Thông Luận

Bộ Chính trị vừa ra quyết định thi hành kỷ luật cảnh cáo đối với ông Vương Đình Huệ, cựu Ủy viên Bộ Chính trị, cựu Bí thư Đảng đoàn, cựu Chủ tịch Quốc hội. Như vậy, ông Huệ thành Tứ Trụ đầu tiên bị Bộ Chính trị kỷ luật sau khi đã mất chức.

Từ trái qua : cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Ngày 20/11, tại Trụ sở Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã xem xét, thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên có vi phạm, khuyết điểm.
Bất ngờ trong số này lại có tên hai nhân vật từng là thành viên Tứ Trụ : cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Thông báo của Đảng có nội dung như sau :

"1. Ông Võ Văn Thưởng, trong thời gian giữ cương vị ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2010 - 2015, ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, Chủ tịch nước đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương ; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước.

2. Ông Vương Đình Huệ, trong thời gian giữ cương vị ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Quốc hội đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương ; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước.

Căn cứ nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả, nguyên nhân vi phạm của các tổ chức đảng và đảng viên nêu trên, theo quy định của Đảng về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, Bộ Chính trị quyết định thi hành kỷ luật Cảnh cáo các ông : Vương Đình Huệ ; chưa xem xét, xử lý kỷ luật ông Võ Văn Thưởng do đang điều trị bệnh".

Cảnh cáo là một trong bốn mức kỷ luật của Đảng Cộng sản Việt Nam dành cho đảng viên, bao gồm (từ nhẹ đến nặng) : khiển trách, cảnh cáo, cách chức, khai trừ. Trong đó, các mức kỷ luật cách chức và khai trừ thuộc thẩm quyền của Ban Chấp hành Trung ương. Theo quy trình thì Bộ Chính trị sẽ phải trình lên Ban Chấp hành Trung ương quyết định. Còn đối với khiển trách và cảnh cáo thì Bộ Chính trị có thể tự quyết.

Việc đưa ra hình thức kỷ luật với ông Huệ, người trước đó được thông báo là đã xin thôi chức và được Trung ương Đảng "đồng ý" trong một hội nghị bất thường của Trung ương Đảng vào ngày 26/4/2024, được đánh giá là một bước bất ngờ. Bởi lẽ, thời điểm ông Huệ được cho nghỉ, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã nêu các vi phạm và khuyết điểm của ông Huệ nhưng đã không yêu cầu Bộ Chính trị xem xét kỷ luật ông Huệ, mà đã cho ông Huệ chủ động xin thôi giữ các chức vụ, nghỉ công tác, nghỉ hưu.
Đây được xem là cách mà Đảng cho các nhân vật trong Tứ Trụ - những người quyền lực nhất - được "hạ cánh an toàn", rút lui trong danh dự. Tuy nhiên, với việc ông Huệ bị kỷ luật cảnh cáo ông Huệ và thông báo "chưa xem xét" đối với ông Thưởng, có vẻ như câu chuyện chưa kết thúc.

Cảnh cáo cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Diễn biến mới nhất về cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho thấy có thể dưới thời Tổng Bí thư Tô Lâm, những nhân vật trong Tứ Trụ nếu có vi phạm thì cũng sẽ không được "hạ cánh an toàn". Và đây có thể là điểm mới trong cách xử lý những lãnh đạo chủ chốt của Đảng khi mắc khuyết điểm.

Thông báo của Đảng còn cho thấy được cụ thể hơn những sai phạm của ông Huệ và ông Thưởng, so với thông báo hồi hai ông thôi chức :

"Ông Vương Đình Huệ trong thời gian giữ cương vị Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Quốc hội, đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Ông Huệ cũng được xác định đã vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước".

Như vậy sai phạm của ông Huệ diễn ra trong thời gian ông làm chủ tịch Quốc hội và đã vi phạm quy định trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Vào ngày 26/4, thông báo của Đảng về việc cho ông Huệ xin thôi các chức vụ có nêu ông phải "chịu trách nhiệm người đứng đầu theo các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước".

Tuy hiện tại, công chúng vẫn không rõ ông Huệ đã vi phạm cụ thể trong vụ việc gì, mức độ nghiêm trọng ra sao nhưng bài báo trên trang VnExpress khi viết về sự kiện từ chức của ông Huệ hồi tháng 4 đã đề cập đến ông Phạm Thái Hà.

Ông Hà là phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, trợ lý chủ tịch Quốc hội, đã bị bắt vào ngày 22/4 với cáo buộc lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi, liên quan đến vụ án tại Tập đoàn Thuận An. Xét quá trình công tác ông Phạm Thái Hà, có thể thấy ông Hà là trợ lý thân cận của ông Huệ từ năm 2006 và theo chân ông Huệ qua nhiều cơ quan khác nhau cho đến khi ông Huệ làm chủ tịch Quốc hội.

Vì vậy, việc ông Hà bị khởi tố có thể là một trong những nguyên nhân khiến ông Huệ phải "xin thôi", theo Quy định 41, dù Đảng chưa bao giờ công khai vấn đề này.

Trước khi ông Vương Đình Huệ mất chức hồi tháng 4, BBC News tiếng Việt đã có bài viết phân tích về Quy định 41 và trách nhiệm người đứng đầu của ông Huệ khi ông Phạm Thái Hà bị bắt. Trong bài viết này, BBC đã kết luận rằng, chiếu theo quy định thì ông Huệ phải chịu trách nhiệm và diễn biến sau đó đã cho thấy đúng như vậy.

Từ trước đến nay, chưa từng có trường hợp lãnh đạo hay cựu lãnh đạo thuộc Tứ Trụ lại bị kỷ luật sau khi đã từ chức. Ông Vương Đình Huệ là lãnh đạo đầu tiên đối mặt với mức kỷ luật khiển trách khi đã rời cương vị.

Ông Võ Văn Thưởng thì sao ?

Cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng xin thôi chức và được Đảng đồng ý vào 20/3/2024 và hiện ông đang "điều trị bệnh"

Một điều đáng chú ý là thông báo mới nhất của Đảng về trường hợp của cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã có các chi tiết cụ thể hơn so với thông cáo hồi tháng 3, khi ông Thưởng xin thôi chức.

Cụ thể, thông báo của Đảng đã chỉ rõ ông Thưởng mắc khuyết điểm trong thời gian ông nắm giữ cương vị ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2010 - 2015, ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, Chủ tịch nước.

Kết luận của Đảng Cộng sản vào ngày 20/11 cho biết ông Thưởng đã "vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương ; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước".

Thời điểm tháng 3 khi ông Thưởng thôi chức, nhiều nhà quan sát đã đánh giá rằng sai phạm của ông được cho là diễn ra vào giai đoạn ông đang làm Bí thư tỉnh Quảng Ngãi, từ năm 2011-2014.

Trang thông tin điện tử Đảng bộ khối các cơ quan tỉnh Nghệ An đăng tải bài viết nhan đề Đừng thấy Sóng cả mà ngã niềm tin!, một ngày sau khi ông Võ Văn Thưởng mất chức, đã hé lộ rằng sai phạm của ông Thưởng xảy ra thời gian ông làm bí thư Quảng Ngãi.

Cụ thể, trang này viết như sau :

"Các báo cáo của Trung ương và đơn của đồng chí Võ Văn Thưởng nêu rõ, thời gian đồng chí Võ Văn Thưởng làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã không kiểm soát chặt chẽ, để cán bộ dưới quyền vi phạm pháp luật, để một doanh nghiệp mượn danh đảm nhận nhiều dự án, can thiệp công tác cán bộ, làm mất lòng tin trong Nhân dân".

Nhưng với thông báo mới của Đảng thì cho thấy, vi phạm của ông Thưởng có tính xuyên suốt mà thời làm Bí thư Quảng Ngãi chỉ là điểm khởi đầu. Tức là các vi phạm của ông không chỉ diễn ra khi ông còn làm bí thư tại tỉnh Quảng Ngãi, mà còn cả trong thời gian ông giữ các cương vị thuộc hàng cao nhất của Đảng và Nhà nước, trong đó có vị trí nguyên thủ quốc gia, tức chủ tịch nước.

Như vậy, mức độ sai phạm của ông còn nặng hơn so với phán đoán của các nhà quan sát vì nhiều người từng cho rằng, ông Thưởng bị mất chức do sai phạm từ 10 năm trước, không liên quan đến những vị trí khác, đặc biệt là khi ông vào Bộ Chính trị khóa 12, 13 và làm thường trực Ban Bí thư rồi lên chủ tịch nước.

Với mức độ sai phạm mang tính xuyên suốt như vậy, liệu ông Thưởng sẽ phải đối mặt với hình thức kỷ luật nào ?

Theo thông báo trên website của Đảng Cộng sản Việt Nam thì "Bộ Chính trị chưa xem xét, xử lý kỷ luật ông Võ Văn Thưởng do ông Thưởng đang điều trị bệnh".
Như vậy, việc kỷ luật ông Thưởng có thể sẽ được quyết định trong thời gian tới.

Tuy chưa rõ mức độ những sai phạm của ông Thưởng nhưng từ trước đến nay, Việt Nam chưa từng có trường hợp nhân vật trong Tứ trụ bị xử lý tới mức hình sự.

Tiến sĩ Nguyễn Khắc Giang, nhà nghiên cứu là khách mời thuộc Viện nghiên cứu ISEAS của Singapore, từng phân tích với BBC rằng việc xử lý hình sự một nhân vật trong Tứ Trụ là câu chuyện mà Đảng phải cân nhắc khi đưa ra chiến dịch chống tham nhũng từ năm 2013 đến bây giờ.

Ông Giang nhắc lại lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng rằng "đánh chuột nhưng phải bảo vệ được cái bình", hàm ý ở đây có thể là việc chống tham nhũng, đưa ra những cáo buộc đối với lãnh đạo cấp cao nhất, thuộc hàng Tứ Trụ, thì có thể ảnh hưởng tới danh tiếng của Đảng, khiến Đảng mất uy tín.

"Rõ ràng chống tham nhũng là để bảo vệ tính chính danh của hệ thống chính trị Việt Nam, nhưng nếu đưa ra những quyết định xử phạt rất nặng đối với Tứ Trụ chẳng hạn, thì nó sẽ làm ảnh hưởng rất nhiều đến niềm tin của người dân đối với hệ thống.

"Thứ hai nữa là muốn đảm bảo một số giới hạn nhất định, rằng khi là lãnh đạo quốc gia, là chủ tịch nước, hay là thủ tướng hay là tổng bí thư thì họ sẽ có những ưu tiên nhất định", Tiến sĩ Khắc Giang trả lời BBC trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 3/2024, sau khi ông Thưởng mất chức.

Như vậy, có thể Bộ Chính trị sẽ quyết định kỷ luật khiển trách hoặc cảnh cáo đối với ông Thưởng, theo khoản 1 Điều 11 Quy định 22-QĐ/TW được ban hành vào năm 2021.

Quy định này phân quyền cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định các hình thức kỷ luật đảng viên, kể cả đảng viên là cán bộ thuộc diện Ban Bí thư, Bộ Chính trị quản lý ; khiển trách, cảnh cáo ủy viên Ban Chấp hành Trung ương (kể cả ủy viên Ban Bí thư, ủy viên Bộ Chính trị) vi phạm phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, sinh hoạt đảng, thực hiện nhiệm vụ đảng viên. Còn trường hợp cách chức, khai trừ thì Ban Bí thư, Bộ Chính trị báo cáo Ban Chấp hành Trung ương xem xét, quyết định. Do đó, nếu trường hợp ông Võ Văn Thưởng được đưa ra Trung ương xem xét, quyết định thì đồng nghĩa ông sẽ đối mặt với một trong hai hình thức là cách chức hoặc khai trừ. Nhưng khả năng này không cao.

**************************

Ông Võ Văn Thưởng và ông Vương Đình Huệ từng là những chính trị gia có tiền đồ xán lạn.

Cả hai ông là những ủy viên hiếm hoi đã làm trọn một nhiệm kỳ Bộ Chính trị - tức đủ tiêu chuẩn để tiếp tục ở trong Tứ Trụ và duy trì vị trí quyền lực đến sau Đại hội 14. Riêng ông Thưởng là ủy viên Bộ Chính trị trẻ nhất và từng được coi là hạt giống đỏ để thăng tiến lên vị trí tổng bí thư.

Do đó, việc hai ông này mất chức được giới quan sát nhận định là những cơn "địa chấn chính trị" và hiện ông Huệ bị kỷ luật cảnh cáo, ông Thưởng phải điều trị bệnh cho thấy những diễn biến khôn lường trên chính trường Việt Nam, nhất là dưới thời tân Tổng Bí thư Tô Lâm.

Nguồn : BBC, 21/11/2024

"Ở nước ta, chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam - Đảng do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện… là lực lượng duy nhất có khả năng lãnh đạo xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc" (Tuyên giáo, ngày 15/11/2024).

Một đảng chính trị lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng xây dựng đất nước thì việc "xây dựng chủ nghĩa xã hội" là chuyện tất nhiên.

Phát ngôn "huề vốn" của Tạp chí Tuyên giáo, cơ quan lý luận của Đảng cộng sản Việt Nam không lạ.

Một đảng chính trị lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng xây dựng đất nước thì việc "xây dựng chủ nghĩa xã hội" là chuyện tất nhiên. Hơn nữa, nhân dân không can dự vào việc đảng tự cho mình quyên cai trị đất nước như ghi trong Điều 4 Hiến pháp năm 2013.

Điều này viết : "Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội…".

Nhưng khi bạo ngôn rằng "Đảng cộng sản Việt Nam là lực lượng duy nhất có khả năng lãnh đạo xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc" là coi thường nhân dân. Nếu không có Đảng cộng sản Việt Nam "tự tiếm quyền lãnh đạo" thì dân ta sẽ có đảng khác cầm quyền thật sự là "của dân, do dân và vì dân, và được bầu lên bởi dân.

Do đó, câu tuyên truyền "nhà nước ta là nhà nước pháp quyền, của dân, do dân và vì dân" không phản ảnh sự thật. Tính bao biện, độc quyền, ép nhân dân chấp nhận quyền cai trị phi dân chủ của mình là nguyên nhân của tình trạng tụt hậu, chậm tiến sau 40 năm gọi là "đổi mới", từ năm 1986.

Những bước lùi

Sau 40 năm "đổi mới" từ 1986 đến năm 2026, khi Đảng cộng sản Việt Nam bước vào khóa XIV, Việt Nam đã khá hơn về kinh tế. Lợi tức đồng niên đầu người đã dạt mức 3.500 Mỹ kim. Lạm phát được kiểm soát ở mức 4-6%. Công nghiệp phát triển "trung bình" nhờ ổn định chính trị. Mặt yếu của kinh tế Việt Nam là thiếu chuyên viên và thiếu linh kiện sản xuất trong nước. Phần lớn vật liệu và máy móc dùng cho sản xuất phải nhập khẩu từ nước ngoài, đa số từ Trung Quốc.

Vì vậy, theo báo cáo chính thức : "Thâm hụt thương mại của Việt Nam với thị trường Trung Quốc trong 8 tháng năm 2024 đã lên đến 54,2 tỷ USD, vượt gần 5 tỷ USD so với mức nhập siêu từ thị trường này trong cả năm 2023".

Tuy nhiên Việt Nam cũng nhận được mỗi năm trên 10 tỷ Mỹ kim của người Việt ở nước ngoài gửi về, giúp ổn định đời sống cho nhiều gia đình.

Những tín hiệu khả quan này đã bị "quốc nạn" tham nhũng xóa mờ. Bài viết của Tuyên giáo nhìn nhận : " Đây là những vấn đề rất nhức nhối đối với xã hội. Tệ quan liêu dẫn tới việc cán bộ, cơ quan nhà nước xa dân, không hiểu được tâm tư nguyện vọng của nhân dân, và vì thế mối quan hệ giữa Đảng với dân, giữa Nhà nước với dân rất dễ bị ảnh hưởng. Nạn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí xói mòn cả sức mạnh vật chất và tinh thần của quốc gia, làm giảm niềm tin của nhân dân với Nhà nước và với Đảng. Để tiến hành đổi mới đất nước một cách có hiệu quả, Đảng ta và nhân dân ta kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí và tệ quan liêu" (Tuyên giáo, ngày 15/11/2024).

Trong khi đó, Bách khoa Toàn thư mở viết : "Các cuộc khảo sát cho thấy rằng trong khi tham nhũng vặt đã giảm nhẹ trên toàn quốc, thì tham nhũng ở các quan chức cấp cao lại gia tăng đáng kể do lạm dụng quyền lực chính trị. Theo khoản 1 điều 3 của Luật Phòng, chống tham nhũng 2018, tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó vì vụ lợi. Tham nhũng là một vấn đề rất nghiêm trọng ở Việt Nam, ảnh hưởng đến tất cả các khía cạnh của quản lý, giáo dục và thực thi pháp luật".

Sau tham nhũng, Đảng cộng sản Việt Nam còn phải đối phó với tình trạng "tự diễn biến, tự chuyển hóa và suy thoái đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên".

Báo Hà Nội Mới viết : "Đây là bài học xương máu, cho chúng ta thấy sự nguy hại khôn lường khi những cơn sóng ngầm "tự diễn biến" "tự chuyển hóa" bùng lên đỉnh điểm, tạo thành "cơn địa chấn chính trị". Nó đã cắt ngang những số phận, cuốn phăng những cuộc đời, vùi sâu, chôn lấp cả một thể chế chính trị của một quốc gia, dân tộc có nền văn hiến lâu đời và tiêu biểu, một quốc gia hùng cường - Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết" (Hà Nội Mới, 17/04/2024).

Khối Liên bang Xô Viết và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu đã khủng hoảng từ thập niên 1980 dẫn đến sự sụp đổ của Nga ngày 26/12/1991. Cơn địa chấn này kết liễu 70 năm cai trị hà khắc của Đảng cộng sản Liên Xô.

Vì vậy Đảng cộng sản Việt Nam rất lo sợ khi xẩy ra tình trạng tự diễn biến, tự chuyển hóa" trong nội bộ đảng.

Tuyên giáo viết tiếp : "Ở Việt Nam, có cán bộ, đảng viên vốn là người trung kiên với cách mạng trong chiến tranh, trong gian khổ, từng hết lòng vì Đảng, vì dân, nhưng trước tác động từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường đã không cưỡng lại được và rơi vào "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Bên cạnh đó, một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, chưa phục vụ, cống hiến được bao nhiêu, nhưng với mục đích, động cơ cá nhân chủ động thực hiện tham nhũng, tiêu cực… và trượt dài, rơi vào "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Cũng có những trường hợp cán bộ, đảng viên bị lôi kéo, thậm chí là bị khống chế, đe dọa khi đã vướng vào đường dây tham nhũng và cũng trượt vào "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".

Vậy nguyên nhân từ đâu ? Báo Hà Nội Mới cho biết : "Nguyên nhân sâu xa và chủ yếu nhất của "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" là do bản thân một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí phấn đấu ; lập trường tư tưởng chính trị không vững vàng. Bên cạnh đó là những tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường và quá trình hội nhập quốc tế ; việc giáo dục đạo đức cách mạng bị buông lỏng ; tình trạng tham ô, tham nhũng trong bộ máy chính quyền các cấp chưa được ngăn chặn hiệu quả. Hơn nữa, sự chống phá quyết liệt, nhất là hoạt động "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch là một tác nhân trực tiếp thúc đẩy "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" nội bộ".

Khi biết rõ nguyên nhân rồi mà "tham nhũng cứ trơ ra", cán bộ, đảng viên tiếp tục "tự diễn biến, tự chuyển hóa" xa đảng, xa dân thì tất nhiên đảng cầm quyền "phải có vấn đề".

Kiên định vu vơ

Nguyên nhân chính là do đảng vẫn ngoan cố tự ép dân phải chọn chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho mọi hành động. Thứ đến là đảng giành hết mọi quyền hạn cho mình. Nhân dân không có quyền gì, mặc dù đảng vẫn ba hoa "nhân dân làm chủ", nhưng lại thòng câu "nhà Nước quản lý, Đảng lãnh đạo".
Nhân dân cũng không có tiếng nói trong các cơ quan dân cử như Hội đồng Nhân dân và Quốc hội. Các cuộc bầu cử chỉ là "đảng cử dân bầu" tẻ nhạt.

Vì vậy, Tổng bí thư Tô Lâm đã lạc quan tếu khi nói rằng rằng : "Sau 40 năm đổi mới, với sự đồng lòng, chung sức của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, với những thời cơ, thuận lợi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta hội tụ đủ những điều kiện cần thiết để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam" ( Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương lần thứ mười khóa XIII", từ 18/9 đến ngày 20/9/2024)

Lời nói của ông Tô Lâm đã được phụ họa bởi đội ngũ cán bộ Tuyên giáo và báo chí đảng, nhưng toàn là lý thuyết.

Phạm Trần

(19/11/2024)

Phần hai : Trụ

 

B. Giai đoạn Trụ (phát triển) của Đảng Cộng Sản Việt Nam (1931-1990)

 

Suốt trong thời khoảng 1931-1976, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã thay tên tổi họ đến 3 lần để che giấu thân phận tay sai của Đệ III Quốc Tế Công Sản như sau :

- Tháng 10/1930 đổi tên Đảng Cộng Sản Việt Nam thành Đảng Cộng Sản Đông Dương ;

- Tháng 2/1951 đổi tên Đảng Cộng Sản Đông Dương thành Đảng Lao Động Việt Nam để che giấu bản chất cộng sản nhằm tuyên truyền chiêu bài chống thực dân Pháp giành độc lập hòng phát triển thêm đảng viên ;

- Năm 1976 đổi tên trở lại thành Đảng Cộng Sản Việt Nam và dùng tên nầy cho đến nay.

Kể từ thời điểm thành lập trên đất Trung Quốc năm 1930 đến năm 1985, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã phát triển vượt bậc từ con số 565 đảng viên sơ khởi lên đến vài triệu đảng viên, gồm cả đảng viên quân đội, đảng viên công an và đảng viên dân sự, kinh qua hai lần cướp chính quyền thành công trong quá khứ vào các ngày 19/08/1945 và 30/04/1975. Việc phát triển vượt bậc nầy do bởi hai lý do chính yếu :

Một là, Đảng Cộng Sản Việt Nam khéo léo che giấu tuyệt đối ý đồ nhuộm đỏ Việt Nam thành một nước cộng sản Đệ III theo chỉ thị của Stalin và do Đảng Cộng Sản Trung Quốc giám sát chặt chẽ. Suốt từ năm 1930 cho đến 1986, Đảng Cộng Sản Việt Nam chỉ tuyên truyền cái mục đích giả tạo là chiêu bài "chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ để giải phóng dân tộc, giành độc lập cho Việt Nam". Cách thức tuyên truyền lừa đảo và dối trá nầy làm cho một số trí thức nhẹ dạ và thiếu tầm nhìn chính trị bị nhầm lẫn, đã tham gia hay ủng hộ Đảng Cộng Sản Việt Nam như Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Mạnh Tường, Trần Đức Thảo, Trần Dần, Lê Đạt, Phùng Quán, Nguyễn Hữu Đang, Hữu Loan, v.v…

Hai là, Liên Xô & Trung Quốc yểm trợ trực tiếp & dồi dào để Đảng Cộng Sản Việt Nam chiến đấu mở rộng lãnh thổ Đệ Tam Quốc Tế cộng sản trên toàn vùng Đông Dương. Sau đó dùng làm bàn đạp tiến chiếm các quốc gia Đông Nam Á khác.

Ba là, trình độ dân trí thấp kém và nhẹ dạ của đại bộ phận nông dân Việt Nam làm cho họ không biết rõ bản chất cộng sản của cái gọi là "Đảng Lao Động Việt Nam".

1. Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển và tự ươm mầm mống Hoại-Diệt từ 1931 đến 1944

Trong thời kỳ nầy Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển không nhiều do bởi lý thuyết Mác-Lê-Mao-Hồ khá xa lạ với kiến thức khá thấp của dân tộc Việt Nam đầu thế kỷ thứ 20. So với các chính đảng cùng thời như Quốc Dân Đảng, Đại Việt, Duy Dân hay Dân Xã (trong Nam Bộ) thì Đảng Cộng Sản Việt Nam chỉ phát triển được ở Thái Lan, vùng Hoa Nam của Tàu và vài trăm người ở miền Bắc Việt Nam. Theo đánh giá của William Duiker, 14 năm sau ngày thành lập Đảng Cộng Sản Việt Nam, khi Võ Nguyên Giáp lập ra trung đội Võ Trang Tuyên Truyền cũng chỉ được hơn 30 thanh nhiên đội viên, gồm cả Tày, Nùng Mán & Kinh vào ngày 22/12/1944 [01].

Quang cảnh ngày thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân tại khu rừng Trần Hưng Đạo, ngày 22/12/1944.

Trong thời gian nầy, vào ngày 17/3/1945 có cuộc gặp gỡ giữa Việt Minh và OSS, tiền thân của CIA, do nguyên nhân là vào tháng 10/1944, viên trung úy William Shaw thuộc OSS của Mỹ khi đang làm nhiệm vụ gần biên giới thì bị Nhật bắn rơi máy bay ở xã Đề Thám (huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng), thuộc vùng chiến khu của Mặt trận Việt Minh.

Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp chụp ảnh cùng thành viên OSS tại Pắc Bó tháng 8/1945.

Vì lúc đó không ai biết tiếng Anh nên viên phi công này được đưa về hang Pác Bó gặp Hồ Chí Minh. Sau đó, Trung úy Shaw đã trở thành "cầu nối" để Hồ Chí Minh gặp tướng Claire Chennault, Tư lệnh Không đoàn 14, đại diện cho lực lượng Đồng minh tại vùng Hoa Nam (Trung Quốc). Hành trình cả ngàn km đường bộ nên phải đến đầu 17/3/1945 mới đến nơi, không rõ đoàn Việt Minh sang lần đó gồm những ai nhưng tài liệu phương Tây ghi 20 thành viên, hai người chủ chốt là Hồ Chí Minh và Phạm Văn Đồng. Dĩ nhiên người Mỹ bày tỏ sự cảm ơn và tặng quà vì đã cứu phi công họ. Trong lúc chờ đợi gặp tướng Claire Chennault, Hồ Chí Minh đã tìm gặp một số người Mỹ khác, để thăm dò và vận động sự công nhận đối với tổ chức Việt Minh như một thành viên trong lực lượng chống phát xít Nhật. Trong số đó có viên trung úy Charles Fenn – một sĩ quan Hải quân Mỹ làm việc tại OSS (tiền thân CIA). Theo sử gia Fredrik Logevall, ngày 17/3/1945, Hồ Chí Minh cùng Phạm Văn Đồng đã hội đàm với Charles Fenn lần đầu tiên và sau lần gặp thứ hai thì người Mỹ đồng ý cung cấp các thiết bị vô tuyến, súng đạn cho Việt Minh ; còn Hồ Chí Minh cam kết thu thập tin tình báo, giải cứu phi công Mỹ bị bắn rơi và trợ giúp phá hoại các trang bị chiến tranh của Nhật Bản. Sau đó, viên sĩ quan Mỹ hứa sẽ sẵn sàng giúp đỡ. Hai bên đã đạt thỏa thuận : phía Việt Nam sẽ tăng cường lực lượng du kích và mở rộng phạm vi hoạt động của lực lượng này ; cung cấp những thông tin tình báo và khí tượng cho không quân Mỹ hoạt động trên chiến trường miền Bắc Đông Dương. Ngược lại, phía quân Đồng minh có trách nhiệm đưa các phái đoàn sang giúp đỡ Việt Nam huấn luyện quân sự, đồng thời trang bị vũ khí, điện đài và các trang thiết bị khác.

