tiền để biểu tình, họ nói nếu không có công an bảo vệ tôi thì họ đã xé xác tôi rồi, rất hỗn hào, láo toét. Nó đấu tố, nó đổ nước vào mình, nó vọc và xé khẩu hiệu của mình. Nó quay phim và live stream mình. Nó làm mình liên tưởng đến cải cách ruộng đất".
Theo báo chí trong nước, khoảng 310 người bị bắt giữ tại Thành phố Hồ Chí Minh sau những cuộc biểu tình vào ngày 10,11/6/2018.
Ông Huỳnh Tấn Tuyên, một Phật tử thuộc giáo hội Phật giáo Việt Nam Tống Nhất ở Vũng Tàu kể lại cho chúng tôi hôm 7/6/2019 về việc ông bị đánh khi biểu tình ở Sài Gòn :
"Hôm tôi biểu tình 10/6, có một nhóm an ninh đặc biệt theo dõi tôi, khi tôi bị đi chậm lại phía sau thì nó kêu to ‘bắt thằng này’, và khoảng 20 người an ninh ngăn dòng người và bắt tôi. Tôi là người bị bắt đầu tiên trong cuộc biểu tình đó, họ đưa tôi lên một chiếc xe gần đó. Khi lên xe thì tôi bị một nhóm người mặc thường phục đánh tôi bằng cây ba trắc. Và người kế tiếp đánh tôi gãy răng cửa máu chảy nhiều lắm".
Hình minh họa. Hình chụp hôm 10/6/2018 cho thấy những người biểu tình đốt xe trước trụ sở tỉnh Bình Thuận. AFP
Tạị Hà Nội, theo ghi nhận của những người chứng kiến, có khoảng 150 đến 200 người tham gia biểu tình ở khu vực trung tâm thành phố. An ninh và công an cũng được huy động để đàn áp biểu tình theo các hình ảnh và video lan truyền trên mạng. Nhà hoạt động Trịnh Hiển khi trao đổi với RFA trước đây cho biết, có ít nhất khoảng 10 người bị túm tóc, lôi lên xe buýt ngay trước tượng đài vua Lý Thái Tổ.
Biểu tình cũng nổ ra ở thành phố biển Nha Trang nhưng có phần ôn hòa hơn các địa phương khác. Theo Chị Nguyễn Lai, một người biểu tình tại Nha Trang, người biểu tình mang theo cờ và khẩu hiệu tập trung tại Quảng trường 2/4 Trần Phú. Chị nhớ lại :
"Ngày 10/6/2018 là ngày Chị có mặt biểu tình cùng mọi người ở Nha Trang, Chị không ngờ lượng người đi biểu tình rất đông. Lâu nay cứ nghĩ dân Nha Trang hiền hòa không quan tâm hiện tình đất nước nhưng luật đặc khu cho thuê đất 99 năm đụng đến non sông đất nước thì mình mới hiểu được lòng dân lúc đó. Sau đó một ngày thì mình có nghe có một số người bị bắt trong khu vực đồng bò, đồng muối vì đốt xe và đánh người Trung Quốc, nhưng sau đó họ cũng thả ra".
Biểu tình chống hai dự luật Đặc Khu và An Ninh Mạng cũng nổ ra tại tại tỉnh Bình Thuận trong các ngày 10 và 11 tháng 6. Theo AFP, cơ quan chức năng Việt Nam bắt giữ ít nhất 100 người trong vụ biểu tình tại thị trấn Phan Rí Cửa, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Những người biểu tình tại đây đã dùng bom xăng tự chế phóng hỏa đốt một số trụ sở cơ quan Nhà nước ; cũng như ném gạch đá vào lực lượng cảnh sát cơ động khiến hằng chục nhân viên công lực bị thương.
Những ngày sau đó, khu vực Bình Thuận gần như bị cô lập, khi công an, an ninh tìm kiếm bắt bớ người biểu tình. Anh Đàm Ngọc Tuyên nhớ lại :
"Ngoài ở Sài Gòn, sau 3 ngày mình có đến Phan Thiết, lúc đó ở Phan Thiết và Phan Rí xảy ra tình trạng người dân bị đàn áp rất dữ. Không thể diễn tả hết việc chính quyền sử dụng bạo lực và đe dọa người dân ở khu vực đó. Tôi thấy rất khó diễn tả không khí lúc đó, hầu như người dân không ai dám nhắc đến từ ‘biểu tình’".
Một tuần sau đó, vào ngày 17/6/2018, nhiều nơi tại Việt Nam, người dân tiếp tục kêu gọi nhau xuống đường biểu tình phản đối kế hoạch của chính phủ Hà Nội cho Trung Quốc đầu tư vào các đặc khu kinh tế. Tuy nhiên tại Sài Gòn khi đó, được cho là giống như ban bố tình trạng khẩn cấp khi có khủng bố. Cuộc biểu tình bị ngăn chặn ngay từ đầu, nhiều người bị bắt và bị đánh.
