Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

"Cuộc chiến sinh tồn" của Donald Trump

Tình hình chính trị ở Hoa Kỳ, chiến tranh Ukraine, biến đổi khí hậu là những chủ đề được các tờ báo Pháp quan tâm nhất vào hôm nay 07/09/2023.

trump1

Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tại Atlanta sau khi bị tạm giữ ngày 24/08/2023. © Alex Brandon / AP

Tờ Le Figaro dành trang nhất và bài xã luận để nói về cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang coi cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 như một "cuộc chiến sinh tồn". Trước sự ngạc nhiên của mọi người, ông Trump đang tiến hành một "chiến dịch tranh cử" đáng kinh ngạc trong lịch sử của nền dân chủ hiện đại. Bị truy tố với 91 tội danh tại bốn tòa án khác nhau, cựu tổng thống vẫn là ứng viên sáng giá nhất trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa. Những rắc rối với pháp luật đã làm tăng ý định bỏ phiếu cho ông lên 10 điểm kể từ mùa xuân, các đối thủ chính của Trump đang kém ông 40 điểm. Vẫn theo các cuộc thăm dò, ông đang ngang bằng với tổng thống Joe Biden về ý định bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11/2024.

Mặc dù các phiên xử có thể sẽ gây tác động đến việc vận động tranh cử, Donald Trump, cho đến thời điểm hiện tại, đã thành công trong việc biến những rắc rối pháp lý thành một lợi thế không thể bàn cãi. Ông đã huy động được hơn 20 triệu đô la vào tháng 8, đặc biệt với bức ảnh nhận dạng tù nhân. Phí trả cho các luật sư được lấy từ quỹ tranh cử của ông. Không xuất hiện ở những "đấu trường chính trị", ông "tranh cử" và tự biện hộ từ phòng xử án.

Nhật báo thiên hữu nhận định rằng dường như không có ranh giới nào mà Donald Trump không dám vượt qua. Ông xúc phạm các thẩm phán, phát tán những lời dối trá, và dường như các biện pháp này mang lại hiệu quả, khi tỷ lệ những người ủng hộ ông không hề thuyên giảm, và thậm chí còn tăng. Tuy nhiên, những người dân "thấp cổ bé họng" ủng hộ ông dường như phải chịu những kết cục không mấy suôn sẻ. Đã có hơn một nghìn người bị xét xử về vụ nổi loạn ở điện Capitol vào ngày 06/01/2021. Các thủ lĩnh của nhóm dân quân cực hữu Proud Boys phải lĩnh từ 10 đến 22 năm tù vì đã điều khiển từ xa cuộc tấn công vào tòa nhà Quốc hội.

Những bản án này báo trước những gì cựu tổng thống sẽ phải đối mặt nếu ông bị kết án về những tội danh tương tự. Do vậy, Donald Trump "không sai" khi coi cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo là "cuộc chiến sinh tồn". Le Figaro kết luận : ngay cả khi Trump giành chiến thắng, đảng Cộng hòa cũng sẽ bị suy yếu, chưa kể đến nền dân chủ Hoa Kỳ.

Đảng Cộng Hòa muốn phế truất tổng thống Biden

Vẫn tại Hoa Kỳ, Le Figaro nói về việc đảng Cộng hòa đang tìm cách phế truất tổng thống Joe Biden. Được đưa vào Hiến pháp Hoa Kỳ như một giải pháp cuối cùng, việc luận tội và phế truất tổng thống đang trở thành một vũ khí chính trị giống như bất kỳ biện pháp nào khác. Sau hai nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm luận tội Donald Trump vào các năm 2019 và 2021, đã được Hạ Viện thông qua, nhưng Thượng Viện bác bỏ, giờ đây, đảng Cộng hòa đang muốn "phục thù", dùng biện pháp tương tự đối với ông Biden.

Nhóm cực đoan của đảng Cộng hòa tại Quốc hội đang nung nấu ý định mở thủ tục luận tội tổng thống Dân Chủ, mà họ cáo buộc tham nhũng. Đồng thời, nhóm dân biểu này đe dọa sẽ không bỏ phiếu ủng hộ dự luật cắt giảm ngân sách mà Quốc hội phải thông qua trước ngày 30/09 để chính phủ liên bang không bị vỡ nợ.

Marjorie Taylor Greene, dân biểu Hạ Viện đảng Cộng hòa tại bang Georgia và là một trong những nhân vật cực đoan nhất của đảng, cách đây vài tuần đã cảnh báo trước Quốc hội rằng bà sẽ chỉ bỏ phiếu cắt ngân sách chính phủ một khi đã bỏ phiếu mở cuộc điều tra luận tội Biden.

Những nhân vật cực đoan này được Donald Trump khích lệ một cách công khai. Cựu tổng thống, bị truy tố trong bốn vụ án riêng biệt, tố cáo đảng Dân chủ sử dụng tư pháp như một công cụ chính trị, giờ đây kêu gọi đảng Cộng hòa thực hiện các biện pháp tương tự đối với Joe Biden. "Lũ khốn này (đảng Dân chủ) đã truy tố tôi bốn lần. Hoặc mọi người truy tố kẻ khốn này (Joe Biden), hoặc mọi người sẽ rơi vào quên lãng", Donald Trump phản ứng như vậy trên mạng xã hội Truth Social của ông.

Ngoài ra, đảng Cộng hòa cũng khẳng định có bằng chứng cho thấy Joe Biden dính líu đến các thương vụ làm ăn đáng ngờ của con trai ông, Hunter Biden. Nhân vật này bị cáo buộc dùng ảnh hưởng của cha phục vụ việc làm ăn cá nhân. Các email thu được từ máy tính cá nhân của Hunter Biden, đi kèm với lời khai của một cựu cộng sự của anh, cho thấy rằng người cha đã từng thảo luận với con trai về những thương vụ làm ăn đáng ngờ này. Đồng thời, một số nhân viên làm việc trong cơ quan thuế Hoa Kỳ cũng nhận định rằng cuộc điều tra về Hunter Biden đã bị bộ Tư Pháp cố tình làm đình trệ.

Nhiệm vụ khó khăn của những lính rà phá bom mìn Ukraine

Về chiến tranh Ukraine, tờ Le Monde dành trang nhất cho các binh lính rà phá bom mìn của Ukraine. Đó là một đêm tháng 7, có ba hoặc bốn lính rà phá bom mìn và rất nhiều trinh sát Ukraine "bò" về phía ngôi làng Piatykhatky bị quân đội Nga chiếm đóng ở vùng Zaporijjia, phía nam Ukraine. Vào lúc bình minh, một hành lang hướng tới các vị trí của quân địch đã được dọn sạch mìn : quân Ukraine có thể tiến vào và chiếm lại ngôi làng này. Bogdan, 48 tuổi, chuyên gia rà phá bom mìn của lữ đoàn 128, thuật lại rằng quân đội Nga đã chuẩn bị cho một chiến dịch đối phó với các thiết bị hạng nặng như xe bọc thép và một đội quân hùng hậu. Do đó, "chiến dịch âm thầm" này đã khiến Nga bị bất ngờ.

Đối với bộ tham mưu ở Kiev, bước đột phá xung quanh Piatykhatky, tuy khiêm tốn, nhưng lại là một trong những bước tiến quan trọng trong cuộc phản công của Ukraine. Trái với dự đoán, hầu hết các cuộc phản công của Ukraine ở phía nam đều giành thắng lợi, những khu vực mà thiết bị hạng nặng của phương Tây, những thứ mà Kiev đang muốn nhận thêm, không được sử dụng. Do đó, một số tiểu đoàn đã được lệnh "để dành" những vũ khí hạng nặng và ưu tiên triển khai các đơn vị nhỏ, được hỗ trợ bởi các đội rà phá bom mìn.

Kể từ đó, cuộc phản công trở thành một cuộc hành quân chậm chạp, giữa đồng bằng trống trải và không có nơi để ẩn náu. Vào ngày 29/08, việc Ukraine tuyên bố giải phóng Robotyne, một ngôi làng khác trong khu vực Zaporijjia, thể hiện một bước đột phá thực sự vào tuyến phòng thủ của Nga. Giờ đây, trở ngại chính trong cuộc phản công của Ukraine là các bãi mìn.

Đối với những người làm nhiệm vụ rà phá bom mìn, các binh lính phải rời trại vào khoảng 2 giờ 30 sáng, để tới được vùng xám vào lúc bình minh. Đó là khoảng thời gian rất đặc biệt giữa đêm và ngày, khi quân địch bị "mù" : quá sáng để sử dụng kính nhìn ban đêm, nhưng không đủ sáng để bị drone phát hiện. Đi khom người, đôi khi bò trườn, đặc công Ukraine không rời mắt khỏi mặt đất. "Chúng tôi nhìn xuống đất, và chỉ nhìn xuống đất, điều đó rất quan trọng. Đôi khi có tiếng súng nổ từ các trạm canh gác của Nga. Điều quan trọng là không bắn trả. Quân địch có thể bắn ngẫu nhiên, chỉ để kiểm tra", Bogdan nói.

Nga bắt giữ những "kẻ khủng bố" trẻ tuổi

Trang nhất của Le Monde cũng chú ý đến một chàng trai trẻ bị cảnh sát Nga bắt sau khi định phóng hỏa một văn phòng tuyển quân. Xuất thân từ một gia đình Nga "không quan tâm đến chính trị", chàng trai Egor Balazeykin, 16 tuổi, đã trở thành một nhà hoạt động phản đối chiến tranh sau cái chết của người chú ở mặt trận Ukraine. Bị bắt vào tháng 2 sau khi ném bom xăng vào một cơ sở tuyển quân ở Kirovsk, Egor đang bị giam giữ và chờ xét xử với tội danh "âm mưu tấn công khủng bố".

Bố mẹ Egor được thông báo về việc con trai bị bắt vào tối muộn ngày 28/02. Một nhân vật khả nghi đã bị phát hiện ở gần văn phòng tuyển quân ở Kirovsk, cách Saint Petersburg một tiếng lái xe. Cảnh sát nhận định rằng dường như đã có ai đó toan đốt tòa nhà, khi phát hiện một chai thủy tinh bị vỡ với những chất gây cháy được tìm thấy ở gần đó. Một chiếc xe cảnh sát đã phát hiện ra Egor, đang đợi lên xe buýt để về nhà.

Kể từ đó, Egor bị nhốt tại trung tâm giam giữ tạm thời dành cho trẻ vị thành niên ở Saint Petersburg. Ngay từ phiên thẩm vấn đầu tiên, Egor đã không che giấu động cơ của mình : "Tôi phản đối chiến tranh, tôi không muốn binh lính tiếp tục bỏ mạng ở Ukraine".

Ngoài ra, Egor bị thẩm vấn mà không có sự có mặt của cha mẹ, không luật sư. Đó là hành động bất hợp pháp, nhưng nó cho phép các điều tra viên buộc Egor nhắc lại những câu "họ muốn nghe". Đúng vậy, bằng hành động của mình, Egor Balazeïkine đã vi phạm Hiến pháp của Liên Bang Nga. Lời khai này đã thay đổi tội danh của Egor. Thay vì chỉ là "tìm cách làm tổn hại tài sản Nhà nước", Egor sẽ bị xét xử với tội danh "âm mưu tấn công khủng bố".