Các thành viên của Đội Con Nai đang hướng dẫn người Việt Nam cách sử dụng súng carbine M-1, ngày 16/8/1945. Ảnh của Cục Lưu trữ và Hồ sơ Quốc gia Mỹ.

Theo thỏa thuận giữa Hồ Chí Minh và tướng Mỹ Chennault, tháng 7/1945, một đơn vị tình báo đặc nhiệm mang bí danh "Con Nai" (the Deer Team) thuộc OSS, đại diện cho quân Đồng minh đã nhảy dù xuống Tân Trào để phối hợp với Việt Minh chống phát xít Nhật. Một sân bay dã chiến được xây dựng (sân bay Lũng Cò) để tiếp nhận các chuyến bay chở hàng viện trợ trong suốt thời kỳ hợp tác này.

OSS có thể coi là một trong những người thầy đầu tiên của Việt Minh, hướng dẫn du kích ta sử dụng các loại súng trường, tiểu liên, cối và lựu đạn, thậm chí cả súng chống tăng Bazooka. Dù cho các thành viên OSS không tham chiến (họ được lệnh án binh bất động) thì đó vẫn là lực lượng nước ngoài duy nhất đứng bên cạnh Việt Minh (ngụy danh của Đảng Cộng Sản Việt Nam). Vụ việc nầy có liên quan trực tiếp đến Tuyên Ngôn Đọc Lập ngụy tạo, do Hồ Chí Minh soạn ra và đọc trước cuộc meeting ngày 02/09/1945 tại Hà Nội. Ngụy tạo là vì 6 tháng trước đó, Hoàng đế Bảo Đại đã công bố chính thức Tuyên Ngôn Độc Lập tại Huế ngày 11/03/1945, và thu hồi toan bộ chủ quyền của Việt Nam từ tay thực dân Pháp. Thời điểm nầy Hồ Chí Minh lấy bí danh Lucius do sĩ quan Mỹ Charles Fenn ban cho, [02].

Hồ Chí Minh và Võ Nguyên Giáp chụp ảnh cùng thành viên OSS tại Tân Trào tháng 8/1945.

 Ngay tự thân của cách thức phát triển bệnh hoạn hoạn nầy đả ươm mầm Hoại cho Đảng Cộng Sản Việt Nam.

2. Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển và tự ươm mầm mống Hoại-Diệt từ 1945 đến 1954

Có nhiều yếu tố tiềm ẩn của sự kiện Hoại & Diệt xuất hiện ngay trong giai đoạn Trụ nầy :

Thứ nhất là việc nổi dậy cướp lấy chính quyền độc lập của Việt Nam do Hoàng đế Bảo Đại tuyên bố trước quốc dân ngày 11/03/1945. Sau khi Nhật đảo chính Pháp tại Đông Dương, bộ máy hành chính của thực dân Pháp tan rã, vì thế việc thành lập chính phủ mới của Việt Nam được Nhật đặt ra như một đòi hỏi cấp bách và Đế quốc Việt Nam ra đời trong bối cảnh đó. Theo sự sắp xếp của quân đội Nhật, ngày 11/03/1945, vua Bảo Đại gặp cố vấn tối cao của Nhật là Đại sứ Yokoyama Masayuki tại điện Kiến Trung để ký bản "Tuyên cáo Việt Nam độc lập". Tuyên cáo do Bảo Đại ký có nội dung chính là tuyên bố hủy bỏ Hòa ước Patenôtre ký với Pháp năm 1884, thống nhất Bắc Kỳ, Trung Kỳ và Nam Kỳ, bãi bỏ các hiệp ước bảo hộ và bất bình đẳng với Pháp trước đây. Đa số người Việt bây giờ chỉ biết đến bản Tuyên ngôn độc lập ngày 02/09/1945 do Hồ Chí Minh đọc tại quảng trường Ba Đình, sau khi cướp chính quyền 14 ngày trước đó - ngày 19/08/1945. Nhưng thực ra trước đó 6 tháng Việt Nam đã tuyên cáo độc tuyên cáo độc lập chính thức do đương kim Hoàng đế Bảo Đại của nước Đại Nam (quốc hiệu nước ta thời đó, bao gồm Bắc Kỳ và Trung Kỳ). Đó là bản Tuyên cáo độc lập, ngày 11/3/1945, chỉ hai ngày sau khi Nhật đảo chính lật đổ thực dân Pháp [03]. Do đó, những trí thức đương thời & có tầm nhìn sâu sắc như Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Nguyễn Tường Tam, Huỳnh Phú Sổ, Trương Tử Anh, Nguyễn Thái Học, Tạ Thu Thâu, Phan Văn Hùm, Phan Khôi, Thiều Chửu… đều xa lánh Đảng Cộng Sản Việt Nam, ngược lại là Huỳnh Thúc Kháng, Trần Đức Thảo, Nguyễn Mạnh Tường, nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, Trần Đại Nghĩa, Lâm Đức Thụ, v.v.. đều nhầm lẫn nghe theo tuyên truyền của Đảng Cộng Sản Việt Nam thời đó đến nỗi thân bại danh liệt sau khi Đảng Cộng Sản Việt Nam cướp được chính quyền miền Bắc Việt Nam vào năm 1945. Yếu tố Hoại-Diệt nầy đã tác dộng sâu sắc lên công tác phát triển đảng viên trí thức của đảng nầy suốt từ 1945 trở về sau.

Thứ hai là sau gần 3 tháng cướp được chính quyền, ngày 11/11/1945, Đảng Cộng Sản Việt Nam núp dưới tên tên Đảng Cộng Sản Đông Dương đã tuyên bố tự giải tán và cho ra đời một tổ chức mới là Hội nghiên cứu Chủ nghĩa Marx ở Đông Dương. Nhưng thật tế thì Đảng Cộng Sản Việt Nam đã rút vào hoạt động bí mật và giữ vai trò nắm chính quyền tại Hà Nội, đồng thời cho các đảng viên thành lập hai đảng mới là Đảng Dân Chủ Việt Nam và Đảng Xã Hội Việt Nam. Đảng Dân Chủ Việt Nam có nhóm chủ chốt gồm toàn đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam là Dương Đức Hiền, Hoàng Minh Chính, Nghiêm Xuân Yêm, Đỗ Đức Dục, Trần Đăng Khoa, Tôn Quang Phiệt, Cù Huy Cận, Vũ Trọng Khánh, và Huỳnh Văn Tiểng (cf Đảng Dân Chủ Việt Nam, 06/08/2021, Bách Khoa Toàn Thư Mở, Đảng Dân chủ Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt). Đảng Xã Hội Việt Nam có nhóm chủ chốt cũng toàn là đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam như : Phan Tư Nghĩa, Nguyễn Xiển, Hoàng Minh Giám, Nguyễn Văn Huyên, Đặng Phúc Thông và Nguyễn Cao Luyện (Đảng Xã Hội Việt Nam, 21/09/2024 và Đảng Xã hội Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt). Hành động ngụy trang kiểu "tráo bài 3 lá" nầy chỉ che mắt được quần chúng thờ ơ và nông cạn, nhưng không thể lừa gạt được các bậc thức giả ưu tú. Cho nên hành động nầy hàm chứa yếu tố Hoại-Diệt thêm cho Đảng Cộng Sản Việt Nam.

Thứ ba là Đảng Cộng sản Việt Nam đã từng bị Việt Nam Quốc Dân Đảng và một số sử gia phương Tây cáo buộc đã dàn dựng lên Vụ án phố Ôn Như Hầu vào năm 1946 tại Hà Nội, nhằm triệt hạ các đảng phái đối thủ chính trị của mình trong chính quyền liên hiệp. Sự kiện dàn dựng như sau : Sáng sớm ngày 12/7/1946, một tiểu đội công an do Lê Hữu Qua chỉ huy bao vây khám xét trụ sở của Đảng Đại Việt tại số 132 đường Duvigneau tại Hà Nội, vu khống Đại Việt cấu kết với Pháp âm mưu tiến hành đảo chính lật đổ chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa đúng vào ngày quốc khánh Pháp 14/7/1946 khiến lính canh và các đảng viên Đại Việt không kịp phản ứng. Đồng thời Giám đốc Nha Công An Bắc Bộ là Lê Giản đươc Võ Nguyên Giáp chỉ thị tấn công tất cả các văn phòng của Việt Quốc ở Hà Nội và các tỉnh. Sau đó, lúc 7g sáng ngày 12/7/1946, cán bộ Công an cao cấp của cộng sản là các ông Lê Giản (Giám đốc Nha Công an Bắc bộ), Nguyễn Tuấn Thức (Giám đốc Công an Hà Nội) và Nguyễn Tạo (Trưởng nha Điệp báo Công an Trung ương) chỉ huy lực lượng công an xung phong đã thực hiện khám xét các trụ sở Việt Nam Quốc Dân Đảng (7 căn nhà) tại Hà Nội, bắt tại chỗ nhiều thành viên của Việt Nam Quốc Dân Đảng với hơn 100 người bị bắt và một số người biến mất không dấu vết. Trong số các thành viên của Quốc Dân Đảng bị bắt có một đại biểu quốc hội Việt Nam khóa I là Phan Kích Nam. Sau khi chiếm trụ sở và giết nhiều đảng viên Việt Nam Quốc Dân Đảng, ngay trong đêm hôm sau công an của Võ Nguyên Giáp chôn những xác chết đó trong sân sau trụ sờ rồi ngày kế tiếp đào lên công khai để đổ tội khủng bố cho Việt Nam Quốc Dân Đảng. Nhà cầm quyền cộng sản sau đó thông báo sự việc với báo chí. Các cuộc tấn công nầy được gọi tắt là "Vụ án phố Ôn Như Hầu". Các báo của Việt Minh và các đảng phái thân Việt Minh đều tường thuật vụ án này, đưa tin công an đã phá tan âm mưu chống chính phủ, đã bắt những kẻ tiến hành những vụ bắt cóc tống tiền, ám sát, bán nước, in truyền đơn chống chính phủ, làm bạc giả [04].

Sau vụ Đảng Cộng Sản Việt Nam dàn dựng vu khống nầy, mọi công dân Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa từ đó trở đi đều sợ hãi khi bị cho là đảng viên Việt Nam Quốc Dân Đảng (Việt Quốc). Ngày 20/7/1946, Ủy ban Hành chính Bắc Bộ dù không nhắc đến Việt Quốc đã thông báo đến các tỉnh rằng gần đây công an đã phát hiện được việc tống tiền, bắt cóc và làm tiền giả. Tất cả đều phải bị điều tra và truy tố. Ủy ban hướng dẫn các địa phương không để việc bắt bớ và giam giữ các phần tử phản động biến thành khủng bố. Các Ủy ban Hành chính địa phương giờ đã được chấp thuận cho việc bắt giữ các đảng viên Việt Quốc đã bị phát hiện hay còn tình nghi, tuy nhiên họ không săn lùng và hành quyết ngay lập tức. Trong những tháng sau đó, hàng ngàn người bị bắt, bị thẩm vấn. Hàng trăm người bị tống giam, bị đưa đến các trại cải tạo ; hàng trăm người khác bị cách chức. Cán bộ phòng chính trị thuộc Sở Công an các tỉnh bắt những kẻ tình nghi, thẩm vấn, bắt ký vào lời khai, sau đó báo cáo lên chính quyền tỉnh là thả, xét xử hay biệt giam những người này. Từ cuối tháng 7/1946 cho đến cuối năm 1946, phần lớn những người bị công an giam giữ vì lý do chính trị đều bị xem là Việt Quốc.

Từ tháng 7/1946 đến tháng 11/1946, nhiều đại biểu quốc hội là đảng viên Việt Quốc bị bắt. Đại biểu Phan Kích Nam, đảng viên Việt Quốc, bị bắt trong vụ án phố Ôn Như Hầu, bị buộc tội bắt cóc, tống tiền và bị tống giam ngay lập tức. Đại biểu Nguyễn Đổng Lâm bị công an Hải Dương bắt và bị kiến nghị gửi đến trại biệt giam trong hai năm với lý do "chính quyền địa phương sẽ gặp nhiều khó khăn nếu ông Lâm còn tự do ngoài vòng pháp luật". Tại các địa phương khác, các đại biểu quốc hội là đảng viên Việt Quốc cũng bị sách nhiễu hoặc bắt giữ. Đại biểu Trình Như Tấu gửi kháng nghị đến 5 cơ quan chính phủ khác nhau sau khi ông bị dân quân bao vây nhà riêng để khủng bố. Tháng 10/1947, khi Pháp nhảy dù xuống Phú Thọ, có những tường thuật cho rằng công an Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa đã xử bắn hơn 100 tù nhân Việt Quốc [05]. Chiến dịch khủng bố nầy tự nó cô lập Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với tất cả các chính đảng không cộng sản đương thời. Tự mình làm cho mình bị cô lập thì rõ ràng là Đảng Cộng Sản Việt Nam tự gieo mầm Hoại-Diệt cho chính bản thân của đảng.

Thứ tư là Đảng Cộng Sản Việt Nam được "lập lại", công khai (tại Việt Nam) với tên gọi Đảng Lao Động Việt Nam vào tháng 2/1951, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ II ở Tuyên Quang. Đại hội này được diễn ra trong lúc diễn ra Chiến tranh Đông Dương lần thứ I. Đại hội này cũng tách bộ phận của Lào và Campuchia (vốn cùng thuộc Đảng Cộng sản Đông Dương) thành các đảng riêng. Thủ đoạn "tráo bài ba lá" nầy chỉ có thể che mắt được quần chúng bình dân thờ ơ và nhẹ dạ, nhưng không thể qua mặt các bậc thức giả ưu tú trong và ngoài nước Việt Nam. Cho nên nó chính là một yếu tố Hoại-Diệt do Đảng Cộng Sản Việt Nam tự tạo ra cho chính tự thân của đảng và làm cho Đảng Cộng Sản Việt Nam không phát triển được đảng viên trí thức ưu tú suốt từ đó về sau.

Thứ năm là quy tắc thành văn tục ngữ lưu truyền hàng nghìn năm theo đạo lý Việt Nam "Tân khách bất lai môn hộ tục, thi thư bất giáo tử tôn ngu" (Không có thêm tân khách đến nhà thì nhà đó không ra gì, có sách vở mà không đem dạy con cháu thì con cháu ngu dốt). Quy tắc nầy không được Đảng Cộng Sản Việt Nam lưu tâm vì chỉ chăm chú lo tuyên truyền chủ nghĩa cộng sản cho đảng viên và quần chúng bần cố nông ngu dốt và miệt thị tất cả văn hóa truyền thống & đạo đức của dân tộc Việt Nam. Do đó, dù phát triển khá mạnh trong giới nông dân kém hiều biết và một số ít công nhân lao động, để nâng cao số lượng đảng viên lên đến hàng chục nghìn, nhưng phẩm chất (chất lượng/quality) vẫn là một đảng tầm thường về tri thức xã hội, chính trị và kinh tế. Đó chính là yếu tố Hoại-Diệt tri thức của Đảng Cộng Sản Việt Nam suốt từ khi xuất hiện cho đến năm 1986.

Thứ sáu là giảm tô trong vùng Việt Minh (Đảng Cộng Sản Việt Nam) chiếm đóng từ năm 1953 đến 1954 cũng là một trong số các yếu tố Hoại-Diệt thành hình trong giai đoạn Trụ của đảng nầy. Bởi vì chính sách "Giảm Tô" trong các vùng nông thôn do Việt Minh (Đảng Cộng Sản Việt Nam) chiếm đóng như Liên Khu IV & V, vùng Tây Bắc giáp giới Trung Quốc có mục đích vô sản hóa và triệt hạ thành phần tinh hoa thôn quê nên gây ra nghi ngờ cho tầng lớp trí thức nhẹ dạ đã tham gia Đảng Cộng Sản Việt Nam từ 1945 đến 1953. Vì nghi ngờ nên những thành phần trí thức nhẹ dạ đó từ bỏ hàng ngũ Đảng Cộng Sản Việt Nam chạy trốn về các thành phố trong vùng Việt Minh chiếm đóng nên quần chúng đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam thời kỳ nầy chỉ còn toàn là nông dân thất học và vài trăm đảng viên gốc du côn bất hảo, thất nghiệp và vô học mà Đảng Cộng Sản Việt Nam gọi họ là đảng viên gốc công nhân như Trần Quốc Hoàn, Tôn Đức Thắng, v.v… Thêm nữa là chiến dịch "tuần lễ Vàng" do Đảng Cộng Sản Việt Nam thực hiện cưỡng chế trong những vùng nông thôn do Việt Minh chiếm đóng giữa thập niên 40 thế kỷ 20 để gom vàng cho Hồ Chí Minh đem dâng cho quân đội Trung Hoa Dân Quốc (Trung Quốc) nhằm mua chuộc tướng chỉ huy Lư Hán đứng về phía Việt Minh, đã làm kiệt quệ nên kinh tế nông thôn vùng Việt Minh vốn dựa trên sức mạnh của các nhà tư bản nông thôn thời đó. Sự "tuần lễ Vàng" nầy cũng cố thêm cho yếu tố Hoại-Diệt nầy [06].

Thứ bảy là quân đội cộng sản Việt Nam và quân đội Trung Quốc đã chiến thắng thực dân Pháp trận Điện Biên Phủ năm 1954, đưa đến việc Đảng Cộng Sản Việt Nam và Pháp ký kết hiệp định Genève chia đôi Việt Nam từ vĩ tuyến 17 và giao cho Đảng Cộng Sản Việt Nam lập chính quyền ở Miền Bắc Việt Nam [07]. Miền Nam Việt Nam được Pháp trao trả độc lập và chính quyền dân chủ đầu tiên của Việt Nam được thiết lập vào ngày 07/07/1954, khi thủ tướng Ngô Đình Diệm & quốc trưởng Bảo Đại thỏa thuận cho Thủ tướng Diệm được toàn quyền chính trị và quân sự dưới chế độ Việt Nam Cộng Hòa. Sau đó vào năm 1956, hiến pháp dân chủ đầu tiên của Việt Nam ra đời sau cuộc trưng cầu dân ý theo thể thức bầu cửa tự do. Hiệp Định nầy đem đến cho Đảng Cộng Sản Việt Nam một vùng đất an toàn (nửa nước Việt Nam) để cư trú, phát triển và dùng làm hậu cứ an toàn để tấn công Việt Nam Cộng Hòa và nhuộm đỏ toàn cõi Việt Nam sau nầy, cũng như có thêm hàng ngàn đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam tập kết từ miền Nam Việt Nam ra Bắc để được sống dưới chế độ công sản mà họ từng mơ ước từ ngày theo Đảng Cộng Sản Việt Nam trước 1954 (tuy đạt được mơ ước, nhưng cũng bị thất vọng và bất mãn sau đó mười năm nếm mùi cộng sản tại miền Bắc Việt Nam). Tuy vậy, bến cố nầy cũng phát sinh yếu tố Hoại-Diệt ngay sau khi Hiệp định Genève được ký kết, tiếp tục sau ngày Đảng Cộng Sản Việt Nam tiếp quản Hà Nội ngày 10/10/1954 và kéo dài cho đến năm 1956 (Operation Passage to Freedom).

Người Bắc di cư từ Hải Phòng năm 1954, Courtesy by Naval History and Heritage Command.

Đó là cuộc tháo chạy ồ ạt của hơn 1 triệu đồng bào miền Bắc Việt Nam từ bỏ vùng đất bị nhuộm đỏ công sản để vào lành nạn tại miền Nam Việt Nam là Việt Nam Cộng Hòa – một chế độ dân chủ sơ khởi đầu tiên của lịch sử Việt Nam. Yếu tố Hoại-Diệt do sự kiên di cư nầy bao gồm [08], [09] và [10] :

- sự kiện một bộ phận hơn 60% đồng bào tại Việt Nam Cộng Hòa biết rõ thủ đoạn tàn ác, dối trá và lạc hậu của Đảng Cộng Sản Việt Nam do đồng bào di cư kể lại, đồng thời cũng tố cáo bản chất thật sự của chế độ cộng sản tại miền Bắc Việt Nam ;

- sự việc di cư lánh nạn cộng sản đồng loạt lên đến hơn 1 triệu người Việt Nam chứng tỏ cho quốc tế thấy rõ chế độ cộng sản là tai họa lớn nhất trong lịch sử hiện đại của Việt Nam ;

- công tác ổn định cuộc sống và định cư cho hơn 1 triệu người nói trên rất thành công làm nổi bật uy tín chế độ Việt Nam Cộng Hòa tại miền Nam Việt Nam so với chế độ cộng sản miền Bắc vốn nghèo nàn, lạc hậu và nhuốm đầy màu sắc ngoại lai từ Trung Quốc, Liên Xô & các nước cộng sản Đông Âu.

Hàng trăm người di cư đã chết trên biển. Người ta làm sao có thể tưởng tượng ra cảnh tượng gây ấn tượng như thế vào ngày 6/11/1955 vừa qua, khi một đám đông gồm 2000 người tị nạn trên một cồn cát ở cửa Trà Lý chờ được các tầu các nước bạn đến vớt đi [11]. Việc di cư đó nói cho cùng chỉ là sự kéo dài tình trạng trốn chạy cộng sản mà không phải đợi đến Hiệp định Geneva, 1954. Ngay từ đầu thập niên 1950, phong trào tỵ nạn cộng sản đã thành hình dưới hình thức "phong trào nhập thành", hay nói nôm na là phong trào "dinh tê". Đã có bao nhiêu người tìm mọi cách dời bỏ khu "an toàn Phát Diệm", thoát đi bằng đường biển, từ cửa Cồn Thoi, ra Hải Phòng vào những năm sau 1950 ? Và đã có bao nhiêu người có tiền bạc của cải đã chạy trốn vào Nam khi mà Hiệp định Geneva chưa thành hình ? Không phải theo Tây, cũng chẳng theo Mỹ, không theo Nhật, không theo Tầu cũng chẳng vì theo Thiên Chúa giáo mà người ta chọn đứng về phía này, phía nọ. Tất cả đều là những chọn lựa bất đắc dĩ chỉ vì không thể sống chung với người cộng sản được. Cộng sản trước đây và cộng sản bây giờ cũng vậy mà thôi [12].

Thứ tám là trong số hơn 1 triệu người chạy thoát Công Sản nầy có rất nhiều trí thức đương đại, các lãnh đạo của hai tôn giáo lớn là Phật Giáo & Công Giáo, các nhà giáo dục chính quy và rất nhiều văn nghệ sĩ danh tiếng nên Đảng Cộng Sản Việt Nam tại miền Bắc không còn kiếm đâu ra thành phần ưu tú để xây dựng miền Bắc Việt Nam sau cuộc chiến 1945-1954 chống Pháp-Nhật [13], [14] và [15].

3. Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển và tự ươm mầm mống Hoại-Diệt từ 1955 đến 1975

Đảng Cộng Sản Việt Nam cai trị một nửa nước Việt Nam từ năm 1954 đến năm 1975 theo thể chế cộng sản ngụy danh Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa thật sự chỉ là một copy nguyên bản chế độ cộng sản Tàu được ngụy trang dưới hình thức Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc). Sau đây là yếu tố Hoại-Diệt chính do Đảng Cộng Sản Việt Nam tự tạo nên cho chính nó :

Thứ nhất là chiến dịch "đánh tư sản" nhằm cướp đoạt toàn bộ tài sản kinh doanh & sản xuất của tư nhân từ đầu đến cuối năm 1955 tại Hà Nội và các thành phố miền Bắc Việt Nam làm cho nền kinh tế Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa kiệt quệ hơn 80%, và chỉ còn sống lây lất nhờ dựa vào 20% kinh tế nông nghiệp nhỏ trong vùng nông thôn. Đây là yếu tố Hoại-Diệt lâu dài cho Đảng Cộng Sản Việt Nam, một đảng chỉ biết độc tài toàn trị nhưng dốt nát toàn diện về kinh tế.

Thứ hai là cuộc "cải cách ruộng đất" (Land Reform) long trời lở đất, tịc thu tài sản và giết chết hơn 182 nghìn địa chủ, hào phú, trí thức và sĩ phu Bắc Hà suốt từ cuối năm 1955 đến hết năm 1956 đã tạo ra một yếu Hoại-Diệt lớn lao cho suốt đời sống của Đảng Cộng Sản Việt Nam (1956-1990). Bời vì nó làm mất sạch giới tinh hoa và giới kinh doanh tư nhân ít oi còn sót lại Bắc Việt sau cuộc di cư 1954, làm giao động tinh thần & lung lay niềm tin của cán bộ, bộ đội, đảng viên và hơn 90% quần chúng miền Bắc Việt Nam, và làm cho nhân dân sống lầm than cực nhọc nhờ vả miếng ăn vào bột mì của đàn anh cộng sản Liên Xô & các nước cộng sản Đông Âu suốt từ 1957 đến 1975.

Chính sách "cải cách ruộng đất" đó làm cho yếu tố Hoại-Diệt nầy vẫn tồn tại và kéo dài đến tận ngày nay, vì vết thương do Đảng Cộng Sản Việt Nam gây ra nầy quá lớn (182.000 người Việt Nam bị Đảng Cộng Sản Việt Nam giết chết bằng đấu tố cải cách ruộng đất năm 1956 tại miền Bắc Việt Nam). Cải cách ruộng đất ở Việt Nam từ năm 1953 đến 1956 là một sự kiện lịch sử đã để lại vết thương đau đớn cho dân tộc Việt Nam và đã được nhiều sách vở lịch sử Việt Nam và quốc tế ghi lại đầy đủ. Một trong những chủ đề tranh cải gây cấn nhất là vai trò của cố vấn Trung Quốc trong việc ảnh hưởng giới lãnh đạo Việt Nam thi hành cải cách ruộng đất. Bản "Ý kiến sơ bộ về vận động quần chúng năm 1953" của La Quý Ba, người được Bắc Kinh cử sang Việt Nam để trực tiếp cố vấn cho giới lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam gổm Hồ Chí Minh và Trường Chinh, là một văn bản giá trị vì nó cho thấy những khía cạnh ít được biết đến của mối quan hệ Việt – Trung vào đầu những năm 1950.

