Tường biên giới đụng rào cản pháp lý, hậu cần (VOA, 06/02/2017)

Sắc lệnh xây tường thành dài 3.200 kilômét dọc biên giới Mỹ-Mexico của Tổng thống Donald Trump nay được đưa ra bàn thảo tại Quốc hội để các nhà lập pháp quyết định liệu chính phủ liên bang sẽ tài trợ một phần cho dự án này hay không. Bộ trưởng Nội an John Kelly theo dự trù sẽ họp với một ủy ban của Hạ viện vào thứ Ba 7/2 để thảo luận về các kế hoạch bảo đảm an ninh biên giới ngắn hạn và dài hạn. Thông tín viên Ramon Taylor của đài VOA mới đây đã đến thăm miền nam bang California, nơi đã có một tường rào dọc theo biên giới với Mexico.

Hàng rào dọc biên giới Mỹ-Mexico ở Tecate, tây bắc Mexico, 26/1/2017.

Nếu tường thành cao khoảng từ 10 đến 12 mét được xây dọc theo biên giới giữa Mỹ và Mexico như dự định của Tổng thống Trump, tường thành đó sẽ kéo dài suốt từ Vịnh Mexico cho đến bờ Thái Bình Dương ở phía tây.

Ông Enrique Morones là giám đốc của tổ chức Thiên thần Biên giới. Ông nói :

"Thật đáng buồn là nhiều người tìm cách vượt qua tường rào, bơi hay dùng mấy chiếc thuyền đánh cá nhỏ từ Thái Bình Dương vào, và đã chết đuối".

Nhà sáng lập tổ chức Thiên thần Biên giới tích cực trợ giúp các di dân dọc biên giới phía nam của Mỹ. Có rất nhiều di dân bị chết khát trong sa mạc – nguyên nhân hàng đầu làm nhiều di dân thiệt mạng ở cả hai bên biên giới.

Ông Morones nói :

"Tường rào kiểm soát biên giới này từ năm 1994 đến nay đã dẫn đến cái chết của hơn 11.000 người. Biên giới Mỹ-Mexico dài khoảng 3.145 kilômét. Và một phần ba chiều dài đó đã có tường rào. Chỗ nào có thành phố là chỗ đó có tường rào".

Tổng thống Trump nói tường rào biên giới là "hết sức cần thiết" để ngăn chặn di dân bất hợp pháp từ trung Mỹ vào Hoa Kỳ. Những nơi chưa có tường rào phần lớn là những nơi có địa thế hiểm trở. Những nơi đó được kiểm soát từ trên không.

Ông Ev Meade là giám đốc của Viện nghiên cứu Xuyên Biên giới. Ông nói :

"Nếu mọi người nghĩ rằng biên giới mở ngỏ hoàn toàn là không đúng. Đã có khoảng 1.000 km tường rào biên giới. Phần lớn tường rào đó rất kiên cố, bên cạnh đó còn có những rào cản thiên nhiên. Có nhiều nơi là những dãy núi có đỉnh cao đến 3.350 mét, chẳng hạn như ở khu vực Altar, một điểm vượt biên khá phổ biến ở Arizona. Địa hình ở đó cực kỳ hiểm trở".

Cựu phó giám đốc sở cảnh sát thành phố San Diego, ông Sean Murphy cho biết kể từ khi có tường rào biên giới ở đây, số di dân bất hợp pháp băng qua biên giới ở nam California đã giảm xuống, nhưng họ di chuyển về phía đông :

"Đường đi của di dân bị đẩy sang khu vực sa mạc, và những tên đưa người lậu không quan tâm đến những nguy hiểm ở đó. Bọn chúng nói với những người vượt biên rằng : các anh đang ở trên đất Mỹ rồi, cứ theo hướng đó mà đi. Và rồi những người vượt biên chết vì khát, vì nóng và kiệt sức. Những tên đưa lậu người đó là những kẻ mà chúng ta muốn truy lùng".

Dự định xây tường thành biên giới cho nửa chiều dài chưa có tường rào có thể sẽ tiêu tốn đến 25 tỉ đôla, theo như một nghiên cứu được báo Washington Post tổng hợp. Ước tính phí tổn xây tường rào được ông Trump đưa ra trong thời gian tranh cử là chưa tới một nửa con số đó.

Ramon Taylor

************************

Sắc lệnh nhập cư : Tư pháp Mỹ tiếp tục thách thức Donald Trump (RFI, 06/02/2017)

Chưởng lý Dennis Herrera trong cuộc họp báo tại San Francisco, California, Hoa Kỳ, ngày 31/01/2017 - REUTERS/Kate Munsch

Mười ngày sau khi tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh cấm công dân bảy nước có đa số dân theo Hồi giáo vào nước Mỹ trong thời hạn 90 ngày, cuộc đọ sức giữa tư pháp và hành pháp vẫn tiếp tục. Hàng loạt di dân và sinh viên trong diện bị cấm, nhưng có visa hợp lệ nhân cơ hội sắc lệnh bị đình chỉ để bay sang hoặc hay trở lại nước Mỹ trước khi thắng bại được phân định.

Sắc lệnh di trú của nhà tỷ phú Donald Trump trong chiếc áo của tổng thống siêu cường tiếp tục bị công luận trong lẫn ngoài nước Mỹ công kích là kỳ thị và phân biệt đối xử. Đặc biệt, chính bên trong nước Mỹ, sắc luật bị xem là đi ngược lại truyền thống tự do và nhân đạo của Hoa Kỳ bị chống phá kịch liệt từ nhiều giới.

Trên mặt trận pháp lý, trận đấu diễn ra tại toà phúc thẩm liên bang San Francisco mà phần thua đầu tiên nghiêng về phía Nhà Trắng. Ngày Chủ nhật 05/02/2017, đơn kháng cáo của bộ Tư Pháp nộp vào chiều hôm trước, chống lại một phán quyết của thẩm phán liên bang James Robart ở Seattle, tiểu bang Washington, đã bị toà phúc thẩm bác bỏ.

24 giờ trước, thẩm phán liên bang James Robart ở Seattle , do tổng thống George W Bush bổ nhiệm, ra phán quyết đình hoãn sắc lệnh gây tranh cãi của tổng thống Donald Trump.

Như vậy, tân chủ nhân của Nhà Trắng bị thua keo đầu tiên. Công dân 7 nước có đa số dân theo đạo Hồi (Libya, Somalia, Iran, Iraq, Syria, Yemen và Sudan) và dân tị nạn tiếp tục được sang Mỹ. Tuy nhiên, theo AFP, cánh cửa hé mở này có thể bị đóng lại nhanh chóng. Thật vậy, Donald Trump là một người đa mưu và không có thói quen nhượng bộ. Ông cho biết đã chỉ thị cho bộ An Ninh Quốc Nội "kiểm sóat nghiêm nhặt hơn những người đến Mỹ mà tư pháp làm công việc này trở thành rất khó khăn".

Một cách chi tiết, tòa phúc thẩm liên bang San Francisco đòi hai bên xung khắc phải cung cấp thêm bằng chứng và lập luận. Kỳ hạn chót của hai tiểu bang Washington và Minnesota, bên nguyên đơn, vào lúc 11 giờ 59 phút đêm Chủ nhật 05/02/2017, giờ địa phương. Còn bộ Tư Pháp Mỹ thì đến trưa thứ Hai 06/02.

Chủ nhật, chính quyền Trump cử phó tổng thống Mike Pence đến các đài truyền hình để "giải thích và thuyết phục công luận về tính chính đáng của sắc lệnh nhằm bảo vệ Hoa Kỳ chống khủng bố". Ông Mike Pence tuyên bố một cách tự tin : chính phủ sẽ thắng trên mặt trận pháp lý.

Phe chống đối cũng năng nổ huy động lực lượng biểu tình tại New York và ở các thủ đô Tây phương. Tại Mỹ, cựu ngoại trưởng Madeleine Albright (Dân Chủ) và cựu cố vấn an ninh Stephen Hadley (Cộng Hoà), trên đài truyền hình CNN, người thứ nhất chỉ trích tính chất "lừa dối và thiếu cơ sở" của sắc lệnh, còn người thứ hai nhấn mạnh đến "khuyết điểm chính trị của cách vận hành".

Ngay trong các cuộc tranh tài thể thao hay trình diễn văn nghệ, điển hình là Cúp bóng bầu dục Super Bowl và đêm ca nhạc của Lady Gaga ngày Chủ nhật, đã tràn ngập thông điệp nhấn mạnh đến tinh thần bao dung và hào hiệp truyền thống của Hiệp Chủng Quốc.

Trong khi chờ đợi tòa phúc thẩm San Francisco ra phán quyết sau cùng với khả năng dây dưa, kẻ thua kéo người thắng lên tận Toà Án Tối Cao, bộ Ngoại Giao Mỹ mà trong nội bộ cũng chống lại Donald Trump, đã nhanh chóng xếp sắc lệnh nhập cư qua một bên. Hệ quả là khoảng 60.000 visa nhập cảnh bị đình chỉ đã được tái lập giá trị. Giới luật sư thúc giục thân chủ khẩn cấp lên máy bay còn các hãng hàng không quốc tế đón nhận lại hành khách từ 7 quốc gia trong danh sách đen trong các chuyến bay sang xứ "Nữ thần tự do" sau vài ngày gián đoạn.

Tú Anh

**********************

Mỹ : Giới tin học đòi tổng thống Trump hủy sắc lệnh cấm nhập cư (RFI, 06/02/2017)

Nhiều tập đoàn công nghệ cao của Hoa Kỳ dự trù hôm nay (06/02/2017) gửi thư yêu cầu hủy sắc lệnh về di trú của tổng thống Donald Trump. Lý do là biện pháp này không thích hợp với mục đích tăng cường an ninh cho nước Mỹ, nhưng lại gây trở ngại cho hoạt động của các công ty. Apple, Google, Facebook, Twitter và Microsoft hay Yahoo cùng lên tiếng đánh động chủ nhân Nhà Trắng.

Biểu tình phản đối sắc lệnh cấm nhập cư của tổng thống Donald Trump ở phi trường quốc tế Los Angeles (LAX), California, ngày 31/01/ 2017. REUTERS/Monica Almeida

AFP trích dẫn nhiều nguồn tin xin được giấu tên vì cho tới hết ngày Chủ Nhật, các tập đoàn công nghệ tin học cao của Mỹ vẫn còn tiếp tục thảo luận về nội dung bức thư gửi đến tổng thống Donald Trump. Các bên tán đồng bộ An Ninh Quốc Nội và một bộ phận trong ngành tư pháp Hoa Kỳ tạm đình chỉ việc áp dụng sắc lệnh về di trú được ban hành hôm 27/01/2017.

Nhiều nhân viên có chuyên môn cao làm việc cho các hãng tên tuổi từ Apple đến Facebook, từ Google, đến Twitter, hay Microsoft, Yahoo là người nước ngoài. Chiếu khán của họ đã bị hoặc có nguy cơ bị hủy vì sắc lệnh nhập cư.

Ngoài việc yêu cầu tổng thống Trump hủy sắc lệnh đang gây nhiều tranh cãi này, các hãng tin học Mỹ cam kết sẵn sàng hỗ trợ chính quyền để tìm ra những biện pháp nhằm bảo đảm là nhân viên của họ không gặp trở ngại trong việc đi lại, gây cản trở đến công việc.

Hai tập đoàn lớn khác của Mỹ trong lĩnh vực phân phối là Expedia và Amazon đã ủng hộ chính quyền của tiểu bang Washington và Minnesota tiến hành thủ tục pháp lý, phản đối sắc lệnh di trú. Hậu quả là thẩm phán James Robart ngày 04/02/2017 đã quyết định cho phép những người có giấy tờ hợp lệ vào Mỹ.

Theo bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, giấy nhập cảnh của 60.000 người vốn bị đình chỉ do sắc lệnh của tổng thống Trump, nay lại có giá trị. Bộ An Ninh Quốc Nội của Hoa Kỳ cũng thông báo các thủ tục kiểm soát ở biên giới được áp dụng trở lại một cách bình thường.

Thanh Hà

Một tòa phúc thẩm chận sắc lệnh di trú của tổng thống Trump (RFI, 05/02/2017)

Biểu tình ở Berlin chống sắc lệnh nhập cư của tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh ngày 04/02/2017.Reuters

Một cuộc đọ sức trên phương diện pháp lý mở màn tại Hoa Kỳ về sắc lệnh di trú của tổng thống Trump. Bộ Ngoại giao cấp giấy nhập cảnh trở lại cho 60.000 người có visa vào Mỹ. Tại Châu Âu và Mỹ, làn sóng chống đối sắc lệnh nhập cư không thuyên giảm. 

Viện lý do an ninh, bộ Tư Pháp Mỹ ngày 04/02/2017 phản đối phán quyết của thẩm phán liên bang James Robart tạm đình chỉ sắc lệnh nhập cư được tổng thống Donald Trump ban hành hôm 27/01/2017.

Trong thông cáo, bộ Tư Pháp nói rõ : quyết định của thẩm phán liên bang James Robart, thuộc bang Washington, "ngăn cản việc thi hành sắc lệnh của tổng thống" và "nghi ngờ về khả năng thẩm định tình hình của tổng thống trên vấn đề an ninh quốc gia". Sáng ngày 05/02/2017, một tòa phúc thẩm bác đơn kháng cáo của bộ Tư Pháp Mỹ.

Trước thông cáo của bộ Tư Pháp Mỹ, đích thân tổng thống Trump qua mạng Twitter, đã đánh giá phán quyết của "người được cho là thẩm phán" thật "nực cười". Chủ nhân Nhà Trắng đang đi nghỉ cuối tuần tại Florida báo trước là phán quyết đòi ngưng thi hành sắc lệnh cấm cửa nước Mỹ với công dân bảy nước Hồi giáo sẽ bị hủy bỏ.

Thông tín viên đài RFI Jean Louis Pourtet từ Washington cho biết thêm :

"Bộ Tư Pháp đã nhanh chóng đệ đơn kháng án, chống lại phán quyết của James Robart, người mà tổng thống Donald Trump gọi là ‘một loại thẩm phán’. Nhân danh tư pháp của tiểu bang Washington, cách nay hai ngày, thẩm phán Robart đã tỏ ra nghi ngờ về tính hợp hiến của sắc lệnh được tổng thống Trump ban hành hôm 27/01/2017, cấm công dân bảy nước Hồi Giáo nhập cảnh vào Mỹ.