Egor Balazeïkine không phải là "kẻ khủng bố" nhỏ tuổi duy nhất ở Nga. Đã có vài nhân vật trước chiến tranh, như Nikita Ouvarov, bị bỏ tù ở tuổi 14 vì đã tỏ ý định cho nổ tung bản sao của tòa nhà Tổng cục An ninh Liên Bang Nga (FSB) trong một trò chơi điện tử. Hiện nay, tại Nga, có hàng chục thanh niên bị buộc tội hoặc bị kết án đốt các cơ sở hạ tầng đường sắt hoặc văn phòng tuyển quân.

"Đại khủng hoảng về khí hậu đã bắt đầu"

Trang nhất và bài xã luận của tờ Libération thì chú ý đến vấn đề môi trường. Mọi người đã quá quen thuộc với những cảnh báo về tình trạng khẩn cấp về khí hậu. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, António Guterres, hôm qua, 06/09, đã nhắc lại rằng "đại khủng hoảng về khí hậu đã bắt đầu" sau khi đài quan sát khí hậu Châu Âu, Copernicus kết luận rằng các tháng 6, 7 và 8 vừa qua là "3 tháng nóng nhất trong khoảng 120.000 năm qua, tức là kể từ khi lịch sử loài người bắt đầu". Rất có thể năm 2023 sẽ "soán ngôi" năm 2016 để trở thành năm nóng kỷ lục.

Nhật báo thiên tả chú ý đến việc các quốc gia trên thế giới giờ đây phải đồng lòng trong việc chấm dứt sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Tại hội nghị G20 khai mạc vào cuối tuần này ở Ấn Độ, chủ đề này chắc chắn sẽ được nêu ra, nhưng liệu các bên có đạt được thỏa thuận nào không ? Trong cuộc trò chuyện với một Youtuber hôm 04/09, tổng thống Emmanuel Macron đã khẳng định Pháp không thể một mình giải quyết vấn đề này, rằng tất cả các nước phải đồng lòng, đặc biệt là các nước đang phát triển.

Quan hệ Nga – Armenia lục đục

Nhật báo công giáo La Croix có bài viết về quan hệ giữa Armenia và Nga đang căng thẳng. Trong cuộc phỏng vấn với nhật báo La Repubblica của Ý, thủ tướng Armenia Nikol Pashinian đã chỉ trích các binh sĩ Nga được triển khai tại Nagorno-Karabakh về việc không bảo đảm việc lưu thông ở hành lang Lachin, con đường duy nhất nối Armenia với khu vực ly khai này của Azerbaijan. Ngoài ra, thủ tướng Pashinian cũng muốn giữ khoảng cách với Nga và bày tỏ mong muốn đa dạng hóa quan hệ đối tác an ninh.

"99,9% kiến trúc quân sự của Armenia dính líu đến Nga, đặc biệt trong việc cung cấp vũ khí và đạn dược. Nhưng giờ đây, Nga cần vũ khí và đạn dược cho chính bản thân và họ sẽ không thể cung cấp cho chúng tôi ngay cả khi họ muốn", thủ tướng Armenia phát biểu, ám chỉ đến cuộc chiến ở Ukraine.

Về phần mình, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov đã có phản ứng : "Chúng tôi không thể đồng tình với các luận điểm của thủ tướng Armenia. Nga tiếp tục đóng vai trò là một quốc gia bảo đảm an ninh trong khu vực".

Phan Minh

Published in Quốc tế

Ông Trump tìm cách tận dụng bức ảnh nhận dạng tù nhân chụp ở Georgia

Đây là bức ảnh nhận dạng tù nhân (mugshot) đầu tiên của một cựu tổng thống Mỹ được chụp sau khi ông bị tạm giữ lần thứ tư trong năm tháng qua.

trump1

Bức ảnh chụp ông Donald Trump gườm gườm đầy bất chấp nhìn thẳng vào ống kính tại văn phòng Cảnh sát Quận Fulton sẽ đi vào lịch sử.

Ông Trump trở lại mạng xã hội X, lần đầu kể từ tháng 1/2021, để chia sẻ địa chỉ website, và ảnh mugshot của ông với dòng chữ viết hoa : "Can thiệp bầu cử. Không bao giờ đầu hàng !"

Chỉ trong vòng vài tiếng đồng hồ, website vận động tranh cử của Trump đã bán cốc sứ, áo phông và túi giữ lạnh có in mugshot của ông.

John Bolton, người từng là cố vấn an ninh quốc gia dưới thời ông Trump, nói bức ảnh này đã được dàn dựng cẩn thận. "Tôi nghĩ nó được dàn dựng như một dấu hiệu đe dọa các công tố viên và thẩm phán viên", ông nói với CNN.

"Ông ta có thể cười, ông ta có thể nhìn hiền lành", ông Bolton nói thêm. "Thay vào đó, ông ta nhìn như một kẻ côn đồ".

trump2

Từ góc trái phía trên cùng theo chiều kim đồng hồ : Ray Smith, Cathy Latham, Rudy Giuliani, Kenneth Chesebro, Harrison Floyd, Sidney Powell, Mark Meadows, Jenna Ellis

Ông Trump bị truy tố hồi tuần trước cùng 18 người khác vì âm mưu đảo ngược kết quả bầu cử 2020 tại bang Georgia.

Tới giờ, ít nhất 11 đồng phạm - Trump, Rudy Giuliani, Sidney Powell, Jenna Ellis, Kenneth Chesebro, Cathy Latham, Harrison Floyd, Mark Meadows, Ray Smith, Harrison Floyd và Scott Hall - đã bị tạm giam và làm thủ tục tại một nhà tù địa phương tại Atlanta.

Mặc dù vị cựu tổng thống và những người ủng hộ ông rõ ràng là hài lòng với ảnh mugshot của ông, ảnh của những đồng minh cùng bị truy tố với ông không được đón nhận nồng nhiệt.

"Lúc đầu tôi tưởng chúng là meme", Jake Olson, nhiếp ảnh gia từ Columbus, Ohio nói. "Chúng có đủ các yếu tố của các bức ảnh tồi. Có rất nhiều nguyên tắc cơ bản của nhiếp ảnh mà họ không làm theo".

"Chúng đều có ánh sáng kiểu thẩm vấn, bạn có thể họ đều có highlight trên trán", nhiếp ảnh gia kiêm giáo sư Ray Mantle từ Pittsburg nhận xét.

"Tất cả họ đều trông không đẹp… họ đều nhìn rất mệt mỏi".

Vẻ mặt của họ rất khác nhau. Luật sư Jenna Ellis tươi cười trước ống kính còn Ray Smith, cũng là một luật sư thì càu quạu - hai sự lựa chọn khác nhau cho một bức ảnh sẽ được đăng rộng rãi.

"Đối với nhiều người trong số này, đây sẽ là lần xuất hiện trước công chúng quan trọng", ông Mantle nói. "Họ biết rằng tất cả mọi người sẽ xem các bức ảnh này".

Có được một mugshot đẹp là điều khó, theo Cooper Lawrence, một nhà báo từng viết nhiều về văn hóa của người nổi tiếng. Thật khó để có sự cân bằng hợp lý, một thách thức mà các nhân vật nổi tiếng như Justin Bieber, Lindsay Lohan và Paris Hilton đều từng gặp.

"Đừng nên cười tươi. Nụ cười sẽ khiến bức ảnh trông quá ngạo mạn", bà Lawrence nói. "Bạn nên cười mỉm như Lindsay Lohan hay Paris Hilton. Nụ cười mỉm nói 'vâng, thật chán nhưng tôi sẽ ổn".

Tóc, trang điểm và cách ăn mặc - ngay cả khi bạn bị giới chức Quận Fulton tạm giam - là điều tối quan trọng, bà nói. Nhưng bạn nên "giữ đơn giản thôi. Bạn đi tù, chứ không phải đi diễn thử", bà nói thêm.

Tuy nhiên, ông Trump là một người hiểu quá rõ về sức mạnh hình ảnh trước công chúng của mình.

Hồi đầu năm nay, ông phàn nàn rằng các nhà sản xuất trên Fox News chọn cách "cố tình chọn những bức ảnh tệ nhất của tôi, đặc biệt là cái 'màu da cam' với cằm tôi xệ xuống".

Với một số người, bức mugshot ở Quận Fulton với độ phân giải thấp nhìn quá lạ lùng với một cựu tổng thống, cho dù nó có giá trị làm màu hình ảnh.

"Thật buồn cười khi thấy một ảnh chân dung chụp xấu như vậy đối với một người có sự hiện diện lớn", ông Olson nói.

Nhưng dù có độ phân giải thấp, Edd Mair, giảng viên môn Lịch sử Hiện đại Hoa Kỳ tại Đại học York, cho rằng ban vận động tranh cử của ông Trump "rõ rằng nghĩ rằng họ có thể tận dụng bức ảnh này rất nhiều".

"Điều nổi bật là bức này rất khớp với brand của Donald Trump. Ngay cả với mugshot, có cách chuyển nó thành khoản vốn chính trị và làm nức lòng người ủng hộ".

Một số nhà bình luận cánh hữu đã so sánh ông Trump với Nelson Mandela và Dr Martin Luther King Jr, những người đã chụp ảnh mugshot, trong đó có tấm ảnh mang tính biểu tượng chụp hồi 1963 ở Nhà tù Birmingham.

"Họ cũng làm điều đó với Martin Luther King Jr", diễn viên hài và người ủng hộ ông Terrence K Williams nói.

"Họ tấn công những người tốt và đặc biệt là những người đấu tranh cho tự do và đưa cái ác và tham nhũng ra ánh sáng. Tôi ủng hộ Tổng thống Trump và tấm mugshot này muốn tôi bỏ phiếu cho ông ấy hơn nữa".

Giáo sư Mair nói những người ủng hộ ông Trump sẽ muốn nhìn vào tấm mugshot theo hướng này. "Đây [Nelson Mandela và Dr Martin Luther King Jr] là những người từng bị coi là các cá nhân nguy hiểm chống lại quan điểm chính thống, nhưng cuối cùng họ đã chứng tỏ được mình đúng. Đây là điều mà Donald Trump và người ủng hộ ông muốn đạt được qua bức mugshot này".

Nhưng những người cánh tả và trung dung sẽ nhìn nhận bức ảnh rất khác, ông nói.

"Tôi nghĩ những người cánh tả và trung dung sẽ coi đây là một khoảnh khắc thấp hèn cho vị cựu tổng thống".

George Wright & Holly Honderich

Nguồn : BBC, 26/08/2023

Published in Diễn đàn

Donald Trump trở thành cựu Tổng thống Mỹ đầu tiên phải vào tù và chụp ảnh nhận dạng tù nhân

Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump vào hôm 24/08/2023 đã phải đến trình diện tại một nhà tù ở thành phố Atlanta, bang Georgia (Hoa Kỳ) và bị cầm tù trong một thời gian ngắn trong khuôn khổ lệnh truy tố ông về tội gây sức ép nhằm lật ngược kết quả của bầu cử tổng thống năm 2020 ở bang này.

maga0

Ảnh chụp nhận dạng tù nhân cựu tổng thống Mỹ Donald Trump do Văn phòng cảnh sát trưởng quận Fulton công bố ngày 24/08/2023. via Reuters - Fulton County Sheriff's Office

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, một cựu tổng thống Mỹ bị tạm giam, dù chỉ trong một khoảng thời gian ngắn ngủi, để bị cân, đo và chụp ảnh nhận dạng tù nhân. Ông Trump đã phải nộp tiền bảo lãnh để được tại ngoại.

