Các tiêu chuẩn cộng đồng của Meta - công ty mẹ của Facebook - có mục đích tốt nhưng dễ bị lạm dụng bởi một số chính quyền độc tài như Việt Nam để hạn chế quyền tự do ngôn luận của người dân.
Reuters/ RFA edited
Đây là nhận định trong một bản báo cáo có tên "Một cách kiểm duyệt khác - Tìm hiểu về tiêu chuẩn cộng đồng của Facebook tại Việt Nam". Tài liệu này vừa được công bố trong tháng 12 bởi Đảng Việt Tân - một tổ chức có trụ sở tại Hoa Kỳ, chuyên vận động dân chủ ở Việt Nam.
"Tiêu chuẩn cộng đồng" của Facebook bị lạm dụng
Trong nội dung của báo cáo, đảng Việt Tân cho biết trong năm 2023, có 10 bài viết trên trang Fanpage chính thức của đảng này bị Facebook cảnh cáo vì đã vi phạm các nguyên tắc cộng đồng, như "phát ngôn thù hận, kích động bạo lực, vi phạm quyền riêng tư, bắt nạt và quấy rối"… Điều này khiến lượng tương tác tới trang Fanpage của Việt Tân bị giảm sút nghiêm trọng.
Sau khi kháng cáo, có đến tám trong số 10 bài viết được Facebook gỡ bỏ cảnh cáo. Tuy nhiên, theo báo cáo, Facebook đã không có sự đền bù nào sau khi đảo ngược lại quyết định sai lầm ban đầu.
Đảng Việt Tân nhận định, thông qua các tài khoản thật và giả, một số lượng lớn du luận viên đã báo cáo hầu hết từng nội dung của họ là vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng, bao gồm cả nội dung đăng cách nay nhiều năm.
Ông Trần Đức Tuấn Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng Việt Tân, đồng tác giả của báo cáo nêu trên, cho biết đã gởi báo cáo này cũng các khuyến nghị cho công ty Meta, nhưng chưa nhận được phản hồi :
"Dĩ nhiên chúng tôi cũng đã gửi cho Facebook xem và hiện giờ cũng chưa có một sự hồi đáp nào từ công ty Meta, nhưng mà cái đó cũng không quan trọng lắm. Điều quan trọng là mình cần phải nói lên sự lạm dụng mà hiện nay đang xảy ra tại Việt Nam như chúng tôi đã ghi trong báo cáo".
Không chỉ có trang Fanpage của đảng Việt Tân gặp phải tình trạng trên. Bà Huệ Như, người thường xuyên đăng tải các bài viết về tình hình xã hội trên Facebook, xác nhận với RFA rằng trang cá nhân của bà cũng liên tục bị cảnh cáo "vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng" dẫn đến bị hạn chế tương tác với các tài khoản khác :
"Facebook này thường xuyên bị hạn chế lượng người tiếp cận. Mới gần đây nhất, vào ngày 23 tháng trước thì cũng đã có thông báo rằng Facebook của tôi không được tiếp cận với những người mới.
Hiện tại, đến bây giờ những người chưa có tương tác với Facebook của Huệ Như muốn tìm vào Facebook của tôi rất khó khăn, không tìm được và không hiển thị ra được, cả bằng số điện thoại hoặc bằng tên…"
Phóng viên RFA gởi emial cho Facebook yêu cầu bình luận về báo cáo trên nhưng chưa nhận được phản hồi từ công ty này.
Chiến thuật lâu dài của chính quyền Việt Nam
Liên tục từ năm 2014 cho đến nay, năm nào Facebook cũng bị cáo buộc lạm dụng tiêu chuẩn cộng đồng để ngăn chặn, hạn chế các tài khoản đăng bài viết chỉ trích nhà nước Việt Nam, đặc biệt là thời điểm xảy ra các sự kiện lớn, ví dụ như biểu tình Luật đặc khu 2018 hay vụ án Đồng Tâm 2019…
Những người bị mất tài khoản Facebook, dù chưa biết nguyên nhân chắc chắn, nhưng họ đều cho rằng hành vi báo cáo hàng loạt đến từ lực lượng dư luận viên, những người được trả tiền để thực hiện hành vi báo cáo các tài khoản hay bài viết chỉ trích chính phủ Việt Nam.
Theo bà Huệ Như, các bài viết bị cảnh cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng trên trang cá nhân của bà hầu hết là đưa tin hay bình luận về tình hình xã hội Việt Nam. Do đó, theo bà, đã có sự can thiệp từ phía Việt Nam để Facebook phải gỡ bỏ các bài viết phản biện xã hội :
"Tất cả những bài viết mà có hơi hướng tính chất phản biện xã hội thì hầu hết đều bị kiểm duyệt một cách rất chặt chẽ.
Tôi cho rằng nhà cầm quyền đã sử dụng các biện pháp an ninh để can thiệp với Facebook để hạn chế những lượng tương tác cũng như những bài viết phản biện ở trên trang Facebook cá nhân".
Đầu năm 2016, một lực lượng tác chiến trên không gian mạng được thành lập có tên "Lực lượng 47". Mục tiêu là chống các quan điểm mà chính quyền cho là sai trái trên Internet.
Chính quyền Hà Nội chưa bao giờ thừa nhận chỉ đạo lực lượng này thực hiện hành vi báo cáo hàng loạt các tài khoản bị cho là chống nhà nước.
Tuy nhiên, hồi tháng 7/2021, Facebook cho Reuters biết hãng này đã gỡ bỏ một số tài khoản và nhóm trên Facebook có liên quan đến lực lượng dư luận viên Việt Nam là Lực lượng 47. Trong số nhóm bị gỡ có nhóm E47 được xác định có liên hệ với lực lượng 47 của quân đội.
Tháng 12/2021, công ty Meta ra thông báo về việc gỡ bỏ một mạng lưới khác với hàng trăm tài khoản ở Việt Nam. Lý do được đưa ra là các tài khoản này vi phạm chính sách hành vi giả mạo đối với vấn đề báo cáo diện rộng, nhắm đến những người chỉ trích chính quyền.
Báo cáo về Quyền tự do Internet năm 2023 của tổ chức Freedom House xếp Việt Nam vào hạng thấp nhất - Không có tự do.
Báo cáo này cho biết Việt Nam được đã tạo ra một mạng lưới các tài khoản thật và ảo thân chính quyền. Những tài khoản này có nhiệm vụ phổ biến tuyên truyền và thông điệp ưa thích của chính phủ, troll những người bất đồng chính kiến, tấn công phe đối lập và ngăn chặn nội dung không mong muốn, bao gồm cả việc gởi báo cáo hàng loạt lên các mạng xã hội để yêu cầu xóa các nội dung chống chính phủ.
Facebook thỏa hiệp ?
Trang cá nhân của các nhà hoạt động liên tục bị báo cáo và chặn tương tác vì vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng diễn ra nhiều năm nay. Các tổ chức nhân quyền cũng nhiều lần lên tiếng chất vấn Facebook nhưng đến nay tình trạng này vẫn chưa được giải quyết. Điều đó khiến một số nhà hoạt động nghi ngờ rằng Facebook đã có những thỏa hiệp theo chỉ đạo của chính phủ Việt Nam.
Một người chuyên giảng dạy về bảo mật cho các nhà hoạt động trong khu vực Đông Nam Á, yêu cầu được giấu danh tính, nói với RFA rằng trong một cuộc họp với các tổ chức xã hội dân sự quốc tế, đại diện Facebook cho biết chính quyền Hà Nội đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm tạo áp lực, buộc công ty này phải làm theo yêu cầu :
"Nhà nước chỉ cần chỉ đạo ngân hàng chặn dòng tiền mà người dùng Facebook ở Việt Nam chạy quảng cáo trong hai ngày thôi là công ty này đủ mệt rồi".
Cũng theo người này, Facebook cho biết họ thường nhận được danh sách các tài khoản hay từ khóa cần bị "ngăn chặn". Công ty này sẽ cố gắng làm theo yêu cầu ít nhất có thể, nhưng vẫn đảm bảo được hoạt động bình thường tại Việt Nam.
Tháng 12/2017, truyền thông trong nước cho biết Facebook đã gỡ bỏ 159 tài khoản "nói xấu, bôi nhọ lãnh đạo, tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước" theo yêu cầu của Bộ thông tin Truyền thông.
Cũng theo báo cáo của Freedom House, chính phủ Hà Nội đã nhiều lần đe dọa đóng cửa dịch vụ của Facebook tại Việt Nam nếu công ty này từ chối tuân thủ yêu cầu của chính phủ về quy mô hạn chế nội dung lớn hơn.
Một báo cáo điều tra của Washington Post xuất bản vào tháng 10/2021 xác nhận rằng Facebook đã bị chính phủ đe dọa và quyết định tuân thủ các yêu cầu của họ.
Vào tháng 2/2022, người phát ngôn của Facebook từng phản hồi RFA về những cáo buộc thỏa hiệp với chính quyền Việt Nam rằng :
"Chúng tôi đã cởi mở và minh bạch về các quyết định của mình nhằm ứng phó với sự gia tăng nhanh chóng các nỗ lực nhằm chặn các dịch vụ của chúng tôi tại Việt Nam. Chúng tôi hạn chế một số nội dung ở Việt Nam để đảm bảo dịch vụ của chúng tôi luôn sẵn có cho hàng triệu người dùng mỗi ngày".
Nguồn : RFA, 27/12/2023
Một thời tạo điều kiện cho tự do ngôn luận tại Việt Nam, Facebook nay tiếp tay kìm hãm nó
Rebecca Tan, VOA, 21/06/2023
Khi Facebook xuất hiện ở Việt Nam khoảng một thập niên trước, nó giống như một "cuộc cách mạng", hai trong số các nhân viên đầu tiên của công ty ở Châu Á nói với tờ Washington Post. Lần đầu tiên, mọi người trên cả nước có thể trao đổi trực tiếp về các vấn đề thời sự. Người dùng đã đăng bài về sự lạm dụng của công an và sự lãng phí của chính phủ, chọc thủng lỗ hổng trong tuyên truyền của Đảng cộng sản cầm quyền. Một trong những nhân viên của Facebook nói với Washington Post : "Nó giống như một sự giải phóng, và chúng tôi là một phần trong đó".
Biểu tượng của Facebook và Meta, công ty mẹ của Facebook.
Nhưng khi mức độ phổ biến của Facebook bùng nổ ở Việt Nam, nhanh chóng đưa quốc gia này trở thành thị trường lớn thứ bảy trên toàn thế giới của Facebook thì Hà Nội ngày càng yêu cầu nhiều hạn chế hơn, theo Washington Post.
Kể từ đó, công ty truyền thông xã hội khổng lồ Meta, sở hữu Facebook, đã nhiều lần nhượng bộ chính phủ độc tài Việt Nam, thường xuyên kiểm duyệt những người bất đồng chính kiến và buộc những người bị chính phủ coi là mối đe dọa phải rời khỏi nền tảng, theo bốn cựu nhân viên của Meta, các tổ chức nhân quyền, các nhà quan sát trong lĩnh vực này và các nhà vận động hành lang.
Vẫn theo bài tường thuật trên Washington Post, công ty Meta đã chấp nhận một danh sách nội bộ của các quan chức Đảng cộng sản Việt Nam không thể để bị chỉ trích trên Facebook, hai cựu nhân viên ở Châu Á cho biết với điều kiện giấu tên để tránh bị trừng phạt. Danh sách này, được giữ kín ngay cả trong công ty và chưa từng được phúc trình công khai trước đây, được đưa vào các hướng dẫn được dùng để kiểm soát nội dung trực tuyến và phần lớn được định hình bởi chính quyền Việt Nam, các cựu nhân viên nói với tờ Washington Post và cho biết một danh sách như vậy là duy nhất chỉ có tại Việt Nam trong khu vực Đông Á.
Bây giờ, chính phủ đang thúc đẩy các giới hạn thậm chí còn nghiêm ngặt hơn. Meta đang chuẩn bị thắt chặt kiểm soát nội dung hơn nữa sau khi được các quan chức cho biết trong những tháng gần đây rằng họ sẽ phải lưu trữ dữ liệu trên các máy chủ bên trong Việt Nam, làm dấy lên cảnh báo về quyền riêng tư và bảo mật thông tin, theo những người hiểu biết về các cuộc thảo luận nội bộ của công ty được Washington Post trích dẫn.
Các giám đốc điều hành của Meta không trả lời trực tiếp các câu hỏi về kiểm duyệt, về việc bịt miệng người dùng hoặc về danh sách các quan chức của Đảng cộng sản vừa kể. Trong một tuyên bố, ông Rafael Frankel, Giám đốc chính sách công của Meta tại Đông Nam Á, cho biết công ty tự hào về các khoản đầu tư của mình tại Việt Nam. Washington Post dẫn lời ông rằng : "Trọng tâm của chúng tôi là đảm bảo càng nhiều người Việt Nam càng tốt có thể sử dụng nền tảng của chúng tôi để xây dựng cộng đồng và bày tỏ bản thân".
Công ty Meta không phải là công ty duy nhất bị yêu cầu gỡ bỏ nội dung nhạy cảm ở Việt Nam. Kể từ năm 2019, Google, công ty sở hữu YouTube, đã nhận được hơn 2.000 yêu cầu của chính phủ Việt Nam về việc gỡ bỏ nội dung ở Việt Nam và đã tuân thủ phần lớn các yêu cầu đó, theo dữ liệu của công ty được Washington Post trích thuật. TikTok cho biết họ đã xóa hoặc hạn chế hơn 300 bài đăng ở Việt Nam vào năm ngoái vì vi phạm luật địa phương. Cả hai công ty đều nói họ coi trọng quyền tự do ngôn luận.
Tuy nhiên, đối với nhiều người ở Việt Nam, Facebook đồng nghĩa với internet. Dữ liệu của chính phủ cho thấy hơn 70% trong số 97 triệu người Việt Nam sử dụng Facebook để chia sẻ nội dung, điều hành doanh nghiệp và gửi tin nhắn. Theo Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, nền tảng này có nhiều người dùng hơn bất kỳ ứng dụng mạng xã hội nào khác và thống trị chi tiêu cho quảng cáo kỹ thuật số.
Vẫn theo tường thuật của Washington Post, mặc dù các chính phủ trên khắp thế giới có thể yêu cầu Facebook gỡ bỏ nội dung, nhưng những nhượng bộ mà Meta đã thực hiện để duy trì quyền truy cập của mình tại Việt Nam — quốc gia đông dân thứ 15 trên thế giới — vượt xa những nhượng bộ mà Meta đã đưa ra ở bất kỳ nơi nào khác tại Đông Á, theo các chuyên gia tư vấn và nhân viên cũ (Facebook không hoạt động ở Trung Quốc).
Ông Trần Duy Đông, thứ trưởng bộ kế hoạch và đầu tư của Việt Nam, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng đã có "sự hợp tác tốt" với Meta trong việc loại bỏ nội dung "không phù hợp". "Càng ngày, họ càng hiểu rõ hơn các yêu cầu của luật pháp Việt Nam", ông được tờ Washington Post dẫn lời.
‘Những công ty này sẽ cúi mình’
Theo tường thuật của Washington Post, cho đến vài năm trước, các quan chức Việt Nam lo lắng rằng các công ty ở Thung lũng Silicon sẽ áp dụng đường lối cứng rắn bảo vệ tự do ngôn luận mà từ chối các yêu cầu của chính phủ về kiểm soát nội dung, theo năm chuyên gia tư vấn nước ngoài và địa phương có liên hệ thường xuyên với các nhà lãnh đạo chính phủ Việt Nam. Đó không còn là một mối quan tâm nữa, các chuyên gia tư vấn nói với Washington Post.
Một chuyên gia tư vấn đã làm việc với các công ty công nghệ ở Châu Á và phát biểu với điều kiện giấu tên để bảo vệ lợi ích kinh doanh cho tờ báo biết rằng : "Người Việt Nam hiện nay có cảm giác rằng [chính phủ] đã thách thức các giới hạn và họ đã chiến thắng. "Mọi người hiểu rằng các công ty này sẽ cúi mình".
Meta đã theo dõi các yêu cầu kiểm duyệt của chính phủ tại Việt Nam từ năm 2017, theo các phúc trình minh bạch của công ty. Tính đến tháng 6 năm ngoái, Meta đã chặn hơn 8.000 bài đăng trong nước, hầu hết bị cáo buộc chứa "nội dung chống Đảng cộng sản và Chính phủ Việt Nam" hoặc thông tin "xuyên tạc, vu khống hoặc xúc phạm" các tổ chức hoặc cá nhân, Washington Post dẫn các phúc trình cho biết.
Các hạn chế đạt đỉnh điểm vào năm 2020 với 3.044 lượt xóa trước thềm Đại hội Đảng cộng sản Việt Nam năm 2021, sau đó giảm xuống trong năm 2021. Dữ liệu chưa được công bố trong 11 tháng qua, nhưng Bộ Thông tin Việt Nam cho biết từ ngày 15/4 đến ngày 15/5 năm nay, chính phủ coi hơn 400 bài đăng trên Facebook là lừa đảo hoặc "chống phá nhà nước". Meta đã loại bỏ 91 phần trăm trong số đó, Washington dẫn thông tin từ Bộ này cho biết.
Meta nói vào năm 2021 rằng họ kiểm duyệt nội dung ở Việt Nam để tránh bị chặn hoàn toàn trong nước. Ông Frankel, giám đốc chính sách công, nói công ty "tự hào rằng nền tảng của chúng tôi đã giúp hàng chục ngàn doanh nghiệp nhỏ Việt Nam phát triển và thịnh vượng", vẫn theo Washington Post.
Bà Trần Phương Thảo, vợ ông Đặng Đình Bách, một luật sư môi trường Việt Nam đang thụ án 5 năm tù về tội trốn thuế, nhớ lại trước khi bị kiểm duyệt chặt chẽ ở Việt Nam, Facebook là một trong những không gian duy nhất cho tự do ngôn luận. Bà Thảo, 29 tuổi, nói khi nền tảng này trở nên hạn chế hơn, "không ai có thể lên tiếng ủng hộ ông Bách".
"Tôi chỉ có một mình", bà nói với Washington Post.
Mười ba nhà hoạt động độc lập ở Việt Nam cho biết trong các cuộc phỏng vấn với tờ Washington Post rằng Meta đã tăng cường kiểm duyệt kể từ năm 2017. Họ kể những câu chuyện tương tự về việc bị buộc tội bất công vì vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng của Facebook và các bài đăng của họ bị gỡ xuống hoặc tài khoản của họ bị đóng băng mà không có lời giải thích nào.