Đây là một giai đoạn quan trọng khi chế độ cộng sản, dưới sự lãnh đạo của Hồ Chí Minh và Đảng Lao Động Việt Nam, phụ thuộc nhiều vào mô hình cách mạng của Cộng hòa nhân dân Trung Quốc trong việc thực hiện các chính sách quân sự, kinh tế và xã hội của mình. Các sử gia và các nhà quan sát đã thừa nhận Đảng Cộng Sản Việt Nam chỉ là một vệ tinh của Đảng Cộng Sản Tàu do bản khuyến nghị của La Quý Ba chứng minh cho nhận định đó. Bản khuyến nghị ấy đáng được xuất bản và tham khảo vì tầm quan trọng của những đề xuất của La Quý Ba trong việc định hình việc thực hiện cải cách ruộng đất của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa cũng như ảnh hưởng quan trọng của chương trình đó đối với Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất và việc củng cố quyền lực của Đảng Cộng Sản Việt Nam [16], [17] và [18]. Sau đây là nguyên bản Tài Liệu lưu trữ gốc do cố vấn Trung Quốc là La Quý Ba trao cho Hồ Chí Minh & Đảng Cộng Sản Việt Nam ngày 09/10/1952 :

Đây là nguyên bản Tài Liệu lưu trữ gốc do cố vấn Trung Quốc là La Quý Ba trao cho Hồ Chí Minh & Đảng cộng sản Việt Nam ngày 09/10/1952

Câu chuyện của bà Nguyễn Thị Năm tức Cát Hanh Long (gọi theo tên hiệu buôn của bà) trong chiến dịch Cải cách ruộng đất 1953-1956 phải ảnh bản chất dã man nhất lịch sử Việt Nam của Đảng Cộng Sản Việt Nam, như sau :

Bà Nguyễn Thị Năm (1906 – 9/7/1953, quê ở Làng Bưởi, ngoại thành Hà Nội), là một địa chủ có công đóng góp tài sản cho Việt Minh (Đảng Cộng Sản Việt Nam) trong kháng chiến chống Pháp. Bà nguyên là Hội trưởng Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Minh tỉnh Thái Nguyên. Trong cuộc Cải cách ruộng đất, bà bị đấu tố là địa chủ gian ác và là người đầu tiên bị xử bắn ngày 09/07/1953. Bà còn được gọi là Cát Hanh Long vì đây là tên một hiệu buôn rất giàu có do bà làm chủ ở Hải Phòng. Bà giỏi làm ăn trên đất cảng Hải Phòng, và đã làm nhiều nghề khác nhau trong đó có buôn bán sắt vụn, và đã sớm thành đạt trên thương trường. Sau đó bà xây nhà mua ruộng như thói thường của người xưa : vừa kinh doanh nơi thành thị, vừa mua ruộng đất bám sát với thôn quê, nên giàu có vào bậc nhất thời đó. Trong kháng chiến chống Pháp, được đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam là nhà văn Nguyễn Đình Thi thuyết phục, nên bà Nguyễn Thị Năm đã đóng góp nhiều tiền bạc, vải vóc, nhà cửa cho Việt Minh. Sau năm 1945, bà Năm tản cư theo cách mạng lên chiến khu, và mua lại hai đồn điền lớn của một người Pháp tại Thái Nguyên. Hai con trai bà đều đi theo kháng chiến Việt Minh. Trước 1945, gia đình bà đã từng ủng hộ Việt Minh 20.000 đồng bạc Đông Dương (tương đương bảy trăm lạng vàng lúc bấy giờ) và sau đó giúp đỡ nhiều vật dụng, thóc gạo, y tế và nhà cửa. Khi chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa tổ chức "Tuần lễ vàng", bà đóng góp hơn 100 lạng vàng. Trong suốt thời gian kháng chiến chống Pháp, bà Nguyễn Thị Năm tham gia các cấp lãnh đạo của Hội Phụ nữ Việt Minh của tỉnh Thái Nguyên và Liên khu Việt Bắc, trong đó có 3 năm làm Chủ tịch hội Phụ nữ tỉnh Thái Nguyên Khi thực hiện lệnh "tiêu thổ kháng chiến", bà đã cho san bằng khu biệt thự Đồng Bẩm riêng của bà tại Thái Nguyên. Nhiều cán bộ cách mạng, nhiều đơn vị bộ đội thường tá túc trong đồn điền của bà. Bà Nguyễn Thị Năm cũng từng nuôi ăn, giúp đỡ nhiều cán bộ cộng sản Việt Minh (sau này giữ những cương vị quan trọng) như Trường Chinh, Hoàng Quốc Việt, Lê Đức Thọ, Phạm Văn Đồng, Hoàng Hữu Nhân, Võ Nguyên Giáp, Nguyễn Chí Thanh, Hoàng Tùng, Vũ Quốc Uy, Hoàng Thế Thiện, Lê Thanh Nghị... [19].

Di ảnh bà Nguyễn Thị Năm (1906-1953) lúc ngoài 40 tuổi. Bà Năm (tức Cát Hanh Long) bị Đảng Cộng Sản Việt Nam đấu tố xử & bắn vào ngày 09/07/1953, trong chiến dịch Cải cách ruộng đất (1953-1956).

Chiến dịch cải cách ruộng đất tàn bạo nầy đã gây ra cuộc nổi loạn công khai tại Nghệ An, điều này đã đe dọa đến sự sống còn của Đảng Cộng Sản Việt Nam và ngay cả sự trung thành của Quân đội Nhân dân Việt Nam cũng bị nghi ngờ. Hồ Chí Minh bị buộc phải cách chức Trường Chinh (người đã trải qua việc tự phê bình trước công chúng) và nắm quyền điều hành đảng. Bản thân Hồ Chủ tịch nhận ra được sự thái quá, và đã tiến hành một cuộc vận động chỉnh đốn. Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam đã phải thừa nhận "mắc phải một số sai lầm nghiêm trọng trong suốt cuộc cải cách ruộng đất," và hàng nghìn tù chính trị đã được thả như một động thái thể hiện thiện chí. Nhưng những cuộc thanh trừng của đảng đã gieo rắc sự ngờ vực sâu sắc. Tại Hội nghị lần thứ 10 của Ban Chấp hành Trung ương, Đảng Lao Động đã thông báo sẽ "mở rộng dân chủ, bảo vệ tự do dân chủ và mở rộng hệ thống pháp lý dân chủ". (Lincoln Kaye, "A Bowl of Rice Divided : The Economy of North Vietnam," and P. J. Honey, biên tập, North Vietnam Today, 107–108. Lịch sử đầy đủ của chiến dịch cải cách ruộng đất có thể tìm đọc trong cuốn sách Vickerma, The Fate of the Peasantry. Sai lầm tối quan trọng chính là chương trình cải cách ruộng đất đặc trưng bởi "sự nổi lên của phong trào nông dân bạo lực". Những người chống đối quan tâm đến thực tế là có ít tính hợp pháp ở khu vực nông thôn hơn là ở Hà Nội – khu vực trong tầm kiểm soát của Pháp : Bài xã luận của Nguyễn Hữu Đang trong kỳ 4 tạp chí Nhân Văn, vào ngày 5 tháng 11 năm 1956, đã nhắc lại lời tố cáo của Khrushchev về việc sử dụng bạo lực và khủng bố của Stalin và Beria, nhưng đồng thời cũng khẳng định rằng "Điều này ở xã hội ta không phải ai cũng công nhận dễ dàng. Vì lòng khinh bỉ của chúng ta đối với pháp lý tư sản lớn quá đến nỗi ở một số đông người nó đã trở thành lòng khinh bỉ pháp lý nói chung… Ít luật lệ là một điều thuận tiện cho sự lạm quyền, độc đoán. [Các nhân tố bên trong cũng có tác dụng, cụ thể là công cuộc cấp tiến hóa của xã hội trong suốt chiến dịch cải cách ruộng đất tàn bạo giai đoạn 1954-1956. Đảng Lao Động "giải phóng sức mạnh của quần chúng để tiêu diệt tầng lớp địa chủ," đây là một chiến dịch làm cho nhiều người căm phẫn và tổn hại rất nhiều đến khu vực nông thôn. Quá trình tập thể hóa nông nghiệp được thực hiện vào năm 1956 dưới sự lãnh đạo của Trung Quốc, và các chiến thuật của Trung Quốc như tòa án nhân dân, chiến dịch chống lại địa chủ, vận động quần chúng, đặt tên giai cấp, và hành quyết hàng loạt đã được áp dụng một cách sốt sắng (Lincoln Kaye, "A Bowl of Rice Divided : The Economy of North Vietnam," trong P. J. Honey, biên tập, North Vietnam Today, 107–108).

Thứ ba là lừa đảo nông dân lấy tất cả ruộng đất toàn miền Bắc Việt Nam làm thành Hợp Tác Xã quốc doanh, sau khi đã chia cho dân bần cố nông số ruộng đất cướp đọat của địa chủ trong chiến dịch "Cải Cách Ruộng Đất 1953-1956" (Cải cách ruộng đất). Lừa đảo vì quyền tư hửu của dân kể cả bần cố nông mới được sờ hửu ruộng đất khoảng 1 năm bị tước đoạt nên tất cả thành tay trắng. Đây là yếu tố Hoại-Diệt khá trầm trọng của Đảng Cộng Sản Việt Nam vì ngay cả thành phần bần cố nông hết lòng theo Đảng Cộng Sản Việt Nam suốt trong chiến dịch Cải cách ruộng đất cũng thấy rõ thủ đoạn làm cho họ "tay trắng lại về trắng tay", chẳng khác gì "mèo lại hoàn mèo". Hơn nữa bối cảnh (backgrounds) khủng bố bằng "đấu tố Cải cách ruộng đất" vốn là biện pháp giết gà dọa khỉ ("sát kê cảnh hầu" 殺雞儆猴) gieo nỗi sợ hãi hoang mang, bất mãn và tiêu cực cho cán bộ, đảng viên, bộ đội & công an Đảng Cộng Sản Việt Nam trên toàn miền Bắc Việt Nam đến tận năm 1975.

Thứ tư là ngay sau khi Đảng Cộng Sản Việt Nam quốc doanh hóa nên nông nghiệp Bắc Việt thì 1 năm sau nghèo đói và khan hiếm lương thực xãy ra, nên nhà cầm quyền phải thi hành biện pháp "bao cấp", chia đều sự nghèo đói & thiếu thốn cho toàn dân miền Bắc. Đó chính là yếu tố Hoại-Diệt của xã hội cộng sản Bắc Việt và yếu tố nầy càng tác động lên Đảng Cộng Sản Việt Nam sâu sắc hơn.

Thứ năm là yếu tố Hoại-Diệt đến từ vụ thanh trừng Nhân Văn-Giai Phẩm 1956-1958 của Đảng Cộng Sản Việt Nam (núp dưới ngụy danh Đảng Lao Động).

Những kiếp người sống lâu trăm tuổi
Y như một cái bình vôi,
Càng sống càng tồi.
Càng sống càng bé lại.

(Phan Khôi)

Bìa gốc một số Giai phẩm mùa thu, mùa đông, mùa xuân xuất bản năm 1956 (ảnh trên) và phiên bản phục dựng làm trên chất liệu giấy đen giống bản gốc, do những người sưu tập sách thực hiện sau 1975. Ảnh : TL

Sự kiện đầu tiên liên quan đến việc đối xử đối với các trí thức gia, tác giả, nhà thơ, và văn nghệ sĩ – những người đã gia nhập hàng ngũ cộng sản Việt Minh trong những năm 1940-1950 nhưng sau đó đã bị thanh trừng vì yêu cầu đòi mở rộng quyền tự do trí thức, bao gồm quyền được xuất bản các tác phẩm độc lập. Từ năm 1967 đến khi chính sách Đổi Mới được thực hiện, tất cả quá trình ra quyết định bị giữ độc quyền trong tay của những nhà lãnh đạo tầm thường của Đảng Cộng Sản Việt Nam mà không ai dám chống đối hoặc có ý nghi ngờ, do đó đã tạo ra sự trì trệ trong chính sách nhà nước và chính sách đối ngoại. Sự kiện Nhân Văn – Giai Phẩm và cuộc thanh trừng nội bộ đảng vào năm 1967 đã là một yếu tố Hoại-Diệt từ đó cho đến nay do tri thức chính trị, kinnh tế, văn hóa & xã hội rất yếu kém của tấng lớp ít học hoặc bần cố nông thất học trên chop bu Đảng Cộng Sản Việt Nam [20].

Sự kiện Nhân Văn - Giai Phẩm là một biểu tượng của sự thất bại của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với lời hứa sẽ mang lại tự do cho giới trí thức kể từ năm 1950 khi Hồ Chí Minh Hồ Chí Minh đến Trung Quốc cầu viện và ký kết thỏa thuận viện trợ quân sự với cộng sản Tàu. Ký kết nầy mở ra thời kỳ khủng khiếp cho Việt Nam bằng chiến dịch Cải cách ruộng đất và chiến dịch đàn áp thành phần ưu tú của miền Bắc Việt Nam (Nhân Văn – Giai Phẩm). Khi viện trợ quân sự của Trung Quốc được đưa vào Việt Nam, thì dòng chảy ồ ạt các thể chế, cải cách và lực lượng cố vấn Trung Quốc tràn vào Việt Nam. Một chiến dịch gấp gáp được khởi động để học tập kinh nghiệm cộng sản của Trung Quốc, và 200.000 bản sao của 43 cuốn sách của Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã được dịch và in ra để phổ biến các thể chế kinh tế và chính trị Trung Quốc cho đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam. Trước năm 1952, có gần 7.000 binh sĩ và cố vấn Trung Quốc hiện diện tại Bắc Bó (một chiến khu phía Bắc). Trong giai đoạn 1949-1954, Trung Quốc huấn luyện và trang bị cho gần 50.000 bộ đội Việt Nam tại các doanh trại ở Vân Nam và Quảng Tây thành lập vào mùa xuân năm 1950. Theo đề xuất của Trung Quốc, Đảng Lao Động mang tính xã hội chủ nghĩa được công khai thành lập vào tháng Hai năm 1951, để lừa đảo quần chúng trí thức rằng Việt Minh là một tổ chức chống thực dân có cơ sở rộng khắp mà lại không có điểm tựa về mặt tư tưởng [21].

Chiến dịch cải cách ruộng đất hai giai đoạn bắt chước mô hình của Trung Quốc cũng được tiến hành. Giai đoạn ôn hòa từ năm 1953 đến năm 1954 nổi bật là việc giảm tô, theo sau đó là giai đoạn thay đổi rõ rệt hơn từ năm 1954 đến năm 1956 với việc tái phân phối một khối lượng lớn tài sản ở phía Bắc. Đây là hồi chuông cảnh báo giới trí thức bởi vì hầu hết trong số họ đều có vài mối liên hệ đến tầng lớp có ruộng đất "phong kiến" và "phản động". Vào tháng Ba năm 1953, cộng sản quyết định và ban hành một danh sách đặt tên các giai cấp trong xã hội, với nỗ lực làm dịu đi nỗi sợ hãi bằng cách khẳng định rằng "giới trí thức không tự họ hình thành nên một tầng lớp riêng" mà địa vị của họ dựa trên "thành phần" của gia đình. Bởi vì nhiều trí thức được xếp vào thành phần "kẻ thù giai cấp", nên ngược lại cũng có một thành phần mới được tạo ra, đó là "cá nhân tiên tiến", danh hiệu này sẽ được cấp cho ai ngoài việc phục vụ cho cách mạng còn tình nguyện giao nộp toàn bộ của cải cho cộng sản. Nhiều trí thức gia cảm thấy họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải lên Việt Bắc và tham gia cách mạng ; nếu không làm như vậy, họ sẽ bị đánh đồng với việc bắt tay với giặc Pháp. Một số lượng lớn các trí thức gia tham gia Việt Minh vì lòng yêu nước, chứ không phải vì chủ nghĩa cộng sản. Thực tế cho thấy vì các nhà lãnh đạo Việt Minh cố gắng che giấu đi những mối liên hệ với chủ nghĩa cộng sản bằng cách giải tán Đảng Cộng Sản Đông Dương trên danh nghĩa vào năm 1946, nên rất có thể nhiều nhà trí thức tin theo lời Hồ Chí Minh từng công khai cho rằng đây là một tổ chức theo chủ nghĩa dân tộc chứ không phải cộng sản. Dù cho lý do có là gì đi nữa thì các nhà trí thức cũng đã tham gia cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp với đầy nhiệt huyết. Ngay từ buổi ban đầu, họ đã dốc hết tâm huyết và sức lực cho tất cả các hoạt động mà đất nước kêu gọi sự giúp sức của họ trong thời chiến. Họ sát cánh với những người phu và nông dân để chiến đấu chống lại kẻ thù của đất nước. Họ chia sẻ với những con người này đời sống khổ cực trong rừng rậm, và cũng như thế, họ sống và làm việc trong bầu không khí ngập tràn lòng yêu nước. Nhưng ngay từ buổi ban đầu, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã kiên quyết kiểm soát giới trí thức và ngăn cản họ khỏi tình trạng độc lập tri thức. Trong thư gửi đến giới văn nghệ sĩ và trí thức vào năm 1951, Hồ Chí Minh đã sử dụng ngôn từ mà Mao đã sử dụng trong buổi nói chuyện với giới trí thức tại Diên An, trong đó nhà Mao đã nêu rõ "Thực tế không có nghệ thuật vị nghệ thuật, không có nghệ thuật đứng trên giai cấp, không có nghệ thuật tách rời hoặc độc lập với chính trị. Văn học và nghệ thuật vô sản là một phần của toàn bộ lý tưởng đấu tranh cách mạng của giới vô sản". Từ đó về sau Đảng Cộng Sản Việt Nam hay dùng từ "căm thù" : căm thù đế quốc nước ngoài và phong kiến bản địa hoặc những điền chủ, phú nông, trí thức & hào kiệt". Những bó buộc đối với giới văn nghệ sĩ & trí thức đó đã đẩy một làn sóng trí thức khổng lồ bỏ Việt Minh chạy tới khu vực thuộc quyền kiểm soát của Pháp, những người nào còn trụ lại với Việt Minh thì gần như chỉ có việc sáng tác cho chiến dịch văn chương của Việt Minh và phải chịu đựng những nguyên lý khắt khe của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, ngay cả những người trí thức ở lại chiến khu và gia nhập Đảng cũng phải chịu đựng chiến dịch học tập cải tạo dẫn đầu bởi "những cán bộ văn hóa cộng sản đặc biệt" – những người đã từng được "chỉ dẫn bởi ‘những người cộng sản đàn anh Trung Quốc ‘hệ thống nghệ thuật và văn chương Trung Quốc". Cũng thời điểm đó, Đảng Lao Động buộc tất cả văn nghệ sĩ phải gia nhập Hội Văn Nghệ chính thức và cuộc trấn áp bắt đầu.

Tình trạng căng thẳng giữa cộng sản và trí thức bắt đầu khi Trần Dần, một tác giả quân đội đồng thời là Đảng viên Đảng Cộng Sản Việt Nam, viết một cuốn sách phóng sự về trận chiến Điện Biên Phủ vào tháng Hai năm 1955. Quyển sách là bức chân dung phác họa cuộc sống khổ cực bên trong chiến hào nơi hầu như không thấy bằng chứng cho thấy sự thắng lợi của cuộc chiến hay tính đúng đắn của sự nghiệp xã hội chủ nghĩa. Sau đó với tâm trạng thất vọng, Trần Dần đã tập hợp một nhóm các nhà trí thức có cùng tư tưởng trong nội bộ quân đội cộng sản Việt Nam, để đòi lại sự tự do không chỉ từ các nhân viên kiểm duyệt quân đội mà còn từ các viên chính ủy của Đảng Cộng Sản Việt Nam – vốn là những thành phần nông dân ít học (Andrew Vickerman, The Fate of the Peasantry : The Premature "Transition to Socialism" in the Democratic Republic of Vietnam (New Haven, Conn. : Yale Center for International and Area Studies, Chuyên khảo số 28, 1986), and Neil Jamieson, Understanding Vietnam (Berkeley : University of California Press, 1993), 224). Theo như cương lĩnh được soạn thảo và đệ trình cho Ban chấp hành Trung ương vào năm 1955 của Trần Dần và gần 30 các trí thức gia khác thì "một tác giả phải được cho phép sự tự do gần như hoàn toàn trong việc lựa chọn chủ đề, nhân vật, phong cách thể hiện thái độ và cảm xúc" và "tất cả trở ngại và hạn chế phải bị bài trừ như những kẻ thù của chủ nghĩa hiện thực". Những lời tấn công thẳng thắng như vậy vào sự kiểm soát của Đảng Cộng Sản Việt Nam đã khơi dậy khí phách trong lòng giới trí thức, những người đã tập hợp lại để bảo vệ cho Trần Dần. Phan Khôi, cha đẻ của nền thơ ca hiện đại Việt Nam, khi đó 70 tuổi, đã viết "mỗi người trong chúng ta sở hữu nghệ thuật của chính bản thân mình và phản ánh tính cách của chúng ta trong đó. Chỉ có loại hình nghệ thuật và tính cách này mới có thể tạo ra quang cảnh trăm hoa đua nở. Trái lại, nếu các tác giả bị ép buộc phải viết theo cùng một phong cách, thì sẽ có ngày tất cả loài hoa đó sẽ trở thành hoa cúc vạn thọ hết thảy" (Giai Phẩm, tháng 9/1956, trích trong Jamieson, Understanding Vietnam, 258 ; và Hoàng Văn Chí, The New Class in North Vietnam, Sài Gòn, Nhà xuất bản Công Dân, 1958), 81-83 ; và Phan Khôi, "Phê bình Lãnh đạo Văn nghệ," Giai Phẩm Mùa Thu (tháng 9/1956) trong Hoàng Văn Chí, biên tập, Giai cấp mới ở miền Bắc Việt Nam (Sài Gòn : Nhà xuất bản Công Dân, 1958), 75).

Một nhà trí thức khác, Lê Đạt, đã than phiền rằng hiện thực xã hội chủ nghĩa giống như : Việc đặt các đồn cảnh sát và máy móc thiết bị vào giữa trái tim con người.Việc buộc cảm xúc phải thể hiện theo như một bộ quy tắc mà chính phủ ban hành (Boudarel, "Intellectual Dissidence in the 1950s," 164). Nhà thơ Phùng Quán đã khẳn khái nêu bàn tuyên ngôn trong Nhân Văn – Giai Phẩm :

Đường mật công danh không làm ngọt lưỡi tôi,
Sét nổ trên đầu không xô tôi ngã.
Bút giấy tôi, ai cướp giật đi ?
Tôi sẽ dùng dao khắc văn lên đá.

(Boudarel, "Intellectual Dissidence in the 1950s," 164).

Phản ứng ban đầu của đảng đối với Trần Dần và những nhà chống đối khác là đặt họ trong chế độ quản thúc tại gia và sau đó cải tạo họ. Tố Hữu, nhà thơ của lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam, ngay sau đó đã phát động một chiến dịch nhằm tái củng cố đời sống của giới trí thức với những nguyên lý của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa. Tố Hữu yêu cầu các nhà trí thức phải tuân thủ nghiêm ngặt các tham số được quy định trong bài phát biểu của chủ tịch Mao tại Diên An : "những nhân vật mang tính tích cực," "những anh hùng cách mạng," và "nông dân và công nhân như lực lượng tiên phong". Nói tóm lại, Tố Hữu kêu gọi sự tổng hợp không thỏa hiệp giữa chính trị và nghệ thuật bởi vì "nội dung quyết định hình thức". (Trần Lê Văn, "Fear Not that the Enemy Shall Benefit," Nhân Văn số 2, 30/09/1956) : 164 ; Boudarel, "Intellectual Dissidence in the 1950s").

Để thúc đẩy tạo dựng nên xã hội mang tính pháp trị hơn, giới trí thức đã kêu gọi chỉnh sửa Hiến pháp, yêu cầu đảng trao tự do cho quốc hội, và mong muốn một nhánh tư pháp được độc lập. Vị luật sư nổi tiếng, Nguyễn Mạnh Tường, đã vạch ra bốn cuộc cải cách pháp lý cơ bản vào tháng 10 năm 1956 cần phải được thực hiện để tránh những việc lạm dụng ngoài vòng pháp luật như đã xảy ra trong suốt chiến dịch cải cách ruộng đất : thiết lập thời hiệu khởi kiện ; chấm dứt việc xử tội đồng lõa của gia đình và các thế hệ liên quan đến phạm nhân ; thiết lập một tiêu chuẩn cao hơn cho chứng cứ ; và cung cấp quyền lợi cho người bị khởi tố trong suốt thời gian điều tra. Theo ông, những trở ngại thêm vào đó là "sự khinh bỉ đối với pháp lý – thứ đứng dưới quyền lực chính trị – và sự khinh bỉ đối với các chuyên gia".

Trong khi nhiều nhà trí thức ý thức được tương lai không lành sẽ xảy ra và tuân theo đường lối của đảng thì những người khác lại tạm lánh mặt cho đến đầu năm 1956 khi tuyển tập mang tên Giai Phẩm Mùa Xuân được xuất bản. Tính táo bạo của tạp chí này, trong đó bao gồm một bài thơ Trần Dần viết nhằm miêu tả tình trạng tệ hại không thể chấp nhận được ở miền Bắc, đã làm chất xúc tác cho các nhà trí thức khác nổi dậy (Hirohide Kurihara, "Changes in the Literary Policy of the Vietnamese Workers’ Party, 1956-1958," in Indochina in the 1940s and 1950s (Ithaca, N.Y. : Nhà xuất bản Đại học Cornell, Southeast Asia Program, 1992), 165–196).

Ngoài nhu cầu tự do sáng tác và quyền tự do thành lập các ấn phẩm độc lập mà không chịu sự kiểm soát và kiểm duyệt của đảng, những người bất đồng chính kiến nói trên còn có rất nhiều khiếu nại ôn hòa & hợp lý khác. Phần lớn nhu cầu của họ tập trung vào vấn đề "sự thật" và tính hợp pháp của các nguồn thông tin độc lập và thay thế. Các nhà đối kháng hiểu sự cần thiết của công tác tuyên truyền, nhưng họ cũng cảnh giác trước việc Đảng Cộng Sản Việt Nam sẽ diễn dịch sai hoặc nói dối về các sự kiện nhằm thúc đẩy các mục tiêu đàn áp của Đảng. Phùng Quán đã yêu cầu một cách rõ ràng về sự minh bạch trong một bài thơ nổi tiếng Lời Mẹ Dặn, được trích đoạn như sau :

Con ơi một người chân thật
Thấy vui muốn cười cứ cười
Thấy buồn muốn khóc là khóc.
Yêu ai cứ bảo là yêu
Ghét ai cứ bảo là ghét
Dù ai ngon ngọt nuông chiều
Cũng không nói yêu thành ghét.
Dù ai cầm dao dọa giết
Cũng không nói ghét thành yêu.

Các nhà phê bình cũng đề cập rất nhiều đến sự thiếu dân chủ, sự chiếm hữu quyền lực trong tay một số ít nhân vật, và tình trạng trì trệ của chính trị nói chung. Hai tác phẩm táo bạo nhất là của Phan Khôi và Lê Đạt là hai tác giả viết về "ông bình vôi," ống nhổ mà người nhai trầu vẫn sử dụng, được lấp đầy bởi vôi để ngăn mùi ; đến lúc vôi tích tụ, làm cho bình vôi trở nên vô dụng, để ám chỉ Hồ Chí Minh và những nhà lãnh đạo hàng đầu của Đảng Cộng Sản Việt Nam đã già nua và u tối. Hai tác phẩm này đã làm cho Đảng Cộng Sản Việt Nam giận dữ :

Những kiếp người sống lâu trăm tuổi,
Y như một cái bình vôi.
Càng sống càng tồi.
Càng sống càng bé lại.

Phan Khôi đã viết một bài khảo cứu nhỏ dựa trên bài thơ bốn câu này, đặt tên là "Ông bình vôi," nhằm bổ sung thêm cho hình ảnh phúng dụ của Lê Đạt. Trong bài viết này, ông kể khi còn là một cậu bé 18 tuổi ông đã "hất một loạt ‘ông bình vôi’ thờ trên tường thành xuống đất. Sao lại làm như thế ? Chúng tôi cứ làm như thế, không cần có lý luận". Ông đả kích những nhà lãnh đạo đảng vô dụng và già cỗi : "Tóm lại, cái bình vôi, vì nó sống lâu ngày, lòng nó đặc cứng, miệng nó bít lại, ngồi cũ rũ trên tran hoặc trên tường thành, cũng như pho tượng đất hoặc gỗ không nói năng, không nhúc nhích, thì người ta tôn thờ sùng bái mà gọi bằng ‘Ông’ ". Đối tượng của sự đả kích rất rõ ràng. Hồ Chí Minh và các nhà lãnh đạo đảng hàng đầu đã trở nên quá cứng nhắc và bảo thủ, cũng giống như những bình vôi cũ, đã mất đi tính hữu dụng. Đã đến lúc cất họ vào kệ. Ở đó họ sẽ được kính trọng, nhưng họ sẽ được thay thế bởi "những bình vôi" mới và có ích hơn. Vì điều này mà Phan Khôi bị tố là kẻ phản động và người theo chủ nghĩa xét lại, một người con người già nua suy yếu không thể vượt qua được "tâm tính tư sản" của mình, nhưng bất chấp những sự tấn công này, ông tiếp tục biên tập tờ Nhân Văn và Giai Phẩm để hỗ trợ cho những tác giả và trí thức trẻ.

