Cùng nhau mở con đường cải cách, đưa đất nước vào thời kỳ phát triển mới

Một kiến nghị tâm huyết

Mục lục

I. Đòi hỏi sinh tử : Cải cách đổi đời đất nước

II. Cải cách phải là sự nghiệp của toàn dân

III. Cái đích phải tới

***

Phụ lục I 

Về con đường cải cách đi qua Đảng cộng sản Việt Nam đã chuyển đổi trở thành đảng của dân tộc (Nguyễn Trung)

Phụ lục II 

Về chủ nghĩa Marx – Lenin (Nguyễn Trung)

Phụ lục III 

Về Đảng cộng sản Trung Quốc và Đảng cộng sản Việt Nam (Nguyễn Trung)

Phụ lục IV 

Về sự hình thành và phát triển xã hội dân sự ở Việt Nam (Phạm Khiêm Ích)

*********************

Nội dung

Cải cách thường phải do một lực lượng chính trị có ảnh hưởng và quyền lực chi phối quốc gia tiến hành – ví dụ như đảng nắm quyền, chính phủ, một lực lượng chính trị mạnh áp đảo… Nhưng tôi vẫn đặt vấn đề cả nước cùng tham gia cải cách vì các lý do sau đây :

I. Cải cách đã trở thành đòi hỏi sinh tử của đất nước.

II. Vì là cải cách đổi đời đất nước, nên phải là sự nghiệp của toàn dân.

III. Cái đích cải cách phải tới là hình thành một thể chế chính trị - nhà nước dân chủ dựa trên kinh tế thị trường – nhà nước pháp quyền – xã hội dân sự.

Xin trình bầy lần lượt như sau.

*****************

I. Đòi hỏi sinh tử : Cải cách đổi đời đất nước

Cục diện thế giới hiện nay đặt nước ta vào tính thế nguy hiểm chưa từng có kể từ khi giành được độc lập thống nhất 30/04/1975 :

- Tranh chấp Mỹ - Nga – Trung rất phức tạp nói riêng và những vấn đề kinh tế, chính trị và an ninh nóng bỏng ở phạm vi toàn cầu trong cục diện thế giới đa cực hiện nay nói chung đặt ra cùng một lúc nhiều vấn đề lớn chưa có lời giải. Chiến tranh lạnh II ngày càng quyết liệt trên các mặt trận kinh tế, chính trị, quân sự. Đang tiềm tàng cùng một lúc các nguy cơ xung đột lớn ở Châu Á, Châu Âu và Trung Đông có thể dẫn tới chiến tranh thế giới III.

Giới chiến lược Mỹ cho rằng cả Trung Quốc và Nga vì lợi ích riêng đều muốn khai thác sự lúng túng của Mỹ trong vấn đề tên lửa và vũ khí A của Bắc Triều Tiên. Vì thế cho đến nay hai nước này vẫn không đi đến cùng với Mỹ (trên thực tế gần như bỏ mặc cho Mỹ) trong việc gây sức ép phải có đối với Bắc Triều Tiên. Sự nghi ngờ của Mỹ đi xa tới mức cho rằng : Bắc Triều Tiên được sự giúp đỡ nào đấy về kỹ thuật, vật chất... ; có người nói tiềm tàng những vụ đổi chác lớn – ví dụ đổi vấn đề tên lửa và vũ khí A của Bắc Triều Tiên lấy "cái lưỡi bò" ở Biển Đông… (chẳng lẽ lịch sử có thể lập lại chuyện "Kissinger – Chu Ân Lai 1972" ?).

Trong cuộc đấu tay ba Mỹ - Nga - Trung mỗi bên đều có cái mạnh và cái yếu riêng với sự tập hợp lực lượng và phe cánh riêng rất phức tạp, có nhiều mặt trận đối kháng chính/phụ, nóng/lạnh khác nhau, cục diện thay đổi từng giờ.

Cái mạnh nổi bật của Trung Quốc là sự phát triển năng động của kinh tế thế giới cần thị trường rộng lớn của Trung Quốc, sự nổi trội sức mạnh tại chỗ so với các nước láng giềng, có tiềm lực thực hiện chiến lược thâm nhập, câu giờ và phân hóa đối phương, chuẩn bị sẵn mọi trận địa khác nhau tại nhiều châu lục và lấn từng bước, kết hợp với các thủ đoạn : gặm dần (thái xúc-xích salami), lấy thịt đè người, phản ứng nhanh, mục tiêu biện minh cho biện pháp (vô luật và vô đạo đức)… Chỗ yếu lớn nhất của Trung Quốc là tình hình nội trị Trung Quốc có nhiều vấn đề lớn (đồng thời rất nguy hiểm cho bên ngoài), kinh tế đang trong thời kỳ phải chuyển đổi mô hình phát triển do kinh tế thế giới đã thay đổi. Hiện nay Trung Quốc đang trở nên nguy hiểm nhất đối với các nước láng giềng trong khu vực Đông Nam Á - trong đó dặc biệt là Việt Nam, đã thao túng được đáng kể ASEAN. 

Thời Tập Cận Bình, đặc biệt là trong những năm gần đây và hiện tại, Trung Quốc đã có những bước leo thang cao nhất đến nay, quyết thực hiện "đường lưỡi bò" tại Biển Đông, hoàn tất việc xây các căn cứ quân sự trên các đảo đã chiếm, tiến hành nhiều hoạt động gây căng thẳng phía Bắc là Biển Hoa Đông, kết hợp chặt chẽ với những bước đi kinh tế, chính trị của Trung Quốc ở phạm vi toàn cầu. 

Cục diện thế giới hiện tai có nhiều hệ lụy toàn cầu rất sâu sắc, trong đó đã làm xuất hiện một trong những hệ quả rất nhạy cảm và trực tiếp tác động vào nước ta : Vì nhiều lý do toàn cầu và khu vực tại những nơi khác nhau trên thế giới, Biển Đông nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung đang dần dần trở thành một khu vực trống có lợi cho Trung Quốc, hoặc trong tình huống nhất định có thể đột biến trở thành vùng trống – dù chỉ trong khoảnh khắc, và Trung Quốc đã sẵn sàng. Tình hình này còn có nguyên nhân : Vì nhiều lý do trên thực tế ảnh hưởng và sự có mặt của Mỹ tại khu vực này từ thời Obama và nhất là hiện nay không đủ mạnh để kiểm soát có hiệu quả sự bành trướng tại chỗ quyền lực của Trung Quốc, giữa lúc thế giới có nhiều cơ hội "đục nước béo cò" khác với những hệ lụy có thể liên quan đến Biển Đông. 

Việt Nam hiện nay đứng trước thách thức quyết liệt chưa từng có kể từ sau chiến tranh 17/02/1979. Điều gì sẽ xảy ra và Trung Quốc có thể đi xa tới đâu, nếu xu thế nói trên ở Biển Đông diễn tiến tiếp tục, hoặc khi xảy ra đột biến lớn tại bất kỳ một điểm nóng nào đó trong cục diện thế giới hiện nay ? Trong khi đó Trung Quốc đã tạo ra được ở Việt Nam ở mức cao nhất đến nay sự phụ thuộc về kinh tế, sự lệ thuộc về chính trị, sự uy hiếp nghiêm trọng về an ninh quốc phòng, và triển khai tiếp sự can thiệp sâu hơn nữa vào nội bộ nước ta.

- Trong cục diện quốc tế và khu vực rất nguy hiểm và nhạy cảm hiện nay, Việt Nam đang bước vào thời kỳ trầm trọng của cuộc khủng hoảng toàn diện bắt đầu từ Đại VII (1991). Nghĩa là Viêt Nam đang ở trong tình thế bị uy hiếp nghiêm trọng nhất trên cả hai phương diện đối nội và đối ngoại. Đặc biêt là : Kinh tế tuy đạt mức thu nhập trung bình thấp, song không bền vững, đang ở thời kỳ khó khăn nhất sau 30 năm đổi mới với nhiều vấn đề cơ bản, ách tắc, nóng chưa có lời giải (vốn, nợ, tham nhũng, kết cấu hạ tầng, quy hoạch phát triển, môi trường, năng lượng, nước, năng lực quản trị quốc gia, giáo dục, biến đổi khí hậu…), nội trị rối ren, an ninh quốc phòng bị uy hiếp quyết liệt nhất trong tình thế phải đối mặt với nguy cơ bị cô lập rất cao.

- Và 30 năm đổi mới cho thấy ý thức hệ, con đường Đảng cộng sản Việt Nam ; từ Đại hội VII đất nước đi vào thời kỳ khủng hoảng toàn diện, từ mấy năm gần đây là thời kỳ trầm trọng nhất chưa từng có kể từ sau 30/04/1975. Đấy cũng là những nguyên nhân gốc gây ra lãng phí, tham nhũng và bất công xã hội vô cùng nặng nề, cướp đi của đất nước nội lực phải có để có thể đương đầu với mọi thách thức sống còn trong cục diện quốc tế ngày càng nóng bỏng hôm nay. Đồng thời đã áp dụng quá nhiều chủ trương chính sách sai lầm, bưng bít sự thật và ngu dân, kèm theo những hành động trấn áp khắc nghiệt, tất cả khiến cho khối đại đoàn kết dân tộc bị phân hóa sâu sắc, trí tuệ và ý chí phấn đấu vươn lên của đất nước bị tê liệt, làm tổn thương nghiêm trọng tinh thần tự trọng dân tộc và thể diện quốc gia, lòng dân phân tán và mất lòng tin vào sự lãnh đạo của đảng.

Từ Hội nghị Thành Đô (1990) đến nay cho thấy đường lối ngoại giao leo dây để giữ "đại cục", nhưng không có nội lực vững mạnh của quốc gia làm nền tảng, lại thêm những yếu kém của đội ngũ lãnh đạo, nên đã thất bại nghiêm trọng. Mỗi ngày ta phải nhân nhượng một tý để giữ "đại cục" như thế, để hôm nay là cả một cái thòng lọng không gỡ ra nổi siết trên cổ đất nước, uy tín quốc tế giảm sút nặng nề, biên cương bờ cõi tổ quốc bị xâm phạm, đất nước lâm vào thế vừa lệ thuộc và phụ thuộc, vừa đơn độc một cách nguy hiểm.

Toàn bộ tình hình nêu trên còn cho thấy đường lối đối nội và đối ngoại của đảng chẳng những đem lại cho đất nước những tổn thất lớn, mà còn đẩy đất nước vào con đường phát triển vừa lạc hậu, vừa lạc lõng trong xu thế phát triển chung của thế giới ngày nay. Xem xét kỹ thực chất, quan sát trên thế giới sẽ thấy Việt Nam hiện nay là nước duy nhất còn lại đang cố tìm cách níu kéo ý thức hệ có cỗi rễ là chủ nghĩa Marx-Lenin và chủ nghĩa cộng sản để duy trì chế độ toàn trị và quyền lực của đảng trong điều hành đất nước – mặc dù lãnh đạo đảng cũng thừa nhận chưa biết cuối thế kỷ này liệu sẽ có chủ nghĩa xã hội hay không ! Nghĩa là trên thực tế về nhiều mặt sâu sắc bên trong, nước ta vẫn đang một mình một đường đi trong thế giới hôm nay.

Sau ba thập kỷ hội nhập quốc tế, nền kinh tế đất nước vẫn gia công là chủ yếu và chưa xác lập được vị trí phải có trong nền kinh tế toàn cầu (ngôn ngữ chuyên môn thường nói về các chuỗi cung / ứng). Chế độ toàn trị nặng về trấn áp các quyền tự do dân chủ, cùng với nền kinh tế yếu kém đày rẫy bất công và tham nhũng đã dựng nên một nền nội trị vừa không có khả năng vừa không cho phép thực hiện đường lối đối ngoại dấn thân. Cho nên trên thực tế nước ta chỉ giành được vai trò quốc tế thấp, không đúng với tầm vóc và vị trí chiến lược của quốc gia, chưa đáp ứng được những đòi hỏi quan trọng của nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc ; đất nước bị thua thiệt nhiều mặt, thậm chí bị xâm phạm, mặc dù trên danh nghĩa đã thiết lập được mối quan hệ đối tác chiến lược hay đối tác toàn diện trên mọi Châu lục.

 Một mình một đường đi như vậy, nước ta càng đuổi theo thiên hạ, nhưng hôm nay càng tụt hậu xa hơn và yếu đi – ngay cả so với tất cả các nước láng giềng, tiếp tục lạc lõng.

Trong khi đó địa kinh tế và địa chính trị của cục diện quốc tế hôm nay khách quan đặt ra đòi hỏi phải có một Việt Nam là một quốc gia độc lập tự chủ, vững mạnh và phát triển, để có thể đóng góp tích cực vào lợi ích của hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực ĐNÁ và trên thế giới. Lợi ích sống còn của Việt Nam cũng đòi hỏi phải tận dụng được yếu tố mới này để tạo cho mình một tập hợp lực lượng rộng khắp hậu thuẫn cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Đảng hôm nay quên mất bài học việc tạo ra được một mặt trận nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam kháng chiến chống Mỹ cứu nước – kể cả ngay trong lòng nước Mỹ - là một trong những yếu tố quyết định giành thắng lợi. 

Có thể kết luận :

Thất bại của 42 năm đầu tiên độc lập thống nhất đất nước phải hứng chịu về nhiều mặt chính là thất bại của việc lấy chủ nghĩa trà đạp trí tuệ và các giá trị của tự do – dân chủ - quyền con người, là do người nắm quyền giành được một số lợi ích phe nhóm nhưng phải hủy hoại nhiều lợi ích quốc gia và lợi ích của dân tộc, là thất bại của xây dựng chủ nghĩa xã hội - với kết quả gặt hái được là để mọc lên trên đất nước ta hôm nay một chế độ toàn trị khắc nghiệt, nhưng đối với bên ngoài độc lập 42 năm mà vẫn chưa độc lập ! 

Thất bại của 42 năm trước hết là do để cho tha hóa của chế độ một đảng biến đảng thành đảng cai trị hôm nay cướp đi mất tiền thân của nó là một đảng cách mạng đã từ thế hệ này sang thế hệ khác hy sinh chiến đấu vì nước và đã làm nên sự nghiệp giành lại độc lập thống nhất, là thất bại của sự hiểu biết mơ hồ cái thế giới khắc nghiệt chúng ta đang sống, là thất bại của sự giác ngộ kém cỏi – hay là không giác ngộ được – lợi ích quốc gia của ta nằm ở chỗ nào trong cái thế giới quyết liệt này – điển hình là đường lối ngoại giao bắt đầu từ Thành Đô, mới đây lại xảy thêm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. 

Khái quát lại :

Bốn cuộc kháng chiến cứu nước vĩ đại và 42 năm độc lập thống nhất, công sức tiền của đổ ra cho công nghiệp hóa như núi biển, song tất cả chỉ để đạt được nền kinh tế gia công, lãng phí và tham nhũng làm cạn kiệt mọi nguồn lực và tài nguyên quốc gia, đã đạt mức có thu nhập trung bình (thấp) song kinh tế không bền vững, năng suất lao động rất thấp, môi trường tự nhiên bị hủy hoại nặng nề, chế độ toàn trị đầy rẫy bất công và trấn áp, vị thế quốc gia èo uột… Trong khi đó từ sau chiến tranh 17/02/1979 đến nay không một lúc nào Trung Quốc ngừng nghỉ thực hiện dã tâm bành trướng "đường lưỡi bò" ; ngay trong những tuần vừa qua Trung Quốc ép ta phải rút việc khai thác dầu khí khỏi lô 136.03 với lời đe dọa trực diện trắng trợn sẽ chiếm nốt tất cả các đảo còn lại ở Trường Sa, tiến hành tập trận bắn đạn thật trên Biển Đông ở quy mô lớn nhất, nằm sâu vào vùng biển nước ta 11.000 km2 và cách Đà Nẵng 75 hải lý ! 

Đau quá ! Nhục quá ! Có lời lẽ nào nói hết được hiểm nguy phía trước đang chờ đợi đất nước ! 

Toàn bộ sự vận động nói trên của đất nước trong xu thế phát triển hiện nay của chế độ toàn trị với ý thức hệ như vậy phải được chấm dứt, để tìm đường hòa bình cải cách chuyển đất nước đi lên con đường : Giải phóng nội lực và xây dựng cho đất nước vị thế quốc gia mới. Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong cục diện quốc tế ngày nay đòi hỏi phải có đủ sức mạnh nội lực để phát triển và đồng thời để tập hợp được sự [1] hợp tác và hậu thuẫn rộng rãi trên thế giới. Một sự nghiệp như vậy đòi hỏi phải có một thế chế chính trị quốc gia mới phù hợp. Cải cách để đổi đời đất nước trở thành đòi hỏi sinh tử, cả nước phải đứng lên thực hiện.

II. Cải cách phải là sự nghiệp của toàn dân

- Đổi mới từ 1986 bắt nguồn từ phong trào "phá rào" của nhân dân, trong tình thế đất nước vô cùng hiểm nghèo. Khi trở thành chủ trương của đảng, đổi mới giành thành tựu ngoạn mục, vì nó giải phóng sức mạnh của toàn dân – nguyên nhân cốt lõi là thực hiện dân chủ và thừa nhận kinh tế thị trường.

Qua đổi mới 1986, bộ mặt đất nước bắt đầu có da có thịt, bè bạn ngạc nhiên và vui mừng, còn mọi kế hoạch thù địch và bao vây cấm vận hiển nhiên đã thất bại. Sức mạnh và nghị lực sáng tạo của nhân dân là như vậy. Trong 30 năm sau đổi mới 1986, có thể nói sức mạnh và tiềm năng của nhân dân - ở đây tôi muốn nhấn mạnh trước hết là vai trò của nông dân nói riêng và của toàn bộ khu vực kinh tế tư nhân nói chung – luôn luôn là chỗ dựa vững chắc, thậm chí không hiếm lúc gian nan là chiếc phao cứu sinh, hoặc là bệ đỡ cho những bước phát triển mới… của nền kinh tế. Lùi nữa về quá khứ, sức mạnh toàn dân tộc là yếu tố quyết định làm nên thắng lợi vẻ vang của 4 cuộc kháng chiến cứu nước vĩ đại.

Truyền thống và sức mạnh nêu trên vừa là yếu tố quyết định thắng lợi, vừa là đòi hỏi như một điều kiện tiên quyết : Cuộc cải cách vĩ đại đổi đời đất nước cần phải được tiến hành với tính chất là sự nghiệp của toàn dân, do toàn dân, và vì toàn dân. Bởi vì đây là cuộc cải cách sâu rộng làm thay đổi triệt để mọi lĩnh vực của cuộc sống đất nước để trở thành một quốc gia phát triển, trước hết là thay đổi chính từng người dân từ đây thành người chủ của đất nước.

Xin nhấn mạnh như một nguyên lý : Không bao giờ có thể có một nước giầu mạnh của một nhân dân bị nô lệ !

Một đất nước giầu mạnh chỉ có thể được kiến tạo nên bởi một nhân dân tự do và là người chủ của quốc gia mình. Mục tiêu chiến lược này lẽ ra đã phải được thực hiện ngay sau 30/04/1975, bây giờ không thể trì hoãn được nữa. Mục tiêu chiến lược này khi trở thành khát vọng của nhân dân, đất nước hôm nay sẽ có nguồn lực sáng tạo và sức mạnh bất khả kháng để phát triển. 

- Trong chế độ toàn trị, cái gì nhà nước không quản được thì cấm, thần dân của nó phải chấp nhận và buộc phải quen sống trong cái lồng quản/cấm này ; mấy chục năm quản và cấm như thế chế độ toàn trị đã tạo ra cho thần dân của nó những tập quán và một văn hóa sống lạc hậu.

Trong chế độ dân chủ của nhà nước pháp quyền, công dân chẳng những phải tự giác ngộ tất cả về quyền và nghĩa vụ để vươn lên làm người trưởng thành, để tự quản chính mình, và còn phải làm nhiệm vụ chủ động tham gia vào đời sống mọi mặt của đất nước với tính cách là chủ nhân của quốc gia. Hơn thế nữa, mỗi công dân như vậy còn vừa là đối tác của nhau, vừa là đối tác của cả thế giới, để có khả năng tạo ra cho mình khả năng hợp tác theo tinh thần đồng đội (teamwork skill), đồng thời cũng phải có bản lĩnh và khả năng chịu đựng hoặc xử lý được mọi tác động từ thế giới bên ngoài, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế của đất nước vừa là với tính chất công dân Việt Nam, vừa với tính cách là công dân thế giới…

Như vậy về tính chất, khả năng và quyền năng của một bên là thần dân của chế độ toàn trị, và một bên là công dân của chính thể dân chủ pháp quyền có sự khác nhau một trời một vực. Đây là lý do cơ bản nhất khiến sự nghiệp cải cách đổi đời con người và đổi đời đất nước sẽ phải bặt đầu từ học.

Toàn dân, bao gồm cả các đảng viên, không phân biệt bất kể một thứ bậc nào trong xã hội, đều phải học, học lại, giúp nhau học – để trở thành một công dân tự do của trưởng thành, có trí tuệ, ý chí, bản lĩnh và khả năng/quyền năng làm chủ chính mình và làm tròn trách nhiệm người chủ một quốc gia trưởng thành. Sự trưởng thành như thế của từng công dân trong chính thể mới được phát huy đến đâu, đất nước sẽ phát triển đi xa tới đấy !

Công dân của chính thể mới nhất thiết phải học để tự tay mình chủ động và cùng nhau xây dựng nên xã hội dân sự cho chính mình như là một trường học rèn luyện và phấn đấu để tự khẳng định mình, là môi trường thực thi trực tiếp quyền và trách nhiệm của mình đối với chính thể và nghĩa vụ đối với quốc gia, là môi trường quảng bá và vun đắp các giá trị và truyền thống tốt đẹp của dân tộc và tiếp thụ những giá trị của văn minh nhân loại. Vì chính mình và vì đất nước này, cần phải học văn hóa sống "mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người", "sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện phát triển tự do của mọi người !", không để cho dối trá, mỵ dân, cám dỗ lường gạt, quyết đối mặt với cái ác và bênh vực lẽ phải, làm cho tổ quốc của chúng ta là nơi đáng sống với tất cả niềm tự hào chính đáng của mình. 

Công dân của chính thể mới cần đặc biệt quan tâm học hỏi và thay đổi chính mình, để thấu hiểu nỗi đau của đất nước, hiểu những bài học cay đắng trên chẳng đường đầy máu và nước mắt để đi tới được độc lập thống nhất hôm nay, qua đó xây dựng cho bản thân mình chính kiến về đường đi nước bước của đất nước trong thế giới đã thay đổi này. Phải học để hiểu nỗi nhục của đất nước phải chịu đựng những chén ép và tổn thất do tình trạng chậm phát triển của quốc gia mình, nên không thể mở mày mở mặt với thiên hạ, đến mức tổ quốc của chúng ta được thiên hạ tặng cho biệt danh : quốc gia không chịu phát triển ! Nghĩa là mỗi người phải học để nhìn nhận công việc của quốc gia cũng là công việc của chính mình, không thể phó mặc cho ai khác tùy tiện. 

Cần phải học nhiều nữa để thấm thía nỗi hèn kém và cả những hư hỏng của chính bản thân mình và của đất nước, do cái dốt, cái lạc hướng, và cái khiếp nhược trước quyền uy sinh ra – trong đó cần phải thấy sự hèn kém này chính là một trong các thành tố tạo nên dinh lũy kiên cố của chế độ toàn trị hiện nay, những bước bị khuất phục đã xảy ra trước sự bành trướng và thâm nhập các mặt của Trung Quốc, cũng như thói tự ti và sính phương Tây, sính theo cái này hay theo cái khác và quên mất chính mình là ai. Đã xảy ra không hiếm trường hợp hèn kém đến mức đánh mất hoặc để bị cướp mất tinh thần tự trọng dân tộc và thể diện quốc gia… 

Cần phải học bằng được hòa giải dân tộc, để hàn gắn vết thương tay trái chém tay phải đến hôm nay vẫn còn rỉ máu. Cần phải học bằng được điều này để làm cho quốc gia đủ mạnh và vững vàng, không để cho bất kể tình huống nào các mưu đồ hoặc quyền lực đen tối dù từ đâu tới lại có thể một lần nữa xô đẩy đất nước vào thảm họa nội chiến này. Và trên hết cả, cần thông qua hòa giải dân tộc, để có được sự cố kết dân tộc làm nên một quốc gia chẳng những có sức mạnh bất khả kháng với mọi thách thức từ bên ngoài, mà còn là môi trường nẩy nở các giá trị cao đẹp, là nơi nuôi dưỡng, làm bệ đỡ, và đồng thời là thành lũy bảo hộ cho mọi nỗ lực tinh hoa của từng công dân của nó… 

Xem như thế, công dân của thể chế chính trị mới phải học rất nhiều, học tất cả, để phát huy lợi thế nước đi sau qua sự nghiệp cải cách này xây dựng thành công một thể chế chính trị dân chủ của nhà nước pháp quyền của Việt Nam, phù hợp cho Việt Nam, nhằm vào mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam độc lập của tự do - dân chủ - hạnh phúc, trên nền tảng một quốc gia giầu mạnh, công bằng, dân chủ và văn minh, như đã thể hiện trong Tuyên ngôn Độc lập 02/09/1945 và Hiến pháp 1946. 

Có thể nói đây là cải cách của học tập. Học như thế là nội dung chiều sâu phải thực hiện được trong quá trình cải cách. Vì có con người như thế, đất nước sẽ có tất cả. Học như thế để dứt khoát không học đòi. Học để từng công dân trực tiếp tham gia cải cách vì chính mình và vì đất nước. Vì thế, cải cách như vậy phải là sự nghiệp của toàn dân, với tính chất là toàn dân giác ngộ trực tiếp tiến hành cuộc cải cách trong đại này, được khai thông con đường thực hiện đi qua Đảng cộng sản Việt Nam như đang là đã chuyển đổi thành đảng của dân tộc.

III. Cái đích phải tới

Nhiệm vụ có ý nghĩa lịch sử vô cùng trọng đại này của đất nước hôm nay đặt lên vai Đảng cộng sản Việt Nam và đội ngũ lãnh đạo không phải là đập vỡ "bình" hay sửa "bình". Cả hai việc này đều không thể, không cần thiết, và đều không phải là giải pháp, thậm chí có thể nguy hiểm cho đất nước.

Nhiệm vụ lịch sử không được phép tránh né của đảng hôm nay là phải cất cái "bình" hiện nay vào nơi trang trọng nhất có thể trong bảo tàng – phần lịch sử Việt Nam cận đại, để đánh dấu sự kết thúc con đường đất nước đã đi từ năm 1930 đến hôm nay, để từ đây thông qua cải cách thể chế chính trị mở ra một thời kỳ phát triển mới của nước Việt Nam độc lập thống nhất trong thế giới đã sang trang. 

Song Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay như đang là không có trí tuệ, phẩm chất và khả năng thực hiện nhiệm vụ lịch sử nó phải làm nói trên. Và nếu cố tình vẽ ra một nhiệm vụ như thế cho đất nước thì nó cũng không thực hiện được, nhân dân cũng không tin. 42 năm độc lập thống nhất đã chứng minh thuyết phục : Ngoài đổi mới 1986 là nỗ lực của cả nước, Đảng cộng sản Việt Nam như đang là cho đến nay chỉ có thất bại trong mọi nỗ lực cải cách, dù đấy chỉ là những cải cách ở quy mô các vấn đề từng phần hay cục bộ (ví dụ : cải cách giáo dục, cải cách hành chính, tinh giảm biên chế…). Đơn giản vì bản chất và lợi ích của Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay đối kháng với cải cách, do đó nó coi những ý tưởng cải cách là suy thoái đạo đức chính trị tư tưởng, là tự diễn biến, đặc biệt đố kỵ trong các vấn đề như xóa bỏ "Điều 4", hòa giải dân tộc, xã hội dân sự… 

Xin lưu ý : Cải cách đổi đời đất nước mang tầm vóc và nội dung quan trọng, bao quát toàn bộ đời sống mọi mặt của đất nước, làm nhiệm vụ thay đổi triệt để toàn bộ hệ thống chính trị - nhà nước của quốc gia hiện có. Nhưng không được phép để xảy ra tình huống xuất hiện khoảng trống quyền lực trong khi tiến hành cải cách. Vì lẽ cốt tử này, cải cách phải được một lực lượng chính trị có ảnh hưởng chi phối quốc gia thực hiện. So sánh tương quan các lực lượng chính trị - kinh tế - xã hội ở nước ta trong tình thế cấp bách hiện nay, một lực lượng chính trị đủ mạnh và có sẵn như thế chỉ có thể là Đảng cộng sản Việt Nam đã chuyển đổi thành đảng của dân tộc. Đây cũng là điều lý tưởng nhất có thể lúc này để tiến hành cải cách trong hòa bình theo tinh thần khép lại quá khứ và không hồi tố, vì thời gian và nguy cơ không chờ đợi !