Theo ghi nhận của đặc phái viên RFI David Thomson tại Atlanta, trong bức ảnh nhận dạng tư pháp gọi là mugshot chụp trong nhà tù hạt Fulton, thành phố Atlanta, ông Donald Trump đã để lộ một khuôn mặt cau có, đôi mày nhíu hẳn lại, ánh mắt đầy thách thức. Tuy nhiên, điều đáng nói là Donald Trump và giới thân cận của ông đã lên kế hoạch lợi dụng được một bức hình lẽ ra là rất nhục nhã để đẩy mạnh chiến dịch vận động tranh cử.

"Cảnh sát trưởng hạt Fulton đã hứa đối xử với ông Trump như một tù nhân bình thường. Ở trong tù, vị tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ phải nhận số tù nhân là PO 11 35 809, bị lấy dấu vân tay, phải lên cân, và quan trọng hơn cả là phải trải qua thủ tục chụp ảnh lưu hồ sơ đầy nhục nhã gọi là mugshot.

Thế nhưng đối với những người ủng hộ cựu tổng thống, bức hình chụp nhận dạng tư pháp này là một huy chương, một lá cờ hiệu triệu.

Biểu tình trước cổng nhà tù Atlanta, bà Laura Loomer, một người ủng hộ ông Trump đến từ bang Florida khẳng định : Nó sẽ trở thành bức ảnh nổi tiếng nhất thế giới. Tôi nghĩ nó thậm chí sẽ vượt qua cả bức chân dung Mona Lisa (tức là bức La Joconde của họa sĩ Leonardo Da Vinci) về mức độ nổi tiếng ! Bức mugshot này sẽ được in trên áo phông, trên cốc cà phê và ban vận động tranh cử của ông Trump sẽ có thể kiếm tiền từ bức hình này và kiếm được hàng triệu đô la tiền quyên góp từ những người ủng hộ, những người như tôi, cho rằng ông ấy không làm gì sai !

Một bức ảnh nhận dạng tù nhân cho phép cựu tổng thống Trump chơi lá bài tử vì đạo về mặt chính trị : Vừa ra tù sau khi nộp khoản tiền bảo lãnh 200.000 đô la, cựu tổng thống đã khởi động trở lại tài khoản Twitter của mình bằng cách đăng bức mugshot đó, một tin nhắn đầu tiên của ông trên mạng xã hội (giờ đây được gọi là X) kể từ khi ông bị mạng này loại bỏ, sau một ngày 06/01/2021 nào đó".

Trước khi lên máy bay riêng rời Atlanta, ông Trump nhắc lại rằng vụ truy tố ông là kết quả của một thủ đoạn chính trị, và những gì xảy ra ở nhà tù Fulton là một trò hề công lý. Ông nói thêm "Tôi không làm gì sai và mọi người đều biết điều đó", và tiếp tục tố cáo hành vi "can thiệp vào cuộc bầu cử".

Trọng Nghĩa

Published in Quốc tế

Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump đang phải đối mặt với một bản cáo trạng mới, liên quan đến vụ bạo loạn tại trụ sở Quốc hội Mỹ - Capitol, Washington, xảy ra hôm 06/01/2021. Ông Trump, hôm qua 18/07/2023, đã nhận được một bức thư từ công tố viên đặc biệt Jack Smith, thông báo rằng ông là đối tượng xét xử của một đại bồi thẩm đoàn.

trump1

Cựu tổng thống Mỹ Donald Trump tham gia một cuộc mít tinh tại Council Bluffs, Iowa, Hoa Kỳ, ngày 07/07/2023. Reuters - Scott Morgan

Từ Miami, thông tín viên David Thomson cho biết cụ thể : 

Bức thư của công tố viên đặc biệt có thể coi như là một vụ bắt giữ hoặc một bản cáo trạng. Chính Donald Trump đã viết như vậy trên mạng xã hội của mình. Các thủ tục được tiến hành giống như lần trước. Vào tháng trước là bản cáo trạng liên bang đầu tiên dành cho cựu tổng thống trong vụ FBI tìm thấy các tài liệu mật tại nơi ở của ông ở Palm Beach, Florida. Lần này thì liên quan đến cuộc điều tra về vai trò của Trump trong việc những người ủng hộ ông xông vào điện Capitol ở Washington vào ngày 06/01/2021, đi kèm với một mối lo trong vụ này, cựu tổng thống phải đối mặt với cáo trạng về âm mưu nổi loạn, một cáo buộc sẽ khiến ông không đủ điều kiện ra tranh cử tổng thống, theo quy định của Điều 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ.

Donald Trump như thường lệ tố cáo một âm mưu chính trị của đảng Dân Chủ nhằm cản đường ông vào Nhà Trắng. Những người ủng hộ Trump đồng tình với quan điểm này. Marjorie Taylor Green, đại diện của Georgia, cho biết đây là cách duy nhất mà đảng Dân Chủ tìm ra để đánh bại Trump. Kevin McCarthy, lãnh đạo đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện thì tố cáo rằng đảng Dân Chủ tấn công đối thủ chính của họ. Ngay cả đối thủ nặng ký nhất của Trump trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng Hòa cũng bênh vực cựu tổng thống. Ron DeSantis tố cáo việc bộ Tư pháp dàn xếp mọi chuyện để hãm hại Trump, còn Donald Junior, con trai của Trump, coi đây là sự kết thúc của nền văn minh.

Chiến lược bào chữa giải thích này củng cố sự được lòng dân của Trump trong các cuộc thăm dò vì nó càng khẳng định ông là một nạn nhân. Những người ủng hộ Trump coi ông như một người tử vì đạo chính trị và kể từ tháng 3, hai bản cáo trạng trước đó đã cho phép Donald Trump quyên góp được nhiều triệu đô la, chủ yếu từ các nhà tài trợ nhỏ. Cử tri trung thành của Trump sẵn sàng theo ông đến cùng.

Phan Minh

Published in Quốc tế

Donald Trump liên tục tấn công tư pháp Mỹ

Minh Anh, RFI, 11/06/2023

Hai ngày sau khi bị tư truy tố trong vụ lưu giữ tài liệu mật tại tư dinh, cựu tổng thống Mỹ Donald Trump, hôm 10/06/2023, tại hội nghị của đảng Cộng Hòa tổ chức ở bang Georgia đã lên tiếng chỉ trích gay gắt một cuộc săn lùng phù thủy. 

trump1

Donald Trump trong một cuộc họp của bên đảng Cộng hòa tại Colombus, bang Georgia ngày 10/06/2023.  AP - John Bazemore

Từ New York, thông tín viên đài RFI Loubna Anaki tường thuật : 

"Hơn một tiếng rưỡi của bài phát biểu, Donadl Trump dành đến hơn một giờ để nói về những rắc rối của ông với tư pháp Mỹ. Cáo trạng gian lận từ Viện công tố New York, cuộc điều tra về sự can dự của ông trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, cuộc điều tra về vai trò của ông trong vụ tấn công đồi Capitol… và tất nhiên bản cáo trạng gần đây về việc sở hữu các tài liệu mật, tất cả những điều này đều được Donald Trump phản hồi. 

"Ở đây không có tội ác", Donald Trump – như thường lệ, không ngần ngại tấn công các thẩm phán và chính quyền – đã khẳng định như thế. Ông nói tiếp : "Bản cáo trạng này lố bịch và không có cơ sở. Việc buộc tội là do một bộ tư pháp trong tay chính quyền Biden tiến hành. Điều này sẽ đi vào lịch sử như là một trong những vụ lạm quyền nghiêm trọng nhất ở Mỹ". 

Cựu tổng thống Mỹ, ứng viên cho cuộc bầu cử tổng thống 2024, đã phát biểu như thế tại đại hội đảng Cộng hòa ở bang Georgia. Ông khẳng định rằng ông là nạn nhân của một âm mưu chính trị. 

Theo ông, "Biden đang cố tống đối thủ nặng ký nhất vào tù, giống y như những gì người ta làm tại Nga thời Stalin hay tại Trung Quốc cộng sản ! Chẳng có gì khác cả !" 

Hôm qua, Donald Trump đã được hai trong số các đối thủ cạnh tranh cho cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng Hòa ủng hộ. Đó là Mike Pence và Ron DeSantis, cả hai đều lên án một sự lạm quyền". 

Minh Anh

***********************

Giữ tài liệu mật trái phép, Donald Trump bị cáo buộc gây nguy hiểm cho Hoa Kỳ

Thanh Hà, RFI, 10/06/2023

Trong bảng cáo trạng 49 trang công bố hôm 09/07/2023 cựu tổng thống Mỹ Donald Trump bị khởi tố với 37 tội danh do cất giữ nhiều tài liệu mật quốc gia tại nhà riêng ở Mar-a-Lago, Florida. Trong đó có nhiều thông tin liên quan đến nhân viên tình báo Mỹ và kế hoạch tấn công Iran.

trump2

Ảnh trong cáo trạng nhằm vào Donald Trump cho thấy các thùng tài liệu mật của Mỹ được để trong nhà vệ sinh, tư dinh của ông Mar-a-Lago, Florida, Hoa Kỳ © AP

Thông tín viên đài RFI từ Miami David Thomson cho biết thêm :

"Có lẽ công luận Mỹ bị sốc hơn cả vì những hình ảnh đi kèm với bản cáo trạng nhắm vào Donald Trump. Hàng trăm thùng các-tông chứa đầy tài liệu, trong đó có tài liệu mật, xếp thành từng chồng trong tác phòng tiếp khách và cả nhà vệ sinh ở Mar-a-Lago.

Trong số đó có những tài liệu liên quan đến những thông tin tuyệt mật về khả năng quân sự của Hoa Kỳ và các đồng minh của Mỹ, về chương trình hạt nhân. Thậm chí là có cả những thông tin về nhân nhân viên tình báo Hoa Kỳ. Tất cả được chứa chất trong khu dinh thự sang trọng của ông Trump, nơi người ta thường xuyên tổ chức hội hè đình đám với cả ngàn khách mời.

Theo các nhà điều tra đây thực sự là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Bản cáo trạng cũng đã đi sâu vào chi tiết những nỗ lực của Trump ngăn cản công việc của Cục Điều tra Liên bang – FBI. Cũng trong bản cáo trạng này có cả những trích đoạn các văn bản được thu âm cho thấy cựu tổng thống Mỹ khoe là ông nắm giữ một số tài liệu mật của Lầu Năm Góc mà đây lại chính là thông tin về kế hoạch quân sự của Mỹ tấn công Iran.

Để chống chế, ông Trump từng khẳng định là ông đã cho "giải mật" những tài liệu đó. Nhưng đoạn thu âm được trích lại trong bản cáo trạng chứng minh điều ngược lại.

Trong cuộc họp báo, chưởng lý Jack Smith cho biết ông muốn rằng phiên tòa xét xử Donald Trump nhanh chóng được mở ra, và có thể là ngay từ năm tới, đúng vào mùa bầu cử sơ bộ của bên đảng Cộng hòa".

