Không biết các đảng viên cộng sản Việt Nam, kể cả những đảng viên cao cấp, có ý thức được không nhưng từ Đại hội VI năm 1986, nhất là từ Hội nghị Thành Đô năm 1990, những người kế tiếp nhau lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam hình như nghĩ rằng họ đã tìm ra được một bí quyết để giữ vững quyền lực. Bí quyết đó là cứ rập khuôn theo Trung Quốc.

Thư pháp chữ Quốc ngữ, báu vật của Việt Nam, một phương cách thoát Trung hay chỉ là bản sao mờ nhạt của văn hóa Trung Hoa ?

Hai tiếng "thoát Trung" một thời đã rộn lên và đạt cao điểm sau cuộc thăm Mỹ của Nguyễn Phú Trọng năm 2015 rồi cuộc thăm Việt Nam của Barack Obama năm 2016 từ vài năm nay ít còn được nhắc lại nữa, gần như biến mất luôn từ cuối tháng 10 năm ngoái khi ông Nguyễn Phú Trọng hối hả dẫn đầu một phái đoàn hùng hậu của Đảng Cộng Sản Việt Nam sang chúc mừng Tập Cận Bình ngay sau Đại Hội 20 của Đảng Cộng Sản Trung Quốc. Tại sao vậy ?

Theo gương Trung Quốc để được gì ?

Không phải là vì người Việt Nam, ngay cả Đảng Cộng Sản Việt Nam, đã thân thiện hơn với Trung Quốc. Lý do chỉ là vì những người cầm đầu Đảng Cộng Sản Việt Nam, trước hết là ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, dù có thể không ưa gì Trung Quốc nhưng trong thâm tâm ngày càng tin rằng chế độ cộng sản Việt Nam chỉ có thể là một bản sao của chế độ cộng sản Trung Quốc nếu muốn tiếp tục tồn tại. Đảng Cộng Sản Việt Nam từ lâu vẫn coi Đảng Cộng Sản Trung Quốc là ông thày, dù là một ông thày tham lam và đáng ghét. Những lãnh đạo cộng sản Việt Nam gần đây chỉ làm đậm hơn một thói quen có sẵn.

Hãy thử nhìn lại quá khứ. Năm 1954, ngay khi vừa làm chủ được miền Bắc, Đảng Cộng Sản Việt Nam đã lập tức thi hành chính sách Cải Cách Ruộng Đất rập khuôn theo chính sách Thổ Địa Cải Cách mà Đảng Cộng Sản Trung Quốc vừa thực hiện. Cuốn hồi ký Mặt Thật của Bùi Tín thuật lại cảnh các cố vấn Trung Quốc ưỡn bụng ra vắt chân lên bàn vừa uống rượu Mao Đài và khạc nhổ ồn ào vừa dạy các học trò Việt Nam ngoan ngoãn Trường Chinh (tổng bí thư) và Hoàng Quốc Việt (ủy viên bộ chính trị) về cách làm cải cách ruộng đất. Chính sách Cải Cách Ruộng Đất sau đó cũng được tiếp nối bởi giai đoạn tự phê bình Trăm Hoa Đua Nở để phát hiện những phần tử cứng đầu cần phải trừng trị, rồi vụ Nhân Văn Giai Phẩm, y kệt như những gì đã diễn ra tại Trung Quốc.

Quan hệ Việt Trung nguội lạnh dần từ thập niên 1960 vì xung đột giữa Liên Xô và Trung Quốc trong đó Đảng Cộng Sản Việt Nam chọn phe Liên Xô ; căng thẳng Việt Trung lên cao dần và đạt tới cao điểm với cuộc chiến tranh biên giới từ đầu năm 1979 đến cuối năm 1985. Tuy vậy, ngay trong giai đoạn này Hà Nội vẫn âm thầm bắt chước Trung Quốc trong chính sách quốc nội, đặc biệt là ưu tiên phát triển kỹ nghệ nặng, chủ yếu là than và gang thép. Từ giữa thập niên 1980 trở đi, khi Liên Xô chao đảo rồi sụp đổ, Hà Nội lại tìm mọi cách để quay về phục tùng Bắc Kinh, và lần này không điều kiện. Để được tha thứ, chính quyền cộng sản Việt Nam đã chấp nhận mất hẳn hơn 700 km vuông mà Trung Quốc đã lấn chiếm tại biên giới phía Bắc, nhượng hơn 10.000 km vuông hải phận, chấp nhận mất Hoàng Sa và một phần Trường Sa. Hội nghị Thành Đô năm 1990 đưa đến thỏa hiệp hợp tác chiến lược toàn diện "4 tốt, 16 chữ vàng" mà hoàn toàn không đặt lại các vấn đề hải phận, biên giới, Hoàng Sa và Trường Sa. Trên thực tế Đảng Cộng Sản Việt Nam đã chấp nhận dâng đất, dâng biển, dâng đảo để được làm chư hầu Trung Quốc.

Từ đó Trung Quốc lại lại trở thành người thầy của của chế độ cộng sản Việt Nam.

Lãnh đạo tối cao của Trung Quốc, ông Tập Cận Bình tặng Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng huân chương hữu nghị

Trung Quốc áp dụng chính sách kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thì Việt Nam cũng kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trung Quốc theo mô thức tăng trưởng bằng đầu tư, lạm dụng xây dựng và xuất nhập khẩu thì Việt Nam cũng nhắm mắt làm theo. Ngành xây dựng hiện chiếm khoảng 30% GDP tại Trung Quốc và khoảng 27% GDP tại Việt Nam trong khi kinh nghiệm của mọi quốc gia đều cho thấy là khi trọng lượng của xây dựng vượt quá 15% GDP thì khủng hoảng chắc chắn sẽ đến.

Việt Nam cũng đua đòi bắt chước Trung Quốc phát triển công nghệ nặng và suýt nữa trở thành bãi rác công nghiệp của Trung Quốc. Khi Trung Quốc nhận ra là không thể tiếp tục lập thêm các nhà máy nhiệt điện than và các nhà máy gang thép nữa vì thị trường đã bão hòa và môi trường đã quá ô nhiễm, họ bán rẻ các thiết bị của các công trình bỏ dở sang Việt Nam. Các cấp lãnh đạo công nghiệp Việt Nam hăm hở đón nhận như một ơn huệ để rồi nhận ra là vừa bị lỗ vốn vừa bị ô nhiễm. Formosa là thí dụ đau đớn nhất.

Trung Quốc áp dụng chính sách "một con" thì Việt Nam cũng bắt chước ngay trong thập niên 1980. Sự bắt chước này cực kỳ vô lý bởi vì lúc đó nước ta chỉ có khoảng 50 triệu dân, nghĩa là hoàn toàn không có vấn đề nhân mãn, đói khổ là do quản lý kinh tế tồi dở chứ không phải vì dân số.

Trung Quốc giới hạn thời gian cầm quyền của tổng bí thư đảng trong hai nhiệm kỳ thì Việt Nam cũng giới hạn hai nhiệm kỳ, Trung Quốc bỏ giới hạn này thì Việt Nam cũng bỏ, dù chưa chính thức.

Tập Cận Bình phát động chính sách chống tham nhũng "đả hổ diệt ruồi" thì Nguyễn Phú Trọng cũng "đốt lò" chống tham nhũng.

Khi dịch Covid-19 bùng nổ, chính quyền Trung Quốc áp dụng chính sách Zero Covid thì Việt Nam cũng Zero Covid, dưới tên gọi "ba tại chỗ", trước khi nhận ra là mình vừa không có nhu cầu vừa không thể tiếp tục vì quá lệ thuộc vào xuất nhập khẩu.

Năm 2021 Trung Quốc bơm tiền đầu tư để có tỷ lệ tăng trưởng GDP giả tạo 8% -một quyết định rất nhảm nhí vì người ta chỉ đầu tư khi chắc chắn có lời chứ không đầu tư để thổi phồng GDP- thì Việt Nam cũng bắt chước ngay để có mức tăng trưởng giả tạo 8% cho năm 2022. Rồi cũng choáng váng như Trung Quốc.

Gần đây nhất, trong năm 2022, Trung Quốc tăng lãi suất cơ bản vì sợ lạm phát thì ngay sau đó Việt Nam cũng tăng lãi suất cơ bản, thêm 2% chỉ trong vòng hai tháng đầu năm 2023. Thế rồi khi Trung Quốc hoảng hốt vì bị khiếm phát (deflation) khiến kinh tế khựng lại và vội vàng hạ lãi suất thì Việt Nam cũng lập tức hạ lãi suất.

Thật khó thấy nước nào thán phục và noi gương nước khác một cách triệt để và toàn diện như vậy. Để rồi đạt được kết quả nào ?

Chiến lược phát triển kinh tế 2011 – 2022 của Đại hội XI của Đảng Cộng Sản Việt Nam -được công bố rất huênh hoang- dự trù "tới năm 2020 Việt Nam sẽ cơ bản trở thành một nước công nghiệp hiện đại với thu nhập trên mỗi đầu người ở mức trung bình". Vào lúc này, tháng 7/2023, nghĩa là ba năm sau, công nghiệp chỉ mới đóng góp khoảng 11% GDP và về cơ bản vẫn chỉ là gia công và lắp ráp ; GDP bình quân trên đầu người, gần 3.000 USD/năm, chỉ bằng 1/4 mức trung bình thế giới. Nếu có chút tự trọng, bất cứ một lãnh đạo quốc gia nào cũng phải rất xấu hổ. Tuy vậy ông tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng vẫn khoe khoang : "Nước ta chưa bao giờ có được cơ ngơi như bây giờ", và "mình phải như thế nào người ta mới nể phục chứ". Cơ ngơi nào ? Ai nể phục Việt Nam ?

Cần nhìn rõ và nhấn mạnh

Nghiêm trọng hơn cả là sự rập khuôn theo Trung Quốc trong chọn lựa định hướng tương lai cho đất nước và cho Đảng Cộng Sản Việt Nam. Điều này cần được nhìn thật rõ và đặc biệt nhấn mạnh.

Từ giữa thập niên 1990, sau khi giai đoạn "mèo trắng mèo đen" kết thúc với sự ra đi của Đặng Tiểu Bình, Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã tập trung học tập và nghiên cứu nguyên nhân sụp đổ của Liên Xô, chủ đề chính của trường đảng Bắc Kinh. Kết luận của họ là Liên Xô đã sụp đổ và tan vỡ vì muốn chuyển hóa về một "chế độ cộng sản có mặt người" với các chính sách Glasnost (minh bạch) và Perestroika (cải tổ cơ cấu). Theo họ không làm gì có thể có chế độ cộng sản nhân bản, giáo điều thì sống cải tiến là chết, như chính Gorbachev và Yeltsin đã nhận định. Họ quả quyết phải "kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Mao Trạch Đông" để duy trì chế độ cộng sản và tránh sự tan rã của Trung Quốc. Một trong những nhận định nòng cốt khác là muốn như vậy phải đặt vào địa vị cầm quyền cao nhất những người thuộc ban tuyên giáo vì chỉ có những người này mới có thể thực sự kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, một chủ nghĩa đã mất hết sức thuyết phục sau khi bị cả thế giới nhận định là vừa sai vừa độc hại. Họ đưa Hồ Cẩm Đào (năm 2002) rồi Tập Cận Bình (năm 2012) lên chức tổng bí thư đảng kiêm chủ tịch nước ; cả hai đều từng là hiệu trưởng trường đảng Bắc Kinh. Việt Nam sau một thời gian lưỡng lự cũng đã theo Trung Quốc trong chọn lựa này, cũng hô hào "kiên trì chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh" rồi đưa Nguyễn Phú Trọng lên làm tổng bí thư kiêm chủ tịch nước từ năm 2011 và đang chuẩn bị cho Võ Văn Thưởng ; cả hai đều là những cán bộ tuyên giáo trong suốt cuộc đời hoạt động.

Không biết các đảng viên cộng sản Việt Nam, kể cả những đảng viên cao cấp, có ý thức được không nhưng từ Đại hội VI năm 1986, nhất là từ Hội nghị Thành Đô năm 1990, những người kế tiếp nhau lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam hình như nghĩ rằng họ đã tìm ra được một bí quyết để giữ vững quyền lực. Bí quyết đó là cứ rập khuôn theo Trung Quốc, cứ làm theo Đảng Cộng Sản Trung Quốc là an toàn. Niềm tin đó đã khiến họ yên tâm nghĩ rằng mình không cần giỏi và cũng không cần những người có thực tài, chỉ cần những người ngoan ngoãn. Nó cũng khiến họ sẵn sàng đàn áp thẳng tay những trí thức không phục tùng họ, như trong giai đoạn nội chiến 1945 – 1975. Đảng cộng sản không cần người giỏi vì họ đã có ông thầy Trung Quốc, người giỏi càng đáng ghét vì nhìn ra những thiếu kém của họ.

Dĩ nhiên chúng ta có nhiều điều để học hỏi ở người Trung Quốc. Phải thành thực mà nhìn nhận họ hơn chúng ta khá nhiều. Họ có một nền văn minh tương tự như chúng ta, nhưng lâu đời hơn và cao hơn chúng ta nhiều. Những người Trung Quốc sang lập nghiệp tại Việt Nam cũng chứng tỏ có khả năng tổ chức và kinh doanh hơn đa số người Việt Nam. Ngày nay, so với ta Trung Quốc có dân số đông gấp 14 lần và một GDP cao gấp 40 lần. Chúng ta có mọi lý do để nể trọng và sống chung hòa bình với Trung Quốc. Tuy vậy cũng cần tương đối hóa. Trong hơn một thế kỷ chúng ta đã có dịp sống và làm việc sát với người Phương Tây và đã tiến bộ rất nhiều ; nếu không có cuộc phiêu lưu cộng sản có lẽ ngày nay chúng ta đã là một nước phát triển gần bằng Hàn Quốc và Đài Loan, nghĩa là hơn hẳn Trung Quốc. Vả lại tất cả những gì chúng ta có thể học hỏi ở Trung Quốc, chúng ta đều có thể học hỏi ở các nước dân chủ một cách nhanh hơn, đầy đủ hơn và chính xác hơn. Chúng ta không cần phải rập khuôn theo Trung Quốc một cách sùng bái như Đảng Cộng Sản Việt Nam đã làm, nhất là khi tôn sùng Trung Quốc nhưng lại trịch thượng với người Việt Nam.

Chúng ta càng không có lý do nào để sao chép mô hình chính trị của Trung Quốc, một mô hình mà chính họ cũng rất muốn bỏ nhưng không thể bỏ. Trung Quốc trên thực tế không phải là một quốc gia mà là một đế quốc, nghĩa là một tập thể nhiều nước phục tùng một trung ương. Đặc tính chung của các đế quốc là luôn luôn phải đặt nền tảng trên một ý thức hệ ; khi ý thức hệ đó phải thay đổi, ngay cả để nhường chỗ cho một ý thức hệ đúng hơn và tốt hơn, thì đế quốc không còn lý do tồn tại và phải tan vỡ. Đó đã là số phận của tất cả các đế quốc đã có mặt trên thế giới. Đế quốc Trung Hoa đặt nền tảng trên Khổng Giáo đã không tan vỡ khi chế độ cộng sản được thành lập bởi vì chủ nghĩa cộng sản thực ra chỉ là một văn bản mới của Khổng Giáo, nhưng sẽ tan vỡ khi chuyển hóa về dân chủ, bởi vì dân chủ là một ý thức hệ khác hẳn. Đó là lý do khiến Bắc Kinh đang thiết lập các Viện Khổng Tử tại khắp nơi. Đó cũng là lý do khiến Đảng Cộng Sản Trung Quốc từ chối dân chủ và chọn lựa kiên trì chủ nghĩa cộng sản, dù thừa biết rằng dân chủ bắt buộc phải đến và chủ nghĩa cộng sản bắt buộc phải bị đào thải. Không thể làm một chuyển hóa bắt buộc, Đảng Cộng Sản Trung Quốc chỉ đang cố trì hoãn sự tan vỡ của Trung Quốc. Đó là một chọn lựa tuyệt vọng.