Vậy chỉ còn con đường sống duy nhất : Đảng cộng sản Việt Nam như đang là phải lột bỏ ý thức hệ và tình trạng thoán quyền, chỉ giữ lại cho mình trách nhiệm ràng buộc với đất nước, tự thay đổi mình trước thành đảng của dân tộc với tinh thần "sống hay là chết", để có phẩm chất và khả năng mới của sự giác ngộ Tổ quốc trên hết, để từ đó mới có thể đề xướng được cải cách, và vận động được cả nước đứng lên thực hiện.

Muốn thế, Đảng cộng sản Việt Nam như đang là phải làm được 2 việc :

1. Phải nhận thức được đòi hỏi sống còn đưa quốc gia bước sang thời kỳ phát triển mới trong một thế giới đã hoàn toàn thay đổi là trách nhiệm ràng buộc của đảng ; nếu Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay từ chối không làm, chống lại, hoặc làm hỏng… đều sẽ đồng nghĩa với phạm trọng tội chống lại quốc gia, đảng không còn chính danh để tồn tại ; nếu để xảy ra như thế, cái trước sau phải đến không thể tránh được sẽ là : Chế độ toàn trị sẽ dẫn tới "dân lật thuyền", hoặc bị tha hóa làm cho sụp đổ, đất nước lâm vào đại họa, chôn vùi theo toàn bộ sự nghiệp của đảng ;

2. Đảng phải quyết tâm thay đổi chính mình trước, phải tin vào nhân dân, và tự tin chính mình, quyết đi cùng với nhân dân mở ra trang sử mới đổi đời này của đất nước. Làm được như thế, ngoài cái tha hóa và tham nhũng thối nát ra, đảng không có gì để mất ! Nắm mọi quyền lực trong tay, đảng đã dẫn dắt đất nước đi vào tình thế đau lòng và hiểm nghèo hôm nay, đảng phải có trách nhiệm ràng buộc tự lột xác mở lối ra cho đất nước ! Đảng ra đời từ yêu nước, hy sinh cứu nước đã làm nên sự nghiệp của đảng. Giữ được truyền thống này và có nhân dân, đảng sẽ thực hiện được sứ mệnh lịch sử mới này.

Như thế, Đảng cộng sản Việt Nam như đang là cần tự thay đổi mình trước thành đảng của dân tộc – như cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt cách đây 22 năm đã chính thức nêu ra với đảng (thư 09/08/1995). Đây là điều kiện tiên quyết tất yếu. Chỉ trên cơ sở đó, đảng mới có thể đề xướng, có khả năng và có chính danh để tiến hành cải cách, động viên được sự tham gia của toàn dân.

Con đường đảng đã thay đổi thành đảng của dân tộc để cùng với toàn dân tiến hành cải cách đổi đời đất nước, sẽ là con đường tất cả cùng thắng rất lớn, và không gì có thể ngăn cản được. Tất cả chỉ còn phụ thuộc duy nhất vào việc Đảng cộng sản Việt Nam như đang là dám vứt bỏ mọi tha hóa và tham nhũng thối nát của mình, dám chặn đứng mọi sự can thiệp vào nội bộ ta từ bên ngoài.

Làm được như thế, đảng sẽ tránh được mắc phải trọng tội phản dân phản nước trước bước ngoặt của lịch sử, trở thành đảng của dân, của nước và xác lập được cho mình con đường vì dân, vì nước trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, kế thừa được truyền thống cách mạng vẻ vang cứu nước của các thế hệ đi trước.

Đảng cần nuôi cho mình khát vọng làm được như thế, vì còn gì đáng sống hơn cho một con người, cho một đảng viên và cho một đảng là trở thành người đề xướng và chung tay với cả dân tộc mở ra một thời kỳ phát triển mới của tổ quốc ! ? Đảng phải làm như thế để không phản bội các bậc tiền bối của mình !

Đảng cộng sản Việt Nam như đang là quyết tự thay đổi mình trước để làm được như thế, có thể nói sự nghiệp cải cách có ý nghĩa sinh tử này của đất nước triển vọng thành công mười phần đã đạt được tới tám, chín phần ! Làm được như thế, Việt Nam bước lên con đường phát triển mới trong thế giới mới hôm nay sẽ là lẽ tự nhiên, tất yếu, và bất khả kháng.

Vẫn cứ phải xin nhắc lại : Nếu đảng quyết không làm như thế, thậm chí chống lại làm như thế, hoặc sợ không dám làm như thế, sẽ có nghĩa đảng tự tay xóa bỏ toàn bộ sự nghiệp cách mạng của đảng và chống lại đất nước. Trong tình hình nghiêm trọng hiện nay, nếu bây giờ lãnh đạo đảng vẫn quyết như thế, thì nên tuyên bố công khai trước toàn dân, toàn thể các đảng viên phải bầy tỏ thái độ rõ ràng của mình, các tầng lớp nhân nên dân huy động trí tuệ của mình để quyết định. Cho đến nay đảng đã thực hiện nhiều biện pháp chống lại cải cách : Điều 4 Hiến pháp, 19 điều cấm, nghị quyết 244, NQ TƯ 4 (30-10-2016) với 27 "biểu hiện" phải chống (đặc biệt là nhóm 3 – biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa trong nội bộ)… Bây giờ đứng trước bước ngoặt của lịch sử đất nước, lãnh đạo đảng nhất thiết phải xem lại. Hôm nay phải lột xác cứu đảng để mở đường cải cách cứu nước còn hơn cả cứu hỏa ! Bây giờ vẫn còn kịp ! 

Nội dung cải cách có thể phác họa một cách tóm lược như sau :

Thứ nhất : Mục đích cuối cùng và cũng là cao nhất cải cách chính trị ở nước ta hôm nay phải đạt được nên là : Từ hòa giải, đoàn kết và đồng thuận dân tộc quật khởi nên một quốc gia Việt Nam phát triển của toàn thể cộng đồng dân tộc Việt Nam chúng ta – đúng với tinh thần đã nêu từ Cách Mạng Tháng Tám : "Nước Việt Nam là của người Việt Nam !", với các tiêu chí Dân chủ, Cộng hòa, Độc lập, Tự do, Hạnh phúc. 

Thứ hai : Kinh tế thị trường, nhà nước pháp quyền, xã hội dân sự là 3 trụ cột làm nên quốc gia vững bền, phải được xây dựng và phát triển từng bước thích hợp trong tổng lộ trình hình thành nên một nước Việt Nam phát triển, với các tiêu chí như đã nêu trong điểm thứ nhất. 

Thứ ba : Thể chế chính trị cần phải xây dựng là một nhà nước pháp quyền dân chủ, có phân định rạch ròi các quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp, hoạt động ràng buộc nhau và kiểm soát lẫn nhau trong khung khổ chung của một Hiến pháp mới ; nhà nước này được xây dựng và hình thành trên những nguyên tắc của bầu cử dân chủ. Kinh tế thị trường và xã hội dân sự là 2 yếu tố căn bản tạo dựng nên nhà nước pháp quyền này, vì lẽ này nhà nước pháp quyền dân chủ tất yếu phải được xây dựng trên nền tảng của thể chế chính trị dân chủ đa nguyên, được thiết kế theo một hiến pháp mới đúng với tinh thần nhà nước do dân, của dân, vì dân. Đây phải là cái đích cuối cùng và cao nhất của toàn bộ quá trình cải cách chính trị lần này, được thực hiện dần từng bước dựa trên mọi thành quả kinh tế - chính trị - xã hội và tiến bộ của quốc gia đạt được trong suốt quá trình tiến hành cải cách này.

Học hỏi là động lực trí tuệ xuyên suốt quá trình này – vì thế tôi gọi đó là thể chế chính trị đa nguyên của học hỏi, của giác ngộ, của phát triển, bởi vì nó được xây dựng từng bước và thường xuyên nâng cao theo tiến trình của giác ngộ và phát triển ; nó khác hẳn với đa nguyên của bầy đàn, vô minh và hỗn loạn. Nói đơn giản : Đó là lấy mở rộng tự do dân chủ tạo ra giác ngộ của trí tuệ và đồng thuận xã hội làm động lực cho việc tiến hành cải cách, để từng bước xây dựng nên một thể chế chính trị mới. Vì thế có thể nói : Cải cách chính trị lần này là tiến hành những cuộc vận động chính trị lớn và sâu rộng trong toàn xã hội như đã từng làm thời Cách Mạng Tháng Tám nhằm thay đổi sâu sắc toàn diện đời sống đất nước.

Thứ tư : Các quyền tự do, dân chủ của công dân, quyền sở hữu cá nhân, và các quyền con người phải được thể hiện đầy đủ và được bảo đảm trong Hiến pháp, đồng thời được phản ánh trong mọi bộ luật của quốc gia. Những quyền tự do ngôn luận, tự do hội họp và lập hội, quyền biểu tình, quyền tự do báo chí phải được xem và thiết kế là những quyền trực tiếp bảo đảm việc thực hiện các quyền công dân và quyền con người, đồng thời những quyền này làm nhiệm vụ tạo nền móng cho sự hình thành và hoạt động của xã hội dân sự, mang lại động lực cho tiến hành cải cách. Quân đội, công an và các lực lượng chuyên chính khác là công cụ bảo vệ đất nước và giữ gìn an ninh quốc gia, được xây dựng và hoạt động trong khuôn khổ hiến pháp và luật pháp quốc gia, chỉ trung thành với quốc gia, với nhân dân.

Thứ năm : Toàn bộ các đảng phái chính trị, các loại hình hiệp hội cùng các thành viên của nó chỉ được hoạt động trong khuôn khổ của xã hội dân sự, trong khuôn khổ của Hiến pháp và pháp luật – bao gồm cả luật/các luật về các đảng phái chính trị, hiệp, hội, các tổ chức dân sự khác… Tất đều bình đẳng trước pháp luật, tự túc về tài chính và không được sử dụng tiền thuế của dân.

Một khi những cá nhân của những tổ chức này thông qua bầu cứ dân chủ theo luật định được cử vào tham gia bộ máy nhà nước thì trở thành đại diện của các cử tri bầu cho họ, hoạt động theo Hiến pháp, chứ không đại diện cho các đảng phái hay các tổ chức chính trị xã hội xuất thân của họ. Khái niệm đảng cầm quyền chỉ thuần túy là tên gọi không hơn không kém cho đảng phái có nhiều thành viên (thường là chiếm đa số hoặc thông qua liên minh) tham gia chính quyền. Nghĩa là : Không có các đảng phái hay các tổ chức chính trị xã hội với tính chất là chính nó trong bộ máy và hệ thống pháp quyền của nhà nước, đây là đặc chưng cốt lõi "nhà nước do dân, của dân, vì dân".

…

Trên đây chỉ là một gợi ý sơ bộ để tham khảo. Tôi tin rằng nếu lãnh đạo đảng huy động trí tuệ cả nước xây dựng chiến lược cải cách đưa đất nước đi vào thời kỳ phát triển mới, chắc chắn đất nước sẽ có được một chiến lược cải cách của toàn dân và nhất định thành công. 

Tới đây tôi trân trọng đề nghị : 

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, với trách nhiệm là người giữ cương vị cao nhất trong đảng, yêu cầu Bộ Chính trị ra quyết định khép lại quá khứ, đoàn kết toàn Bộ Chính trị và toàn đảng, huy động toàn đảng và dựa vào trí tuệ của nhân dân cả nước quyết tiến hành cuộc cải cách chính trị không thể trì hoãn này. Đảng phải thay đổi thành đảng của dân tộc để có thể dấy lên cuộc cải cách của toàn dân cứu nước và đổi đời đất nước ! Đây cũng là con đường cứu đảng thành đảng của dân tộc, mãi mãi đi với dân tộc. Thời gian không chờ đợi. Mọi thách thức trong/ngoài đang uy hiếp đất nước không biết chờ đợi !

Trước những thách thức nghiêm trọng của quốc gia, tôi cầu mong cả nước – đặc biệt là những đảng viên muốn cứu đảng để cứu nước – hãy lên tiếng về vận mệnh đất nước, cùng nhau làm tất cả mọi việc vì đất nước với sự giác ngộ cao nhất về cuộc cải cách phải tiến hành này !

Nguyễn Trung

Xin đọc tiếp 3 phục lục đính kèm

**************

Phụ lục I

Về con đường cải cách đi qua Đảng cộng sản Việt Nam đã thay đổi trở thành đảng của dân tộc

Thực trạng hiện nay là :

- Đảng như đang là ngày càng không có dân đi với mình và ngày càng bất cập do tha hóa và do nhiệm vụ đất nước đặt ra cho đảng ngày càng vượt tầm, khiến đảng ngày càng bị thách thức, càng phải trấn áp để giữ chế độ toàn trị ;

- Trong xã hội dân sự hiện nay dân tình ngày càng bức xúc và không có đường lùi ; dân hiện nay tuy chưa đủ sức lật thuyền xóa bỏ đảng, nhưng tình hình ngày càng đến gần tức nước vỡ bờ, cùng tắc biến ;

- Tình hình từ hai, ba khóa đại hội nay cho thấy mâu thuẫn giữa một bên đảng một bên dân nói trên gây ra nhiều xung đột ngày càng lớn và quyết liệt, hoặc ngầm ngầm, hoặc bùng nổ công khai. Tình trạng bế tắc này tự nó đang hấp dẫn ngày càng mạnh mẽ những bi kịch tồi tệ nhất đến với đất nước, với mọi kết cục thê thảm có thể.

Trong những bi kịch có thể xảy ra này, bạo loạn lật đổ, hoặc chế độ tự sụp đổ là nguy hiểm nhất, sẽ có thể mang lại cho đất nước đau khổ và tổn thất lớn nhất. Bởi vì sự phá hủy này nếu xảy ra sẽ chỉ đem lại điêu tàn cho đất nước. Trong cái bầu không khí chiến tranh lạnh muốn ăn thịt người trên thế giới hiện nay, nhất là Việt Nam lại nằm ở vị trị địa đầu trong khu vực, sẽ không sao đoán trước được cái gì sẽ xảy ra cho nước ta tiếp theo sự phá hủy này !

Điều chắc chắn : Quốc gia bạo loạn, nạn "đục nước béo cò" dù là cò "nội" hay cò "ngoại" sẽ tìm đến như kền kền tìm xác thối ! Mong đừng ai mù quáng tưởng rằng đấy sẽ là "sự phá hủy sáng tạo" của Schumpeter ! Chỉ cần xem ai là người khích cho nước ta phải rối ren hơn nữa, sẽ thấy ngay sự phá hủy này có thể mang lại cho đất nước những gì. Song giữ nguyên trạng chế độ toàn trị ngày càng ruỗng nát thế này, trước sau cũng tất yếu dẫn tới bạo loạn !

Hai năm khóa Đại hội XII cho thấy : Mọi nỗ lực rất quyết liệt và chật vật nhằm cứu vãn tình hình cho đến nay của đảng và của chế độ toàn trị trong mọi lĩnh vực cuộc sống đất nước chỉ là "bịt lỗ hà, ra lỗ hổng", hoặc là "giật gấu vá vai". Hệ thống kinh tế và hệ thống chính trị - xã hội của đất nước dù có vắng bớt được đôi ba bộ mặt tham nhũng xấu xí ; song chồng chéo, manh mún, ăn bám, tham nhũng, và mục ruỗng của hệ thống trước sau vẫn nguyên vẹn. Nghĩa là : (a) cỗ máy sản sinh ra mọi tội lỗi của chế độ toàn trị, và (b) hiện trạng nguy hiểm của đất nước đều còn nguyên vẹn, và tình hình mọi mặt đang ngày càng rối thêm. Đất nước đang èo uột tiếp để chịu bó tay làm mồi cho mọi ý đồ xấu xa phía trước. Trong khi đó thời gian và mọi thách thức trong / ngoài không biết chờ đợi. Khoanh tay bất lực ngồi yên, hay cứ loay hoay mãi ngứa đâu gãi đấy, cháy đâu chữa đấy như đang làm, đều đồng nghĩa với tự sát. Phải nhìn thẳng vào sự thật này để không lạc hướng trong lúc tìm lối ra cho đất nước : Lột xác cứu đảng để cải cách mở đường cứu nước – lẽ ra đây phải là nội dung duy nhất của Đại hội XII ! 

Chỉ có con đường sống : Đảng phải thay đổi chính mình thành đảng của dân tộc, còn dân quyết đi cùng với đảng đã thay đổi, để cùng sống, sống được, trên hết là để có thể cùng nhau thực hiện cải cách cứu mình và cứu nước, và mở ra cho đất nước thời kỳ phát triển mới.

Lý tưởng nhất, con đường này sẽ là : Bộ Chính trị huy động trí tuệ cả nước và trong Đảng, vận dụng những kinh nghiệm thành/bại trên con đường phát triển của chính nước ta và các nước khác trên thế giới xây dựng nên chiến lược cải cách của ta, sau đó làm cho chiến lược cải cách trở thành nghị quyết của toàn Đảng – bắt đầu là của Ban chấp hành Trung ương Đảng. Sau cùng là việc thay đổi đảng thành đảng của dân tộc và thực hiện cải cách trở thành nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc.

Thực hiện nghị quyết đại hội, đảng – thông qua đảng viên và các tổ chức cơ sở của mình – làm nhiệm vụ hạt nhân lãnh đạo và đồng thời là lực lượng nòng cốt vận động nhân dân cả nước tiến hành cuộc cải cách này theo kế hoạch và các bước đã thiết kế được, với tổng lộ trình gồm 2 phần trước sau dưới đây :

A. Đảng tiến hành thay đổi chính mình trước trở thành một đảng mới : đảng của dân tộc ; sau đó

B. Triển khai trong cả nước chiến lược cải cách của đảng mới.

Đại thể cải cách có thể chia thành 3 giai đoạn sau đây :

Giai đoạn I :

Hoàn thành phần A của tổng lộ trình, làm xong việc chuyển đổi thành đảng mới với cương lĩnh mới, điều lệ mới, tiến hành tổ chức lai đảng theo tinh thần lấy xã hội dân sự làm môi trưởng rèn luyện, phấn đấu và hoạt động của đảng, với mục tiêu trở thành lực lượng chính trị mạnh nhất và có tính tiền phong chiến đấu cao trong xã hội dân sự. Đảng mới sẽ tiến hành mọi hoạt đông thực hiện các nhiệm vụ của mình theo tinh thần "Điều 4" của Hiến pháp hiện hành không còn tồn tại nữa trong thực tế (vì lúc này chưa có Hiến pháp mới). Có những điểm nổi bật sau đấy :

1. Cương lĩnh mới của Đảng cộng sản Việt Nam đã chuyển hóa thành đảng yêu nước của dân tộc và dân chủ - nên lấy lại tên cũ là Đảng Lao động Việt Nam, gồm 3 phần chính :

(a) khẳng định mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam phát triển theo con đường dân tộc và dân chủ, hòa nhập cộng đồng thế giới vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, phấn đấu giành vị thế xứng đáng trong kinh tế thế giới toàn câu hóa ở giai đoạn hiên nay ;

(b) xây dựng một thể chế chính trị / nhà nước dân tộc và dân chủ của hòa giải và đoàn kết dân tộc dựa trên kinh tế thị trường, nhà nước pháp quyền, xã hội dân sự, bảo đảm thực hiện quyền làm chủ đất nước của nhân dân ;

(c) chuyển đổi và xây dựng Đảng cộng sản Việt Nam hiện nay thành đảng yêu nước của dân tộc và dân chủ trên cơ sở gìn gữ và phát huy truyền thống dựng nước và giữ nước, sự nghiệp giành độc lập thống nhất, các giá trị của dân tộc và của văn minh nhân loại, nguyện phấn đấu đi tiên phong trong hàng ngũ dân tộc vì sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam độc lập, thống nhất, hòa bình, dân chủ, giầu mạnh, công bằng, văn minh.

2. Điều lệ đảng mới bảo đảm cho đảng viên và toàn đảng được tổ chức và xây dựng phù hợp tình hình và nhiệm vụ mới của đất nước, đòi hỏi đảng viên thông qua học tập :

- nâng cao kiến thức và giác ngộ chính trị để có năng lực và phẩm chất lấy xã hội dân sự làm môi trường phấn đấu ;

- gương mẫu mọi mặt để có thể trở thành hạt nhân lãnh đạo trong mọi hoạt động của xã hội dân sự, qua đó phát huy ý chí, nội lực và sự sáng tạo của mọi tầng lớp nhân dân thực hiện các nhiệm vụ cải cách đòi hỏi ;

- khơi dậy mọi sáng kiến và phong trào của nhân dân trong xã hội dân sự, đi tiên phong xây dựng những phong trào vận động lớn của toàn quốc hoặc từng vùng miền, từng lĩnh vực để giải quyết những vấn đề trọng đại trong kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội ;

- đẩy mạnh cải cách giáo dục, xây dựng nếp sống mới tôn trọng luật pháp và các quyền của công dân, quyền con người ;

- tạo ra những chuyển biến mới mọi mặt của đất nước, thực hiện những kế hoạch phát triển, tạo công ăn việc làm mới, tăng cường khả năng cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam, gìn giữ môi trường tự nhiên, tranh thủ đầu tư nước ngoài và hợp tác quốc tế.

- xây dựng mới phù hợp với hiến pháp và pháp luật mới (sẽ phải có) những tiêu chuẩn của đảng viên và tổ chức đảng các cấp phù hợp với thể chế chính trị dân chủ pháp quyền và khả năng hoạt động của đảng / các tổ chức cơ sở đảng trong xã hội dân sự để trở thành lực lượng chính trị có khả năng đi tiên phong trong mọi tiến bộ của đất nước ;

- lấy thúc đẩy những thành quả đạt được trong vận động xã hội dân sự thành những động lực bên cạnh những động lực kinh tế - chính trị - xã hội khác góp phần thúc đẩy sự phát triển và những tiến bộ mới của đất nước ;

- cho ra khỏi đảng những đảng viên không muốn hoặc không đủ điều kiện là đảng viên của đảng mới, đẩy mạnh kết nạp đảng viên mới – trước hết là trong đối tượng thanh niên, học sinh, sinh viên, trí thức, doanh nhân giỏi… nhằm mang lại cho đảng năng lực và sức sống mới, dứt khoát vứt bỏ chủ nghĩa lý lịch và chủ nghĩa thành phần và hậu duệ.

- qua thực tiễn phấn đấu này rèn luyện đảng trở thành lực lượng chính trị nòng cốt và đội ngũ tiên phong của một nước Việt Nam mới : Đảng theo đuổi những giá trị của dân tộc và dân chủ, những tiến bộ mới của trí tuệ và văn minh nhân loại.

Xin đặc biệt lưu ý về đảng : Đối tượng vận động của đảng chính trị luôn luôn là nhân dân. Quan điểm đúng đắn này đã được nhấn mạnh : Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng (nói đúng hơn : Cách mạng là sự nghiệp của nhân dân). Trung thành với quan điểm này, đảng đã làm nên thắng lợi của 4 cuộc kháng chiến vĩ đại.

Ngày nay, cải cách là để xây dựng quốc gia độc lập có chủ quyền của thể chế chính trị pháp quyền dân chủ, trong đó nhân dân là chủ đất nước với tính cách là công dân trong xã hội dân sự. Vì thế trong cải cách đổi đời đất nước, Cương lĩnh và Điều lệ mới của đảng (đã thay đổi trở thành đảng của dân tộc) cần làm rõ nhiệm vụ của đảng và đảng viên là phải có phẩm chất, năng lực, xác định mục tiêu phấn đấu là lấy xây dựng và phát triển xã hội dân sự làm môi trường nuôi dưỡng và phát huy sự trưởng thành, quyền năng và sức mạnh của công dân, coi đây là mặt trận chính trị số một của đảng để thực hiện hòa giải, đoàn kết và phát huy sức mạnh toàn dân tộc cho nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong thế giới hôm nay. Đây là nhiệm vụ cơ bản hàng đầu của một đảng lãnh đạo trong thời kỳ phát triển mới của đất nước, khác hẳn với thời kỳ làm nhiệm vụ cách mạng giành độc lập và kháng chiến cứu nước ! 

Đặc điểm mới này quyết định bản chất hoàn toàn mới của đảng, đồng thời đòi hỏi phải có đường lối mới và tổ chức mới của đảng mà cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đề cập tới (thư 09/08/1995). Nhiệm vụ đổi mới Đảng cộng sản Việt Nam như đang là thành đảng của dân tộc trước hết là hiểu theo tinh thần này. Chủ động xây dựng và phát triển xã hội dân sự như thế là môi trường rèn luyện phẩm chất của tính chiến đấu và tính tiền phong của đảng, đồng thời là bí quyết để phấn đấu giành về cho đảng vai trò lãnh đạo trong thể chế chính trị dân chủ đa nguyên.

Đây là những đòi hỏi rất cao về trí tuệ, bản lĩnh và các phẩm chất thuộc các phạm trù đạo đức và giá trị. Tất cả nói lên Đảng cộng sản Việt Nam như đang là phải thay đổi hoàn toàn về bản chất, đúng với quy luật : nhiệm vụ mới của đất nước đòi hỏi phải có đảng chất lượng mới, nếu không muốn bị loại bỏ. 

Có thể tổng kết : Trước 30/04/1975 là giai đoạn làm nhiệm vụ cách mạng để giành độc lập thống nhất, sau 30/04/1975 là làm nhiệm vụ phát triển để xây dựng và bảo vệ tổ quốc ; vì không nhận thức được sự khác nhau của 2 nhiệm vụ chính trị là cách mạng và phát triển như thế để thay đổi, nên 42 năm qua từ đảng lãnh đạo đảng đã biến chất thành đảng cai trị, không oan uổng !

3. Ra Tuyên bố của Đảng cộng sản Việt Nam chuyển đổi thành đảng yêu nước của dân tộc và dân chủ (nên đổi tên là Đảng Lao Động Việt Nam), tuyên bố trước quốc dân đồng bào và toàn thế giới quyết định đổi mới thành đảng yêu nước của dân tộc và dân chủ (Đảng Lao Động Việt Nam), làm rõ đất nước đã hoàn thành một giai đoạn phát triển, ngày nay phải chuyển sang một giai đoạn mới để trở thành một nước phát triển trong một thế giới đã sang trang đi vào thời kỳ của một cục diện quốc tế mới.

Khẳng định mục tiêu chiến lược của đảng mới là kế tục mọi thành tựu đất nước đã giành được đến nay để đưa đất nước lên con đường trở thành nước phát triển của một thể chế chính trị / nhà nước dân tộc và dân chủ dựa tên kinh tế thị trường – nhà nước pháp quyền – xã hội dân sự, nhằm xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập thống nhất, dân chủ và giầu mạnh ; lấy hòa giải đoàn kết dân tộc và phát huy các giá trị truyền thống của dân tộc và của văn minh nhân loại làm động lực thực hiện mục tiêu trọng đại này ; kêu gọi toàn dân nỗ lực chung vai sát cánh với đảng thực hiện, đảng nguyện trung thành với lợi ich của nhân dân và của đất nước, phấn đấu trở thành chỗ dựa tin cậy và là lực lượng nòng cốt của cả nước trong thực hiện cuôc cải cách đổi đời đất nước cũng như trên con đường đưa đất nước trở thành nước phát triển theo kịp tiến bộ của nhân loại.

Đảng ra tuyên bố trước toàn thế giới về quyết định thực hiện cuộc cải cách trọng đại này : 

- khẳng định xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập thống nhất, dân chủ và giầu mạnh, vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển trong quan hệ với moi quốc gia và với các tổ chức quốc tế và khu vực ;

- lấy phát huy hòa giải đoàn kết dân tộc, các giá trị của dân tộc, tự do, dân chủ, bảo vệ và phát huy các quyền con người và bảo vệ môi trường làm động lực xây dựng và bảo vệ đất nước ;

- Việt Nam khẳng định theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, tôn trọng luật pháp quốc tế, làm tròn trách nhiệm của thành viên Liên hiệp quốc ;

- Việt Nam kêu gọi mọi quốc gia và mọi tổ chức quốc tế và khu vực chủ động góp phần mình gìn giữ hòa bình, bảo vệ tự do lưu thông hàng hải, và giải quyết hòa bình mọi tranh chấp có liên quan đến vấn đề chủ quyền trên trong Biển Đông theo tinh thần UNCLOS 1982 và luật pháp quốc tế, cùng chung sức phát huy vai trò của ASEAN xây dựng Đông Nam Á thành khu vực của hòa bình, hợp tác và phát triển, qua đó góp phần vào hòa bình và sự thịnh vượng chung của thế giới ;

- trong trường hợp Việt Nam bị xâm lược, Việt Nam quyết tâm bảo vệ độc lập chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ của mình, đồng thời giành cho mình quyền kêu gọi sự giúp đỡ của cộng đồng thế giới.