Lập tức những ai có giấy tờ hợp lệ, đã được đến Hoa Kỳ trở lại, người tị nạn không phải mang quốc tịch Syria cũng được phép đến Mỹ. Cảnh gia đình đoạn tụ được trông thấy ở nhiều phi trường trên toàn quốc. Dù có quyết định của thẩm phán Robart, tinh thần chống đối sắc lệnh về di trú của ông Trump trong công luận Hoa Kỳ vẫn còn cao.

Hôm qua đã có rất nhiều cuộc tuần hành ở thủ đô Washington, và các thành phố lớn, như New York, Los Angeles và ngay cả ở Palm Beach (bang Florida), nơi tổng thống Trump về nghỉ hai ngày cuối tuần.

Giờ đây ông Trump đang lao vào một cuộc đọ sức với một bộ phận của ngành Tư Pháp. Ông khẳng định sắc lệnh về nhập cư là nhằm bảo vệ người Mỹ trước các mối đe dọa khủng bố. Nhưng liệu rằng điều đó có đi ngược lại với Hiến Pháp của Hoa Kỳ hay không ? Quan điểm của các vị thẩm phán có thể trái ngựơc nhau và trong trường hợp đó, thì sẽ hồ sơ này được đưa lên Tối Cao Pháp Viện để giải quyết".

Bộ Ngoại Giao và An Ninh Quốc Nội làm trái ý tổng thống ?

Vào lúc bộ Tư Pháp đối đầu với một tòa án Liên Bang thì bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ ngay từ hôm qua (04/02/2017) đã lập tức thông báo, căn cứ vào phán quyết của thẩm phán thành phố Seattle, bang Washington, để cấp lại giấy nhập cảnh cho 60.000 người đã có chiếu kháng vào Mỹ. Bộ An Ninh Quốc Nội của Hoa Kỳ cũng thông báo các thủ tục kiểm soát ở biên giới được áp dụng trở lại một cách bình thường.

Hàng chục ngàn người tuần hành trên thế giới chống sắc lệnh di trú

Ngày thứ Bảy 04/02/2017, từ Luân Đôn đến New York, từ Paris đến Berlin, hàng chục ngàn người xuống đường phản đối sắc lệnh nhập cư của tổng thống Trump.

Theo nhật báo Anh The Guardian, 10.000 người tập hợp trước tòa đại sứ Mỹ ở Luân Đôn với những khẩu hiệu chống chủ trương kỳ thị của Donald Trump.

Khả năng huy động của Paris và Berlin không được bằng Luân Đôn : Khoảng 1000 người – phần lớn là người ngoại quốc - hưởng ứng cuộc tuần hành ở Paris ngày hôm qua. 1.200 người biểu tình ở cổng Brandeburg, gần sứ quán Mỹ tại Berlin, với những khẩu hiệu bài Trump để phản đối sắc lệnh di trú đang gây nhiều tranh cãi. 

Thanh Hà

*********************

Khiếu nại của ông Trump bị Tòa án bác bỏ (BBC, 05/02/2017)

Lệnh cấm đi lại do tân chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang gây ra nhiều tranh cãi, nhiều cuộc biểu tình phản đối đã diễn ra ở Mỹ và các nước khác.

Tòa án phúc thẩm liên bang Mỹ đã bác yêu cầu của chính quyền Trump đòi khôi phục một lệnh cấm đi lại vốn bị một Thẩm phán Liên bang ngăn chặn hôm thứ Sáu.

Phán quyết đêm hôm qua có nghĩa là lệnh cấm đi lại sẽ vẫn bị treo cho đến khi vụ việc được điều trần đầy đủ.

Tòa phúc thẩm cho Nhà Trắng và các tiểu bang thách thức lệnh cấm của Tổng thống Trump một thời hạn chót là ngày thứ Hai để trình thêm các luận cứ.

Giới luật sư tiểu bang cho rằng lệnh cấm đi lại, ảnh hưởng đến người dân từ bảy quốc gia, là không hợp hiến.

Trong kháng cáo của mình, Bộ Tư pháp Mỹ nói ngăn chặn lệnh cấm đi lại trên chẳng khác gì chất vấn phán xét của Tổng thống Trump về nguy cơ an ninh quốc gia.

Kháng cáo cũng lập luận rằng lệnh cấm của ông Trump không hề phân biệt đối xử đối với tự do các quyền tôn giáo bởi vì nó đã được nhắm vào quốc gia cụ thể, ABC đưa tin.

Trong kháng cáo hôm thứ Sáu, Bộ Tư pháp đã lập luận rằng các tiểu bang không có quyền phản đối một sắc lệnh của tổng thống.

'Nực cười'

Những người có thị thực từ các quốc gia bị ảnh hưởng khi lấy trước các chuyến bay tới Mỹ đã e ngại cơ hội tới Mỹ của họ trở nên mong manh sau lệnh cấm của tân chính quyền Donald Trump.

Lệnh cấm của Tổng thống Trump dự kiến đình chỉ thị thực 90 ngày cho bất cứ ai đến từ Iraq, Syria, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yeme

Ông Trump gọi phán quyết của Thẩm phán Robart là "nực cười", thề sẽ khôi phục lại lệnh cấm.

Lệnh cấm đi lại gây lo lắng với nhiều hành khách bị ảnh hưởng ở các sân bay tại Mỹ và nước ngoài khi nó có hiệu lực.

Lệnh cấm dự kiến đình chỉ thị thực 90 ngày cho bất cứ ai đến từ Iraq, Syria, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen.

Chỉ thị cũng tạm ngừng Chương trình Tiếp nhận tị nạn vào Mỹ cho 120 ngày, và đặt một lệnh cấm vô thời hạn đối với người tị nạn Syria.

Nó đã dẫn đến nhiều cuộc biểu tình ở các thành phố của Mỹ và trên thế giới.

Đứng tên

Đã có thêm các cuộc biểu tình phản đối từ hôm thứ Bảy ở Washington, Miami và các thành phố khác của Mỹ, cũng như tại một số thủ đô Châu Âu.

Hàng ngàn người đã đổ về London, với các cuộc biểu tình nhỏ hơn ở Paris, Berlin, Stockholm và Barcelona.

Những người ủng hộ Trump cũng đã dàn dựng một số cuộc phản biểu tình ở Mỹ.

Khoảng 60.000 thị thực đã bị thu hồi kể từ khi sắc lệnh của ông Trump được ban hành.

Nhưng lệnh cấm tạm thời của Thẩm phán James Robart đã buộc lệnh trên phải đình chỉ trên toàn quốc với hiệu lực ngay lập tức.

Một cuộc biểu tình phản đối lệnh cấm đi lại của Tổng thống Trump ở thủ đô Paris của nước Pháp hôm 04/2/2017.

Thẩm phán thấy rằng các thách thức pháp lý mà hai tiểu bang Washington và Minnesota đưa ra có khả năng thành công.

Khiếu nại về phán quyết của Thẩm phán Liên bang được Bộ Tư pháp Mỹ chính thức đệ trình hôm thứ Bảy.

Ông Trump đứng tên là một trong những người kháng cáo trên tư cách Tổng thống, cùng với Bộ trưởng An ninh Nội địa John Kelly và Ngoại trưởng Rex Tillerson.

Chính quyền Trump lập luận rằng lệnh cấm đi lại được soạn thảo để bảo vệ nước Mỹ, và nó đang tìm kiếm một khoảng thời gian ngưng lại khẩn cấp để khôi phục các hạn chế.

Ngay sau khi đưa ra khiếu nại, Tổng thống Mỹ đã dự đoán rằng động thái này sẽ 'thành công.'

"Chúng tôi sẽ giành chiến thắng. Vì sự an toàn của đất nước, chúng tôi sẽ giành chiến thắng," ông nói với các phóng viên.

***************************

Tòa án Mỹ từ chối khôi phục lệnh cấm du hành của ông Trump (VOA, 05/02/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donal Trump và Đệ nhất phu nhân Melania Trump dự một sự kiện của Hội Chữ thập đỏ Quốc tế tại Mar-a-Lago, Palm Beach, Florida, ngày 4/2/2017.

Một tòa án phúc thẩm của Hoa Kỳ đã từ chối lời đề nghị của chính quyền ông Trump về việc khôi phục ngay lập tức sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump cấm việc du hành đến Mỹ từ bảy quốc gia có người Hồi giáo chiếm đa số.

Hồi đầu ngày Chủ nhật, 5/2, Tòa Phúc thẩm Khu vực Tư pháp số 9 của Hoa Kỳ ở San Francisco đề nghị chính quyền ông Trump và tiểu bang Washington đưa ra thêm các lập luận trước chiều thứ Hai.

Quyền Tổng Biện lý Sự vụ Noel Francisco lập luận trong buổi họp ngắn đêm thứ Bảy ngắn của chính phủ là thẩm quyền của tổng thống "phần lớn được miễn trừ khỏi sự kiểm soát tư pháp" liên quan đến việc những ai có thể nhập cảnh hoặc ở lại trong nước.

Vài giờ sau khi Thẩm phán liên bang Hoa Kỳ James Robart ở bang tây bắc Washington tạm thời ngăn chặn sắc lệnh của ông Trump về cấm người có thị thực từ Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen, vị tổng thống đã nhanh chóng tung ra những lời chỉ trích đối với ông.

Ông Trump viết trên Twitter : "Đất nước chúng ta sẽ trở thành cái gì khi mà một thẩm phán có thể ngăn chặn một lệnh cấm du hành của Bộ An ninh Nội địa, và bất cứ ai, ngay cả những kẻ có ý định xấu, cũng có thể đi vào Hoa Kỳ". Trước đó, cũng trong ngày thứ Bảy, ông đã gọi quyết định của ông Robart là "nực cười", và thề sẽ đảo ngược nó. Ông Trump cảnh báo rằng phán quyết này sẽ cho phép "nhiều kẻ rất xấu xa và nguy hiểm đi vào nước ta".

Hàng ngàn người biểu tình đã tuần hành hôm thứ Bảy gần tư dinh Mar-a-Lago Florida của ông Trump, nơi tổng thống đang nghỉ cuối tuần, để phản đối sắc lệnh của ông, giờ đã bị ngăn chặn.

Cuộc biểu tình bắt đầu với cuộc tụ tập bên ngoài Trump Plaza tại khu West Palm Beach. Mọi người đã đi 3 km đến khu nghỉ mát Mar-a-Lago Trump, nơi Hội Chữ thập đỏ quốc tế đang tổ chức một buổi quyên góp.

Sắc lệnh của ông Trump đã gây ra xáo trộn trong các cơ quan chính phủ và tòa án, đồng thời châm ngòi cho các cuộc biểu tình ở nhiều thành phố của Hoa Kỳ và ở nước ngoài. Nó cũng dẫn đến việc sa thải quyền Tổng Chưởng lý Hoa Kỳ Sally Yates, người đã từ chối bảo vệ sắc lệnh của tổng thống trong bất kỳ vụ kiện tụng nào.

***********************

Tổng thống Trump cáo buộc hệ thống tòa án gây nguy hiểm cho nước Mỹ (Tin Tức, 06/02/2017)

Ngày 5/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cáo buộc một thẩm phán gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia khi ra phán quyết chặn lệnh cấm nhập cảnh của ông.

Biểu tình phản đối sắc lệnh của Tổng thống Trump ở Houston, bangTexas, Mỹ, ngày 4/2. Ảnh : AFP/TTXVN

Sắc lệnh của Tổng thống Trump yêu cầu ngừng cho người tị nạn vào Mỹ trong vòng 120 ngày, cấm người tị nạn từ Syria vào Mỹ vô thời hạn, và cấm công dân từ Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria, và Yemen nhập cảnh Mỹ trong vòng 90 ngày.

Trên trang Twitter, ông Trump nêu rõ : "Không thể tin nổi một thẩm phán đã đặt đất nước chúng ta vào một tình thế nguy hiểm như vậy. Nếu có điều gì xảy ra, đó là lỗi của ông ta và hệ thống tòa án". Ngoài ra, Tổng thống Mỹ cho biết ông "đã chỉ đạo Bộ An ninh Nội địa kiểm tra những người nhập cảnh vào đất nước chúng ta rất kỹ lưỡng. Các tòa án đang khiến công việc này trở nên vô cùng khó khăn".

TTXVN/Tin Tức

Thẩm phán yêu cầu Tòa Bạch Ốc trao danh sách cấm nhập cảnh Mỹ (VOA, 04/02/2017)

Các tình nguyện viên hỗ trợ tư pháp đã đến để giúp đỡ những người bị kẹt lại sân bay sau lệnh cấm visa của ông Trump.

Một thẩm phán liên bang ở Virgina ra lệnh cho Tòa Bạch Ốc cung cấp danh sách tất cả những người bị ngăn chặn không được vào Mỹ do sắc lệnh cấm du hành Tổng thống Donald Trump ban hành tuần trước đối với công dân từ 7 nước có đa số dân theo Hồi giáo.

Phán quyết đưa ra trong cùng ngày mà luật sư từ 4 tiểu bang ra tòa kiện sắc lệnh của Tổng thống. Chính quyền Trump nói sắc lệnh vừa ban dựa trên cơ sở an ninh quốc gia, nhưng những người chống đối tố cáo đây là hành động vi hiến.

Bộ Ngoại giao ngày 3/2 cho biết có dưới 60 ngàn visa cấp cho công dân các nước Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria, và Yemen đã bị hủy sau sắc lệnh của Tổng thống.

Thẩm phán Leonie Brinkema ở Virgina yêu cầu chính phủ liên bang Hoa Kỳ hạn chót là thứ năm tuần tới phải cung cấp danh sách tất cả những ai bị khước từ nhập cảnh hoặc bị trục suất ra khỏi Mỹ.

Sắc lệnh hôm 27/1 của ông Trump đã khơi mào tình trạng lộn xộn tại các phi trường Mỹ cuối tuần qua. Lệnh cũng tạm thời ngưng không cho người tị nạn vào nước Mỹ cũng như dừng vô thời hạn việc tái định cư cho người tị nạn Syria.

*********************

Thẩm phán liên bang ra phán quyết chặn đứng sắc lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump (VOA, 04/02/2017)

Tổng Chưởng lý bang Washington Bob Ferguson (giữa) trao đổi với báo giới, ngày 30 tháng 02 năm 2017.

Một thẩm phán liên bang tại bang Washington ở vùng Tây-Bắc Hoa Kỳ đã tạm thời chặn đứng lệnh cấm ban hành hồi tuần trước đối với du khách và di dân đến từ 7 nước mà dân đa số theo Hồi giáo. Lệnh của thẩm phán liên bang sẽ có hiệu lực trên toàn quốc.

Thẩm phán James Robart tại Seattle hôm thứ Sáu phán rằng các tiểu bang Washington và Minnesota có cơ sở pháp lý để thách thức sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump.

