Thông Luận

Philippines muốn đưa tranh chấp Biển Đông ra Liên Hiệp Quốc bất chấp nguy cơ Trung Quốc trả đũa

Theo nhật báo Hồng Kông South China Morning Post, Philippines dự định sẽ đưa vấn đề tranh chấp Biển Đông với Trung Quốc ra Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc, một chiến lược mà theo các nhà phân tích có thể khiến Bắc Kinh đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt kinh tế trong bối cảnh căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc ở Biển Đông tiếp tục gia tăng, tương tự như các biện pháp đã được áp dụng trong quá khứ. 

Thủy thủ Philippines chào cờ tại Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal), quần đảo Trường Sa, Biển Đông, 30/03/2014. AP - Bullit Marquez

Trong một phiên họp tại Quốc hội Philippines hôm thứ Tư 18/09/2024, dân biểu Joseph Gilbert Violago đã xác nhận Manila "dự định đệ trình lên Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc (UNGA) một nghị quyết về yêu sách chủ quyền của Philippines ở Biển Tây Philippines (tên mà Manila gọi Biển Đông)".

Vào năm 2016, Tòa án Trọng tài Thường trực tại La Haye đã ra phán quyết có lợi cho các yêu sách chủ quyền của Philippines ở Biển Đông, khẳng định các yêu sách của Trung Quốc đối với vùng biển này là "không có cơ sở pháp lý". Bắc Kinh vẫn liên tục bác bỏ và lên án phán quyết của Tòa là bất hợp pháp. 

Trong những tháng gần đây, Manila đã cáo buộc Bắc Kinh sử dụng chiến thuật "vùng xám" để xác quyết các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, chẳng hạn như bắn vòi rồng và chiếu tia laser cường độ cao vào các tàu của Philippines. Philippines và Trung Quốc đổ lỗi cho nhau về cuộc đối đầu ở vùng biển này.

Trả lời nhật báo South China Morning Post, ông Greg Poling, giám đốc chương trình Đông Nam Á của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington, dự báo nếu đưa ra biểu quyết tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc một nghị quyết yêu cầu Trung Quốc tuân thủ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực năm 2016, Philippines chắc là sẽ thắng. Thế nhưng, Manila cũng lo ngại về khả năng nhiều nước thành viên Liên Hiệp Quốc sẽ không tham gia bỏ phiếu và như vậy chiến thắng của Philippines chỉ mang tính tương đối.

Một điều chắc chắn, theo chuyên gia Greg Poling đó là Bắc Kinh sẽ có phản ứng mạnh nếu nghị quyết được thông qua ở Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc. Ông Poling cho biết : "Trung Quốc sẽ tìm cách trừng phạt Philippines ở những lĩnh vực khác, có thể là các biện pháp trừng phạt kinh tế hoặc cấm vận thương mại như những gì họ đã làm đối với ngành nông nghiệp Philippines dưới thời chính quyền của tổng thống Benigno Aquino III".

Năm 2012, Trung Quốc đã thi hành các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với việc nhập khẩu chuối từ Philippines sau khi Manila kiện Bắc Kinh ra tòa án quốc tế, cáo buộc các tàu hải quân Trung Quốc cản trở Philippines vào bãi cạn Scarborough. 

Trả lời nhật báo South China Morning Post, ông Edmund Tayao, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của nhóm nghiên cứu Political Economic Elemental Studies and Strategists, không chắc chắn là hành động của Manila sẽ mang lại kết quả khả quan. Ông nói : "Có khả năng chúng tôi sẽ thành công vì các nước Châu Âu, thậm chí cả Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc, đều ủng hộ chúng tôi. Nhưng đến khi ra quyết định, chúng tôi thực sự không biết họ sẽ hành động như thế nào. Có những trường hợp các nước lớn như Hoa Kỳ nói rằng họ cam kết nhưng cuối cùng họ lại không làm theo cam kết. Khi được yêu cầu bỏ phiếu, họ sẽ không tham gia biểu quyết". 

Ông Edmund Tayao nhấn mạnh đến ảnh hưởng của Bắc Kinh, vì Trung Quốc có rất nhiều đồng minh mà lại có quyền phủ quyết với tư cách thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.

Thượng nghị sĩ Francis Tolentino, chủ tịch ủy ban đặc biệt của Thượng viện Philippines về các vùng biển, tin rằng tổng thống Ferdinand Marcos Jr. sẽ ký ban hành hai luật về tăng cường an ninh hàng hải của quốc gia. Các luật này sẽ được chuyển lên Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Hàng hải Quốc tế để đưa vào áp dụng. Theo thượng nghị sĩ Francis Tolentino, là thành viên của Tổ chức Hàng hải Quốc tế, Trung Quốc không thể phớt lờ yêu cầu của tổ chức này, nếu không sẽ gánh chịu những hậu quả, chẳng hạn như các thủy thủ của họ có thể bị từ chối cấp phép, kể cả tàu của họ và thuyền trưởng của tàu.

Vào tháng 7 năm nay, cựu thẩm phán Tòa án Tối cao Antonio Carpio đã đề nghị Manila tiến hành một vụ kiện trọng tài khác chống lại Trung Quốc, sau khi Bắc Kinh phản đối tuyên bố của Manila về quyền được hưởng thềm lục địa mở rộng ở Biển Đông. Theo Carpio, Philippines sẽ thắng trong vụ kiện như vậy, vì phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực năm 2016 đã tuyên bố yêu sách đường chín đoạn của Trung Quốc ở Biển Đông là không có giá trị. 

Thanh Phương

Scarborough : Philippines kêu gọi Trung Quốc để quốc tế điều tra tình trạng "phá hủy" hệ sinh thái

Trọng Thành, RFI, 20/05/2024

Bãi cạn Scarborough, Biển Đông, tiếp tục là tâm điểm căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc. Hôm nay, 20/05/2024, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Phillippines kêu gọi Bắc Kinh mở cửa cho quốc tế điều tra về cáo buộc tàn phá các hệ sinh thái tại bãi cạn Scarborough, khu vực nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, cách đảo chính Luzon khoảng 200 km, và cách đảo Hải Nam của Trung Quốc gần 900 km.

Bãi cạn Scarborough. Wikipedia

Kể từ tháng 09/2023, Trung Quốc đã kiểm soát một phần bãi cạn này, sau khi thiết lập một hàng rào nổi dài khoảng 400 mét để ngăn ngư dân Philippines tiếp cận khu vực bên trong bãi cạn. Theo AFP, trả lời báo giới, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Phillippines Jonathan Malaya khẳng định : "Nếu họ tự coi mình là người bảo vệ môi trường, họ nên mở cửa Bajo de Masinloc (tên người Philippines gọi bãi cạn Scarborough) cho các nhà quan sát quốc tế".

Hội đồng An ninh Quốc gia Philipinnes "kêu gọi các bên thứ ba, các nhóm bảo vệ môi trường hay bất kỳ tổ chức nào khác tiến hành tìm hiểu để xác định tình hình môi trường ở Bajo de Masinloc". Ông Malaya cho biết thêm là ngày càng có nhiều đồng thuận để chuẩn bị đệ đơn kiện mới chống Trung Quốc ra tòa án quốc tế, về các cáo buộc phá hủy các rạn san hô và đánh bắt trai khổng lồ, cùng nhiều hoạt động phá hoại môi trường khác ở Biển Đông. Năm 2016, Tòa Trọng tài Thường trực của Liên Hiệp Quốc từng ra một phán quyết bác bỏ yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh tại phần lớn Biển Đông, bao gồm khu vực bãi cạn Scarborough.