Cô Nguyễn Ngọc Lụa, người bị bắt đưa về trụ sở Công an Phường Bến Nghé hôm 17/6/2018, trong một lần trả lời RFA cho biết :
"Những người bị đưa vào, trên mặt họ đều có máu. Chúng tôi ở phía ngoài, còn người ở bên trong khi bị đánh kêu lên ‘Cứu tôi với, công an đánh tôi’. Tôi cảm thấy họ đánh rất đau nên tôi nói với họ ‘Đừng đánh anh đó nữa ; đó là người anh em của chúng tôi chứ không phải người Trung Quốc đâu mà đánh. Chúng tôi đứng lên yêu cầu đừng đánh thì họ dùng dui cui đánh và nói ‘Ngồi xuống, tụi bây chống phá hả !"
Theo số liệu thống kê của trang The 88 Project mới đây, có đến 127 bị bắt giam giữ hoặc hoặc có nguy cơ bị bắt giam giữ sau khi tham gia biểu tình hồi tháng 6 năm 2018. Trong số đó, có 92 người bị tuyên án tù.
Trong số 127 người vừa nói, có 80 người ở tỉnh Bình Thuận, 23 người ở tỉnh Đồng Nai và 22 người tại Thành phố Hồ Chí Minh. Do không có phương tiện truyền thông độc lập ở Việt Nam, nhiều khả năng con số người đang ở tù hoặc bị quấy rối do tham gia vào các cuộc biểu tình còn cao hơn con số thống kê.
Hầu hết tất cả những người bị cầm tù đã bị buộc tội hoặc xét xử theo Điều 318 của Bộ luật Hình sự 2015 vì tội gây rối trật tự công cộng. Nhiều người đã bị xét xử mà không có luật sư, và hầu hết tất cả đã bị xét xử trong một ngày với 10 hoặc 15 tù nhân khác.
Trang Asia Times cho rằng, cuộc biểu tình tháng 6 năm 2018, ngoài việc phản đối Trung Quốc còn thể hiện những vấn đề về dân chủ và nhân quyền, rõ ràng đang ngày càng có nhiều người Việt Nam đặt nghi vấn về tính chính danh của Đảng Cộng sản cầm quyền.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 07/06/2019
Tại Hội nghị Thượng đỉnh An ninh Châu Á hay còn được biết đến với tên Đối thoại Shangri-La 2019, được tổ chức ở Singapore từ ngày 31/5-2/6, Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam đã phát biểu về vấn đề cạnh tranh là một tồn tại khách quan, đang và sẽ tiếp tục hiện hữu, có thể dẫn đến đối đầu, thậm chí là xung đột. Theo ông Lịch, trước các thách thức an ninh phức tạp thì vai trò của Việt Nam và các nước rất quan trọng, đặc biệt là các nước lớn.
Đại tướng Ngô Xuân Lịch, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam phát biểu tại Đối thoại Shangri-La 2019, hôm 1/6/2019. AFP
Tuy nhiên, Đại tướng Ngô Xuân Lịch đã không hề nhắc đến chính sách "3 không" của Việt Nam như tại Đối thoại Shangri-La hồi năm 2018.
Chính sách "3 không" của Việt Nam bao gồm : không tham gia các liên minh quân sự với bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự ở Việt Nam và không dựa vào nước này để chống nước kia.
Câu hỏi được đặt ra là liệu Việt Nam có muốn duy trì chính sách "3 không" này không ?
Trao đổi với chúng tôi từ Hà Nội về vấn đề này hôm 4/6/2019, Tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hà Lan, Viện phó Viện nghiên cứu các vấn đề phát triển (VIDS), nhận định :
"Có một sự thay đổi là lần này Việt Nam không nhấn mạnh lắm đến cái chính sách "3 không". Tôi cho rằng có thể ông Bộ trưởng đã nói trong sách trắng quốc phòng rồi nên không lập lại, nhưng cũng có thể đây là một sự điều chỉnh".
Chính sách "3 không" mới làm liên tưởng đến chính sách "3 không" thời chiến của Việt Nam. Chính sách "3 không" của Việt Nam ngày đó là : không ủng hộ Trung Quốc bỏ Liên Xô trong liên kết, không để Trung Quốc can thiệp quân sự vào Việt Nam, không ủng hộ vị thế không-hòa bình của Trung Quốc.