Dân chủ vẫn đến và sẽ đến nhanh hơn họ tưởng. Ảnh minh họa

Khác hẳn với Trung Quốc, Việt Nam là một quốc gia chứ không phải là một đế quốc và hoàn toàn có thể dân chủ hóa với cùng một lãnh thổ và cùng một dân số. Những người lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam đã mù quáng bắt chước Trung Quốc để không làm một cuộc chuyển hóa mà Trung Quốc cũng rất muốn làm nhưng không thể làm trong khi Việt Nam hoàn toàn có thể làm. Không thể thiển cận hơn.

Tại sao ? Đó là vì họ đặt Đảng lên trên Đất Nước, họ chỉ có một ưu tư là duy trì quyền thống trị của họ trên dân tộc Việt Nam. Họ hành xử như một lực lượng chiếm đóng chứ không phải một chính quyền Việt Nam. Nhưng họ sai hoàn toàn. Dân chủ vẫn đến và sẽ đến nhanh hơn họ tưởng. Trung Quốc đã bắt đầu khủng hoảng về mọi mặt chính trị, kinh tế, dân số, môi trường và hoàn toàn không còn là một chỗ dựa hay một mẫu mực cho bất cứ ai. Muốn tiếp tục rập khuôn theo Trung Quốc cũng không được nữa. Cuộc chiến Ukraine cũng đang thay đổi hẳn bối cảnh thế giới. Làn sóng dân chủ thứ tư nhất định sắp tràn tới Việt Nam.

Những người lãnh đạo cộng sản Việt Nam sẽ được nhớ tới sau này như những người đã cố tình ngăn chặn tương lai đất nước tới cùng và giai đoạn cộng sản sẽ được nhìn như một trang sử buồn.

Nguyễn Gia Kiểng

(25/07/2023)

Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cộng sản Việt Nam khoe nhờ "nghiêm túc thực hiện kiểm điểm tự phê bình và phê bình đã góp phần khắc phục các khuyết điểm tồn lại kéo dài, đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ, củng cố sự đoàn kết thống nhất trong Đảng".

Đảng đã cảnh giác hãy lấy bài học tan rã của Liên bang Xô viết năm 1992 làm gương

Đảng nói vậy mà không phải vậy cho nên dân gian mới nói : "Đừng nghe những gì Đảng nói mà hãy nhìn kỹ những gì Đảng làm" (nói theo câu tuyên bố bất hủ của cố Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu : "Đừng nghe những gì cộng sản nói mà hãy nhìn kỷ những gì cộng sản lảm".

Nhưng tại sao tình trạng "suy thoái tư tưởng chính trị", được nhìn nhận từ Hội nghị Trung ương 6 (lần 2, năm 1999), khóa đảng VIII thời Tổng bí thư Lê Khả Phiêu, đến nay, 24 năm sau vẫn tồn tại, có mặt còn gay gắt, lan rộng trọng nội bộ ?

Bởi vì ngay từ năm 2012, Đảng đã nhìn nhận : "Việc thực hiện nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong Đảng hiện còn những hạn chế nhất định", chẳng hạn như : "Nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên về tự phê bình và phê bình chưa sâu sắc hoặc thiếu tự giác nhận khuyết điểm, trách nhiệm trong công việc ; ở một số nơi nền nếp, chế độ tự phê bình và phê bình chưa được thực hiện nghiêm : "Tự phê bình và phê bình ở không ít nơi còn hình thức ; tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm còn diễn ra ở nhiều nơi ; một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu tự giác nhận khuyết điểm và trách nhiệm của mình đối với nhiệm vụ được giao". Việc thực hiện các nội dung, quy trình tự phê bình và phê bình ở một số tổ chức đảng chưa thật sự nghiêm túc, ảnh hưởng đến chất lượng tự phê bình và phê bình. Một số cấp ủy chưa coi trọng và thiếu kiên quyết trong chỉ đạo thực hiện tự phê bình và phê bình ; chưa nhìn nhận đúng khuyết điểm và trách nhiệm của mình trước những hạn chế, khuyết điểm của tập thể. Có tình trạng, tổ chức đảng, người có nhiều ưu điểm chưa được động viên khen thưởng thỏa đáng ; trái lại, người có khuyết điểm nhưng vẫn được đánh giá là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được khen thưởng, đưa vào quy hoạch…".

Như vậy thì có lung tung, hằm bà lằng không ? Căn cứ theo Đảng viết thì "cá nhân chủ nghĩa", tự ý làm theo ý muốn của mình và bất tuân lệnh Đảng đã tràn lan, không ai bảo được ai nữa.

Theo lời báo Đảng, đảng viên đã : "Dao động về lý tưởng, mục tiêu và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Đây là biểu hiện rõ nét nhất, tập trung nhất của suy thoái tư tưởng chính trị. Từ dao động dẫn đến hoài nghi, không tin vào chủ nghĩa Mác-Lênin, không kiên định lập trường, quan điểm, làm xuất hiện chủ nghĩa cơ hội".

Ngoài ra họ còn : "Không tích cực học tập, nghiên cứu lý luận. Không ít cán bộ, đảng viên tự thỏa mãn, bằng lòng với trình độ đã có, những nhận thức đơn giản, chung chung về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng. Học chủ yếu để lấy bằng để đủ điều kiện đề bạt, cất nhắc, nâng ngạch…" (báo Xây dựng Đảng ngày 12/8/2012).

Nghiêm trọng hơn, báo Xây dựng Đảng cho biết những kẻ suy thoái còn dám : "Phủ nhận thành quả do cách mạng đem lại. Dạng này xảy ra ở khá nhiều người, họ thường ca cẩm về sự thiếu thốn, lạc hậu của đất nước, chê bai đất nước và con người Việt Nam. Cao hơn là công khai bày tỏ sự nuối tiếc vì đã theo cách mạng, lãng phí thời gian tuổi trẻ của mình. Tư tưởng này thường hay dẫn đến việc xét lại quá khứ, nặng về phê phán, chỉ trích các khuyết điểm mà không tính đến hoàn cảnh lịch sử cụ thể. Từ đó dẫn tới phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng, phủ nhận sự đúng đắn của đường lối".

Từ hành động quay lưng lại với Đảng, phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin và coi thường lời dạy của ông Hồ Chí Minh, vô số đảng viên đã tìm đường "tham nhũng" để kiếm sống, vì tham nhũng đã trở thành "lẽ sống" để tồn tại trong Đảng từ ngày "đổi mới" năm 1986.

Bài học Liên Xô tan rã

Vì những thay đổi tiêu cực của cán bộ, đảng viên nghiêm trọng hơn theo thời gian, giống như ở Nga trước đây nên Đảng đã cảnh giác hãy lấy bài học tan rã của Liên bang Xô viết năm 1992 làm gương.

Đảng nói rằng : "Sự sụp đổ của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết gây nên những tổn thất nặng nề và trở thành bài học đắt giá trong công tác xây dựng đảng của phong trào cộng sản thế giới và Việt Nam. Một trong những nguyên nhân sâu xa, chính là sự buông lỏng, đi đến từ bỏ nguyên tắc tự phê bình và phê bình trong Đảng cộng sản Liên Xô… Đây là nguyên nhân làm cho Đảng cộng sản Liên Xô từ một đảng chính trị hùng mạnh, dần trở thành một khối bàng quan, lỏng lẻo và tê liệt sức chiến đấu. Điều đó cho thấy, mọi sự chủ quan, dễ dãi trong thực hiện nguyên tắc sinh hoạt đảng đều sẽ dẫn tới sự tan rã, cho dù đảng đó có vị thế, vai trò và tầm cỡ tới đâu" (báo Đảng cộng sản Việt Nam, ngày 15/06/2023).

Vì vậy, báo của Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam mới báo động : "Có thể thấy, sự sụp đổ của Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu đều có một nguyên nhân chung nhất, cơ bản nhất và là gốc rễ xuất phát từ chính "kẻ thù nội tại". Đó là sự vi phạm trắng trợn các nguyên tắc sinh hoạt đảng và sự từ bỏ nguyên tắc tự phê bình và phê bình - nói cách khác là từ bỏ vũ khí chiến đấu. Điều đó làm cho Đảng cộng sản Liên Xô không còn là một tổ chức thống nhất về ý chí và hành động ; không còn là một tổ chức chiến đấu cho lợi ích của giai cấp mình và cũng không thể tự bảo vệ mình. Đây là bài học kinh nghiệm đắt giá cho các đảng cộng sản nói chung và Đảng cộng sản Việt Nam nói riêng trong vấn đề phải kiên định nguyên tắc tự phê bình và phê bình".

Nhưng "phê bình" có khác với "thanh trừng" không ?

Cũng tùy trường hợp. Tuy nhiên, trong vụ Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bị bãi nhiệm ngày 17/01/2013 và vụ hai Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam bị cho "thôi nhiệm vụ" ngày 5/1/2013 "theo nguyện vọng cá nhân" cũng đã nẩy sinh nhiều nghi vấn.

Về trường hợp ông Phúc, tin chính thức loan báo đảng : "Đã bãi nhiệm tất cả các chức vụ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc vì "có trách nhiệm chính trị" trong vụ tham nhũng thuốc chích ngửa Covid-19 Việt Á và chuyến bay giải cứu công nhân Việt Nam ở nước ngoài tại Cục Lãnh sự Bô Ngoại giao".

Tuy nhiên ông Phúc "không hề bị cáo buộc có tham nhũng cá nhân".

Đối với hai Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam, Đảng nói hai ông đã "xin thôi giữ các chức vụ", nhưng không giải thích vì sao mà hai ông đã "xin thôi", giữa lúc họ còn trẻ. Ông Minh, 64 tuổi, con trai cố Bộ trưởng ngoại giao nổi tiếng Nguyễn Cơ Thạch (tên thật là Phạm Văn Cương). Ông Đam, 60 tuổi là người hiền lành, không giữ chức vụ rõ rệt trong Chính phủ.

Vì vậy, biến cố thay đổi nhân sự cao cấp này đã gây xầm xì trong đảng và trong dân, thậm chí còn có nghi vấn "có yếu tố Trung Quốc" dính vào đối với cá nhân ông Phạm Bình Minh, người nổi tiếng không thích Trung Quốc như bố ông khi còn sinh tiền.

Phủ nhận thanh trừng

Tuy nhiên, ban Tuyên giáo đảng đã nhanh chóng lên tiếng phủ nhận tin đồn "thanh trừng" khi viết : "Những ngày vừa qua, mạng xã hội có khá nhiều những bài viết suy diễn và xuyên tạc bản chất vấn về Phó Thủ tướng thường trực Phạm Bình Minh thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII và Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thôi chức Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII theo kết quả biểu quyết tại phiên họp bất thường của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ngày 30/12/2022 và việc Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc miễn nhiệm 2 Phó Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2021- 2026 (Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam) vào chiều 5/1/2023 theo "nguyện vọng cá nhân" của các đồng chí đó là "sự thanh trừng nội bộ", là sự "tranh giành phe cánh" trước kỳ họp lấy phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ khóa XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam". 

Báo Tuyên giáo lưu ý : "Những nhận định không khách quan này không chỉ xuyên tạc công tác cán bộ, cuộc đấu tranh chống tham nhũng gắn liền với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng ở Việt Nam mà còn gây tâm lý hoang mang, bất ổn trong xã hội. Vì thế, bác bỏ những luận điệu phản động này là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết.

Có một sự thật cần phải khẳng định là, trong Đảng cộng sản Việt Nam không có chuyện thanh trừng nội bộ, không có đấu đá nội bộ hay trành giành phe cánh để vào "Bộ Chính trị", hay "ngôi tứ trụ" khi Đảng cho "thôi chức" hay Quốc hội "miễn nhiệm" một cán bộ, đảng viên nào đó tùy theo nguyện vọng cá nhân hay khả năng đảm nhiệm công việc được giao phó (trừ việc bị kỷ luật, vi phạm pháp luật buộc phải tuân thủ)" (Tuyên giáo, ngày 18/01/2023).

Tuyên giáo nói thế thì ta biết vậy. Nhưng sự "thiếu minh bạch" trong vụ hai ông Phạm Bình Minh và Vũ Đức Đam hồi đầu năm 2023 vẫn còn đó.

Sự tồn tại trong dư luận về nhân cách của họ chắc cũng làm cho Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nhức nhối, nếu không hơn thì cũng "ngang hàng" và dai dẳng như với tình trạng kéo dài "suy thoái tư tưởng và đạo đức lối sống" của đảng viên hiện nay.

Phạm Trần

(12/07/2023)

"Trong bối cảnh nước ta hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng và các thế lực thù địch tranh thủ mọi sơ hở của ta để chống phá thì việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước càng cần phải được coi trọng. Đó cũng là nhân tố bên trong quyết định sự thành bại của cách mạng, sự mất còn của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta" (Tạp chí Quốc phòng toàn dân, ngày 6/10/2014).

Đó là lập luận trong công tác "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới" của Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) ngày 25/10/2013.

Cảnh báo về "suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống" - Ảnh minh họa : Khởi tố thêm các bị can trong vụ Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á.

Tuy nhiên, khi đồng hóa nhiệm vụ "bảo vệ Tổ quốc" cũng là "bảo vệ Đảng" là sai lầm và ngụy biện.

Sai lầm vì Đảng chỉ là một tổ chức chính trị của 5.248.607
đảng viên trên tổng số 99.704.744 dân. Ngụy biện vì đã xếp Đảng ngang hàng với Tổ quốc.

Đảng còn mạo nhận khi viết trong Cương lĩnh bổ xung năm 2011 rằng : " Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử" (Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011).

Câu hỏi đặt ra là : nhân dân nào đã bỏ phiếu trao quyền lãnh đạo cho Đảng, hay Đảng đã tự biên, tự diễn để chiếm quyền làm chủ đất nước của dân.

Điều này đã được lịch sử chứng minh khi ông Hồ Chí Minh, một cán bộ của Cộng sản Quốc tế đã du nhập Chủ nghĩa Cộng sản từ Nga vào Việt Nam năm 1925. Từ đó, các Cương lĩnh đảng đã quy định : "Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động" (Cương lĩnh 2011).

Đảng cũng đã "tự tung tự tác" khi tuyên bố : "Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội".

Điều này cũng được ghi trong Hiến pháp năm 2013 và các bản hiến pháp trước đây để "luật hóa" hành động độc tài cai trị không do dân bầu hay trưng cầu dân ý.

Cương lĩnh 2011 còn ngạo mạn rằng : "Đảng cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam ; đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc".

Bảo vệ ai ?