Các nhà lãnh đạo đảng bị chia rẽ trong việc giải quyết tờ Nhân Văn, Giai Phẩm và những tạp chí chống đối khác. Nhiều người muốn miễn tội cho giới trí thức này. Đặc biệt, quân đội khá cảm thông với nhu cầu của những nhà trí thức có lẽ bởi vì bản thân Quân đội Nhân dân cũng cảm thấy đảng can thiệp quá nhiều vào công việc riêng của mình. Nhiều người trong Quân đội Nhân dân, cũng như các nhà trí thức, cảm thấy lo lắng về sự quỵ lụy một cách mù quáng đối với các mô hình và học thuyết Trung Quốc (Bùi Tín, Following Ho Chi Minh : Memoirs of a North Vietnamese Colonel (Honolulu : University of Hawaii Press, 1995), 14-16 and Cecil Currey, Victory at Any Cost (Washington, D.C. : Brassey’s, 1997), esp. 145–212).

Những người khác hoàn toàn không tin rằng giới trí thức có thể là mối đe dọa với chế độ : những cuộc tấn công gay gắt từ trong nội bộ giới này đã chọc giận nhiều người của đảng, nhưng dân chúng không mấy ai biết đến các nhà trí thức cùng với những lời phê bình chỉ trích của họ. Bùi Tín cho rằng phong trào được dung thứ vì tính cô lập của nó. Chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa, thường dưới dạng sách và phim Trung Quốc và Xô Viết, dễ tiếp cận với người dân Việt Nam có trình độ trung bình hơn nhiều so với các tác phẩm của Lê Đạt và Phan Khôi. Như Bùi Tín ghi lại, "Những ngày đó không ai có thể sở hữu các bản Nhân Văn hoặc Giai Phẩm để có thể tự hiểu được vấn đề ồn ào lúc bấy giờ". Lời kêu gọi của những nhà bất đồng chính kiến nói trên phần nào không tới được phần lớn dân chúng bởi vì gần 90 phần trăm dân cư là nông dân mù chữ hoặc bán mù chữ. Tuy nhiên, những người theo đường lối cứng rắn trong đảng đã giành phần thắng, vào tháng Hai năm 1956 cuộc đàn áp không nương tay bắt đầu với việc bắt giam Trần Dần và các đồng nghiệp của ông. Mặc dù đảng tiến hành hàng loạt các chiến dịch công khai bài trừ các tác phẩm của ông, nhưng vẫn phải để cho Nhân Văn, Giai Phẩm và các tạp chí khác được xuất bản vào mùa hè và mùa thu năm đó (Nhân Văn được xuất bản năm lần từ 20/9 đến 20/11). Học giả người Nhật Hirohide Kurihara đã lập luận rằng trong suốt giai đoạn này thật ra Đảng Cộng Sản Việt Nam đã phải thừa nhận những sai lầm trong chính sách văn chương, chẳng hạn như tạp chí lý thuyết Học Tập, đã công nhận những vấn đề nêu ra trong Nhân Văn và Giai Phẩm "phần nào phản ánh được thực tế," và một bài viết trong nhật báo của Đảng là tờ Nhân Dân nhật báo đã nói rằng chính sách "Trăm hoa" "nhìn chung là đúng".

Ảnh hưởng thực của sức ép quốc tế và nhu cầu chính trị trong nước là một phản ứng hai mũi nhọn tấn công vào Đảng Cộng Sản Việt Nam. Đầu tiên là cuộc đàn áp đối với những người bất đồng chính kiến, bao gồm cả việc các ấn phẩm của họ bị tịch thu và những nhà lãnh đạo phong trào bị bắt và cho đi cải tạo. Hai là chiến dịch văn học mạnh mẽ dẫn đầu bởi giới trí thức trung thành với đảng và mệnh lệnh của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa.

Chiến dịch đàn áp bắt đầu khi tạp chí Nhân Văn bị đóng cửa vào tháng Mười Một năm 1956 sau một cuộc đình công có tổ chức của công nhân xưởng in, trước khi số báo thứ sáu được xuất bản. Tạp chí Giai Phẩm cũng bị đóng cửa chỉ sau khi phát hành bốn số (Tháng 3, Tháng 8, Tháng 10, Tháng 12 năm 1956). Các nhà xuất bản của cả hai tờ báo đều bị bắt, còn Phan Khôi qua đời tại Hà Nội vào đầu năm 1960, chỉ vài ngày trước khi ông bị triệu tập xét xử vì tội "đi chệch đường lối". Các nhà lãnh đạo khác bị cáo buộc là đã "âm mưu kích động quần chúng thực hiện những cuộc biểu tình phản cách mạng nhằm lật đổ chế độ dân chủ nhân dân và sự lãnh đạo của đảng".
Sau đó thì Hồ Chí Minh đã đưa ra quyết định biên dịch ra tiếng Việt tất cả tài liệu tiếng Trung và tiếng Nga về việc quản lý nghiêm ngặt giới trí thức. Thủ đoạn đàn áp tri thức con người bằng vụ án Nhân Văn – Giai Phầm đã gieo rắc sợ hãi trên khắp miền Bắc Việt Nam làm thui chột mọi sáng kiến phát triển quốc gia. Do đó Đảng Cộng Sản Việt Nam không còn trí tuệ để quản trị miền Bắc Việt Nam đúng với trào lưu phát triển đương thời [22].

Thứ sáu là yếu tố Hoại-Diệt phát sinh tự nhiên trong nội bộ Đảng Cộng Sản Việt Nam ngay sau vụ án chống xét lại 1963-1967.

Năm 1961, Dương Bạch Mai, Ủy viên Trung ương Đảng Cộng Sản Việt Nam đã phàn nàn về tình trạng thiếu dân chủ trong Đảng Lao động Việt Nam. Những khẳng định năm 1961 nầy của Dương Bạch Mai càng trở nên đáng lo ngại nếu ta theo dõi diễn biến của các sự kiện vào năm 1963, 1964. Tại Hội nghị Trung ương lần thứ 9 của Đảng Lao động vào tháng 12 năm 1963, ông Mai đã đưa ra cảnh báo mạnh mẽ chống lại quan điểm ngày càng "thân Trung Quốc", và trở nên bất đồng với Lê Duẩn, Lê Đức Thọ và một số người khác vốn cùng có ý định khởi xướng một chiến dịch chống "chủ nghĩa xét lại hiện đại" ở Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa. Một vài tháng sau đó, Dương Bạch Mai qua đời. Ông trở thành thành viên của một liên minh chặt chẽ cùng với các đảng viên khác như Hoàng Minh Chính và Bùi Công Trừng – những nhân vật sau này bị vướng vào một vụ án với tên gọi "vụ án xét lại chống Đảng". Theo các tài liệu cũ của Cộng hòa dân chủ Đức được giữ trong các kho lưu trữ tại Cộng hòa liên bang Đức hiện nay. Mâu thuẫn giữa nhóm do Lê Duẩn đứng đầu và nhóm đối nghịch lên đến đỉnh điểm tại Hội nghị Trung ương 9 và sau đó dẫn tới một cuộc thanh trừng trong nội bộ Đảng, thường được biết đến như là "vụ án xét lại – chống Đảng". Tài liệu này tập trung vào những diễn biến ở Việt Nam những năm 1963 và 1964. Những biến động đó phải được đặt trong bối cảnh trong nước của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa vào đầu những năm 1960 khi mà các nhà lãnh đạo của Đảng Lao động đang tăng cường công tác chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh ở miền Nam, và chống lại chủ trương "chung sống hòa bình" theo tư tưởng của nhà lãnh đạo Khrushchev của Liên Xô. Sau Hội nghị lần thứ 15 của Ủy ban Trung ương Đảng Lao Động vào tháng 1/1959 và sự thành lập của Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam vào tháng 12 năm 1960, cuộc chiến ở miền Nam ngày càng quyết liệt. Quyết định của Đảng Lao động quay lại chính sách chiến tranh cách mạng nhằm tái thống nhất đất nước đã dẫn đến mối bất hòa lên cao giữa Hà Nội và Moskva. Dựa trên học thuyết "chung sống hòa bình", các nhà lãnh đạo Liên Xô đã không ủng hộ việc tăng cường đấu tranh vũ trang ở miền Nam Việt Nam đồng thời thúc giục Hà Nội phải kiềm chế hơn.[7] Đặc biệt, sau cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba, Liên Xô nỗ lực tránh mọi tình huống có thể dẫn đến đối đầu trực tiếp với Mỹ. Trong bối cảnh đó, Liên Xô đi theo chính sách dần giảm can dự vào Việt Nam trong khi ảnh hưởng của Trung Quốc lại tăng theo một cách tương ứng [23].

Thông tín viên Thông tấn xã Đức Pommerening cho rằng hội nghị chính là một "minh chứng rõ ràng nhất cho sự bất đồng trong nội bộ Đảng". Khoảng 50 cán bộ đảng viên cấp trung đã gửi thư lên Ủy ban Trung ương Đảng, yêu cầu Đảng nên giữ vị trí trung lập giữa Trung Quốc và Liên Xô, không nên ngả về phía Trung Quốc. Theo thông tin mà sứ quán Đông Đức và Pommerening thu nhận được, những yêu cầu trên bắt nguồn từ các cán bộ như Đặng Thai Mai, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Tạ Quang Bửu và Bùi Công Trừng, hai Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học và Công nghệ Nhà nước, Hoàng Minh Chính, Viện trưởng Viện Triết học Mác- Lênin, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Ung Văn Khiêm và một trợ lý của Phạm Văn Đồng. Trong bài diễn văn của mình tại hội nghị, chuyên gia kinh tế Bùi Công Trừng đã giải thích rằng tình hình kinh tế Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa là cực kỳ căng thẳng. Ông đề xuất một mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn với Liên Xô và bác bỏ quan điểm phi thực tế nhằm tạo lập mô hình kinh tế tự cung tự cấp ở miền Bắc Việt Nam. Tạ Quang Bửu cũng cảnh báo rằng ông sẽ từ bỏ mọi chức vụ của mình và làm việc như một giảng viên đại học bình thường nếu lãnh đạo Đảng quyết định nghiêng hẳn về phía Trung Quốc và cắt đứt quan hệ với Liên Xô. Lê Liêm và Ung Văn Khiêm dường như là những người phản đối thẳng thắn và gay gắt nhất đường lối "thân Trung Quốc" mới trong Ủy ban Trung ương. Ung Văn Khiêm đã phát biểu trong ba giờ liền và Lê Liêm đã nói suốt bốn giờ tại hội nghị.

Theo Tố Hữu, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Đảng Lao Động (Đảng Cộng Sản Việt Nam) thì cần phải bảo vệ sự "trong sáng của chủ nghĩa Mác- Lênin" và cần phải tấn công trực diện vào các khuynh hướng "xét lại". Tháng 5/1963, Chủ tịch nước Trung Quốc Lưu Thiếu Kỳ sang Hà Nội đưa Việt Nam đến gần hơn với Trung Quốc cùng nhau phản đối tư tưởng chung sống hòa bình, đồng thời nhấn mạnh rằng Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa nên dựa vào sức mạnh của mình trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội và tiến hành cách mạng (chiến tranh võ trang) ở miền Nam Việt Nam. Cùng thời điểm đó, "một nhóm các nhà văn của Đảng" đã viết thư cho Ủy ban Trung ương Đảng lên tiếng phản đối những phát ngôn ngày càng mang tính chất chống Liên Xô. Tháng 8/1963, "các phần tử thân Liên Xô" trong Đảng Lao Động đã bị cô lập một cách có hệ thống, đặc biệt áp dụng quản thúc Võ Nguyên Giáp tại nhà riêng từ khoảng giữa năm 1963, Thư ký riêng của Phạm Văn Đồng bị bắt giữ vì đã chuyển các thông tin mật cho sứ quán Liên Xô và cựu Ngoại trưởng Ung Văn Khiêm mất ghế trong Ủy ban Trung ương Đảng. Đến mức này, Lê Duẩn dựa vào quyền uy do Trung Quốc ban phát đã buộc Hồ Chí Minh phải lựa chọn "hoặc theo Bộ Chính trị hoặc đứng ngoài" và kết cho Hồ Chí Minh đã phạm phải hai sai lầm chết người là thỏa hiệp với Pháp năm 1945, và chia cắt Việt Nam bằng hiệp định Genève 1954. Bên cạnh làm suy yếu uy tín của Hồ Chí Minh, Lê Duẩn còn nhắm vào việc thanh trừng những "cộng sự thân cận nhất" của Hồ Chí Minh trong suốt cuộc kháng chiến chống Pháp, những người giờ đây đa phần đều phản đối việc xích lại gần Trung Quốc như Dương Bạch Mai, Bùi Công Trừng hay Vũ Đình Huỳnh. Ngày hai tháng 9/1963, một bài báo có chủ đích của Lê Đức Thọ được đăng trên báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của Đảng (Trần Lê Văn, "Fear Not that the Enemy Shall Benefit," Nhân Văn số hai (30/9/1956) : 164 and Boudarel, "Intellectual Dissidence in the 1950s"). Trong đó, ông lập luận rằng toàn bộ đảng viên phải đồng lòng nhất trí đi theo đường lối của Đảng. Ông cho rằng, nhìn chung, các cán bộ, đảng viên đều giữ một lập trường vững chắc về mặt ý thức hệ. Tuy nhiên, đã có một số đảng viên bị ảnh hưởng bởi "tư tưởng hữu khuynh" và "chủ nghĩa xét lại", từ đó có những hoài nghi về chiến lược của Đảng trong công cuộc tái thống nhất đất nước. Những đối tượng "lầm đường lạc lối" này cũng phản đối tiến độ chiến dịch tập thể hóa trong nông nghiệp, đồng thời truyền bá mô hình hợp tác kinh tế quốc tế thay vì nền kinh tế tự cung tự cấp mà ban lãnh đạo Đảng ưu ái ở miền Bắc. Theo Lê Đức Thọ, trong nội bộ Đảng đang tồn tại một số đảng viên thiếu tính kỷ luật, tuyên truyền những quan điểm không phù hợp với các nghị quyết của Đảng làm hủy hoại sức mạnh và tính thống nhất của Đảng. Ông cũng nhấn mạnh rằng Đảng Lao Động phải kiên quyết chống lại ảnh hưởng của các khuynh hướng phi vô sản, tư tưởng hữu khuynh, chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa xét lại hiện đại trong nội bộ đảng viên và đề xuất rằng những đảng viên không theo đúng đường lối của Đảng cần phải chịu sự phê bình, giáo dục, hoặc chịu thi hành kỷ luật thích đáng tùy thuộc vào mức độ phá hoại đối với những công tác của Đảng và sự nghiệp cách mạng (Boudarel, "Intellectual Dissidence in the 1950s," 166). Những lời lẽ của người giám sát về tư tưởng của Đảng Cộng Sản Việt Nam Lê Đức Thọ và cũng là cộng sự thân thiết của Lê Duẩn này đã mở màn cho vụ án "Xét Lại Chống Đảng" dấy lên một điềm báo không mấy tốt đẹp.

Danh sách bao gồm 19 người. Một số nhân vật trong đó sau này trở thành những người trực tiếp hoặc gián tiếp có liên quan tới "vụ án xét lại – chống Đảng" : Ung Văn Khiêm, Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao ; Vũ Đình Huỳnh, nguyên là thư ký riêng của chủ tịch Hồ Chí Minh và là Vụ trưởng Vụ Lễ tân Bộ Ngoại giao ; Bùi Công Trừng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Kỹ thuật Nhà nước, Giám đốc Viện Kinh tế học ; Lê Liêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, nguyên Chính ủy trong trận Điện Biên Phủ, và Võ Nguyên Giáp, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.[42] Điều đáng lưu ý ở đây là danh sách lại vắng mặt Hoàng Minh Chính, người đóng một vai trò quan trọng trong toàn bộ vụ án.

Chẳng bao lâu sau, cơ hội cho việc tự phê bình và phơi bày các khuynh hướng "xét lại" trong nội bộ đảng viên đã xuất hiện. Cuối năm 1963, Ủy ban Trung ương Đảng Lao Động tổ chức hội nghị lần thứ 9, một sự kiện có tầm quan trọng quyết định. Ban đầu, hội nghị dự kiến tổ chức trước đó hai tháng. Nhưng sau cùng, hội nghị đã bắt đầu vào ngày 22/11 và kết thúc vào đầu tháng 1 năm 1964 sau nhiều lần gián đoạn (Hoàng Văn Chí, The New Class in North Vietnam). Hội nghị đã đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình tiến gần hơn với Bắc Kinh và đưa đến một cuộc tranh luận nảy lửa giữa hai nhóm "thân Trung Quốc" và "thân Liên Xô". Cuối cùng, nhóm do Bí thư thứ nhất Lê Duẩn đứng đầu đã chiếm ưu thế và triển khai ngay một chiến dịch chỉnh đốn trong nội bộ Đảng nhằm đấu tranh chống lại những ảnh hưởng của chủ nghĩa xét lại (Jack Woddis, 1969, Ho Chi Minh, "A Talk with Intellectuals", New York : International Publishers, 1969, 109).

Ngay sau Hội nghị Trung ương 9, Lê Đức Thọ đã tấn công những đảng viên bị ảnh hưởng bởi "chủ nghĩa xét lại" và "lối suy nghĩ tư sản". Ông chỉ trích họ có tư tưởng "bi quan", thiếu cảnh giác cách mạng và không hiểu đúng nguyên tắc của chuyên chính vô sản, có xu hướng quá phụ thuộc vào các nguồn viện trợ nước ngoài thay vì ủng hộ quan điểm mô hình kinh tế tự cung tự cấp, và giữ thái độ thờ ơ, không ý thức được trách nhiệm của bản thân trong cuộc đấu tranh tái thống nhất đất nước. Đó là những lí lẽ mà Lê Đức Thọ và những nhân vật khác như Nguyễn Chí Thanh đã từng sử dụng trước đó, thế nhưng giọng điệu của bài báo này thậm chí còn mạnh mẽ hơn nhiều, cho thấy sẽ có những biện pháp cụ thể nhằm chống lại "chủ nghĩa xét lại" và "khuynh hướng hữu khuynh" trong nội bộ Đảng. Tuy nhiên, quan trọng nhất, Lê Đức Thọ đã trực tiếp khẳng định sự tồn tại của một nhóm quan trọng trong Đảng Lao Động đã không theo đúng đường lối của Đảng. Tuy không đề cập đến tên tuổi cụ thể nhưng rõ ràng ông đã nhắm tới những đảng viên như : Bùi Công Trừng, Dương Bạch Mai, Hoàng Minh Chính, Lê Liêm, Ung Văn Khiêm và những nhân vật khác vốn đã lên tiếng phản đối Lê Duẩn và bè phái của mình trong Hội nghị Trung ương 9. Lê Đức Thọ cũng bổ sung rằng "những hành động bè phái, chia rẽ phải được ngăn chặn càng sớm càng tốt".

Lê Đức Thọ đã ra một thông báo yêu cầu toàn thể cán bộ, đảng viên phải tham gia lớp học để học tập và chỉnh huấn theo các nghị quyết đã được thông qua tại Hội nghị Trung ương lần thứ 9 và triển khai công tác tự phê bình. Cuối khóa học, tất cả đảng viên đều phải nộp một bản thu hoạch cá nhân viết tay và giải thích tất cả những gì đã học được. Sau vụ án "Chống Xét Lại" nầy Tổng Bí thư Lê Duẩn đã nắm quyền lực tuyệt đối và bao trùm. Cả trong chiến tranh Việt Nam và sau 1975, quyền lực tuyệt đối của Lê Duẩn khiến cho chính sách sai lầm của ông ta không bị kiểm soát. Việt Nam suy tàn nhanh chóng trong mười năm hậu chiến. Sau khi Lê Duẩn chết năm 1986, Đảng Cộng sản Việt Nam hình thành cơ chế "tứ trụ", chia quyền lực trong đảng cho bốn nhân vật cao nhất, nắm các vị trí tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch quốc hội [21].

4. Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển và tự ươm mầm mống Hoại-Diệt từ 1975 đến 1990

Năm 1990, Đảng Cộng Sản Việt Nam khoe rằng con số đảng viên trên toàn quốc đã lên đến hơn hai triệu. Phát triển đảng viên như vậy là phát triển nhanh và khá mạnh, vì riêng thời khoản 15 năm 1975-1990, Đảng Cộng Sản Việt Nam phát triển thêm hơn 1 triệu đảng viên. Thế thì mầm mống Hoại-Diệt của Đảng Cộng Sản Việt Nam đến từ đâu ? Phân tích & tổng hợp lại thì các mầm mống đó đều là nội tại, tức là từ bản chất của Đảng Cộng Sản Việt Nam và do chính Đảng Cộng Sản Việt Nam tạo ra.

Thứ nhất là chiến thắng miền Nam Việt Nam, thống nhất đất nước dưới ách cai trị của cộng sản và chi phối toàn cõi Đông Dương vào năm 1975 là yếu tố Hoại-Diệt đầu tiên trong thời kỳ nầy. Thật vậy, ngay sau khi chiếm Sài Gòn (30/04/1975), Đảng Cộng Sản Việt Nam huênh hoang & khoác lác (boast) tuyên bố "chủ nghĩa Mác-Lê vô địch toàn cầu", "thời đại nầy là thời đại Hồ Chí Minh quang vinh" & "Đảng ta đã chiến thắng Đế Quốc Mỹ"… mà không hề biết là cộng sản Việt Nam đã lọt vào âm mưu dàn dựng do Tàu-Mỹ thỏa thuận bằng ngoại giao, nhờ vào những thủ đoạn hoạt đầu của Henry Kissinger nhằm hy sinh Việt Nam & Đông Dương cho quyền lợi kinh tế và chính trị của Tàu-Mỹ. Vì bản tính kiêu căng cộng sản và ngủ quên trên chiến thắng Đảng Cộng Sản Việt Nam bị phương Tây và Trung Quốc cô lập hàng chục năm từ 1975, riêng Trung Quốc còn tìm cách quấy rối biên giới phía Bắc & phía Tây Việt Nam nhắm làm suy yếu Đảng Cộng Sản Việt Nam. Yếu tố Hoại-Diệt nầy tác hại không những riêng cho Đảng Cộng Sản Việt Nam mà còn tác hại lớn lao đến cộng sản quốc tế : cộng sản Liên Xô đánh vào cộng sản Tàu, cộng sản Tàu lại đánh vào cộng sản Việt Nam và cộng sản Việt Nam đánh vào cộng sản Miên (Khờ Me đỏ) như một chuổi hiệu ứng Domino [24].

Thứ hai là chính sách trả thù man rợ của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với hơn 1 triệu quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hòa ngay sau khi nhuộm đỏ Việt Nam năm 1975. Việc bỏ tù hơn 1 triệu người miền Nam Việt Nam trong các nhà tù lao động khổ sai – ngụy danh "Trại Cải Tạo"- hàng chục năm kể từ 1975 đã làm phát sinh ngay lập tức yếu tố Hoại-Diệt cho Đảng Cộng Sản Việt Nam vì bị quốc tế lên án, bị quốc tế cấm vận gần 20 năm và bị gần 10 triệu người miền Nam Việt Nam thù ghét. cộng sản Việt Nam rơi vào tình trạng bị cô lập ngoại giao, mặc dù đã được gia nhậpLiên Hiệp Quốc [25].

Thứ ba là chính sách "đổi tiền", "cải tạo tư bản tư doanh" và vơ vét chiến lợi phẩm tại miền Nam Việt Nam do Lê Duẫn & Lê Đức Thọ chủ trương và giao cho Đỗ Mười thực hiện tại miền Nam Việt Nam từ 1978 đã làm cho Việt Nam kiệt quệ kinh tế trong suốt 20 năm sau. Yếu tố Hoại-Diệt nầy tác hại khá trầm trọng cho Đảng Cộng Sản Việt Nam về kinh tế, chính trị, văn hóa & xã hội. Thực chất của hai chính sách nầy là cướp tiền, tài sản và quí kim của nhà giàu và của chính phủ thua trận là Việt Nam Cộng Hòa tại miền Nam để đem về nuôi miền Bắc đang kiệt quệ sau 20 nội chiến. Tuy vậy, các cơ xưởng công nghiệp bị tháo gở từ miền Nam Việt Nam chở ra Bắc đã bị bỏ phế nhiều năm sau đó và đã trờ thành đống sắt vụn. Lý do là Đảng Cộng Sản Việt Nam không có các chuyên gia công nghiệp đủ trình độ kỷ thuật để lắp ráp những công xường đó cho miền Bắc Việt Nam [26].

Thứ tư là vào năm 1976, Đảng Cộng Sản Việt Nam quyết định thống nhất Việt Nam và đổi tên thành nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Năm 1980 ra Hiến pháp thể chế hóa đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam nhằm tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện ba cuộc cách mạng : về quan hệ sản xuất, khoa học – kỹ thuật, tư tưởng và văn hóa (phát triển từ một nền sản xuất nhỏ, nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua giai đoạn tư bản chủ nghĩa tiến thẳng lên sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa). Yếu tố Hoại-Diệt phát sinh từ chính sách nầy dường như vẫn kéo dài cho đến tận hôm nay. Các chính sách quốc hữu hóa và tập thể hóa được đẩy mạnh ở miền Nam, và phân bổ lại nguồn lực lao động trên cả nước, bao gồm cả xây dựng các vùng kinh tế mới, từng bước hoàn thiện phân phối xã hội chủ nghĩa làm theo năng lực hưởng theo lao động, xóa bỏ hoàn toàn nề kinh tế thị trường của miến Nam Việt Nam trước năm 1975. Chỉ tiêu kinh tế đặt ra rất cao trong hoàn cảnh chiến tranh tàn phá nặng nề cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các vùng nông thôn và một số cơ sở hạ tầng giao thông và công nghiệp miền Bắc, nhân lực hạn chế do tỷ lệ thương tật trong chiến tranh cao, tỷ lệ mù chữ khá cao, khả năng quản lý kinh tế yếu kém, phát triển kinh tế dàn trải, đầu tư nhiều cho nông thôn và các tỉnh (hòng sớm xóa bỏ hố phân hóa kinh tế giữa hai miền, nông thôn - thành thị, đồng bằng - miền núi) trong khi điều kiện các vùng về tài nguyên tự nhiên, nhân lực rất khác nhau. Đường lối kinh tế hoang tưởng của cộng sản Việt Nam trong thời ký nầy là công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, xây dựng chế độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa của nhân dân lao động (gồm công nhân, nông dân tập thể, trí thức xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thời kỳ này được nhắc đến với danh từ "bao cấp". Nền kinh tế hoạt động theo cơ chế tập trung kế hoạch hóa. Nhà nước lên kế hoạch cho mọi hoạt động kinh tế, các xí nghiệp, nhà máy cứ theo kế hoạch nhà nước mà làm. Thành phần kinh tế tư nhân bị xóa bỏ, và nông dân làm việc trong các hợp tác xã. Do sản xuất kém phát triển, hàng hóa không đủ, nên việc phân phối bị kiểm soát bằng chế độ tem phiếu. Từ năm 1976 đến 1980, thu nhập quốc dân tăng rất chậm, có năm còn giảm : Năm 1977, tăng 2,8% ; năm 1978, tăng 2,3% ; năm 1979, giảm 2% ; năm 1980, giảm 1,4%, bình quân 1977–1980 chỉ tăng 0,4%/năm, thấp xa so với tốc độ tăng trưởng dân số, làm cho thu nhập quốc dân bình quân đầu người bị sụt giảm 14%. GDP bình quân đầu ngưới là 80 USD năm 1980 thấp hơn Lào (94 USD), và Campuchia (191 USD). Rõ rang là cộng sản Việt Nam thiếu khả năng hoạch định và quản lý kinh tế do đa số cán bộ trình độ quản lý kinh tế kém. Mô hình kinh tế nặng về tự cung tự cấp, quan liêu, không sử dụng có hiệu quả các nguồn lực vật chất cũng như con người của quốc gia. Thêm và đó phải kể hai cuộc đổi tiền năm 1975 (do Cộng hòa Miền Nam Việt Nam thực hiện) và đổi tiền năm 1978 trên toàn quốc để thực thi "đánh tư sản mại bản", làm cạn kiệt vốn liếng của người dân và làm xáo trộn kinh tế trầm trọng [27].