Còn chính sách "3 không" mới cũng có thể được hiểu là không liên minh với Mỹ để chống Trung Quốc, hai cường quốc của thế giới. Việt Nam từng nhiều lần xung đột với Trung Quốc, và cũng đã từng xung đột với Mỹ.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu độc lập từ Singapore nói với đài RFA hôm 4/6/2019 liên quan vấn đề này :
"Mặc dù Việt Nam và Trung Quốc là hợp tác đối tác chiến lược toàn diện, nhưng ở trong đấy vẫn có tranh chấp chủ quyền trên biển Đông, do vậy hai bên có những thỏa thuận để trách xảy ra xung đột. Điều này cũng hợp lý, vì so với Trung Quốc thì Việt Nam là nước nhỏ hơn, khó có thể một mình đánh thắng Trung Quốc. Vì vậy Việt Nam không thể phản ứng mạnh mẽ, thách thức người ta phải xử lý thật nhanh một vấn đề gì đó".
Hiện Việt Nam và Trung Quốc đang có tranh chấp về chủ quyền trên Biển Đông. Tranh chấp này đôi khi bùng lên thành những xung đột nhỏ. Ví dụ điển hình là vụ Trung Quốc đưa giàn khoan HD 981 vào vùng biển đang tranh chấp với Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa hồi năm 2014. Trong những năm gần đây Trung Quốc cũng đã gây sức ép lên Việt Nam và các công ty nước ngoài khai thác dầu khí ngoài khơi Việt Nam.
Trong khi đó, Hoa Kỳ là nước từng nhiều lần lên tiếng phản đối Trung Quốc về các hoạt động đơn phương và quân sự hóa khu vực Biển Đông.
Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump xác định các cơ sở quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông là đe dọa chủ quyền của các quốc gia khác đồng thời gây mất ổn định khu vực.
Trao đổi với RFA từ Sài Gòn hôm 4/6, Nhà nghiên cứu Biển Đông, Thạc sĩ Hoàng Việt, đưa ra ý kiến của mình :
"Chính sách đối ngoại của Việt Nam hiện vẫn đi đúng hướng, một mặt vẫn thúc đẩy quan hệ với Hoa Kỳ, như việc Mỹ bán cho Việt Nam 6 máy bay không người lái. Trong tương lai có lẽ quan hệ Mỹ Việt Nam sẽ phát triển hơn nhiều vì Việt Nam cần mua vũ khí chất lượng cao hơn, để nâng cấp sức mạnh quân sự trong bối cảnh nguy hiểm này. Đương nhiên Việt Nam vẫn luôn ở cạnh Trung Quốc, ngay cả Hoa Kỳ cũng hiểu điều cái thế của Việt Nam, nên chỉ muốn phát triển quan hệ với Việt Nam chứ không buộc phải chọn ai. Trong tương lai tôi nghĩ Việt Nam một mặt vẫn duy trì quan hệ với Trung Quốc, đó là điều cần thiết. Nhưng Việt Nam sẽ thúc đẩy quan hệ nhiều mặt hơn với Hoa Kỳ, về kinh tế và đặc biệt là về quân sự".
Vào tháng 7 năm 2013, Việt Nam và Hoa Kỳ đã xác lập quan hệ đối tác toàn diện. Trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Toàn diện Việt Nam - Mỹ, hai bên nhất trí tăng cường trao đổi cấp cao, tiếp xúc ở tất cả các cấp và ủng hộ việc tăng cường các cơ chế đối thoại và hợp tác…
Vào tháng 5 năm 2016, Mỹ đã dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Việt Nam sau 41 năm dựng rào chắn. Sau đó Mỹ cũng nhiều lần cung cấp thiết bị quân sự cho Việt Nam như tàu tuần tra biển. Mới đây nhất, vào ngày 1/6/2019, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết công ty Insitu của hãng máy bay Boeing đã nhận được một đơn đặt hàng 6 chiếc máy bay trinh thám không người lái của Việt Nam trị giá gần 10 triệu đô la.
Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan phát biểu tại Đối thoại Shangri-La 2019, hôm 1/6/2019. AFP
Theo Giáo sư Carl Thayer, thuộc Học viện Quốc phòng Úc, căn cứ vào tuyên bố chung giữa Hoa Kỳ và Việt Nam hồi tháng 5 và tháng 11 năm 2017, Việt Nam rõ ràng được xem là đối tác mà Hoa Kỳ có thể làm việc về các vấn đề an ninh khu vực. Chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ đề cập rõ ràng rằng Hoa Kỳ sẽ tăng gấp đôi cam kết với các đồng minh và thiết lập quan hệ đối tác như là hành động ưu tiên hàng đầu của họ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương. Chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ cũng đề cập đến Việt Nam cùng với Indonesia, Malaysia và Singapore là các đối tác kinh tế và an ninh ngày càng tăng của Hoa Kỳ.
Vào ngày 1/6/2019 tại Singapore, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Patrick Shanahan cũng cho công bố bản báo cáo về chiến lược Ấn Độ Thái Bình Dương, trong đó Việt Nam cũng được đặt vị trí rất quan trọng, có ba quốc gia Đông Nam Á được nhắc đến không tính Singapore là Indonesia, Malaysia và Việt Nam, trong đó Việt Nam được đặt lên hàng đầu.