Với lập luận nhập nhằng để tham lam vơ vào, bài viết của Tạp chí Quóc phòng toàn dân đã công khai : "Để giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội nói chung, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc  nói riêng thì Đảng phải mạnh". Nhưng Đảng cộng sản Việt Nam đã bộc lộ tha hóa và yếu kém trong nhiều lĩnh vực, trong đó nổi bật là quốc nạn tham nhũng, tiêu cực và tình trạng suy th oái tư tưởng chính trị và đạo đức lối sống trong hàng ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là cấp lãnh đạo.

Từ những căn bệnh trầm kha này, Đảng nhìn nhận đã có một bộ phận "không nhỏ" cán bộ, đảng viên "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" quay lưng lại với chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối cai trị độc tôn của đảng.

Bằng chứng này được phản ảnh trên Tạp chí Quốc phòng toàn dân, ngày 6/10/2014 : "Những năm qua, bên cạnh những mặt mạnh, công tác xây dựng Đảng còn nhiều hạn chế, mà Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, ngày 16/1/2012) đã chỉ ra là : "Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có cả đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc…". Các hiện tượng tham nhũng, lợi ích nhóm, mất đoàn kết nội bộ… tuy đã được khắc phục một bước, nhưng vẫn còn diễn ra, làm cho lòng tin của một bộ phận nhân dân vào Đảng, Nhà nước bị giảm sút. Do đó, Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI), khi xác định mục tiêu bảo vệ Tổ quốc, ngoài mục tiêu chung, còn nhấn mạnh các mục tiêu cụ thể trong những năm trước mắt ; trong đó, mục tiêu đầu tiên là "Tạo được chuyển biến rõ rệt trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước ; ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".

Bước qua khóa đảng XII, Hội nghị Trung ương 4 được tổ chức để thảo luận "về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng ; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ".

Nghị quyết bế mạc viết : "Công tác xây dựng Đảng còn không ít hạn chế, khuyết điểm. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, giảng dạy và học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh chưa đáp ứng yêu cầu.

Nội dung sinh hoạt đảng ở nhiều nơi còn đơn điệu, hình thức, hiệu quả chưa cao. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của không ít tổ chức đảng còn thấp, thậm chí có nơi mất sức chiến đấu. Công tác tổ chức, cán bộ và quản lý cán bộ, đảng viên còn yếu kém.

Nhiều cán bộ, đảng viên, trong đó có người đứng đầu chưa thể hiện tính tiên phong, gương mẫu ; còn biểu hiện quan liêu, cửa quyền, chưa thực sự sâu sát thực tế, cơ sở. Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái".

Nghị quyết còn cho biết : "Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, một số việc chưa đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra. Tự phê bình và phê bình nhiều nơi mang tính hình thức ; vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm ; một số cán bộ, đảng viên thiếu tự giác nhận khuyết điểm và trách nhiệm của mình trong công việc được giao".

Đến khóa đảng XIII, một Trung ương 4 thứ 3 được tổ chức để bàn : "về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị ; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa".

Nhưng thất bại vẫn chồng lên thất bại. Kỳ này đảng nói rẳng : "Tuy nhiên, việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 vẫn còn hạn chế, khuyết điểm : Một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý nhận thức chưa đầy đủ tính chất, tầm quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ; chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu, phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, sa vào chủ nghĩa cá nhân, nói chưa đi đôi với làm, vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tự phê bình và phê bình, công tác kiểm tra, giám sát của nhiều tổ chức đảng còn hạn chế. Cơ chế kiểm soát quyền lực và chế tài xử lý vi phạm ở nhiều lĩnh vực chưa có hoặc có nhưng chưa cụ thể, hiệu quả thực thi thấp. Hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên chưa hiệu quả ; chưa phát huy đầy đủ sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch...".

Như vậy, qua ba kỳ Trung ương 4 của 3 khóa đảng XI,XII và XIII, Đảng cộng sản Việt Nam nói chung và cá nhân Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã hoàn hoàn thất bại trong công tác "xây dựng, chỉnh đốn đảng". Cũng đáng chú ý là những thất bại to lớn này đều diễn ra trong thời gian cầm quyền của ông Trọng, người giữ chức Tổng bí thư từ khóa XI năm 2011.

Vậy nguyên nhân từ đâu ?

Tạp chí Quốc phòng toàn dân ngày 6/10/2014 trả lời : "Nguyên nhân chủ yếu của hạn chế, khuyết điểm là do một số cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu chưa nhận diện đầy đủ mức độ suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" tại địa phương, cơ quan, đơn vị mình ; chưa quyết tâm và có biện pháp chỉ đạo đủ mạnh, còn thụ động, trông chờ vào sự chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên ; không thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, chưa gương mẫu, mất đoàn kết nội bộ, chưa thẳng thắn đấu tranh với những biểu hiện suy thoái, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", thậm chí còn cục bộ, lợi ích nhóm, bị cám dỗ bởi lợi ích vật chất, thờ ơ, vô cảm trước khó khăn, bức xúc của nhân dân". 

Cố chịu đấm ăn xôi

Như vậy đã rõ ràng nhân dân không dính dáng gì đến những suy thoái của đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, nhưng vẫn phải nai lưng ra lao động nuôi đảng và chịu sự cai trị kìm kẹp của những kẻ thoái hóa. Vậy mà trong "chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới", đảng vẫn kêu gào "kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội" để kéo dài cai trị độc tài và phản dân chủ.

Với chiêu bài "mị dân", đảng hô hoán : "Chỉ có kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội nước ta mới có độc lập dân tộc thực sự và sự thực trong gần 30 năm đổi mới vừa qua, chủ nghĩa xã hội đã thể hiện được tính ưu việt của nó, mặc dù mô hình này chưa có tiền lệ trong thực tiễn và cần tiếp tục hoàn thiện trong thời gian tới. Những năm qua, vấn đề dân tộc luôn được Đảng ta đặc biệt coi trọng và trên thực tế đã tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân, nhất là đối với kiều bào ta ở nước ngoài".

Tuyên bố "đồng thuận trong nhân dân" cũng là do đảng đặt điều không có chứng minh. Còn chuyện "kiều bào ta ở nước ngoài" là lối nói vơ vào cho sang miệng. Nếu có cũng chỉ một thiểu số nhỏ nhoi trong tổng số trên 5 triệu người Việt đang sống ở 30 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Đảng còn vờ vĩnh tránh nói đến thất bại của chủ nghĩa cộng sản đang áp đặt ở Việt Nam qua cách nói : "Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta là quá trình lâu dài, trải qua nhiều giai đoạn khác nhau và ở đó chủ nghĩa xã hội chưa thể hoàn chỉnh ngay được, ngay cả các đặc trưng của chủ nghĩa xã hội mà Đảng ta khái quát trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), cũng chưa phải đã thể hiện được đầy đủ".

Đó là lý luận mập mờ và viển vông không có cơ bản, nhất là khi Cương lĩnh nhất quyết "nhét chữ vào miệng dân" khi viết : "Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử".

Không ngừng ở đó mà Đảng còn phét lác chói tai rằng : "Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội".

Vì vậy Đảng đã tung ra chiêu bài "quá độ lên chủ nghĩa xã hội" để kéo dài cầm quyền, nhưng vẫn không thoát khỏi 4 nguy cơ thách thức lớn mà Đảng đã nêu ra từ Hội nghị Đại biểu toàn quốc của Đảng giữa nhiệm kỳ khóa VII (20 - 25/1/1994). Đó là : "Nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế ; nguy cơ chệch hướng xã hội chủ nghĩa ; nạn tham nhũng và các tệ nạn xã hội ; âm mưu và hành động "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch". 

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, khi còn là Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đã nói : "Các nguy cơ này vẫn còn tồn tại, bệnh cạnh đó có một số mặt diễn biến có tính chất phức tạp hơn" (Pháp luật online, ngày 01/02/2021). Như vậy, thất bại lãnh đạo của Đảng cũng là thất bại của "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới", vì cán bộ đảng viên đã xa lánh đảng và không muốn bảo vệ đảng nữa.

Phạm Trần

(05/07/2023)

Hoạt cảnh lấy phiếu tín nhiệm

Gió Bấc, RFA, 19/05/2023

Báo chí Việt Ngữ Hải ngoại theo dõi khá sát sao diễn biến Hội nghị Trung ương 7, dự đoán, bình luận tập trung vào việc Phạm Minh Chính còn tại vị hay sẽ rớt đài. Nơi dẫn ý kiến chuyên gia, nơi có nguồn tin riêng, nơi quan sát thông tin, hình ảnh từ báo chí trong nước tinh tế đến từng ngón tay của Thủ Chính và Tổng Trọng. Nhưng như Tổng Trọng đã lửng lơ nhắc nhở trong phát biểu kết luận hội nghị "Đừng thấy đỏ mà tưởng là chín !".

Những hình ảnh "tình thương mến thương" trong phiên bế mạc cho thấy, hội nghị đã thành công theo ý muốn của Tổng Trọng

Thông tin báo chí lề phải về hội nghị này cũng như các hội nghị khác của đảng đều dài thườn thượt nói như dân gian là dài như… nhưng toàn là chữ nghĩa sáo rỗng, kể lể đầu việc mà chẳng có nội dung. Lần này Tổng Trọng lại học đâu ra cách nói bí ẩn cầu kỳ mà người đọc hóm hỉnh có thể nghĩ tếu táo kiểu Hồ Xuân Hương. Công tác Cán bộ lãnh đạo quốc gia mà lại "có vào, có ra, có lên, có xuống" (1).

Ai vào, ai ra, ai lên, ai xuống ? Để hiểu được số phận Phạm Minh Chính ra sao, hậu trường chính trị của màn lấy phiếu tín nhiệm này là gì, phải vận dụng bí kíp tư duy của cố Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu "Đừng nghe những gì cộng sản nói, hãy nhìn kỹ những gì cộng sản làm !"

Nếu so sánh với hình ảnh uất ức đến gần như "đẫm lệ" của cuộc lấy phiếu tín nhiệm lần đầu tiên không hạ bệ được "đồng chí X" thì những hình ảnh "tình thương mến thương" trong phiên bế mạc cho thấy, hội nghị đã thành công theo ý muốn của Tổng Trọng và có người phải "Người ngoài cười nụ, người trong khóc thầm".

Hội nghị Trung ương 7 chỉ là phân cảnh trong hoạt cảnh nhiều màn lấy phiếu tín nhiệm. Phạm Minh Chính chỉ là một quân cờ trong việc sắp xếp lại bàn cờ tứ trụ, Ban Bí Thư, Bộ Chính Trị nửa nhiệm kỳ còn lại khóa này và cho cả khóa mới.

Có ý kiến cho rằng, thông tin tháng 5 này Phạm Minh Chính sẽ đi dự hội nghị G7 ở Nhật, cho thấy, ông Thủ có thể trụ hạng, tứ trụ sẽ không thay đổi trong thời gian tới. Nhớ lại tháng 12/2022, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đầu tháng đi Hàn Quốc, cuối tháng đi Indonesia đều hoành tráng long trọng theo nghi lễ cấp nhà nước, nhưng chỉ hơn 10 ngày sau đã từ chức, thành "người tử tế". Việc Phạm Minh Chính dự hội nghị G7 chỉ là ngồi ghế chầu rìa thì đâu có là cái đinh rỉ gì !

Gần đây, Phạm Minh Chính xuất hiện trên báo chí rất thưa thớt với những công việc, sự vụ, chứ không còn phải "ướt đẫm mồ hôi" đi kiểm tra hay hoành tráng làm việc trực tuyến với cán bộ xã, phường, cũng thiếu hẳn tự tin dõng dạc "sòng phẳng, mẹ nó, sợ gì !" như lần đi Mỹ.

Điều vi diệu của quy định 96 về lấy phiếu tín nhiệm lần này là mở ra những ngưỡng phiếu tín nhiệm khá cụ thể và cách sử dụng kết quả rất rộng rãi và uy lực, quyền lực cấp trên mạnh mẽ hơn trước.

Kết quả lấy phiếu tín nhiệm có thể là điều kiện để cấp trên quy hoạch, bố trí nâng chức, hạ chức, cho từ chức ai đó mà không nhất thiết phải đưa ra bầu bán, bỏ phiếu trong Ban chấp hành trung ương như trước đây.

"Quy định 96 nêu rõ kết quả phiếu tín nhiệm được sử dụng để đánh giá cán bộ, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ.

Những trường hợp có trên 50% nhưng dưới 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp thì cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ đưa ra khỏi quy hoạch các chức vụ cao hơn.

Xem xét cho thôi giữ chức vụ đang đảm nhiệm, bố trí công tác khác hoặc cho từ chức hoặc tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm theo quy định.

Những trường hợp có từ 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp trở lên thì cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ thực hiện miễn nhiệm chức vụ đang đảm nhiệm và bố trí công tác khác (thấp hơn) mà không chờ đến hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm".

Từng thất bại hai lần trước Ban chấp hành trung ương trong lấy phiếu tín nhiệm với "đồng chí X" và đưa Vương Đình Huệ và Nguyễn Bá Thanh vào BCT, Tổng Trọng hẳn rút nhiều kinh nghiệm và thấm nhuần bài học nghe đâu rằng của Lê Nin là "điều quan trọng không phải người bỏ phiếu mà là người kiểm phiếu". Gần đây Tổng Trọng đã có trong tay cả người bỏ phiếu lẫn người kiểm phiếu nên ai ra, ai vào, ai xuống, ai lên, không thể nào chệch ý "theo đúng tinh thần "Tiền hô hậu ủng", "Nhất hô bá ứng", "Trên dưới đồng lòng", "Dọc ngang thông suốt" (1).

Hơn thế nữa, ngoài vòng tuyển trạch của đảng, sợi dây 96 còn có thêm một vòng thứ hai của quốc hội "Đối với người được lấy phiếu tín nhiệm ở hai nơi thì việc đánh giá tín nhiệm đối với cán bộ sẽ do cấp có thẩm quyền quyết định trên cơ sở xem xét tổng thể kết quả phiếu tín nhiệm ở từng nơi" (2).

Tổng Trọng đã khởi động bộ máy chuẩn bị và có lộ trình cho vòng thứ hai. Sáng 11/5, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 23, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 85/2014/QH13 về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn (3).

Nghị Quyết này vận dụng theo tinh thần của Quy định 95 được đánh giá cao và sẽ thông qua tại kỳ họp thứ 7 Quốc hội sắp tới và sẽ đưa vào thực hiện tại kỳ họp kế tiếp.

Với những quy định chặt chẽ và sự chuẩn bị "rất nghiêm túc, chu đáo, bài bản, cầu thị và có tính tự phê bình sâu sắc". Việc xem xét, cho ý kiến diễn ra "trong không khí thẳng thắn, chân tình, trách nhiệm cao" như vậy Tổng Trọng đã có toàn quyền sắp những quân cờ chiến lược theo ý của mình mà không còn gì phải lăn tăn.

Có ý kiến cho rằng, có thể có những quân bài bướng bỉnh muốn lật ngược tình thế như hiện đang có đơn tố cáo Vương Đình Huệ và Lê Minh Hưng liên quan đến ngân hàng SCB và các bê bối tài chính tín dụng đang lưu truyền trên mạng. Không lo, kết luận diễn văn bế mạc kỳ họp Tổng Trọng đã nhấn mạnh phải "hết sức tránh tình trạng ‘Chân mình còn lấm bê bê ; Lại cầm bó đuốc đi rê chân người’ !" (4).