Washington Post dẫn lời các nhà hoạt động cho biết từ năm 2018 đến năm 2021, một số nhân viên trong bộ phận nhân quyền và chính sách công của Facebook còn hồi đáp những lời kêu cứu từ người dùng ở Việt Nam nhưng nhiều đường dây trong số đó đã không còn hoạt động.
Ông Dân, 34 tuổi, một nhà hoạt động bắt đầu sử dụng Facebook ở độ tuổi 20, nói với Washington Post rằng : "Facebook và chính phủ của chúng tôi đã bắt tay". Trong số các đồng nghiệp của ông, nhiều người hiện đang ngồi sau song sắt hoặc đang lẩn trốn. Mười năm kéo dài từ 2008 đến 2018 được coi là thập niên lên tiếng, ông nói.
Những năm sau đó mang một cái tên khác : thập niên im lặng.
Đối mặt với một chế độ quyết đoán hơn
Trên khắp thế giới, các chính phủ có thể yêu cầu Meta gỡ bỏ đối với nội dung mà họ cho là bất hợp pháp. Mỗi yêu cầu được đánh giá bằng cách sử dụng các nguyên tắc cụ thể của quốc gia và tại Việt Nam, những yêu cầu này bao gồm danh sách các quan chức cấp cao nhất của đảng, cựu nhân viên của công ty nói với Washington Post. Những cá nhân này, những người đã rời công ty từ năm 2018 đến năm 2023, cho tờ báo biết họ chia sẻ thông tin chi tiết về hoạt động nội bộ tại Meta vì lo ngại về những nhượng bộ của công ty đối với chính quyền Việt Nam và khả năng của Meta kháng cự áp lực thêm từ chính phủ sau những đợt sa thải gần đây.
Các bài đăng chỉ trích bất kỳ ai trong danh sách này thường bị xóa, các cựu nhân viên cho Washington Post biết, mặc dù một số trường hợp được chuyển đến các nhóm pháp lý và nhân quyền để đánh giá. Một cựu nhân viên nói những người đưa ra quyết định nhận ra cái giá của quyền tự do ngôn luận và "không ai xem nhẹ điều này".
Các nhà hoạt động xác nhận với tờ Washington Post rằng họ thường thấy các bài đăng chỉ trích các quan chức cấp cao bị gỡ xuống.
Vào năm 2020, các giám đốc điều hành của Meta nói với Los Angeles Times rằng họ đẩy lùi các yêu cầu gỡ bỏ nội dung khi các nhà chức trách đi quá xa. Nhưng trong ba năm qua, các nhà phê bình nói, sự phản kháng của công ty đã yếu đi khi chính phủ ngày càng đàn áp hơn, vẫn theo tường thuật của Washington Post.
Được khuyến khích bởi một phe bảo thủ trong đảng đã loại bỏ những người theo chủ nghĩa cải cách, bộ máy an ninh của Việt Nam hiện nắm giữ nhiều quyền lực hơn so với những gì họ có trong một thập niên, các học giả cho biết. Ban đầu bị cản trở bởi sự phát triển bùng nổ của internet, chế độ này đã khẳng định quyền kiểm soát lĩnh vực kỹ thuật số, ban hành một loạt luật để kiểm soát nội dung trên mạng xã hội và các nền tảng phát trực tuyến, vẫn theo Washington Post. Các nhà nghiên cứu về thông tin sai lệch tại Đại học Oxford và các nơi khác đã tìm thấy bằng chứng tại Việt Nam về một đội quân mạng gồm 10.000 người được giao nhiệm vụ kiềm chế những lời chỉ trích trực tuyến.
Tháng 9 năm ngoái, nhà chức trách đã thông qua một đạo luật do Bộ Công an soạn thảo đưa ra các yêu cầu bao gồm việc các công ty công nghệ phải thành lập các thực thể địa phương và lưu trữ dữ liệu trên các máy chủ địa phương.
Theo các cựu nhân viên được Washington Post trích dẫn, mối đe dọa của việc bản địa hóa đã gây ra sự hoảng loạn tại Meta về quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu. Nhưng ông Vũ Tú Thành, đại diện tại Việt Nam của Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ-ASEAN, cho biết ý định của luật đơn giản hơn nhiều : gây áp lực buộc các công ty phải thắt chặt kiểm duyệt.
Trong các cuộc họp riêng, chính phủ đã nói với Meta rằng họ sẽ chỉ buộc phải bản địa hóa dữ liệu nếu vi phạm luật về nội dung, các cựu nhân viên và các chuyên gia tư vấn công nghệ nói với Washington Post. Đáp lại, Meta đã nỗ lực đổi mới để tăng cường kiểm soát nội dung.
Meta nói họ không lưu trữ dữ liệu ở Việt Nam nhưng từ chối cho biết liệu họ có kế hoạch làm như vậy trong tương lai hay không.
Ông Nguyễn Khắc Giang, một nhà nghiên cứu chú trọng vào Việt Nam tại Viện ISEAS Yusof-Ishak có trụ sở tại Singapore, được Washington Post dẫn lời rằng bất chấp kêu gọi của các tổ chức nhân quyền, phản ứng của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với cuộc đàn áp quyền tự do ngôn luận của Việt Nam đã bị hạn chế. Washington thỉnh thoảng đưa ra các tuyên bố nhưng không gây áp lực rõ ràng về ngoại giao hay tài chính, ông Giang nói, thay vào đó đặt ưu tiên cao hơn cho việc cải thiện quan hệ với Việt Nam như một phần trong cuộc đối đầu với Trung Quốc.
Ông Cameron Thomas-Shah, phát ngôn viên của Tòa đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, nói các quan chức Hoa Kỳ đã "trực tiếp, công khai và thẳng thắn" bày tỏ quan ngại về nhân quyền với Việt Nam, theo bài tường thuật trên Washington Post.
Đại sứ Liên hiệp Châu Âu Giorgio Alberti thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng chính phủ Việt Nam đã không tuân thủ đầy đủ những lời hứa với EU để cải thiện nhân quyền. Nhưng ông nói thêm, sẽ là "thiển cận" nếu chỉ tập trung vào điều đó, xét đến tầm quan trọng chiến lược ngày càng tăng của Việt Nam, Washington Post trích lời ông Alberti.
Công ty im lặng
Năm 2018, sau khi viết một bài quan điểm trên tờ Washington Post về việc Facebook bị tràn ngập bởi "các tổ chức quấy rối và các đội quân trên mạng" ở Việt Nam, nhà hoạt động nhân quyền Mai Khôi, 39 tuổi, đã được mời gặp đại diện công ty ở Menlo Park, California. Bà cho biết đã trình bày các ví dụ về các mạng ủng hộ chính phủ lạm dụng nền tảng của Facebook để nhắm mục tiêu vào những người bất đồng chính kiến và kêu gọi công ty làm nhiều hơn để bảo vệ người dùng, theo tường thuật của Washington Post.
Sau cuộc gặp đó, bà Mai Khôi vẫn giữ liên lạc với bộ phận nhân quyền của Meta, đồng thời thông báo cho bộ phận này khi tài khoản của các nhà hoạt động mà bà biết bị đóng băng một cách sai trái. Nhưng phản hồi từ công ty chậm lại, sau đó dừng lại hoàn toàn khiến bà thôi không cố gắng nữa, Washington Post dẫn lời bà Mai Khôi cho biết.
Meta không hồi đáp yêu cầu bình luận của Washington Post về câu chuyện của bà Mai Khôi hoặc khiếu nại của bà với công ty.
Với doanh thu giảm, Meta đã sa thải hàng chục nghìn công nhân trên toàn thế giới và để cho các sáng kiến hết hiệu lực, những hành động mà các chuyên gia cảnh báo có thể ảnh hưởng đến khả năng giải quyết các vấn đề như thông tin sai lệch và các thách thức về quy định.
Ở Châu Á, một nhóm làm việc với các nhóm xã hội dân sự để đảm bảo các cuộc bầu cử gần đây đã bị sa thải cùng với ít nhất hơn chục nhân viên nghiên cứu các quy định, định hình chính sách công và theo dõi sự lạm dụng của chính phủ đối với các nền tảng của Meta trên khắp Đông Nam Á, bao gồm cả ở Việt Nam, cựu nhân viên cho Washington Post biết. Một số nhân viên từng giúp giải quyết các khiếu nại từ người dùng và từ các tổ chức ở Việt Nam về vấn đề kiểm duyệt đã bị sa thải, vẫn theo tường thuật của Washington Post.
Công ty cho biết họ vẫn có các nhóm làm việc về những vấn đề này ở Châu Á. Nhưng tại Việt Nam, một số người đầu tiên sử dụng nền tảng này nói rằng mọi việc đã đi quá xa.
Bà Hoàng Thị Minh Hồng, 51 tuổi, từng dựa vào Facebook để tổ chức các sự kiện và tuyển thành viên cho tổ chức phi lợi nhuận của mình ở Thành phố Hồ Chí Minh đấu tranh về vấn đề biến đổi khí hậu. Nhưng sau khi tổ chức CHANGE của bà bị đưa vào danh sách đen của chính phủ, bà Hồng nói, phạm vi tiếp cận của tổ chức trên Facebook đã giảm từ hàng nghìn người dùng xuống còn một số ít và bà bị cấm mua quảng cáo trên nền tảng này để quảng bá cho các sự kiện của mình, theo tường thuật của Washington Post. Năm ngoái, bà đã đóng cửa tổ chức.
"Thật đau đớn vì chúng tôi đang xây dựng một phong trào", bà Hồng nói vào tháng Tư năm nay, vài tuần trước khi bà bị bắt vì tội trốn thuế – cùng những cáo buộc đã được đưa ra chống lại luật sư Bách.
"Tôi ước mong chúng tôi có thể tiếp tục", bà Hồng nói, "Tôi ước gì Facebook giúp chúng tôi tiếp tục".
Rebecca Tan,
Nguyên tác : "Facebook helped bring free speech to Vietnam. Now it’s helping stifle it", The Washington
RFA, 21/06/2023
Cách đây chừng một thập niên, Facebook từng góp phần giúp đem lại tự do ngôn luận cho nhiều người dân tại Việt Nam… thì nay Facebook lại đang giúp Chính phủ Hà Nội bóp nghẹt nó. Washington Post hôm 19/6/2023 có bài viết nhận định như trên, dẫn lời của hai người từng làm việc với Facebook trong thời kỳ đầu tại Châu Á.
AFP Photo
Theo hai cựu nhân viên Facebook chia sẻ trên Washington Post, khi Facebook bắt đầu hoạt động ở Việt Nam, nó giống như một ‘cuộc cách mạng’, lần đầu tiên, mọi người ở đất nước này có thể trao đổi trực tiếp về các vấn đề thời sự. Người dùng đã đăng bài về sự lạm dụng của cảnh sát và sự lãng phí của chính phủ, chọc thủng lỗ hổng trong tuyên truyền của Đảng cộng sản cầm quyền…
Nhưng khi mức độ phổ biến của Facebook bùng nổ ở Việt Nam, nhanh chóng đưa quốc gia này trở thành thị trường lớn thứ bảy trên toàn thế giới của công ty, chính phủ Việt Nam lại ngày càng yêu cầu nhiều hạn chế hơn.
Việc "cấm cản" càng siết chặt kể từ khi Luật An ninh mạng có hiệu lực từ đầu tháng 1 năm 2019 đến nay, dẫn đến tình trạng có nhiều tài khoản mạng xã hội trên Facebook bị khóa và bị mất.
Một số người rơi vào hoàn cảnh "bị khóa" Facebook từng chia sẻ với RFA rằng, Facebook đã không giúp đỡ họ, ngay cả khi họ thông báo với về tình trạng trên.
Nhà báo Nguyễn Vũ Bình hôm 21/6 xác nhận với RFA Facebook đã không tôn trọng tuyệt đối người dùng ở Việt Nam. Ông nói tiếp :
"Trong thực tế, nhà nước Việt Nam không phải là nhà nước dân chủ, họ yêu cầu Facebook làm những việc trái với nguyên tắc tự do ngôn luận. Cho nên Facebook phải thực hiện những yêu cầu của nhà nước Việt Nam, một số người dùng Việt Nam rất hay bị mất Facebook, bị cấm, bị ngăn chặn, hạn chế trong một thời gian ngắn, dài tùy trường hợp và có khi bị khóa tài khoản rất lâu, thậm chí khóa vĩnh viễn… Facebook nói họ vi phạm tiêu chuẩn này kia nên bị như thế, có một số do đăng những vụ việc ảnh hưởng đến nhà nước Việt Nam".
Cũng theo bài viết ngày 19/6, Washington Post dẫn nguồn từ bốn người từng làm việc cho Hãng Meta, công ty mẹ của Facebook, các nhóm nhân quyền, giới quan sát và những nhà vận động hành lang cho biết Facebook phải nhượng bộ nhiều lần trước yêu cầu của chính phủ toàn trị Hà Nội. Facebook thường xuyên kiểm duyệt giới bất đồng, và buộc loại trừ những người dùng bị chính phủ xem là mối đe dọa cho chế độ ra khỏi nền tảng mạng xã hội này.
Hãng Meta thông qua một danh sách nội bộ những quan chức đảng cộng sản không được chỉ trích trên Facebook. Danh sách này được giữ kín ngay cả trong nội bộ Meta và chưa hề được báo cáo trước đây. Danh sách còn có những hướng dẫn trong việc kiểm soát nội dung trên mạng Facebook ; và những hướng dẫn này phần lớn do các giới chức Việt Nam soạn thảo.
Nhà báo Võ Văn Tạo khi trả lời RFA trước đây liên quan vấn đề này cho biết, việc Facebook gỡ bài, mặc dù nội dung không vi phạm quy định cộng đồng, là chuyện xảy ra thường xuyên, trong đó có chính bài viết của ông :
"Việc mà Facebook gỡ bài thường xuyên xảy ra ở Việt Nam. Tôi có rất nhiều người bạn và bản thân tôi cũng thế, cũng bị gỡ bài một cách oan uổng. Facebook cũng áp dụng biện pháp là ẩn, xóa bài và treo bút, ví dụ 3 ngày, 1 tuần, hay là 1 tháng…v.v. Bản thân tôi cũng đã bị một lần".
Vào tháng 5 năm 2020, chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, có hai bài của ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do bị Facebook giới hạn truy cập tại Việt Nam. Cụ thể là bài, ‘Thủ tướng Việt Nam kêu gọi người Việt nước ngoài chung tay chống dịch COVID-19’ được đăng vào ngày 21/4 và bài ‘Yêu cầu nhân sự Trung ương khóa XIII của ông Trọng : "Sự chỉ đạo cũ rích !"’ đăng ngày 27/4.
Phía Facebook đưa ra lý do cho việc giới hạn này qua tin nhắn chung : "Vì những hạn chế pháp lý của địa phương, chúng tôi giới hạn quyền truy cập vào bài đăng của quý vị tại Việt Nam". Nhà báo Võ Văn Tạo trả lời RFA khi đó cho rằng việc cơ quan truyền thông như Đài Á Châu Tự Do bị Facebook giới hạn nội dung tại Việt Nam đã đi ngược lại với tiêu chí khách quan, công bằng mà tập đoàn này đề ra trong quá trình thành lập thương hiệu của mình. Ông Tạo cho rằng, việc Facebook nhân nhượng với chính quyền Việt Nam, tập đoàn này đã thiên về phía lợi nhuận khi họ đặt điều này lên bàn cân với quyền tự do ngôn luận.
Khi được hỏi nhận định của mình về vấn đề này, Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ từ Na Uy hôm 21/6 khẳng định, Facebook đã trở thành một kênh truyền thông phổ biến của nhiều người Việt. Từ mạng xã hội này, người Việt dùng để kết nối lẫn nhau, và thực hiện các hoạt động từ chia sẻ thông tin, quan điểm, vận động cộng đồng, cho đến thương mại. Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, dựa vào Facebook để quảng cáo và thực hiện các giao dịch thương mại. Sự gia tăng lượng người dùng cũng như là sự lớn mạnh của nền kinh tế Việt Nam đã giúp đóng góp một doanh thu đáng kể cho Facebook. Theo Ông Vũ, Việt Nam giờ đã trở thành một trong những thị trường lớn của Facebook.
Tiến sĩ Vũ cho rằng, khi Việt Nam đóng góp một lượng đáng kể doanh thu cho Facebook thì đến lượt nó-giới cầm quyền của Việt Nam, có một đòn bẩy để áp lực Facebook thực hiện những yêu cầu của họ. Chẳng hạn như gỡ bỏ những bài mà giới cầm quyền không thích hoặc cho rằng nó ảnh hưởng đến chế độ chính trị xã hội. Ông Vũ nhận định tiếp :
"Tuy vậy, Facebook cũng đối mặt với một vấn đề riêng của chính họ. Nếu mà Facebook gỡ quá nhiều bài thể hiện quan điểm của người dùng chỉ để thoả mãn yêu cầu của nhà cầm quyền thì lúc đó mạng xã hội Facebook sẽ trở nên buồn chán vì người dùng không còn tin tức gì hấp dẫn để đọc, dần dần người ta sẽ thấy đây là nơi toàn những thông tin tuyên truyền, chứ không phải là một không gian tự do để bày tỏ quan điểm. Khi người dân cảm nhận như vậy thì họ sẽ dần dần bỏ Facebook mà chuyển sang một mạng xã hội khác và Facebook sẽ chết. Do đó Facebook đã đi dây trong chính sách của họ. Họ cố gắng gỡ một số thông tin dưới áp lực của nhà cầm quyền, nhưng mặc khác vẫn cố gắng tạo một sân chơi tương đối tự do cho các quan điểm được trình bày".
Trong trường hợp nếu chính quyền Việt Nam đe doạ đòi cấm Facebook, không cho hoạt động ở Việt Nam nữa thì theo Tiến sĩ Vũ, không những là Facebook thiệt phần doanh thu mà chính quyền Việt Nam cũng sẽ gặp những rắc rối lớn không kém. Ông Vũ phân tích thêm :
"Thứ nhất, các doanh nghiệp nhỏ mất đi một kênh quảng cáo và bán hàng. Khi mà mạch máu giao thương bị chặn lại, kinh tế sẽ nhanh chóng suy giảm.
Thứ hai, trong suốt một thời gian dài, nhiều người Việt Nam đã quen thuộc với Facebook như một không gian bày tỏ quan điểm tương đối tự do. Dẹp bỏ Facebook, cũng tương tự như việc chặn lại những phát ngôn của một đa số người dân, điều này có thể dẫn đến một sự phản đối và cuối cùng có thể dẫn đến chống đối chế độ.