Thanh Hà

***************************

Vụ tài liệu mật : Chuyện gì xảy ra tiếp theo sau khi Trump bị truy tố ?

Reuters, VOA, 10/06/2023

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị truy tố vì lưu giữ bất hợp pháp hồ sơ bảo mật của chính phủ tại khu tư dinh của ông ở bang Florida sau khi rời Nhà Trắng vào năm 2021 và cản trở công lý. Đây là những điều cần biết sắp tới khi vụ án được xúc tiến.

trump3

Cựu Tổng thống Donald Trump, đã bị một đại bồi thẩm đoàn liên bang truy tố về vụ việc liên quan tới tài liệu mật, phủ nhận hành vi sai trái và nói ông bị truy bức chính trị.

Rồi sao nữa ?

Ông Trump, ngày thứ Năm đã tuyên bố mình vô tội, dự kiến sẽ xuất hiện lần đầu tiên tại tòa án liên bang ở Florida vào ngày thứ Ba.

Ngày thứ Sáu, các công tố viên liên bang công bố bản cáo trạng nhắm vào ông Trump cáo buộc ông gây nguy hiểm cho một số bí mật an ninh nhạy cảm nhất của đất nước qua cách mà ông xử lý các tài liệu mật. Bản cáo trạng cáo buộc ông phạm 37 tội danh. Một cựu phụ tá của ông, Walt Nauta, cũng đối mặt với các cáo buộc trong vụ án.

Ngay sau khi ông Trump xuất hiện trước tòa, các công tố viên sẽ bắt đầu giao bằng chứng cho các luật sư của ông Trump. Nó có thể bao gồm những thư từ qua lại giữa các luật sư của ông Trump, Cơ quan Lưu trữ và Hồ sơ Quốc gia Hoa Kỳ và các công tố viên liên bang trong những năm qua khi các bên bàn bạc về các tài liệu này.

Vào một lúc nào đó, các luật sư của ông Trump dự kiến sẽ đệ đơn yêu cầu bác bỏ vụ án vì nhiều lý do, bao gồm cả tuyên bố của ông rằng ông đã giải mật các tài liệu trước khi lấy chúng. Họ cũng có phần chắc sẽ lập luận rằng vụ án nên được hủy bỏ vì những điều mà họ cáo buộc là hành vi sai trái của các công tố viên, bao gồm cả cáo buộc vi phạm học thuyết pháp lý cho phép người ta giữ kín những trao đổi liên lạc với luật sư của họ.

Kiến nghị bác bỏ trong các vụ án hình sự là việc bình thường nhưng hiếm khi thành công vì bị cáo đối mặt với gánh nặng lớn là phải thuyết phục được thẩm phán rằng vụ án của họ có quá nhiều sai sót không thể đưa ra trước bồi thẩm đoàn được. Lập luận của các công tố viên cũng tạm thời được chấp nhận là đúng ở giai đoạn đó.

Vụ án sẽ tác động ra sao tới chiến dịch vận động tranh cử của Trump ?

Các cáo buộc bao gồm vi phạm Đạo luật Gián điệp, cản trở công lý, đưa ra lời khai sai trái với các nhà điều tra và âm mưu, theo bản cáo trạng.

Không có điều nào trong số những điều kể trên sẽ tự động ngăn cản ông Trump vận động tranh cử hoặc nhậm chức nếu ông bị kết tội.

Không rõ tác động của vụ việc ra sao đối với vị thế của ông Trump trong mắt cử tri. Tỉ lệ ủng hộ dành cho ông đã tăng lên sau khi ông bị truy tố trong một vụ án riêng biệt ở New York vào tháng 4, và ông hiện là ứng cử viên hàng đầu cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa.

Ông đã sử dụng các vụ án và các cuộc điều tra mà ông đối mặt làm công cụ vận động gây quỹ, nói với những người ủng hộ rằng ông đang bị tấn công và cần họ giúp đỡ. Ban vận động tranh cử của ông Trump cho biết vào tháng 4 rằng các khoản quyên góp đã tăng vọt sau khi ông bị truy tố ở New York.

Khi nào sẽ đưa ra xét xử ?

Bất cứ phiên tòa xét xử tiềm năng nào cũng phải nhiều tháng nữa mới diễn ra.

Ông Trump đã phủ nhận hành vi sai trái và gọi vụ việc là "săn phù thủy" có động cơ chính trị. Ông có quyền được ra tòa xét xử trong vòng 100 ngày, nhưng điều đó hiếm khi xảy ra trong các vụ án phức tạp. Các bên có thể sẽ đồng ý gia hạn thời hạn khi họ nghiên cứu bằng chứng và tranh luận về các tranh chấp pháp lý trước thẩm phán.

Liệu Trump sẽ khai chứng ?

Điều đó sẽ tùy thuộc vào ông. Các bị cáo hình sự không bắt buộc phải khai chứng và hiếm khi khai chứng vì để mình đối mặt với sự truy vấn của các công tố viên là một việc đầy rủi ro.

Ông Trump đã không khai chứng tại một phiên tòa dân sự gần đây về các cáo buộc xâm hại tình dục và phỉ báng do nhà văn E. Jean Carroll đưa ra chống lại ông. Một bồi thẩm đoàn kết luận ông Trump phải chịu trách nhiệm pháp lý trong vụ kiện đó vào tháng 5.

Chuyện gì xảy ra trong trường hợp Trump thắng cử ?

Có phần chắc việc truy tố sẽ không được tiến hành nếu ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ là một phần của nhánh hành pháp và tổng thống là quan chức thực thi pháp luật liên bang hàng đầu trong nước. Tổng thống có thể giữ lại hoặc sa thải các công tố viên liên bang theo ý muốn của mình.

Bộ Tư pháp có một chính sách đã tồn tại hàng chục năm qua nói rằng một tổng thống đương nhiệm không thể bị truy tố. Bộ có thể đi chệch khỏi chính sách này trong "những trường hợp hết sức bất thường" với sự chấp thuận của bộ trưởng tư pháp Hoa Kỳ, là quan chức thực thi pháp luật hàng đầu của đất nước.

Một bộ trưởng tư pháp "vịt què" phục vụ dưới thời Tổng thống Joe Biden, trong trường hợp này là Merrick Garland, có thể phớt lờ chính sách đó và vẫn tiến hành truy tố, nhưng ông Trump, với tư cách là tổng thống, có thể sa thải ông và thuê một người thay thế tạm quyền do ông lựa chọn trước khi chỉ định người kế nhiệm lâu dài được Thượng viện Hoa Kỳ chuẩn thuận.

(Reuters)

***************************

Ông Donald Trump bị truy tố trong vụ để lộ tài liệu mật

George Bowden, BBC, 09/06/2023

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị truy tố vì cách ông xử lý tài liệu mật sau khi ông rời Nhà Trắng.

trump4

Ông Trump tại resort Mar-a-Lago hồi tháng 4/2023

Ông Trump, 76 tuổi, đối mặt với bảy tội danh trong đó có tội giữ các tài liệu mật trái phép, truyền thông Mỹ đưa tin. Các tội danh khác hiện chưa được công bố.

Đây là cáo trạng thứ hai đối với ông Trump và cáo trạng liên bang đầu tiên đối với một cựu tổng thống.

Ông hiện đang vận động để trở lại Nhà Trắng vào 2024.

Các chuyên gia pháp lý nói cáo trạng này không hạn chế khả năng tranh cử tổng thống của ông Trump.

Trong một tin đăng trên mạng xã hội Truth Social hôm thứ Năm, ông Trump nói ông vô tội và ông đã bị gọi tới hầu tòa liên bang ở Miami, Florida chiều thứ Ba tuần tới, nơi ông sẽ bị bắt và nghe các tội danh cáo buộc ông.

"Tôi không bao giờ nghĩ là một chuyện như vậy lại có thể xảy ra đối với một cựu tổng thống Hoa Kỳ", ông viết.

Ông nói thêm : "Đây thực sự là một ngày đen tối cho Hoa Kỳ. Chúng ta là một đất nước đang suy yếu nhanh và nghiêm trọng, nhưng cùng nhau chúng ta sẽ Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại !".

Jim Trusty, luật sư của ông Trump, nói với đài CNN vị cựu tổng thống rằng vị cựu tổng thống đã nhận chi tiết các tội danh trong một tài liệu tòa gửi.

Ông nói chúng gồm các tội âm mưu, phát biểu sai sự thật, cản trở công lý và lưu giữ trái phép các tài liệu mật theo Đạo luật Gián điệp.

Bộ Tư pháp từ chối bình luận và cáo trạng hiện chưa được cho công chúng biết.

Công tố viên Đặc biệt Jack Smith đã cân nhắc các bằng chứng trong hồ sơ kể từ khi ông được Tổng chưởng lý Merrick Garland bổ nhiệm thụ lý vụ điều tra này.

Năm ngoái, khu resort Mar-a-Lago của ông Trump ở Florida bị lục soát và 11.000 tài liệu bị tịch thu, trong đó có khoảng 100 tài liệu mật.

Tuần trước, có tin rằng các công tố đã có được một file thu âm trong đó ông Trump nói ông thừa nhận đã giữ một tài liệu mật sau khi rời Nhà Trắng hồi tháng 1/2021.

Xóa hay giữ các tài liệu mật ở các địa điểm trái phép là hành động trái luật đối với các quan chức liên bang ở Mỹ - kể cả tổng thống.

Nhà tài phiệt bất động sản và truyền hình thực tế hiện đang là ứng viên dẫn đầu trong số các ứng cử viên Đảng Cộng hòa trong cuộc đua vào Nhà Trắng, theo các cuộc thăm dò ý kiến.

Thượng nghị sĩ Kevin McCarthy, chủ tịch Hạ viện, nói "chuyện một tổng thống ra cáo trạng với đối thủ dẫn đầu của ông ta là không có lương tâm".

"Các nghị sĩ đảng Cộng hòa sẽ làm ra nhẽ chuyện vũ khí hóa quyền lực trắng trợn này", ông viết trên Twitter.

Đối thủ của ông Trump, Thống đốc bang Florida Ron DeSanti nói : "Chúng tôi đã có nhiều năm chứng kiến việc áp dụng luật pháp không công bằng dựa trên các ý kiến chính trị.

"Chính quyền DeSantis sẽ mang lại tính trung thực cho đảng Cộng hòa, xóa bỏ thiên vị chính trị và chấm dứt hoàn toàn việc vũ khí hóa chính trị", ông nói thêm.

Ông Trump là cựu tổng thống đầu tiên bị truy tố hồi tháng Tư, sau khi ông nói ông vô tội với 34 tội danh thay đổi chứng từ kinh doanh trong vụ trả tiền bịt miệng cho một sao khiêu dâm.