Số phận Phạm Minh Chính rồi sẽ ra sao ? Đỏ đến mức nào thì mới chín ? Chỉ có Tổng Trọng mới có thể trả lời ! Vấn đề là không riêng Phạm Minh Chính, mà cả Võ Văn Thưởng, Tô Lâm, cả Vương Đình Huệ, nếu không muốn xuống, không muốn ra thì đừng làm đối thủ tiềm năng tranh chức Tổng bí thư. Nguyễn Xuân Phúc ra rìa không phải vì vợ là trùm cuối Việt Á, không phải vì chịu trách nhiệm các sai phạm của chính phủ, tất cả chỉ là cái cớ.

Đã vào tới Bộ Chính trị chẳng có bàn tay nào sạch cả. Phúc phải ra đi vì lộ bài quá sớm.

Gió Bấc

Nguồn : RFA, 19/05/2023

1. https://vnexpress.net/xay-dung-quy-hoach-bo-chinh-tri-ban-bi-thu-nhiem-ky-moi-4606449.html

2. https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/phat-bieu-cua-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-be-mac-hoi-nghi-trung-uong-giua-nhiem-ky-119230518073335517.htm

3. https://tuoitre.vn/ban-chap-hanh-trung-uong-se-lay-phieu-tin-nhiem-cac-chuc-danh-nao-20230515102000119.htm

4.https://quochoi.vn/tintuc/Pages/tin-hoat-dong-cua-quoc-hoi.aspx?ItemID=75698

5. https://vnexpress.net/xay-dung-quy-hoach-bo-chinh-tri-ban-bi-thu-nhiem-ky-moi-4606449.html

*********************

Đảng thừa nhận không đoàn kết ?

RFA, 19/05/2023

Lo sợ chia rẽ hay thừa nhận mất đoàn kết ?

Ông Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam phát biểu khai mạc hội nghị Trung ương giữa nhiệm kỳ khóa 13 hôm 15/5/2023 đã yêu cầu không để xảy ra vi phạm hoặc lợi dụng việc lấy phiếu tín nhiệm để gây chia rẽ, làm mất đoàn kết nội bộ.

Ảnh minh họa : Một lần biểu quyết tại Hội nghị Trung ương. Courtesy chinhphu.vn

Tin cũng cho biết, việc lấy phiếu tín nhiệm các thành viên Bộ chính trị, cũng tương tự như việc lấy phiếu tín nhiệm ở Quốc hội với ba mức : tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp. Như nhiều lần trước, lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam cũng không hề nói đến lá phiếu ‘không tín nhiệm’ mà dư luận quan tâm.

Cựu Trung tá Vũ Minh Trí, cựu cán bộ Tổng cục 2, nói với RFA quan điểm của ông hôm 19/05/2023 :

"Dưới góc độ của tôi, tôi thấy câu nói của Nguyễn Phú Trọng thể hiện một thực tế là bản thân nội bộ Đảng cộng sản không thống nhất. Vì vậy mà ông Nguyễn Phú Trọng phải cảnh báo, phải dọa. Chốt lại, nó chỉ thể hiện một điều rằng nội bộ đảng cộng sản nó cũng không thống nhất, cũng chia rẽ, cũng chín người mười ý... Chứ không phải là thống nhất ý chí và hành động như họ vẫn thường tuyên truyền".

Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam vào tháng 2/2023 ban hành quy định cán bộ có từ 2/3 số phiếu ‘tín nhiệm thấp’ sẽ bị miễn nhiệm. Quy định mới này được nói để thay thế Quy định số 262 từ năm 2014 của Bộ Chính trị về lấy phiếu tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp uỷ và cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan Đảng, Nhà nước… Cụ thể, theo Quy định này, cán bộ có từ 2/3 số phiếu ‘tín nhiệm thấp’ sẽ bị miễn nhiệm chức vụ đang giữ và bố trí công tác khác thấp hơn, mà không chờ hết nhiệm kỳ hoặc thời hạn bổ nhiệm.

Lấy phiếu tín nhiệm có thực chất ?

Ông Lê Văn Cuông, nguyên Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa, khi trả lời RFA liên quan vấn đề này, cho biết :

"Cũng như lấy phiếu tín nhiệm ở Quốc hội, Ban chấp hành trung ương cũng có chủ trương lấy phiếu tín nhiệm các ủy viên Bộ chính trị, Ủy viên Ban bí thư... Thông qua việc lấy phiếu này, Ban chấp hành trung ương cũng sẽ có cơ sở để đánh giá các thành viên Bộ chính trị và Ban bí thư…"

Theo ông Lê Văn Cuông, việc lấy phiếu tín nhiệm các thành viên Bộ chính trị, cũng tương tự như việc lấy phiếu tín nhiệm ở Quốc hội… là quy định chung của Việt Nam, tức là Trung ương hay Quốc hội cũng đều lấy phiếu giống nhau, với ba mức : tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp.

Tuy nhiên, cựu Trung tá Vũ Minh Trí, cho rằng việc lấy phiếu tín nhiệm ở Việt Nam là không bình thường :

"Tôi thấy bản thân việc đưa ra mức tín nhiệm gồm : tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp là đã không bình thường. Thứ hai, hầu hết trong Quốc hội đều là đảng viên Đảng cộng sản, những người có chức có quyền, cho nên Quốc hội đó thực chất chỉ là một tổ chức của Đảng cộng sản, gồm hầu hết là đảng viên Đảng cộng sản. Cũng có thể coi Quốc hội là một Chi bộ của Đảng cộng sản".

Vì vậy theo cựu Trung tá Vũ Minh Trí, việc lấy phiếu tín nhiệm ở Quốc hội hay lấy phiếu tín nhiệm của Ban Chấp hành Trung ương với Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư là đều không thực chất.

Nhà báo độc lập Nguyễn Ngọc Già khi trả lời RFA liên quan vấn đề này trước đây cho rằng, việc phân loại 2/3 miễn nhiệm, 50% từ chức… là không có căn cứ khoa học. Bởi vì tất cả đều là đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam trong chế độ độc đảng toàn trị, như vậy để đạt được 2/3 hay 50 % thì chắc chắn phải kéo bè, kết cánh để nhằm mục đích che mắt trong vấn đề thanh trừng chính trị mà thôi.

Một luật sư không muốn nêu tên vì lý do an toàn, khi trao đổi với RFA liên quan vấn đề này, nhận định :

"Cách lấy phiếu tín nhiệm này khác hẳn các nước dân chủ. Việt Nam lấy phiếu tín nhiệm nhưng chỉ có ba mức là tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp. Như thế, mặc nhiên các chức danh này đã có tín nhiệm. Mà đã có tín nhiệm thì đương nhiên các ông vẫn được giữ chức. Họ không có mức ‘không tín nhiệm’ để phế truất như những nước dân chủ. Dù Quốc hội trên danh nghĩa là do dân bầu, nhưng thực chất là do Đảng, bởi ứng cử viên là do Đảng đưa ra. Nhìn vào thành phần Quốc hội thì hết 95% là đảng viên, nên đây rõ ràng chỉ là Đảng bỏ phiếu cho Đảng thôi. Mà trong Đảng thì chắc chắn có phe phái đánh nhau".

Việt Nam lần đầu tiên tổ chức lấy phiếu tín nhiệm tại Quốc hội vào năm 2013. Tại Hội nghị Trung ương 10 khóa XI vào năm 2015, Đảng cộng sản Việt Nam cũng đã tổ chức lấy phiếu tín nhiệm Ban Chấp hành Trung ương đối với Ủy viên Bộ Chính trị. Sau đó việc lấy phiếu tín nhiệm này lại được tổ chức ở Hội nghị Trung ương 9 vào năm 2018.

Nguồn : RFA, 19/05/2023

Trong Diễn văn bế mạc Hội nghị bỏ phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ ngày 17/05/2023 tại Hà Nội, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cố gắng vẽ ra hình ảnh lạc quan nhưng tình trạng tham nhũng, tiêu cực và suy thoái tư tưởng chính trị trong Đảng đã nhạt nhòa khả năng lãnh đạo của ông.

Tổng Trọng và ban lãnh đạo Đảng và Nhà cộng sản nước dự bế mạc hội nghị - Ảnh : TTXVN

Ông Trọng, 79 tuổi, đã giữ chức Tổng bí thư từ khóa đảng XI năm 2011, thay Tổng bí thư Nông Đức Mạnh. Ông được tái bầu nhiệm kỳ 2 năm 2016. Đến năm 2021, vì không có ai đủ uy tín thay thế nên Ban Chấp hành trung ương phải tự vi phạm Điều lệ đảng (chỉ cho phép giữ 2 nhiệm kỳ) để ông Trọng tiếp tục cầm quyền khóa đảng XIII (2021-2026).

Nhưng tình trạng tham nhũng đã được quan tâm từ năm 2005, sau 4 năm nhiệm kỳ đảng thứ IX thời ông Nông Đức Mạnh.

Vẫn đứng nguyên

Hồi ấy Bách khoa toàn thư mở viết : "Trong cuộc điều tra năm 2005 , Ban Nội chính Trung ương công bố danh sách liệt kê 10 cơ quan tham nhũng phổ biến nhất Việt Nam. Trong đó ba cơ quan dẫn đầu là :

1. Địa chính nhà đất,

2. Hải quan/quản lý xuất nhập khẩu,

3. Cảnh sát giao thông.

Các ý kiến phát biểu tại phiên thảo luận về tham nhũng trong Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ giữa kỳ (Consul General - CG) ngày 9/6/2006 đều nhận định : "Tham nhũng ở Việt Nam đến mức báo động".

Theo báo Vietnam Investment Review thì tham nhũng tại Việt Nam đã gây "thiệt hại cho nguồn ngân sách chính phủ... ước lượng 30% đầu tư hạ tầng".

Khi nhắc đến tham nhũng trong cuộc tiếp xúc với cử tri Thành phố Hồ Chí Minh tháng 5/2011, Chủ tịch nước lúc đó là Trương Tấn Sang  đã nói : "Trước đây chỉ một con sâu làm rầu nồi canh, nay thì nhiều con sâu lắm. Nghe mà thấy xấu hổ, không nhẽ cứ để hoài như vậy. Mai kia người ta nói một bầy sâu, tất cả là sâu hết thì đâu có được. Một con sâu đã nguy hiểm rồi, một bầy sâu là 'chết' cả đất nước này".

Nhưng từ đó đến nay đã 12 năm, đặc biệt là trong kỳ họp giữa nhiệm kỳ của khóa Đảng XIII ngày 15/5/2023, vấn đề tham nhũng, tiêu cực vẫn song hành với tình trạng suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên. Chính vì vậy ông Nguyễn Phú Trọng mới nói : "Phòng, chống tham nhũng và phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, coi đây là gốc của mọi vấn đề".

Như thường lệ, ông Trọng hứa : "Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai và không chịu sức ép của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào".

Nhưng ông lại thanh minh : "Phòng chống tham nhũng không phải nội bộ đánh nhau, phe nọ đánh phe kia mà thể hiện quyết tâm của Đảng vì dân, vì đất nước".

Cuối cùng, ông Trọng khoe : "Đến nay, có thể khẳng định, chưa bao giờ công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta lại được chỉ đạo một cách mạnh mẽ, bài bản, đồng bộ, quyết liệt, và có hiệu quả rõ rệt như thời gian gần đây ; để lại dấu ấn nổi bật, tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội và củng cố, tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ ta".

Có thật như vậy không ?

Thực tế lại khác hẳn

Trong diễn văn bế mạc Hội nghị bỏ phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ ngày 17/05/2023 tại Hà Nội, ông Trọng thừa nhận : "Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, kết quả đã đạt được, chúng ta cũng phải thừa nhận rằng, vẫn còn một số hạn chế, tồn tại, như : Lãnh đạo, chỉ đạo công tác nắm tình hình; nghiên cứu chiến lược, nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn có mặt, có lúc chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn. Công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng có lúc, có nơi chưa kịp thời, chưa mạnh mẽ và hiệu quả chưa cao… Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, thậm chí sợ trách nhiệm của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên vẫn là vấn đề rất đáng lo ngại, diễn biến phức tạp, không thể chủ quan, lơ là. Một số đồng chí lãnh đạo cấp cao, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp nhận trách nhiệm chính trị, có vi phạm, có trường hợp cũng phải xử lý theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước".

Ông Trọng chỉ nói chung chung như thế nên rất khó biết tình trạng "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" trong Đảng bây giờ ra sao. Chỉ biết rằng, khi Đảng nhìn nhận có "suy thoái về tư tưởng chính trị" trong cán bộ đảng viên thì đó chính là khi đảng viên đã quay lưng lại với chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh và không còn tin vào chủ trương xây dựng đất nước của Đảng nữa.

Tham nhũng vẫn tinh vi và phức tạp

Bằng chứng ông Trọng chưa chống nổi tham nhũng, lãng phí còn được phơi bầy trên báo Thanh Tra điện tử ngày 01/3/2023 của Chính phủ, theo đó : "Trong những năm qua, tham nhũng, lãng phí ngày càng tinh vi, phức tạp, gây bức xúc trong dư luận. Chính vì vậy, Đảng và Nhà nước luôn đặc biệt coi trọng công tác thực hiện pháp luật phòng, chống tham nhũng, xác định là nhiệm vụ quan trọng, vừa cấp bách vừa lâu dài, yêu cầu phải tiến hành kiên trì, kiên quyết, có trọng tâm, trọng điểm nhằm ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, tạo bước chuyển biến rõ rệt để giữ vững ổn định chính trị, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện còn bộc lộ một số hạn chế, vướng mắc, bất cập làm ảnh hưởng đến công tác phòng, chống tham nhũng. Vì vậy, cần có những giải pháp đồng bộ, kiểm soát quyền lực của Nhà nước để ngăn ngừa hành vi vi phạm tham nhũng".

Báo này cho biết : "Trong 10 năm (2012-2022), các cơ quan tiến hành tố tụng cả nước đã khởi tố, điều tra 19.546 vụ/33.868 bị can, truy tố 16.699 vụ/33.037 bị can, xét xử sơ thẩm 15.857 vụ/30.355 bị cáo, về các tội tham nhũng, chức vụ, kinh tế ; trong đó tội phạm về tham nhũng đã khởi tố, điều tra 2.657 vụ/5.841 bị can, truy tố 2.628 vụ/6.199 bị can, xét xử sơ thẩm 2.439 vụ/5.647 bị cáo.

Riêng Ban Chỉ đạo đã đưa gần 1.000 vụ án, vụ việc tham nhũng, kinh tế, nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm vào diện theo dõi, chỉ đạo ở 3 cấp độ ; trong đó có 37 bị cáo nguyên là cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, với mức án nghiêm khắcnhưng cũng rất nhân văn, có tác dụng cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa tham nhũng hiệu quả, tạo bước đột phá trong công tác phát hiện và xử lý tham nhũng, khẳng định quyết tâm chống tham nhũng "không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai".

Báo Thanh tra cũng khoe : "Đối với công tác thu hồi tài sản tham nhũng, cùng với việc phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, công tác thu hồi tài sản tham nhũng có sự chuyển biến tích cực, tỷ lệ thu hồi tài sản được nâng lên. Nếu như trước năm 2013, tỷ lệ thi hành án về tiền đối với các vụ án tham nhũng chỉ đạt dưới 10%, thì giai đoạn 2012-2022 đã đạt tỷ lệ 34,7% (60.940 tỷ đồng/175.608 tỷ đồng)".