Tỷ lệ lạm phát của Việt Nam thời kỳ 1980-2010.

Thứ năm là thảm trạng thuyền nhân Việt Nam từ 1975 kéo dài cho đến nay – hiện nay vẫn còn thuyền nhân Việt Nam vượt biển Manche qua Anh Quốc xin tỵ nạn. Thảm trạng nầy phát sinh yếu tố Hoại-Diệt được ghi đậm nét cho lịch sử Đảng Cộng Sản Việt Nam dù đảng nầy cố xuyên tạc sự thật. Thật vậy, trong lịch sử của nhân loại, chưa khi nào có một cuộc di tản bi thảm và kéo dài như thảm trạng thuyền nhân Việt Nam chạy trốn chế độ cộng sản kể từ sau 1975 cho mãi đến thập niên cuối cùng của thiên niên kỷ vừa qua. Sự phi lý của thảm kịch thuyền nhân Việt Nam còn nổi bật vì những người tị nạn Việt Nam đã phải rời quê hương ra đi để tìm quyền sống, trong khi tiếng súng chiến tranh đã không còn trên lãnh thổ Việt Nam. Trái lại, lòng thù hận và chủ nghĩa cuống tín mù quáng của những người cộng sản nắm quyền lực bằng súng đạn đã tiếp tục bao phủ đất nước và dân tộc trong một không gian đàn áp và khủng bố tàn bạo, khiến cho người dân miền Nam thời đó chỉ còn một lối thoát là lao mình ra biển cả để tìm con đường sống. Với một niềm hy vọng và một lời cầu nguyện, hàng chục ngàn gia đình gồm cả trẻ thơ và bô lão đã ra khơi bằng những chiếc thuyền máy mong manh hướng về những bến bờ hy vọng, bất kể những hiểm nguy mà có lẽ tất cả mọi người đã dự đoán được trước khi quyết định ra đi.

Ngay từ cuối năm 1975, những đợt người tị nạn Việt Nam đã bắt đầu đến lánh nạn tại các nước lân bang. Vào những ngày đó, Thái Lan đã đón nhận 5.000 người tỵ nạn từ Việt Nam qua, tại Hồng Kông cũng đã có 4.000 tị nạn, Tân Gia Ba 1.800 người, và có khoảng 1.250 người cũng đã đến Phi Luật Tân. Vào tháng 7/1976, khi chế độ Hà Nội loại trừ bộ máy bù nhìn của Mặt Trận Dân Tộc Giải Phóng Miền Nam để thực hiện việc thống nhất hai miền, cưỡng chế người dân đi vùng kinh tế mới, và tập trung trên một triệu người miền Nam vào các trại tù cải tạo, những làn sóng vượt biển tỵ nạn cộng sản bắt đầu gia tăng. Đến cuối năm 1977, đã có trên 15.000 người Việt sang tị nạn tại các nước trong vùng Đông Nam Á. Cho đến năm 1978, khi nhà cầm quyền cộng sản phát động chính sách cải tạo tư sản, và tiếp theo đó là việc xua quân sang Cam Bốt, và phải đương đầu với cuộc chiến biên giới với Trung Quốc, làn sóng tị nạn bằng đường biển đã tăng lên gấp bốn lần, với đa số người ra đi thuộc khối người Việt gốc Hoa, để sau đó được đưa sang định cư tại các các tỉnh phía Nam Trung Quốc. Vào cuối năm 1978, đã có 62.000 thuyền nhân người Việt tị nạn tại các nước Đông-Nam Á. Riêng trong tháng 6/1979, đã có trên 54.000 thuyền nhân Việt Nam đến tị nạn tại các nước nói trên. Những làn sóng tị nạn này đã khiến cho các nước trong khối Đông Nam Á, như Mã Lai Á, Thái Lan, Phi Luật Tân, Tân Gia Ba và Nam Dương tuyên bố không nhận thêm người tị nạn từ Việt Nam, khiến cho những đợt thuyền nhân đến sau đã bị xua đuổi cấm không cho lên bờ. Vì vậy, con số thuyền nhân tử vong trên biển cả đã gia tăng từ năm 1979. Sau những cuộc hành trình hãi hùng lênh đênh trên đại dương, một số thuyền nhân cũng đã đến được bến bờ tạm dụng. Những lớp người này đã đem cho thế giới bên ngoài những mẫu chuyện về người cha, người mẹ, đã phải chia nhau những hạt cơm rơi từ miệng những đứa con ; đến chuyện chia nhau từng giọt nước qúy hơn vàng được vắt ra từ miếng vải thấm mưa, để đánh lừa những cơn đói khát triền miên. Hay là những chuyện thương tâm về người chết đã cứu được người sống với thịt máu của chính mình. Hoặc nữa là những chuyện nói nhỏ, kể về những trường hợp phải đương đầu với hải tặc Thái Lan. Ngoài những mối đe dọa do sự đầy đọa của con người đối với con người, những thuyền nhân này còn phải đương đầu với những cơn thịnh nộ của thiên nhiên. Những cơn phong ba bão táp đã khiến cho không biết bao nhiêu thuyền nhân làm mồi cho biển cả. Không ai dám phỏng đoán với mỗi người có cơ may đặt chân lên bến bờ tự do, đã có bao nhiêu người hy sinh trên đại dương. Cuối cùng, làn sóng người tị nạn Việt Nam bằng đường biển đã viết nên thiên bi sử của thuyền nhân, và những câu chuyện hãi hùng của các cuộc vượt biển của người tị nạn Việt Nam đã đánh động được lương tâm thế giới [28].

Số thuyền nhân được định cư tại các nước trên thế giới

Hàng trăm người di cư đã chết trên biển. Người ta làm sao có bao giờ có thể tưởng tượng ra cảnh tượng gây ấn tượng như thế vào ngày 6/11 vừa qua, khi một đám đông gồm 2000 người tị nạn trên một cồn cát ở cửa Trà Lý chờ được các tầu các nước bạn đến vớt đi (Tran Nam Bac, "Le drame des réfugiés catholiques vietnamiens", Agenzia. Internzionale Fides, n°12, 22 Janvier 1955. Bản dịch của Nguyễn Văn Lục). Việc di cư ấy nói cho cùng chỉ là sự kéo dài tình trạng trốn chạy cộng sản mà không phải đợi đến Hiệp định Geneva, 1954. Ngay từ đầu thập niên 1950, phong trào tỵ nạn cộng sản đã thành hình dưới hình thức "phong trào nhập thành", hay nói nôm na là phong trào "dinh tê". Đã có bao nhiêu người tìm mọi cách dời bỏ khu "an toàn Phát Diệm", thoát đi bằng đường biển, từ cửa Cồn Thoi, ra Hải Phòng vào những năm sau 1950 ? Và đã có bao nhiêu người có tiền bạc của cải đã chạy trốn vào Nam khi mà Hiệp định Geneva chưa thành hình ? Không phải theo Tây, cũng chẳng theo Mỹ, không theo Nhật, không theo Tầu cũng chẳng vì theo Thiên Chúa giáo mà người ta chọn đứng về phía này, phía nọ. Tất cả đều là những chọn lựa bất đắc dĩ chỉ vì không thể sống chung với người cộng sản được. Cộng sản trước đây và cộng sản bây giờ cũng vậy. (Nguyễn Văn Lục, "Nhìn lại cuộc di cư 1954 – 1955 II", Đàn Chim Việt Online – 09/12/2023).

Thứ sáu là chiến tranh biên giới với Trung Cộng & Miên Cộng hơi bày bộ mặt thật của cộng sản Đệ III : Việt Cộng đánh Miên Cộng (Khờ Me Đỏ) và Trung Cộng đánh Việt Cộng trong khi Liên Xô đứng ngoài vỗ tay cổ vũ cho Hà Nội. Sự kiện nầy phát sinh ngay lập tức yếu tố Hoại-Diệt không riêng cho Đảng Cộng Sản Việt Nam mà cho toàn khối cộng sản và đóng góp cho sự sụp đổ của khối nầy từ bên trong vào đầu thập niên 1990 của thế ký 20. Từ giữa năm 1975 đến cuối năm 1978 : Khmer Đỏ tổ chức nhiều cuộc tấn công vào lãnh thổ Việt Nam, phá hủy nhiều ngôi làng và giết hại hàng ngàn thường dân Việt Nam. Chiến tranh biên giới Việt Cộng – Miên Cộng (Campuchia Dân Chủ/Khờ Me Đỏ) còn được gọi là cuộc chiến Việt Nam xâm lược Campuchia hay là cuộc chiến tranh giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Campuchia Dân chủ.

Ban lãnh đạo Khmer Đỏ ở Phnom Penh sau khi giành chính quyền. Từ trái sang phải : Pol Pot, Nuon Chea, Ieng Sary, Son Sen và Vorn Vet, 17/2/2022.

Chiến tranh chính thức khởi sự vào ngày 25/12/1978 khi quân đội cộng sản Việt Nam tiến hành một cuộc tấn công toàn diện vào Campuchia, sau đó chiếm đóng nước này và lật đổ chính phủ của Đảng Cộng sản Campuchia, lập ra một chế độ cộng sản mới do Heng Samrin đứng đầu rồi tới Hun Sen, kéo dài đến tận ngày nay (Hun Sen & Heng Samrin là thành viên Khờ Me Đỏ đã chấp nhận làm bù nhìn cho Hà Nội). Ngay lập tức chế độ cộng sản Việt Nam bị quốt tế lên án là xâm lược, bị cấm vận và cô lập ngoại giao, riêng Thái Lan, Mỹ và Trung Quốc thì viện trợ cho Khờ Me Đỏ kháng chiến từ đó đến năm 1986 để chống quân chiếm đóng của quân đội cộng sản Việt Nam. Trước áp lực quốc tế và… năm 1989, Việt Nam buộc phải rút quân về nước trả độc lập cho một nước Campuchia quân chủ lập hiến do dòng dõi các vua Norodom đứng đầu.

Ngày 17/2/1979 được đánh dấu là thời điểm bắt đầu cuộc chiến tranh giữa Việt Nam và Trung Quốc tại vùng biên giới hai nước. Đó là một cuộc chiến ngắn nhưng đẫm máu giữa những đồng chí, đồng minh một thời. Lúc bấy giờ, Việt Nam vừa mới thống nhất đất nước sau cuộc nội chiến Quốc-Cộng, đang sa lầy trong cuộc xâm lược Campuchia và bây giờ phải lâm chiến với đàn anh Trung Quốc ! Hồng quân Trung Quốc đã đánh chiếm các thị xã Lạng Sơn, Lào Cai, Cao Bằng và một số thị trấn vùng biên ngay những ngày đầu cuộc chiến. Chiến tranh kết thúc khi Trung Quốc tuyên bố đạt mục tiêu "dạy cho cộng sản Việt Nam một bài học" đắt giá và sau đó hoàn thành việc rút quân vào ngày 16/3/1979, sau khi Chủ tịch Tôn Đức Thắng bên phía Việt Nam kí lệnh Tổng động viên toàn dân và sau đó cả Trung Quốc và Việt Nam đều tuyên bố đã chiến thắng. Mặc dù chịu thiệt hại lớn và thất bại trong việc buộc Việt Nam phải rút quân khỏi Campuchia nhưng Trung Quốc đã chứng minh được rằng đối thủ Liên Xô sẽ không trực tiếp tham chiến để bảo vệ đồng minh Việt Nam của mình. Cuộc chiến cũng để lại hậu quả lâu dài đối với nền kinh tế Việt Nam và căng thẳng trong quan hệ giữa hai nước. Xung đột võ trang giữa Trung Quốc & Việt Nam vẫn còn tiếp diễn thêm hơn mười năm nữa. Tới năm 1991, sau khi Liên Xô tan rã, quan hệ ngoại giao Việt – Trung mới chính thức được bình thường hóa. Nhiều nhà nghiên cứu coi cuộc chiến này là một phần của Chiến tranh Đông Dương lần thứ 3 [29], [30] và [31]. Với Hiệp ước hữu nghị với Liên Xô (1978) mà tinh thần của nó là "hợp tác toàn diện", cộng sản Việt Nam đã ra mặt chống lại Trung Quốc. Trước đó, Đảng Cộng Sản Việt Nam làm "tiền đồn" cho phe chủ nghĩa xã hội chống đế quốc, và bây giờ chế độ cộng sản Việt Nam lại trở thành tiền đồn của phe Liên Xô để chống Trung Quốc, đưa đất nước vào một cuộc chiến tranh mới mà sự xâm lấn Campuchia 1978 và nhận "bài học" của Trung Quốc ở biên giới phía Bắc 1979 là kết quả. Những sự việc không thuận lợi gì cho phát triển đó đã được những người lãnh đạo gọi là một "sứ mệnh lịch sử", nhưng trong thực tế đó chỉ là cái đà trượt của một cuộc chiến tranh vừa nóng vừa lạnh mà các phe liên hệ chưa tìm ra được giải pháp căn bản để giải quyết đến nơi đến chốn.

Cái "sứ mệnh lịch sử", hoang tường đó đã gây ra những điều kiện bất ổn cho xây dựng (bị cô lập hoàn toàn) và trong nước cái mô hình xây dựng mệnh danh là "chủ nghĩa xã hội" cũng không hề mang lại được chút kết quả nào. Đó chỉ là con đẻ của chiến tranh, nó theo con đường ủng hộ cuộc chiến tranh ấy của "phe" xã hội chủ nghĩa mà du nhập vào Việt Nam, hết Stalin, Mao Trạch Đông rồi đến Brejnev. Khi đem cái mô hình ấy ra xây dựng, nó không chứng tỏ một tí gì là "ưu việt". Thực hiện ở một đất nước nghèo nàn, lạc hậu, lại diễn ra trong điều kiện mà người dân luôn luôn phải thắt lưng buộc bụng hy sinh, nhiều lắm nó chỉ là một thứ sản xuất tự túc để thích ứng với chiến tranh, tất cả đều được "kế hoạch hóa" trên những gì mà "bầu bạn xã hội chủ nghĩa" đã viện trợ để tiếp tục cuộc chiến tranh ấy, nó không thể là một hình mẫu để thúc đẩy sự phát triển đưa xã hội vào thế giới hiện đại.

Thứ bảy là chính sách "Đổi Mới" (renovation) của Đảng Cộng Sản Việt Nam gây ra yếu tố Hoại-Diệt lâu dài cho họ. Thật vậy, sau khi chiến thắng Việt Nam Cộng Hòa, Đảng Cộng Sản Việt Nam bê nguyên xi mô hình kinh tế xã hội chủ nghĩa miền Bắc vào áp dụng ở miền Nam Việt Nam gây tàn phá tất cả những thành quả mà miền Nam đã đạt được trong suốt quá trình công nghiệp hóa (dù còn ở bước đầu) và hiện đại hóa. Chỉ sau "tiếp quản" rồi sau đó là "cải tạo" tư sản ở thành phố, "hợp tác hóa" ở nông thôn, đời sống người dân đã bị đẩy lùi lại tình trạng trước đó khoảng vài ba chục năm, khốn khổ như chưa bao giờ đã xảy ra, dưới chế độ phong kiến, thực dân. Nền sản xuất hàng hóa mở rộng đã bị phá vụn thành những khu vực nhỏ bé, chiếm lĩnh bởi những cái gọi là "ngành" hay "lãnh thổ" ; bất cứ cơ quan nào hay địa phương nào (kể cả xã, ấp) cũng có thể lập ra các hàng rào, trạm gác để chặn xe cộ lại xét hỏi, tịch thu, đánh thuế ; còn nếu có gì gọi được là sản xuất thì cũng chỉ là những phong trào vận động ồ ạt người ta đi "lao động xã hội chủ nghĩa" (đắp mương, làm thủy lợi...) hoặc rủ nhau đi ra khỏi thành phố xin đất để làm rẫy kiểu "tự túc" như thời kháng chiến trong rừng, tốn không biết bao xăng nhớt, thì giờ mà kết quả chẳng đi đến đâu. Còn những chương trình gọi là "kinh tế mới", giãn dân về các miền nông thôn để sản xuất thì chỉ là việc "đem con bỏ chợ", đày đọa con người qua mọi khổ sở, cuối cùng không chịu nổi nên đã nhếch nhác kéo nhau về lại thành phố, ngủ đường ngủ chợ sau khi đã tán gia bại sản. Trong khi nông thôn trở về nền kinh tế tự cung tự cấp (thiếu máy móc, phân, giống) dưới danh nghĩa "tập đoàn" thì thành thị lại bị biến thành một thứ nông thôn lạc hậu, đi đâu cũng thấy người ta phá các luống hoa để trồng rau, còn nhà cửa thì hầu hết đều bị biến thành những chuồng heo, chuồng gà, chuồng thỏ nồng nặc mùi cám, mùi phân. Các công sở, vốn là chỗ làm việc trang nghiêm, cũng đã biến thành một thứ chợ nho nhỏ : cả ngày người ta chỉ lo mua bán, cung cấp xăng dầu, nhu yếu phẩm (một tí gạo, một tí xà phòng, cá, thịt...). Là một cái vựa thóc, trong những năm tháng ấy, người dân miền Nam đã phải ăn độn với khoai lang, khoai mì và khủng khiếp nhất là với cái gọi là... bobo do Liên Xô viện trợ [32]. Cuộc cải cách 1986 tuy có quan trọng thật nhưng chưa đáng được gọi là "đổi mới" (renovation) bởi vì :

- Di lụy của thời kỳ bao cấp (1976-1985) vẫn kéo dài sau khi cải cách bắt đầu từ năm 1985, khiến đất nước lâm vào tình trạng khủng hoảng, trước hết về kinh tế - xã hội ;

- Đảng Cộng Sản Việt Nam vẫn sai lầm nghiêm trọng và kéo dài về chủ trương, chính sách, sai lầm về chỉ đạo chiến lược sách lược và tổ chức thực hiện ;

- Không có đủ cán bộ khoa học kỷ thuật để học hỏi những tác động của cách mạng khoa học kỹ thuật toan cầu thời đó ;

- Hoảng loạn vì cuộc khủng hoảng toàn diện, trầm trọng của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa khác và không đủ tầm nhìn để rút kinh nghiệm từ cuộc khủng hoảng đó ;

- Đổi mới mà không đổi mục tiêu của chủ nghĩa xã hội, thì vẫn như cũ ;

- Đổi mới vá víu và không toàn diện & đồng bộ, từ kinh tế và chính trị đến tổ chức, tư tưởng, văn hóa mà chỉ chú trọng việc đổi mới kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa hoang tường ;

- Đảng Cộng Sản Việt Nam dù hô hào đổi mới từ năm 1986/1989, quyền lực lực chính trị của dân vẫn bị tước đoạt rõ nét qua các cuộc bầu cử phi dân chủ ;

- Về đối ngoại thì mở cửa làm ăn với mọi nước không phân biệt chế độ, nhưng vẫn không nâng được uy tín của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam lên ngang tầm vóc các quốc gia Đông Nam Á.

- Tình trạng nhân quyền từ 1986 đến ngày nay vẫn tệ hại và thường xuyên bị quốc tế lên án.

- Chịu áp lực của Đảng Cộng Sản Liên Xô và ông Gobachev dưới áp lực giảm thiểu viện trợ nên bất đắc dĩ phải đồi mới để thoát hiểm [33].

Bà Melanie Beresford, một học giả hàng đầu về kinh tế chính trị của Việt Nam đã đánh giá trên Tạp Chí Châu Á 2008 như sau "Đổi mới trong đánh giá : Những thách thức của việc xây dựng chủ nghĩa xã hội thị trường tại Việt Nam", và đưa ra một phân tích quan trọng về lịch sử gần đây của Việt Nam. Bà đã lưu ý rằng : "nền kinh tế xã hội chủ nghĩa định hướng thị trường dưới sự chỉ đạo của nhà nước" có những khía cạnh tiêu cực đối với sự chuyển đổi này — ví dụ như tội phạm gia tăng, khả năng tiếp cận dịch vụ y tế công cộng giảm sút, bất bình đẳng gia tăng . Tuy nhiên, tốc độ thay đổi quá nhanh đặt ra một số thách thức nghiêm trọng liên quan đến con đường phía trước [34].

Thứ tám là sự kiện cộng sản Đệ III sụp đổ trên qui mô toàn cầu từ 1989 đến 1991 đã tạo ra một yếu tố Hoại-Diệt ngoại tại lớn lao nhất cho Đảng Cộng Sản Việt Nam. Cuộc chính biến tháng 8/1991 là hệ quả tất yếu của quá trình cải tổ và công khai hóa do Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô M. Gobachev khởi xướng từ tháng 3/1985. Công cuộc cải tổ đó đã làm thoái hóa, biến chất, tự chuyển hóa diễn ra tại trung tâm quyền lực của Đảng Cộng Sản Liên Xô và các đảng cộng sản khác gây ra những nguy cơ tan vỡ hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa.

Đây chính là đêm trước của sự tan rã làm cho sụp đổ toàn bộ khối cộng sản Châu Âu vào năm 1991. Từ đó đến nay Đảng Cộng Sản Việt Nam mất đi ngưới cha đẻ là Đảng Cộng Sản Liên Xô & những người anh em thân thiết là các đảng cộng sản Đông Âu. Đảng Cộng Sản Việt Nam chỉ còn lại bà mẹ đẻ là Trung Quốc đã từng gây khó khăn cho chế độ cộng sản Việt Nam từ năm 1978 rồi chấm dứt ngày 4/9/1990 bằng Hiệp ước Thành Đô ký kết bí mật giữa Giang Trạch Dân & Lý Bằng của Trung Quốc với Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng & Đỗ Mười của Đảng Cộng Sản Việt Nam [35] và [36].

Thứ chín là quay đầu thần phục Trung Quốc qua mật ước Thành Đô (Chengdu) – Tứ Xuyên (Sichuan Province) năm 1990 là yếu tố Hoại-Diệt nội tại do chóp bu lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam là Nguyễn Văn Linh (Tổng bí thư), Đỗ Mười (Thủ tướng) & Phạm Văn Đồng (Cố vấn) chủ xướng. Hiệp ước nầy Hội nghị Thành Đô (còn gọi là Mật ước Thành Đô) là cuộc hội nghị thượng đỉnh Việt-Trung trong hai ngày 3-4/9/1990, tại Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc) giữa lãnh đạo cao cấp nhất hai Đảng cộng sản của Nhà nước Việt Nam – Trung Quốc. Phía Trung Quốc có Giang Trạch Dân, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc cùng với Lý Bằng, Thủ tướng Quốc vụ viện Trung Quốc [37] và [38].

Hội nghị Thành Đô được nhóm họp vào hai ngày 3 và 4/9/1990 tại Thành Đô – Tứ Xuyên Trung Quốc.

Cuối thập niên 1980, hệ thống cộng sản xã hội chủ nghĩa Đông Âu bắt đầu chao đảo trước khi sụp đổ hàng loạt. Về phần mình, mặc dù đã thực hiện cải cách kinh tế từ sau Đại hội VI nhưng cộng sản Việt Nam vẫn chưa thoát ra khỏi cuộc khủng hoảng trầm trọng về chính trị - kinh tế - xã hội vốn bắt đầu ngay từ năm 1975. Lo sợ cho số phận chao đảo của mình vào thời điểm đó và tự huyễn hoặc "dù bành trướng thế nào thì Trung Quốc vẫn là một nước xã hội chủ nghĩa", một số nhân vật chủ chốt trong ban lãnh đạo cộng sản Việt Nam, đứng đầu là TBT Nguyễn Văn Linh, đã quay sang ôm chân các ông chủ Trung Nam Hải, bất chấp thực tế là trước đó Bắc Kinh đã đánh chiếm toàn bộ Hoàng Sa năm 1974, phát động cuộc chiến tranh biên giới từ 1979 - 1989, thảm sát 64 quân nhân Việt Nam rồi chiếm đảo Gạc Ma năm 1988. Cuộc hội nghị bí mật này nhằm mục đích bình thường hóa quan hệ giữa hai nước và hai Đảng vốn bị băng hoại từ 1976 đến 1989. Cho đến nay, nội dung và các thỏa thuận trong cuộc họp của đôi bên vẫn chưa được công bố, tuy nhiên trên trang thông tin chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc đã cho đăng hình ảnh chụp trong hội nghị, trong những cột mốc ngoại giao quan trọng. Sự kiện vẫn còn tác động tới đường lối và cán bộ của bộ máy lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam Việt Nam đến tận ngày nay. Theo các giới chức ngoại giao quốc tế, phía Trung Quốc đã chuẩn bị rất kỹ các nội dung đàm phán, ký kết, kể cả những điều được cho là 'phụ lục' nhưng lại có vai trò như những nguyên tắc chỉ đạo cho bình thường hóa và cả 'hậu bình thường hóa' lẫn 'tái cấu trúc' quan hệ và chiến lược 'quan hệ, hợp tác' giữa hai nước dài hạn, điều mà Việt Nam lâu nay vẫn gọi là 'các thỏa thuận cấp cao' và 'sự kế tục'. Trong đó cụ thể có các nguyên tắc 'chỉ đạo' đàm phán không chỉ liên quan tình hình chính trị và điều kiện tái lập quan hệ nhất thời mà còn các phương châm 'chỉ đạo chiến lược và lâu dài' về giải quyết tranh chấp, xung đột trong quá khứ và thực tế khi đó để lại và một số ràng buộc chính trị dưới danh nghĩa 'quan hệ về ý thức hệ' liên Đảng v.v... [39] và [40].

Hôm 17/10/2014, một cựu lãnh đạo cấp Vụ phó ở Bộ Ngoại giao Việt Nam nói với BBC rằng hậu quả của Hội nghị Thành Đô vẫn còn đang tác động tới tâm lý của lãnh đạo, cán bộ và đường lối của Việt Nam hiện nay trong quan hệ liên quan Trung Quốc. Cựu Lãnh sự cộng sản Việt Nam tại Thụy Sỹ, nguyên Vụ Phó Bộ Ngoại giao, ông Đặng Xương Hùng nói : "Trung Quốc đã khống chế toàn bộ lãnh đạo Việt Nam để dần dần thực hiện những chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam," "Trong đó không chế về mặt đối ngoại, khống chế về mặt tổ chức nhân sự cũng như cơ cấu nhà nước của Việt Nam, làm sao có lợi nhất đối với Trung Quốc," "Bất cứ nhân vật nào lên lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam đều không dám đụng tới Trung Quốc và không dám nói nhiều, không dám đứng ra như ông Nguyễn Cơ Thạch đã đứng ra công khai chống lại việc bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc (đặt dưới các điều kiện bất lợi cho Việt Nam)".