George Bowden

Nguồn : BBC, 09/06/2023

Published in Quốc tế

Donald Trump bị truy tố : Những hệ quả đối với việc ông ra ứng cử tổng thống năm 2024

Phan Minh, RFI, 05/04/2023

Sau khi cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chính thức bị công tố viên bang New York Alvin Bragg truy tố hình sự hôm 30/03/2023, câu hỏi đặt ra là điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến việc ứng cử tổng thống năm 2024 của ông ?! Trang mạng The Conversation ngày 31/03/2023 giải đáp một số câu hỏi. RFI xin giới thiệu.

trump1

Donald Trump lúc còn là tổng thống Mỹ họp báo tại Nhà Trắng ở Washington, Hoa Kỳ ngày 26/06/2020. Reuters - Carlos Barria

Đại bồi thẩm đoàn của Manhattan vừa truy tố cựu tổng thống Donald Trump. Những cáo buộc cụ thể chưa được công khai, nhưng chúng liên quan đến cuộc điều tra của công tố viên Alvin Bragg, thuộc cơ quan công tố Manhattan về việc ông Trump đã trả một số tiền lớn cho một nữ diễn viên phim khiêu dâm ngay trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. 

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một tổng thống hoặc cựu tổng thống bị truy tố hình sự. 

Tuy nhiên, ông Trump có thể sẽ không từ bỏ chiến dịch tranh cử tổng thống, với hy vọng vào năm 2024 sẽ lấy lại vị trí mà ông đã mất hồi năm 2020 vào tay ông Joe Biden. 

Việc truy tố và phiên tòa đi kèm sẽ mang lại những hậu quả gì đối với chiến dịch tranh cử của Donald Trump và nếu ông đắc cử, thì sẽ tác động ra sao đối với nhiệm kỳ tổng thống 2024-2028 ? 

Hiến pháp Mỹ quy định như thế nào ? 

Điều II của Hiến pháp Hoa Kỳ đặt ra những yêu cầu rất rõ ràng đối với việc thực thi chức vụ tổng thống : tổng thống phải ít nhất 35 tuổi, đã cư trú tại Hoa Kỳ ít nhất 14 năm và là công dân Mỹ từ lúc sinh. 

Trước đây, trong các vụ án tương tự liên quan đến các thành viên Quốc Hội, Tối cao Pháp viện đã quyết định rằng các điều kiện được quy định trong Hiến pháp để tiếp cận chức vụ dân cử là những "điều kiện hiến định cao nhất" và không áp dụng thêm bất kỳ điều kiện nào trong mọi trường hợp. 

Do Hiến pháp không quy định là tổng thống phải không bị truy tố, kết án hoặc bỏ tù, nên một người bị truy tố hoặc bỏ tù vẫn có thể ra tranh cử và thậm chí có thể giữ chức vụ tổng thống. 

Đây là quy định pháp lý được áp dụng với Donald Trump : theo Hiến pháp, bản cáo trạng và khả năng ông bị xét xử sẽ không ngăn cản đương sự ra tranh cử và thậm chí là thực thi chức vụ tối cao. 

Mặc dù vậy, một bản cáo trạng hay việc bị tuyên án, chưa kể đến án tù, sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thực hiện các chức năng của một tổng thống. Và Hiến pháp không đưa ra câu trả lời rõ ràng cho việc thực thi quyền lực đối với một lãnh đạo bị suy yếu như thế. 

Bộ Tư Pháp Mỹ quy định ra sao ? 

Một ứng cử viên tổng thống có thể bị buộc tội, truy tố và kết án bởi chính quyền ở bất kỳ bang nào trong số 50 bang của đất nước hoặc bởi chính quyền liên bang. Bản cáo trạng đối với một tội nhẹ cấp tiểu bang (vụ Trump/Daniels, thuộc thẩm quyền quận Manhattan, bang New York) ít nghiêm trọng hơn các cáo buộc ở cấp liên bang do bộ Tư Pháp đưa ra. Nhưng suy cho cùng, cảnh tượng một phiên tòa hình sự, dù được tổ chức tại tòa án tiểu bang hay liên bang, chắc chắn sẽ có tác động lớn đến chiến dịch tranh cử tổng thống của một ứng cử viên và sự tín nhiệm của ứng viên đó với tư cách là tổng thống nếu người đó được bầu. 

Tất cả các bị cáo được coi là vô tội cho đến khi được chứng minh là có tội. Nhưng nếu bị kết án, việc giam giữ — dù ở nhà tù tiểu bang hay nhà tù liên bang — rõ ràng sẽ dẫn đến những hạn chế về quyền tự do – làm suy yếu đáng kể khả năng lãnh đạo đất nước của tổng thống. 

Việc tổng thống sẽ khó có thể thực hiện nhiệm vụ của mình nếu ông bị truy tố hoặc kết án đã được nhấn mạnh trong một bản ghi nhớ do bộ Tư Pháp viết vào năm 2000. Bản ghi nhớ này dựa theo tinh thần một bản ghi nhớ trước đó, vào năm 1973, có tiêu đề "Khả năng tổng thống, phó tổng thống và các quan chức khác có thể bị truy tố hình sự liên bang khi đương chức". Bản ghi nhớ năm 1973, liên quan đến vụ Watergate, lúc tổng thống Richard Nixon bị điều tra vì vai trò của ông trong vụ bê bối nghe trộm, trong khi phó tổng thống Spiro Agnew bị đại bồi thẩm đoàn điều tra vì tội trốn thuế. 

Cả hai bản ghi nhớ này đều đề cập đến câu hỏi liệu theo Hiến pháp, một tổng thống đương nhiệm có thể bị buộc tội khi đang tại vị hay không. Cả hai văn bản đều kết luận rằng tổng thống không thể bị buộc tội. 

Nhưng một tổng thống bị buộc tội, bị kết án hoặc bị cả hai, trước khi nhậm chức, như Donald Trump thì sao ? 

Bản ghi nhớ năm 1973 và 2000 nhấn mạnh đến hậu quả của một bản cáo trạng đối với việc thực hiện nhiệm vụ của tổng thống, bản ghi nhớ năm 1973 sử dụng ngôn từ đặc biệt mạnh mẽ : "Cảnh tượng một tổng thống bị truy tố vẫn tìm cách thực hiện nhiệm vụ của mình với tư cách là lãnh đạo đất nước thực sự vượt ra ngoài sức tưởng tượng". 

Cụ thể, hai bản ghi nhớ nhận xét rằng một tổng thống đương nhiệm bị truy tố hình sự có thể dẫn đến "sự cản trở cụ thể và trực tiếp đối với việc thực hiện các nhiệm vụ chính thức của tổng thống", và một phiên tòa hình sự sẽ làm giảm đáng kể thời gian mà tổng thống sử dụng để giải quyết công việc nặng nề của mình, và một phiên tòa như vậy có thể dẫn đến việc nguyên thủ quốc gia bị bỏ tù. 

Một tổng thống bị cầm tù có thể thực hiện các nhiệm vụ thiết yếu của mình không ? 

Theo bản ghi nhớ năm 1973, "tổng thống có một vai trò mà không một ai có ai trò tương tự trong việc thực thi luật pháp, điều hành các mối quan hệ đối ngoại và bảo vệ quốc gia". 

Các chức năng thiết yếu này đòi hỏi tổng thống phải tham dự các cuộc họp, giữ liên lạc hoặc tham vấn với quân đội, các nhà lãnh đạo nước ngoài và các quan chức chính phủ ở Hoa Kỳ và nước ngoài. Điều này rất khó hình dung đối với một tổng thống ở đằng sau song sắt. Đây là lý do tại sao học giả về luật Hiến pháp Alexander Bickel nhận xét vào năm 1973 rằng "rõ ràng không thể thi hành chức vụ tổng thống trong tù". 

Ngoài ra, các tổng thống ngày nay thường xuyên đi công du trong nước và trên thế giới để gặp gỡ các quan chức địa phương và quốc tế, điều tra hậu quả của thiên tai trên lãnh thổ quốc gia, kỷ niệm những thành công lịch sử của đất nước và các sự kiện có tầm quan trọng quốc gia hoặc trao đổi trực tiếp với người dân và các nhóm đại diện cho họ về nhiều vấn đề khác nhau. Rõ ràng tất cả những điều này không thể được thực hiện bởi một tổng thống ở trong tù. 

Đồng thời, tổng thống phải có khả năng truy cập các thông tin mật và tham gia vào các cuộc họp trao đổi thông tin. Việc bị giam giữ sẽ khiến điều này trở nên đặc biệt khó khăn, nếu không muốn nói là không thể, vì những thông tin như vậy được lưu trữ và tham khảo trong một căn phòng được bảo đảm an ninh, chống mọi hình thức gián điệp bằng nhiều biện pháp khác nhau, bao gồm cả chặn sóng vô tuyến – điều mà các nhà tù không làm được. 

Do các chức năng và nhiệm vụ khác nhau của tổng thống, các bản ghi nhớ năm 1973 và 2000 kết luận rằng "tổng thống bị giam giữ sau khi bị kết án chắc chắn sẽ ngăn cản ngành hành pháp thực hiện các chức năng được Hiến Pháp giao". Tức là tổng thống sẽ không thể đảm nhiệm công việc của mình. 

Lãnh đạo đất nước từ nhà tù 

Điều gì sẽ xảy ra nếu bất chấp mọi chuyện, các công dân bầu ra một tổng thống bị buộc tội hoặc đang ở trong tù ? Đó không phải là điều trong trí tưởng tượng. Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1920, ứng cử viên Eugene Debs lúc bị giam trong tù, đã giành được gần một triệu phiếu bầu trong tổng số 26,2 triệu phiếu. 

Một trong những giải pháp cho tình huống này được nêu trong Tu chính án thứ 25, cho phép nội các của tổng thống tuyên bố rằng tổng thống "không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ của mình". 

Tuy nhiên, hai bản ghi nhớ của bộ Tư Pháp lưu ý rằng những người soạn thảo Tu chính án thứ 25 chưa bao giờ dự tính hoặc đề cập đến việc "bị giam giữ" như một lý do cản trở thực hiện quyền hạn và nhiệm vụ của tổng thống, và việc thay thế tổng thống theo Tu chính án thứ 25 "sẽ không đủ trọng lượng mang tính thuyết phục đối với sự lựa chọn được cân nhắc kỹ lưỡng của những cử tri đã bầu ra người họ chọn làm tổng thống". 

Tất cả những điều này gợi lại câu nói nổi tiếng của thẩm phán Oliver Wendell Holmes (1841-1935), là thành viên của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ từ năm 1902 đến 1932, về vai trò của Tòa án Tối cao : "Nếu đồng bào của tôi muốn xuống địa ngục, thì tôi sẽ giúp họ. Đó là công việc của tôi". 

Phản ánh này xuất phát từ một bức thư trong đó Holmes bày tỏ ý kiến của mình về đạo luật chống độc quyền Sherman (Sherman Antitrust Act). Cá nhân ông nhấn mạnh rằng đây là đạo luật hoang đường, tuy nhiên, thẩm phán Holmes cho biết sẵn sàng làm những gì cần thiết để đạo luật được thực thi vì nó phản ánh ý chí chung được thể hiện một cách dân chủ, liên quan đến quyền tự quyết của người dân. Sẽ có những suy nghĩ tương tự trong bối cảnh hiện nay : nếu người dân bầu ra một tổng thống bị cản trở bởi các biện pháp trừng phạt hình sự, thì đó cũng là kết quả của quyền tự quyết của công dân Hoa Kỳ. Điều này sẽ tạo ra một tình huống nan giải mà Hiến pháp chưa đưa ra giải pháp xử lý thỏa đáng.