Và cuối cùng, Facebook còn là một kênh để nhà cầm quyền theo dõi những động tĩnh và quan điểm của xã hội để kịp thời điều chỉnh và tương tác. Việc thiếu nắm bắt quan điểm của xã hội có thể khiến nhà cầm quyền lúng túng khi phải đối phó với những phản ứng đột ngột của người dân và điều này là một mối nguy của chế độ".
Do đó ông Vũ cho rằng, những nhà hoạt động xã hội cần thuyết phục với Facebook rằng sự cởi mở về thông tin là có lợi cho cả Facebook và cả xã hội Việt Nam. Việc cấm Facebook hoạt động ở Việt Nam nó có thể làm giảm doanh thu của Facebook nhưng ngược lại nó có hại nhiều hơn cho chính đảng cầm quyền. Và vì vậy theo ông Vũ, nhà cầm quyền Việt Nam sẽ không muốn cấm Facebook hoạt động ở Việt Nam dù bề ngoài họ luôn dùng luận điệu đó như đòn bẩy để ép buộc Facebook thực hiện những yêu cầu kiểm duyệt của họ.
Theo số liệu mới nhất do Công ty nghiên cứu thị trường DataReportal (Singapore) công bố hôm 12/6/2023, Việt Nam với 66,2 triệu người dùng cũng nằm trong top 10 quốc gia có lượng người dùng Facebook nhiều nhất thế giới.
Washington Post trong bài viết hôm 19/6 cho hay Hãng Meta chưa trả lời trực tiếp những câu hỏi của báo này nêu ra về biện pháp kiểm duyệt, việc bịt miệng người dùng hay danh sách các quan chức cộng sản Việt Nam không được bình luận trên Facebook.
RFA hôm 20/6/2023 cũng đã liên lạc Facebook qua email để yêu cầu bình luận về việc này, nhưng chưa nhận được phản hồi. Chúng tôi sẽ cập nhật khi có thông tin.
Nguồn : RFA, 21/06/2023
Báo Quân đội nhân dân hạ bài viết xuyên tạc báo cáo mới nhất của Facebook
RFA, 03/12/2021
Mạng báo Quân đội nhân dân - cơ quan của Quân ủy trung ương và Bộ Quốc phòng Việt Nam vừa xóa bỏ bài viết có tiêu đề "Facebook mạnh tay dẹp bỏ tài khoản chống phá chính phủ Việt Nam".
Ảnh chụp màn hình bài viết của Quân đội nhân dân sau đó không thể truy cập được - RFA edited
Cụ thể, từ tối 2/12 khi truy cập vào đường dẫn đến bài viết này thì bị lỗi 404 và dòng trạng thái "Yêu cầu của bạn hệ thống chưa kịp xử lí hoặc nội dung không tìm thấy !".
Ngày 2 tháng 12, tờ báo tích cực trong chuyên đề "chống diễn biến hòa bình" cho đăng tải bài viết về thông báo của Facebook, tuy nhiên thay vì phản ánh đúng nội dung của bản báo cáo là mạng xã hội lớn nhất hành tinh đã gỡ bỏ mạng lưới các tài khoản chuyên nhắm đến giới hoạt động xã hội và người bất đồng chính kiến, thì báo Quân đội lại viết thành "Facebook mạnh tay dẹp bỏ tài khoản chống phá chính phủ Việt Nam".
Bài báo trên của báo Quân đội còn trích dẫn phần trả lời phỏng vấn của ông David Agranovich - người đại diện Facebook trên hãng tin Reuters, nhưng đã tự ý thay đổi hoàn toàn câu trả lời của ông này.
Cụ thể, người đại diện của Facebook nói rằng mạng lưới tài khoản này chuyên nhắm đến người hoạt động xã hội và người bất đồng chính kiến với chính phủ Việt Nam, nhưng báo Quân đội lại sửa thành "các tài khoản đó có xu hướng nhắm vào các nhà hoạt động xã hội và chính phủ Việt Nam".
Không những vậy, báo Quân đội nhân dân còn nhét chữ vào miệng của ông David Agranovich, khi viết rằng những kẻ tấn công bị Facebook phát hiện và loại bỏ, chuyên chống lại "quyết sách của chính phủ Việt Nam". Trong khi bản tin của Reuters không hề có câu nói này.
Việc các nhà hoạt động xã hội, nhân quyền, và người bất đồng chính kiến trở thành nạn nhân của các chiến dịch tấn công trên mạng xã hội đã được truyền thông quốc tế đưa tin từ trước, và chính phủ Việt Nam cũng đã thừa nhận sự tồn tại của lực lượng tác chiến trên không gian mạng mang tên Lực lượng 47.
Hồi tháng 7 năm nay, Facebook khi đó chưa đổi tên công ty thành Meta đã dẹp bỏ nhóm E47, được xác định có liên hệ với lực lượng 47 của quân đội.
Tháng 12 năm 2020, tổ chức Ân xá Quốc tế ra báo cáo có tên Để Chúng tôi Thở, trong đó tố cáo chính quyền Việt Nam đàn áp tự do biểu đạt trên mạng xã hội thông qua nhiều hình thức, trong số đó bao gồm áp dụng các chiến dịch báo cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng trên Facebook.
Ba đài lớn của Âu Mỹ trong đó có Đài Á Châu Tự Do hồi cuối tháng 10 năm 2021 bị một tài khoản Facebook ở Việt Nam đổi tên thành "Đảng cộng sản Việt Nam Muôn Năm", các đài báo khác thì đổi tên thành các khẩu hiệu cổ vũ đảng, nhà nước tương tự.
Ngay trước đó, tờ Washington Post khẳng định, đích thân ông Mark Zuckerberg đi đến quyết định chấp nhận yêu cầu kiểm duyệt của Hà Nội với lý do không muốn đối mặt với nguy cơ phải bỏ một trong những thị trường quan trọng nhất của Facebook tại Châu Á là Việt Nam, nơi có khoảng 70 triệu người đang dùng mạng này.
************************
BBC, 02/12/2021
Facebook vừa công bố họ đã xóa bỏ một mạng lưới dùng chiêu thức báo cáo hàng loạt để lừa Facebook phạt những người đăng bài chỉ trích chính phủ Việt Nam.
Facebook có hàng chục triệu người dùng ở VN
Mạng lưới này đã gửi hàng trăm - có khi hàng ngàn - khiếu nại để âm mưu khiến Facebook kiểm duyệt các tài khoản phê phán chính phủ ở Hà Nội.
Trong báo cáo ra ngày 1/12, Meta, công ty mẹ của Facebook, nói : "Chúng tôi đã xóa một mạng lưới các tài khoản ở Việt Nam do vi phạm chính sách về Hành vi không xác thực của chúng tôi chống lại việc báo cáo hàng loạt".
"Họ điều phối việc nhắm mục tiêu các nhà hoạt động và những người công khai chỉ trích chính phủ Việt Nam và sử dụng các báo cáo sai sự thật về các vi phạm khác nhau trong một cố gắng xóa những người dùng này khỏi nền tảng của chúng tôi".
"Những người đứng sau hoạt động này đã dựa vào chủ yếu các tài khoản xác thực và trùng lặp để gửi hàng trăm - trong một số trường hợp, hàng nghìn - khiếu nại chống lại các mục tiêu của họ thông qua các luồng báo cáo lạm dụng của chúng tôi".
Facebook cho hay : "Nhiều kẻ cũng duy trì các tài khoản giả mạo - một số trong số đó đã bị phát hiện và vô hiệu hóa bởi hệ thống tự động của chúng tôi - giả làm mục tiêu của chúng để sau đó chúng có thể báo cáo các tài khoản thật như là giả mạo".
"Họ thường xuyên thay đổi giới tính và tên của các tài khoản giả mạo của họ cho giống với cá nhân bị xem là mục tiêu".
"Trong số các khiếu nại phổ biến nhất trong hoạt động lừa đảo này là đi khiếu nại về việc mạo danh, và ở mức độ ít hơn là khiếu nại về tính không xác thực".
Facebook nói : "Mạng lưới này cũng đã quảng cáo dịch vụ xóa tài khoản người khác trong mục tiểu sử của họ và liên tục phát triển các chiến thuật mới để trốn tránh sự phát hiện".
Trong báo cáo ra ngày 1/12, Meta, công ty mẹ của Facebook, cho hay ngoài vụ liên quan Việt Nam, họ cũng đã xóa một mạng lưới tương tự tại Trung Quốc, Ba Lan, Belarus.
Facebook là mạng xã hội phổ biến nhất cho người dùng tại Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam rất quan tâm đến ảnh hưởng của mạng xã hội này.
Thống kê chính thức của chính phủ Việt Nam nói năm 2020, Việt Nam xác định "khoảng 100 hội nhóm trên mạng xã hội Facebook, 14.000 chuyên trang Facebook ; hơn 80 kênh YouTube chống phá với tần suất cao, khoảng trên 54.000 video vi phạm thường xuyên tán phát tin giả có ảnh hưởng tới an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội".
Một bài viết được đăng gần đây của Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Cương, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an, cho hay Việt Nam đã "yêu cầu Facebook, Google gỡ bỏ hơn 10.874 bài viết, video, đường dẫn có nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật Việt Nam".
**********************
Thanh Phương, RFI, 02/12/2021
Hôm 1/12/2021, một lãnh đạo của Meta, công ty mẹ của Facebook, cho biết mạng xã hội này đã dẹp bỏ những tài khoản chống phá các nhà hoạt động chỉ trích chính quyền ở Việt Nam.
Một người sử dụng Facebook trong một quán cà phê ở Hà Nội (Việt Nam) ngày 19/11/2020. © Reuters/Kham/File Photo
Cụ thể, theo lời David Agranovich, trưởng bộ phận ngăn chặn đe dọa toàn cầu của Facebook, nói với hãng tin Reuters, tháng 7 vừa qua, mạng xã hội này đã gỡ bỏ một nhóm tài khoản Việt Nam có tên "E47". Facebook cho rằng nhóm này liên tục huy động các thành viên báo cáo các bài đăng mà họ không thích trên mạng xã hội này, nhằm dẹp bỏ các bài đó.
Theo ông David Agranovich, đây là một mạng lưới các tài khoản ở Việt Nam nhằm phối hợp đánh phá những nhà hoạt động và những người công khai chỉ trích chính quyền. Ông nói : "Những kẻ tấn công đó đã sử dụng tài khoản Facebook của mình để gửi hàng trăm hoặc hàng nghìn báo cáo chống lại các mục tiêu của họ, thông qua các công cụ báo cáo tích hợp của Facebook".
Ông Agranovich nói thêm : "Nhiều cá nhân sử dụng các tài khoản giả mạo để làm mục tiêu của mình và sau đó họ sẽ báo cáo tài khoản thực của mục tiêu là tài khoản mạo danh".
Khác với ở Trung Quốc, mạng Facebook hiện chưa bị ngăn chận ở Việt Nam, nơi hiện có khoảng 70 triệu người dùng mạng xã hội Facebook, một nền tảng chính cho thương mại điện tử ở Việt Nam.
Nhưng Facebook cũng đã trở thành một nền tảng chính cho những người bất đồng chính kiến. Chính phủ Hà Nội và Facebook thường xuyên đụng với nhau về việc gỡ bỏ các nội dung bị xem là "chống phá Nhà nước".
Một số người sử dụng Facebook đã bị kết án tù vì tội "dùng Facebook để chống phá Nhà nước" như Facebooker Nguyễn Trí Gioãn vừa bị xử 7 năm tù ở Khánh Hòa giữa tháng 11 vừa qua về tội "Làm, tàng trữ, phát tán, tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước".
Thanh Phương
********************
Facebook xóa hàng loạt tài khoản Việt Nam chuyên báo cáo giới bất đồng chính kiến
RFA, 02/12/2021
Hôm 1 tháng 12, công ty Meta chủ sở hữu của Facebook ra thông báo về việc gỡ bỏ một mạng lưới hàng trăm tài khoản ở Việt Nam, lý do được đưa ra là các tài khoản này vi phạm chính sách Hành vi Giả mạo đối với vấn đề báo cáo diện rộng, nhắm đến những người chỉ trích chính quyền.
Photo : RFA
Theo báo cáo trên thì mạng lưới tài khoản vừa bị gỡ bỏ đã thực hiện các báo cáo giả nhắm đến những nhà hoạt động xã hội, và những người công khai chỉ trích chính quyền Việt Nam, mục đích của mạng lưới này là nhằm khiến Facebook đóng các tài khoản bị báo cáo.
Facebook cũng cho biết đứng sau các tài khoản thuộc mạng lưới trên là người thật, họ tạo ra các tài khoản chính danh hoặc giả mạo, và gửi hàng trăm, thậm chí hàng ngàn báo cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng nhắm vào các tài khoản nạn nhân.
Một thủ thuật khác được triển khai nhằm khiến cho tài khoản của các nạn nhân bị Facebook gỡ bỏ, được nêu trong thông báo đó là mạng lưới này cho lập các tài khoản giả mạo là tài khoản của nạn nhân, sau đó tổ chức báo cáo với Facebook rằng họ mới là tài khoản thật.
Báo cáo không nêu danh tính cụ thể của những ai đứng đằng sau các hành động này, tuy nhiên nhóm này khác với nhóm E47 - tức Trung đoàn dư luận viên 47 từng bị mạng xã hội này xóa bỏ hồi tháng 7 năm nay.
Phản ứng trước thông tin Facebook gỡ bỏ mạng lưới chuyên tấn công người bất đồng chính kiến, nhà hoạt động dân chủ Nguyễn Văn Đài, Chủ tịch Hội Anh Em Dân Chủ, cho RFA biết nhận định của ông :
"Thực sự là rất vui mừng bởi vì lần đầu tiên Facebook họ thực hiện công việc này, hơn ai hết, nhà cung cấp dịch nắm rất rõ ai là người sử dụng Facebook cho những mục tiêu nhân đạo, mục tiêu đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền, và đâu là những kẻ chuyên môn phá hoại những công việc đó.
Họ nắm rất rõ từ lâu rồi nhưng mà khi họ thực hiện công việc này, thì đó là một cái nỗi mừng riêng của tôi, cũng như của những người đang đấu tranh cho tự do dân chủ ở Việt Nam, và bên ngoài Việt Nam".
Ông Nguyễn Văn Đài cho biết chỉ riêng trong năm nay, tài khoản Facebook của ông đã bị khóa đến năm lần, mỗi lần kéo dài cả tháng. Và ông cho rằng đó là hệ quả của các chiến dịch báo cáo.
Tuy vui mừng trước động thái mới nhất của mạng xã hội lớn nhất hành tinh, nhưng chủ tịch của Hội Anh Em Dân Chủ cho rằng Facebook cần phải hành động mạnh hơn, ông nói :
"Tôi hy vọng đây không phải là lần đầu tiên và là lần duy nhất mà Facebook sẽ phải làm thường xuyên, và họ sẽ phải theo dõi những người như vậy, khi mà họ nhận [dạng] được những tài khoản thường xuyên đi báo cáo kiểu như vậy thì họ sẽ phải xóa ngay từ đầu, chứ không để tình trạng nó diễn ra như trong suốt nhiều năm vừa qua".
Ngày 2 tháng 12, báo Quân đội Nhân dân cho đăng tải bài viết về thông báo trên của Facebook, tuy nhiên thay vì phản ánh đúng nội dung của bản báo cáo là Facebook gỡ bỏ mạng lưới các tài khoản chuyên nhắm đến giới hoạt động xã hội và người bất đồng chính kiến, thì báo Quân đội lại viết thành "Facebook mạnh tay dẹp bỏ tài khoản chống phá chính phủ Việt Nam".
Bài báo trên của báo Quân đội còn trích dẫn phần trả lời phỏng vấn của người đại diện Facebook, ông David Agranovich, trên hãng tin Reuters. Nhưng đã tự ý thay đổi hoàn toàn câu trả lời của ông này.
Cụ thể, người đại diện của Facebook nói rằng mạng lưới tài khoản này chuyên nhắm đến người hoạt động xã hội và người bất đồng chính kiến với chính phủ Việt Nam, nhưng báo Quân đội lại sửa thành "các tài khoản đó có xu hướng nhắm vào các nhà hoạt động xã hội và chính phủ Việt Nam".
Không những vậy, báo Quân đội Nhân dân còn nhét chữ vào miệng của ông David Agranovich, khi viết rằng những kẻ tấn công bị Facebook phát hiện và loại bỏ, chuyên chống lại "quyết sách của chính phủ Việt Nam". Trong khi bản tin của Reuters không hề có câu nói này.
Việc các nhà hoạt động xã hội, nhân quyền, và người bất đồng chính kiến trở thành nạn nhân của các chiến dịch tấn công trên mạng xã hội đã được truyền thông quốc tế đưa tin từ trước, và chính phủ Việt Nam cũng đã thừa nhận sự tồn tại của lực lượng tác chiến trên không gian mạng mang tên Lực lượng 47.
Tháng 12 năm 2020, tổ chức Ân xá Quốc tế ra báo cáo có tên Để Chúng tôi Thở, trong đó tố cáo chính quyền Việt Nam đàn áp tự do biểu đạt trên mạng xã hội thông qua nhiều hình thức, trong số đó bao gồm áp dụng các chiến dịch báo cáo vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng trên Facebook.
Ba đài lớn của Âu Mỹ trong đó có Đài Á Châu Tự Do hồi cuối tháng 10 bị một tài khoản Facebook ở Việt Nam đổi tên thành "Đảng Cộng sản Việt Nam Muôn Năm", các đài báo khác thì đổi tên thành các khẩu hiệu cổ vũ đảng, nhà nước tương tự.
Ngay trước đó, tờ Washington Post khẳng định, đích thân ông Mark Zuckerberg đi đến quyết định chấp nhận yêu cầu kiểm duyệt của Hà Nội với lý do không muốn đối mặt với nguy cơ phải bỏ một trong những thị trường quan trọng nhất của Facebook tại Châu Á là Việt Nam, nơi có khoảng 70 triệu người đang dùng mạng này.
Bài bị buộc phải xóa : Bác sĩ ở Hà Nội tiết lộ nhiễm cúm Vũ hán cao hơn nhiều so với Bộ y tế công bố
Trần Quốc Khánh, Thoibao.de, 29/03/2020
Bài viết trên trang Facebook có gần 130.000 người theo dõi của Bác sĩ Trần Quốc Khánh ở Bệnh viện Hữu Nghị Hà Nội hôm 26/3/2020 được cộng đồng tiếp nhận và chia sẻ mạnh trên mạng xã hội, nhưng chỉ qua ngày hôm sau đã bị xóa cùng với lời xin lỗi vì "số liệu thông kê chưa chính xác-chưa được kiểm chứng" và "gây tâm lý hoang mang trong cộng đồng".