Nói thì ngắn gọn như vậy, song nội dung là quyết xây dựng đối nội và theo đuổi một đường lối đối ngoại dấn thân, để tạo ra vị thế quốc gia mới cho đất nước.

Ngay sau khi ra 2 tuyên bố nói trên, trả lại tự do cho tất cả những người bị tù vì bất đồng chính kiến với chế độ chinh trị, khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho họ đem hết sức mình tham gia cuộc cải cách vĩ đại của đất nước ; đồng thời tiến hành cuộc vận động lớn trong cả nước thực hiện hòa giải và đoàn kết dân tộc, tạo ra sự đồng thuận của toàn dân tộc tiến hành thắng lợi cuộc cải cách đổi đời đất nước. 

Trong Giai đoạn I này, như một khởi động đầu tiên của toàn hệ thống chính trị - xã hội cả nước, đảng tiến hành ngay cuộc vận động lớn trong cả nước thực hiện tiết kiệm triệt để chi tiêu – trước hết gương mẫu cắt giảm mọi chi tiêu có thể cho đảng và trong đảng, để cứu nguy thâm hụt ngân sách quốc gia, dồn mọi nguồn lực cho yêu cầu phát triển của kinh tế. 

Qua cuộc vận động này xây dựng và hình thành một phong cách làm ăn trung thực, hiệu quả, tiết kiệm trong cả nước. Từ đó xây dựng những chuẩn mực đạo đức và chính trị đầu tiên của quốc gia cần xác lập cho toàn bộ sự nghiệp đưa đất nước trở thành nước phát triển. Tạo dựng được phong trào mở đầu nhưng rất quan trọng này, hy vọng những giá trị tốt đẹp sẽ được củng cố và có sức sống mới, đồng thời đất nước sẽ nảy nở những tinh hoa và trí tuệ mới. Đây có thể là cái đà đầu tiên vận động toàn bộ quá trình cải cách và xây dựng đất nước. 

Tóm lại, Giai đoạn I thực hiện xong nhiệm vụ đảng tự thay đổi và cải cách đảng trước về đường lối, về tổ chức và về phương thức hoạt động, để có khả năng xây dựng xong và triển khai chiến lược cải cách và phương thức / kế hoạch thực thi trong cả nước. Trên cơ sở tự cải cách chính mình trước như vậy, đảng chủ xướng và dẫn dắt cả nước thực hiện cuộc cải cách trọng đại này.

Ngay lập tức (nghĩa là trong khi chưa có Hiến pháp mới) đảng chuyển sang hoạt động theo phương thức của đảng cầm quyền trong một thể chế chính trị pháp quyền dân chủ (trước hết với tinh thần trên thực tế coi như không còn "Điều 4"), lấy xã hội dân sự làm địa bàn hoạt động chủ yếu, thực hiện những sửa đổi / cải cách bước đầu cần thiết hệ thống hành chính quốc gia để bảo đảm yêu cầu xúc tiến cải cách, duy trì đươc sự vận hành liên tục của mọi lĩnh vực trong cuộc sống trong suốt thời gian tiến hành cải cách, không để xảy ra khoảng trống quyền lực.

Giai đoạn II :

- Thực hiện tiếp những bước cải cách cụ thể đã đề ra trên cơ sở về cơ bản giữ bộ khung cũ của toàn bộ hệ thống hành chính sự nghiệp với những thay đổi cần thiết về tổ chức, cơ chế hoạt động, nhân sự, song song với thi hành những chính sách mới hoặc những quy định mới đúng với tinh thần và nội dung của cải cách. Đặc biệt chú trọng xây dựng và thực hiện ngay những luật cơ bản (có thể là những Luật tạm thời trước khi có Hiến pháp mới) về tự do báo chí, tự do thành lập hiệp hội, về quyền biểu tình, về quyền thể hiện ý chí của nhân dân, về quyền con người, bảo đảm thực hiện công khai minh bạch và trách nhiệm giải trình.., qua đó tạo ra động lực quyết định xúc tiến cải cách. Tất cả những hoạt động này dựa trên nền tảng nâng cao dân trí và tinh thần thượng tôn pháp luật, hòa giải và đoàn kết của nhân dân cũng như của hệ thống chính trị / nhà nước… Tất cả những bước đi mới này nhằm phát huy mọi động lực toàn xã hội thúc đẩy tiến trình cải cách diễn ra năng động và hiệu quả, giảm thiểu ở mức có thể nhất mọi xung đột hay tổn thất không đáng có, kết hợp với xây dựng và thực hiện nếp sống văn minh, gìn giữ và phát huy những giá trị đạo đức xã hội.

- Xây dựng những chính sách và chủ trương thực hiện mới để thực hiện song song các nhiệm vụ phát triển kinh tế, giải quyết những nhiệm vụ chính trị / văn hóa / xã hội phải tiến hành, thực hiện những bước cải cách giáo dục ở giai đoạn này phù hợp với tiến trình của cải cách. Đây vừa là những nhiệm vụ phát triển cụ thể phải thực hiện song song với tiến trình cải cách, đồng thời tạo tiền đề tiến hành thay đổi / xây dựng các bộ luật mới.

- Bàn hành dự thảo hiến pháp mới huy động toàn dân tham gia xây dựng.

- Ban hành dự thảo và thông qua Luật về các đảng phái chính trị và các tổ chức đoàn thể xã hội để xây dựng thành bộ luật chính thức sau này làm cơ sở pháp lý cho hoạt động của mọi đảng phái chính trị và đoàn thể xã hội. Bộ Luật này bảo đảm các đàng phái chính trị và đoàn thể xã hội bình đẳng trước pháp luật, tự chủ về tài chính, không được sử dụng thuế và ngân sách của nhà nước, lấy xã hội dân sự làm môi trường phát triển và hoạt động của mình, đồng thời góp phần bảo đảm trong hệ thống chính trị / nhà nước và bộ máy vận hành của quốc gia chỉ có Hiến pháp và luật pháp quyết định tất cả.

Giai đoạn III :

Thông qua Hiến pháp mới, đồng thời thực hiện tiếp mọi bước đi của cải cách trong giai đoạn này, xây dựng / hoàn thiện những luật pháp và thể chế kinh tế theo Hiến pháp và hệ thống pháp luật mới. Thành tựu phát triển kinh tế và sự ra đời của thể chế chính trị / nhà nước mới theo Hiến pháp mới là thước đo nội dung và quá trình tiến triển của cải cách ở giai đoạn này. 

 Nên tham khảo mô hình thế chế chính trị / nhà nước và bộ máy hành chính sự nghiệp của Singapore, Nhật và Hàn Quốc để vận dụng vào nước ta theo tinh thần của Tuyên ngôn Độc lập 02/09/1945, Hiến pháp 1946 và cách tổ chức quốc hội 1946, được bổ sung những nét cập nhật phù hợp với đòi hỏi của đất nước và bối cảnh quốc tế hiện tại. Nét đặc trưng chung của 3 mô hình này (Singapore, Nhật, Hàn Quốc) là tính tập trung để tạo ra khả năng quyết đoán cao, đồng thời bảo đảm được dân chủ, tính công khai minh bách và trách nhiệm giải trình.

Trên cơ sở những bước tiến mới nói trên, tiến hành xây dựng một thể chế chính trị / nhà nước đa nguyên, hình thành một số đảng chính trị mới theo Hiến pháp mới và Luật về đảng phái chính trị và các tổ chức xã hội dân sự như đã được thông qua ở giai đoạn II.

Nên xây dựng các lý lẽ thuyết phục, và được bảo đảm bằng bộ luật về các đảng phái chính trị và đoàn thể nói trên được thiết kế phù hợp, để hình thành thêm các đảng chính trị mới có thể tham chính thông qua Luật bầu cử dân chủ tự do và theo quy định của Hiến pháp.

Ở nước ta, hợp lý nhất có lẽ chỉ nên hình thành thêm 2 đảng tham chính mới như đã từng có trong thời đầu của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa – đó là đảng Dân Chủ và Đảng Xã hội – song phải là 2 đảng có thực quyền và bình đẳng trước pháp luật như mọi đảng khác theo Luật. Nếu có nhiều đảng nữa sẽ rối và không cần thiết. Hiến pháp và các bộ Luật liên quan cần được thiết kế sao cho bảo đảm nghiêm túc yêu cầu : thực hiện đa nguyên, nhưng bảo đảm không quá 3 đảng tham chính trong tranh cử và bầu cử ; thủ lĩnh của đảng có đa số ghế lớn nhất trong Quốc hội sẽ là tổng thống với chức năng là người đại diện quốc gia cao nhất và có quyền lực cao nhất cả nước ; thủ tướng là người trực tiếp điều hành nội các (chính phủ) do tổng thống bổ nhiệm và được quốc hội chấp thuận ; với điều kiện của nước ta, nên thực hiện chế độ 1 viện duy nhất là quốc hội ; tuy nhiên nên thực hiện chế độ bầu cử từng phần so le để bảo đảm sự hoạt động liên tục của quốc hội (không bị gián đoạn qua mỗi kỳ bầu cử). Tiến hành bầu cử thành lập hệ thống nhà nước theo Hiến pháp mới, nên mời sự giám sát quốc tế cuộc bầu cử để nâng cao uy tín của chính thể mới, đồng thời tranh thủ sự ủng hộ / hậu thuẫn của cộng đồng quốc tế.

Nên chuẩn bị sớm một chiến lược cải cách như trên để được thông qua sớm nhất có thể tại một đại hội đảng toàn quốc bất thường, sau đó triển khai thực hiện. Nhưng ngay sau khi Bộ Chính trị đã đi tới được quyết định phải tiến hành cải cách, Bộ Chính trị nên có ngay một tuyên bố trình bầy rõ quyết định chiến lược này, kêu gọi cả nước và toàn đảng đoàn kết và phát huy tinh thần yêu nước đem hết tâm huyết tham gia sự nghiệp cách bằng mọi hành động và việc làm thiết thực, dấy lên trong cả nước một hào khí mới, làm cho nhân dân và từng đảng viên ngay từ ngày đầu tiên cảm nhận được sự nghiệp cải cách này là trách nhiệm của chính mình, chủ động làm mọi việc có thể góp phần tham gia của mình.

Trong quá trình chuẩn bị Đại hội XII tôi đã kiến nghị thành lập nhóm ad hoc gồm các đồng chí Bùi Quang Vinh, Vũ Đức Đam và Phạm Bình Minh giúp đảng xây dựng nội dung Đại hội theo hướng xúc tiến cải cách nói trên. Nay tôi xin đề nghị một lần nữa : Bộ Chính trị nên quyết định lập sớm một nhóm như thế giúp đảng bắt tay ngay vào việc chuẩn bị và xây dựng chiến lược cải cách.

Trên đây chỉ là những gợi ý thô sơ ban đầu để tham khảo.

Nguyễn Trung

*******************

Phụ lục II

Về chủ nghĩa Marx – Lenin 

Muốn tiến hành cải cách chính trị, đảng phải chủ động loại bỏ "chủ nghĩa Marx – Lenin" và ý thức hệ đi kèm. Bởi các lẽ :

a. Đảng phải từ bỏ ý thức hệ lỗi thời để thay đổi chính mình thành đảng yêu nước của dân tộc và dân chủ.

b. Giai đoạn phát triển mới của đất nước đòi hỏi đảng phải có một thế giới quan mới xác lập được con đường phát triển theo các giá trị của dân tộc và dân chủ, giành được vị thế quốc gia mới trong thế giới hôm nay.

c. Chứng minh trước nhân dân và tranh thủ được lòng tin của nhân dân là đảng đã trở thành một đảng mới của dân tộc và dân chủ mà sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước trong thế giới hôm nay đòi hỏi.

Nên có những công trình nghiên cứu khoa học và nghiêm túc giải quyết thấu đáo, thuyết phục nhiệm vụ khó khăn này để giải phóng tư duy theo tinh thần loại bỏ những cái sai và lỗi thời, gìn giữ những giá trị đúng đắn, hướng về những giá trị mới mà thực tế khách quan của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước đòi hỏi. 

Trong khuôn khổ tâm sự và trao đổi, chỉ xin nêu ra một số suy nghĩ ban đầu dưới đây. 

Trước hết xin nói ngay : Cả Marx và Lenin đều không sáng lập ra chủ nghĩa này – nó không tồn tại.

Chính bản thân Marx – và cả Ăng-ghen – đều cho tác phẩm trí tuệ của mình là lý luận mang tính giải thích và thúc đẩy sự phát triển của cuộc sống. Marx và Engels suốt cuộc đời mình đã nhiều lần tiếp tục điều chỉnh những chỗ sai, có nhiều sửa đổi quan trọng, bám vào thực tiễn và sự vận động của lịch sử để tiếp tục phát triển lý luận của mình. Tới nay đã có thể lọc ra khoảng 9 – 10 lần Marx và Engels đã có những thay đổi như thế. Cả Marx và Engels đều coi lý luận của mình là mở, đòi hỏi vận dụng sáng tạo bám sát cuộc sống chứ không giáo điều, không bao giờ coi nó là học thuyết hay chủ nghĩa mang tính khuôn sáo, áp đặt. 

Còn Lenin cũng chưa từng đưa lý luận Marx lên thành một thứ chủ nghĩa, cũng chưa hình thành được chủ nghĩa riêng của Lenin, vì bản thân Lenin còn đang viết NEP (New Economy Policy – Chính sách kinh tế mới, 1924) dở dang thì qua đời. Trước khi soạn thảo NEP, điều bổ xung của Lenin vào học thuyết Marx là quan điểm "chuyên chính vô sản". Song trong quá trình viết NEP chính Lenin không nhắc tới hoặc đã thay đổi quan điểm này. Thực tế cũng đã chứng minh chuyên chính vô sản là sai lầm. 

Chủ nghĩa Marx - Lenin như được nói tới, được hiểu và dạy, được thực hành trong Đảng cộng sản Việt Nam và ở nước ta cho đến hôm nay được lấy ra từ các phiên bản "Liên Xô" và "Trung Quốc" (nghĩa là không phải từ gốc), có đôi chút biến báo vì lý do phiên dịch hoặc vì theo cách hiểu của Việt Nam, vừa có nhiều cái sai so với những điều Marx viết ra, vừa đã tự chứng minh là sai trong thực tiễn Việt Nam 42 năm nay.

Sự thật là chủ nghĩa Marx - Lenin được các lãnh tụ của phong trào cộng sản (Stalin, khoảng năm 1927, một số nhân vật khác…) chắt lọc chủ yếu từ Tuyên ngôn cộng sản, rồi dựng lên thành một chủ nghĩa, một học thuyết nhằm xác lập vai trò độc tôn lãnh đạo cách mạng (trước hết lúc đó là của Liên Xô) và sự tồn tại của Đảng cộng sản với tính cách là một đảng độc tôn như thế, và để chi phối mọi tư duy và hành động của toàn xã hội theo quan điểm của Đảng cộng sản. Nội dung cốt lõi là xóa bỏ tư hữu tư liệu sản xuất, thiết lập chuyên chính vô sản, coi đấu tranh giai cấp là động lực của phát triển.

Ngoài ý nghĩa là một cẩm nang của cách mạng xã hội chủ nghĩa, chủ nghĩa Marx - Lenin như vậy có thể được xem như sự khẳng định vai trò lãnh đạo tư duy của Liên Xô (và phần nào cả tôn sùng cá nhân Stalin, sau này Khrushchev (Khrouchtchev) đã bác bỏ, nhưng ở ta lại phê phán Khrushchev là xét lại) trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.

Marx viết Tuyên ngôn cộng sản năm 30 tuổi (1848), và hầu như đây là tác phẩm duy nhất Marx đề cập đến chủ nghĩa cộng sản một cách đầy đủ nhất với tính cách là một hình thái xã hội mới tất yếu sau chủ nghĩa tư bản. Song trong toàn bộ cuộc đời còn lại sau đó, Marx hầu như bỏ không theo cách tiếp cận như vậy nữa, mà đi sâu vào bản chất sự vận động và phát triển của chủ nghĩa tư bản đương thời. Dù không kiên định, song đã có lúc Marx thừa nhận không thể làm thầy bói cho lịch sử như các dự báo của mình, cho rằng lịch sử chỉ chấp nhận may đo, chứ không thể ốp may sẵn (Việt Phương). Marx đã hoàn thành "Tư bản" tập I, sau đó Engels từ những phần việc dở dang của Marx hoàn thành tiếp "Tư bản" II và III, trong đó hầu như không nói tới chủ nghĩa cộng sản nữa.

Đáng chú ý là : sau này Marx, song rõ nhất là Engels nhân dịp 25 năm Tuyên ngôn cộng sản, đều coi Tuyên ngôn cộng sản chỉ có giá trị lịch sử, cuộc sống hoàn toàn không diễn ra như đã viết trong Tuyên ngôn cộng sản. Một số quan điểm quan trọng khác của Marx về đấu tranh giai cấp, về quy luật bóc lột giá trị thặng dư, về quy luật tiến hóa của lịch sử… cũng cho thấy nhiều chỗ không đúng và càng không theo kịp cuộc sống ngày nay… Trong khi đó những phân tích của Marx về chủ nghĩa tư bản cho đến hôm nay vẫn có nhiều giá trị thời sự [1]. 

Một vấn đề vô cùng hệ trọng liên quan đến vấn đề đang bàn : Từ 6 - 7 thập kỷ nay nhiều công trình nghiên cứu khoa học và nhiều học giả có uy tín trên thế giới đánh giá thống nhất : chế độ của Hítle, Stalin và Mao có 3 đặc điểm giống nhau :

1. thực hiện chủ nghĩa tư bản nhà nước - dù tên gọi của nó là gì,

2. tẩy não (chỉnh huấn, học tập, cải tạo...) để mọi người phải trung thành với chế độ,

3. biến con người thành công cụ với đòi hỏi phải phục vụ tuyệt đối chế độ (thông qua hiến pháp, luật pháp, chính sách...).

Chủ nghĩa xã hội quốc gia của Hitler (Đức quốc xã) muốn dựng lên một đế chế của giống người Aryan thượng đẳng, song hiện thân của nó là chủ nghĩa phát-xít Đức, và nó là thủ phạm số 1 gây ra chiến tranh thế giới II.

Chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô lúc đầu là cái nôi và là thành trì của cách mạng vô sản thế giới, song tha hóa dần hướng về một đế chế trong quan hệ giữa Nga và các nước trong Liên bang xô viết, cũng như giữa Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu với nhiều rạn nứt, để cuối cùng là tan vỡ.

Ngay từ lúc quy mô nền kinh tế Trung Quốc còn đứng rất xa ngoài tốp 50 nước đứng đầu thế giới, chủ nghĩa xã hội/chủ nghĩa cộng sản của Mao với quan điểm "gió Đông thổi bạt gió Tây" đã mang màu sắc bá quyền. (Trung Quốc không theo chủ nghĩa Marx - Lenin vì chống Liên Xô, mà chỉ một thời nêu là "chủ nghĩa Marx"). 

Cả 3 chế độ toàn trị nói trên đều có những thảm sát đẫm máu lịch sử sẽ không thể quên, những tội ác hủy hoại đến tận cùng quyền con người.

Trong khi đó những khát vọng thể hiện đặc trưng hay thuộc tính của chủ nghĩa xã hội hiện thực hôm nay xuất phát từ những khát vọng xa xưa của loài người, sớm nhất là từ thời Plato và Aristotle thuộc nền văn minh Hy Lạp. Rồi những giá trị này trở thành những quan điểm chính trị rõ rệt ở thế kỷ thứ 16, nổi bật là Thomas More (The Utopia), và ngày nay vẫn là hoài bão của loài người về các giá trị của tự do, hạnh phúc...

Chủ nghĩa xã hội hiện thực – có thể nói như vậy – hôm nay được thấy trước hết ở các nước Bắc Âu, thuộc phong trào dân chủ xã hội – nghĩa là hoàn toàn không phải là sản phẩm của chủ nghĩa Marx - Lenin. Tiền thân của phong trào dân chủ xã hội ngày nay là Quốc tế II mà Marx và Engels lúc sinh thời đã phê phán rất quyết liệt, cho là cải lương và thủ tiêu đấu tranh giai cấp. Song sang thế kỷ 21 phong trào dân chủ xã hội trên thế giới cũng đang đi vào thời kỳ thoái trào, xã hội loài người đứng trước nhiều vấn đề mới truyền thống và phi truyền thống, những bất công mới, những đòi hỏi mới trong quá trình toàn cầu hóa ngày nay ; đồng thời – như 2 mặt của một đồng xu, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức mới…

Vậy chủ nghĩa Marx - Lenin với tính cách là nền tảng lý luận của những gì được gọi là xã hội chủ nghĩa hay định hướng xã hội chủ nghĩa được giảng dạy và thực hiện ở nước ta thực chất là gì ? Lãnh đạo đảng đang đòi hỏi phải bảo vệ, phải trung thành với chủ nghĩa Marx - Lenin nào, nó là những nội dung cụ thể gì ? Nó có thể soi sáng con đường nào cho đảng, dẫn đất nước đi tới đâu ?

Mọi câu trả lời tìm được trong cuộc sống đều dẫn tới kết luận : Đó là một tập hợp lý luận đầy khiên cưỡng, duy ý chí và mâu thuẫn, xong lại có nhiệm vụ xác lập và biện minh cho vai trò độc tôn của Đảng cộng sản, là nền tảng lý luận, là lá cờ giương lên để gò đất nước vào sự lãnh đạo của đảng, v v… đồng thời là nguồn gốc và mầm mống của chế độ toàn trị ở nước ta hôm nay.

Đáng lưu ý là nội dung của chủ nghĩa Marx - Lenin về xây dựng chủ nghĩa xã hội được xác định tập trung trong Tuyên bố Mạc-tư-khoa 1957 của các Đảng cộng sản và CN quốc tế đã có nhiều điểm khiên cưỡng trái hẳn với lý luận của Marx [2]. Cho đến nay chưa một lần nào và bất kỳ ở đâu có thể thực hiện được nội dung xây dựng chủ nghĩa xã hội như đã ghi trong tuyên bố Mạc-tư-khoa. Đơn giản vì những điều đã được xác định này không hiện thực, duy ý chí, nên thất bại [3]. Vì lẽ này các nước xã hội chủ nghĩa Liên Xô – Đông Âu cũ sụp đổ. Cũng vì lẽ này Việt Nam đã phải tiến hành đổi mới 1986, và hiện nay đang bâng khuâng không biết đến hết thế kỷ này sẽ có chủ nghĩa xã hội hay không ?

Bi kịch kép của lý luận Marx là ngoài sự sụp đổ của các nước Liên Xô - Đông Âu cũ, đến nay cũng chưa có một cuộc cách mạng nào thắng lợi đã xảy ra theo lý luận của Marx. Trước khi mất 2 năm, Marx đọc cho con rể mình viết góp ý với đường lối của Đảng công nhân Pháp : cách mạng có thể giành thắng lợi bằng con đường hòa bình, nghĩa là không phải bạo lực, cụ thể là thông qua bầu cử ; 1895 Engels cũng góp ý như vậy với Đảng công nhân Đức, song Lenin không biết những điều này…

Sau khi Marx mất, Engels tập hợp tiếp các tác phẩm của Marx và đã có lúc thô thiển hóa những ý tưởng của Marx thành "chủ nghĩa"… (Việt Phương và một số học giả nước ngoài khác). Việt Phương còn dẫn ra những chỗ sai khác của Marx trong kinh tế chính trị học. Đúng là dù vĩ đại đến mấy, con người bao giờ cũng vẫn là nhân vô thập toàn : Marx là một trong những triết gia và nhà tư tưởng có ảnh hưởng sâu rộng nhất – tích cực cũng như tiêu cực – đối với nhân loại trong thế kỷ 20.

Có một điều cần suy nghĩ : Nếu đồng nhất (1) tư tưởng – lý luận Marx và (2) phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, và (3) chủ nghĩa cộng sản diễn ra dưới dạng các chế độ toàn trị ở tất cả các nước xã hội chủ nghĩa làm một, e rằng sẽ không đúng. Dù tác động qua lại với nhau sâu sắc thế nào, song đây vẫn là 3 thực thể khác nhau. Nên có nghiên cứu khách quan giải đáp thỏa đáng. Với cách đặt vấn đề như vậy, tôi cho rằng :

- Phong trào cộng sản và công nhân quốc tế là một cuộc đấu tranh cách mạng, là một phản ứng tất yếu và rất đáng trân trọng của nhân loại trước thực tế phát triển đẫm máu và mồ hôi người lao động trong chủ nghĩa tư bản cho đến những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20, chính phong trào đấu tranh cách mạng này đã góp phần quan trọng làm nên những tiến bộ xã hội của nhân loại trong thế giới hôm nay.

- Chủ nghĩa tư bản nói chung hay là các nước tư bản – cũng có lúc với những đối tượng nào đó ngôn ngữ ta gọi là các nước đế quốc – một phần do đòi hỏi tự thân, một phần do tác động của các trào lưu tiến bộ, trong đó có phong trào cộng sản và công nhân quốc tế - đã có rất nhiều điều chỉnh, nhất là kể từ sau chiến tranh thế giới II đến nay, trên thực tế đã và đang dẫn đầu thế giới trong thực hiện một số giá trị quan trọng.

- Chủ nghĩa cộng sản như đã xuất hiện ở tất cả các nước xã hội chủ nghĩa thuở ban đầu là kim chỉ nam của phát triển, và sau đó một mặt do duy tâm và duy ý chí, mặt khác do tha hóa, dần dần biến thành chế độ toàn trị. Nhìn chung, đó chính là sự diễn biến của một quá trình tha hóa.

- Khi quyền lực của chế độ toàn trị là tuyệt đối với nhiều tội ác đẫm máu, chủ nghĩa Marx - Lenin ở tất cả các nước xã hội chủ nghĩa chỉ còn lại là cái tên (cái bình phong) tuyệt đối, đã dẫn tới sự sụp đổ ở các nước Liên Xô - Đông Âu, và hiện vẫn đang tiếp diễn ở các nước gọi là xã hội chủ nghĩa còn lại.

- Chủ nghĩa cộng sản của phong trào cánh tả bắt đầu từ thời Mao-ít rộ lên một thời ở một số nước đang phát triển song cũng tàn lụi rất nhanh, để lại dĩ vãng đau buồn ở những nơi nó xuất hiện. Phong trào này không có mối liên quan nào đó với chủ nghĩa Marx - Lenin với nghĩa đang được hiểu.

- Chủ nghĩa Marx - Lenin lúc đầu được hiểu và vận dụng như một học thuyết cách mạng dẫn dắt sự phát triển của nước ta – dưới dạng xây dựng chủ nghĩa xã hội, rất tả khuynh, song dần dần bị quyền lực biến tướng thành ý thức hệ bảo vệ chế độ toàn trị. Quyền lực càng được củng cố bao nhiêu thì chủ nghĩa Marx - Lenin càng bị tước bỏ về nội dung bấy nhiêu. Hôm nay chỉ còn lại chức năng là cái mộc và cái khiên của chế độ toàn trị.

- Tất cả những thứ nêu trên đều không phải là hiện thân của lý luận Marx.

- vân… vân…

Nhân kỷ niêm 100 năm Tuyên ngôn cộng sản, hội thảo quốc tế ở Paris đánh giá : Trong toàn bộ tác phẩm của Marx, kể cả trong các thư riêng, đỉnh cao của tư tưởng Marx thể hiện trong quan điểm được nói ra rành rọt, nguyên văn là "Sự phát triển tự do của mỗi người là điều kiện phát triển tự do của mọi người !" - một lần duy nhất được viết ra trong Tuyên Ngôn Cộng Sản. Nhưng tư tưởng này không hề được thực hiện trong bất kỳ một nhà nước cộng sản nào cho đến nay, thậm chí bị vứt bỏ hoàn toàn ! (Xem bản ghi của Việt Phương). 