Như vậy, tổng số tài sản do tham nhũng không thu được là 65,3%. Lý do thất thu được giải thích là vì Việt Nam chưa có Luật cho phép tịch thu tài sản không chứng minh được nguồn gốc.

Càng chống càng xiêu

Nên biết ông Nguyễn Phú Trọng là Trưởng ban Chỉ đạo trung ương phòng, chống tham nhũng và tiêu cực từ ngày 1/2/2013 ,khóa đảng XI. Nhưng tại Hội nghị toàn quốc về tổng kết 10 năm chống tham nhũng 2012-2022 ngày 30/06/2022, ông Trọng đã thừa nhận chưa chống nổi giặc nội xâm.

Ông nói : "Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta cũng phải thẳng thắn thừa nhận rằng : Công tác phòng, chống tham nhũng vẫn còn những hạn chế, tồn tại. Đó là : Một số bộ, ban, ngành, địa phương chưa có quyết tâm cao, chưa có sự chuyển biến mạnh. Việc phát hiện, xử lý tham nhũng vẫn còn hạn chế ; tỉ lệ thu hồi tài sản tham nhũng, thất thoát còn thấp ; việc tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng trong nội bộ, cơ quan, đơn vị còn là khâu yếu. Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được ngăn chặn có hiệu quả. Tham nhũng trên một số lĩnh vực vẫn nghiêm trọng, phức tạp, với những biểu hiện ngày càng tinh vi, xảo trá, gây bức xúc trong xã hội. Tham nhũng, tiêu cực vẫn là một trong những "kẻ thù hung ác", nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ ta".

Ông Nguyễn Phú Trọng phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương giữa nhiệm kỳ khóa XIII ngày 17/05/2023 - Ảnh : TTXVN

Chống diễn biến, chuyển hóa

Trong lĩnh vực xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ông Trọng hứa : "Kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi và xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", bất kể người đó là ai ; không có vùng cấm, không có ngoại lệ".

Ông cho biết : "Đến nay, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã xem xét cho thôi giữ chức vụ, cho nghỉ công tác, nghỉ hưu, bố trí công tác khác đối với 14 cán bộ diện Trung ương quản lý ; các địa phương cũng bố trí công tác và thực hiện chính sách đối với 22 trường hợp cán bộ sau khi bị kỷ luật theo đúng chủ trương của Đảng về việc "có vào, có ra ; có lên, có xuống".

Đối với công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật mà ông Trọng tự khen thực hiện nghiêm túc, đã : "Đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ; tình trạng tham nhũng, "lợi ích nhóm", "tư duy nhiệm kỳ" ; "chủ nghĩa cá nhân", "tha hóa quyền lực" trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên".

Tuy nhiên ông Nguyễn Phú Trọng không cho biết con số một bộ phận không nhỏ là bao nhiêu trong tổng số 5,3 triệu đảng viên. Nhưng lối nói này đã được ông Trọng sử dụng từ khóa đảng XII năm 2016, khi bắt đầu nhiệm kỳ Tổng bí thư lần thứ 2.

Nhưng tại sao người đứng đầu Đảng lại không dám nói trắng ra cho dân biết ? Ông ngại nói ra sẽ mất danh dự, sợ bị đánh giá bất lực, hay sợ chia rẽ trong nội bộ ?

Bất cứ vì lý do nào thì kết quả tay trắng vẫn hoàn trắng tay của Hội nghị lấy phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ vừa kết thúc ngày 17/5/2023 đã cho thấy không có ai trong số 21 Ủy viên Bộ Chính trị và Ban Bí thư đảng bị kiểm điểm hay bị kỷ luật.

Chỉ thấy ông Trong nói : "Từng đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư cần phát huy cao độ tinh thần nêu gương, thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng ; nghiêm túc tự soi, tự sửa, tự phê bình và phê bình ; giữ vững kỷ luật, kỷ cương, tự giác nhận trách nhiệm chính trị lĩnh vực mình phụ trách ; kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân và các biểu hiện tiêu cực khác ; giữ gìn sự đoàn kết nội bộ ; tư tưởng, chính trị vững vàng, quan điểm đúng đắn ; gương mẫu về đạo đức, lối sống trong công tác, trong cuộc sống của bản thân, gia đình và người thân. Hết sức tránh tình trạng :

"Chân mình còn lấm bê bê

Lại cầm bó đuốc đi rê chân người !".

Thì ra trong số lãnh đạo hàng đầu cũng đã có kẻ nhìn ngang, người liếc dọc chứ không phải đã đoàn kết một lòng, dọc ngang thông suốt như ông Trọng khoe trong diễn văn.

Bẳng chứng như ông nói : "Kỷ luật, kỷ cương ở nhiều nơi chưa nghiêm, thậm chí còn có hiện tượng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm ; cái gì có lợi thì kéo về cho cơ quan, đơn vị và cá nhân mình ; cái gì khó khăn thì đùn đẩy ra xã hội, cho cơ quan khác, người khác...".

Do đó, ông kêu gọi Đảng phải : "Chấn chỉnh, đấu tranh loại bỏ tư tưởng bàn lùi, lo ngại rằng nếu đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực quá mạnh sẽ cản trở sự phát triển, làm nhụt chí, làm "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ "an toàn", né tránh, đùn đẩy trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức nào đó, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp. Tôi đã nhiều lần nói rồi, nay xin nhắc lại : Những ai có tư tưởng ấy thì hãy đứng sang một bên để người khác làm !".

Cuối cùng, ông cảnh giác : "Tất cả chúng ta, nhất là những người trực tiếp làm công tác tổ chức, cán bộ, phải có ý chí, quyết tâm cao, có tấm lòng trong sáng, có con mắt tinh đời, đừng "nhìn gà hóa quốc" ; "đừng thấy đỏ tưởng là chín" !

Nhưng ai là gà, ai là quốc trong các kỳ lấy phiếu tín nhiệm sắp diễn ra trong toàn Đảng ? Chỉ biết rằng cuộc bỏ phiếu sẽ được đánh giá như bằng chứng để quy họach Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV nhiệm kỳ 2026-2031.

Biển Đông

Cũng đáng quan tâm là trong toàn Diễn văn bế mạc Hội nghị giữa nhiệm kỳ, tuyệt nhiên không thấy ông Trọng nói gì đến biến cố Trung Quốc, vào ngày 10/05/2023 đã cho một tầu nghiên cứu được hộ tống bởi lực lượng tuần duyên và 11 tàu dân quân xâm nhập vùng biển trong thềm lục địa của Việt Nam đang được khai thác dầu chung bởi 2 công ty Zarubezhneft của Nga và PetroVietnam.

Hành động phá rối của Trung Quốc không mới mà gần như thường xuyên đối với các thuyền đánh cá và khai thác dầu khí của Việt Nam.

Vụ nghiêm trọng nhất xẩy ra khi Trung Quốc hạ giàn khoan Hải Dương 981 vào khu vực Biển Đông  gần quần đảo Hoàng Sa  vào ngày 1/5/2014.

Tàu thuyền của hai quốc gia đã có một số va chạm, nhưng không gây thương vong. Sau khi bị Việt Nam và quốc tế lên án, giàn khoan 981 đã rút lui vào ngày 27/05/2014.

Tuy nhiên, lập trường về Biển Đông chỉ được ông Trọng nói sơ sài trong diễn văn ngày 17/05/2023, theo đó Việt Nam đã : "Xử lý linh hoạt, cân bằng, hài hòa quan hệ với các nước láng giềng, các nước lớn, các nước trong khu vực cũng như các tình huống phức tạp trên biển và tuyến biên giới".

Với tuyên bố nhũn nhặn này, ai cũng thấy ông Nguyễn Phú Trọng muốn tránh gây bất hòa với Trung Quốc trong mọi hoàn cảnh.

Phạm Trần

(21/05/2023)

"Xúc phạm uy tín, danh dự của Đảng cộng sản Việt Nam" : tội hình sự

Hoài Nguyễn, VNTB, 13/05/2023

Sáng 12/5, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã xét xử và tuyên phạt bị cáo Trần Văn Bang (62 tuổi, quê Hải Dương) 8 năm tù về tội "làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống phá Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam".

Ông Trần Văn Bang nhận án tuyên sơ thẩm 8 năm tù vì đã có nhiều bài viết "xúc phạm uy tín, danh dự của Đảng cộng sản Việt Nam".

Theo cáo trạng, ông Trần Văn Bang đã sử dụng 3 tài khoản Facebook gồm "Trần Bang", "Bang Trần" và "Tran Josh" để soạn thảo, đăng tải 39 bài viết có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc, phỉ báng, nói xấu chính quyền nhân dân, thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, thể hiện thái độ thù ghét, bất mãn đối với chính quyền, Đảng, Nhà nước và các vị lãnh đạo.

Cơ quan công tố cho rằng ông Trần Văn Bang có loạt hành vi như sau : Xuyên tạc sự thật lịch sử ; phủ nhận thành quả cách mạng ; vu khống ; xúc phạm dân tộc ; xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân ; xúc phạm danh nhân, anh hùng dân tộc, lãnh tụ Hồ Chí Minh ; xúc phạm uy tín, danh dự của Đảng cộng sản Việt Nam ; kích động bạo lực, truyền bá tư tưởng phản động ; có thông tin bịa đặt, sai sự thật xúc phạm nghiêm trọng danh dự, uy tín của Tòa án nhân dân, lực lượng Công an nhân dân.

Bàn luận về các hành vi cáo buộc trên, cho thấy nếu quả thật có hành vi gọi là "xúc phạm uy tín, danh dự của Đảng cộng sản Việt Nam", vậy thì vì sao cơ quan hữu trách không có hướng xử trí ngay từ ban đầu ‘dẹp trong trứng nước’, mà lại để vụ việc kéo dài như một ‘nuôi dưỡng’ đến mấy chục bài viết trên các tài khoản mạng xã hội facebook của ông Trần Văn Bang ?

Lưu ý, hành vi xúc phạm, bôi nhọ chính quyền trên mạng xã hội sẽ bị xử phạt hành chính theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 3/2/2020 của Chính phủ.

Theo đó, cá nhân có hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân (Điểm a, Khoản 1, Điều 101) và cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác (Điểm g, Khoản 3 Điều 102) bị phạt từ 5-10 triệu đồng.

Ngoài ra, tại Điểm a, Khoản 3, Điều 100 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về vi phạm các quy định về trách nhiệm của tổ chức, doanh nghiệp thiết lập mạng xã hội quy định, phạt tiền từ 50-70 triệu đồng đối với hành vi chủ động lưu trữ, truyền đưa thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, vu khống, xuyên tạc, xúc phạm uy tín của tổ chức và danh dự, nhân phẩm của cá nhân.

Quy định trên có nghĩa chịu trách nhiệm vụ việc 39 bài viết ở đây không chỉ là cá nhân của ông Trần Văn Bang, mà còn là ‘đồng phạm’ từ phía mạng xã hội facebook.

Riêng hành vi xúc phạm, bôi nhọ cán bộ đảng viên trên mạng xã hội, ngoài xử lý hình sự về tội làm nhục người khác, còn có thể bị xử lý hình sự về tội chống người thi hành công vụ (theo Điều 330, Bộ luật Hình sự năm 2015) bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 7 năm.

Như vậy nếu như cơ quan quản lý chuyên trách nghiêm túc hành pháp ngay từ ban đầu, tin chắc sẽ hạn chế được những hành vi kéo dài trong vi phạm như cáo buộc của các bên giữ quyền công tố ở vụ án ông Trần Văn Bang.

Một chính quyền vì dân thì không thể chấp nhận việc ‘nuôi dưỡng vi phạm’ của người dân, để sau đó nhân danh pháp luật hình sự cho việc bắt người dân ấy bỏ tù.

Hoài Nguyễn

Nguồn : VNTB, 14/05/2023

********************************

Đi tù 8 năm vì nhận thức cá nhân

Hà Nguyên, VNTB, 13/05/2023

Ngày 12/5, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Trần Văn Bang (62 tuổi, quê Hải Dương) 8 năm tù về tội "làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam", quy định tại điều 117 Bộ luật hình sự năm 2015.

Theo cáo trạng, ông Trần Văn Bang có nhận thức và tư tưởng cho rằng việc Đảng cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa, không có tự do dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận, báo chí, biểu tình…

Theo cáo trạng, ông Trần Văn Bang có nhận thức và tư tưởng cho rằng việc Đảng cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa, không có tự do dân chủ, nhân quyền, tự do ngôn luận, báo chí, biểu tình…

Bản án trên cho thấy loạt vấn đề khó thuyết phục đó là quyền tự do biểu đạt chính trị của cá nhân, bởi trên thực tế thì ngay cả Đảng cộng sản cũng thừa nhận đang có tình trạng tha hóa, và vì báo chí chịu "định hướng chính trị" nên những tha hóa này chỉ được công khai khi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ‘xướng tên’ các vụ án đặt dưới sự giám sát của Ban phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trung ương.

Trước đây, khi nói về thể chế chính trị xã hội chủ nghĩa, có ý kiến từng cho rằng, khó có thể có sự tha hóa quyền lực bởi chính quyền cách mạng được xác lập, thực thi là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Tuy nhiên, những năm qua, mặt trái của kinh tế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa như một "cơn lốc dữ" đã khiến một bộ phận cán bộ, đảng viên bị chao đảo, thậm chí bị "nhấn chìm" trong "dòng xoáy" của quyền lực.

Từ người nắm giữ, thực thi quyền lực, không ít cán bộ, đảng viên đã bị quyền lực quyến rũ, mê hoặc đến mức u mê để rồi trượt dài vào "vũng lầy" tha hóa quyền lực. Đây chính là nguy cơ mà nếu không được ngăn chặn kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả làm mọt ruỗng thể chế chính trị từ bên trong, làm lung lay bộ máy công quyền từ gốc rễ.

Một bộ phận cán bộ, đảng viên ngộ nhận về "màu hồng" của quyền lực, đó là một thực tế mà tin chắc không riêng cá nhân ông Trần Văn Bang trong bản án kể trên đã "nhận thức", mà nó còn phổ biến rộng rãi trong tâm thức cộng đồng, có điều là người dân dám lên tiếng đến mức độ nào mà thôi.

"Tha hóa" được hiểu là trở nên khác đi cái ban đầu, biến thành cái khác theo chiều hướng tiêu cực. "Tha hóa quyền lực" thực chất là hành vi lợi dụng, lạm dụng quyền lực chính trị, quyền lực nhà nước để làm những việc sai trái, khuất tất nhằm mang lại lợi ích cho cá nhân hay lợi ích một nhóm người, làm tổn hại đến lợi ích chung của tập thể, lợi ích của quốc gia dân tộc.

Nói theo cách diễn đạt đầy uyển ngữ của văn phong tuyên giáo đảng, thì những năm gần đây, trong khi phần lớn cán bộ, đảng viên làm tròn bổn phận, trách nhiệm, quyền hạn của mình đối với tổ chức, cơ quan, đơn vị ; thì vẫn còn không ít người nắm giữ, thực thi công quyền đã bị cám dỗ bởi "màu hồng" của quyền lực.