Bác sĩ Trần Quốc Khánh
Tuy nhiên nội dung bài viết này rất xác thực và có giá trị không hẳn như lời xin lỗi mà có lẽ Bác sĩ này đã bị một áp lực từ cấp trên hoặc từ nhà Chính quyền Việt nam buộc phải xóa bài và công khai xin lỗi…
Chúng tôi xin lại toàn văn bài viết này tại đây để các bạn tham khảo.
******************
Chuyện gì đang xảy ra ở Việt Nam : Chia sẻ thật lòng từ một bác sĩ đang làm việc giữa tâm dịch
Mỗi sáng mai chúng ta mở tin tức ra đọc thấy những con số dương tính cứ tăng dần lên, hôm nay mới hơn 50 ngày mai đã lên 65 rồi ngày kia lên 90, v.v.
Anh Chị ơi, nhưng con số đó chúng ta chỉ nên nhìn nhận theo khía cánh chính quyền & Bộ Y tế đã phát hiện ra & đang được cách ly điều trị.
Còn con số thực sự người nhiễm trong cộng đồng hiện nay có thể sẽ cao hơn rất nhiều. Vì sao lại như vậy ? Kính thưa anh chị, một lượng lớn người nước ngoài từ những vùng dịch đã đến Việt Nam & nhập cảnh khi có thể đang mang trong mình mầm bệnh nhưng đang ở giai đoạn ủ bệnh, việc check bằng hệ thống nhiệt hay khai báo y tế cũng chỉ có thể kiểm soát phần nào các trường hợp.
Cũng với tình cảnh trên, người dân hồi hương về nước cũng vậy, dù chúng ta đã có chương trình cách ly nhưng chỉ có thể hạn chế mà thôi, không thể sàng lọc một cách tuyệt đối được.
Ngoài ra, trong số hơn 140 người dương tính hiện nay, đâu có phải họ nhiễm virus là dương tính ngay, vậy nên trước khi chúng ta có test dương tính thì số lượng người tiếp xúc & lây lan của những người này cũng đã rất cao rồi. Thêm điều nữa, có rất nhiều người sẽ có kết quả âm tính giả hoặc bị nhiễm Covid-19 nhưng cơ thể tự chữa khỏi được, tuy nhiên chính hai nhóm người này sẽ là những nhân tố lây lan rất lớn trong cộng đồng.
Hôm nay Bs có xem hình ảnh cắt lớp phổi từ một Bs chẩn đoán hình ảnh chia sẽ, Bạn ấy thông tin rằng tổn thương phổi rất đặc trưng của Covid-19 trên nền bệnh nhân có biểu hiện viêm đường hô hấp tuy nhiên người đó lại có test Covid-19 âm tính.
Hoặc Bs đọc bài chia sẻ từ giáo sư Nguyễn Tuấn, là một nhà khoa học y khoa chuyên về dịch tễ học & di truyền loãng xương tại đại học Garvan-Úc. Ông phân tích về hệ số lây lan (R0) trong cộng đồng. Bs chia sẻ vậy để mỗi người chúng ta hiểu được rằng với bệnh lý truyền nhiễm, tác nhân gây bệnh nhỏ bé vô cùng, bằng mắt thường không thể nhìn thấy được nhưng lại âm thầm lan truyền & lây nhiễm, đến một mức nào đó nõ sẽ bùng nổ với hàng ngàn ca bệnh lâm sàng nếu mỗi chúng ta không ý thức tự cách ly lúc này. Câu chuyện Vũ Hán, Ý, Tây Ban Nha, Mỹ… và rất nhiều nước phát triển khác đã và đang diễn ra là minh chứng cho điều này. Họ đang chứng kiến rất nhiều người nhập viện, suy hô hấp, tử vong mỗi ngày.
Vậy mỗi chúng ta cần làm gì bây giờ ?
Giai đoạn lây nhiễm cao như hiện nay, Bs xin mỗi người dân hãy :
Cư xử với người đối diện mình như thể rằng người đó đang nhiễm bệnh, có như vậy mỗi chúng ta mới có thể thực hành dự phòng lây nhiễm quyết liệt và làm đứt gãy quá trình lây lan dịch bệnh được. Đọc thông tin bệnh nhân số bao nhiêu đó đã đi những đâu, gặp những ai… với Bs lúc này không còn ý nghĩa nữa vì với Hà Nội, Sài Gòn và một số địa phương thì nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng đang là rất cao. Chúng ta không nên dựa theo những địa điểm di chuyển của người bệnh ở trên mà tự huyễn hoặc mình không đi qua vùng đó hay không tiếp xúc thời gian đó, anh chị ạ. Giữ khoảng cách 2 mét, đeo khẩu trang, không bắt tay nhau, không dùng chung vật dụng, sau tiếp xúc nên rửa tay ngay… là những việc nên làm.
Cách ly nghiêm ngặt toàn quốc 21 ngày tới là điều cần thiết. Hiện nay Thế giới đang phong toả-giới nghiêm cỡ 1/3 dân số (~ 2,5 tỷ dân), không phải ngẫu nhiên mà hơn 65 nước đang áp dụng điều đó. Thủ tướng Ấn Độ quyết định mỗi người tự cách ly ở nhà 21 ngày với hơn 1 tỷ dân, các nước Pháp, Đức… phạt rất nặng khi người dân tự ý ra ngoài, ở Nga bỏ tù 5 năm. Tất cả cho chúng ta thấy, cách giải quyết tốt nhất khi dịch đã lan rộng là cách ly nghiêm ngặt, không cho chúng có cơ hội lây lan & bùng phát để giảm hệ số lây lan, có như vậy mới mong kiểm soát được dịch.
Mà việc này cần phải làm ngay vì mọi sự chậm trễ chúng ta sẽ mất đi cơ hội cứu vãn. Với tình hình dịch của đất nước ta hiện nay, đây cũng chính là giải pháp mang tính quyết định. Các doanh nghiệp, công ty… nếu được xin hãy làm online, nếu không thể được xin hãy tạm dừng giai đoạn này. Vì không như ung thư, không như tai nạn… ai bị người đó lĩnh mà với bệnh truyền nhiễm, khi một nhân viên có test dương tính, người đó có thể đã lây nhiễm rất nhiều người trong công ty, trong đó hoàn toàn không loại trừ cả chính mình.
Chúng ta không thể kiểm soát được người khác đã đi những đâu, tiếp xúc những ai… trước khi đến gặp mình => cách tốt nhất là không giao tiếp với ai trong thời gian này. Chúng ta chấp nhận lùi một bước, chấp nhận thua lỗ, chấp nhận khó khăn trong thời gian này còn hơn có thể phải đánh đổi cả mạng sống, đánh đổi cả nhiều năm trời sau đó không thể thoát ra được dịch bệnh.
Mỗi chúng ta hãy luôn thực hành đeo khẩu trang khi tiếp xúc và hãy giặt nó sau mỗi ngày, ngày mới dùng cái khác luân phiên nhau, tuyệt đối không được dùng lại khẩu trang của ngày hôm qua mà chưa giặt. Kết hợp rửa tay thường xuyên & đúng cách, không cho tay lên mặt, súc họng mỗi ngày, ăn uống, thể thao & đọc sách để nâng cao thể trạng.
Khi có vấn đề sức khỏe thực sự cấp cứu như tai nạn, tai biến, nhồi máu cơ tim, lồng-tắc ruột… hãy đến bệnh viện lúc này, còn lại nếu có thể hãy xin tư vấn từ xa với những người bạn bè làm trong y tế. Khó khăn quá xin hãy nhắn cho Bs theo số 09 6318 6789, Bs sẽ cố gắng tư vấn tốt nhất có thể trong giới hạn năng lực của mình.
Sáng nay trên đường đến viện Bs còn nhìn thấy rất nhiều người tụ tập vỉa hè café ăn sáng, khẩu trang không đeo, cười nói với nhau ở khoảng cách rất gần… Với nguồn lây tiềm ẩn trong cộng đồng cao như hiện nay => chính Bs hay chính anh chị hay người thân của chúng ta có thể nhiễm bệnh bất cứ lúc nào trong thời điểm này, anh chị ạ. Chỉ những người làm ngành y mới thấy được sự nguy hiểm ở những con vi trùng bé nhỏ này.
Thủ tướng chính phủ khuyến cáo không nên tụ tập quá 20 người và chính quyền các cấp khuyến cáo hạn chế người dân ra ngoài. Còn cá nhân Bs khuyên mọi người trong giai đoạn này không nên gặp người khác, chứ không tính đến chuyện tu tập nếu đó không phải thành viên trong gia đình mình. Bs cũng khuyến khích chính quyền mạnh tay hơn nữa với những người không tuân thủ cách ly vì giai đoạn này là thời điểm sống còn của cuộc chiến, sự hời hợt của một người, của một địa phương có thể trả già bằng cả hàng trăm hàng ngàn mạng người khi dịch bùng phát.
Mọi người dân đang đi từ một vùng khác về địa phương mới nên tự giác cách ly nghiêm túc nếu chính quyền địa phương khuyến cáo. Ngày hôm kia một người quen Bs đi từ Phú Quốc về xóm nơi Bà nội Bs ở cũng đã tự giác đăng thông tin tự cách ly tại nhà 14 ngày, đó là điều mỗi người trong chúng ta nên ý thức được lúc này. Giai đoạn này về cơ bản, ai đang ở đâu nên ở đấy, tránh về quê hay đi đâu đó lúc này => giảm nguy cơ lây nhiễm ở vùng mới cũng như phức tạp thêm tình hình.
Chính quyền và mỗi người dân ở các địa phương hiện đang "âm tính" cũng nên chuẩn bị cho những tình huống bệnh dịch trong thời gian tới, vì giai đoạn ủ bệnh người dân đi về nhiều nhất và cũng là giai đoạn lây nhiễm cao nhất. Xin hãy hạn chế hội họp trực tiếp, tụ tập theo nhóm, gặp gỡ giao lưu… lúc này vì có thể mọi người đang ở trong giai đoạn… "âm tính giả"
Xin đừng đong đếm con số hữu hình về số người nhiễm mỗi ngày nữa (nó chỉ là phần nổi của một tảng băng chìm khủng khiếp), cũng xin đừng truy vấn lịch sử di chuyển, tiếp xúc của bất cứ bệnh nhân nào, việc đó chính quyền sẽ làm.
Bs xin nhắc lại, mỗi chúng ta hãy tự cách ly bảo vệ gia đình mình cũng như cư xử với người mới tiếp xúc như thể người đó đang nhiễm bệnh, chỉ có vậy cộng đồng mới cắt đứt đường đường lây của bệnh truyền nhiễm.
Lúc này, khi tổ quốc cần, xin mỗi người hãy ở nhà & thực hành dự phòng lây nhiễm. Đã nhiều nước phải trả giá vì sự chậm trễ cách ly-phong tỏa. Còn đất nước ta ?
Nguồn : Facebook Bác sĩ Trần Quốc Khánh
*******************
Trần Quốc Khánh
27 tháng 3 lúc 18:50
Lời xin lỗi !
Kính gửi Anh Chị cùng các Bạn,
Tối ngày 26/3/2020 trên trang Facebook cá nhân Bs có đăng 1 bài viết về dịch Covid-19 với những số liệu thông kê chưa chính xác - chưa được kiểm chứng & bài đăng cũng được một số trang báo đăng lại gây tâm lý hoang mang trong cộng đồng.
Vậy qua trang Facebook chính thức này, Bs xin được gửi lời XIN LỖI chân thành đến tất cả Anh Chị cùng các Bạn.
Qua đây, Bs cũng rất mong mọi người chung tay thực hành phòng dịch theo hướng dẫn của Chính phủ, Bộ Y tế cùng các cơ quan y tế địa phương để dịch bệnh sớm được kiểm soát !
Trân trọng !
Bs Khánh,
Nguồn : Facebook Bác sĩ Trần Quốc Khánh
Người dùng Facebook vẫn bị dư luận viên sách nhiễu đe dọa
Thanh Trúc, RFA, 01/05/2019
Các facebookers trong nước cho rằng thủ phạm khác là đội ngũ dư luận viên đông đảo, chuyên phản bác những quan điểm bị cho là độc hại về sự bất công sai trái trong xã hội cũng như trên chính trường trong nước.
Biểu tượng của mạng xã hội Facebook - AFP
Gần đây nhất, hôm 24 tháng Tư vừa qua, là trường hợp Fecebooker Bạch Cúc với trang mạng Bạch Cúc Homestay quảng bá ngôi nhà nghỉ dưỡng cho thuê của cô bị chiếu cố và bị mất định vị trên Google. Trao đổi với đài Á Châu Tự Do, facebooker Bạch Cúc cho biết :
Mình kinh doanh nhà nghỉ Bạch Cúc Homestay cũng mấy năm rồi, và thật sự mấy năm trời mình đều có những bài viết, nói chung cũng lên tiếng mạnh mẽ trên mạng. Thời gian đầu lúc mới về đây thì họ có nhắc nhở cảnh cáo là đừng làm gì nữa, đừng lên tiếng nữa. Nhưng vì mình viết về chính trị xã hội quen rồi, cứ thấy sự việc bất công hay cái gì bức xúc thì mình thường xuyên đăng bài, cũng không có vấn đề gì cả.
Mọi chuyện bắt đầu từ lúc bài viết của facebooker Bạch Cúc về cái chết hôm 22 tháng Tư của đại tướng kiêm cựu chủ tịch nước Lê Đức Anh mà đảng cộng sản Việt Nam dự định cử hành quốc tang ngày 3 tháng Năm này. Facebooker Bạch Cúc tin rằng vì bài viết và bức hình đại tướng Lê Đức Anh mà cô đính kèm bài viết đó mà cô trở thành đối tượng bị chiếu cố của AK47 là lực lượng các dư luận viên chuyên săn lùng những thông tin tiêu cực trên mạng :
Vừa đăng lên facebook nguyên trong ngày thì tấm ảnh đó được chia sẻ cho tất cả các lực lượng AK47, lực lượng dư luận viên và lực lượng chống 'phản động', Họ báo với Facebook là mình vi phạm tiêu chuẩn cộng đồng, Facebook báo lại cho mình, chỉ nói cho biết "bài viết này của bạn vi phạm cộng đồng", cho mình một cơ hội gởi cho họ "xin hãy xem xét". Nhưng nếu lực lượng báo cáo quá đông thì Facebook khóa luôn.
Đến ngày 28 tháng Tư thì trang tin của facebooker Bạch Cúc đã được mở lại, nhưng Bạch Cúc cho biết trang thông của nhà nghỉ Bạch Cúc vẫn tiếp tục bị báo cáo liên tục lên Facebook và Google.
Áp phích Phản đối Luật An Ninh Mạng Courtesy : Amnesty International
Chuyện như vậy cũng xảy ra với nhiều facebookers khác, nhà báo tự do Đỗ Cao Cường, thường có những bài viết chỉ trích chính quyền.
Em thường xuyên bị tấn công… Việc tấn công này xảy ra thường xuyên, đặc biệt với những người thường xuyên lên tiếng chống những bất công trong xã hội.
Tháng Mười Hai năm 2017, báo Tuổi Trẻ của Việt Nam loan tin về hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tuyên giáo năm 2017, triển khai nhiệm vụ năm 2018 ở thành phố Hồ Chí Minh, tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, phó chủ nhiệm Tổng Cục Chính Trị Quân Đội Nhân Dân Việt Nam, nói rằng quân đội đã thành lập một lực lương hơn 10.000 người có tên là Lực Lượng 47. Ông nói đây là những hạt nhân đấu tranh trên không gian mạng, có trình độ và kỹ năng về công nghệ cao để thực hiện nhiệm vụ giữ gìn an ninh và bảo vệ đất nước.
Anh Nguyễn Lân Thắng, một nhà hoạt động xã hội, cho biết đội quân an ninh mạng và dư luận viên này chừng như càng ngày càng đông và càng ngày càng hung hãn, nhất là đối với những facebookers thường lên tiếng trên mạng xã hội mà lại có hoạt động kinh doanh có iên quan nhiều đến kênh bán hàng thông qua mạng xã hội :
Cách đây khoảng một tháng tôi có tình cờ ngồi nói chuyện với một bạn là bác sĩ ở Bệnh Viện Quân Y 108, thì bạn ấy kể ngay trong đơn vị 108, từng phòng ban một, từng bộ phận một, đều có một nhóm và nhóm ấy đề nghị các bác sĩ trong quân y viện phải tham gia gọi là đấu tranh phản bác những luận điệu tuyên truyền chống Nhà Nước Cộng Hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Lực lượng đấy chỉ riêng Bệnh Viện 108 đã đông cả hàng ngàn người. Ngoài ra lực lượng 47, mà tiền thân nó là lực lượng thông tin ở Hải Phòng, thì nó lan tỏa khắp nước.
Chính vì vậy nhà hoạt động xã hội Nguyễn Lân Thắng nói tiếp anh không ngạc nhiên khi nghe tin về fabooker Bạch Cúc và mạng kinh doanh Bạch Cúc Homesay :
Họ tấn công mạnh đến mức độ làm mất luôn cả địa điểm để khách hàng định vị nhà nghỉ Homestay của bạn ấy trên Google Map. Bạch Cúc không phải trường hợp đầu tiên mà còn nhiều trường hợp khác nữa, nhưng đây là lần tấn công ồ ạt, khốc liệt và hiệu quả nhất của lực lượng này. Thực ra phản biện trên mạng xã hội thì chỉ vì bức xúc mà phải lên tiếng thôi, chứ họ còn có công ăn việc làm, phải kiếm tiền mưu sinh. Trong thời đại này Internet là công cụ hỗ trợ kinh doanh rất lớn, chính vì thế Bạch Cúc không phải là trường hợp cuối cùng mà sẽ còn nhiều người khác nữa.
Số liệu từ Tổng Cục Thống Kê hiện Việt Nam có khoảng 54 triệu người dùng facebook. Theo thống kê từ Bộ Thông tin và Truyền thông Việt Nam, công bố cuối tháng Mười Hai 2018, tính đến giữa tháng 12 năm 2018, Facebook đã gỡ bỏ khoảng 159 tài khoản được cho là có nội dung nói xấu chính phủ và lãnh đạo.
Cùng thời điểm này, Bộ Thông tin Truyền thông còn cho hay Facebook đã đồng ý thiết lập một kênh riêng để làm việc với Bộ.
Mặt khác, theo báo cáo minh bạch hồi năm ngoái của Google, chính phủ Việt Nam đã yêu cầu Google gỡ bỏ trên 6.700 nội dung từ năm 2009 đến giờ, phần lớn có ý chỉ trích chính phủ, và Google đã gỡ bỏ hơn 3.000 video như vậy.