Cục Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ cho hay họ sẽ tuân thủ phán quyết của thẩm phán liên bang.

Ông Bob Ferguson, Tổng Chưởng lý bang Washington, phát biểu :

"Quyết định của Thẩm phán Robart, có hiệu lực tức thời, ngay bây giờ, chấm dứt sắc lệnh vi hiến và bất hợp pháp của Tổng thống Trump".

Trao đổi với các nhà báo hôm Thứ Sáu, Tổng Chưởng lý Ferguson nói :

"Tiếng nói ồn ào nhất không phải là tiếng nói áp đảo tại tòa án, mà chính là hiến pháp".

Tòa Bạch Ốc khuya hôm qua ra thông cáo nói rằng Bộ Tư pháp sẽ ban hành một lệnh khẩn cấp để chặn lại phán quyết "đáng lên án này trong thời hạn sớm nhất có thể". Thông cáo của Tòa Bạch Ốc còn bênh vực sắc lệnh của Tổng thống Trump là "hợp pháp và thích hợp".

Sắc lệnh của ông Trump, cấm những người từ Iran, Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen có thị thực nhập cảnh, không được vào đất Mỹ. Lệnh cấm này đã gây ra các cuộc biểu tình tại các sân bay ở nhiều thành phố lớn của Mỹ. Tổng thống Trump nói sắc lệnh này là cần thiết để bảo vệ sự an toàn của nhân dân Mỹ, không bị những kẻ khủng bố hãm hại.

Các luật sư của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ trước đó cho biết hơn 100.000 visa đã bị rút lại vì sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Trump, cấm những người du hành đến từ 7 nước vừa nêu, trong khi Bộ Ngoại giao cho hay chưa tới 60.000 visa bị hủy bỏ.

Chính quyền bang Washington đã đệ nạp hồ sơ pháp lý thách thức lệnh cấm của Tổng thống Trump trong tuần, và chính quyền bang Minnesota lập tức tham gia khiếu kiện. Nhiều trường hợp kiện tụng khác đã được đệ nạp tại các tòa án Mỹ, và đang chờ được xem xét.

**********************

Tổng thống Trump thề lật ngược phán quyết 'nực cười’ của Thẩm phán liên bang (VOA, 04/02/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay phản ứng trước phán quyết của một thẩm phán liên bang, chặn đứng sắc lệnh hành chính của ông cấm nhập cảnh khách du hành và di dân đến từ 7 nước Hồi giáo. Ông Trump miêu tả phán quyết của thẩm phán bang Washington James Robart là "nực cười", và thề sẽ ra sức lật ngược phán quyết ấy.

Ngay sau khi phán quyết được công bố, Tòa Bạch Ốc ra thông cáo nói rằng Bộ Tư pháp sẽ tức tốc thực hiện các bước để chặn phán quyết ‘đáng lên án’ của thẩm phán liên bang trong thời hạn sớm nhất. Không lâu sau đó, Tòa Bạch Ốc ra thông cáo thứ nhì, xoá bỏ cụm từ ‘đáng lên án’.

Sáng thứ Bảy, Tổng thống Trump lại dùng trang Twitter để cảnh báo nước Mỹ "sẽ lâm nguy" nếu không còn quyền quyết định "những ai có thể và những ai không được quyền băng biên giới vào nước mình".

Trong khi đó, hàng ngàn người tại nhiều nước trên khắp thế giới đã xuống đường hôm thứ Bảy để phản đối sắc lệnh hành chính của Tổng thống Mỹ.

Tại London, một đám đông nhiều ngàn người đã tụ tập trước đại sứ quán Hoa Kỳ. Họ mang biểu ngữ và hô những khẩu hiệu chống ông Trump. Cuộc biểu tình do nhiều nhóm chống kỳ thị, và các nhóm bênh vực quyền của người Hồi giáo tổ chức. Đám đông tuần hành từ đại sứ quán Mỹ tới quảng trường Grosvenor tới đường Downing, nơi cư ngụ của Thủ Tướng Anh.

Tại Australia, khoảng 1000 người tụ tập tại thành phố Sydney để phản đối lệnh cấm nhập cảnh của ông Trump, họ kêu gọi giới lãnh đạo Úc hãy đóng cửa các trung tâm làm thủ tục và thanh lọc người tị nạn ở ngoài khơi nước Úc.

Một cuộc biểu tình khác được dự trù diễn ra tại khu nhà nghỉ mát của ông Trump ở Mar-a-Lago vào đêm hôm nay. Trang mạng của ban tổ chức sự kiện cho biết khoảng 1,500 người đã đăng ký tham gia.

Ghi chú :

Ở Mỹ này nếu không tuân hành hay chống lại Tòa sẽ bị tội "Court Contempt" (khinh dể Tòa), một tội hình sự.

Contempt of court generally refers to conduct that defies, disrespects or insults the authority or dignity of a court.

********************

Ông Trump thề 'khôi phục lệnh cấm đi lại' bị đình chỉ (BBC, 04/02/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trở lại Palm Beach ở Florida cho kỳ nghỉ cuối tuần, hôm 03/2/2017.

Tân Tổng thống Hoa Kỳ, ông Donald Trump, tuyên bố sẽ lật ngược một phán quyết của Thẩm phán Liên bang đình chỉ lệnh cấm của ông với du khách đến từ bảy quốc gia chủ yếu là người theo đạo Hồi.

Ông mô tả thẩm phán liên bang James Robart như "cái gọi là" công lý mà quan điểm "nực cười" về cơ bản đã "tách bỏ pháp luật ra khỏi" nước Mỹ.

Thẩm phán Robart phán quyết hôm thứ Sáu rằng lệnh cấm của tân Tổng thống là không hợp hiến.

Một số hãng hàng không nói họ đang cho phép các công dân là đối tượng của lệnh cấm của ông Trump lên các phi cơ sang Hoa Kỳ.

"Quan điểm của người được gọi là thẩm phán này, mà trong đó về cơ bản đã tách bỏ luật pháp ra khỏi đất nước của chúng ta, là nực cười và sẽ bị đảo ngược !", ông Trump cho biết trên Twitter.

"Khi một quốc gia không còn có thể nói ai có thể và ai không thể ra và vào, đặc biệt vì lý do an toàn và an ninh thì đó là : Rắc rối lớn !" ông Trump đưa ra tin nhắn trên Twitter.

Được quyền lên máy bay

Tân chính quyền Mỹ lập luận rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump đưa ra vào tuần trước, vốn gây ra hoang mang và giận dữ, được soạn thảo nhằm bảo vệ nước Mỹ.

Việc thực hiện lệnh cấm này nay đã bị đình chỉ có hiệu lực ngay lập tức bởi phán quyết của Thẩm phán Robart tại Seattle.

Giới chức hải quan nói với các hãng hàng không rằng họ có thể nối lại việc đưa các du khách bị cấm lên máy bay.

Trong vòng vài giờ, Qatar Airways nói họ sẽ thực hiện như vậy, tiếp theo là Air France, Etihad Airways, Lufthansa và những hãng khác.

"Tất cả hành khách với giấy tờ đi lại có giá trị hiện được quyền lên máy bay của hãng chúng tôi để đến bất kỳ sân bay nào ở Hoa Kỳ", hãng Lufthansa nói.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục liên lạc với Hải quan và cơ quan Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) và sẽ tuân thủ đầy đủ các quy định nhập cư được áp dụng", hãng này thông báo.

***************************

Mỹ : Một thẩm phán liên bang chặn sắc lệnh di trú của D. Trump (RFI, 04/02/2017)

Biểu tình phản đối tổng thống Donald Trump tại phi trường Los Angeles, California, 28/01/2017. REUTERS/Patrick T. Fallon

Hôm qua 03/02/2017, ông James Robart, thẩm phán liên bang ở Seattle, đã ra quyết định tạm thời chặn sắc lệnh mới về di trú của tổng thống Donald Trump. Hãng tin AFP cho biết, Nhà Trắng ngay lập tức thông báo sẽ đáp trả. 

Phán quyết của thẩm phán liên bang James Robart tạm thời phong tỏa sắc lệnh di trú của tổng thống Donald Trump có hiệu lực trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ, trong khi chờ đợi bộ Tư Pháp xử lý đơn kiện của tổng chưởng lý Washington Bob Ferguson.

Ngay sau đó, Nhà Trắng thông báo bộ trưởng Tư Pháp sẽ khẩn trương ra phán quyết hủy bỏ lệnh của thẩm phán liên bang James Robart và áp dụng sắc lệnh di trú của tổng thống Trump về việc cấm người dân của 7 nước Hồi Giáo nhập cảnh vào Mỹ.

Trong thông cáo ban đầu, Nhà Trắng gọi phán quyết của thẩm phán liên bang James Robart là "quá đáng, gây tai tiếng", nhưng vài phút sau đó, Nhà Trắng đã xóa bỏ từ này ra khỏi thông cáo.

Nhiều thẩm phán liên bang, nhất là ở California và New York, cũng phản đối sắc lệnh di trú của tổng thống Donald Trump, nhưng phán quyết của thẩm phán liên bang ở Seattle là gây tiếng vang nhất.

Thống đốc bang Washington Jay Inslee gọi đây là một "chiến thắng vang dội", nhưng nhấn mạnh là cuộc chiến để bãi bỏ sắc lệnh này vẫn chưa kết thúc.

Trong khi đó, hôm qua 03/02, Lầu Năm Góc thông báo là ông Vincent Viola, ứng viên được tổng thống Donald Trump đề cử cho chức bộ trưởng đặc trách quân đội lại xin rút lui, vì không thể dung hòa các hoạt động cá nhân với quy định của bộ Quốc Phòng. Vì thế, bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis sẽ đề cử một ứng viên khác.

Cũng trong ngày hôm qua, 50 nghị sĩ Dân Chủ đã viết thư yêu cầu tổng thống Donald Trump giải thích lý do chọn cố vấn chiến lược Stephen Bannon làm thành viên thường trực của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia (CSN). Theo họ, Stephen Bannon hoàn toàn không có kinh nghiệm về ngoại giao.

Stephen Bannon là nhân vật gây rất nhiều tranh cãi, truyền thông Mỹ đôi khi gọi cố vấn của Donald Trump là "tổng thống Bannon".

Thùy Dương

*************************

Thẩm phán Liên bang tạm ngưng sắc lệnh di dân của Tổng thống Trump (RFA, 04/02/2017)

Thẩm phán liên bang James Robart. Ảnh chụp màn hình TV

Thẩm phán Liên bang ra phán quyết tạm ngưng sắc lệnh di dân của Tổng thống Donald Trump.

Trong một phán quyết đưa ra vào cuối ngày thứ Sáu 3/2/2017, Thẩm phán Liên bang James Robart ở Washington đã ra lệnh tạm ngưng sắc lệnh di dân của Tổng thống Donald Trump trên phạm vi toàn quốc.

Cách nay một tuần, hôm thứ Sáu 27/1/2017, Tổng thống Donald Trump đã ký ban hành sắc lệnh di dân, cấm công dân từ 7 nươc có đông người Hồi giáo là Iraq, Syria, Iran, Libya, Somalia, Sudan, và Yemen vào Mỹ trong vòng 90 ngày. Trong đó công dân Syria bị cấm vĩnh viễn.

Sắc lệnh di dân của ông Trump cũng tạm ngưng nhận người tị nạn trên khắp thế giới vào Mỹ trong vòng 120 ngày.

Tin mới nhất cho biết chính phủ của Tổng thống Donald Trump có thể sẽ kháng cáo lại phán quyết này của thẩm phán James Robart.

**********************

Thẩm phán chặn lệnh cấm vào Mỹ của ông Trump (BBC, 04/02/2017)

Các cuộc biểu tình tiếp tục nổ ra tại các sân bay Mỹ trong cả tuần rồi

Một thẩm phán ở Seattle ra lệnh tạm thời chặn lệnh cấm những người từ bảy quốc gia có đa số dân là người Hồi giáo được vào Mỹ mà Tổng thống Trump đưa ra.

Thẩm phán liên bang James Robart ra phán quyết chống lại các lập luận của nhóm luật sư của chính phủ theo đó nói các bang của Hoa Kỳ không có căn cứ để thách thức sắc lệnh của ông Trump.

Việc ông Trump ký sắc lệnh cấm công dân bảy nước có đông dân là người Hồi giáo vào Hoa Kỳ hồi tuần trước đã làm dấy lên nhiều cuộc biểu tình rộng lớn và gây những xáo trộn ở các sân bay Mỹ.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói có 60.000 visa đã bị hủy bỏ kể từ đó tới nay.

Quyết định của thẩm phán Seattle có hiệu lực ngay lập tức trên toàn quốc.

Nhân viên cửa khẩu nói với các hãng hàng không Mỹ rằng họ có thể tái tục việc cho phép hành khách đã bị cấm lên máy bay trong khi chờ xét xử của tòa.

Hãng hàng không vùng Vịnh, hãng Qatar Airways, nói với hãng tin Reuters là họ sẽ bắt đầu nhận mọi hành khách có giấy tờ hợp lệ.

Tuy nhiên chính quyền của Tổng thống Trump có thể lại thực hiện lệnh cấm này nếu họ thắng trong việc khiếu nại chống lại phán quyết Seattle này.

Sắc lệnh của ông Trump cũng dẫn đến việc tạm ngưng chương trình nhận người tỵ nạn vào Hoa Kỳ trong thời gian 120 ngày.

Lệnh cấm vô thời hạn được áp dụng với người tị nạn là người Syria. Những người từ Iraq, Syria, Iran, Libya, Somalia, Sudan, và Yemen bị tạm ngưng nhập cảnh trong vòng 90 ngày dù đã được cấp visa.

Vụ kiện chống lại lệnh cấm của Tổng thống Trump ban đầu do bang Washington đệ đơn, tiếp đến là Minnesota.

Bộ trưởng Tư pháp Washington Bob Ferguson nói lệnh cấm nhập cảnh là phi pháp và vi hiến.

Tổng thống Trump nói rằng chỉ thị của ông là nhằm bảo vệ nước Mỹ.

Ông nói visa sẽ được cấp lại một khi 'những chính sách an toàn nhất' đã được đưa ra, và bác bỏ việc lệnh cấm là nhắm vào người Hồi giáo.

Một số bộ trưởng tư pháp các bang cũng nói sắc lệnh của tổng thống là vi hiến.

Một số thẩm phán liên bang đã tạm thời ngưng việc trục xuất những người đã được cấp visa.