Khi đã có quyền lực, nhiều người nhận thức không đúng đắn, thấu đáo về tính hai mặt của quyền lực, chỉ nhăm nhăm khai thác, phát huy triệt để ưu thế, quyền lợi, bổng lộc nhờ quyền lực mang lại mà không chú trọng tự giác khép mình vào khuôn khổ tổ chức, quy định của Đảng và pháp luật Nhà nước.

Theo nhận định của Ủy ban Kiểm tra Trung ương trong một báo cáo công khai trên báo chí, thì hầu hết các vụ việc cán bộ, đảng viên bị thi hành kỷ luật từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII đến nay, đều có chung hành vi vi phạm nguyên tắc dân chủ, vi phạm quy chế làm việc của cấp ủy.

Trong tổng số gần 40 cuộc kiểm tra của Ủy ban kiểm tra Trung ương đối với các trường hợp khi có dấu hiệu vi phạm, số cuộc kiểm tra phát hiện vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ chiếm 61%, vi phạm quy chế làm việc của cấp ủy chiếm 66%.

Số tổ chức đảng, đảng viên bị thi hành kỷ luật do vi phạm quy chế làm việc, vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng chiếm 74% tổng số tổ chức đảng và chiếm 56% tổng số đảng viên, hầu hết có trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng ở địa phương, đơn vị.

Diễn giải và luận bàn quanh con số trên, từ "bài học Trần Văn Bang", cho thấy người ta dễ bị chụp mũ chống đối, rằng đó là "nhận thức và tư tưởng của việc Đảng cộng sản cầm quyền tuyệt đối sẽ dẫn đến tình trạng tha hóa"…

Hà Nguyên

Nguồn : VNTB, 13/05/2023

Sau 48 năm Đảng cộng sản Việt Nam vẫn cầm quyền như "lực lượng chiếm đóng"

Kể từ biến cố 30/4/1975, bốn mươi tám năm đã qua, thế nhưng chính quyền cộng sản Việt Nam vẫn ứng xử với đất nước "như một lực lượng chiếm đóng", theo một nhà phân tích chính trị và hoạt động dân chủ, đa nguyên từ Châu Âu.

Lực lượng an ninh đặt bảng cấm quay phim, chụp hình ở gần Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội, trong khi có cuộc biểu tình nhỏ chống Trung Quốc diễn ra ngày 18/5/2014 - AP

"Chính quyền cộng sản ứng xử như một lực lượng chiếm đóng, tất cả những chức vụ dù rất nhỏ như là phó phòng, như là hạ sĩ quan, đều chỉ dành cho người cộng sản", từ Paris, Pháp quốc, kỹ sư Nguyễn Gia Kiểng, người từng làm chuyên viên ngân hàng và dạy môn kinh tế chính trị tại đại học Minh Đức, Sài Gòn rồi giữ cương vị phụ tá Bộ trưởng kinh tế chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thời Đệ nhị Cộng hòa với hàm Thứ trưởng cho đến ngày 30/4/1975, nói với đài Á Châu Tự Do tuần này trên quan điểm riêng, trong dịp nhìn lại và đánh dấu tròn 48 năm biến cố lịch sử đối với đất nước Việt Nam.

"Chúng ta đang có cả một thế hệ mới có kiến thức, hiểu biết, một thế hệ đã từ bỏ được di sản Khổng giáo để nhìn chính trị một cách đúng đắn như là một phương thức điều hành quốc gia mang lại phúc lợi cho người dân, một thế hệ rất là lớn.

Đảng cộng sản Việt Nam có bao nhiêu người ? Tôi nghĩ rằng họ có 5 triệu đảng viên, nhưng thực ra, nếu bỏ ra những vị đã về hưu rồi, thì còn lại khoảng 3 triệu đảng viên, họ là một thành phần rất là nhỏ. Nhưng họ chiếm lĩnh hết.

Vậy thì chúng ta có một thành phần trí thức trẻ có hiểu biết, đã rũ bỏ được văn hóa nhân sĩ của Khổng giáo, thành phần đó có kiến thức, có khả năng, rất nhiều anh em bây giờ đi du học tại Châu Âu, hoặc du học tại Mỹ. Họ có những kiến thức dân chủ và tự do, nhưng họ bị gạt ra ngoài lề xã hội".

Kỹ sư Nguyễn Gia Kiểng, thành viên sáng lập Tập hợp Dân chủ Đa nguyên, một tổ chức tập hợp nhiều trí thức, nhân sĩ Việt Nam ở Pháp quốc, Châu Âu và hải ngoại vốn có chủ trương vận động cho dân chủ và dân chủ hóa Việt Nam hậu 30/4/1975 bằng đường lối bất bạo động và trong tinh thần hòa giải dân tộc, đồng thời cổ súy cho các đối thoại chính trị đa nguyên, đưa ra một lời cảnh báo với chính quyền cộng sản Việt Nam ngày hôm nay, ông nói :

"Những chức vụ dù nhỏ nhất cũng dành cho những người cộng sản, và tôi sợ rằng nếu Đảng cộng sản và những người cộng sản Việt Nam không ý thức được điều đó, nó có thể là một trái bom nổ chậm và không tránh khỏi thảm kịch như đã từng xảy ra ở Romania và Indonesia".

Tại Romania trước đây, chính phủ của Tổng bí thư Đảng cộng sản Romania khi đó, ông Nicolae Ceaușescu bị lật đổ bởi một cuộc đảo chính vào tháng 12 năm 1989, theo trang Bách Khoa toàn thư mở Wikipedia phiên bản tiếng Việt, mà trong biến cố đó, ông Ceaușescu và vợ là Elena đã trốn khỏi thủ đô bằng trực thăng, nhưng họ đã bị quân đội bắt giữ và bị kết án với hình phạt cao nhất bởi các lực lượng đảo chính trong cuộc cách mạng này.

Còn tại Indonesia trước đây, những vụ thanh trừng tại đây trong giai đoạn hai năm 1965-1966 được cho là một cuộc thanh trừng chống cộng sản, sau một cuộc đảo chính không thành ở thủ đô Jakarta mà sau này cuộc đảo chính này bị đổ lỗi cho Đảng cộng sản Indonesia (PKI). Và vẫn theo trang mạng Wikipedia phiên bản tiếng Việt, một ước tính được chấp nhận rộng rãi nhất là hơn nửa triệu người đã thiệt mạng. Các cuộc thanh trừng là một sự kiện quan trọng trong quá trình chuyển đổi các "trật tự mới" với Đảng cộng sản Indonesia (PKI) đã bị loại bỏ như là một lực lượng chính trị và các biến động dẫn đến các sự sụp đổ của Tổng thống Sukarno, và bắt đầu thời kỳ cầm quyền 30 năm của tổng thống Suharto.

Và ông Nguyễn Gia Kiểng, vẫn trên quan điểm cá nhân, nói tiếp :

"Đó là điều mà không ai muốn, bởi vì đất nước Việt Nam, trên cơ thể Việt Nam, đã có quá nhiều vết thương rồi, và chúng ta không có quyền tạo ra một vết thương nào mới nữa.

Chúng ta phải cố gắng một mặt phải giảng giải để cho các anh em cộng sản hiểu rằng tương lai nào bắt buộc phải có đối với Việt Nam ; và mặt khác, chúng ta cũng phải giải thích cho những người tự coi là nạn nhân của chế độ hiểu rằng nếu chúng ta tiếp tục trong tinh thần thù hận, chúng ta sẽ còn tiếp tục là nạn nhân nữa. Con đường và lối thoát duy nhất, là lối thoát của sự quảng đại, của tình cảm dân tộc, của tình anh em".

Cuốn "Tổ Quốc Ăn Năn - Nghĩ lại đất nước trên ngưỡng cửa một thế kỷ và một thiên niên kỷ mới" của tác giả Nguyễn Gia Kiểng xuất bản tại Paris năm 2004 và cuốn "Khai Sáng Kỷ Nguyên Thứ Hai - Dự án chính trị dân chủ đa nguyên" do tác giả Nguyễn Gia Kiểng tham gia chấp bút, xuất bản và được in năm 2015 tại Hoa Kỳ. Ảnh : Quốc Phương/RFA

Khi được hỏi liệu một lực lượng chính trị nào đó lâu nay cầm quyền và củng cố quyền lực đã nắm được nó qua suốt nhiều thập niên liên tục, có thể nào dễ dàng và tự nhiên từ bỏ quyền lực hay không, có dám làm một cuộc thay đổi có thể hiểu theo cách Kỹ sư Nguyễn Gia Kiểng đã đề cập, hay gợi ý như trên ở Việt Nam hay không. Ông Nguyễn Gia Kiểng, cựu thành viên nội các chính quyền Việt Nam Cộng Hòa cho đến tận ngày 30/4/1975 và người đã từng có thời gian bị đi tù ‘học tập cải tạo’ dưới chính quyền cộng sản sau biến cố này, nói :

"Theo tôi, việc này dễ chứ không khó. Nếu chúng ta đọc lại chính những con số, những báo cáo của Đảng cộng sản Việt Nam, họ nói rằng trong 10 năm qua, họ đã kỷ luật 8.300 người về tội ‘tham nhũng’ mặc dù chiến dịch chống tham nhũng là một chiến dịch rất lớn, nhưng bên cạnh đó họ đã kỷ luật 25.000 người vì ‘suy thoái tư tưởng’, vì ‘tự diễn biến, tự chuyển hóa’.

Tôi nghĩ rằng phong trào lớn nhất trong Đảng cộng sản Việt Nam hôm nay là phong trào hướng về dân chủ ; và ‘tự diễn biến, tự chuyển hóa’ chính là một cụm từ để chỉ những người có khuynh hướng dân chủ.

Tôi nghĩ chống tự diễn biến, tự chuyển hóa sự thực là một điều vô lý. Một mặt thì kêu gọi ‘đổi mới’, chủ trương ‘đổi mới’, một mặt lại chống ‘diễn biến’. Đổi mới là gì ? Đổi mới là tự diễn biến chứ còn là gì nữa ?

Họ muốn đổi mới nhưng không thay đổi và họ luẩn quẩn ở trong sự bế tắc của chủ nghĩa Marx-Lenin mà ngày nay cả thế giới nhận định là không những là sai lầm, mà còn độc hại nữa.

Thành ra tôi nghĩ họ không thể ngăn cản phong trào và tâm lý tự diễn biến, tự chuyển hóa được đâu. Và trong số 25 ngàn người bị quy là ‘tự diễn biến, tự chuyển hóa’ đó, phải là những người có trình độ lý luận, có tư tưởng đổi mới, tức là những cán bộ trung cao cấp.

Tôi nghĩ rằng ngày hôm nay, niềm tin, niềm lạc quan chính là tinh thần dân chủ và tình cảm dân tộc đã xâm nhập vào Đảng cộng sản Việt Nam, và có những anh em ở trong đảng cộng sản đã nhận ra được rằng tương lai của họ không phải là với đảng cộng sản, mà là với dân tộc".

Khi được hỏi liệu Việt Nam nói chung tới nay đã sẵn sàng hay chưa cho một sự đổi thay, hay cải tổ triệt để thể chế chính trị - xã hội mà có thể được toàn xã hội và nhân dân cùng các giới kỳ vọng, mong đợi, ông Nguyễn Gia Kiểng nói :

"Để trả lời câu hỏi trên, tôi nghĩ rằng chúng ta nên nhìn vào vấn đề, nhìn vào thực tại, nhìn vào những vụ án như là vụ xử mới đây, xử 6 năm tù giam mà lại xử kín với một người như là Kỹ sư Nguyễn Lân Thắng, bởi vì anh bị cho là đả kích cố Chủ tịch Hồ Chí Minh chẳng hạn, và qua đó chúng ta thấy chế độ này còn tàn bạo, còn dữ dằn lắm.

Nhưng thực ra, nếu chúng ta bình tĩnh nghĩ lại, nhìn lại toàn cảnh của đất nước, chúng ta thấy rằng dân chủ hóa là không xa và tôi nghĩ hạn kỳ dân chủ hóa là tương đối gần.

Vấn đề là tất cả chúng ta có quyết tâm hay không mà thôi, mà nếu chúng ta chủ trương phải dân chủ hóa trong tinh thần hòa giải và hòa hợp dân tộc, bằng đường lối gạt bỏ tất cả những âm mưu, những ý tưởng về bạo lực, có thể hạn kỳ dân chủ sẽ rất là gần và không những chỉ là gần mà nó còn đẹp nữa", ông Nguyễn Gia Kiểng nêu quan điểm với RFA tiếng Việt trên quan điểm riêng từ Lognes, một thành phố nhỏ trong vùng Île-de-France, miền bắc nước Pháp trong dịp này.

Kỹ sư Nguyễn Gia Kiểng, sinh năm 1942 tại Thái Bình, miền Bắc Việt Nam, xuất thân từ một gia đình mà cha và các chú bác đều là đảng viên Việt Nam Quốc Dân Đảng, theo trang Wikipedia tiếng Việt. Năm 1954, ông di cư vào miền Nam cùng với gia đình. Nguyễn Gia Kiểng học hết trung học năm 1961 và được học bổng đi du học Pháp. Sau khi tốt nghiệp kỹ sư tại trường École Centrale de Paris, ông học thêm cao học kinh tế rồi làm việc tại Pháp 5 năm và về nước năm 1973. Về nước, dưới chế độ Việt Nam Cộng Hòa, ông làm chuyên viên ngân hàng và dạy môn kinh tế chính trị tại đại học Minh Đức Sài Gòn rồi làm phụ tá Bộ trưởng kinh tế với hàm Thứ trưởng cho đến ngày 30/4/1975.

Ông Nguyễn Gia Kiểng từng làm Phụ tá Bộ trưởng Kinh tế thuộc chế độ Việt Nam Cộng Hòa và phụ trách một số lĩnh vực cố vấn về kinh tế và kỹ thuật - Ảnh Quốc Phương

Sau ngày này, ông bị đưa đi tập trung cải tạo trong hơn ba năm rồi được sử dụng làm chuyên viên dưới chế độ mới cho đến khi được đi Pháp do sự can thiệp của chính phủ Pháp năm 1982. Năm 1982, trở lại Pháp, Nguyễn Gia Kiểng hành nghề kỹ sư và doanh nhân. Ông trở thành Chủ tịch, Tổng giám đốc một công ty tư vấn cho đến khi nghỉ hưu năm 2005, để dành toàn thời gian cho hoạt động chính trị, trong đó ông có thành lập một tổ chức chủ trương đối thoại chính trị đa nguyên, bất bạo động, mang tên gọi Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên. Ông là tác giả của cuốn sách chính luận bằng tiếng Việt "Tổ quốc ăn năn – Nghĩ lại đất nước trên ngưỡng cửa một thế kỷ và một thiên niên kỷ mới" (Paris, 2004), đã được dịch sang tiếng Anh dưới tựa đề "Whence… Whither… Viêtnam ?). Năm 2015, ông cũng tham gia chấp bút một cuốn sách khác có tựa đề "Khai sáng kỷ nguyên thứ hai – Dự án chính trị dân chủ đa nguyên" (2015), đã được dịch sang tiếng Anh dưới tựa đề "Opening the Second Era".

Quốc Phương

Nguồn : RFA, 30/04/2023

Chính quyền Việt Nam rơi vào bế tắc. Nguyên nhân do đâu ?