Hồi đầu năm nay, Luật An Ninh Mạng của Việt Nam cũng đã bắt đầu đi vào hiệu lực. Đây là bộ luật đã bị quốc tế chỉ trích vì cho rằng luật sẽ góp phần bóp nghẹt quyền tự do biểu đạt của người dân.
Đã có những quan ngại rằng luật An ninh mạng mới sẽ bắt buộc các hãng nước ngoài như Facebook và Google hợp tác với chính phủ Việt Nam, liên quan đến quy định về nội địa hóa dữ liệu và trao các dữ liệu người dùng cho chính phủ.
Ông Cory Gardner, Thượng Nghị Sĩ Hoa Kỳ, từng bày tỏ quan ngại về khả năng Facebook và Google tuân thủ những qui định về nội địa hóa dữ liệu tại Việt Nam :
Sẽ rất là đáng ngại nếu Google hay bất cứ công ty nào tuân theo nỗ lực nhằm nội địa hóa dữ liệu mà có thể dung để chống lại xã hội dân sự, các nhà hoạt động dân sự, và có thể bị chính phủ sử dụng để vi phạm các quyền riêng tư của người dân. Đây là điều rất đáng lo ngại và tôi nghĩ là bất cứ ai phải chịu quy định nội địa hóa dữ liệu này phải suy nghĩ rất kỹ trước khi họ đầu tư"
Trong chuyến thăm Việt Nam hôm 10/12,/2018, Phó Chủ tịch Google, ông Ken Walker, được truyền thông trong nước trích lời cho biết Google đang xem xét các bước cần thiết để mở văn phòng đại diện tại Việt Nam.
Đại diện của Facebook trong một lần điều trần trước Quốc hội Mỹ vào năm ngoái nói rằng hãng này không bao giờ cung cấp thông tin người dùng cho chính phủ Việt Nam, đồng thời khẳng định hãng này chỉ hoạt động ở những quốc gia đảm bảo rằng duy trì các giá trị mà công ty theo đuổi.
Thanh Trúc
Nguồn : RFA, 01/05/2019
Các tổ chức báo chí quốc tế, trong vài năm trở lại đây, xếp hạng Việt Nam là một trong những quốc gia đứng cuối bảng về tự do báo chí và cầm tù nhiều nhà báo nhất.
Một sạp báo vỉa hè Hà Nội. Hình chụp ngày 26/6/2012. AFP
Nhân Ngày Tự do Báo chí Toàn cầu năm 2019, Đài RFA sơ lược tình hình báo chí tại Việt Nam trong những năm vừa qua.
Trong nhiều năm liền, Việt Nam luôn đứng trong những thứ hạng thấp về tự do báo chí theo báo cáo của các tổ chức phi chính phủ về tự do báo chí.
Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) xếp Việt Nam ở thứ hạng 176/180 trong Báo cáo về chỉ số tự do báo chí thế giới năm 2019.
Việt Nam vào năm ngoái bị RSF xếp tụt một bậc hạng so với vị trí 175/180, qua đánh giá không có tiến bộ về tự do báo chí suốt 4 năm liền trước đó. Nguyên nhân đánh giá tụt hạng mà RSF đưa ra là truyền thông ở Việt Nam phải tuân theo mệnh lệnh của Đảng Cộng sản lãnh đạo ; song song với việc gia tăng sách nhiễu, khủng bố, bắt bớ các nhà báo công dân ở mức độ kinh hoàng trong hai năm 2017 và năm 2018, kể từ khi ông Nguyễn Phú Trọng giữ chức vụ Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam hồi năm 2011.
Hồi năm 2014, RSF xếp Việt Nam đứng thứ 174/180 quốc gia theo đuổi chính sách kiểm duyệt báo chí và cấm đoán internet một cách gắt gao. Tại thời điểm đó, đại diện của RSF, bà Delphine Halgand lên tiếng với RFA về cảnh báo mức độ nguy hiểm mà người viết blog ở Việt Nam gặp phải đối với Chính quyền Hà Nội.
"Tháng 9 năm 2013, Đảng Cộng sản Việt Nam gia tăng mức độ kiểm duyệt lên một tầm cao hơn khi công bố Nghị Định 72 với qui định cấm sử dụng các trang blog cũng như những trang mạng xã hội dân sự để thông tin, trao đổi về những sự kiện đang xảy ra trong nước. Hành động này chứng tỏ Đảng Cộng sản Việt Nam đã chọn lựa một phương cách mới nhằm trấn áp cả một thế hệ trẻ vốn có kiến thức, có sự hiểu biết mà có thể gây phương hại đến nền báo chí chính thống do nhà nước kiểm soát".
RSF và các tổ chức báo chí quốc tế như Freedom House hay Ủy ban Bảo vệ Ký giả (CPJ) cho rằng không chỉ dựa theo Nghị định 72, mà Việt Nam còn dùng các điều khoản 79 "lật đổ chính quyền nhân dân", 88 "tuyên truyền chống nhà nước", 258 "lợi dụng quyền tự do dân chủ" trong Bộ luật Hình sự để can thiệp vào truyền thông mạng xã hội và bỏ tù các nhà báo cùng blogger.
Theo số liệu thống kê của RSF hiện Việt Nam giam tù ít nhất 30 nhà báo và blogger. Trong khi đó, CPJ ghi nhận Hà Nội tuyên án tù 11 nhà báo trong năm 2018, cho thấy Việt Nam nằm trong số các quốc gia kết án tù nhà báo nhiều nhất trên thế giới.
Sau khi Luật An ninh mạng của Việt nam đi vào hiệu lực từ ngày 1/1/2019, các thông tin trên truyền thông trong nước cho thấy người dân thường xuyên bị triệu tập, bị bắt giữ và bị khởi tố vì đưa tin trên mạng xã hội mà Công an Việt Nam cho là các thông tin đó sai sự thật hoặc nhằm mục đích chống Đảng và Nhà nước. Trường hợp điển hình là Facebooker Huỳnh Trương Ca, vào cuối tháng 12 năm 2018 bị Tòa án ở Đồng Tháp tuyên 5 năm 6 tháng tù giam, với cáo buộc "tuyên truyền chống nhà nước" theo điều 117 Bộ luật Hình sự.
Một trong những người bị bắt mới nhất là bà Nguyễn Thị Huệ, ở Gia Lai. Bà Huệ bị công an bắt tạm giam hồi trung tuần tháng 2 năm 2019 với cáo buộc "lợi dụng các quyền tự do xâm phạm lợi ích Nhà nước, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân" theo điều 331 Bộ luật Hình sự. Lý do là bà Huệ đã chia sẻ trên Facebook về việc khiếu kiện nhiều lần của gia đình ở Hà Nội.
Đại diện của CPJ đặc trách khu vực Đông Nam Á, ông Shawn Crispin nhận định về tình hình tự do báo chí ở Việt Nam bị tác động ra sao bởi các luật định của nước này :
"CPJ quan ngại sâu sắc rằng Việt Nam sẽ sử dụng các điều khoản quy định trong Luật An ninh mạng để sách nhiễu các nhà báo và làm suy giảm tự do báo chí. Chính phủ Việt Nam đã lạm dụng nhiều điều luật chống nhà nước mơ hồ để tống giam các nhà báo chỉ vì họ thực hiện công việc của mình. Luật An ninh mạng mới ban hành là thêm một vũ khí nữa cho Chính phủ Việt Nam sử dụng để chống lại các nhà báo độc lập".
Đánh giá của RSF về Việt Nam trong báo cáo chỉ số tự do báo chí thể giới 2019. Courtesy : Ảnh chụp màn hình rsf.org
Mặc dù Hiến pháp Việt Nam 2013 ghi rõ rằng công dân có quyền tự do báo chí, tiếp cận thông tin và Nhà nước Việt Nam luôn khẳng định tôn trọng và đảm bảo quyền tự do báo chí của người dân, tuy nhiên Freedom House ghi nhận Việt Nam liên tục bị xếp trong danh sách nhóm các quốc gia không có tự do báo chí trong nhiều năm. Thống kê của Freedom House cho thấy trong số 40 nước ở Châu Á-Thái Bình Dương, Việt Nam chỉ được xếp trên 3 quốc gia Lào, Trung Quốc và Bắc Hàn về tự do báo chí.
Ông Shawn Crispin của CPJ nhấn mạnh rằng :
"Hiến pháp Việt Nam trên danh nghĩa bảo vệ quyền tự do ngôn luận, tuy nhiên thực tế là các nhà báo thường xuyên bị sách nhiễu và bỏ tù theo các điều luật hà khắc khi họ đưa tin nghiêm túc về Chính phủ. Có rất nhiều blogger và nhà báo độc lập dũng cảm ở Việt Nam đã thúc đẩy tự do báo chí thông qua những bài báo trung thực của họ. Nhưng thật không may, Chính phủ thường nhắm vào những nhà báo nàyđể trả thù".
Đại diện phụ trách khu vực Châu Á-Thái Bình Dương của RSF, ông Benjamin Ismail hồi năm 2016 cũng từng đưa ra nhận định với Đài Á Châu Tự Do rằng :
"Thông tin độc lập cũng như thông tin tự do là những thứ không thể có trong một xã hội nằm dưới sự kiểm soát của một Đảng Cộng sản như Việt Nam".
Nhà báo độc lập Đỗ Cao Cường, một nhà báo được cộng đồng biết đến qua những phóng sự trung thực về ô nhiễm môi trường tại Việt Nam mà anh bất chấp hiểm nguy để đưa tin, cho RFA biết các nhà báo độc lập luôn đối mặt với rất nhiều rủi ro :
"Từ các nhóm lợi ích cho đến chính quyền đều bịt miệng các nhà báo độc lập bằng cách bắt bớ, đe dọa cả những người thân và gia đình của các nhà báo độc lập. Những nhà báo tự do không có cơ hội để tiếp cận và phản biện với chính quyền, cũng như không thể kiện chính quyền. Do đó, tôi nghĩ rằng tương lai rất nguy hiểm cho các nhà báo độc lập tại Việt Nam".
Trong năm 2018, báo chí chính thống của Việt Nam cũng gặp phải tình trạng bị phạt hành chính và đình bản do bị quy cho là đưa thông tin sai sự thật, không đúng tôn chỉ và mục đích ghi trong giấy phép hoạt động báo chí. Đơn cử, Bộ Thông Tin-Truyền Thông, vào ngày 16/7/2018 ra quyết định xử phạt Báo Tuổi Trẻ 220 triệu đồng và đình bản báo Tuổi Trẻ Online trong thời gian ba tháng, buộc phải xin lỗi và cải chính thông tin sai sự thật, gây ảnh hưởng rất nghiêm trọng trong bài viết có tựa "Chủ tịch nước đồng ý cần ban hành Luật Biểu tình" đăng tải trên báo vào ngày 19/6/2018, và thông tin gây mất đoàn kết dân tộc trong phần bình luận của bài viết "Sao trong quy hoạch chưa thấy cao tốc cho miền Tây ?" hôm 26/5/2017.
Vào tháng 9 năm 2018, có thêm hai cơ quan báo chí bị phạt hành chính tổng cộng 40 triệu đồng bao gồm Báo Pháp luật - Xã hội và Tạp chí điện tử Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo. Mới đây vào tháng 2 năm 2019, Báo mạng Người Tiêu Dùng bị kỷ luật tạm ngưng hoạt động và đóng phạt 65 triệu đồng do đăng bài liên quan đến lãnh đạo trong sai phạm ở Dự án Đô thị mới Thủ Thiêm. Tạp chí Luật Khoa còn ghi nhận trong năm 2017, Bộ Truyền Thông-Thông Tin đã xử phạt 55 cơ quan báo chí với hơn một tỷ đồng.
Một số nhà báo ở Việt Nam Đài RFA tiếp xúc chia sẻ rằng không chỉ nhà báo độc lập, mà cả các nhà báo và các báo thuộc truyền thông lề phải ở Việt Nam trong thời gian tới cũng sẽ phải đối mặt với nhiều cam go hơn nữa dưới sự kiểm duyệt ngày càng gắt gao hơn của Chính phủ qua Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. Quy hoạch khẳng định chủ trương báo chí là công cụ tuyên truyền, vũ khí tư tưởng quan trọng của Đảng và Nhà nước.
Tại Hội nghị Báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2018, triển khai nhiệm vụ năm 2019, diễn ra ngày 28/12/18, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, ông Lê Mạnh Hùng cho biết tính đến cuối tháng 11 năm 2018, Việt Nam có 19 ngàn nhà báo được cấp thẻ và gần 24 ngàn hội viên Hội Nhà báo cùng 844 cơ quan báo chí in, với 184 báo in, 660 tạp chí, 24 cơ quan báo chí điện tử độc lập và 67 đài phát thanh, truyền hình. Tất cả các cơ quan báo chí này đều phải chịu sự kiểm soát thông tin của Nhà nước mà cụ thể là theo đường hướng của Ban Tuyên giáo Trung ương.
Blogger Nguyễn Ngọc Già nêu lên quan điểm của ông về tình hình báo chí Việt Nam :
"Tôi nghĩ đang rất là tồi tệ và sẽ tồi tệ hơn rất nhiều nếu cái gọi là ‘quy hoạch báo chí’ khai triển. Ngay ý nghĩa ‘quy hoạch’ dùng cho báo chí đã là một khái niệm mất tự do rồi. Phải xem báo chí là sản phẩm thị trường như các quốc gia dân chủ thì mới gọi là có tự do báo chí. Cho đến nay không có kinh tế thị trường ở Việt Nam, thì nhất định không có tự do báo chí và không có các loại tự do khác, bởi kinh tế là quyết định. Nhà nước Việt Nam rất mâu thuẫn trong quản lý báo chí nói riêng và điều hành cả xã hội nói chung. Tôi ví kinh tế và chính trị như một đôi chân, Chính phủ Việt Nam muốn nhích ‘chân kinh tế’, có thể thấy qua việc Việt Nam vẫn tiếp tục xin Hoa Kỳ công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường trong chuyến đi mới nhất của ông Nguyễn Văn Bình đến Mỹ hồi trung tuần tháng 4, mà trong khi ‘chân chính trị’ cứ dậm tại chỗ. Hình ảnh đó cho thấy họ không thật tâm muốn tự do báo chí".
Trong khi các tổ chức nhân quyền và báo chí quốc tế như RSF vận động chính phủ các nước Châu Âu và Hoa Kỳ cần thúc đẩy Việt Nam cải thiện nhân quyền, trong đó có quyền tự do thông tin và tự do báo chí thì tại Việt Nam, các nhà báo công dân và những blogger vẫn kiên trì công việc của họ với quyết tâm như nhà báo độc lập Đỗ Cao Cường từng tuyên bố "Giết tôi đi rồi hãy bắt tôi im lặng".
Hòa Ái
Nguồn : RFA, 30/04/2019
Facebook đã là một môi trường tốt để chúng ta học hỏi những điều tích cực, truyền thông những hoạt động xã hội cũng như lưu trữ kỷ niệm. Và họ đáng được cảm ơn về điều này.
Tuy nhiên thực tế những năm gần đây cho thấy Facebook ngày càng không tạo điều kiện để những việc trên được thực hiện tốt nhất. Những mâu thuẫn cốt lõi của họ trong mô hình và cách thức kinh doanh khó có thể cho thấy họ là một sản phẩm tiêu biểu của đạo đức và hướng thượng hiện nay và tương lai.
Thứ nhất, có những bằng chứng cụ thể trong việc Facebook chia sẻ dữ liệu người dùng một cách có chủ ý như trường hợp Cambridge Analytica (hằng triệu thông tin mật của người dùng bị tiết lộ), hay cho phép các công ty như Netflix, Yahoo đọc, truy cập, thậm chí thay đổi nội dung các tin nhắn của người dùng. Dầu hứa hẹn sẽ thay đổi, Facebook khó có thể làm khác vì đơn giản đó là mô hình kinh doanh gốc rễ của họ : cho dùng miễn phí, sau đó bán dữ liệu và thông tin cá nhân của người dùng. Ban đầu là các dữ liệu không định danh, và bây giờ là ngay cả các tin nhắn, khu vực riêng tư nhất. Tất cả các tuyên bố bảo mật, các kỹ thuật số hóa tiên tiến nhất đều vô nghĩa và chỉ là lời hứa suông trước mô hình kinh doanh như vậy.
Thứ nhì, trong thời gian dài, Facebook không ngừng xóa các bài viết và khóa tài khoản của nhiều người vì cho là vi phạm "tiêu chuẩn cộng đồng". Facebook xử lý rất chậm và không dành cho người dùng sự tôn trọng đáng có trước những trường hợp này. Còn sớm để nói về sự thỏa hiệp của Facebook đối với các luật an ninh mạng của các nhà nước chuyên chế tuy nhiên rõ ràng họ đã không quan tâm đủ đến các tiếng nói đối lập. Đóng góp vào tiến trình dân chủ và lưu trữ ký ức xã hội của Facebook đã không như trước đây khi các Facebooker giờ đây phải đối diện với áp lực từ chính quyền với các điều luật vi phạm quyền tự do ngôn luận và một đội ngũ dư luận viên được trả tiền để nói và làm theo định hướng. Facebook tỏ ra lưỡng lự rất lâu trong việc đứng cùng với người dân, một điều họ đã từng làm và dẫn đến những thay đổi chính trị, xã hội trên thế giới. Điều này cũng khó thay đổi trong tương lai khi Facebook trước áp lực mở rộng cần phải tiến vào các thị trường lớn hơn đòi hỏi sự thỏa thuận với chính quyền sở tại.
Điều thứ ba có thể làm một số độc giả phật ý, nhưng đó là sự thật. Facebook tạo nên một cuộc sống trên mạng ngày càng nhiều và mắc kẹt chúng ta vào cuộc sống ảo đó bằng nhiều thủ thuật không làm con người ngày càng hướng thượng hơn. Với lợi nhuận thu được từ quảng cáo và chia sẻ dữ liệu thói quen người dùng, Facebook khuyến dụ chúng ta vào màn hình máy tính, điện thoại và xa dần cuộc sống thật. Đỉnh điểm của sự tai hại này là những sản phẩm như Instagram (của Facebook) với các chức năng post và share hình. Đây là một sản phẩm rất nguy hiểm cho các trẻ em trong tuổi đang và mới lớn và là mối lo ngại của các trường học tại phương Tây. Các tại hại rõ ràng : mất rất rất nhiều thời gian đáng lẽ phải dành cho học hành và vui chơi của các em, làm nhiều em nhỏ đặc biệt là em gái tập trung một cách quá đáng vào thân thể và hình ảnh bản thân, dẫn đến những rối loạn tâm lý rất trầm trọng và nguy hiểm.