Từ nhiều năm trước, trong dư luận đã lan truyền thông tin rằng kết quả Hội nghị Thành Đô là một bản mật ước, theo đó lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam đề nghị và lãnh đạo Trung Quốc đồng ý để Việt Nam trở thành một khu vực tự trị của Trung Quốc. Đến tháng 5/2014, một số trang mạng thậm chí còn đăng tải nội dung của bản "mật ước" (được cho là do Hoàn Cầu Thời Báo và Tân Hoa Xã công bố) : "…Và Việt Nam bày tỏ mong muốn sẵn sàng chấp nhận làm một khu vực tự trị thuộc chính quyền Trung ương tại Bắc Kinh, như Trung Quốc đã dành cho Nội Mông, Tây Tạng, Quảng Tây…. Phía Trung Quốc đồng ý và đồng ý chấp nhận đề nghị nói trên, và cho Việt Nam thời gian 30 năm (1990-2020) để Đảng Cộng sản Việt Nam giải quyết các bước tiến hành cần thiết cho việc gia nhập đại gia đình các dân tộc Trung Quốc.…" Sự kiện nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam không dám công khai mật ước Thành Đô 1990 là vì đó không chỉ là một thất bại nhục nhã trong lịch sử ngoại giao Việt Nam, mà còn là bằng chứng không thể chối cãi về hành vi "cõng rắn cắn gà nhà", "rước voi về dày mả tổ" của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Chỉ chừng ấy thôi họ đã bị lịch sử và nhân dân đời đời lên án, chứ đừng nói đến chuyện mưu toan biến Việt Nam thành một bộ phận của "đại gia đình các dân tộc Trung Quốc" [41].

Thứ mười là tranh chấp lãnh thổ trên biển và trên đất liền với Trung Quốc là một yếu tố Hoại-Diệt tự thân của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Năm 1958, Phạm Văn Đồng và Hồ Chí Minh đã đồng ý cho Trung Quốc làm chủ hai quần đảo Hoàng Sa & Trường Sa thuộc lãnh thổ Việt Nam từ thời phong kiến cho đến sau khi độc lập từ tay thực dân Pháp.

Công hàm của Thủ tướng Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa Phạm Văn Đồng gửi cho Thủ tướng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Chu Ân Lai vào năm 1958.

Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1956 tại Thụy Sỹ đã công nhận lãnh hải và thềm lục địa Việt Nam bao gồm Hoàng Sa & Trường Sa. Vì mắc quay bởi Công Hàm 1958 do Phạm Văn Đống ký, nên đến năm 1974, Khi Trung Quốc gây chiến với Việt Nam Cộng Hòa chiếm Hoàng Sa thì Việt Nam im lặng không dám phản đối Trung Quốc. Ngày nay công ước UNCLOS 1982 củaLiên Hiệp Quốc là quốc tế công pháp căn bản cho Việt Nam đòi lại Hoàng Sa [42]. Đường biên giới Việt Nam và Trung Quốc theo các Công ước Pháp-Thanh 1887 và 1895 thì đường biên giới này đã được xác định theo tiêu chuẩn quốc tế, thể hiện qua các bộ bản đồ do Sở Địa dư Đông dương ấn hành (các năm 1948 và trước đó). Đường biên giới này rõ rệt và có hiệu lực pháp lý. Việc phân định biên giới vào các năm 1887 và 1897 giữa Pháp và nhà Thanh đã gây thiệt hại đất đai cho Việt Nam. Nhà nước bảo hộ Pháp đã trao đổi đất đai của Việt Nam để lấy lợi ích kinh tế. Điều này vi phạm hiệp ước bảo hộ 1884 theo đó Pháp cam kết bảo toàn lãnh thổ của đế quốc Đại Nam. Việt Nam mất những vùng đất quan trọng như Tụ Long (thuộc Hà Giang, 750 km²), Đèo Lương (thuộc Cao Bằng, 300km²), các tổng Kiến Duyên và Bát Tràng (thuộc Hải Ninh, nay là Quảng Ninh, diện tích vài ngàn cây số vuông) và vùng đất mũi Bạch Long (phía bắc Móng Cái, nay là vùng đất mà Trung Quốc gọi là là Kinh Đảo, các đảo của dân tộc Kinh). Sau khi hoạch định biên giới 1887 đến năm Pháp thua trận Điện Biên Phủ 1954, thì đường biên giới Việt-Trung đã không còn rõ rệt nữa. Các bản báo cáo của các viên chức phụ trách biên giới người Pháp cho thấy là hầu hết các cột mốc trên biên giới đều thay đổi chỗ, phần lớn do Trung Quốc dời sâu về phía Việt Nam. Việt Nam có nên phân định biên giới với Trung Quốc theo Công ước 1887 vẫn còn hiệu lực pháp lý. Hai bên Việt Nam và Trung Quốc nên thảo luận để điều chỉnh lại vị trí các cột mốc cho phù hợp theo các tấm bản đồ do Sở địa dư Đông dương ấn hành. Vấn đề khác làm phức tạp thêm là cuộc chiến biên giới 1979, Việt Nam đã mất một số lãnh thổ, đặc biệt là cao điểm chiến lược dọc theo biên giới cho Trung Quốc. Điều quan trọng là Việt Nam có mất đất hay không ? Câu trả lời ngắn gọn là có. Tức là việc ký hiệp ước biên giới 1999 không "thành công", mà là một thất bại cho Việt Nam. [Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc được Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Chính phủ nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa ký ngày 30/12/1999] chế độ cộng sản Việt Nam đã bỏ đường biên giới lịch sử, bác bỏ đường biên giới qui ước (Pháp-Thanh) để nhìn nhận hiện trạng đường biên giới. Tức Việt Nam chấp nhận thuộc về Trung Quốc các vùng đất trước kia của Việt Nam bị Pháp nhượng để được đặc quyền kinh tế. Việt Nam cũng nhượng cho Trung Quốc những vùng đất hiện do Trung Quốc kiểm soát sau cuộc chiến biên giới thuộc chủ quyền của Trung Quốc. Chắc chắn là Việt Nam bị thiệt thòi, nhưng mất bao nhiêu lãnh thổ, lãnh hải là không thể nói chính xác. Rồi còn Ải Nam Quan, bãi Tục Lãm, thác Bản Giốc… còn chuyện phía Trung Quốc cho di dời cột mốc biên giới sâu vào trong nước ta, một số cao điểm bị Trung Quốc chiếm đóng sau cuộc chiến tranh biên giới, và vịnh Bắc Bộ v.v…[43] và [44].

*

Kết lại giai đoạn Trụ là thời kỳ phát triển khá mạnh của Đảng Cộng Sản Việt Nam làm gia tăng số lượng đảng viên lên đến hơn hai triệu, nhưng không tránh khỏi nhiếu yếu tố Hoại-Diệt lớn lao. Yếu tố Hoại-Diệt lớn lao nhất do biến cố sụp đổ toàn diện hệ thống cộng sản từ 1989 đến 1991 để lại cho Đảng Cộng Sản Việt Nam một đội ngủ đảng viên hơn hai triệu mất hết lý tưởng cộng sản, rã rời và lâm vào tình trạng băng hoại do não trạng "bạo lực cách mạng" đã ăn sâu vào tâm thức của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Theo tác phẩm "L’homme révolté" (Người nổi loạn) của Camus, xuất bản vào năm 1951, phân biệt giữa "người nổi loạn" (révolté) và "người cách mạng" (revolutionaire). Theo ông, làm cách mạng tất yếu sẽ dẫn đến chế độ độc tài toàn trị, và sự chuyên quyền của nhà nước sẽ đưa đến chính sách khủng bố và đày đọa người dân. Chế độ khủng bố của nhóm Robespierre thời cách mạng Pháp và nhà tù của chính quyền Nga Xô Viết không phải là ngẫu nhiên mà là hậu quả của ý thức hệ cách mạng. Trong lúc đó, nổi loạn là sự bùng nổ ngẫu nhiên bắt nguồn từ sự phản kháng bất công, đòi hỏi thay đổi, chứ không nằm trong một kế hoạch tiền định. Qua tác phẩm, Camus bày tỏ thẳng thắng quan điểm chống chủ nghĩa cộng sản của mình. Trong lúc đó, Jean-Paul Sartre ca ngợi chế độ Stalin của Liên Xô. Sartre tấn công một cách quyết liệt "L’homme révolté" trên tờ "Les temps modernes" của mình. Trái hẳn với Camus, Sartre quả quyết rằng cách mạng phải đi đôi với bạo lực. Cách mạng cần bạo lực để hoàn thành mục tiêu của nó. Do đó, bạo lực là công cụ cần thiết và hợp lý của chính nghĩa. Ngược lại, Camus cho rằng, thay vì cứu giúp nhân loại, cái gọi là ý thức hệ bạo lực cách mạng cộng sản sẽ đưa nhân loại đến chỗ chịu nhiều khổ đau hơn.

Trần Đan Tâm

(30/10/2024)

1. Đảng Cộng Sản Việt Nam Trong Quy Luật Thành-Trụ-Hoại-Diệt

2. Đảng Cộng Sản Việt Nam Trong Quy Luật Thành-Trụ-Hoại-Diệt

 

Thư mục tham khảo

[01] Đại tá, Trung Quốc Phan Sỹ Phúc, "Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân : Đội quân chủ lực đầu tiên của cách mạng Việt Nam", Quân đội Nhân dân, 21/09/2024 

[02] Dr. Dixee Bartholomew-Feis, The OSS in Vietnam, 1945 : A War of Missed Opportunities, July 15, 2020

[03] Javigos.com, Ngày này năm xưa : 11/3/1945 – Tuyên cáo độc lập của vua Bảo Đại, 11/3/2022

[04] Duiker, William (1976), The Rise of Nationalism in Vietnam, 1900–1941. Ithaca, New York : Cornell University Press. ISBN 0-8014-0951-9

[05] Hoàng Văn Đào (1970), Việt Nam Quốc Dân Đảng : Lịch sử đấu tranh cận đại 1927–1954, Lưu trữ 2021-12-17 tại Wayback Machine

[06] Giáo sư Alex – Thái Đình Võ, Cải Cách Ruộng Đất 1953-1956 : Ảnh hưởng của Cố vấn Trung Quốc (phần 1), 08/10/2022.

[07] Trần Gia Phụng Toronto, Trận Điện Biên Phủ, 13/10/2013

[08] Vietnamese Heritage Museum, Lịch sử người Việt tỵ nạn – Hai cuộc di cư vĩ đại 1954 và 1975

[09] RFA, Cuộc di cư vĩ đại năm 1954 : chạy trốn cải cách ruộng đất và đi tìm tự do, 22/08/2024

[10] Tưởng Năng Tiến, Tháng Mười nhớ mẹ, 22/10/2024

[11] Tran Nam Bac, "Le drame des réfugiés catholiques vietnamiens", 22/01/1955, Agenzia. Internzionale Fides, n°12, 22 Janvier 1955. Bản dịch của Nguyễn Văn Lục.

[12] Nguyễn Văn Lục, Nhìn lại cuộc di cư 1954-1955 (II), Đàn Chim Việt Online, 09/12/2023

[13] RFA, 70 năm cuộc di cư 1954 : hành trang mang theo đến vùng đất mới, 16/07/2024

[14] Đằng-Giao, ‘Di cư 1954’ : ‘Nỗi lòng người đi’ vẫn như ngày nào’, Người Việt, July 22, 2024 

[15] Nguyễn Đình Lê, Lịch sử Việt Nam 1954-1975, Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, Hà Nội, 2010, trang 6-7

[16] Alex Thai, Vai trò của cố vấn Trung Quốc trong việc ảnh hưởng giới lãnh đạo Việt Nam thi hành cải cách ruộng đất, 09/10/2022, Public

[17] Giáo sư Alex – Thái Đình Võ, Cải Cách Ruộng Đất 1953-1956 : Ảnh hưởng của Cố vấn Trung Quốc (phần 2), 08/10/2022

[18] BBC tiếng Việt, Cải cách Ruộng đất : Số người bị giết ở Việt Nam ít hơn bên Trung Quốc nhưng 'di chứng lâu hơn', 3 tháng hai 2022

[19] Wikipedia Bách Khoa Toàn Thư Mở, Nguyễn Thị Năm, 01/10/2024 

[20] Zachary Abuza, The Nhan Van–Giai Pham Affair, the 1967 Purge, and the Legacy of Dissent,  Renovating Politics in Contemporary Vietnam, Published by Lynne Rienner Publishers 2001

[21] Zachary Abuza (2001). "The Nhan Van–Giai Pham Affair, the 1967 Purge, and the Legacy of Dissent", in Z. Abuza, Renovating Politics in Contemporary Vietnam (London : Lynne Rienner Publisher), Biên dịch : Vương Thảo Vy | Hiệu đính : Lê Hồng Hiệp, Sự kiện Nhân Văn – Giai Phẩm, cuộc thanh trừng năm 1967, và di sản của sự bất đồng chính kiến

[22] Ngô Thị Thứ, Sợi dây thừng vô hình , 22 October 2024

[23] Martin Grossheim, ‘Revisionism’ in the Democratic Republic of Vietnam : New Evidence from the East German Archives, 18 August 2006 

[24] Nguyễn Đức Hạo Nhiên, Bệnh kiêu ngạo công sản, VNTB, 27/06/2021

[25] U.S. Mission Vietnam, Kỷ niệm 30 năm dỡ bỏ lệnh cấm vận, Đại sứ quán và Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, 07/02/2024 

[26] Tu Hoa, Đánh tư sản" ở miền nam sau 1975, 14/07/2015

[27] Nguyen Van Canh, Chiến tranh biên giới Việt–Trung : cuộc chiến đẫm máu giữa các ‘đồng chí, 07/12/2018

[28] Nguyễn Quốc Cường, Sự kiện thuyền nhân Việt Nam sau 1975, Nghiên Cứu Lịch Sử, 18/07/2016

[29] BBC tiếng Việt, Chiến tranh biên giới Việt–Trung : cuộc chiến đẫm máu giữa các ‘đồng chí’, 16/02/2024

[30] BBC tiếng Việt, "17/02/1979 : Các yếu tố Hoa kiều, Campuchia, Trung-Xô và mục đích của Đặng Tiểu Bình", 17/02/1979 : Các yếu tố Hoa kiều, Campuchia, Trung-Xô và mục ...

[31] Việt Long, Chiến tranh Việt-Trung 1979 : Diễn biến và hậu quả, Nghiên cứu quốc tế, 15/02/2029

[33] BBC tiếng Việt, Vai trò của Gorbachev với Đổi Mới ở Việt Nam từ Đại hội VI năm 1986, 4/1/2022

[34] Kosal Path, The Origins and Evolution of Vietnam's Doi Moi Foreign Policy of 1986, 20/03/2020, The Origins and Evolution of Vietnam's Doi Moi Foreign Policy of 1986 | TRaNS : Trans-Regional and -National Studies of Southeast Asia | Cambridge Core.

[35] Carl Bildt, Remembering the Miracle of 1989, PROJECT SYNDICATE, 19/08/2019, 

[36] John Simpson, Khi người dân đứng lên lật đổ chủ nghĩa cộng sản vào năm 1989, BBC tiếng Việt 30/12/2019

[37] BBC tiếng Việt, 'Đã đến lúc công bố mật ước Thành Đô ?', 17/10/2014

[38] Lena Sun, Leaders of Vietnam, China Held Secret Talks, The Washington Post, 19/09/1990

[39] Lê Anh Hùng, Nên hiểu ‘Mật ước Thành Đô’ như thế nào ? VOA tiếng Việt, 13/12/2017 

[40] David Holley, "Vietnam, China Reveal Meeting of Top Leaders : The collapse of communism elsewhere has pressured the two nations to bury the hatchet. Cambodia has been a sticking point", Sept. 18, 1990

[41] Deng Xiaoping's Long War : The Military Conflict between China and Vietnam, 1979-1991 (The New Cold War History), The 1990 Chengdu Meeting - Chapter 8 : The Road to Conflict Termination (pp. 202-206). The University of North Carolina Press

[42] RFA, Một số vấn đề về quản lý lãnh hải của Việt Nam theo Luật biển Quốc tế, 17/10/2022

[43] BBC tiếng Việt, Hiệp ước Biên giới Việt – Trung là một "thành công" của cả hai nước ?, 17/02/2017 

[44] Nam Việt, Khi hai đồng chí cộng sản ôm chặt và gườm nhau (Nam Việt), Thứ Hai, 10/28/2024

Khi ông Nguyễn Phú Trọng nằm xuống, nhiều nhà phân tích, bình luận chính trị trong ngoài nước đều cho rằng ông Trọng có lẽ là người cộng sản cuối cùng, hiểu theo cái nghĩa vẫn còn tin vào chủ nghĩa Mác Lênin, vào con đường tiến lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Kỷ nguyên của ông Nguyễn Phú Trọng đã kết thúc, nhưng liệu cái mới, sự thay đổi có đến với đất nước, dân tộc Việt Nam ?

Ngày 3/8/2024 ông Tô Lâm được bầu Tổng bí thư, Chủ tịch nước - Ảnh VGP/Nhật Bắc

Kế nhiệm ông Nguyễn Phú Trọng là ông Tô Lâm, một con người với hồ sơ nhân quyền tệ hại, chuyên đàn áp dân oan, những người bất đồng chính kiến, mà một trong những tội ác lớn nhất là vụ án Đồng Tâm, và những vụ tai tiếng bắt cóc người ở nước khác, ăn thịt bò dát vàng v.v… Mặc dù vậy, trong tình cảnh tuyệt vọng, khát khao thay đổi và không biết bám vào đâu, khi ông Tô Lâm tạm thời cùng lúc giữ cả hai vị trí Chủ tịch nước, Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam, nhiều người cũng đã hy vọng ông ta sẽ giữ được luôn cả hai ghế từ đó có thể tập trung quyền lực hơn và có thể tiến hành cải cách các thứ (?!) Nhưng rồi vào ngày 21/10 vừa qua, ông Lương Cường, đại tướng, thường trực Ban Bí thư, đã được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bầu làm chủ tịch nước tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV. Trước đó, vào buổi chiều cùng ngày, Quốc hội đã miễn nhiệm chức danh Chủ tịch nước đối với ông Tô Lâm.

Như vậy, chỉ trong nhiệm kỳ 2021-2026 người dân Việt Nam đã chứng kiến bốn lần tuyên thệ chủ tịch nước của các ông : Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng, Tô Lâm và Lương Cường. Trong đó, ông Tô Lâm chỉ giữ chức Chủ tịch nước vỏn vẹn 5 tháng, ngắn nhất trong lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam.

Về điều này, người viết đã dự đoán từ trước là ông Tô Lâm sẽ không giữ được ghế Chủ tịch nước, vì mấy lý do sau : Thứ nhất, con đường đi lên chức Tổng bí thư của Tô Lâm không phải do cái gọi là "dân chủ trong đảng", tức do sự đồng thuận (100%) của các đảng viên như thường lệ, mà do đấu đá, tiêu diệt mọi nhân vật có tiềm năng khác, từ đó gây ra nhiều oán thù. Cho nên trong Đảng cộng sản Việt Nam chắc chắn sẽ có những thành phần không muốn Tô Lâm giữ được cả hai chức sẽ có quá nhiều quyền lực. Thứ hai, Tô Lâm lại chưa có đủ uy tín để thuyết phục tất cả đi theo mô hình "nhất thể hóa" kiểu Trung Quốc. Và thứ ba, nội bộ Đảng cộng sản Việt Nam hiện nay chỉ có bề mặt là "ổn định" còn bên trong thì cực kỳ khủng hoảng, như chúng ta có thể thấy với bao nhiêu diễn biến long trời lở đất trong đội ngũ lãnh đạo đảng và nhà nước, người thì vào tù người thì về vườn "làm người tử tế", người thoắt cái nhảy vào vị trí nọ vị trí kia dù lắm khi không đáp ứng đủ điều kiện, theo chính điều lệ của đảng.

Rốt cuộc sau những cuộc dàn xếp, đấu đá phía sau hậu trường, Tô Lâm đành phải nhường lại ghế Chủ tịch nước cho một nhân vật bên Quân đội, như vậy cả hai phe Công an, Quân đội (là hai thế lực mạnh nhất hiện nay) tạm cân bằng, tạm chung sống hòa bình.

Tô Lâm cần thời gian để thâu tóm quyền lực, và nếu muốn giành cả hai ghế thì phải là nhiệm kỳ sau. Cũng như Tổng Trọng hồi nhiệm kỳ đầu đâu có đánh gục được Nguyễn Tấn Dũng--tức đồng chí X, phải mất mấy năm sau.

Trong thời gian ngắn ngủi từ khi nhậm chức Chủ tịch nước rồi Tổng bí thư, ông Tô Lâm cũng đã kịp đi công du nước này nước kia, và dù ở trong hay ngoài nước, ông ta đều có những lời tuyên bố có cánh kiểu như Việt Nam đã sẵn sàng cho một "kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của Dân tộc Việt Nam", rồi thì "đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng cộng sản Việt Nam’ là một ‘yêu cầu cấp thiết’ trong ‘giai đoạn cách mạng mới’…Khiến bao nhiêu người phải suy ngẫm ý ông Tô Lâm muốn nói gì, kỷ nguyên mới là kỷ nguyên gì. Về điều này Tiến sĩ khoa học Nguyễn Quang A đã có câu trả lời ngắn gọn qua một số bài viết mới đây như bài "Kỷ nguyên mới phải là kỷ nguyên dân chủ cho Dân tộc Việt Nam vươn mình", Ông khẳng định "Chúng tôi cho rằng nó phải là kỷ nguyên dân chủ cho Việt Nam, thì mới có ý nghĩa vì nếu không sẽ rất có khả năng chỉ là một mỹ từ, một sáo ngữ". Khi nói chuyện tại đại học Columbia trong chuyến đi Mỹ tháng 9 vừa qua, ông Tô Lâm cũng tuyên bố "con đường phát triển của Việt Nam không thể tách rời xu thế chung của thế giới và nền văn minh nhân loại". Nhưng không hiểu khi nói thế ông Tô Lâm có thật hiểu, xu thế chung của thế giới là gì ? Đó là xu hướng dân chủ hóa. Và một nền văn minh nhân loại là phải tôn trọng tự do, nhân phẩm của con người.

Mới đây nhất phát biểu tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV ngày 21/10, ông Tô Lâm lại nói "trong 3 điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là thể chế, hạ tầng và nhân lực thì thể chế là "điểm nghẽn" của "điểm nghẽn". Nhiều người đã vội mừng tưởng như nói đến mô hình thể chế chính trị. Nhà thơ, dịch giả Hoàng Hưng nhận định một cách tỉnh táo :

…"Tôi đã bàn về nội hàm chữ THỂ CHẾ trong 1 bài viết về CHUYỆN CHỮ NGHĨA nhân đọc bản Tuyên bố chung Việt-Pháp mới đây (hai bên tôn trọng "Thể chế Chính trị" của nhau). Lẽ ra phải nói cho đúng là CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ của nhau chứ !

Bản tiếng Pháp là : SYSTEME POLITIQUE (tương ứng với tiếng Anh : POLITICAL SYSTEM) tức là HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ, thật dễ hiểu, chứ không dùng chữ INSTITUTIONS POLIQUES theo nội hàm tương đương của chữ THỂ CHẾ (Ensemble des formes ou des structures politiques : tổng thể các hình thức hay cấu trúc chính trị).
Xin lưu ý : Chữ THỂ CHẾ mới được (ai nghĩ ra ???) và dùng khoảng chục năm nay, mỗi khi nói đến CẢI CÁCH !

Dân ngu như tui hiểu nôm na ý Tổng - Chủ thế này :

CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ của ta là CỘNG HOÀ XÃ NGHĨA, tức : Đảng cộng sản là Đảng duy nhất, lãnh đạo tuyệt đối & toàn diện, theo chủ nghĩa Mác Lê, tư tưởng HCM, kinh tế thị trường định hướng xã nghĩa lấy kinh tế nhà nước là chủ đạo… Nó KHÔNG NGHẼN ! ! !

Mà chỉ NGHẼN VỀ THỂ CHẾ ! Tức là CÁCH TỔ CHỨC, VẬN HÀNH CẢ HỆ THỐNG BỊ ÁCH TẮC thôi !

Nhưng muốn dùng chữ thế nào thì dùng, thực tế là XÃ HỘI BỊ NGHẼN, SẮP NGHẸT THỞ !

Rất mong chờ các vị nắm vận mệnh con dân GỠ NGHẼN !"

Nếu đọc kỹ bài nói chuyện của ông Tô Lâm trước Quốc hội thì rõ ràng Tô Lâm tất nhiên không nói đến mô hình thể chế chính trị, mà chỉ nói đến sửa đổi, cải cách về mặt lập pháp, hoàn thiện cung cách làm việc của Quốc hội vì "trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục".

Với những ai hy vọng vào Tô Lâm sẽ có những cải cách, chuyển đổi theo hướng dân chủ hóa để đất nước, dân tộc Việt Nam có sự phát triển tốt đẹp hơn (như đã từng hy vọng vào Nguyễn Tấn Dũng, Nguyễn Phú Trọng), thì phải thấy rằng ông Tô Lâm không có đủ tầm, tâm, trí, dũng để làm chuyện thay đổi đó. Tô Lâm không phải là một nhà tư tưởng, một nhà giáo dục, một nhà kỹ trị, Tô Lâm chỉ là một ông công an cả đời chuyên bắt bớ, đàn áp, thậm chí cũng chẳng có… lý tưởng dù là lý tưởng dở hơi tin vào chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa Mác Lê như ông Nguyễn Phú Trọng cả đời đắm đuối vào mớ lý luận, lý thuyết giáo điều đã bị thế giới vứt vào sọt rác. Tô Lâm thực tế, thực dụng theo đúng chủ nghĩa "hưởng thụ bò dát vàng". Mà không chỉ một mình ông Tô Lâm, cả dàn "tứ trụ" hiện nay cũng vậy. Hãy thử nhìn qua lý lịch của họ :

Ông Tô Lâm, Tổng bí thư, người miền Bắc (Hưng Yên), hàm Đại tướng, xuất thân từ bên Công an, từng là Bộ trưởng Bộ Công an, từng nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực an ninh, tình báo.

Ông Lương Cường, Tân Chủ tịch nước, người miền Bắc (Phú Thọ), hàm Đại tướng, xuất thân từ bên Quân đội. Ông từng làm Chính ủy Quân đoàn 2 và Chính ủy Quân khu 3, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, rồi Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị. Có nghĩa là cả đời binh nghiệp của ông chủ yếu tập trung vào công tác chính trị, công tác đảng trong quân đội.

Ông Phạm Minh Chính, người miền Trung (Thanh Hóa), hàm Trung tướng, xuất thân từ bên công an, từng làm Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo Bộ Công an, Tổng cục trưởng Tổng cục Hậu cần – Kỹ thuật, Bộ Công an, Thứ trưởng Bộ Công an Việt Nam v.v…

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, người miền Nam (Hậu Giang), từng là Chủ tịch UBND thành phố Cần Thơ, Bí thư thành ủy Cần Thơ, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trước khi chuyển sang công tác tại Quốc hội.

Có nghĩa là trong 4 vị trí lãnh đạo cao nhất thì toàn là dân công an, quân đội, hoặc làm công tác đảng. Trừ Phạm Minh Chính từng là lưu học sinh tại Romania, trong thời kỳ quốc gia này còn là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Romania, 3 người còn lại chỉ học trong nước. Cả 4 đều làng nhàng, không có gì xuất sắc, nổi bật về tài năng. Và họ vẫn thuộc về lớp người cũ, không phải là những gương mặt lãnh đạo của thời đại mới, văn minh, hiện đại, am tường công nghệ cao, kỹ thuật số, thông thạo dăm ba ngoại ngữ.