Hơn nữa, trên đời này ngoài kinh thánh được các tín đồ của mình phong tặng sự vĩnh cửu, không có lý luận khoa học nào là vạn năng, bất di bất dịch và trường tồn – trong lĩnh vực khoa học xã hội càng không, vì con người luôn luôn hướng về sự giải phóng chính mình ; mọi thứ "chủ nghĩa" đều phải áp đặt tư duy của chính nó. Chỉ có các giá trị mà con người xây dựng nên được trong quá trình phát triển của chính mình là trường tồn. Song các giá trị này cũng phải thường xuyên phát triển theo sự vận động của thời gian, thời đại… 

Đến đây có thể kết luận :

- Cchủ nghĩa Marx - Lenin như đang được hiểu và vận dụng ở nước ta là tam sao thất bản (từ Liên Xô, Trung Quốc), lại được tuyên giáo ta qua các thời kỳ "chế biến thêm" và "chốt lại"... Một thứ chủ nghĩa Marx - Lenin như thế hầu như chỉ còn lại là một bình phong, một nhãn mác, hay là một căn cứ mơ hồ, chỉ để mang lại cái chính danh cho "định hướng xã hội chủ nghĩa" mà Đảng muốn ốp cho đất nước.

- Chủ nghĩa Marx - Lenin như hiện nay ở nước ta chỉ còn làm được chức năng trang trí tư tưởng, một thứ bùa hộ mệnh, một kiểu ngọn cờ… để biện minh cho vai trò độc tôn và quyền lực của Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay trong xã hội Việt Nam. Nói trung thành với chủ nghĩa Marx - Lenin dịch ra đúng nghĩa là áp đặt sự thừa nhận trạng thái hoàn toàn bế tắc về lý luận của một đảng chính trị, và tính hư vô của lý tưởng mà đảng theo đuổi.

Tất cả chỉ với mục đích duy nhất : củng cố quyền lực của Đảng, loại bỏ phản kháng, trấn áp bất đồng.

Trong cuộc sống thực của đất nước ta hôm nay, ngoại trừ một số quan điểm sai lầm như chuyên chính vô sản, đấu tranh giai cấp, tập trung dân chủ.., rất khó tìm được bất kể một quyết định, hay hành động hoặc một kết quả thực tiễn nào của Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay mang nội dung chủ nghĩa Marx - Lenin như đã được xác định trong Tuyên bố Moskva 1957 nói trên, hoặc theo chính các giáo lý giảng dạy. Đơn giản vì những thứ này đều không khả thi. Song lại ngụy biện là vận dụng sáng tạo vào nước ta !

Thực tế này giải thích hiện tượng : xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta do thất bại, nên từ vài thập kỷ nay buộc phải hạ thấp xuống thành "định hướng xã hội chủ nghĩa". Tuy thế đến bây giờ vẫn không xác định rõ được định hướng xã hội chủ nghĩa là cái gì. Đơn giản vì "định hướng" như thế không có thực. Tất cả những gì tốt đẹp định làm và cố tìm cách gói ghém chúng vào khái niệm định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta – ví dụ như công bằng, dân chủ, văn minh, phúc lợi xã hội, chống bóc lột, trách nhiệm của nhà nước… - trên thực tế chỉ là những bánh vẽ, hoặc giả có điểm nào cố sức làm (ví dụ trong y tế, trong giáo dục, trong thực hiện qua loa một số quyền tự do dân chủ nào đó…) kết quả nếu đạt được thường ở mức độ rất thấp và kém rất xa tất cả các nước cùng ở mức thu nhập trung bình (thấp) như nước ta, kém hẳn các nước phát triển.

Sự thật là nước ta hiện nay bị xếp vào nhóm "top" các quốc gia có chế độ chính trị mất tự do dân chủ, vi phạm nhân quyền và bất công nhất trên thế giới. Cho nên càng bàn mãi về định hướng xã hội chủ nghĩa càng bí. Vì vậy tuyên giáo của Đảng đã "chốt" lại hộ để khỏi phân vân mãi chưa ra : Cốt lõi của "định hướng xã hội chủ nghĩa" là bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng, giữ vững kinh tế nhà nước là chủ đạo ! Song oái oăm thay chính cái được "chốt" lại này lại là nguồn gốc của chủ nghĩa tư bản thân hữu và tư bản hoang dã đạt tới đỉnh cao ở nước ta 10 năm qua, bây giờ Đảng phải kêu gọi chống. Trong khi đó Nghị quyết Trung ương 5 khóa XII lại quy kết mầm mống của chủ nghĩa tư bản thân hữu ở nước ta là kinh tế tư nhân ! Phi lý đến thế là cùng. Song chính cái "chốt" lại này khiến nước ta xin mãi hàng chục năm nay sự công nhận là "kinh tế thị trường" mà vẫn không được !

Cuộc sống luôn luôn đòi hỏi giải phóng tư duy khỏi sự kìm kẹp của ý thức hệ, để mở mang trí tuệ phấn đấu cho những giá trị đã được văn minh của nhân loại xác lập.

Nguyễn Trung

*****************

Phụ lục III

Về Đảng cộng sản Trung Quốc và Đảng cộng sản Việt Nam

Một trong những cái lầm chết người từ Thành Đô đến nay là ta bị "16 chữ và 4 tốt" mê hoặc, cứ tưởng ta giống Trung Quốc, nên có thể đi với nhau, dựa vào nhau, học nhau, cùng đi lên chủ nghĩa xã hội.., mà quên mất ta không hề, không bao giờ, và không thể giống Trung Quốc về bất kỳ phương diện nào, nhất là quên khuấy đi mất trước sau ta chỉ là cái đích của Trụng Quốc !

Xin nhắc lại :

Đảng cộng sản Việt Nam không bao giờ giống Đảng cộng sản Trung Quốc, nên không thể và không được làm theo Trung Quốc ! Đừng bao giờ quên điều chết người này !

Hữu nghị, hợp tác, vân vân… là những chuyện hoàn toàn khác và chỉ thuộc lĩnh vực đối ngoại.

Sự thật đơn giản thế này :

- Trung Quốc của một đế chế hồi sinh luôn luôn cần một đảng độc tài toàn trị cực mạnh để giữ cho Trung Quốc khỏi tan rã thành những nước nhỏ, và để tạo lực chiếm ngôi bá chủ trên thế giới. Mao Trạch Đông đã nhiều lần khẳng định công khai : Đảng cộng sản Trung Quốc là vô thiên vô pháp, trời cũng không so được ! 

Cứ nhìn những gì đẫm máu đã xảy ra ở Trung Quốc và những hành vi của Trung Quốc trên thế giới từ thời Mao cho đến hôm nay, sẽ thấy quan điểm "vô thiên, vô pháp, mục tiêu biện minh cho biện pháp" của Mao là xuyên xuốt toàn bộ hệ thống chính trị Trung Quốc về đối nội cũng như đối ngoại.

- Nhưng Việt Nam là một láng giềng sát nách lại cần một đảng cầm quyền xây dựng cho quốc gia mình một thể chế chính trị dân chủ lành mạnh, để phát huy hết mức sức mạnh dân tộc và tranh thủ dược cả thế giới hậu thuẫn, qua đó mới có thể tồn tại và trở thành một láng giềng được tôn trong của Trung Quốc ! Việt Nam không làm được như thế thì chắc chắn sẽ chỉ là cái đích Trung Quốc đã bỏ túi.

Hiển nhiên như ban ngày : Xem vậy nhiệm vụ chính trị đối với quốc gia của 2 đảng Trung Quốc và Việt Nam đối nghịch nhau như giữa đen và trắng vậy. Đừng giây phút nào mơ hồ điều này ! Đừng để cho lăng kính ý thức hệ nhìn lệch sự thật này.

Cho nên "16 chữ và 4 tốt" chỉ là ngoại giao Trung Quốc đưa ra mà thôi, phải luôn luôn đối chiếu giữa nói và làm như thế nào. Rất tiếc rẳng "16 chữ và 4 tốt" khi ra đời Trung Quốc lúc ấy mới chỉ làm xong việc chiếm các đảo của ta, hôm nay làm xong việc hình thành một hệ thống căn cứ quân sự trên các đảo này.

Nếu Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay nghĩ mình giống Trung Quốc, chọn nhiệm vụ chính trị của mình là học và làm theo Trung Quốc, làm giống Trung Quốc… thì vô lý quá. Ví dụ, Trung Quốc làm Thiên An Môn, chẳng lẽ ta cũng làm Thiên An Môn ? Trung Quốc khủng bố Lưu Hiểu Ba, ta cũng phải bắt chước ? Lại còn học Trung Quốc nhiều thứ chính trị khác, nhờ Trung Quốc đào tạo cán bộ, lại cả cán bộ cao cấp nữa… Làm như thế sẽ chỉ hàm nghĩa là làm cho nước mình sớm trở thành cái đích đạt được của Trung Quốc mà thôi ! 

Cho phép tôi nói bỗ bã thế này :

- Đảng của Trung Quốc cần bạo quyền để giữ bá quyền trong nước và đối với thế giới, nhiệm vụ chính trị đối với quốc gia của nó là thế.

- Đảng của Việt Nam cần dân chủ phát huy nội lực của nhân dân và giành được vị thế tranh thủ được hậu thuẫn của cả thế giới để làm cho nước mạnh có thể sống được bên cạnh Trung Quốc.

Nghĩa là mỗi đảng này có nhiệm vụ chính trị đối với quốc gia của nó khác nhau như giữa đêm và ngày, giữa nước và lửa vậy !

Nếu đảng của Việt Nam cũng bắt chước đảng Trung Quốc làm bạo quyền, thì giỏi lắm cũng chỉ có thể bạo quyền với chính nhân dân nước mình mà thôi. Nhưng làm như thế, sẽ giúp Trung Quốc bá quyền được nước mình sớm hơn ! Nếu làm như thế, đảng của Việt nam sẽ là đảng gì ? Dân có để cho đảng yên không ? Đảng của Việt Nam có nên như thế không ? Phải nghĩ lại !

Hai đảng này không giống nhau chút nào cả.

Nhất thiết phải tạo dựng được quan hệ hữu nghị và hợp tác lâu dài với Trung Quốc. Song nếu ta muốn đạt được điều này, nhất thiết phải có nhân cách, bản lĩnh và thực lực ; còn nếu chỉ là kẻ dặt dẹo, là con nghiện, thì hữu nghị và hợp tác chỉ có thân phận kẻ ăn mày và chứ hầu mà thôi !

Nói đến hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc là phải nói đến hữu nghị thật, hợp tác thật, trước sau phải làm bằng được.

Có thể sẽ không phải quá lời : Không ai cần mối quan hệ hữu nghị láng giềng tốt với Trung Quốc bằng Việt Nam ! Cũng chưa nước nào bỏ ra nhiều công sức như thế cho mục tiêu này. Song cũng chưa nước nào phải trả giá đắt như Việt Nam. Đấy là sự thật trần trụi.

Nếu hiện nay hữu nghị - hợp tác với Trung Quốc chưa được là thật, thì ta phải tìm cách tạo ra lực đứng trên đôi chân của ta, để khẳng định được là chính ta, nhờ đó để có thể làm cho hữu nghị và hợp tác với Trung Quốc trở nên thật.

Còn hữu nghị cửa miệng, hợp tác cửa miệng, sẽ chỉ là lừa nhau mà thôi. Nhìn lại, lừa nhau như thế, cho đến nay hầu như chỉ có ta bị lừa. Làm ngoại giao cả đời, tôi chưa thấy ta lừa nổi Trung Quốc một lần nào, vì nước này lớn quá và xảo quyệt quá để có thể lừa. Vậy chỉ còn con đường tạo ra thực lực và bản lĩnh để có được hữu nghị thật, hợp tác thật với Trung Quốc thì mới sống được ! Thứ này không xin được.

Hay là chọn con đường làm chư hầu ? Xin đừng quên lịch sử quan hệ Việt – Trung hơn một nghìn năm nay !

Không có con đường giả vờ nào khác mà đi cả.

Tất cả cho thấy chỉ còn cách phải đổi đời để sống thật !

Mất nước 80 năm vào tay thực dân Pháp, chỉ vì triều Nguyễn hồi ấy chưa nghĩ đến đổi đời để bước vào cái thế giới đã thay đổi mà sống. Bây giờ có lại được độc lập thống nhất, nhưng trong một thế giới lại thay đổi tiếp. Bài học rút ra từ 80 năm thuộc địa "phải đổi đời để sống" chẳng lẽ hôm nay vô nghĩa đối với Đảng cộng sản Việt Nam hay sao ? Nguy cơ tái diễn cái quán tính lịch sử tệ hại của những thế kỷ đất nước ta đã sống trong cái bóng Trung Quốc chính là ở chỗ này !

Xin nhấn mạnh một lần nữa : Nhiệm vụ chính trị và trách nhiệm đối với quốc gia của Đảng cộng sản Việt Nam chẳng có một nét mảy may nào giống đảng của Trung Quốc – và đây chính là chỗ lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay mơ hồ nhất, mất cảnh giác nhất ! Cứ nghĩ cùng là xã hội chủ nghĩa thì giống nhau và đi được với nhau ! Với những thất bại nghiêm trọng cho đất nước và những hệ quả lâu dài đến hôm nay vẫn chưa tỉnh và chưa sao gỡ ra được !

Mong suy nghĩ kỹ điều này.

Xin nhắc lại tại đây, lãnh đạo đảng thời hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc đã từng tổng kết : Mọi thắng lợi đạt được, trước hết là nhờ độc lập tự chủ trong tư duy và đường lối, mọi thất bại vấp phải là do mất độc lập tự chủ trong tư duy và rập khuôn Trung Quốc ! Lãnh đạo hồi ấy đã kiểm điểm sâu sắc những bài học đau đớn như cải cách ruộng đất, cải tạo tư sản, chỉnh huấn, rèn cán chỉnh cơ, để cho ý thức hệ mao-it ảnh hưởng đến một số đường lối chính sách… Thậm chí hồi đó đã có người còn muốn nhập khẩu cả cách mạng văn hóa vào Việt Nam, nhưng đã bị bác bỏ quyết liệt… Bộ chính trị hồi đó luôn luôn nhắc nhở phải độc lập tự chủ trong tư duy và cảnh giác với mọi thâm nhập từ bên ngoài và giáo điều, quyết không để cho bên ngoài – dù là ai – can thiệp vào đường lối cách mạng của mình.

Nghị quyết 15 về đẩy mạnh kháng chiến cứu nước của ta và Nghị quyết 9 về đối ngoại là những vị dụ tiêu biểu về kiên định độc lập tự chủ trong tư duy chiến lược và trong hành động, quyết gạt bỏ mọi ảnh hưởng, tác động, áp lực từ bên ngoài, để thực hiện đến cùng mục tiêu chiến lược giành lại độc lập thống nhất đất nước.

Xin kể lại như vậy với các thế hệ lãnh đạo hôm nay để tham khảo. 

Muốn hay không, Trung Quốc hôm nay đã trở thành vấn đề của cả thế giới. Thực tế khách quan này đối với Việt Nam còn nghiêm trọng hơn, sát phạt hơn nhiều. Nước ta không lựa chọn được thế giới, nên chỉ còn cách làm sao lựa chọn được vị thế quốc gia phải có để sống được trong thế giới này – trong đó có đòi hỏi không thể thiếu là phải xác lập bằng được quan hệ lâu dài láng giềng tốt với Trung Quốc, có được hữu nghị thật, hợp tác thật. Nhìn rõ và quyết nắm lấy bằng được cái đích này, mỗi người Việt chúng ta – và trước hết là đảng nắm quyền, sẽ biết được và xác định được con đường phải đi và phải làm gì. Trời đất không cho chúng ta thoát khỏi nhiệm vụ này, địa kinh tế và địa chính trị của thế giới hôm nay đặt lên vị trí địa đầu của nước ta số phận như vậy. Nên chi còn cách xác lập lòng tự trọng, thay đổi chính bản thân mình, để bắt tay thực hiện cái quy luật muôn đời : "Có lực mới vực được đạo !".

Người Nhật, người Hàn Quốc, người Israel cho chúng ta nhiều bài học thành công của quốc gia họ xuất phát từ trân quý lòng tự trọng này. Xin cùng nhau suy nghĩ về điều này. Nước ta trước sau rất muốn, rất cần hữu nghị – hợp tác với Trung Quốc, nhưng phải gian khổ tìm cách tạo lập nên, thứ này không thể xin được.

Nói đất nước đã sang trang trong một thế giới đã sang trang, trước hết nên bắt đầu từ suy nghĩ như trên./.

Hà Nội – Võng Thị, 20/09/2017

Nguyễn Trung

*******************

Phụ lục IV

Vê sự hình thành và phát triển xã hội dân sự Việt Nam  

Xã hội dân sự ở Việt Nam có quá trình hình thành và phát triển khá đặc biệt, gặp nhiều khó khăn, trắc trở, khi nở rộ, khi lụi tàn. Vai trò của nó đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội hiện nay rất mờ nhạt.

Xã hội dân sự đã hình thành cùng với sự hình thành nhà nước pháp quyền dân chủ, từ sau Cách mạng tháng Tám. Đây là điều được Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm. Ngay sau khi đọc Tuyên ngôn Độc lập, ngày 3/9/1945 trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ việc tổ chức sớm Tổng tuyển cử, xây dựng một Hiến pháp dân chủ, đảm bảo cho nhân dân thực hiện quyền tự do dân chủ là một trong sáu nhiệm vụ cấp bách nhất. Ngay sau đó ngày 8/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 14/SL mở cuộc Tổng tuyển cử để bầu Quốc hội.

Sau bốn tháng chuẩn bị trong những điều kiện vô cùng khó khăn, ngày 6/1/1946 cuộc Tổng tuyển cử đã được tiến hành trên phạm vi cả nước, trong một bầu không khí dân chủ thật sự. Trong bản báo cáo ngắn gọn trước Quốc hội tại kỳ họp thứ nhất ngày 2/3/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định : "Trong cuộc toàn quốc đại hội đại biểu này, các đảng phái đều có đại biểu mà đại biểu không đảng phái cũng nhiều, đồng thời phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số cũng đều có đại biểu. Vì thế cho nên các đại biểu trong Quốc hội này không phải đại diện cho một đảng phái nào mà là đại biểu cho toàn thể quân dân Việt Nam. Đó là một sự đoàn kết tỏ ra rằng lực lượng của toàn dân Việt Nam đã kết thành một khối".

Một thành tựu có tính lịch sử mà Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại là bản Hiến pháp đầu tiên của nuớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa mà Nguời là Truởng Ban Dự thảo. Hiến pháp ấy xác định nhiệm vụ của dân tộc ta trong giai đoạn này là : "bảo toàn lãnh thổ, giành độc lập hoàn toàn và kiến thiết quốc gia trên nền tảng dân chủ". Bản Hiến pháp dân chủ này ghi ngay trong trong Điều 1 : "Nuớc Việt Nam là một nuớc dân chủ cộng hòa. Tất cả quyền bính trong nuớc là của toàn thể nhân dân Việt Nam, không phân biệt giống nòi, gái trai, giàu nghèo, giai cấp, tôn giáo".

Đặc biệt Hiến pháp đầu tiên đã khẳng định những quyền cơ bản của công dân Việt Nam : Quyền tự do ngôn luận, tự do xuất bản, tự do tổ chức hội họp, tự do tín nguỡng, tự do cu trú, đi lại trong nuớc và ra nuớc ngoài (Điều 10). Công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể, nhà ở, thư tín... (Điều 11). Quyền tư hữu tài sản được đảm bảo (Điều 12).

Những điều trên đây chứng tỏ rằng giữa xã hội dân sự với nhà nuớc pháp quyền và chế độ dân chủ có quan hệ mật thiết, bổ sung cho nhau. Không thể có cái này mà không có cái kia.

Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không chỉ công nhận và tôn trọng những quyền cơ bản của công dân, mà còn tạo điều kiện cho mọi công dân thực thi những quyền ấy. Tôi muốn nói đến những Sắc lệnh và những Nghị định của Chính phủ tạo điều kiện cho công dân thực thi quyền tự do lập hội và tự do ngôn luận.

Ngày 22/4/1946 Chủ tịch Chính phủ Liên hiệp kháng chiến ký Sắc lệnh số 52 quy định việc lập hội. Sắc lệnh này, ngoài chữ ký của chủ tịch Hồ Chí Minh còn có chữ ký của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Huỳnh Thúc Kháng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe và Bộ trưởng Bộ Tài Chính Lê Văn Hiến. Lúc này chưa có Hiến pháp, Sắc lệnh này là hình thức pháp lý cao nhất. Sắc lệnh xác định : "Hội là một đoàn thể có tính cách vĩnh cửu gồm hai hoặc nhiều người giao ước hiệp lực mà hành động để đạt mục đích chung ; mục đích ấy không phải là để chia lợi tức" (Điều l). Định nghĩa trên đây xác nhận "hội" không phải là tổ chức kinh tế để chia lợi tức, cũng không phải là cơ quan Nhà nước, đó chính là tổ chức xã hội dân sự. Sắc lệnh quy định : "Cấm không được lập những hội có mục đích và hoạt động làm đồi bại phong tục, hại đến trật tự chung, hoặc đến sự an toàn của quốc gia" (Điều 2).

Thủ tục thành lập hội rất đơn giản và dễ dàng. Người sáng lập hội phải đủ 21 tuổi, là người xưa nay không có can án thường phạm. Những người sáng lập ra hội phải làm Giấy khai, kèm theo hai bản Điều lệ gửi cho Uỷ ban hành chính Kỳ (tức là Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ), hoặc Bộ Nội vụ. 15 ngày sau khi nhận được Giấy khai và Điều lệ, Ủy ban hành chính Kỳ sẽ phải chuyển cả hồ sơ và phát biểu ý kiến lên Bộ Nội vụ. Bộ trưởng Bộ Nội vụ xét hồ sơ và nếu cho phép hội thành lập sẽ ký Nghị định cho phép. Sau hạn 45 ngày kể từ hôm phát biên lai, nếu Bộ Nội vụ không trả lời ngăn cấm hội thành lập và hoạt động, thì hội sẽ coi như được thành lập (Điều 3, Điều 4).

Nguyên tắc bắt buộc là phải tôn trọng sự tự nguyện của hội viên : "Không hội viên nào có thể bị cưỡng bách ở trong hội. Tuỳ ý hội viên muốn xin ra bao giờ cũng được, dù hội lập ra có thời hạn nhất định mặc lòng, miễn là hội viên xin ra hội đã thanh toán các trái khoán đối với hội và đã báo trước một tuần lễ" (Điều 7).

Chỉ 2 tuần sau khi công bố sắc lệnh, ngày 6/5/1946 Bộ trưởng Bộ Nội vụ Huỳnh Thúc Kháng đã ký Nghị định cho phépNghiệp đoàn khách sạn Việt Nam được thành lập. Đó là hiệp hội sớm nhất được thành lập theo quy định của sắc lệnh số 52 ngày 22/4/1946. Từ đó đến cuối năm 1946, trong vòng 6 tháng có tới 65 hội được thành lập, tính trung bình cứ 3 ngày có thêm 1 hội mới. Các hội tiêu biểu là : hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam (Nghị định thành lập ngày 5/7/1946, về sau đổi tên thành Mặt trận Tổ quốc Việt Nam), đảng Xã hội Việt Nam (30/7/1946), Liên đoàn Công giáo Việt Nam (6/8/1946), Liên đoàn Lao động trí thức thành phổ Đà Nằng (26/8/1946), Hội Công chức Bình Định (11/10/1946), hội Cựu đệ tứ Cứu thế Ái hữu ở Hàm Nghi, Thuận Hóa (được tiếp tục hoạt động), hội Kiến thiện Kiến An ở Hải Phòng (11/10/1946), hội Việt Nam học xá Nhân viên Ái hữu ở Hà Nội (30/8/1946), hội Từ Liêm Văn học Ái hữu làng Phú Mỹ, huyện Từ Liêm (11/10/1946), hội Văn miếu văn học hiệp hội ở Hà Nội (3/7/1946), hội Phụ nữ ca vũ tương tế có trụ sở ở biệt thự Thanh Hà làng Thổ Quan, Ô Chợ Dừa, Hà Nội (3/7/1946), đoàn Nữ hướng đạo Việt Nam trụ sở ở Hà Nội (11/10/1946), hội Hợp thiện ở 125 Phùng Hưng, Hà Nội (5/6/1946 được phép tiếp tục hoạt động), hội Việt - Mỹ thân hữu (5/6/1946 được phép tiếp tục hoạt động).

Quả thật các hội rất đa dạng, từ các hiệp hội nghề nghiệp, các tổ chức quần chúng, các tổ chức tôn giáo, văn học nghệ thuật, các tổ chức chính trị, các NGO và phần lớn là các tổ chức Ái hữu. Đây chính là các tổ chức xã hội dân sự, hình thành ở rất nhiều tỉnh thành trong cả nước. Cần nhấn mạnh rằng Đảng Xã hội VIệt Nam được thành lập theo Sắc lệnh số 52 quy định việc thành lập Hội (đảng dân chủ Việt Nam được thành lập từ năm 1944, trước sắc lệnh số 52). Như vậy Đảng cũng chỉ là một thứ hội mà thôi, không phải là một thứ gì thần thánh hóa cả. Suốt trong 6 tháng chỉ có một trường hợp Bộ Nội vụ bác đơn xin thành lập hội của "Quốc gia thanh niên đoàn" ngày 23/5/1946. Bác đơn như vậy cũng có Nghị định đàng hoàng, công khai. Trong tình thế rất khó khăn hiểm nghèo phải có lòng tin tuyệt đối vào nhân dân thì Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa mới có thể mạnh dạn phát huy tinh thần dân chủ của mọi tầng lớp nhân dân như vậy.

Trong khi đó hơn 10 năm nay Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không thông qua được Luật lập hội, nghe nói đã có đến bản dự thảo lần thứ 14 ! Chẳng lẽ lại sợ xã hội dân sự, sợ dân đến như vậy sao ? Thật vô lý, thật đáng buồn !

Cùng với việc tạo hành lang pháp lý cho nhân dân thực hiện quyền tự do lập hội, Chính phủ đầu tiên cũng tạo mọi điều kiện thuận lợi để nhân dân thực hiện quyền tự do ngôn luận.

Ngay từ tháng 9 năm 1945 Chính phủ đã công bố thể lệ mới về việc cho phép xuất bản báo chí. Chỉ trong vòng 3 tháng cuối năm 1945, Bộ Nội vụ do ông Võ Nguyên Giáp làm Bộ trưởng đã ký hàng loạt Nghị định cho phép xuất bản 87 tờ báo (hầu hết là báo tư nhân), báo hàng ngày và hàng tuần bằng tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Hoa. Như vậy trung bình cứ một ngày lại có thêm một tờ báo mới.

Có thể kể ra một số tờ báo tiêu biểu :

- Nhật báo Tự do của ông Trần Khánh Dư xuất bản tại Hà Nội theo Nghị định của Bộ trưởng Bộ Nội vụ ngày 8/10/1945.

- Tuần báo Văn mới của ông Trương Tửu (8/10/1945), Việt Nam hồn của ông Lê Văn Trương. Báo Dân quyền của ông Lê Văn Thanh.

- Tuần báo Ý Dân của ông Nguyễn Quang Cận (12/10/1945), Tuần báo Nói thẳng của ông Đoàn Phú Tứ (7/12/1945). Nhật báo Nói thật của ông Trịnh Văn Hoàng tại Nam Định (7/12/1945). Tuần báo Văn Hóa của ông Từ Giấy. Tuần báo Bạn gái của bà Nguyễn Thị Lý. Tuần báo Tòa sen của ông Trịnh Giai Ngân. Tờ Đa Minh bán nguyệt san của Nhà chung Bùi Chu, Nam Định (24/11/1945). Đội Cấn tuần báo của ông Nguyễn Nhật Thăng tại Thái Nguyên (22/10/1945). Quyết chiến tuần báo của ông Dương Thế Châu tại Phủ Lý (22/10/1945). Tuần báo Bạn quê của ông Hoàng Tiến Lộc tại Hải Dương (24/10/1945). Báo Dân chủ nhật báo của ông Đỗ Trọng Giang tại Hải Phòng (24/10/1945). Việt Mỹ tạp chí của bán nguyệt san tại Hà Nội (31/10/1945). Hanoi Tribune báo hàng ngày bằng tiếng Việt, tiếng Anh và tiếng Pháp của ông E.de Pollak (17/11/1945). Tờ La République và The Republic của ông Nguyễn Đình Thi (28/9/1945). Tờ L'Entente báo hàng ngày của ông Jean Saumont. Báo Nam Hoa báo hàng ngày bằng tiếng Việt và tiếng Hoa của ông Hồ Dzếnh.