Theo Thạc sĩ Hoàng Việt, vai trò của Việt Nam trong Shangri-La thì cũng như mọi lần, nhưng trong bối cảnh này, vai trò của Việt Nam nổi trội hơn, đặc biệt là vào khi Hoa Kỳ đang muốn thúc đẩy quan hệ với Việt Nam lên tầm cao mới đó là ‘đối tác chiến lược toàn diện’. Bên cạnh đó Trung Quốc vẫn muốn giữ Việt Nam trong tầm ảnh hưởng của mình.
Vào năm 2010, tại Diễn đàn An ninh khu vực ASEAN ARF, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton đã lên tiếng xác định "lợi ích quốc gia" của Mỹ trên biển Đông bao gồm : "Quyền tự do hàng hải, quyền tiến vào các vùng biển chung của Châu Á, và sự tôn trọng luật lệ quốc tế tại khu vực Biển Đông". Đây được coi là một thành công của Việt Nam khi đã khiến Mỹ tuyên bố có quyền lợi thiết thực tại biển Đông.
Tiến sĩ Đinh Hoàng Thắng nhận định :
"Trong quan hệ với Hoa Kỳ thì trong các tuyên bố gần đây, Hoa Kỳ luôn nói tôn trọng thể chế của Việt Nam. Vì vậy Việt Nam không chỉ đi dây mà đã tạo ra được thế cân bằng động giữa các nước lớn. Theo tôi Việt Nam đã làm tốt vấn đề này. Nhưng gần đây Trung Quốc có những hành động hơi quá trên biển Đông nên Việt Nam cũng có biểu hiệu là dãn Trung và xích lại gần Mỹ hơn. Và trong đối tác toàn diện Việt Mỹ thì các yếu tố hợp tác chiến lược ngày càng nổi trội".
Thạc sĩ Hoàng Việt cho rằng, thật ra trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ luôn luôn có cái bóng của Trung Quốc đằng sau, nếu không có cái bóng đe dọa của Trung Quốc thì Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện từ lâu. Ông nói tiếp :
"Việt Nam luôn phải hết sức khéo léo bởi vì điều Trung Quốc luôn e ngại là Việt Nam theo Mỹ để chống lại Trung Quốc. Thành ra Việt Nam luôn phải nói với Trung Quốc là việc phát triển quan hệ với Hoa Kỳ là bình thường, và không nhằm chống lại Trung Quốc. Một phần vì Việt Nam có cái di sản của ngoại giao ý thức hệ".
Vào tháng 5 năm 2008, Việt Nam – Trung Quốc đã thiết lập "Quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện" trên cơ sở phương châm 16 chữ vàng "Láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai" và tinh thần 4 tốt "Láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt".
Ngay trước Đối thoại Shangri-La 2019, Bộ trưởng Quốc Phòng Trung Quốc, Thượng Tướng Ngụy Phượng Hòa, dẫn đầu đoàn đại biểu Quân sự cấp cao Trung Quốc sang thăm Việt Nam từ ngày 27 đến ngày 29 tháng 5 năm 2019. Chuyến thăm diễn ra ngay trong lúc Trung Quốc và Mỹ đang có mối quan hệ rất căng thẳng.
Ông Lê Hồng Hiệp, nghiên cứu viên chính thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore cho rằng trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng thì Trung Quốc cần sự ủng hộ hay ít nhất là thái độ trung lập của các quốc gia khác để họ không ngả về phía Mỹ để chống lại Trung Quốc. Ông nói :
"Tôi nghĩ từ quan điểm của Bắc Kinh thì Việt Nam có thể là đối tác tương đối quan trọng trong tính toán này của họ. Chính vì vậy Trung Quốc vẫn muốn duy trì và phát triển các mối quan hệ với Việt Nam, trong đó có các quan hệ quốc phòng. Từ góc nhìn của Việt Nam, trong bối cảnh cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc dâng cao thì Việt Nam cũng muốn duy trì vị thế độc lập và không muốn bị cuốn theo cuộc cạnh tranh đó. Việt Nam cũng muốn duy trì quan hệ tốt với Trung Quốc để giữ hòa bình, ổn định, nhất là trên Biển Đông, để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế".
Trong bài phát biểu của mình tại Đối thoại Shangri-La, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long nói rằng, các nước ở khu vực không muốn lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc. Rõ ràng nếu phải lựa chọn, đây chắc chắn cũng là một lựa chọn khó đối với Việt Nam.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 05/06/2019
Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu khi tham dự buổi thảo luận tổ của Quốc hội về kinh tế - xã hội vào cuối tháng 5 năm 2019 cho rằng : "Bây giờ nhà báo cứ nhăm nhăm đi chụp ảnh nhà của ông này, ông kia đưa lên mạng rồi đặt ra câu hỏi tiền ở đâu ra để làm nhà. Trong khi đó, tài sản của cá nhân được pháp luật bảo vệ và việc chứng minh nguồn gốc tài sản là của cơ quan chức năng. Nhưng mạng cứ đưa tràn lan mà không ai xử lý, vi phạm pháp luật mà không ai xử lý ?".