Philippines tổ chức rầm rộ chuyến đi tiếp tế cho ngư dân gần Scarborough

Chính quyền Philippines dường như đang kiên quyết hơn trong việc bảo vệ quyền lợi quốc gia trong vùng đặc quyền kinh tế ở Biển Đông. Hôm 17/05 vừa qua, tổ chức phi chính phủ Atin Ito cho biết vừa thực hiện chuyến đi tiếp tế nhiên liệu và thực phẩm cho 670 ngư dân hoạt động tại các khu vực sát với bãi cạn Scarborough. Quân đội Philippines đã huy động hai tàu hộ tống và nhiều phi cơ để bảo đảm an toàn cho 160 thành viên của chuyến đi, và các phóng viên trong nước và quốc tế tham gia theo dõi sự kiện này.

Theo người phát ngôn của Atin Ito, Emman Hizon, ngày 15/05 đoàn đã tiếp cận được với các ngư dân tại khu vực lân cận bãi cạn Scarborough, "bất chấp lực lượng tàu bè đông đảo và bất hợp pháp của Trung Quốc". Đại tá Xerxes Trinidad, phát ngôn viên Quân Đội Philippines, khẳng định chuyến đi này là một nỗ lực hòa bình nhằm chuyển đi một thông điệp quan trọng, thể hiện tinh thần đoàn kết quốc gia, bảo vệ quyền chủ quyền của Philippines tại Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế. Tư lệnh Tuần duyên Philippines, đô đốc Ronnie Gil Gavan, cũng ra một thông báo khen ngợi các hành xử "huyên nghiệp" của lực lượng tuần duyên làm nhiệm vụ hộ tống đoàn tiếp tế.

Trọng Thành

*****************************

Tổng thống Philippines tuyên bố sẽ mạnh mẽ bảo vệ lãnh thổ

Reuters, VOA, 18/05/2024

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr ngày thứ Bảy nói nước này sẽ "mạnh mẽ bảo vệ những gì là của chúng tôi", nhắc đến những căng thẳng đang gia tăng với Trung Quốc về tranh chấp hàng hải.

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr

Cách hành xử đối với những kẻ xâm nhập không tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của Philippines sẽ được dẫn dắt bởi luật pháp và trách nhiệm trong tư cách là một thành viên tuân thủ luật lệ của cộng đồng quốc tế, ông Marcos nói trong bài phát biểu trước các học viên quân sự tốt nghiệp.

"Chúng ta sẽ mạnh mẽ bảo vệ những gì thuộc về chúng ta trước những kẻ xâm nhập không tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của chúng ta", ông Marcos nói.

Ông không nêu tên những kẻ xâm nhập, nhưng Manila và Bắc Kinh đang trong một cuộc đối đầu leo thang ở Biển Đông, bao gồm việc Trung Quốc sử dụng vòi rồng dẫn đến thương tích và thiệt hại tài sản, chiếu tia laser cấp quân sự vào các tàu Philippines và điều mà Philippines gọi là "những chuyển động nguy hiểm" trên tuyến đường thủy có tranh chấp.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, nơi khối lượng thương mại bằng tàu biển trị giá 3 ngàn tỉ đôla đi qua hàng năm, bao gồm những phần được Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam tuyên bố chủ quyền. Tòa án Trọng tài Thường trực năm 2016 phán quyết các tuyên bố chủ quyền rộng lớn của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.

Nguồn : VOA, 18/05/2024

*****************************

Trung Quốc tăng cường giám sát sau khi tàu Philippines tiến vào vùng biển gần bãi cạn Scarborough

Reuters, VOA, 16/05/2024

Tân Hoa Xã đưa tin, lực lượng hải cảnh Trung Quốc hôm 16/5 đã "tăng cường giám sát tại thực địa và thu thập bằng chứng" sau khi các tàu Philippines "tập hợp trái phép" ở vùng biển gần bãi cạn Scarborough.

Lực lượng hải cảnh Trung Quốc trên chiếc thuyền bơm hơi theo dõi một tàu cá Trung Quốc gần bãi cạn Scarborough do Trung Quốc kiểm soát vào tháng 2/2024 – Ảnh : AFP

Tân Hoa Xã cho biết thêm, lực lượng hải cảnh "kiểm soát" các tàu Philippines tại hiện trường "theo quy định của pháp luật".

Trung Quốc đã chiếm giữ bãi cạn này, trong vùng biển tranh chấp ở Biển Đông, vào năm 2012 sau cuộc đối đầu với Philippines và kể từ đó đã duy trì việc triển khai liên tục lực lượng hải cảnh và tàu đánh cá.

Trước đó, một nhóm Philippines dẫn đầu sứ mệnh dân sự ở Biển Đông đã giao thực phẩm và nhiên liệu cho ngư dân Philippines bất chấp bị tàu Trung Quốc theo dõi, các quan chức của nhóm này cho biết hôm 16/5 và gọi đây là một "chiến thắng lớn".

Nhóm có tên gọi Atin Ito (Đây là của chúng tôi) cho biết rằng một đội gồm 10 thành viên đã tới Bãi cạn Scarborough một ngày trước khi đội tàu dân sự gồm 5 tàu thương mại và 100 tàu đánh cá nhỏ bắt đầu hành trình vào tháng 5.

"Sứ mệnh đã đạt được chiến thắng lớn khi đội tiên phong đến khu vực lân cận Bãi cạn Panatag vào ngày 15 tháng 5 (và) có thể cung cấp vật phẩm cho ngư dân trong khu vực", Emman Hizon, người phát ngôn của Atin Ito, nói và sử dụng tên địa phương đối với tên gọi quốc tế của Scarborough.

Nguồn : VOA, 16/05/2024

Philippines cử tàu tuần duyên ‘đảm bảo an toàn’ cho sứ mệnh dân sự ở Biển Đông

Reuters, VOA, 15/05/2024

Philippines đã cử ba tàu tuần duyên đến để đảm bảo an toàn cho một đội tàu dân sự đi đến một bãi cạn ở Biển Đông, nơi Manila và Bắc Kinh đang rơi vào các cuộc đối đầu gay gắt vì tranh chấp chủ quyền.

Tàu cá chở các nhà hoạt động và tình nguyện viên của Atin Ito khi họ tiến về Bãi cạn Scarborough vào ngày 15/5/2024.

Các nhà tổ chức cho biết sứ mệnh kéo dài ba ngày nhằm cung cấp thực phẩm cho ngư dân neo đậu tại Bãi cạn Scarborough đang tranh chấp, được dẫn đầu bởi một nhóm có tên Atin Ito (tạm dịch "Đây là của chúng tôi"), cùng với năm tàu đánh cá thương mại. Khoảng 100 tàu cá nhỏ hơn cũng sẽ tham gia phần đầu của chuyến đi.

Người phát ngôn của Lực lượng Tuần duyên Philippines (PCG), Jay Tarriela, nói với các phóng viên rằng lực lượng tuần duyên không phải là một phần của sứ mệnh dân sự khởi hành hôm thứ Tư, nhưng họ sẽ đảm bảo an toàn và an ninh cho các tình nguyện viên dân sự tại Bãi cạn Scarborough.

Đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin Hải cảnh Trung Quốc gần đây đã tổ chức các cuộc tập trận định kỳ tại bãi cạn. Atin Ito đã dẫn đầu một nhiệm vụ tương tự vào tháng 12 để cung cấp tiếp tế cho quân đội đóng trên Bãi Cỏ Mây, nhưng nhiệm vụ này đã bị cắt ngắn vì bị tàu hải cảnh Trung Quốc "theo sát và quấy rối".

Trung Quốc hôm thứ Tư nói họ có chủ quyền không thể tranh cãi đối với bãi cạn mà nước này gọi là đảo Hoàng Nham và vùng biển lân cận.

"Nếu phía Philippines lạm dụng thiện chí của Trung Quốc và xâm phạm chủ quyền lãnh thổ và quyền tài phán của Trung Quốc, Trung Quốc sẽ bảo vệ các quyền của mình theo luật pháp. Những trách nhiệm và hậu quả liên quan hoàn toàn do phía Philippines gánh chịu", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói trong một cuộc họp báo.

Nằm bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila, Bãi cạn Scarborough được nhiều nước thèm muốn vì trữ lượng cá dồi dào và vùng nước màu ngọc lam tuyệt đẹp cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho tàu thuyền khi có bão.

Nó đã bị Trung Quốc chiếm giữ vào năm 2012 sau một cuộc đối đầu với Philippines, và kể từ đó Bắc Kinh duy trì việc triển khai liên tục lực lượng hải cảnh và tàu đánh cá, một số bị Manila cáo buộc là lực lượng dân quân biển.

Trung Quốc chưa thừa nhận sự hiện diện của lực lượng dân quân ở Biển Đông.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm các khu vực mà Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam tuyên bố chủ quyền.

Phán quyết năm 2016 của Tòa án Trọng tài Thường trực nói các yêu sách chủ quyền rộng lớn của Trung Quốc không có cơ sở pháp lý.

Reuters

Nguồn : VOA, 15/5/2024

***************************

Philippines tăng cường bảo vệ các địa điểm ở Biển Đông

Reuters, VOA, 13/05/2024

Philippines hôm 13/5 nói sẽ bảo vệ chặt chẽ hơn các rạn san hô, bãi cạn và đảo nhỏ trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này ở Biển Đông, trước những tin tức về các hoạt động cải tạo mới của Trung Quốc, điều mà Bắc Kinh phủ nhận.

Ngư dân Philippines canh tàu Hải cảnh Trung Quốc neo gần Bãi cạn Second Thomas ở Biển Đông- Ảnh minh họa.

Lực lượng tuần duyên Philippines hôm 11/5 cho biết đã triển khai một tàu đến bãi cạn Sabina thuộc quần đảo Trường Sa, nơi họ cáo buộc Trung Quốc xây dựng một hòn đảo nhân tạo, sau khi ghi nhận điều họ nói là những đống san hô chết và bị nghiền nát trên các bãi cát.

Ông Jonathan Malaya, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC), cho biết rằng Giám đốc NSC Eduardo Ano đã ra lệnh bảo vệ chặt chẽ hơn tại các địa điểm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của Manila, trong khi căng thẳng ngoại giao lâu dài với Bắc Kinh ngày càng gia tăng.

"Không ai sẽ bảo vệ (những địa điểm này) ngoại trừ chúng tôi. Trách nhiệm của chúng tôi theo luật pháp quốc tế là bảo vệ (chúng) và đảm bảo rằng môi trường ở đó sẽ không bị hư hại và sẽ không có các hoạt động cải tạo", ông Malaya nói trên một chương trình truyền hình.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm các phần được Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam tuyên bố chủ quyền, đồng thời tiến hành cải tạo, bồi đắp trên diện rộng trên một số đảo, xây dựng cơ sở quân sự, gây lo ngại ở Washington và khu vực.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 13/5 bác bỏ cáo buộc mới nhất của Manila răng đó "thuần túy" chỉ là "tin đồn vô căn cứ".

Người phát ngôn Lực lượng Tuần duyên Philippines Jay Tarriela nói rằng sự hiện diện của lực lượng này tại bãi cạn Escoda đã ngăn cản Trung Quốc thực hiện hoạt động cải tạo quy mô nhỏ, nhưng các nhà khoa học sẽ phải xác định xem các đống san hô này là tự nhiên hay nhân tạo.

Ông cho biết rằng lực lượng tuần duyên cam kết duy trì sự hiện diện ở bãi cạn này, chỉ cách tỉnh Palawan của Philippines hơn 120 hải lý.

Tòa án Trọng tài Thường trực đã ra phán quyết vào năm 2016 rằng các yêu sách của Bắc Kinh ở Biển Đông, tuyến đường thủy quan trọng, không có cơ sở theo luật pháp quốc tế, một quyết định mà Trung Quốc bác bỏ.

Bãi cạn Sabina, được người dân địa phương gọi là Escoda, là điểm tập kết của các tàu tiếp tế cho quân đội Philippines đóng trên một tàu chiến đang mắc cạn ở Bãi cạn Second Thomas còn được gọi là Bãi Cỏ Mây, nơi Manila và Trung Quốc thường xuyên có đối đầu.

Reuters

Nguồn : VOA, 13/05/2024

****************************

Philippines đưa tàu tới đảo san hô nơi Trung Quốc đang xây 'đảo nhân tạo'

Reuters, VOA, 11/05/2024

Philippines ngày thứ Bảy cho biết họ đã điều các tàu đến khu vực tranh chấp ở Biển Đông, nơi họ cáo buộc Trung Quốc đang xây "một đảo nhân tạo" trong bối cảnh tranh chấp hàng hải giữa hai nước leo thang.

Các thành viên của Lực lượng Tuần duyên và tàu Hải cảnh Philippines đứng canh gần Bãi cạn Sabina ở Biển Đông, ngày 5/3/2024.

Lực lượng tuần duyên đã cử một tàu "để theo dõi các hoạt động bị xem là bất hợp pháp của Trung Quốc, tạo ra một ‘đảo nhân tạo’", văn phòng Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nói trong một phát biểu, nói thêm rằng thêm hai tàu khác đang được triển khai trong đợt điều động luân phiên trong khu vực.

Người phát ngôn Lực lượng Tuần duyên Philippines, Phó đề đốc Jay Tarriela, nói tại một diễn đàn rằng đã có "việc bồi đắp quy mô nhỏ" ở Bãi cạn Sabina mà Manila gọi là Escoda và rằng "có nhiều phần chắc" Trung Quốc là tác nhân.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận về những phát biểu của Philippines mà có thể làm trầm trọng hơn rạn nứt song phương.

Cố vấn an ninh quốc gia Philippines ngày thứ Sáu kêu gọi trục xuất các nhà ngoại giao Trung Quốc về chuyện một cuộc điện đàm với một đô đốc Philippines về tranh chấp hàng hải bị rò rỉ.