Những số liệu trên đây chứng tỏ xã hội dân sự đã hình thành rõ rệt, tất nhiên dưới dạng sơ khai, chưa hoàn thiện, nhưng đã đóng vai trò thiết yếu trong buổi đầu xây dựng một nước Việt Nam dân chủ, tự do. Không có xã hội dân sự làm sao có dân chủ, tự do được ?

Cuối năm 1946 kháng chiến toàn quốc bùng nổ. Từ đó đến năm 1979 nước ta trải qua 3 cuộc chiến tranh ác liệt, chiến tranh chống thực dân Pháp, chống đế quốc Mỹ và chống bọn bành trướng bá quyền Bắc Kinh năm 1979. Chiến tranh kéo dài làm đảo lộn cuộc sống xã hội, hạn chế rất nhiều tự do, dân chủ của người dân. Năm 1950 Việt Nam mở cửa biên giới với Trung Quốc, chúng ta có thêm súng đạn, lương thực để chống thực dân, đồng thời cũng có cả chủ nghĩa Mao nữa. Các sách Bàn về mâu thuẫn, Bàn về thực tiễn là sách gối đầu giường của nhiều nhà lý luận triết học ở ta. Năm 1953 ta tiến hành cải cách ruộng đất, rồi hợp tác hóa nông nghiệp, cải tạo tư sản... Sau đó là các vụ Nhân văn giai phẩm, Chống xét lại, đã gây hận thù sâu sắc trong lòng dân tộc tại Việt Nam. Xã hội dân sự cứ lịm dần, lịm dần...

Đặc biệt sau chiến tranh, chuyên chính vô sản được xác lập trên phạm vi toàn quốc. Hiến pháp năm 1980 long trọng xác nhận điều đó, cùng với việc xác nhận vai trò độc quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Mô hình Xô Viết được xác lập. Điều 6 Hiến pháp Liên Xô được sửa đổi thành Điều 4 Hiến pháp Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Giờ đây khái niệm "Chuyên chính vô sản" ghê sợ không được sử dụng nữa mà thay bằng "Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa". Nhưng điều đó không thay đổi gì về bản chất, cơ chế chung "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ" được Tổng bí thư Lê Duẩn định nghĩa là "chuyên chính vô sản ở Việt Nam" vẫn giữ nguyên trong Hiến pháp 1992 và Hiến pháp sửa đổi năm 2013. Do vậy nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa chỉ là biến thái của chuyên chính vô sản mà thôi. Trong quá trình phát triển đó xã hội dân sự bị xóa bỏ, để nhường chỗ cho xã hội toàn trị (totalitarian society).

Từ đầu thập niên 90, cùng với quá trình dân chủ hóa đất nước, xã hội dân sự từng bước được phục hồi. Nhiều nhà nghiên cứu phân tích quá trình dân chủ hóa trên thế giới đã rút ra kết luận là : quá trình dân chủ hóa ở tất cả các nước đều gắn liền với sự hình thành và phát triển của xã hội dân sự. Không như vậy, quá trình dân chủ hóa sẽ không có nội dung xác thực. Dân chủ hóa về thực chất là chuyển quyền lực chính trị trong tay Nhà nước sang tay nhân dân. Nhân dân phải trở thành chủ thể của quyền lực Nhà nước. Đấy chính là Nhà nước pháp quyền đích thực, Nhà nước của dân, do dân và vì dân, hay như Hiến pháp dân chủ năm 1946 ghi rõ : "tất cả quyền bính trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam". Chính vì vậy chúng tôi nhiều lần khẳng định : "xã hội dân sự, nhà nước pháp quyền và dân chủ là không thể tách rời". Điều đó đòi hỏi phải cải cách chính trị, chuyển đổi thể chế chính trị của nước ta từ toàn trị sang dân chủ một cách ôn hòa.

Xã hội toàn trị là đối lập với xã hội dân sự. Khái niệm này chỉ những xã hội thực hiện một sự kiểm soát hoàn toàn đối với toàn bộ đời sống xã hội nói chung và đời sống mỗi con người nói riêng. Hannah Arendt dùng khái niệm này để khái quát các chế độ có bản chất và đặc trưng giống nhau, dựa trên sự thống trị tuyệt đối của Nhà nước đối với các công dân trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. Những nét chủ yếu của xã hội toàn trị là :

- Lấy một hệ tư tưởng đặc biệt làm nền tảng cho sự tồn tại của chế độ và hợp pháp hóa quyền tồn tại của nó, toàn thể nhân dân bắt buộc phải coi hệ tư tưởng đó là hệ tư tưởng thống trị toàn xã hội.

- Đặt lợi ích và các quyền tự do của cá nhân phục tùng tuyệt đối lợi ích xã hội, do Nhà nước đại diện.

- Quyền lực chính trị nằm trong tay một đảng duy nhất, đảng cầm quyền và Nhà nước hòa thành một thể thống nhất.

- Xã hội bị Nhà nước hóa triệt để, xã hội dân sự bị xóa bỏ, đặc biệt là cấm các đảng chính trị khác và tất cả các tổ chức xã hội không thuộc quyền lãnh đạo của Đảng cầm quyền.

- Vai trò của pháp luật bị giảm sút, Nhà nước có quyền quyết định mọi cái mà không bị kiểm soát,hoặc hạn chế bởi luật pháp, không có tam quyền phân lập để hạn chế sự lạm quyền, nhà nước pháp quyền bị xóa bỏ.

- Thực hiện độc quyền ngôn luận và thông tin ; mọi phương tiện thông tin và báo chí đặt dưới sự kiểm soát chặt chẽ của bộ máy Đảng và Nhà nước.

- Lấy bạo lực làm phương tiện hàng đầu của sự thống trị ; sử dụng khủng bố chính trị như một công cụ chính trị đối nội.

Trái ngược với xã hội toàn trị là xã hội dân sự. Có vô vàn định nghĩa khác nhau về xã hội dân sự. Nhưng theo tôi, định nghĩa của học giả Nguyễn Khắc Viện và Nguyễn Kiến Giang trong cuốn Từ điển Xã hội học năm 1994 đã làm nổi bật được cái cốt lõi của xã hội dân sự (được gọi là xã hội công dân). Đó là xã hội trong đó người dân là chủ thể của xã hội và do đó cũng là chủ thể của nhà nước, Nhà nước phục tùng lợi ích của công dân, mà không phải ngược lại.

Định nghĩa này quán triệt được quan niệm mà K. Marx đã nêu ra trong Góp phần phê phán triết học pháp quyền của Hegel về mối quan hệ giữa xã hội dân sự với Nhà nước : "Nhà nước chính trị không thể tồn tại nếu không có cơ sở tự nhiên là gia đình và cơ sở nhân tạo là xã hội dân sự. Chúng là conditio since qua non (điều kiện cần thiết) của Nhà nước. Nhưng (ở Hegel) điều kiện biến thành cái chịu điều kiện, cái quy định biến thành cái bị quy định, cái sản sinh biến thành sản phẩm của sản phẩm của nó". Như vậy "Mối quan hệ thật sự ở đây đã đặt lộn ngược. Ở đây điều giản đơn nhất được miêu tả thành rối rắm nhất ; còn điều rối rắm nhất lại được miêu tả thành điều giản đơn nhất, cái phải là điểm xuất phát thì trở thành kết quả thần bí, còn cái lẽ ra phải có tư cách là kết quả hợp lý thì lại trở thành điểm xuất phát thần bí".

Trên đây là K.Marx phê phán quan điểm của Hegel. Rất tiếc rằng, ngày nay một số người tự nhận là theo chủ nghĩa Marx, nhưng lại tuyệt đối hóa vai trò của Nhà nước, biến Nhà nước thành chủ thể, còn công dân chỉ biết phục tùng Nhà nước chuyên chế. Thật ta, trong mọi xã hội đều có hai cực : Công dân và Nhà nước. Ngay cả trong xã hội dân sự, cũng không thể không có Nhà nước đứng ra điều khiển và quản lý các công việc xã hội, nhưng tất cả những điều đó đều nhằm thực hiện đầy đủ các quyền của công dân, các quyền của con người, trong khi đòi hỏi các công dân thực hiện những nghĩa vụ của mình với nhà nước, cũng tức là đối với toàn xã hội. Vai trò của Nhà nước trong xã hội dân sự khác về nguyên tắc trong xã hội cực quyền, ở đó lợi ích và quyền của con người bị đặt xuống dưới và hy sinh cho lợi ích và các quyền của nhà nước chuyên chính.

Xã hội dân sự là một thành tựu to lớn của sự phát triển lịch sử của loài người. Xã hội dân sự là một cơ thể phát triển không ngừng và hoàn thiện không ngừng. Những yếu tố cấu thành của xã hội ấy là : Sở hữu của các công dân với tư cách cá nhân, các quyền tự nhiên của con người và các quyền tự do cá nhân của công dân, chế độ dân chủ về mặt chính trị và nhà nước pháp quyền. Bản thân các yếu tố ấy cũng không ngừng phát triển và hoàn thiện, cùng với sự phát triển và hoàn thiện của toàn bộ hệ thống xã hội dân sự.

Ngày nay, trong quá trình dân chủ hóa, ngày càng nhiều người nhận thức sâu sắc rằng chỉ có thể xây dựng chế độ dân chủ trên cơ sở xã hội dân sự. Chừng nào xã hội dân sự chưa vững vàng thì chừng đó dân chủ vẫn chưa được bảo đảm. Ngược lại, dân chủ hóa là một trong những động lực chính để xây dựng xã hội dân sự.

Việc chuyển từ xã hội cực quyền sang xã hội dân sự ở nước ta gặp rất nhiều khó khăn, phức tạp. Nhưng đây là quá trình tất yếu không thể đảo ngược được.

Hà Nội, ngày 24 tháng 9 năm 2017

Phạm Khiêm Ích

[1] Tham khảo thêm : Nguyễn Trung, "Dòng đời", quyển một, chương 5, tr. 226 – 246.

[2]Tham khảo : Declaration of communist and workers' Parties of the socialist countries meeting in Moscow, USSR, 1957

 https://www.marxists.org/history/international/comintern/sino-soviet-split/other/1957declaration.htm

[3] Xin lưu ý : Do chống Liên Xô từ đầu, nên Đảng cộng sản Trung Quốc không có chủ nghĩa Marx - Lenin, mà chỉ có "Chủ nghĩa Marx", chủ yếu chỉ để biện minh cho những chuyên chinh của Đảng cộng sản Trung Quốc thời kỳ đầu. Ngay sau khi Cộng hòa nhân dân Trung Hoa được thành lập, Trung Quốc hầu như chỉ có chủ nghĩa Mao. Và ngày nay ai không hiểu "chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc" là gì ?

Nguồn : viet-studies, 27/09/2017

Đề nghị Trung ương kỷ luật ông Nguyễn Xuân Anh (RFA, 29/09/2017)

ủy Ban kiểm tra trung ương đảng cộng sản Việt Nam có thông báo liên quan việc kỷ luật đối với hai cán bộ cao cấp nhất của thành phố Đà Nẵng.

Hình minh hóa ông Nguyễn Xuân Anh (trái), ông Huỳnh Đức Thơ (phải) trên báo Dân Trí  Courtesy dantri.com

Theo đó ông Nguyễn Xuân Anh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng bị đề nghị lên Bộ chính trị và Ban chấp hành trung ương của đảng cộng sản Việt Nam để thi hành kỷ luật.

Còn ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng bị kỷ luật cảnh cáo.

Ngoài ra ủy ban kiểm tra trung ương còn đề nghị Bộ chính trị kỷ luật Ban thường vụ thành ủy Đà Nẵng đương nhiệm.

Xin nhắc lại là ông Nguyễn Xuân Anh bị kỷ luật sau khi bị cho là đã nhận quà biếu là một chiếc xe hơi của doanh nghiệp tư nhân, cũng như sử dụng nhà ở của họ. Ngoài ra ông còn bị cho là sai phạm trong việc bổ nhiệm nhân sự cũng như chỉ định thầu các công trình xây dựng một cách trái phép. Một sai phạm nữa của ông này được nói là không trung thực trong kê khai bằng cấp.

Ông Huỳnh Đức Thơ thì bị cho là đã sai phạm trong việc quản lý đất đai tại thành phố Đà Nẵng.

*************************

Vụ Trịnh Xuân Thanh : Công an bắt tiếp người của PVC (BBC, 29/09/2017)

Bộ Công an Việt Nam khởi tố bị can, bắt hai người của Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC), liên quan vụ án "Trịnh Xuân Thanh".

Đức cáo buộc Việt Nam bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh

Ông Trịnh Xuân Thanh từng là Tổng giám đốc PVC vào tháng 12/2007, rồi Chủ tịch PVC từ tháng 2/2009.

Hôm 29/9, Bộ Công an Việt Nam nói Chánh văn phòng PVC Bùi Mạnh Hiển và nguyên Trưởng Phòng Tài chính, Kế toán Ban điều hành Dự án Vũng Áng - Quảng Trạch thuộc PVC Nguyễn Đức Hưng đã bị bắt và khởi tố bị can.

Tổng Giám đốc PVC Nguyễn Anh Minh bị khởi tố bị can nhưng tạm thời chỉ bị cấm đi khỏi nơi cư trú.

Ba người này bị khởi tố về tội "Tham ô tài sản".

Trước đó một loạt lãnh đạo của PVC, gồm ông Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, đều đã bị bắt.

Chính phủ Đức cáo buộc Việt Nam "bắt cóc" Trịnh Xuân Thanh từ Berlin - cáo buộc mà Hà Nội không thừa nhận.

Trong số người bị khởi tố và tạm giam còn có Vũ Đức Thuận, nguyên Tổng giám đốc PVC,

Nguyễn Mạnh Tiến, Phó Tổng Giám đốc ; Trương Quốc Dũng, nguyên Phó Tổng Giám đốc ; Phạm Tiến Đạt, nguyên Kế toán trưởng PVC.

Đây là một phần trong cuộc điều tra lớn nhắm vào Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN).

Hôm 26/9, công an khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Lê Đình Mậu, kế toán trưởng PVN.

Ông Mậu bị bắt vì liên quan đến vụ án "cố ý làm trái qủy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) và các đơn vị thành viên.

Ông Trịnh Xuân Thanh bị công an điều tra về hành vi Cố ý làm trái qủy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Tổng Công ty PVC, gây thất thoát, thua lỗ gần 3.300 tỷ đồng và điều tra về vụ án Tham ô tài sản liên quan vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản xảy ra tại Dự án Thanh Hà - Cienco 5 Land.

*********************

Cựu quan chức ngân hàng bị án tử hình và chung thân (RFA, 29/09/2017)

Nguyên Tổng Giám đốc ngân hàng Đại Dương Nguyễn Xuân Sơn (ở giữa) đang bị dẫn giải ra tóa trong ngày cuối phiên tóa hôm 29/9/2017. AFP

Ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng Đại dương (Ocean Bank) bị tóa tuyên án tử hình với cáo buộc phạm tội cố ý làm trái, lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, và tham ô tài sản. Ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Ocean Bank bị án tù chung thân. Ngoài ra ông Nguyễn Xuân Sơn phải bồi thường 200 tỉ đồng, ông Hà Văn Thắm 847 tỉ đồng.

Án đối với hai ông Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thắm được Tóa án nhân dân thành phố Hà Nội tuyên vào vào sáng 29 tháng 9.

Đây được xem là một đại án liên quan tới ngành ngân hàng, mà trong đó các lãnh đạo của ngân hàng thương mại Ocean Bank bị cho cấu kết với các cán bộ cao cấp của Tập đoàn dầu khí quốc gia làm thất thoát một số tiền trị giá hơn 2000 tỉ đồng.

Trong quá trình câu kết với nhau, Ocean Bank đã chi những khoản hối lộ cho các vị lãnh đạo của Tập đoàn dầu khí Việt Nam- PVN.

Bản thân ông Nguyễn Xuân Sơn từng là cán bộ cao cấp của Tập đoàn dầu khí Việt Nam trước khi chuyển qua làm Tổng giám đốc Ocean Bank.

Đợt xử kéo dài cả tháng qua đối với vụ Ngân Hàng Đại Dương-OceanBank được giới quan sát cho là nằm trong chiến dịch vừa chống tham nhũng vừa chống các đối thủ chính trị của đương kim tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Giáo sư Zachary Abuza thuộc National War College ở Washington nói với hãng tin AFP trước khi diễn ra đợt xét xử rằng ông Trọng không thể trủy ông Dũng, nhưng trả thù mạng lưới tay chân của ông Dũng, cho trủy các đệ tử của ông cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Vào tháng 5 vừa qua, một nhân vật thân cận của ông Dũng là ông Đinh La Thăng bị kỷ luật mất chức bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, với những cáo buộc sai phạm khi lãnh đạo Tập Đoàn Dầu Khí Việt Nam trước đây.

Tiếp đến là vụ ông Trịnh Xuân Thanh trốn sang Đức xin tỵ nạn nhưng xuất hiện trên truyền hình Nhà nước ở Hà Nội với lời tự thú. Chính phủ Đức nói Hà Nội cho người sang bắt cóc ông này đưa về Việt Nam.

Tổ chức Minh Bạch Quốc tế Tranparency International xếp Việt Nam thứ 113 trên 176 quốc gia về Chỉ số Tham Nhũng năm 2016.

Trủy tố ông Trầm Bê làm mất hơn 1.800 tỷ đồng

Trong một đại án ngân hàng khác, ông Trầm Bê, nguyên Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng quản trị, kiêm Chủ tịch Hội đồng tín dụng của ngân hàng Sacombank, bị trủy tố vì đã làm thất thoát 1835 tỉ đồng.

Thông tin này được cơ quan điều tra của Bộ công an đưa ra và truyền thông trong nước loan đi ngày 29 tháng 9, đồng thời cho biết là hồ sơ trủy tố ông Trầm Bê cùng 21 người khác đã được chuyển cho Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Vụ án này có liên quan đến các ngân hàng là Sacombank, Đại Tín, và Xây dựng.

Chi tiết quan trọng trong vụ án này là các ngân hàng chuyển nhượng cổ phần chồng chéo cho nhau để chiếm đoạt tài sản, đồng thời cho các công ty của ông Phạm Công Danh, nguyên Chủ tịch ngân hàng Xây dựng vay tiền và không trả lại.

Ông Trầm Bê đã bị cơ quan chức năng bắt tạm giam vào ngày 1 tháng Tám vừa qua.

********************

Luật sư : ‘Nguyễn Xuân Sơn sẽ kháng cáo bản án tử hình’ (VOA, 29/09/2017)

Luật sư của ông Nguyễn Xuân Sơn, nguyên tổng giám đốc OceanBank nói thân chủ của ông sẽ kháng cáo bản án tử hình vừa tuyên hôm 29/9.

Ông Nguyễn Xuân Sơn (giữa), nguyên tổng giám đốc OceanBank, bước vào phiên tóa ngày 29/9 tại Hà Nội.

Ông Nguyễn Minh Tâm, một trong những luật sư bào chữa trong vụ án tham nhũng của ngành ngân hàng chiếm đoạt hàng chục triệu đôla nói với Vóa :

"Sau khi nghe tuyên án xong, tôi có gặp gỡ bị cáo - thân chủ của tôi là Nguyễn Xuân Sơn cho biết sẽ kháng cáo, kêu oan về tội tham ô và tội lạm quyền hạn để chiếm đoạt tài sản".

Luật sư Nguyễn Minh Tâm nhận định rằng phiên tóa hôm 29/9 tại Hà Nội tuyên thân chủ của ông án tử hình là không có căn cứ pháp luật :

"Chúng tôi khẳng định rằng không đủ căn cứ để kết ông Nguyễn Xuân Sơn về tội tham ô tài sản và tội lạm dụng chức vụ quyền hạn, chiếm đoạt tài sản. Chúng tôi đã trình bày rất rõ ràng những luận cứ, luận điểm, luận chứng để chứng minh cho lời bào chữa của chúng tôi. Nhưng Viện kiểm sát cũng không có những tranh luận gì về những vấn do chúng tôi đưa ra về mặt pháp lý cả. Vì vậy, chúng tôi cho rằng bản án hôm nay tuyên tử hình Nguyễn Xuân Sơn về tội tham ô là một bản án không có căn cứ pháp luật".

Hãng tin Reuters hôm 29/9 nói rằng ông Sơn, 55 tuổi, là nhân vật chủ chốt trong số 51 người đang bị xét xử trong vụ một ngân hàng cổ phần thất thoát hàng ngàn tỷ đồng, gây chấn động cả nước, thường được gọi là "đại án kinh tế OceanBank".

Ông Hà Văn Thắm bị dẫn vào tóa án.

Cũng trong vụ án này, ông Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank, bị tóa tuyên án tù chung thân.

Từ thành phố Hồ Chí Minh, Luật sư Trần Quốc Thuận, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, đưa ra nhận định về những bản án này :

"Bản án đối với hai bị cáo này và nhiều bị cáo khác tôi cho rằng là thóa đáng và phù hợp. Tủy nhiên, vấn đề người ta đang quan tâm là những lời khai của ông Sơn và ông Thắm trước tóa cần phải tiếp tục làm rõ. Số tiền mà tặng làm quà cho người này, người kia trong dịp Tết, dịp lễ thì ông Sơn chưa nói cụ thể. Có lẽ nên tiếp tục làm rõ thì cuộc đấu tranh chống tham nhũng mới có hiệu quả và tạo niềm tin của người dân".

Đối với hành vi tham ô, truyền thông trong nước trích lời hội đồng xét xử nhận định rằng ông Sơn khai đã nhận tiền từ ông Thắm rồi sau đó chi cho việc ngoại giao, lễ tết…

Ông Sơn, nguyên Tổng giám đốc OceanBank, từng giữ chức Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tập đoàn Dầu khí Quốc gia (PVN).

Hãng tin AP trích lời thẩm phán Trương Viết Toàn trong phiên tóa ngày 29/9 nói rằng nạn tham nhũng diễn ra trong các thành viên của đảng cộng sản và công chức chính quyền đang đe dóa sự sống còn của chế độ :

"Các hành vi của Nguyễn Xuân Sơn và Hà Văn Thám đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm lợi ích của nhà nước và các tổ chức, gây ra sự phẫn nộ trong nhân dân cho nên cần phải xử nghiêm... trong cuộc chiến chống tội phạm nói chung và chống tham nhũng cụ thể trong thời điểm hiện nay".

Ông Nguyễn Xuân Sơn bị Tóa án Nhân dân thành phố Hà Nội kết tội tham ô 2 triệu đôla và lạm dụng quyền lực biển thủ thêm 8,7 triệu đôla Mỹ từ Ocean Bank, một ngân hàng cổ phần trong đó PVN đã sở hữu 20 % cổ phần.

Hãng tin Reuters trích lời giáo sư Carl Thayer, một chuyên gia của Học viện Quốc phòng Australia nói rằng : "Những bản án khắc nghiệt này chủ yếu nhằm để răn đe công chúng, chứ ít có tác dụng nếu không cải thiện bộ máy nhà nước độc đảng".

Bản án tử hình ông Nguyễn Xuân Sơn là bản án lần đầu tiên trong nhiều năm qua đối với một cựu quan chức cao cấp và diễn ra giữa lúc cuộc chiến chống tham nhũng tràn lan đang hồi khốc liệt và thao túng trong nội bộ đảng cộng sản cầm quyền.

Trước đó ông Dương Chí Dũng, cựu Tổng Giám đốc Vinalines cũng đã bị án tử hình vào năm 2014. Nhưng cho đến nay, theo Reuters, ông Sơn là quan chức cao cấp nhất bị án tử hình.

Đảng cộng sản cầm quyền ngày càng cứng rắn hơn về nạn tham nhũng khi cơ quan an ninh của Việt Nam có thêm quyền lực vào năm ngoái và hất cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ra khỏi chính trường.

Một số nhà phê bình cáo buộc rằng các nhà lãnh đạo của Việt Nam đang săn đuổi phù thủy sau khi tiến hành các cuộc điều tra liên quan đến những nhân vật cao cấp dưới thời của ông Dũng.

Reuters nói rằng các cuộc điều tra đang nhằm vào công ty PVN, nơi mà ông Đinh La Thăng, từng là cựu Chủ tịch, đã mất chức ủy viên Bộ Chính trị, và cựu Phó Thống đốc ngân hàng nhà nước Đặng Thanh Bình vừa bị trủy tố.

Một số luật sư và nhà quan sát đề nghị không nêu tên nói với Vóa rằng họ không loại trừ khả năng nhà chức trách Việt Nam sẽ có hành động pháp lý đối với ông Đinh La Thăng.

Cuộc điều tra của PVN cũng thu hút sự chú ý của toàn cầu khi Đức cáo buộc Việt Nam bắt cóc cựu giám đốc điều hành Trịnh Xuân Thành tại Berlin và đưa về Hà Nội vào tháng 7 để xét xử trong một vụ án tham nhũng khác.

Theo công bố gần đây Tổ chức Minh bạch Quốc tế, Việt Nam đứng thứ 113 trong số 176 nước trong bảng xếp hạng toàn cầu 2016.

Tháng 3 năm nay, một khảo sát của Minh bạch Quốc tế cho thấy Việt Nam đứng thứ 2 về mức độ tham nhũng trong số 16 nước Châu Á-Thái Bình Dương.

*********************

Thanh Hóa kỷ luật quan chức vụ Quỳnh Anh (BBC, 29/09/2017)

Một phó chủ tịch ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa bị kỷ luật khiển trách và một giám đốc sở phải 'kiểm điểm sâu sắc' vì quá trình thăng chức của bà Trần Vũ Quỳnh Anh.

Tủy nhiên, không thấy báo chí Việt Nam nói chính quyền có tìm hiểu gì không về các khoản tài sản rất lớn được cho là của người phụ nữ này.

Bà Quỳnh Anh được biết đến nhiều hơn trên mặt báo Việt Nam với cái tên 'hot girl xứ Thanh' và hiện đã bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản.

Hôm 29/09, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã bỏ phiếu kỷ luật cán bộ lãnh đạo của Sở Xây dựng tỉnh này giai đoạn 2010-2015.

Hai nhân vật bị nêu tên, theo các báo Việt Nam là ông Ngô Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, nguyên Giám đốc Sở Xây dựng.

Ông Tuấn phải nhận hình thức kỷ luật khiển trách.

Ông Trịnh Văn Chiến bác bỏ mọi cáo buộc và yêu cầu Bộ Công an vào cuộc để điều tra nhằm ngăn chặn các thông tin "bịa đặt" ảnh hưởng đến an ninh chính trị tỉnh Thanh Hóa

Còn đương kim Giám đốc Sở Xây dựng Thanh Hoá, ông Đào Vũ Việt thì phải "kiểm điểm sâu sắc".

Bà Trần Vũ Quỳnh Anh từng làm Trưởng phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Sở Xây dựng tỉnh Thanh Hóa.

Thăng tiến nhanh và có tài sản lớn ?

Dư luận ở Việt Nam từ hai năm qua chú ý nhiều đến vụ bà Quỳnh Anh, 'quan lộ thần tốc' và tài sản lớn của bà.

Theo VietnamNet hồi tháng 4/2017, dù còn rất trẻ, Trần Vũ Quỳnh Anh "không chỉ sở hữu nhiều ngôi nhà trị giá hàng chục tỷ đồng" tính đến năm 2015, mà còn có chiếc Cadillac Escalade ESV Platinum gần như độc nhất Việt Nam lúc đó.

Báo này cho hay chiếc xe sau khi nhập về Việt Nam và đóng thuế, đăng ký giấy tờ có trị giá 6 tỷ Việt NamD.

Tủy nhiên, cũng VietnamNet trong tháng 4 trích Phó trưởng thanh tra chính phủ Ngô Văn Khánh nói :

"Đối tượng đó (bà Quỳnh Anh đã nghỉ việc) không còn là đối tượng kê khai tài sản nữa nên xét về nghĩa vụ kê khai, giải trình, thẩm quyền xác minh điều tra không còn điều chỉnh theo qủy định pháp luật về phòng chống tham tham nhũng nữa".

Ông cũng nói, "Cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi phát hiện vi phạm pháp luật vẫn có thể xem xét. Điều chỉnh này là với một công dân bình thường".

Tủy thế, báo chí Việt Nam không nói rõ là từ thời điểm ông Khánh phát biểu và lúc bà Quỳnh Anh chỉ bị khai trừ khỏi Đảng Cộng sản thì bà Quỳnh Anh chỉ là một "công dân bình thường" hay vẫn ở hàng ngũ của đảng cầm quyền.