Nếu có bạn nào nghĩ rằng người viết đang trầm trọng hóa vấn đề, tôi mời các bạn dừng lại suy nghĩ khoảng một phút, sau đó đọc lại những câu trên một lần nữa như những người làm cha làm mẹ. Với kinh nghiệm bản thân, tôi chân thành lưu ý các bậc cha mẹ nên đặc biệt cẩn thận với sản phẩm mạng xã hội mang tên Instagram.
Sự phát triển vũ bão của Facebook, ngoài lý do là một sản phẩm công nghệ tốt (điều đã nhạt nhòa sau một vài năm đầu trong thời buổi công nghệ ngày nay), là kết quả của một chiến lược kinh doanh rất thô bạo, đặt lợi nhuận, tăng số người dùng, lên hàng đầu, một cách khéo léo nhưng bằng mọi giá. Tai hại của việc này rất lớn, và đã vượt qua những đóng góp mà nó mang lại.
Không thể mong chờ Facebook thay đổi, cũng như không thể thay đổi và vực dậy Kodak từ một công ty máy ảnh phim trước làn sóng của máy kỹ thuật số, hay yêu cầu một chính trị gia thay đổi những gì đã thành tư tưởng của họ.
Chúng ta cần thay thế Facebook. Chúng ta cần một mô hình khác, một cách thức khác. Đó là lý do tôi sáng lập và phát triển Livenguide (1).
Trang Livenguide của tác giả Lê Trung Tĩnh.
Trước tiên từ mô hình kinh doanh, chúng tôi khẳng định không thâu thập dữ liệu người dùng để bán nó cho bên thứ ba.
Chúng tôi tôn trọng những giá trị nền tảng như tự do biểu đạt và bảo vệ thông tin cá nhân. Tôi hiểu rất rõ rằng những điều này không chỉ đến từ một nền tảng kỹ thuật mà còn từ cam kết, dấn thân của người sáng lập và của mô hình kinh doanh mà tôi đã khẳng định bên trên.
Chúng tôi phát triển một mạng xã hội có trách nhiệm, để mọi người kết nối và sống cuộc sống thật tốt hơn, gặp mặt nhau nhiều hơn chứ không phải đối diện suốt với màn hình. Livenguide có các công cụ tạo Hoạt động để mọi người cùng tham gia và gần tới đây sẽ phát triển những chức năng để mọi người gặp nhau và tương tác thật với nhau, bắt tay nhau, giúp đỡ nhau, đi xe cùng với nhau, hẹn uống cà phê với nhau, chuyển đồ cho nhau, tìm đến và du lịch với nhau.
Chúng tôi không tạo nên những công cụ để gây nghiện, chúng tôi khuyến khích các bạn sử dụng Livenguide vừa phải, và khi các bạn cần. Không hạn chế và kiểm duyệt nhưng chúng tôi cố gắng tạo Livenguide thành sân chơi của những con người và những điều hướng thượng vì tôi cảm thấy trách nhiệm để trí tuệ nhân tạo sẽ là sản phẩm đẹp và lành mạnh của chính chúng ta.
Livenguide không có sự bắt buộc phải phát triển vũ bão, tăng số người dùng bằng mọi giá. Chúng tôi phát triển từ tốn, vừa phải. Từng người dùng đối với chúng tôi là những con người với trí tuệ, phẩm giá và cảm xúc riêng biệt. Một cách khiêm cung và cầu thị, Livenguide ước mơ hướng đến toàn thế giới, nhưng chúng tôi tôn trọng và phục vụ từng người một.
Là người Việt, tôi mong muốn tặng Livenguide đến toàn bộ người dân Việt Nam. Cùng nhau, chúng ta có thể làm được.
Tôi chân thành chào đón các bạn đến với Livenguide.
Một số nguồn tiêu biểu về việc tiết lộ dữ liệu của Facebook và việc xóa tài khoản người dùng
Lê Trung Tĩnh
Nguồn : VNTB, 07/01/2019
(1) https://www.livenguide.com
Tham khảo :
As Facebook Raised a Privacy Wall, It Carved an Opening for Tech Giants
Vietnam : How Facebook is being abused to silence critics in Germany
*****************
Phỏng vấn tiến sĩ Lê Trung Tĩnh và LivenGuide
Kiều Phong, VNTB, 02/01/2019
Trước việc Facebook xóa bài và đóng tài khoản nhiều người dùng cũng như trong bối cảnh của luật an ninh mạng, người dùng mạng xã hội tại Việt Nam đang đứng trước lựa chọn một mạng xã hội mới. Phóng viên Kiều Phong có cuộc phỏng vấn với Tiến sĩ Lê Trung Tĩnh, nhà sáng lập mạng xã hội LivenGuide - một mạng xã hội mới thành lập với tiêu chí hàng đầu là tôn trọng tự do biểu đạt và bảo mật thông tin người dùng.
Tiến sĩ Lê Trung Tĩnh, nhà sáng lập mạng xã hội LivenGuide
Kiều Phong : Kính chào Tiến sĩ Lê Trung Tĩnh. Rất vui được trò chuyện với anh và các đồng đội trong nhóm sáng lập LivenGuide trong ngày hôm nay. Xin anh giới thiệu sơ lược về LivenGuide cho bạn đọc của VNTB được biết ?
Lê Trung Tĩnh : Thân chào Kiều Phong và quý độc giả.
Livenguide cung cấp một mạng xã hội với nhiều tính năng của Facebook (mạng xã hội) và của Google (công cụ tìm kiếm dịch vụ).
Ngoài việc post bài, tương tác với nhau như một mạng xã hội, người dùng Livenguide còn có thể tạo các dịch vụ dưới dạng các Hoạt động. Nếu muốn, họ có thể kiếm tiền bằng cách tự cho mình hoặc Hoạt động của mình một mức giá và trao đổi trực tiếp với những người muốn tham gia.
Các hoạt động này có thể là tổ chức một buổi giới thiệu sách, dạy nấu ăn, tham quan thành phố, cùng nhau chạy bộ, nói chuyện về trí tuệ nhân tạo hay bàn các việc phải làm để bảo vệ môi trường... nói chung tất cả những gì bạn yêu thích và muốn làm cùng người khác.
Kiều Phong : Người dùng LivenGuide chủ yếu đam mê thể loại gì ?
Lê Trung Tĩnh : Người dùng Livenguide đa phần đam mê và tổ chức các Hoạt động xã hội, du lịch, thể thao.
Trước việc Facebook ngày càng xóa bài, đóng tài khoản hay xóa các group một cách tùy tiện, nhiều người tham gia Livenguide hiện nay là những người quan tâm đến Việt Nam và có những suy tư, lên tiếng trước tình hình chính trị, xã hội của đất nước.
Livenguide trân trọng chào đón những người hay hội nhóm bị Facebook xóa bài hay e ngại tài khoản bị đóng. Chúng tôi hiểu sự khó chịu khi bị như vậy, nhất là các trường hợp Facebookers không biết các post của mình bị giới hạn ảnh hưởng như thế nào. Nhiều người đã bắt đầu post song song trên Facebook và Livenguide vì e ngại Facebook có thể xóa, đặc biệt là với những post liên quan đến các chủ đề chính trị, xã hội.
Livenguide tôn trọng từng người dùng. Chúng tôi tạo một môi trường bình đẳng, minh bạch và lưu giữ các post của bạn nguyên vẹn với thời gian.
Kiều Phong : Kể từ ngày đầu thành lập mạng xã hội LivenGuide đến nay, đã có người dùng nào mất kiểm soát đối với tài khoản LivenGuide của họ chưa ạ? Và nếu có thì LivenGuide sẽ hỗ trợ khách hàng thế nào để lấy lại tài khoản của họ ?
Lê Trung Tĩnh : Từ ngày thành lập đến giờ Livenguide chưa hề xóa một bài nào hay để một tài khoản nào bị mất kiểm soát. Chúng tôi áp dụng những biện pháp kỹ thuật tốt nhất để bảo đảm bảo mật thông tin của người dùng.
Tôn chỉ của chúng tôi là tôn trọng nhau và tôn trọng môi trường. Chúng tôi không xóa bài hay đóng tài khoản của người dùng vì những lý do như nhạy cảm hay bị ai, tổ chức nào yêu cầu.
Đây không chỉ là cam kết cá nhân mà là của một công ty. Livenguide thành lập tại Pháp, tuân thủ luật nước Cộng Hòa Pháp và Châu Âu về bảo mật cá nhân và tự do biểu đạt. Luật pháp Châu Âu về Bảo vệ Dữ liệu không cho phép chúng tôi tiết lộ thông tin người dùng cho bên thứ ba, dầu đó là ai.
Kiều Phong : Như một người hoạt động xã hội, và hiện giờ thành lập Livenguide như một người kinh doanh, Tiến sĩ giải quyết thế nào những mâu thuẫn có thể có giữa hai hoạt động này ?
Livenguide cũng được xây dựng trên tinh thần đó: tôn trọng quyền tự do biểu đạt và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
Lê Trung Tĩnh : Tôi nghĩ không có mâu thuẫn gì về các giá trị cốt lõi giữa các hoạt động xã hội mà tôi đang làm và yếu tố kinh doanh sinh lợi cho Livenguide.
Các hoạt động xã hội mà tôi tham gia như đấu tranh cho Biển Đông hay cho một nước Việt Nam dân chủ tự do đều mang tính ôn hòa, hướng đến sự công bằng, thúc đẩy đối thoại và tôn trọng ý kiến khác biệt.
Livenguide cũng được xây dựng trên tinh thần đó: tôn trọng quyền tự do biểu đạt và bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Bản thân việc đề cao, gìn giữ những giá trị đó cũng mang một thông điệp hoạt động xã hội mạnh mẽ.
Tôi sẽ tiếp tục các hoạt động xã hội của mình, không ảnh hưởng bởi việc phát triển Livenguide. Thật ra tôi thấy tự tin hơn vì có được một môi trường vững vàng và đáng tin cậy để chia sẻ các bài viết, công việc xã hội.
Kiều Phong : Tuy nhiên cũng có thể có những mâu thuẫn lợi ích xuất hiện khi tiếp cận dự án dưới góc độ kinh doanh ?
Lê Trung Tĩnh : Những người muốn kinh doanh trên Livenguide (sẽ mang lại lợi ích cho Livenguide) biết rõ các tiêu chí của cộng đồng Livenguide, một sân chơi cho không giới hạn, không kiểm duyệt trong việc biểu đạt các quan điểm chính trị xã hội.
Ngoài ra để phát triển Livenguide chúng tôi cần những nhà đầu tư và chúng tôi rất quý trọng những đóng góp của họ. Tuy nhiên tôi cũng xin nhấn mạnh rằng chúng tôi luôn tôn trọng và không bao giờ xa rời các giá trị đã đề ra : tôn trọng tự do biểu đạt và bảo vệ quyền riêng tư.
Giữ vững những giá trị đó trong việc lựa chọn nhà đầu tư và cách thức kinh doanh là cách để không phát sinh mâu thuẫn lợi ích giữa việc kinh doanh và hoạt động xã hội.
Livenguide bám chặt vào những giá trị trên vì chúng tôi yêu quý nó và cũng vì đó chính là những điều tạo nên sự khác biệt của Livenguide đối với các mạng xã hội khác. Nói theo ngôn ngữ kinh doanh việc gắn chặt vào những giá trị đó tạo ra một thị phần lớn trong phát triển mạng xã hội. Đặc biệt trong khuôn khổ địa chính trị hiện thời.
Kiều Phong : Tiến sĩ có thể nói thêm về ý này ?
Lê Trung Tĩnh : Các chính phủ và hệ-thống-đã-được-thiết-lập ngày càng thấy được mối nguy hiểm của việc để các mạng xã hội phát triển một cách tự nhiên. Họ lo ngại đây sẽ là nơi nuôi dưỡng các mầm mống chống lại hệ-thống và thay đổi xã hội. Thay vì tự thay đổi để thích ứng bằng cách minh bạch và dân chủ hơn, những hệ-thống này ở các nước kém dân chủ có khuynh hướng ngăn cấm và bóp nghẹt thông tin bằng các luật như luật an ninh mạng hay dự thảo các nghị định về luật đó mà mọi người bàn luận những ngày qua.
Đáng tiếc là nhiều mạng xã hội có vẻ đang lựa chọn đứng về phía của hệ-thống. Vì mong muốn mở rộng phạm vi ảnh hưởng, vì muốn lợi nhuận hơn nữa và hơn nữa, vì áp lực để phát triển và duy trì, chính họ trở thành những hệ-thống-đã-được-thiết-lập.
Những mạng xã hội đó đã và vẫn đang làm được nhiều việc như tăng cường trao đổi, đưa thông tin đến người dân. Nhưng rõ ràng họ khó có thể tạo nên những thay đổi lớn. Và nguy hiểm là bằng cách xóa post, đóng tài khoản, làm giảm ảnh hưởng một số người dùng một cách chọn lọc, các mạng xã hội này đang làm chức năng kiểm duyệt thông tin, lâu dài sẽ làm méo mó sự lưu giữ ký ức của từng cá nhân và xã hội.
Là người dùng sản phẩm, là khách hàng, chúng ta có hoàn toàn có quyền chọn dùng một mạng xã hội khác. Livenguide mong muốn là câu trả cho quyết định đó.
Kiều Phong : Được biết LivenGuide có tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Việt. Đội ngũ đặc biệt hướng về Việt Nam. Tiến sĩ Lê Trung Tĩnh và LivenGuide có chính sách đặc biệt nào để hỗ trợ các tổ chức xã hội dân sự ở Việt Nam ?
Lê Trung Tĩnh : Chúng tôi có tiếng Việt và sẵn sàng hỗ trợ người dùng bằng tiếng Việt. Được sáng lập và điều hành bởi những người hoạt động xã hội, một cách tự nhiên chúng tôi sẽ quan tâm đến các tổ chức xã hội dân sự ở Việt Nam. Hiện nay đã có những tổ chức xã hội dân sự tham gia sinh hoạt trên Livenguide như Nghiệp đoàn giáo chức Việt Nam, Nghiệp đoàn sinh viên Việt Nam.
Các bạn suy tư vì tình hình đất nước ? Các bạn và hội nhóm e ngại bị Facebook xóa bài hay đóng tài khoản ? Các bạn muốn quảng bá hoạt động của mình? Mời các bạn tham gia vào Livenguide. Chúng tôi tôn trọng và hỗ trợ các bạn hết mình. Livenguide tạo sân chơi bình đẳng, công bằng và mới mẻ đến cho tất cả các bạn.
Chúng ta xứng đáng có một ngôi nhà mới, một vùng trời mới. Mạng xã hội cũng như xã hội, đều là do chúng chính ta can đảm xây nên.
Kiều Phong : Xin cám ơn tiến sĩ Lê Trung Tĩnh về cuộc phỏng vấn ngày hôm nay.
Kiều Phong thực hiện
Nguồn : VNTB, 02/01/2019
Việt Nam là một trong những nước có số người sử dụng mạng xã hội Facebook nhiều nhất trên thế giới, với 64 triệu tài khoản, chiếm 3% số người dùng toàn cầu. Facebook không chỉ rất phổ biến trong giới trẻ Việt Nam, mà người trưởng thành, kể cả người có tuổi, cũng sử dụng mạng xã hội Facebook.
Logo của mạng xã hội Facebook. Ảnh minh họa. Reuters/Dado Ruvic
Mục đích chủ yếu là giao lưu, tương tác với nhau, tìm kiếm thông tin, đặc biệt từ những người thân, những người có cùng định hướng, cùng mối quan tâm trên Facebook hoặc để đáp ứng các nhu cầu khác, như giải trí, kinh doanh online trên Facebook.
Sau tai tiếng công ty Cambridge Analytica khai thác trái phép dữ liệu cá nhân của 87 triệu người dùng Facebook, trong đó có 427.446 tài khoản của người Việt, chủ yếu đăng ký tại Mỹ, người Việt đánh giá sự việc như thế nào và có cảm thấy lo sợ về việc thông tin cá nhân của họ cũng có thể bị đánh cắp hay không ? RFI tiếng Việt đã có dịp trao đổi với tiến sĩ Trần Hoàng Nam, chuyên gia tâm lý, hiện giảng dạy tại Đại học Giáo Dục, Đại học Quốc Gia Hà Nội.
Facebook : "Cảnh sát xã hội"
Không thể phủ nhận được những tiện ích của mạng Facebook. Ngoài ra, tại Việt Nam, Facebook còn được sử dụng như một phương tiện truyền thông có sức lan tỏa rất nhanh. Nhiều vụ tai tiếng như cô giáo phạt đánh học sinh hoặc bảo mẫu tát, lắc trẻ nhỏ khi cho ăn, bạo lực học đường… thường được truyền tải trên Facebook trước khi báo chí và truyền thông chính thức nhập cuộc. Ông Trần Hoàng Nam nhận xét :
"Rõ ràng Facebook là một mạng xã hội phản ánh thông tin của họ rất là nhanh và cũng có thể là bị định hướng theo một trào lưu gì đấy. Thậm chí bây giờ, Facebook còn được xem như là "cảnh sát xã hội". Bất cứ ai cũng có thể trở thành nhà báo và đưa tin. Tuy nhiên, những thông tin của họ có thể là những thông tin một chiều, chỉ nhìn những sự kiện thôi mà không nhìn thấy quá trình diễn ra trước đó và sau đó.
Đó là chưa kể, đôi khi, những thông tin đưa lên, họ có thêm mắm dặm muối vào. Và có những thông tin chúng ta đã thấy và chứng kiến, đó là những thông tin giả, thông tin sai sự thật, được đưa lên với mục tiêu là thu hút sự chú ý của những người quan tâm. Thậm chí, ở một khía cạnh nào đấy, vì những mục tiêu cá nhân nào đó, họ cũng gây hoang mang cho xã hội".
Nhận thức bảo mật dữ liệu cá nhân còn kém
Tại Việt Nam, vụ tai tiếng tiết lộ thông tin chỉ được đề cập tức thời, dấy lên trong một khoảng thời gian, còn dư luận xã hội lại tập trung vào vấn đề khác, theo quan sát của chuyên gia tâm lý Trần Hoàng Nam.