Bắc Kinh và Manila cả năm qua đã đối đầu gay gắt liên quan đến các tuyên bố chủ quyền cạnh tranh của họ ở Biển Đông, nơi khối lượng thương mại trị giá 3 ngàn tỉ đôla đi ngang qua hàng năm.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ thủy lộ thiết yếu này, bao gồm những phần mà Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền. Tòa án Trọng tài Thường trực phán quyết vào năm 2016 rằng các yêu sách của Bắc Kinh không có cơ sở theo luật pháp quốc tế.

Trung Quốc đã ồ ạt tiến hành bồi đắp đất trên một số đảo ở Biển Đông, xây dựng không lực và các cơ sở quân sự khác, gây lo ngại ở Washington và các nước quanh vùng.

Một tàu Philippines đã neo đậu tại Bãi cạn Sabina để "đánh bắt và ghi lại việc đổ san hô bị nghiền nát trên các bãi cát," ông Tarriela nói, dẫn ra sự hiện diện "đáng báo động" của hàng chục tàu Trung Quốc, bao gồm tàu nghiên cứu và tàu hải quân.

Ông Tarriela nói sự hiện diện của các tàu Trung Quốc tại đảo san hô này cách tỉnh Palawan của Philippines 200 km trùng hợp với việc lực lượng tuần duyên phát hiện hàng đống san hô chết và bị nghiền nát.

Lực lượng tuần duyên sẽ đưa các nhà khoa học biển đến khu vực để xác định xem các đống san hô là hiện tượng tự nhiên hay do con người can thiệp, ông cho biết.

Ông nói thêm rằng lực lượng tuần duyên dự định duy trì sự "hiện diện kéo dài" tại Bãi cạn Sabina, điểm tập kết của các tàu Philippines thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho quân đội Philippines đóng trên một chiếc tàu chiến tại Bãi cạn Second Thomas, nơi Manila và Trung Quốc thường xuyên đối đầu trên biển.

Reuters

Nguồn : VOA, 11/05/2024

Không quân Philippines và Mỹ tuần tra chung ở Biển Đông

Thu Hằng, RFI 20/02/2024

Hoa Kỳ và Philippines đã tổ chức tuần tra chung trên không phận Biển Đông ngày 19/02/2024, nhằm thể hiện "một liên minh quốc phòng mạnh mẽ hơn" giữa hai nước. Ngay tối hôm qua, bộ chỉ huy Chiến Khu Nam Bộ Trung Quốc đã chỉ trích Philippines "tuần tra trên không" với các nước bên ngoài khu vực, đồng thời khẳng định "tình hình nằm trong tầm kiểm soát".

Tàu sân bay USS Ronald Reagan và hải đội tác chiến cùng oanh tạc cơ B-52 của Không quân và chiến đấu cơ F/A 18 của Hải Quân, trên biển Philippines, trong cuộc tập trận Valiant Shield 2018 ngày 17/09/2018. U.S. Navy photo by Mass Communication Specialist 3rd Class Erwin

Trên mạng Facebook, Không quân Philippines đăng một số hình ảnh và video về cuộc tuần tra chung trong vùng đặc quyền kinh tế Philippines, cách 90 hải lý về phía tây thành phố Candon, trên đảo Luzon. Ba chiến đấu cơ FA-50 của Philippines và oanh tạc cơ B-52H Mitchell của Lực lượng Không quân Thái Bình Dương của Hoa Kỳ tham gia cuộc tuần tra.

Trang Inquirer dẫn lời đại tá Xerxes Trinidad, người phát ngôn quân đội Philippines, cho biết mục đích của cuộc tuần tra là "nhằm tăng cường hợp tác, củng cố khả năng tương tác giữa không quân hai nước", cũng như "củng cố khả năng hoàn thành nhiệm vụ của quân đội và duy trì sự hiện diện trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines". Hoạt động này nằm trong khuôn khổ "Hoạt động hợp tác hàng hải ở Biển Đông" (MCA) giữa Mỹ và Philippines lần thứ ba, được khởi động ngày 09/02. Hai đợt trước diễn ra vào tháng 11/2023 và tháng 01/2024.

Trung Quốc cử hai tầu chiến theo dõi sát sao cuộc tuần tra trên không ở Biển Đông của Mỹ và Philippines. Trên mạng xã hội Weibo, Chiến khu Nam bộ Trung Quốc chỉ trích hoạt động của Philippines và Mỹ là "phô trương", đồng thời khẳng định bảo vệ toàn vẹn chủ quyền. Bắc Kinh cũng cáo buộc Manila "làm xáo trộn trật tự ở Biển Đông khi lôi kéo các nước bên ngoài khu vực".

Các cuộc tuần tra của hai nước đồng minh Philippines và Mỹ diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Manila và Bắc Kinh ở Biển Đông. Philippines liên tục tố cáo Trung Quốc cản trợ hoạt động tiếp tế cho lực lượng đồn trú trên con tầu hỏng ở Bãi Cỏ Mây (Thomas Shoal), được Philippines sử dụng để đánh dấu chủ quyền.

Thu Hằng

*************************

Philippines xem xét khả năng kiện Trung Quốc, Việt Nam đánh cá bằng xyanua

Minh Anh, RFI, 20/02/2024

Ngày 19/02/2024, phát ngôn viên Lực lượng Đặc nhiệm Quốc gia Biển Tây Philippines (Biển Đông) cho biết Manila có thể khởi kiện Bắc Kinh và Hà Nội trong bối cảnh có cáo buộc đánh bắt cá bằng chất xyanua tại bãi cạn Scarborough, Biển Đông.

Hải quân Philippines kiểm tra tàu cá Trung Quốc, ở khu vực bãi cạn Scarborough, 10/04/2012. Reuters/Philippine Army Handout

Trang mạng thông tin GMA Network, dẫn lời ông Jonathan Malaya, cho biết thêm, chính phủ Manila sẽ điều tra các cáo buộc do Cục Nghề cá và Tài nguyên Thủy sản (BFAR) đưa ra hồi cuối tuần qua, phát hiện đầm phá tại bãi cạn Scarborough đã bị hư hại nặng nề. Cơ quan này nghi ngờ có thể là do ngư dân Trung Quốc và Việt Nam đã dùng cyanide (xyanur) để đánh bắt cá.

Dù vậy, theo ông Jonathan Malaya, Hội đồng An ninh Quốc gia (NSC), tỏ ra thận trọng về những cáo buộc trên, đề nghị BFAR thu thập tài liệu, bằng chứng và lời khai. Nếu sự việc được xác nhận, hồ sơ sẽ được chuyển đến bộ Tư Pháp (DOJ) và Văn phòng Chưởng lý (OSG) để có thể nộp đơn kiện lên tòa án.

Bắc Kinh hôm qua đã có phản ứng, cho rằng những lời cáo buộc trên của Philippines là hoàn toàn bịa đặt. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh trong cuộc họp báo còn nhắc rằng Trung Quốc có chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough mà Bắc Kinh gọi là Hoàng Nham Đảo.

Đại sứ Trung Quốc tại Philippines cảnh báo các cơ quan liên quan của Philippines xử lý vấn đề hàng hải "một cách nghiêm túc" và "hợp tác" với phía Trung Quốc trong việc "bảo vệ quan hệ song phương cũng như hòa bình và ổn định ở Biển Đông".