Dư luận Thanh Hóa và cả nước chú ý đến tin tức về những khoản tài sản này còn vì Thanh Hóa đứng đầu trong danh sách 10 tỉnh, thành có số lượng hộ nghèo lớn nhất Việt Nam năm 2016.

Một hoạt động cứu trợ đói nghèo ở tỉnh Thanh Hóa

Hồi tháng 9/2016, báo chí Việt Nam rộ lên việc Bí thứ Tỉnh Trịnh Văn Chiến yêu cầu Bộ Công an vào cuộc điều tra và "kịp thời ngăn chặn việc đưa các thông tin không chính xác nêu trên ; bảo vệ ủy tín, hình ảnh của các lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa nói chung và Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh nói riêng".

Theo Tỉnh ủy Thanh Hóa, các tin "bịa đặt" này có ảnh hưởng xấu đến "tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, môi trường đầu tư, hình ảnh, vị thế của tỉnh Thanh Hóa và ủy tín, hình ảnh của các lãnh đạo" của tỉnh này.

Ông Trịnh Văn Chiến cũng nói với báo chí, khẳng định thông tin trên mạng xã hội về "tài sản của bồ nhí Bí thư Thanh Hóa" là bịa đặt.

Sau đó, sang năm 2017, một quyết định của Thanh Hóa hồi năm 2015 phong bà Quỳnh Anh làm Trưởng Phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản thuộc Sở Xây dựng đã bị thanh tra.

Theo dõi tình hình Việt Nam từ bên ngoài thấy lạ tại sao người dân chưa vùng lên lật đổ chế độ mà cứ để cho lãnh đạo tự do chia chác quyền lực và làm giàu trên mồ hôi nước mắt của mình.

Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã, đang đôn đốc chỉ đạo, xử lý nghiêm các vụ tham nhũng nổi cộm.

Có phải vì nhóm cầm quyền đã có Trung Quốc chống lưng nên người dân phát rét, hay biết chưa có lực lượng nên buông xuôi chờ thời ?

Hoặc là vì cả Quân đội lẫn Công an đều nằm trong tay Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và phe nhóm nên không ai dám ngo ngoe, hay cứ đế cho đảng tự chết chìm vì nước lụt đã đến chân ?

Dù trong tình huống nào thì ở Việt Nam ai cũng thấy đảng cầm quyền đã "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" đến bờ vực thẳm, từ sau Hội nghị trung ương IX thời Nông Đức Mạnh, năm 2001. Trận hồng thủy tham nhũng đã ngập đầu từ cá nhân sang tập thể, từ tổ chức đến tập đoàn, và từ các tổ riêng lẻ thành "lợi ích nhóm" để phanh thây xé thịt đất nước.

Nhóm chữ "tình hình vẫn còn nghiêm trọng và phức tạp" để chỉ tham nhũng đã biến thành câu kinh nhật tụng của Thanh tra chính phủ và Ủy ban kiểm tra trung ương đảng. Nhưng vì cứ phải nghe mãi như điệp khúc ve sầu nên dân mỏi tai, đành phải sống chung với nó như bệnh dịch gia truyền chưa có thuốc chữa.

Trong khi ấy thì lưỡi gươm Trung Quốc đã kề vào cổ 5 đời Tổng bí thư đảng từ thời Nguyễn Văn Linh (khóa VI, 1986), Đỗ Mười (khóa VII), Lê Khả Phiêu (khóa VIII), Nông Đức Mạnh (2 khóa IX và X) và Nguyễn Phú Trọng (từ khóa XI).

Bằng chứng qụy lụy, nhượng bộ và dâng hiến tài sản tổ tiên cho Trung Quốc đã được chứng minh ở Hoàng Sa, Trường Sa, Bauxite Tây Nguyên, các vị trí chiến lược trong vụ cho thuê đất rừng, bến cảng khắp lãnh thổ, và gần nhất là Dự án gang thép Formosa Hà Tĩnh.

Con ông cháu cha

Nhưng khi cúi đầu trước ngoại bang Tầu để vinh thân phì gia và tham nhũng tiền bạc và tài sản, con đẻ của tham nhũng quyền lực, thì nạn con ông cháu cha, hay còn được gọi mánh mung là "hạt giống đỏ", được đưa vào các chỗ béo bở cũng bung ra hoành hành trong hệ thống cai trị của đảng, nhà nước và doanh nghiệp nhà nước.

Không ai trong đảng dám chất vấn, nếu muốn chỗ ngồi vẫn còn đóng cọc. Nhưng đến khi xẩy ra vụ Nguyễn Xuân Anh, sinh ngày 01/01/1976, Bí thư thành ủy Đà Nẵng bị phát giác có nhiều lươn lẹo về bằng cấp và mánh mung tham nhũng thì tổ ong "hạt giống đỏ" vỡ ra. Anh là con trai của ông Nguyễn Văn Chi, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị khóa Đảng X (2006-2011), Bí thư Ban Chấp hành trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam , Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (2003-2011).

Sau đó, mọi con mắt lại dồn vào Nông Quốc Tuấn, Ủy viên trung ương đảng, sinh năm 1963, con nguyên Tổng bí thư đảng Nông Đức Mạnh. Tuấn chưa bị sờ gáy, từng là Bí thư tỉnh ủy Bắc Giang và hiện là Phó Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc.

Kế đến là Nguyễn Thanh Nghị, sinh năm 1976, Ủy viên  trung ương Đảng, Bí thư tỉnh ủy Kiên Giang. Nghị là con trai trưởng của nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người từng bị gọi là Đồng chí X bởi Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, sau khi thoát bị kỷ luật bởi Trung ương Đảng vì bị quy trách nhiệm trong vụ thua lỗ hàng trăm ngàn tỷ của Công ty tầu biển Vinashin và Vinalines.

Ông Nguyễn Tấn Dũng còn còn có người con trai út là Nguyễn Minh Triết, sinh năm 1988, hiện là Ủy viên trong Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Định nhiệm kỳ 2015-2020.

Ngoài ra con gái ông Dũng, Nguyễn Thanh Phượng và chồng là (Việt kiều) Nguyễn Bảo Hoàng cũng có nhiều vốn đầu tư và cổ phần trong nhiếu cơ sở thương mại và tài chính ở Việt Nam. Tuy nhiên, nguồn gốc tài sản của họ không được tiết lộ.

Nguyễn Tấn Dũng, một thời từng được coi là đối thủ chính trị của cả Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng, đã giữ chức vụ Thủ tướng trong 9 năm 284 ngày, từ 2006 đến 2016.

Họp hành - biến chất

Những việc này đang phơi ra giữa ban ngày trước thềm Hội nghị Trung ương 6, đang được chuẩn bị diễn ra trong thượng tuần tháng 10 (2017).

Nhưng nếu mục tiêu của Hội nghị chỉ tập trung vào bàn chuyện "Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả" thì làm sao mà đẩy lùi được qủa tạ ngàn cân tham nhũng quyền lực và tiền bạcđang nằm chình ình trước cửa Hội trường Trung ương đảng  ?

Tại Đại hội XII tháng 1/2016, báo cáo chính trị của đảng đã than : "Tổ chức bộ máy của Đảng và toàn hệ thống chính trị còn cồng kềnh, nhiều tầng nấc, chức năng, nhiệm vụ ở một số tổ chức còn chồng chéo, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của nhiều tổ chức trong hệ thống chính trị chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ".

Nhưng sau đó, điều được gọi là cải tổ hành chính, thực ra chỉ đề "hành dân là chính". Trong khi bộ máy biên chế của nhà nước, nói là phải cắt giảm thì lại cứ phình to thêm khiến số nhân viên nhà nước thặng dư chả biết làm gì nên cứ sáng vác ô đi, chiều vác về và giữa trưa thì gọi nhau đi nhậu bia ôm để mánh mung, chạy mối.

Vì vậy, sau hai Hội nghị xây dựng và chỉnh đốn đảng từ Đảng XI qua Đảng XII (2012-2016), tham nhũng vẫn ung dung run đùi cười vào mũi đảng. Trong khi cán bộ, đảng viên thì cừ tìm đường "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" để kiếm ăn và làm giầu, bỏ mặc Bác Trọng kêu gào đỏ cả gân cổ câu thần chú "tuyệt đối trung thành và kiên định chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh".

Bằng chứng nguy cơ lãnh đạo Việt Nam đang đưa dân tộc và tổ quốc vào vòng lệ thuộc phương Bắc và phá nát đất nước đã được nguyên Thiếu tướng cộng sản Việt Nam, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Bắc Kinh, Nguyễn Trọng Vĩnh nêu lên trong ý kiến nói về quyết định "dứt bỏ mọi liên hệ với đảng của Nguyễn Phú Trọng đang thao túng" của Giáo sư Tương Lai hôm 2/9/2017.

Theo nguyên Đại tá công an Nguyễn Đăng Quang ghi lại thư chuyển của Nhà văn kiêm dịch giả Nguyễn Nguyên Bình, hội viên Hội Nhà văn Hà Nội, trưởng nữ của lão tướng Nguyễn Trọng Vĩnh ngày 25/9/2017 thì tướng Vĩnh đã cho rằng :

"Đảng Cộng sản Việt Nam nay đã hoàn toàn biến chất, trở nên quá hư hỏng, khó có thể sửa chữa được ! Đảng đã đánh mất mình, không còn xứng đáng là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội nữa! Trong các hư hỏng trên, cụ nói có 3 hư hỏng nguy hiểm nhất :

- Một là, Đảng Cộng sản Việt Nam đã trở thành một ổ tham nhũng trầm trọng, khó có thể kiềm chế và kiểm soát được ! Bọn tham nhũng đều là những cán bộ, đảng viên trung cao cấp của Đảng, chúng đã trở thành bầy sâu, tập đoàn sâu và ăn của dân không từ một thứ gì !

- Hai là, Đảng Cộng sản Việt Nam không còn là một khối đoàn kết vững chắc như xưa. Nay đã chia rẽ, đang hình thành nhiều phe nhóm lợi ích tệ hại trong đảng, và các phe phái này đang ra sức đấu đá, tranh giành nhau quyền lợi và quyền lực, không thiết tha gì với lợi ích dân tộc, với quyền lợi đất nước như hồi Đảng Lao Động Việt Nam trước đây nữa!

- Ba là, Đảng Cộng sản Việt Nam ngày nay đã lệ thuộc nặng nề vào ngoại bang, cụ thể là vào Đảng Cộng sản Trung Quốc. Sau khi bí mật ký kết thỏa ước Thành Đô (9/1990) với Đảng Cộng sản Trung Quốc, Ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam kể từ đó đã lệ thuộc gần như mọi mặt vào Đảng Cộng sản Trung Quốc. Đảng Cộng sản Việt Nam làm ngơ, không dám ra tuyên bố phản đối và thực hiện biện pháp đáp trả khi chủ quyền biển đảo của Tổ quốc bị bọn Trung Quốc xâm phạm, đặc biệt là sự kiện từ đầu tháng 5/2014 đến giữa tháng 7/2014, khi Trung Quốc ngang ngược coi thường luật pháp quốc tế và chủ quyền quốc gia của Việt Nam, chúng hạ đặt trái phép dàn khoan HD-981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, và mới đây Việt Nam phải nhẫn nhục đầu hàng, chấp nhận yêu sách ngang ngược của Trung Quốc đòi Việt Nam phải ngừng Dự án khoan thăm dò khí đốt tại Lô 136/03 thuộc bãi Tư Chính nằm hoàn toàn trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam".

Tướng Vĩnh, một người được kính trọng trong hàng ngũ các đảng viên kỳ cựu nói thêm :

"Quyết định của anh Tương Lai chắc chắn sẽ gợi mở cho nhiều đảng viên lão thành cũng như rất nhiều đảng viên chân chính khác muốn có những hành động thiết thực, có ý nghĩa nhằm thúc đảy cuộc đấu tranh ngăn chặn những sai lầm nguy hiểm đang dẫn dắt Đảng Cộng sản Việt Nam đến bên bờ vực thẳm sụp đổ".

Cán bộ và cán ngố

Trong khi đó, ông Vũ Mão nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Chủ nhiệm Văn phòng quốc hội, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội đã nói với báo Giáo dục Việt Nam ngày 25/09/17 :

"Việc đã có một số cán bộ trung cao cấp bị kỷ luật nhưng nếu soi xét cho kỹ thì thực chất còn nhiều cán bộ hư hỏng nữa. Điều này rất nguy hiểm, đáng báo động… Trường hợp nhiều lãnh đạo bị kỷ luật nặng thời gian qua vì một thời gian dài Đảng đã buông lỏng công tác cán bộ".

Ông Mão nói thêm : "Tôi cho rằng công tác cán bộ từ đổi mới đến nay, đặc biệt trong vòng 10 – 15 năm có quá nhiều vấn đề như :

- Công tác rèn luyện, tu dưỡng, phê bình và tự phê bình lâu nay bị xem nhẹ. Mặc dù công tác phê bình và tự phê bình được tiến hành thường xuyên nhưng lâu nay đã trở nên hình thức hóa, hành chính hóa đến mức làm cho lấy lệ, làm đủ thủ tục để đối phó.

- Hiện tượng phổ biến là phê bình kiểm điểm trở thành việc làm mang tính tình cảm đồng chí nhẹ nhàng, động viên nhau, thâm chí vuốt ve, tâng bốc vì nể nang nhau.

- Hiện tượng này xảy ra ở khắp nơi, ngay cả các chi bộ của các cơ quan đầu não.

Vấn đề này không phải đảng viên không biết, lãnh đạo Đảng các cấp không biết mà đáng tiếc là từ cán bộ trung ương đến cán bộ cấp cơ sở đều biết nhưng xem chuyện đó là bình thường. Đấy là vấn đề rất nguy hiểm".

Ông Mão kết luận :

"Nói cho đúng, không có việc sai trái của cơ chế thị trường mà cái sai ở đây là không hiểu hết bản chất của cơ chế thị trường nên đã bị mặt trái của cơ chế này chi phối. Chính vì thế đã xảy ra tình trạng "thị trường hóa công tác cán bộ". Đây là điều đáng báo động và rất nguy hiểm.

Việc đã có một số cán bộ trung cao cấp bị kỷ luật nhưng nếu soi xét cho kỹ thì thực chất còn nhiều cán bộ hư hỏng nữa. Điều này rất nguy hiểm, đáng báo động".

Cuối cùng, Giáo sư Tương Lai nhận xét về tình trạng tham nhũng hiện nay ở Việt Nam đã viết trong "Mênh mông thế sự để gió cuốn đi số 14", phổ biến ngày 25/9/2016 rằng :

"Một thể chế được dựng lên theo một mô hình đã sụp đổ, mà là sụp đổ cả hệ thống, nhưng lại vẫn được ngoan cố trì kéo suốt mấy thập kỷ tại Việt Nam, đưa đất nước đi vào ngõ cụt với thể chế toàn trị phản dân chủ, nguồn gốc của tham nhũng, đặc biệt tệ hại nhất trong hai nhiệm kỳ của Nông Đức Mạnh, Nguyễn Phú Trọng,thì sự bục vỡ như đang diễn ra là khó tránh khỏi".

Như vậy thì Đảng Cộng sản Việt Nam đã suy tàn và lãnh đạo tan hoang chưa, hay họ vẫn tin là mình còn vững trong vòng tay kẻ đặc thù Trung Quốc  ?

Phạm Trần

(27/09/2017)

"Nhóm lửa và đốt lò" làm cho lò nóng lên để củi tươi cho vào cũng phải cháy, một cách diễn đạt đầy quyết tâm của ông tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng về cuộc chiến chống tham nhũng.

Nhóm lửa và đốt lò chống tham nhũng - Ảnh minh họa

Cuộc chiến chống tham những mà ông Trọng và ban lãnh đạo đảng đang tiến hành sẽ đi về đâu ? Nhất là sau khi vụ việc liên quan đến Trịnh Xuân Thanh đã không được giải quyết thấu đáo khiến quan hệ Việt-Đức tiếp tục xấu đi, khi Đức trục xuất thêm một quan chức ngoại giao và hạ thấp quan hệ ngoại giao hai nước ?

Sự việc chưa thể dừng lại ở đây. Hiệp ước thương mại tự do với Liên Hiệp Châu Âu (EU) có thể sẽ đổ bể. Hậu quả trước mắt là các doanh nghiệp xuất khẩu hải sản Việt Nam sẽ bị EU đóng cửa, dừng nhập khẩu các mặt hàng thủy hải sản vào thị trường tiềm năng này.

Nguyễn Xuân Anh, bí thư Đà Nẵng ngã ngựa với những cáo buộc hết sức sơ sài mà bất cứ một quan chức cấp huyện nào cũng có thể mắc phải như việc sở hữu xe, nhà của các doanh nghiệp biếu tặng... Trong khi chủ tịch Huỳnh Đức Thơ chỉ bị nhắc nhở nhẹ nhàng, mặc dù trước đó từng bị tố cáo có rất nhiều tài sản khủng.

Việc ông Nguyễn Xuân Sơn, cựu giám đốc Oceanbank bị đề nghị án tử hình cũng rất khiên cưỡng, một mình ông ta không thể tự thò tay vào két lấy được chừng ấy tiền mà phải là sự phối hợp đồng bộ của cả hệ thống. Vai trò của Ngân hàng Nhà nước và Bộ tài chính ở đâu trong vụ này ? Hơn nữa việc kết án tử hình một tội phạm kinh tế là không thuyết phục.

Trong khi các sai phạm của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam được cơ quan điều tra chiếu cố một cách nhiệt tình -với vụ bắt giữ mới nhất ông Lê Đình Mậu, kế toán trưởng của PVN- thì ngược lại, vụ điều tra về ông giám đốc sở Tài nguyên môi trường Yên Bái, nhờ bán chổi đót mà xây được biệt phủ nguy nga hàng triệu đô vẫn im lặng một cách ngạc nhiên, giống như vụ công ty dược VN Pharma nhập thuốc chống ung thư giả.

Ông Nguyễn Văn Oai thuộc nhóm Thanh niên Công giáo Nghệ An vừa bị bắt và kết án lần thứ hai (hôm 18/9) với tội danh "không chấp hành án và chống người thi hành công vụ" với 5 năm tù và 4 năm quản chế. Lần trước ông bị kết án vì tội "lật đổ chính quyền nhân dân" và vừa ra tù năm 2015.

Các trạm BOT bị phanh phui cho thấy rõ đây là một hình thức mãi lộ, trấn lột người dân một cách công khai và trắng trợn của các nhóm lợi ích, là sân sau của các quan chức, mà nổi tiếng nhất có lẽ là của "thứ phi" cựu vương Nông Đức Mạnh, bà Đỗ Thị Huyền Tâm với BOT Pháp Vân-Cầu Giẽ. Quốc lộ 1A là con đường huyết mạch của đất nước vì vậy phải lấy ngân sách nhà nước để cải tạo, mở rộng và nâng cấp còn BOT chỉ áp dụng với các con đường nhỏ như tỉnh lộ, huyện lộ, xã lộ. (Nếu không có tiền thì lấy tiền ở các dự án xây tượng đài).

Dự án đường sắt Cát Linh-Hà Đông lại tiếp tục trễ hẹn, không thể chạy thử vào đầu tháng 10/2017 vì Trung Quốc không giải ngân tiếp 250 triệu USD, dự án Metro ở Sài Gòn cũng vì không được giải ngân vốn đúng cam kết (lần này là do phía Việt Nam) nên tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên không thể hoàn thành vào năm 2020. Dự án này theo tính toán ban đầu là hơn 1 tỉ USD nhưng được "điều chỉnh" lên 2,5 tỉ USD, trong đó gần 90% là vốn ODA của Nhật Bản, còn lại là từ ngân sách của Thành phố Hồ Chí Minh (khoảng 200 triệu USD).

Chúng ta có thể nhận thấy là gần đây báo chí Việt Nam bắt đầu công khai các khoản nợ của chính quyền và các doanh nghiệp nhà nước, ví dụ như mới đây Bộ Tài chính cho biết là Việt Nam đang nợ nước ngoài 93 tỉ USD… Nhưng theo một tờ báo khác, dựa trên tính toán của tiến sĩ Vũ Quang Việt thì :

"Nợ của khoảng 3.200 doanh nghiệp nhà nước theo điều tra của Tổng cục Thống kê năm 2014 là 4,9 triệu tỷ đồng (231 tỷ USD), gấp nhiều lần con số 1,5 triệu tỷ đồng mà Bộ Tài chính đưa ra chỉ cho một số tập đoàn và công ty lớn. Ước tính thêm cho thấy năm 2016, nợ của doanh nghiệp nhà nước là 324 tỷ USD, bằng 158% GDP. Như vậy, cộng cả nợ chính phủ và nợ doanh nghiệp nhà nước sau khi trừ đi phần Chính phủ bảo lãnh trùng lặp, tổng số nợ năm 2016 là 431 tỷ USD, bằng 210% GDP".

Nợ công Việt Nam - Ảnh minh họa

Sỡ dĩ chính quyền ông Nguyễn Xuân Phúc công bố những thông tin mà trước đây luôn bị giấu kín, chắc hẳn không vì trách nhiệm và muốn minh bạch hóa, mà chỉ để cho công chúng biết rằng người gây ra những tai họa đó là cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và chính phủ trước. Ông Dũng là người "ăn ốc" nhưng ông Phúc không chịu làm người "đổ vỏ".

Việc xử lý mạnh tay các vụ án trọng điểm cũng vì mục đích đó. Một mũi tên trúng nhiều đích. Vừa trình diễn cho người dân xem quyết tâm chống tham nhũng của đảng, vừa cơ cấu và sắp xếp lại cán cân quyền lực trong đảng, loại bỏ những phe nhóm không cùng vây cánh, vừa thu hồi được tiền từ các nhóm "ăn ốc" trước đó, vừa lấy cớ để tăng dồn dập các loại thuế phí khác như thuế xăng, thuế VAT…

Theo dự đoán thì sắp tới đây sẽ còn rất nhiều "tai to mặt lớn" khác trong đảng cũng như các doanh nhân "có số má" phải lên thớt như ông Nguyễn Anh Dũng, chủ tịch Tập đoàn Hóa chất (Vinachem), ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ Nhôm), chủ tịch Tập đoàn Than-Khoáng sản, Đà Nẵng…

Cuộc chiến trong nội bộ Đảng cộng sản Việt Nam lần này sẽ rất khốc liệt và không thể khoan nhượng. Ngoài lý do đấu đá giữa các phe nhóm, ông Trọng cũng có thể muốn vực đảng cộng sản dậy để không bị suy sụp. Nhưng muốn là một chuyện, còn làm được hay không lại là chuyện khác.

Ông Trọng nếu thật lòng muốn cứu đảng cộng sản thì chắc chắn cũng là một điều vô ích vì một sự thật hiển nhiên, đó là không thể nào cải tiến và thay đổi được một chế độ tham nhũng đã ăn sâu bám rễ vào lục phủ ngũ tạng của cơ thể Việt Nam. Lịch sử thế giới chưa có một trường hợp nào làm được điều đó và cũng chưa có một chế độ cộng sản nào có thể cải tổ để trở thành một chế độ dân chủ. Các vụ bắt giữ liên quan đến tham nhũng đều có chọn lọc, vì một lý do giản dị, đúng như ông cựu chủ tịch quốc hội Nguyễn Sinh Hùng từng nói, đó là "nếu kỷ luật hết cán bộ có sai phạm thì lấy ai làm việc ?".

Một bằng chứng hùng hồn nữa là chính phủ của "ông Phúc, ông Trọng" đã và đang đàn áp khốc liệt và dã man các tiếng nói bất đồng chính kiến, với những bản án kinh hoàng : 10 năm tù cho Mẹ Nấm-Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và 9 năm tù cho Trần Thị Nga, hai người mẹ đơn thân đang nuôi con nhỏ hay Nguyễn Văn Túc và Nguyễn Văn Oai mới đây.

Tất cả đều có thể trở thành nạn nhân của ông Trọng từ quan chức cao cấp của chính phủ kể cả những người đã về hưu vài năm cho đến giới bất đồng chính kiến. Càng khủng hoảng nặng thì đàn áp càng lên ngôi, càng sợ hãi thì càng phải tăng cường trấn áp.

Việt Nam như con tàu sắp đắm, không ai tin là đảng có thể tồn tại "muôn năm" và không ai có thể làm được gì. Những người lãnh đạo như ông Trọng đang cố gắng trong tuyệt vọng để giữ cho con tàu không đắm quá nhanh nên sẽ không còn tinh thần để giải quyết bất cứ một sự việc gì nữa. Vụ Trịnh Xuân Thanh là một ví dụ, không có ai đứng ra giải quyết việc này. Tập thể ban lãnh đạo chỉ còn là một hư cấu vì không thể lấy được bất cứ một quyết định quan trọng nào. Vụ Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Bộ trưởng quốc phòng Ngô Xuân Lịch gây áp lực buộc cả Bộ chính trị phải rút lui các giàn thăm dò dầu khí khỏi bãi Tư Chính dưới sự đe dọa của Trung Quốc là một ví dụ nữa…

Điều đáng nói hơn cả là, trong khi chính quyền bế tắc như vậy thì phong trào dân chủ Việt Nam đang ở đâu và đang làm gì ?

Chính quyền Việt Nam hành động bất chấp đạo đức và luật pháp nhưng không hề vấp phải một sự phản ứng nào từ dân chúng, nếu có thì cũng không đáng kể, đề kháng của người Việt đã không còn ? Thật ra các "phản ứng cá nhân" trên các trang mạng xã hội rất cao và rất nhiều, nhưng vì là những tiếng nói "cá nhân" nên chúng đã không gây ra được hiệu ứng gì và không tạo ra được áp lực nào. Trong khi đó, chỉ cần một 1.000 bloggers tập hợp lại với nhau trong một tổ chức và thống nhất với nhau trên cùng một lập trường và phát biểu trên cùng một "ngôn ngữ" thì câu chuyện có thể hoàn toàn khác.

Các mạng xã hội là những công cụ kết nối tuyệt vời, chúng có thể giúp chúng ta tạo ra các tổ chức gồm các thành viên ở trên khắp thế giới mà không cần gặp mặt hàng ngày. Chúng cũng là công cụ để chúng ta tương tác với nhau, học hỏi và trao đổi trực tiếp với nhau. Tóm lại, mạng xã hội có thể giúp chúng ta tập hợp và kết hợp lại với nhau thành một tổ chức đối lập lớn mạnh.

Rất tiếc là nhiều cá nhân tranh đấu lại dùng mạng xã hội để tranh đấu theo kiểu nhân sĩ, tức là hoạt động một mình bằng cách đánh bóng bản thân và hy vọng một ngày nào đó có được uy tín và sẽ được ai đó trọng dụng, hoặc trở thành "anh hùng dân tộc" trên mạng ? Đây là một ngộ nhận lớn, một ca sĩ cần có hàng vạn fan hâm mộ để mua vé và xem họ biểu diễn nhưng tranh đấu trong chính trị là để thay đổi xã hội và chiến thắng cộng sản, cái giá của nó rất cao mà người dân lại rất thực dụng. Họ chỉ tin và nghe theo một tổ chức hùng mạnh, có tầm vóc và có khả năng mang lại chiến thắng.

Đã đến lúc những người đấu tranh cho một nước Việt Nam dân chủ, nhất là các bạn trẻ phải thay đổi tư duy… tranh đấu. Chúng ta dấn thân là để thay đổi xã hội và mở ra một trang sử mới cho dân tộc chứ không phải đấu tranh để nổi tiếng, hay để trở thành các "ngôi sao" dân chủ…

Khi đã xác định tinh thần như vậy thì chúng ta phải khiêm tốn và bình tĩnh để nhìn nhận rõ mình là ai ? Khả năng của mình đến đâu ? Rồi từ đó có thể hòa mình vào một tổ chức, tập sống chung với "văn hóa tổ chức", học tập kiến thức về chính trị và cách làm việc chung với những người có cùng chính kiến và cả với những người không cùng chính kiến.

Chính trị là "làm việc cùng nhau" vì vậy nếu một người không thể tham gia và chịu đựng được văn hóa của một tổ chức thì không thể làm được chính trị và không đi được xa. Sau này khi đất nước có dân chủ hoặc trước khi có dân chủ, hoặc vào một thời điểm nào đó thì sẽ cần đến sự liên minh của các tổ chức chính trị. Để có được liên minh chính trị đó thì khả năng thỏa hiệp, bao dung và tương nhượng lẫn nhau là rất cần thiết và nếu không có tổ chức và không có "văn hóa tổ chức" thì không thể tạo ra được các liên minh đó.