Trong tổng số 87 triệu tài khoản Facebook bị công ty Cambridge Analytica khai thác trái phép, có hơn 427.000 tài khoản của người Việt, chủ yếu đăng ký ở Mỹ. Theo bà Võ Dương Tú Diễm, đại diện một công ty bảo mật ở Việt Nam, "nếu Cambridge Analytica có chủ đích khai thác người dùng Việt Nam, họ có thể thu thập đến hàng chục triệu người dùng rất dễ dàng, bởi đông đảo người dùng Việt rất chủ quan khi dùng Facebook". Đây cũng là nhận định của tiến sĩ Trần Hoàng Nam :
"Cá nhân tôi, tôi thấy rằng ý thức bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng còn kém. Họ không ý thức được mức độ trầm trọng của nguy cơ lây nhiễm mã độc lấy thông tin cá nhân của mình. Tôi cũng thấy rằng, nhìn chung, năng lực thông tin và truyền thông của một số người Việt là cũng chưa được nhận thức đầy đủ. Đối với những người mà tôi được tiếp xúc, họ thậm chí không biết cách sử dụng các cách phân quyền, cách mã hóa lưu trữ dữ liệu dưới dạng mật mã. Còn ở trong trường học, những kỹ năng về năng lực thông tin truyền thông cũng không được đưa vào trong chương trình học phổ thông.
Liên quan đến thói quen, cá nhân và một số công ty cũng ít chịu đầu tư vào các giải pháp bảo vệ, phòng chống việc lộ thông tin. Có nhiều nơi, tôi thấy là họ không có ý thức về bản quyền, chủ quyền của các phần mềm bảo vệ và toàn dùng các phần mềm "fake" (giả) và chính những phần mềm "fake" đấy cũng có thể là những phần mềm đã cài sẵn mã độc.
Về những thói quen xấu của người Việt, ví dụ sử dụng thẻ USB thì họ cắm USB từ máy tính này đến máy tính khác. Rồi mở email ở ngoài hàng để in thì lại quên thoát ra khỏi email đó trước khi dời đi. Đến mật khẩu, họ cũng chỉ dùng một mật khẩu cho các loại tài khoản. Khi lựa chọn mã số cho mật khẩu thì toàn sử dụng những số dễ nhớ, như toàn số 0, hoặc tám số 8.
Có nhiều người có ý muốn thích khoe, mạnh hơn là ý thức về việc bị lộ thông tin cho nên ví dụ, khi apply có được visa đi Mỹ chẳng hạn thì chụp ảnh cả cái visa, với tất cả thông tin, số liệu đều đăng lên trên đó hết, không che giấu gì cả".
Facebook : Bạn tâm giao
Thực ra, người sử dụng các mạng xã hội có thể hạn chế khả năng tiết lộ thông tin cá nhân, như đóng chế độ công khai, chỉ để bạn bè của mình xem. Họ cũng có thể hạn chế "check-in", "cúng Facebook", những cụm từ vẫn được dùng để "khoe" thông tin về địa điểm, thời gian, thói quen riêng tư... Ông Trần Hoàng Nam giải thích :
"Có nhiều người coi Facebook cứ như người bạn cho nên là Facebook hỏi gì thì mình cứ trả lời thôi, rất là thật thà ! Tôi thì nghĩ rằng một số người khi tiếp cận với thế giới mạng xã hội Facebook, cứ đặt mình vào chỉ với tư cách cá nhân, chứ không đặt mình vào trong hệ thống. Vì vậy, mảng thông tin của anh cứ để hết trên mạng mà không có các biện pháp bảo mật. Họ không hiểu được rằng tài khoản của mình bị haker phá, rồi tất cả những người bạn, cả một hệ thống những người liên quan, họ cũng bị như vậy.
Cũng có thể có những người bắt đầu ý thức được là thông tin cá nhân không phải là điều dễ dàng mà chia sẻ đâu. Thế nhưng, họ lại không cưỡng lại nổi một số cái gọi là "cảm xúc tích cực" khác bằng việc chia sẻ thông tin. Chẳng hạn như tôi vừa apply được visa đi Mỹ, vui quá, tặc lưỡi một cái, thế là đưa thông tin đó lên trên mạng. Hoặc là bạn bè nào đấy hỏi số điện thoại cá nhân của bạn là gì cho tôi liên lạc, họ cũng quên mất, hứng thú quá, không gửi riêng hay inbox mà cứ gửi trực tiếp lên mạng xã hội. Đúng là vẫn có những hiện tượng như thế.
Vụ bê bối của Facebook cũng chỉ là một hồi chuông dấy lên, mọi người bắt đầu quan tâm hơn đối với việc việc bảo mật của Facebook. Nhưng sau đấy, những sự kiện khác ập đến, rồi những thói quen, những ý thức chưa được cao, việc quan tâm chưa đọng lại trong họ".
Tiện ích trước, bảo mật sau
Ở Việt Nam, có một lĩnh vực phát triển mạnh, không thể chối cãi được, đó là bán hàng online trên Facebook. Tiện ích ở chỗ, người mua nhận được những quảng cáo trên trang chính, đúng sở thích của họ, như thời trang, mỹ phẩm, nội thất... Họ có thể đặt câu hỏi trực tiếp trên bài đăng hoặc hỏi qua "chat" messenger. Thành công của bán hàng online nói riêng và việc truyền tin đến đối tượng có cùng mối quan tâm nói chung, một phần có được là nhờ quảng cáo dựa trên phân tích thói quan, tâm lý của người dùng. Người sử dụng Facebook tại Việt Nam có sợ việc dữ liệu cá nhân của họ bị khai thác không ? Tiến sĩ Trần Hoàng Nam giải thích :
"Tôi nghĩ rằng có một số người ý thức được vấn đề đấy. Nhưng mà chúng ta có một tâm lý, là những gì phải lo xa xa thì chúng ta lại hay quên mất. Chúng ta chỉ nhìn vào những cái ngắn hạn thôi, như là hút thuốc thì làm tăng tỉ lệ ung thư nhưng mà chúng ta chẳng bao giờ sợ ung thư cả nên vẫn hút thuốc hàng ngày vì nó đem lại một cảm giác thích thú...
Đấy là chưa kể họ cũng coi nhẹ. Ví dụ họ nói rằng vì mình khai thông tin rất thật thà cho mạng xã hội như vậy, thì cái chuyện đấy giúp cho mỗi lần vào mạng, mình đỡ phải tìm kiếm thông tin gì vì máy tính ,với trí tuệ nhân tạo, đưa ra những một thông tin gần nhất với mong muốn của mình, sở thích của mình. Đấy cũng là một tiện nghi. Nhiều người lại coi trọng tiện nghi đấy hơn là nguy cơ, có thể là xác suất nhỏ. Đấy chính là lý do khiến một số người, mặc dầu ý thức được nguy cơ, nhưng rất ít người bỏ Facebook sau sự kiện vừa rồi".
Cảm giác chơi vơi, lạc hậu vì không có Facebook
Một xã hội không Facebook liệu có thể xảy ra ở Việt Nam hay không ? Người dùng mạng xã hội sẽ phản ứng ra sao nếu giả sử bỗng dưng một ngày Facebook đóng cửa hoặc ngừng hoạt động ở Việt Nam ? Tiến sĩ Trần Hoàng Nam và nhóm đồng nghiệp đã thực hiện một cuộc điều tra và phân tích "72 giờ không sử dụng Facebook" và kết quả khá thú vị :
"Nghiên cứu này được triển khai đầu tiên là khảo sát đại trà và cho thấy rằng mức độ bạn trẻ, sinh viên, học sinh trung học phổ thông, trung học cơ sở, gắn bó với Facebook khá là nhiều. Tất cả những gì về thời trang, những định hình, nhận diện về bản sắc của bản thân đều được các bạn xác định thông qua Facebook và thông qua phản hồi của mọi người trên Facebook, cũng như là theo xu hướng thời trang được cập nhật dựa theo xu hướng mà các bạn thấy ở trên Facebook.
Và khi thực hiện "72 giờ không sử dụng mạng Facebook", có một điểm thú vị là trong 24 giờ đầu, mặc dầu đã cam kết không vào Facebook, nhưng gần 50% những người cam kết lại vi phạm, vào Facebook và họ có những lý do này, lý do khác để giải thích việc đó. Rồi cảm giác lo âu, cảm giác mình lạc hậu, mất kết nối, không còn biết được mọi thứ xung quanh, làm tăng cảm giác lo lắng và tự tiêu cực ngay trong vòng 24 giờ đầu.
Với cách thức như vậy, tôi nghĩ rằng nếu mạng xã hội Facebook bị đóng cửa ở Việt Nam, nó sẽ gây ra một số hệ lụy về mặt cảm xúc đối với cả giới trẻ. Có thể là sau đấy, giới trẻ họ sẽ tìm được một mạng xã hội khác để kết nối với nhau. Trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0, thì kết nối thực sự là không thể đảo ngược. Có thể là không biết như thế nào, nhưng nếu chúng ta quản lý tốt, thì có thể Việt Nam có một số mạng xã hội riêng, cách thức quản lý giống Trung Quốc. Lúc nào đấy có thể tình hình sẽ khác, mọi người sẽ xây dựng một thói quen mới".
Facebook sẽ tiếp tục tương lai sáng lạn ở Việt Nam, vì người dùng mạng xã hội này vẫn chuộng những ứng dụng tiện lợi của Facebook, ngồi một chỗ mà cập nhật được thông tin từ khắp nơi. Ngoài ra, Facebook chưa bị đánh thuế thu nhập ở Việt Nam vì một số ý kiến cho rằng nhờ những công cụ này mà các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức ngày càng có cơ hội được sử dụng miễn phí dịch vụ mà các nhà công nghệ này cung cấp để gây dựng môi trường kinh doanh, đầu tư. Và như vậy, người sử dụng Facebook ở Việt Nam sẽ còn tiếp tục là đối tượng để quảng cáo có chọn lọc nhắm đến.
Thu Hằng
Nguồn : RFI, 07/05/2018
Mỹ tố với WTO về 8 doanh nghiệp nhà nước mà Việt Nam không khai báo (VOA, 12/01/2018)
Mỹ đã thông báo với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về tám công ty Việt Nam mà Mỹ nói là lẽ ra phải đăng ký là doanh nghiệp thương mại nhà nước theo các quy tắc thương mại toàn cầu, theo một hồ sơ đệ trình của Mỹ được WTO công bố hôm thứ Năm.
Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã tuyên bố sẽ củng cố tính minh bạch của Tổ chức Thương mại Thế giới.
Mỹ cho biết đang thông báo với WTO thay mặt cho Việt Nam, bởi vì Việt Nam đã không làm như vậy.
Washington trước đây từng thực hiện những bước tương tự để định danh các công ty Trung Quốc mà họ nghi là cạnh tranh không công bằng vì những mối liên hệ với chính phủ. Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer tuyên bố sẽ củng cố tính minh bạch tại WTO.
Hồ sơ đệ trình của Mỹ định danh Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PetroVietnam) và Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), cũng như Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Công ty Xăng dầu Hàng không Việt Nam (Vinapco/SKYPEC) là những công ty lẽ ra phải được khai báo là doanh nghiệp thương mại nhà nước theo quy định của WTO.
Danh sách này bao gồm cả Tổng công ty Lương thực miền Bắc và Tổng công ty Lương thực miền Nam, được gọi là Vinafood I và Vinafood II, Công ty Vàng Bạc Đá Qúy Sài Gòn (SJC) và Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin).
Việt Nam gia nhập WTO cách đây đúng 11 năm, vào ngày 11 tháng 1 năm 2007, và theo chân Trung Quốc bằng cách chuyển hóa nền kinh tế của mình nhờ lao động giá rẻ và tăng trưởng thúc đẩy bởi xuất khẩu.
Việt Nam có thông báo với WTO về hai doanh nghiệp thương mại nhà nước vào tháng 4 năm 2016, một hành động khiến Mỹ đặt câu hỏi về các công ty khác.
Tháng 10 năm ngoái, Việt Nam trả lời rằng hầu hết các doanh nghiệp nhà nước trước đây đã được cổ phần hóa và hoạt động theo điều kiện kinh tế thị trường, không còn các ưu đãi mà họ từng nhận được trước đây.
"Ngay sau phản hồi của Việt Nam, Mỹ đã tìm hiểu một cách độc lập các tuyên bố của Việt Nam và, dựa trên thông tin có sẵn công khai, đã xác định rằng dường như có một số thực thể mà Việt Nam đã không chịu xác định là doanh nghiệp thương mại nhà nước", Mỹ nói trong hồ sơ đệ trình.
Việt Nam đang thoái vốn khỏi hàng trăm công ty quốc doanh, một phần do nhu cầu bù đắp thâm hụt ngân sách và trong bối cảnh nợ công đang gia tăng, nhưng tiến độ vẫn chậm chạp, hãng tin Reuters cho biết.
Việt Nam đã tăng tốc các kế hoạch của mình, và bắt đầu năm nay bằng việc loan báo sẽ tư nhân hóa gần một nửa Vinafood II, công ty xuất khẩu gạo chính của Việt Nam, huy động khoảng 100 triệu đôla trong vòng ba tháng.
************************
Facebook sẽ lập kênh riêng để giải quyết các vấn đề Việt Nam yêu cầu (RFA, 11/01/2018)
Facebook sẽ xây dựng một kênh riêng để giải quyết những vấn đề mà Bộ Thông tin và truyền thông (Bộ TT&TT), Chính phủ Việt Nam đề nghị xử lý, ngăn chặn, gỡ bỏ với lý do vi phạm pháp luật Việt Nam trên mạng xã hội.
Bộ trưởng Trương Minh Tuấn (phải) tiếp ông Damian Yeo - Giám đốc chính sách và nhóm pháp lý khu vực Châu Á Thái Bình Dương. Courtesy of vanphong.mic.gov.vn
Đó là phát biểu của ông Damian Yeo, Giám đốc chính sách và nhóm pháp lý khu vực Châu Á Thái Bình Dương nêu ra tại buổi gặp gỡ với Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn tại Hà Nội chiều ngày 11/1/2018.
Tại buổi tiếp, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn ghi nhận sự hợp tác của Facebook trong việc gỡ bỏ hơn 670 trong tổng số gần 5 ngàn tài khoản Facebook mà ông Tuấn cho là giả mạo, có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc, chống phá Đảng và Nhà nước.
Bên cạnh đó, ông Damian Yeo cho biết trong năm 2018, Facebook sẽ phối hợp chặt chẽ hơn với Chính phủ Việt Nam để xử lý thông tin bị cho là xấu độc trên toàn cầu, cùng xây dựng môi trường Internet phát triển lành mạnh.
Buổi gặp còn có sự tham gia của các lãnh đạo khác của Facebook ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương như bà Helena Lersch – Quản lý chính sách công của dịch vụ Instagram, ông James Quisumbinh – Giám đốc pháp lý khu vực Châu Á Thái Bình Dương, bà Nguyễn Việt Hà, Trưởng văn phòng đại diện BowerGroupAsia (đơn vị tư vấn đối ngoại của Facebook tại Việt Nam), ông Đoàn Tử Tích Phước, phụ trách pháp lý và chính sách văn phòng đại diện BowerGroupAsia.
Vào đầu tháng 12 năm 2017, ông Trương Minh Tuấn nói rằng Google cho gỡ bỏ 4.500 video mà ông này nói là có nội dung xấu trên mạng. Chính phủ Hà Nội luôn thúc giục hai tập đoàn công nghệ Google và Facebook hợp tác nhằm kiểm soát chặt chẽ người sử dụng tại Việt Nam.
Facebook đang truyền bá cho những nhà kinh doanh trực tuyến ở Việt Nam về lợi ích và hiệu quả của hình thức kinh doanh qua mạng, được xem như một nỗ lực để củng cố hoạt động của mạng lưới kỹ thuật số.
Biểu tượng của mạng xã hội Facebook - AFP
Trong khi đó chính phủ Việt Nam tiếp tục lên tiếng ngăn chặn những thông tin bị cho là ‘độc hại’ trên những công cụ mạng xã hội.
Ra sức kết nối doanh nghiệp
"Facebook, kẻ khổng lồ về truyền thông xã hội’ đang làm việc với các quan chức nhà nước cộng sản để thúc đẩy tăng trưởng kinh doanh trực tuyến nhỏ". Đó là nội dung chính của bài viết đăng tải trên tờ Thời báo Châu Á ngày 3 tháng 10 vừa qua.
Bài viết với bút ký là Ma Nguyen, cho biết trong những tháng gần đây, Facebook đã tiến hành tuyển lựa, thu hút nhiều tài năng từ Việt Nam. Những người đại diện này sẽ làm việc từ trụ sở đặt tại Singapore, di chuyển thường xuyên tới Việt Nam để gặp gỡ các doanh nghiệp nhỏ, hướng dẫn cho họ các công cụ chức năng của Facebook trong việc thành lập và quản lý tài khoản công ty.
Trả lời phỏng vấn trong bài báo, ông Khôi Lê, người giữ vị trí Vietnam Client Relationship Head cho biết : "Ở Việt Nam, chúng tôi có một mục tiêu rất rõ ràng, đó là kết nối các doanh nghiệp với những cơ hội tối ưu trên thị trường".
Mục tiêu ông Khôi Lê đề cập đến được chứng minh qua các số liệu cụ thể như, tăng trưởng doanh thu năm nay dự kiến sẽ đạt 8,2%, doanh số bán lẻ trực tuyến hàng năm sẽ tăng nhanh hơn ở mức 22%. Cũng theo ông Khôi Lê, 92% số người sử dụng mạng xã hội đã thực hiện việc mua hàng trực tuyến và 51% trong số đó mua hàng qua thiết bị điện thoại thông minh (smartphone).
Chuyện sẽ không có gì để nói nếu cùng thời điểm, nếu không muốn nói là ngay cả vài lần trước đó, nhà nước Việt Nam liên tục yêu cầu các tập đoàn truyền thông lớn như Google, Facebook can thiệp vào việc gỡ bỏ những tài khoản, video hay những tài liệu mà theo chính quyền Hà Nội là mang nội dung xấu, bôi nhọ Đảng và Nhà nước, xúc phạm nhân phẩm người khác, có khái niệm xấu.
Nhà báo tự do, blogger Trương Duy Nhất, từ Đà Nẵng cho biết cái nhìn của ông về khái niệm những thông tin xấu độc mà Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề cập là "rất trẻ con, khi lấy cái chuẩn xấu của mình để ép những cái chuẩn của quốc tế".
"Khái niệm xấu là thế nào ? Chính thể Việt Nam gọi đó là thông tin xấu nhưng Youtube với các trang mạng như Facebook, Google gọi đó là các thông tin tiến bộ, có ích cho các tiến trình dân chủ, có ích cho xã hội thì sao ?
Đơn cử như vụ án của tôi, những thông tin của tôi thì người ta cho là hành vi phạm tội, là đả kích chỉ trích chính phủ. Nhưng với quan điểm của truyền thông mạng như YouTube, Facebook thì họ khuyến khích những hành vi đó và họ cho đó là những phản biện, chỉ trích cần có cho sự tiến bộ của một chính phủ".