Minh Anh

Biển Đông : Philippines tăng cường quân và thiết bị trên đảo Thị Tứ (RFI, 12/05/2017)

Quân đội Philippines ngày 11/05/2017 xác nhận Manila đã bắt đầu đưa binh lính và hàng tiếp liệu đến đảo Thị Tứ mà Philippines đang kiểm soát ở vùng quần đảo Trường Sa đặt tên là Pag-asa. Mục tiêu là để chuẩn bị xây dựng một số công trình, trong đó có đề án củng cố và nối dài một phi đạo cũng như xây một bến tàu.

Toàn cảnh đảo Thị Tứ, nhìn từ trên cao. Ảnh chụp ngày 21/04/2017. REUTERS/Erik De Castro

Theo hãng tin Mỹ AP, tướng Raul del Rosario, tư lệnh Bộ Chỉ Huy Miền Tây của quân đội Philippines cho biết là quân lính và hàng tiếp liệu đã được vận chuyển đến đảo Thị Tứ vào tuần qua.

Chính quyền Manila đã quyết định dành 1,6 tỷ peso (tức 32 triệu đô la) cho việc xây mới và tu bổ các công trình trên đảo này, trong đó có một cảng dùng cho tàu cá, trạm điện mặt trời, trạm lọc nước biển, tu bổ nơi ở cho bính lính trú đóng trên đảo, cũng như các cơ sở dùng cho nghiên cứu hải dương học và cho du khách.

Là một trong những thực thể do Philippines kiểm soát tại Trường Sa, đảo Thị Tứ cũng bị Trung Quốc, Việt Nam, Đài Loan đòi chủ quyền. Trên đảo có khoảng 200 người Philippines cư ngụ, chủ yếu là binh lính và ngư dân. Đảo này cũng có một phi đạo ngắn, đủ cho máy bay cỡ trung bình đáp xuống.

Vào tháng 04/2017, đích thân bộ trưởng Quốc Phòng Philippines cùng một số sĩ quan cao cấp ra thăm Thị Tứ. Phát biểu nhân dịp đó, viên chức này nhắc lại kế hoạch tu bổ cơ sở trên đảo, biến nơi này thành một vùng bảo tồn biển, thậm chí thành một địa điểm du lịch.

Chuyến thăm đã bị Trung Quốc phản đối, viện cớ rằng đảo này thuộc chủ quyền Trung Quốc. Trung Quốc đã xây dựng nhiều công trình quy mô quân sự cũng như dân sự trên 7 thực thể mà Bắc Kinh chiếm đóng tại Trường Sa, trong đó có đá Xu Bi rất gần với đảo Thị Tứ.

Việt Nam cũng đã lên tiếng phản đối Philippines về ý định củng cố, mở rộng sự hiện diện của họ tại Trường Sa.

Trọng Nghĩa

*************************

Philippines chuyển vật liệu xây dựng ra đảo Thị Tứ (RFA, 11/05/2017)

Đảo Thị Tứ chụp ngày 28/4/2015. Courtesy of csis.org

Philippines đã bắt đầu đưa quân và vật liệu đến xây dựng tại đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa. Giới chức quân đội Philippines cho biết như vậy vào hôm nay, 11 tháng 5.

Thiếu tướng Raul Del Rosario, Tư lệnh miền Tây của quân đội Philippines cho biết quân và vật liệu đã được điều đến đảo Thị Tứ từ tuần trước. Philippines dành ra khoảng 32 triệu đô la cho việc xây dựng các công trình tại đảo này bao gồm cảng cá, trạm phát điện năng lượng mặt trời, nhà máy khử muối từ nước biển, nhà ở cho lính và các cơ sở cho nghiên cứu biển và du lịch.

Hồi tháng trước, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cùng một số quan chức quốc phòng khác đã ra thăm đảo Thị Tứ. Trung Quốc đã lên tiếng phản đối chuyến thăm này vì cho rằng nó đã vi phạm chủ quyền của Trung Quốc.

Manila bắt đầu tuần tra vùng Benham Rise, sau vụ phát hiện tàu Trung Quốc (RFI, 05/04/2017)

Kể từ hôm 03/04/2017, lực lượng Tuần Duyên Philippines bắt đầu tuần tra một vùng biển rộng lớn mang tên Benham Rise, ở phía đông Luzon, hòn đảo chính của nước này. Manila đã quyết định hành động như trên sau khi phát hiện một số tàu thăm dò của Trung Quốc hoạt động trong khu vực vốn thuộc quyền chủ quyền của Philippines.

Vùng biển Benham Rise nằm ở phía đông đảo lớn Luzon của Philippines. 

Theo nhật báo Singapore The Straits Times, phát ngôn viên lực lượng Tuần Duyên Philippines, ông Armand Balilo đã xác nhận rằng một chiếc phi cơ bay tuần tra trên không phận của khu vực rộng 130.000 km2, hơn một tuần sau khi Hải Quân phái một tàu chiến đến tuần tra trong vùng.

Theo một số nguồn tin, từ tháng 7 cho đến tháng 12 năm ngoái, đã có ít nhất ba tàu khảo sát của Trung Quốc bị phát hiện trong khu vực.

Bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã công nhận sự kiện đó, nhưng biện minh rằng tàu của Bắc Kinh chỉ hành xử quyền tự do hàng hải bình thường và quyền qua lại vô hại.

Kế hoạch tìm đường cho tầu ngầm của Trung Quốc

Đấy tuy nhiên không phải là quan điểm của Manila, ít ra là của Quân Đội. Theo Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines Delfin Lorenzana, sự hiện diện của các tàu khảo sát Trung Quốc trong vùng Benham Rise, có thể nằm trong kế hoạch khảo sát độ sâu biển, nhằm tìm đường cho các tàu ngầm Trung Quốc từ Biển Đông đi ra Thái Bình Dương.

Trung thành với thái độ thân thiện với Bắc Kinh của mình, tổng thống Philippine Rodrigo Duterte đã cho rằng ông không thấy gì sai trong việc tàu Trung Quốc đi qua Benham Rise. Tuy nhiên, ông đã chỉ thị cho Hải Quân xây dựng những "cấu trúc" để có thể duy trì một sự hiện diện vững chắc ở trong khu vực.

Manila cũng đang xem xét khả năng đổi tên vùng này thành "Philippine Rise", nhằm khẳng định thêm chủ quyền của Manila.

Về phần Trung Quốc, nước này không đòi chủ quyền trong vùng Benham Rise. Thậm chí, theo lời ông Enrique Manalo quyền ngoại trưởng Philippines vào hôm qua, sắp tới đây Bắc Kinh sẽ xin phép Manila mỗi lần cho tàu vào khu vực. 

Trọng Nghĩa

******************

Philippines đau đầu giữa 'viện trợ' và 'chủ quyền' (VOA, 05/04/2017)

Tàu đánh cá gần bãi cạn Scarborough

Ngư dân Philippines ở tuyến đầu cuộc tranh chấp lãnh hải đầy cay đắng ở Biển Đông nói trữ lượng hải sản trong vùng biển này đã giảm đi nhiều, một phần vì tàu Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam thường xuyên xâm phạm vùng biển thuộc lãnh hải Philippines, trong khi Manila không có cách gì để ngăn chận các vụ xâm nhập đó. Thông tín viên Ralph Jennings gửi về bài tường trình chi tiết sau đây.