Phải làm gì trong lúc này ? Phải hành động ra sao để chiến thắng cộng sản và mang lại dân chủ cho Việt Nam ?

Có lẽ câu trả lời đúng nhất và cần thiết nhất trong lúc này với những người còn ưu tư với đất nước là hãy tìm hiểu và ủng hộ cho các tổ chức chính trị đối lập dân chủ đứng đắn. Nếu không thể tham gia được vào các tổ chức chính trị thì hãy lên tiếng ủng hộ cho một tổ chức mà mình thấy là đứng đắn và có tương lai nhất.

Hãy nói "không" với các hoạt động cá nhân kiểu nhân sĩ và ngôi sao, vì chúng sẽ không đi đến đâu.

ừng mất thì giờ cho những việc mà bạn biết rõ là nó sẽ vô ích.

Đừng hành động nông nổi và thiếu suy nghĩ để tạo cớ cho chính quyền bắt bớ và đàn áp nhất là trong lúc họ đang tuyệt vọng.

Việt Hoàng (27/9/2017)

Bài viết nói về "truyền thống cách mạng của Đảng cộng sản Việt Nam" vốn được đăng trên báo Quân đội nhân dân, thấy "chiếu qua chiếu lại" trên các trang web "dân sự", dĩ nhiên gợi sự chú ý nơi mọi người.

Nhờ vậy ta biết rằng Đảng cộng sản Việt Nam vừa là một "chính đảng" vừa là một "đảng cách mạng".

Đảng cách mạng"chủ trương sử dụng bạo lực để chiếm chính quyền - Ảnh minh họa

"Chính đảng" tức là đảng phái chính trị. Hiểu theo nghĩa "bình thường" các nước dân chủ Tây phương thì "chính đảng" là một "thành tố căn bản cấu thành nền dân chủ". Các đảng phái tranh quyền lực bằng thể thức dân chủ, thông qua việc phổ thông đầu phiếu. Chính đảng còn có nghĩa là tập hợp những người có cùng mục tiêu, hay có cùng học thuyết chính trị.

Còn "đảng cách mạng" là đảng có chủ trương đập bỏ cái cũ xấu xa để thay thế bằng cái mới tốt đẹp hơn. Đảng cách mạng vì vậy luôn là một "hội kín", đứng ngoài các hoạt động "chính đảng".

"Đảng cách mạng" chủ trương sử dụng bạo lực, chớ không sử dụng "chính trị", chấp nhận thể thức dân chủ để tranh đoạt quyền hành.

Đảng cộng sản Việt Nam vừa là "chính đảng" vừa là "đảng cách mạng", cũng giống như vừa "tư bản" vừa "cộng sản", vừa "nam" vừa "nữ", vừa "nước" vừa "dầu"...

Tức là Đảng cộng sản Việt Nam vừa chủ trương "tư bản thị trường", cho phép người ta "làm ăn tự do theo qui luật thị trường", nhưng lại có chủ trương sẵn sàng sử dụng bạo lực để truất hữu của cải những người làm kinh tế.

Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trở thành một loại nhà nước bất định. 

Luật lệ vì vậy cũng bất định.

Theo tôi, ông Trịnh Vĩnh Bình sẽ mừng húm những bài viết đại loại như vầy. Bởi vì bản thân ông Bình là nạn nhân trực tiếp của một "nhà nước cách mạng".

Tính "cách mạng" của đảng lãnh đạo sẽ là bằng chứng hùng hồn cho thế giới biết rằng đầu tư ở Việt Nam "thấy vậy mà không phải vậy".

Ta cũng sẽ thấy tính "bất định" của luật pháp Việt Nam trong phạm vi "quản lý kinh tế". Điển hình điều 165 Tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Dĩ nhiên cái gọi là "Qui định của nhà nước về quản lý kinh tế" là chưa chắc đúng, hay phù hợp, với hoàn cảnh kinh tế của quốc gia trong một thời điểm nhứt định nào đó. Qui định này cũng không chắc là phù hợp với "kinh tế thị trường", tức luật lệ quốc tế, hay luật pháp các quốc gia đối tác.

Luật lệ của "nhà nước cách mạng" là họng súng, là "sức mạnh". Luật lệ của một nhà nước bình thường là quan chức làm gì cũng phải chiếu theo luật mà làm. Qui định của nhà nước trong thời kỳ cách mạng dĩ nhiên là đối nghịch với qui định thời "kinh tế thị trường".

Vả lại, nếu người "làm trái qui định của nhà nước" mà lại "trúng mối" lớn, đem lại lợi nhuận to tát cho nhà nước, thì người này có tội hay không ?

Vụ khủng hoảng "Subprime" 2007-2009 ở Mỹ là thí dụ điển hình về các việc lạm dụng kẻ hở pháp lý (của Mỹ) để trục lợi. Khủng hoảng này lây lan sang Việt Nam, làm sụp đổ nhiều tập đoàn kinh tế quan trọng của Việt Nam. Điều cần nhấn mạnh là khủng hoảng này vẫn còn đang gây "bịnh trầm trọng" ở các ngân hàng Việt Nam, bất kể nhà nước hay tư nhân.

Từ lâu tôi đã cảnh báo là vụ "đốt lò" của ông Trọng là một vụ "thanh toán chính trị" trong nội bộ đảng. Qua nội dung bài báo này, ta không loại trừ ông Trọng áp dụng luật "cách mạng" để loại trừ các đối thủ.

Nhưng chuyện ông Trọng làm, hậu quả là dân sẽ lãnh đủ.

Trương Nhân Tuấn

Nguồn : fb.nhantuan.truong, 20/09/2017

Để biện hộ cho việc "độc quyền lãnh đạo", những người cộng sản Việt thường hay vịn vào lý do : "Đảng cộng sản Việt Nam có công, đã lãnh đạo dân tộc chiến thắng đế quốc, thực dân, giành lại độc lập cho dân tộc".

Nếu "công lao" có sự kế thừa, hợp lý là con cháu của những bà mẹ anh hùng, những liệt sĩ, những thương phế binh... mới là những lãnh đạo chính đáng

Vấn đề là những thế hệ "khai quốc công thần" chống Pháp, chống Mỹ… đã lần lượt về với ông bà. Người "có công", tức những "có tư cách" để lãnh đạo đất nước đã không còn bao nhiêu người. Thế hệ lãnh đạo hiện thời, tính về tuổi tác, cũng không có mấy người trực tiếp tham gia vào cuộc chiến "chống Pháp, chống Mỹ".

Đảng bây giờ không phải là đảng thời chống Pháp, chống Mỹ.

Khi đảng vịn vào lý do "giải phóng, giành độc lập cho dân tộc" để khẳng định "quyền lãnh đạo nhà nước và xã hội", như hiến pháp đã qui định, là một điều phi lý. Hiến pháp vì vậy tự mâu thuẩn.

Điều 4 hiến pháp đã không còn giá trị.

Những người cộng sản Việt đang lãnh đạo đất nước hôm nay lại càng không thể vịn vào lý do "đảng đã lãnh đạo dân tộc chống ngoại xâm, giành lại độc lập".

Mà "công lao" không thể "kế thừa".

Vì nếu "công lao" có sự kế thừa, hợp lý là con cháu của những bà mẹ anh hùng, những liệt sĩ, những thương phế binh... mới là những lãnh đạo chính đáng.

Trong xã hội loài thú, con cháu của con chim đầu đàn, của con sư tử đầu bầy... chỉ đơn thuần là một thành tố trong bầy.

Muốn trở thành con thú đầu đàn, con chim đầu bầy... những con thú này phải khẳng định sức mạnh, hay chứng minh trí khôn và kinh nghiệm.

Tương tự như vậy trong xã hội loài người.

Lý lẽ khác cũng thường thấy người cộng sản nhắc để biện hộ cho việc độc quyền "lãnh đạo nhà nước và xã hội" là vì họ đại diện "giai cấp vô sản".

Trước khi khối cộng sản sụp đổ, bất kỳ đảng cộng sản nào cũng cho rằng họ có "chính danh" để lãnh đạo đất nước. Vì họ đại diện cho số đông (nhân dân vô sản) trong xã hội. Vì vậy nhà nước xã hội chủ nghĩa là "nhà nước vô sản", sử dụng sự "chuyên chính vô sản", tức sự "độc tài" cho tầng lớp vô sản, nhằm triệt tiêu giai cấp bóc lột đem lại sự "công bằng" trong xã hội.

Bây giờ nhìn lại, có thực Đảng cộng sản Việt Nam là một đảng của "giai cấp công nhân, nhân dân lao động, thành phần vô sản" trong xã hội hay không ?

Thực tế chỉ ra rằng Đảng cộng sản Việt Nam thực tế chỉ là một tập hợp những người có tiền, có quyền (giai cấp quí tộc đỏ).

Tức là Đảng cộng sản Việt Nam đã phục vụ cho quyền lợi của một giai cấp khác. Giai cấp đó là "tư bản nước ngoài", tư bản đỏ…

Đảng cộng sản Việt Nam đã phản bội lại giai cấp mà họ đại diện.

Dựa trên cái gì để những người cộng sản Việt biện hộ cho tính "chính danh" của họ, để tiếp tục lãnh đạo đất nước ?

Dựa trên lịch sử, họ là những người "đội lốt" để tiếm quyền. Dựa trên giai cấp, họ là những kẻ phản bội.

Vì vậy một số đảng viên "tinh ma", để giữ độc quyền lãnh đạo cho đảng, họ bắt chước các nước như Đài Loan, Singapour, Nam Hàn, Trung Quốc... sử dụng "bằng cấp" để "bảo kê" tính chính danh.

Trong xã hội loài thú, "sức mạnh", "trí thông minh" và sự "kinh nghiệm" là những yếu tố đưa con thú lên vị trí "đầu đàn".

Thì xã hội tân tiến, kẻ (có tham vọng lãnh đạo) luôn là những người "có trí tuệ", hiểu biết thông suốt các việc mà mình sẽ phải làm trong cương vị "lãnh đạo". Mà sự hiểu biết không phải "trời cho", không phải là "thần đồng" sinh ra đã có.

Sự học tập, với bằng cấp chứng nhận trình độ học tập, là một yếu tố để chứng minh khả năng "kinh bang tế thế". Các nước Châu Á như Đài Loan, thập niên 70, 80… bắt buộc người lãnh đạo phải có bằng cấp (lúc trước là tiến sĩ, sau này không biết).

Ta thấy người cộng sản Việt bắt chước y như vậy. Thử kiểm nghiệm, hầu như 99,99% đảng viên lãnh đạo nếu không phải là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ… thì hạng bét cũng phải là thạc sĩ.

Một cán bộ quèn, làm việc ở phường, cũng có bằng tiến sĩ.

Vụ đổ bể bằng cấp "dổm" của ông Nguyễn Xuân Anh. Theo tin của VOA, ta biết thêm rằng có hàng trăm quan chức Việt Nam đã lấy "bằng tiến sĩ", có chung xuất xứ "lò ấp" với ông Anh.

Sử dụng bằng cấp giả, sử dụng bằng cấp không đúng "tiêu chuẩn quốc tế", đều là hành vi lường gạt.

Việc sử dụng bằng cấp dổm đã phổ biển trên diện rộng trong Đảng cộng sản Việt Nam. Đảng này đã trở thành một đảng lừa bịp, một tập đoàn lường gạt dân chúng ở tầm quốc gia (và quốc tế).

Đảng này không còn chính danh để tiếp tục lãnh đạo đất nước.

Trương Nhân Tuấn

Nguồn : fb.nhantuan.truong, 22/09/2017

Tổng bí thư Trọng kỷ luật cựu Ủy viên trung ương Đảng (BBC, 20/09/2017)

Nguyên Ủy viên trung ương Đảng, nguyên Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, bị Ban Bí thư Đảng Cộng sản cách tất cả các chức vụ trong Đảng.

Ông Nguyễn Phong Quang, nguyên Ủy viên trung ương Đảng, nguyên Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ, bị tước tất cả các chức vụ trong Đảng

Đây là kết luận từ cuộc họp của Ban Bí thư, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngày 20/9.

Ông Nguyễn Phong Quang bị kết luận là phải chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Đảng ủy và Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ giai đoạn từ năm 2011 đến năm 2016.

Trong đó có việc ông trực tiếp ký bổ nhiệm trên 30 trường hợp không đúng nguyên tắc, quy trình, thủ tục, điều kiện và tiêu chuẩn.

Ban Bí thư đề cập trường hợp Vũ Minh Hoàng và Nguyễn Tiến Khoa mà "dư luận và báo chí đã nhiều lần nêu".

Ông Vũ Minh Hoàng từng được bổ nhiệm Phó Vụ trưởng, Ban Chỉ đạo Tây Nam bộ ở tuổi 26.

Còn ông Nguyễn Tiến Khoa bị báo chí nêu là đã "thăng tiến nhanh" ở cơ quan này, lên đến chức phó vụ trưởng Vụ Kinh tế - Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ.

Ban Bí thư cũng nói ông Nguyễn Phong Quang đã "buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm để cấp dưới vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng về quản lý tài chính, tài sản, gây thất thoát lớn tiền, tài sản của Nhà nước".

Ông chuyển giao hơn 2.000 m2 đất của Cơ quan Ban Chỉ đạo cho Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Tây Nam Bộ, và lại nhận đề cử chức chủ tịch của hội này.

Ban Bí thư Đảng Cộng sản quyết định cách tất cả các chức vụ trong Đảng của ông Quang (bao gồm cách chức Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ ; cách chức Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Cơ quan Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ ; cách chức Bí thư Đảng ủy Cơ quan Ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ).

Tập đoàn Hóa chất

Trong cùng cuộc họp, Ban Bí thư cũng quyết định cách tất cả các chức vụ trong Đảng với ông Nguyễn Anh Dũng, đang là Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Hoá chất Việt Nam (Vinachem).

Ông Nguyễn Anh Dũng - Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Hóa chất Việt Nam được trao tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp Kiếm toán Nhà nước" năm 2014

Ông này bị nói là "thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát để xảy ra những vi phạm, khuyết điểm trong công tác cán bộ, trong việc quản lý vốn, tài sản, đất đai và đầu tư của Tập đoàn".

Ông đã "thiếu kiểm tra, giám sát để xảy ra vi phạm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện 4 dự án trọng điểm : Dự án Nhà máy sản xuất phân đạm Ninh Bình ; Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc ; Dự án sản xuất phân bón DAP số 2 tại Lào Cai ; Dự án sản xuất phân bón DAP Hải Phòng".

Với quyết định kỷ luật trong Đảng, xem như ông Nguyễn Anh Dũng cũng sẽ mất chức lãnh đạo tại Tập đoàn Hoá chất Việt Nam - thủ tục còn chờ Bộ Công thương xem xét.

*******************

Quốc hội xác nhận có nhóm ‘lợi ích’ hay ‘sân sau’ (RFA, 20/09/2017)

Kết quả kiểm tra gần đây của Ủy ban Kiểm tra trung ương cho thấy những nghi ngờ của cử tri về ‘lợi ích nhóm’, ‘sân sau’ là có căn cứ. Đó là phát biểu của Chủ nhiệm Ủy Ban Tư pháp Quốc Hội, bà Lê Thị Nga, tại buổi báo cáo về công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật ngày 19 tháng 9.

Ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch thành phố Đà Nẵng, bị Ủy ban Kiểm tra trung ương nêu danh bị kỷ luật về những sai phạm trong quản lý.

Một số sự việc gần đây như Ngân hàng Oceanbank và việc chi hoa hồng cho bác sĩ của Công ty cổ phần VN Pharma được nhắc đến trong buổi báo cáo.

Theo Ủy ban Tư pháp Quốc Hội đây là vấn đề nghiêm trọng liên quan đến đạo đức nghề nghiệp cần phải xử lý.

Trong buổi báo cáo, Ủy ban Tư pháp Quốc Hội Việt Nam cũng đề nghị cần làm rõ nhận định "tham nhũng năm 2018 sẽ tiếp tục giảm" do Thanh tra Chính phủ đã đưa ra.

Cũng liên quan đến công tác điều tra kê khai tài sản của cán bộ, ngày 20 tháng 9, Bộ Công an ra văn bản yêu câu Chủ tịch UBND Thành phố Đà nẵng Huỳnh Đức Thơ phối hợp điều tra việc mua bán nhà công sản trên địa bàn từ nằm 2006 đến nay.

Công văn do Trung tướng Trần Đăng Yến, Thủ trưởng Cơ quan An ninh điều tra ký hôm 18 tháng 9.

Ông chủ tịch thành phố Đà Nẵng, Huỳnh Đức Thơ, là một trong hai quan chức thành phố này bị Ủy Ban Kiểm Tra Trung Ương Đảng nêu danh bị kỷ luật về những sai phạm trong quản lý.

************************

Hơn 42 ngàn tỷ đầu tư không hiệu quả (RFA, 20/09/2017)

Tính đến ngày 25/8 có 43 dự án của doanh nghiệp nhà nước với tổng mức đầu tư hơn 42.000 tỷ đồng có dấu hiệu không hiệu quả.

Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam Vinashin - AFP

Đây là số liệu được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cung cấp và truyền thông loan đi ngày 20 tháng 9 cho biết là nếu tính cả 12 dự án thua lỗ của ngành Công thương thì con số lên đến hơn 100.000 tỷ đồng.

Trong số những dự án không hiệu quả này, nổi bật nhất là các dự án của Bộ Giao thông Vận tải như Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy Việt Nam Vinashin và Tổng công ty Hàng hải Việt Nam Vinalines.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn có tới 27 dự án có dấu hiệu không hiệu quả, với tổng số vốn đầu tư lên đến 909 tỷ đồng. Những dự án này thuộc Tổng công ty Lương thực Miền Nam, Tổng công ty Cà phê, Tổng công ty trách nhiệm hữu hạn MTV Thủy Sản Hạ Long.

Bộ Quốc phòng có một số dự án liên quan đến bất động sản vẫn chưa hoàn thiện.

Có 8 dự án thuộc các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước có dấu hiệu đầu tư không hiệu quả, với tổng mức đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng. Cả 8 dự án này đều thuộc Tổng công ty Giấy Việt Nam (Vinapaco).

Tại các địa phương, có 21 dự án có dấu hiệu đầu tư không hiệu quả, chủ yếu ở các tỉnh Đồng Nai, Hải Phòng, Vĩnh Long, Tiền Giang, Hà Tĩnh, Điện Biên.

Một quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc nói với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 19 tháng 9 tại Hà Nội rằng đảng cộng sản hai nước có chung một vận mệnh và cả hai quốc gia có tiềm năng lớn lao trong hợp tác kinh tế.

Ông Lưu Vân Sơn, Bí thư Ban Bí thư Trung ương ĐCS Trung Quốc (bên trái) và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ở Hà Nội hôm 19/9/2017  AFP

Tân Hoa Xã trích lời ông Lưu Vân Sơn, Ủy viên Ban thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc nói rằng cả hai đảng đều có chung một vận mệnh với ý nghĩa chiến lược. Ông Lưu cũng nói sự phát triển bền vững của mối quan hệ song phương sẽ giúp củng cố vị trí lãnh đạo của hai đảng cộng sản vì quyền lợi của hai đảng và người dân hai nước.

Tân Hoa Xã trích lời ông Lưu Vân Sơn trong cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói rằng hai bên sẽ điều tiết hợp lý, kiểm soát tốt những khác biệt để tạo môi trường thuận lợi cho hợp tác song phương.

Ông Lưu Vân Sơn hiện ở thăm Việt Nam từ ngày 18 tháng 9 đến 21 tháng 9 theo lời mời của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Hôm 18 tháng 9, ông Lưu Vân Sơn cũng có cuộc gặp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Tại cuộc gặp này, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam là hết sức coi trọng mối qun hệ với Trung Quốc, mong muốn quan hệ hai nước luông phát triển lành mạnh.

Báo chí trong nước trích lời lãnh đạo hai nước nói rằng cả hai bên đã trao đổi thẳng thắn, chân thành, cởi mở và thực chất để giải quyết các vấn đề trong quan hệ song phương.

Vấn đề tranh chấp biển Đông giữa hai nước không thấy được báo chí nhà nước của cả hai bên đề cập đến trong các cuộc gặp cấp cao lần này.

Hồi tháng 7 vừa qua, Trung Quốc đã gây sức ép bắt Việt Nam phải ngưng khoan tìm dầu khí ngoài khơi biển Đông mà Trung Quốc cho rằng thuộc chủ quyền của nước này.

Hiện Trung Quốc đang đòi chủ quyền phần lớn diện tích biển Đông, nơi Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng đòi chủ quyền.

Nội dung kết luận về những vi phạm của Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh (Tin Tức, 18/09/2017)

Đồng chí Nguyễn Xuân Anh, Ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Đà Nẵng đã kê khai, sử dụng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực ; thiếu gương mẫu trong việc nhận, sử dụng xe ô tô do doanh nghiệp biếu, tặng và sử dụng 2 nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh (phải) và Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ. Ảnh : Phương Hoa/TTXVN

Từ ngày 13 đến 16/9/2017, tại Hà Nội, Ủy ban kiểm tra trung ương đã họp kỳ 17. Đồng chí Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra trung ương chủ trì kỳ họp. 

Tại kỳ họp này, Ủy ban kiểm tra trung ương đã xem xét, kết luận một số nội dung chính sau : 

I. Về kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng và một số cá nhân 

1. Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015 - 2020 có các vi phạm, khuyết điểm sau : 

- Chấp hành chưa nghiêm nguyên tắc sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình ; vi phạm Quy định số 42 của Ban bí thư về nhiệm vụ và quan hệ công tác của thường trực tỉnh ủy, thành ủy và Quy chế làm việc của Thành ủy, đã ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Ban thường vụ Thành ủy. 

- Việc xem xét, quyết định luân chuyển, bổ nhiệm một số cán bộ đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng. 

- Không nghiêm túc thực hiện Thông báo kết luận số 156-TB/TW của Bộ Chính trị và Thông báo số 558-TB/UBKTTW của Ủy ban kiểm tra trung ương trong việc khắc phục vi phạm về công tác quản lý, sử dụng đất đai. Đã ra một số quyết định không đúng thẩm quyền, không đúng pháp luật, có nội dung liên quan đến việc cho doanh nghiệp sử dụng đất công sản, triển khai dự án… 

- Buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát lĩnh vực quản lý đất đai, trật tự đô thị trên địa bàn Thành phố, để xảy ra nhiều vi phạm, gây bức xúc trong nhân dân. 

- Quyết định chủ trương cho chỉ định thầu 4/6 dự án xây dựng trụ sở các cơ quan, vi phạm Luật Đấu thầu. 

- Đồng ý tiếp nhận, sử dụng xe ô tô do doanh nghiệp biếu, tặng sai quy định. 

2. Đồng chí Nguyễn Xuân Anh, Ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Đà Nẵng có các vi phạm, khuyết điểm sau : 

- Với cương vị là người đứng đầu Thành ủy, đồng chí chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015 - 2020. 

- Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ ; chủ trì xem xét, quyết định một số nhân sự có biểu hiện áp đặt ; trực tiếp chỉ đạo nhiều công việc cụ thể của chính quyền. Những việc làm của đồng chí đã gây phân tâm, ảnh hưởng đến sự đoàn kết, thống nhất trong Ban thường vụ Thành ủy. 

- Kê khai, sử dụng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực, vi phạm tiêu chuẩn cấp ủy viên và Quy định những điều đảng viên không được làm. 

- Thiếu gương mẫu trong việc nhận, sử dụng xe ô tô do doanh nghiệp biếu, tặng và sử dụng 2 nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội. 

3. Đồng chí Huỳnh Đức Thơ, Phó Bí thư Thành ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng có các vi phạm, khuyết điểm sau : 

- Cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015 -2020. 

- Với trách nhiệm đứng đầu UBND Thành phố, đồng chí chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm trong công tác quản lý đất đai và trật tự đô thị. 

- Chưa chủ động đề xuất với Ban thường vụ Thành ủy nhân sự ở một số cơ quan chính quyền Thành phố thuộc diện Ban thường vụ Thành ủy quản lý theo quy định. 

Những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015-2020, đồng chí Nguyễn Xuân Anh và đồng chí Huỳnh Đức Thơ là nghiêm trọng, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và cá nhân, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến mức phải thi hành kỷ luật Đảng. 

II. Về kết quả kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh và đồng chí Phạm Thế Dũng, nguyên Phó Bí thư tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai 

1. Đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2011-2016 

- Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ ; vi phạm Quy chế làm việc của tỉnh ủy, của Ban cán sự đảng UBND tỉnh và các quy định của Ban thường vụ tỉnh ủy trong lãnh đạo, chỉ đạo một số hoạt động của UBND tỉnh. 

- Vi phạm quy định về công tác tổ chức cán bộ, đề nghị quy hoạch, bổ nhiệm một số nhân sự không đủ tiêu chuẩn, điều kiện, không đúng quy định. 

- Buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu trách nhiệm để UBND tỉnh có nhiều vi phạm, khuyết điểm như : 

+ Giao đất, cho thuê đất khi chưa có quy hoạch, không tổ chức đấu giá, vi phạm Luật Đất đai, gây thất thu ngân sách nhà nước. 

+ Quản lý đầu tư xây dựng một số dự án từ nguồn ngân sách nhà nước vi phạm Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng. 

+ Quyết định mở 05 cửa khẩu phụ, lối mở biên giới vi phạm Nghị định của Chính phủ. 

2. Đối với Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2016-2021 

Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và Quy chế làm việc của Ban cán sự đảng UBND tỉnh. Thiếu kiên quyết trong lãnh đạo, chỉ đạo, chấn chỉnh những vi phạm, khuyết điểm của UBND tỉnh nhiệm kỳ 2011-2016 ; gia hạn hoạt động cửa khẩu phụ, lối mở biên giới vi phạm quy định của Chính phủ. 

3. Đối với đồng chí Phạm Thế Dũng, nguyên Phó Bí thư tỉnh ủy, nguyên Bí thư Ban cán sự đảng, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai 

- Chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2011-2016. 

- Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, Quy chế làm việc của tỉnh ủy và Quy chế làm việc của Ban cán sự đảng UBND tỉnh trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao ; vi phạm Quy định số 51 và Quy định số 231 của Ban bí thư về quan hệ lãnh đạo, chỉ đạo của tỉnh ủy, thành ủy với các đảng đoàn, ban cán sự đảng. 

- Vi phạm trong chỉ đạo, quyết định giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá và quyết định đầu tư các dự án sử dụng ngân sách nhà nước, khai thác mỏ ; mở các cửa khẩu phụ, lối mở biên giới không đúng quy định của Chính phủ. 

- Thiếu gương mẫu trong việc đề nghị bổ nhiệm một số người thân không đủ tiêu chuẩn, điều kiện. 

Những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng UBND tỉnh Gia Lai nhiệm kỳ 2011-2016 và đồng chí Phạm Thế Dũng là nghiêm trọng, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến mức phải thi hành kỷ luật. 

Ủy ban kiểm tra trung ương yêu cầu Ban cán sự đảng UBND tỉnh nhiệm kỳ 2016-2021 và đồng chí Võ Ngọc Thành, Phó Bí thư tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc. 

III. Xem xét, thi hành kỷ luật đối với Ban thường vụ Đảng ủy và một số thành viên Hội đồng thành viên Tập đoàn Hóa chất Việt Nam 

Ủy ban kiểm tra trung ương đã xem xét các vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Đảng ủy Tập đoàn Hóa chất Việt Nam nhiệm kỳ 2005-2010, 2010-2015 và một số cá nhân như đã kết luận tại Kỳ họp thứ 16 của Ủy ban kiểm tra trung ương, gồm : Đồng chí Nguyễn Anh Dũng, Ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ Khối Doanh nghiệp trung ương, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam ; đồng chí Nguyễn Quốc Tuấn, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty, nguyên Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn Hóa chất Việt Nam ; đồng chí Đỗ Quang Chiêu, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty ; đồng chí Đỗ Duy Phi, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam. 

Ủy ban kiểm tra trung ương nhận thấy những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Đảng ủy Tập đoàn Hóa chất Việt Nam các nhiệm kỳ 2005-2010, 2010-2015 và các đồng chí nêu trên là nghiêm trọng. 

Căn cứ Quy định số 181-QĐ/TW của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, Ủy ban kiểm tra trung ương quyết định thi hành kỷ luật cách tất cả các chức vụ trong Đảng đối với đồng chí Nguyễn Quốc Tuấn ; kỷ luật cảnh cáo đối với đồng chí Đỗ Quang Chiêu và đồng chí Đỗ Duy Phi. 