  

Hồng y Blase Cupich của Chicago nói rằng đây là "một thời kỳ đen tối của lịch sử Hoa Kỳ"

Tổng Giám mục Angelo Becciu, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao của Vatican

Trong nhận định đầu tiên của Tòa thánh kể từ khi ông Trump ban hành lệnh cấm công dân 7 quốc gia có đa số dân theo đạo Hồi nhập cảnh Hoa Kỳ, khi được hỏi về sắc lệnh cấm di dân của ông Trump, Tổng Giám mục Angelo Becciu, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao của Vatican, tuyên bố trên đài truyền hình của Tòa thánh :

"Tòa thánh Vatican tỏ ra lo lắng về lệnh cấm di dân của tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump".

Tổng Giám mục Angelo Becciu là nhân vật đứng hàng thứ ba trong hệ thống lãnh đạo của Tòa thánh, đã được hỏi về sắc lệnh cấm di dân, cũng như cam kết của ông Trump xây bức tường dọc theo biên giới Hoa Kỳ và Mexico, ông nói :

"Trong thực tế, Giáo hoàng Francis từng nhấn mạnh đến khả năng hội nhập của những người tị nạn đến trong các xã hội và văn hóa của chúng ta".

Một số nhà lãnh đạo Công giáo La Mã tại Hoa Kỳ đã lên tiếng chỉ trích sắc lệnh cấm di dân của ông Trump. Hôm Chủ Nhật 29/01, Hồng y Blase Cupich của Chicago nói rằng đây là "một thời kỳ đen tối của lịch sử Hoa Kỳ" (a dark moment in U.S. history) và nó đã "đi ngược với các giá trị của Hoa Kỳ cũng như Công giáo" (contrary to both Catholic and American values)

Trung tâm Columban có trụ sở tại Washington đưa ra tuyên bố nói rằng Quyết định của Trump "đưa ra các câu trả lời sai trái và vô nhân đạo" đối với thực tế khắc nghiệt của nghèo đói, bạo lực và xung đột, là thực tế khiến người ta phải di cư.

"Là người có đức tin, chúng ta được mời gọi vừa giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của di cư vừa tìm kiếm các chính sách đón nhận anh chị em di cư của chúng ta. Chúng tôi chống lại bất kỳ chính sách nào tìm cách xây dựng một bức tường, bắt giữ vô nhân đạo các phụ nữ và các gia đình, chấm dứt các nơi náu ẩn cuối cùng, tiến hành các cuộc tấn công người nhập cư, hạn chế di cư dựa trên yếu tố quốc gia nguồn gốc của người di cư và gia tăng quân sự hóa biên giới" – tuyên bố nói thêm.

Tổ chức Pax Christi USA tuyên bố sẽ vẫn "đứng về phía anh chị em di dân đang phải sống trong nỗi sợ bị trục xuất và tách khỏi gia đình của họ".

"Không ai thích bỏ trốn khỏi đất nước của họ" – Pax Christi USA tuyên bố. "Chúng tôi tôn trọng sự đa dạng về lý do người di cư đến Hoa Kỳ, nào là nghèo đói, nào là bạo lực băng đảng và khủng bố… Xây dựng một bức tường là biểu tượng trực quan của những lời dối trá chính trị".

Ông Gerry Lee, Giám đốc điều hành của Văn phòng Maryknoll vì Mối quan tâm Toàn cầu, phát biểu :

"Giáo hoàng Francis tuyên bố rằng người tị nạn không phải là những con tốt trên bàn cờ nhân loại. Họ là những trẻ em, những phụ nữ, và những đàn ông bị buộc phải rời bỏ nhà cửa của họ… Thịt của Chúa Kitô trong xác thịt của những người tị nạn". "Câu trả lời của đức tin không phải là xây dựng một bức tường hoặc phân biệt đối xử chống lại người Hồi giáo, nhưng là mở rộng trái tim của chúng ta và nhà cửa của chúng ta cho người tị nạn của tất cả các tôn giáo trong thái độ đón nhận lời mời gọi thiêng liêng, kêu mời chúng ta bảo vệ và nuôi dưỡng sự sống".

Các tu sĩ Dòng Tên tại Canada và Hoa Kỳ nói rằng họ lo ngại về các hành động của chính phủ Trump.

"Ngày càng có nhiều người di cư đến Hoa Kỳ chạy trốn bạo lực và bất ổn" – các linh mục Dòng Tên nói trong một tuyên bố. "Đức tin kêu gọi chúng ta nhìn thấy họ, hiểu hoàn cảnh của họ và cung cấp sự bảo vệ cho họ".

Giám mục giáo phận Austin (Texas) kiêm Chủ tịch Ủy ban Di dân của Hội đồng Giám mục Hoa Kỳ, Joe Vasquez đã lên án các sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump về việc xây dựng bức tường tại biên giới Mỹ-Mexico và cắt giảm ngân sách liên bang đối với những thành phố chứa chấp di dân bất hợp pháp.

Hồi tháng 2 năm ngoái, khi trở về sau chuyến công du Mexico, Giáo hoàng Francis nói rằng quan điểm của ứng cử viên Trump về việc xây dựng bức tường "không phải là Ky Tô hữu" (Pope Francis said that Donald Trump is "not Christian" if he wants to build a wall along the U.S.-Mexican border).

Song Châu

Sau khi pháp lệnh hành chánh mà tổng thống Donald Trump ký ngày 27 tháng Giêng cấm nhập cảnh vô thời hạn đối với người tị nạn Syria dù đã có chiếu khán nhập cảnh Hoa Kỳ hay chưa, kèm theo lệnh ngưng nhập cảnh trong 120 ngày tất cả người tị nạn thì một làn sóng hoang mang và bất bình lan rộng bên trong và bên ngoài nước Mỹ.

Một cuộc biểu tình chống luật di trú của Tổng thồng Trump diễn ra ở Pháp hôm 31/1/2017. AFP photo

Sau 120 ngày sẽ ra sao ?

Không có tên nước Châu Á nào trong sắc lênh hành pháp của tổng thống Trump, nhưng không vì thế mà người Mỹ gốc Việt không lo lắng. Ít nhất có 3 gia đình tị nạn người Việt, sẵn sàng từ Thái Lan lên đường đến Mỹ trung tuần tháng Hai này, đột nhiên được giấy báo hoãn chuyến bay với lý do không được nhập cảnh :

UN và IOM rồi văn phòng luật sư của BPSOS nói cho biết, nói ông Trump ra lệnh không cho người tị nạn đi định cư ở Mỹ. Nói chung cũng mất tinh thần, hoang mang, phải chờ đợi không biết ngày mai ra sao nữa, rất là nhức đầu. Đi không được, giờ ở đây cũng không tốt như trước đâu. Chờ đợi lâu rời giờ rất là khổ, không biết tính sao, không biết làm sao nữa, ông Trump ra lênh như vậy rồi.

Đó là lời người đàn ông không muốn nên danh tánh trong một gia đình tị nạn người Việt ở Bangkok, đã có giấy tờ đi Mỹ ngày 8 tới đây. Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, giám đốc điều hành BPSOS, tổ chức đang giúp đỡ về mặt pháp lý cho những người Việt từ trong nước chạy qua Thái Lan xin tị nạn, cho biết :

Ngay trước mắt 3 gia đình người Việt đã nhận được giấy báo có chuyến bay, chuẩn bị trình diện với trại giam di trú để bị xử phạt một tuần vì đã nhập cảnh bất hợp pháp vào Thái Lan trước đây rồi mới lên đường đi định cư tại Hoa Kỳ, nhưng mới đây sau pháp lệnh hành chính thì họ đã nhận được giấy thông báo rằng tất cả mọi chuyện đều ngưng lại không biết tới bao giờ.

Đó là một gia đình người Việt gốc Khmer Krom từ Việt Nam chạy sang Kampuchia xin tị nạn năm 2007. Gia đình thứ hai của một blogger từng bị tù tại Việt Nam, trốn sang Thái Lan năm 2012, gia đình thứ ba cũng có giấy đi Mỹ cùng ngày với gia đình thứ hai :

Gia đình gốc Khơ Me Krom chạy sang Kampuchia rồi sang Thái Lan từ năm 2007, năm 2014 mới được xét cho tị nạn, đáng lẽ ngày một tháng Hai thì 2 vợ chồng và 2 con nhỏ trình diện tại trại tam ghiam của Sở Di Trú Thái Lan một tuần để rồi ngày 8 tháng Hai sẽ lên đường bay đến Los Angeles là nơi định cư tại Hoa Kỳ. Khổ nỗi người vợ có thai đã 5 tháng rồi, nếu như phải chờ 120 ngày thì lúc ấy đã sinh con và có thể vì lý do đó sẽ tiếp tục bị nhưng không được vào Hoa Kỳ bởi phải làm lại hồ sơ cho người con và nó sẽ kéo rất dài và ảnh hưởng lâu dài.

Một gia đình nữa là gia đình một blogger khá nổi tiếng ở Việt Nam, sẽ lên đường định cư ở bang Washington ngày 18 tháng Hai này thì cũng đã nhận được lênh hoãn lại. Trường hợp thứ ba cũng đã nhận được giấy báo hoãn chuyến bay.

Hoang mang

Một cuộc biểu tình chống lại luật di trú của tổng thống Mỹ Donald Trump tại sân bay Reagan, Arlington, VA vào ngày một tháng 2 năm 2017. AFP photo

Điều rõ ràng pháp lệnh hành chính do tổng thống Trump ký chỉ áp dụng cho 7 quốc gia có đa số người theo Hồi Giáo thế nhưng nó đã tạo hiệu ứng toàn cầu nói chung và ảnh hưởng đến người Việt Nam đang sinh sống hoặc sắp đặt chân tới Mỹ nói riêng :

Giới chức di trú, kiểm soát các phi trường cửa ngõ vào Hoa Kỳ họ không biết ứng xử làm sao hết. Có lẽ vì vậy, để ăn chắc, họ đã chặn lại nhiều hơn là pháp lênh yêu cầu. Điều này tạo nên rất nhiều sự hoang mang của những người không nằm trong tầm ngắm của pháp lênh hành chính.

Di dân có thẻ xanh, tức là thường trú nhân tại Hoa Kỳ mà chưa có quốc tịch Hoa Kỳ, đều có thể bị kéo ra riêng ở tại phi trường để có cuộc phỏng vấn điều tra kỹ lưỡng hơn bình thường. Đó là thông tin mới nhất mà chúng tôi nhận được.

Người Việt ở Hoa Kỳ về ăn Tết Đinh Dậu bên nhà, có những người chỉ mới có thẻ xanh chứ chưa vào quốc tịch, nói với Thanh Trúc họ khá lo lắng và không biết nên về sớm hay không. Lại nữa, về sớm cũng không biết có được cho vào Mỹ không. Những người khác nói họ vẫn an tâm vì có quốc tịch Mỹ hoặc được người thân bảo lãnh một cách hợp pháp.

Tôi là người có quốc tịch Mỹ, tin đó không có làm tôi lo lắng đâu, có quốc tịch thì đi đâu cũng được hết trừ ra những người thẻ xanh thôi.

Trong lúc ông Trung nói ông không lo sợ thì bà Thúy, chỉ mới có thẻ xanh, đang tự trấn áp nỗi lo bằng suy nghĩ là :

Có thẻ xanh nay được một năm rưỡi rồi, về đây được 2 thang rồi, 15 tháng này là về Mỹ lại. Không lo gì hết tại mình nghĩ con mình có quốc tịch về bảo lãnh mình qua giấy tờ đầy đủ, không thấy hoang mang lo sợ gì hết.

Theo tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng của BPSOS thì phải chờ một thời gian ngắn nữa mới biết rõ tình hình :

Lệnh vừa rồi nó ảnh hưởng toàn cầu chứ không riêng người Việt đi về Việt Nam hoặc đi về Thái Lan rồi quay lại Mỹ. Di dân mới có thẻ xanh tức chưa trở thành công dân Hoa Kỳ thì chúng tôi nghĩ phải chờ thêm một vài tuần nữa mới biết cái ảnh hưởng nó như thế nào.Chính hành pháp Trump hiện nay, cứ vài tiếng đồng hồ, lại có một giải thích mới, chỉ thị mới, hướng dẫn mới. Thành ra chúng tôi nghĩ trong vài ngày tới đây sẽ có một số thay đổi về cách thức áp dụng sắc lênh hành pháp về vấn đề di dân và tị nạn của tổng thống Trump.

Người Việt lo lắng

Ông Lê Minh Hải và Văn phòng Tham vấn Di trú Robert Mullins International. Hình do Robert Mullins International cung cấp.

Từ sự kiện pháp lênh hành chính do tổng thống Trump ký ngày 20 đến giờ, thiết tưởng có những điều người Việt ở Mỹ cần tìm hiểu kỹ càng hơn để tránh cho mình những nỗi lo không đáng có. Ông Lê Minh Hải, giám đốc điều hành Văn Phòng Tham Vấn Di Trú Robert Mullins International ở California, chi nhánh San Jose, nhận định :

Chúng tôi thấy rằng pháp lênh hành chánh của ông Donald Trump có liên quan trực tiếp đến người Việt Nam chúng ta. Thứ nhất là những người Việt Nam đang ở nước thứ ba mà xin tị nạn để được vào Mỹ, được cứu xét và được chấp thuận rồi thì bây giờ phải chờ ít nhất 120 ngày.

Thứ hai, những người đến Hoa Kỳ trước tuổi vị thành niên tức là 16 tuổi thì chính tổng thống Donald Trump có thể thay đổi chính sách và làm cho các em thành bất hợp lệ. Điều này khá quan trọng vì rất nhiều em Việt Nam theo cha mẹ đến đây không có giấy tờ hoặc ở lại quá hạn lúc dưới 16 tuổi, đã được ân huệ cấp phát giấy tờ sinh hoạt thì bây giờ có thể sẽ bị cắt bởi chính sách mới liên quan vấn đề di trú của tổng thống Trump.

Còn cái việc bà con mình hiện nay có thân nhân là thường trú nhân mà đi về du lịch ở Việt Nam cũng như đang ở ngoài Hoa Kỳ thì không biết rằng ngày trở về Hoa Kỳ của họ có bị ảnh hưởng như 7 nước mà ông tổng thống Donald Trump cấm nhấp không. Người Việt Nam chúng ta trước đây, khi chưa có pháp lênh này vẫn, bình thường vẫn bị đưa vào trong văn phòng làm việc của cơ quan di trú để chất vấn vì đi quá nhiều lần và quá lâu, có nghĩa là năm ba tháng, đôi lúc trên sáu tháng, dưới một năm hoặc trên một năm. Sự chất vấn đó có thể đưa tới hậu quả là bị rút lại thẻ xanh ngay tại phi trường.