Ông Thuận Hữu, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho rằng, nhà báo chụp hình nhà cửa của cán bộ đưa lên mạng, rồi hỏi tiền đâu mà xây là vi phạm pháp luật Việt Nam - Courtesy of chinhphu.vn
Luật sư Nguyễn Duy Bình, khi trao đổi với chúng tôi hôm 31/5 từ Sài Gòn qua tin nhắn, cho rằng :
"Nhận định như vậy là thiếu chính xác và có tính chất chụp mũ. Nhà báo có đăng và hỏi như vậy cũng chỉ muốn cán bộ giải trình về nguồn gốc tài sản nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch, tránh nghi ngờ từ quần chúng nhân dân, chưa có gì vì phạm pháp luật".
Theo Luật sư Bình, hiện luật báo chí và các văn bản pháp luật khác không có quy định nào cấm nhà báo thực hiện những hành vi đó. Về địa vị xã hội, nhà báo cũng là một công dân nên có quyền giám sát, kiểm tra, phản biện nên khi thấy cán bộ có tài sản lớn vượt quá mức thu nhập thì có quyền hỏi, nghi ngờ và chính cán bộ đó phải có nghĩa vụ giải trình với cơ quan, tổ chức và với cả nhân dân. Vì vậy, ông cho rằng, một vị chủ tịch hội nhà báo mà có phát biểu ấu trĩ như vậy thì thật là đáng tiếc.
Từ Hà Nội, Nhà báo Ngô Nhật Đăng thì cho rằng, ông Chủ tịch Hội Nhà báo đã một lần nữa khẳng định, báo chí nhà nước Việt Nam là báo chí công cụ. Ông nói tiếp :
"Chúng ta cũng biết, thiên chức của nhà báo, ngoài chuyện đưa tin các vấn đề xã hội, cũng là người phản ánh những chuyện xã hội quan tâm, người dân phẫn uất… ví dụ như chuyện tham nhũng, mà ông Chủ tịch Hội Nhà báo lại cho rằng chụp ảnh nhà quan chức là vi phạm pháp luật thì tôi cho rằng chính ông ta đã làm nhục cái danh hiệu nhà báo".
Đồng quan điểm, Luật sư Nguyễn Khả Thành cũng cho rằng, đây là quyền của nhà báo :
"Thật sự cái đó là quyền của nhà báo mà, có gì đâu mà nói vi phạm cái này cái khác. Ông Chủ tịch Hội nhà báo dùng từ ‘nhăm nhăm’ thì tôi nghĩ không có nhà báo nào ‘nhăm nhăm’ đi làm chuyện đó, mà có lẽ trong công tác họ tình thấy việc đó… hoặc do người dân phản ánh về vấn đề đó thì họ mới chụp thôi".
Một sạp bán báo ở Việt Nam. AFP - Ảnh minh họa
Luật báo chí 2016 được ban hành ngày 05/4/2016 và chính thức có hiệu lực ngày 01/01/2017. Trong đó, theo quy định tại Điều 25 nhà báo có quyền hoạt động báo chí trên lãnh thổ Việt Nam và nước ngoài theo quy định của pháp luật và được pháp luật bảo hộ trong hoạt động nghề nghiệp. Được khai thác, cung cấp và sử dụng thông tin trong hoạt động báo chí.v.v…
Từ Sài Gòn, Nhà báo Nguyễn Ngọc Già nhận định :
"Tôi nghĩ điều 4 Hiến pháp Việt Nam đã nói rất rõ, là Đảng cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với dân, chịu sự giám sát của dân, và chịu mọi trách nhiệm với việc họ làm ra. Cũng như điều 25 của Hiến pháp đã nêu rõ, công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình. Ngoài ra luật tiếp cận thông tin có hiệu lực tháng 7 năm 2018 có quy định rất rõ về tiếp cận thông tin, vì vậy ông Thuận Hữu với tư cách là một nhà báo, mà lại là tờ báo nhân dân, thì tôi nghĩ rằng chính ông ta đang vi phạm pháp luật khi phát ngôn như vậy".
Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh, luật Việt Nam không cấm nhà báo và người dân dùng thiết bị để ghi hình, định vị, để thực hiện nghiệp vụ của mình. Như luật báo chí có quy định, họ có thể sử dụng nghiệp vụ để chống tham nhũng, hay điều tra tội phạm, nhưng mà phải làm sao đừng phạm hiến định. Bởi trong hiến pháp 2013, điều 21 có quy định, mọi người đều có quyền bất khả xâm phạm về quyền đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, đời sống gia đình. Tuy nhiên ông nói tiếp :
"Nhưng ta có thể dùng cách khác, cái chụp hình ảnh đó người dân họ biết hết, nhà nào to, quan chức nào… làm sao qua mắt người dân… mình sẽ làm kiểu khác. Chống tham nhũng nhưng phải chính xác, có phải nhà của cán bộ đó không hay người khác đứng tên, vì cán bộ đó phải kê khai tại sao họ có. Cho nên phải có bằng cớ và phải chính xác. Cuộc chiến chống tham nhũng phức tạp, khó khăn nên mình phải cẩn trọng, vì đôi khi mình tích cực thì lại vi phạm luật".
Theo Luật sư Nguyễn Văn Hậu, cần cẩn trọng bởi vì, Việt Nam khi thông qua Bộ luật dân sự 2014, có một cái quyền là quyền cá nhân đối với hình ảnh, tức là sử dụng hình ảnh của một cá nhân thì phải được người đó đồng ý, vì mục đích thương mại thì phải trả thù lao. Chỉ có những trường hợp sử dụng hình ảnh phục vụ lợi ích quốc gia, dân tộc, công cộng… mà không tổn hại uy tín danh dự của người đó… thì không cần xin phép.
Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu cũng cho rằng tài sản của cá nhân được pháp luật bảo vệ và việc chứng minh nguồn gốc tài sản là của cơ quan chức năng.
Tuy nhiên Luật sư Nguyễn Khả Thành lại không đồng tình :
"Những trường hợp người ta thấy ông này ông kia tự nhiên giàu bất chính, thì những tài sản đó làm sao luật bảo vệ được. Quy định là một chuyện, nhưng làm được hay không là chuyện khác. Nếu làm nghiêm được những gì pháp luật quy định bây giờ, thì sẽ giảm bớt những cái không rạch ròi. Thành ra quy định và thực hiện nếu song hành được với nhau thì quá tốt".
Cũng có ý kiến cho rằng, những vi phạm trên mạng xã hội như lời ông Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Thuận Hữu nêu lên thì đã có Luật An Ninh Mạng kiểm soát. Tuy nhiên cũng có lo ngại, tuyên bố của ông Thuận Hữu có phải là bước tiếp theo của Luật An Ninh Mạng để bóp nghẹt tự do ngôn luận.
Nhà báo Ngô Nhật Đăng nhận định :
"Luật An ninh mạng cũng đã có hiệu lực vài tháng rồi, như chúng ta cũng thấy, những người đưa những chuyện tiêu cực hay phản ứng trên mạng lại nhiều hơn. Thành ra tôi thấy rằng, ông Chủ tịch Hội Nhà báo nói như vậy thì theo tôi, nhà nước đã cảm thấy luật an ninh mạng không có tác dụng gì với nhân dân cả".
Luật An ninh mạng của Việt Nam được Quốc hội thông qua vào ngày 12/6/2018 với hơn 86% phiếu tán thành, và đã có hiệu lực từ ngày 1/1/2019, bất chấp những phản đối của nhiều người dân và những quan ngại được một số tổ chức quốc tế và Hoa Kỳ đã nêu ra trước đó. Lý do phản đối vì quan ngại luật này được làm ra để xiết chặt thêm nữa quyền tự do ngôn luận của người dân.
Trung Khang
Nguồn : RFA, 31/05/2019
Ngày 24/05/2009, là tròn 10 năm tù nhân chính trị Trần Huỳnh Duy Thức bị bắt với cáo buộc ‘hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’ trong khi ông là một trí thức có tầm, toàn tâm- toàn ý đóng góp cho một đất nước Việt Nam phát triển.
Tù nhân chính trị Trần Huỳnh Duy Thức. RFA PHOTO
‘Nhất nhật tại tù, thiên thu tại ngoại’ là câu để nói lên sự khắc nghiệt về thời gian mà con người phải chịu khi bị giam cầm. Tuy nhiên, thời gian 10 năm vẫn không thể bẻ gãy ý chí của tù nhân chính trị Trần Huỳnh Duy Thức.
Trần Huỳnh Duy Thức là một nhân vật bất đồng chính kiến sinh ngày 29/11/1966, tại Sài Gòn. Ông là cựu Tổng Giám đốc của Công ty Dịch vụ điện thoại internet OCI. Ông bị cơ quan an ninh Việt Nam bắt giam và Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra xét xử vào ngày 20/01/2010 và kết án 16 năm tù với tội danh ‘hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’.