Số người sử dụng mạng xã hội, internet, đặc biệt là Facebook có sự gia tăng đáng kể cùng với những thực trạng hiện tại ở thể chế của nhà nước Cộng sản. Các blogger ở Việt Nam, người được gọi là "Facebookers" cũng với mục đích tự do biểu đạt ý kiến, tư tưởng ngày càng phát triển mạnh.
Chính vì sự kiểm duyệt, ngăn chặn của chính phủ Việt Nam, đã từng có một thời gian các nhà quảng cáo trong nước tẩy chay Google và Facebook vì đăng các đoạn phim và bài viết có nội dung được cho là bôi nhọ Đảng Cộng sản cầm quyền và các nhà lãnh đạo.
Mặc dù, theo ông Hoàng Ngọc Diêu, một chuyên gia công nghệ thông tin, hiện đang sống tại Úc cho biết trong các điều khoản sử dụng của Facebook, không hề có chữ "thù địch".
Là người am hiểu về chính sách hoạt động và mô hình hoạt động của các công ty truyền thông lớn, ông Hoàng Ngọc Diêu khẳng định xét về xét về chiến lược ngân sách và tài chính, các trang mạng xã hội nước ngoài khó đáp ứng được yêu cầu kiểm duyệt nội dung của chính phủ Việt Nam.
"Không dễ dàng gì một đại công ty như Facebook, Google làm chuyện đó vì đó là những công ty thương mại cấp thế giới. Họ nghĩ đến lợi nhuận của họ là chủ yếu chứ họ không nghỉ đến việc phải tuân thủ theo quy định của một quốc gia nào đó".
Kỹ sư Hoàng Ngọc Diêu không cho rằng các trang mạng xã hội lớn chấp nhận bỏ ra một khoảng ngân sách để tạo thành một hàng rào cơ chế chỉ nhằm phục vụ cho một quốc gia nào đó, trừ khi mang lại lợi nhuận về thị trường hoặc tài chính.
Nhận định của ông Hoàng Ngọc Diêu hoàn toàn phù hợp với thông tin từ Thời báo Châu Á. Một đại diện của Google, công ty sở hữu YouTube nói rằng họ đã giải quyết khiếu nại với chính phủ nhưng từ chối cho biết chi tiết.
Theo báo này, "trước đây chính quyền Việt Nam đã cố gắng ngăn chặn Facebook, nhưng bây giờ họ tham gia trực tiếp với công ty".
Ngày 26 tháng 4, Bộ trưởng Thông tin-Truyền thông Trương Minh Tuấn gặp gỡ với đoàn cao cấp Facebook để trao đổi về tình hình sử dụng Facebook tại Việt Nam. Ông Trương Minh Tuấn yêu cầu Facebook can thiệp vào việc gỡ bỏ những tài khoản được cho là mạo danh, kích động bạo lực trên Facebook, tấn công thù địch, xâm hại trẻ em, xâm hại đời tư cá nhân, xúc phạm nhân phẩm, xâm phạm đời tư của phụ nữ và đặc biệt là mạo danh các lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam.
Cũng trong tháng 4, Chủ tịch về chính sách sản phẩm của Facebook, bà Monika Bickert, đã gặp gỡ các quan chức Bộ Thông tin tại Hà Nội, được cho là để bàn thảo về việc gỡ bỏ những tài khoản mà Chính phủ Hà Nội cho là xuyên tạc trên Facebook, tấn công thù địch, xúc phạm nhân phẩm, và đặc biệt là mạo danh các lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam.
Nhưng sau đó, theo tin từ Thời Báo Châu Á, Facebook hứa sẽ cung cấp đào tạo kỹ thuật số cho 2.600 doanh nghiệp trực tuyến nhỏ.
Một tháng sau đó, trong buổi tiếp xúc với Trợ lý Đại diện Thương mại Hoa Kỳ phụ trách khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, bà Barbara Weisel, Thứ trưởng Bộ Thông tin và truyền thông Nguyễn Minh Hồng đề nghị Hoa Kỳ cùng phối hợp để loại bỏ các thông tin và dịch vụ vi phạm pháp luật Việt Nam.
Thứ trưởng Nguyễn Minh Hồng còn đề cập đến việc Chính phủ Hà Nội luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài, nhưng nhấn mạnh tất cả các công ty cần phải tuân thủ quy định của pháp luật Việt Nam.
Cát Linh
Các nhà đối lập Việt Nam thách thức chính quyền trên Facebook (RFI, 31/08/2017)
Nếu trên 700 cơ quan truyền thông chính thức luôn bị Nhà nước kiểm duyệt chặt chẽ, thì không gian mạng vẫn là nơi cất lên những tiếng nói phản biện tại Việt Nam. Một nhà hoạt động ở Hà Nội nói với Reuters : "Ở đây không giống như Trung Quốc, chính quyền không thể chặn Facebook".
Cư dân mạng Anh Chí truy cập Internet tại quán cà phê Tự Do, Hà Nội, ngày 25/08/2017 - Reuters
Chủ tịch nước Trần Đại Quang kêu gọi siết chặt internet để đối phó với các "thế lực thù địch"- không chỉ đe dọa an ninh mạng mà còn "bôi nhọ uy tín của lãnh đạo Đảng và Nhà nước". Tuy nhiên khống chế internet tại một quốc gia có dân số trẻ và đang phát triển nhanh chóng không phải là điều dễ dàng, nhất là khi các tập đoàn cung cấp dịch vụ mang tính toàn cầu.
Việt Nam nằm trong top 10 nước có số người sử dụng Facebook nhiều nhất thế giới. Theo số liệu do các cơ quan We Are Social và Hootsuite cung cấp cho Reuters, hiện có đến 52 triệu tài khoản đang hoạt động, từ cá nhân cho đến các nhà quảng cáo. YouTube cũng rất thịnh hành, còn Twitter ít hơn.
Cũng giống như ở các nước Đông Nam Á khác, mạng xã hội vừa hỗ trợ cho kinh doanh, quảng bá đồng thời là phương tiện để chỉ trích chính phủ. Một số nhà ly khai thường xuyên hoạt động trên các mạng xã hội đã bị bắt giữ, trong chiến dịch trấn áp gần đây. Hiện có ít nhất 15 người đã bị bắt. Một trong số đó là Nguyễn Ngọc Như Quỳnh tức blogger Mẹ Nấm đã lãnh án 10 năm tù giam. Bà Trần Thị Nga, một nhà hoạt động ở Hà Nội cũng đã bị kết án 9 năm tù.
Tuy nhiên khoảng mấy chục nhà hoạt động khác hàng ngày vẫn tiếp tục đăng tải những bài viết chỉ trích chính phủ trên Facebook. Nhiều người có đến trên 100.000 "follower" (người theo dõi), có fabooker còn thu hút số lượng người theo dõi trên 400.000, gấp đôi các trang Facebook của chính phủ và bằng 1/10 số lượng đảng viên trên toàn quốc !
Ông Nguyễn Chí Tuyến, 43 tuổi, vốn là giáo viên và phiên dịch, chủ tài khoản "Anh Chí" có 40.000 người theo dõi, cho biết : "Chúng tôi tận dụng bất cứ cơ hội nào có được để cất lên tiếng nói : từ vấn đề môi trường, đất đai cho đến chủ quyền lãnh thổ".
Việt Nam hồi tháng Ba cố gắng gây áp lực lên Facebook và Google để gỡ xuống hàng ngàn bài viết chống chính quyền, thông qua các nhà quảng cáo, nhưng thành công của nỗ lực này khá hạn chế.
Một trong những lý do khiến khó thể siết chặt hơn, là đối với các nhà sản xuất bia, xe gắn máy cho đến công ty bảo hiểm, mạng xã hội là kênh tiếp thị chính để tiếp xúc với những người tiêu thụ trẻ tuổi, vốn ngày càng có ảnh hưởng hơn trong một nền kinh tế có tỉ lệ tăng trưởng trên 6% một năm, thuộc loại nhanh nhất Châu Á. Còn đối với các nhà kinh doanh nhỏ thì Facebook lại càng thiết yếu. Một cửa hàng hoa vải mới mở ở Hà Nội nói với Reuters là đến 95% khách hàng đến từ Facebook và Instagram.
Cho dù chỉ chiếm một phần nhỏ trong thu nhập của Facebook và Google, nhưng Việt Nam là một điểm nóng đối với các thương hiệu mang tính toàn cầu. Châu Á-Thái Bình Dương cũng là khu vực mà Facebook có mức tăng trưởng nhanh nhất về doanh số, gần 60% trong năm ngoái. Theo ông Jeff Paine, giám đốc Asia Internet Coalition, mà trong số các thành viên có Facebook, Google và Twitter, thì nếu siết chặt việc kiểm soát internet, có thể làm giảm đi tính sáng tạo, tác động đến sự tăng trưởng và tính cạnh tranh của nền kinh tế mạng Việt Nam.
Facebook không trả lời Reuters, còn Google từ chối bình luận. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Việt Nam, bà Lê Thị Thu Hằng nói rằng chính quyền ủng hộ internet nhưng cố giảm thiểu "các hành vi gây tổn hại cho người sử dụng và những hành động bất hợp pháp như kích động bạo lực và lối sống đồi bại".
Ngược với Việt Nam, chính quyền Trung Quốc đã phong tỏa Facebook năm 2009. Bắc Kinh chỉ cho phép các mạng xã hội trong nước như WeChat và Vi Bác hoạt động, với các luật lệ khắt khe, cấm đoán mọi chỉ trích đảng Cộng Sản Trung Quốc. Nhiều từ khóa tìm kiếm bị cho vào danh sách đen, đã vậy chính quyền còn cho điều tra những trang web thu hút nhiều người truy cập nhất để tìm ra các vi phạm.
Facebook thỉnh thoảng chỉ bị chặn một thời gian ngắn tại Việt Nam trong những thời điểm nhạy cảm, nhưng chưa bao giờ kéo dài. Ông Shawn Crispin, đại diện Ủy ban Bảo vệ Nhà báo khu vực Đông Nam Á nhận định : "Chính quyền Việt Nam trong nhiều năm qua cố gắng ngăn chận các nhà báo độc lập và blogger sử dụng internet, nhưng đã thất bại trong cuộc chiến".
Tuy vậy, các nhà đối lập vẫn là mục tiêu có nguy cơ bị bắt giữ. Trước loạt trấn áp vừa qua, một số facebooker đã tuyên bố rút lui. Nhà hoạt động Phạm Đoan Trang, khi facebooker Hoàng Dũng của Con Đường Việt Nam thông báo ngưng đấu tranh, đã viết : "Chúng ta đã đi quá xa để có thể từ bỏ tất cả". Bà nói với Reuters : "Tự do có một quy luật rất kỳ lạ. Một khi đã biết đến giới hạn của tự do, người ta sẽ không bao giờ quay lui".
Thụy My
********************
Giới bất đồng thử thách giới hạn của nhà nước Việt Nam trên Facebook (VOA, 30/08/2017)
"Ở đây không giống như Trung Quốc", nhà hoạt động Việt Nam ‘Anh Chí’ nói tại một quán bar ồn ào trên một trong những con phố hẹp của khu phố cổ Hà Nội. "Họ không thể chặn Facebook ở đây".
Trang Facebook của chính phủ Việt Nam có lượng follower ít hơn trang Facebook của các nhà hoạt động nổi tiếng
Với 40.000 người theo dõi Facebook của ông, ‘Anh Chí’ là một trong những người chỉ trích nổi tiếng ở Việt Nam, nhưng chắc chắn không phải là người có đông người theo dõi nhất tại nước cộng sản Việt Nam. Những nỗ lực của nhà nước nhằm trấn áp giới bất đồng chính kiến đã va vào sự phát triển nhanh chóng của truyền thông xã hội nước ngoài.
Chủ tịch Việt Nam Trần Đại Quang trong tháng này kêu gọi phải kiểm soát internet nghiêm ngặt vì theo lời ông "các thế lực thù địch" không chỉ đe dọa đến an ninh mạng mà còn "phá hoại uy tín của lãnh đạo đảng và nhà nước".
Nhưng kiểm soát internet ở một quốc gia phát triển nhanh có dân số trẻ không hề dễ, đặc biệt là khi các công ty cung cấp dịch vụ lại có tầm cỡ toàn cầu. Trái lại, Trung Quốc chỉ cho phép các công ty internet trong nước hoạt động theo các quy định nghiêm ngặt.
Việt Nam là một trong 10 nước hàng đầu về số lượng người sử dụng Facebook. Theo kết quả nghiên cứu mà Reuters nhận được từ các tổ chức truyền thông xã hội We Are Social và Hootsuite, Việt Nam có hơn 52 triệu tài khoản đang hoạt động. YouTube thuộc Google và Twitter cũng rất phổ biến.
Giống như các nơi khác ở Đông Nam Á, truyền thông xã hội giúp sức cho kinh doanh và truyền thông cũng như những người chỉ trích chính phủ.
Một số nhà bất đồng chính kiến đăng bài trên truyền thông xã hội đã bị bắt trong một cuộc trấn áp lớn tiếp sau những thay đổi trong bộ máy đảng cầm quyền. Ít nhất 15 người đã bị bắt năm nay.
Các blogger nổi tiếng như Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, còn gọi là "Mẹ Nấm", và Trần Thị Nga đã bị kết án tù lần lượt là 10 và 9 năm. Những người chỉ trích chính phủ cũng kêu ca về việc bị những kẻ không rõ danh tính hành hung và và hăm dọa.
Lượng người theo dõi lớn
Nhưng hàng chục nhà hoạt động vẫn đăng những lời chỉ trích hàng ngày.
Một số nhà hoạt động có hơn 100.000 người theo dõi và ít nhất một người có trên 400.000 - gấp đôi so với trang Facebook của chính phủ và gần bằng 1/10 số đảng viên cộng sản trên cả nước.
"Chúng tôi sử dụng bất kỳ cơ hội nào có được để lên tiếng : về vấn đề môi trường, vấn đề lãnh thổ, vấn đề đất đai", ‘Anh Chí’ nói. Nhà hoạt động Việt Nam này tên thật là Nguyễn Chí Tuyến, 43 tuổi, ông còn là một nhà giáo, một dịch giả và nhà xuất bản.
Tháng 3 năm nay, Việt Nam đã cố gây áp lực với Facebook và Google để gỡ hàng ngàn nội dung bị cho là chống chính phủ bằng cách dựa vào các nhà quảng cáo, các bài viết tiếp tục được phổ biến, cho thấy thành công của chính phủ vẫn hạn chế.
Một lý do rất khó hành động mạnh hơn là vì kinh doanh : từ các hãng bia đến các hãng bảo hiểm cho đến các hãng sản xuất xe máy ở Việt Nam, truyền thông xã hội là một con đường tiếp thị quan trọng đến với người tiêu dùng trẻ và ngày càng giàu có hơn trong một nền kinh tế có đà tăng trưởng hơn 6%, một trong những mức tăng trưởng nhanh nhất ở Châu Á.
Đối với các doanh nghiệp nhỏ, điều này rất quan trọng : một cửa hàng hoa lụa mới ở Hà Nội nói với Reuters rằng 95% khách hàng biết đến cửa hàng qua Facebook hoặc Instagram.
Simon Kemp, người sáng lập công ty tư vấn tiếp thị Kepios, nói : "Chúng ta thấy các bạn trẻ đang mở doanh nghiệp trên những nền tảng này và đạt những thành công đáng kể".
Jeff Paine, giám đốc điều hành của Liên minh Internet Châu Á, có các thành viên bao gồm Facebook, Google và Twitter, nói kiểm soát internet chặt chẽ hơn có thể chặn đường đổi mới và ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của nền kinh tế kỹ thuật số Việt Nam, cũng như khả năng cạnh tranh của nó.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nói với Reuters rằng chính phủ ủng hộ internet, nhưng cố giảm thiểu "các hành vi gây hại cho người sử dụng và các hành vi bất hợp pháp như kích động bạo lực và lối sống đồi trụy".
Bài học Trung Quốc
Trung Quốc đã chặn Facebook vào năm 2009 và chỉ cho phép các trang web trong nước như WeChat và Weibo hoạt động theo những luật cấm các nội dung khiêu dâm, bạo lực hoặc xúc phạm Đảng cộng sản.
Facebook thỉnh thoảng bị chặn ở Việt Nam - đôi khi vào những thời điểm nhạy cảm - nhưng không bao giờ kéo dài.
Shawn Crispin, đại diện tại Đông Nam Á của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo, nói : "Chính quyền Việt Nam đã cố gắng trong nhiều năm và cho đến nay vẫn không ngăn được các nhà báo và blogger độc lập sử dụng internet. Đó là một trận đánh nghiêng về phần thua".
Điều đó không ngăn việc bắt bớ các nhà hoạt động.
Blogger Phạm Đoan Trang viết trên Facebook rằng một số nhà hoạt động dường như đã rút lui trong bối cảnh có những trấn áp, nhưng bà nói sẽ không nản chí.
Nhà hoạt động này nói với Reuters :
"Tự do có một quy tắc rất thú vị. Một khi người ta biết được giới hạn tự do, họ sẽ không bao giờ quay lại".
***************************
Tổng bí thư kêu gọi đẩy lùi ‘tự diễn biến’ (RFA, 29/08/2017)
Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam vào ngày 29 tháng 8 lên tiếng kêu gọi phải đẩy lùi cái được thủ lĩnh đảng cầm quyền gọi là ‘tự diễn biến’, ‘tự chuyển hóa’.
Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, ảnh minh họa chụp hôm 5/10/2016 tại Hà Nội. AFP
Kêu gọi của ông Nguyễn Phú Trọng được đưa ra tại hội nghị Quân uỷ Trung ương sáng 29 tháng 8, tổ chức tại Trụ sở Bộ quốc phòng. Hội nghị có sự tham dự của ông Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Thủ tướng chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Bộ trưởng Bộ quốc phòng, Đại tướng Ngô Xuân Lịch.
Vấn đề được Đảng cộng sản Việt Nam nói đến lâu nay là ‘tự diễn biến hòa bình’ nhằm nhắc nhở những thành phần trong đảng nhận chân ra những sai trái của Đảng cộng sản Việt Nam. Một số người lên tiếng kêu gọi cải tổ những sai lầm của đảng đối với dân tộc, đất nước. Tuy vậy, Đảng cộng sản Việt Nam gọi đó là ‘tự diễn biến hòa bình’ và dùng mọi biện pháp để ngăn chặn, vô hiệu hóa những tiếng nói đó.