Phan Minh

**********************

Truy t ông Trump : tin hay không tin vào nn tư pháp M ?

VOA, 05/04/2023

Mc dù đa s c tri M gc Vit c hai đng đu tin nn tư pháp M nhìn chung vn đc lp, công bng, nhưng riêng trong v truy t ông Trump, nhiu c tri Cng hòa cho rng có điu m ám trong khi các c tri Dân ch vn tin tưởng hoàn toàn, theo tìm hiu ca VOA.

trump2

Cu tng thng Donald Trump phát biu vi người ng h sau khi b truy t

Cu Tng thng Donald Trump b chánh bin lý Alvin Bragg phát lnh truy t hôm 30/3 v vic tr tin bt ming cho mt ngôi sao khiêu dâm trong giai đon tranh c hi năm 2016 thông qua lut sư ca ông là Michael Cohen. Đây là ln đu tiên trong lch s Hoa K, mt cu tng thng b truy t hình s.

V vic này đã làm dy lên nhiu li công kích nhm vào h thng tư pháp M t phía nhng người ng h ông Trump. Mt ng h viên gc Vit nhit thành ca Trump nói vi VOA rng trong v truy t này, cơ quan tư pháp New York th hin s thiên kiến, chuyên chế, đc tài như chế đ cng sn.

Cơ chế tam quyn phân lp vi nguyên tc nn tư pháp hot đng đc lp, không ai có th can thip, là mt trong nhng nn tng ct lõi ca nn dân ch nước M k t khi lp quc đến nay.

‘Có du hiu can thip

Là người đi theo Đng Cng hòa, ông Nguyn Tường Tun, vn chuyên dy k năng sng Chicago, Illinois, nói ông vn có nim tin vng mnh vào Hiến pháp M và tin rng h thng tư pháp M là đc lp, không b chi phi.

Nhưng ông ch ra trong v truy t ông Trump có mt vài du hiu cho thy có s can thip ca chính quyn (ca Đng Dân ch).

"Tôi mt nim tin vào vai trò ca đi bi thm đoàn. Nếu anh ngi đó mà bng chng ch cho anh thy nhng cái gì mà phía ông Bragg mun mà không cho thy toàn b bc tranh thì nếu đi bi thm đoàn quyết đnh sai thì cũng đúng thôi", ông Tun phân tích (16:35).

Quyết đnh truy t ông Trump là ca đi bi thm đoàn gm 12 người thuc nhiu thành phn khác nhau và tt c 12 thành viên này phi đng thun truy t sau khi nghe ông Alvin Bragg đưa ra các bng chng và nhân chng buc ti ông Trump.

Ông Tun đt nghi vn ti sao chánh bin lý Manhattan ch đưa ra 6 trong tng s hơn 300 email đ đi bi thm đoàn xem xét’. Trong khi đó ông Bob Costello, lut sư ông Michael Cohen, người ra khai chng chng li ông Trump, đã nói trong s nhng email đó, có nhng email nói rõ rng ông Trump không ch đo ông Cohen chi tin bt ming, thì không trình ra cho đi bi thm đoàn, ông Tun bc xúc.

Nhìn rng hơn, ông Tun đt vn đ chính quyn ca ông Joe Biden có du hiu can thip vào nhánh tư pháp. Ông dn chng là trong v bo lon Đin Capitol ngày 6/1 năm 2021 ca nhng người ng h ông Trump, trên thc tế cnh sát m ca cho h vào mà h li b xem là nhng người làm lon.

"C nhìn vào nhng vic làm ca B trưởng Tư pháp Merrick Garland s thy thôi. Khi khám nhà ông Trump thì n ào, tung hết lc lượng c như là đi bt quân gian nhưng đến khi khám nhà tng thng đương nhim thì êm đm nh nhàng", ông Tun ch ra đ chng minh rng B Tư pháp ‘đã b can thip.

Ông nhn mnh nhim v ca chánh bin lý không phi là truy t chuyn nh ca ông Trump mà là truy t các ti phm đ giúp cho đa phương ca ông được an toàn và ch ra trong thi gian vn đng cho chc chánh bin lý, ông Alvin Bragg tng ha là s truy t Trump bng mi cách đ kiếm phiếu ca c tri.

"H mun bi lông tìm vết đ kiếm chuyn vi ông Trump. Ti sao v vic đã trôi qua lâu ri trong khi không có tình tiết gì làm cho ti nng hơn mà li đi truy t ?" ông đt vn đ và cho rng v truy t này là âm mưu ca phe Dân ch mà ông cho là s đem li hu qu ln cho nn tư pháp M.

V phn mình, ông Tun tin là ông Trump không h hay biết vic Michael Cohen chi tin bt ming cho cô Stormy Daniels và ông Trump ký séc thanh toán cho ông Cohen ch vì nghĩ đó là chi phí pháp lý bình thường mà lut sư kêu ông tr thì ông tr thôi.

‘Không mang tính đng phái

Giáo sư Toán Nguyn Đình Minh Quc Houston, Texas, mt c tri Dân ch, nói vi VOA rng nhìn vic truy t dưới con mt đng phái là rt tr con.

"Nếu nói mt người Dân ch không công bng khi truy t mt người Cng hòa thì mt bin lý Cng hòa cũng không th đưa mt người Dân ch ra x hay sao ?" ông lp lun. "Không th mình đã làm sai mà người ta truy t mình thì li nói rng không được vì ông khác đng ca tôi.

Ông ch ra rng ông Trump ‘đã phm rt nhiu ti mà tri qua bao nhiêu cuc điu tra và lun ti vn được Đng Cng hòa che ch nên không b phế trut.

"Bây gi ông Trump có cơ hi chng minh là mình không có ti trước bi thm đoàn không mang tính đng phái được lut sư c hai bên Cng hòa và Dân ch la chn", ông Quc ch ra.

"Nhng hành đng ca ông ta làm nếu thc s là ông ta không có ti thì khi đưa ra tòa, tòa s xét x", ông nói.

Tr li câu hi liu đi bi thm đoàn có b ông Alvin Braggs thao túng hay không, ông Quc nhn mnh đ thông qua được quyết đnh truy t ông Trump, tt c 12 người trong đi bi thm đoàn ‘đu phi đng ý hết.

"Lut pháp đã quy đnh nếu công t viên có đ bng chng thì s triu tp đi bi thm đoàn đ xem xét. Điu đó áp dng cho tt c mi người t trước đến gi ch đâu có gì khác vi Trump đâu ?" ông lp lun.

Theo li ông thì khi chánh bin lý quyết đnh đưa trường hp ca ông Trump ra đi bi thm đoàn đ bàn truy t thì h phi có bng chng chc thng 100%. "Đó là lý do ti sao trước đây B Tư pháp liên bang không đưa Trump ra truy t vì không đ bng chng", v giáo sư toán này gii thích.

Ông phn bác li ý kiến cho rng chính quyn Tng thng Joe Biden can thip vào hot đng ca cơ quan t tng, cho rng đó là s ngược ngo.

"Ai là người đã đánh phá nn dân ch M ?" ông ch trích chính quyn Trump. "Ai là người buc Bill Barr (B trưởng Tư pháp dưới thi Trump) thc hin nhng mưu đ ca mình mt cách trng trn ?"

Khi được hi v lp lun phe Dân ch có đng cơ ngáng đường ông Trump đ ông không ra tranh c mt ln na, ông Quân ma mai : "Cá nhân tôi và nhiu người bên Dân ch còn cu mong cho Trump ra tranh c na là. Khi còn là tng thng ông ta kim soát tt c mi th còn thua hung h bây gi b phơi bày mi s xu xa như thế".

Do đó ông nói ông hoàn toàn tin tưởng vào tính đc lp ca h thng tư pháp M và kêu gi nếu ai cáo buc phe Dân ch can thip trong vic truy t ông Trump thì hãy trưng bng chng ra ch đng nói ming.

"Nếu ông Trump ra tòa mà được x trng án thì vn ra tranh c được mà", ông Quc lp lun. "Nếu tôi là ông Trump và tôi có đ bng chng chng t mình vô ti thì có gì mà s ?"

‘Bên nào cũng có lý’

Trao đi vi VOA t California, Lut sư Nguyn Quc Lân nói rng c hai phe ‘đu có lý như nhau và lp lun bên nào cũng đúng. "Đúng sai thế nào tùy quan đim người nhìn", ông nói.

Phân tích v đi bi thm đoàn, ông Lân nói mc dù không th coi thường nhưng ‘đó là mt nhóm nhng người dân thường đi theo s dn dt ca bin lý’.

"Anh mt mình mt ch, anh đưa nhân chng ra, trình bày chng c, không có ý kiến khác bit, không có ai cãi li, không có ý kiến ca bên bin h cho ông Trump nên cui cùng cho dù anh có bo h truy t ai thì h cũng truy t", v lut sư này phân tích, ý nhc đến chánh bin lý Alvin Bragg.

Cũng như ông Quân, lut sư Lân tin rng bên công t có cơ s vng mnh ‘đến mc chc thng thì mi đưa ra truy t vì nếu h thua thì danh tiếng ca h s b ném xung bùn.

Theo ông thì vic truy t ông Trump có tác dng tt vì nếu không làm s to ra n tượng rt xu là cu tng thng làm gì sai cũng không b pháp lut r ti trong khi dân thường đã b đi tù t đi nào ri.

Ngược li, nó cũng khiến mi người nghĩ là có th dùng lut pháp đ chèn ép đi th chính tr. "Đó là hu qu tiêu cc", ông phân tích.

"Khi mà truy t ai, người ta phi luôn cân nhc chuyn này có nghĩa là gì, nó gây n tượng như thế nào, mc dù lut pháp rt là công minh, lut là lut, trng là trng, đen là đen", ông nói.

Do đó, ông cho rng khi cân nhc hu qu thì có s phân bit đi x trong vic truy t và dn ra trường hp cu Tng thng Richard Nixon vi phm pháp lut trong v Watergate nhưng sau khi cân nhc thì ông đã t chc đ khi b truy t và sau đó được người kế nhim là ông Gerald Ford ân xá.

"Vic truy t mt tng thng gây n tượng không tt cho đt nước", v lut sư này nói.

Ông nói ‘không có bng chng chính quyn Biden hay Đng Dân ch tác đng lên v truy t này và bn thân ông vn tôn trng tính đc lp ca nn tư pháp M.

"Rõ ràng không ai trong chính quyn các cp, cho dù thuc Cng hòa hay Dân ch, có quyn ra lnh cho Alvin Bragg phi điu tra hay ngng điu tra v này. Ngay c Quc hi cũng không có quyn. Quc hi có th đt câu hi nhưng bin lý không có nghĩa v phi gii trình", ông ch ra.

"Tam quyn phân lp vn đm bo. Hành pháp và lp pháp không ai có th can thip vào công vic ca tư pháp", ông nói thêm.

V quan đim cá nhân, mc dù lut sư Nguyn Quc Lân nói ông ‘đng ý ngang nga vi lp lun ca c hai bên, nhưng 49% hướng v phía truy t, còn 51% hướng v phía không truy t.

"Lut pháp phi công bng nhưng v lâu dài phi xét v tác đng ca vic truy t", ông giãi bày.