Với câu hỏi là điều ông vừa trình bày có liên quan đến tờ đơn I-407 mà người Việt đang bàn tán :

Đó là tờ đơn I-407, mục đích của tờ đơn này là buộc phải hoàn trả lại qui chế di trú vì đã đi ra khỏi nước lâu và đi nhiều lần, mỗi lần trên hoặc dưới 6 tháng mà không có bằng chứng là vẫn duy trì sự thường trú, sinh hoạt, sinh sống tại Hoa Kỳ. Những đối tượng đó có thể bị buộc ký vào tờ đơn I-407 tức đơn từ bỏ qui chế di trú.

Thêm một điều quí vị cần biết là nhân viên di trú ở phi trường thì họ có rất nhiều quyền hạn để hỏi và chất vấn. Nhưng họ không có quyền chất vấn là quí vị chống đối hay ủng hộ pháp lênh hành pháp của tổng thống Donald Trump không. Đó là điều thuộc lãnh vực chính trị chứ không thuộc lãnh vực tự do phát biểu tự do suy nghĩ của đại đa số công chúng ở Hoa Kỳ này.

Pháp lệnh đang nói tới ở đây, ông Lê Minh Hải giài thích tiếp, còn liên quan tới những người có tiền án tiền sử phạm pháp, và người Việt Nam cũng không tránh khỏi vòng kiểm soát này :

Đây là việc có thể sẽ được cứu xét rất kỹ lưỡng và nó gây ra sự chậm trễ cho bà con nộp hồ sơ đi định cư tại Hoa Kỳ.

Đối với diện du học sinh hoặc nghiên cứu sinh từ Việt Nam qua Mỹ thì sao, khi về nhà đón Tết thì liệu khi trở qua Mỹ trong thời điểm này có gặp khó khăn rắc rồi gì không. Ông Lê Minh Hải :

Điều đó không ảnh hưởng gì cả. Du học sinh này khi đến Hoa Kỳ nếu học hành giỏi giang và không bị gián đoạn thì các em có quyền trở về quê nhà để ăn Tết hay để thăm viêng thân nhân. Khi visa hết hãn thì đến Đại Sứ Quán hoặc Lãnh Sự Quán Hoa Kỳ tại Việt Nam để làm visa mới rồi trổ lại Hoa Kỳ.

Tuy nhiên có một số những trường hợp khi trở lại để xin visa thì bị từ chối là bởi sự gián đoạn mà ngay cả chính các em cũng không biết mình gián đoạn ở đâu. Đôi lúc ghi danh học một lớp mà vì lớp đó đông quá và họ bỏ ra không cho các em học mà các em không biết cứ nghĩ mình học toàn thời gian. Sau cùng đi Việt Nam rồi mới phát hiện ra và các em vẫn phải trả tiền cho trường . Khi khám phá ra thì quá trễ nên không được cấp chiếu khán để trở lại Hoa Kỳ.

Tóm lại tất cả các loại chiếu khán đến Hoa Kỳ theo cách tạm thời như du lịch, hay du học đều bị ảnh hưởng bởi sự duyệt xét gắt gao cũng như bởi vì thiếu ý thức làm sao để duy trì sự hợp lệ của các loại visa này. Cho nên vô tình hay cố ý quá hạn là những thành phần có thể nằm trong danh sách hai ba triệu người mà tổng thống nói là một trong những ưu tiên hàng đầu để ông trục xuất. Trong số hai ba triệu này có rất nhiều người Việt Nam chúng ta.

Thanh Trúc, phóng viên RFA

Nguồn : RFA tiếng Việt, 02/02/2017

*******************

Ý kiến trái chiều của giới trẻ Mỹ gốc Việt về sắc lệnh di dân mới (RFA, 02/02/2017)

Hàng trăm người đã biểu tình hôm 01/02/2017 trước Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Munich phản đối sắc lệnh di trú mới của Tổng thống Trump. AFP photo

Nói về sắc lệnh hành chính dẫn đến việc tạm ngưng cho người Hồi Giáo tại 7 quốc gia Trung Đông được vào nước Mỹ, trong đó có cả những người đang giữ thẻ xanh, nghĩa là thường trú nhân hợp pháp của Hoa Kỳ, Chi Lan Vũ, một bạn trẻ tham gia nhiều hoạt động trong cộng đồng người Việt hải ngoại ở Virginia, Washington D.C cho biết cô không tán đồng, cũng không ủng hộ.

Khi người nào làm một điều gì đó là có lý do. Nếu mình muốn sửa thì mình tạm thời ngưng. Khi tạm thời ngưng không có nghĩa là bác bỏ. Người ta dùng thời gian đó để coi chương trình đó như thế nào, tốt hay xấu chứ không phải là bác bỏ vĩnh viễn. Có nhiều người Chi Lan thấy là hơi vội vã. Tổng thống Trump chỉ mới vào tuần thứ 2 làm việc của ông ta. Và ông ta muốn cải tổ thì phải tạm ngưng. Nếu không tạm ngưng mà cứ đi tiếp thì sẽ đi quá xa và sau đó mất thời gian để sửa nữa".

Cathy Hằng Ngô, một bạn trẻ sinh ra và lớn lên tại miền Nam California, nơi được gọi là cái nôi của người Việt tỵ nạn có cái nhìn hoàn toàn khác.

Em không tán thành vì hành động của ông không có gọi là tình yêu nhân loại".

Tờ Washington Post hôm Thứ hai đăng tải trong một bài viết những người thuộc Đảng Cộng hòa bày tỏ sự giận dữ và buộc tội ông đã không trao đổi với họ trước về những sắc lệnh lẽ ra cần phải có sự bàn luận.

Tuy nhiên, Chi Lan cho rằng theo ý của cô, những sắc lệnh mà Tân tổng thống đưa ra không vội vã.

Nó không có vội vã đâu. Ông ấy đã thấy những gì mà tổng thống Obama đã làm. Ông muốn sửa lại cho nhanh. Bằng cách nào ? Phải chặn lại trước đã, phải ngừa cái đã. Khi ngừa thì mình sẽ thấy những cách giải quyết, rồi khi đó mình áp dụng".

Người tị nạn Việt Nam tại Thái Lan. Photo : BPSOS

Đặt câu hỏi liệu những sắc lệnh được Tân tổng thống Mỹ đưa ra có vi hiến hay không, Chi Lan Vũ cho biết theo quan điểm của cô thì một người làm chính trị cần phải có cái đầu sắc lạnh", và mọi người nên chờ xem ông ấy sẽ làm gì kế tiếp. Người mà cô muốn nói ở đây là Tổng tư lệnh Donald Trump.

Làm người lãnh đạo không phải dễ, tại vì phải qua kinh nghiệm. Ông Trump chưa bao giờ làm một người chính trị gia cả. Ông là một thương gia thôi, mà đổi qua chính trị gia là phải đổi qua một đường hướng khác, ông cần nguyên một team, mà team của ông ấy thì slowly getting together (kết hợp với nhau khá chậm), chưa ‘ready to run’ (sẵn sàng làm việc)".

Ông ta hứa những gì thì ông ta làm. Trong khi ông ra ứng cử ổng có nói trong 100 ngày đầu tiên ổng sẽ cut evalution.

Nói về vấn đề tị nạn, Chi Lan cũng là người tỵ nạn. Nhưng nếu tỵ nạn đó giúp cho một xã hội, đưa xã hội về nơi tốt hơn thì nên cho. Trong tỵ nạn có nhiều thành phần khác nhau như du học, lao động…thì tốt cho một quốc gia. Nhưng Chi Lan không muốn thấy một cái như 911 xảy ra trên thế giới. Nếu mình không ngăn chặn từ bây giờ thì khi nào mình mới ngăn chặn ? Ông Trump khác tất cả những tổng thống khác, là ổng nói mà ổng làm. Mà ổng làm là ổng quật một đòn rất mạnh nhưng hãy coi trong những ngày kế tiếp ổng sẽ làm thế nào. Ổng có 4 năm lận. Mọi người hơi nóng lòng.

Nước Mỹ là những người immigration và refugee. Ngay cả bà vợ ổng cũng thế. Ổng không nói là ổng ‘cut’ luôn. Ổng nói chỉ tạm thời thôi. Khi mình làm chính trị thì mình phải cứng và dứt khoát. Khi mình cứng và dứt khoát thì có thể không khôn khéo như ông Obama. Ông Trump lớn tuổi hơn thì ổng làm và ổng đánh một đòn rất nặng so với giới trẻ mà không thể tưởng tượng được".

Ý kiến ghi nhận từ Cathy Hằng Ngô thì ngược lại, khi cô nói về số người bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh được ông Donald Trump ban hành ngày thứ Sáu 27 tháng Giêng vừa qua.

Đó là quá tàn nhẫn vì họ không có làm gì sai. Họ là công dân Mỹ, họ chỉ là đạo Hồi thôi. Đâu phải cứ ai là đạo Hồi là có tội. Họ cũng là nạn nhân như ngày xưa Việt Nam chúng ta cũng đi tỵ nạn, đi tìm tự do, không chịu chế độ của thời đó".

Khác với Cathy khi có sự liên tưởng lại với cuộc di tản bằng thuyền của người Việt 40 năm trước, Chi Lan không cho đó là sự so sánh hợp lý.

Chi Lan không đồng ý, vì thứ nhất là thời điểm nó khác. Hồi đó chưa có social media, tin tức bị delay. Ngày nay tin tức nhiều quá đến nỗi có nhiều tin tức mà nó không đúng mà người ta cũng đi tuyên truyền. Người ta không biết tin nào thật, giả.

Hai giai đoạn thời gian khác và hai vị tổng thống khác nhau. Nên Chi Lan nói nó như lấy trái táo so sánh với trái cam. Nếu muốn so sánh thì hãy so sánh trái táo với trái táo, trái cam với trái cam.

Một cái đã là dĩ vãng, một cái đang ở trước mắt. Mình đang ở hiện tại và hãy nhìn về tương lai. Đó là quan điểm của Chi Lan".

Theo bạn trẻ Chi Lan, những người (bị cấm nhập cảnh Hoa Kỳ) ấy vẫn đang ‘hearing’ (trong thời gian chờ đợi). Cô cho rằng mọi người không nên vội vã đưa ra phán xét thời điểm này. Thay vào đó hãy tiếp xúc với các dân biểu là những người đại diện của mỗi thành phố hoặc tiểu bang để thúc đẩy họ lên tiếng với Quốc hội. Theo cô, nếu mình vội, hấp tấp quá thì sẽ đi đến một cái sai khác".

Trong sắc lệnh mới về di trú được ban hành bởi tân tổng thống Hoa Kỳ, có đề cập đến một nội dung ảnh hưởng đến chính sách di dân tỵ nạn. Ngày 31 tháng một vừa qua, một gia đình người Việt tỵ nạn ở Thái Lan phải hủy bỏ vé máy bay sau khi tổng thống Mỹ ban hành sắc lệnh hoãn việc nhập cư đối với tất cả người tỵ nạn và cấm nhập cảnh vô thời hạn đối với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo.

Cát Linh, phóng viên RFA

Nhật bác bỏ cáo buộc trục lợi khi buôn bán với Mỹ (RFA, 01/12/2017)

Giao dịch tiền tệ tại một văn phòng ngoại hối tại Tokyo vào ngày 28/5/2015. AFP photo

Chính phủ Nhật Bản bác bỏ cáo buộc mà Tổng thống  Hoa Kỳ Donald Trump mới đưa ra, cho rằng Nhật cố ý hạ gia đồng tiền để tạo lợi thế khi đưa hàng vào Mỹ.

Tổng thống  Trump nói điều này ngày hôm qua, trong cuộc gặp diễn ra tại Nhà Trắng giữa ông và các nhà lãnh đạo những công ty dược. Nguyên văn lời ông là "nhìn vào những gì Trung Quốc đang làm, Nhật Bản đang làm, họ đang chơi với thị trường tiền tệ, hạ giá đồng bạc, và người Mỹ chúng ta ngồi đây như một lũ đần độn", ám chỉ việc Hoa Kỳ phải chịu đựng thâm thủng mậu dịch khi trao đổi thương mại với Trung Quốc và Nhật Bản.

Hôm nay, khi ra điều trần trước Quốc Hội, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe bác bỏ luận điệu của Tổng thống Mỹ, nói rằng không chỉ Nhật Bản mà ngay chính Hoa Kỳ cũng phải điều chỉnh giá đồng bạc để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Thủ tướng Shinzo Abe nói thêm rằng khi kinh tế Nhật phát triển thì điều đó có lợi cho cả Hoa Kỳ.

Ông Abe cũng cho hay thứ Sáu tuần sau khi gặp Tổng thống  Trump ở Nhà Trắng, ông sẽ trình bày điều này với vị tân lãnh đạo Mỹ.

Tin ghi nhận được từ Washington cho thấy trong cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nhật, có nhiều khả năng Tổng thống Trump cũng sẽ nói đến vấn đề tỷ giá đồng yen Nhật và đồng dollars Mỹ, với mục đích muốn Thủ tướng Abe giúp giải quyết tình trạng thâm thủng mậu dịch mà Hoa Kỳ thường xuyên phải gánh chịu khi buôn bán với Nhật Bản.

Ngoài ra, giới thạo tin ở Washington cũng nói là sau cuộc gặp ở Nhà Trắng, ngày hôm sau hai nhà lãnh đạo Mỹ-Nhật sẽ ghé nhà riêng của Tổng thống  Mỹ ở Florida để tiếp tục bàn luận.

Bên cạnh phát biểu của Thủ tướng Abe trước Quốc Hội Nhật Bản, một số viên chức cao cấp của Nhật cũng lên tiếng phân trần, với ngụ ý cho rằng Tổng thống Hoa Kỳ đã sai khi chỉ trích chính sách tiền tệ của Nhật.

Ông Yoshihide Suga, Chánh văn phòng Thủ tướng Nhật Bản và cũng là người giúp hoạch định chính sách kinh tế quốc gia nói rằng chính sách tiền tệ mà Nhật đang áp dụng đi đúng với những quy định đã được thảo thuận giữa các quốc gia trong khối kinh tế G-7 và G-20, do đó, không hề có chuyện Nhật Bản cố ý hạ giá đồng bạc để trục lợi khi buôn bán với Mỹ.

Theo ông Haruhiko Kuroda, Thống đốc Ngân Hàng Quốc Gia Nhật Bản, chính sách tiền tệ của Nhật không nhắm vào tỷ giá hồi đoái, mà nhằm ổn định giá cả và ổn định lạm phát.