Từ Sài Gòn, Nhà báo Nguyễn Ngọc Già, cựu tù nhân nhân quyền, khi trao đổi với RFA hôm 24/05/2019, đưa ra nhận xét về anh Trần Huỳnh Duy Thức :
"Phải nói là tôi rất xúc động khi ngày hôm nay tròn 10 năm anh Trần Huỳnh Duy Thức ở tù. Với quá trình dài như vậy, là một nhà báo theo dõi rất sát tình hình Trần Huỳnh Duy Thức, thì có lẽ cho đến thời điểm hiện nay, Trần Huỳnh Duy Thức là người duy nhất thể hiện, nhân cách người Việt Nam đầy đủ nhất, trọn vẹn nhất. Ngoài ra thì tôi nhận thấy ở anh Trần Huỳnh Duy Thức có cả sự thành tâm thiện tâm và kiên tâm, mà hiếm có một tù nhân lương tâm nào ở Việt Nam có được như anh ấy".
Trần Huỳnh Duy Thức cùng Lê Thăng Long và một số người khác vào năm 2005 lập ra Nhóm nghiên cứu Chấn thông qua việc nghiên cứu tình hình chính trị, kinh tế, xã hội ở Việt Nam.
Vào tháng 11/2008, ông Trần Huỳnh Duy Thức lập ra hai blog có tên Change We Need và Trần Đông Chấn đăng tải những bài viết và bình luận về lãnh đạo và nền chính trị Việt Nam.
Ông bị bắt vào ngày 24/05/2009 với cáo buộc ban đầu là ‘trộm cước viễn thông’ ; tuy nhiên sau đó tội danh chuyển thành ‘hoạt động nhằm lật đổ chính quyền’.
Ba người cùng bị bắt và đưa ra tòa với ông Trần Huỳnh Duy Thức là luật sư Lê Công Định, doanh nhân Lê Thăng Long, thạc sĩ công nghệ thông tin Nguyễn Tiến Trung.
Trao đổi với RFA hôm 24/05/2019 từ Sài Gòn, cựu tù nhân lương tâm Lê Thăng Long, là người cũng đã bị bắt và bị tuyên án tù trong cùng vụ án với tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, nhận định :
"10 năm đã trôi qua, sự vô lý đó đã lập lại trong 10 năm, trong thời gian ban đầu thì sự kêu gọi trả tự do cho anh Thức đã diễn ra rất nhiều lần, nhưng cho đến nay vần chưa được thực thi. Điều này không những không đúng với luật pháp hiện hành mà còn đi ngược sự văn minh và tiến bộ của nhân loại".
Sau khi bị kết án, ông Thức bị giam tại trại Xuân Lộc, Đồng Nai. Sau vụ tù nhân nổi dậy vào cuối tháng 6/2013, ông bị chuyển ra Xuyên Mộc, Bà Rịa - Vũng Tàu. Trong quá trình bị bắt anh Trần Huỳnh Duy Thức cùng gia đình phía bên ngoài rất nhiều lần làm đơn để kêu oan.
Bà Trần Thị Diệu Liên, chị gái của tù nhân lương tâm Trần Huỳnh Duy Thức, khi trao đổi với chúng tôi hôm 24/5 từ Sài Gòn, nhớ lại :
"Trong quá trình Thức bị bắt, tôi thấy Thức luôn đấu tranh và bảo vệ mình theo con đường luật pháp. Suốt trong quá trình đó, gia đình tôi luôn luôn phía bên ngoài, làm đơn để kêu oan. Đầu tiên là việc kêu gọi xử giám đốc thẩm, bởi vì trong quá trình điều tra Thức luôn bị bức cung nhục hình. Sau đó thì gia đình có kết hợp với những người chung vụ án là anh Định, anh Long và anh Trung để làm đơn xin tái thẩm, để anh Thức được xử lại. Suốt quá trình 10 năm gia đình chi lúc nào cũng kêu oan cho Thức, nhưng cũng không nhận được câu trả lời thỏa đáng nào từ phía tòa án".
Ngày 5/5/2016, Trần Huỳnh Duy Thức bị chuyển từ trại Xuyên Mộc ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đến nhà tù số 6 tỉnh Nghệ An. Theo gia đình anh cho hay, anh Thức bị cưỡng bức, còng tay và bịt miệng suốt chuyến đi vì phản đối quyết định này.
Bà Trần Thị Diệu Liên cho biết lý do thật sự anh Trần Huỳnh Duy Thức bị chuyển đến nhà tù số 6 tỉnh Nghệ An :
"Suốt quá trình Thức ở tù 10 năm qua, cái tôi nhớ mãi, bức xúc nhất, là khi Thức bị chuyển từ trại giam Xuyên Mộc đến trại 6 Nghệ An, với lý do là từ chối đi tị nạn ở Mỹ. Khi đó Thức bị khống chế đưa lên xe, để chuyển về Nghệ An, trong khi không có một quyết định nào từ cơ quan nào ? Từ Tổng cục hay cơ quan điều tra nào ? Họ vào ban đêm và khống chế đưa Thức về trại 6 Nghệ An".