Nguồn : VOA, 05/04/2023

*******************************

Ông Trump : n cha sau các cáo buc hình s là vic can thip vào hot đng tranh c

Reuters, VOA, 05/04/2023

Cu tng thng b truy t Donald Trump hôm 4/4 đ kích công t viên New York Alvin Bragg vì đã đưa ra các cáo buc hình s đi vi ông và cho rng ông là nn nhân ca s can thip vào bu c, nhưng ông không đưa ra bng chng, theo Reuters.

trump3

Ông Donald Trump phát biu ti khu ngh dưỡng Mar-a-Lago ca ông Palm Beach, bang Florida, ti ngày 4/4/2023.

"Tôi chưa bao gi nghĩ rng bt c điu gì như thế này li có th xy ra M", ông Trump nói vi nhng người ng h tp trung ti khu ngh dưỡng Mar-a-Lago ca ông Palm Beach, bang Florida. "Ti duy nht mà tôi đã phm phi là không s hãi bo v quc gia ca chúng ta trước nhng k tìm cách phá hoi đt nước".

Trước đó, ông Trump không nhn ti ti tòa án Manhattan đi vi 34 trng ti v làm sai lch h sơ kinh doanh, khi các công t viên cáo buc ông dàn xếp các khon thanh toán cho hai ph n trước cuc bu c năm 2016 đ ngăn chn vic công b thông tin v các cuc gp ân ái ca h vi ông.

Ông Trump, đang tranh c đ được là ng c viên tng thng ca đng Cng hòa vào năm 2024, vào ti th Ba 4/4 ti Florida đã có mt bài phát biu tương đi ngn, 25 phút, so vi các bài phát biu vn đng tranh c ca ông đôi khi có th kéo dài hai gi.

Tuy tung ra mt lot các li ch trích nhm vào các công t viên, song ông không kêu gi nhng người ng h mình t chc thêm các cuc biu tình. Và mc dù được cho là s sm quay li con đường vn đng tranh c, nhưng ông không đưa ra thông tin chi tiết nào v điu đó.

Ông Trump, 76 tui, người gp nhiu chuyn bun bc cá nhân, tuyên b rng ông b các đi th chính tr truy sát bng cách s dng h thng pháp lut chng li ông đ c gng ngăn ông giành li Nhà Trng vào năm 2024.

Ông Trump cáo buc công t viên Bragg ca qun ht Manhattan ra tay nhm vào ông "trước khi ông ta biết bt c điu gì v tôi". Ông nói thm phán trong v án, ông Juan Merchan, là "mt thm phán ghét Trump". Nhưng ông không đưa ra bt k bng chng nào đ chng minh cho tuyên b ca mình rng h đang thc hin các hành đng ca h nhm phá hoi vic tái tranh c ca ông vào Nhà Trng.

Tp trung trước mt ông trong mt phòng khiêu vũ có vin m vàng Mar-a-Lago là mt s người ng h ông Trump tích cc và hiếu chiến, bao gm các nhà lp pháp đng Cng hòa Marjorie Taylor Greene và Matt Gaetz, ph tá lâu năm Roger Stone, nhà sn xut gi Mike Lindell, cu đi s Hoa K Đc Richard Grenell và các con trai ca ông Trump là Donald Trump Jr. và Eric Trump.

Người ta không nhìn thy phu nhân ca ông Trump, bà Melania, trong phòng tic này.

(Reuters)

****************************

Ông Trump không nhn bt c ti nào trong 34 ti đi hình

AP, VOA, 05/04/2023

Mt ông Trump im lng và lnh lùng, mím môi th hin rõ s tc gin, bước vào phòng x án ngay trước 2g30 chiu không nói gì.

trump4

Ông Trump d kiến s tr li Palm Beach, Florida, nhà ca ông, Mar-a-Lago, vào ti ngày 4/4 đ đưa ra nhn xét.

Cu Tng thng Donald Trump ngày 4/4 đã không nhn ti đi vi 34 ti đi hình gi mo h sơ kinh doanh, theo hai quan chc thc thi pháp lut quen thuc vi vn đ này nói vi AP.

Li nhn ti hay không được đưa ra trong mt phiên th lý ngn gn ti phòng x án Lower Manhattan khi ông Trump phi đi mt vi lnh truy t ca đi bi thm đoàn phát sinh t khon tin bt ming cho mt din viên phim khiêu dâm trong chiến dch tranh c năm 2016 ca ông Trump.

Hai quan chc xác nhn li không nhn ti đã nói vi điu kin giu tên vi hãng tin AP vì các công t viên vn chưa công b cáo trng.

Vic ra tòa, mc dù v bn cht là th tc, nhưng là mt s tính toán đáng chú ý đi vi ông Trump sau nhiu năm điu tra v các giao dch cá nhân, kinh doanh và chính tr ca ông. V án đang din ra trong bi cnh không ch trong chiến dch tranh c ln th ba ca ông vào Tòa Bch c mà còn chng li các cuc điu tra khác Washington và Atlanta có th còn đưa ra nhiu cáo buc hơn na.

Mt ông Trump im lng và lnh lùng, mím môi th hin rõ s tc gin, bước vào phòng x án ngay trước 2 :30 chiu không nói gì. Vài phút trước đó, ông đã k li cm xúc ca mình trong thi gian thc, mô t tri nghim này là "K QUÁI" khi ông đi t Tháp Trump đến Lower Manhattan đ đi mt vi mt thm phán vi tư cách là cu tng thng đu tiên trong lch s Hoa K b truy t hình s.

Trong b vest sm màu đc trưng và cà vt đ, ông Trump quay li và vy tay chào đám đông bên ngoài tòa nhà trước khi vào bên trong đ ly du tay và tiến hành các th tc. Ông đến tòa án trong mt đoàn xe tám chiếc t Tháp Trump, bày t s tc gin ca mình theo thi gian thc đi vi quá trình này.

"Hướng đến Lower Manhattan, Tòa án", v cu tng thng lm li đã đăng trên nn tng Truth Social ca mình. "Có v K L, h sp BT TÔI. Không th tin điu này đang xy ra M. LÀM CHO NƯỚC M VĨ ĐI TR LI !".

Thm phán Juan Merchan ca phiên tòa đã phán quyết rng máy quay TV s không được phép vào phòng x án.

"Ông y mnh m và sn sàng", lut sư Joe Tacopina ca ông Trump nói vi Associated Press. Trước đó, ông Tacopina đã nói trong mt cuc phng vn trên truyn hình rng cu tng thng s không nhn ti vi ti danh nh hơn, ngay c khi điu đó có th gii quyết được v vic. Ông cũng nói rng ông không nghĩ v vic s được đưa ra trước bi thm đoàn.

Ông Trump, mt cu ngôi sao truyn hình thc tế, đã thi phng câu chuyn đó đ to li thế chính tr cho mình, nói rng ông đã huy đng được hơn 8 triu đô la trong nhng ngày k t khi b cáo buc v mt "truy lùng chính tr". Chiến dch tranh c ca ông đã đưa ra mt yêu cu gây qu có tiêu đ "Email cui cùng ca tôi trước khi b bt" và ông đã nhiu ln công kích chưởng lý qun Manhattan, kêu gi nhng người ng h phn đi và tuyên b mà không có bng chng rng thm phán ch ta v án "ghét tôi" - điu mà lut sư ca ông đã có nói là không đúng s tht.

Ông Trump d kiến s tr li Palm Beach, Florida, nhà ca ông, Mar-a-Lago, vào ti ngày 4/4 đ đưa ra nhn xét. Ít nht 500 người ng h ni bt đã được mi, vi mt s đng viên Cng hòa ng h ông Trump nht trong quc hi d kiến s tham d.

Vic b kết án s không ngăn ông Trump tranh c hoc đc c tng thng vào năm 2024.

Bên trong phòng x án Manhattan, các công t viên do chưởng lý New York, Alvin Bragg, mt đng viên Đng Dân ch, dn đu, d kiến s m niêm phong bn cáo trng do đi bi thm đoàn đưa ra vào tun trước. Đây là lúc ông Trump và các lut sư bào cha ca ông s có cái nhìn đu tiên v nhng cáo buc chính xác chng li ông.

Bn cáo trng bao gm nhiu cáo buc làm sai lch h sơ kinh doanh, bao gm ít nht mt ti nghiêm trng, hai người quen thuc vi vn đ này nói vi Associated Press vào tun trước.

Sau khi b buc ti, ông Trump d kiến s được nhà cm quyn tr t do vì các cáo buc chng li ông không yêu cu đt tin ti ngoi.

Cuc điu tra đang xem xét k lưỡng các khon thanh toán sáu con s được thc hin cho n din viên phim khiêu dâm Stormy Daniels và cu người mu Playboy Karen McDougal. C hai đu nói rng h có quan h tình dc vi ông Trump vn đã kết hôn nhiu năm trước khi ông tham gia chính trường. Ông Trump ph nhn vic có quan h tình dc vi hai người ph n và ph nhn mi hành vi sai trái liên quan đến các khon thanh toán.

Vic ra tòa din ra trong bi cnh an ninh nghiêm ngt New York, din ra hơn hai năm sau khi nhng người ng h ông Trump xông vào Đin Capitol ca Hoa K trong mt n lc tht bi nhm ngăn chn s chng nhn ca quc hi v chiến thng ca đng viên Đng Dân ch Joe Biden.

Ông Trump đã thách thc trước khi ra tòa. Ông đã s dng mng truyn thông xã hi ca mình đ phàn nàn rng ông s ra tòa mt khu vc có nhiu đng viên Đng Dân ch, tuyên b, "TÒA ÁN KANGAROO" và "ĐÂY KHÔNG PHI LÀ ĐIU NƯỚC M L RA LÀ NHƯ VY !". Ông và chiến dch tranh c ca ông đã nhiu ln tn công ông Bragg và thm chí còn giám sát cht ch các thành viên trong gia đình ông Bragg.

Mc dù vy, nhng cnh xung quanh Tháp Trump và tòa án nơi ông Trump s đng trước mt thm phán không có tình trng bt n ln. Cnh sát đã c gng ngăn cách nhng người biu tình ng h cu tng thng và nhng người phn đi ông bng cách tách bit h trong mt công viên gn tòa án bng hàng rào kim loi.

Dân biu Đng Cng hòa Georgia Marjorie Taylor Greene, mt trong nhng người ng h trung thành nht ca ông Trump ti Quc hi, đã t chc mt cuc biu tình ngn ti công viên, nhưng khung cnh hn lon đến mc khó có th nghe thy tiếng bà y trong đám đông phóng viên và người biu tình.

"Chúng tôi là đng ca hòa bình", bà Greene nói, cm ơn nhng người ng h ông Trump có mt. "Nhng người dân ch là nhng người cng sn".

Dân biu Cng hòa New York George Santos cũng th hin tình đoàn kết vi ông Trump, nói rng : "Tôi mun ng h tng thng".

"Tôi nghĩ đây là điu chưa tng có và đó là mt ngày ti t đi vi nn dân ch", ông Santos nói, đng thi gi ý rng các công t viên trong tương lai có th nhm vào ông Biden và các tng thng khác bng các v án khác, điu này "làm gim giá tr ca h thng tư pháp".