Không chỉ chê trách Nhật Bản và Trung Quốc cố ý hạ giá đồng bạc để trục lợi kinh tế, ông Peter Navarro, Chủ tịch Hội Đồng Thương Mại Hoa Kỳ đưa ra cáo buộc tương tự đối với Đức.

*****************

Cấm nhập cư : Sắc lệnh của Trump có thể "làm gia tăng" khủng bố (RFI, 01/12/2017)

Thành viên của Ủy ban giám sát chính quyền San Francisco biểu tình phản đối sắc lệnh của tổng thống Trump, 31/01/2017. REUTERS/Kate Munsch

Ngày thứ Sáu 26/01/2017, chưa đầy một tuần sau khi nhậm chức, tân tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh mang tên "Bảo vệ đất nước trước sự xâm nhập của khủng bố nước ngoài" (Protect the nation from foreign terrorist entry), đột ngột không cho vào Mỹ công dân từ bảy quốc gia, đa số theo đạo Hồi, kể cả những người đã được cấp visa của Hoa Kỳ. Sắc lệnh mang tính chất kỳ thị, được áp dụng một cách hết sức võ đoán này, bị lên án dữ dội tại Mỹ và khắp nơi trên thế giới. Các chuyên gia đặt câu hỏi : Liệu sắc lệnh sẽ có tác dụng ngược, khiến nguy cơ khủng bố gia tăng ?

AFP dẫn lại báo The Washington Post cho hay, ngay sau khi sắc lệnh được ban bố, trên các mạng xã hội, nhiều phần tử thánh chiến Hồi giáo đã ca ngợi "chiến thắng", và ca ngợi Donald Trump như là "người tuyển mộ tốt nhất" các lực lượng cho phe thánh chiến. Nhiều phần tử thánh chiến cũng đã ví sắc lệnh nói trên với cuộc can thiệp quân sự được đánh giá là "tốt lành" của Mỹ tại Iraq năm 2003, tạo cơ hội cho sự bùng phát của tình cảm chống phương Tây trong thế giới Hồi giáo.

Theo ông David Ibsen, giám đốc của tổ chức phi chính phủ Counter Extremism Project (CEP), có trụ sở tại Mỹ chuyên chống các tư tưởng cực đoan trên toàn cầu, CEP biết được là các nhóm khủng bố sẽ sử dụng cơ hội này trong các chiến thuật tuyển mộ. Ông giải thích : "đối tượng tuyên truyền của tổ chức Nhà Nước Hồi giáo (Islamic State-IS hay Daesh) và al-Qaeda là rất rộng, mà chúng ta biết là từ chỗ bị ảnh hưởng bởi các tuyên truyền, đến chỗ trực tiếp tham gia vào hoạt động khủng bố, khoảng cách là rất gần".

Một cựu lãnh đạo an ninh quốc gia dưới hai thời tổng thống Georg W. Bush và Barack Obama, bà Farah Pandith, công dân Mỹ gốc Kashmir, Ấn Độ, cũng cùng nhận xét : Sắc lệnh của ông Trump "không làm cho Hoa Kỳ an toàn hơn", "điều này mang lại lợi thế cho Daesh". Cựu cố vấn an ninh Farah Pandith, năm 2009 được chính quyền Obama bổ nhiệm làm người đại diện đầu tiên của bộ Ngoại Giao Mỹ, để đối thoại với các cộng đồng Hồi giáo trên thế giới, và cũng là chuyên gia trong lĩnh vực "chống cực đoan hóa".

Hàng chục đồng nghiệp của cựu cố vấn an ninh Farah Pandith ký chung một bức thư ngỏ, khẳng định sắc lệnh của ông Trump đã gửi đi "một thông điệp tồi tệ đến cộng đồng Hồi giáo tại Mỹ và trên khắp thế giới". Thông qua sắc lệnh này, nhiều người hiểu là chính phủ chống lại họ với lý do tôn giáo. Những người ký tên vào thư ngỏ tin rằng quyết định này sẽ có "một tác động tiêu cực về dài hạn" đến an ninh quốc gia Hoa Kỳ.

Về vấn đề này, hôm qua, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres nêu nhận xét rõ ràng : sắc lệnh của tổng thống Mỹ "đã thổi bùng một làn sóng lo hãi và giận dữ, có thể tạo điều kiện cho các tuyên truyền và các tổ chức khủng bố mà tất cả chúng ta muốn chống".

Về tác dụng ngược của lệnh đình chỉ nhập cư từ bảy nước Hồi giáo, có thể được các lực lượng thánh chiến sử dụng làm lý do kích động khủng bố, nhiều người ghi nhận điều đặc biệt đáng lo ngại là : Chính việc sắc lệnh này, cũng như các quyết định tương tự, tấn công vào các giá trị nhân quyền nền tảng của nền dân chủ mới chính là đe dọa đáng sợ nhất, làm suy yếu nghiêm trọng Hoa Kỳ cũng như các đồng minh, trước đe dọa khủng bố.

7 nước bị cấm không phải là nơi "xuất khẩu" khủng bố

Các phân tích cũng tập trung vào danh sách bảy quốc gia mà tân tổng thống Mỹ đưa vào danh sách cấm. Danh sách này được cho là không có ý nghĩa ngăn chặn các đe dọa khủng bố như chủ trương của Donald Trump.

Ông Trump nhiều lần khẳng định các liên hệ mà theo ông là "rõ ràng" giữa các vụ khủng bố mới đây tại Châu Âu và việc tiếp nhận người tị nạn theo đạo Hồi, đặc biệt là chính sách mở rộng cánh cửa với người tị nạn của thủ tướng Đức Angela Merkel. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, phần lớn thủ phạm các vụ khủng bố tại Liên Âu và Hoa Kỳ không phải là công dân của bảy nước trong danh sách cấm : Syria, Iran, Iraq, Sudan, Yemen, Somalia và Libya.

Vẫn theo chuyên gia an ninh Mỹ David Ibsen, "tất cả các nước có nguy cơ cực đoan hóa cao đã không nằm trong danh sách này". Thủ phạm hai vụ tấn công mới đây ở Berlin, Đức và Nice, Pháp, là hai công dân Tunisia. Phần lớn các kẻ khủng bố nhắm vào các nước Châu Âu đều gốc Bắc Phi, như Algeria, Tunisia, Morocco.

Còn kẻ khủng bố nhắm vào cuộc chạy đua marathon Boston, Hoa Kỳ, năm 2013, là hai người gốc Tchetchenia, trong đó có một người đã nhập quốc tịch Mỹ. Vụ tấn công năm 2015 tại San Bernadino, là do một người Mỹ sinh trưởng tại Chicago, trong một gia đình gốc Pakistan, cùng với vợ người Pakistan, mang quốc tịch Ả Rập Xê Út.

Theo cựu cố vấn an ninh Farah Pandith, sắc lệnh của ông Trump cho thấy ông ta "không hề hiểu đâu thực sự là vấn đề".

Để giúp chính phủ Hoa Kỳ có một cái nhìn khách quan hơn về vấn đề này, chuyên gia về an ninh David Ibsen nhận xét, ưu tiên hiện tại không phải là tiến hành xiết chặt nhập cư trên quy mô rộng lớn, mà điều cần phải làm trước hết là ngăn chặn khả năng các nhóm cực đoan sử dụng mạng internet để tuyên truyền, nhằm tuyển mộ tân binh cho các hoạt động khủng bố.

Xiết chặt nhập cư, nhưng lại để ngỏ cửa cho các tuyên truyền thánh chiến, chẳng khác nào đóng cửa phụ, nhưng để ngỏ cửa chính cho các thế lực cực đoan mặc sức hoành hành.

Vì sao Trump nương nhẹ Ả Rập Xê Út ?

Công luận cũng như giới chuyên gia cũng đặt câu hỏi : vì sao chính quyền Trump, trong khi tỏ ra khắc nghiệt với bảy quốc gia Hồi giáo nói trên lại tỏ ra hết sức nương nhẹ với rất nhiều quốc gia Hồi giáo khác, trong đó có Ả Rập xê Út, nơi phát xuất của 15 trong số 19 thủ phạm các vụ khủng bố ngày 11/09/2001, nhắm vào nước Mỹ.

Ả Rập Xê Út chính là cái nôi của trào lưu Wahhabi, một hệ phái Hồi giáo hết sức cứng rắn, vốn được nhiều nhóm thánh chiến sử dụng làm vũ khí ý thức hệ.

Nhiều chuyên gia cho rằng, thật khó mà hiểu được lý do của sự phân biệt này. Tuy nhiên, theo một số chuyên gia về an ninh khác, chính quyền Trump cũng như các chính quyền Mỹ lâu nay vẫn coi Ả Rập Xê Út và nhiều quốc gia vùng Vịnh, như Ai Cập, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập là đồng minh. Ả Rập Xê Út và nhiều nước vùng Vịnh tham gia vào liên quân chống al-Qaeda từ hơn một thập niên nay, và chống Daesh tại Syria và Iraq từ nhiều năm nay.

Bên cạnh đó, danh sách bảy quốc gia đầu tiên bị cấm bị coi là những người "không có khả năng tự bảo đảm an ninh và trao đổi với Hoa Kỳ thông tin về các công dân xuất cảnh".

Tuy nhiên, các giải thích nói trên không lý giải được vì sao Iran, vốn không phải là nước "xuất khẩu" khủng bố lại bị lọt vào danh sách cấm.

Theo giáo sư chính trị học Pháp Mathieu Guidère, Paris, điều này có thể giải thích bởi thế đối địch tại khu vực Trung Cận Đông, giữa quốc gia Hồi giáo Iran, theo hệ phái Shia, với Israel và Ả Rập Xê Út, mà trong đó, Hoa Kỳ chọn đứng về phía Israel và Ả Rập Xê Út, quốc gia theo hệ phái Hồi giáo Sunni.

Chính quyền Mỹ dưới thời Obama chọn giải pháp hòa dịu với Iran, với kết quả là thỏa thuận hạt nhân. Nhưng hòa dịu với Iran lại chính là điều mà ông Trump muốn phá bỏ.

Trọng Thành

Một gia đình người Việt tị nạn ở Thái Lan phải huỷ bỏ vé máy bay sau khi tân tổng thống Mỹ ban hành sắc lệnh hoãn việc nhập cư đối với tất cả người tị nạn và cấm nhập cảnh vô thời hạn đối với công dân từ 7 quốc gia Hồi giáo vào cuối tuần qua.

Một gia đình người Việt làm thủ tục đi Mỹ định cư với đại diện Tổ chức Di dân Quốc tế (IOM) tại sân bay quốc tế Manila hôm 26 tháng 9 năm 2005. AFP photo

Vì sắc lệnh của ông Trump

Luật sư Trịnh Hội, Giám đốc điều hành tổ chức VOICE cho biết :

Đây là một gia đình người Việt tị nạn mà Trịnh Hội đã giúp trong nhiều năm qua để được định cư tại Mỹ. Anh là người hoạt động trong nước, sau đó bị ngược đãi, áp bức phải chạy sang Thái Lan để xin tị nạn. cuối cùng thì Cao uỷ tị nạn Liên hiệp quốc đã phỏng vấn và đồng ý chấp nhận tư cách tị nạn của anh.

Sau đó Cao uỷ tị nạn Liên hiệp quốc sẽ gửi hồ sơ qua chính phủ Mỹ, chính phủ Mỹ lại phỏng vấn anh 1 lần nữa để xác nhận lại anh có phải là tị nạn hay không. Cách đây 4 năm thì chính phủ Mỹ đã công nhận anh là tị nạn.

Về sau này thì chương trình tị nạn rất lâu dài. Cuối cùng cách đây hơn 1 tuần anh được thông báo là ngày 22 tháng 2 này sẽ được đi Mỹ. Anh phải khám sức khoẻ, đi qua những security check, xin giấy bên Thái Lan cho đi. Tất cả đều đã xong, tất cả đều chỉ đợi lên đường. Nhưng vào hôm kia thì anh có liên lạc với Trịnh Hội nói rằng anh được thông báo là bây giờ hồ sơ của anh bị đình, vé máy bay cũng bị huỷ bỏ vì sắc lệnh của tổng thống Trump đưa ra, cho biết là 120 ngày sắp tới chương trình nhận người tị nạn của nước Mỹ sẽ tạm thời ngưng. Trong 120 ngày đó thì chính phủ Mỹ sẽ đưa những điều khoản mời về những thủ tục vấn đề làm sao người tị nạn có thể đến Mỹ.

Vì sắc lệnh của ông Trump, bây giờ gia đình của anh bị ảnh hưởng và phải tiếp tục chờ đợi.

Còn nhiều trường hợp ở Việt Nam đi thẳng qua Mỹ theo diện tị nạn thì những trường hợp đó cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Cát Linh : Có vẻ như trong những ngày vừa qua hầu như thế giới đều hướng sự tập trung vào trọng điểm là cấm nhập cư đối với những công dân của 7 quốc gia Hồi giáo, mà quên đi rằng một trong những nội dung của sắc lệnh này là tạm hoãn việc nhập cư vào Mỹ với tất cả người tị nạn trong vòng 120 ngày. Điều này có ảnh hưởng đến cả số lượng người tị nạn mà nước Mỹ nhận mỗi năm hay không ?

Trịnh Hội : Có hai vấn đề nhưng bởi vì vấn đề cấm nhập cư đối với tất cả những người thuộc 7 quốc gia đó là vấn đề rất lớn, vì nó vô thời hạn. Cho nên người ta chú trọng đến những vấn đề đó hơn. Và vấn đề đó liên quan đến những người đã từng ở Mỹ rồi, đang đi học, đang đi làm. Bây giờ họ lỡ ra khỏi nước rồi trở vô không được. Đó là vấn đề rất lớn vì nó liên quan đến thường trú nhân của Mỹ, liên quan trực tiếp đến người Mỹ. Thành ra họ nói đến vấn đề đó mà họ quên đi 1 chuyện rất là lớn, là mỗi năm nước Mỹ sẽ nhận khoảng 100 ngàn người tị nạn trên toàn thế giới. Nhưng mà trong sắc lệnh này thì ông Trump nói là không quá 50 ngàn người sẽ được đi. Điều đó có nghĩa là sẽ rất ít người vì năm ngoái là có khoảng 100 ngàn người tị nạn được nhận, nhưng năm nay chắc chắn sẽ là ít hơn 50 ngàn. Ít hơn không biết là bao nhiêu vì chương trình tị nạn còn bị ngưng hết 4 tháng, còn có 8 tháng thì làm sao giúp được cả 50 ngàn người được vô.