Số lượng cá ở ngoài khơi vùng duyên hải Masinloc, thành phố Philippines gần nhất với bãi cạn Scarborough đã giảm khoảng 50% tính từ năm 2010. Bắc Kinh và Manila đã tranh chấp chủ quyền tại vùng biển này từ năm 2012.

Những khó khăn tại một bán đảo vốn đã nghèo khó nơi cư dân hầu như hoàn toàn lệ thuộc vào biển để có kế sinh nhai, có thể tăng sức ép với Tổng thống Rodrigo Duterte hoặc là phải củng cố quan hệ hữu nghị mới với Trung Quốc, hoặc nữa, phải mời hải quân Mỹ trở lại để tiếp tục tuần tiễu các vùng duyên hải hầu có thể chặn tàu bè nước ngoài.

Theo ông Franklin Cattigay, chỉ huy Đội tuần duyên Philippines thì hiện Trung Quốc hầu như hoàn toàn kiểm soát bãi cạn có diện tích 150 cây số vuông này, một ngư trường phong phú nằm cách Masinloc khoảng 198 km.

Ông Cattigay nói tàu đến từ Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam dùng kỹ thuật ‘trái phép’ như thuốc nổ, hay những ngọn đèn sáng rực chiếu vào ban đêm để nhữ cá.

Chỉ về hướng Biển Đông từ nơi làm việc lộ thiên của ông bên cạnh chợ cá Masinloc, Chỉ huy trưởng đội tuần duyên Philippines nói :

"Tàu đến từ Trung Quốc qua lại tại đây như chốn không người, trong khi họ không được phép của Philippines. Người Tàu, người Đài Loan, người Việt Nam, đều có mặt tại đó".

Ông nói tiếp :

"Ngày nay trữ lượng cá không còn như trước, bây giờ nguồn cá suy giảm bởi vì có quá nhiều người tới đánh bắt trái phép, đặc biệt là những người đến từ các nước khác sử dụng các ngọn đèn cực mạnh".

Sự kiện nguồn cá giảm sút cộng với sức ép từ Trung Quốc đã khiến rất nhiều người trong số 300 ngư dân đã dăng ký hành nghề phải tìm đến những vùng biển trải dài theo bờ biển Philippines, hoặc bị buộc phải đánh bắt những mẻ lưới cá nhỏ hơn.

Trong một thành phố có 49,000 dân, chỉ có 3 tàu Philippines đến từ Masinloc, mỗi chiếc 40 người, là thường xuyên đánh bắt chung quanh bãi cạn Scarborough , theo một nhân viên làm việc cho Phòng ngư nghiệp thành phố, xin giấu danh tính. Thành phố Masinloc cho biết là không yêu cầu ngư dân lánh xa bãi cạn Scarborough nhưng nhiều người vẫn tránh khu vực này vì những rủi ro của nó.

Trung Quốc có hai tàu tuần duyên tại bãi cạn Scarborough và dùng các tàu đó để chận, không cho người Philippines tiến vào vùng biển này, theo ngư dân Philippines. Trung Quốc chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough từ năm 2012, một bãi cạn chỉ thấp thoáng nhô trên những ngọn sóng, sau một cuộc đối đầu căng thẳng với Philippines đã phương hại tới các quan hệ song phương, mãi cho tới khi ông Duterte lên nắm quyền vào tháng Sáu năm 2016.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên 90% diện tích Biển Đông nói chung, kể cả các tuyên bố chủ quyền chồng lấn trong khu đặc quyền kinh tế của Philippines trải dài từ đảo Luzon của thành phố Masinloc tới phía Nam đảo Palawan.

Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền của vùng biển giàu tài nguyên rộng 3,5 triệu km vuông. Việt Nam đòi chủ quyền một vùng biển nhỏ hơn, nhưng như Trung Quốc, đã bồi đắp đất và xây dựng trên các đảo nhỏ gần ngư trường truyền thống của Philippines và địa điểm dò tìm nhiên liệu hóa thạch dưới biển.

Tàu cá Việt Nam đã được trông thấy cách bờ biển Philippines khoảng 48 km, theo lời một nhân viên của Hội đồng Thành phố Philippines.

Ngư dân Roy Sevilla, 34 tuổi, đã hành nghề đánh cá trong 20 năm nay, anh chỉ ra biển về hướng tây-bắc từ nơi neo tàu của anh, nói :

"Chạy hai tiếng ra biển là thấy người Việt, 5 chiếc tàu đánh bắt cá và mực. Đấy".

Đánh bắt cá gần bờ biển thành phố nằm về hướng tây-bắc Manila chỉ thu gom được khoảng 3 tấn cho mỗi chuyến ra khơi, so với từ 10 đến 15 tấn thường kiếm được tại bãi cạn Scarborough, theo Butch Ortega, một cụ ông ngư dân. Ông than van :

"Có tàu Trung Quốc tuần tiễu ở đó nên chúng tôi không đến đó đánh bắt cá được".

Chính sách của Tổng thống Duterte xích lại gần Trung Quốc, theo ông Ortega, không bàn tới quyền của ngư dân Philippines được tiếp cận bãi cạn Scarborough.

Hồi tháng trước, Tổng thống Philippines nói nước ông không cách nào có thể đánh lại Trung Quốc nếu Bắc Kinh tiến hành kế hoạch xây một trạm quan trắc trên bãi cạn này, như lời tường thuật của truyền thông Trung Quốc. Ông Duterte cũng chưa có hành động nào về đề xuất do ông loan báo hồi năm ngoái, tuyên bố bãi cạn Scarborough là một khu bảo tồn biển.

Bắc Kinh theo chương trình sẽ tuyên bố lệnh cấm đánh bắt cá trên hầu hết Biển Đông, có hiệu lực từ tháng 5 cho tới tháng 8. Cư dân địa phương nói có phần chắc họ sẽ không tuân thủ lệnh này, và Trung Quốc thường không xua đuổi tàu của họ ra khỏi các vùng biển đang trong vòng tranh chấp bên ngoài bãi cạn.

Nhưng hải quân và đội tuần duyên Trung Quốc, củng với các tàu đánh cá Trung Quốc có khả năng thống trị cả vùng biển theo những cách mà các nước khác cũng tuyên bố chủ quyền "không có cơ may gì có thể sánh kịp", theo ông Greg Poling, Giám Đốc Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington (CSIS).

Ông Poling khuyến cáo rằng Philippines, đảo Borneo và quần đảo Natuna của Indonesia sẽ chịu áp lực khi lệnh đánh bắt cá của Trung Quốc được thực thi. Malaysia và Brunei tranh giành với Trung Quốc quyền khai thác các giải biển nằm về hướng Bắc của Borneo.

Ông Poling nói :

"Họ (người Trung Quốc) sẽ tràn ngập các vùng biển ngoài khơi Borneo và quần đảo Natuna, và chắc chắn sẽ đẩy bật người Philippines ra khỏi những nơi như bãi cạn Scarborough. Điều mà người Trung Quốc muốn ở đây là dân vùng Đông Nam Á phải ngưng chống cự, và chấp nhận trật tự thế giới mới ở Châu Á xoay quanh Trung Quốc, và tôn trọng ‘các quyền lịch sử’ của Trung Quốc".