Sai lầm đầu tiên, sai lầm mà không ai cải chính được, đó là thực hành một chủ nghĩa độc hại mà thế giới trước đó đã xem như một tội ác. Sai lầm thứ hai – hệ quả của sai lầm thứ nhất, do thiếu vắng tư tưởng chính trị nên đảng cộng sản chỉ biết mải mê làm theo Liên Xô và Trung Quốc, do độc quyền lẽ phải, cấm đoán ý kiến nên họ không có viễn kiến, chỉ biết tới thực tại do đó không thể nhìn xa.

Trước kia chính quyền Việt Nam dựa vào Liên Xô vì Liên Xô là bà mẹ đã khai sinh cho Đảng cộng sản Việt Nam. Nhìn lại trong suốt 4000 năm lịch sử, hai nước chẳng có một mối quan hệ nào. Nước Nga xưa nay không có quan hệ nhiều với bên ngoài. Một đất nước chậm tiến về cả văn hóa, tư tưởng chính trị, kinh tế nghèo nàn, lạc hậu. Chính do sự chậm tiến đó mà Lê-nin đã đưa được chủ nghĩa Marx vào được Nga trong khi chủ nghĩa Marx đã bị bãi bỏ từ năm 1875 tại nơi khai sinh ra nó. Đúng 100 năm sau, chủ nghĩa độc hại đó lại toàn thắng tại Việt Nam năm 1975. Gần đây Đảng cộng sản Việt Nam đã lấy bùn đen để bôi lên mặt người Việt Nam chỉ vì bênh vực nước Nga trong cuộc chiến Nga - Ukraine một cách mù quáng. Đảng cộng sản Việt Nam mà ông Hồ Chí Minh là đại diện đã tuyên thệ nhìn nhận Liên Xô là Tổ quốc duy nhất (Tổ quốc xã hội chủ nghĩa) tại đại hội VI của quốc tế cộng sản III năm 1928. Đây là một điều đáng xấu hổ với mọi người Việt Nam. Chúng ta phải có một tật nguyền nào đó rất lớn về tâm hồn thì mới để cho những điều ngoài sức tưởng tượng như vậy xảy đến.

Khi Liên Xô đứng trên bờ vực sụp đổ, buộc các nước cộng sản xây dựng xã hội chủ nghĩa tại mỗi quốc gia thì Đảng cộng sản Việt Nam đã tự biến mình thành Tổ quốc Việt Nam, quay qua xin được thần phục Trung Quốc với những nhượng bộ bất lợi cho đất nước. Đảng cộng sản Việt Nam luôn có một phản xạ : Học tập và làm theo Trung Quốc, nghĩa là trao quyền suy nghĩ của mình cho Trung Quốc.

Kể từ khi thành lập, Đảng cộng sản Việt Nam bắt chước Đảng cộng sản Trung Quốc một cách máy móc, tăm tối. Khi Trung Quốc thủ tiêu, bách hại những người không ủng hộ chủ nghĩa cộng sản thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng làm theo. Khi Trung Quốc kêu gọi đấu tranh giai cấp thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng đấu tố để giết hại đồng bào mình. Trung Quốc mở ra chính sách "Bách hoa vận động" nhằm khuyến khích nhiều quan điểm và giải pháp khác nhau để giải quyết các vấn đề hiện hữu. Đây cũng là cái bẫy khi đó Mao Trạch Đông đưa ra để loại bỏ trí thức bất đồng với mình ra khỏi đảng thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng học theo với "Trăm hoa đua nở" rồi bỏ tù những người trong phong trào "Nhân văn giai phẩm". Dù đã bị Trung Quốc sỉ nhục vào những năm 1979, 1984, 1988 nhưng Đảng cộng sản Việt Nam vẫn ái mộ Trung Quốc một cách mê muội và cố gắng giấu nhẹm đi những trang sử giai đoạn đó và thần phục một cách tuyệt đối. Trong thâm tâm những người lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam luôn coi những lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc như ánh sáng dẫn đường, họ làm theo bất chấp đạo đức, lý luận, đúng sai. Khi Mao Trạch Đông thực hiện chính sách " Tiến về Nông thôn" nhằm lùa những người dân đói khổ ở thành thị về nông thôn cho khuất mắt thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng thực hiện bằng "Kinh tế mới" trong khi lại hô hào "công nghiệp hóa, hiện đại hóa". Sau này khi Trung Quốc thực hiện chính sách "Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng lao theo. Khi Trung Quốc lấy lập trường căn bản là trung thành với chủ nghĩa Marx – Lenin và tư tưởng Mao Trạch Đông thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng lấy lập trường kiên trì chủ nghĩa Marx – Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Khi Trung Quốc cố tỏ ra dân chủ trong nội bộ bằng việc để Tổng bí thư giữ 2 nhiệm kỳ thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng lựa chọn trương tự. Khi nội bộ hỗn loạn Trung Quốc nhất thể hóa thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng xé bỏ điều lệ của mình để nâng nhiệm kỳ của người đứng đầu. Khi Trung Quốc cho rằng phải chống lại "tự diễn biến, tự chuyển hóa’ thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng làm điều tương tự và nhận lấy cay đắng ngay trong nội bộ. Trong công cuộc chống lại "tự diễn biến, tự chuyển hóa" Đảng cộng sản Việt Nam đã khiến cho ít nhất 25.000 đảng viên nòng cốt của mình quay lưng lại với Đảng và buộc phải "kỷ luật" như Đảng cộng sản Việt Nam đã thừa nhận. Khi nền kinh tế đứng trước nguy cơ sụp đổ thì Đảng cộng sản Việt Nam cũng học theo Trung Quốc tạo ra sự tăng trưởng giả tạo thông qua bất động sản rồi tạo ra được cho đất nước một tầng lớp dân oan và kinh tế nguy ngập.

Đến bây giờ Trung Quốc bế tắc thì Đảng cộng sản Việt Nam hoàn toàn bối rối.

Trung Quốc chống tham nhũng bằng "đả hổ, diệt ruồi" thì Việt Nam cũng "đốt lò". Khi Trung Quốc bỏ quên cuộc chống tham nhũng vì tê liệt thì Việt Nam cũng tạm dừng cuộc chiến chống tham nhũng vì lo sợ cuộc "đốt lò" này sẽ đốt luôn chế độ trong thời gian ngắn. Chính ông Nguyễn Phú Trọng Tổng bí thư Đảng cộng sản gần đây cũng bối rối mà điều đình với tham nhũng : "Trung ương có một quyết định mới, bây giờ không phải chỉ cốt kỷ luật, nếu như anh thấy có khuyết điểm, anh tự nhận đi, và anh xin thôi, tự từ chức ủy viên Trung ương thì các cơ quan có thẩm quyền đồng ý quyết định cho thôi, còn đồng chí nào có điều kiện, có sức khỏe, có trình độ, có khả năng thì có thể tham gia vào những công việc khác phù hợp hơn, chứ không phải là cốt chỉ xử thật nặng, hoặc không còn tình nghĩa gì thì đấy mới là nghiêm". Điều này cho thấy Đảng cộng sản Việt Nam đã lung lay tận gốc rễ, tình trạng nội chiến ngay trong Đảng đang diễn ra. Trước kia những người cộng sản đã đoàn kết được với nhau vì họ có một lý tưởng chung nhưng giờ đây mẫu số chung đó đã không còn, tình trạng chia rẽ đã tự động đưa tới tham nhũng, phe phái, đấu đá để dành quyền sống trên nhau.

Giải pháp nào cho bế tắc của Đảng cộng sản Việt Nam và đất nước ?

Ở hiện tại, những ơn huệ mà bấy lâu nay mà khối dân chủ dành cho Đảng cộng sản Việt Nam và đất nước Việt Nam đang dần mất đi. Những tập đoàn kinh tế đã không rời khỏi Trung Quốc để tới đầu tư ở một nước chu hầu của Trung Quốc, họ chỉ dời đi tới những nước dân chủ. Trước kia đã có một hợp đồng bất thành văn giữa người dân Việt Nam và Đảng cộng sản Việt Nam là người dân phần nào đó chịu đựng chế độ này với điều kiện Đảng cộng sản phải duy trì một mức độ tăng trưởng tốt. Nhưng bây giờ mức độ tăng trưởng đó không còn nữa, người dân Việt Nam sẽ đặt ra dấu hỏi về kết quả của sự chịu đựng bấy lâu nay. Đảng cộng sản không còn đủ tư cách lãnh đạo đất nước và đại diện cho hình ảnh của người Việt Nam.

Giờ đây Đảng cộng sản Việt Nam cần ôn lại bài học lịch sử về sự chuyển hóa về dân chủ của các nước cộng sản Đông Âu mà chính họ đã từng cho nhiều tình báo qua để quan sát sự sụp đổ của Liên Xô và quá trình chuyển hóa về dân chủ của các nước Đông Âu. Họ đã chứng kiến cả hai kịch bản chuyển hóa khi đó : Một là các chế độ cộng sản tham gia vào cuộc chuyển hóa dân chủ như Ba Lan hay Tiệp Khắc ; hai là chống đối lại cuộc chuyển hóa tới cùng như Rumania.

Trong thâm tâm những người lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam chắc cũng không muốn số phận của mình lại rơi vào tình trạng như Ceausescu khi cố gắng chuyển về chế độ công an trị để cố thủ. Vào lúc này Đảng cộng sản Việt Nam chỉ có hai lựa chọn : thua trong bạo loạn khi cố gắng cố thủ trước sự phẫn nộ ngày càng tăng của người dân Việt Nam hoặc thua trong hòa bình khi chấp nhận dân chủ hóa. Giải pháp an toàn và hiệu quả để đưa tất cả ra khỏi bế tắc hiện nay là Đảng cộng sản Việt Nam nên tìm cách để đối thoại với đối lập Việt Nam, với những tổ chức, với những con người lương thiện thực sự muốn dân chủ hóa đất nước trong tình dân tộc, trong nghĩa đồng bào để tránh được cả cho mình và Đất nước một lần nữa lại rơi vào thảm kịch.

Trần Khánh Ân

(30/04/2023)

Trước thềm Hội nghị Trung ương lấy phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ khóa đảng XIII (2021-2026), Ban Tuyên giáo đảng đã chỉ đạo báo chí phải kiên quyết "bảo vệ tư tưởng đảng".

Theo Ban Tuyên giáo trung ương, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đã được chọn làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Vì vậy, "bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được coi là nhiệm vụ sống còn, liên quan trực tiếp đến sự tồn vong của Đảng, của chế độ, vì vậy đây chính là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng của cả hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay" (Theo Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, ngày 12/09/2022).

Nhưng tại sao phải "bảo vệ" ?

Bởi vì đã có "một số không nhỏ" cán bộ, đảng viên "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" không còn tin vào Chủ nghĩa Cộng sản và đương lối lãnh đạo của đảng. Trong số này có cả đảng viên trẻ trong Quân đội, Công an và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, những người được coi là "hạt giống đỏ" tương lai của đảng.

Vì vậy, bộ Nội vụ Việt Nam đã viết : "Tự diễn biến", "tự chuyển hóa" là sự tự thay đổi theo hướng tiêu cực trong tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên. "Tự diễn biến", "tự chuyển hóa" đang diễn ra ngày một mạnh mẽ trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; là một thách thức to lớn đối với vai trò lãnh đạo của Đảng và sự tồn vong của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. "Tự diển biến", "tự chuyển hóa" là một loại kẻ thù giấu mặt, một thứ "giặc nội xâm" rất khó nhận diện và vô cùng nguy hiểm. Vì thế phòng chống"tự diễn biến", "tự chuyển hóa" đang là nhiệm vụ cấp bách của Đảng, Nhà nước Việt Nam hiện nay" (Ban cán sự Bộ Nội Vụ, ngày 23/12/2018).

Lời cảnh báo này sau 5 năm vẫn còn nguyên vẹn, và càng nghiêm trọng hơn với tình trạng "tham nhũng, tiêu cực" vẫn diễn biến phức tạp và lan rộng.

Đáng chú ý hơn là tình trạng suy thoái đạo đức và lối sống, đã được nhập chung với "suy thoái tư tưởng chính trị" vào lúc toàn đảng chuẩn bị Hội nghị Trung ương bỏ phiếu tín nhiệm giữa nhiệm kỳ các chức vụ do Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII bầu.

Cuộc bỏ phiếu này nhắm gạn lọc đội ngũ lãnh đạo cho nhiệm kỳ khóa đảng XIV 2026-2031, với khả năng ông Võ Văn Thưởng, Chủ tịch nước, sẽ giữ chức Tổng bí thư thay ông Nguyễn Phú Trọng.

Ông Thưởng, sinh năm 1970 tại Hải Dương (miền Bắc) nhưng trưởng thành ở Vĩnh Long (miền Nam). Cha mẹ ông được nói đã tập kết ra Bắc trong thời kỳ chiến tranh. Có tin nói cha ông là ông Võ Trần Chí, từng giữ chức Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh... Mẹ ông là con gái Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

Kẻ thù số một

Nên biết công tác phòng, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", nằm trong chủ trương "xây dựng, chỉnh đốn Đảng", được đặt lên hàng đầu từ sau Đại hội đảng khóa XI năm 2011 đưa ông Nguyễn Phú Trọng lên chức Tổng bí thư thay ông Nông Đức Mạnh.

Nhưng sau 12 năm, Bộ Nội vụ cho biết : "Tự diễn biến", "tự chuyển hóa" ở Việt Nam hiện nay đang diễn ra hết sức phức tạp, với nhiều mức độ khác nhau trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đây thực sự là một hiểm họa tiềm tàng, một loại kẻ thù giấu mặt, một thứ "giặc nội xâm" nguy hiểm rất khó nhận diện và đáng sợ nhất".

Sự sợ hãi này còn được Bộ Nội vụ giải nghĩa : "Nếu hiện nay chúng ta xác định nền tảng tư tưởng chính trị với những nguyên lý, quy luật trong học thuyết Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là kim chỉ nam cho hành động thực tiễn của cách mạng Việt Nam mang mầu "đỏ thắm" thì sự "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" theo hướng tiêu cực sẽ làm màu đỏ thắm phai nhạt dần, cuối cùng chuyển sang màu khác hoặc màu đối lập. Hoặc mục tiêu lựa chọn của chúng ta là chủ nghĩa xã hội, song "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" làm nhận thức phai nhạt dần và mục tiêu bị chệch hướng sang chủ nghĩa tư bản…".

Thật ra "chệch hướng" đã xẩy ra từ khi Đảng cộng sản Việt Nam buộc phải thi hành chính sách "Đổi mới" để tồn tại từ năm 1986, thời Tổng bí thư Nguyễn Văn Linh. Chủ trương này phát triển mạnh hơn từ năm 1991, sau khi khối Liên bang Xô viết tan rã. Sau đó xuất hiện những tiếng nói đòi dân chủ hóa chế độ và xét lại vai trò lãnh đạo của đảng. Tình trạng "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa trong hàng ngủ đảng viên công khai trên nhiều mặt như nói một đàng, làm một nẻo; không làm theo chỉ thị của Trung ương ; đùn đầy trách nhiệm; tranh chức tranh quyền và lợi ích nhóm ; không học và làm theo Nghị quyết đảng ; bài bác chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Nghiêm trọng hơn cả là tệ nạn tham nhũng đã bùng phát song song với chủ trương làm kinh tế "theo định hướng xã hội chủ nghĩa" rất mơ hồ.