Người Việt tị nạn chờ đợi check-in tại sân bay quốc tế Manila để đến Hoa Kỳ ngày 26 tháng 9 năm 2005. AFP photo

Thứ hai nữa là kể cả những người tị nạn được nhận rồi mà bây giờ phải đợi vô thời hạn. Trịnh Hội nói là vô thời hạn là vì lý do như thế này : Luôn luôn có những người tị nạn muốn vô nước Mỹ, vì vậy nó gọi là những ưu tiên 1, ưu tiên 2...

Thì vô hình trung, bây giờ cánh cửa Mỹ khép nhỏ lại, thì cái line nó càng dài. Trước đây thì đợi 4,5 năm không biết về sau đợi bao nhiêu nữa.

Một điều quan trọng với Trịnh Hội là trong sắc lệnh của ông Trump có nói là đối với những người tị nạn sau này được nhận vào nước Mỹ thì ngoài việc họ phải được công nhận là tị nạn thì họ còn phải chứng minh họ sẽ đem lại lợi ích cho nước Mỹ (national interest to the U.S.)

Đây là 1 điều khoản mà với Trịnh Hội nó hoàn toàn sai về vấn đề luật quốc tế. Vì luật quốc tế buộc các nước nào đã đăng ký và đã đồng ý tuân thủ thì nhận những người tị nạn đó chứ đâu phải nhận những người tị nạn đó và họ phải đem lại lợi ích cho nước Mỹ ? Điều đó rất là khó để mà biết được ai sẽ và ai sẽ không mang lợi ích cho nước Mỹ.

Đây là một tiền lệ chưa bao giờ thấy trước đây.

'Phải đấu tranh'

Cát Linh : Anh vừa cho rằng điều đó là chưa từng có trong tiền lệ. Trong lúc đó thì những ngày qua rất nhiều chính trị gia, những người trong bộ máy hành chính hiện tại của Hoa Kỳ và cả những người quan sát sự việc cho rằng những sắc lệnh mà ông Trump đưa là là vi hiến. Anh nhận định sự việc thế nào ?

Trịnh Hội : Rõ ràng quyền bộ trưởng Bộ Tư pháp đã cho rằng là sắc lệnh của ông tổng thống là trái luật. Người đại diện cho tổ tư pháp là bộ về vấn đề luật pháp ở đây cho ổng là vi hiến nhưng sau đấy ổng sa thải. Dĩ nhiên là đã có 4 toà đưa ra những quyết định là họ tạm thời ngưng những orders của ổng để mà xét xử tiếp.

Trịnh Hội nghĩ rằng cuối cùng toà án tối cao pháp viện phải đưa ra một phán quyết thôi. Chứ bây giờ nói về luật thì ông Trump đâu có làm theo luật nữa. Vì ngay cả Bộ trưởng Bộ Tư pháp là người đứng đầu, cao nhất Bộ Tư pháp nói vi hiến mà ổng sa thải thì ổng cũng đâu để ý gì đến luật nữa.

Cát Linh : Gia đình người Việt trong câu chuyện này nói riêng và những người Việt tị nạn đang chờ cứu xét khác nói chung có hy vọng không trước sắc lệnh di dân mới này ?

Trịnh Hội : Có hy vọng hay không hy vọng tùy vào sự tranh đấu của mình.

Nếu cộng đồng của mình, nếu Trịnh Hội, nếu những luật sư khác lên tiếng tranh đấu thì mình sẽ xin được một waiver, là cái chuyện sẽ bỏ qua không áp dụng luật mới. Kể cả chuyện tị nạn bên Phi hay chuyện tị nạn bên Thái sau này nếu mình tranh đấu thì mình mới thành công. Còn nếu chỉ im lặng thì người Việt chúng ta sẽ chịu khổ nhất thôi.

Cát Linh : Nếu khách quan để nói về chính sách di dân mới này đối với tất cả những cá nhân thuộc các quốc gia bị ảnh hưởng thì anh có nhận định thế nào ?

Trịnh Hội : Cũng khó nói là khách quan vì mình là con của một người Việt tị nạn, của một thuyền nhân Việt Nam. Ông Trump là một ông tỷ phú người da trắng. Cái nhìn của Trịnh Hội với cái nhìn của ổng chắc chắn là khác nhau rồi. Điều mà Trịnh Hội đáng tiếc là có một số người Việt tị nạn trước đây được sang Mỹ định cư và bây giờ trở thành người Mỹ và họ ủng hộ quyết định của ông Trump. Nói thật lòng, nếu như vào thời điểm mà họ là những thuyền nhân sống lây lất ở các trại tị nạn, và nếu như lúc đó ông Trump lên làm tổng thống thì chắc chắn một điều, việc mà họ đến Mỹ sẽ dài hơn, lâu hơn, nếu không muốn nói là không được vô. Nhưng, đời nó là như vậy. Trịnh Hội biết vẫn có rất nhiều người Việt Nam hiẹn giờ chống lại chính sách rất hà khắc, khắc khe với người tị nạn. Trịnh Hội là một người Việt tị nạn, con của một thuyền nhân Việt Nam. Vì vậy sẽ luôn luôn ủng hộ quyền và những gì người tị nạn cần phải được hưởng, bất kể họ là người Việt Nam hay những người tị nạn khác.

Cát Linh : Xin cám ơn anh Trịnh Hội.

Cát Linh, phóng viên RFA

Nguồn : RFA tiếng Việt, 01/02/2017

******************************

Tổng thống Trump, người tị nạn Việt Nam, phong trào dân chủ Việt Nam

Một an ninh sân bay hướng dẫn một gia đình Việt Nam check-in tại sân bay quốc tế Manila đến Mỹ định cư hôm 26/9/2005. AFP photo

Người tị nạn lo lắng

Theo tin từ tổ chức dân sự Voice, làm công việc giúp đỡ những người tị nạn Việt Nam tại Đông Nam Á, thì sau khi có sắc lệnh của Tổng Thống Trump đình chỉ tạm thời chương trình tiếp nhận những người tị nạn đến Mỹ, một gia đình người Việt tị nạn đang ở Thái Lan đã có qui chế tị nạn, đã có vé máy bay để đi định cư thì bị dừng lại.

Một người Việt đã có qui chế tị nạn đang ở Thái Lan tên là Xuân nói rằng những người tị nạn ở Thái khi nghe tin này thì cảm thấy sốc và lo âu. Anh kể với chúng tôi về cuộc sống của những người này ở Thái Lan :

"Thái Lan họ chỉ ký một vài điểm trong công ước quốc tế về người tị nạn. Thành ra cho dù có được qui chế tị nạn hay không (người tị nạn Việt Nam) vẫn phải đối mặt với cảnh sát di trú của Thái bắt giam họ bất kỳ lúc nào, rồi công ăn việc làm lại không có giấy phép, làm việc lúc nào cũng nơm nớp đủ thứ. Bất kỳ lúc nào cũng có thể bị bắt, bị giam trong các trại tạm giam bất hợp pháp. Một cuộc sống lênh đênh trôi nổi như vậy, đối với người Việt đang tị nạn ở đây rất là khó khăn".

Một người tị nạn khác là bà Hồ Bích Khương, là một tiểu thương, tham gia đấu tranh chống bất công, từng bị bỏ tù tại Việt Nam, nay cùng con cũng là người tị nạn sống ở Thái Lan, nói với chúng tôi một cách buồn bã sau khi biết được những người tị nạn bị giữ lại không được đi định cư :

"Bích Khương đi tị nạn cũng là để tìm sự sống cho con của mình. Vì con của mình không có lỗi gì, mà việc làm của mình cũng không có lỗi gì, lỗi hoàn toàn nằm ở phía nhà cầm quyền. Tất cả những gì mà Bích Khương làm đều là vì quyền con người, quyền cơ bản mà con người sinh ra ai cũng có, mà họ đàn áp như vậy, đến mức không còn lối để cư ngụ nữa. Nhưng mà cái đấy phụ thuộc vào người ta chứ mình thì biết làm sao, cả cuộc đời lúc nào cũng bị đàn áp, ở nước mình bị đàn áp, sang nước khác thì phụ thuộc vào họ chứ mình không biết được đâu".

Theo anh Xuân thì hiện có khoản 1000 người Việt tị nạn tại Thái Lan, vì những lý do tôn giáo, chính trị, hay chỉ đơn giản là đòi đất đai bị trưng dụng trái phép. Anh không biết là trong số này có bao nhiêu người đã được qui chế tị nạn. Anh nói rằng sắc lệnh của Tổng thống Trump là một điều trái với những giá trị của nước Mỹ :

"Nước Mỹ là Hiệp chủng quốc Hoa Kỳ chứ không phải là một dân tộc sinh ra lớn lên ở đó. Nếu hỏi nước Mỹ là của ai, thì nó là của những người da đỏ. Cả ông Trump hay những người khác đều là những người nhập cự tới đó. Vậy cớ tại sao ông ấy lại cản những người nhập cư tới đó. Điều thứ hai là ông ấy có thể lấy vấn đề ISIS khủng bố, nhưng đối những nước kia, chứ còn như đối với người tị nạn Việt Nam tại Thái, tại Cam Pu Chia thì có liên quan gì đâu mà ông ấy lại ra một chính sách như vậy".

Giới đấu tranh nhân quyền trong nước

Những người tị nạn Việt Nam rời Campuchia đến Mỹ với sự giúp đỡ của Tổ chức Di dân Quốc tế IOM hôm 3/6/2002. AFP photo

Trong thời gian những năm gần đây, nhiều nhà hoạt động bất đồng chính kiến bị bỏ tù trong nước, bị nhà cầm quyền Việt Nam trục xuất, và được nước Mỹ tiếp đón như những người tị nạn. Có thể kể đến một danh sách dài những người này như ông Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Bà Tạ Phong Tần, Luật sư Lê Trần Luật, Tiến sĩ Cù Huy Hà Vũ,… Song song đó cơ quan ngoại giao của Mỹ cũng thường hay lên tiếng về những vấn đề nhân quyền tại Việt Nam.

Một số người trong đó có chuyên gia về Đông Nam Á là ông Carl Thayer cho rằng việc quan tâm đến nhân quyền không phải là ưu tiên của tổng thống Donald Trump nữa.

Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà hoạt động dân sự ở Hà Nội, cũng có nhận xét rằng những việc làm của Tổng thống Trump cũng đi ngược lại với những giá trị mà nước Mỹ muốn phổ biến từ trước đến nay. Tuy nhiên ông nói rằng phong trào dân chủ ở Việt Nam phải tự có sức mạnh riêng của mình :

"Những người đấu tranh cho dân chủ và nhân quyền thực sự ở Việt Nam, không dựa vào, mà cũng chẳng cần dựa vào người bên ngoài nào cả. Họ phải dựa vào sức họ là chính. Còn nếu có sự hỗ trợ từ bên ngoài, thì là một sức mạnh thêm vào rất là đáng quí. Nhưng nếu không có sự hỗ trợ từ bên ngoài thì người dân hay những nhà hoạt động trong nước vẫn phải cố gắng hết sức bởi vì trong chuyện đấu tranh cho nhân quyền và dân chủ thì không dựa vào ai được cả mà chỉ dựa vào chính sức mình mà thôi".

Giáo sư Phạm Minh Hoàng, thành viên của đảng Việt Tân, một đảng chính trị mong muốn cải cách thể chế chính trị ở Việt Nam cũng là một người từng bị nhà cầm quyền trong nước bỏ tù. Ông hiện đang sống tại Sài Gòn, khi được hỏi về sự ủng hộ của nước Mỹ đối với phong trào dân chủ trong nước, ông nhớ lại thời điểm ông có mặt tại Hoa Kỳ và Tổng thống Ronald Regan đắc cử tại Mỹ cách nay mấy mươi năm :

"Tôi có hỏi một vài bậc đàn anh, thì họ nói rằng nếu mình bầu cho ông Reagan đắc cử, thì con đường của chúng ta về Việt Nam sẽ ngắn hơn. Tôi nhớ rõ ràng câu ấy. Đến nay thì chúng ta thấy rõ ràng lời tiên đoán ấy như thế nào. Kể từ ngày ấy tôi chẳng có hy vọng gì về chính quyền Mỹ, cho dù đó là đảng cộng hòa diều hâu như ông Reagan, hay bồ câu như ông Obama. Bây giờ khi ông Trump ông ấy có những chuyện như là rút khỏi TPP, có những cái động thái tạm gọi là cứng rắn về biển Đông mà mình cũng chưa thấy nó đi đến đâu".

Khi kết thúc câu chuyện của chúng tôi về tương lai những người tị nạn Việt Nam tại Thái Lan thì anh Xuân nói rằng cũng có hy vọng rằng Tổng thống Mỹ sẽ xem xét lại chuyện đón tiếp người tị nạn vào nước Mỹ. Còn giáo sư Phạm Minh Hoàng thì nói rằng ông bình thản chờ đón những ngày sắp tới, không có mong chờ hy vọng gì cả. Và ông nghĩ rằng con đường đấu tranh của của người Việt Nam phải do người Việt Nam chủ động.

Kính Hòa, phóng viên RFA

Lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump có hợp pháp ? (BBC, 31/01/2017)

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã cách chức quyền bộ trưởng tư pháp Sally Yates sau khi bà nghi ngờ tính hợp pháp của lệnh cấm nhập cảnh.

Bà Sally Yates bị sa thải khỏi chức quyền bộ trưởng tư pháp

Ông Dana Boente, chưởng lý Quận Đông Virginia, sẽ thay thế bà để thực thi sắc lệnh tổng thống.

Mặc dù có các luật sư của chính phủ bên mình, quyền uy tổng thống về các vấn đề nhập cư tuy rộng lớn nhưng cũng có giới hạn.

Những giới hạn đó được hệ thống tư pháp Mỹ diễn dịch và thi hành. Trong trường hợp về sắc lệnh cấm nhập cảnh, điều đó đang xảy ra.

Sau khi ông Trump ký sắc lệnh tổng thống, các thẩm phán liên bang ở bốn tiểu bang đã tạm thời chấp nhận yêu cầu của Liên đoàn tự do dân sự Mỹ (ACLU), tạm chưa trục xuất những người bị giữ ở phi trường Mỹ.

Mặc dù các phán quyết này được xem là thắng lợi cho người chống ông Trump, nhưng nó chỉ tạm thời và có giới hạn.

Chiều thứ Hai, tiểu bang Washington có thách thức lớn, được các công ty công nghệ như Amazon và Expedia ủng hộ.

Bộ trưởng tư pháp bang Washington Bob Ferguson tuyên bố : "Chung cuộc, hoặc anh tuân thủ Hiến pháp hoặc không".