Chỉ huy đội tuần duyên Philippines cho biết một hội đoàn các tàu cá của tỉnh Zambales, bao gồm thành phố Masinloc, đã thảo một nghị quyết gửi lên Tổng thống Duterte. Họ muốn Tổng thống Duterte hãy để các tàu hải quân Mỹ trở lại để giúp Philippines tuần tra các vùng duyên hải, bởi vì về mặt quân sự, Philippines không sao có thể chống cự lại Trung Quốc.

Ông kêu gọi Washington giúp đỡ nhiều hơn bởi vì đội tuần duyên Philippines đơn độc và thiếu tài nguyên để có thể tuần tra các tàu nước ngoài.

Giới phân tích nói thắt chặt quan hệ với Trung Quốc có thể giúp Philippines nhận viện trợ và đầu tư của nước này, tuy nhiên rốt cuộc có thể làm dân Philippines giận dữ, bởi vì họ muốn lãnh đạo Philippines trên hết phải bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia.

Trung Quốc 'đặt trạm theo dõi môi trường ở Biển Đông' (BBC, 17/03/2017)

Trung Quốc trong năm nay sẽ bắt đầu công tác chuẩn bị để đặt một trạm theo dõi môi trường tại Bãi cạn Scarborough, nơi Trung Quốc gọi là Bãi cạn Hoàng Nham, ở Biển Đông, hãng tin Reuters đưa tin.

Hình của Philippines cung cấp cho thấy tàu của Trung Quốc đang hoạt động ở bãi cạn Scarborough tháng 9/2016

Sự việc diễn ra trong bối cảnh hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ mới đây đưa dự luật đòi áp lệnh trừng phạt đối với các hoạt động của Bắc Kinh tại vùng biển có tranh chấp.

Hồi tháng trước, một bộ trưởng của Philippines nói rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết với người tương nhiệm Philippines là sẽ không xây dựng các cấu trúc trên bãi đá mà cả hai quốc gia cùng tuyên bố chủ quyền, nhưng phía Trung Quốc nói những bình luận này là "khó tin và đáng tiếc".

Trung Quốc hồi 2012 đã chiếm bãi cạn, nằm tại đông bắc quần đảo Trường Sa, tây bắc Philippines, và không cho ngư dân Philippines ra vào khu vực.

Tuy nhiên, sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte tới thăm Trung Quốc hồi năm ngoái, Bắc Kinh đã cho phép các ngư dân trở lại ngư trường truyền thống để đánh bắt cá.

'Ưu tiên hàng đầu trong năm 2017'

Hồi trong tuần, Tiêu Tiệp, thị trưởng của khu vực mà Trung Quốc gọi là Thành phố Tam Sa, nói rằng Trung Quốc có kế hoạch bắt đầu công tác chuẩn bị trong năm nay, nhằm xây dựng các trạm theo dõi môi trường ở một số hòn đảo, trong đó có Bãi cạn Hoàng Nham.

Việc xây dựng các trạm theo dõi tại đây và tại năm đảo khác thuộc vùng biển chiến lược nằm trong danh sách ưu tiên hàng đầu của Bắc Kinh trong năm 2017, ông Tiêu nói.

Tàu khu trục USS Decatur tuần tra gần Quần đảo Hoàng Sa hổi tháng 10/2016, trong chương trình Mỹ gọi là hoạt động tự do hàng hải

Ngoài trạm ở Bãi cạn Hoàng Nham, các trạm khác sẽ được đặt trên các thực thể tại Quần đảo Hoàng Sa, nơi Trung Quốc đã nắm quyền kiểm soát kể từ 1974 sau khi chiếm hết các phần do Việt Nam quản lý, hãng tin AP dẫn lời ông Tiêu nói với Hải Nam Nhật báo.

Các trạm theo dõi cùng với các bến đậu tàu và các cơ sở hạ tầng khác sẽ là một phần trong nỗ lực phục hồi và chống xói mòn cho đảo, theo ông Tiêu.

Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Philippines Charles Jose từ chối bình luận và nói nước này đang tìm cách xác minh các tường thuật trên.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ tới Bắc Kinh

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson hôm thứ Bảy 18/3 tới Bắc Kinh trong chuyến thăm hai ngày. Dự kiến chủ đề Biển Đông sẽ nằm cao trong nghị trình làm việc của ông.

Hoa Kỳ đã chỉ trích việc Trung Quốc xây cất các đảo nhân tạo trên Biển Đông và xây dựng các cơ sở quân sự trên đó, đồng thời tỏ ý quan ngại các cơ sở này có thể được dùng để hạn chế việc tự do đi lại.

Trong tuần rồi, các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Marco Rubio và Ben Cardin đề xuất Luật Trừng phạt tại Biển Đông và Biển Hoa Đông, theo đó cấm cấp chiếu khán cho các cá nhân Trung Quốc có đóng góp vào việc xây dựng, phát triển các dự án ở hai vùng biển này.

Đề xuất cũng có nội dung áp lệnh trừng phạt lên các tổ chức tài chính nước ngoài "cố ý thực hiện hoặc tạo điều kiện cung cấp giao dịch tài chính lớn cho các tổ chức, cá nhân bị trừng phạt" nếu như Trung Quốc tăng cường hoạt động tại Bãi cạn Hoàng Nham và có các hoạt động khác.

Trung Quốc đã mạnh mẽ phản đối đề xuất trên, điều mà phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Xuân Oánh nói là vi phạm luật quốc tế và các quy tắc trong quan hệ quốc tế.

*********************

Biển Đông : Trung Quốc xây trạm quan sát môi trường trên bãi cạn Scarborough (RFI, 17/03/2017)

Bãi cạn Scarborough. Wikipedia

Trung Quốc đang xây dựng một trạm quan sát môi trường trên bãi cạn Scarborough đang tranh chấp với Philippines, theo tin từ một quan chức cao cấp chính quyền địa phương của Trung Quốc.

Theo hãng tin AP, tờ nhật báo chính thức Hải Nam Nhật Báo hôm nay, 17/03/2017, trích lời một quan chức cao cấp của "thành phố" Tam Sa cho biết là các trạm quan sát môi trường sẽ được xây trên 6 đảo và đá đang tranh chấp ở Biển Đông, trong đó có bãi cạn Scarborough, nằm ngoài khơi phía tây bắc Philippines. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc xây một cấu trúc thường trực trên bãi cạn này.

Bắc Kinh đã chiếm Scarborough từ tay Philippines vào năm 2012. Sau khi tổng thống Duterte kêu gọi cải thiện quan hệ giữa Manila với Bắc Kinh, Trung Quốc đã cho phép ngư dân Philippines trở lại đánh cá ở khu vực này.

Theo lời quan chức cao cấp của "thành phố" Tam Sa, các trạm quan sát khác sẽ được xây trên các đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa, mà Trung Quốc đã chiếm của Việt Nam từ năm 1974 và hiện vẫn là quần đảo tranh chấp với Việt Nam và Đài Loan.

Cách đây hai ngày, hãng tin Reuters cũng vừa loan tin là một ảnh vệ tinh chụp vào ngày 06/03/2017, cho thấy là trên Đảo Bắc (North Island) thuộc quần đảo Hoàng Sa, Trung Quốc gần đây đã bắt đầu dọn đất và có thể đang chuẩn bị xây một hải cảng, mà theo các chuyên gia có thể là nhằm hỗ trợ cho các cơ sở quân sự. Trước đó, vào tháng 01/2017, cũng đã có thông tin về việc Bắc Kinh xây các công trình trên Đảo Cây, cũng thuộc quần đảo Hoàng Sa.