Đề nghị Ban bí thư xem xét, thi hành kỷ luật đối với đồng chí Nguyễn Anh Dũng. 

Yêu cầu Đảng ủy Khối Doanh nghiệp trung ương xem xét thi hành kỷ luật đối với Ban thường vụ Đảng ủy Tập đoàn Hóa chất Việt Nam các nhiệm kỳ 2005-2010, 2010-2015. 

IV. Xem xét, thi hành kỷ luật một số cá nhân thuộc Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam bộ 

Ủy ban kiểm tra trung ương đã xem xét các vi phạm, khuyết điểm của một số cá nhân thuộc Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo Tây Nam bộ như đã kết luận tại Kỳ họp thứ 16 của Ủy ban kiểm tra trung ương, gồm : đồng chí Nguyễn Phong Quang, nguyên Ủy viên trung ương Đảng, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Phó Trưởng ban thường trực, nguyên Thủ trưởng Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo ; đồng chí Nguyễn Quốc Việt, Bí thư Đảng ủy, Phó trưởng ban chỉ đạo ; đồng chí Nguyễn Thanh Hải, nguyên Ủy viên chuyên trách, nguyên Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo ; đồng chí Nguyễn Văn Út, Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo ; đồng chí Lê Thị Thu Hằng, nguyên kế toán trưởng ; đồng chí Sơn Thị Quanh Ni, thủ quỹ. 

Ủy ban kiểm tra trung ương nhận thấy những vi phạm, khuyết điểm của các đồng chí nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng, của Ban chỉ đạo, gây dư luận bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân. 

Căn cứ Quy định số 181-QĐ/TW của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm, Ủy ban kiểm tra trung ương quyết định thi hành kỷ luật khai trừ đối với các đồng chí Nguyễn Thanh Hải, Lê Thị Thu Hằng ; kỷ luật cảnh cáo đối với các đồng chí Nguyễn Quốc Việt, Nguyễn Văn Út ; kỷ luật khiển trách đối với đồng chí Sơn Thị Quanh Ni. 

Đề nghị Ban bí thư xem xét thi hành kỷ luật đối với đồng chí Nguyễn Phong Quang. 

V. Xem xét, kết luận kiểm tra tài chính đảng đối với Ban thường vụ tỉnh ủy Đắk Nông

Ban thường vụ tỉnh ủy Đắk Nông có một số vi phạm, khuyết điểm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác tài chính đảng ; buông lỏng quản lý, không chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát việc đầu tư, xây dựng Kho lưu trữ của tỉnh, để xảy ra vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện. 

Ủy ban kiểm tra trung ương yêu cầu Ban thường vụ tỉnh ủy và thường trực tỉnh ủy Đắk Nông nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc ; xem xét, xử lý kỷ luật đảng theo thẩm quyền đối với các cá nhân có vi phạm trong quá trình xây dựng Kho lưu trữ. Tiến hành kiểm điểm trách nhiệm, đề xuất hình thức xử lý theo quy định của Đảng đối với đồng chí Nguyễn Văn Thử, nguyên Phó Bí thư thường trực tỉnh ủy, báo cáo Ủy ban kiểm tra trung ương xem xét. 

VI- Ủy ban Kiểm tra trung ương đã xem xét báo cáo kết quả giám sát đối với thường trực tỉnh ủy Lào Cai và một số cá nhân ; kiểm tra tài chính đảng đối với Ban thường vụ tỉnh ủy Kon Tum ; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng đối với Ban thường vụ tỉnh ủy và Ủy ban Kiểm tra tỉnh ủy Sóc Trăng.

Qua kiểm tra, giám sát, Ủy ban kiểm tra trung ương đã chỉ ra những ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm và yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng rút kinh nghiệm, sớm có biện pháp khắc phục, sửa chữa trong thời gian tới. 

VII. Cũng tại Kỳ họp này, Ủy ban kiểm tra trung ương đã xem xét, giải quyết tố cáo, giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng đối với 04 trường hợp theo thẩm quyền.

TTXVN

**************

Công bố vi phạm của Bí thư, Chủ tịch Đà Nẵng (Dân Trí, 18/09/2017)

Ủy ban Kiểm tra trung ương xác định, những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015-2020, Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND Thành phố Huỳnh Đức Thơ là nghiêm trọng, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và cá nhân, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến mức phải thi hành kỷ luật.

Ủy ban Kiểm tra trung ương vừa có thông báo chính thức về kết quả phiên họp thứ 17 của cơ quan này, (từ ngày 13 đến 16/9/2017, tại Hà Nội). Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương Trần Quốc Vượng, chủ trì kỳ họp.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương Trần Quốc Vượng, chủ trì phiên họp thứ 17 của Ủy ban

Ủy ban Kiểm tra trung ương xác định, Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015 - 2020 có các vi phạm, khuyết điểm.

Trước hết là chấp hành chưa nghiêm nguyên tắc sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình ; vi phạm Quy định số 42 của Ban bí thư về nhiệm vụ và quan hệ công tác của thường trực tỉnh ủy, thành ủy và Quy chế làm việc của Thành ủy, đã ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Ban thường vụ Thành ủy.

Việc xem xét, quyết định luân chuyển, bổ nhiệm một số cán bộ đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng.

Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng không nghiêm túc thực hiện Thông báo kết luận số 156-TB/TW của Bộ Chính trị và Thông báo số 558-TB/UBKTTW của Ủy ban kiểm tra trung ương trong việc khắc phục vi phạm về công tác quản lý, sử dụng đất đai. Đã ra một số quyết định không đúng thẩm quyền, không đúng pháp luật, có nội dung liên quan đến việc cho doanh nghiệp sử dụng đất công sản, triển khai dự án…

Thành ủy Đà Nẵng đã buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát lĩnh vực quản lý đất đai, trật tự đô thị trên địa bàn Thành phố, để xảy ra nhiều vi phạm, gây bức xúc trong nhân dân.

Ủy ban Kiểm tra trung ương cũng chỉ rõ, quyết định chủ trương cho chỉ định thầu 4/6 dự án xây dựng trụ sở các cơ quan, vi phạm Luật Đấu thầu.

Ban Thành vụ Thành ủy thành phố cũng có khuyết điểm khi đồng ý tiếp nhận, sử dụng xe ô tô do doanh nghiệp biếu, tặng sai quy định.

Vi phạm của Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND Thành phố Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ được xác định đến mức phải thi hành kỷ luật.

Về trách nhiệm của các lãnh đạo Thành ủy Đà Nẵng, trước hết là phần Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh - Ủy viên trung ương Đảng, Chủ tịch HĐND thành phố, Ủy ban Kiểm tra trung ương xác định các vi phạm, khuyết điểm cụ thể.

Với cương vị là người đứng đầu Thành ủy, ông Xuân Anh phải chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015 - 2020.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ ; chủ trì xem xét, quyết định một số nhân sự có biểu hiện áp đặt ; trực tiếp chỉ đạo nhiều công việc cụ thể của chính quyền. Những việc làm của người đứng đầu Thành ủy Đà Nẵng được cho là đã gây phân tâm, ảnh hưởng đến sự đoàn kết, thống nhất trong Ban thường vụ Thành ủy.

Ủy ban Kiểm tra trung ương cũng xác định ông Nguyễn Xuân Anh đã kê khai, sử dụng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực, vi phạm tiêu chuẩn cấp ủy viên và Quy định những điều đảng viên không được làm.

Bí thư Nguyễn Xuân Anh còn thiếu gương mẫu trong việc nhận, sử dụng xe ô tô do doanh nghiệp biếu, tặng và sử dụng 02 nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội.

Đối với Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ - Phó Bí thư Thành ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Ủy ban Kiểm tra trung ương xác định, phải cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015 -2020.

Với trách nhiệm đứng đầu UBND Thành phố, ông Huỳnh Đức Thơ chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm trong công tác quản lý đất đai và trật tự đô thị.

Khuyết điểm của ông Thơ là chưa chủ động đề xuất với Ban thường vụ Thành ủy nhân sự ở một số cơ quan chính quyền Thành phố thuộc diện Ban thường vụ Thành ủy quản lý theo quy định.

Ủy ban kiểm tra trung ương kết luận, những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015-2020, của Bí thư Thành ủy Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch UBND thành phố Huỳnh Đức Thơ là nghiêm trọng, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng và cá nhân, gây bức xúc trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, đến mức phải thi hành kỷ luật.

P.Thảo

--------------------------

Ông Nguyễn Xuân Anh sinh năm 1976, quê xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang, Thành phố Đà Nẵng). Ông có bằng tiến sĩ hệ chính quy, chuyên ngành quản trị kinh doanh tại California Southern University nhưng trường này chưa được Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam công nhận bằng, nên bằng cấp của ông không hợp pháp.

Từ năm 1999 đến tháng 8/2006, ông Nguyễn Xuân Anh là Phóng viên, Phó Ban, Trưởng ban Quốc tế Báo Thanh niên.

Từ 8/2006 đến 3/2008, giữ chức Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư thành phố Đà Nẵng.

3/2008 - 4/2009, Phó Chủ tịch thường trực ủy ban nhân dân quận Liên Chiểu.

2009 – 2011, Phó Bí thư rồi Bí thư Quận ủy Liên Chiểu.

Ngày 20/06/2011, được Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng bầu giữ chức Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố.

Ngày 2/4/2014, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Đà Nẵng đã bầu ông Nguyễn Xuân Anh giữ chức Phó Bí thư Thành ủy nhiệm kỳ 2010-2015.

Ngày 16/10/2015, cuộc họp phiên thứ nhất, Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Đà Nẵng khóa 21 đã bầu ông Nguyễn Xuân Anh giữ chức Bí thư Thành ủy nhiệm kỳ 2015-2020.

Ngày 26/1/2016, ông Nguyễn Xuân Anh là Ủy viên chính thức Ban Chấp hành trung ương Đảng Khóa XII (2016 – 2021).

Ngày 16/6/2016, kỳ họp thứ nhất, Hội đồng nhân dân Thành phố Đà Nẵng khóa IX, nhiệm kỳ 2016-2021 đã bầu ông Nguyễn Xuân Anh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng nhân dân thành phố.

Ông Huỳnh Đức Thơ sinh năm 1962, quê phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn, Thành phố Đà Nẵng). Ông Thơ có bằng lý luận chính trị cao cấp. Ông là cử nhân chuyên ngành Kế hoạch hóa kinh tế quốc dân, cử nhân ngoại ngữ tiếng Anh và thạc sĩ chuyên ngành Khoa học quan hệ công chúng.

Ông Huỳnh Đức Thơ từng giữ chức Giám đốc Công ty Cung ứng và Phát triển kỹ thuật Đà Nẵng, nay là công ty cổ phần SEATECCO ; Phó Trưởng ban Ban Quản lý các Khu Công nghiệp và Chế xuất Đà Nẵng (DIEPZA) ; Ủy viên Ban Chấp hành, Ủy viên Ban thường vụ, Phó Bí thư Quận ủy Ngũ Hành Sơn nhiệm kỳ 2005 - 2010 ; Chủ tịch Ủy ban Nhân dân quận Ngũ Hành Sơn nhiệm kỳ 2004 - 2009.

Tháng 1/2010, ông Thơ được bổ nhiệm làm Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Đà Nẵng.

Ngày 14/4/2014, ông được HĐND thành phố khóa VIII bầu giữ chức vụ Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng, nhiệm kỳ 2011 - 2016.

Tháng 10/2014, ông được Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Đà Nẵng bầu vào Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2010 - 2015.

Ngày 26/1/2015, tại kỳ họp HĐND thành phố Đà Nẵng lần thứ 12 (bất thường) nhiệm kỳ 2011 – 2016, ông Huỳnh Đức Thơ đã được bầu làm Chủ tịch UBND thành phố thay cho ông Văn Hữu Chiến nghỉ hưu theo chế độ.

Ngày 16/6/ 2016, tại kỳ họp thứ nhất, Hội đồng nhân dân thành phố Đà Nẵng khóa IX, nhiệm kỳ 2016-2021, ông Huỳnh Đức Thơ tái đắc cử chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố khóa IX, nhiệm kỳ 2016-2021.

KH

******************

Đảng sẽ kỷ luật dàn lãnh đạo Đà Nẵng ? (BBC, 18/09/2017)

Ủy ban kiểm tra trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam nói Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Xuân Anh và Chủ tịch thành phố Huỳnh Đức Thơ có vi phạm "nghiêm trọng đến mức phải thi hành kỷ luật".

Thành phố Đà Nẵng (hình minh họa)

Cơ quan kỷ luật của Đảng Cộng sản vừa công bố kết luận về các "vi phạm" của dàn lãnh đạo thành phố Đà Nẵng, đề nghị kỷ luật cả Bí thư và Chủ tịch thành phố.

'Thiếu trung thực'

Ông Nguyễn Xuân Anh, Ủy viên trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, bị liệt kê một loạt vi phạm, khuyết điểm :

"Với cương vị là người đứng đầu Thành ủy, đồng chí chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015-2020.

- Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác cán bộ ; chủ trì xem xét, quyết định một số nhân sự có biểu hiện áp đặt ; trực tiếp chỉ đạo nhiều công việc cụ thể của chính quyền. Những việc làm của đồng chí đã gây phân tâm, ảnh hưởng đến sự đoàn kết, thống nhất trong Ban thường vụ Thành ủy.

- Kê khai, sử dụng bằng cấp không đúng quy định, thiếu trung thực, vi phạm tiêu chuẩn cấp ủy viên và Quy định những điều đảng viên không được làm.

- Thiếu gương mẫu trong việc nhận, sử dụng ôtô do doanh nghiệp biếu, tặng và sử dụng 2 nhà ở của doanh nghiệp, gây dư luận xấu trong xã hội".

Về vấn đề bằng cấp của ông Nguyễn Xuân Anh, báo Tuổi Trẻ ngày 18/9 đưa tin rằng ông học thạc sĩ quản trị kinh doanh, trường California Southern University (Mỹ) từ 2001 đến 2002.

Ông Nguyễn Xuân Anh - Ảnh minh họa

Sau đó, từ tháng 3/2005 đến 12/2006 ông Nguyễn Xuân Anh lấy bằng tiến sĩ hệ chính quy, chuyên ngành quản trị kinh doanh cũng ở đại học này.

Tuy vậy, trường này chưa được Bộ Giáo dục và đào tạo Việt Nam công nhận bằng, theo báo Tuổi Trẻ.

Vi phạm của Chủ tịch

Vi phạm của Chủ tịch UBND Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ được nêu là :

"Cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban thường vụ Thành ủy nhiệm kỳ 2015-2020.

- Với trách nhiệm đứng đầu UBND Thành phố, đồng chí chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm trong công tác quản lý đất đai và trật tự đô thị.

- Chưa chủ động đề xuất với Ban thường vụ Thành ủy nhân sự ở một số cơ quan chính quyền Thành phố thuộc diện Ban thường vụ Thành ủy quản lý theo quy định".

Ông Trần Quốc Vượng (trái) đang là Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra trung ương

Toàn bộ Ban thường vụ Thành ủy Đà Nẵng nhiệm kỳ 2015-2020 cũng bị nêu đã có vi phạm :

"Chấp hành chưa nghiêm nguyên tắc sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình ; vi phạm Quy định số 42 của Ban bí thư về nhiệm vụ và quan hệ công tác của thường trực tỉnh ủy, thành ủy và Quy chế làm việc của Thành ủy, đã ảnh hưởng đến vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Ban thường vụ Thành ủy.

- Việc xem xét, quyết định luân chuyển, bổ nhiệm một số cán bộ đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và các quy định của Đảng.

- Không nghiêm túc thực hiện Thông báo kết luận số 156-TB/TW của Bộ Chính trị và Thông báo số 558-TB/UBKTTW của Ủy ban kiểm tra trung ương trong việc khắc phục vi phạm về công tác quản lý, sử dụng đất đai. Đã ra một số quyết định không đúng thẩm quyền, không đúng pháp luật, có nội dung liên quan đến việc cho doanh nghiệp sử dụng đất công sản, triển khai dự án…

- Buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát lĩnh vực quản lý đất đai, trật tự đô thị trên địa bàn Thành phố, để xảy ra nhiều vi phạm, gây bức xúc trong nhân dân.

- Quyết định chủ trương cho chỉ định thầu 4/6 dự án xây dựng trụ sở các cơ quan, vi phạm Luật Đấu thầu.

- Đồng ý tiếp nhận, sử dụng ôtô do doanh nghiệp biếu, tặng sai quy định".

Thông báo chính thức này thể hiện sự phê phán gay gắt từ cơ quan kỷ luật của Đảng, đứng đầu là Ủy viên Bộ Chính trị Trần Quốc Vượng.

Hội nghị Cấp cao APEC , với sự tham dự của các lãnh đạo quốc tế, sẽ được tổ chức tại Đà Nẵng đầu tháng 11.

Chưa rõ liệu sẽ có sự thay đổi lãnh đạo tại Đà Nẵng trước hay sau sự kiện APEC hay không.

************************

Đảng kỷ luật nhiều sếp của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (BBC, 18/09/2017)

Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) bị Ủy ban kiểm tra trung ương Đảng Cộng sản kết luận có những vi phạm "nghiêm trọng" suốt từ 2005 đến 2015.

Ông Nguyễn Anh Dũng - Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tập đoàn Hóa chất Việt Nam được trao tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp Kiếm toán Nhà nước" năm 2014

Thông báo ngày 18/9 của cơ quan kỷ luật Đảng Cộng sản nêu tên cả Chủ tịch hiện nay và hai cựu chủ tịch Hội đồng quản trị, cùng một cựu tổng giám đốc.

Ông Nguyễn Quốc Tuấn, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty, bị nặng nhất khi bị cách tất cả các chức vụ trong Đảng.

Ông Tuấn đã nghỉ hưu theo chế độ từ ngày 01 tháng 02 năm 2012.

Hai người bị kỷ luật cảnh cáo là ông Đỗ Quang Chiêu, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty và ông Đỗ Duy Phi, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam.

Đương kim Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam Nguyễn Anh Dũng còn chờ hình thức kỷ luật của Ban bí thư.

Trước đó, ngày 31/7, Ủy ban kiểm tra trung ương đã tuyên bố Ban thường vụ Đảng ủy Tập đoàn Hóa chất Việt Nam nhiệm kỳ 2005-2010 và 2010-2015 đã "gây hậu quả rất nghiêm trọng trong quản lý, sử dụng, bảo toàn và phát triển vốn, tài sản của Nhà nước".

Thông cáo khi đó nói dự án Nhà máy Đạm Ninh Bình liên tục thua lỗ với số tiền trên 2.500 tỷ đồng.

Nhiều dự án Tập đoàn đầu tư cũng không hiệu quả, trong đó có 4/5 dự án lỗ lũy kế trên 4.200 tỷ đồng.

Đầu tháng Chín năm 2017, ông Vũ Trọng Kim, ủy viên Ủy ban tư pháp của Quốc hội Việt Nam nói rằng Việt Nam có nhiều cơ quan chống tham nhũng nhưng việc chống tham nhũng không có hiệu quả.

Ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư đảng cộng sản Việt Nam, đồng thời là Trưởng Ban chỉ đạo trung ương phòng chống tham nhũng. AFP

Việt Nam là quốc gia chỉ có duy nhất một đảng lãnh đạo là đảng cộng sản. Các cơ quan được đảng này thành lập để chống tham nhũng là gì ? Hoạt động như thế nào ?

Cấu trúc kỷ luật và chống tham nhũng của đảng

Theo Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, người từng có nhiều năm làm việc trong hệ thống tổ chức của đảng cộng sản Việt Nam thì trong tổ chức của đảng cộng sản Việt Nam có hai bộ phận lo về vấn đề kỷ luật :

"Thực ra chỉ có hai cái tên ngang cấp với nhau, một là Ban kiểm tra trung ương đảng, hai là Ban nội chính trung ương đảng. Đây là hai ban cơ cấu của đảng. Còn Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng là một bộ phận phối thuộc của Ban nội chính trung ương. Tức là Trưởng Ban nội chính trung ương đồng thời là Phó ban thường trực của Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng, và cơ cấu này nó được duy trì xuống các đảng bộ tỉnh thành, tức là thành ủy, tỉnh ủy cũng có ban nội chính, và trong ban nội chính đó lại có ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng".

Trên trang web của đảng cộng sản Việt Nam nhiệm vụ của Ban kiểm tra trung ương là giám sát kỷ luật đảng của các đảng viên ở mọi cấp. Hiện nay Ban này có 21 thành viên, do ông Trần Quốc Vượng, một ủy viên Bộ chính trị làm Chủ nhiệm.

Cũng theo trang web của đảng cộng sản Việt Nam, Ban nội chính trung ương có nhiệm vụ đề xuất những định hướng về pháp luật cho đảng. Ban này cũng theo dõi tổ chức và hoạt động của những cơ quan thuộc ngành tư pháp như Viện kiểm sát, Tòa án, Thanh tra, Hội luật gia Việt Nam, Liên đoàn luật sư Việt Nam. Đặc biệt Ban này có nhiệm vụ đề xuất với Bộ chính trị định hướng, chủ trương xử lý một số vụ việc quan trọng. Ban này có một Trưởng Ban là ông Phan Đình Trạc, và một Phó Ban là ông Võ Văn Dũng.

Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng thọat đầu là một bộ phận của Chính phủ Việt Nam có nhiệm vụ theo dõi những vụ tham nhũng trong chính phủ, nhưng sau đó lại được giao về cho Đảng cộng sản phụ trách. Ông Phạm Chí Dũng nói tiếp :

"Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng thì nguyên thủy của nó là thuộc về chính phủ. Nếu tôi nhớ không lầm thì vào năm 2013, cái Ban này được chuyển về cho Bộ chính trị quản lý, tức là đảng quản lý, và nó trở thành một cái ban của đảng. Hay nói chính xác là nó là một bộ phận phối thuộc với Ban nội chính trung ương đảng. Tổng bí thư phụ trách trực tiếp vụ này".

Đứng đầu ban này chính là Tổng bí thư đảng Nguyễn Phú Trọng, và ngoài ông ra còn có 15 người khác. Tất cả những người này, cùng với 21 người của Ban Kiểm tra trung ương, hai trưởng và phó ban của Ban Nội chính, đều là Ủy viên trung ương đảng.

Như vậy là có hai bộ phận của đảng cộng sản lo về hai lĩnh vực có liên quan nhau, một là Ban kiểm tra trung ương lo về kỷ luật đảng, còn thứ hai là Ban Nội chính với cơ quan phụ thuộc của nó là Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng có nhiệm vụ về pháp luật trong xã hội.

Trong cơ cấu chính trị của Việt Nam hiện nay, tất cả các chức danh quan trọng của nhà nước đều là do đảng viên cộng sản phụ trách, vì vậy các tội phạm tham nhũng lớn cũng đều là đảng viên cộng sản. Như vậy khi một quan chức phạm tội tham nhũng, họ sẽ bị kỷ luật bởi hai bộ phận, đó là Ban kiểm tra trung ương kỷ luật họ về mặt đảng, và Ban Nội chính sẽ xem xét tội tham nhũng.

Dù rằng tất cả đều qui về một mối là đảng cộng sản, nhưng khi các cơ quan chính phủ vận hành trong xã hội, cũng sẽ nảy sinh ra những trường hợp như một nhân viên công an không phải là đảng viên nhưng lại đi theo dõi một quan chức tham nhũng là đảng viên. Chính vì vậy nên đã có một sắc lệnh của đảng được gọi là Chỉ thị 15, không cho phép các cơ quan điều tra theo dõi đảng viên khi không được phép của cơ quan đảng.

Bất lực của hệ thống và lo ngại không muốn cải cách

Trong phần trả lời Đài RFA về vụ án ngân hàng Đại Dương đang diễn ra có liên quan đến các quan chức nhà nước của Tập đoàn dầu khí Việt Nam, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà hoạt động dân sự tại Hà Nội nói ông e rằng vụ án sẽ không đụng tới những quan chức cao cấp hơn vì những quyết định của họ đã được sự đồng ý với chính những người đang phụ trách công việc chống tham nhũng.

Một chuyên gia kinh tế là bà Phạm Chi Lan có nói với chúng tôi rằng trong cơ cấu một đảng cầm quyền hiện nay rất khó chống tham nhũng vì sự hoạt động của các nhánh quyền lực của nhà nước không độc lập với nhau :

"Hiện nay thì cả 3 nhánh quyền đều chịu sự lãnh đạo của một đảng, nhiều khi không phân định được rõ trách nhiệm giữa lập pháp, hành pháp, tư pháp. Nếu cả ba nhánh quyền lực mà không hoạt động độc lập hơn và có kiểm soát lẫn nhau, giám sát lẫn nhau thì nó sẽ có rất nhiều trở ngại".

Theo quan sát của một số chuyên gia, trong đó có Giáo sư Vũ Tường, từ Đại học Oregon, Hoa Kỳ, thì từ khi Việt Nam chấp nhận cải cách kinh tế từ năm 1986 cho đến thời gian gần đây, thì người ta thấy một sự dịch chuyển quyền lực từ những người thuần túy làm công tác đảng sang những người làm trong chính phủ, dù tất cả đều là đảng viên cộng sản.

Nhưng sự dịch chuyển đó dường như đã dừng lại khi vào năm 2013 Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng bị lấy khỏi tay Thủ tướng.

Theo ông Phạm Chí Dũng thì việc chuyển Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng về cho đảng lãnh đạo là vì ông Nguyễn Phú Trọng không tin việc chống tham nhũng của chính phủ, lúc ấy do ông Nguyễn Tấn Dũng làm Thủ tướng.

Trong hiện trạng đó các vụ án tham nhũng được nhiều nhà quan sát xem là những cái cớ để các phe nhóm quyền lực trừng phạt nhau.

Theo Tiến sĩ Hà Sĩ Phu, một người bất đồng chính kiến sống ở Đà Lạt, thì những mâu thuẫn giữa những người thuần túy làm công tác đảng và những người có liên quan đến kinh tế trong đảng sẽ không chấm dứt :

"Một nửa đảng, không được làm kinh tế thị trường, không có ăn, còn cái nửa của chính phủ, tiếp xúc với kinh tế thì được ăn, thế là hai cái nửa đấy đánh nhau. Do đó tôi nghĩ rằng cái mâu thuẫn đánh nhau xuất phát từ nguyên lý. Họ tìm một sinh lộ, lúc đầu tiên chủ nghĩa xã hội theo kinh điển bị bế tắc, thế là họ tìm một cái sinh lộ tức là họ nối với kinh tế toàn cầu để họ làm kinh tế thị trường. Nhưng chính cái lối thoát đấy lại là tử lộ vì hai cái nửa ấy mâu thuẫn với nhau thôi".

Vào năm 2013, trước khi đảng cộng sản Việt Nam cho ra đời một bản hiến pháp mới, 72 nhân sĩ trí thức Việt Nam đã công khai yêu cầu sửa đổi hiến pháp theo hướng chấp nhận đa đảng, tách rời ba nhánh quyền lực hành pháp, tư pháp, và lập pháp ra để các hoạt động của nhà nước có hiệu quả hơn, trong đó có việc chống tham nhũng. Nhưng kiến nghị ấy bị từ chối.

Các quan chức của đảng cộng sản Việt Nam cũng bắt đầu nói nhiều đến cải cách thể chế. Nhưng họ không đề cập đến việc tách các nhánh quyền lực ra với nhau. Trong một bài phỏng vấn đăng trên trang mạng VTC của đài truyền hình kỹ thuật số, ông Nhị Lê, Phó Tổng biên tập tạp chí cộng sản, khi được hỏi rằng có phải nguồn gốc của tham nhũng là do thể chế không, thì ông trả lời rằng không có thể chế nào dung nạp tham nhũng cả. Chúng tôi có tìm cách liên lạc với ông Nhị Lê để hỏi rõ câu trả lời của ông, nhưng không liên lạc được.

Trong một bài viết trên báo An ninh Thủ đô vào tháng Tám năm 2013, tác giả Bùi Văn Học cho rằng Việt Nam không cần tam quyền phân lập, tức là tách rời ba nhánh quyền lực ra với nhau, với lý do, theo ông Bùi Văn Học là vì quyền lực ở Việt Nam là do nhân dân nắm giữ, không thể chia cắt được.

Lập luận này tức khắc bị sự chống đối của Nhóm 72 trí thức nhân sĩ đề nghị tam quyền phân lập vào năm 2013, quan niệm rằng nếu không phân chia quyền lực ra thì sẽ dẫn đến chuyện lạm quyền, tham nhũng, không thể giải quyết được.

Kính Hòa

Nguồn : RFA, 14/09/2017