Kh năng ca New York trong vic thc hin các th tc t tng ti tòa án mt cách an toàn và không có kch tính trong mt v án liên quan đến mt cu tng thng gây chia r có th là mt trường hp th nghim quan trng khi các công t viên Atlanta và Washington. Hai nơi này cũng đang tiến hành các cuc điu tra riêng ca h v ông Trump, và cũng có th dn đến các cáo buc. Nhng cuc điu tra đó liên quan đến n lc hy b kết qu bu c năm 2020 cũng như kh năng x lý sai các tài liu mt ti Mar-a-Lago.

(AP)

Published in Quốc tế

Nhng nhà chính tr Cộng hòa mun tranh được vi ông Trump làm ng c viên tng thng năm 2024 thy h b lép vế ! Theo hiến pháp M, dù ông Trump b kết ti khi ra tòa, ông vn gi nguyên quyn ng c tng thng.

tongthong1

Theo kinh nghim M, nếu b truy t, dù có b kết án, năm 2024 ông Trump s được thêm nhiu phiếu bu.

Năm 1872, Tng thng Ulysses S. Grant đang điu khin chiếc xe nga trên đường ph Washington thì b cnh sát quơ tay ra lnh ngng. Ông Grant b bt v bót, np pht, vì xe chy quá tc đ. Hoa K đúng là mt nước có truyn thng dân ch.

Năm nay, cu Tng thng Donald Trump b Bin lý Alvin Bragg New York truy t, theo quyết đnh ca mt đi bi thm đoàn. Chưa biết lnh truy t nêu ra nhng "ti" gì nhưng ai cũng biết v này liên quan đến chuyn t chc thương mi mang tên Trump khai gian khi thanh toán s tin 130.000 đô la vi lut sư Michael Cohen. Năm 2016 Cohen tr tin cho cô Stormy Daniels đ cô không đưa lên báo quan hệ của cô vi ông Trump trước ngày dân M b phiếu. Theo s sách ca công ty, Cohen được tr nhiu ngân phiếu 35.000 đô la, nhưng ghi là chi phí v tư vn pháp lut. Khi ra tòa năm 2018, ông ta đã nhn ti khai man và b kết án tù.

Tng thng Trump đã ph nhn không h quan h vi cô Daniels ; ông đng ý cho Cohen tr tin ch vì mun tránh mt chuyn rc ri tung ra trước ngày bu c. Ông phn đi lnh truy t ca ông Bragg, mt người thuc đng Dân chủ. Ông t cáo hành đng này nhm mc đích chính tr, vì ông Trump đã tuyên b s tranh c tng thng vào năm 2024.

Mt v tng thng M có th b truy t hay không ? Trong khi ti chc, h được min, vì không th bt h phi bn rn lo vic kin tng, sao lãng vic cai tr. Ch quc hi có quyn, nếu H vin đàn hch và Thượng vin biu quyết kết án mt tng thng, vi 2 phn 3 s phiếu. Ông Trump đã b đàn hch hai ln, lên Thượng vin đu được trng án.

Nhưng mt cu tng thng thì khác. Điu I, khon 3 Hiến pháp M quy đnh mt cu tng thng có th b truy t, xét x, kết ti và trng pht theo lut l, dù đã b đàn hch và trut phế ri. Ông Bill Clinton đã b đàn hch và thoát nn trên thượng vin. Trước khi mãn nhim, ông đã tha hip vi công t vin, t ý đóng tin pht 25.000 m kim và treo bng lut sư trong 5 năm ; đi li khi ông v hưu s không b truy t v v Whitewater cũ na.

Trong tun ti, ông Trump có th s đi trình din theo "trát tòa" ; nhng người ng h ông s biu tình phn đi khp nơi. Nếu ông Trump ra tòa, các v thm phán s không xét đến ng cơ chính tr" ca bin lý mà ch cu xét các s kin, theo lut pháp. Nhưng ông Trump có th trng án vì các điu buc ti không đ sc thuyết phc.

Trước hết, theo lut l tiu bang New York, b cáo ch có ti nếu chính mình khai gian trong s sách kế toán, hoc ra lnh cho nhân viên làm. Ông Trump có th bin h rng nhân viên ca ông t ý làm, chính ông không biết, nht là trong thi gian bn rn khi ông làm tng thng. Ông Allen Weisselberg, ph trách tài chánh cho công ty Trump đã b tòa án Manhattan kết ti làm s sách gian đ trn thuế, t năm 2021.

Cũng theo lut l New York, mt người ch b kết ti khai gian trong s sách nếu vic đó làm thit hi tin bc hoc tài sn ca người khác. Trong v này, không có nn nhân nào b thit hi.

Công t vin có th mi Michael Cohen và Stormy Daniels ra tòa làm chng cho các li cáo trng. Nhưng lut sư ca ông Trump s thuyết phc tòa án rng ông Cohen và cô Daniels không phi là các nhân chng đáng tin cy. Ông Cohen đã tng b kết ti khai man đ trn thuế ; cô Daniels đã tng được tr tin đ k li nhiu điu trái ngược nhau. Ông Allen Weisselberg ra làm chng cũng khó được tin tưởng.

Bin lý Bragg có th truy t ông Trump mt ti hình s, vì vic tr tin và gian ln s sách nhm mc đích che đy vic nhn s tin đóng góp ca ông Cohen quá ln cho cuc tranh c (gii hn là 5.000 m kim). Nhưng người đưa tin cho cô Daniels là ông Cohen ch không đi qua qu vn đng ca Trump.

Vi nhng cáo trng không đ vng chc như thế, ti sao ông Bragg li đưa ông Trump ra tòa ? tiu bang New York, vi hàng triu công ty thương mi, ngày nào chng có mt v s sách kế toán sai lc ! Ti sao li nhm vào mt ông cu tng thng, nếu không phi vì lý do chính tr ?

Ông Alvin Bragg đng trong mt tình thế lưỡng nan. Nếu truy t ông Trump thì b quy cho vì lý do chính tr ; nếu b qua thì s b kết ti là né tránh không đng ti mt v cu tng thng, vi phm quy tc "mi người bình đng trước pháp lut". Có l ông đã chn, thà b nghi ng v đng cơ chính tr còn hơn b coi là không tôn trng nguyên tc pháp lut công minh.

Ông Bragg có th chi b lý do chính tr, nhưng lnh truy t ca ông đã đưa uy tín ca ông Trump lên mnh hơn rt nhiu.

Tt c các đi biu quc hi, hu hết các thng đc thuc đng Cộng hòa đu lên tiếng phn đi lnh truy t ca ông Bragg. Ai cũng đng ý vi ông Trump là hành đng này nhm cn tr cuc tranh c năm 2024 ca ông. Nhng người trung thành vi ông càng ni gin hơn. Ngay khi ông loan báo mình "sp b bt" và kêu gi mi người ng h, trong mt tun đã nhn được hơn 2 triu đô la. Khi lnh truy t được tiết l, dù chưa rõ ni dung, thêm hàng triu đô la đóng góp na và c thế tiếp tc.

Nhng nhà chính tr Cộng hòa mun tranh được vi ông Trump làm ng c viên tng thng năm 2024 thy h b lép vế ! Theo hiến pháp M, dù ông Trump b kết ti khi ra tòa, ông vn gi nguyên quyn ng c tng thng. Năm 1920, ng c viên Eugene V. Debs đã tranh c tng thng M, dù đang b tù vì chng chiến tranh. Ông được 919.799 phiếu bu, bng 3,4% tng s.

Theo kinh nghim M, nếu b truy t, dù có b kết án, năm 2024 ông Trump s được thêm nhiu phiếu bu. Phn ln các nhà chính tr M b truy t đã đc c d dàng hơn. Năm 2014, B trưởng Tư pháp Ken Paxton, tiu bang Texas b truy t v ti la đo mt s nhà đu tư ; sau đó ông được dân bu thêm hai nhim k na. Năm 2020, tám người cng s cao cp ca ông t cáo ông li dng chc v đ bao che mt người góp tin tranh c. Trong cuc b phiếu cui năm, ông vn được tín nhim, qua mt đi th hơn 10 đim.

Năm 2015, Ngh sĩ Robert Menendez, tiu bang New Jersey, sau khi đc c b kết án 14 ti la đo và nhn hi l. Năm 2017 ông ra tòa, bi thm đoàn không quyết đnh ; năm 2018 y ban Đo đc Thượng vin chính thc khin trách ông. Nhưng sau đó ông tranh c li vn thng !

Dân M hin đang b chia r nng n gia hai khuynh hướng chính tr, nhng người ng h đng Cộng hòa s ng h cựu Tng thng Donald Trump mnh hơn na, nếu ông b ra tòa. H s tin tưởng vào li t cáo ca ông, coi đây là mt hành đng nhm trit h mt ng c viên tng thng. Hơn na, đây còn được xem là mt âm mưu chính tr phá hoi phong trào MAGA do ông Trump phát đng. Người ta s t chc biu tình khp nước M chng li âm mưu này. Tt nhiên, hin tượng đó s khích đng, gây phn ng ca nhng người ng h đng Dân chủ và mt phn nhng c tri đc lp. Cui cùng, ch cn nhc đến tên Stormy Daniels cùng mt lúc vi tên Donald Trump là cũng khiến nhiu người, khi cm lá phiếu trong tay, băn khoăn suy nghĩ. Vì vy, Thng đc Florida, Ron DeSantis, khi lên tiếng phn đi lnh truy t ông Trump, cũng không quên nhc đến v cô "tài t phim khiêu dâm" này.

Nhiu người M tiếc nui thi quá kh khi các nhà chính tr đi x nhã nhn và kính trng ln nhau hơn. Ngôi v và phm cách các tng thng tng được mi người tôn trng, kính n. Năm 1872, khi ông cnh sát, tên là William H. West, thy Tng thng Grant ngng xe, đã ti l phép nói : "Xin li tng thng, tôi phi thi hành trách nhim, dù ngài đng đu c nước còn tôi ch là mt cnh sát viên bé nh, nhưng trách nhim là trách nhim. Thưa ngài, tôi phi bt ngài v bót". Ông Grant đã vâng li, được dn v đn cnh sát, đóng 20 đô la tin pht "speeding," được tha lên xe đi tiếp. nước M bây gi, mi người vn bình đng trước pháp lut, nhưng cách cư x vi nhau, ngôn ng, thái đ đã khác trước rt nhiu.

Ngô Nhân Dụng

Nguồn : VOA, 03/04/2023

Published in Diễn đàn

Tư pháp New York hoãn phán quyết về khả năng truy tố hình sự cựu tổng thống Trump

Phan Minh, RFI, 23/03/2023

Ngành tư pháp New York hôm 22/03/2023 theo lẽ, đã đưa ra phán quyết về khả năng truy tố hình sự cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong vụ án Stormy Daniels, nhưng cuối cùng các nguồn tin cảnh sát thông báo với truyền thông Mỹ rằng cuộc họp của bồi thẩm đoàn đã bị hủy bỏ mà không đưa ra lý do cụ thể. Có thể là đến tuần sau mới có quyết định về vụ này.

trump1

Cảnh sát được triển khai trước tòa án ở quận Manhattan, bang New York, Mỹ, ngày 22/03/2023. AP - Eduardo Munoz Alvarez

Tỷ phú 76 tuổi thuộc đảng Cộng hòa bị cáo buộc vào năm 2016 đã trả 130.000 đô la cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels, người mà dường như ông từng có quan h