Không chỉ riêng Tô Lâm, mà cả dàn lãnh đạo này nếu có muốn thay đổi cũng chưa làm được, vì không có đủ tài, tầm, trí, dũng. Họ cũng không yêu nước đủ để khao khát muốn xây dựng Việt Nam trở thành một cường quốc trung bình trong khu vực và trên thế giới như Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore đã làm được, họ cũng không yêu dân, không yêu đảng, họ chỉ yêu tiền và quyền lực. Và khi có quyền lực thì họ chỉ chăm chăm bảo vệ đảng, bảo vệ chế độ, nhìn vào toàn bộ lý lịch, quá trình công tác của họ thì đủ hiểu. Mọi lời lẽ họ nói khi đi ra trước quốc tế, trước Hoa Kỳ và các nước dân chủ phương Tây, chỉ là để làm an lòng quốc tế, chỉ là uốn éo sáo ngữ, cũng như khi nói trước dân chúng thì mỵ dân, còn trong đường lối chính sách của họ thì đối nội, vẫn là độc đảng toàn trị, đối ngoại đung đưa giữa các nước nhưng cái rễ thì bám chặt lấy Trung Quốc (tất cả họ trước hoặc sau khi nhậm chức đều phải sang "chầu" Bắc Kinh, như Tô Lâm trước khi đi Mỹ thì phải đi Trung Quốc, hay Lương Cường lẳng lặng đi qua Bắc Kinh gặp Tập Cận Bình 2 tuần trước khi được bầu làm Chủ tịch nước chẳng hạn).

Với thế hệ lãnh đạo hiện nay và ít nhất là 5, 7 năm nữa, càng tập trung quyền lực thì chỉ tạo ra một nhà độc tài hơn chứ không phải tạo nên một nhà cải cách.

Thật đáng tiếc khi nhìn thấy nửa thế kỷ trôi qua kể từ khi cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc, nhưng các vị trí lãnh đạo cao nhất vẫn cứ chia nhau giữa tuyên giáo, công an và quân đội, và tất nhiên đều là đảng viên Đảng cộng sản, không có được những nhân vật tuy cũng trong đảng nhưng là những nhà kỹ trị giỏi về kinh tế, quản trị điều hành đất nước hoặc giỏi về ngoại giao, am hiểu thế giới, nói gì đến cơ hội cho những tài năng ngoài đảng, mặc dù Việt Nam là một quốc gia dân số xấp xỉ 100 triệu người !

Những ngày này trong lúc ở Mỹ người dân nô nức đi bầu, chọn người sẽ làm Tổng thống, thì ở Việt Nam người dân vẫn tiếp tục bị tước đi mọi quyền lợi tối thiểu, vẫn chỉ là những khán giả bất đắc dĩ đứng nhìn Đảng cộng sản đóng cửa bầu chọn nhau, rồi lại đóng cửa phế truất nhau. Không ngạc nhiên khi nhiều người Việt lại quan tâm bàn bạc tranh luận chuyện bầu cử ở tuốt bên Mỹ trong khi chuyện nước mình thì không quan tâm, bởi vì có quan tâm thì cũng làm được gì ? Nhưng chính đó là điều mà Đảng cộng sản muốn, nghĩa là người dân đừng quan tâm gì đến chuyện quốc gia, vận mệnh đất nước chỉ do một nhúm người quyết định, như suốt tám thập kỷ qua ở miền Bắc và gần nửa thế kỷ nay trên toàn cõi Việt Nam.

Song Chi

Nguồn : RFA, 24/10/2024

1. Nguyễn Quang A : Kỷ nguyên mới phải là kỷ nguyên dân chủ cho Dân tộc Việt Nam vươn mình, DĐTK

2. Toàn văn phát biểu chính sách của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Đại học Columbia : 'Con đường của Việt Nam, quan hệ với Hoa Kỳ và tầm nhìn cho kỷ nguyên mới', Tin Tức TTXVN

3. Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm : Thể chế là "điểm nghẽn" của "điểm nghẽn", Báo SGGP

4. LẠI CHUYỆN CHỮ NGHĨA : "THỂ CHẾ LÀ ĐIỂM NGHẼN CỦA ĐIỂM NGHẼN" !

Cung đình cộng sản đang ngày càng biến thành một môi trường hoang dã khốc liệt.

Tứ trụ bỏ phiếu tại Quốc hội - Ảnh minh họa 

Chưa có nhiệm kỳ nào mà số ủy viên Bộ Chính trị rụng nhiều như hiện nay – 7 người bị loại và 1 người chết. Cũng chưa có nhiệm kỳ nào mà "Tứ trụ" bị "nhào đầu" nhiều như nhiệm kỳ này. Ghế Tổng bí thư có 2 người thay nhau ngồi ; ghế Chủ tịch nước có đến 4 người thay nhau ; ghế Chủ tịch Quốc hội cũng đã đổi chủ ; chỉ còn duy nhất ghế Thủ tướng là vẫn vững vàng.

Tuy từ nay đến Đại hội 14 chỉ còn hơn 1 năm, nhưng không có gì đảm bảo, ghế Thủ tướng sẽ không đổi chủ. Đặc biệt, vụ án AIC vẫn đang bị Tô Lâm xoay vần, cho đến khi nào moi ra được kẻ chủ mưu trên chính trường.

Cung đình cộng sản thời nào cũng thế, mặt ngoài họ mị dân rằng, những việc họ làm chỉ vì đủ thứ mục tiêu cao cả. Tuy nhiên, bên trong, phần khuất mà người dân không nhìn thấy, họ đánh nhau không khác gì một tổ chức Mafia thực sự. Nơi đây, không có bất kỳ luật lệ nào được tôn trọng, chỉ mạnh thắng yếu thua theo luật của những loài thú trong thiên nhiên hoang dã.

Nhiệm kỳ 2021 – 2026 có 2 nhân vật chết một cách bí ẩn, là ông Lê Văn Thành – cố Phó Thủ tướng ; và ông Nguyễn Chí Vịnh – tướng quân đội về hưu. Ông Thành bị cho là chết do cuộc đấu võ đài, ông Vịnh chết vì bị cho là "biết quá nhiều", nên ông cần câm họng vĩnh viễn.

Xa hơn, những cái chết "bí ẩn" của ông Phạm Quý Ngọ, ông Nguyễn Bá Thanh, ông Trần Đại Quang, cũng để lại những nghi vấn lớn trong dư luận.

Đáng chú ý, khi các võ sĩ trên võ đài chính trị bị rơi khỏi võ đài càng nhiều, thì những cái chết bí ẩn của họ cũng ngày một nhiều hơn. Chính vì thế, dư luận mới không tin rằng, những cái chết kia thật sự là do bệnh tự nhiên. Dư luận tin rằng, đấy là cách hạ đo ván đối thủ, vừa nhanh, vừa an toàn.

Võ đài chính trị thời Nguyễn Phú Trọng và Nguyễn Tấn Dũng, không phải là sân chơi chính của những ông tướng công an và quân đội. Lúc đó, các ông tướng chỉ là công cụ, trợ giúp cho các phe choảng nhau.

Tuy nhiên, lúc này, trong "Tứ trụ" có 4 ghế, thì hết 3 ghế là do các tướng quân đội và công an nắm giữ. Cho nên, có thể thấy, từ nay, võ đài sẽ là những cuộc đấu giữa các võ tướng. Mà một khi võ tướng ra tay, thì sát khí rất mạnh.

Cung đình vốn luôn đấu nhau mọi lúc mọi nơi. Ngày nay, họ không chỉ đánh nhau chí tử trong bóng tối, mà còn đánh ngay ngoài sáng. Họ cũng không cần phải ý tứ về luật lệ như trước nữa.

Tô Lâm đưa Lương Tam Quang vào Bộ Chính trị mà không màng đến quy định, phải là Ủy viên Trung ương trọn 1 nhiệm kỳ trở lên. Lương Cường cũng nhảy ngay lên ghế Chủ tịch nước, mà chẳng cần quy định phải là Ủy viên Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên.

Trước đây, ông Trọng ở ngôi cao, tự xé luật để ban thưởng cho chính mình. Bây giờ, trò xé luật này đã trở thành đại dịch, lan nhanh trong Bộ Chính trị. Ai xé được thì xé, miễn sao có đủ khả năng để xé. Vì thế, cung đình cộng sản trong thời gian tới, hứa hẹn như một đám hỗn loạn không luật lệ.

Nhiệm kỳ này đã có 2 cái chết đầy nghi vấn, có thể, đấy chưa phải là con số cuối cùng. Hiện nay, nguồn tin nội bộ cho biết, bệnh thận của ông Phan Văn Giang gần như không còn khả năng cứu chữa. Ông Giang có thể không kham nổi chức Bộ trưởng đến hết nhiệm kỳ.

Phan Văn Giang từng là một ông tướng có sức chiến đấu cực tốt, hạ đo ván Lương Cường cách đây 4 năm, nhưng có vẻ, ông đã "dính chưởng". Điều đó cho thấy, chính trường đã trở thành chiến trường thực sự, rất khốc liệt. Kẻ chiến thắng hôm nay, rất có thể sẽ trở thành nạn nhân của ai đó vào ngày mai.

Hoàng Phúc

Nguồn : Thoibao.de, 30/10/2024

Tại sao Việt Nam lại duy trì bộ máy lãnh đạo với tướng lĩnh chiếm đa số, dù đang trong thời bình ?

Sau khi ông Lương Cường trở thành Chủ tịch nước, nền chính trị Việt Nam ngay lập tức quay lại mô hình "Tứ trụ" truyền thống, đồng thời cơ chế "Tam trụ" mà Tổng Bí thư Tô Lâm muốn duy trì để nắm giữ 2 cương vị cùng lúc cũng chấm dứt.

4 vị trí quyền lực nhất hiện nay bao gồm : Tổng bí thư Tô Lâm ; Chủ tịch nước Lương Cường ; Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ngoài ông Mẫn là giới chức lãnh đạo xuất thân từ cán bộ Đoàn Thanh niên, 3 nhân vật còn lại đều có xuất thân từ lực lượng vũ trang.

Cụ thể ông Tô Lâm từng là Đại tướng, cựu Bộ trưởng Bộ Công an ; Ông Phạm Minh Chính là nguyên Trung tướng tình báo thuộc Tổng cục V – Bộ Công an ; và Đại tướng Lương Cường giữ chức vụ Tổng Cục trưởng Tổng Cục Chính trị Quân đội. Đây đã trở thành một xu thế chung trong cơ cấu bộ máy lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam hiện nay.

Tương tự, Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam hiện nay, cũng đang có tới 9/15 ủy viên Bộ Chính trị, chiếm tỷ lệ 60% có xuất thân từ các tướng lĩnh công an hay quân đội. Những nhân vật này đều nắm quyền lực rất lớn, và áp đảo 6 ủy viên Bộ Chính trị xuất thân từ giới chức dân sự.

Tại thời điểm hiện nay, với cơ cấu Bộ Chính trị có 15 ủy viên, trong đó, những người có gốc gác từ công an gồm 6 người. Trong khi đó, phe quân đội chỉ có 3 ủy viên.

Điều vừa kể cho thấy, những lãnh đạo xuất thân từ công an đang nắm các vị trí quan trọng, và số lượng áp đảo hơn so với những nhân sự lãnh đạo xuất phát từ quân đội. Theo giới quan sát, chưa bao giờ Bộ Chính trị của Đảng bị "vũ trang hóa" như hiện nay.

Trên thực tế, giữa quân đội và công an luôn luôn tồn tại sự cạnh tranh về mặt quyền lực. Vì lý do giữa quân đội và công an có những nhiệm vụ, chức năng chồng chéo, và đặc biệt có sự cạnh tranh quyết liệt về sức ảnh hưởng của mỗi bên trong Đảng.

Trong 15 năm trở lại đây, dưới sự dẫn dắt của cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, bằng chủ trương dựa hẳn vào Bộ Công an để phục vụ cho công cuộc "đốt lò" với mục đích chống tham nhũng. Đó là lý do, trong bộ máy của Bộ Chính trị đã lần lượt xuất hiện rất nhiều các lãnh đạo trong ngành công an, từ đó dẫn đến tình trạng mất cân bằng với số lượng nhân sự quân đội.

Cụ thể trong Khóa 13, phe công an giữ đến 6 ghế ủy viên, còn quân đội chỉ có 3 ủy viên. Trong lúc, số lượng ủy viên trung ương của phe quân đội là 23, chiếm tỷ lệ cao so với phe công an chỉ có 6 ủy viên.

Đây là một trong những lý do dẫn đến sự mâu thuẫn lớn trong việc tranh chấp quyền lực giữa 2 phe trong thời gian gần đây. Do đó, nội bộ Đảng Cộng sản đã và đang nỗ lực cân bằng quyền lực giữa 2 phe công an và quân đội, để chấm dứt xung đột kéo dài.

Hiện nay, sự tranh chấp quyền lực giữa phe của ông Tô Lâm, với phần còn lại trong Đảng, mà phe quân đội làm trung tâm, đang nỗ lực chống lại ông Tô Lâm, ngày lại càng trở nên trầm trọng.

Mới nhất, việc bố trí cho Đại tướng Lương Cường, Thường trực Ban Bí thư thay thế cho ông Tô Lâm trên cương vị Chủ tịch nước cũng không ngoài ý đồ đó. Tổng bí thư Tô Lâm cũng ý thức được điều này, nên đã rút lui khỏi chiếc ghế "nóng" này.

Việc thiếu vắng các khuôn mặt chính khách dân sự, có khả năng kỹ trị trong bộ máy lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam, chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế của đất nước về lâu dài. Công luận đặt ra câu hỏi, tại sao Việt Nam là một quốc gia đang trong thời bình, lại sử dụng một bộ máy lãnh đạo toàn các tướng lĩnh như vậy ?

Trà My

Nguồn : Thoibao.de, 26/10/2024

Ông Tô Lâm, Tổng bí thư kiêm Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (cho đến ngày 21/10/2024, ông Lương Cường được Quốc hội Việt Nam bầu vào vị trí Chủ tịch nước thay ông Tô Lâm) vừa dõng dạc tuyên bố : Đảng ta không có lợi ích nào khác ngoài lợi ích của nhân dân. Nhân dân là trung tâm, chủ thể trong mọi chủ trương, đường lối của đảng, mọi sự phấn đấu của đảng, nhà nước, cả hệ thống chính trị chỉ có ý nghĩa khi người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc [1].

Tổng bí thư Tô Lâm ký Biên bản bàn giao công tác Chủ tịch nước cho ông Lương Cường ngày 21/10/2024

Vào lúc này, với hiện trạng kinh tế - xã hội như đã biết và đang thấy, đa số người Việt có thể tự trả lời vế sau: Cuộc sống của họ có ấm no và hạnh phúc ? Còn vế đầu thì không cần ngoái lại phía sau hay nhóng về phía trước, chỉ cần nhìn vào những sự kiện mới nhất, tự nhiên sẽ nhận ra đối tương nào mới là "chủ thể trong mọi chủ trương, đường lối và sự phấn đấu của đảng" ?

***

Trung tuần tháng này, Thanh tra của chính phủ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam công bố kết luận đợt thanh tra về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương trong giai đoạn từ 2011 – 2019. Theo đó, cả tám trường hợp bị thanh tra đều xảy ra sai phạm nghiêm trọng đến mức cần phải chuyển cho công an điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo những gì đã được hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam tường thuật thì Thanh tra chính phủ không thống kê và không công bố tổng thiệt hại do các loại sai phạm như : Định giá đất thấp hơn nhiều lần so với giá trị thực. Dùng đất làm vốn để góp vào các liên doanh rồi chuyển phần vốn thuộc nhà nước cho đối tác với giá rẻ như bèo. Cố tình làm trái quy hoạch đã được phê duyệt (ví dụ thu hồi đất, giao đất để xây dựng nhà trẻ theo quy hoạch nhưng cuối cùng lại giao đất để xây dựng chung cư thương mại) thành ra không thể hợp thức hóa quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cho người mua và hành vi này chẳng khác gì lừa đảo. Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất một cách tùy tiện, chênh lệch do miễn giảm tiền sử dụng đất tùy tiện gây ra thiệt hại từ vài chục ngàn tỉ đến hơn 220.000 ngàn tỉ...

***

Cần lưu ý, đợt thanh tra vừa đề cập chỉ là một trong nhiều đợt thanh tra về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các doanh nghiệp nhà nước khi giải tư (cổ phần hóa). Nếu không xây dựng chủ nghĩa xã hội thì sẽ không có hệ thống doanh nghiệp nhà nước từ trung ương đến địa phương nhưng doanh nghiệp nhà nước lại là một trong những yếu tố khiến quốc gia lụn bại đến mức Ban Chấp hành trung ương đảng khóa 10 (2006 – 2011) phải quyết định xóa bỏ tình trạng doanh nghiệp nhà nước độc quyền hoặc được hưởng đặc quyền sản xuất, kinh doanh như "then chốt của nền kinh tế". Tuy nhiên giải tư lại tạo ra một loại đại họa khác cho xứ sở. Giải tư tạo ra cơ hội cho nhiều cá nhân, nhiều nhóm biến tài sản nhà nước vốn thuộc sở hữu toàn dân thành tài sản riêng mà cả Thanh tra chính phủ lẫn Kiểm toán Nhà nước cùng phải thừa nhận đã gây thất thoát "nhiều ngàn tỉ đồng" [3].

Song người Việt chưa thể đoạn tuyệt nghiệt duyên với doanh nghiệp nhà nước bởi năm 2021, Ban Chấp hành trung ương đảng khóa này (2021 – 2026) vẫn xác định phải duy trì doanh nghiệp nhà nước trong các lĩnh vực then chốt, địa bàn quan trọng, quốc phòng, an ninh vì kinh tế nhà nước là công cụ, là lực lượng vật chất quan trọng để nhà nước giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, định hướng, điều tiết, dẫn dắt thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, khắc phục các "khuyết tật" của cơ chế thị trường nhằm bảo đảm bản sắc của kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa [4] ! Bất kể báo cáo của chính phủ về hiệu quả hoạt động của khối doanh nghiệp nhà nước trong năm 2020 tiếp tục cung cấp thêm nhiều số liệu đáng giận: So với năm 2019, tổng vốn đầu tư vào doanh nghiệp nhà nước của nhà nước đã tăng thêm 2% và ở mức khoảng 1 triệu 597 ngàn tỉ đồng, dẫu tổng vốn đầu tư tiếp tục tăng nhưng tổng doanh thu và lãi vẫn tiếp tục giảm rất sâu.

Chỉ so với 2019, tổng doanh thu của khối doanh nghiệp nhà nước trong 2020 giảm khoảng 12%, tổng lãi tính trước thuế giảm khoảng 22%. Nếu tính riêng năm 2019, khoảng 15% doanh nghiệp nhà nước thuộc nhóm này lỗ nặng, tổng lỗ (lỗ phát sinh) là 15.740 tỉ. Khoảng 21% doanh nghiệp nhà nước rơi vào tình trạng tổn thất tài sản (lỗ lũy kế), tổng giá trị tài sản bị tổn thất khoảng 33.750 tỉ đồng. Cũng theo báo cáo ấy, 73 tập đoàn nhà nước, tổng công ty nhà nước, cộng ty mẹ - con cũng không khá hơn. Tổng lỗ trong năm 2019 của những tập đoàn, tổng công ty, công ty mẹ - con này là 3.262 tỉ. Khoảng 18/73 tập đoàn nhà nước, tổng công ty nhà nước, cộng ty mẹ - con, rơi vào tình trạng tổn thất tài sản (lỗ lũy kế), tổng giá trị tài sản bị tổn thất khoảng 17.500 tỉ đồng. Đó là chưa kể những doanh nghiệp nhà nước độc lập do bộ, ngành chính quyền địa phương trông coi, mức độ thua lỗ trong năm 2019 khoảng 2.000 tỉ đồng nữa [5]...

***

Cho dù thực tế buộc giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam phải đẩy doanh nghiệp nhà nước từ vị trí "chủ đạo của nền kinh tế" sang "giữ vai trò then chốt khi xây dựng kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa để khắc phục các khuyết tật của cơ chế thị trường" nhưng dù được bơm và đã hút gần như toàn bộ nội lực quốc gia song doanh nghiệp nhà nước chỉ dẫn đầu về chỉ số nợ - tổng nợ/tổng vốn (3,6 lần), hơn gấp đôi so với doanh nghiệp có vốn đầu tư ngoại quốc – FDI (1,6 lần) và gần gấp đôi doanh nghiệp tư nhân (2 lần). Bạch thư về Doanh nghiệp 2021 do Tổng cục Thống kê công bố cho thấy, doanh nghiệp nhà nước thua doanh nghiệp tư nhân nhiều tiêu chí liên quan đến hiệu quả hoạt động như chỉ số quay vòng vốn (tổng doanh thu thuần/tổng vốn bình quân), hoặc doanh nghiệp FDI về hiệu suất sinh lợi (khả năng sinh lợi của tài sản) [6]...

Sau việc làm quốc gia khánh kiệt, "kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa" mở thêm lối cho nhiều đảng viên trung kiên trở thành tư sản đỏ qua giải tư ! Cuối năm 2020, Kiểm toán nhà nước công bố kết quả kiểm toán 30 doanh nghiệp nhà nước đã được cổ phần hóa và phát giác, những lỗ hổng trong định giá, chuyển đổi quyền sở hữu tài sản cả hữu hình lẫn vô hình gây thiệt hại khoảng 30.000 tỉ đồng. Không chỉ mất tiền mà còn mất cả đất đã giao cho doanh nghiệp nhà nước. Về nguyên tắc, nhà nước chỉ là tập thể được ủy nhiệm quản trị - điều hành quốc gia, tiền hay tài sản của nhà nước là tiền và tài sản của dân giao cho nhà nước quản lý, sử dụng. Nợ nần, thất thoát do doanh nghiệp nhà nước gây ra, dân lãnh trọn !

Năm 2022, Thủ tướng Việt Nam phê duyệt "Đề án Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (doanh nghiệp nhà nước), trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2021-2025" mà mục tiêu chính là thu hồi "ít nhất 248.000 tỉ" để "thực hiện kế hoạch tài chính quốc gia và trả nợ công trong năm năm từ 2021 đến 2025" [8]. Đề án khiến những người quan tâm đến quan hệ giữa doanh nghiệp nhà nước với kinh tế quốc gia băn khoăn bởi ước đoán số thu tối thiểu chỉ khoảng "248.000 tỉ" rõ ràng là quá khiêm tốn. Chẳng lẽ chỉ trong hai năm (2020 và 2021), tổng giá trị của các doanh nghiệp nhà nước giảm đến 3/4, từ cả triệu tỉ xuống còn chưa tới 1/4 của triệu tỉ, hay con số 248.000 tỉ chỉ là "cơ cấu lại" một số "tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước", rồi đề án có tính đến những doanh nghiệp nhà nước khác mà tổng giá trị tài sản cỡ vài trăm ngàn tỉ nữa hay không, khi hoàn tất giải tư theo kiểu như đã biết thì còn bao nhiêu ?

***

Kết luận mới nhất của Thanh tra chính phủ về việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các doanh nghiệp nhà nước ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương từ 2011 – 2019 không chỉ khiến thiên hạ thêm phần ngán ngẩm. Kết luận đó cho thấy, khi đảng còn kiên quyết đeo đuổi mục tiêu xây dựng chủ nghĩa xã hội để duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyết đối thì nội lực quốc gia còn thất tán và sự khốn khổ không có điểm dừng.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 22/10/2024

Chú thích

[1] https://tuoitre.vn/tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-to-lam-dang-ta-khong-co-loi-ich-nao-khac-ngoai-loi-ich-cua-nhan-dan-20241017103956161.htm
[2] https://baotintuc.vn/thoi-su/ket-luan-thanh-tra-ve-vi-pham-tai-8-du-an-o-ha-noi-thanh-pho-ho-chi-minh-va-binh-duong-20241011200104698.htm
[3] https://thanhtra.com.vn/kinh-te/tai-chinh-ngan-hang/bai-2-nhan-dien-cac-dang-sai-pham-khi-co-phan-hoa-dnnn-217757.html
[4] https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/kinh-te/-/2018/821690/vi-tri%2C-vai-tro-cua-doanh-nghiep-nha-nuoc-trong-nen-kinh-te-thi-truong-dinh-huong-xa-hoi-chu-nghia.aspx
[5] https://thanhnien.vn/nhieu-ong-lon-nha-nuoc-thua-lo-hang-chuc-ngan-ti-post1392129.html
[6] https://www.gso.gov.vn/wp-content/uploads/2021/08/01-Sach-trang-DNVN-2021-phan-tich.pdf
[7] http://baokiemtoannhanuoc.vn/kiem-toan-trong-nuoc/nang-cao-hieu-qua-co-phan-hoa-doanh-nghiep-nha-nuoc-thong-qua-hoat-dong-kiem-toan-146165
[8] https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Quyet-dinh-360-QD-TTg-2022-phe-duyet-De-an-co-cau-lai-tap-doan-kinh-te-nha-nuoc-2021-2025-507061.aspx

Có còn xứng đáng để lãnh đạo đất nước hay không ?

Việc Thường trực Ban Bí thư Lương Cường bất ngờ sang Bắc Kinh, để yết kiến Chủ tịch Tập Cận Bình mới đây, đã cho thấy, lãnh đạo Cộng sản Việt Nam có thể bất chấp tất cả, chỉ để đạt được mục đích của họ. Họ sẵn sàng dựa vào ngoại bang để tranh giành quyền lực, thậm chí, sẵn sàng bán nước.

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường gặp Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh hôm 11/10/2024

Bắt đầu bằng câu chuyện đầu năm 2024, hàng loạt nhân vật lãnh đạo cấp cao trong Đảng, thuộc hàng "Tứ trụ", đua nhau ngã ngựa. Trước khi những kẻ này bị "bắt tận tay, day tận trán" về tội nhận hối lộ, thì họ đều là những lãnh đạo "trong sạch".

Ngày 20/2/2023, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng vẫn hùng hồn phát biểu : "Ngoài lợi ích của nhân dân, thì Đảng ta không còn lợi ích nào khác".

Nhưng chỉ sau đó hơn 1 năm, ngày 20/3/2024, ông Thưởng đã bị cách tất cả các chức vụ trong Đảng và nhà nước, bao gồm cả chức Chủ tịch nước. Lý do, trong giai đoạn làm Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Quảng Ngãi, từ năm 2011 đến năm 2014, ông Thưởng đã nhận hối lộ lên đến 64 tỷ đồng từ Tập đoàn Phúc Sơn, để xây dựng nhà thờ tổ ở quê nhà Vĩnh Long.

Hay như cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, một ứng viên cho chức vụ Tổng bí thư ở Đại hội Đảng 14, cũng bị mất chức, do Thư ký riêng là ông Phạm Thái Hà, đã nhận hối lộ hàng ngàn tỷ đồng từ Tập đoàn Thuận An. Cũng như, Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai – một người được đánh giá là "trong sạch nhất" trong Đảng – cuối cũng cũng bị "ngã ngựa", vì đã nhận quà biếu là căn biệt thự sang trọng, có trị giá tới 2 triệu USD từ Bí thư Tỉnh uỷ tỉnh Lâm Đồng Trần Đức Quận.

Đó là lý do, mới chỉ hơn 3 năm đầu của nhiệm kỳ Đại hội 13, danh sách các uỷ viên Bộ Chính trị bị cho thôi chức, hoặc bị miễn nhiệm, đã gần một nửa. Danh sách những ủy viên Trung ương Đảng bị loại, đến đầu tháng 10/2024, lên đến 26 người, đây chỉ bao gồm những người liên quan đến việc bị kỷ luật do tham nhũng, không tính vì lý do sức khỏe.

Những nhân vật chóp bu, tai to mặt lớn bậc nhất trong Đảng, còn "ăn bẩn, ăn thỉu" như vậy, thì làm sao trách được các lãnh đạo cấp dưới ?

Trở lại vấn đề đấu đá trong nội bộ lãnh đạo cấp cao của Đảng, thực tế cho thấy, mỗi người trong số họ đều sẵn sàng "cõng rắn, cắn gà nhà". Chủ trương dựa hẳn vào Bắc Kinh để hạ bệ Tổng bí thư Tô Lâm, là điều có thật.