Hình minh họa phong trào tiếp sức cùng Trần Huỳnh Duy Thức Courtesy FB Trần Huỳnh Duy Thức
Tại nhà tù Nghệ An, anh Trần Huỳnh Duy Thức tiếp tục nhiều lần bị ép buộc đi định cư tại Hoa Kỳ, nhưng anh vẫn không đồng ý.
Theo cựu tù nhân lương tâm Lê Thăng Long, anh Thức ở lại để đấu tranh cho quyền của người Việt Nam. Anh Lê Thăng Long cho biết, anh và các bằng hữu sẽ tiếp tục con đường đấu tranh, không chỉ để trả tự do cho anh Thức theo như trước đây, mà làm sao để những trường hợp như anh Thức, như anh và bạn anh, không được lập lại trong tương lai.
Vào ngày 14/05/2016, anh Trần Huỳnh Duy Thức đã yêu cầu được gặp toàn thể gia đình gồm 14 người. Anh bác bỏ ý định đi Mỹ định cư như cái giá trao đổi để hưởng sự tự do, đồng thời thông báo với cả nhà việc tuyệt thực đến chết mới thôi từ ngày 24/05 để đòi sự thượng tôn pháp luật và yêu cầu trưng cầu dân ý trao cho người dân quyền quyết định thể chế chính trị của đất nước.
Anh Trần Huỳnh Duy Thức tuyệt thực lần 1 trong tù kéo dài 15 ngày từ ngày 24/05/2016. Khi đó, một phong trào hưởng ứng thái độ bất khuất của Trần Huỳnh Duy Thức đã nổ ra bắt đầu bằng các cuộc tuyệt thực tập thể.
Đến ngày 13/08/2018, anh Trần Huỳnh Duy Thức đã tiếp tục tuyệt thực để phản đối yêu cầu nhận tội từ phía công an để đổi lại lệnh đặc xá, cùng với đó ông cũng phản đối những ngược đãi của trại giam đối với mình. Tổng cộng lần này anh Thức đã tuyệt thực 34 ngày.
Bà Trần Thị Diệu Liên cho biết, bà cùng gia đình, vẫn tiếp tục kêu oan cho Trần Huỳnh Duy Thức :
"Gần đây nhất là năm 2015, Việt Nam có sửa đổi điều 79 thành 109 trong Bộ luật hình sự 2015, có thêm khoảng 3 là người chuẩn bị phạm tội thì mức án từ 3 đến 5 năm tù. Theo phân tích của các luật sư thì Thức nằm trong trường hợp này. Gia đình Chị và Thức vào năm 2018, đã làm đơn gởi lên Tòa án Nhân dân Tối cao để đề nghị miễn hình phạt còn lại cho mình. Tính đến nay thì rõ ràng họ đã giam Thức quá thời hạn là 5 năm. Luật này có hiệu lực từ 1/1/2018, nhưng cho đến nay vẫn không nhận được trả lời từ Tòa án Nhân dân".
Trại 6, Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, vẫn là nơi mà người tù chính trị Trần Huỳnh Duy Thức hiện đang phải thụ án 16 năm tù với cáo buộc ‘hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân’. Ông Trần Văn Huỳnh, thân phụ của tù chính trị Trần Huỳnh Duy Thức, vào ngày 24/05/2019 cho Đài Á Châu Tự Do biết thông tin mới nhất về anh Thức sau lần thăm gặp gần đây :
"Gia đình đi thăm Thức mỗi tháng một lần, lần thăm vừa rồi là ngày 11/05, nói chung, tình sức khỏe của Trần Huỳnh Duy Thức tương đối ổn định. Vừa rồi có những lá thư Thức gởi về nhà, mà chúng tôi không nhận được. Chính tôi là người đã gởi khiếu nại về việc đó lên Thanh tra công an, và kể cả bên Bộ trưởng (công an) về việc này".
Cựu tù nhân lương tâm Lê Thăng Long cho rằng, sự khởi đầu của anh và những người cùng chí hướng từ hơn 10 năm trước, thì đến thời điểm hiện nay, đã được sự hưởng ứng, đồng lòng của rất nhiều người và đang lan tỏa, với nhiều hình thức khác nhau. Theo anh Long, tiến trình này đang ngày càng có tín hiệu rất là tốt, tạo nên một sự vận động chung và sức ép rất lớn để làm sao chính quyền Việt Nam hiện nay có những sự thay đổi thật sự.
Chúng tôi xin mượn lời luật sư Lê Công Định viết trên trang cá nhân của mình vào ngày tròn 10 năm anh Trần Hùynh Duy Thức bị bắt giam để thay cho lời kết : "Năm tháng dài trong ngục tù đã đào luyện thêm ý chí sắt đá của anh và biến tên anh thành biểu tượng tự do của cả dân tộc. DUY THỨC để chuyển mình trước thời cuộc thế giới hiện nay là điều dân tộc Việt Nam phải bước tới".
Trung Khang
Nguồn : RFA, 24/05/2019