"Theo chúng tôi, tổng thống đang không tuân thủ hiến pháp trong việc này".

Hội đồng Quan hệ Mỹ - Hồi giáo (CAIR) cũng đã nộp đơn kiện chống lại "Mệnh lệnh loại bỏ Hồi giáo", đại diện cho một nhóm người Hồi giáo Mỹ và các công dân thuộc các nước trong lệnh cấm.

ACLU cũng đang định kiện chống lại cả sắc lệnh tổng thống.

CAIR và các nhóm khác cho rằng ông Trump đã âm thầm nhắm tới người Hồi giáo và vì thế sắc lệnh của ông giống như xây dựng một tôn giáo nhà nước, vi phạm Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp.

Những người chống ông Trump cũng cho rằng hành động này vi phạm Tu chính án Năm và 14 bảo đảm "quy trình luật pháp đầy đủ".

Nhưng luận điểm phản bác thì rất rõ. Theo đó, các công dân nước ngoài ở nước ngoài không được phép đòi hiến pháp Mỹ bảo vệ. Dan McLaughlin viết trên National Review : "Người nước ngoài không có quyền, theo Hiến pháp của chúng ta, để đòi vào Mỹ hay thách thức nguyên do chúng ta có để cấm họ".

Tổng thống Donald Trump

Luật liên bang

Trong sắc lệnh, ông Trump dẫn ra luật nhập cư năm 1952 cho phép tổng thống được tạm thời cấm người vào Mỹ khi xem có hại cho lợi ích quốc gia.

Nhưng sửa đổi luật này năm 1965 lại nói công dân không thể bị phân biệt trong việc cấp visa nhập cảnh vì "chủng tộc, giới tính, quốc tịch, nơi sinh, nơi sống".

David J Beir, từ Viện Cato, cho rằng ngôn ngữ của luật nghĩa là phân biệt người nhập cư theo nguồn gốc quốc gia là phi pháp.

Tuy vậy, ông cũng ghi nhận ngôn ngữ của luật chỉ áp dụng cho người nhập cư. Du khách, sinh viên và người ở tạm thời vẫn có thể bị cấm vào.

Dẫu thế, quan điểm của ông Beir cũng bị phản bác. Andrew McCarthy, viết trên National Review, nói rằng quyền lực tổng thống trong trường hợp này cao hơn luật của quốc hội.

"Trọng tâm là vấn đề liên quan hành xử ngoại giao - thuộc hàng quan trọng nhất vì nó liên quan đe dọa của nước ngoài cho an ninh quốc gia".

"Nếu ở đây có xung đột, thì quyền hạn hiến pháp rõ rệt của tổng thống để bảo vệ Hoa Kỳ đứng cao hơn quyền hạn mơ hồ của Quốc hội để hạn chế việc cấm công dân nước ngoài của tổng thống".

Ông này cũng cho rằng trước đây khi Quốc hội Mỹ thông qua và có chữ k‎ý của Tổng thống Barack Obama nhằm loại những ai đã thăm 7 nước liên quan ra khỏi Chương trình Miễn Visa, thì thực ra nó đã cho phép phân biệt công dân dựa theo nguồn gốc quốc gia, ít nhất là với 7 nước kia.

Thủ tướng Đức Angela Merkel, khi gọi điện cho Tổng thống Trump, thì nói rằng lệnh của ông có thể vi phạm cam kết quốc tế.

Người phát ngôn của bà Merkel cho biết công ước Geneva về người tị nạn yêu cầu quốc tế chấp nhận người tị nạn chiến tranh.

Cho đến nay, chưa có đơn kiện nào nói về điểm này.

************************

Mỹ : Nhiều nhà ngoại giao chống sắc lệnh cấm nhập cư của tổng thống (RFI, 31/01/2017)

Tổng thống Donald Trump ký sắc lệnh di trú gây nhiều tranh cãi. Ảnh ngày 27/01/2017. REUTERS/Jonathan Ernst

Cả trăm nhà ngoại giao Mỹ đã bất ngờ dùng một kênh thông tin "ly khai" nội bộ để lên tiếng chống lại sắc lệnh hạn chế nhập cảnh vào Mỹ của tổng thống Donald Trump.

Ngày 30/01/2017, quyền phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Mark Toner tiết lộ nhiều cán bộ ngoại giao đã sử dụng "kênh thông tin ly khai" để truyền đi "một thông điệp liên quan đến sắc lệnh Bảo vệ quốc gia chống quân khủng bố ngoại quốc xâm nhập Hoa Kỳ".

Ông Toner không cho biết nội dung cụ thể cũng như số người ủng hộ hay ký tên vào thông điệp, nhưng trang blog Lawfare được AFP trích dẫn, đã nói đến "hàng trăm người" sẵn sàng ký tên vào văn bản có nội dung tố cáo "một chính sách đóng cửa đối với hơn 200 triệu người đi lại chính đáng, với hy vọng ngăn không cho một bộ phận rất nhỏ dùng visa vào Mỹ để tấn công người Mỹ". Đối với các nhà ngoại giao này, điều đó "không đáp ứng mục tiêu tăng cường an ninh" cho Hoa Kỳ.

Các nhà ngoại giao còn tố cáo sắc lệnh của ông Trump "đi ngược lại các giá trị cơ bản của nước Mỹ là không phân biệt đối xử, đón nhận một cách nồng hậu khách nước ngoài và người nhập cư".

"Kênh ly khai" là một phương tiện thông tin nội bộ của bộ Ngoại Giao Mỹ, được thành lập năm 1971, thời chiến tranh Việt Nam, cho phép các nhà ngoại giao chính thức bày tỏ ý kiến bất đồng với chính sách đối ngoại của Mỹ.

Nhà Trắng đã phản ứng gay gắt trước phong trào phản đối này. Phát ngôn viên phủ tổng thống Mỹ Sean Spicer đã ra tối hậu thư cho các nhà ngoại giao ly khai : "Hoặc là chấp nhận chương trình được đề ra, hoặc là từ chức".

Ngược lại, quyền phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Toner lại lên tiếng bảo vệ "kênh ly khai" mà theo ông là một phương tiện thông tin có từ lâu, cho phép các nhà ngoại giao bày tỏ ý kiến và đường hướng khác về chính sách đối ngoại.

Lần cuối cùng mà kênh này được sử dụng là vào năm 2016, khi khoảng 50 nhà ngoại giao Mỹ đòi phải tấn công quân sự vào Syria và chỉ trích mạnh mẽ ông Obama không muốn can thiệp mạnh vào cuộc chiến này.

Tuy nhiên, việc các cán bộ ngoại giao chính thức lên tiếng phản đối chính quyền, vỏn vẹn 10 ngày sau lễ nhậm chức của tân tổng thống, thậm chí khi tân ngoại trưởng chưa chính thức đảm nhận chức vụ, là điều chưa từng thấy.

Obama khích lệ phong trào phản đối sắc lệnh nhập cảnh

Cựu tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 30/01/2017 lên tiếng về sắc lệnh cấm người từ 7 quốc gia Hồi giáo nhập cảnh vào Hoa Kỳ.

Không lên tiếng trực tiếp mà thông qua ông Kevin Lewis, tùy viên báo chí của ông, Barack Obama khuyến khích người Mỹ tham gia các cuộc biểu tình bảo vệ dân chủ, hoan nghênh mức độ vận động hiện nay.

Dù không nêu đích danh ông Donald Trump, thông cáo khẳng định : "Tổng thống Obama bất đồng sâu sắc với việc phân biệt đối xử tùy theo tín ngưỡng hay tôn giáo". Đối với ông Obama, sắc lệnh đóng cửa nước Mỹ đối với người tị nạn và công dân 7 nước Hồi giáo đi ngược lại những giá trị cơ bản của nước Mỹ.

Trước khi nhường lại chiếc ghế ở Nhà Trắng, ông Barack Obama từng khẳng định là sẽ không can thiệp vào cuộc tranh luận chính trị ngoại trừ trường hợp "một số lằn ranh đỏ bị vượt qua".

Trong cuộc họp báo ngày 18/01, ông đã nói chi tiết những yếu tố có thể thúc đẩy ông can thiệp : sự phân biệt, kỳ thị, việc cản trở quyền bỏ phiếu, các mưu toan bịt miệng báo chí hay các tiếng nói bất đồng, hoặc việc trục xuất trẻ em nước ngoài đã lớn lên trên đất Mỹ.

Mai Vân

********************

Trung Quốc nhẹ giọng với lệnh di trú của ông Trump (VOA, 30/01/2017)

Cảnh sát bảo vệ một lối vào giữa lúc cuộc biểu tình chống lệnh cấm nhập cảnh của Tổng thống Trump diễn ra ở Sân bay Quốc tế John F. Kennedy, New York, 28/1/2017.

Hôm thứ Hai, Trung Quốc đưa ra những chỉ trích nhẹ nhàng đối với sắc lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump cấm người dân từ 7 quốc gia Hồi giáo nhập cảnh vào Mỹ. Bắc Kinh nói chính sách nhập cư là quyền của mỗi quốc gia nhưng "những quan ngại hợp lý" cần phải được xem xét.

Ông Trump đã ký lệnh cấm vào thứ Sáu. Nhiều đảng viên Dân chủ và ngày càng nhiều đảng viên Cộng hòa ở Mỹ đã đả kích động thái trên. Các lãnh đạo nước ngoài cũng lên án lệnh cấm giữa lúc tòa án tạm dừng lệnh cấm và hỗn loạn xảy ra tại các sân bay Mỹ.

Ông Trump nói sắc lệnh của ông "không phải về tôn giáo" nhưng là để giữ an toàn cho nước Mỹ. Ông Trump đã đưa ra chính sách trên như là một cách để bảo vệ nước Mỹ khỏi sự đe dọa của các chiến binh Hồi giáo.

Trong một tuyên bố gửi cho Reuters, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói họ đã ghi nhận các báo cáo về quyết định của chính quyền Hoa Kỳ.

Bộ này nói : "Trung Quốc cho rằng việc điều chỉnh chính sách nhập cư, nhập cảnh và xuất cảnh nằm trong phạm vi chủ quyền của mỗi nước". Nhưng tuyên bố nói thêm rằng "Đồng thời, những động thái liên quan cũng phải xem xét đến những mối quan ngại hợp lý của các quốc gia liên quan".

Bộ Ngoại giao Trung Quốc không phân tích thêm chi tiết.

Trung Quốc đang trong tuần nghỉ Tết Nguyên Đán. Các cơ quan chính phủ không làm việc cho đến ngày thứ Sáu.

Trung Quốc đã rất nỗ lực để có vai trò ngoại giao lớn hơn ở Trung Đông. Nước này có mối quan hệ đặc biệt gần gũi với Iran và Sudan, hai trong bảy quốc gia nằm trong danh sách bị cấm của ông Trump.

Trung Quốc cũng là quê hương của khoảng 20 triệu người Hồi giáo, trong đó có sắc tộc thiểu số Uighur ở Tân Cương, nơi chính quyền Trung Quốc nói họ cũng đang phải đối diện với các chiến binh Hồi giáo.

Các nhóm nhân quyền và những người lưu vong nói chính sách đàn áp của Trung Quốc ở Tân Cương, bao gồm kiểm soát đạo Hồi, là nguyên nhân gốc rễ của tình trạng bất ổn đã giết chết hàng trăm người trong vài năm qua.

Trung Quốc phủ nhận có bất kỳ sự đàn áp nào và nói nước này đảm bảo quyền tự do tôn giáo.

**********************

Bạch Ốc gạt phản biện của giới Ngoại giao về lệnh di trú (VOA, 31/01/2017)

Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Sean Spicer phát biểu trong buổi họp báo tại Toà Bạch Ốc ở Washington, 30/1/2017.

Các nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ có ý kiến bất đồng với sắc lệnh siết chặt di trú của Tổng thống Trump có hai sự chọn lựa, "đó là thực thi sắc lệnh của Tổng thống, hoặc là ra đi", theo lời người phát ngôn Tòa Bạch Ốc Sean Spicer. Hôm thứ Hai ông Spicer khẳng định với các nhà báo rằng "sắc lệnh này có mục đích bảo vệ sự an toàn của nước Mỹ".

Ông Spicer thừa nhận sự hiện diện của một tài liệu nội bộ được phổ biến giữa các giới chức ngoại giao và các nhân viên khác thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ là một kênh hợp pháp để bày tỏ những vấn đề quan tâm. Nhưng ông Spicer cho rằng chống đối sắc lệnh của tổng thống cấm du hành áp dụng đối với cư dân của 7 quốc gia có đa số dân theo Hồi giáo, đã bị "phóng đại và thổi phồng".

Tài liệu nội bộ truyền qua Kênh Bất đồng phản đối sắc lệnh hạn chế du hành và nhập cảnh đối với người di dân, cho rằng hành động của chính phủ Trump "sẽ không đạt được mục đích đề ra và có phần chắc sẽ phản tác dụng".

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết Bộ có biết về tài liệu nội bộ này, nhưng từ chối bình luận về nội dung của tài liệu đó.

Đài VOA đã được xem một bản thảo cho biết là tài liệu này bày tỏ quan ngại về tính hiệu quả của lệnh cấm, nói rằng lệnh sẽ không đạt được mục tiêu "bảo vệ người dân Mỹ chống lại các cuộc tấn công khủng bố do những người nước ngoài được phép nhập cảnh Hoa Kỳ thực hiện".

Tài liệu nội bộ còn cảnh báo rằng lệnh cấm "lập tức làm xấu đi quan hệ" với các đồng minh quan trọng của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố, bởi vì công dân của những nước này giờ bị hạn chế, không được nhập cảnh Hoa Kỳ.

Tài liệu này còn đề xuất các giải pháp thay thế như tăng cường công tác sàng lọc các hồ sơ xin thị thực và di trú.

Kênh Bất đồng trong Bộ Ngoại giao Mỹ được lập ra vào năm 1971 giữa lúc đang có tranh cãi về các chính sách liên quan tới chiến tranh Việt Nam, để cho phép các nhà ngoại giao tự do nói lên những quan tâm của mình về chính sách đối ngoại.

Theo Bộ Ngoại giao Mỹ thông thường có từ 4 đến 5 thông điệp truyền qua Kênh Bất đồng mỗi năm.

Những người sử dụng Kênh ý kiến bất đồng được bảo vệ chống các hành động trả đũa, các biện pháp kỷ luật hoặc bị trừng phạt vì sử dụng kênh này mà không được phép, theo các quy định của chính phủ được ghi trong Cẩm nang của Bộ Ngoại giao.

Steve Herman & Nike Ching