Vì vậy, một trong 10 nhiệm vụ được chuẩn bị cho Hội nghị giữa nhiệm kỳ lần này là "tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, trong đó có công tác bảo vệ Cương lĩnh, đường lối, nền tảng tư tưởng của Đảng, sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng, giữ gìn bí mật nội bộ, bí mật quốc gia" (theo báo Lao Động, ngày 01/01/2023).

Sau đó là : "Quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV và lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước nhiệm kỳ 2026-2031".

Tiêu chuẩn được chọn

Theo tài liệu đảng (Viện chiến lược và Chính sách tài chính), tiêu chuẩn được chọn vào chức vụ lãnh đạo phải hội đủ các điếu kiện :

Về chính trị tư tưởng : "Trung thành với lợi ích của Đảng, của quốc gia, dân tộc và nhân dân; kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, mục tiêu, lý tưởng về độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội và đường lối đổi mới của Đảng. Có lập trường, quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng, không dao động trong bất cứ tình huống nào, kiên quyết đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh, đường lối của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà nước. Có tinh thần yêu nước nồng nàn, đặt lợi ích của Đảng, quốc gia - dân tộc, nhân dân, tập thể lên trên lợi ích cá nhân ; sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp của Đảng, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Yên tâm công tác, chấp hành nghiêm sự phân của của tổ chức và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao".

Về đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật : "Có phẩm chất đạo đức trong sáng ; lối sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, giản dị ; cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư ; Tâm huyết và có trách nhiệm với công việc; không tham vọng quyền lực, không háo danh ; có tinh thần đoàn kết, xây dựng, gương mẫu, thương yêu đồng chí, đồng nghiệp. Bản thân không tham nhũng, quan liêu, cơ hội, vụ lợi và tích cực đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ ; kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, cửa quyền, tham nhũng, lãng phí, chủ nghĩa cá nhân, lối sống cơ hội, thực dụng, bè phái, lợi ích nhóm, nói không đi đôi với làm ; công bằng, chính trực, trọng dụng người tài, không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi. Tuân thủ và thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình".

Cùng với chiến dịch cổ võ cho Hội nghị bỏ phiến tín nhiệm, Tuyên giáo đã hô hào báo chí tăng cương "tuyên truyền về xây dựng Đảng, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực ; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch…".

Phát biều tại Lễ khai mạc Hội Báo toàn quốc năm 2023 tổ chức ở Hà Nội ngày 17/3/2023, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nói : "Báo chí cách mạng Việt Nam thực sự là vũ khí tư tưởng sắc bén của Đảng và Nhà nước, luôn gắn bó, đồng hành cùng sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa của nhân dân ta".

Ông Nghĩa, một Thượng tướng, còn khuyến cáo : "Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý báo chí và đội ngũ phóng viên, biên tập viên có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng, tinh thông nghiệp vụ để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền các đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước".

Sau đó tại lễ bế mạc ngày 19/3 (2023), Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cũng chỉ thị : "Đội ngũ những người làm báo phải vững vàng về bản lĩnh chính trị, tư tưởng; ngày càng hiện đại, chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế. Hệ thống báo chí cần phát huy hơn nữa vai trò là công cụ truyền thông sắc bén của Đảng, Nhà nước và nhân dân; đồng thời là phương tiện giám sát, phản biện xã hội hiệu quả".

Sở dĩ có lời khuyến nghị này vì đã có hiện tượng "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa" trong hàng ngũ ngưới làm báo. Tình trạng báo chí tham nhũng và "tự phá rào" đi chệch hướng đảng cũng đã xuất hiện.

Tuy nhiên, Tuyên giáo không coi đó là nghiêm trọng mà chỉ coi đó là những trường hợp đơn lẻ, mặc dù tình trạng "sáng đăng, trưa gặp, chiếu gỡ" vẫn xẩy ra.

Tính đến ngày 30/11/2021, ở Việt Nam có 816 cơ quan báo chí in và điện tử, trong đó có 557 báo và tạp chí in ; 29 báo và tạp chí điện tử ; 114 báo và 116 tạp chí có cả hai loại hình (báo chí in và báo điện tử) ; 72 cơ quan có giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình, trong đó có 2 Đài phát thanh, truyền hình quốc gia, 1 đài kỹ thuật số, 64 đài địa phương, 5 đơn vị hoạt động truyền hình không có hạ tầng phát sóng truyền hình riêng. Về đội ngũ những người làm báo, cả nước có khoảng 40.000 người hoạt động trong cơ quan báo chí, trong đó có 17.161 người được cấp Thẻ Nhà báo.

Tuy đội ngũ báo chí đông như thế nhưng Ban Tuyên giáo là cơ quan đảng duy nhất quyết định đường lối thông tin và tuyên truyền cho cả làng báo.

Đó là lý do tại sao đảng cấm tư nhân ra báo, nhưng ngược lại, vì không có báo tư nhân nên đảng đã thất bại chống tham nhũng. Cũng tương tự như thế với Cuộc bỏ phiếu bầu Quốc hội do đảng tổ chức, chọn ứng cử viên và đếm phiếu nên kết quả là của đảng, do đảng và vì đảng mà thôi.

Phạm Trần

(25/04/2023)

Đảng cộng sản Việt Nam tự cho mình quyền lãnh đạo là phản dân chủ vì dân chưa bao giờ bỏ phiếu giao quyền cai trị cho Đảng.

Thế nhưng Đảng vẫn cãi lý rằng "vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội là sự lựa chọn tất yếu của lịch sử, không thể thay thế" (Tạp chí Quốc phòng toàn dân, ngày 10/02/2020).

Nhưng "lịch sử nào" đã chọn Đảng thay dân ? Nói cách khác, Đảng là của ai và đại diện cho tầng lớp nào trong xã hội Việt Nam ?

Đảng là của ai và đại diện cho tầng lớp nào trong xã hội Việt Nam ? Người dân chỉ có hai bàn tay trắng vì Đảng làm chủ tất cả, kể cả nhà cửa đất đai. Ảnh minh họa 

Lịch sử đã chứng minh, từ ngày thành lập 03/02/1930 đến nay, chưa hề có cuộc trưng cầu ý kiến hay tổ chức bầu cử nào đã giao quyền lãnh đạo đất nước cho đảng.

Ấy thế mà Đảng vẫn tự phong để áp đặt : "Đảng cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội" (Điều 4 Hiến pháp năm 2013).

Cương lĩnh tự chế

Điều 4 Hiến pháp đã được "luật hóa" theo quy định của Cương lĩnh đảng được gọi là "Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời ký quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011)".

Cương lĩnh này đã viết những điều phản dân chủ như sau :

- "Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền, lãnh đạo Nhà nước và xã hội".

- "Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm nguyên tắc tổ chức cơ bản".

- "Đi lên chủ nghĩa xã hội là khát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Đảng cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử.

Để ru ngủ nhân dân, Cương lĩnh 2011 đã hão huyền viết :

- "Hiện tại, chủ nghĩa tư bản còn tiềm năng phát triển, nhưng về bản chất vẫn là một chế độ áp bức, bóc lột và bất công. Những mâu thuẫn cơ bản vốn có của chủ nghĩa tư bản, nhất là mâu thuẫn giữa tính chất xã hội hóa ngày càng cao của lực lượng sản xuất với chế độ chiếm hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa, chẳng những không giải quyết được mà ngày càng trở nên sâu sắc. Khủng hoảng kinh tế, chính trị, xã hội vẫn tiếp tục xảy ra. Chính sự vận động của những mâu thuẫn nội tại đó và cuộc đấu tranh của nhân dân lao động sẽ quyết định vận mệnh của chủ nghĩa tư bản".

- "Đặc điểm nổi bật trong giai đoạn hiện nay của thời đại là các nước với chế độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, vừa hợp tác vừa đấu tranh, cạnh tranh gay gắt vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Cuộc đấu tranh của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, phát triển và tiến bộ xã hội dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng sẽ có những bước tiến mới. Theo quy luật tiến hóa của lịch sử, loài người nhất định sẽ tiến tới chủ nghĩa xã hội".

Nhưng hậu quả của lập luận không tưởng này của Cương Lĩnh đã mang đến thất bại ê chề cho những kẻ giáo điều và bảo thủ cộng sản khi "thế giới cộng sản" không còn nữa. Ngược lại, chỉ còn lại 5 nước theo chủ nghĩa cộng sản gồm Trung Quốc, Việt Nam, Bắc Hàn, Lào và Cuba, nhưng không có tổ chức thống nhất như thời kỳ chiến tranh lạnh (1947-1991).

Ngoài ra cũng không có thêm nước nào bỏ từ bỏ chủ nghĩa tư bản để theo chủ nghĩa cộng sản.

Vì vậy, Cương lĩnh chỉ được coi là của riêng Đảng cộng sản Việt Nam và những người ủng hộ đảng này. Tuyệt nhiên nó không dính dáng gì đến toàn dân. Do đó, khi Đảng đem "cái riêng" của mình tròng vào cổ đại chúng để tiếm quyền cai trị là độc tài và phản động.

Bằng chứng mạo danh nghĩa dân để thủ lợi còn được đảng tự phong : " Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của toàn dân tộc Việt Nam. Khẳng định đó xuất phát từ sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin vào thực tiễn quá trình lãnh đạo cách mạng nước ta của Đảng" (báo Quốc phòng Toàn dân, ngày 03/02/2023).

Quyền lợi đảng

Nhưng khi nói Đảng là của "toàn dân tộc" là Đảng cũng đã tự khoác cho mình chiếc áo đại diện không do dân ủy thác. Do đó, Đảng càng mị dân hơn với tuyên bố "Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân, do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo".

Cũng với ý tưởng tiếm quyền, Đảng còn tự viết trong Điều 53 Hiến pháp 2013 : "Đất đai, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, vùng trời, tài nguyên thiên nhiên khác và các tài sản do Nhà nước đầu tư, quản lý là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý".

Như vậy rõ ràng nhân dân chỉ có hai bàn tay trắng trong chế độ cộng sản, vì Nhà nước là chủ nhân của đất đai. Nhân dân chỉ là người thuê đất và được giao đất canh tác và xây dựng.

Việc này được chứng minh trong Điều 5 của Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thảo luận trong năm nay.

Điều 5 viết : "Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Nhà nước trao quyền sử dụng đất cho người sử dụng đất theo quy định của Luật này".

Chi tiết hơn, Điều 6 viết : "Người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất ; nhận chuyển quyền sử dụng đất ; thuê lại đất trong khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao theo quy định của Luật này, bao gồm :

1. Tổ chức trong nước gồm :

a) Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức sự nghiệp công lập và tổ chức khác theo quy định của pháp luật về dân sự ;

b) Tổ chức kinh tế theo quy định của pháp luật về đầu tư, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều này ;

c) Tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc sử dụng đất (sau đây gọi chung là tổ chức tôn giáo).

2. Hộ gia đình, cá nhân trong nước (sau đây gọi chung là hộ gia đình, cá nhân).

3. Cộng đồng dân cư.

4. Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao gồm cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện khác của nước ngoài có chức năng ngoại giao được Chính phủ Việt Nam thừa nhận ; cơ quan đại diện của tổ chức thuộc Liên hợp quốc, cơ quan hoặc tổ chức liên chính phủ, cơ quan đại diện của tổ chức liên chính phủ.

5. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài theo quy định của pháp luật về quốc tịch.

6. Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài thuộc đối tượng thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định đối với nhà đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật về đầu tư (sau đây gọi chung là tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài).

Quyền lợi ngập đầu như thế mà Đảng vẫn chối khi nói rằng : "Đảng không có lợi ích riêng, mà Đảng là tổ chức đại diện cho lợi ích toàn dân". Nhưng vấn đề là không phải chỉ có Đảng cộng sản Việt Nam mới xứng đáng đóng vai trò đại diện cho toàn dân. Nếu không có đảng cộng sản độc quyền cai trị thì vẫn có đảng khác, hay tập thể lãnh đạo khác đứng ra điều hành và xây dựng đất nước.

Vì vậy ít lâu nay, Đảng vẫn vịn vào lý do tự chế ra như "được toàn dân đồng tình ủng hộ" để chống đa nguyên đa đảng, chống tự do tư tưởng và tự do báo chí.

Do đó, mỗi khi có đòi hỏi dân chủ hóa chế độ để đoàn kết toàn dân xây dựng đất nước thì các cơ quan báo chí và tuyên truyền của Đảng lại đồng loạt hô hoán đó là âm mưu của các thế lực thù địch nhằm gây mất ổn định để loại Đảng ra khỏi vị trí lãnh đạo.

Sự sợ hãi bị mất quyền của Đảng cũng dễ hiểu vì sau 37 năm gọi là "Đổi mới" (1986-2023), 4 nguy cơ đe dọa sự sống còn của Đảng vẫn tồn tại, có mặt còn gay gắt hơn. Những "nguy cơ" này được nói ra lần đầu tại Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng giữa nhiệm kỳ khóa VII tháng 1/1994, bao gồm : tụt hậu về kinh tế, chệch hướng xã hội chủ nghĩa, tham nhũng và các tệ nạn xã hội, âm mưu "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch".

Thực tế hơn, 4 lĩnh vực đang làm cho đảng điên đầu, đó là :

1. Suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của nhiều cán bộ, đảng viên đưa tới tình trạng "tự diễn biến" và "tự chuyển hóa", kể cả việc phủ nhận chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh

2. Tình trạng tham nhũng, chạy chức chạy quyền, lợi ích nhóm trong Đảng càng ngày càng diễn biến phức tạp, lan rộng sau hơn 10 năm phòng, chống.

3. An ninh nội bộ, theo lời Bộ trưởng Công an, Đại tướng Tô Lâm thì : "Đất nước đang đứng trước 3 thách thức lớn đe dọa trực tiếp đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ". Cụ thể, theo ông Lâm, thách thức đầu tiên là âm mưu hoạt động chống phá, gây bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch, phản động ngày càng thâm độc, nguy hiểm hơn. Thứ hai là nguy cơ đe dọa chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông, gắn với thách thức trong xử lý quan hệ với các nước lớn và giữ vững uy tín của Đảng, chế độ trước nhân dân ngày càng gia tăng. Thách thức thứ ba là nguy cơ "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ gắn với suy giảm lòng tin của nhân dân diễn biến phức tạp".

Ông Lâm nói : "Trong 3 thách thức nêu trên, nguy cơ mất an ninh chính trị nội bộ, suy giảm thế trận lòng dân, làm suy yếu sức chiến đấu của Đảng, của chế độ ta từ gốc, từ bên trong là nguy hiểm nhất" (Tuyên bố ngày 03/02/2021).

Nhưng tại sao lại sợ không còn "thế trận lòng dân" nữa ? Tại vì nhân dân ngày nay "đã sáng mắt sáng lòng" sau bao nhiêu năm bị Đảng tuyên truyền lừa dối. Bằng chứng là ngày nay người dân không còn ngây thơ làm theo lời tuyên truyền hợm hĩnh của Đảng như : "cán bộ đi trước, làng nước theo sau".

Ngoài ra, xuyên qua những hành động phi dân chủ và độc quyền cai trị, nhân dân cũng đã nhìn thấy Đảng cộng sản Việt Nam không phải là lựa chọn duy nhất của thời đại ngày nay.

Phạm Trần

(18/04/2023)