Theo các tùy viên quân sự trong khu vực và chuyên gia, công trình mới trên Đảo Bắc cho thấy quyết tâm của Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh xây dựng trên các đảo ở Biển Đông.

Thanh Phương

*************************

Philippines "đóng cửa" đảo Thị Tứ vì sợ Trung Quốc ? (RFA, 17/03/2017)

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, Delfin Lorenzana, trong một cuộc họp báo tại trụ sở AFP ở Manila ngày 9 tháng 3 năm 2017. AFP photo

Quân đội Philippines ngăn cản một nhóm các nhà lập pháp và giới chức an ninh của nước này đến thăm đảo Thị Tứ trong quần đảo Trường Sa, nơi đang có tranh chấp với Trung Quốc, vì lý do an toàn cho phái đoàn.

Phát ngôn nhân Bộ Quốc Phòng Phi, ông Arsenio Andolong nói với hãng thông tấn Reuters thông tin vừa nêu vào hôm thứ Sáu, ngày 17 tháng 3, nói thêm chuyến đi bị đình lại vì máy bay khó đáp xuống đường băng trên đảo sau mưa to và cần ít nhất thêm 5 ngày nữa chờ khô ráo, đảm bảo an toàn cho chuyến đi.

Năm thành viên của Hạ viện Philippines dự định bay đến đảo Thị Tứ vào hôm thứ Năm. Đồng thời, Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines Delfin N Lorenzana và Tướng Eduardo Ana cũng có kế hoạch đến thăm đảo trong ngày thứ Sáu.

Tại cuộc điều trần Quốc hội diễn ra hôm thứ Năm, Trung tướng Raul de Rosario, chỉ huy Bộ Tư lệnh Tây Philippines, nói rằng chuyến thăm đảo Thị Tứ, còn được gọi theo tiếng địa phương là Pagasa, trong tuần này bị hủy là do Philippines quan ngại về phản ứng của phía Trung Quốc như thế nào. Ông ông nhấn mạnh đảo Thị Tứ hiện nằm trong khu vực có tranh chấp với Trung Quốc, không phải 100% thuộc chủ quyền của Phi.

Chúng tôi xin được trích nguyên văn phát biểu của Tướng Rosario rằng "Đây là lý do tại sao chúng ta cần cần nhắc về chuyến thăm đảo Thitu. Mỗi lần chúng ta đáp máy bay xuống khu vực này thì chúng ta luôn bị Trung Quốc cảnh cáo và đã nhiều lần họ bắn pháo sáng về phía máy bay của chúng ta".

Bộ Quốc Phòng Philippines chưa đưa ra lời bình luận nào về lời phát biểu vừa rồi của Trung tướng Raul de Rosario.

*********************

Philippines sắp củng cố các cơ sở quân sự ở Biển Đông (VOA, 18/03/2017)

Lễ thượng cờ trên đảo Pag-asa, một hòn đảo trong quần đảo Trường Sa do Phillipines đóng giữ.

Philippines ngày 17/3 tuyên bố sẽ củng cố các cơ sở quân sự trên các đảo và bãi cạn tại Biển Đông và loan báo kế hoạch sơ khởi xây một cảng mới và lát lại một đường băng có sẵn.

Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana theo lịch lẽ ra đi thanh sát một tiền đồn trên đảo Thị Tứ, một trong những đảo tranh chấp trong quần đảo Trường Sa, nhưng chuyến đi của ông bị hủy bỏ vì "vấn đề an toàn" và thay vào đó, ông đến một căn cứ quân sự. Tại đây, ông loan báo những kế hoạch phát triển.

Phát biểu với binh sĩ nhân lễ kỷ niệm năm thứ 41 của Bộ Chỉ huy Miền Tây, ông Lorenzana nhấn mạnh : "Chúng ta sẽ xây một đường băng, một cảng và một cầu tàu cho tàu bè của chúng ta".

Đảo Thị Tứ gần với bãi Subi, một trong bảy đảo nhân tạo trong quần đảo Trường Sa, nơi Trung Quốc bị tố cáo có các hành động quân sự hóa với phi đạn đất đối không và những vũ khí khác nữa.

Philippines đã tranh chấp với Trung Quốc trong nhiều năm về Biển Đông, nhưng quan hệ song phương dường như được cải thiện dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte.

Bộ trưởng Quốc phòng Philippines cho biết ông Duterte đã chấp thuận nâng cấp các cơ sở không chỉ trên đảo Thị Tứ mà còn trên 8 thực thể khác ở Biển Đông mà Philippines chiếm đóng.

Một tướng lãnh cao cấp Philippines cho biết quân đội đã ngăn một chuyến thăm dự trù của nhóm các nhà lập pháp tới đảo Thị Tứ ngày 16/3 vì quan ngại rằng Trung Quốc sẽ phản ứng.

Có khoảng 110 ngư dân sống trên đảo Thị Tứ.

*******************

Bắc Kinh và Manila ký một thỏa thuận thương mại quan trọng (RFI, 16/03/2017)

Ảnh minh họa : Bộ trưởng Thương Mại Philippines Ramon Lopez và đồng nhiệm Trung Quốc, Trung Sơn (Zhong Shan) tại Manila, ngày 07/03/2017.Reuters

Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines thông báo, Bắc Kinh vào hôm qua 15/03/2017 đã ký thỏa thuận thương mại với Manila. Theo thỏa thuận thương mại này, các doanh nghiệp Trung Quốc cam kết năm 2017 sẽ mua nhiều loại hàng hóa từ Philippines, từ hoa quả, hải sản cho tới hóa chất … với tổng trị giá lên tới 1,7 tỉ đô la.

Theo AFP, thỏa thuận này cho thấy chiến lược xích lại gần Trung Quốc của tổng thống Phillipines. Ông Rodrigo Duterte muốn ký các thỏa thuận thương mại và thu hút đầu tư Trung Quốc, đặc biệt vào trong các lĩnh vực hạ tầng cơ sở vốn đang trong tình trạng rất tồi tệ tại Phillipines.

Các dân biểu phản đối kế khôi phục án tử hình bị trừng phạt

Cũng tại Philippines, 12 dân biểu bị đảng của tổng thống Phlippines Rodrigo Duterte trừng phạt vì đã bỏ phiếu phản đối khôi phục án tử hình.

Phó chủ tich Hạ Viện Phillippines, bà Gloria Arroyo, người từng giữ chức tổng thống từ năm 2001 đến năm 2010, cùng 11 dân biểu khác giữ các chức vụ khác nhau trong nhiều ủy ban đã bị cách chức. Nhiều phương tiện truyền thông Philippiens đã gọi đây là "một vụ thanh trừng".

Án tử hình đã bị Philippines bãi bỏ năm 2006. Phe đối lập lo ngại là việc khôi phục án tử hình, cùng với nạn tham nhũng của hệ thống tư pháp của nước này sẽ khiến nhiều người dân vô tội mất mạng.

Tổng thống Duterte thì hy vọng án tử hình sẽ được khôi phục lại vào tháng 05/2017. Ông cho rằng biện pháp này sẽ là một công cụ đặc biệt quan trọng trong cuộc chiến chống ma túy tại Philippines.

Thùy Dương