Câu hỏi đặt ra là : Tại sao nội bộ Đảng lại xảy ra những hiện tượng bất thường và nghiêm trọng đến như vậy ?

Cựu Thường trực Ban Bí thư Khóa 12 Trần Quốc Vượng đã để lại một phát biểu để đời, về sự tồn vong của Đảng Cộng sản Việt Nam. Theo đó, phát biểu tại Hội nghị toàn quốc, đánh giá kết quả công tác tổ chức xây dựng Đảng năm 2019, triển khai nhiệm vụ năm 2020, ông Vượng nói :

"Cơ đồ ta xây dựng 75 năm nay, sụp đổ hay không cũng do chúng ta thôi, chẳng phải do kẻ thù đâu. Chẳng ai xâm lược mình, chẳng ai mang máy bay, đại bác đến xâm lược, lật đổ chúng ta đâu. Ta không làm tốt thì tự ta lật đổ ta thôi".

Cũng như, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói về đạo đức Cách mạng của đảng viên : "Đạo đức Cách mạng là sống trong sạch, không xa hoa, lãng phí, không hủ hoá, tham ô, không đặc quyền đặc lợi. Đều một lòng một dạ phục vụ lợi ích chung của nhân dân…".

Theo Điều 4 Hiến pháp Việt Nam 2013, khẳng định vai trò lãnh đạo tuyệt đối của Đảng Cộng sản Việt Nam, đối với nhà nước và xã hội. Có một câu hỏi mà công luận đặt ra cho Ban lãnh đạo Đảng nói chung, và Tổng bí thư Tô Lâm nói riêng, đó là, lãnh đạo Đảng hiện nay là ai ? Và họ có còn xứng đáng để nắm quyền lãnh đạo nhà nước và xã hội, theo Điều 4 Hiến pháp quy định nữa hay không ?

Trà My

Nguồn : Thoibao.de, 16/10/2024

Trông chờ gì ở ông Tô Lâm ?

Các chế độ cộng sản không khác một tôn giáo lấy chủ nghĩa Mác - Lênin làm kinh thánh, khi kinh thánh đã bị vất bỏ thì chế độ phải cáo chung và đảng phải bốc hơi. Chủ nghĩa Mác - Lênin đã chết hẳn.

Tiến trình đào thải bắt đầu với tham nhũng và đấu đá nội bộ gia tăng, buộc chế độ phải chuyển hóa từ độc tài đảng trị sang độc tài cá nhân, rồi không thể thay thế nhà độc tài miễn cưỡng này. Tô Lâm hay bất cứ ai cũng không phải là giải pháp.

Chế độ cộng sản Việt Nam đang ở giai đoạn chót của tiến trình đào thải này. Đất nước ta đang đứng trước một cơ hội lớn ko được bỏ lỡ.

Thảo luận với Nguyễn Gia Kiểng thuộc Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên.

Nguồn : Người Việt Channel, 03/10/2024

Từ nay ban chấp hành trung ương cũng mất luôn mọi quyền lực. Ngoài quốc hội bù nhìn chế độ cộng sản vừa có thêm một định chế bù nhìn mới là ban chấp hành trung ương đảng.

-----------------

Trong bất cứ quốc gia bình thường nào sau một thiên tai dù chỉ bằng một phần mười cơn bão Yagi vừa qua các cấp lãnh đạo cao nhất cũng lập tức đến nơi quan sát thiệt hại và ủy lạo các nạn nhân và gia đình. Nhưng tại nước ta vừa rồi thì không, dù thiệt hại về nhân mạng cũng như vật chất đã ở mức độ kinh hoàng chưa từng thấy. Các vị lãnh đạo đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam còn bận họp Hội nghị Trung ương 10 khóa 13, một hội nghị rất đặc biệt đáng được coi là một cột mốc lớn trong lịch sử của đảng và chế độ cộng sản.

Ông Tô Lâm phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XIII. Ảnh : Dương Giang/TTXVN

Đảng Cộng Sản còn lại gì ?

Theo thông báo của Đảng Cộng Sản thì Hội nghị đã "thảo luận, cho ý kiến về 10 nội dung thuộc 2 nhóm vấn đề chiến lược và một số việc cụ thể" trong đó vấn đề chuẩn bị nhân sự lãnh đạo cho nhiệm kỳ 14 sắp tới (2026 -2031) được coi là "then chốt của then chốt" và "có ý nghĩa quyết định đối với việc thực hiện thắng lợi các chủ trương, đường lối của Đảng để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới". Tất cả các vấn đề này đều rất hệ trọng và phức tạp, mỗi vấn đề đòi hỏi nhiều ngày thảo luận ngay cả nếu đã có chuẩn bị trước. Tuy vậy hội nghị lại chỉ diễn ra trong ba ngày, từ ngày 18/9 đến ngày 20/9/2024, "ngắn hơn dự kiến" theo lời ông tổng bí thư Tô Lâm, các tài liệu dự thảo cũng chỉ được gửi tới các ủy viên 7 ngày trước hội nghị.

Câu hỏi đầu tiên là làm thế nào để thảo luận từng ấy vấn đề có tầm quan trọng chiến lược trong vòng ba ngày ?

Giải đáp gọn nhẹ của Đảng Cộng Sản nằm trong câu cuối chung của thông báo về mọi cuộc thảo luận : "Ban Chấp hành Trung ương giao Bộ Chính trị căn cứ ý kiến thảo luận của Trung ương, báo cáo tiếp thu, giải trình của Bộ Chính trị để chỉ đạo hoàn chỉnh, phê duyệt, ban hành thực hiện".

Như vậy trên mọi vấn đề được đưa ra thảo luận, các ủy viên ban chấp hành trung ương chỉ cho ý kiến còn quyết định hoàn toàn thuộc bộ chính trị. Nhưng họ cho ý kiến –chứ không biểu quyết- như thế nào ? Các tài liệu đều dài và phức tạp, phần trình bày cũng đã chiếm một phần đáng kể thời giờ các phiên họp, các ủy viên cùng lắm chỉ có thể đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn và đưa ra một vài ý kiến sơ sài. Trên thực tế hiện nay họ cũng không dám phản biện nếu không muốn sau đó bị điều tra về tội tham nhũng hay tiêu cực và bị kỷ luật. Nói chung đây chỉ là những buổi họp thông tin và tham khảo. Bộ chính trị quyết định tất cả. Ban chấp hành trung ương chỉ còn vai trò phụ họa và giơ tay của một định chế bù nhìn, không khác gì quốc hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Câu hỏi kế tiếp là tại sao vấn đề chuẩn bị nhân sự lãnh đạo cho nhiệm kỳ 14 sắp tới lại là vấn đề "then chốt của then chốt" ?

Cụm từ "then chốt của then chốt" đã được dùng để đánh giá việc chuẩn bị nhân sự lãnh đạo cho nhiệm kỳ tới ngay từ Hội nghị Trung ương 7, tháng 5/2023. Nó đánh dấu một giai đoạn mới của Đảng Cộng Sản Việt Nam.

Trong một chính đảng lành mạnh, ngay cả bình thường, việc chọn lựa các cấp lãnh đạo cho nhiệm kỳ tới tuy rất quan trọng nhưng không phải là vấn đề gay go trong trong việc chuẩn bị một đại hội bởi vì phần lớn đã được quyết định trước ; qua sinh hoạt các đảng viên trong các đơn vị đảng từ dưới lên trên đã biết trước những ai xứng đáng được đưa lên đơn vị trên. Các đảng viên được cử làm đại biểu tham dự đại hội cũng biết trước sẽ bầu những ai vào trung ương đảng và các chức vụ lãnh đạo chủ chốt. Chính Đảng Cộng Sản Việt Nam cũng đã sinh hoạt như thế, ít nhất từ năm 1975.

Tình hình đã chỉ thay đổi từ Đại hội XI năm 2011, khi chủ nghĩa Mác–Lênin rõ ràng đã bị nhận diện như một sai lầm độc hại và không còn là lý tưởng chung nữa, lý do duy nhất để gia nhập hoặc ở lại đảng chỉ còn là lợi ích cá nhân. Tham nhũng và đấu đá phe nhóm là hậu quả tất nhiên. Đảng cũng đã tích lũy đủ mâu thuẫn sau 25 năm thực hiện chính sách "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa". Trương Tấn Sang (thường trực bộ chính trị) và Nguyễn Tấn Dũng (thủ tướng) đã đấu đá giành nhau chức vụ tổng bí thư. Nguyễn Tấn Dũng mạnh hơn nhưng đã mất uy tín sau quá nhiều vụ tham nhũng. Kết quả là không ai thắng hẳn. Nguyễn Tấn Dũng vẫn giữ chức thủ tướng, Trương Tấn Sang được chiếc ghế nghi lễ chủ tịch nước và Nguyễn Phú Trọng được chọn làm tổng bí thư như một giải pháp chấp nhận được cho cả đôi bên. Liên minh Trương Tấn Sang – Nguyễn Phú Trọng tiếp tục tấn công phe Nguyễn Tấn Dũng qua chiến dịch đốt lò chống tham nhũng khiến "Đồng chí X" bị mất chức thủ tướng sau Đại hội XII năm 2016. Ông Dũng tuyên bố về hưu để "trở thành người tử tế", mặc nhiên nhìn nhận Đảng Cộng Sản không còn là đảng của những người lương thiện.

Sau đó đấu đá nội bộ tiếp tục giữa những phe nhóm ủng hộ Nguyễn Phú Trọng và ngày càng khốc liệt hơn. Đại hội XIII năm 2021 đã là một cuộc đảo chính nội bộ loại bỏ Trần Quốc Vượng, người đã được chuẩn bị làm tổng bí thư, để giữ ông Trọng làm tổng bí thư nhiệm kỳ thứ ba dù nội quy đảng chỉ cho phép tổng bí thư giữ chức hai nhiệm kỳ và hơn nữa ông Trọng đã hoàn toàn kiệt quệ về sức khỏe, thân xác cũng như trí tuệ. Từ đó Tô Lâm, cánh tay mặt của Nguyễn Phú Trong trong vai trò phó ban Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng, bắt đầu loại dần những người có thể chống lại hay cạnh tranh với mình. Đấu đá nội bộ càng khốc liệt hơn sau Đại hội XIII.

Chính vì đấu đá nội bộ dữ dội mà việc chuẩn bị nhân sự lãnh đạo cho nhiệm kỳ 14 sắp tới (2026 -2031) trở thành "then chốt của then chốt", đúng ra là vấn đề sống chết của các phe phái trong đảng, và không thể để cho các đơn vị đảng quyết định qua sinh hoạt được nữa. Hội nghị Trung ương 8, tháng 10/2023, quyết định việc quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương Đảng nhiệm kỳ XIV sắp tới phải được đặt "dưới sự lãnh đạo trực tiếp và tuyệt đối của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị" (sic). Thế là chấm dứt quyền bầu ra Ban Chấp hành Trung ương của các đơn vị đảng các cấp, địa phương cũng như chuyên ngành. Vĩnh biệt dân chủ trong nội bộ đảng. Không thể khác vì người ta chỉ có thể áp đặt chuyên chính trên xã hội nếu thi hành chuyên chính hơn trong đảng, đó cũng là một quy luật.

Phải đọc rất kỹ thông báo của hội nghị mới thấy thay đổi rất lớn sau Hội nghị Trung ương 10 lần này. Đó là từ nay trong tất cả mọi vấn đề "Ban Chấp hành Trung ương giao Bộ Chính trị căn cứ ý kiến thảo luận của Trung ương, báo cáo tiếp thu, giải trình của Bộ Chính trị để chỉ đạo hoàn chỉnh, phê duyệt, ban hành thực hiện". Thế là từ nay ban chấp hành trung ương cũng mất luôn mọi quyền lực. Ngoài quốc hội bù nhìn chế độ cộng sản vừa có thêm một định chế bù nhìn mới là ban chấp hành trung ương đảng.

Từ nay bộ chính trị tập trung mọi quyền lực, dĩ nhiên kể cả quyền quyết định những ai sẽ là những ủy viên trung ương, bộ chính trị, ban bí thư. Nhưng bộ chính trị hiện đang như thế nào ? "Khủng hoảng" có lẽ là từ quá nhẹ để chỉ tình trạng của bộ chính trị hiện nay. Chỉ trong một năm qua, 7 trong số 18 ủy viên bộ chính trị đã bị thanh trừng trong đó có ba chủ tịch nước, một chủ tịch quốc hội, hai phó thủ tướng ; thêm vào đó là tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng vừa qua đời.

Tóm lại mọi quyền lực trong đảng và chế độ từ nay chỉ tập trung vào một nhóm nhỏ đang tranh chấp nội bộ dữ dội. Người ta có thể tự hỏi Đảng Cộng Sản thực sự còn lại gì và khối năm triệu đảng viên cộng sản còn có vai trò nào ?

Một chính đảng bắt buộc phải có một lý tưởng, nghĩa là một mục tiêu cao cả, làm nền tảng.

Một tiến trình tự nhiên không có ngoại lệ

Lý luận cũng như thực tế đều cho phép kết luận là chế độ cộng sản đã đến lúc phải cáo chung. Các nghiên cứu về tâm lý tổ chức đều cho thấy là mọi kết hợp chỉ có thể tồn tại lâu dài nếu có một mục tiêu chung. Quyền lợi cá nhân chỉ gây xung đột chứ không đoàn kết được những con người, điều này càng đúng với một tổ chức chính trị.

Một chính đảng bắt buộc phải có một lý tưởng, nghĩa là một mục tiêu cao cả, làm nền tảng. Trong trường hợp các đảng cộng sản, lý tưởng còn là điều kiện sống còn gay gắt hơn bởi vì họ như một tôn giáo lấy chủ nghĩa Mác–Lênin làm kinh thánh, khi kinh thánh đã bị vất bỏ thì tôn giáo lập tức phải bốc hơi. Đó đã là lý do tại sao các đảng cộng sản Liên Xô và Đông Âu đã tan biến ngay sau khi phải từ bỏ chủ nghĩa Mác–Lênin. Đó cũng là lý do khiến Trường Đảng Bắc Kinh sau một nghiên cứu công phu -với sự tham gia của nhiều giáo sư triết và chính trị Phương Tây- đã quyết định kiên trì chủ nghĩa Mác–Lênin dù thừa biết rằng đó là chọn lựa tuyệt vọng. Đặng Tiểu Bình sau khi tuyên bố mèo trắng mèo đen mèo nào cũng được miễn là bắt được chuột đã đàn áp đẫm máu cuộc biểu tình đòi dân chủ của sinh viên Trung Quốc tại quảng trường Thiên An Môn năm 1989.

Nhưng sự thực là chủ nghĩa Mác–Lênin đã chết và chết hẳn ; nó không chỉ bị nhận diện như là một sai lầm mà còn bị lên án như một tội ác đối với loài người. Chủ nghĩa Mác–Lênin đã chết thì chắc chắn các chế độ cộng sản phải cáo chung và các đảng cộng sản phải bốc hơi. Chính sách "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa"- mà Đảng Cộng Sản Việt Nam sao chép từ Trung Quốc- là một nhượng bộ gượng gạo chỉ có thể kéo dài thêm giai đoạn hấp hối chứ không thể cứu sống được chế độ cộng sản.

Trong vài bài viết gần đây tôi đã phân tích tiến trình cáo chung bắt buộc của các chế độ cộng sản (1). Một cách tóm lược, sự từ bỏ chủ nghĩa Mác–Lênin, dù một cách chính thức hay trên thực tế, khiến các đảng cộng sản không còn lý tưởng chung với hậu quả là tham nhũng và đấu đá nội bộ ngày càng khốc liệt, các phe phái theo nhau nảy sinh, đảng không còn lấy được những quyết định chung nữa và phải miễn cưỡng chuyển hóa từ độc tài đảng trị sang độc tài cá nhân, rồi rối loạn và sụp đổ khi phải thay thế nhà độc tài miễn cưỡng.

Đó là tiến trình tự nhiên và không thể có ngoại lệ. Thực tế Việt Nam đã như thế nào ? Cuộc xung đột Trương Tấn Sang – Nguyễn Tấn Dũng đã đến vì sau 25 năm rập khuôn theo chính sách "kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" của Trung Quốc, chế độ đã tích lũy đủ mâu thuẫn. Nguyễn Phú Trọng loại được Nguyễn Tấn Dũng chỉ để dọn chỗ cho những đấu đá nội bộ giữa những phe phái ủng hộ ông, giữa công an và tuyên giáo, giữa Hưng Yên và Nghệ Tĩnh, v.v. Chính sách đốt lò chống tham nhũng đã không ngăn chặn được sự nẩy sinh của những vụ tham nhũng lớn hơn –Vạn Thịnh Phát, FLC, AIC, chuyến bay giải cứu, v.v. Lý do là vì tham nhũng và đấu đá nội bộ là bệnh đương nhiên của mọi chế độ cộng sản khi đã mất lý tưởng. Và bây giờ Đảng Cộng Sản phải làm một việc mà họ sẽ không làm được là thay thế Nguyễn Phú Trọng. Tô Lâm không phải là giải pháp và cũng không ai khác có thể là giải pháp.

Chúng ta sẽ khó có thể hiểu những gì đã xảy ra và dự đoán những gì sắp đến nếu không nhìn rõ hai sự kiện đặc biệt quan trọng.

Một là, kể từ năm 2013 cơ quan quyền lực cao nhất trong chế độ cộng sản Việt Nam không phải là bộ chính trị mà là Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng, Chống Tham nhũng. Trong hiện tình của chế độ, bất cứ quan chức cộng sản nào cũng có tội tham nhũng nếu bị điều tra, vấn đề chỉ là điều tra những ai mà thôi và quyền này thuộc Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng, nhất là nó lại có quyền điều ra "không có vùng cấm", nghĩa là bất cứ ai. Ban này được thành lập năm 2006 và thuộc thẩm quyền của chính phủ do thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm trưởng ban. Điều này là tự nhiên vì tham nhũng là một vi phạm pháp luật và pháp luật phải do nhà nước xử lý, nó cũng chứng tỏ rằng sau 20 năm "đổi mới", từ Đại hội VI năm 1986, tham nhũng đã đạt tới mức độ báo động. Tuy vậy, vì Nguyễn Tấn Dũng không ngăn chặn được tham nhũng (cũng như Nguyễn Phú Trọng sau này, chỉ khác một điều là chính ông Dũng cũng tham nhũng) nên từ năm 2013 ban này được chuyển giao cho bộ chính trị, điều này vô lý vì đảng không có quyền xử lý luật pháp dù là đảng cầm quyền. Ban này từ đó do chính tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng làm trưởng ban và bộ trưởng công an Tô Lâm làm phó ban. Đây là một thỏa hiệp giữa hai phe mạnh nhất trong đảng : tuyên giáo và công an. Từ ngày 16/09/2021, 8 tháng sau Đại hội XIII, ban này lại còn được gia tăng quyền lực và đổi tên thành Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng, Tiêu cực. "Tiêu cực" được hiểu là mất lòng tin vào chủ nghĩa Mác–Lênin hay có khuynh hướng "tự diễn biến, tự chuyển hóa". Như vậy nó có thể trừng phạt bất cứ ai vì bất cứ lý do nào, nói khác đi nó nắm quyền quyết định sinh mạng chính trị của mọi đảng viên thuộc mọi cấp bậc.

Hai là, ít nhất từ sau Đại hội XIII, tháng 01/2021, người cầm quyền thực sự tại Việt Nam là Tô Lâm chứ không phải là Nguyễn Phú Trọng. Ông Trọng đã bị đột quỵ vào mùa hè năm 2019 và dần dần đã mất hết mọi khả năng thể xác cũng như trí óc. Đại hội XIII đã chứng kiến cuộc đảo chính cung đình của Tô Lâm. Đại hội này đã biểu quyết giữ nguyên bản điều lệ đảng theo đó tổng bí thư chỉ tại chức hai nhiệm kỳ, nghĩa là cho ông Trọng về hưu, ông Trần Quốc Vượng (thường trực ban bí thư) cũng đã được chuẩn bị làm tổng bí thư. Bất ngờ là hôm sau Đại hội lại bất chấp bản điều lệ vừa được long trọng biểu quyết và bầu ông Trọng làm tổng bí thư nhiệm kỳ thứ ba dù ông đã cực kỳ yếu bệnh. Tại sao ? Phải hiểu là Tô Lâm đã đưa cho Trần Quốc Vượng xem hồ sơ điều tra về ông và cho ông chọn giữa về hưu an toàn hay bị truy tố. Từ đó Tô Lâm toàn quyền quyết định loại trừ bất cứ ai nhân danh tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng, Tiêu cực. Kết quả là ba chủ tịch nước, một chủ tịch quốc hội, hai phó thủ tướng, bảy thành viên bộ chính trị mất chức và phải im lặng để khỏi bị truy tố. Việc đổi tên Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng thành Ban Chỉ đạo Trung ương Phòng Chống Tham nhũng, Tiêu cực tám tháng sau Đại hội XIII chắc chắn cũng là sáng kiến của Tô Lâm để gia tăng quyền lực cho mình, Nguyễn Phú Trọng lúc đó chỉ còn là hình nộm để Tô Lâm nhân danh hành động theo ý mình mà không chịu trách nhiệm.

Hai sự kiện rất quan trọng này, dù vậy, không thay đổi được tiến trình cáo chung của chế độ cộng sản mà chỉ đẩy nó tiến nhanh hơn. Như đã trình bày ở phần trên, kể từ Đại hội XIII, Hội nghị Trung ương 8 đã vô hiệu hóa mọi đơn vị đảng, dù địa phương hay chuyên ngành ; Hội nghị Trung ương 10 vừa qua đã tước luôn mọi quyền hành của Ban Chấp hành Trung ương. Từ nay mọi quyền hành thuộc về bộ chính trị, khối năm triệu đảng viên cộng sản chỉ còn là dụng cụ của một nhóm 18 người chống đối lẫn nhau. Đảng Cộng Sản không khác một cái xác không hồn.

Còn Tô Lâm ? Tuy đã thâu tóm được cả hai chức vụ chủ tịch nước và tổng bí thư nhưng thế của ông yếu đi chứ không mạnh lên. Trước đây ông toàn quyền hành động mà không chịu trách nhiệm vì nhân danh Nguyễn Phú Trọng và không ai quy trách ông Trọng, một người sắp qua đời. Bây giờ Tô Lâm phải trực tiếp chịu trách nhiệm về mọi quyết định của mình. Không những thế, người ta lại còn biết rằng những vụ thanh trừng ở cấp cao trước đây là do Tô Lâm, nhiều người đang chờ cơ hội để trả thù. Như thông báo, tháng 10 này quốc hội sẽ biểu quyết để "kiện toàn chức danh chủ tịch nước". Có thể Tô Lâm sẽ nhường chức chủ tịch nước, bởi vì điều hành nhà nước không phải là khả năng của ông, nhất là nước ta lại sắp đi vào một giai đoạn rất khó khăn và phức tạp về kinh tế cũng như xã hội.

Tô Lâm gần đây tuyên bố là sẽ "đổi mới mạnh mẽ" để mở ra một "kỷ nguyên mới" nhưng không ai biết ông hiểu "kỷ nguyên mới" là gì ?

Có thể chờ đợi gì ?

Nhiều người, trong đó có những bạn tôi, tin rằng Tô Lâm sẽ có một chính sách cởi mở hơn, tới gần Mỹ, Châu Âu và các nước dân chủ hơn, ông có tham vọng mở ra một kỷ nguyên mới. Họ không đưa ra một bằng chứng cụ thể nào, nhưng tôi tin cảm nhận của họ là đúng bởi vì Tô Lâm hay bất cứ ai cầm quyền cũng phải nhận ra rằng chế độ cộng sản không thể tiếp tục như hiện nay. Nhưng Tô Lâm có hiểu phải thay đổi như thế nào và có bản lĩnh để thực hiện sự thay đổi đó hay không là chuyện rất khác. Những việc ông đã làm nhân danh Nguyễn Phú Trọng trước đây hay nhân danh chính mình gần đây khiến người ta phải rất ngờ vực tài năng của ông. Trong bốn năm qua, chính sách lệ thuộc quá đáng và lộ liễu vào Trung Quốc của Tô Lâm nhân danh Nguyễn Phú Trong đã gây thất vọng lớn cho nhân dân Việt Nam, cho các chính quyền dân chủ cũng như cho các quỹ đầu tư và các công ty đa quốc, làm mất đi một cơ hội lớn cho đất nước. Chỉ hai tuần sau khi được bầu làm tổng bí thư đảng, ông đã vội vã sang Trung Quốc chầu Tập Cận Bình và ký thêm 14 thỏa hiệp hợp tác mới, quên cả ngày 19/08 là ngày sinh của chế độ cộng sản Việt Nam. Trong chuyến đi Mỹ vừa qua ông đã chỉ được gặp tổng thống Mỹ tại trụ sở Liên Hiệp Quốc chứ không được mời tới Nhà Trắng như mong muốn. Tại trường Đại học Columbia ông đã đọc một câu trả lời chuẩn bị trước chẳng liên quan gì đến câu hỏi về hòa giải và hòa hơp dân tộc khiến người nghe phải bật cười. Rồi ông tiếp đón tổng bí thư Đảng Cộng Sản Mỹ, một đảng chính trị chỉ có giá trị của con số zero, và sang thăm Cuba để bày tỏ tình đồng chí cộng sản. Ông chỉ làm xấu thêm hình ảnh vốn đã không được cảm tình của các nước dân chủ.

Tô Lâm gần đây tuyên bố là sẽ "đổi mới mạnh mẽ" để mở ra một "kỷ nguyên mới" nhưng không ai biết ông hiểu "kỷ nguyên mới" là gì ? Đó chỉ có thể là kỷ nguyên dân chủ đa nguyên, Kỷ Nguyên Thứ Hai trong lịch sử nước ta bởi vì từ trước đến nay chúng ta đã chỉ có những chế độ chuyên chế, chuyên chế quân chủ rồi chuyên chế cộng sản. Có lẽ đó không phải là "kỷ nguyên mới" mà Tô Lâm hô hào. Trong những ngày gần đây, rất nhiều người dân chủ đầy thiện chí và rất ôn hòa đã bị sách nhiễu kể cả một số bạn tôi, mới hai tuần trước một người bị đánh trong đồn công an và một người bị bắt và còn đang bị giam giữ. Nếu đó thực sự là chính sách đổi mới của Tô Lâm thì ông sẽ chỉ làm cho chế độ cộng sản cáo chung nhanh hơn trong hận thù và hỗn loạn, điều mà không một người Việt Nam yêu nước nào muốn.

Hòa giải dân tộc để mọi người Việt Nam nhìn lại nhau như anh em và cùng nắm tay nhau xây dựng một tương lai Việt Nam chung.

Một lời sau cùng với các đảng viên cộng sản.

Chế độ này đã đến giai đoạn chót của tiến trình cáo chung, mỗi ngày còn lại của nó là một ngày mất đi cho đất nước. Các bạn không còn lý do nào để bảo vệ nó, nhất là bây giờ chính các bạn cũng đã bị gạt ra ngoài lề quyền lực để chỉ bị sử dụng như một dụng cụ khống chế dân tộc. Mỗi người tùy điều kiện của mình nên đóng góp cho cuộc vận động dân chủ hóa đất nước, hay ít nhất không tiếp tay đàn áp những tiếng nói dân chủ. Đừng gây thêm khó khăn cho cố gắng lớn mà chúng ta sắp phải làm một cách triệt để với tất cả quyết tâm. Đó là hòa giải dân tộc để mọi người Việt Nam nhìn lại nhau như anh em và cùng nắm tay nhau xây dựng một tương lai Việt Nam chung.

Nguyễn Gia Kiểng

(02/10/2024)